K jak kujawiak, K jak kompozytor

K jak kujawiak, K jak kompozytor
Scenariusz lekcji dla szkół podstawowych
Treści z podstawy programowej:
Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń:
·
·
·
·
stosuje podstawowe pojęcia muzyczne (melodia, akompaniament, rytm, dźwięk, akord, gama, tempo);
wykorzystuje w śpiewie oraz w grze na instrumentach znajomość pojęć i terminów muzycznych określających
podstawowe elementy muzyki (melodię, rytm, harmonię, agogikę, dynamikę, artykulację);
odczytuje i zapisuje elementy notacji muzycznej (nazwy siedmiu dźwięków gamy oraz ich położenie na pięciolinii,
klucz wiolinowy, znaki graficzne pięciu wartości rytmicznych nut i pauz, podstawowe oznaczenia metryczne,
agogiczne, dynamiczne i artykulacyjne);
określa charakterystyczne cechy polskich tańców narodowych (kujawiaka);
Tworzenie wypowiedzi. Uczeń:
·
·
śpiewa ze słuchu (powtarza wzór lub powtarza i wykonuje z pamięci) lub z wykorzystaniem nut (w zespole, solo, a
cappella, z towarzyszeniem instrumentu) piosenki z repertuaru dziecięcego i popularnego;
tworzy proste struktury rytmiczne, sygnały dźwiękowe, swobodne akompaniamenty, prosty dwugłos (burdon,
nagłos), ilustracje dźwiękowe do scen sytuacyjnych, tekstów literackich i obrazów (samodzielnie i pod kierunkiem
nauczyciela);
Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń:
·
·
·
·
rozpoznaje charakterystyczne cechy polskich tańców narodowych;
świadomie odbiera muzykę – słucha (słuchanie analityczne, ukierunkowane przez nauczyciela na wybrane cechy
utworu);
charakteryzuje wybrane utwory muzyczne wysłuchane i omówione na zajęciach oraz inne, określając cechy
muzyki, które decydują o charakterze utworu;
interpretuje (gra i śpiewa) utwory zgodnie ze wskazówkami wykonawczymi umieszczonymi w nutach oraz własnym
odczuwaniem muzyki.
Materiały:
·
·
·
·
·
laptop z podłączonymi głośnikami i dostępem do Internetu;
rzutnik multimedialny;
prezentacja na temat kujawiaka;
program MuseScore;
zapis nutowy pieśni Czerwone jabłuszko w formacie musescore;
Metody nauczania:
·
·
·
pogadanka
pokaz
ćwiczenia
Formy:
·
·
praca indywidualna
praca zbiorowa
Przebieg lekcji:
1. Faza wstępna
·
·
·
Powitanie
Sprawdzenie obecności
Podanie tematu lekcji
2. Faza realizacyjna
· Przypomnienie wiadomości na temat polskich tańców narodowych: polonez, krakowiak, mazur, oberek, kujawiak.
· Omówienie cech charakterystycznych kujawiaka – prezentacja
o dawna nazwa – śpiący, kolebany;
o charakter spokojny;
o
o
o
o
o
o
metrum pochodzenie: Kujawy;
tryb molowy;
Prezentacja fragmentu utworu Czerwone jabłuszko – próba zaśpiewania a capella.
Nauczyciel pyta, czy można ten fragment muzyczny jakoś wzbogacić, podpowiada, że można dołożyć
akompaniament. Akompaniament to termin, który ma dwa znaczenia: tło muzyczne towarzyszące głównej
melodii i towarzyszenie na instrumencie soliście lub zespołowi. Tworzenie akompaniamentu to również
komponowanie a kompozytor to inaczej osoba, która tworzy muzykę. Prowadzący pyta, czy uczniowie
znają jakichś kompozytorów, następnie prezentuje kilka slajdów ze zdjęciami i nazwiskami kompozytorów
różnych epok (Jan Sebastian Bach, Wolfgang Amadeusz Mozart, Ludwig van Beethoven, Fryderyk Chopin,
Stanisław Moniuszko, Witold Lutosławski, Wojciech Kilar)
Nauczyciel prezentuje uczniom partyturę w programie MuseScore. Zapoznaje ich ze sposobem zapisu nut.
Razem z uczniami dokonuje wyboru instrumentu, który będzie realizował akompaniament (menu: Utwórz
→ Instrumenty – wybieramy grupę instrumentów).
·
Po wybraniu grupy instrumentów, decydujemy razem z uczniami, który instrument
wybrać.
·
Wybieramy instrument np. flet, klikamy przycisk dodaj i zatwierdzamy przyciskiem ok. Operację można powtórzyć
kilka razy, w zależności od tego, ile instrumentów chcemy dodać.
·
·
Następnie przystępujemy do wpisywania nut. Wciskamy literę N i wybieramy wartość rytmiczną nuty. Uczniowie
podają wysokości dźwięków, które jako akompaniament nauczyciel powinien wpisać, a nauczyciel dokonując oceny
i korekty pomysłów wpisuje nuty w kolejne osiem
taktów. ·
Po zakończeniu pracy odsłuchujemy powstały utwór. Uczniowie razem z nauczycielem wykonują partię wokalną
razem z akompaniamentem programu
MuseScore. 3. Faza podsumowująca
· Powtórzenie wiadomości o kujawiaku.
· Zadanie uczniom napisania w domu własnej partytury w programie musescore. W tym celu podajemy uczniom link
do strony, z której mogą pobrać program: http://musescore.org/pl
· Możemy ogłosić konkurs dla chętnych na najciekawsze opracowanie akompaniamentu do Czerwonego jabłuszka
(partyturę utworu uczniowie mogą zgrać od nauczyciela lub pobrać z portalu www.muzykotekaszkolna.pl).
Katarzyna Broj
Zobacz dodatkowe informacje o kujawiaku