Mała księgowość - kto może z niej skorzystać?

Data:
Autor:
2016-01-08
Katarzyna Gut
Mała księgowość - kto może z niej skorzystać?
Księgowość uproszczona, którą prowadzą nieduże przedsiębiorstwa, nazywana jest również małą księgowością.
Ze względu na uproszczony charakter opiera się na prowadzeniu księgi przychodów i rozchodów, ewidencji
sprzedaży i rejestrów VAT, a także na podstawowych rozliczeniach z ZUS. Osoby prowadzące małe firmy, które nie
zatrudniają pracowników bądź zatrudniają ich jedynie garstkę, często decydują się na samodzielną obsługę swojej
małej księgowości. Przeczytaj artykuł i sprawdź, czym jest mała księgowość!
Dla kogo mała księgowość?
Z małej księgowości mogą skorzystać osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, spółki cywilne osób
fizycznych, a także spółki partnerskie oraz spółdzielnie socjalne. Co ważne podmioty te mogą korzystać z
uproszczonej księgowości pod warunkiem, że przychody ze sprzedaży towarów i usług nie przekroczyły w
poprzednim roku podatkowym 1 200 000 euro.
Mała księgowość - limity w 2016 roku
Przy wyliczaniu limitu, po przekroczeniu którego przedsiębiorca powinien przejść na księgi rachunkowe, bierze się
pod uwagę średni kurs euro ustalony przez NBP na 1 października poprzedzającego dany rok (w odniesieniu do
2016 roku należy wziąć pod uwagę kurs z 1 października 2015 roku, który wyniósł 4,2437 zł - tabela nr
191/A/NBP/2015). Tym samym limit na 2016 rok wyniesie 5 092 440 zł.
A może pełna księgowość?
Zgodnie z przepisami art. 2 ustawy o rachunkowości podmiotami zobowiązanymi do prowadzenia ksiąg
rachunkowych (z wyjątkiem tych, o których była mowa powyżej) są:
1. spółki handlowe (osobowe i kapitałowe, w tym również w
wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego;
organizacji), a także inne osoby prawne, z
2. jednostki organizacyjne działające na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami
wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i
reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o
organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów;
3. gminy, powiaty, województwa i ich związki, a także:
państwowe, gminne, powiatowe i wojewódzkie jednostki budżetowe,
gminne, powiatowe i wojewódzkie zakłady budżetowe;
4. jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek, o których mowa w pkt 1 i 2;
5. oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie
działalności gospodarczej;
6. inne jednostki, jeżeli otrzymują one na realizację zadań zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa,
budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub funduszów celowych - od początku roku obrotowego, w
którym dotacje lub subwencje zostały im przyznane.
08-03-2017
1/5
Data:
Autor:
2016-01-08
Katarzyna Gut
Księga przychodów i rozchodów w małej księgowości
Przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na prowadzenie księgi przychodów i rozchodów, rozliczają podatek
uzależniony od wysokości poniesionych dochodów. Mogą oni opłacać go w formie liniowej (w wysokości 19%) lub na
zasadach ogólnych (18% lub 32% w zależności od osiągniętego w danym roku podatkowym dochodu).
Należy pamiętać, że KPiR powinna zostać założona na dzień prowadzenia działalności gospodarczej (lub na 1
stycznia danego roku podatkowego). Może być prowadzona zarówno w formie elektronicznej, jak i papierowej. W
przypadku elektronicznej formy prowadzenia KPiR należy sporządzać wydruk komputerowy za poprzedni miesiąc w
terminie do 20. dnia miesiąca.
Koszty mogą być ujmowane na podstawie jednej z dwóch przyjętych metod: memoriałowej lub uproszczonej.
Według memoriałowej metody rozliczania kosztów należy podzielić je na te bezpośrednio związane z przychodem
osiągniętym w danym roku podatkowym oraz na koszty pośrednie. Te drugie obejmujące dwa lata podatkowe należy
podzielić proporcjonalnie na lata których dotyczą. W przypadku metody uproszczonej koszt wykazuje się w dacie
jego poniesienia.
Mała księgowość - ryczałt ewidencjonowany
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych stanowi formę opłacania podatku, na podstawie której podatek wylicza
się jedynie od osiągniętych w danym okresie rozliczeniowym przychodów. Koszty w tej sytuacji nie są rozliczane. Z
ryczałtu jednak nie mogą korzystać przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność w zakresie m.in:
prowadzenia aptek, lombardów czy kantorów,
udzielania pożyczek,
wolnych zawodów (z wyjątkiem zawodu lekarza wszystkich specjalności, technika dentystycznego, felczera,
położnej, pielęgniarki, tłumacza oraz nauczyciela w zakresie świadczenia usług edukacyjnych, polegających
na udzielaniu lekcji na godziny),
wytwarzania wyrobów opodatkowanych podatkiem akcyzowym (z wyjątkiem energii elektrycznej z
odnawialnych źródeł energii).
Wysokość stawki ryczałtu uzależniona jest od rodzaju prowadzonej działalności. Istnieje pięć stawek ryczałtu: 20%,
17%, 8,5%, 5,5% i 3%.
Inne ewidencje księgowe w małej księgowości
W niektórych przypadkach, uzależnionych od rodzaju prowadzonej działalności, przedsiębiorca powinien prowadzić
dodatkowe ewidencje.
Ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą KPiR w niektórych przypadkach dodatkowo są zobowiązani do prowadzenia
wykazu środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Zgodnie z przepisami ustawy o PIT środkiem
trwałym jest składnik majątku kompletny i zdatny do użytku, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności
dłuższym niż rok, którego wartość początkowa przekracza 3500 zł. Składniki o wartości nieprzekraczającej kwoty
3500 zł mogą zostać ujęte bezpośrednio w kosztach podatkowych (w kolumnie 13 - Pozostałe wydatki).
Jednakże nie wszystkie środki trwałe podlegają amortyzacji. Dotyczy to m.in:
gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów,
08-03-2017
2/5
Data:
Autor:
2016-01-08
Katarzyna Gut
dzieł sztuki i eksponatów muzealnych,
składników majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na
podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te
składniki były używane; w tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego
po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano tej działalności.
Dodatkowo dla prawidłowego ujęcia składnika w ewidencji środków ważne jest ustalenie jego wartości początkowej.
Ujęcia w ewidencji dokonuje się na podstawie dokumentów stwierdzających wartość początkową środka trwałego.
Ewidencja środków trwałych powinna zawierać takie elementy jak:
liczba porządkowa,
data nabycia,
data przyjęcia do używania,
określenie dokumentu stwierdzającego nabycie,
określenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej,
symbol Klasyfikacji Środków Trwałych,
wartość początkową,
stawka amortyzacyjna,
kwota odpisu amortyzacyjnego za dany rok podatkowy i narastająco za okres dokonywania tych odpisów, w
tym także, gdy składnik majątku był kiedykolwiek wprowadzony do ewidencji (wykazu), a następnie z niej
wykreślony i ponownie wprowadzony,
zaktualizowana wartość początkową,
zaktualizowana kwota odpisów amortyzacyjnych,
wartość ulepszenia zwiększająca wartość początkową,
data likwidacji oraz jej przyczyna albo data zbycia.
Ewidencja wyposażenia
Natomiast w ewidencji wyposażenia ujmuje się składniki majątku, których wartość początkowa znajduje się w
przedziale 1500-3500 zł, a planowany okres użytkowania nie przekracza roku. Nie ma określonych wzorów
ewidencji wyposażenia (tak jak ewidencji środków trwałych). Ważne jest jednak, aby zawierała następujące
elementy:
numer kolejny wpisu,
datę nabycia,
numer faktury lub rachunku,
nazwę wyposażenia,
08-03-2017
3/5
Data:
Autor:
2016-01-08
Katarzyna Gut
cenę zakupu wyposażenia lub koszt wytworzenia,
datę likwidacji/ sprzedaży/ darowizny,
przyczynę likwidacji.
Rejestry VAT
Przedsiębiorcy będący czynnymi podatnikami VAT zobowiązani są również do prowadzenia rejestru VAT zakupu
oraz sprzedaży. Na tej podstawie ustalają wysokość zobowiązania z tytułu podatku VAT oraz sporządzają deklaracje
rozliczeniowe (VAT-7 lub VAT-7K). Takie rejestry powinny przede wszystkim zawierać dane kontrahenta oraz dane
liczbowe dotyczące podstawy opodatkowania, stawek oraz kwot podatku VAT.
Ewidencja przebiegu pojazdu dla celów VAT
Czynni podatnicy VAT mogą odliczać 100% podatku od wydatków eksploatacyjnych związanych z samochodem
osobowym (te najczęściej wykorzystywane są przez przedsiębiorców). Jednakże muszą spełnić z tego tytułu
dodatkowe obowiązki, aby udowodnić, że pojazd wykorzystywany jest wyłącznie w prowadzonej działalności
gospodarczej. Powinni przede wszystkim prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu dla celów VAT, która powinna
zawierać:
numer rejestracyjny pojazdu,
dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji,
stan licznika przebiegu pojazdu w dniu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, a także na koniec każdego
okresu rozliczeniowego oraz w dniu zakończenia prowadzenia ewidencji,
wpis osoby kierującej pojazdem, poświadczony podpisem podatnika, w przypadku gdy nie jest on kierowcą.
Wpis powinien zawierać:
- kolejny numer wpisu,
- datę i cel wyjazdu,
- określenie trasy (miejsce początkowe i docelowe),
- liczbę przejechanych kilometrów,
- imię i nazwisko oraz podpis kierowcy,
liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz w dniu zakończenia
ewidencji.
Konieczne jest również spełnienie innych warunków, jak zgłoszenie pojazdu do urzędu skarbowego na druku
VAT-26. W przeciwnym wypadku przedsiębiorcy będzie przysługiwało częściowe odliczenie VAT od wydatków
związanych z pojazdem (50%).
Ewidencja przebiegu pojazdu dla celów PIT
Kilometrówka dla celów PIT wprowadzona jest najczęściej w sytuacji, gdy przedsiębiorca wykorzystuje w
działalności prywatny samochód osobowy. W myśl przepisów podatkowych taka ewidencja powinna zawierać:
dane kierowcy,
numer rejestracyjny pojazdu,
numer porządkowy kolejnego wpisu,
08-03-2017
4/5
Data:
Autor:
2016-01-08
Katarzyna Gut
datę i cel wyjazdu,
opis trasy (skąd - dokąd),
liczbę przejechanych kilometrów,
stawkę za kilometr przebiegu,
kwotę wyliczoną na podstawie stawki za kilometr,
podpis i dane podatnika.
Kwota wynikająca z kilometrówki PIT wyznacza limit możliwych do ujęcia w kosztach wydatków eksploatacyjnych
związanych z pojazdem na dany miesiąc. Stawki za 1 km wynoszą odpowiednio:
0,8358 zł dla samochodu osobowego o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm³,
0,5214 zł dla samochodu osobowego o pojemności skokowej silnika do 900 cm³,
0,2302 zł dla motocykla,
0,1382 zł dla motoroweru.
© Copyright | Wszystkie prawa zastrzeżone 2006-2017 Web INnovative Software Sp. z o.o., Bolesława Krzywoustego 105/21
51-166 Wrocław, [email protected] KRS 0000342082, NIP 8982167294, Kapitał 60 000zł
08-03-2017
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
5/5