VIII PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA
Transkrypt
VIII PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA
VIII PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA Informator Statystyczny Ochrony Zdrowia VIII. Państwowa Inspekcja Sanitarna VIII Państwowa Inspekcja Sanitarna Na terenie województwa lubelskiego w 2005 r. nadzorem objęto 15 755 obiektów, w tym 14 562 obiekty żywnościowo-żywieniowe, 18 wytwórni przedmiotów użytku i kosmetyków, 103 miejsca obrotu przedmiotami użytku oraz 1 072 środki transportu artykułów spożywczych. Liczba ocenionych obiektów jest niższa od liczby objętych nadzorem ze względu na to, że nie wszystkie obiekty prowadziły działalność przez cały rok lub zostały uruchomione pod koniec roku. Tab. 76. Stan sanitarny wybranych obiektów żywieniowo - żywnościowych w województwie lubelskim w 2005 r. Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. Rodzaj obiektów Wytwórnie lodów Automaty do lodów Wytwórnie tłuszczów roślinnych Piekarnie Ciastkarnie Przetwórnie owocowowarzywne Browary Wytwórnie napojów bezalkoholowych Zakłady garmażeryjne Zakłady przemysłu zbożowo- młynarskiego Wytwórnie makaronów Wytwórnie wyrobów cukierniczych Wytwórnie koncentratów spożywczych Wytwórnie octu Wytwórnie majonezu i musztardy Wytwórnie używek Wytwórnie środków dietetycznych Wytwórnie substancji dodatkowych Inne wytwórnie żywności Sklepy spożywcze Kioski spożywcze Targowiska Magazyny hurtowe Inne obiekty obrotu żywnością Zakłady żywienia zbiorowego - otwartego Liczba objętych nadzorem Liczba ocenionych Niezgodne z wymaganiami liczba % 59 121 59 120 1 0,8 1 1 - - 441 165 441 165 36 4 8,2 2,4 67 67 - - 4 4 - - 36 36 2 5,5 24 23 2 8,7 98 98 24 24,5 20 20 1 5,0 23 23 1 4,3 2 2 - - 1 1 - - 1 1 - - 6 6 - - 1 1 - - 2 2 - - 54 48 1 2,1 7 367 840 66 516 7257 777 66 507 555 130 29 20 7,6 16,7 43,9 3,9 577 379 18 4,7 991 982 34 3,5 - 188 - Informator Statystyczny Ochrony Zdrowia 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. Zakłady małej gastronomii ogółem Smażalnie Typu „fast-food” Pijalnie piwa Inne Zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego ogółem W tym: stołówki pracownicze Bufety przy zakładach pracy Stołówki w domach wczasowych Bloki żywienia w szpitalach Kuchnie mleczne Bloki żywienia w sanatoriach i prewentoriach Bloki żywienia w domach opieki społecznej Stołówki w żłobkach I domach małego dziecka Stołówki szkolne Stołówki w bursach I internatach Stołówki na koloniach I obozach Stołówki w przedszkolach Stołówki w domach dziecka Stołówki studenckie Stołówki w zakładach specjalnych i wychowawczych Inne zakłady żywienia (hufce pracy, punkty wydania posiłków profilaktycznych) VIII. Państwowa Inspekcja Sanitarna 1583 1562 51 3,3 184 574 774 51 176 571 765 50 6 12 25 8 3,4 2,1 3,3 16,0 1496 1459 45 3,1 32 32 1 3,1 70 70 - - 45 44 - - 44 44 2 4,5 13 13 - - 7 7 - - 60 60 2 3,3 13 13 1 7,7 565 562 24 4,3 97 97 2 2,1 120 100 2 2,0 290 289 9 3,1 19 19 - - 8 8 - - 39 39 - - 74 65 2 3,1 Jak wynika z powyższego zestawienia, najwyższy odsetek obiektów niezgodnych z wymaganiami stanowią: 1. Targowiska – 43.9% 2. Zakłady przemysłu zbożowo-młynarskiego – 24,5% 3. Kioski spożywcze – 16,7% 4. Zakłady garmażeryjne – 8,7% 5. Piekarnie – 8,2% 6. Sklepy spożywcze –7,6% Nie budził większych zastrzeżeń stan sanitarny: wytwórni lodów, kuchni mlecznych, bloków żywienia w sanatoriach, stołówek studenckich, stołówek w domach dziecka, stołówek wczasowych, wytwórni tłuszczów roślinnych, wytwórni koncentratów spożywczych, - 189 - Informator Statystyczny Ochrony Zdrowia VIII. Państwowa Inspekcja Sanitarna wytwórni octu, wytwórni majonezu i musztardy, przetwórni owocowo-warzywnych i wytwórni środków dietetycznych. Najczęściej stwierdzonymi w kontrolowanych obiektach uchybieniami były: - brak wdrożenia systemu HACCP, - brak opracowanych i wdrożonych procedur i instrukcji Dobrej Praktyki Produkcyjnej i Dobrej Praktyki Higienicznej, - nieprawidłowa funkcjonalność, - nieprawidłowy stan techniczny (ściany i podłogi), - brak bieżącej zimniej i ciepłej wody (dotyczy to głownie sklepów i kiosków na terenach wiejskich). W ramach prowadzonego w 2005 r. nadzoru w obiektach żywności, żywienia i przedmiotów użytku oraz środkach transportu żywności: - przeprowadzono 26 677 kontroli i rekontroli, - sporządzono 21 513 protokółów, - wydano 3 541 decyzji : w tym 90 decyzji zamknięcia obiektów na okres niezbędny do usunięcia stwierdzonych uchybień (26 sklepów spożywczych, 16 zakładów żywienia zbiorowego, 10 piekarni, 9 zakładów żywienia zbiorowego zamkniętego, 8 innych obiektów obrotu żywnością, 7 zakładów małej gastronomii, 5 kiosków spożywczych, 3 ciastkarnie, 2 magazyny hurtowe, 1 wytwórnia napojów bezalkoholowych, 1 inna wytwórnia żywności, 1 środek transportu (zakaz przewozu), 1 miejsce obrotu przedmiotami użytku), - nałożono 2 081 mandatów na sumę 27 520,00 zł., - nałożono 247 grzywien w celu przymuszenia do wykonania obowiązków na sumę 155 200,00 zł, - do sądów skierowano 8 wniosków (niewłaściwa jakość zdrowotna środków spożywczych, rozpoczęcia działalności bez wymaganej zgody), - wycofano z obrotu środki spożywcze niewłaściwej jakości na sumę 30 753,34 zł. W ramach prowadzonego nadzoru kontrolowano również jakość zdrowotną środków spożywczych oraz materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością. Laboratorium WSSE oraz pracujące w systemie zintegrowanym 4 laboratoria PSSE zbadały ogółem 5 620 próbek, z czego zakwestionowano 212, t.j. 3,7%, w tym: - 4 510 próbek środków spożywczych krajowych, zakwestionowano 119, t.j. 2,6% 262 próbki środków spożywczych z importu, zakwestionowano 2 t.j. 0,7% 213 próbek przedmiotów użytku, zakwestionowano 14, t.j. 6,6% 312 próbek sanitarnych (na czystość sprzętu, naczyń i rąk), zakwestionowano 34, t.j. 10,9%, Głównymi przyczynami kwestionowania środków spożywczych były zanieczyszczenia mikrobiologiczne – ponadnormatywna zawartość bakterii z grupy coli, zmienione cechy organoleptyczne. Najczęściej kwestionowane środki spożywcze, to: - masło – 14,3% kwestionowanych, - lody – 12,3% kwestionowanych, - wyroby cukiernicze – 7,7%, - przetwory mleczne (bez masła i lodów) – 2,7%. Państwowa Inspekcja Sanitarna nie prowadzi badań w kierunku BSE. W 2005 roku pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej na terenie województwa lubelskiego objęli nadzorem sanitarnym 4 868 obiektów użyteczności publicznej. Bieżące kontrole sanitarne podczas całego roku prowadzone były w zakładach fryzjerskich, gabinetach kosmetycznych, gabinetach odnowy biologicznej, na basenach kąpielowych oraz w domach pomocy społecznej, hotelach i ośrodkach wczasowo – turystycznych. - 190 - Informator Statystyczny Ochrony Zdrowia VIII. Państwowa Inspekcja Sanitarna Na koniec 2005 roku na terenie woj. lubelskiego wykazano 40 obiektów użyteczności publicznej ze złym stanem sanitarnym, w tym 33 obiekty pod względem technicznym. Tab. 77. Stan sanitarny urządzeń i obiektów na terenie województwa lubelskiego w 2005 r. Lp. Wyszczególnienie Obiekty skontrolowane Zły stan sanitarny % złych 1. Toalety publiczne 90 3 3,33 2. Baseny kąpielowe 45 3 6,66 3. Domy pomocy społecznej 92 2 2,17 4. Zakłady fryzjersko- kosmetyczne 1 341 5 0,37 5. Zakłady odnowy biologicznej 120 2 1,66 6. Hotele 93 1 1,07 7. Hotele pracownicze 20 - - 8. Noclegownie 12 - - 9. Obiekty wczasowo- turystyczne 228 7 3,07 10. Dworce autobusowe 26 - - 11. Dworce i stacje kolejowe 68 8 11,76 12. Przystań żeglarska 1 - - 13. Drogowe przejścia graniczne 6 - - 14. Kolejowe przejścia graniczne 2 - - Zasoby wód podziemnych stanowią w województwie lubelskim jedyne źródło zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia. Największe znaczenie mają poziomy wodonośne piętra górnokredowego (74%). Pozostałe poziomy wodonośne to piętra czwartorzędowego (17%) oraz trzeciorzędowego (9%). Lokalnie ujmowane są wody dewońskie i jurajskie. W 2005 r. ludność zaopatrywana była w wodę z 1018 wodociągów; w tym 681 wodociągi zbiorowego zaopatrzenia, a 337 to ujęcia własne placówek oświatowych, służby zdrowia, domów pomocy społecznej. W porównaniu do ubiegłego roku ogólna liczba wodociągów zbiorowego zaopatrzenia z równoczesnym wyłączaniem ujęć lokalowych. W ubiegłym roku powstało 5 wodociągów zbiorowego zaopatrzenia: • Wodociąg publiczny w Czełczycach gmina Sawin, powiat chełmski, • Wodociąg publiczny Niemienice kolonia gmina Krasnystaw powiat krasnostawski, • Wodociąg Kępa Gostecka, gmina Łaziska powiat opolski, • Wodociąg zbiorowego zaopatrzenia w Górach Opolskich, który powstał na bazie wodociągu lokalnego Szkoły Podstawowej w Górach Opolskich powiat opolski, • Wodociąg zbiorowego zaopatrzenia Brzeziczki w gmina Piaski powiat świdnicki. Na terenie województwa lubelskiego mieszka 2182 190 osób, z wody o kontrolowanej jakości korzysta 1 912 637, co stanowi 87,65% wszystkich mieszkańców województwa. Woda dobrej jakości dostarczana jest do 1 831666 (95,77%) osób, natomiast z wody nie spełniającej wymagań rozporządzenia MZ korzysta 80 971 (4,23%) mieszkańców województwa lubelskiego. - 191 - Informator Statystyczny Ochrony Zdrowia VIII. Państwowa Inspekcja Sanitarna Tab. 78. Zaopatrzenie ludności w wodę z wodociągów zbiorowego zaopatrzenia w poszczególnych powiatach w 2005 r. % osób korzystających z wody odpowiadającej wymogom % osób korzystających z wody nie spełniającej wymagań 2 182 190 95,77 4,23 bialski*. 172 154 78,94 - biłgorajski 104 501 92,43 5,93 chełmski* 142 107 86,7 0,51 hrubieszowski 69 240 30,94 30,88 janowski 48005 73,8 2,27 krasnostawski 76508 88,0 - 100 162 85,99 0,029 90 839 91,91 5,35 lubelski* 494 973 91,25 2,25 łęczyński 57 335 77,32 8,4 łukowski 108 666 87,73 12,44 opolski 63 360 93,97 4,45 parczewski 36 644 79,9 13,05 puławski 117 167 93,95 1,23 radzyński 61 597 85,36 - rycki 59 859 85,07 4,02 świdnicki 72 282 88,5 1,41 tomaszowski 89 172 80,1 3,18 włodawski 40 430 89,15 4,56 zamojski* 177 189 68,06 - Powiaty Województwo kraśnicki lubartowski Ludność * łącznie z miastem grodzkim powiatu Ludność zaopatrywania w wodę z wodociągów znajdujących się na terenie czterech powiatów woj. lubelskiego (bialski, krasnostawski, radzyński, zamojski) korzysta z wody spełniającej obowiązujące normy. Miasta województwa lubelskiego zaopatrywane były w wodę przez 140 wodociągów (wodociągi zbiorowego zaopatrzenia i własne). Z wody o kontrolowanej jakości korzystało 1 006 380 osób, z tego 980 213 osób korzystało z wody spełniającej wymagania, a 26 167 z wody nie spełniającej wymagań, ze względu na przekroczenia zawartości żelaza i manganu. Wsie woj. lubelskiego zaopatrywane były w wodę pochodzącą z 878 wodociągów. Z wody o kontrolowanej jakości korzystało 906 257, z czego 851 453 korzystało z wody spełniającej wymagania, a 54 804 osoby korzystały z wody o ponadnormatywnej zawartości żelaza i manganu. Pięć wodociągów produkowało wodę o podwyższonej zawartości - 192 - Informator Statystyczny Ochrony Zdrowia VIII. Państwowa Inspekcja Sanitarna azotanów (wodociąg Pulczynów gmina Frampol; wieś Święchów gmina Annopol; wieś Majdan Brzezicki gmina Piaski; wieś Żurawce gmina Lubycza Królewska; wieś Pukarzów gmina Łaszczów). W dalszym ciągu na terenie województwa możemy jednak zaobserwować różnice w zakresie dostępności mieszkańców do wody kontrolowanej jakości: gmina Nielisz – powiat zamojski; gmina Wojciechów – powiat lubelski; gmina Wilkołaz – powiat kraśnicki dostęp do kontrolowanej jakości ma jedynie ok 10-12% ludności. Na terenie gminy Miączyn – powiat zamojski w wodę pochodzącą z wodociągów zbiorowego zaopatrzenia zaopatrywanych jest jedynie ok.3% natomiast gmina Bełżec – powiat tomaszowski nie posiada doprowadzeń wodociągów. W roku 2005 wykonane zostały prace modernizacyjne na 45 wodociągach województwa lubelskiego, a 39 wodociągów rozbudowano. Do jednych z najbardziej rozbudowanych i sukcesywnie modernizowanych wodociągów należy wodociąg zbiorowego zaopatrzenia ludności MPWiK w Lublinie, gdzie wykonane zostały prace na 4 stacjach wodociągowych, pompowni, ujęciu osiedlowym oraz studni awaryjnej. W 2005 roku skontrolowana została jakość wody w 16 studniach publicznych (9 miasto, 7 wieś). Studnie te stanowią awaryjne źródło wody na terenach gdzie mieszkańcy zaopatrywani są w wodę z wodociągów. W przypadku nieregularnego eksploatowania studni, jak to miało miejsce w 9 studniach województwa, dochodzi do korozji urządzeń, a co za tym idzie, woda dostarczana nie spełnia wymagań. W dwóch studniach stwierdzono wodę nieprzydatną do spożycia ze względu na wykrycie bakterii z grupy Coli. Pod nadzorem PIS znajdują się również 3 studnie wykorzystywane jako awaryjne zaopatrzenie szpitali w wodę, są to: 1. Szpital w Suchowoli – 2 studnie, 2. Szpital w Radecznicy - 1studnia. - 193 -