(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 200347 PL 200347 B1

RZECZPOSPOLITA
POLSKA
(12)
OPIS PATENTOWY
(19)
(21) Numer zgłoszenia: 357514
Urząd Patentowy
Rzeczypospolitej Polskiej
PL
200347
(13) B1
(11)
(51) Int.Cl.
B66B 7/10 (2006.01)
B66D 1/28 (2006.01)
(22) Data zgłoszenia: 04.12.2002
Mechanizm do wybierania luzów liny
(54)
(73) Uprawniony z patentu:
Akademia Górniczo-Hutnicza
im. Stanisława Staszica,Kraków,PL
(43) Zgłoszenie ogłoszono:
14.06.2004 BUP 12/04
(45) O udzieleniu patentu ogłoszono:
31.12.2008 WUP 12/08
(72) Twórca(y) wynalazku:
Krzysztof Krauze,Kraków,PL
Kazimierz Sujecki,Kraków,PL
Henryk Koza,Łęczna,PL
Jan Brożek,Radzyń Podlaski,PL
Jerzy Szczepaniuk,Radzyń Podlaski,PL
(74) Pełnomocnik:
Postołek Elżbieta, Akademia Górniczo-Hutnicza,
im. Stanisława Staszica
PL 200347 B1
(57)
Mechanizm do wybierania luzów w linie,
znamienny tym, że składa się z cylindrycznej
obudowy (1), wewnątrz której umieszczony jest
przemieszczający się osiowo prowadnik (2), na
który nałożona jest sprężyna (3), przy czym prowadnik (2) z jednej strony ma zamontowany
pierścień oporowy (5), przemieszczający się
pomiędzy dwoma kołnierzami oporowymi (8),
a z drugiej, wychodzącej na zewnątrz obudowy (1),
ma zamocowaną linę (7) kołowrotu.
2
PL 200 347 B1
Opis wynalazku
Przedmiotem wynalazku jest mechanizm do wybierania luzów liny, znajdujący zastosowanie
zwłaszcza do transportu linowego w nachylonych wyrobiskach górniczych.
W kopalniach do transportu materiałów, maszyn i urządzeń po nachylonym torowisku stosuje
się zespoły transportowe ciągnione lub opuszczane za pomocą liny napędzanej kołowrotem o stopniowanej prędkości nawijania i odwijania liny. Przy zmianie prędkości bębna występuje zjawisko luzowania się liny, co powoduje gwałtowny przyrost długości liny i spadek siły, wywołujący szarpnięcia,
obniżające trwałość połączeń. W przypadku, gdy w skład zespołu transportowego wchodzi wózek
hamulcowy, który reaguje na zanik siły w linie, to następuje zadziałania hamulca i niepożądane zatrzymanie zespołu. Znany z polskiego opisu patentowego nr 125 054 układ do napinania, zwłaszcza
węża elastycznego nawijanego i odwijanego z bębna wciągarki, wyposażony w rolkę dociskową oraz
transportową, charakteryzuje się tym, że zawiera przekładnię, połączoną z zespołem napędowym
bębna wciągarki, sprzęgło jednokierunkowe, przenoszące napęd jedynie przy odwijaniu węża oraz
sprzęgło cierne, wyposażone w ogranicznik przeciwnych obrotów napędzającego zespołu ciernego.
Rozwiązanie to przy rozwijaniu węża lub cięgna elastycznego z bębna umożliwia poprzez przekładnię
uzyskanie większej prędkości liniowej na powierzchni rolki transportowej niż na powierzchni bębna, co
przy wystąpieniu w tym przypadku poślizgu sprzęgła ciernego zapewnia pożądany naciąg. Natomiast
przy nawijaniu, gdy rolka transportowa napędzana jest z kolei przesuwem na przykład węża, układ
zapewnia hamowanie obrotów rolki poślizgiem sprzęgła ciernego, a tym samym i napinanie węża.
Mechanizm do wybierania luzów w linie, według wynalazku, składa się z cylindrycznej obudowy
wyposażonej w ucho zaczepowe, wewnątrz której umieszczony jest przemieszczający się osiowo
prowadnik, na który nałożona jest sprężyna. Prowadnik z jednej strony ma zamontowany pierścień
oporowy, przemieszczający się pomiędzy dwoma kołnierzami oporowymi, a z drugiej, wychodzącej na
zewnątrz obudowy, ma zamocowaną linę kołowrotu.
Zaletą mechanizmu, według wynalazku, jest to, że umożliwia on likwidację luzów liny, które występują przy zmianie prędkości bębna kołowrotu górniczego, a tym samym odpowiedni naciąg liny.
Przedmiot wynalazku pokazano w przykładzie wykonania na rysunku, który przedstawia przekrój pionowy mechanizmu do wybierania luzów w linie. Mechanizm ma cylindryczną obudowę 1, wewnątrz której umieszczony jest przemieszczający się osiowo prowadnik 2 wychodzący na zewnątrz
obudowy 1, na który nałożona jest sprężyna 3. Prowadnik 2 z jednej strony ma zamontowany za pomocą nakrętki 4 pierścień oporowy 5, a z drugiej wyposażony jest w uchwyt 6, w którym zamocowana
jest lina 7 kołowrotu górniczego nie pokazanego na rysunku. Obudowa 1 ma wewnątrz dwa kołnierze
oporowe 8, pomiędzy którymi przemieszcza się pierścień oporowy 5 wraz z prowadnikiem 2. Obudowa 1 wyposażona jest w ucho zaczepowe 9, służące do mocowania zestawu transportowego 10.
W czasie transportu opuszczany lub ciągnięty zestaw 10 zawierający ładunek ugina sprężynę 3 tak,
że pierścień oporowy 5 prowadnika 2 opiera się o kołnierz oporowy 8. Jeżeli w tym czasie nastąpi
poluzowanie liny 7, będące skutkiem skokowej zmiany prędkości odwijania lub nawijania liny 7, to
sprężyna 3 spowoduje przesunięcie się prowadnika 2 tak, że nastąpi wybranie luzu. W przypadku, gdy
powyższy mechanizm nie jest zamontowany pomiędzy kołowrotem, a zestawem transportowym, to
przy jego opuszczaniu szybkość chwilowa zestawu jest niższa od szybkości podawania liny przez
kołowrót, następuje poluzowanie liny i automatyczne niepożądane włączenie hamulca wózka hamulcowego, wchodzącego w skład zespołu transportowego.
Zastrzeżenie patentowe
Mechanizm do wybierania luzów w linie, znamienny tym, że składa się z cylindrycznej obudowy (1), wewnątrz której umieszczony jest przemieszczający się osiowo prowadnik (2), na który nałożona jest sprężyna (3), przy czym prowadnik (2) z jednej strony ma zamontowany pierścień oporowy (5),
przemieszczający się pomiędzy dwoma kołnierzami oporowymi (8), a z drugiej, wychodzącej na zewnątrz obudowy (1), ma zamocowaną linę (7) kołowrotu.
PL 200 347 B1
Rysunek
3
4
PL 200 347 B1
Departament Wydawnictw UP RP
Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.