Monika Kasperska, Mariola Koba, Magdalena Pilch i Joanna Sobota

Opracowały:
Monika Kasperska, Mariola Koba,
Magdalena Pilch i Joanna Sobota
Starałyśmy się przybliżyć Wam postać Czesława Miłoszapoety trudnego, ale genialnego. Napisał on tyle utworów,
że każdy znajdzie w nich coś dla siebie. Mamy nadzieję,
że dzięki nam poeta stał się Wam bliższy.
Fot. Erazm Ciołek, za www.miłosz.wydawnictwoemg.
www.gpaulbishop.com
 1951 r.-porzucenie pracy w ambasadzie w Paryżu ;
status emigranta; druk słynnego oświadczenia pt. :
,,Nie na łamach kultury”
 1953 r.-„Zniewolony umysł”
grudzień 2011r.
Kalendarium
 1955 r.-„Dolina Issy”
 1974 r.-tom wierszy: „Gdzie słońce wschodzi i kędy
zapada”
 1911 r.-narodziny w Szetejniach na Litwie
 1977 r.-eseje :„Ziemia Ulro”
 1930 r.-debiut na łamach studenckiego pisma
 1980 r.-otrzymanie literackiej nagrody Nobla
 1931 r.-pierwszy numer czasopisma ,,Żagary''
i powstanie grupy poetyckiej o tej nazwie
 1981 r.-pierwsza od lat wizyta poety w Polsce
 1933 r.-książkowy debiut Miłosza- ,,Poemat o czasie
zastygłym”
 1989 r.-kolejna wizyta poety w Polsce
 1986 r.- śmierć pierwszej żony Miłosza- Janiny
 1936 r.-„Trzy zimy”
 1992 r.-wizyta na Litwie ; ślub z Carol Thigpen
 1940 r.-tomik: „Wiersze” wydany w podziemnym
wydawnictwie pod pseudonimem Jan Syruć
 1998 r.- nagroda „Nike” za tom „Piasek przydrożny”
 1945 r.-tom: ,,Ocalenie” z wierszami wojennymi
 2002 r.- śmierć drugiej żony poety – Carol
 2004 r.- śmierć Miłoszasierpnia
2004.
www.culture.pl
w emigracyjnym wydawnictwie paryskiej ,,Kultury" i w Polsce
poza cenzurą. W 1989r. wrócił do Polski. Mieszkał w Krakowie.
W 2000r. z okazji jubileuszu dziewięćdziesiątych urodzin
Uniwersytet Jagielloński wyróżnił go srebrnym medalem 600lecia odnowienia Akademii Krakowskiej.
Zmarł w 2004r. w Berkeley i w Krakowie. Zmarł 14 sierpnia
2004
Za: www.milosz365.pl/biografia.
Biografia
Czesław Miłosz urodził się 30 czerwca 1911 r. w Szetejniach
na Litwie. Poeta, prozaik, eseista, tłumacz. Laureat nagrody
Nobla w roku 1980 i wielu innych prestiżowych nagród
literackich, tłumaczony na czterdzieści dwa języki. Doktor
honoris causa wielu uniwersytetów w USA i w Polsce, honorowy
obywatel Litwy i miasta Krakowa.
Szkolną i uniwersytecką młodość Miłosz spędził w Wilnie, gdzie
również debiutował jako poeta. Okupację niemiecką przetrwał
w Warszawie. Po wojnie pracował w służbie dyplomatycznej
PRL-u w USA i we Francji do roku 1951, kiedy to zwrócił się
w Paryżu o azyl polityczny.
W roku 1960 wyjechał do Kalifornii, gdzie przez dwadzieścia lat
jako profesor języków i literatur słowiańskich wykładał na
uniwersytecie w Berkeley. Do roku 1989 publikował głównie
Złote myśli

Jest taka cierpienia granica, za którą się uśmiech pogody
zaczyna .

A więc pamiętaj – w trudną porę marzeń masz być
ambasadorem.

Nadziei każdy musi szukać sam dla siebie. Nie ma żadnej
powszechnej recepty.

Zaiste wariat na swobodzie największą klęską jest
w przyrodzie.

Żeby napisać mądry wiersz , trzeba wiedzieć więcej niż jest
w nim zawarte .

I ten żal, że zostajemy w pamięci ludzi głupszymi niż
byliśmy w naszych chwilach ostrego zrozumienia .

Bo więcej waży jedna dobra strofa niż ciężar wielu
pracowitych stronic.

W chwili dziejowej, gdy nic nie zależy od człowieka,
wszystko zależy od człowieka .

Poezja- wzruszenie i powiew, który w trzech kropkach
mieszka za przecinkiem.
na ten temat stanęła między nami niepisana umowa,
za każdym razem, gdy zachodziła konieczność pilnej
hospitalizacji, trzeba było trudnych perswazji, by
uzyskać na nią zgodę. Gdy tylko jednak kryzys mijał,
w klinice – jeszcze słaby, jeszcze przykuty do łóżka –
zaczynał od razu czytać, słuchać lektury, pisać lub
dyktować. „ Czy pan uważa, że jestem anomalią natury”? –
spytał mnie, gdy skończył 91. rok życia. A ja myślałem,
że jest jak dąb litewski, szumiący poezją.
Za: www.milosz365.pl
Inni o Czesławie Miłoszu
 Aleksander Fiut :
- ,,Mistrz”: tak właśnie, spontanicznie, nazywaliśmy
z żoną Czesława Milosza, próbując nieudolnie wyrazić
przepełniające nas uczucia: podziwu, szacunku,
onieśmielenia, uwielbienia i wdzięczności, olśnieni tyleż
dziełem, poezją zwłaszcza, co osobą.
 Andrzej Szczeklik:
- W chorobie chciał umrzeć w domu, pośród najbliższych,
a nie w szpitalu. Przyjąłem to do wiadomości wiele lat
temu, kiedy jeszcze poważnych zagrożeń nie było. I choć
 Ewa Bieńkowska:

Stary poeta. Jeszcze w urodzinowym numerze „TP”
pisano o nim jak o mieszkańcu naszego świata. Już nie mógł
przyjmować wizyt, z trudem odpowiadał na telefony, ale był.
Jego wybrane miejsce na starość – to dom.
Za:
www.milosz365.pl
www.culture.pl
Ciekawostki o Miłoszu
-Ojciec Miłosza był inżynierem drogowym.
Czesława Miłosz studiował na wydziale prawa Uniwersytetu
Stefana Batorego w Wilnie.
- Nagrodę
Nobla otrzymał w 1980 roku. za tomik „Poemat o czasie
zastygłym”, uznawany jako debiut książkowy.
- Otrzymał nagrodę pieniężną Związku Zawodowego Literatów
Polskich, dzięki czemu mógł przez rok mieszkać i tworzyć w
Paryżu .
- Pod pseudonimem Jan
Syruć wydał w 1941r. tomik „Wiersze”.
- W 1942r. podjął pracę woźnego w Bibliotece Uniwersytetu
Warszawskiego.
- Utwory Czesława Miłosza zostały przetłumaczone
na 42 języki.
- Pisarz otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Litwy
i Miasta Krakowa.
- W swoim życiu Miłosz pracował jako dyplomata, wykładowca
akademicki, pisarz, tłumacz, wydawca, historyk.
- W 1989r. otrzymał tytuł honoris causa Katolickiego
Uniwersytetu Lubelskiego i Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Podczas wizyty na rodzinnej Litwie
w 1992r.
otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Witolda
Wielkiego w Kamie.
- Jeden z jego krewnych-Andrzej Miłosz – walczył i był ciężko
ranny w bitwie pod Kircholmem w 1605r.
- Miłosz zyskał miano Sprawiedliwego wśród Narodów świata.
-W PRL- u był uznany za zdrajcę –cenzura zakazywała
publikacji twórczości poety, a nawet wymienienia jego nazwiska.
Za: www.milosz365.pl
Ekspozycja jest wędrówką tropem mistrza po ważnych
dla niego miejscach w Polsce i na Litwie. Wystawę
tworzy 50 kolorowych oraz czarno – białych zdjęć,
którym towarzyszy katalog z komentarzem Małgorzaty
Maliborskiej, dziennikarki Polskiego Radia.
Wydawnictwo przygotowane jest w trzech językach:
polskim, litewskim i angielskim.
14.08.2011r.
www.culture.pl
Wybrane wydarzenia z obchodów roku Miłosza
W 2011 roku mija setna rocznica urodzin Czesława
Miłosza. Urodzony w Szetejniach, wygnany stamtąd przez
tragiczne wydarzenia XX wieku, mieszkał kolejno w Warszawie,
Krakowie, Paryżu, Stanach Zjednoczonych, by u kresu stulecia
powrócić do Polski .
Mamy nadzieję, że stulecie urodzin Czesława Miłosza
stanie się okazją do ponownego spotkania z jego dziełem, które
nie od dziś pobudza do twórczej refleksji nad kondycją
współczesnego świata.
03.08.2011r.
Otwarcie w Muzeum Etnograficznym w Warszawie wystawy pt.
„Miłosz Tutejszy”- projektu wybitnego fotografa
Wojciecha Prażmowskiego, prezentującego miejsca
związane z życiem i twórczością Czesława Miłosza.
14 sierpnia przypadła siódma rocznica śmierci Czesława
Miłosza. Na krasnogrudzkim ganku odbyło się
spotkanie pt. „Pamiętanie Miłosza”. Podczas
uroczystości miała miejsce prezentacja
„Krasnogrudzkiej Księgi”. Spotkanie to integralna
część długofalowego przedsięwzięcia Fundacji
Pogranicze, którego celem jest odrodzenie
Krasnogrudy, jednego z najważniejszych miejsc na
duchowej mapie Czesława Milosza i stworzenie w niej
nowoczesnego ośrodka pracy artystycznej i badawczej,
w którym jagiellońskie tradycje dialogu stanowiłyby
użyteczne fundamenty dla wyznań, przed którymi stoją
współczesne społeczeństwa wielokulturowe.
09.09.2011r.
Drugi dzień trzydniowego spotkania poetów, tłumaczy
i wydawców, wybitnych postaci życia intelektualnego
Polski, Litwy, Białorusi i Ukrainy poświęcony był
twórczości Czesława Miłosza i wydaniom jego dzieł.
Na program złożyły się – kilkugodzinna konferencja
na temat życia i twórczości Miłosza
z udziałem najwybitniejszych krytyków
i intelektualistów z Polski, Ukrainy, Litwy i Białorusi,
forum poetów: każdy z zaproszonych twórców miał
okazję zaprezentować najciekawsze dzieła ze swojej
twórczości.
19.09.2011r.
Po sukcesie płyty „A Book of Luminous Things”
z anglojęzycznymi interpretacjami wierszy Miłosza
i jego ulubionych poetek, Aga Zaryan przygotowała
polską wersję płyty. Premiera „Księgi olśnień” odbyła
się na początku października. Płyta zawiera dwanaście
kompozycji do wierszy Czesława Miłosza oraz poetów:
Anny Świrszczyńskiej, Jana Hirshfielda i Denise
Levertov. To zestawienie twórczości Miłosza
z utworami, które lubił i które przekładał na język
polski, tworzy oryginalny wizerunek noblisty.
Wielka Gra Szczecińska
Uczestnicy gry mieli za zadanie zdobyć jak najwięcej
informacji na temat pobytu Miłosza w Szczecinie,
zapoznać się z twórczością poety, a także zdobyć wiedzę
na temat warunków, w jakich powstawała literatura
polska XX wieku w kraju i na emigracji. Gra
przeznaczona była dla młodzieży szkół
ponadpodstawowych, wzięło w niej udział około 80 osób
w zespołach złożonych z 3 – 5 osób. Zabawa rozpoczęła
się w Książnicy Pomorskiej od zwiedzania wystawy
„Czesław Miłosz Między Wschodem i Zachodem”.
Uczestnicy otrzymali mapki z kolejnymi tzw.
„punktami kontrolnymi”, do których musieli dotrzeć.
Miejsca związane były z wizytą Miłosza w 1949r.
w Szczecinie, w którym pisarz żył, które odwiedził itd.
Podczas gry został nakręcony film dokumentalny
przedstawiający zmagania uczestników gry.
23.09 .2011r.
www.culture.pl
22.09.2011r.
Targom Książki w Katowicach towarzyszyła akcja
happeningowa „Druk na bruk”, w ramach której
chodniki i ulice Katowic były „zadrukowane”
fragmentami tekstów Czesława Miłosza. Pierwsze
nadruki można było zobaczyć przed rektoratem
Uniwersytetu Śląskiego, w dniu konferencji prasowej
zapowiadającej Targi. Akcję przygotowało Koło
Naukowe Doktorantów Uniwersytetu Śląskiego.
28.09.2011r.
Tej jesieni Madryt był miejscem wielu ważnych wydarzeń
związanych z postacią i twórczości Czesława Miłosza.
Od 20 września w Circulo de Bellas Artes można było
oglądać wystawę „Zniewolony umysł”-tyranię obrazu
w polskiej fotografii artystycznej po 1945 roku,
przygotowaną przez Galerię „Asymetria”z Warszawy.
13.10.2011r.
Jedyny utwór sceniczny Czesława Miłosza – poetycki dramat
„Prolog” wystawił w warszawskim Instytucie teatralnym
`Michał Zadara. „Prolog” Czesława Miłosza powstał
1944r. Utwór był
przeznaczony na otwarcie Teatru
Narodowego.
otrzymać nieodpłatnie wszystkie biblioteki, które
zgłosiły takie zapotrzebowanie. Stowarzyszenie
współpracuje już bibliotekami w całej Polsce.
20.10.2011r.
O godzinie 18 w auli wydziału teologicznego Uniwersytetu
Śląskiego odbyło się spotkanie pt: „ Miłosz i Teologia”
z ks. prof. Jerzym Szymikiem oraz prezentacja książki „
Nie jestem stąd ” . O chrześcijańskim obliczu
twórczości Czesława Miłosza z ks. Prof. Jerzym
Szymikiem rozmawiał Marcin Witam.
Za: www.milosz365.pl
17.10.2011r.
Spotkanie „Miłosz bez barier” było częścią projektu – „ Ważne
słowa”- biblioteka dzieł Miłosza dla niewidomych
w wyniku którego 10 dzieł noblisty zostało
udostępniono osobom niewidomym. Celem było jak
najpełniejsze przybliżenie twórczości eseistycznej
Czesława Miłosza. Osoby niewidome, mające trudności
z czytaniem książek , nie będą już musiały korzystać
z pomocy osób przypadkowych , ponieważ wybrane
dzieła zostały w ramach projektu nagrane przez
aktorów . Od 17 października rozpoczęło się
udostępnienie nagranych książek. Książki mogły
Wywiady z poetą wymyślone przez uczniów
Wywiad 1
- Dzień dobry!
- Witam Pana Czesława. Jak samopoczucie?
-Nie ukrywam , że czuję się nieswojo.
- Dlaczego?
- Myślę, że to dlatego , że nie przywykłem do pracy
w studiu i do programów telewizyjnych z moim udziałem.
- Proszę się zrelaksować i nie przejmować się.
- Dobrze.
- Dzieciństwo i młodość spędził Pan w Szetejniach
na Litwie . Co Pan czuł, ujrzawszy rodzinne strony po wielu
latach ?
Wracając, odczuwałem radość , ale później- przemieniła się ona
w lęk . Myślałem: ,,Jak tam wszystko się zmieniło i nie poznam
rodzinnego domu ?”. Chociaż znalazłem dom, to wszystko wokół
było inne. Drzewa zdawały się wyglądać ta samo, tylko były
większe.
- Napisał Pan o tym wiersz, prawda?
- Tak, nosił tytuł „Dwór”.
- Dlaczego po wojnie nie przeniósł się Pan
z powrotem do Polski?
- Ponieważ nie mogłem się pogodzić z brakiem swobody w
komunistycznej Polsce. Nie chciałem, by ktoś mi mówił, co mam
robić .
- Życzę wielu sukcesów pisarskich .
- Dziękuję Panu za rozmowę, Panie Czesławie.
- To ja dziękuję.
- Co Pan robił na uniwersytecie w Berkley w USA?
- Nauczałem tam literatury słowiańskiej. To było niesamowite
przeżycie .
- Jak Pan się czuł, gdy w 1980r. odebrał Pan literacką nagrodę
Nobla ?
- Byłem zaskoczony tym tytułem . Idąc po Nobla , czułem
niepewność i szczęście jednocześnie. Bałem się, że ktoś za chwilę
mi go zabierze .
- Otrzymał Pan również w 1992r. nagrodę literacką „Nike”.
- Na szczęście czułem się pewniej , niż pierwszym razem .
- Czy jest Pan dumny ze swojego dorobku literackiego?
- Oczywiście, ale mam nadzieję , że jeszcze się powiększy .
Wywiad 2.
www.tvp.info
-To Może na początek powie mi Pan coś o swojej rodzinie?
- Cóż mogę powiedzieć? Mój dziadek ożenił się dosyć późno
z córką lekarza z Rygi. Była to rodzina polska , jednak
z korzeniami niemieckimi (po prababci).
- Powiedział Pan o dziadkach , to może teraz coś o rodzicach ?
- Mój ojciec studiował na Politechnice w Rydze , skończył
wydział budowy dróg i mostów.
- To może teraz coś o matce?
- No to na początek powiem, że matka Weronika Kunat i ojciec
byli sąsiadami . Matka naprawdę dużo dla mnie zrobiła ,
bowiem to ona nauczyła mnie pisać i czytać . Uczyła mnie
w domu , nie chodziłem do szkoły.
- Jeżeli uczył się Pan w domu, to czy nie miał Pan problemów
później?
- Nie miałem żadnych trudności , ponieważ chodziłem
do nauczycieli , którzy przygotowywali mnie do egzaminów
do gimnazjum , które zdałem za pierwszym razem.
- A dalej ? Po gimnazjum czym się Pan zajmował ?
- Postanowiłem, że pójdę na studia . Studiowałem prawo
na Uniwersytecie Wileńskim. Chodziłem również
na proseminarium z filozofii prawa oraz niektóre wykłady
z polonistyki, a później na historię.
- Wiem, że brał Pan udział w redagowaniu pisma „Żagary”
oraz pracował Pan w rozgłośni radiowej „ Polskie radio”. Co
miało miejsce po tym?
- Po tym okresie przeniosłem się do Warszawy, a było to w 1937
r. Tam też spędziłem lata wojny. Po konflikcie pracowałem jako
dyplomata Polski we Francji i USA.
- To pytanie bardzo mnie męczy … Czy może zdradzi mi Pan
tajemnicę, dlaczego wyemigrował z kraju?
- To nie jest tajemnica i oczywiście mogę to powiedzieć.
Po prostu nie mogłem pogodzić się z brakiem podstawowych
wolności obywatelskich, w Polsce komunistycznej. Dlatego
opuściłem kraj i wyjechałem do Francji, a następnie
do Ameryki .
- No właśnie, do Ameryki… Jak Pan się czuł w obcym kraju,
daleko od ojczyzny .
- Powiem, że czułem się dobrze, bowiem osób w sytuacji
podobnej do mojej lub takiej samej wtedy było naprawdę dużo .
- Czy może mi Pan powiedzieć o swojej obecnej twórczości ?
- Oczywiście , teraz piszę głównie prozą , tłumaczę na język
polski utwory obcojęzyczne , zajmuję się również historią Polski.
- A kiedy po raz pierwszy zaczął Pan tworzyć ?
- Początki mojego pisarstwa sięgają jeszcze czasów gimnazjum.
Natomiast już w liceum zacząłem publikować. Uniemożliwiały
mi to niestety warunki polityczne , bowiem władze zakazały
wydawania moich utworów.
- To chyba byłoby już wszystko. Dziękuję, że poświęcił mi Pan
swój cenny czas. Życzę powodzenia i dalszych sukcesów .
- Ja również dziękuję.
Za: www.sciaga.pl