„Granica” jako powieść społeczno-obyczajowa

„Granica” jako powieść społeczno-obyczajowa Zofia Nałkowska „Granica”
Powieść Zofii Nałkowskiej „Granica” to powieść społeczno-obyczajowa.
Autorka przedstawiła przede wszystkim przekrój klas społecznych
istniejących wówczas w Polsce. W utworze poznajemy mieszczan
(Cecylia Kolichowska), ziemian (Ziembiewiczowie), bogaczy
(Tczewscy) oraz biedotę (Justyna i jej matka). Każda z tych warstw
pokazana została z różnych stron.
Społeczeństwo jest podzielone pod każdym względem. Bohaterów
różni przede wszystkim status majątkowy, ale także obyczaje, sposób
mówienia i zachowania się. Klasy nie mają szansy się między sobą
porozumieć. Podobnie nie jest możliwe, żeby warstwy te się przenikały.
Romans Zenona z pochodzącą z biedoty Justyną uznawany był za
skandal społeczny i obyczajowy. Dlatego właśnie zmusił dziewczynę do
usunięcia ciąży. Dziecko ze służącą byłoby plamą na jego honorze, a
przede wszystkim wizerunku. Ludzie biedniejsi mają swoje miejsce w
hierarchii społecznej. To uniemożliwia im wybicie się do wyższej
warstwy społeczeństwa. Pewne przyzwyczajenia i tradycje posiada się
od urodzenia.
Na początku powieści Nałkowskiej dowiadujemy się, co się stało w
wyniku splotu wielu zdarzeń. Wiemy już jak zakończyła się historia
Zenona i Justyny, ważne są jednak powody zaistnienia takiej sytuacji.
Autorka stopniowo wyjaśnia przyczyny wydarzenia. Dokonuje tego
poprzez wnikliwą analizę psychiki postaci oraz wydarzeń, które
pośrednio miały wpływ życie głównych bohaterów. Istotny jest fakt, że
problemy pokazane są z różnych punktów widzenia. Postępowania
bohaterów nie ocenia tylko jedna osoba; wydarzenia analizowane są
przez różne postacie. Wszystko to oznacza, że pytania postawione w
powieści pozostają bez odpowiedzi. To jest zadanie dla czytelnika,
któremu autorka proponuje refleksje na tematy poruszone w powieści.
Z uwagi na to, że „Granica” jest powieścią społeczno-obyczajową,
bohaterami są przedstawiciele różnych warstw społecznych. Każda
warstwa społeczna charakteryzuje się jednak innymi zachowaniami
oraz zwyczajami. Indywidualizacja postaci ma miejsce dlatego, by po.
Na podstawie natomiast zachowania jednej osoby można ocenić grupę
społeczną.