Prezentacja 2

Odczyn roztworu
Skala pH
Piotr Zawadzki i Aleksandra
Jarocka
Wskaźniki a odczyn Ph
Wskaźniki, to związki, które w zależności od odczynu roztworu
zmieniają barwę. Najczęściej spotykanymi w naszym otoczeniu
wskaźnikami są: esencja herbaciana, wywar z czerwonej kapusty,
wywar z czerwonych buraków czy sok z czarnych jagód.
W laboratorium jako wskaźniki stosuje się np.fenoloftaleinę (zakres
zmiany barwy znajduje się w zakresie od ok. pH=8,3 do pH=10),
oranż metylowy (zakres zmiany barwy z czerwonej przez
pomarańczową do żółtej znajduje się w zakresie od ok. pH=3 do
pH=4,5), wskaźnik uniwersalny (będący mieszaniną różnych
wskaźników i zmieniający barwę od czerwonej lub różowej przez
żółtą, zieloną do niebieskiej lub granatowej w całym zakresie pH od 0
do 14.
Fenoloftaleina
C
H
O
20
14
4 z bezbarwnej w
• Fenoloftaleina jest wskaźnikiem zmieniającym formę
kwasie lub w środowisku obojętnym na malinowoczerwoną, a w
środowisku zasadowym na fioletową. Zalecana głównie do
miareczkowania roztworów słabych kwasów z mocnymi zasadami,
gorsze wyniki uzyskiwane są dla miareczkowania silnie rozcieńczonych
mocnych kwasów mocnymi zasadami. Dla pozostałych układów
miareczkowania nie nadaje się na wskaźnik. Jest też stosowana przy
produkcji tzw. papierków uniwersalnych. Zakres pH zmiany barwy: 8,3
– 10,0.
Oprócz wskaźników
chemicznych wyróżniamy
też wskaźniki domowe
Przykładowe wskaźniki
domowe:
a) Wywar z czerwonej
kapusty
b) Esencja herbaciana
c) Sok z jagód
Barwa fenoloftaleiny w zależności
od odczynu
Odczyn
kwaśny
Odczyn
obojętny
Odczyn
zasadowy
•
Oranż metylowy
Oranż metylowy − związek chemiczny z grupy barwników azowych, który
posiada zdolność zmiany barwy w zależności od pH środowiska, dzięki czemu jest
powszechnie stosowany do mierzenia pH. W temperaturze pokojowej jest to
krystaliczne ciało stałe o pomarańczowej barwie. Jako wskaźnik pH stosuje się go
w formie wodnego roztworu. Jest stosowany w papierkach wskaźnikowych.
Oranż metylowy zmienia swoje zabarwienie w zależności od pH środowiska w
jakim się znajduje. W środowisku kwasowym przyjmuje barwę czerwoną, w
obojętnym ( ok. 7 ) ma barwę pomarańczową, z kolei w środowisku zasadowym
barwi roztwór na kolor żółty.
Od pH=3 do pH=4,5
Barwa oranżu metylowego w
zależności od odczynu

0dczyn
kwaśny

Odczyn
obojętny

Odczyn
zasadowy
Wskaźnik uniwersalny
Wskaźnik uniwersalny
mieszanina kilku
wskaźników kwasowych
tak dobranych, aby móc
określić skale pH od 0 14
Barwa wskaźnika uniwersalnego
w zależności od odczynu
 Odczyn
kwaśny
 Odczyn
obojętny
 Odczyn
zasadowy
Co to jest papierek
uniwersalny?
Papierek uniwersalny to pasek bibuły
nasączony mieszaniną wskaźników pH,
zwilżony badanym roztworem, wskazuje w
przybliżeniu jego pH przyjmując zabarwienie,
które porównuje się ze skalą wzorców.
Obejmuje on praktycznie całą skalę pH
nazwano go uniwersalnym .
Badanie pH produktów spożywczych za pomocą
papierka uniwersalnego, określanie odczynu produktu.
Badana
substancja
pH
Odczyn
1. Cif
10
Zasadowy
2. Proszek do
prania
10
Zasadowy
3. Soda
oczyszczona
8
Zasadowy
4. Proszek do
pieczenia
6,5
Kwaśny
5. Mleko
6
Kwaśny
6. Silux
6
Kwaśny
7. Mydło
6
Kwaśny
8. Vanish
6
Kwaśny
9. Płyn do naczyń
6
Kwaśny
10. Cola
5
Kwaśny
11. Cytryna
4
Kwaśny
12. Ocet
4
Kwaśny
13. Kwasek
cytrynowy
3
Kwaśny
Obserwacje: W różnych substancjach obserwujemy zmianę
barwy papierka uniwersalnego
Wnioski: Badane substancje mają różny odczyn.
Laksmus
Lakmus – wskaźnik pH, produkt naturalny występujący w wielu gatunkach
porostów i glonów, występujących u wybrzeży Morza Śródziemnego i Oceanu
Atlantyckiego. Mieszanina rozpuszczalnych w wodzie barwników, w roztworach
o odczynie kwasowym przyjmuje barwę czerwoną, zaś w roztworach o odczynie
obojętnym i zasadowym – niebieską. Zakres zmiany barwy pH 5-8. Najczęściej
stosowany w formie nasyconych nim pasków bibuły, zwanych papierkami
lakmusowymi, które zwilża się badanym roztworem. Wilgotne papierki
lakmusowe pozwalają także stwierdzać obecność kwasów w gazach. Pod
wpływem utleniaczy, lakmus trwale odbarwia się.
Błękit tymolowy
i
bromotymolowy
Błękit tymolowy – to chemiczny wskaźnik pH, który przybiera barwę od
czerwonej do żółtej w zakresie pH 1,2 - 2,8 i od żółtej do niebieskiej w
zakresie pH 8,0 - 9,6. Dwa zakresy zmiany barwy tego wskaźnika związane
są z dwoma etapami jego dysocjacji.
Błękit bromotymolowy – związek chemiczny, chemiczny wskaźnik pH.
Czerwony proszek, rozpuszczalny w alkoholu etylowym, słabo
rozpuszczalny w wodzie, który przybiera w środowisku kwaśnym barwę
żółtą, w zasadowym błękitną, a w środowisku obojętnym zieloną. Zakres
zmiany barwy pH 6,2–7,6.
Tymoloftaleina
Tymoloftaleina –związek chemiczny stosowany głównie
jako wskaźnik pH. Przy pH ok. 9,3-10,5 jest
bezbarwny, zaś powyżej tej wartości staje się niebieski.
Ze względu na to, że w środowisku obojętnym jest
bezbarwny, można go stosować też jako atrament
sympatyczny. Tymoloflateina rozpuszcza się dobrze w
spirytusie, tworząc bezbarwny roztwór. Po dodaniu do
tego roztworu odrobiny wodorotlenku potasu zmienia
ona barwę na ciemnobłękitną. Po użyciu tego roztworu
jako atramentu, napis "znika" w kontakcie z
powietrzem, na skutek reakcji wodorotlenku potasu z
dwutlenkiem węgla. Ponowne "wywołanie" napisu
uzyskuje się przez zanurzenie papieru zawierającego
ten napis w dowolnej cieczy, której pH jest większe niż
10,5.
Rolnictwo
Znajomość Ph gleby ułatwia zwiększenie plonów, ponieważ część z roślin lepiej rośni
w glebach o odczynie zasadowym, bądź kwaśnym. Np.. Buraki i jęczmień sadzi się w
glebie o pH > lub = 7. Ponadto pH ma wpływ na kolor roślin.
KONIEC;D
Dziękujemy za uwagę!