sprawdź zawartość numeru
Transkrypt
sprawdź zawartość numeru
BIM dla projektantów pułapki w obliczeniach instalacji c.o. koszty wentylacji w domu jednorodzinnym aplikacje mobilne i rekuperatory 6/2014 rok XXII Cena 15,50 zł (5% VAT) ISSN 1230-9540 SKANUJ KOD APLIKACJĄ Indeks 344079 I ZOBACZ WIĘCEJ! Nakład 10 tys. egz. GRUPA WWW.RYNEKINSTALACYJNY.PL REKLAMA Nowa DEFINICJA STYLU Poznaj ARTCOOL Stylist Tn{jwtjw a/ `wzizjnij0 ptwj s|oir ijsilnjr zachwyca najlepszych stylistów i wizualnie wypwzeiza ponpuwencj0 wyznaczajc nowe staniawiy na wynpu/ bhen it>s all possigle0 like>s looi/ ENERGIA 2 czerwiec 2013 rynekinstalacyjny.pl MIESIĘCZNIK INFORMACYJNO-TECHNICZNY ISSN 1230-9540, nakład 10 000 GRUPA Wydawca Grupa MEDIUM www.medium.media.pl Adres redakcji 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18 tel./faks 22 512 60 75 do 77 e-mail: [email protected] www.rynekinstalacyjny.pl Redaktor naczelny Waldemar Joniec, tel. 502 042 518 [email protected] Sekretarz redakcji Agnieszka Orysiak, tel. 600 050 378 [email protected] Redakcja Jerzy Kosieradzki (red. tematyczny), Aleksandra Cybulska (red. portalu internetowego), Joanna Korpysz-Drzazga (red. językowy), Agata Kendziorek-Skolimowska (red. statystyczny), Katarzyna Rybka (red. tematyczny), Jacek Sawicki (red. tematyczny), Bogusława Wiewiórowska-Paradowska (red. tematyczny) Reklama i marketing tel./faks 22 810 28 14, 512 60 70 Dyrektor biura reklamy i marketingu Joanna Grabek, [email protected] Dyrektor ds. marketingu i sprzedaży Michał Grodzki, [email protected] Kolportaż i prenumerata tel./faks 22 512 60 74, 810 21 24 Specjalista ds. prenumeraty Jerzy Lachowski, [email protected] Prenumerata realizowana przez RUCH S.A. Zamówienia na prenumeratę w wersji papierowej i na e-wydania można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: [email protected] lub kontaktując się z Telefonicznym Biurem Obsługi Klienta pod numerem: 801 800 803 lub 22 717 59 59 – czynne w godzinach 7.00 – 18.00. Koszt połączenia wg taryfy operatora. Administracja Danuta Ciecierska (HR), Barbara Piórczyńska (gł. księgowa) Skład, łamanie [email protected] Druk Zakłady Graficzne TAURUS Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstów i nie zwraca materiałów niezamówionych. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń, ma też prawo odmówić publikacji bez podania przyczyn. Wszelkie prawa zastrzeżone © by Grupa MEDIUM. Rozpowszechnianie opublikowanych materiałów bez zgody wydawcy jest zabronione. Wersja pierwotna czasopisma – papierowa. Za publikację w „Rynku Instalacyjnym” MNiSW przyznaje jednostkom naukowym 5 punktów Wskazówki dla autorów i procedura recenzowania artykułów na rynekinstalacyjny.pl/redakcja Grupa MEDIUM jest członkiem Izby Wydawców Prasy Od Redaktora Końcówka pierwszego półrocza przynosi kolejne dobre informacje z rynku budowlanego. Firmy liczą na nowe zamówienia, m.in. finansowane ze środków unijnych. Jednak wiele przedsiębiorstw, zwłaszcza małych, pamięta, co się działo w ubiegłym roku, i bardzo ostrożnie formułuje plany na przyszłość. Ruch w interesie jak zwykle jako pierwsi odnotowują przewoźnicy i producenci cementu, następnie producenci stali, ale realizują oni głównie zamówienia dla budownictwa infrastrukturalnego. W budownictwie mieszkaniowym też jest lepiej. Specjaliści prognozują, że przy wzroście PKB o 3–4% zwiększy się popyt na mieszkania i będzie ich powstawać rocznie ok. 150 tys. O popycie w coraz mniejszym stopniu decyduje bowiem demografia, a bardziej sytuacja gospodarcza i stabilne przychody mieszkańców. Deficyt mieszkań szacowany jest na ok. 750 tys. i zwiększa się w segmencie tanich mieszkań, zarówno w zakupie, jak i eksploatacji. Kolejny ważny trend na rynku mieszkaniowym to rosnące zainteresowanie budynkami energooszczędnymi, nie tylko biurowymi, ale też mieszkalnymi. Nowe budynki mają być nie tylko energooszczędne, powinny w coraz większym stopniu korzystać z odnawialnych źródeł energii. Koszty budowy z wykorzystaniem dostępnych technologii dla zapewnienia bardzo niskiego zapotrzebowania na energię (w granicach rozsądku) w stosunku do kosztów budowy w standardzie wymaganym obecnie przez prawo mogą być większe nawet o 10%. To dużo, ale różnica ta ciągle się zmniejsza. Kusi to z kolei rządzących, żeby nie wspierać energooszczędnych technologii budownictwa, skoro wydatki inwestycyjne mogą się samofinansować w postaci mniejszych wydatków na eksploatację. Zarówno dla nowych, jak i modernizowanych budynków wymagania będą stopniowo rosnąć. Niemcy od 2016 r. obniżą zapotrzebowanie na energię nowych budynków średnio o 25% – będzie to już kolejna zmiana wymagań. My podnieśliśmy poprzeczkę w tym roku, a następne zmiany czekają nas w 2017 i 2021. Nowe wymagania przyniosą korzyści inwestorom – np. dla Banku Ochrony Środowiska im bardziej energooszczędny budynek i sprawniejsza instalacja ogrzewania, zwłaszcza korzystająca z OZE, tym zdolność kredytowa większa. BOŚ nie robi nikomu prezentu – po prostu skalkulował, że tania eksploatacja umożliwia spłatę wyższego kredytu. Unia Europejska była dotychczas liderem we wdrażaniu efektywności energetycznej, odnawialnych źródeł energii i redukcji emisji CO2. Stany Zjednoczone, mimo że przez lata sceptycznie traktowały protokół z Kioto, stale redukują emisję, rośnie im też udział energii odnawialnej i wymagania dla budynków. Niedawno zapowiedziały redukcję emisji CO2 do 2030 r. o 30%, głównie dzięki ograniczeniu spalania węgla w elektrowniach. Z kolei Chiny mają już takie problemy z czystością powietrza, że rośnie niezadowolenie społeczeństwa. Spadek cen na rynku fotowoltaiki skłonił rząd do wsparcia produkowanych w Chinach fotoogniw i z każdym rokiem zainstalowana moc gwałtownie rośnie. Za 2 lata ma sięgać 70 GW, tj. dwa razy tyle, ile obecnie. Pekin planuje też rozwój elektrowni wiatrowych – za 3 lata mają mieć moc 150 GW, biogazowych – 11 GW i wodnych – 330 GW. Recesja skłoniła również rząd do wspierania rodzimych producentów, ale postawiono na to, co ma perspektywy i jest korzystne dla ogółu społeczeństwa, a nie pomaga przetrwać silnym lobby. To może być kolejny chiński skok, tym razem w czyste technologie energetyczne. Oczywiście inwestują oni także w elektrownie atomowe. W obliczu tych tendencji na świecie mam duże wątpliwości, czy w UE znajdą się chętni do wysłuchiwania argumentów o wyjątkowości naszego sektora energetycznego spalającego węgiel. Nawet w obliczu niepewnego importu surowców energetycznych. W czerwcu zaplanowano w Polsce sporo wydarzeń poświęconych technologiom budowy energooszczędnych instalacji i budynków oraz odnawialnym źródłom energii. Napiszemy o nich w kolejnym numerze, a w tym wydaniu polecam szczególnie artykuły o instalacjach fotowoltaicznych, odnawialnych źródłach energii w praktyce projektowej oraz projektowaniu instalacji c.o. SPIS TREŚCI AKTUALNOŚCI WOD-KAN 2014 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Dokąd zmierza polskie gazownictwo? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Konferencja doktorantów i młodych pracowników nauki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Walne zebranie Forum Chłodnictwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Duńskie doświadczenia z wodą i ściekami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Sprzedaż należności sposobem na szybki zastrzyk gotówki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Szkoła zawodu KAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Inwestycje Rockwool . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Akademia Danfoss . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Nagrodzony podręcznik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Profesjonalna weryfikacja projektów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Poradnik oddymiania grawitacyjnego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Motoimpreza LG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Nowości w technice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Skorzystaj ze szkoleń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Zapraszamy na targi i konferencje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Klienci docenili nasze zaangażowanie – rozmowa z J. Gorczycą z Vesbo Poland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 ENERGIA Wykorzystanie technologii BIM w pracy projektanta instalacji Anna Zastawna-Rumin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wspomagana komputerowo analiza ekonomiczna i ekologiczna zaopatrzenia budynku w energię i ciepło Michał Strzeszewski, Piotr Wereszczyński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wpływ wyników obliczeń normy PN-EN 12831:2006 na dalsze wyliczenia instalacji c.o. (cz. 1) Rafał Pitry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Inteligentne systemy automatyki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Technologia PV – moduły fotowoltaiczne Piotr Gabryańczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Systemy mocowania i wyciszania instalacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Optymalny system instalacyjny Piotr Bertram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 30 34 41 44 48 50 POWIETRZE Porównanie dwóch technologii kanałów wentylacji mechanicznej w domu jednorodzinnym Jakub Jargiło, Katarzyna Gładyszewska-Fiedoruk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ECONET – niskotemperaturowy system dla Politechniki Poznańskiej Łukasz Kaczorowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rekuperacja w budynkach – nowe urządzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rekuperatory – zestawienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Systemy wentylacji pożarowej w nowych i modernizowanych budynkach wielokondygnacyjnych Grzegorz Kubicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oddymianie grawitacyjne w energetyce Magdalena Gawrońska-Dudek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 57 58 59 65 72 WODA Modernizacja systemu zaopatrzenia w wodę wsi Boszkowo Ewa Ogiołda, Daria Hałupka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Ciśnieniowe techniki membranowe w oczyszczaniu ścieków przemysłowych i odcieków z wysypisk komunalnych Krystyna Konieczny, Michał Bodzek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 INFORMATOR Katalog firm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Gdzie nas znaleźć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Indeks firm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 5 AKTUALNOŚCI W Fot. WJ WOD-KAN 2014 Za dwa lata nie będzie już targów WOD-KAN pod namiotami. Prezydent Bydgoszczy Rafał Burski obiecał, że wkrótce rozpocznie się budowa hali wystawienniczej. Został już wyłoniony wykonawca, a inwestycja będzie dofinansowana ze środków UE. To od dawna oczekiwana przez wystawców informacja. Wprawdzie Targi WOD-KAN to jedna z największych imprez branży nie tylko w Polsce, ale i w naszym regionie, jednak ciągle brakuje jej infrastruktury wystawienniczej na miarę aktualnych oczekiwań wystawców i zwiedzających. 6 czerwiec 2014 tym roku w targach wzięło udział 370 wystawców, w tym 91 po raz pierwszy. Firmy zagraniczne stanowiły 16%. Targi odwiedziło blisko 10 tys. osób. Do konkursu Grand Prix zgłoszono 25 wyrobów. Komisja za najlepsze uznała: biologiczną oczyszczalnię ścieków BioKem w technologii SBR dla zastosowań przydomowych – model 6 RLM firmy Wavin Metalplast-Buk, przepływomierz elektromagnetyczny AquaMaster 3 firmy ABB, sitopiaskownik AUTOSEP DF MULTI SB/ SP/KP firmy Dynamik Filtr Nocoń i Wspólnicy. Za najciekawsze ekspozycje uznano stoisko kolektywne firm z Wielkiej Brytanii oraz stoiska firmy Amitech – Grupa Amiantit i spółki Goshe. Nagrodę specjalną przyznano Polskiej Fabryce Wodomierzy i Ciepłomierzy FILA – wieloletniemu członkowi Izby Gospodarczej Wodociągi Polskie i wystawcy targów WOD-KAN. WOD-KAN spotyka ta sama prawidłowość co inne targi szeroko rozumianej branży instalacyjnej i z sektora budownictwa. Zaczyna na nich brakować wielu liderów, innowacyjnych firm produkcyjnych, które wyznaczają trendy i kierunki w branży. Nie uczestniczą one w targach z różnych powodów. Wielu oczeku- rynekinstalacyjny.pl AKTUALNOŚCI je jednej dobrej imprezy raz na dwa lata – na której można pokazać więcej nowości w ofercie. Niektórzy wskazują, że branża po okresie wielkiego skoku i intensywnej budowy sieci oraz oczyszczalni jest już w miarę stabilna, a przepływ informacji dobry, tym samym impreza targowa w cyklu dwuletnim to optymalne rozwiązanie. Przed Polską jednak jeszcze wiele pracy. I jeśli mamy w pełni wywiązać się ze zobowiązań dotyczących oczyszczania ścieków, do końca 2015 r. czeka nas wydatek kilkudziesięciu miliardów zł m.in. na budowę ok. 23 tys. km sieci kanalizacyjnych i 300 nowych oczyszczalni oraz modernizację 600 działających. Kolejne zadanie, z jakim musimy się rynekinstalacyjny.pl uporać, to osady ściekowe – nie mogą one ciągle trafiać na wysypiska. Szkoda, że ten finisz musi mieć tak szybkie tempo. Mieliśmy kilka lat na to, by dostosować gospodarkę wodociągowo-kanalizacyjną do wymogów unijnych. A te nie są tworzone dla kaprysu urzędników w Brukseli, ale dla podnoszenia standardu życia obywateli. Nasi politycy potrafią narzekać na UE, na jej wymagania, na cele, jakie stawia, a sami nie mogli się przez lata uporać z własnym podwórkiem i znowelizować Prawa wodnego oraz ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i oczyszczaniu ścieków, co pomogłoby osiągnąć cel, a nie stanowiło przeszkodę w jego realizacji. wj czerwiec 2014 7 AKTUALNOŚCI Dokąd zmierza polskie XVII konferencję GAZTERM zorganizowano w hotelu Amber Baltic w Międzyzdrojach 12–14 maja. Zainaugurował ją Andrzej Sikora, prezes zarządu Instytutu Studiów Energetycznych, który wprowadził uczestników w tematykę konferencji: „Nowy kształt rynku gazu. Dokąd zmierza polskie gazownictwo?”. Pierwszy dzień wystąpień rozpoczęto od omówienia zmian, jakie czekają nas w systemie rozliczeń i taryf. Jerzy Baehr (Wierciński, Kwieciński, Baehr Sp.k.) przedstawiał regulacje w prawie w kontekście funkcjonowania systemu gazowniczego, a Jerzy Sitko (Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o.) przypomniał, że od 1 sierpnia 2014 r. gaz będzie rozliczany w jednostkach energii, tak jak w innych kra- gazownictwo? instrukcji ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej (IRiESD) dla PSG Sp. z o.o. związane z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi. Mariusz Dymkowski (PGNiG S.A.) mówił o konieczności stworzenia warunków do wirtualnej obsługi klienta. Marcin Sienkiewicz (Uniwersytet Wrocławski) omówił możliwości, jakie może przynieść Polsce powstanie hubu gazowego w Świnoujściu, który służyłby do magazynowania oraz handlu gazem. Jadwiga Holewa (INiG-PIB), Ewa Kukulska-Zając (INiG-PIB), Monika Wójcik (PGNiG S.A.) oraz Wojciech Kietliński (PSG Sp. z o.o.) zaprezentowali wyniki badań doświadczalnych bowanie na chłód, o mocy ok. 1,65 MWch. Dodatkowo zapotrzebowanie kompleksu na ciepło pokryją dwa kotły gazowe o łącznej mocy 1,99 MW. Przewidywane korzyści dla tej inwestycji to przede wszystkim zwiększenie efektywności wytwarzania energii, ograniczenie strat na przesyle i zapewnienie niezawodności dostaw energii do obiektu. Inny projekt przedstawił Marek Chmiel (Elektrociepłownia Stalowa Wola S.A.) – dotyczył on bloku gazowo-prądowego z członem ciepłowniczym w elektrociepłowni. Moc maksymalna turbiny gazowej wynosi 311,9 MW, a parowej 159 MW. Sprawność całego bloku to 57,75–81,94%. Inwestycja pozwala osiągnąć duże oszczędności, a zarazem zmniejszyć emisję zanieczyszczeń do atmosfery. Fot. studio 4U jach Unii. Kolejne wystąpienia dotyczyły obrotu gazem oraz nowelizacji prawa energetycznego. Tomasz Bukowski (PGNiG S.A.) omówił strefy obrotu w PGNiG, natomiast Beata Wittmann (TGE SA) zajęła się kwestią stworzenia giełdy, która umożliwiłaby racjonalne kształtowanie cen gazu w Polsce. Warunki rozwoju rynku gazu zależą od ulepszenia infrastruktury – konieczna jest budowa nowych gazociągów i terminalu LNG. Z czasem obowiązek sprzedaży gazu przez giełdę będzie rosnąć – w 2015 r. sięgnie 55%. Waldemar Kamrat (Politechnika Gdańska) przybliżył uczestnikom kwestię kogeneracji oraz poligeneracji i ich możliwości rozwoju. Dzień zwieńczyła impreza integracyjna, której głównym punktem był koncert zespołu IRA. Drugi dzień prelekcji rozpoczął Krzysztof Kołton (PSG Sp. z o.o.), omawiając zmiany 8 czerwiec 2014 dotyczących emisji metanu związanych z systemem dystrybucji gazu. Cykl prelekcji dotyczył praktycznych aspektów wykorzystania kogeneracji oraz trójgeneracji. W pierwszej z nich Andrzej Kaczmarek (Powiśle Park Sp. z o.o.) omówił projekt układu trójgeneracji gazowej dla zespołu biurowousługowo-mieszkalnego przy ul. Kruczkowskiego 2 w Warszawie. Jest to pierwsza taka realizacja w Polsce, w której innowacyjnie wykorzystano technologię gazową. Pozwoli ona na zasilanie kompleksu budynków biurowych i mieszkalnych w prąd i energię cieplną oraz zapewni chłodzenie. System składa się z gazogeneratora o znamionowej mocy elektrycznej ok. 0,834 MWel, chłodziarki absorpcyjnej do produkcji chłodu o mocy 0,45 MWch i dwóch elektrycznych chłodziarek sprężarkowych, które mają pokryć szczytowe zapotrze- Dużo uwagi w trakcie konferencji poświęcono optymalizacji i informatyzacji sektora gazowniczego. Nie zabrakło czasu na dyskusję, w której starano się uzyskać odpowiedź na pytanie: dokąd zmierza polskie gazownictwo? Mimo licznych wątpliwości przeważały optymistyczne nastroje. Wniosek był jeden – stworzenie w Polsce hubu gazowego i umożliwienie swobodnej regulacji cen gazu jest najlepszą drogą rozwoju rynku gazowego. Pojawiły się głosy, by nie obawiać się Rosji, gdyż głównym źródłem dochodu dla tego kraju jest sprzedaż gazu, zatem nie będzie on podcinać gałęzi, na której siedzi. Większość prelegentów podkreślało jednak, że priorytetem powinno być uniezależnienie od jednego dostawcy, dywersyfikacja dostaw gazu oraz poszukiwanie alternatywy w postaci np. gazu z łupków. Katarzyna Rybka rynekinstalacyjny.pl AKTUALNOŚCI Fot. EKO-DOK Konferencja doktorantów i młodych pracowników nauki VI Ogólnopolska Konferencja Naukowa Doktorantów i Młodych Pracowników Nauki pt. Interdyscyplinarne zagadnienia w inżynierii i ochronie środowiska – EKO-DOK 2014 odbyła się w Szklarskiej Porębie 23–26 kwietnia 2014 r. Zorganizował ją Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej wraz z Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji w Głogowie. Patronat naukowy nad konferencją objął Komitet Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk pod przewodnictwem prof. dr hab. inż. Czesławy Rosik-Dulewskiej. Konferencja EKO-DOK cieszy się uznaniem młodych polskich naukowców i jest organizowana cyklicznie od 2005 r. Udział w niej umożliwia wymianę poglądów i doświadczeń naukowych. Głównym celem jest zaprezentowanie przez doktorantów oraz młodych pracowników nauki wyników prowadzonych przez nich prac badawczych i teoretycznych. Ponadto konferencja służy dokonaniu przeglądu interdyscyplinarnych zagadnień z zakresu inżynierii i ochrony środowiska. Uczestniczyli w niej przedstawiciele uniwersytetów: Łódzkiego, Przyrodniczego we Wrocławiu, Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Zielonogórskiego oraz Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie oraz politechnik: Białostockiej, Częstochowskiej, Gdańskiej, Krakowskiej, Lubelskiej, Łódzkiej, Opolskiej, Rzeszowskiej, Śląskiej, Warszawskiej i Wrocławskiej, a także Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony Przeciwpożarowej PIB, Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych 10 czerwiec 2014 w Katowicach, Instytutu Metali Nieżelaznych w Gliwicach, Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej PIB, Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego w Falentach oraz Instytutu Technologii Eksploatacyjnej PIB. W spotkaniu wzięli udział również studenci z Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy. W tym roku w trakcie siedmiu sesji plenarnych wygłoszono 56 referatów, a w sesji posterowej zaprezentowano 48 prac. Przedmiotem obrad i dyskusji było: oczyszczanie ścieków i modelowanie zjawisk zachodzących podczas biologicznych procesów degradacji związków organicznych, zagospodarowanie i optymalizacja procesów fermentacji osadów ściekowych, uzdatnianie wody tradycyjnymi metodami oraz z wykorzystaniem niekonwencjonalnych technologii procesów membranowych, modelowanie i optymalizacja systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. Szeroko dyskutowane były również kwestie z pogranicza chemii, biologii i biotechnologii w ochronie i inżynierii środowiska, a także problemy dotyczące gospodarki odpadami oraz jakości powietrza atmosferycznego i modelowania rozprzestrzeniania zanieczyszczeń w powietrzu. Uroczystego otwarcia konferencji dokonali przewodniczący Komitetu Organizacyjnego dr inż. Bartosz Kaźmierczak oraz dyrektor Instytutu Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej dr hab. Teodora M. Traczewska, prof. PWr. Wykład inauguracyjny wygłosił dr inż. Jacek Dziubek z Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Głogowie Sp. z o.o. Omówił on aktualne problemy przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych w Polsce. Obradom w sesjach plenarnych przewodniczyli profesorowie: Michał Bodzek, Jan Danielewicz, Janusz Jeżowiecki, Krystyna Konieczny, Andrzej Kotowski, Marek Kozłowski, Tomasz Winnicki, Teodora M. Traczewska, Jacek Wiśniewski, Krzysztof Wojciechowski i Marek Zawilski oraz dr inż. Michał Mańczak. Ponadto w pracach Komitetu Naukowego uczestniczyli profesorowie: Lech Dzienis, Małgorzata Kabsch-Korbutowicz, Korneliusz Miksch, Czesława Rosik-Dulewska, Włodzimierz Szczepaniak, Maria Świderska-Bróż, Michał Głomba, Kazimierz Grabas, Tadeusz Kowalski, Paweł Licznar, Katarzyna Majewska-Nowak, Anna Musialik-Piotrowska, Katarzyna Piekarska i Ryszard Szetela oraz doktorzy habilitowani: Halina Hotloś, Józef Kuropka i Izabela Sówka. Zrecenzowane przez członków Komitetu Naukowego i przyjęte do druku referaty ukazały się w formie elektronicznej monografii. Pomocy i wsparcia dla konferencji udzieliły: Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Głogowie Sp. z o.o. oraz sponsorzy – firmy IBS Polska, MC Bauchemie i Nalco. Patronatem medialnym objęły ją czasopisma: „Instal”, „Rynek Instalacyjny” i „Technologia Wody”. Szczególne podziękowania organizatorzy składają patronowi naukowemu – Komitetowi Inżynierii Środowiska PAN i członkom Komitetu Naukowego oraz wszystkim uczestnikom. Kolejna konferencja już w kwietniu 2015 roku. Komitet Organizacyjny EKO-DOK rynekinstalacyjny.pl AKTUALNOŚCI W Prof. Janusz Kozakiewicz omówił niuanse oczekiwanej unijnej legislacji F-gazowej oraz przedstawił harmonogram redukcji HFC i zakazu wprowadzania do obrotu, a także nowe obowiązki w odniesieniu do odzysku F-gazów. Polska jako jedyne państwo nie wdrożyła dotychczas regulacji dot. F-gazów i Komisja Europejska pozwała niedawno nasz kraj do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Grzegorz Michalski − delegat KFCh w AREA – poinformował, że spodziewany jest przewodnik AREA, w którym zostaną wyjaśnione praktyczne aspekty nowych regulacji dot. F-gazów. Omówił też zagadnienia dotyczące ekoprojektu, oznaczeń ekologicznych i efektywności energetycznej. Podsumowano również działania organizacji w minionym roku. Wojciech Żmigrodzki omówił m.in. prace konsultacyjne w zakresie legislacji F-gazowej, zarówno w ramach AREA, jak i w kraju. Centra Szkoleń i Certyfikacji działające pod egidą KFCh przeszkoliły i wydały 363 „certyfikaty ozonowe”. Kontynuowano program wydawania (III edycja) firmowych F-gazowych certyfikatów zgodności KFCh – w sumie 115, co jest istotne dla firm z powodu braku wdrożenia odpowiednich re- gulacji do prawa krajowego. Forum prowadziło też konsultacje z MEN dotyczące szkolnictwa zawodowego. Krajowe Forum Chłodnictwa to największa organizacja sektora chłodniczego w Polsce – skupia 120 firm instalacyjnych, serwisowych, handlowych i producentów o łącznym obrocie ponad 1 mld zł. Na co dzień konkurujące, w ramach Forum współpracują ze sobą w celu wymiany doświadczeń i promowania najlepszych praktyk oraz zapewnienia bezpieczeństwa i jakości usług. Forum współpracuje też z ośrodkami akademickimi i centrami szkowj leniowymi. promocja alne Zebranie Członków Krajowego Forum Chłodnictwa Związku Pracodawców odbyło się 16 maja w Falentach k. Warszawy. Rozpatrzono sprawozdania Zarządu, Rady Nadzorczej i Sądu Dyscyplinarnego oraz finansowe za rok 2013, wybrano też nowe władze na dwuletnią VIII kadencję. Do Zarządu weszli: Robert Grejcz (prezes) oraz Grzegorz Michalski, Wacław Maniawski, Wojciech Żmigrodzki i Marian Marek Czarnacki. Nowy skład rady nadzorczej to: Leszek Zimmerman, Marek Cyniak, Andrzej Żółciak, Elżbieta Polak, Jan Hapka, Włodzimierz Piekarek i Piotr Chlebowski. Sąd Dyscyplinarny tworzą: Jerzy Stachowiak, Tadeusz Cherek, Iwona Bocar, Przemysław Grobelny i Danuta Gazińska. Odnowiono też składy pięciu zespołów doradczych do spraw: legislacji czynnikowej; szkoleń, certyfikacji i uprawnień zawodowych; odnawialnych źródeł energii; klimatyzacji; efektywności energetycznej i energetyki. Wśród zadań, jakie sobie stawia Forum w najbliższych latach, są m.in. kwestie legislacji F-gazowych i nowych regulacji dotyczących czynników chłodniczych, certyfikacji personelu i firm, a także szkoleń zawodowych dla techników chłodnictwa i klimatyzacji. Chłodnictwa Fot. WJ Walne zebranie Forum rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 11 AKTUALNOŚCI Duńskie doświadczenia z wodą i ściekami 13 maja w Filtrach Warszawskich odbyło się polsko-duńskie seminarium Woda i Ścieki. Nowoczesne technologie i rozwiązania w Danii. Zorganizowała je Ambasada Królestwa Danii we współpracy z Izbą Gospodarczą Wodociągi Polskie oraz MPWiK w m. st. Warszawa S.A. Królestwa Danii. Przypomniała ona kompleksowe działania w celu ochrony środowiska, jakie podejmuje Dania od lat 70. ubiegłego wieku, i omówiła ich efekty – doświadczenia te można wykorzystać w Polsce. Duński sektor wodno-kanalizacyjny scharakteryzował Jens Holst-Nielsen, dyrektor Fot. WJ Celem seminarium prowadzonego przez prof. Mariana Kwietniewskiego była wymiana doświadczeń. Było to jedno z wydarzeń towarzyszących wizycie w Polsce księcia Fryderyka oraz Kirsten Brosbøl, minister środowiska Confederation of Danish Industry. Ograniczono tam straty wody w sieciach wodociągowych do poziomu ok. 7%. Całkowite ich wyeliminowanie bywa nieopłacalne ekonomicznie i ważne jest, żeby wyznaczyć ten poziom w danym zakładzie. Wprowadzane usprawnienia w duńskich przedsiębiorstwach wod-kan przedstawił Mogens Brems Knudsen, dyrektor Energi Yiborg Vand A/S. Zastosowanie nowych technologii, w tym m.in. opomiarowania i zdalnego odczytu, powoduje pojawianie się coraz to nowych obszarów, w których można zwiększać efektywność pracy systemów wodociągowych, zmniejszać straty i utrzymywać rentowność bez nadmiernego podnoszenia cen wody i ścieków. Dobre efekty dają też systemy monitoringu i sektoryzacji sieci, tworzenie modeli hydraulicznych oraz analiza LCA. Warto wziąć pod uwagę nie tylko względy techniczne, ale również ekonomiczne i pomimo że armatura czy pompy są jeszcze dobre, ich wymiana na nowe pozwala uzyskać spore oszczędności energii. Największy potencjał oszczędności dotyczy ujmowania i dystrybucji, mały uzdatniania wody. Doświadczenia duńskie wskazują też, że dla zachowania dobrego stanu sieci konieczne jest stałe wymienianie starych odcinków na nowe, ok. 3–4% rocznie niezależnie od awarii. Swoje rozwiązania prezentowały też duńskie firmy: Grundfos, Kamstrup, Per Aarsleff oraz Proagria Ria Watech. Nasi specjaliści zaprezentowali m.in. kierunki rozwoju i wyzwania dla branży wodno-kanalizacyjnej w Polsce wj oraz stan realizacji KPOŚK. Sprzedaż należności sposobem na szybki zastrzyk gotówki P oprawa warunków makroekonomicznych stopniowo wpływa na sytuację przedsiębiorców. Wciąż jednak wiele firm boryka się ze skutkami zatorów finansowych. Sposobem na odzyskanie płynności może być sprzedaż należności, nawet tych niewymagalnych. Wciąż spora grupa przedsiębiorców wskazuje na brak dyscypliny płatniczej kooperantów jako przyczynę narastających zatorów finansowych i barierę w rozwoju. Aby nie utonąć w gąszczu niezapłaconych faktur, warto wiedzieć, że sprzedając należności, można szybko odbudować naruszoną płynność finansową. Większość przedsiębiorców wie, że należności wymagalne, czyli takie, których termin płatno- 12 czerwiec 2014 ści już minął, można odsprzedać firmie zajmującej się obrotem wierzytelnościami. Sprzedaż długu to szybki zastrzyk gotówki. Transakcję taką można przeprowadzić na dobrych warunkach i osiągnąć korzystną cenę. Im szybciej od momentu powstania wymagalności firma zdecyduje się na zbycie długu, tym lepszą cenę otrzyma. Pozytywnym aspektem transakcji jest szybki wpływ gotówki na konto oraz usunięcie wierzytelności z bilansu, a więc ograniczenie konieczności tworzenia rezerw z tytułu przeterminowanych należności. Warto również pamiętać, że spieniężyć można też faktury niewymagalne, czyli takie, których termin płatności jeszcze nie upłynął. Firma, która nagle potrzebuje gotówki, może sprzedać nawet pojedynczą fakturę. Zaletą tego rodzaju transakcji jest fakt, że najczęściej nie wiążą się one z koniecznością stałej współpracy – mogą być jednorazowe lub cykliczne. Upłynnienie należności niewymagalnych to rozwiązanie dla przedsiębiorców prowadzących sprzedaż z odroczonymi terminami płatności, którzy incydentalnie potrzebują gotówki przed terminem płatności. Sprzedaż należności to możliwość odmrożenia kapitału obrotowego i elastycznego zarządzania płynnością finansową. Pozwala skutecznie budować przewagę konkurencyjną i zwiększać obroty. mat. Pragma Inkaso rynekinstalacyjny.pl AKTUALNOŚCI Szkoła zawodu KAN S półka KAN z Kleosina zakończyła pierwszą edycję programu „Szkoła KAN – z nami poznasz praktyczną stronę zawodu”. KAN – producent systemów instalacyjnych i jedna z największych firm województwa podlaskiego – jako pierwszy opracował i wdrożył pro- fesjonalny program współpracy szkoły ponadgimnazjalnej z przyszłym pracodawcą. Firma podjęła współpracę z Zespołem Szkół Zawodowych nr 2 w Białymstoku. Projekt wymagał dużego zaangażowania obu stron. Czas poświęcony na zbudowanie wartościowego programu w połączeniu z zaangażowaniem naszych pracowników oraz nauczycieli zaprocentował nowatorskim rozwiązaniem, które sprawdziło się w praktyce – skomentował Jan Kaczan, wiceprezes KAN. Program objął uczniów III i IV klasy o kierunku technik-mechatronik, kształcących przyszłych operatorów maszyn CNC. Jego głównym założeniem jest przedstawienie młodym ludziom poszczególnych etapów działań prowadzących do wytworzenia finalnego produk- Inwestycje Rockwool G rupa Rockwool Polska znów inwestuje w infrastrukturę przemysłową. W fabryce w czeskim Bohuminie powstaje linia produkcyjna nowoczesnych specjalistycznych wyrobów izolacyjnych. Wartość inwestycji wyniesie 160 mln zł. Nowa linia produkcyjna pozwala sprostać stale rosnącemu zapotrzebowaniu na materiały do izolacji technicznych instalacji ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji. Zapewni nie tylko lepszą jakość produktów, ale też wysoką efektywność produkcji i poziom logistyki. Modernizacja czeskiego zakładu wpisuje się w szerszy plan strategiczny. Rockwool stale usprawnia park technologiczny fabryk zlokalizowanych w Europie Środkowo-Wschodniej, podnosząc tym samym konkurencyjność produktów – komentuje Andrzej Kielar, prezes Rockwool Polska. Obszar działania Grupy Rockwool Polska obejmuje dziś siedem krajów: Polskę, Czechy, Słowację, Litwę, Łotwę, Estonię i Węgry. Produkty dostarczane na te rynki produkowane są w czterech fabrykach: w rodzimych Cigacicach i Małkini oraz we wspomnianym Bohuminie (Czechy) i w Tapolcy na Węgrzech. Na regularnie podejmowane inwestycje w poprawę ochrony środowiska oraz modernizację i budowę nowych linii produkcyjnych Rockwool Polska wydał już ponad miliard złotych. Dzięki stałemu rozwojowi technologicznemu firma produkuje dziś kilkaset tysięcy ton skalnej wełny mineralnej rocznie, zatrudniając przy tym około 1450 pracowników w siedmiu krajach. Należące do nas fabryki należą do jednych z najwydajniejszych zakładów w całej Grupie Rockwool. O naszym dynamicznym roz- tu. Uczniowie śledzili proces produkcji krok po kroku i mieli możliwość porównania teorii z praktyką. KAN od dawna aktywnie współpracuje ze szkołami ponadgimnazjalnymi i uczelniami wyższymi – otrzymują one praktyczne wsparcie, a firma dobrze przygotowanych pracowmat. KAN ników. woju świadczy fakt, że zarówno nasze produkty, jak i sama firma, otrzymały dotychczas ponad 50 wyróżnień i nagród – podsumował Andrzej Kielar. mat. Rockwool Akademia Danfoss 14 maja na Politechnice Warszawskiej i Gdańskiej odbyły się półfinały Akademii Danfoss. W eliminacjach wyłoniono 12 kandydatów z województwa warszawskiego i pomorskiego. Otrzymali oni do rozwiązania studium przypadku z zakresu technicznego lub humanistycznego. Każdy półfinalista przedstawił swój pomysł na rozwiązanie zadanego 14 czerwiec 2014 w case’ie problemu. Jedni przedstawiali swoją propozycję promocji odnawialnych źródeł energii, inni próbowali stworzyć plan promocji programu dla absolwentów – Danfoss Postgraduate Programme. Do finału weszli: Karolina Kaźmierczak, Ewelina Jacek i Jakub Zachacz – studenci z województwa pomorskiego oraz Dawid Lasek, Piotr Dąbrowski i Anna Sosińska z województwa mazowieckiego. W finale troje z nich zdobędzie stypendium w wysokości 5 tys. zł i mentoring oraz możliwość odbycia płatnych praktyk w Danfoss Poland. Półfinaliści, którzy nie dostali nagrody głównej, zostali zaproszeni do II etapu rekrutacji w ramach Programu Praktyk Letnich w Danfoss. mat. Danfoss rynekinstalacyjny.pl MAKING MODERN LIVING POSSIBLE Zawsze gotowy do uruchomienia i pełnej kontroli nad wydatkami Szeroka gama zaworów obrotowych Danfoss to oszczędności i wygoda. Żeliwne HRE i HFE oraz mosiężny HRB zapewniają gwarancję trwałości produktu. Oryginalny wskaźnik położenia ułatwia montaż i uruchomienie, natomiast jego wskazania są widoczne z góry i z boku, z zamontowanym siłownikiem oraz bez niego. 1,0%kvs najniższy przeciek Dzięki nowoczesnej konstrukcji zawory obrotowe Danfoss charakteryzują się najmniejszym przeciekiem w klasie. 50% oszczędności kosztów Wynikających z zaoszczędzonego czasu potrzebnego na montaż i uruchomienie, dzięki widocznemu wskaźnikowi położenia. www.heating.danfoss.pl AKTUALNOŚCI Nagrodzony podręcznik N a majowych Targach Książki, które odbyły się na Stadionie Narodowym w Warszawie, nagrodzono najlepsze książki w po- szczególnych działach tematycznych. Za najlepszą akademicką książkę techniczną jury uznało podręcznik autorstwa prof. Bogdana Mizielińskiego i dr. Grzegorza Kubickiego „Wentylacja pożarowa – oddymianie”. Książka wydana nakładem WNT skierowana jest do szerokiego grona odbiorców, m.in. studentów uczelni technicznych o specjalności instalacje sanitarne oraz szkół pożarniczych, a także wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego: architektów, projektantów instalacji bezpieczeństwa pożarowego, inspektorów nadzoru budowlanego i rzeczoznawców bezpieczeństwa pożarowego. Na 370 stronach zawarto informacje dotyczące podstaw teoretycznych, niezbędne dla zrozumienia procesów towarzyszących pożarom w obiektach budowlanych, takich jak wymiana ciepła, dymotwórczość, emisja i zagrożenie dymem oraz przepływ dymu w budyn- Profesjonalna weryfikacja D anfoss Poland wprowadził nową usługę dla projektantów – bezpłatną weryfikację i optymalizację projektów instalacji dla budownictwa mieszkalnego, komercyjnego i użyteczności publicznej pod kątem różnych rozwiązań produktowych firmy. Zakres wsparcia obejmuje: 1. instalacje wody lodowej, c.o. i c.w.u., w tym: pomoc w opracowywaniu koncepcji równoważenia i regulacji, obliczenia hydrauliki i regulacji c.o., chłodzenia oraz c.w.u., dobór urządzeń, dobór nastaw zawo- ku. Opis zjawisk fizycznych stanowi wstęp do omówienia zasad funkcjonowania, projektowania i wykonania systemów wentylacji pożarowej różnego typu, stosowanych w ochronie szerokiej grupy obiektów budowlanych (obiektów wielkokubaturowych, wielokondygnacyjnych, atriów, garaży zamkniętych i tuneli drogowych). W końcowej części podręcznika znaleźć można szereg praktycznych informacji dotyczących elementów systemu wentylacji pożarowej oraz wymagań odnośnie do wykonania, odbiorów i nadzoru nad tego typu instalacjami. Książka jest kompleksowym podręcznikiem przedmiotu wentylacja pożarowa i jako taka powinna znaleźć miejsce w bibliotece każdego inżyniera budownictwa oraz osoby odpowiedzialnej za bezpieczeństwo pożarowe obiektów budowlanych. www.ksiegarniatechniczna.com.pl projektów rów równoważących i termostatycznych oraz pomoc w analizie raportu błędów; 2. ogrzewanie elektryczne DEVI, w tym dobór instalacji i sprawdzenie pod kątem poprawności; 3. pompy ciepła, w tym dobór dla danego budynku wraz z przedstawieniem odpowiedniego schematu hydraulicznego układu pomp; 4. wodne ogrzewanie podłogowe, w tym dobór urządzeń i komponentów na podstawie danych budynku. mat. Danfoss Poradnik oddymiania grawitacyjnego F irma D+H Polska wydała poradnik pt. „Instalacje oddymiania grawitacyjnego”. Wydawnictwo autorstwa mgr. inż. Edwarda Skiepki, wykładowcy Szkoły Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie, przeznaczone jest dla projektantów, instalatorów i użytkowników obiektów. Stanowi kompendium wiedzy na temat elementów systemu oddymiania grawitacyjnego, ich prawidłowego funkcjonowania oraz wymagań przepisów ochrony przeciwpożarowej. W książce omówiono m.in. przepisy prawne, systemy oddymiania grawitacyjnego i ich elementy składowe, elektryczne instalacje zasilania, projektowanie systemu oddymiania, współpracę z systemami sygnalizacji pożarowej i stałymi urządzeniami gaśniczymi oraz montaż instalacji i jej eksploatację. Publikacja zawiera liczne ilumat. D+H stracje i przykłady. 16 czerwiec 2014 rynekinstalacyjny.pl AKTUALNOŚCI Motoimpreza LG F irma LG Electronics Polska zorganizowała w maju pierwszy z trzech planowanych eventów pt. „LG Racing 2014”. Zaproszeni goście – firmy partnerskie z regionu śląskiego i dolnośląskiego – mieli okazję poznać prawdziwych rajdowców i ich maszyny. Wszyscy wzięli udział w szkoleniu jazdy samochodami sportowymi, prowadzonym przez profesjonalnych instruktorów, które zakończył wielki wyścig na torze. „LG Racing 2014” to nie tylko szansa na poczucie prawdziwej adrenaliny i emocji związanych ze sportową rywalizacją, ale przede wszystkim możliwość zwiększenia umiejętności podczas specjalnie przygotowanego szkolenia ze sportowej jazdy. Każdy z gości na wstępie przeszedł kurs przyjmowania poprawnej pozycji za kierownicą – kierowcy bardzo często o tym zapominają. Następnie można było poprowadzić rajdowe BMW 330i e46. Samochody te mają trzylitrowe silniki o mocy 231 koni mechanicznych, sportowe zawieszenie oraz całe wy- posażenie rajdowego auta, m.in.: klatkę bezpieczeństwa, fotele kubełkowe, pięciopunktowe pasy bezpieczeństwa czy hydrauliczny hamulec ręczny. Zadaniem instruktora sportowej jazdy siedzącego na prawym fotelu rajdowego auta było zapoznanie każdego z technikami efektywnej jazdy samochodem, która na koniec umożliwiała osiągnięcie jak najlepszego rezultatu podczas rywalizacji na czas. Dla uzyskania wiarygodnych wyników na wytyczonym odcinku specjalnym zlokalizowanym na terenie byłego lotniska wojskowego ustawiono profesjonalny elektroniczny pomiar czasu. Zwycięzcą został Łukasz Lasecki (ACTION ENERGY) z czasem 1:04:53, kolejne miejsca na podium zajęli: Wojciech Stankiewicz (COMEX) z czasem 1:06:78 oraz Maciej Michniewicz (HYDROSOLAR) z czasem 1:08:09. Walka o trzecią lokatę okazała się bardzo zacięta, ponieważ aż czterech kierowców odnotowało bardzo zbliżone czasy. Wśród głównych atrakcji imprezy warto wymienić także ćwiczenie driftingu z zawodowcem Bartoszem Ostałowskim. Uczestnicy mogli towarzyszyć kierowcy w trakcie dynamicznych manewrów i pilotować auto z pięciusetkonnym silnikiem. Trzeba dodać, że nie ma takiego drugiego zawodnika na świecie – Ostałowski jest pierwszym bezrękim czynnym drifterem. Na spotkaniu można było także przyjrzeć się z bliska Ferrari F360 Modena, poczuć jego moc i samemu poprowadzić tę supermaszynę. Kolejne spotkanie z serii „LG Racing 2014” dla regionu wielkopolskiego i pomorskiego odbyło się 6–7 czerwca, a we wrześniu zorganizowane zostanie w Warszawie dla Mazowsza. mat. LG 18 czerwiec 2014 rynekinstalacyjny.pl -RIN Z kodem RENWA14 wystawienniczą ię n ch rz ie w po a n 10% rabatu RENEXPO ® Poland 4-te Międzynarodowe Targi Energii Odnawialnej i Efektywności Energetycznej » Międzynarodowe Targi i Konferencje branżowe o zasięgu międzynarodowym » Fora branżowe i spotkania kooperacyjne » NOWOŚĆ: ,, Szkolenia Firmowe‘‘ » Puchar RENERGY AWARD® powered by RENEXPO® Poland » Kolacja Profesjonalistów OZE » i wiele innych... 23 - 25.09.2014 Centrum EXPO XXl w Warszawie Kontakt: Tel: +48-22-266-02-16; [email protected]; www.renexpo-warsaw.com AKTUALNOŚCI N O W O Ś C I Nowa wersja programu HAP Nowa seria Turbokominków Firma Makroterm wprowadziła na rynek nową serię wkładów kominkowych EC. Do najważniejszych zalet nowych Turbokominków należą: rozbudowany wymiennik do odbioru ciepła z paleniska, usprawniony proces spalania, zarządzanie systemem podgrzewania powietrza pierwotnego i wtórnego, możliwość współpracy zarówno z wentylatorem, jak i z przepustnicą, buforowanie energii w płaszczu wodnym. Wkład wyposażony jest standardowo w nogi, duże szuflady i kosze na popiół. Współpracuje z Integratorem, rozdzielaczem Compact SH Kaskada oraz wymiennikiem integracyjnym Connect. Korzyści ze współpracy Turbokominka z Integratorem to m.in. automatyczne przekierowywanie energii do ogrzewania c.o. lub c.w.u. oraz umożliwienie buforowania nadwyżki energii solarnej w płaszczu wodnym kominka. Funkcja pracy zintegrowanego układu otwartego z zamkniętym realizowana jest dzięki zastosowaniu wymiennika integracyjnego Connect pozwalającego łączyć skomplikowane układy grzewcze, również kolektory słoneczne, w których czynnikiem grzejnym jest glikol. Z kolei rozdzielacz kotłowy Compact SH Kaskada pozwala połączyć kilka źródeł ciepła. mat. Makroterm Firma Carrier udostępniła najnowszą wersję Hourly Analysis Program (HAP) do obliczeń oraz symulacji energetycznych budynków. Zyskał on m.in. funkcje modelowania oraz wymiarowania wraz z raportami systemów klimatyzacji opartych na indukcyjnych oraz aktywnych belkach chłodzących. Możliwe jest także modelowanie oraz symulacja węzłów chłodu z agregatami chłodzonymi powietrzem wraz z dodatkowymi chłodnicami suchymi jako źródła free coolingu. Poprawiono funkcjonowanie programu na komputerach współpracujących z dwoma monitorami oraz z ekranami dotykowymi. Program oferuje wszechstronne funkcje do projektowania/bilansowania systemów HVAC we wszelkiego rodzaju budynkach ko- Sterowanie KNX Kolorowy panel dotykowy InZennio Z41 otrzymał nową funkcjonalność – zdalne sterowanie za pomocą mercyjnych oraz zaawansowane analizy energetyczne pozwalające na porównanie zużycia energii oraz kosztów operacyjnych alternatywnych rozwiązań projektowych. HAP to dwa narzędzia dla projektantów i inżynierów konsultantów w jednym pakiecie. mat. Carrier urządzeń mobilnych. Pobierając bezpłatną aplikację App Z41 Remote na iPhone’a czy iPada (a niedługo również na Androida), będzie można rozszerzyć dowolny system KNX wyposażony w panel dotykowy Z41 w wersji 3 o mobilne zarządzanie budynkiem np. ze smartfonu czy tabletu. Zdalny panel oferuje m.in.: sterowanie oświetleniem (włączanie i wyłączanie, ściemnianie i zmiana kolorów), ogrzewaniem, wentylacją i klimatyzacją, monitorowanie zużycia energii i ustalanie harmonogramów. Z41 wykonywany jest w trzech wersjach kolorystycznych, białej, srebrnej i czarnej, i wyposażony jest w porty KNX, USB oraz Ethernet. Uniwersalny design pozwala zainstalować go praktycznie w każdym otoczeniu. mat. Zennio Ekooferta baterii Pompa ciepła Haier Firma Oras wprowadziła do oferty armaturę przeznaczoną do budynków starających się o certyfikaty LEED i BREEAM. Pozwala ona uzyskać maksymalną możliwą liczbę punktów w procesie certyfikacji w kategorii gospodarowania wodą. Oferta obejmuje 40 modeli baterii, głównie umywalkowych, dających 4 punkty do certyfikatu LEED. W ekoofercie znalazły się m.in. baterie standardowe jednouchwytowe oraz bezdotykowe sterowane fotokomórką. mat. Oras 20 czerwiec 2014 Iglotech poszerzył ofertę o pompę ciepła HP250M1 marki Haier charakteryzującą się wysoką wydajnością oraz szerokim zakresem temperatury pobieranego powietrza: od –5 do 35°C. Podstawowe dane techniczne urządzenia to: COP 3,8 (wg EN 255,3), moc grzewcza 2470 W i objętość 250 l. Średni pobór mocy samej pompy wynosi 650 W, a wraz z grzałką zużywa ona 3100 W energii elektrycznej. Ochronę przed korozją międzykrystaliczną i wżerową zapewnia anoda magnezowa. Pompa ma elektroniczny regulator z panelem dotykowym, a także opcję ochrony przed Legionellą. System automatycznie co 2 tygodnie nagrzewa całą wodę w zbiorniku do 65°C, żeby zlikwidować mogące się w nim pojawić drobnoustroje. Urządzenie może pracować w czterech trybach: Boost (pompa ciepła i grzałka elektryczna pracują w tym samym czasie), ECO (działa tylko pompa ciepła), wakacyjnym (blokada pompy ciepła i automatyczne jej załączenie o ustalonej porze) i komfortowym (grzałka włącza się w funkcji dogrzania do żądanej temperatury). mat. Iglotech rynekinstalacyjny.pl AKTUALNOŚCI N O W O Ś C I Kompleksowa Przepływowe podgrzewacze wentylacja garaży System skonstruowany przez Fläkt Woods wykorzystuje działanie małych wentylatorów Jetfoil zainstalowanych w suficie parkingu, na całej jego powierzchni, i sterujących dystrybucją powietrza. Można je wykorzystać do wytworzenia przepływu powietrza zarówno na niskim, jak i na wysokim poziomie, co pozwala dwukrotnie wykorzystać to samo powietrze i w rezultacie gospodarować nim efektywniej niż w systemach tradycyjnych. Analiza projektu za pomocą oprogramowania CFD pokazuje, że dystrybucja powietrza będzie się odbywać w sposób zapewniający efektywną wentylację parkingu. Program CFD można wykorzystać zarówno do modelowania wentylacji ogólnej (usuwanie zanieczyszczeń), jak i awaryjnej wody (usuwanie dymu), daje on możliwość stworzenia przemyślanego systemu wentylacji parkingu. mat. Fläkt Woods Z okazji 90-lecia marki Stiebel Eltron wprowadza serię elektrycznych podgrzewaczy przepływowych nowej generacji. Urządzenia charakteryzują się nowoczesną linią, funkcjonalnością i przystępnymi cenami. Seria jubileuszowa obejmuje pięć modeli zróżnicowanych pod względem funkcji oraz konstrukcji: cztery elektroniczne: PER, PEO, PEY, PEG i jeden hydrauliczny: PHB – o regulowanych mocach 18, 21 i 24 kW. Najbardziej zaawansowany podgrzewacz PER ma dwa przyciski służące do zapamiętania indywidualnie nastawionych temperatur, tryb ECO, WELLNESS oraz pilota dostarczanego wraz Kolektory słoneczne FKC-2S i FKT-2S Junkers wprowadził nowe kolektory słoneczne, które uzupełniają ofertę kotłów wyposażonych w elementy instalacji solarnej (Cerapur Modul Solar, Cerapur Solar, Cerapur Solar Comfort). Przeznaczone są do podgrzewania c.w.u. oraz wspomagania c.o. Płaski kolektor słoneczny FKC-2S typu Comfort ma kompozytową ramę, a miedziane rury absorbera połączono z aluminiową Grzejnik do siedzenia Purmo wprowadza na rynek nowy grzejnik konwektorowy, który łączy zalety wydajnego emitera ciepła oraz wygodnego mebla i polecany jest do montażu wzdłuż przeszkleń. Zintegrowana ławeczka sprawia, że grzejnik służy jednocześnie jako komfortowe miejsce do siedzenia. Model Purmo Aura Bench pomaga efektywnie wykorzystać przestrzeń w pomieszczeniach z witryną lub dużymi szybami. Elementem grzejnym jest miedzia- rynekinstalacyjny.pl płytą spawem ultradźwiękowym. Powłoka absorbera nanoszona jest w próżni metodą PVD (Physical Vapour Deposition), dzięki czemu jej struktura jest równomierna i odporna na uderzenia. Powierzchnia apertury kolektora to 2,25 m², a powierzchnia zewnętrzna 2,37 m². W urządzeniu zastosowano harfowy układ rur oraz obudowę z włókna szklanego wzmocnionego poliestrem w formie monobloku. Drugi model to FKT-2S typu Excellence, który ma największą w swojej klasie powierzchnię apertury i pozwala uzyskać dofinansowanie z NFOŚiGW w wysokości 2183 zł od płyty. Powierzchnia apertury wynosi w tym wypadku 2,43 m², a zewnętrzna 2,55 m². Układ rury absorbera (podwójny meander) obniża opory przepływu i umożliwia jednostronne połączenie szeregowe do pięciu kolektorów, a także dwustronne połączenie szeregowe maks. 10 kolektorów. FKT-2S ma miedziano-aluminiowy absorber pokryty wysokoselektywną powłoką nanoszoną metodą PVD. Rury absorbera łączą się z płytą w technologii Omega, co poprawia wymianę ciepła. Obudowa kolektora wykonywana jest w jednym module z włókna szklanego wzmocnionego poliestrem. Kolektory objęte są dziesięcioletnią gwarancją. mat. Junkers z urządzeniem. Sterowany mikroprocesorem zawór gwarantuje uzyskanie temperatury wody z dokładnością do 0,5°C nawet przy maksymalnym przepływie. Każdy model wyposażony jest w system odkrytej grzałki o dużej odporności na zakamienienie. Urządzenia przystosowane są do bezpośredniego podłączenia do instalacji z PVC i mają stopień ochrony IP 25. Będą dostępne w sprzedaży od lipca 2014 r. mat. Stiebel Eltron no-aluminiowy wymiennik ciepła ukryty w estetycznej obudowie stalowej, osłonięty od góry perforowaną kratką stalową. Obudowa grzejników nie nagrzewa się bezpośrednio od czynnika grzewczego, co zapobiega utracie energii poprzez promieniowanie. Urządzenie wyposażono we wsporniki mocujące go do podłogi oraz podtrzymujące siedzisko. Ławeczka wykonana jest z lakierowanego drewna bukowego – na zamówienie dostępne są inne wykończenia. Grzejnik można zamówić w dowolnym kolorze z palety RAL, jest on objęty 10-letnią gwarancją producenta. mat. Purmo czerwiec 2014 21 AKTUALNOŚCI SZKOLENIA Skorzystaj ze szkoleń Aquatherm-Polska tel. 22 321 00 00, faks 22 321 00 20, e-mail: [email protected] Szkolenia dla wykonawców, projektantów z zakresu wewnętrznych instalacji sanitarnych i grzewczych z polipropylenu PP-R (80); technika zgrzewania – ćwiczenia; zasady projektowania i montażu wodnego ogrzewania podłogowego – ostatni wtorek m-ca, Warszawa Aspol-FV tel. 42 640 73 11 Podstawy projektowania i wykonawstwa instalacji z polipropylenu: właściwości materiału, praktyczne zapoznanie się z metodą łączenia elementów instalacyjnych (zjawisko polifuzji termicznej), sposoby prowadzenia instalacji, kompensacja – obliczenia, rozwiązania praktyczne Energeo – system dolnych źródeł do pomp ciepła: podstawy doboru i wykonawstwa, praktyczne zapoznanie się ze zjawiskiem polifuzji termicznej (łączenie elementów instalacyjnych z HDPE), prezentacja komputerowego programu doborowego dolnych źródeł, płyny niskotemperaturowe HENOCK przeznaczone do instalacji dolnych źródeł Wentylacja mechaniczna – odzysk ciepła z wentylacji: podstawy wentylacji mechanicznej, zachowanie komfortu cieplnego, zasady doboru elementów wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, technologia montażu, prezentacja rekuperatorów z serii RAPTOR Terminy do uzgodnienia Atlantic tel. 22 487 50 76, Sławomir Rostkowski (Dział Techniczny) e-mail: [email protected] Bezpłatne szkolenie z odnawialnych źródeł energii dotyczące: pomp ciepła typu powietrze-woda, termodynamicznych ogrzewaczy wody z wbudowaną pompą ciepła i kolektorów słonecznych Beretta tel. 56 657 16 00, faks 56 657 16 57, e-mail: [email protected] Szkolenia dla instalatorów, serwisantów – Toruń, w terenie do uzgodnienia Broen tel. 74 832 54 32 Szkolenia dla projektantów i instalatorów: zawory Ballorex w równoważeniu hydraulicznym Brötje www.broetje.pl Szkolenia instalacyjno-montażowe dla instalatorów i serwisantów kotłów BRÖTJE: Bydgoszcz – tel. kom. 605 351 402, [email protected] Gdańsk – tel. 601 775 716, [email protected] Łódź – tel. 510 022 921, [email protected] Poznań – tel. 607 689 015, [email protected] Przyszowice k. Gliwic – tel. 605 98 76 71, [email protected] Stanowice k. Oławy – tel. 695 100 194, [email protected] Szczecin – tel. 605 034 158, [email protected] Warszawa – tel. 605 987 602, [email protected] BS4 tel. 602 555 394, e-mail: [email protected] Szkolenia dla instalatorów i projektantów dotyczące projektowania i instalacji rurociągów Durapipe z ABS-u, specjalnego tworzywa m.in. do wody lodowej i glikolu w klimatyzacji i chłodnictwie. Szkolenia w siedzibie BS4 (bezpłatne) lub w miejscu wskazanym przez klienta (klient pokrywa wtedy koszt pobytu i przejazd osoby przeprowadzającej szkolenie). Terminy do uzgodnienia Centralny Ośrodek Chłodnictwa tel. 12 637 09 33 w. 105, 212, [email protected], www.coch.pl F-gazy urządzenia stacjonarne Klimatyzacja samochodowa Certyfikacja kompetencji B Budowa, obsługa i eksploatacja klimatyzatorów typu split Kurs początkowy i uzupełniający dla ubiegających się o świadectwo kwalifikacji w zakresie postępowania z substancjami kontrolowanymi Agregaty wody lodowej Układy termodynamiczne w pompach ciepła w teorii i praktyce Clima Komfort tel. 507 017 354, e-mail: [email protected] Szkolenia dla instalatorów instalacji grzewczych z pompami ciepła z bezpośrednim odparowaniem oraz z pompami typu powietrze/woda, solanka/woda i woda/woda. Terminy do uzgodnienia Comap Polska tel. 22 679 00 25, e-mail: [email protected], www.comap.pl Szkolenia dla instalatorów i projektantów w zakresie instalacji ogrzewania podłogowego BIOfloor oraz instalacji dystrybucji wody sanitarnej i grzewczej SKINsystem – na terenie całego kraju Danfoss Poland – Ciepłownictwo tel. 58 51 29 134 Danfoss Poland – Ogrzewnictwo i Wentylacja tel. 22 755 06 01 Szkolenia i warsztaty techniczne dla instalatorów i projektantów – na terenie całego kraju De Dietrich www.dedietrich.pl Szkolenia dla instalatorów we Wrocławiu: T1A „Urządzenia grzewcze o mocy do 50 kW” – kotły De Dietrich małych mocy w technice domowej: kotły atmosferyczne DTG, kotły naścienne gazowe MS ZENA, kotły gazowe kondensacyjne AGC, EGC, MCR II, MCA, kotły olejowe GT 120, technika solarna T1B „Kotły żeliwne średnich i dużych mocy” – atmosferyczne DTG 230/330, olejowo-gazowe GT 220 do GT 530, palniki nadmuchowe olejowe/gazowe, automatyka i kaskady kotłów T2A „Kotły kondensacyjne” – kotły MCR II, MCA z Diematic i-System, GTU C 120, AGC, EGC, MCA PRO 45-115, C 230, C310/610 T4A „Pompy ciepła” – pompy ciepła PAC Możliwość odbycia dodatkowego szkolenia przy hurtowniach partnerskich w ramach trasy mobilnego laboratorium De Dietrich z zakresu: typoszereg gazowych kotłów kondensacyjnych MCR i Ecodens (warunkiem uczestnictwa jest wcześniejsze odbycie szkolenia T2A w siedzibie firmy De Dietrich we Wrocławiu) pompy ciepła ROE ll i ROE+ – montaż i uruchamianie (warunkiem uczestnictwa jest wcześniejsze odbycie szkoleń T1A lub T2A w siedzibie firmy) zestawy Dietrisol PRO i Dietrisol Light (warunkiem uczestnictwa jest wcześniejsze odbycie szkolenia T1A w siedzibie firmy) 22 czerwiec 2014 Dolnośląska Agencja Energii i Środowiska tel. 71 326 13 43, e-mail: [email protected] Szkolenia z wykorzystania termowizji w diagnostyce budowlanej: ocena energetyczna budynku, ocena stanu technicznego przegród budowlanych, samodzielne wykonanie ekspertyz budowlanych. Szkolenia z wykorzystania termowizji w diagnostyce energetycznej: ocena stanu technicznego urządzeń i sieci energetycznych, samodzielne wykonanie ekspertyz termowizyjnych. Szkolenia obejmują praktyczne ćwiczenia z użyciem kamer termowizyjnych i obsługą specjalistycznych programów do interpretacji zdjęć Dwudniowe szkolenia ze sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej oraz audytów Ferroli tel. 32 47 33 100, 604 516 500 e-mail: [email protected] Chętnych na szkolenia zapraszamy do centrum szkoleniowego Ferroli w Sosnowcu. Zakres szkoleń obejmuje: kondensacyjne kotły gazowe wiszące i stojące, kotły gazowe wiszące i stojące, kotły stojące olejowo-gazowe, układy solarne, agregaty wody lodowej. Szkolenia odbywają się po potwierdzeniu uczestnictwa minimalnej liczby osób Flowair tel. 58 669 82 20, faks 58 627 57 21, e-mail: [email protected], www.flowair.com Szkolenia dla projektantów i instalatorów z zakresu ogrzewania nadmuchowego: nagrzewnic wodnych (LEO), nagrzewnic gazowych (ROBUR), kurtyno-nagrzewnic i kurtyn powietrznych (ELiS) Fujitsu Szkolenie dla instalatorów, projektantów, studentów: systemy klimatyzacji ze zmiennym przepływem VRF AIRSTAGE – Warszawa, tel. 22 517 36 00; Gdańsk, tel. 58 768 03 33; Wrocław, tel. 71 785 49 67; Kraków, tel. 12 341 47 07; Rzeszów, tel. 17 854 73 10; Lublin, tel. 609 690 998; Katowice, tel. 32 209 49 26; Łódź, tel. 42 685 52 94; Poznań, tel. 61 852 54 90; Białystok, tel. 605 886 475; Bydgoszcz, tel. 607 800 395 Gazomet tel. 65 545 02 20, e-mail: [email protected] Stacje gazowe – budowa i eksploatacja Technika redukcyjna i zabezpieczająca Armatura zaporowa i urządzenia ciśnieniowe Budowa i zasady działania urządzeń eksploatowanych w gazownictwie Geberit tel. 22 843 06 96 Dla projektantów i wykonawców – systemy instalacyjne, kanalizacji wewnętrznej HDPE, Public, wodociągowe Mapress i Mepla, podciśnieniowego odwodnienia dachów Geberit Pluvia Glen Dimplex Polska e-mail: [email protected] Cykliczne szkolenia dla projektantów i wykonawców instalacji grzewczych z pompami ciepła typu powietrze/woda, solanka/woda oraz woda/woda o mocach 1,87–125,8 kW. Przekazywane informacje są też przydatne handlowcom chcącym poszerzyć swoją wiedzę z zakresu oferowanych produktów. Miejsce szkolenia – Poznań. Terminy oraz formularz zgłoszeniowy na www.dimplex.pl Grundfos www.grundfos.pl Całoroczne szkolenia online: Grundfos Professional/Grundfos Ecademy dla instalatorów, projektantów – ponad 10 modułów szkoleniowych, m.in. o pompach Grundfos ALPHA2, MAGNA, SOLOLIFT2, dyrektywie EuP, regulacji AUTOADAPT oraz nowych pompach cyrkulacyjnych COMFORT PM i in. Thinking Buildings Universe/Grundfos CBS e-learning dla projektantów – aplikacje w Budownictwie Użyteczności Publicznej: m.in. Koszty Cyklu Życia (LCC), obiegi mieszające, klimatyzacja, dezynfekcja wody, ścieki i wiele innych HDG Bavaria tel. 52 326 76 76, e-mail: [email protected], [email protected] Technologie spalania biomasy drzewnej w kotłach wsadowych i w kotłach automatycznych – Osielsko Hewalex tel. 32 214 17 10 wew. 376, infolinia 801 000 810, e-mail: [email protected] Cykl szkoleń technicznych z zakresu instalacji kolektorów słonecznych i pomp ciepła – co drugi piątek w siedzibie firmy (Czechowice-Dziedzice) Itron Polska (dawniej Actaris) tel. 12 257 10 28 w. 143, e-mail: [email protected] Szkolenia dla projektantów – nowoczesne systemy opomiarowania wody i energii cieplnej KAN sekretariat: tel. 85 74 99 200, faks 85 74 99 201 Szkolenia dla projektantów – Białystok, Gdynia, Poznań, Tychy, Warszawa – w każdej lokalizacji raz w miesiącu Szkolenia dla wykonawców – Białystok, Gdynia, Poznań, Tychy, Warszawa – w każdej lokalizacji raz w miesiącu Szczegóły i terminy na www.kan.com.pl Kessel tel. 71 774 67 60, e-mail: [email protected] Szkolenia dla instalatorów z zakresu urządzeń przeciwzalewowych – typy urządzeń, czynniki doboru, zasada działania, prawidłowy montaż, konserwacja. Pytania i zgłoszenia – drogą telefoniczną lub mailową Kisan tel. 22 701 71 30, 22 701 71 34 Warsztaty komputerowe dla projektantów: Instal-op – program wspomagający projektowanie instalacji ogrzewania podłogowego oraz Instal-san – wspomagający instalacje c.w. i z.w. Klimosz tel. 32 475 21 77 w. 11 – Żory, 61 436 24 74 – Września k. Poznania, www.klimosz.pl Szkolenie praktyczne z zakresu kotłów na węgiel, drewno, pelety i ziarno – pierwszy i ostatni czwartek roboczy miesiąca w Żorach i raz w miesiącu we Wrześni Luxbud Elektryczne Systemy Grzewcze tel. 22 766 45 60, 22 766 45 70, e-mail: [email protected] Szkolenia dla instalatorów, projektantów: ochrona przed oblodzeniem schodów, podjazdów, rur z zimną wodą, rynien i rur spustowych, ogrzewanie podłogowe: kable i Comfort Maty, termostaty, regulatory, systemy detekcji wycieków Makroterm tel. 12 37 93 781, 603 979 292, inż. Dominik Litwiński, e-mail: [email protected] Cykl szkoleń dla instalatorów, handlowców, serwisantów i projektantów z zakresu Zintegrowanego Oprogramowania: Turbokominki z płaszczem wodnym; kolektory słoneczne Turbosolar; Integratory; projektowanie systemów ZO w domach jednorodzinnych Warsztaty dla instalatorów: podłączanie Integratora Terminy do uzgodnienia Meibes tel. 65 529 49 89, e-mail: [email protected] www.meibes.pl, www.logotermy.pl, www.solar.meibes.pl www.ee-flow-control.pl Dla instalatorów: armatura grzewcza i instalacyjna, systemy solarne Dla projektantów: logotermy, węzły grzewcze, systemy solarne, efektywność energetyczna w budownictwie Nibco tel. 42 677 56 00 Szkolenie z zakresu instalacji sanitarnych PVC-C/PVC-U NIBCO dla instalatorów, projektantów i inwestorów Nibe-Biawar www.biawar.com.pl Szkolenia z zakresu pomp ciepła i systemów solarnych, obejmujące m.in. budowę i zasadę działania pomp ciepła i systemów solarnych, zasady doboru poszczególnych urządzeń, praktyczne wskazówki i przykładowe problemy Paradigma, przedst. Georg Zylka tel. 32 26 10 100 Szkolenia dla instalatorów, projektantów, architektów w zakresie techniki SOLAR (kolektory słoneczne w systemach grzewczych), podstawy techniki solar, rozwiązania systemowe, zasady doboru, planowania i rozwiązań technik solar – Dąbrowa Górnicza Prandelli Polska tel. 58 762 84 60, 604 29 25 50, e-mail: [email protected] Szkolenia cykliczne dla projektantów i instalatorów w siedzibie firmy: Podstawowe zasady projektowania i wykonawstwa w systemach instalacji sanitarnych firmy Prandelli; Gdańsk – pierwszy wtorek m-ca, w terenie – do uzgodnienia Raychem Polska, Tyco Thermal Controls tel. 22 33 12 950, e-mail: [email protected] Szkolenia dla projektantów, instalatorów i monterów w zakresie elektrycznych systemów grzewczych: ochrona przed zamarzaniem instalacji wodnych, kanalizacyjnych, rynien i rur spustowych; zabezpieczenie przed oblodzeniem ciągów pieszych i pojazdów; ogrzewanie podłogowe; systemy detekcji i lokalizacji wycieków Sanha Polska tel. 76 857 32 02 e-mail: [email protected] Szkolenia dla instalatorów i projektantów na terenie całego kraju – techniki połączeń zaciskowych z miedzi, stali i tworzyw sztucznych; dobór i montaż ściennych paneli grzewczych Sanit tel. 32 332 67 43 Szkolenie dot. zgrzewaczy rur PP i PE do wody i gazu, dające uprawnienia IGNiG-u oraz certyfikat na zgrzewanie systemu ELGEF+ firmy GEORG FISCHER Sotralentz tel. 46 833 30 34 e-mail: [email protected] Szkolenia techniczne dla instalatorów z zakresu przydomowych oczyszczalni ścieków, obejmujące przede wszystkim najnowsze technologie OCZYSZCZALNIE TYPU SL BIO (połączenie złoża biologicznego i osadu czynnego) oraz oczyszczalnie drenażowe z Tunelami Filtracyjnymi (bez kamienia, rur ani geowłókniny), jak również tradycyjne oczyszczalnie drenażowe (kamień, rura, geowłóknina). Szkolenia odbywają się w ostatni wtorek miesiąca w Skierniewicach. Zapisy – drogą mailową. Termet tel. 74 854 70 50, 74 854 04 46 www.termet.com.pl Szkolenia dla serwisantów, instalatorów, projektantów, handlowców w zakresie oferty produkcyjnej Termet w ośrodkach szkoleniowych w: Poznaniu, Wrocławiu, Gdańsku, Bielsku-Białej, Aleksandrowie Łódzkim, Kielcach, Rzeszowie, Orońsku, Pile, Olsztynie, Białymstoku i Świebodzicach Tweetop tel. 510 091 445 e-mail: [email protected] Szkolenia „Systemy zaprasowywane i skręcane rur wielowarstwowych” w hurtowniach Grupy SBS Sp. z o.o. w wybranych miastach: Kielce, Łódź, Zduńska Wola, Płońsk, Płock Uponor Polska tel. 801 000 425, 22 266 82 00 Szkolenia dla instalatorów w zakresie montażu systemów do zimnej i ciepłej wody, c.o. i ogrzewania/chłodzenia płaszczyznowego firmy Uponor Szkolenia dla projektantów z wykorzystaniem programów Instalsoft lub Audytor, w zakresie montażu systemów do zimnej i ciepłej wody, c.o. i ogrzewania/chłodzenia płaszczyznowego firmy Uponor Viessmann tel. 71 360 71 00, www.viessmann.pl, e-mail: [email protected] Dla projektantów – aspekty projektowania nowoczesnych systemów grzewczych z zastosowaniem kotłów kondensacyjnych i niskotemperaturowych, kolektorów słonecznych i pomp ciepła Dla instalatorów – montaż, uruchomienie, serwis pomp ciepła, kolektorów słonecznych, kotłów wiszących oraz stojących małej i średniej mocy 2-letnia Szkoła Policealna Nowoczesnych Technik Grzewczych Akademii Viessmann Wavin Metalplast-Buk www.wavin.pl, e-mail: [email protected], bezpłatna infolinia: 800 161 555 Szkolenia online dla firm: Materiały elastyczne a materiały sztywne w systemach kanalizacji grawitacyjnej na podstawie porównania systemu z PVC-U z systemem z kamionki Zehnder tel. 605 885 886 Sławomir Duda (koordynator serwisu), e-mail: [email protected] Szkolenia dla wykonawców/serwisantów: COMFOBOX, CSY rynekinstalacyjny.pl AKTUALNOŚCI TARGI, KONFERENCJE Zapraszamy na targi i konferencje WRZESIEÑ 4INSULATION Międzynarodowe Targi Izolacji Przemysłowych 18–19 września 2014 r., Kraków WARSAW BUILD Międzynarodowe Targi Budowlane i Wnętrzarskie 18–20 września 2014 r., Warszawa RENEXPO Międzynarodowe Targi Energii Odnawialnej i Efektywności Energetycznej 23–25 września 2014 r., Warszawa PADZIERNIK TIWS Międzynarodowe Targi Infrastruktury Wodno-Ściekowej, Odwodnień i Melioracji 8–9 października 2014 r., Kielce POLEKO Międzynarodowe Targi Ochrony Środowiska 14–17 października 2014 r., Poznań CZERWIEC XIV Międzynarodowa Konferencja AIR, HEAT & ENERGY 2014, 26–29 czerwca 2014 r. – Instytut Klimatyzacji i Ogrzewnictwa Wydziału Inżynierii Środowiska Politechniki Wrocławskiej, tel. 71 320 35 32, 71 320 37 07 lub 71 320 43 86, e-mail: [email protected], www.airandheat.pwr.wroc.pl WRZESIEÑ V Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna „Ogrzewanie i wentylacja w przemyśle i rolnictwie”, 1–3 września 2014 r., Tuchola-Tleń – Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi, tel./faks 52 559 20 22, e-mail: [email protected], www.wszs.tuchola.pl XVIII Forum Ciepłowników Polskich, 14–17 września 2014 r., Międzyzdroje – Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie, tel./faks 91 485 86 43, 91 485 86 45, e-mail: [email protected], www.fcp.org.pl 35th AIVC Conference „Ventilation and airtightness in transforming the building stock to high performance”, 24–25 września 2014 r., Poznań – Politechnika Poznańska, e-mail: [email protected], www.aivc2014conference.org Konferencja „Zrównoważone renowacje – druga młodość inwestycji budowlanych”, 24 września 2014 r., Warszawa – RD Bud Sp. z o.o., tel. 22 534 90 00, faks 22 863 43 60, e-mail: [email protected], www.rdbud.com XIV Międzynarodowa Konferencja Organizatorzy AIR, HEAT & ENERGY 2014 Politechnika Wrocławska Wydział Inżynierii Środowiska, Instytut Klimatyzacji i Ogrzewnictwa 26–29 czerwca 2014 r. Tematyka konferencji Klimatyzacja, ogrzewnictwo i ciepłownictwo – nowoczesne systemy kształtowania mikroklimatu oraz dostawy ciepła dla budynków mieszkalnych, użyteczności publicznej i przemysłowych Ochrona atmosfery – nowe technologie, monitoring Niekonwencjonalne źródła energii, w tym: energia słoneczna, geotermalna, pozyskiwana z innych źródeł Polska Akademia Nauk Sekcja Ciepłownictwa i Klimatyzacji Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych Oddział Dolnośląski i Wielkopolski Budynki pasywne Patroni medialni Nowe rozwiązania oraz wyniki badań urządzeń i systemów w ogrzewnictwie, Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja ciepłownictwie, wentylacji, klimatyzacji, instalacjach sanitarnych i balneotechnice Techniki symulacji HVAC promocja patronat medialny INSTAL Rynek Instalacyjny Sekretariat konferencji: Instytut Klimatyzacji i Ogrzewnictwa PWr, 50-373 Wrocław, ul. Norwida 4/6 tel. 71 320 35 32, 71 320 37 43, 71 320 37 07, faks 71 320 35 32, [email protected], www.airandheat.pwr.wroc.pl Do uczestnictwa w konferencji zapraszamy specjalistów, pracowników naukowych, pracowników sektora gospodarczego, producentów i dostawców urządzeń z dziedziny inżynierii środowiska rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 23 AKTUALNOŚCI W Y W I A D Klienci docenili nasze zaangażowanie Rozmowa z Jarosławem Gorczycą, prezesem zarządu VESBO Poland Klika lat temu postawił Pan na mało znaną wówczas w Polsce markę i producenta systemów instalacyjnych – VESBO. Co o tym zdecydowało? Uważnie obserwuję rynek instalacji sanitarnych i staram się zwracać uwagę na firmy oferujące produkty, które mogą stanowić alternatywę dla obecnych już na polskim rynku wyrobów. Moja współpraca z VESBO rozpoczęła się w 2006 r. od importu rur z wkładką aluminiową VESBO STABI, które uzupełniały przez kilka lat linie produktowe polskich producentów instalacji z polipropylenu. O podjęciu długofalowej współpracy zadecydowała głównie jakość produktów. Zanim instalacje te trafią do sprzedaży, podlegają wewnętrznemu procesowi kontroli jakości, następnie są poddawane testom w niemieckich instytutach badawczych. Ponadto VESBO to marka globalna – znana i doceniana na całym świecie, obecna w 75 krajach, choćby w Rosji, Stanach Zjednoczonych, krajach Afryki i Azji. Z perspektywy czasu mogę powiedzieć, że postawienie na VESBO było dobrą decyzją. Coraz częściej docierają do mnie sygnały, że rozwój marki w Polsce jest dostrzegany przez czołowych graczy rynku instalacyjnego. Jestem przekonany, że główną rolę odgrywa tu przede wszystkim jakość oferowanych przez nas produktów. Gdyby nie ona, kolejne mniejsze i większe sukcesy nie byłyby możliwe. Po kilku latach z importera stał się Pan strategicznym partnerem VESBO w Polsce, krajach nadbałtyckich i dla naszych wschodnich sąsiadów. Jak do tego doszło? Moi zagraniczni partnerzy docenili pracę, jaką polski oddział włożył w budowanie marki w naszym kraju. Wzajemna współpraca układa- 24 czerwiec 2014 ła się na tyle dobrze, że koncern powierzył mojej firmie zadanie stworzenia centrum dystrybucyjnego nie tylko na Polskę, ale też na Europę Wschodnią i kraje nadbałtyckie. Dużą rolę odegrało tu centralne położenie naszego kraju, jak również Łodzi, w której mieści się polska siedziba. Oznacza to, że produkty mogą zostać szybko przetransportowane w każde miejsce kraju. Polska stanowiła dla właścicieli koncernu interesującą lokalizację, umożliwiającą eksport produktów na Wschód. Marka VESBO szybko zyskała uznanie nie tylko u nas, ale również na Białorusi, Litwie i Łotwie. Firma organizuje sporo szkoleń i prowadzi Akademię VESBO. Co oferuje w jej ramach? Chcieliśmy stworzyć platformę, dzięki której instalatorzy, dystrybutorzy, a także uczniowie i studenci mogliby zdobywać i pogłębiać wiedzę oraz wymieniać się doświadczeniami z zakresu instalacji sanitarnych. Zależało nam na integracji środowiska związanego z branżą, począwszy od studentów, którzy dopiero poznają tajniki zawodu, przez instalatorów specjalizujących się w tym sektorze, aż po hurtownie oferujące produkty z zakresu techniki grzewczej i sanitarnej. Planując stworzenie Akademii, chcieliśmy dać im narzędzie, dzięki któremu będą mogli śledzić najnowsze trendy i rozwiązania na rynku instalacji sanitarnych, a także podnosić swoje kwalifikacje. Stawiamy na młodzież kształcącą się w szkołach zawodowych, technikach i na politechnikach. Pamiętamy również o fachowcach, do których kierujemy nasz program lojalnościowy, i hurtowniach, którym proponujemy ofertę partnerską. Mamy świadomość, że platforma www.vesboacademy.com musi się nieustannie rozwijać, dlatego już teraz pracu- Fot. VESBO jemy nad nowymi rozwiązaniami i pomysłami, które mogłyby zainteresować także projektantów instalacji sanitarnych. Niebawem planujemy rozpocząć też cykl porad eksperckich, które będą służyć praktykom, niezależnie od tego, czy dopiero wchodzą oni na rynek, czy funkcjonują na nim od dawna. Dokładamy wszelkich starań, żeby fachowcy korzystający z VESBO Academy mogli czerpać z niej wiedzę, która ułatwi im codzienną pracę. Czym chce Pan przekonać do VESBO projektantów? Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom projektantów instalacji sanitarnych, produkty marki zostały udostępnione w oprogramowaniu wspierającym projektowanie instalacji grzewczych oraz wody użytkowej firm InstalSoft oraz Sankom. Korzystanie z tych programów usprawnia proces planowania instalacji, dlatego cieszę się, że dzięki uwzględnieniu w nich systemów VESBO osoby zainteresowane naszą ofertą mogą szybko i sprawnie skorzystać z proponowanych przez nas rozwiązań. Nawiązaliśmy również współpracę z Politechniką Łódzką, która kształci przyszłych projektantów instalacji sanitarnych. Planujemy szkolenia i wykłady dla studentów, podczas których będą mogli w praktyce zapoznać się z tym, czego uczą się w teorii. Współpracujemy także z kadrą naukową uczelni, czerpiemy z ich doświadczenia i korzystamy z rad, których nam udzielają. To cenne spotkania, które uświadamiają nam bieżące potrzeby środowiska akademickiego. Rynek jest konkurencyjny i niełatwo obecnie wejść do hurtowni – na co zwracają one uwagę? Hurtownie doceniły nasze zaangażowanie w zapewnienie kompleksowej obsługi. Nie tyl- rynekinstalacyjny.pl AKTUALNOŚCI ko dostarczamy im swoje produkty, ale także dbamy o systematyczną edukację naszych partnerów w kwestiach związanych z nowościami czy prawidłowym montażem instalacji VESBO. Dzięki rozbudowanej sieci handlowej możemy działać szybko, zachowując jednocześnie elastyczność. Ważne jest również wsparcie marketingowe, za pomocą którego budujemy świadomość marki. Na tym polu działamy przede wszystkim, uczestnicząc w targach i spotkaniach branżowych, podczas których obecni są zarówno hurtownicy, jak i indywidualni klienci. Działając w ten sposób, dajemy się poznać wszystkim uczestnikom rynku. Sprawia to, że klienci, kupując w hurtowniach, będą brać pod uwagę również ofertę VESBO. W takiej sytuacji łatwiej jest nam nawiązać współpracę z dystrybutorami, którzy wiedzą, że udostępniając instalatorom nasze produkty, stawiają na towar rozpoznawalny w branży. Dbając o hurtownie, dbamy jednocześnie o instalatorów korzystających z ich usług. Bierzemy pełną odpowiedzialność za naszą ofertę – produkty VESBO mają gwarancję i objęte są ubezpieczeniem OC. Mamy świadomość, że współpracując z hurtownią, współpracujemy również z instalatorami. Zapraszamy ich na szkolenia, które stanowią cykl autorskich spotkań o charakterze edukacyjnym. Podczas nich przekazujemy uczestnikom wiedzę niezbędną do prawidłowego montażu instalacji, a niedowiarkom udowadniamy, że nie jest on skomplikowany i czasochłonny. Instalatorom oferujemy także program lojalnościowy, w ramach którego mogą wybrać dla siebie zestaw narzędzi czy odzieży roboczej, elektronikę – wszystko zależy od ich decyzji i stanu punktowego konta. W program lojalnościowy włączają się również nasze partnerskie hurtownie. Zarówno hurtownicy, jak i instalatorzy mogą do niego przystąpić korzystając ze strony www.vesboacademy.com. Podsumowując, zaufanie dystrybutorów zyskaliśmy działaniami, dzięki którym fachowcy mogą systematycznie poszerzać swoją wiedzę. Jest to podejście, które przynosi wymierne korzyści wszystkim stronom. Co VESBO oferuje obecnie i jakie ma Pan plany poszerzenia oferty? W skład naszej podstawowej oferty wchodzą instalacje sanitarne z polipropylenu VESBO PP-R: rury jednorodne, kompozytowe i stabilizowane, a także kształtki oraz narzędzia służące do montażu instalacji sanitarnych. Oferujemy również systemy wielowarstwowe, w skład których wchodzą rury Pert/Al/Pert i OxyPex z kształtkami skręcanymi i prasowanymi. Nowością, która niedawno poszerzyła ofertę VESBO, jest rura FASER SDR 6 – od poprzedniej odróżnia ją grubsza ścianka i zmiana koloru ozna- rynekinstalacyjny.pl czenia. Żeby nasi klienci mogli łatwo odróżnić te dwa modele, kolor zielony zastąpiliśmy czerwonym. Nowy FASER SDR 6 jest zbudowany z trzech koncentrycznie ułożonych warstw. Zewnętrzne ścianki wyprodukowano z kopolimeru statycznego polipropylenu PP-R, a pomiędzy nimi umieszczono warstwę PP-R z 20-procentową domieszką włókna szklanego. Naszą nowość charakteryzuje również grubsza ścianka, SDR 6, wpływająca na polepszenie parametrów wytrzymałościowych produktu. Na tegorocznych Targach Instalacje zaprezentowaliśmy też po raz pierwszy kanalizację niskoszumową INCOLA przeznaczoną do kanalizacji bezciśnieniowej o maksymalnej temperaturze ścieków do 90°C (krótkotrwale do 95°C). Można ją stosować wewnątrz budynków mieszkalnych, przemysłowych, szkół czy szpitali. Pomiary poziomu dźwięku przeprowadzone dla rur VESBO w Instytucie Fizyki Budowlanej im. Fraunhofera w Niemczech wykazały, że przy przepływie 4 litry wody na sekundę hałas jest redukowany do 15 dB, co uznajemy za bardzo dobry wynik. W naszej ofercie znajdują się również filtry do wody, w tym nowość – trzyczęściowy korpus składający się z przezroczystego klosza umożliwiającego bieżącą kontrolę stanu zabrudzenia filtra, zewnętrznego pierścienia zapewniającego maksymalną szczelność korpusu oraz głowicy z mosiężnym gwintem o rozmiarach ½, ¾ lub 1”. Dodatkową zaletą trzyczęściowej konstrukcji jest łatwy demontaż, który umożliwia wymianę wkładu. Zajmujemy się też dystrybucją coraz popularniejszych w naszym kraju stacji zmiękczających wodę. Te proponowane przez nas cechują m.in.: niskie koszty eksploatacyjne i logiczne sterowanie objętościowo-czasowe, a także stała kontrola parametrów pracy urządzenia i szereg zabezpieczeń antyprzelewowych. W produktach VESBO jest też parę ciekawych innowacji... W ofercie zdecydowanie wyróżnia się nowa rura z włóknem szklanym FASER SDR 6 ze względu na wspomnianą już wcześniej grubszą ściankę. Rozwiązaniem, które może zainteresować instalatorów, jest zastosowanie dodatkowego uszczelnienia w kształtkach z gwintem mosiężnym. Jest to o-ring, który zabezpiecza przed przeciekaniem pomiędzy tworzywem i metalem. Warto też wspomnieć o rurach V-CENTRO, których unikatowość polega na umieszczeniu warstwy aluminiowej centralnie wewnątrz warstwy polipropylenu. Takie rozwiązanie zdecydowanie ułatwia przygotowanie rury do procesu zgrzewania. Usunięcie aluminium za pomocą gradownika jest szybkie i bardzo proste, daje gwarancję zasklepienia się tworzywa tak, by aluminium nie miało kontaktu z wodą. Viega laureatem Odpływ liniowy Advantix Vario dostał główną nagrodę w konkursie „Łazienka – Wybór Roku 2014”. Jurorzy zwrócili uwagę na walory wzornicze, zaawansowane rozwiązania technologiczne, solidność wykonania i relację ceny do jakości. Nagrodę przyznano za nowe elementy konstrukcyjne wprowadzone w 2013 r. Dzięki nim można z łatwością zaprojektować odwodnienia o długości nawet do 280 cm, umieścić odpływ w narożniku albo ułożyć go w kształcie litery L lub U. Żeby idealnie wkomponować odpływ w posadzkę, Viega poszerzyła również paletę kolorystyczną rusztów i osłon do Advantix Vario. Oprócz wersji matowej i błyszczącej stali nierdzewnej oferuje teraz także elementy białe i czarne. Viega Samsung z certyfikatem Samsung jako pierwszy na świecie uzyskał certyfikat Eurovent w nowym systemie certyfikacyjnym dla VRF, potwierdzając wysoką wydajność urządzeń z typoszeregu DVM. W procesie certyfikacji uwzględniono m.in. wydajność chłodniczą i grzewczą, zużycie energii, wydajność elektryczną i parametry akustyczne. System Samsung DVM działa w oparciu o sprężarki inwerterowe z wtryskiem par czynnika chłodniczego, co pozwala na efektywne chłodzenie i grzanie. Najwyższa efektywność energetyczna systemu DVM potwierdzona została dotychczas certyfikatami uzyskanymi w Korei i w Chinach. Samsung Iglotech dobrą marką Firma została nagrodzona tytułem „Dobra Marka 2014”. Wyróżnienie to przyznawane jest przez redakcję „Forum Biznesu” oraz „Biznes Trendów” i świadczy o wysokiej pozycji firmy i jakości jej usług. Celem programu jest określenie wartości, aktywności i rozpoznawalności poszczególnych marek na podstawie badań rynkowych. Przedmiotem analiz objęte zostały m.in.: pozycja rynkowa marki i jej progres, jakość danego produktu lub usługi oraz stopień zaufania konsumentów. Iglotech od początku istnienia buduje pozycję lidera w branży HVAC&R, poszerzając i dopasowując ofertę do wymagań klientów. Firma rozpoczęła produkcję agregatów skraplających Refcold i elementów wentylacyjnych Forvent, utworzyła też sieć hurtowni w całej Polsce. Grupa Iglotech ma wyłączność na dystrybucję produktów wielu marek, m.in.: Fuji Electric, Haier, Lunos, GMC, O.Erre, Mobius, Casals i Frionett. Iglotech Producenci dla nauki Firmy Ekozefir, Belimo, ebm-papst, Heatex i Proudal uruchomiły program wsparcia nauki studentów uczelni technicznych. W ramach programu „Producenci dla nauki” uruchomiono na Politechnice Krakowskiej oraz Łódzkiej stanowiska pomiarowo-badawcze do ćwiczeń z zakresu instalacji wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Ich podstawą są centrale Ekozefir RK 700 UPE, które zostały wyposażone w dodatkowe wymienialne podzespoły. Firmy planują uruchomienie takich stanowisk na kolejnych uczelniach technicznych. mat. Ekozefir czerwiec 2014 25 ENERGIA mgr inż. Anna Zastawna-Rumin Zakład Budownictwa i Fizyki Budowli Wydział Inżynierii Lądowej Politechniki Krakowskiej Wykorzystanie technologii BIM w pracy projektanta instalacji The use of BIM technology in the installation designer’s work Projektowanie instalacji jest długofalowym procesem, przy większych inwestycjach wymagającym ingerencji kilku lub nawet kilkunastu osób. Coraz bardziej istotne staje się pojęcie wpływu budynku na środowisko w całym cyklu jego życia. Technologia projektowania zintegrowanego pozwala pogodzić wszystkie te elementy, a także wykonywać projekty szybciej i efektywniej. P rojektowanie oparte na rysowaniu najprostszymi nieparametryzowanymi elementami, tzw. rysowanie kreską, powoli staje się przeszłością – obecnie znajdujemy się w fazie wkraczania w erę projektowania obiektowego. Tak jak kiedyś koniecznym wyposażeniem biura projektowego była deska kreślarska, a teraz oprogramowanie typu CAD, tak w niedalekiej przyszłości niezbędne będą aplikacje umożliwiające projektowanie obiektowe. Koncepcja tworzenia obiektowego jest nierozerwalnie związana z ideą Building Information Modeling, czyli modelowania informacji o budynku. Idea BIM narodziła się równolegle w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii na początku XXI wieku i szybko zdobyła dużą popularność (w USA funkcjonuje wymóg projektowania w BIM wszystkich projektów rządowych i NASA). Również w Polsce od paru lat cieszy się coraz większym zainteresowaniem projektantów. Przyjęta w styczniu br. dyrektywa 2014/24/UE w sprawie zamówień publicznych [14] nadaje duże znaczenie rachunkowi kosztów cyklu życia, który obejmuje poniesione przez instytucję zamawiającą lub innych użytkowników koszty: związane z nabyciem, użytkowania (zużycie energii i innych zasobów), utrzymania, związane z wycofaniem z eksploatacji (zbiórka i recykling) oraz przypisywane ekologicznym efektom zewnętrznym (np. koszty emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń oraz inne związane z łagodzeniem zmian klimatu). Wdrożenie jej wymagań do regulacji krajowych ma nastąpić do 18 kwietnia 2016 r. i tym samym w niedalekiej przyszłości pojawi się konieczność stosowania narzędzi elektronicznego modelowania danych budowlanych. Wyznacznikiem idei BIM jest skoordynowana i spójna baza danych o obiekcie, która tworzy wirtualny model. Modelowanie 26 czerwiec 2014 odbywa się poprzez generowanie w wybranym pakiecie komputerowym tzw. komponentów parametrycznych, czyli trójwymiarowych elementów danego obiektu z nadanymi im wcześniej atrybutami. Cyfrowy model zawiera zdefiniowane wszystkie możliwe parametry odpowiadające rzeczywistemu obiektowi. Komponentów tych można używać do tworzenia form podstawowych, np. przegród budynku czy przewodów instalacyjnych, ale również form o wysokim poziomie szczegółowości, takich jak np. zawory. Technologia BIM umożliwia tworzenie modeli trójwymiarowych, ale jej głównym atutem jest wykorzystanie otwartego systemu graficznego również do obliczeń, symulacji oraz opartych na nich analiz i raportów. Automatyczne generowanie raportów jest dużym wsparciem dla projektantów, co w połączeniu z doświadczeniem przekłada się na szybszą i trafniejszą interpretację oraz zastosowanie najefektywniejszego rozwiązania. Szczególnie warta podkreślenia jest współpraca międzybranżowa – wszyscy uczestnicy procesu tworzenia budynku pracują na jednym modelu cyfrowym jednocześnie, widząc zmiany i postępy pozostałych zespołów projektantów. Otwiera to bardzo duże możliwości w zakresie wprowadzania kreatywnych, innowacyjnych rozwiązań, które mogą być bezpośrednio weryfikowane przez pozostałych członków procesu tworzenia obiektu, zwiększając tym samym wydajność na wielu płaszczyznach. Niektóre aplikacje CAD umożliwiają rysowanie w trójwymiarze, ale nawet w ograniczonym jedynie do grafiki zakresie aplikacje BIM zyskują przewagę (tabela 1). Technologia CAD wymusza pewien schemat procesu projektowania – w pierwszej kolejności pracuje nad nim zespół architektów, a następnie Streszczenie Artykuł przedstawia potencjalne możliwości wykorzystania technologii BIM (ang. Building Information Modeling) w pracy projektanta instalacji. Przedstawione zostały zalety tej technologii w kontekście projektowania opartego na popularnych programach CAD. Artykuł zawiera również przegląd przykładowych aplikacji, które realizują idee BIM i mogą być przydatnym narzędziem w procesie projektowym. Zwrócono także uwagę na format wymiany danych gbXML przeznaczony do transferu informacji pomiędzy architektem a inżynierem zajmującym się analizą energetyczną budynku oraz na przykłady aplikacji mających możliwość obsługiwania tego formatu. W końcowej części zawarto analizę czynników hamujących proces wdrażania oprogramowania BIM w polskich pracowniach projektowych. Abstract ................................................................................................................... The paper presents the possibilities of using technology BIM (Building Information Modeling) during the design of installations. Presented are the advantages of this technology in the context of the design based on the popular CAD programs. Article also contains an overview of the sample applications that implement the ideas of BIM and can be a useful tool in the design process. It also highlighted the data exchange format gbXML dedicated to the transfer of information between the architect and engineer involved in building energy analysis and examples of applications with the ability to use that format. In the final part of the article an analysis of factors inhibiting the implementation of BIM software in Polish design studios. rynekinstalacyjny.pl ENERGIA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 27 ENERGIA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata 28 czerwiec 2014 rynekinstalacyjny.pl ENERGIA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 29 ENERGIA dr inż. Michał Strzeszewski Zakład Klimatyzacji i Ogrzewnictwa, Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej, SANKOM Sp. z o.o. mgr inż. Piotr Wereszczyński SANKOM Sp. z o.o. Wspomagana komputerowo analiza ekonomiczna i ekologiczna zaopatrzenia budynku w energię i ciepło W ramach projektu budowlanego obowiązkowe jest wykonanie analizy możliwości racjonalnego wykorzystania wysokoefektywnych systemów alternatywnych zaopatrzenia budynku w energię i ciepło [1]. Wcześniej wymaganie to dotyczyło jedynie budynków o powierzchni użytkowej powyżej 1000 m2. Obecnie obowiązuje niezależnie od wielkości budynku, a więc również dla domów jednorodzinnych. P rogram komputerowy Audytor EKO 1.0 umożliwia szybkie przeprowadzenie analizy ekonomicznej i ekologicznej różnych wariantów budynku (w znacznie szerszym zakresie, niż wymaga rozporządzenie [1]). 1. Projekt bazowy w programie Audytor OZC 6.1 3. Import wyników do programu Audytor EKO Model pracy z programem Program Audytor EKO może być używany jako niezależna aplikacja (bez konieczności korzystania z innych programów). Jednak w przypadku, gdy dla budynku przeprowadzono obliczenia cieplne z wykorzystaniem programu Audytor OZC (od wersji od 6.1 Pro), wyniki tych obliczeń (np. roczne zapotrzebowanie na ciepło, sprawność systemu zaopatrzenia w ciepło itp.) mogą zostać zaimportowane do programu Audytor EKO. Poniżej przedstawiono szybki sposób przygotowania analizy. Zilustrowano go również na rys. 1. Wariant 1 4. Uzupełnienie danych 2. Warianty alternatywne projektu Zalecany model pracy z programem: W programie Audytor OZC 1. Utworzenie projektu bazowego. 2. Utworzenie od 1 do 3 wariantów alternatywnych w osobnych plikach i przeprowadzenie obliczeń. Wariant 2 Wariant 3 Wariant 4 5. Raport z wynikami obliczeń W programie Audytor EKO 3. Import wyników z programu Audytor OZC. 4. Uzupełnienie danych o nośnikach energii i kosztach oraz analiza wyników i ewentualna korekta danych. 5. Wydruk raportu z analizy. Struktura programu Dane ogólne W zakładce tej wybiera się zakres analizy, wprowadza podstawowe informacje o projekcie oraz określa analizowane warianty (rys. 2). 30 czerwiec 2014 Rys. 1. Zalecany model pracy z programem Audytor EKO rynekinstalacyjny.pl ENERGIA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 31 ENERGIA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata 4INSULATION Międzynarodowe Targi Izolacji Przemysłowych 18–19 września 2014 r., Kraków promocja Kontakt: ZESPÓŁ ORGANIZACYJNY TARGÓW 4INSULATION 32 czerwiec 2014 ul. Galicyjska 9, 31-586 Kraków tel. 12 651 90 16, faks 12 644 61 41 www.4insulation.eu [email protected] rynekinstalacyjny.pl Ć NOWOŚ NAJBARDZIEJ ELASTYCZNA RURA WSZECHCZASÓW UPONOR PE-Xa Inspirowana naturą Uniwersalna rura PE-Xa do ogrzewania/chłodzenia płaszczyznowego oraz instalacji wodociągowych i grzejnikowych Dowiedz się więcej o rozwiązaniach Uponor na www.uponor.pl Infolinia: 801 000 425, z tel kom. 22 266 82 00 ENERGIA mgr inż. Rafał Pitry THERMO-INSTAL Wpływ wyników obliczeń normy PN-EN 12831:2006 na dalsze wyliczenia instalacji c.o. (cz. 1) The impact of the results of calculations of the PN-EN 12831:2006 for further calculation of central heating. Part I Analiza wyników końcowych obliczeń przeprowadzanych zgodnie z PN-EN 12831:2006 na poziomie pomieszczeń i całego budynku wskazuje, że wyniki nie są w pełni implementowane w powszechnie stosowanych metodach wymiarowania instalacji centralnego ogrzewania, co wpływa na koszty inwestycyjne i eksploatacyjne instalacji. Nieścisłości w obliczeniach mogą powodować wiele nieporozumień na różnych etapach projektowania. W stąpienie w 2004 r. Polski do Unii Europejskiej zobowiązało nasz kraj m.in. do systematycznego zastępowania krajowych norm zharmonizowanymi normami europejskimi. Nowelizacja w 2009 r. rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [1], wprowadziła do obligatoryjnego stosowania normę PN-EN 12831:2006 [2], wycofując tym samym stosowaną od wielu lat normę PN-B-03406:1994 [3]. Różnice pomiędzy metodologią obliczeń i wynikami na poziomie fizyki budowli i elementów grzewczych opisano w wielu publikacjach, np. [4, 5, 6]. Na rys. 1 przedstawiono schemat czynności wykonywanych do zwymiarowania instalacji centralnego ogrzewania. W praktyce projektowej projektanci korzystają z oprogramowania, np. do obliczenia projektowanego obciążania cieplnego pomieszczeń i budynku Audytor OZC [7] czy do zwymiarowania instalacji Audytor C.O. [8]. Norma PN-EN 12831 [2] generuje wiele wyników cząstkowych, w ocenie autora sprzecznych z powszechnie stosowanymi metodami wymiarowania instalacji c.o., które nie są umocowane prawnie – brakuje obligatoryjnych norm. W artykule odniesiono się do tzw. szczegółowej metody obliczeń, zwłaszcza w stosunku do budownictwa wielorodzinnego. Streszczenie W artykule przedstawiono analizę wyników końcowych obliczeń przeprowadzanych zgodnie z PN-EN 12831:2006 na poziomie pomieszczeń i całego budynku. Pokazano składowe odpowiedzialne za różnice występujące w wynikach końcowych na różnych etapach obliczeń. Udowodniono, że wyniki uzyskane na podstawie obliczeń normy PN-EN 12831:2006 nie są w pełni implementowane w powszechnie stosowanych metodach wymiarowania instalacji centralnego ogrzewania, co ma bezpośrednie przełożenie na koszty inwestycyjne i eksploatacyjne instalacji. Dodatkowo nieścisłości w obliczeniach mogą powodować szereg nieporozumień na różnych etapach projektowania. Dlatego należy pracować nad opracowaniem metody pełnej implementacji wyników normy do algorytmu obliczeń instalacji. Autor proponuje zarys sposobu postępowania w obliczeniach instalacji w systemie pionowym. Abstract . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . The article presents an analysis of the final results of the calculations carried out in accordance based on PN-EN 12831:2006 in the rooms and the whole building. There have been shown all components responsible for the resulting differences in the final results at different stages of the calculations. It has been proven that the results based on the calculations from the PN-EN 12831:2006 are not fully implemented in a widely used methods for dimensioning of the central heating system, which has a direct impact on investment and operating costs of installation. In addition, it is described that inaccuracies in the calculations can cause a number of misconceptions at the various stages of design. Therefore, there is a need to develop methods of full implementation of the results form EN 12831:2006 into the algorithm of dimensioning the installation. In the article, the author proposes the scheme of the procedure of the calculation of the installation in the vertical system. 34 czerwiec 2014 Usystematyzowanie wyników końcowych zdefiniowanych normą PN-EN 12831 dla pomieszczenia, lokalu mieszkalnego i budynku Norma przewiduje logiczny algorytm obliczeń, począwszy od pojedynczego pomieszczenia, poprzez cały lokal mieszkalny (wyodrębniona strefa grzewcza), na całym budynku kończąc. Dla poszczególnych etapów obliczeń w dokumencie opisano szczegółowe zależności. Na potrzeby artykułu autor dodatkowo przetworzył równania występujące we wspomnianej normie [2]. Metoda wyznaczania projektowego obciążenia cieplnego dla pomieszczenia (przestrzeni ogrzewanej) Ogólny, tekstowy opis obliczeń przedstawiony został w punkcie 5.1 normy PN-EN 12831 [2]. Projektowe obciążenie cieplne dla przestrzeni ogrzewanej (i) jako wynik końcowy dla pojedynczego pomieszczenia wyliczane jest z równania: Φ PHL ,i = Φ iP + Φ PRH ,i (1) Φ iP = Φ TP ,i + Φ PV ,i (2) gdzie: ΦPHL,i – projektowe obciążenie cieplne dla przestrzeni ogrzewanej (i), W; ΦPRH,i – nadwyżka mocy cieplnej wymagana do skompensowania skutków osłabienia ogrzewania strefy ogrzewanej (i), W; ΦPi – całkowita projektowa strata ciepła przestrzeni ogrzewanej (i) z uwzględnieniem ciepła wymienianego wewnątrz części budynku, W; rynekinstalacyjny.pl ENERGIA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 35 ENERGIA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata 36 czerwiec 2014 rynekinstalacyjny.pl reklama ENERGIA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny. pl/prenumerata rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 37 ENERGIA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata 38 czerwiec 2014 rynekinstalacyjny.pl ENERGIA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 39 W KAŻDYM NUMERZE ENERGIA artykuły techniczne wywiady aktualności nowości w technice Lider wśród czasopism branżowych Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. ul. Karczewska 18 04-112 Warszawa tel. 22 810 21 24 faks 22 810 27 42 e-mail: [email protected] www.rynekinstalacyjny.pl www.rynekinstalacyjny.pl/ prenumerata cena Kupon prenumeraty rocznej 130 zł ZAMAWIAM PRENUMERATĘ RYNKU INSTALACYJNEGO OD NUMERU NAZWA FIRMY ULICA I NUMER KOD POCZTOWY I MIEJSCOWOŚĆ OSOBA ZAMAWIAJĄCA RODZAJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ E-MAIL TELEFON KONTAKTOWY Informujemy, że składając zamówienie, wyrażacie Państwo zgodę na przetwarzanie wyżej wpisanych danych osobowych w systemie zamówień Grupy MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. w zakresie niezbędnym do realizacji powyższego zamówienia. Zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Państwu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania ich i poprawiania. Upoważniam Grupę MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. do wystawienia faktury VAT bez podpisu odbiorcy. Wysyłka będzie realizowana po dokonaniu wpłaty na konto: Volkswagen Bank Polska S.A. 09 2130 0004 2001 0616 6862 0001 DATA I CZYTELNY PODPIS Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celach marketingowych przez Grupę MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. oraz inne podmioty współpracujące z Wydawnictwem z siedzibą w Warszawie przy ul. Karczewskiej 18. Informujemy, że zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Pani/Panu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania i poprawiania ich, a także wniesienia umotywowanego sprzeciwu wobec ich przetwarzania. Podanie danych ma charakter dobrowolny. 40 czerwiec 2014 czytelny podpis promocja . rynekinstalacyjny.pl ENERGIA Inteligentne systemy automatyki N a rynku dostępne są obecnie różne aplikacje, za pomocą których można sterować urządzeniami oraz działaniem instalacji w budynkach jednorodzinnych, mieszkaniach, niewielkich biurach, a także dużych obiektach. Coraz bardziej zaawansowane technologie dają użytkownikom szerokie możliwości wpływania na funkcjonowanie budynku. Nowe aplikacje służą do sterowania elementami instalacji HVAC, układów ciepłowniczych, a także wod-kan. Umożliwiają zdalne ustawianie żądanych parametrów pracy, monitoring, wizualizację działania w wybranym okresie, a także informują o stanach alarmowych. Inne opcje to całodobowa kontrola zużycia energii i tworzenie linii trendów, co pozwala optymalizować działanie instalacji. Sterowniki swobodnie programowalne pozwalają dostosować pracę całego systemu do warunków panujących w budynku. Przykładem zastosowania aplikacji współpracującej z takim sterownikiem może być budynek biurowy, którego system chłodzenia składa się z od kilkunastu do kilkudziesięciu jednostek wewnętrznych w postaci klimatyzatorów typu split. Impulsem załączającym pojedynczy klimatyzator jest np. karta magnetyczna przykładana do czytnika przy otwieraniu drzwi i przechodzeniu do odpowiedniej strefy budynku. Regulatory odpowiedzialne za sterowanie temperaturą w pomieszczeniu wyposażone są w dodatkowy port, umożliwiający komunikację za pomocą odpowiedniego protokołu z sercem systemu, czyli sterownikiem. Za pomocą aplikacji można nie tylko sterować pojedynczymi urządzeniami, ale również mieć dostęp do systemu zarządzania budynkiem BMS. Aplikacje przeznaczone są nie tylko do zarządzania budynkiem, ale także do sterowania procesami technologicznymi w zakładach produkcyjnych. Jest to nowatorskie rozwiązanie, optymalizujące pracę osób odpowiedzialnych za kontrolowanie działań poszczególnych urządzeń w obiektach tego rodzaju. Dla mniejszych systemów wystarczającym rozwiązaniem jest zainstalowana bramka będąca interfejsem przystosowanym do sterowania urządzeniami danego producenta. Mogą to być klimatyzatory, urządzenia grzewcze czy systemy wentylacji. Funkcję pilota, za pomocą którego użytkownik ustawia żądane parametry, pełni tablet lub smartfon z aktywnym łączem internetowym. Istnieje możliwość ustawienia różnych trybów pracy urządzeń, np. ekonomicznego, dziennego, nocnego itp. Optymalizuje to ich działanie i pozwala stworzyć komfortowe warunki w budynku, tak by jednocześnie oszczędnie gospodarować energią. Aplikacje pozwalają także monitorować, które urządzenie jest aktualnie włączone i ile energii w danej chwili pobiera, oraz je wyłączyć, jeśli zajdzie taka potrzeba. Prawidłowo zaprojektowany system sterowania, oparty na właściwych schematach, może przynieść realne oszczędności zużycia energii. kr reklama aplikacje mobilne DANFOSS POLAND SP. Z O.O. 05-825 Grodzisk Mazowiecki, ul. Chrzanowska 5 tel. 22 755 07 00, faks 22 755 07 01 [email protected] www.danfoss.pl ECL Portal – system SCADA dla regulatorów ECL 310 przeznaczenie: instalacje ciepłownicze wyposażone w regulator ECL 310; urządzenia, za pomocą których można obsługiwać aplikację: telefony typu smartfon z systemem Android lub iOS oraz komputer PC z dostępem do internetu; instalacje, którymi można sterować za pomocą aplikacji: ciepłownicze z dystrybucją ciepła za pośrednictwem węzła cieplnego wyposażonego w regulator ECL 310 Danfoss; możliwości systemu nadzoru i monitoringu ECL Portal: całodobowa kontrola pracy regulatorów ECL 310 w węzłach cieplnych, siedem dni w tygodniu, rejestracja wartości czujników i liczników ciepła, odbiór sygnałów awaryjnych, tworzenie krzywych trendów, możliwość zdalnej zmiany parametrów pracy regulatora; kontrola zużycia energii: łatwe zarządzanie systemem ogrzewania, skrócenie czasu reakcji w sytuacjach alarmowych, zdalna zmiana parametrów bądź korygowanie pracy w celu optymalizacji działania, bieżąca kontrola zużycia energii; dostępność aplikacji: w ramach rocznego abonamentu; serwer aplikacji ECL Portal utrzymywany jest przez Danfoss, nie jest wymagane dodatkowe oprogramowanie, a jedynie dostęp do internetu i przeglądarka; cechy szczególne: ECL portal to ujednolicone narzędzie o niskiej złożoności rozwiązań systemów SCADA, intuicyjny interfejs graficzny prezentuje standardowy schemat technologiczny obsługiwany przez regulator; rejestrowane i wyświetlane są wszystkie wartości czujników temperatury, przepływu i ciśnienia; system informuje o stanie pracy poszczególnych obiegów regulowanych, sygnalizuje alarmy i tworzy krzywe trendów. rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 41 ENERGIA aplikacje mobilne reklama GRUNDFOS POMPY SP. Z O. O. 62-081 Baranowo, ul. Klonowa 23 tel. 61 650 13 00 [email protected] www.grundfos.pl Aplikacja Grundfos GO Grundfos GO to mobilna „skrzynka narzędziowa” dla profesjonalnych użytkowników pomp będących w ruchu. Zapewnia intuicyjne zarządzanie pompami z przenośnego urządzenia oraz pełny dostęp do narzędzi online firmy Grundfos z dowolnego miejsca. Aplikacja umożliwia łatwe sterowanie, prostą konfigurację oraz analizę ostrzeżeń i alarmów z przenośnego urządzenia. Oszczędza cenny czas poświęcany na sterowanie pracą pomp, raportowanie i zbieranie danych za pomocą najbardziej wszechstronnej mobilnej platformy na rynku. Dodatkowo użytkownik ma dostęp do narzędzia umożlwiającego dobór lub wymianę oraz katalogu produktów wraz z dokumentacją. Grundfos GO współpracuje ze wszystkimi pompami typu E oraz z dedykowanymi produktami elektronicznymi, a komunikuje się z nimi zarówno drogą radiową, jak i w technologii podczerwieni. Dostarcza jasno sformułowanych wskazówek i wytycznych, jak również aktualnych zestawień parametrów urządzeń. Do komunikacji niezbędny jest dodatkowy interfejs firmy Grundfos. Ze względu na dostępne na rynku urządzenia mobilne przygotowano kilka rodzajów specjalnych kluczy sprzętowych – interfejsów komunikacyjnych. Tryb DEMO umożliwia przetestowanie aplikacji bez klucza sprzętowego. Intuicyjny interfejs Grundfos GO dostarcza pełną kontrolę nad każdym aspektem wydajności pompy. Aplikacja umożliwia dodatkowo: podgląd danych w czasie rzeczywistym bezpośrednio w smartfonie/tablecie; monitorowanie: – punktów pracy, – zużycia energii, – prędkości, – temperatury i wiele więcej; generowanie na miejscu raportów w formacie PDF, które wraz z dokumentacją fotograficzną mogą zostać podpisane i wysłane na miejscu, aby uniknąć nieporozumień i błędnych danych. Cechy szczególne: prosta zmiana parametrów konfiguracyjnych każdej pompy lub zespołu pomp jest możliwa dzięki intuicyjnemu interfejsowi i oszczędzającej czas funkcji klonowania; zamiast kodów błędów zastosowano alarmy, które są bardziej przystępne dla użytkownika. Aplikacja pracuje na platformie iOS oraz Android i jest dostępna za darmo. Aplikacja Grundfos SCADA Grundfos SCADA to aplikacja do wizualizacji wybranych zmiennych oraz parametrów. W przypadku o wiele bardziej zaawansowanych i rozproszonych systemów sterowania użytkownik ma dostęp do nadrzędnego systemu zarządzania budynkiem BMS, np. hotelem. System zarządzania został oparty na oprogramowaniu Grundfos SCADA. Oprogramowanie Grundfos SCADA wykorzystane zostało również do zarządzania procesami technologicznymi oraz produkcyjnym w przemyśle. Wybrane parametry, wartości oraz trendy można podglądać z dowolnego miejsca, gdzie jest dostęp do internetu. Poszczególne parametry zostaną wyświetlone bezpośrednio w dowolnej przeglądarce internetowej lub na specjalnie przygotowanej stronie www dla urządzeń mobilnych typu smartfon/tablet. W przypadku budynków użyteczności publicznej (np. w hotelu) użytkownik ma możliwość monitoringu i sterowania następującymi instalacjami: wentylacja; klimatyzacja; kotłownia; technologia basenowa; instalacja hydrantowa ppoż.; monitoring centrali ppoż.; instalacja oddymiania klatek schodowych; monitoring parametrów sieci elektrycznej; pompownie ścieków i wody deszczowej; sterowanie i monitoring drzwi wewnętrznych wraz z bramami garażowymi; monitoring mediów (woda, gaz, prąd). W ramach ww. instalacji monitorowane są stany urządzeń oraz wielkości fizyczne (temperatury, ciśnienia, przepływy, zużycie energii, stężenie tlenku węgla, CO2 itp.) Firma Grundfos Pompy Sp. z o. o. posiada referencje z takich obiektów, jak: monitoring wraz ze sterowaniem bariery odwodnieniowej wokół kopalni odkrywkowej, monitoring całych gmin (zestawy hydroforowe + przepompownie przydomowe oraz sieciowe), wysoce zaawansowany i inteligentny system sterowania ciśnieniem w całym mieście, zapewniający znaczące oszczędności wynikające z ograniczenia strat wody. 42 czerwiec 2014 rynekinstalacyjny.pl ENERGIA reklama aplikacje mobilne ROBERT BOSCH SP. Z O.O. 02-231 Warszawa, ul. Jutrzenki 105 infolinia 801 600 801 www.junkers.pl JunkersHome – aplikacja do mobilnego sterowania kotłem i ogrzewaniem przeznaczenie: budynki jednorodzinne, mieszkania, apartamenty, budynki biurowe i użyteczności publicznej; urządzenia, za pomocą których można obsługiwać aplikację: smartfony lub tablety z systemem iOS (iPhone, iPad) oraz systemem Android z dostępem do internetu mobilnego, stacjonarnego lub Wi-Fi; urządzenia, którymi można sterować za pomocą aplikacji: kotły kondensacyjne Cerapur Solar, Cerapur reklama Solar-Comfort, Cerapur Smart, Cerapur Comfort, Cerapur Acu, Cerapur Acu Smart, Cerapur Modul, Cerapur Modul Solar, kotły konwencjonalne Ceraclass Excellence, z regulatorem FR120, FW120, FW200 lub FW500 oraz modułem MB100-LAN; opcje sterowania: JunkersHome umożliwia komunikację online z automatyką sterującą kotłem i obiegami grzewczymi, czyli swobodne programowanie żądanej temperatury wewnątrz pomieszczeń oraz trybu pracy ogrzewania. Dostępne są cztery tryby: automatyczny, dzienny, nocny i ochrona przeciwzamrożeniowa; programowanie uwzględnia zarówno poziomy żądanych temperatur, jak i godziny oraz dni tygodnia. Dodatkowo użytkownik ma dostęp do informacji o stanie pracy kotła grzewczego, ewentualnych usterkach (wraz z podaniem kodu usterki), temperaturach wewnątrz i na zewnątrz budynku, a w przypadku zastosowania systemu kolektorów słonecznych do informacji o aktualnym uzysku solarnym oraz do danych archiwalnych. Elementem pozwalającym na komunikację pomiędzy smartfonem lub tabletem a automatyką ogrzewania jest moduł MB100-LAN marki Junkers, dostarczany z: zasilaczem sieciowym, kablem przyłączeniowym o długości 2 m, kablem LAN CAT 5 o długości 2 m, elementami montażowymi (śruby, kołki, wtyczka przyłączeniowa do złącza magistrali dwuprzewodowej BUS) oraz instrukcją montażu w języku polskim; dostępność aplikacji: do pobrania z AppleStore i GooglePlay; cechy szczególne: bezpieczeństwo użytkowania – JunkersHome z modułem MB100-LAN ma zabezpieczenia uniemożliwiające dokonywanie zmian pracy systemu grzewczego przez osoby niepowołane poprzez fabrycznie zakodowaną nazwę użytkownika i hasło, w ustawieniach podstawowych modułu zapisane są również nazwa i adres serwera docelowego; łatwy montaż – do wykonania magistrali BUS, czyli podłączeń pomiędzy automatyką systemu grzewczego a modułem MB100-LAN, wystarczy jedynie cienki dwużyłowy przewód elektryczny; całkowita długość przewodów magistrali BUS pomiędzy wszystkimi elementami systemu może wynosić nawet 300 m (w zależności od przekrojów przewodów); atrakcyjna i intuicyjna forma graficzna, wszystkie komunikaty i teksty w języku polskim. LG ELECTRONICS POLSKA 02-675 Warszawa, ul. Wołoska 22 tel. 22 481 74 06, faks 22 481 78 88 [email protected] www.klimatyzacja.lge.pl Aplikacja AC Mobile Control przeznaczenie: budynki jednorodzinne, mieszkania, apartamenty, budynki użyteczności publicznej; urządzenia, za pomocą których można obsługiwać aplikację: smartfony, tablety z systemem Android z dostępem do internetu; urządzenia, którymi można sterować za pomocą aplikacji: klimatyzatory pokojowe, klimatyzatory typu split lub multisplit oraz systemy Multi V; możliwości aplikacji: monitorowanie działania klimatyzacji, zmiany trybów pracy (automatyczna, grzanie, osuszanie, chłodzenie, wentylacja), zmiany intensywności nawiewu (automatyczna, bardzo niska, niska, średnia, wysoka, bardzo wysoka), ustawianie temperatury nawiewu w wybranym pomieszczeniu, włączanie lub wyłączanie klimatyzatora, możliwość wprowadzania do czterech harmonogramów dla każdej jednostki wewnętrznej z oddzielnym ustawianiem przedziału czasu, temperatury i dni tygodnia, włączanie lub wyłączanie opcji falowania (swing), włączanie lub wyłączanie plazmowego oczyszczania powietrza; bramki komunikacyjne: model SYNG1030HA pozwala na obsługę do 20 jednostek wewnętrznych, podłączenie wymaga zastosowania płytki PI485 (1 sztuka/jednostkę zewnętrzną), napięcie zasilania 9–30 V DC, wymiary 110×135×70 mm; działanie aplikacji: urządzenie mobilne w postaci smartfonu lub tabletu z aktywnym łączem do internetu oraz podłączenie dedykowanej bramki komunikacyjnej łączącej aplikację z urządzeniami klimatyzacyjnymi (więcej informacji można uzyskać po kliknięciu logo AC Mobile Control w głównym oknie aplikacji), aplikacja automatycznie wykrywa wszystkie dostępne klimatyzatory, nazwa każdego z nich może być zmieniona według indywidualnych potrzeb; dostępność aplikacji: smartfony, tablety i inne urządzenia mobilne z systemami Android – aplikacja dostępna na GooglePlay, a na systemy iOS – w AppleStore; cechy szczególne: przyjazna obsługa, ułatwienie codziennej eksploatacji klimatyzacji, możliwość programowania urządzenia, a następnie monitorowania systemu, ustawianie parametrów według aktualnych potrzeb, nawet przebywając poza budynkiem. Użytkownik z poziomu aplikacji może sprawdzić, które urządzenia są aktualnie włączone i jakie są ich ustawienia. Elegancki i przejrzysty interfejs umożliwia wygodne sterowanie systemem klimatyzacji przy użyciu jednego urządzenia mobilnego. Użytkownik sam decyduje, kiedy urządzenie ma pracować i na jakich parametrach, co pozwala osiągnąć wysoki komfort w pomieszczeniach przy jednoczesnym obniżeniu zużycia energii. Aplikacja jest intuicyjna, dostęp do niej możliwy jest z poziomu BMS, wsparcie dla FQDN (Fully Qualified Domain Name) – w konfiguracji dostępu zdalnego można wpisać nazwę hosta zamiast adresu IP. rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 43 ENERGIA Technologia PV mgr inż. Piotr Gabryańczyk menadżer produktu Selfa GE S.A. – moduły fotowoltaiczne Wytwarzanie energii elektrycznej przy wykorzystaniu fotowoltaiki nie obciąża środowiska tak jak technologie korzystające z paliw kopalnych, a nieskomplikowana instalacja i możliwość kierowania nadwyżek energii elektrycznej do sieci energetycznej decydują o coraz większym zainteresowaniu tą technologią w kontekście zasilania budynków. Potencjał odnawialnych źródeł energii elektrycznej w Polsce W aspekcie wykorzystania energii promieniowania słonecznego należy zwrócić uwagę na dwa podstawowe parametry je określające: usłonecznienie oraz napromieniowanie. Usłonecznienie to liczba godzin słonecznych w ciągu roku na danym terytorium. Napromieniowanie określa ilość energii promieniowania docierającego do danego obszaru i podawane jest z reguły w kWh/m2. W ciągu roku na 1 m2 powierzchni Ziemi dociera średnio ok. 1000 kWh energii promieniowania słonecznego, a wartość ta zależy głównie od zachmurzenia (rys. 1). Rozkład napromieniowania w Polsce przedstawia rys. 2. Polska leży w strefie klimatu umiarkowanego między 49 a 54,5° szerokości geograficznej północnej. Godzin dziennych (czas od wschodu do zachodu Słońca) jest ponad 51% przy 8544 godzinach w całym roku. Największe roczne nasłonecznienie – ok. 80% – występuje od kwietnia do września. W czerwcu dzień trwa średnio przez 70% doby, natomiast w grudniu tylko 30%. Sytuacja ta nieznacznie różni się w różnych obszarach Polski. Na północy godziny dzienne obejmują 71,5% czerwca, w centrum 69%, a na południu 67%. W grudniu natomiast sytuacja znacznie się zmienia: na północy 29,5%, w centrum 31,7%, a na południu 34,7%. Energia promieniowania słonecznego wykorzystywana jest od wielu lat do przygotowywania ciepłej wody użytkowej i na potrzeby centralnego ogrzewania oraz do produkcji energii elektrycznej. z fotowoltaiki wynosi ponad 30 GWp. Zasoby energetyczne z paliw kopalnych są źródłami wyczerpalnymi, a ich wykorzystywanie powoduje znaczne zanieczyszczenie środowiska i pogłębia efekt cieplarniany spowodowany emisją CO2. Ponadto stale rośnie zużycie energii elektrycznej oraz jej cena (rys. 3). W związku z tym w interesie Polski jest jak najszybsze podjęcie działań określających plan oszczędności energii elektrycznej oraz wykorzystywanie do jej produkcji odnawialnych źródeł. Ze względu na powyższe, nie tylko Polska, ale wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej mają obowiązek zastosować się do wprowadzonej 23 kwietnia 2009 r. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych. Dyrektywa ta jest głównym dokumentem regulującym kwestie związane z wykorzystaniem OZE. Według jej zapisów Polska powinna mieć 15-proc. udział energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto w 2020 r. Ponadto każde państwo członkowskie do 2020 r. ma obowiązek redukcji emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 20% w porównaniu z rokiem 1990 oraz zwiększenia efektywności wykorzystania energii o 20%. Zapisy dyrektywy 2009/28/WE wymagają także od Polski aktualizacji zapisów ustawy Prawo energetyczne, a mianowicie wprowadzenie tzw. ustawy o OZE. Ustawa ta miała wejść w życie w 2009 r., jednak prace nad jej treścią nadal trwają, a jej ostateczna wersja ma zostać uchwalona najwcześniej w 2015 r. We wrześniu 2013 r. wszedł w życie tzw. mały trójpak energetyczny. Przepisy te umożliwiają m.in. osobom fizycznym montaż mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii (tj. instalacji o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 40 kW), a następnie produkcję energii elektrycznej na własne potrzeby oraz sprzedaż nadwyżek bez zbędnych formalności. Dokonano też zmian w Prawie budowlanym – nie jest już wymagane pozwolenie na budowę dla robót polegających na montażu urządzeń fotowoltaicznych o zainstalowanej mocy do 40 kW 900 kWh/m2 1000 kWh/m2 1100 kWh/m2 1200 kWh/m2 Rys. 2. Rozkład usłonecznienia na obszarze Polski [1] Prognozy rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce Produkcja energii elektrycznej w naszym kraju w większości bazuje na węglu kamiennym i brunatnym, w mniejszym stopniu na ropie naftowej i gazie ziemnym, a w minimalnym na OZE. Mamy ok. 3,7 MWp mocy zainstalowanej (wg stanu na 31 marca 2014 r.), podczas gdy w Niemczech potencjał energetyczny 44 czerwiec 2014 Rys. 1. Moc promieniowania słonecznego w zależności od stopnia zachmurzenia [3] rynekinstalacyjny.pl ENERGIA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 45 Systemy oddymiania budynków ENERGIA – wentylacja pożarowa Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej IX edycja dwusemestralnych studiów podyplomowych na Wydziale Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej www.rynekinstalacyjny.pl/ prenumerata Rozpoczęcie: październik 2014 Studia adresowane do: kadry inżynierskiej firm projektowych i budowlanych, rzeczoznawców, przedsiębiorstw związanych z zagadnieniami ochrony przeciwpożarowej, specjalistów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo budowli oraz inżynierów zajmujących się projektowaniem, modernizacją i dystrybucją systemów wentylacji i klimatyzacji W programie m.in.: projektowanie oraz weryfikacja projektów, budowa, eksploatacja, wykonanie odbiorów współczesnych systemów oddymiania obiektów budowlanych różnego typu. Oprócz zagadnień wentylacji pożarowej również podstawy prawne funkcjonowania systemów bezpieczeństwa pożarowego, instalacji tryskaczowych, detekcji pożaru, symulacji komputerowych Wykładowcy: m.in. pracownicy naukowi Politechniki Warszawskiej, Szkoły Głównej Służby Pożarniczej, ITB, KG PSP i rzeczoznawcy SITP Rekrutacja: do 20 września 2013 r. Całkowity koszt uczestnictwa: 5000 zł brutto Liczba miejsc ograniczona • sekretarz studium Maria Gołębska, tel. 22 234 75 97 • kierownik studium Grzegorz Kubicki, e-mail: [email protected] czerwiec 2014 46 • www.is.pw.edu.pl (Studia podyplomowe) promocja Więcej informacji: rynekinstalacyjny.pl ENERGIA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata V Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna Ogrzewanie i wentylacja w przemyśle i rolnictwie Patron medialny: 1–3 września 2014 r., Tleń Sekretariat konferencji: promocja Komitet naukowy: prof. dr inż. Gerard Jan Besler (Politechnika Wrocławska) – przewodniczący prof. dr hab. inż. Anna Maria Anielak (Politechnika Krakowska) dr hab. inż. Janusz Bujak (PROMONT Group) prof. nzw. dr hab. inż. Jan Danielewicz (Politechnika Wrocławska) dr Krzysztof Kannenberg (Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi) prof. Teet-Andrus Koiv (Uniwersytet Technologiczny w Tallinie) prof. nzw. dr hab. inż. Tomasz Mróz (Politechnika Poznańska) prof. dr hab. inż. Marian Nantka (Politechnika Śląska) prof. dr hab. inż. Edward Przydróżny (Politechnika Wrocławska) prof. nzw. dr hab. inż. Marian Rosiński (Politechnika Warszawska) prof. dr hab. inż. Władysław Szaflik (Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie) rynekinstalacyjny.pl dr inż. Agnieszka Tuszyńska – sekretarz naukowy dr inż. Andrzej Frydryszak – sekretarz naukowy mgr Magdalena Hoppe – obsługa administracyjna Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi ul. Pocztowa 13, 89-500 Tuchola tel. 52 559 20 22 www.wszs.tuchola.pl [email protected] Terminy: do 30.06.2014 – zgłoszenie uczestnictwa, propozycji tematu wystąpienia i wniesienie opłaty do 31.07.2014 – nadesłanie tekstu referatu, zgłaszanie wystąpień promocyjnych oraz formy prezentacji firmy czerwiec 2014 47 ENERGIA Systemy mocowania i wyciszania instalacji Fot. 2 O tym, jakie znaczenie ma dobra jakość instalacji, wykonanie z odpowiednich materiałów i z pewnym systemem połączeń i mocowań, nie trzeba nikogo przekonywać. Tak samo powszechna jest wiedza o atutach i zasadach stosowania izolacji termicznej przewodów. Instalatorzy potrafią też coraz bardziej docenić wygodę pracy, szybkość i pewność wykonania. Do ich dyspozycji są już także specjalne systemy mocowań i wyciszania przewodów oraz urządzeń. J akość instalacji, a tym samym komfort użytkowania budynków nabiera coraz większego znaczenia. Przekraczanie poziomów emisji hałasu i wibracji nie tylko szkodzi ludzkiemu zdrowiu, ale powoduje też straty materialne na skutek uszkodzeń przewodów, armatury lub urządzeń. Projektanci i instalatorzy coraz częściej wybierają specjalistyczne systemy ograniczające te niekorzystne zjawiska. Korzystają m.in. z mocowania punktowego redukującego hałas powstający podczas pracy urządzeń, takich jak np. kotły grzewcze, pompy, silniki, urządzenia klimatyzacyjne i wentylacyjne oraz chłodnicze, kompresory i przewody. Mocne i elastyczne mocowanie W skład systemów wchodzą m.in. elementy tłumiące akustycznie do ustawienia na podłożu lub mocowania do sufitów i ścian (fot. 1). Elementy te mają różne możliwości montażowe w połączeniu z poprzecznicami i ramami z szyn instalacyjnych, które także mogą być wyposażane we wkładki dźwiękochłonne. Łatwo się je montuje i reguluje. W skład systemów wchodzą też m.in. odsprzężacze akustyczne o różnych klasach wydajnościowych (np. 27 i 40 dB). Fot. 1 Mają one zastosowanie m.in. do akustycznego odsprzężania punktów stałych rur (fot. 2) zgodnie z wymaganiami ochrony akustycznej zawartymi w normie DIN 4109 i wytycznych VDI 4100. Elementy te oddzielają przewody od bryły budynku i zapobiegają przenoszeniu się dźwięku. Wyróżnia je duża wytrzymałość statyczna i wysokie bezpieczeństwo w przypadku pożaru. Zastosowano w nich stopniowo regulowany odstęp montażowy i mogą być montowane we wszystkich pozycjach. 48 czerwiec 2014 Wentylacja Instalacje wentylacyjne budowane są obecnie głównie z gotowych elementów. Do ich montażu oferowane są różne systemy mocowań i podwieszania. Ważne jest, by elementy te były kompatybilne, zarówno w przypadku kanałów okrągłych, jak i prostokątnych, gwarantowały pewne mocowanie, spełniały wymagania norm pod względem wytrzymałości i przepisów ppoż. Atutem takich systemów jest także fakt, że w ich skład wchodzą elementy przeznaczone do przewodów wentylacyjnych różnego rodzaju – np. rur spiro i łączonych na felc – oraz cała gama akcesoriów potrzebnych przy montażu i uszczelnianiu. Zjawisko przenoszenia hałasu można ograniczyć, stosując elementy z jego redukcją, od wieszaków kątowych z elastycznymi elementami dźwiękochłonnymi do podwieszenia kanałów wentylacyjnych o redukcji dźwięku o 16 dB(A), po specjalne wkładki o redukcji o 26 dB(A). Ich zaletą jest ponadto prosty montaż i kompatybilność z innymi elementami do mocowania. Instalacje wentylacyjne mogą być wytłumiane m.in. przez specjalne elementy w uchwytach. Przykładem ciekawego rozwiązania dla przewodów okrągłych są dwuczęściowe uchwyty śrubowe z przyspawaną nakrętką połączeniową w szerokim zakresie średnic, począwszy od 50 mm (fot. 3). Ukształtowanie i zamocowanie specjalnej wkładki stanowiącej izolację dźwiękową (18 dB(A)) uniemożliwia jej wysunięcie się z uchwytu, a dzięki dwóm śrubom łącznym mocowanie jest pewne i szczelne. Natomiast do odsprężania technicznego i akustycznego prostokątnych kanałów wentylacyjnych stosuje się m.in. szyny montażowe z powłokami Fot. 3 o dużej masie absorbcyjnej, ale o małej objętości, które zapobiegają powstawaniu mostków akustycznych, Fot. 4 zarówno w poziomie, jak i po bokach. Elementy izolacyjne łatwo wpina się w szyny i nakłada na pręty gwintowane (fot. 4). Instalacje solarne Instalacje słoneczne wymagają zastosowania elementów mocujących szczególnie wytrzymałych na działanie silnego wiatru i odpornych na zmienne warunki atmosferyczne Fot. 5 – wysokie i niskie temperatury oraz wilgoć. Elementy z tworzyw muszą być ponadto odporne na działanie promieniowania UV. Powinny też ułatwiać i usprawniać montaż, a ten nie należy do łatwych, bo wykonywany jest na dachu, który łatwo uszkodzić. W skład takich systemów wchodzą m.in. profile szynowe i szyny systemowe, mocowania i nakrętki, stopki czołowe i siodłowe, wsporniki kątowe oraz konstrukcyjne, a także podstawy montażowe i nawet podwójne uchwyty rurowe. Jest to rozwiązanie, które ułatwia prace montażowe z izolowanymi przewodami solarnymi, a regulacja docisku zapobiega uszkodzeniu izolacji (fot. 5). W tekście wykorzystano materiały firm MÜPRO i Adam rynekinstalacyjny.pl Nie daj sie halasowi ENERGIA A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y Optymalny Piotr Bertram system instalacyjny System instalacyjny KAN-therm Push Bezoringowy system instalacyjny KAN-therm Push jest rozwiązaniem dojrzałym i sprawdzonym, którego niezawodność i trwałość została zweryfikowana prawie 25-letnim okresem pracy w tysiącach instalacji w kraju i za granicą. Jest też systemem innowacyjnym, gdyż zastosowane w nim rozwiązania wręcz wyprzedzają nowe tendencje w technice instalacyjnej. S ystem składa się z rur polietylenowych PE-Xc i PE-RT oraz rur wielowarstwowych PE-Xc/Al/PE-HD Platinum o charakterystycznym, niespotykanym w innych systemach tworzywowych zakresie średnic 12, 14, 18, 25 i 32 mm. Złączki wykonane są z nowoczesnego tworzywa PPSU lub z mosiądzu. Dzięki walorom higienicznym oraz wysokiej wytrzymałości temperaturowej i ciśnieniowej rur i kształtek przeznaczony jest zarówno dla wewnętrznych instalacji wodociągowych, jak i instalacji grzewczych, przede wszystkim do rozprowadzeń lokalowych w budownictwie wielorodzinnym oraz kompletnych instalacji w domach jednorodzinnych. W systemie tym połączenie uzyskuje się poprzez wciśnięcie na złączkę rozszerzonej końcówki rury i nasunięcie mosiężnego pierścienia zaciskowego. Materiał rury jest wprasowywany w karby złączki, czyli uszczelnienie ma miejsce na całej powierzchni złącza, a to gwarantuje idealną szczelność i trwałość instalacji. Technika ta nie wymaga żadnych dodatkowych uszczelnień, np. o-ringów, nie ma też potrzeby fazowania i kalibrowania krawędzi rury. Taki sposób łączenia umożliwia prowadzenie instalacji w szlichcie podłogowej i pod tynkiem bez żadnych ograniczeń. Bezoringowa technika w znacznym stopniu ogranicza też możliwość popełnienia błędu montażowego. Przepływ bez oporów Współczesne instalacje grzewcze i wodociągowe projektowane są z uwzględnieniem coraz bardziej wyśrubowanych wymagań dotyczących materiało- i energochłonności. Z tego też powodu coraz większe znaczenie ma optymalizowanie oporów przepływu w instalacji. W instalacjach KAN-therm Push opory te są znacznie ograniczone z uwagi na gładkość powierzchni wewnętrznych rur, a przede wszystkim ze względu na charakterystyczną konstrukcję bezoringowych kształtek. Sprawia ona, że miejscowe opory przepływu są mniejsze w porównaniu z innymi systemami zaciskowymi. 50 czerwiec 2014 Ponieważ rura przed połączeniem ze złączką jest kielichowana (zwiększana jest jej średnica), po zaciśnięciu różnica pomiędzy wewnętrznymi średnicami rury i złączki jest nieduża, a to skutkuje niewielkimi oporami hydraulicznymi na połączeniu. W skali całej instalacji obniżenie oporów miejscowych na złączkach daje istotne zmniejszenie strat ciśnienia i przekłada się na oszczędności kosztów energii. Obniżenie oporów hydraulicznych na złączkach sprzyja możliwości zmniejszenia średnic przewodów. Mniejsze średnice rur Precyzyjny dobór średnic rur może przynieść znaczne oszczędności przy zachowaniu istniejących, a nawet polepszeniu warunków eksploatacji instalacji. Stąd też przesunięcie w systemie KAN-therm Push szeregu wymiarowego rur PE-RT i PE-Xc w kierunku mniejszych średnic i obecność unikalnej średnicy 12×2, a także 14×2 mm, służących do zasilania grzejników i urządzeń wodociągowych. Rury te dzięki korzystnej proporcji średnicy do grubości ścianki są bardziej odporne na ciśnienie wewnętrzne. To z kolei przekłada się na ich większą trwałość przy tych samych parametrach pracy. Dodatkowo niższy jest koszt materiałów użytych do budowy instalacji. Dotyczy to nie tylko rur i złączek, ale także izolacji rur, uchwytów i armatury. Mniejsze też powinny być nakłady na robociznę z uwagi na łatwość układania rur o tak małych średnicach. W instalacjach grzewczych za pomocą rur o średnicy 12×2 mm można, z uwzględnieniem ekonomicznych wartości (do 250 Pa/m) jednostkowych strat ciśnienia, bez problemu podłączyć grzejniki o mocy nawet 1300 W. Zastosowanie małych średnic rur zasilających grzejniki powoduje korzystne zmniejszenie pojemności wodnej instalacji (lepsza sprawność transportu ciepła) i polepszenie właściwości regulacyjnych całego układu – ciśnienie tracone jest nie na zaworach, lecz w gałązkach grzejnikowych. Ponadto ze względu na większe prędkości przepływu w przewo- dach (powyżej 0,15 m/s) lepsze są warunki do samoodpowietrzania się instalacji. Z kolei w instalacjach wodociągowych analiza charakterystyki hydraulicznej przewodu 12×2 mm wykazuje, że przy zachowaniu dopuszczalnych prędkości wody, nieprzekraczających 1,5 m/s, rura ta może być zastosowana do podłączania umywalek, zlewów i bidetów, zapewniając normatywne wypływy dla tych urządzeń. Również urządzenia o większych normatywnych wypływach (natryski, zmywarki) mogą być zasilane polietylenowymi rurami KAN-therm o średnicy 14×2 mm przy dopuszczonej dla instalacji tworzywowych prędkości 2 m/s. Sposób na cyrkulację Zastosowanie w instalacjach wodociągowych rur o średnicach 12×2 i 14×2 mm przynosi dodatkowy korzystny efekt – pozwala na wydłużenie odcinków instalacji ciepłej wody bez dodatkowego przewodu cyrkulacyjnego. Wynika to ze zredukowania pojemności wodnej rurociągów i zachowania wymaganej przepisami objętości 3 litrów na dłuższym odcinku instalacji. Zmniejszenie pojemności wodnej instalacji wpłynie na poprawę komfortu jej użytkowania, ponieważ krótszy jest czas oczekiwania na pojawienie się wody ciepłej. Zastosowanie w systemie KAN-therm Push charakterystycznych małych średnic 12 i 14 mm jest wyrazem aktualnych trendów w technice instalacyjnej przejawiających się ograniczaniem, ze względów ekologicznych, higienicznych i ekonomicznych, normatywnych przepływów szczytowych dla urządzeń wodociągowych. Kierunek ten wpływa na zmniejszenie średnic przewodów w instalacjach, ograniczając tym samym możliwość nieuzasadnionego przewymiarowania sieci rurociągów. KAN Sp. z o.o. tel. 85 749 92 00 [email protected] www.kan-therm.com rynekinstalacyjny.pl POWIETRZE mgr inż. Jakub Jargiło dr inż. Katarzyna Gładyszewska-Fiedoruk Katedra Ciepłownictwa Politechniki Białostockiej Porównanie dwóch technologii kanałów wentylacji mechanicznej w domu jednorodzinnym Comparison of the two technologies of mechanical ventilation ducts in a family home Co wybrać – kanał okrągły czy prostokątny? To pytanie zadaje wiele osób na etapie projektowania instalacji mechanicznej w domu jednorodzinnym. Wyboru nie ułatwia różnorodność oraz liczba dostępnych na rynku elementów. O krągłe przewody i kształtki produkowane są zgodnie z normą PN-EN 1506:2007 Wentylacja budynków. Przewody proste i kształtki wentylacyjne z blachy o przekroju kołowym. Wymiary [7]. Kanały przeznaczone do instalacji wentylacyjnych wykonywane są zazwyczaj w zakresie średnic 80–1600 mm, z blachy ocynkowanej, aluminiowej lub kwasoodpornej. W budynkach o szczególnych wymaganiach, np. basenach lub obiektach przemysłu spożywczego, do budowy kanałów wentylacyjnych stosowana jest blacha kwasoodporna z dodatkiem molibdenu. Grubości blach dla typowych kanałów zależą od średnicy przewodu i wynoszą od 0,5 do 1,5 mm. Kanały wentylacyjne o średnicy 250 mm i więcej są dodatkowo karbowane, co powoduje ich zwiększoną odporność na ciśnienie [1]. Prostokątne przewody i kształtki wykonywane są zgodnie z normą PN-EN 1505:2001 Przewody proste i kształtki wentylacyjne z blachy o przekroju prostokątnym [6]. Standardowe wymiary dowolnego boku tego typu kanałów wynoszą 130–2500 mm. Średnica hydrauliczna określana jest w odniesieniu do przewodu o przekroju prostokątnym jako średnica przewodu o przekroju kołowym, przy której występuje taki sam spadek ciśnienia jak przy jednakowych wartościach strumienia przepływu powietrza i współczynniku tarcia. Natomiast średnica równoważna Streszczenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . W artykule porównano dwie technologie produkcji kanałów instalacji wentylacji mechanicznej w domu jednorodzinnym. W projekcie wykonawczym określono strumień powietrza wentylacyjnego, dobrano niezbędne urządzenia i przewody. Bazując na tym projekcie, założono wykonanie instalacji z przewodów o przekroju kołowym, a następnie z przewodów o przekroju prostokątnym, prowadzących taki sam strumień powietrza przy takich samych oporach instalacji. Przewody porównano pod względem stopnia skomplikowania produkcji, wagi, montażu i zastosowania oraz ceny. Stwierdzono, że tańsze inwestycyjnie będzie wykorzystanie kanałów o przekroju kołowym. Przewody takie można łatwiej i szybciej zamontować ze względu na ich mniejszą wagę, mają też mniejszą powierzchnię, przez co można zastosować mniej materiału izolacyjnego. Elementy instalacji w technologii prostokątnej są droższe z racji bardziej złożonego procesu produkcji. określana jest w przypadku przewodu o przekroju prostokątnym jako średnica kanału o przekroju kołowym, przy której występuje taki sam spadek ciśnienia przy jednakowych wartościach strumienia przepływu powietrza i współczynnika tarcia [1]. Inne typy kanałów nie były rozpatrywane w artykule. Opis obiektu Dom jednorodzinny, w którym zaprojektowano analizowaną wentylację mechaniczną, składa się z dwóch kondygnacji oraz poddasza, gdzie zlokalizowano centralę wentylacyjną. Na parterze znajduje się pokój dzienny, jadalnia połączona z kuchnią oraz łazienka, a na piętrze trzy sypialnie i druga łazienka. W części podpiwniczonej umieszczono pralnię i kotłownię (ta kondygnacja nie jest wentylowana). Zestawienie analizowanych pomieszczeń w budynku podano w tabeli 1. Nazwa pomieszczenia Powierzch- Wysokość, nia, m2 m Kuchnia i jadalnia 28 Pokój dzienny 21 2,57 4 2,57 Pokój 1 16 2,45 ......................................................................... Pokój 2 14 2,45 The article compares two technologies of mechanical ventilation channels in a single family house. At the outset was made an executive project. There was specified air flow ventilation, matched the necessary equipment and channels. At the first time there was made an installation on circular air ducts then installation on rectangular profile. Both types of technologies was carrying the same amount of air flow and resistance. There was compared circular and rectangular channels in terms of: production, weight, montage and prices. It was found that less expensive was technology based on circular shapes. Those air ducts can be easier and faster to montage because they have less weight, smaller surface area and need less isolation materials. In the other hand rectangular components are more expensive because of more complicated production process. Pokój 3 13 2,45 Abstract rynekinstalacyjny.pl Łazienka 1 Łazienka 2 2,57 4 2,45 Korytarz 14 2,45 Poddasze 63 2,15 Tabela 1. Zestawienie pomieszczeń w analizowanym budynku o pow. 177 m2 Założono wybór takich średnic kanałów okrągłych i prostokątnych, by centrala wentylacyjna w obu przypadkach pochodziła od czerwiec 2014 51 POWIETRZE Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata 52 czerwiec 2014 rynekinstalacyjny.pl POWIETRZE Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata 54 czerwiec 2014 rynekinstalacyjny.pl reklama POWIETRZE Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny. pl/prenumerata rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 55 POWIETRZE Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata Cena egzemplarza RI w prenumeracie niższa o 21% 56 czerwiec 2014 przy prenumeracie rocznej (10 numerów) i półrocznej (5 numerów) koszty wysyłki pokrywa wydawnictwo do studentów skierowana jest specjalna oferta edukacyjna (wymagana jest kserokopia aktualnej legitymacji studenckiej) prenumeratę można zamówić od dowolnego numeru Cena prenumeraty: – PRÓBNA (KOLEJNE 3 NUMERY): BEZPŁATNA – edukacyjna: – półroczna: – roczna: – dwuletnia: 90 zł 90 zł 130 zł 240 zł Zamówienia można składać: – telefonicznie: 22 810 21 24 lub 22 512 60 82 – faksem: 22 810 27 42 – e-mailem: [email protected] lub [email protected] – przez internet: www.rynekinstalacyjny.pl lub ksiegarniatechniczna.com.pl promocja w y l u | t l y h{h ê ¶ y ê p ´ od ceny detalicznej rynekinstalacyjny.pl POWIETRZE A R T Y K U Ł S P O N S O R O W A N Y Łukasz Kaczorowski ECONET – niskotemperaturowy Fläkt Bovent Sp. z o.o. system dla Politechniki Poznańskiej Pod koniec 2013 r. Firma Fläkt Bovent Sp. z o.o. dostarczyła do Centrum Dydaktycznego Wydziału Technologii Chemicznej Politechniki Poznańskiej centrale wentylacyjne typu eQ i e3coStar oraz system oddymiania garaży. Urządzenia wentylacyjne spełniają założone wysokie kryteria energooszczędności wymagane dla budynku dydaktycznego, natomiast zastosowane ergonomiczne rozwiązania zapewniają niskie koszty eksploatacyjne oraz stabilność pracy urządzeń w trakcie ich użytkowania. W Centrum Dydaktycznym mieszczą się trzy duże sale audytoryjne, 54 pomieszczenia laboratoryjne oraz pomieszczenia dydaktyczne. Cały budynek ma łączną powierzchnię 12 800 m2 i mieści się na pięciu kondygnacjach, w tym jednej podziemnej. Od 1 października 2014 r. budynek będzie otwarty dla studentów wydziałów Technologii Chemicznej oraz Inżynierii Środowiska. Firma Fläkt Woods dostarczyła 29 central wentylacyjnych o łącznej wydajności 164 000 m3/h (nawiew + wywiew = 301 000 m3/h). 20 central wentylacyjnych zostało wyposażonych w silniki synchroniczne z magnesem trwałym (Permanent Magnet) do wentylatorów z napędem bezpośrednim PMSM w klasie Super Premium, a pozostałe dziewięć central w silniki typu EC. Centrale wentylacyjne do pomieszczeń dydaktycznych wyposażono w sorpcyjne wymienniki obrotowe SEMCO, które osuszają powietrze nawiewane latem, natomiast zimą nawilżają je. Dzięki temu rozwiązaniu powietrze doprowadzane do pomieszczeń dydaktycznych jest optymalne pod względem komfortu cieplnego. Jednostki wentylacyjne do pomieszczeń laboratoryjnych wykorzystują wysokosprawne wymienniki odzysku ciepła z czynnikiem pośredniczącym ECOTERM. Sekcje wywiewne central wentylacyjnych, które pracują w środowisku zagrożonym korozją chemiczną, wykonane są ze stali kwasoodpornej AISI 316L, natomiast wymienniki oraz elementy sekcji wentylatora są pokryte farbą zabezpieczającą przed korozją. Najciekawszym rozwiązaniem jest układ odzysku ciepła ECONET z czynnikiem pośredniczącym w układzie ze zmienną prędkością przepływu czynnika. Unikatowe rozwiązanie automatyki wraz z wymiennikami płytowymi umieszczonymi poza strumieniem powietrza, które współtworzą cały system odzysku, dostarczono w formie prefabrykowanego elementu. Takie rozwiązanie gwarantuje stabilność pracy jednostki przy zmiennych para- rynekinstalacyjny.pl metrach powietrza, tj. temperatury oraz objętości powietrza transportowanego przez centrale wentylacyjne. Części składowe systemu ECONET firmy Fläkt Woods są połączone ze sobą, tworząc bardziej niezawodny i efektywnie działający system uzdatniania powietrza. Procesy odzyskiwania ciepła, ogrzewania i chłodzenia są zintegrowane we wspólnym układzie i realizowane poprzez wężownice grzejne/chłodzące, pompy, zawory, systemy przewodów rurowych, elementy izolacyjne itp. W efekcie powstaje krótsza i bardziej zwarta instalacja wentylacyjna. Z ekologicznego punktu widzenia jest to bardzo korzystne, ponieważ zużywa się znacznie mniej energii, nie trzeba bowiem transportować powietrza przez zbyteczne elementy. Dalsze praktyczne rozwijanie zasady odzyskiwania energii prowadzi ponadto do zwiększenia efektywności układu o 50% w porównaniu z konwencjonalnymi systemami wykorzystującymi wężownice. Temperatura projektowa w systemie ogrzewania wynosi tradycyjnie 80/60°C. System ECONET jest systemem niskotemperaturowym, dzięki czemu możliwe jest stosowanie wody grzewczej o temperaturze 25–35°C. Oznacza to, że istnieje możliwość wykorzystywania wody, która była dotychczas uznawana za bezużyteczną (np. woda powrotna z systemu centralnego ogrzewania). Źródłami ciepła dla systemu ECONET mogą być np.: woda powrotna ze scentralizowanego systemu ogrzewania komunalnego, ciepło odpadowe/ ciepło skraplacza lub woda powrotna z systemów promiennikowych. System ECONET może również realizować chłodzenie budynku wodą o temperaturze różniącej się od temperatury wody w systemach konwencjonalnych. Woda chłodząca o temperaturze ok. 10°C może w większości przypadków okazać się wystarczająca jako woda doprowadzana, podczas gdy temperatura wody powrotnej po chłodzeniu może wzrastać do 22–26°C. Jeśli stosowany jest agregat chłodniczy, to współczynnik wydajności chłodniczej (COP – Coefficient Of Performance [wskaźnik efektywności cieplnej]) jest zwiększany w konsekwencji wyboru lepszego punktu pracy. System ECONET jest zawsze przygotowany do chłodzenia, co umożliwia realizację tego procesu na późniejszym etapie. Firma Fläkt Woods wspólnie z Wydziałem Inżynierii Środowiska Politechniki Poznańskiej, wykorzystując jedną z central pracujących w obiekcie, stworzyła unikalne stanowisko pomiarowe dla studentów. Jednostka została wyposażona w urządzenia pomiarowe analogowe oraz cyfrowe ułatwiające zrozumienie panujących w niej zależności i dające szerokie możliwości dydaktyczne. Fläkt Bovent Sp. z o.o. 05-850 Ożarów Mazowiecki Ołtarzew, ul. Południowa 2 www.flaktwoods.pl czerwiec 2014 57 POWIETRZE Rekuperacja w budynkach – nowe urządzenia Wentylacja budynków jednorodzinnych i niewielkich biur może być realizowana przy zastosowaniu jak najmniej skomplikowanych układów. Najlepszym rozwiązaniem dla prostych systemów są niewielkie urządzenia z odzyskiem ciepła – efektywne energetycznie i zapewniające coraz wyższy komfort w pomieszczeniach. M ałe centrale wentylacyjne, powszechnie nazywane rekuperatorami, to urządzenia, których zadaniem jest wstępne przygotowanie odpowiedniej ilości powietrza bez znaczącej zmiany jego parametrów. Ich elementami składowymi są wentylatory, filtry oraz wymiennik ciepła, który pozwala odzyskać energię z powietrza usuwanego z pomieszczeń. Żeby całość pracowała jak najefektywniej, urządzenia te powinny mieć możliwość automatycznego czasowego wyłączania funkcji odzysku ciepła w lecie i kierowania powietrza przez by-pass, a także automatyczny system antyzamrożeniowy. Centrale powinny też mieć dostęp do podzespołów, tak aby można było łatwo wymienić filtry lub w razie potrzeby wyczyścić wymiennik. Przewody należy zaizolować termicznie, by nie dochodziło do powstawania wilgoci na ich powierzchni. Podobnie jak wymiennik, również same kanały powinny być regularnie czyszczone. Efektywność Rekuperatory, coraz chętniej stosowane w domach jednorodzinnych oraz biurach, żeby pracować prawidłowo, a przy tym ekonomicznie, muszą spełniać kilka wymagań. System antyzamrożeniowy jest szczególnie ważny dla wymiennika ciepła, gdyż jest on bardzo podatny na wszelkie uszkodzenia. Pierwszym krokiem, który powinien podjąć system ochrony przed wpływem zbyt niskiej temperatury, jest wyłączenie wentylatora nawiewnego. Pracuje wtedy jedynie wentylator wywiewny, umożliwiając tym samym ogrzanie wymiennika do określonej temperatury, która jest bezpieczna dla urządzenia. Innym rozwiązaniem jest stopniowe zmniejszanie biegów wentylatora, przez co praca centrali jest bardziej efektywna niż w pierwszym przypadku. Stosowana jest też nagrzewnica wstępna, której zadaniem jest podgrzanie powietrza do temperatury bezpiecznej, tzn. takiej, przy której nie dojdzie do szronienia wymiennika. Najlepiej, gdy nagrzewnica uruchamia się i wyłącza w określonym czasie, zależnym od temperatury pobieranego powietrza. Kolejnym rozwiązaniem jest zastosowanie recyrkulacji 58 czerwiec 2014 powietrza, przez co do wymiennika dociera powietrze o wyższej temperaturze, chroniąc go tym samym przed zamrożeniem. Dla użytkownika istotna jest również sprawność wymiennika – przyjęło się, że im jest ona wyższa, tym więcej energii można zaoszczędzić, ale wyższa sprawność samego wymiennika może zwiększać ryzyko jego szronienia. Na rynku dostępne są również rekuperatory wyposażone w obrotowy wymiennik służący do odzysku wilgoci. Sprawności takich central sięgają 95% – jest to wartość maksymalna, uzyskiwana w warunkach laboratoryjnych. Niektórzy producenci podają średnioroczną sprawność, która wynosi już znacznie mniej, ok. 70%. Na rynku dostępne są również urządzenia, które dzięki wykorzystaniu gruntowych wymienników ciepła osiągają sprawność do 110%, a jej wartość średnioroczna to ok. 80%. Jakość powietrza Sterowanie wydajnością wentylatorów może się odbywać za pomocą czujników rozmieszczonych w pomieszczeniach, np. detektorów CO2 lub czujników wilgotności. W domach jednorodzinnych czy biurach zyski ciepła pochodzą w głównej mierze od ludzi, dlatego czujniki takie są dobrymi sygnalizatorami załączania układu wentylacji. W momencie gdy zapotrzebowanie na świeże powietrze wzrasta, system automatycznie przełącza biegi wentylatora lub płynnie zwiększa jego prędkość, żeby zapewnić komfort osobom przebywającym w budynku. Taki rodzaj regulacji może również współpracować z BMS, przez co sterowanie wentylacją staje się jeszcze sprawniejsze, bo skoordynowane z działaniem innych urządzeń wchodzących w skład systemu. Protokoły, na których opiera się praca automatyki, to m.in. Modbus, Opentherm i eBus. Dla większego komfortu niektóre centrale wentylacyjne mają kilka poziomów nawiewu i trybów pracy. Żeby sterowanie urządzeniem było dla użytkownika łatwe i wygodne, rekuperatory wyposaża się w intuicyjne, zgrabne panele sterujące, za pomocą których można ustawić żądane parametry pracy urządzenia. Sterowanie centralą wentylacyjną Rys. Ventia Energooszczędność Efektywne i ekologiczne działanie centrali wentylacyjnej to podstawowe kryterium, jakim kierują się obecnie inwestorzy. Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii pozwala obniżyć koszty użytkowania instalacji wentylacyjnej. Niektóre modele urządzeń umożliwiają podłączenie wymiennika gruntowego, dzięki czemu w zimie powietrze jest wstępnie ogrzewane, a latem chłodzone. Przy temperaturze powietrza zewnętrznego –15°C powietrze w wymienniku gruntowym ogrzewane jest do ok. 8°C, a przepływając przez przeciwprądowy wymiennik ciepła w centrali, dodatkowo ogrzewa się od powietrza usuwanego. Z kolei w lecie powietrze przy przejściu przez wymiennik gruntowy pod wpływem kontaktu ze ścianą rury wykrapla kondensat, obniżając przez to swoją wilgotność. Do pomieszczeń trafia zatem powietrze osuszone, bardziej komfortowe dla użytkowników. Głównym elementem wpływającym na koszty pracy rekuperatora są wentylatory. Nowoczesne centrale mają wbudowane wentylatory energooszczędne, które pozwalają na bezstopniową regulację prędkości w zakresie 0–100%. Są one mniej energochłonne, a przy tym lepiej i dokładniej dostosowują się do aktualnych potrzeb w budynku. Silniki elektrycznie komutowane montuje się w urządzeniach takich jak wentylatory czy pompy, żeby zwiększyć ich efektywność energetyczną, a zatem sprawić, by były jeszcze bardziej oszczędne. Ponieważ praca wentylatorów związana jest z emisją hałasu, rekuperatory powinny się ce- rynekinstalacyjny.pl POWIETRZE chować dobrą izolacją akustyczną. Materiałem stosowanym jako izolator, zarówno cieplny, jak i dźwiękowy, jest spieniony polipropylen. Jest on lekki, odporny chemicznie, charakteryzuje się też dużą wytrzymałością na obciążenia i absorpcją energii oraz dźwięków. Mimo prostej konstrukcji nowe centrale wentylacyjne oferują użytkownikom wiele możliwości. Zaawansowana technologia pozwalająca sterować urządzeniami według potrzeb to kolejny krok na drodze zmniejszania kosztów użytkowania. Mimo znacznych kosz- tów inwestycyjnych współpraca z wymiennikiem gruntowym umożliwia uzyskanie dużych oszczędności w trakcie eksploatacji. kr Opracowano na podstawie materiałów firm: Alnor, ASK, Ensto, Harmann, Klimor, Nikol, Systemair i Ventia. rekuperatory reklama ALNOR SYSTEMY WENTYLACJI SP. Z O.O. 05-552 Wola Mrokowska, aleja Krakowska 10 tel. 22 737 40 00, faks 22 737 40 04 [email protected] www.alnor.com.pl Rekuperator z odzyskiem ciepła i wilgoci HRU-ERGO-500 przeznaczenie: do wentylacji domów i biur; wydajność w m3/h: 360 (1 bieg), 500 (2 bieg), 500 (3 bieg); pobór mocy: 21–150 W; typ wymiennika: wymiennik przeciwprądowy celulozowy z powłoką antybakteryjną celulozy o wysokiej przepuszczalności wilgoci, dobrej szczelności i wysokiej odporności na starzenie; nagrzewnica: brak; sterowanie: za pomocą kontrolera, zegar tygodniowy, zmiana biegów, ustawianie pracy układu odszraniania, ustawianie pracy układu by-pass; regulacja: stopniowa w kontrolerze, trzy biegi do wyboru: low, medium, high; sprawność odzysku ciepła: do 84,5% wg normy PN-EN 308; zabezpieczenie przed szronieniem: układ odszraniający, parametry pracy odszraniania programowane w kontrolerze, działanie: wentylator wyciągowy zwiększa wydajność, wentylator nawiewny się wyłącza; cechy szczególne: odzysk wilgoci pozwala w większości przypadków na rezygnację z dodatkowego nawilżacza reklama w pomieszczeniu, system odszraniania: brak nagrzewnicy, ogrzanie wymiennika dzięki zmianie stosunku powietrza ciepłego do zimnego wewnątrz wymiennika – ciepłe, wywiewane powietrze, będąc w nadmiarze w stosunku do powietrza nawiewanego, zabezpiecza wymiennik przed zamarzaniem, utrzymując w jego wnętrzu temperaturę dodatnią. Zabieg ten pozwala zaoszczędzić energię elektryczną potrzebną nagrzewnicy. Prosta konstrukcja rekuperatora i łatwa instalacja całego systemu, montaż możliwy w budynku każdego typu, tygodniowy programator urządzenia, niezależnie czy wykorzystywane jest w biurze, czy w domu, pozwala na ustalenie stałego cyklu pracy, który można ręcznie modyfikować; gwarancja: 1 rok; cena: 6704 zł. ALTERNATYWNE SYSTEMY KOMFORTU SP. Z O.O. 34-114 Brzeźnica, ul. Wiślana 12 tel. 33 879 20 30, 33 483 22 22, faks 33 879 20 30 [email protected] www.rekuperatory-ask.pl Rekuperator dachowy TX3000 rodzaj wymiennika: obrotowy; wydajność nominalna: 1200–3000 m3/h; masa: 115 kg; napięcie elektryczne: 230 V; sprawność odzysku ciepła: 70%; cechy szczególne: energooszczędne chłodzenie przy zastosowaniu automatycznego by-passu, kompletny system wentylacyjny, łatwa i szybka instalacja, brak instalacji kanałowej i zaworów wentylacyjnych, sterownik w standardzie, dodatkowe opcje: czujnik CO2 z wyświetlaczem, czujnik ruchu, dostępna również wersja z silnikami prądu stałego EC – model TX3100; gwarancja: 2 lata; cena: na zapytanie. Rekuperatory bezkanałowe TX250 – TX1000 wydajność: 250–1000 m3/h; sprawność odzysku ciepła: 84,5%; cechy szczególne: niskie zużycie energii przez silniki wentylatorów, wysoka wydajność by-passu (150% standardowej wydajności), możliwość zastosowania filtra F7 (standardowo F5), jednakowa konstrukcja modeli całej serii, łatwiejsza wymiana i konserwacja filtrów, ochrona przeciwzamrożeniowa w standardzie, cyfrowy sterownik w standardzie; akcesoria dodatkowe: sterownik TX ELECTRONIC, czujnik CO2, nagrzewnica elektryczna. Rekuperator bezkanałowy TX750 wydajność nominalna: 375–750 m3/h; wydajność maksymalna: 950 m3/h; wydajność przez by-pass: 1125 m3; sprawność odzysku ciepła: 84,5%; masa: 55 kg (model podstawowy); element grzejny (maks. wydajność): 0,975 kW; zasilanie elektryczne 230 V; zużycie energii przez wentylator: 0,104 W/m3/h przy 750 m3/h; moc silnika (maks.): 200 W; maks. prędkość: 2000 t/min; poziom hałasu: maks. 35 dB; filtr F5; gwarancja: 2 lata. rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 59 POWIETRZE rekuperatory reklama ENSTO POL SP. Z O.O. 83-010 Straszyn, ul. Starogardzka 17a tel. 609 510 884, faks 58 692 40 20 [email protected] www.enervent.fi Centrale wentylacyjne Enervent przeznaczenie: do wentylacji domów, mieszkań i biur o kubaturze do 2160 m3; wydajność: od 50 do 1404 m3/h przy 125 Pa, 8 wielkości central pionowych i 5 wielkości poziomych; pobór mocy: 31–243 W dla najmniejszych central, 55–1095 W dla największych urządzeń; typ wymiennika: obrotowy, obrotowy higroskopijny (opcja); funkcje: odzysk ciepła, chłodu i wilgoci, funkcja osuszania rotora (MD), nocne chłodzenie latem (MD), brak szronienia wymiennika, brak nagrzewnic wstępnych; budowa: wersja pionowa (montaż w pomieszczeniach ogrzewanych) i pozioma (montaż w pomieszczeniach ogrzewanych lub nieogrzewanych – wymaga dodatkowej izolacji), podłączenie kanałów: 125, 160, 200 lub 250 mm, modele z automatyką MD mają zintegrowany czujnik wilgotności, centrale dostępne w wersji standardowej (bez nagrzewnic/chłodnic), z nagrzewnicą wtórną wodną lub elektryczną, z chłodnicą wodną lub parownikiem, a także z nagrzewnicą/chłodnicą pod pompę ciepła, filtr klasy F5 lub F7, opcjonalny filtr elektroniczny; montaż: ścienny, sufitowy (nowość: system „click”) lub podłogowy; odzysk energii: odzysk ciepła do 87%, średni roczny odzysk ciepła – ponad 70%; sterowanie: centrale dostępne z prostą automatyką ECC (modele standardowe lub z nagrzewnicą wtórną elektryczną) lub najnowszą i najbardziej zaawansowaną MD, sterowanie ECC: 4 biegi pracy centrali, 4 poziomy temperatury nawiewu (modele ECE), włączenie/wyłączenie odzysku ciepła oraz sygnalizacja alarmu/awarii, opcjonalny włącznik nadciśnienia, sterowanie zewnętrznym sygnałem cyfrowym. Automatyka MD to bezprzewodowy panel sterujący eAir z ekranem dotykowym (łatwy w użyciu, intuicyjny, graficzny interfejs użytkownika), sterowanie odbywa się przez kliknięcie odpowiedniej ikony na ekranie sterownika, funkcja „eco”, która maksymalizuje wydajność energetyczną centrali, w standardzie programator tygodniowy i roczny oraz sterowanie centralą przez internet, sterowanie automatyczne w zależności od poziomu wilgotności, temperatury i stężenia CO2 (przetworniki CO2 są wyposażeniem opcjonalnym); cechy szczególne: energooszczędne wentylatory z silnikami typu EC firmy ebm-papst, niski poziom hałasu, certyfikat Instytutu Domów Pasywnych (Passive House Institute w Darmstadt) dla central Pelican, certyfikat VTT dla central Pingvin i LTR-3; gwarancja: 2 lata. Centrale wentylacyjne MDX, HP i HP Aqua przeznaczenie: do wentylacji domów i mieszkań, a także biur o kubaturze do 2160 m3; wydajność: do 1404 m3/h przy 125 Pa, 13 wersji MDX, dwa modele HP i jedno urządzenie HP Aqua; typ wymiennika: obrotowy, obrotowy higroskopijny (opcja); funkcje: odzysk ciepła, chłodu i wilgoci, funkcja osuszania rotora oraz powietrza nawiewanego, nocne chłodzenie latem, brak szronienia wymiennika, brak nagrzewnic wstępnych, optymalne parametry powietrza nawiewanego przez cały rok (aktywne chłodzenie latem i ogrzewanie zimą); budowa: MDX i HP to połączenie technologii centrali wentylacyjnej i powietrznej, inwerterowej pompy ciepła, MDX i HP: wersje pionowe (montaż w pomieszczeniach ogrzewanych), MDX: wersje poziome (montaż w pomieszczeniach ogrzewanych lub nieogrzewanych – wymaga dodatkowej izolacji), podłączenie kanałów: 160, 200 lub 250 mm, mają zintegrowany czujnik wilgotności, centrale dostępne w wersji MDX (z jednostką zewnętrzną) lub HP (z wbudowaną pompą ciepła), HP Aqua ma dodatkowy wymiennik ciepła, który odzyskuje nadwyżkę energii generowaną w czasie pracy pompy ciepła i wykorzystuje ją do podgrzania wody użytkowej lub ogrzania budynku, filtr klasy F5 lub F7, opcjonalny filtr elektroniczny, opcjonalne tłumiki modułowe dla central Pelican i Pegasos; montaż: MDX – ścienny, sufitowy (nowość: system „click”) lub podłogowy, HP – podłogowy; odzysk energii: odzysk ciepła do 87%, modele HP do 110%; sterowanie: centrale dostępne wyłącznie z najnowszą i najbardziej zaawansowaną automatyką MD składającą się z bezprzewodowego panelu sterującego eAir z ekranem dotykowym (łatwy w użyciu, intuicyjny, graficzny interfejs użytkownika), sterowanie odbywa się przez kliknięcie odpowiedniej ikony na ekranie sterownika, funkcja „eco”, która maksymalizuje wydajność energetyczną centrali, w standardzie programator tygodniowy i roczny oraz sterowanie centralą przez internet, sterowanie automatyczne w zależności od poziomu wilgotności, temperatury i stężenia CO2 (przetworniki CO2 są wyposażeniem opcjonalnym); cechy szczególne: centrale z powietrzną pompą ciepła, energooszczędne wentylatory z silnikami typu EC firmy ebm-papst, niski poziom hałasu, polska wersja językowa, magistrala może być sterowana przez Ethernet lub Modbus RTU, certyfikat Instytutu Domów Pasywnych (Passive House Institute w Darmstadt) dla central Pelican, certyfikat VTT dla central Pingvin i LTR-3; gwarancja: 2 lata. ZAJRZYJ NA relacje komentarze blogi katalog firm promocja artykuły 60 czerwiec 2014 rynekinstalacyjny.pl POWIETRZE reklama rekuperatory HARMANN POLSKA SP. Z O.O. 30-740 Kraków, ul. Półłanki 29 g tel. 12 650 20 30, faks 12 264 71 13 [email protected] www.harmann.pl Centrale rekuperacyjne REQURA 20, 30, 40, 50 przeznaczenie: wentylacja z odzyskiem ciepła w budynkach mieszkalnych i komercyjnych; wydajność: 180–425 m3/h przy 150 Pa, pobór mocy: maks. 98–205 W; typ wymiennika: przeciwprądowy z polistyrenu marki RECAIR o sprawności do 95%; funkcje: plug&play, inteligentna funkcja przeciwzamrożeniowa, automatyczny by-pass, możliwość podłączenia nagrzewnicy wstępnej, możliwość zmiany wydajności na poszczególnych biegach; budowa: kompaktowa, waga: 16–31 kg, średnica króćców: 125 i 150 mm, klasa izolacji: IP 30, obudowa zewnętrzna wykonana z blachy stalowej lakierowanej proszkowo na kolor biały, wnętrze urządzenia wykonane z EPP gwarantującego wysoką izolację termiczną i akustyczną, wysoką szczelność oraz niewielką masę; montaż: ścienny, elementy montażowe dostarczane z urządzeniem; sterowanie: główny moduł sterujący z panelem kontrolnym i potencjometrami nastaw wbudowany w urządzenie. Możliwość zastosowania zdalnego sterowania z przełącznikiem biegów, podłączenia do urządzenia czujników CO2 oraz wilgotności; cechy szczególne: energooszczędne wentylatory EC marki ebm-papst (Torin w modelu 20), w modelach 30 i 40 zastosowano wentylatory z automatyką stałego przepływu utrzymującą niezmienną wydajność centrali niezależnie od oporów instalacji, tanie filtry z ramką kieszeniową wielokrotnego użytku; gwarancja: 3 lata. Centrale rekuperacyjne REQURA 300, 300+, 400, 400 ENTHALPY+ przeznaczenie: wentylacja z odzyskiem ciepła w budynkach mieszkalnych i komercyjnych; wydajność: od 300–400 m3/h przy 150 Pa, pobór mocy: maksymalnie 172 W; typ wymiennika: przeciwprądowy z polistyrenu o sprawności do 95%, w wersji Enthalpy wymiennik membranowy pozwalający na odzysk wilgoci z powietrza wywiewanego; funkcje: plug&play, inteligentna funkcja przeciwzamrożeniowa, automatyczny by-pass letni 0–100%, wstępne ogrzewanie powietrza, sygnalizacja zabrudzenia filtrów, możliwość zmiany wydajności na poszczególnych biegach; budowa: kompaktowa, waga: 38 kg, średnica króćców: 160–180 mm, klasa izolacji: IP 30, obudowa zewnętrzna wykonana z blachy stalowej lakierowanej proszkowo na kolor biały, wnętrze urządzenia wykonane z EPP gwarantującego wysoką izolację termiczną i akustyczną, wysoką szczelność oraz małą masę; montaż: ścienny lub podłogowy na opcjonalnym stelażu Q-Rack; sterowanie: główny moduł sterujący z panelem kontrolnym i wyświetlaczem LCD wbudowany w urządzenie, moduł obsługuje protokoły Opentherm i eBus. Opcjonalnie sterowniki zdalne Q-Ster, Q4, Q4W. W wersji Plus możliwość podłączenia czujników jakości powietrza: CO2, wilgotności, a także gruntowego wymiennika ciepła; cechy szczególne: wbudowana nagrzewnica wstępna z płynną regulacją mocy 0–1000 W, ciche i oszczędne wentylatory z silnikami EC marki ebm-papst z bezstopniową regulacją prędkości obrotowej w zakresie 0–100% oraz automatyką stałego przepływu niezależnie od oporów instalacji i stanu zabrudzenia filtrów; gwarancja: 3 lata. Centrale rekuperacyjne REQURA 300 FLAT, 300 FLAT+ przeznaczenie: wentylacja z odzyskiem ciepła w budynkach mieszkalnych i komercyjnych; wydajność: 300 m3/h przy 150 Pa, pobór mocy: maks. 163 W; typ wymiennika: przeciwprądowy z polistyrenu o sprawności do 95%; funkcje: plug&play, inteligentna funkcja przeciwzamrożeniowa, automatyczny by-pass letni 0–100%, sygnalizacja zabrudzenia filtrów, możliwość zmiany wydajności na poszczególnych biegach; budowa: kompaktowa i płaska konstrukcja, waga: 37 kg, średnica króćców: 160 mm, klasa izolacji: IP 30, obudowa zewnętrzna wykonana z blachy stalowej lakierowanej proszkowo na kolor biały, wnętrze urządzenia wykonane z EPP gwarantującego wysoką izolację termiczną i akustyczną, szczelność oraz niewielką masę; montaż: poziomy – podsufitowy; sterowanie: programator zdalny Q-STER w wyposażeniu standardowym. Moduł obsługuje protokoły Opentherm i eBus. W wersji Plus możliwość podłączenia czujników jakości powietrza: CO2, wilgotności itp.; cechy szczególne: niewielka wysokość – 310 mm, ciche i oszczędne wentylatory z silnikami EC marki ebm-papst z bezstopniową regulacją prędkości obrotowej w zakresie 0–100% oraz automatyką stałego przepływu niezależnie od oporów instalacji i stanu zabrudzenia filtrów. W wersji Plus możliwość podłączenia nagrzewnicy wstępnej, czujników jakości powietrza: CO2, wilgotności, a także gruntowego wymiennika ciepła; gwarancja: 3 lata. Centrale rekuperacyjne SALVA przeznaczenie: do wentylacji z odzyskiem ciepła w budynkach mieszkalnych i komercyjnych; wydajność: 800–2830 m3/h; pobór mocy: maksymalnie 1650 W (nagrzewnica wodna), 6700 W (nagrzewnica elektryczna); typ wymiennika: aluminiowy wymiennik krzyżowy przeciwprądowy o sprawności do 85%; funkcje: funkcja usuwania oblodzenia wymiennika ciepła, automatyczny by-pass, typoszereg central SALVA spełnia wymagania normy VDI 6022 w zakresie standardów higienicznych dla instalacji wentylacji mechanicznej, zintegrowana nagrzewnica elektryczna wodna lub elektryczna; budowa: zwarta i kompaktowa konstrukcja, waga: 100–350 kg, średnica króćców: 250–315 mm, obudowa bezszkieletowa, w całości wykonane z podwójnego płaszcza z arkuszy blachy stalowej ocynkowanej grubości 1 mm wypełnionych wewnątrz warstwą 30–50 mm (w zależności od wersji) wełny mineralnej, izolowana termicznie oraz akustycznie, trzy wersje wykonania: wersja S o płaskiej konstrukcji (33 cm wysokości) przeznaczona do montażu sufitowego, wersja V z górnym podłączeniem przewodów wentylacyjnych oraz dużymi drzwiami inspekcyjnymi, wersja H z poziomym podłączeniem przewodów wentylacyjnych – może być montowana na zewnątrz przy zastosowaniu opcjonalnego daszka ochronnego; montaż: poziomy – podwieszany, poziomy – podłogowy, pionowy – podłogowy (zależnie od wersji wykonania); sterowanie: zintegrowana automatyka wraz z panelem sterującym i programatorem czasowym z możliwością nastawy dzień po dniu, nastawa żądanej prędkości pracy wentylatora, monitoring stanu zabrudzenia filtrów, liczba godzin pracy centrali, nastawa minimalnej i maksymalnej wartości temperatury nawiewu, kontrola błędów oraz sygnalizacja awarii; cechy szczególne: cicha i niezawodna praca, wentylatory JETTEC z silnikami EC o najwyższej klasie energooszczędności, zintegrowana nagrzewnica wodna lub elektryczna (modele 600 oraz 1200), zintegrowana automatyka z panelem sterującym i programatorem czasowym, wysokiej klasy filtry panelowe EU7 oraz EU5 o dużej powierzchni absorpcji zanieczyszczeń z odpornego na wilgoć polipropylenu o właściwościach bakteriobójczych; gwarancja: 24 miesiące. rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 61 POWIETRZE rekuperatory reklama KLIMOR S.A. 81-035 Gdynia, ul. Bolesława Krzywoustego 5 tel. 58 783 99 99, faks 58 783 98 88 [email protected] www.ktg.pl Kompaktowe centrale MCKT-HPX z dwustopniowym odzyskiem ciepła oraz MCKT-HX z jednostopniowym przeznaczenie: wentylacja z chłodzeniem i odzyskiem ciepła pomieszczeń typu: sklepy, restauracje, magazyny, budynki mieszkalne, domy jednorodzinne i in.; wydajność: 700–3200 m3/h – 3 wielkości w typoszeregu; funkcje: wentylacja, filtracja, ogrzewanie, chłodzenie, odzysk ciepła; budowa: nowoczesna i kompaktowa konstrukcja, wersja pracy pozioma, przystosowana do montażu w przestrzeni podstropowej, masa MCKT-HPX: 140–295 kg, MCKT-HX: 102–223 kg, w skład urządzenia wchodzi wymiennik krzyżowy, pompa ciepła (MCKT-HPX), wentylatory typu plug fan, filtry kasetowe G4, układ automatyki zasilająco-sterującej; odzysk energii: wymiennik krzyżowy (MCKT-HPX i MCKT-HX), pompa ciepła (MCKT-HPX); sterowanie: zainstalowane w skrzynce RZS, sterowanie z panelu sterującego z wyświetlaczem; cechy szczególne: urządzenie typu plug&play, wysoki poziom sprawności odzysku ciepła, możliwość dowolnej konfiguracji podłączenia kanałów wentylacyjnych; gwarancja: 2 lata. Kompaktowe centrale rekuperacyjne KCX i KCO przeznaczenie: wentylacja z odzyskiem ciepła pomieszczeń typu: sklepy, restauracje, szatnie, magazyny, budynki mieszkalne, domy jednorodzinne i in.; wydajność: 300, 500, 800 i 1200 m3/h − 4 wielkości w typoszeregu; funkcje: wentylacja, filtracja, ogrzewanie, chłodzenie, odzysk ciepła; budowa: nowoczesna i kompaktowa konstrukcja przystosowana do montażu w pozycji stojącej i podwieszanej (KCX/KCO 1200 tylko w pozycji stojącej), masa: KCX 36–89 kg, KCO 36–82 kg, wysokosprawny wymiennik krzyżowy przeciwprądowy z by-passem (KCX), wysokosprawny wymiennik obrotowy (KCO), wentylatory EC promieniowo-osiowe z bezpośrednim napędem, filtry kasetowe G4, wbudowana grzałka elektryczna (KCX/KCO 1200 wyposażane w kanałową nagrzewnicę elektryczną), kompletny układ automatyki; odzysk energii: – KCX – wysokosprawny wymiennik krzyżowy przeciwprądowy – do 92% odzysku ciepła z by-passem pełniącym funkcję zabezpieczającą i pozwalającym na pracę w sezonie letnim, bez demontażu wymiennika, – KCO – wysokosprawny wymiennik obrotowy; sterowanie: wbudowana automatyka, sterowanie z panelu sterującego z wyświetlaczem; cechy szczególne: urządzenie typu plug&play, sterowane płynnie wentylatory EC, wysoka skuteczność odzysku energii, obudowa wykonana z blachy ocynkowanej pokrytej powłoką poliestrową; gwarancja: 2 lata. reklama SYSTEMAIR S.A. 05-552 Wólka Kosowska, al. Krakowska 169 tel. 22 703 50 00, faks 22 703 50 99 [email protected] www.systemair.pl Centrale wentylacyjne SAVE wydajność: od 100 do 1000 m3/h; przeznaczenie: mieszkania, apartamenty, domy, rezydencje, małe biura itp.; funkcje wersji podstawowej: energooszczędne wentylatory EC, filtry F7 i G4, wysokosprawny wymiennik obrotowy (SAVE VTR, VSR) lub przeciwprądowy (SAVE VTC) wbudowany okap kuchenny z oświetleniem (SAVE VTR 150/K), dogrzewające nagrzewnice elektryczne (możliwość wyłączenia nagrzewnic), niektóre typy central bez nagrzewnicy (SAVE VTC), zaawansowany układ automatyki w cenie urządzenia, możliwość współpracy z BMS; opcje dodatkowe: możliwość podłączenia kilku paneli sterowania, wbudowany okap kuchenny z oświetleniem; odzysk energii: wysokosprawny wymiennik obrotowy o sprawności odzysku ciepła do ok. 90%, wymiennik przeciwprądowy do ok. 95%, centrale spełniają wymagania NFOŚiGW dla standardów NF40 i NF15; sterowanie: w standardzie automatyka wraz ze sterownikiem, regulacja wydajności przepływu powietrza, temperatury nawiewu, czasu pracy, sygnalizacja zabrudzenia filtrów itd., możliwość współpracy z systemem BMS budynku – protokół Modbus, akcesoria bezprzewodowe: ścienny panel sterowania SmartDial, czujnik CO2, czujnik wilgotności itd.; budowa: konstrukcja kompaktowa, obudowa z blachy stalowej nierdzewnej lub malowana w kolorze białym, zintegrowany okap kuchenny (SAVE VTR 150/K); cechy szczególne: opcjonalne nagrzewnice i chłodnice wodne, czerpnio-wyrzutnie, przepustnice, tłumiki kanałowe, ciche wentylatory z energooszczędnymi silnikami EC, atest higieniczny, deklaracje CE, produkcja z zachowaniem standardów ISO 9001, ISO 14001; gwarancja: 2 lata. Centrale wentylacyjne Topvex TR03 wydajność: do 1500 m3/h (inne modele central Topvex – do 7000 m3/h); przeznaczenie: domy, rezydencje, obiekty biurowe, hotele, sale konferencyjne itp.; funkcje wersji podstawowej: energooszczędne wentylatory EC, filtry kieszeniowe F7, wymienniki obrotowe, nagrzewnice wodne, glikolowe lub elektryczne, wersje bez nagrzewnicy, opcjonalne chłodnice wodne, glikolowe lub freonowe, wbudowana fabrycznie automatyka; opcje dodatkowe: wykonanie wewnętrzne stojące, opcjonalny moduł chłodniczy Softcooler do central Topvex TR09-15 i SR09-11, możliwość podłączenia kilku paneli sterowania; odzysk energii: centrale z wymiennikiem obrotowym o sprawności odzysku ciepła do ok. 91%; sterowanie: wbudowana fabrycznie automatyka, możliwość współpracy z systemami BMS, np. LON, Modbus, BACnet, Exoline via TCP/IP; budowa: konstrukcja kompaktowa, panele obudowy z blachy stalowej z powłoką antykorozyjną Alucynk AZ185, izolacja z niepalnej wełny mineralnej grubości 50 mm; cechy szczególne: wysokosprawne wymienniki obrotowe, opcjonalne nagrzewnice i chłodnice wodne, czerpnio-wyrzutnie, przepustnice, tłumiki kanałowe, ciche wentylatory z energooszczędnymi silnikami EC, atest higieniczny, deklaracja CE, certyfikat Eurovent, produkcja z zachowaniem standardów ISO 9001, ISO 14001; gwarancja: 2 lata. 62 czerwiec 2014 rynekinstalacyjny.pl POWIETRZE rekuperatory reklama VENTIA SP. Z O.O. 02-234 Warszawa, ul. Działkowa 121A tel. 22 841 11 65, faks 22 841 10 98 [email protected] www.ventia.pl Centrala wentylacyjna REGO450V-EC-C4Plus przeznaczenie: do wentylacji domów i mieszkań o powierzchni od 40 do 150 m2; wydajność: od 120 do 450 m3/h; pobór mocy: 60–268 W; typ wymiennika: obrotowy; funkcje: zapewniają optymalną temperaturę nawiewu i wilgotność w mieszkaniu poprzez odzysk ciepła i wilgoci; budowa: centrala wykonana z blachy ocynkowanej, izolacja wełną mineralną 25 mm zapewnia dobre parametry akustyczne i termiczne, wersja z króćcami pionowymi, centrala ma nagrzewnicę wtórną w wersji elektrycznej lub wodnej. Wysoka klasa filtracji powietrza – typu F7; montaż: ścienny, sufitowy lub podłogowy; odzysk ciepła: do 90%; automatyka, sterowanie: zintegrowana automatyka C4Plus umożliwia płynną regulację wentylatorów oraz współpracę z czujnikami CO2, wilgotności i czujnikami ruchu, dzięki modułowi PING2 można sterować urządzeniem przez internet, smartfon i tablet; cechy szczególne: energooszczędne silniki wentylatorów (typu EC), certyfikat Instytutu Domów Pasywnych (Passive House Institut w Darmstadt), brak odprowadzenia skroplin, piąty króciec wyciągowy do wyciągu z okapu lub łazienki; gwarancja: 2 lata. Centrala wentylacyjna REGO600H-EC-C4Plus przeznaczenie: do wentylacji domów i mieszkań o powierzchni od 40 do 150 m2; wydajność: od 120 do 600 m3/h; pobór mocy: 70–310 W; typ wymiennika: obrotowy; funkcje: zapewniają optymalną temperaturę nawiewu i wilgotność w mieszkaniu poprzez odzysk ciepła i wilgoci; budowa: centrala wykonana z blachy ocynkowanej, izolacja wełną mineralną 45 mm zapewnia dobre parametry akustyczne i termiczne, wersja z króćcami pionowymi, centrala ma nagrzewnicę wtórną w wersji elektrycznej lub wodnej. Wysoka klasa filtracji powietrza – typu F7; montaż: ścienny, sufitowy lub podłogowy; odzysk ciepła: do 89%; automatyka, sterowanie: zintegrowana automatyka C4Plus umożliwia płynną regulację wentylatorów oraz współpracę z czujnikami CO2, wilgotności i czujnikami ruchu, dzięki modułowi PING2 można sterować urządzeniem przez internet, smartfon i tablet; cechy szczególne: energooszczędne silniki wentylatorów (typu EC), brak odprowadzenia skroplin, piąty króciec wyciągowy, izolacja 45 mm wełną mineralną; gwarancja: 2 lata. Centrala wentylacyjna REGO400P-EC-C4Plus przeznaczenie: centrala podwieszana do wentylacji domów i mieszkań o powierzchni od 40 do 150 m2; wydajność: od 120 do 450 m3/h; pobór mocy: 70–310 W; typ wymiennika: podwójny obrotowy; funkcje: zapewniają optymalną temperaturę nawiewu i wilgotność w mieszkaniu poprzez odzysk ciepła i wilgoci; budowa: centrala wykonana z blachy ocynkowanej, izolacja wełną mineralną 25 mm zapewnia dobre parametry akustyczne i termiczne, wersja podwieszana zapewnia optymalne wykorzystanie miejsca, centrala ma nagrzewnicę wtórną w wersji elektrycznej lub wodnej. Wysoka klasa filtracji powietrza – typu F7; montaż: ścienny, sufitowy, podłogowy; odzysk ciepła: do 90%; automatyka, sterowanie: zintegrowana automatyka C4Plus umożliwia płynną regulację wentylatorów oraz współpracę z czujnikami CO2, wilgotności i czujnikami ruchu, dzięki modułowi PING2 można sterować urządzeniem przez internet, smartfon i tablet; cechy szczególne: energooszczędne silniki wentylatorów (typu EC), podwójny wymiennik obrotowy, wysokość tylko 310 mm, brak odprowadzenia skroplin, piąty króciec wyciągowy do wyciągu z okapu lub łazienki; gwarancja: 2 lata. Centrala wentylacyjna RECU400V-CF-EC-C4Plus przeznaczenie: do wentylacji domów i mieszkań o powierzchni od 40 do 120 m2; wydajność: od 120 do 400 m3/h; pobór mocy: 70–310 W; typ wymiennika: przeciwprądowy; funkcje: zapewniają optymalną temperaturę nawiewu i wilgotność w mieszkaniu poprzez odzysk ciepła i wilgoci; budowa: centrala wykonana z blachy ocynkowanej, izolacja wełną mineralną 25 mm zapewnia dobre parametry akustyczne i termiczne, wersja z króćcami pionowymi, centrala ma nagrzewnicę wtórną w wersji elektrycznej lub wodnej. Wysoka klasa filtracji powietrza – typu F7; montaż: ścienny, króćcami do góry; odzysk ciepła: do 90%; automatyka, sterowanie: zintegrowana automatyka C4Plus umożliwia płynną regulację wentylatorów oraz współpracę z czujnikami CO2, wilgotności i czujnikami ruchu, dzięki modułowi PING2 można sterować urządzeniem przez internet, smartfon i tablet; cechy szczególne: energooszczędne silniki wentylatorów (typu EC), wymiennik przeciwprądowy, piąty króciec wyciągowy, certyfikat Instytutu Domów Pasywnych (Passive House Institut w Darmstadt); gwarancja: 2 lata. rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 63 Centrale wentylacyjne NIKOL Wspólne cechy central wentylacyjnych NIKOL serii 320, 450, 600, 800: przeznaczone do wentylacji domów i biur zwarta kompaktowa obudowa zapewniają ciągły dopływ świeżego, przefiltrowanego i podgrzanego powietrza do budynku 4 tryby pracy (MIN, MAX – szybkie przewietrzanie, STREFY, Ulubione) programowalne STREFY – 4 strefy każdego dnia z możliwością ustawiania wydatków wentylatora nawiewu i wywiewu w każdej strefie niezależnie. Można programować strefy każdego dnia tygodnia indywidualnie (1d), wszystkie dni tak samo (7d) i w podziale: weekend i dni powszednie – 2d + 5d wbudowane czujniki temperatury pomieszczenia, czerpni, nawiewu i wywiewu wbudowany by-pass z możliwością ustawienia temperatury załączania i wyłączania duża odporność na szronienie pomimo braku nagrzewnicy wstępnej możliwość zamówienia wersji prawej lub lewej, stojącej lub podwieszanej wbudowane sterowanie GWC z możliwością ustawienia temperatury załączania i wyłączania opcjonalnie możliwość sterowania zewnętrzną chłodnicą, nagrzewnicą lub pompą ciepła opcjonalnie współpraca z BMS dynamiczne wyliczenie sprawności odzysku ciepła*) panel łączony z centralą za pomocą 4-żyłowego przewodu opcjonalnie kontrola zabrudzenia filtrów atest PZH gwarancja: 2 lata na całe urządzenie, 10 lat na wymiennik NIKOL 320 NIKOL 450 NIKOL 600 NIKOL 800 Wydatek maks. [m /h] 320 500 640 910 Spręż dyspozycyjny przy wydatku maks. [Pa] 150 200 300 300 Model centrali 3 Typ wentylatorów EC (elektronicznie komutowane) Zakres regulacji wentylatorów Maks. pobór prądu centrali [A] 230/50 21–150 23–330 18–350 45–1000 1 2–2,4 2,4 6,4 Wymiennik ciepła spiralny – przeciwprądowy Sprawność maks. [%] do 96*) Materiał obudowy – PVC/XPS płyta warstwowa [mm] Średnica króćców [mm] 24 160 200 250 Średnica zewnętrzna króćca odpływu skroplin [mm] Zakres temperatur w pomieszczeniu technicznym [°C] Współpraca z gruntowym wymiennikiem ciepła *) NIKOL 600 G4 (na zamówienie inne klasy) By-pass Masa [kg] 315 16 Filtry Poziom ciśnienia akustycznego – min/maks. [dB] NIKOL 450 0–100% z krokiem co 1% Zasilanie [V/Hz] Pobór mocy centrali [W] NIKOL 320 automatyczny 37,5/49,9 37,6/54 55/60 65/70 57 58 75 77 od 8 do 50 w standardzie Sprawność temperaturowa wyliczana ze wzoru η = (Tn – Tz)/(Tw – Tz) · 100% jest jedynie wartością orientacyjną i nie może stanowić podstawy do reklamacji. NIKOL 800 NIKOL Jan Nikołajuk 15-509 Białystok, Sobolewo, ul. Sobolewska 5 tel. 85 676 10 72, 85 718 12 83, [email protected], www.rekuperatory-nikol.pl POWIETRZE dr inż. Grzegorz Kubicki Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej Systemy wentylacji pożarowej w nowych i modernizowanych budynkach wielokondygnacyjnych Fire ventilation systems in new and existing high-rise buildings Od projektu do eksploatacji instalacji wentylacji pożarowej długa droga, a nawet z pozoru niewielki błąd może znacząco wpłynąć na funkcjonowanie całego systemu. Każdy detal jest istotny, nieodzowny jest zatem skrupulatny nadzór nad realizacją projektu. B udowa systemów wentylacji pożarowej powinna się rozpoczynać już na etapie projektu architektonicznego. Tylko wtedy możliwe jest zaplanowanie przestrzeni technicznych niezbędnych do prowadzenia przewodów transportu powietrza i odprowadzenia dymu, konstrukcyjne wydzielenie zasobników dymu lub optymalne zaplanowanie otworów nawiewu kompensacyjnego. Staranne zaplanowanie Streszczenie W artykule opisane zostały poszczególne etapy tworzenia kompleksowego rozwiązania systemowego wentylacji pożarowej dla budynków wielokondygnacyjnych. W sześciu punktach opisano m.in., jak kształtować się powinny założenia dla budowy takiego systemu, na czym powinien się opierać wybór konkretnych rozwiązań technicznych, jak wyglądać powinien proces projektowania oraz wykonanie i kalibracja systemu. Na zakończenie na podstawie prób odbiorowych przedstawiono zasady weryfikacji funkcjonowania układu. Abstract In the article described the process of creating a comprehensive solution for fire ventilation system of building blocks. The six points are described, inter alia, as profiling should assumptions for the construction of such a system, what should be based on the selection of specific technical solutions should look like the design process, construction and calibration of the system. At the end are shown the function of the validation rules based on the acceptance tests. rynekinstalacyjny.pl funkcji systemu, optymalizacja jego działania w jasno zdefiniowanych strefach w oparciu o założenia prawidłowo wykonanego scenariusza pożarowego pozwalają na stworzenie skutecznego i, co nie mniej ważne, racjonalnego kosztowo systemu wentylacji pożarowej. Niestety systemy ochrony przeciwpożarowej są bardzo rzadko uwzględniane kompleksowo na etapie projektu budowlanego, co na dalszym etapie realizacji procesu inwestycyjnego często powoduje wiele trudności i generuje niepotrzebne koszty dla tego typu instalacji. Poniżej przedstawiono poszczególne etapy procesu projektowania i konstrukcji instalacji wentylacji pożarowej, które powinny zostać zrealizowane zarówno w przypadku nowych, jak i modernizowanych budynków. Etapy budowy systemu wentylacji pożarowej można podzielić na sześć podstawowych punktów obejmujących cały proces projektowy i wykonawczy – od założeń wstępnych począwszy, aż do końcowych prób odbiorowych. Punkt 1 Budowa systemu zabezpieczenia dróg ewakuacji zarówno w budynkach nowych, jak i modernizowanych powinna się rozpocząć od właściwego określenia założeń wstępnych, które przedstawić można w kilku podpunktach. Minimalne wymagania dla systemu wynikające z przepisów techniczno-budowlanych aktualnych w chwili otrzymania pozwolenia na budowę. Wymagania te powinny zostać określone przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń i przedstawione w formie wytycznych bezpieczeństwa pożarowego budynku. Rzeczoznawca musi wziąć pod uwagę aktualną wersję przepisów, ponieważ nawet pozornie drobne zmiany prawa budowlanego mają bardzo konkretne przełożenie na sposób projektowania, cel funkcjonowania lub nawet wybór konkretnego systemu. Przykładowo w perspektywie najbliższych dwóch lat wejdzie w życie nowelizacja warunków technicznych, która przewiduje m.in. mechaniczne zabezpieczenie korytarzy ewakuacyjnych przed zadymieniem. Wprowadzony zostanie wymóg stosowania pomiędzy korytarzami i pomieszczeniami klasyfikowanymi jako wysokie i wysokościowe (poza ZL IV) drzwi dymoszczelnych Sm oraz zastosowania na drogach stanowiących jedyny kierunek ewakuacji drzwi co najmniej EI 15 wyposażonych w samozamykacze. Natomiast w budownictwie mieszkaniowym i hotelach (klasa ZL IV i ZL V) drzwi będą musiały mieć klasę EI 30. Dzięki wprowadzeniu takich wymagań (od lat obecnych np. w przepisach francuskich) w początkowej fazie pożaru napływ dymu z pomieszczenia objętego pożarem na korytarze zostanie ograniczony. Znacznie poprawia to warunki działania instalacji mechanicznego wyciągu powietrza i dymu, a w konsekwencji istotnie ułatwi ewakuację budynku. Inny przykład to zmiana sposobu klasyfikacji garaży na otwarte i zamknięte (zmiana wymaganego prześwitu z 35% powierzchni jednej ściany na 5% rzutu kondygnacji lub co najmniej 1,25% dla pary przeciwległych ścian) spowoduje, że większa niż dotychczas grupa obiektów tego typu objęta zostanie wymaganiem posiadania instalacji oddymiających. Zdefiniowanie głównego celu funkcjonowania instalacji wentylacji pożarowej. Warto przypomnieć, że nie zawsze musi to być bezpieczeństwo ewakuacji użytkowników budynku. Celem priorytetowym może być również zapewnienie bezpiecznego dostępu dla ekip ratowniczych, a co za tym idzie, wy- czerwiec 2014 65 POWIETRZE Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata 66 czerwiec 2014 rynekinstalacyjny.pl POWIETRZE Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej reklama www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 67 POWIETRZE Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata 68 czerwiec 2014 rynekinstalacyjny.pl POWIETRZE Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej reklama www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 69 POWIETRZE Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata 70 czerwiec 2014 rynekinstalacyjny.pl POWIETRZE mgr inż. Magdalena Gawrońska-Dudek Oddymianie grawitacyjne Colt International Sp. z o.o. w energetyce Rosnące wymagania stawiane zakładom produkującym energię elektryczną w zakresie emisji szkodliwych substancji wpłynęły na modernizacje w energetyce nie tylko w odniesieniu do instalacji SCR, IMOS, ale również w zakresie ochrony przeciwpożarowej. D ecydując o sposobie oddymiania tego typu obiektów, projektant skupia się nie tylko na poprawności działania systemu, ale również na jego efektywności i energooszczędności. Warto zatem wykorzystać ogromne zyski ciepła towarzyszące procesom energetycznym, które umożliwiają naturalną wymianę powietrza przy wykorzystaniu występujących różnic ciśnienia powietrza na zewnątrz i wewnątrz budynków. Tak zorganizowaną i kontrolowaną wymianę powietrza – zwaną aeracją (rys. 1) – wykorzystuje się do wentylacji grawitacyjnej zakładów przemysłowych. Powietrze zewnętrzne napływające przez otwory usytuowa- Rys. 3. Wydruk z programu Orca Rys. 1. Zasada działania aeracji Rys. Colt wywiew + miejsce usytuowania otworów wywiewnych linia wyrównania ciśnień podciśnienie NZ = 6,65 m Dh = 95 m Dt = 60,0°C/K nadciśnienie miejsce usytuowania otworów wywiewnych – nawiew Dp1/2 = Dpstat = Rys. 2. Idea „linii wyrównania ciśnień” w budynku 72 czerwiec 2014 17,44 Rys. Colt ne w dolnej części budynków (żaluzjowe klapy napowietrzające, drzwi, bramy) ogrzewa się przy zetknięciu z licznymi źródłami ciepła, a następnie zostaje wypchnięte przez otwory w dachu (liniowe wywietrzaki dachowe). Z tych względów projektowanie w energetyce instalacji oddymiania grawitacyjnego daje gwarancję efektywności systemu bez względu na moc pożaru, jak również możliwość obniżenia zużycia energii elektrycznej i zmniejszenia nakładów inwestycyjnych o koszt instalacji mechanicznej. Podczas projektowania tego systemu bardzo istotne jest określenie położenia w budynku „linii wyrównania ciśnień” w celu prawidłowego rozlokowania otworów napowietrzających i oddymiających tak, by otwory napowietrzające znalazły się poniżej tej linii (podciśnienie), a wywiewne powyżej (nadciśnienie), umożliwiając prawidłowe działanie systemu (rys. 2). Z uwagi na złożoną bryłę budynku, różnice wysokości poszczególnych przestrzeni oraz oddziaływanie ich względem siebie „linię wyrównania ciśnień” należy wyznaczać przy wykorzystaniu modelowania CFD. Dzięki odwzorowaniu bryły budynku, przegród wewnętrznych oraz lokalizacji urządzeń emitujących ciepło można graficznie przedstawić „linię wyrównania ciśnień”, rozkład temperatury i prędkości powietrza, a także zoptymalizować system. Literatura 231,81 249,25 Rys. Colt 1. Baturin W.W., Elterman W.M., Wentylacja naturalna w zakładach przemysłowych, Arkady, Warszawa 1974. 2. Krygier K., Klinke T., Sewerynik T., Ogrzewnictwo, wentylacja, klimatyzacja, WSiP, Warszawa 1991. 3. www.coltinfo.pl. rynekinstalacyjny.pl WODA dr inż. Ewa Ogiołda Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Uniwersytetu Zielonogórskiego mgr inż. Daria Hałupka Modernizacja systemu zaopatrzenia w wodę wsi Boszkowo Modernization of water supply system in Boszkowo village Do usprawniania działania oraz modernizacji systemów zaopatrzenia w wodę można wykorzystać modele symulacyjne. Zaprezentowany w artykule model symulacyjny systemu zaopatrzenia w wodę wsi Boszkowo jest narzędziem umożliwiającym ocenę parametrów eksploatowanego układu oraz symulację wprowadzanych w przyszłości zmian. Może także zostać rozbudowany do modelu obejmującego podsystemy wodociągowe całej gminy. S ystemy wodociągowe projektowane są przy założeniu ich wieloletniej eksploatacji. Występujące w tym czasie zmiany liczby odbiorców i wielkości zużycia wody [6], a także układów sieci wodociągowych czy sposobów ich zasilania rzutują na poziom parametrów charakteryzujących niezawodne działanie – dostawę wody w niezbędnej ilości, pod odpowiednim ciśnieniem, w godzinach dogodnych dla użytkowników. Wprowadzane w systemie zmiany powinny być analizowane przed ich realizacją, a odpowiednie narzędzia umożliwiają oszacowanie efektów w układach projektowanych [4], eksploatowanych i modernizowanych [1, 2, 7, 8]. Analizie poddano system zaopatrzenia w wodę we wsi Boszkowo, w którym w ciągu Streszczenie W artykule scharakteryzowano system zaopatrzenia w wodę wsi Boszkowo w województwie wielkopolskim. Został on zaprojektowany jako grawitacyjny, a po kilku latach eksploatacji i zwiększeniu liczby odbiorców niezbędne stało się podłączenie go do systemu pompowego zaopatrującego okoliczne wsie. Opracowano model symulacyjny, przy pomocy którego oszacowano parametry dla różnych wariantów zasilania systemu i rozbiorów wody. Abstract In this paper water supply system in Boszkowo village, wielkopolskie province, was characterized. System was designed as a gravitational but after a few years of exploitation and increase of consumers amount it was necessary to connect water pipe network to pump system supplying nearby villages. Simulation model was prepared and its parameters were calculated for different conditions of supply and water demand. rynekinstalacyjny.pl kilku lat eksploatacji nastąpiła zmiana liczby odbiorców, układu sieci wodociągowej i sposobu zasilania. cały czas, natomiast pozostałe uruchamiane są przy większych rozbiorach wody. System zaopatrzenia w wodę wsi Boszkowo Model symulacyjny systemu zaopatrzenia w wodę zasilającego wieś Boszkowo wykonano przy pomocy programu EPANET opracowanego przez Dział Zaopatrzenia w Wodę i Gospodarki Wodnej Amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska. Jest to program umożliwiający wykonanie symulacji parametrów hydraulicznych oraz jakości wody w sieciach. Przy jego użyciu można obliczyć zmiany tych wielkości w zadanych przedziałach czasu, a tym samym analizować zmiany warunków pracy układu w czasie. Danymi wejściowymi do obliczeń są: grafy sieci, rzędne osi rurociągów w poszczególnych węzłach, średnice, materiał i chropowatość rurociągów, wielkości węzłowych rozbiorów wody. Wyniki obliczeń prezentowane są w postaci tabel danych dotyczących rzędnych i wysokości ciśnienia w węzłach sieci, spadku hydraulicznego, prędkości i natężenia przepływu wody w rurociągach, które graficznie mogą być także prezentowane w formie grafów, profili czy warstwic [5]. Straty hydrauliczne w rurociągu mogą być obliczane w programie przy użyciu trzech formuł: Hazena–Williamsa, Darcy–Weisbacha lub Chezy–Manninga. Do przedstawionych w artykule obliczeń wybrano wzór Darcy–Weisbacha [3]: Wieś Boszkowo należy do gminy Włoszakowice, położona jest na granicy północno-zachodniej części powiatu leszczyńskiego w województwie wielkopolskim. Zamieszkuje ją 205 osób (stan z 31.12.2012), a powierzchnia wsi obejmuje 4,32 km2. System zaopatrzenia wsi w wodę zaprojektowano w 2002 r. Stacja uzdatniania wody, mieszcząca się obok ujęcia wód podziemnych w Ujazdowie, wybudowana została w latach 70. XX wieku. Woda ujmowana z dwóch studni wierconych o głębokości 60–68 m p.p.t. uzdatniana była, ze względu na zbyt wysoką zawartość żelaza i manganu, na dwóch filtrach pospiesznych otwartych. Pojemność zbiornika wyrównawczego wynosiła 50 m3. Sieć wodociągowa w Boszkowie miała układ otwarty rozgałęzieniowy. Różnica rzędnych terenu, na którym wytrasowana została sieć, nie przekracza 3 m, ale na początkowym odcinku prowadzącym od stacji uzdatniania wody na długości 600 m różnica ta wynosi 27 m – taka topografia terenu pozwoliła na grawitacyjne zasilanie sieci. W 2010 r. do sieci podłączono Centrum Konferencyjno-Wypoczynkowe, co spowodowało konieczność wprowadzenia zmian w systemie. Od połowy 2012 r. Boszkowo podłączone jest do systemu, którego pompy tłoczą wodę do miejscowości Ujazdowo, Grotniki, Boszkowo oraz do części Włoszakowic, a układ sieci wodociągowej jest mieszany. Pompownia II stopnia wyposażona jest w trzy pompy połączone równolegle typu 65WR-20/32 z silnikiem o mocy 4,0 kW. Jedna pompa pracuje Metodyka obliczeń Δh l = λ v2 l ⋅ 2g d gdzie: Δhl – straty ciśnienia na długości przewodu, m; λ – współczynnik liniowych oporów tarcia; v – średnia prędkość przepływu wody, m · s–1; g – przyspieszenie ziemskie, m · s–2; czerwiec 2014 73 WODA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata 74 czerwiec 2014 Rys. 3. rynekinstalacyjny.pl WODA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata Konferencja ZRÓWNOWAŻONE RENOWACJE – DRUGA „MŁODOŚĆ” INWESTYCJI BUDOWLANYCH 24 września 2014 promocja Pure Sky Club w Warszawie rynekinstalacyjny.pl W trakcie konferencji uznani eksperci omawiać będą zagadnienia związane z realizacją poszczególnych etapów modernizacji inwestycji budowlanych, takich jak hotele, centra handlowe, obiekty biurowe oraz mieszkalne. Zakończeniem każdego bloku tematycznego będzie panel ekspercki, w którym udział wezmą przedstawiciele renomowanych w branży firm i instytucji. Ramowy program konferencji: Cz. 1. Termorenowacja – krok ku osiągnięciu standardu budynku niskoenergetycznego Cz. 2. Modernizacja instalacji – nieodzowny etap renowacji każdego obiektu Cz. 3. Warsztaty Kontakt: Magdalena AGNELLO – tel. 600 079 019 Wioleta FABRYCKA – tel. 664 067 711 e-mail: [email protected] www.rdbud.com czerwiec 2014 75 WODA prof. dr hab. inż. Krystyna Konieczny Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej prof. dr hab. inż. Michał Bodzek Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN Ciśnieniowe techniki membranowe w oczyszczaniu ścieków przemysłowych i odcieków z wysypisk komunalnych Pressure-driven membrane techniques in industrial wastewater and landfill leachate treatment Współczesne systemy oczyszczania ścieków muszą sprostać coraz wyższym wymaganiom ekologicznym i technologicznym. Dąży się do redukcji zużycia surowców naturalnych oraz odzysku i ponownego wykorzystania cennych składników i surowców. Wymaga to zastosowania różnego typu procesów rozdziału. W artykule podano przykłady instalacji działających w przemyśle i gospodarce komunalnej, w których wykorzystywane są techniki membranowe. Z arówno działania naukowe, jak i przemysłowe koncentrują się obecnie na opracowywaniu tzw. „zielonych technologii”, tj. procesów przyjaznych środowisku naturalnemu. Wymaga to zastosowania różnego typu procesów rozdziału, wśród których techniki membranowe mają coraz większy udział. Membranowe oczyszczanie ścieków w PKN Orlen Przykładem zastosowania klasycznego ciśnieniowego membranowego procesu rozdziału w przemyśle chemicznym jest technologia odzysku ze ścieków glikolu etylenowego, oparta na nanofiltracji (NF) i odwróconej osmozie (RO) [1, 2]. Została ona opracowana i opatentowana przez Instytut Chemii Przemysłowej w Warszawie, a wdrożona w PKN Orlen S.A. w Płocku. W procesie syntezy tlenku etylenu i glikolu etylenowego powstają ścieki zanieczyszczone przede wszystkim glikolem etylenowym w ilości do 1% mas. oraz węglanami sodu w ilości do 1,5% mas. Streszczenie W artykule opisano przykłady instalacji z wykorzystaniem ciśnieniowych technik membranowych do oczyszczania ścieków przemysłowych i odcieków z wysypisk komunalnych. Abstract In this paper some examples of installations using pressure-driven membrane techniques for industrial wastewater and landfill leachate treatment are described. 76 czerwiec 2014 Przed wdrożeniem technologii membranowej strumień ścieków kierowano do oczyszczalni zakładowej. Odzysk glikolu ze ścieków na drodze destylacji uniemożliwiały obecne w nich sole nieorganiczne, które w trakcie zatężania wypadały z roztworu, osadzając się na warnikach kolumn destylacyjnych. Wprowadzona membranowa technologia oczyszczania ścieków glikolowych oparta jest na trójstopniowym procesie nanofiltracji z wykorzystaniem membran spiralnych typu DK. Zastosowana w procesie membrana charakteryzuje się małą przepuszczalnością soli węglanowych i dużą odzyskiwanego glikolu etylenowego. Schemat blokowy wdrożonej technologii nanofiltracyjnej przedstawia rys. 1 [2]. Przerabiane ścieki glikolowe, po wstępnym oczyszczeniu w procesie mikrofiltracji, kierowane są do nanofiltracji pierwszego stopień, gdzie następuje ich rozdział na permeat I i retentat I. Oba uzyskane strumienie są poddawane dalszemu przerobowi: permeat na II stopniu doczyszczającym, retentat zaś w węźle końcowego zatężania III. Wszystkie trzy stopnie nanofiltracji są identyczne i zawierają po cztery szeregowo Ścieki surowe Strumień, % NaHCO3, % mas. połączone moduły NF. Proces nanofiltracji jest prowadzony pod ciśnieniem transmembranowym różnym na poszczególnych stopniach filtracji i wynoszącym na pierwszym stopniu 2,0–2,5 MPa, drugim 1,0–1,5 MPa i trzecim 2,5–3,0 MPa. Produktami procesu NF są permeat stanowiący ponad 90% wejściowego strumienia i retentat. Permeat jest w całości zawracany do procesu odzysku glikolu metodą osmozy odwróconej. Uzyskany koncentrat glikolowy jest zawracany i wykorzystywany w przerobie, pozostały po procesie RO permeat uzupełnia natomiast obieg wody procesowej. Wzbogacony w sole retentat z II stopnia nanofiltracji jest odprowadzany do zakładowego systemu ściekowego. W tabeli 1 przedstawiono charakterystykę strumieni technologicznych w procesie oczyszczania ścieków glikolowych [2]. Zastosowanie procesu nanofiltracji przyczyniło się do obniżenia o ponad 90%: strat glikolu etylenowego, ilości produkowanych ścieków i wartości ChZT (chemicznego zapotrzebowania tlenu) w ściekach odprowadzanych do oczyszczalni Proces nanofiltracji permeat (do RO) retentat (zatęż. sole) 100,0 90,0 1,0 0,02 Proces odwróconej osmozy permeat (woda) retentat (zatęż. glikol) 10,0 55,5 34,5 9,8 brak 0,05 MEG, % mas. 1,2 1,15 1,65 0,03 3,0 ChZT, mgO2/l 21 000 20 000 27 000 <500 51 000 Tabela 1. Oczyszczanie ścieków glikolowych [2] rynekinstalacyjny.pl WODA Pełny artykuł dostępny odpłatnie po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.rynekinstalacyjny.pl/prenumerata rynekinstalacyjny.pl czerwiec 2014 77 INFORMATOR KATALOG FIRM Armacell Poland Sp. z o.o. 55-300 Środa Śląska, ul. Targowa 2 tel. 71 31 75 025, fax 71 31 75 115 www.armacell.com Producent materiałów izolacyjnych dla profesjonalistów 110zł cena reklama – nowoczesne izolacje kauczukowe do zastosowań w instalacjach chłodniczych, klimatyzacyjnych, sanitarnych i grzewczych 99zł Andrzej Królikowski Jadwiga Królikowska Wody opadowe. Alternatywne odprowadzanie, zagospodarowanie i podczyszczanie Wydawnictwo Seidel-Przywecki, 2012 r., 352 s. To jedna z nielicznych monografii dotycząca praktycznych zagadnień dot. wód opadowych. Zawiera przegląd aktualnego stanu wiedzy o planowaniu i projektowaniu procesów oraz urządzeń do odprowadzania, podczyszczania i wykorzystania wód opadowych. Książka ta, poprzez treści w niej zawarte, tj.: szczegółową charakterystykę wód deszczowych, opis zagrożeń, jakie za sobą one niosą, metody jej odprowadzania oraz technologie i urządzenia do zagospodarowania (np. zielone dachy), sprawia, że jest ona praktycznym poradnikiem, a nie opisowym podręcznikiem, który oczywiście rozwija wiedzę teoretyczną, ale nie mówi, jak działać w praktyce. Publikację podzielono na 11 rozdziałów, w tym m.in.: obszerny i bogato ilustrowany rozdział o odprowadzaniu wód deszczowych, o wymiarowaniu urządzeń do odprowadzania wód deszczowych (w tym dobór parametrów opadu miarodajnego, metody obliczania kanalizacji deszczowej, wymiarowania zbiorników retencyjnych i zabezpieczania urządzeń infiltracyjnych przed kolmatacją), o podczyszczaniu wód deszczowych z licznymi przykładami wykorzystania procesów fizyczno-chemicznych i biologicznych, w tym stawy sedymentacyjne i oczyszczalnie hydrofitowe wraz ze wskazaniem doboru urządzeń do prowadzenia procesów podczyszczania), o zielonych dachach i innych formach wykorzystania wód deszczowych, w tym do kształtowania elementów krajobrazu w rolnictwie i gospodarstwach domowych. Euroklasa ogniowa: B/BL-s3-d0 WYŁĄCZNY DYSTRYBUTOR POLSKIEGO PRODUCENTA KURKÓW KULOWYCH FIRMY EFAWA ORAZ PRZEDSTAWICIEL NA POLSKĘ HISZPAŃSKIEJ FIRMY GENEBRE 100% polskiego kapitału W OFERCIE: – KURKI KULOWE DO SIECI WODNYCH, CIEPŁOWNICZYCH, GAZOWYCH I PAROWYCH – PRZEPUSTNICE, FILTRY, ZAWORY ZWROTNE, ŁĄCZNIKI AMORTYZACYJNE, ZASUWY Księgarnia Techniczna 78 ul. Gołężycka 27 61-357 Poznań tel. +48 61 870 00 11 faks +48 61 879 33 11 [email protected] www.efar.com.pl czerwiec 2014 promocja reklama EFAR Sp.j. Grupa MEDIUM 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18 tel. 22 512 60 60, faks 22 810 27 42 e-mail: [email protected] www.ksiegarniatechniczna.com.pl rynekinstalacyjny.pl INFORMATOR KATALOG FIRM ADAM Sp. z o.o. Systemy Mocowań i Izolacji Dźwiękowych 84-230 Rumia, ul. Morska 9A tel. 58 771 38 88, faks 671 38 35 e-mail: [email protected], www.adam.com.pl ...sprawdzone w każdym detalu CAD – Projekt s.c. 05-822 Milanówek, ul. Staszica 2B tel./faks 22 465 59 29 e-mail: [email protected] www.megacad.pl stożkowo-membranowy zwrotny zawór antyskażeniowy EWE Przedsiębiorstwo MPJ Marek Jastrzębski 20-232 Lublin, ul. Jana Kasprowicza 15 tel. 81 472 22 22, faks 81 472 20 00 e-mail: [email protected], www.mpj.pl ROCKWOOL Sp. z o.o. 66-131 Cigacice, ul. Kwiatowa 14 infolinia: 801 660 036, 601 660 033 e-mail: [email protected] www.rockwool.pl oferuje: bezwłazowe studzienki wodomierzowe dla wodomierzy od Qn 2,5 do Qn 6 zestawy wodomierzowe od 1/2" do 2" i ich elementy zawory kulowe oraz skośne grzybkowe od 1/2" do 2" zawory antyskażeniowe typu EA i EB od 3/4" do 2" (połączenia gwintowe) oraz od DN 50 do DN 200 (połączenia kołnierzowe) stojaki hydrantowe i ich elementy hydranty i zawory ogrodowe nawiertki do rur wszelkich typów przejścia przez mury EWE Armatura Polska Sp. z o.o. reklama ul. Partynicka 15 53-031 Wrocław Tel. 71 361 03 43, 71 361 03 49 Faks 71 361 03 52, 71 361 03 74 www.ewe-armaturen.pl rynekinstalacyjny.pl IZOLACJE TECHNICZNE q OTULINY PAROC Pro Section 100 PAROC Section AluCoat T PAROC Section AL5T q MATY: PAROC Wired Mat 65, 80, 100 PAROC Wired Mat 80, 100 AluCoat PAROC Wired Mat 80, 100 AL1 PAROC Pro Lamella Mat AluCoat PAROC Lamella Mat AluCoat PAROC Pro Felt 60 N1 PAROC Pro Felt 80 N1 q PŁYTY PAROC Pro Slab 60, 80, 100, 120 PAROC InVent 60 N1, N3, PAROC InVent 60 N1/N1, N3/N3, PAROC InVent 80 N1, N3 PAROC InVent 60 G1, G2 PAROC InVent 80 G1, G2 q PŁYTY SPECJALNE PAROC Fireplace Slab 90 AL1 PAROC Pro Slab 150 Wełna luzem: PAROC Pro Loose Wool PRODUKTY IZOLACYJNE DLA BUDOWNICTWA Izolacje ogólnobudowlane Płyty: PAROC UNS 37, GRS 20, SSB1 Granulat: PAROC BLT 9 Izolacje fasad – metoda lekka mokra: płyty PAROC FAS 4 i FAL 1 – metoda sucha: płyty PAROC WAS 25 i 25t, WAS 35, WAS 50 i 50t Izolacje dachów płaskich Płyty: PAROC ROS 30 i 30g, ROS 50, ROB 60 i 60t Izolacje ogniochronne Płyty: PAROC FPS 17 PAROC POLSKA Sp. z o.o. ul. Gnieźnieńska 4, 62-240 Trzemeszno Tel. +48 61 468 21 90 Faks +48 61 415 45 79 www.paroc.pl steinbacher izoterm sp. z o.o. 05-152 Czosnów, Cząstków Maz. k. W-wy, ul. Gdańska 14 tel. +48 (22) 785 06 90, fax +48 (22) 785 06 89 www.steinbacher.pl, [email protected] steinodur® PSN płyty termoizolacyjno-drenażowe Zastosowanie: fundamenty, ściany piwnic, cokoły, dachy płaskie odwrócone, tarasy, parkingi, podłogi, fasady steinodur® UKD płyty termoizolacyjne z polistyrenu Zastosowanie: dachy płaskie odwrócone, dachy zielone, tarasy, patio, parkingi, podłogi, ściany piwnic steinothan® 107 płyty termoizolacyjne z twardego poliuretanu Zastosowanie: dachy płaskie i spadziste, fasady, ogrzewanie podłogowe steinonorm® 300 otuliny z półsztywnej pianki poliuretanowej z płaszczem zewnętrznym z PVC Zastosowanie: izolacja stalowych i miedzianych rurociągów centralnego ogrzewania, ciepłej i zimnej wody w budynkach mieszkalnych, administracyjnych i przemysłowych steinonorm® 700 otulina z twardej pianki poliuretanowej Zastosowanie: izolacja rurociągów i urządzeń ciepłowniczych usytuowanych w budynkach, piwnicach, kanałach (np. węzły ciepłownicze, kotłownie, ciepłownie itp.) oraz izolacja rurociągów i urządzeń w sieciach napowietrznych steinwool® otulina izolacyjna z wełny mineralnej Zastosowanie: izolacja termiczna rurociągów centralnego ogrzewania, ciepłej i zimnej wody, przewodów klimatyzacyjnych, wentylacyjnych oraz solarnych, w budynkach mieszkalnych, administracyjnych i przemysłowych czerwiec 2014 79 79 INFORMATOR GDZIE NAS ZNALEŹĆ Gdzie nas znaleźć Salony sprzedaży prasy EKO-INSTAL Bydgoszcz, ul. Fabryczna 15B tel. 52 365 03 70, -37, 327 03 77 FAMEL Kępno, ul. Świerczewskiego 41 tel. 62 782 85 95 Kluczbork, ul. Gazowa 2 tel. 77 425 01 00 Namysłów, ul. Reymonta 72 tel. 77 410 48 30 Olesno, ul. Kluczborkska 9a tel. 34 359 78 51 Oława, ul. 3 Maja 20/22 tel. 71 313 98 79 Wieluń, ul. Ciepłownicza 23 tel. 43 843 91 20 HEATING-INSTGAZ Rzeszów, ul. Przemysłowa 13 tel. 17 854 70 10 MIEDZIK Szczecin, ul. Mieszka I 80 tel. 91 482 65 66 Dystrybutorzy AES Jasło, ul. Kopernika 18 tel. 13 446 35 00 ASPOL-FV Łódź, ul. Helska 39/45 tel. 42 650 09 82 BARTOSZ Sp.j. Białystok, ul. Sejneńska 7 tel. 85 745 57 12 BARTOSZ Sp.j. Filia Kielce Kielce, ul. Ściegiennego 35A tel. 41 361 31 74 BAUSERVICE Warszawa, ul. Berensona 29P tel. 22 424 90 90 Warszawa, ul. Albatrosów 10 tel. 22 644 84 21 Szczecin, ul. Pomorska 141/143 tel. 91 469 05 93 BOSAN Warszawa, ul. Płowiecka 103 tel. 22 812 70 72 CENTROSAN Centrum Techniki Grzewczej Piaseczno, ul. Julianowska 24 tel. 22 737 08 35 faks 22 737 08 28 80 BUD-INSTAL CHEM-PK Opoczno, ul. Partyzantów 6 tel. 44 755 28 25 BUDEX Wieluń, ul. Warszawska 22 tel. 43 843 11 60 ELTECH Częstochowa, ul. Kalwia 13/15 tel. 34 366 84 00 PROMOGAZ-KPIS Kraków, ul. Mierzeja Wiślana 7 tel. 12 653 03 45, 653 15 02 FILA Gdańsk, ul. Jaśkowa Dolina 43 tel. 58 520 22 06 SANET Gdynia, ul. Opata Hackiego 12 tel. 58 623 41 05, 623 10 96 GRAMBET Poznań – Skórzewo, ul. Poznańska 78 tel. 61 814 37 70 TERMECO Lublin, ul. Długa 5 tel. 81 744 22 23 WILGA Częstochowa, ul. Jagiellońska 59/65 tel. 34 370 90 40, -41 GRUPA SBS www.grupa-sbs.pl AND-BUD Tarnobrzeg, ul. Kopernika 32 tel. 15 823 01 48 APIS Andrzej Bujalski, www.apis.biz.pl Garwolin, ul. Targowa 2 tel. 25 782 27 00 Łosice, ul. 11 Listopada 6 tel. 83 359 06 67 Łuków, Aleje Kościuszki 17 tel. 25 798 29 48 Siedlce, ul. Torowa 15a tel. 25 632 71 02 ARMET Chorzów, ul. ks. Wł. Opolskiego 11 tel. 32 241 12 39 czerwiec 2014 BORKOWSKI Swarzędz, ul. Zapłocie 4 tel. 61 818 17 24, 818 17 25 POL-PLUS Zielona Góra, ul. Objazdowa 6 tel. 68 453 55 55 B&B Wrocław, ul. Ołtaszyńska 112 tel. 71 792 77 75, faks 71 792 77 76 GRUPA INSTAL-KONSORCJUM Rypin, ul. Mławska 46f tel. 54 280 72 68 [email protected] CUPRUM-BIS Toruń, ul. Lubicka 32 tel. 56 658 60 73 ANGUS Warszawa, ul. Pożaryskiego 27a tel. 22 613 38 60, 812 41 45 Osielsko k. Bydgoszczy, ul. Szosa Gdańska 1 tel. 52 381 39 50 [email protected] BEHRENDT www.behrendt.com.pl Brodnica, ul. Batalionów Chłopskich 24 tel. 56 697 25 06 Nowe Miasto Lubawskie, ul. Grunwaldzka 56e tel. 56 472 59 02 PAMAR Bielsko-Biała, ul. Żywiecka 19 tel. 33 810 05 88, -89 AQUA Gorzów Wlkp., ul. Szenwalda 26 tel. 95 720 67 20 Gorzów Wlkp., ul. Młyńska 13 tel. 95 728 17 20 Legnica, ul. Działkowa 4 tel. 76 822 94 20 Wałcz, ul. Budowlanych 10b tel. 67 387 01 00 Wrocław, pl. Wróblewskiego 3 A tel. 71 341 94 67 Zielona Góra, ul. M.C. Skłodowskiej 25 tel. 68 324 08 98 FEMAX Gdańsk – Kiełpinek, ul. Szczęśliwa 25 tel. 58 326 29 00 [email protected] Katowice, ul. Opolska 23-25 tel. 32 205 01 84 GROSS Kielce, ul. Zagnańska 145 tel. 41 340 58 10, -15 HYDRASKŁAD Koło, ul. Sienkiewicza 30 tel. 63 261 00 29 Łask, ul. 9 Maja 90 tel. 43 675 53 11 Pabianice, ul. Lutomierska 42 tel. 42 215 71 60 Sieradz, ul. POW 23 tel. 43 822 49 27 Turek, ul. Wyszyńskiego 2A tel. 63 214 12 12 Warta, Proboszczowice tel. 43 829 47 51 Zduńska Wola ul. Getta Żydowskiego 24c tel. 43 825 57 33 HYDRO-SAN Kwidzyń, ul. Wąbrzeska 2 tel. 55 279 42 26 INSTALATOR Ełk, ul. T. Kościuszki 24 tel. 87 610 59 30 Łomża, ul. Zjazd 2 tel. 82 216 56 47 Ostrołęka, ul. Boh. Westerplatte 8 tel. 29 760 67 37, 760 67 38 INSTALBUD Piotrków Trybunalski, ul. Sulejowska 48 tel. 44 646 46 48 MESAN Wejherowo, ul. Gdańska 13G tel. 58 677 08 28, 677 90 90 rynekinstalacyjny.pl INFORMATOR GDZIE NAS ZNALEŹĆ METALEX Włocławek, Planty 38a tel. 54 235 17 93 MIEDŹ Łódź, ul. Pogonowskiego 5/7 tel. 42 632 24 53 Pabianice, ul. Tkacka 23b tel. 42 215 76 23 NOWBUD Radomsko, ul. Młodzowska 4 tel. 44 682 22 17 PUH CIJARSKI, KRAJEWSKI, RĄCZKOWSKI Płock, ul. Kazimierza Wielkiego 35a tel. 24 268 81 82 RADIATOR Wałbrzych, ul. Wysockiego 20a tel. 74 842 36 04 REMBOR Tomaszów Mazowiecki, ul. Zawadzka 144 tel. 44 734 00 61 do -65 ROMEX Płońsk, ul. Młodzieżowa 28 tel. 23 662 87 25 RPW SANNY Radom, ul. Limanowskiego 95e tel. 48 360 87 96 SANITER Płock, ul. Dworcowa 42 tel. 24 367 49 56 Warszawa, ul. Kłobucka 8 paw. 120 tel. 22 607 99 51 SAN-TERM Łódź, ul. Warecka 10 tel. 42 611 07 81 SANTERM Lublin, ul. Droga Męczenników Majdanka 74 tel. 81 743 89 11 SAUNOPOL Łódź, ul. Inflacka 37 tel. 42 616 06 56 SAWO Zielona Góra, ul. Osadnicza 24 tel. 68 320 46 16 SYSTEMY GRZEWCZE – AUGUSTOWSKI Kutno, ul. Słowackiego 7 tel. 24 355 44 19 Łęczyca, ul. Ozorkowska 27 tel. 24 721 55 75 TERMER – MCM Bełchatów, ul. Cegielniana 76 tel. 44 635 08 71 TERMET Zduńska Wola, ul. Sieradzka 61 tel. 43 823 64 31 TERMOPOL 2 Kraków, ul. Wodna 23 tel. 12 265 06 35 TERWO Łódź, ul. Pogonowskiego 69 tel. 42 636 66 02 THERM-INSTAL Łódź, al. Piłsudskiego 143 tel. 42 677 39 60 Łódź, ul. Kopcińskiego 41 tel. 42 677 39 00 THERMEX Łódź, ul. Wólczańska 238/248 lok. 81 tel. 42 684 78 37 rynekinstalacyjny.pl THERMO-STAN Głowno, ul. Bielawska 17 tel. 42 719 15 26, faks 42 719 05 15 [email protected], www.thermostan.pl Łowicz, ul. Napoleońska 12, tel. 46 837 83 93 TIBEX Łódź, ul. Inflancka 29 tel. 42 640 61 22 Kielce, ul. Batalionów Chłopskich 82 tel./faks 41 366 02 77 [email protected] Konin-Stare Miasto, ul. Ogrodowa 21 tel. 63 245 70 10 do 15, faks 63 245 70 20 [email protected] GRUPA TG Kraków, ul. Rozrywka 1 tel. 12 410 12 00, faks 12 410 12 13 [email protected] CENTRUM Węgorzewo, ul. Warmińska 16 tel. 87 427 22 53 Kraków, ul. Zawiła 56 tel. 12 262 53 54, faks 12 262 53 49 [email protected] HYDRO-INSTAL Gniew, ul. Krasickiego 8 tel. 58 535 38 16 Legnica, ul. Poznańska 12 tel. 76 852 57 58, faks 76 852 57 57 [email protected] PRZEDSIĘBIORSTWO HANDLU OPAŁEM I ARTYKUŁAMI INSTALACYJNYMI Rzeszów, ul. Reja 10 tel. 17 853 28 74 ZBI WACHELKA INERGIS Częstochowa, ul. Kisielewskiego 18/28B tel. 34 366 91 18 ISKO Jastrzębie-Zdrój, ul. Świerczewskiego 82 tel. 32 473 82 40 MAKROTERM Zakopane, ul. Sienkiewicza 22 tel. 18 20 20 740 Lublin, ul. Olszewskiego 11 tel. 81 710 40 80, [email protected] Nowy Sącz, ul. Magazynowa 1 tel./faks 18 442 87 94 [email protected] Olsztyn, ul. Cementowa 3 tel. 89 539 15 38, 534 54 97, faks 89 534 17 70 [email protected] Opole, ul. Cygana 1 tel. 77 423 21 40, [email protected] Płock, ul. Targowa 20a tel. 24 367 10 24 do 38, faks 24 367 10 26 [email protected] PRANDELLI POLSKA Gdańsk, ul. Budowlanych 40 tel. 58 762 84 50 Poznań, ul. Lutycka 11 tel. 61 849 68 10 do 15, faks 61 849 68 41 [email protected] RESPOL EXPORT-IMPORT Czeladź, ul. Wiejska 44 tel. 32 265 95 34 Warszawa, ul. Burakowska 15 tel. 22 531 58 58 Michałowice-Reguły Al. Jerozolimskie 333 tel. 22 738 73 00 Wrocław, ul. Krakowska 13 tel. 71 343 52 34 www.respol.pl Poznań, ul. św. Michała 43 tel. 61 650 34 24, faks 61 650 34 20 [email protected] Rzeszów, ul. Instalatorów 3 tel. 17 823 24 13, faks 17 823 63 79 [email protected] Stargard Szczeciński, ul. Limanowskiego 32 tel./faks 91 577 64 96, [email protected] TADMAR – sieć hurtowni Centrala: Poznań, ul. Głogowska 218 tel. 61 827 24 00 ® faks 61 827 24 10 [email protected] TADMAR Bydgoszcz, ul. Bronikowskiego 27/35 tel. 52 581 22 63 do 65, faks 52 345 81 85 [email protected] Ciechanów, ul. Przasnyska 40 tel. 23 674 36 76 do 77, faks 23 674 36 78 [email protected] Częstochowa, ul. Bór 159/163 tel. 34 365 90 43, faks 34 365 91 07 [email protected] Gdańsk, ul. Marynarki Polskiej 71 tel. 58 342 13 22 do -24, faks 58 343 12 43 [email protected] Gdynia, ul. Hutnicza 18 tel. 58 663 02 35, 667 37 30 [email protected] Gorzów Wielkopolski, ul. Podmiejska 24 tel. 95 725 60 00/06, faks 95 733 30 63 [email protected] Katowice, ul. Leopolda 31 tel. 32 609 79 80 i 81, faks 32 609 79 83 i 85 [email protected] Szczecin, ul. Żyzna 17 tel. 91 439 16 42, 91 311 38 61 [email protected] Tarnów, ul. Tuchowska 23 tel./faks 14 626 83 23, [email protected] Toruń, ul. Chrobrego 135/137 tel. 56 611 63 43 do 45, faks 56 611 63 50 [email protected] Wałbrzych, ul. Chrobrego 53 tel./faks 74 842 24 29 [email protected] Warszawa, ul. Krakowiaków 99/101 tel. 22 868 81 28 do 37 [email protected] Wrocław, ul. Długosza 41/47 tel.71 372 69 96 [email protected] Zamość, ul. Namysłowskiego 2 tel./faks 84 627 16 14 [email protected] Zawiercie, ul. Mylna 12/7 (wjazd od ul. Równej 15A) tel./faks 32 671 02 55, tel. 32 671 35 04 [email protected] [email protected] czerwiec 2014 81 81 INFORMATOR INDEKS FIRM Zielona Góra, ul. Batorego 118 A tel./faks 68 324 18 28 [email protected] Pełna lista hurtowni Tadmar na www.tadmar.pl TG INSTALACJE centrala: Poznań, ul. Lutycka 111 tel. 61 843 65 64, faks 61 845 68 17 [email protected] Bydgoszcz, ul. Bronikowskiego 31 tel. 52 325 58 58, faks 52 325 58 50 [email protected] Katowice, ul. Porcelanowa 68 tel./faks 32 730 32 10 [email protected] Łódź, ul. Stalowa 1 tel./faks 42 659 96 76, [email protected] Piaseczno, ul. Puławska 34 bud. 28 tel./faks 22 644 91 37, [email protected] Poznań, ul. Lutycka 111 tel. 61 845 68 03, faks 61 845 68 00 [email protected] Siedlce, ul. Karowa 18 tel. 25 633 95 85, faks 25 640 71 65 [email protected] Warszawa, ul. Białołęcka 233 A tel. kom. 600 207 551, [email protected] Wrocław, ul. Fabryczna 14 hala nr 5 tel. 71 339 00 20, tel./faks 71 339 00 24 [email protected] Zielona Góra, ul. Lisia 10 B tel. 68 325 70 66, faks 68 329 96 06 [email protected] Księgarnie FERT Księgarnia Budowlana Kraków, ul. Kazimierza Wielkiego 54a GEPRO Księgarnia Techniczna Lublin, ul. Narutowicza 18 Główna Księgarnia Techniczna Warszawa, ul. Świętokrzyska 14 tel. 22 626 63 38 Księgarnia Budowlana ZAMPEX Kraków, ul. Długa 52 Księgarnia INFO-PANDA Bydgoszcz, ul. Śniadeckich 50 Księgarnia Naukowo-Techniczna LOGOS Olsztyn, ul. Kołobrzeska 5 tel. 89 533 34 37 Księgarnia Techniczna NOT Łódź, pl. Komuny Paryskiej 5a tel. 42 632 09 68 Księgarnia Naukowo-Techniczna s.c. Kraków, ul. Podwale 4 Księgarnia Piastowska Cieszyn, ul. Głębocka 6 P.U.H. MERCURJUS Andrzej Warth Gliwice, ul. Prymasa St. Wyszyńskiego 14b tel. 32 231 28 81 Księgarnia Techniczna Anna Dyl Kraków, ul. Karmelicka 36 82 czerwiec 2014 Indeks firm Nazwa . . . . . . . . . . . . . . . . Strona ABB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 ADAM . . . . . . . . . . . . . . 48, 49, 79 AES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 ALNOR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 AMITECH . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 AND-BUD . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 ANGUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 APIS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 AQUA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 AQUATHERM . . . . . . . . . . . . . . 22 ARMACELL . . . . . . . . . . . . . . . . 78 ARMET . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 ASK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 ASPOL-FV . . . . . . . . . . . . . . 22, 80 ATLANTIC . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 AUTODESK . . . . . . . . . . . . . . . . 27 B & B . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 BARTOSZ . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 BAUSERVICE . . . . . . . . . . . . . . 80 BEHRENDT . . . . . . . . . . . . . . . . 80 BELIMO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 BERETTA . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 BORKOWSKI . . . . . . . . . . . . . . . 80 BOSAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 BOSCH . . . . . . . . . . . . . 21, 37, 43 BROEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 BRŐTJE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 BS4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 BUD-INSTAL CHEM-PK . . . . . . 80 BUDEX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 CAD-PROJEKT . . . . . . . . . . . . . 79 CARRIER . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 CASALS . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 CENTRALNY OŚRODEK CHŁODNICTWA . . . . . . . . . . . . 22 CENTROSAN . . . . . . . . . . . . . . . 80 CENTRUM . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 CENTRUM KLIMA . . . . . . . . . . . . 9 CIJARSKI, KRAJEWSKI, RĄCZKOWSKI . . . . . . . . . . . . . . 81 CLIMA KOMFORT . . . . . . . . . . . 22 COLT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 COMAP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 CUPRUM-BIS . . . . . . . . . . . . . . 80 D+H . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 DANFOSS . . . . . 14, 15, 16, 22, 41 DATA DESIGN SYSTEM . . . . . . 27 DE DIETRICH . . . . . . . . . . . . . . . 22 DOLNOŚLĄSKA AGENCJA ENERGII I ŚRODOWISKA . . . . . 22 DYNAMIK FILTR . . . . . . . . . . . . . 6 EBM-PAPST . . . . . . . . . . . . . . . 25 EFAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 EKO-INSTAL . . . . . . . . . . . . . . . 80 EKOZEFIR . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 ELTECH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 ENSTO POL . . . . . . . . . . . . . . . . 60 EWE ARMATURA . . . . . . . . . . . 79 FAMEL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 FEMAX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 FERROLI . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 FERT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 FILA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6, 80 FLÄKT BOVENT . . . 21, 57, 71, 78 FLÄKT WOODS . . . . 21, 57, 71, 78 FLOWAIR . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 FRIONETT . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 FUJI ELECTRIC . . . . . . . . . . . . . 25 FUJITSU . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 GAZOMET . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 GEBERIT . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 GEPRO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 GLEN DIMPLEX . . . . . . . . . . . . . 22 GMC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 GOSHE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 GRAMBET . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 GRAPHISOFT . . . . . . . . . . . . . . 27 GROSS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 GRUNDFOS . . . . . . . . . . 12, 22, 42 GRUPA INSTAL-KONSORCJUM . . . . . . 80 GRUPA SBS . . . . . . . . . . . . . . . 80 GRUPA TG . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 HAIER . . . . . . . . . . . . . . . 3, 20, 25 HARMANN . . . . . . . . . . . . . . . . 61 HDG BAVARIA . . . . . . . . . . . . . 22 HEATEX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 HEATING-INSTGAZ . . . . . . . . . 80 HEWALEX . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 HYDRASKŁAD . . . . . . . . . . . . . 80 HYDRO-INSTAL . . . . . . . . . . . . 81 HYDRO-SAN . . . . . . . . . . . . . . . 80 IDMAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 IGLOTECH . . . . . . . . . . . . . . 20, 25 INFO-PANDA . . . . . . . . . . . . . . 82 INSTALATOR . . . . . . . . . . . . . . 80 INSTALBUD . . . . . . . . . . . . . . . 80 ISKO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 ITRON . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 JUNKERS . . . . . . . . . . . 21, 37, 43 KAMSTRUP . . . . . . . . . . . . . . . 12 KAN . . . . . . . . . . . . . . . . 14, 22, 50 KESSEL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 KISAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 KLIMA-THERM . . . . . . . . . . . . . 62 KLIMOR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 KLIMOSZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 KONWEKTOR . . . . . . . . . . . 69, 79 LG ELECTRONICS . . . . . . 1, 18, 43 LOGOS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 LUNOS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 LUXBUD . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 MAKROTERM . . . . . . . . 20, 22, 81 MEIBES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 MERCOR . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 MERCURJUS . . . . . . . . . . . . . . 82 MESAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 METALEX . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 MIEDZIK . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 MIEDŹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 MOBIUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 MPJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 MŰPRO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 NIBCO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 NIBE-BIAWAR . . . . . . . . . . . . . 22 NIKOL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 NOWBUD . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 O.ERRE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 ORAS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 PAMAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 PARADIGMA . . . . . . . . . . . . . . . 22 PAROC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 PER AARSLEF . . . . . . . . . . . . . . 12 POL-PLUS . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 PRAGMA INKASO . . . . . . . 12, 84 PRANDELLI . . . . . . . . . . . . . 22, 81 PROARGIA RIA WATECH . . . . . 12 PROMOGAZ-KPIS . . . . . . . . . . . 80 PROUDAL . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 PRZEDSIĘBIORSTWO HANDLU OPAŁEM I ARTYKUŁAMI INSTALACYJNYMI . . . . . . . . . . 81 PURMO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 RADIATOR . . . . . . . . . . . . . . . . 81 RAYCHEM . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 REFSYSTEM . . . . . . . . . . . . . . . . 3 REMBOR . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 RES TRAINER . . . . . . . . . . . . . . 83 RESPOL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 ROCKWOOL . . . . . . . . . . . . 14, 79 ROMEX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 RPW SANNY . . . . . . . . . . . . . . 81 SAMSUNG . . . . . . . . . . . . . . 2, 25 SAN-TERM . . . . . . . . . . . . . . . . 81 SANET . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 SANHA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 SANIT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 SANITER . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 SANKOM . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 SANTERM . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 SAUNOPOL . . . . . . . . . . . . . . . . 81 SAWO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 SELFA GE . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 SOTRALENTZ . . . . . . . . . . . . . . 22 STEINBACHER IZOTERM . . . . . 79 STIEBEL ELTRON . . . . . . . . . . . 21 SYSTEMAIR . . . . . . . . . . . . . . . 62 SYSTEMY GRZEWCZE – AUGUSTOWSKI . . . . . . . . . . . 81 TADMAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 TEKLA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 TERMECO . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 TERMER – MCM . . . . . . . . . . . . 81 TERMET . . . . . . . . . . . . . . . 22, 81 TERMOPOL 2 . . . . . . . . . . . . . . 81 TERWO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 TESTO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 TG INSTALACJE . . . . . . . . . . . . 82 THERM-INSTAL . . . . . . . . . . . . 81 THERMEX . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 THERMO-INSTAL . . . . . . . . . . . 34 THERMO-STAN . . . . . . . . . . . . 81 TIBEX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 TWEETOP . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 UPONOR . . . . . . . . . . . . . . . 22, 33 VENTIA . . . . . . . . . . . . . . . . 53, 63 VESBO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 VIEGA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 VIESSMANN . . . . . . . . . . . . . . . 22 WACHELKA INERGIS . . . . . . . . 81 WAVIN METALPLAST-BUK . . . . . . . . 6, 22 WILGA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 ZAMPEX . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 ZEHNDER . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 ZENNIO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 rynekinstalacyjny.pl ENERGIA 84 czerwiec 2013 rynekinstalacyjny.pl