PROTOKÓŁ kontroli problemowej

OKK.II.1711.5.2014
PROTOKÓŁ
kontroli problemowej przeprowadzonej w I Liceum Ogólnokształcącym im. Juliusza
Słowackiego w Przemyślu mieszczącym się przy ul. Słowackiego 21 przez ………….. gł.
specjalistę w Biurze Kontroli Urzędu Miejskiego w Przemyślu, działającą na podstawie
upoważnienia Prezydenta Miasta Przemyśla nr 191/2014 z dnia 23 kwietnia 2014 r.
do przeprowadzenia kontroli.
Kontrolę przeprowadzono w dniach: od 28 kwietnia do 12 czerwca 2014 r.
I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego w Przemyślu (zwane w dalszej
części protokołu I LO) jest publiczną samorządową jednostką organizacyjną, prowadzącą
działalność finansową na zasadach określonych dla jednostek budżetowych. Organem
prowadzącym Szkoły jest Miasto Przemyśl, a organem nadzorującym jest Podkarpacki Kurator
Oświaty w Rzeszowie.
Z dniem 1 stycznia 1999 r. - na podstawie art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 13 października
1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133,
poz. 872 z późn. zm.), Miasto Przemyśl – miasto na prawach powiatu- przejęło Zespół Szkół
Ogólnokształcących w Przemyślu, a następnie uchwałą nr 180/2007 Rady Miejskiej
w Przemyślu z dnia 19 września 2007 r. w sprawie rozwiązania Zespołu Szkół
Ogólnokształcących w Przemyślu z dniem 31 sierpnia 2007 r. Rada Miejska rozwiązała Zespół
Szkół Ogólnokształcących w Przemyślu składający się z I Liceum Ogólnokształcącego
im. Juliusza Słowackiego i Gimnazjum nr 6. Uchwała weszła w życie z dniem podjęcia, z mocą
obowiązującą od 1 września 2007 r. i od tej pory jednostka funkcjonuje jako szkoła
ponadgimnazjalna pod nazwą I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego
w Przemyślu.
I.
Ustalenia ogólne
I LO w Przemyślu realizuje zadania określone w ustawie z dnia 7 września 1991 r.
o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), w przepisach
wykonawczych wydanych na jej podstawie, a także w oparciu o Statut I LO w Przemyślu,
którego brzmienie zostało przyjęte i zatwierdzone uchwałą Rady Pedagogicznej.
Zgodnie ze Statutem organami I LO są:
- Dyrektor,
- Rada Pedagogiczna,
- Rada Rodziców,
- Samorząd Uczniowski.
Organy szkoły działają na podstawie własnych regulaminów na zasadach określonych ustawą
o systemie oświaty.
W I LO obowiązuje Statut będący załącznikiem do uchwały Rady Pedagogicznej z dnia
29 czerwca 2007 r. (tekst jednolity). Brzmienie Statutu było zmieniane następującymi
uchwałami Rady Pedagogicznej I Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego
w Przemyślu:
 nr 28/2008/2009 z dnia 25 marca 2009 r. zmiany w załączniku nr 10 do Statutu
(Regulamin rekrutacji),
 nr 12-1/2010/2011 z dnia 24 marca 2011 r. w sprawie zmiany załącznika nr 10
pn. „Regulamin rekrutacji do klas pierwszych I Liceum Ogólnokształcącego
im. Juliusza Słowackiego w Przemyślu w roku szkolnym 2011/2012”,
 nr 1/2011/2012 z dnia 2 września 2011 r. w sprawie funkcjonowania w szkole dziennika
elektronicznego,
 nr 3/2011/2012 z dnia 5 września 2011 r. w sprawie zmiany zał. nr 3
tj. „Wewnątrzszkolny System Oceniania”,
 nr 12/2013/2014 z dnia 28 lutego 2014 r. w sprawie wykreślenia załącznika nr 10
do Statutu Szkoły, tj. Regulaminu rekrutacji do klas pierwszych liceum.
W 2013 r. I LO w Przemyślu posiadało w Podkarpackim Banku Spółdzielczym
następujące rachunki bankowe:
61 8642 1155 2015 1503 9028 0001
rachunek wydatków budżetowych
34 8642 1155 2015 1503 9028 0002
rachunek dochodów budżetowych
77 8642 1155 2015 1503 9028 0004
rachunek ZFŚS
93 8642 1155 2015 1503 9028 0007
rachunek programu Comenius
rachunek Rady Rodziców.
23 8642 1155 2015 1503 9028 0006
Kontrolowana jednostka figuruje w Krajowym Rejestrze Urzędowym Podmiotów
Gospodarki Narodowej i otrzymała numer identyfikacyjny REGON: 651536363 oraz posiada
nadany decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego w Przemyślu numer identyfikacji podatkowej
(NIP): 795 24 28 393.
Dyrektorem I Liceum Ogólnokształcącego w Przemyślu jest Pan …………….. który
kieruje jednostką od dnia 1.09.2007 r. Stanowisko dyrektora I Liceum Ogólnokształcącego im.
Juliusza Słowackiego w Przemyślu zostało powierzone przez Prezydenta Miasta Przemyśla
(zarządzenie nr 158/07 z dnia 25 lipca 2007 r.) na okres od 1 września 2007 r. do 31 sierpnia
2012 r., a następnie zarządzeniem nr 187/2012 z dnia 21.06.2012 r. na okres od 1 września 2012
r. do 31 sierpnia 2017 r.
Na okres sprawowania funkcji dyrektora, Prezydent Miasta Przemyśla udzielił
Dyrektorowi pełnomocnictwa do reprezentowania i działania w sprawach zwykłego zarządu
w zakresie kierowania I Liceum Ogólnokształcącym. Dyrektor I LO jest nauczycielem
dyplomowanym – akt nadania stopnia awansu zawodowego nauczycieli nastąpił w dniu
31.12.2007 r.
I LO zatrudnia od dnia 1.10.2013 r. –za zgodą organu prowadzącego- wicedyrektora –
Pana …………….
Głównym księgowym w kontrolowanej jednostce jest Pani ………… zatrudniona od
16.01.2012 r. na podstawie umowy o pracę.
W aktach osobowych w/w znajduje się „Zapytanie o udzielenie informacji o osobie”
z adnotacją „Nie figuruje w Kartotece Karnej Krajowego Rejestru Karnego”. Akta osobowe
zawierają także aktualne zaświadczenia lekarskie o zdolności do wykonywania pracy
na stanowisku głównego księgowego, orzeczenie dla celów sanitarno-epidemiologicznych,
zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, arkusz
okresowej oceny pracownika oraz decyzje dyrektora ustalające składniki wynagrodzenia,
2
a także decyzje o przyznanych nagrodach, zakres czynności, oświadczenia, upoważnienia
do przetwarzania zbiorów danych osobowych.
Zakres kontroli
Gospodarka finansowa w okresie od dnia 1 stycznia 2013 r. do 31.12.2013 roku
ze szczególnym uwzględnieniem:
 realizacji wydatków ponoszonych w celu wypełnienia celów i zadań w sposób efektywny,
oszczędny i terminowy,
 legalności wydatków w wybranych paragrafach klasyfikacji budżetowej,
 gospodarki rzeczowymi składnikami majątku.
Wyjaśnień w trakcie kontroli udzielali:
- dyrektor
………………,
- główny księgowy
………………,
- specjalista
……………….,
- samodzielny referent
………………..,
- sekretarz szkoły
………………...
Przepisy regulujące kontrolowaną działalność:
1. ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572
z późn. zm.),
2. ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2014 r. poz. 191) oraz akty
wykonawcze wydane na tej podstawie,
3. ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885
z późn. zm.),
4. ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r., poz. 330
z późn. zm.),
5. ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907
z późn. zm.),
6. uchwała nr 46/2009 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 26 marca 2009 r. w sprawie
ustalenia regulaminu wynagradzania dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach,
dla których organem prowadzącym jest Miasto Przemyśl – opublikowana w Dzienniku
Urzędowym Województwa Podkarpackiego nr 23, poz. 628 z dnia 17.04.2009 r.,
7. ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223,
poz. 1458 z późn. zm.),
8. rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania
pracowników samorządowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1050 z późn. zm.),
9. ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
(Dz. U. z 2013 r., poz. 674 z późn. zm.),
10. ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.),
11. ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
(Dz. U. z 2013 r., poz. 1442 z późn. zm.),
12. ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
(Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.),
13. ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych
(Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.),
14. ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749
z późn. zm.).
3
II.
Ustalenia szczegółowe
Przed przystąpieniem do kontroli uzyskano upoważnienie do przetwarzania danych
osobowych znajdujących się w zbiorze I LO w wersji papierowej, których administratorem
jest I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego w Przemyślu – zał. nr 1 do protokołu
kontroli.
Organem prowadzącym I LO jest Miasto Przemyśl, a organem nadzoru pedagogicznego
jest Podkarpacki Kurator Oświaty w Rzeszowie.
I LO jest jednostką budżetową prowadzącą gospodarkę finansową określoną
w szczególności w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.) i przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie.
Siedziba I LO mieści się w Przemyślu w budynku nr 21 przy ul. J. Słowackiego.
Decyzją nr G-IV-7224-1/47/98 z dnia 5 listopada 1998 r. Kierownik Urzędu Rejonowego
w Przemyślu oddał „w trwały zarząd Zespołowi Szkół Ogólnokształcących I Liceum
Ogólnokształcące im. J. Słowackiego w Przemyślu 60/100 części niewydzielonych
zabudowanej nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa, położonej w Przemyślu
oznaczonej według ewidencji gruntów jako działka nr 88 w obr. 75 m. Przemyśla o pow.
1,0215 ha (po modernizacji ewidencji gruntów: działka nr 936, obręb 207) objętej księgą
gruntową Lwh 1641 gm. kat. Przemyśl wraz z częścią budynku szkolnego znajdującego się
na tej działce …” oraz pozostałą część (40/100 części niewydzielonych) opisanej
nieruchomości oddano w trwały zarząd Zespołowi Szkół Gastronomicznych i Przemysłu
Spożywczego. Wymieniona nieruchomość została oddana w/w jednostkom w trwały zarząd
na czas nieoznaczony, nieodpłatnie na prowadzenie działalności statutowej. Przedmiotem
przekazania w trwały zarząd była działka zabudowana budynkiem szkolnym, wybudowanym
w 1894 r., trzykondygnacyjnym częściowo podpiwniczonym, murowanym. W decyzji
odnotowano, że budynek wraz ze starodrzewem i ogrodzeniem wpisany jest w Rejestrze
Zabytków Nr A-129 na podstawie decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków L.dz. KI
VI-5340/25/86 z dnia 14.05.1986 r.
W dniu 14.05.2007 r. Prezydent Miasta Przemyśla (z upoważnienia Prezydenta Miasta
–Pani…………………. – Naczelnik Wydziału Mienia Komunalnego) decyzją nr MK.7224421/06/07 wygasił trwały zarząd ustanowiony na rzecz Zespołu Szkół Gastronomicznych i
Przemysłu Spożywczego im. Marii Konopnickiej w Przemyślu przy ul. Bakończyckiej 11, w
stosunku do 40/100 niewydzielonych części nieruchomości zabudowanej, stanowiącej
własność Miasta Przemyśla – miasta na prawach powiatu, oznaczonej w ewidencji gruntów i
budynków w obr. 207 m. Przemyśla jako działka nr 936 o pow. 1,0215 ha, położonej przy ul.
Słowackiego 21, objętej KW nr 67570 prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Przemyślu Wydział
VI Ksiąg Wieczystych. Równocześnie decyzją tą ustanowił nieodpłatnie na rzecz Zespołu
Szkół Ogólnokształcących im. Juliusza Słowackiego w Przemyślu przy ul. Słowackiego 21
trwały zarząd na czas nieoznaczony w stosunku do 40/100 niewydzielonych części
nieruchomości opisanej w pkt 1 - decyzja z dnia 14.05.2007 r.
Kontrola kasy
W 2013 r. w I LO przeprowadzono inwentaryzację środków pieniężnych
w następujących dniach:
 30.06.2013 r. inwentaryzacja w drodze spisu z natury - kontrolna,
 31.10.2013 r. inwentaryzacja w drodze spisu z natury – zdawczo-odbiorcza,
 31.12.2013 r. inwentaryzacja w drodze spisu z natury – kontrolna.
Z czynności inwentaryzacyjnych sporządzono protokoły, z których wynika, że stan
gotówki w kasie był zgodny z saldem raportu kasowego. Inwentaryzacja została rozliczona,
4
w wyniku porównania stanu gotówki w kasie z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej
nie stwierdzono różnic.
Inwentaryzacja przeprowadzona w dniu 31.12.2013 r. została rozliczona przez
głównego księgowego w dniu 7.01.2014 r., a jej wynik zatwierdził dyrektor w dniu
10.01.2014 r. Stan gotówki w kasie był zgodny ze stanem wykazanym w księgach
rachunkowych na dzień 31.12.2013 r.
Kolejną inwentaryzację przeprowadzono w dniu 12.06.2014 r. Dyrektor I LO powołał
na podstawie zarządzenia nr 08/2014 z dnia 11.06.2014 r. zespół spisowy w celu
przeprowadzenia inwentaryzacji kasy. Inwentaryzacją objęto gotówkę w kasie, dowody
przychodu i rozchodu. Stan gotówki w kasie wynosił 0 zł i był zgodny ze stanem wykazanym
w raporcie kasowym nr 1/B/2014 służącym do ewidencji wydatków budżetowych.
Stan gotówki ZFŚS wynosił zero i był zgodny z raportem kasowym nr 2/ZFŚS/2014 dot. ZFŚS.
Nie stwierdzono różnic w zinwentaryzowanych drukach dot. przychodu i rozchodu (w związku
ze zmianą banku i możliwością korzystania z e-czeku, szkoła nie korzysta z czeków w formie
papierowej). Kontrolowana jednostka prowadzi ewidencję druków ścisłego zarachowania –
stan ewidencji nie budzi zastrzeżeń. Protokół z inwentaryzacji gotówki w kasie stanowi zał. nr 2
do protokołu kontroli.
W aktach osobowych pracownika (Pani …….) zajmującego się –między innymiprowadzeniem kasy znajduje się oświadczenie o ponoszeniu pełnej odpowiedzialności
materialnej za powierzone pieniądze i inne wartości pieniężne, a także zobowiązanie
do przestrzegania przepisów dotyczących dokonywania operacji kasowych, zabezpieczenia,
przechowywania i transportu aktywów pieniężnych oraz obowiązujących przepisów
i regulaminów w zakresie powierzonej funkcji kasjera.
Dochody
Wykonanie planu dochodów budżetowych za okres od początku roku do dnia 31.12.2013 r.
w szczegółowości do paragrafów zgodnie ze sprawozdaniem Rb-27S przedstawia poniższe
zestawienie:
Dział 801
Oświata
i wychowanie
Rozdz. 80120
Plan
po zmianach
Dochody
wykonane
(otrzymane)
%
wykonania
Struktura
wykonania
Należności
pozostałe
do zapłaty
2
3
4
5
6
Licea
ogólnokształcące
1
§ 0690
wpływy z różnych opłat
§ 0750
dochody z najmu
i dzierżawy składników
majątkowych Skarbu
Państwa, jednostek
samorządu terytorialnego
lub innych jednostek
zaliczanych do sektora
finansów publicznych
oraz innych umów o
podobnym charakterze
§ 0920
pozostałe odsetki
617,00
679,00
110,05
1,74
0,00
29 546,00
34 182,68
115,69
87,54
307,65
0,00
2,53
x
0,00
3,96
5
§ 0970
wpływy z różnych
dochodów
ogółem
3 501,00
4 184,12
119,51
10,72
0,00
33 664,00
39 048,33
115,99
100,00
311,61
Szczegółowe warunki korzystania z nieruchomości Gminy Miejskiej Przemyśl
oddanych w trwały zarząd jednostkom organizacyjnym zostały określone przez Radę Miejską
w Przemyślu w uchwale nr 148/2011 z dnia 28 czerwca 2011 r. Na podstawie § 2 pkt 4 tejże
uchwały kierownicy jednostek organizacyjnych zostali zobowiązani do opracowania
wewnętrznych regulaminów w sprawie zasad wynajmowania, wydzierżawiania i użyczania
nieruchomości lub ich części oddanych jednostce w trwały zarząd – zgodnie z tą uchwałą.
W oparciu o wymienioną uchwałę, dyrektor I LO w Przemyślu wydał zarządzenie
nr 11/2011 z dnia 16 sierpnia 2011 r., na podstawie którego wprowadzono w szkole „Regulamin
wynajmowania/użyczania pomieszczeń lub ich części oraz powierzchni użytkowych
w I Liceum Ogólnokształcącym im. Juliusza Słowackiego w Przemyślu”. Do regulaminu
dołączono w formie załącznika wzór umowy najmu (zał. nr 1) oraz wykaz minimalnych opłat
za wynajem pomieszczeń i powierzchni użytkowych (zał. nr 2).
Zgodnie z § 2 ust. 1 Regulaminu wynajmowania/użyczania pomieszczeń lub ich części …
oddanie nieruchomości do korzystania następuje w drodze przetargu, natomiast w § 2 ust. 3
określono sytuacje, w których oddanie nieruchomości lub jej części następuje w trybie
bezprzetargowym. Warunki oddania nieruchomości w trybie bezprzetargowym to:
1) „dotychczasowy najemca przed wygaśnięciem umowy zgłasza chęć dalszego korzystania
z nieruchomości lub jej części,
2) nieruchomość oddaje się na prowadzenie działalności charytatywnej, opiekuńczej,
kulturalnej, leczniczej, oświatowej, naukowej, badawczo-rozwojowej, wychowawczej,
lub sportowo-turystycznej, a także organizacjom pożytku publicznego na cel prowadzenia
działalności pożytku publicznego oraz organizacjom pozarządowym,
3) w drodze przetargu nie został wyłoniony najemca lub dzierżawca,
4) okres najmu lub dzierżawy nie przekracza 3 miesięcy”.
W § 3 Regulaminu ustalono, że:
„1.
Informacja o organizacji przetargu podana jest do ogólnej wiadomości poprzez
zamieszczenie informacji na stronie internetowej szkoły oraz tablicy ogłoszeń
w szkole.
2.
Ze względu na szczególne okoliczności (np. termin), przetarg może mieć formę
skierowania informacji pisemnej, elektronicznej, telefonicznej lub faksem
bezpośrednio do co najmniej 2 podmiotów/jednostek”.
W 2013 r. w I LO nie organizowano przetargu na wynajęcie nieruchomości
lub ich części. Z wyjaśnienia dyrektora jednostki wynikało, że nie zachodziły okoliczności
obligujące szkołę do organizowania przetargu na wynajem.
W 2013 r. realizowano dochody budżetowe z tytułu wynajmowania pomieszczeń
w budynkach I LO oraz powierzchni reklamowych znajdujących się na terenie szkoły
najemcom wyszczególnionym w zestawieniu sporządzonym przez kontrolowaną jednostkę,
które stanowi zał. nr 3 do protokołu.
Dochody z tytułu wynajmu nieruchomości były księgowane następująco:
- rachunek dla najemcy : Wn 221 Ma 760 (prawidłowa kwalifikacja, gdyż wynajem środków
trwałych jednostki nie stanowi przedmiotu jej statutowej działalności)
- przelew na konto I LO:
- przelew do UM:
Wn 130 (Doch.)
Wn 222
Ma 221
Ma 130 (Doch.)
6
Częściowy zwrot kosztów dostawy energii elektrycznej, gazu, wody, za kanalizację,
opłat za Internet, dozór techniczny kotłowni, ponoszony na rzecz osoby prawnej nie był
księgowany na zwiększenie dochodów budżetowych I LO, lecz na zmniejszenie kosztów
(wydatków). Księgowanie miało następujący przebieg:
- rachunek dla nabywcy (wartość ujemna): Wn 401, 402 Ma 201 (należności) §§ 4260,4300,
4350,
- wpływ środków na r-ek bankowy I LO (wpłata najemcy): Wn 130 (subkonto wydatki),
Ma 201 (z analityką najemcy),
- równocześnie zapis techniczny ujemny: Wn i Ma konto 130 (subkonto wydatki).
W celu ujęcia w księgach rachunkowych operacji „refakturowania” kosztów mediów
zgodnie z ich treścią ekonomiczną (art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r.
o rachunkowości), rachunek („refakturę”) wystawioną przez I LO dla najemcy należałoby
ujmować w księgach następująco:
Wn 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami” (z analityką kontrahenta-najemcy),
Ma 401 „Zużycie materiałów i energii” lub w przypadku usług - Ma 402 „Usługi obce”
równocześnie zapis techniczny ujemny: Wn i Ma 401 „Zużycie materiałów i energii”,
a w przypadku usług Wn i Ma 402 „Usługi obce”.
Zaznacza się, że odmienny sposób księgowania rachunku wystawionego dla najemcy
(„refaktury”) przyjęty w kontrolowanej jednostce w styczniu 2013 r., nie wywierał wpływu
na kwotę wykazanych należności, gdyż te były realizowane w miesiącu wystawienia rachunku
(tzw. „refaktury”), a także nie miał wpływu na kwotę (saldo) należności czy też zobowiązań,
które były wykazane w prawidłowej wysokości. W pozostałych okresach 2013 r. prawidłowo
dekretowano i księgowano wymienione operacje.
Z uwagi na fakt, iż konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami” może mieć
dwa salda, które ustala się na podstawie ewidencji analitycznej w wyniku sumowania
oddzielnie sald należności i sald zobowiązań występujących na kontach rozrachunków
z poszczególnymi kontrahentami, należałoby rachunki wystawiane najemcom za zużytą
energię i świadczone usługi księgować zgodnie z ich treścią ekonomiczną. Saldo Wn konta 201
oznacza stan należności i roszczeń, a saldo Ma stan zobowiązań.
W związku z tym, że szkoła będąca jednostką organizacyjną nie jest upoważniona
do sprzedaży energii elektrycznej, wody, gazu (nie jest ich dostawcą), a faktycznie jedynie
rozlicza część tych mediów z których korzysta najemca lokalu, to właściwym kontem
dla rozrachunków z tego tytułu jest konto 240 „Pozostałe rozrachunki”.
W myśl ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, szkoła nie może być
dostawcą energii; może nią być przedsiębiorstwo energetyczne, tj. podmiot prowadzący
działalność gospodarczą -między innymi- w zakresie wytwarzania, przesyłania, dystrybucji
paliw albo energii lub obrotu nimi.
Odnośnie księgowania zwrotu części wydatków na zmniejszenie wykonania planu
wydatków w jednostkach budżetowych samorządu wystąpiły w 2013 r. pewne wątpliwości.
Zwroty wydatków uzyskane w tym samym roku budżetowym zmniejszają wykonanie
planowanych wydatków w tym roku budżetowym, ale dotyczy to państwowych jednostek
budżetowych. Podstawę do takiego działania stanowi dla tych jednostek § 19 ust. 1
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu prowadzenia
gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych
(Dz. U. Nr 241, poz. 1616). I LO jest samorządową jednostką budżetową, a więc nie znajduje
tu podstawy regulacja -zawarta w rozporządzeniu- dotycząca państwowych jednostek
budżetowych. W związku z wątpliwościami, dyrektor I LO wystąpił do Urzędu Miejskiego
z zapytaniem, „czy w świetle obowiązujących uregulowań właściwe jest ujęcie w Polityce
rachunkowości jednostki księgowania rachunku za media na pomniejszenie kosztów, a tym
7
samym przyjmowanie wpłaty od najemcy na subkonto wydatków rachunku bankowego
i pozostawienie jej do dyspozycji jednostki”? W odpowiedzi na pismo jednostka otrzymała
informację, że … „zgodnie ze stanowiskiem Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie,
samorządowe jednostki budżetowe mogą stosować zasady dotyczące zwrotu wydatków ujęte
w § 19 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu
prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów
budżetowych (Dz. U. Nr 241, poz. 1616). Zasady te muszą być ujęte w polityce rachunkowości”
– pismo stanowi zał. nr 4 do protokołu.
Kontrolowana jednostka dostosowała politykę (zasady) rachunkowości oraz sposób
ewidencji operacji gospodarczych do stanowiska wyrażonego w piśmie FB.3021.208.2012
z dnia 21.06.2012 r.
Z uwagi na brak sformułowania w obowiązujących przepisach z dziedziny finansów
publicznych, iż jednostki budżetowe samorządu mogą (tak samo jak państwowe jednostki
budżetowe) zwroty wydatków uzyskane w tym samym roku budżetowym ujmować
na zmniejszenie wykonania planowanych wydatków, w tym roku budżetowym,
to problematycznym jest stosowanie tej zasady na podstawie informacji uzyskanej z Urzędu
Miejskiego. Należy mieć bowiem na uwadze brzmienie art. 7 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r.
o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych – „Naruszeniem
dyscypliny finansów publicznych jest przeznaczenie dochodów uzyskiwanych przez jednostkę
budżetową na wydatki ponoszone w tej jednostce”.
Analizując powyższe, można byłoby zastosować rozwiązanie przedstawione
w wymienionym piśmie, gdyby organ stanowiący ustalił je w uchwale budżetowej na podstawie
art. 212 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jako element
fakultatywny uchwały lub możliwość ujmowania zwrotu wydatków na zmniejszenie kosztów
byłaby uregulowana w innej uchwale organu stanowiącego.
Z komentarza do ustawy o finansach publicznych autorstwa Ludmiły Lipiec-Warzecha
(ABC 2011) wynika, że „Zamieszczanie tych elementów w treści uchwały budżetowej
zwiększa czytelność budżetu, ułatwia posługiwanie się nim oraz zapewnia realizację jawności
finansów publicznych. Ich włączenie do treści uchwały budżetowej uzależnione jest
od inicjatywy organu wykonawczego, mającego wyłączność inicjatywy uchwałodawczej
w tym zakresie oraz od decyzji organu stanowiącego j.s.t.”
Zgodnie z obowiązującymi przepisami (oraz w związku z brakiem uchwały Rady
Miejskiej w tym zakresie) księgowanie operacji związanych z ponoszeniem kosztów przez
I LO na rzecz innej jednostki powinno mieć następujący przebieg:
I.
Otrzymanie od dostawcy faktury za media:
Wn 401 „Zużycie materiałów i energii”
Ma 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”
II.
Zapłata za fakturę za media
Wn 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”
Ma 130 „Rachunek bieżący jednostki” (Wydatki)
III.
Obciążenie częścią kosztów innego „odbiorcy” (podnajemcy) – wystawienie rachunku
Wn 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych”
Ma 760 „Pozostałe przychody operacyjne”
IV.
Wpływ środków od „odbiorcy” mediów
Wn 130 „Rachunek bieżący jednostki” (r-k dochodów jednostki)
Ma 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych”
8
V.
Przelew środków do budżetu gminy
Wn 222 „Rozliczenie dochodów budżetowych”
Ma 130 „Rachunek bieżący jednostki” (r-k dochodów jednostki)
W przypadku podjęcia uchwały przez organ stanowiący, ewidencja otrzymanego zwrotu
poniesionych wydatków w tym samym roku budżetowym mogłaby przebiegać następująco:
Otrzymanie faktury za media
Wn 401 „Zużycie materiałów i energii”
Ma 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”
Zapłata za fakturę
Wn 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”
Ma 130 „Rachunek bieżący jednostki” (Wydatki)
Obciążenie częścią kosztów innego odbiorcy
Wn 240 „Pozostałe rozrachunki”
Ma 401 „Zużycie materiałów i energii”
Wpłata na rachunek jednostki
Wn 130 „Rachunek bieżący jednostki” (Wydatki)
Ma 240 „Pozostałe rozrachunki”.
Dodatkowo należy wprowadzić ujemny zapis techniczny po obu stronach konta 130 „Rachunek
bieżący jednostki" w kwocie otrzymanego zwrotu wydatków w celu zachowania czystości
obrotów.
W celu w pełni legalnego działania, kontrolowana jednostka powinna rozważyć
wystąpienie do organu prowadzącego z propozycją uregulowania -w uchwale- zwrotu części
wydatków na zmniejszenie kosztów.
Wydatki
Plan wydatków na 2013 r.
Lp.
1
1
Projekt planu
finansowego
na 2013 r. w zł
2
Plan
finansowy
na początek
2013 r.
3
Plan
po zmianach
na koniec
2013 r.
Różnica
(kol. 2 - 3)
4
5
Wykonanie
6
Zobowiązania
wymagalne
7
rozdz. 80120 Licea
ogólnokształcące
ogółem 4 439 404
w tym:
- wynagr. 3 006 860
-dod wynagr. roczne
.
258 755
pochodne od wynagr.
603 917
-ZFŚS
218 923
pozostałe
wydatki
.
350 950
3 893 123
546 281
4 459 376
4 459 377,27
214 745,55
2 654 107
352 753
3 107 786
3 107 790,03
135 808,20
258 755
0
249 950
249 948,52
0
548 434
218 923
55 483
0
634 012
218 923
634 011,44
218 923,00
76 672,35
0
212 904
138 046
248 705
248 704,28
2 265,00
9
2
rozdz. 80146
Dokształcanie
i doskonalenie
nauczycieli
ogółem
97 224
w tym:
- wynagr.
55 887
-dod wynagr. roczne
.
4 800
pochodne od wynagr.
.
11 457
-ZFŚS
2 879
pozostałe
wydatki
.
22 201
69 974
27 250
87 646
87 646,00
1 570,03
53 354
2 533
62 886
62 886,48
1 570,03
4 800
0
4 972
4 971,58
0
8 940
2 880
2 517
-1
14 486
2 880
14 486
2 880
0
0
0
22 201
2 422
2 421,94
0
W rozdziale 80146 „Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli” ujęto -między innymiwydatki na wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń nauczycieli doradców metodycznych
(matematyki – do 31.08.2013 r. oraz religii), w części odpowiadającej skali obniżenia ich wymiaru
zajęć dydaktyczno-wychowawczych w szkole.
3
1
rozdz. 80195
Pozostała
działalność
2
3
ogółem
w tym:
- wynagr.
-dod. wynagr.
roczne
pochodne od
wynagr. .
-ZFŚS
pozostałe
wydatki
4
1
rozdz. 85415
Pomoc
materialna
dla uczniów
(§§ 3240, 3260)
2
Ogółem
0
§ 3240
stypendia
dla uczniów
0
§ 3260
Inne formy
pomocy
dla uczniów
0
4
5
6
7
0
0
82 008
29 305,08
0
0
0
9 240
9 240,00
0
0
0
0
0
0
0
0
1 816
1 814,73
0
0
0
0
0
0
0
0
70 952
18 250,35
0
3
4
5
6
7
0
0
15 934,00
15 934,00
0
0
0
6 144,00
6 144,00
0
0
0
9 790,00
9 790
0
10
Projekt planu
4 536 628
Plan finansowy
na początek
2013r
3 963 097
Brakująca
kwota
do projektu
573 531
Plan
po zmianach
na koniec 2013 r.
4 644 964
Wykonanie
4 592 262,35
Zobowiązania
wymagalne
216 315,58
Pomimo zwiększenia w trakcie roku planu wydatków budżetowych o kwotę 681 867 zł
w jednostce wystąpiły na dzień 31.12.2013 r. zobowiązania wymagalne w kwocie
216 315,58 zł, a zobowiązania ogółem wynosiły 735 114,61 zł.
Wśród realizowanych wydatków szkoła ponosiła także w 2013 r. wydatki związane
z usuwaniem odpadów. Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi nosi znamiona
zobowiązania publicznoprawnego, co potwierdzają jej cechy (charakter obligatoryjny,
powszechny, bezzwrotny). Opłaty te, na podstawie ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach, są dochodami gminy (z wyjątkiem zapisu w art. 6r ust. 1a
ustawy).
Naliczenie opłaty w I LO odbywało się w formie polecenia księgowania i było
ujmowane na następujących kontach: Wn 402 „Usługi obce” § 4300, Ma 201 „Rozrachunki
z odbiorcami i dostawcami” (dowód nr 000517/13 -PK nr 19 z dnia 16.07.2013 r.). Przelew
środków na konto Urzędu Miejskiego księgowano następująco: Wn 201 „Rozrachunki
z dostawcami i odbiorcami”, Ma 130 „Rachunek bieżący jednostki”(wydatki - § 4300).
Powyższy sposób ewidencji odpowiadał stanowi, jaki istniał przed zmianą przepisów
o utrzymaniu porządku i czystości w gminach, które weszły w życie z dniem 1 lipca 2013 r.
Przed zmianą ustawy jednostki budżetowe zawierały stosowną umowę o świadczenie usług
wywozu odpadów z podmiotem świadczącym usługi w tym zakresie. Za zrealizowane usługi
jednostka otrzymywała fakturę i na jej podstawie dokonywała płatności.
Według nowych zasad (po zmianie ustawy o utrzymaniu porządku i czystości
w gminach) jednostki budżetowe nie zawierają już indywidualnej umowy o świadczenie usług
usuwania odpadów. Aktualnie, to gmina jest zobowiązana do zorganizowania odbioru odpadów
od jednostek i osób znajdujących się na jej terenie, po uprzednim wyborze firmy w drodze
przetargu. Na mocy ustawy, każda gmina pobiera opłatę za gospodarowanie odpadami
komunalnymi. W celu ustalenia wysokości opłaty właściciele nieruchomości i jednostki
organizacyjne (w tym samorządowe jednostki budżetowe) były zobowiązane
-na podstawie uchwały Rady Miejskiej w Przemyślu- złożyć odpowiednią deklarację,
na podstawie której ustalone zostały dla niej opłaty. Opłaty należy uiszczać na rzecz Gminy
Miejskiej Przemyśl, przy czym opłaty te nie stanowią należności za faktycznie zrealizowane
usługi, lecz wynikają z przepisów ustawy.
Opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi zalicza się do danin publicznych,
które powstają z dniem zaistnienia zdarzenia, za które należy wnieść opłatę. W przypadku
odpadów komunalnych datą powstania obowiązku wnoszenia opłaty jest złożenie deklaracji.
Pierwszą deklarację o wysokości opłaty kontrolowana jednostka złożyła w dniu
23.04.2013 r. W części F-2 dotyczącej właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują
mieszkańcy, a powstają odpady komunalne wykazano co następuje:
 sposób gromadzenia odpadów
selektywny
 odpady gromadzone są w pojemnikach
1 100 litrów,
 liczba pojemników w skali 1 miesiąca
6
 wysokość miesięcznej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi - 558 zł
(6 x 93 zł)
W pozycji 47. deklaracji podano sposób wykorzystania nieruchomości: szkoła, liczbę
zatrudnionych pracowników – 90, liczbę uczniów – 879 (736 + 143).
11
Następna deklaracja została złożona 25 czerwca 2013 r. w związku ze zmianą danych
zawartych w deklaracji od dnia 30 czerwca 2013 r., tj. zmiana liczby pojemników w skali
miesiąca – 2 pojemniki, a w związku z tym kwota miesięcznej opłaty wynosiła 186 zł.
Kolejną deklarację złożono 30.08.2013 r., zmiana danych zawartych w deklaracji
nastąpiła z dniem 1.09.2013 r. Zmianie uległy w odniesieniu do poprzedniej deklaracji
następujące dane:
- ilość pojemników w skali 1 miesiąca – 6,
-wysokość miesięcznej opłaty za gospodarowanie - 558 zł.
Zmiany ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach spowodowały, że koszty
wywozu odpadów to już nie są koszty usług, tylko podatków i opłat. W związku z tym
nie podlegają ewidencji na koncie 402 „Usługi obce”, a na koncie 403 „Podatki i opłaty”
i należy je odpowiednio zakwalifikować w klasyfikacji budżetowej - § 4520 „Opłaty na rzecz
budżetów jednostek samorządu terytorialnego”. Po stronie Ma naliczenie opłaty należy ująć
na koncie 225 „Rozrachunki z budżetami”.
Ewidencja księgowa powinna być następująca:
naliczenie: konto Wn 403 „Podatki i opłaty” – (§ 4520 „Opłaty na rzecz budżetów jednostek
samorządu terytorialnego”)
Ma 225 „Rozrachunki z budżetami” – Gmina Miejska Przemyśl
przelew zobowiązania;
Wn 225 „Rozrachunki z budżetami” – Gmina Miejska Przemyśl
Ma 130 „Rachunek bieżący jednostki” (§ 4520 ).
Ewidencja księgowa naliczenia i przelewu zobowiązania z tytułu opłaty za gospodarowanie
odpadami komunalnymi nie uwzględniająca nowej sytuacji zaistniałej od 1 lipca 2013 r.
nie miała wpływu na ustalenie wyniku finansowego za 2013 r., ani też na ogólną kwotę kosztów
czy też wydatków kontrolowanej jednostki. Ujmowanie w ewidencji księgowej (szczegółowej
– paragrafy) opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi po dniu 1.07.2013 r., w taki sam
sposób jak przed zmianą ustawy, miało znaczenie jedynie w nietrafnym zakwalifikowaniu
kosztów i wydatków, tj. niezgodnie z klasyfikacją budżetową (był § 4300, winien być § 4520)
oraz ujęciu na niewłaściwym koncie kosztów i rozrachunków. W trakcie trwania kontroli został
zmieniony sposób ujmowania w księgach rachunkowych opłat za gospodarowanie odpadami
komunalnymi – wydatki kwalifikowane są prawidłowo.
W zakresie obowiązków związanych z ochroną środowiska sporządzono „Wykaz
zawierający zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska
oraz o wysokości należnych opłat –według zał. do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia
18 czerwca 2009 r. (Nr 97, poz. 816), w którym przedstawiono następujące informacje:
lp. 1.3 Kotły o nomin. mocy cieplnej do 5 MW opalane węglem … paliwem gazowym,
dla których nie jest wymagane pozwolenie na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza
albo pozwolenie zintegrowane, kod tabeli C - wysokość opłaty 106,73 zł,
I. wysokość opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza ogółem 107,00 zł,
W części wykazu oznaczonej jako „Tabela C” uszczegółowiono informacje:
lp V. Kotły opalane paliwem gazowym
1. gaz ziemny wysokometanowy nominalna moc cieplna ≤ 1,4 MW 2 kotły, zużycie paliwa
(Mg lub m3) – 82 981, jednostkowa stawka opłaty (zł/Mg lub zł/ 106 m3) = 1 286,22 wysokość
opłaty 106,73 = 107,00
Z objaśnień zamieszczonych w punkcie 6 załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 18 czerwca 2009 r. wynika, że „Suma opłat za poszczególne rodzaje
korzystania ze środowiska, określonych w wierszach I, II, III i IV; nie wlicza się do niej opłat
z tytułu rodzajów korzystania ze środowiska, których półroczna wysokość nie przekracza
400 zł”. Z uwagi na to, że wysokość opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza
wyliczona w I LO nie przekraczała wymienionej kwoty (400 zł), jednostka nie była
12
zobowiązana do uiszczania tej opłaty. Informację przedstawianą marszałkowi województwa
sporządzono 26.02.2014 r. tj. w terminie wynikającym z art. 286 ust. 3 ustawy z dnia
27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232 z późn. zm.).
Zamówienia publiczne
W zakresie zamówień publicznych których wartość (w skali roku) nie przekracza kwoty
14 000 euro w 2013 r. obowiązywało zarządzenie nr 320/2007 Prezydenta Miasta Przemyśla
z dnia 6.12.2007 r. w sprawie zasad udzielania zamówień w Urzędzie Miejskim w Przemyślu
niepodlegajacych przepisom ustawy – Prawo zamówień publicznych zmienione następującymi
aktami:
 zarządzeniem nr 136/2008 Prezydenta Miasta Przemyśla z dnia 16.06.2008 r.,
 zarządzeniem nr 63/2009 Prezydenta Miasta Przemyśla z dnia 2.04.2009 r.,
 zarządzeniem nr 488/2013 Prezydenta Miasta Przemyśla z dnia 6.12.2013 r.
W § 2 zarządzenia nr 320/2007 wskazano, że „jednostki organizacyjne miasta
wymienione w załączniku nr 1 do Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Miejskiego
w Przemyślu- wprowadzonego zarządzeniem Nr 31/07 Prezydenta Miasta Przemyśla z dnia
7 marca 2007 r. (z późn. zm.) organizują i przeprowadzają samodzielnie procedury związane
z zamówieniami nieobjętymi przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych, wykorzystując odpowiednio zasady określone w niniejszym zarządzeniu.
Kontrolowana jednostka ma opracowane „Zasady dokonywania zamówień w I Liceum
Ogólnokształcącym w Przemyślu nieobjętych przepisami ustawy Prawo zamówień
publicznych (tj. o wartości nie przekraczającej równowartości 14 000 euro)”. Zasady te zostały
wprowadzone w życie z dniem 31 maja 2012 r.
W związku ze zmianą ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późn. zm.) i podwyższeniem kwoty do wysokości której nie stosuje
się wymienionej ustawy (z 14 000 euro do 30 000 euro – art. 4 pkt 8), a także w związku
z brzmieniem art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych - Dz. U.
z 2013 r. poz. 885 z późn. zm. „Kierownik jednostki sektora finansów publicznych, zwany
dalej »kierownikiem jednostki«, jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej tej
jednostki”, należałoby opracować i wdrożyć zasady udzielania zamówień w I LO
uwzględniające brzmienie aktualnych przepisów w tym względzie.
Wyrywkowa kontrola wydatków poniesionych w 2013 r. w zakresie zrealizowanych
zamówień, których wartość nie przekraczała wyrażonej w złotych równowartości 14 000 euro
nie wykazała odstępstw od zasad ustalonych w zarządzeniu dyrektora I LO z dnia 31 maja
2012 r. Szkoła dysponuje wykazem zrealizowanych zamówień w 2013 r. i zgodnie z art. 98
ust. 1 Pzp sporządziła i złożyła w dniu 24 marca 2014 r. roczne sprawozdanie o udzielonych
zamówieniach.
Odnośnie wydatków związanych z opłacaniem składek należnych Państwowemu
Funduszowi Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych stwierdzono co następuje:
1. Stosownie do brzmienia art. 21 ust. 2f ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, I LO w Przemyślu
osiągające wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych, składało do PFRON informacje
miesięczne o zatrudnieniu, kształceniu lub o działalności na rzecz osób niepełnosprawnych
(INF-1) oraz informację roczną (INF-2). Kontrolowana jednostka na dzień 31.12.2013 r.
zatrudniała 71 osób w tym 2 osoby niepełnosprawne oraz kształciła 712 uczniów, w tym
5 niepełnosprawnych. Udział osób niepełnosprawnych w zatrudnieniu i kształceniu
13
w poszczególnych miesiącach 2013 r. sprawił, że jednostka (I LO) osiągała przez cały 2013
r. wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych powyżej 2 %.
2. Wskutek osiągania wskaźnika –o którym wyżej- szkoła nie była zobligowana
do wnoszenia miesięcznych wpłat na Fundusz w wysokości kwoty stanowiącej iloczyn
40,65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy między
zatrudnieniem
zapewniającym
osiągnięcie
wskaźnika
zatrudnienia
osób
niepełnosprawnych w wysokości 2 %, a rzeczywistym zatrudnieniem osób
niepełnosprawnych.
Terminowość regulowania składek ZUS, FP pozostałych rozrachunków
Kontrola prawidłowości przekazywania przez I LO składek do Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych z tytułu ubezpieczenia społecznego, zdrowotnego oraz z tytułu Funduszu Pracy
wykazała co następuje:
1) na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie
ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585), płatnik składek (w tym
przypadku ZSEiO) będąc jednostką budżetową był zobowiązany do opłacania składek
na ubezpieczenie społeczne za dany miesiąc nie później niż do 5 dnia następnego miesiąca,
2) na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027
z późn. zm.) w związku z art. 85 ust. 1 tej ustawy, składkę na ubezpieczenie zdrowotne
za osoby pozostające w stosunku pracy (jako płatnik) oblicza, pobiera z dochodu
ubezpieczonego i odprowadza za każdy miesiąc kalendarzowy w trybie i na zasadach
oraz w terminie przewidzianym dla składek na ubezpieczenie społeczne (tj. nie później
niż do 5 dnia następnego miesiąca) - pracodawca,
3) zgodnie z art. 107 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.) składki na Fundusz
Pracy opłaca się za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych
w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne,
4) podstawę obliczenia wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
stanowi art. 21 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej
oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 7212 z późn. zm.),
zgodnie z którym pracodawca zatrudniający co najmniej 25 pracowników jest obowiązany
–w przypadku nieosiągania określonego wskaźnika zatrudniania osób niepełnosprawnychdokonywać miesięcznych wpłat na PFRON. Termin dokonywania wpłat został określony
w art. 49 ust. 2 ustawy, zgodnie z którym pracodawcy mają obowiązek dokonywania wpłat
w terminie do dnia 20 następnego miesiąca. Kontrolowana jednostka osiągała w 2013 r.
wskaźnik kształcenia osób niepełnosprawnych określony w art. 21 ust. 2b ustawy z dnia
27.08.1997 r. (w przeliczeniu na pełne etaty), a w związku z tym nie miała obowiązku
naliczania i dokonywania wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych.
Na skutek nieotrzymywania środków z budżetu Miasta Przemyśla w terminach
umożliwiających przekazanie środków w wymaganej wysokości, wystąpiły w kontrolowanej
jednostce problemy z terminowym regulowaniem zobowiązań z tytułu składek ZUS i zaliczek
na podatek do Urzędu Skarbowego.
Dodatkową trudność w realizacji budżetu na rok 2013 przez I LO powodowały
zobowiązania wymagalne z poprzedniego roku, które zostały uregulowane ze środków
przeznaczonych na realizację planu finansowego w roku 2013.
14
Szczegółowe zestawienie naliczonych składek należnych ZUS oraz zaliczek na podatek
dochodowy od osób fizycznych i terminów ich zapłaty stanowi zał. nr 5 do protokołu.
Odsetki od nieterminowej zapłaty składek ZUS ze względu na brak środków
finansowych w 2013 r. w terminach wynikających z ustaw wymienionych powyżej zostały
naliczone i opłacone w następującej wysokości:
odsetki w kwocie 316,00 zł za styczeń - przelew 18.02.2013 r.,
odsetki w kwocie 462,00 zł za marzec – przelew 16.04.2013 r.,
odsetki w kwocie 54,00 zł za kwiecień – przelew 9.05.2013 r.,
odsetki w kwocie 14,00 zł za lipiec – przelew 13.09.2013 r.,
odsetki w kwocie 19,00 zł za sierpień – przelew 13.09.2013 r.,
odsetki w kwocie 1 490,00zł za październik – przelew 13.01.2014 r.
odsetki w kwocie 864,00 zł za listopad – przelew 13.01.2014 r.
Zgodnie z brzmieniem § 8 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca
2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa,
budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych
zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek
budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2013 r.
poz. 289) - „Odsetki od należności i zobowiązań, w tym również tych, do których stosuje się
przepisy dotyczące zobowiązań podatkowych, ujmuje się w księgach rachunkowych
w momencie ich zapłaty, lecz nie później niż pod datą ostatniego dnia kwartału w wysokości
odsetek należnych na koniec tego kwartału.
Kontrolowana jednostka prawidłowo naliczyła odsetki przypadające na koniec okresu
sprawozdawczego wobec ZUS i US i uwzględniła je w księgach rachunkowych jednostki
oraz wykazała w sprawozdawczości budżetowej. Z powodu braku środków (a także braku
możliwości dokonania przesunięć między paragrafami w planie finansowym jednostki)
nie wszystkie odsetki zostały opłacone w terminie; stanowiły na dzień 31.12.2013 r.
zobowiązania wymagalne w kwocie 2 265,00 zł.
Środki pieniężne związane z funkcjonowaniem I Liceum Ogólnokształcącego
im. J. Słowackiego w Przemyślu, były przekazywane przez organ prowadzący – Urząd Miasta
w Przemyślu. Dyrektor I LO -współdziałając z główną księgową- w ramach sprawowania
kontroli zarządczej kierował w 2013 r. kilkakrotnie wnioski do organu prowadzącego
o zwiększenie planu wydatków, a także o przekazanie środków finansowych na rachunek
bankowy jednostki, jednakże na samo ich przekazanie nie miał wpływu; wnioski o zwiększenie
planu wydatków oraz informacje o sytuacji budżetowej jednostki przedkładane do Urzędu
Miejskiego w Przemyślu (np. pismo I LO-F/0311/29/2013 z dnia 11.10.2013 r. oraz pismo
I LO-F/0311/39/2013) stanowią zał. nr 5a do protokołu. Z uwagi na ograniczone możliwości
budżetu organu prowadzącego, zwiększenie planu wydatków nastąpiło w zasadzie częściowo.
Monitorowanie wydatków oraz cykliczne występowanie z wnioskami do organu
prowadzącego z równoczesnym przedstawianiem sytuacji finansowej jednostki, można
-zdaniem kontrolującej- uznać za dołożenie należytej staranności przez Dyrektora podczas
realizowania budżetu kontrolowanej jednostki.
Brak na rachunku bankowym środków na wydatki budżetowe powodował,
że kontrolowana jednostka angażowała na wydatki budżetowe (głównie na opłatę składek
na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy, zaliczek na podatek dochodowy
od osób fizycznych) środki Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej: ZFŚS).
I LO w Przemyślu w 2013 r. dokonywało odpisów na zakładowy fundusz świadczeń
socjalnych (ZFŚS) w oparciu o regulacje zawarte w przepisach:
- art. 5 ust. 2 i ust. 5 oraz art. 5b ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń
socjalnych (Dz. U. z 2012 r. poz. 592 z późn. zm.),
15
-
-
obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 18 lutego 2011 r. w sprawie
przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2010 r. i w drugim
półroczu 2010 r. (M.P. z 2011 r. Nr 15, poz. 156),
art. 53 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674
z późn. zm.),
art. 13 ust. 2 ustawy budżetowej na rok 2013 z dnia 25 stycznia 2013 r. (Dz. U. z 2013 r.
poz. 169), w związku z art. 15 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie niektórych
ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. z 2012 r. poz. 1456
z późn. zm.) – „W roku 2013 do ustalenia odpisu na zakładowy fundusz świadczeń
socjalnych dla nauczycieli, o którym mowa w art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r.
– Karta Nauczyciela, stosuje się kwotę bazową obowiązującą w dniu 1 stycznia 2012 r.”
Odpis dla nauczycieli obliczono mnożąc przeciętną faktyczną liczbę zatrudnionych
nauczycieli w przeliczeniu na pełne etaty (58,69) i 110 % kwoty bazowej obowiązującej
od 1 stycznia 2012 r. (2 618,10 zł). Zgodnie z art. 53 ust. 3 wymienionej ustawy, zarówno odpis
dla zatrudnionych nauczycieli, jak i odpis dla pracowników samorządowych i emerytów
tworzył w I LO jeden fundusz. Podstawę naliczenia odpisu na 2013 r. dla pracowników
samorządowych stanowił art. 5b ustawy w brzmieniu: „W 2013 r. przez przeciętne
wynagrodzenie
miesięczne
w
gospodarce
narodowej,
o
którym
mowa
w art. 5 ust. 2, należy rozumieć przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej
w drugim półroczu 2010 r. ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego
na podstawie art. 5 ust. 7”.
Przeciętne wynagrodzenie miesięczne w II półroczu 2010 r. wyniosło 2 917,14 zł.
Kwotę odpisu dla pracowników samorządowych obliczono jako iloczyn 37,5 % przeciętnego
wynagrodzenia miesięcznego i 9,98 etatu, co wyniosło 10 917,42 zł.
Zgodnie z art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń
socjalnych (Dz. U. z 2012 r., poz. 592 z późn. zm.) pracodawcy sprawujący opiekę socjalną
nad emerytami i rencistami mogą zwiększyć fundusz o 6,25 % przeciętnego wynagrodzenia
miesięcznego na każdego emeryta i rencistę uprawnionego do tej opieki. Emeryci
(byli pracownicy I LO) są objęci przez pracodawcę opieką socjalną. Średnioroczne
zatrudnienie w kontrolowanej jednostce zostało przedstawione w zestawieniu sporządzonym
w celu dokonania korekty naliczonego ZFŚS – po uwzględnieniu poziomu faktycznego
zatrudnienia w poszczególnych miesiącach 2013 r. i stanowi zał. nr 6 do protokołu.
Wartość naliczonego odpisu była niższa (po korekcie na koniec roku) od kwoty należnej
ZFŚS o 4 307,08 zł i kwota odpisu również nie została przekazana na wyodrębniony rachunek
bankowy.
Środki finansowe dotyczące ZFŚS były w 2013 r. terminowo i w wymaganej wysokości
przekazywane na wyodrębniony rachunek bankowy - z wyjątkiem kwoty wynikającej z korekty
dokonywanej na koniec roku. Obowiązek skorygowania naliczenia ZFŚS wynika z § 1
rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 marca 2009 r. w sprawie sposobu
ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz
świadczeń socjalnych (Dz. U. Nr 43, poz. 349).
Właściwe obliczenie ZFŚS na 2013 r. przedstawia się następująco:
kwota bazowa dla nauczycieli
2 618,10
(Dz. U. z 2012 r. poz. 273
oraz Dz. U. z 2012 r. poz. 1456)
x 110 % =2 879,91
średnioroczne zatrudnienie prac. pedagogicznych
58,69 etatu
kwota odpisu dot. pracowników pedagogicznych
169 021,92 zł
pracownicy samorządowi zatrudnieni w 2013 r. (w przeliczeniu na pełne etaty):
16
przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej
w II półroczu 2010 r. – 2 917,14 zł
(M.P. z 2011 r. Nr 15, poz. 156)
x 37,5 % =
1 093,93
x średnioroczne zatrudnienie prac. samorządowych
9,98 etatu
kwota odpisu z tytułu zatrudn. pracowników samorządowych
10 917,42 zł
naliczenie odpisu dla emerytów i rencistów (będących nauczycielami)
pobierane emerytury i renty 886 950,75 zł x 5 % (art. 53 ust. 2 Karty Nauczyciela)
kwota odpisu
44 347,54 zł
naliczenie odpisu dla emerytów i rencistów (pracowników samorządowych)
przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej
w II półroczu 2010 r. – 2 917,14 zł
(M.P. z 2011 r. Nr 15, poz. 156)
x 6,25 % = 182,32 zł x 10 osób
kwota odpisu
1 823,20 zł
Należny odpis na ZFŚS w 2013 r. ogółem:
226 110,08 zł
Wydatki z tytułu przekazania środków budżetowych na wyodrębniony rachunek
bankowy ZFŚS w poniższych rozdziałach klasyfikacji budżetowej przedstawiały się
– zgodnie z ewidencją księgową- następująco:
rozdział 80120 „Licea ogólnokształcące”
218 923,00 zł
rozdział 80146 „Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli”
2 880,00 zł
Łącznie wartość odpisu na ZFŚS dokonanego przez I LO i wykazanego
na dzień 31.12.2013 r. w sprawozdaniu Rb-28S wynosi
221 803,00 zł
Różnica stanowiąca należną korektę odpisu - to kwota 4 307,08 zł. Odpis w tej
wysokości -jak wyjaśniła kontrolowana jednostka- … „z powodu braku zabezpieczenia
w planie finansowym jednostki, jak również braku możliwości dokonania przesunięć” nie mógł
zostać dokonany.
Analiza planu, wykonania i stanu zobowiązań wymagalnych z tytułu wydatków
budżetowych na dzień 31.12.2013 r. potwierdziła sytuację przedstawioną przez jednostkę
w złożonym wyjaśnieniu ustnym.
Mając na uwadze brzmienie art. 254 pkt 2 ustawy z dnia z dnia 27 sierpnia 2009 r.
o finansach publicznych z którego wynika, iż „pełna realizacja zadań następuje w terminach
określonych w przepisach”… nie można uznać, że niedokonanie przez kontrolowaną jednostkę
odpisu na ZFŚS w należnej kwocie, wypełnia regulacje zawarte w art. 53 ust. 1 ustawy z dnia
26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela oraz w art. 5 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym
funduszu świadczeń socjalnych.
W sytuacji naliczenia odpisu na ZFŚS w prawidłowej wysokości (tj. wyższej o kwotę
4 307,08 zł) suma wydatków wykonanych i powstałego z tytułu korekty ZFŚS zobowiązania
wymagalnego przekroczyłaby kwotę planowanych wydatków na ten cel.
Zdaniem kontrolującej nie można jednak uznać kwoty prawidłowo obliczonej
i stanowiącej zobowiązanie „wewnętrzne” (zobowiązanie budżetu jednostki w stosunku
do ZFŚS tej jednostki) za przekroczenie zakresu upoważnienia (planu wydatków budżetowych
- § 4440) lub naruszenie przepisów dotyczących zaciągania zobowiązań. W okolicznościach,
gdy kierownik jednostki prawidłowo wypełnia zadania określone w przepisach, nie można
czynić zarzutu, że przekroczył zakres uprawnień lub że zaciągnął zobowiązanie ponad limit
wydatków.
Ustalenie kwot wydatków w kilku podziałkach klasyfikacji budżetowej planu
wydatków na 2013 r. poniżej kwot niezbędnych (wynikających z przepisów powszechnie
obowiązujących, a także z planu organizacji szkoły na rok 2012/2013 i 2013/2014 i z umów
17
zawartych w poprzednich latach na dostawę energii) spowodowało, iż w jednostce wystąpiły
zobowiązania wymagalne.
Z analizy korespondencji pomiędzy I LO i Urzędem Miejskim w Przemyślu wynikają
następujące uwagi:
1) budżet I LO na 2013 r. opracowany według wskaźników określonych pismem
E.3020.4.2012 z dnia 11.12.2012 r. (zał. nr 7 do protokołu) był -według kontrolowanej
jednostki- zaniżony ogółem o kwotę 633 000,00 zł, tj. o kwotę 413 000,00 zł z tytułu
wydatków na wynagrodzenia i pochodne wyliczone w oparciu o zatwierdzony przez organ
prowadzący arkusz organizacyjny oraz z tytułu zobowiązań z 2012 r. dotyczących
pochodnych od wynagrodzeń. Ponadto kwoty na wydatki rzeczowe i usługi zostały
niedoszacowane na około 82 000,00 zł i plan budżetu na 2013 r. został negatywnie
zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną – pismo znak ILO-F/0311/23/2012 z dnia
17.12.2012 r. stanowi zał. nr 8 do protokołu.
2) I LO występowało do organu prowadzącego o zwiększenie planu wydatków na 2013 r.
–między innymi- kierując pismo ILO-F/0311/19/2013 z dnia 9.08.2013 r. w którym
wnioskowano o zwiększenie planu wydatków w rozdziale 80120 o kwotę 724 000,00 zł,
w tym wynagrodzenia 560 000,00 zł oraz w rozdziale 80195 o kwotę 26 500,00 zł.
W piśmie z dnia 12.09.2013 r. (znak: ILO-F/0311/22/2013) kontrolowana jednostka
po dokonaniu analizy wykonania budżetu na dzień 31.08.2013 r. wnioskowała
o zwiększenie planu na 2013 r. o kwotę 302 400,00 zł w celu wypłaty wynagrodzeń
w październiku 2013 r. oraz o zwiększenie planu na zakup energii (10 000,00) i usług
(4 000,00) - (zał. nr 9-10 do protokołu).
3) W związku z sytuacją, w której I LO nie otrzymało zwiększenia planu wydatków w zakresie
wydatków rzeczowych o które wnioskowało wcześniej, poinformowano Urząd Miejski
w Przemyślu … „o całkowitym wyczerpaniu budżetu i wynikającym z tego faktu braku
możliwości regulowania bieżących płatności za energię i gaz do ogrzewania szkoły” …
W tym samym piśmie (ILO-F/0311/29/2013
W celu uniknięcia naruszenia dyscypliny finansów publicznych kontrolowana jednostka
dokonywała operacji niezgodnych z przepisami prawa, polegających na „pożyczaniu” środków
z rachunku bankowego wyodrębnionego dla celów gromadzenia środków ZFŚS. Środki ZFŚS
były przelewane z tego rachunku bankowego na rachunek wydatków budżetowych najczęściej
w celu uregulowania zobowiązań jednostki budżetowej wobec ZUS.
Operacje „pożyczania” środków ZFŚS z wyodrębnionego na ten cel rachunku
bankowego na rachunek bankowy przeznaczony do realizacji wydatków budżetowych były
ewidencjonowane za pośrednictwem konta 240 „Pozostałe rozrachunki”.
W 2013 r. środki „pożyczano” i zwracano na wyodrębniony rachunek bankowy
w następującej wysokości i terminach:
Data
1
3.06.2013 r.
5.06.2013 r.
20.06.2013 r.
5.08.2013 r.
5.09.2013 r.
3.12.2013 r.
5.12.2013 r.
Ogółem
Kwota „pożyczki”
z ZFŚS przekazana na
rachunek wydatków
budżetowych
2
11 000,00
93 000,00
16 000,00
32 613,29
20 000,00
20 000,00
12 000,00
204 613,29
Kwota
zwracanych
środków na
r-ek ZFŚS
3
11 000,00
93 000,00
16 000,00
32 613,29
20 000,00
20 000,00
12 000,00
204 613,29
18
Data zwrotu
środków na r-k
ZFŚS
4
3.06.2013 r.
7.06.2013 r.
21.06.2013 r.
7.08.2013 r.
6.09.2013 r.
23.12.2013 r.
23.12.2013 r.
x
Uwagi
5
na wynagrodzenia
na ZUS
na podatek
na ZUS
na ZUS
na wynagrodzenia
na ZUS
x
Operacje tzw. „pożyczania” środków z rachunku ZFŚS i przekazywania ich na rachunek
bieżący jednostki w celu pokrycia wydatków budżetowych, nie są zgodne z zasadami
gospodarowania środkami ZFŚS przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej
organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu. Zgodnie z art. 2 pkt 1
ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2012 r.,
poz. 592 – j. t.) określenie „działalność socjalna” oznacza …„usługi świadczone przez
pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej,
sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach
oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej
lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach
określonych umową”. Podejmowanie działań niezgodnych z przepisami ustawy o zakładowym
funduszu świadczeń socjalnych lub niewykonywanie przepisów tej ustawy podlega karze
grzywny (podst.: art. 12a ust. 1 wymienionej ustawy).
Kontrolowana jednostka funkcjonuje w formie samorządowej jednostki budżetowej.
Swoje wydatki pokrywa bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody budżetowe (głównie
z tytułu najmu składników majątkowych jednostki samorządu terytorialnego (§ 0750)
odprowadza na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Z powyższego powodu
I LO nie miało możliwości regulowania swoich zobowiązań wobec ZUS i US w sytuacji,
gdy nie otrzymało w niezbędnej wysokości i właściwym terminie środków finansowych
z rachunku budżetu Miasta Przemyśla.
Wynagrodzenie i sprawy osobowe
Wysokość wynagrodzenia pracowników samorządowych I LO ustalano na podstawie:
 ustawy o pracownikach samorządowych,
 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania
pracowników samorządowych,
 zarządzenia nr 210/14/09 dyrektora I LO z dnia 18 czerwca 2009 r.
W aktach osobowych pracowników zatrudnionych na stanowiskach urzędniczych
oraz pracowników pedagogicznych znajdują się informacje o osobach, iż nie figurują
w Rejestrze Skazanych. Do akt osobowych pracowników złożono także zaświadczenia
lekarskie o przeprowadzonych badaniach okresowych i zdolności do pracy oraz orzeczenia
lekarskie dla celów sanitarno-epidemiologicznych.
Kontrolowana jednostka zatrudnia pracowników pedagogicznych oraz pracowników
samorządowych. Wykaz nauczycieli zatrudnionych w I LO według stanu na dzień 31.12.2013 r.
stanowi zał. nr 11 do protokołu, a wykaz pracowników samorządowych zatrudnionych
na stanowiskach urzędniczych, pomocniczych i obsługi stanowi zał. nr 12 do protokołu
kontroli.
W zakresie wynagrodzeń pracowników samorządowych zatrudnionych w I LO
obowiązywało w 2013 r. zarządzenie nr 210/14/09 Dyrektora I LO z dnia 18 czerwca 2009 r.
w sprawie „Regulaminu wynagradzania pracowników samorządowych” zatrudnionych
w jednostce. Stosownie do regulacji zawartych w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r.
o pracownikach samorządowych oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r.
w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych, I LO zawarło w regulaminie zasady
wynagradzania pracowników i przyznawania świadczeń wynikających ze stosunku pracy,
a w szczególności:
 wymagania kwalifikacyjne pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie
umowy o pracę,
 szczegółowe warunki wynagradzania (w tym maksymalny poziom wynagrodzenia
zasadniczego),
19
 przyznawania innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy (np. dodatku funkcyjnego
i specjalnego).
Z regulaminem wynagradzania zostali zapoznani pracownicy administracji i obsługi.
Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem z dnia 18 marca 2009 r. do każdego
stanowiska przypisano jedną, właściwą kategorię zaszeregowania, a także określono
dla konkretnego stanowiska minimalny i maksymalny poziom wynagrodzenia zasadniczego,
minimalne wymagania kwalifikacyjne oraz umiejętności zawodowe, minimalny staż pracy
określony w latach, a także dla stanowiska na którym przysługuje dodatek funkcyjny –
określono jego minimalny i maksymalny poziom. Do regulaminu dołączono także tabelę
maksymalnego miesięcznego poziomu wynagrodzenia zasadniczego w poszczególnych
kategoriach zaszeregowania oraz tabelę stawek dodatku funkcyjnego, które stanowią załączniki
do regulaminu.
Poszczególne składniki wynagrodzenia pracowników zostały ustalone decyzją
dyrektora (angaże) i były zgodne z warunkami wynagradzania określonymi w regulaminie
wynagradzania.
Stosownie do brzmienia art. 27 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach
samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 z późn. zm.), pracownicy samorządowi zatrudnieni
na stanowiskach urzędniczych (w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym) podlegają nie
rzadziej niż raz na 2 lata ocenie okresowej w zakresie wywiązywania się przez pracownika
samorządowego z obowiązków wynikających z zakresu czynności na zajmowanym stanowisku
oraz obowiązków określonych w art. 24 i art. 25 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych.
Dyrektor kontrolowanej jednostki dokonał oceny pracowników na stanowiskach urzędniczych.
Oceny dokonano zgodnie z regulacją wynikającą z art. 27 ustawy o pracownikach
samorządowych oraz w oparciu o zarządzenie dyrektora w sprawie sposobu i kryteriów
dokonywania ocen okresowych.
Podstawę zatrudniania i wynagradzania nauczycieli stanowi Karta Nauczyciela,
rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. (z późn. zm.),
uchwała nr 46/2009 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 26 marca 2009 r. w sprawie ustalenia
regulaminu wynagradzania dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach, dla których organem
prowadzącym jest Miasto Przemyśl oraz w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy,
nieuregulowanych przepisami ustawy Karta Nauczyciela, mają zastosowanie przepisy Kodeksu
pracy (art. 91c ust. 1 KN).
W wyniku wycinkowej kontroli w zakresie ustalenia wymiaru godzin pracowników
zatrudnionych na podstawie Karty Nauczyciela, nie stwierdzono nieprawidłowości. W zakresie
ustalenia wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli
stwierdzono, że stawki określone decyzjami dyrektora (angażami) odpowiadały stawkom
ustalonym w załączniku do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia
31 stycznia 2005 r. obowiązującym:
- od 1 września 2012 r. – zm. Dz. U. z 2012 r. poz. 790,
- od 1 września 2013 r. – zm. Dz. U. z 2013 r. poz. 913 (wysokość stawek nie zmieniła się
w stosunku do stawek określonych od 1 września 2012 r.)
Listy wynagrodzeń zatrudnionych pracowników były sporządzane w oparciu o dane
wynikające z dokumentacji osobowej. Naliczane wynagrodzenia dla pracowników podlegały
sprawdzeniu przez główną księgową i były akceptowane do zapłaty przez Dyrektora I LO.
Składane do akt osobowych pracowników decyzje o przyznaniu nagród dyrektora zawierały
kwotę przyznanej nagrody.
Wydatki na wynagrodzenia pracowników I LO (§ 4010) wyniosły w 2013 r. kwotę
3 179 916,51 zł i mieściły się w planie wydatków określonych dla jednostki. Kwoty wykazane
w sprawozdaniu Rb-28S były zgodne z danymi wynikającymi z ksiąg rachunkowych
20
(ewidencja szczegółowa – wydatki w szczegółowości do paragrafów). Wydatki wykonane
na wynagrodzenia w poszczególnych podziałkach klasyfikacji budżetowej przedstawiały
się następująco:
rozdział 80120 „Licea ogólnokształcące”
rozdział 80146 „Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli”
rozdział 80195 „Pozostała działalność”
3 107 790,03 zł (§ 4010)
62 886,48 zł
9 240,00 zł
Ogółem wydatki na wynagrodzenia osobowe pracowników wykazane w sprawozdaniu
Rb-28S wyniosły 3 179 916,51 zł. Zobowiązania na dzień 31.12.2013 r. z tytułu wynagrodzeń
(brutto) wyniosły 260 139,15 zł, w tym 147 378,23 zł stanowiły zobowiązania wymagalne.
Przegląd akt osobowych wykazał, że są one prowadzone w sposób określony
w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu
prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy
oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. z 1996 r. Nr 62, poz. 286
z późn. zm.). Akta osobowe nauczycieli zawierają „zapytania o karalność”- informacje
udzielone z Krajowego Rejestru Karnego o tym, że osoby nie figurują w KRK. Angaże składane
do akt osobowych zawierają ustalenia od jakiej daty pracownikowi przysługuje określony
% dodatku za wysługę lat i od jakiego terminu dodatek ten wzrasta o 1 % za każdy dalszy rok
pracy (aż do osiągnięcia 20 % miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego). Wycinkowa
kontrola list wynagrodzeń wykazała, że wynagrodzenie było obliczane i wypłacane
w prawidłowej wysokości.
Kontrola list wynagrodzeń nauczycieli oraz pracowników samorządowych wykazała
ponadto co następuje:
- Listy wynagrodzeń były podpisywane przez osobę sporządzającą, sprawdzane
przez głównego księgowego i akceptowane do wypłaty przez dyrektora.
- Wynagrodzenia wypłacono w terminie przewidzianym w obowiązujących regulacjach.
- Wydatki z tytułu wynagrodzeń kwalifikowano do właściwych rozdziałów klasyfikacji
budżetowej.
- Kwoty wynagrodzeń poszczególnych pracowników ustalane w listach wynagrodzeń
wynikały z dokumentacji pracowniczej znajdującej się w aktach osobowych.
- Składniki wynagrodzeń (wynagrodzenie zasadnicze, dodatki, premia) były ustalane
w wysokości wynikającej z rozporządzenia oraz z zarządzenia Dyrektora I LO
a w odniesieniu do nauczycieli - w wysokości wynikającej z rozporządzeń oraz uchwały
nr 46/2009 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 26 marca 2009 r.
- W sprawozdaniach z realizacji wydatków dotyczących wynagrodzeń wykazywano kwoty,
które były zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej.
Wydatki z tytułu wynagrodzeń osobowych (brutto) na dzień 31.12.2013 r. wyniosły
3 179 916,51 zł i stanowiły 69,25 % wydatków ogółem.
Gospodarowanie majątkiem
W ewidencji środków trwałych prowadzonej w I LO według stanu na dzień
31.12.2013 r. figurowały następujące środki trwałe:
nazwa
rodzaj
stawka umorzenia
wartość brutto
1) grunt o pow. 1,0215 ha
050
2,5 %
102 150,00 zł
2) budynek szkoły (1865,1997-99) 107
2,5 %
581 963,65 zł
3) budynek gospodarczy
109
2,5 %
209,50 zł
4) kanalizacja burzowa
211
4,5 %
36 372,74 zł
5) boisko asfaltowe
290
4,5 %
4 338,60 zł
21
6) ogrodzenie
291
4,5 %
1 836,02 zł
7) chodniki betonowe
291
4,5 %
485,77 zł *)
8) nawierzchnia żwirowa
291
4,5 %
2 125,91 zł
9) nawierzchnia betonowa
291
4,5 %
5 694,40 zł
10) szlaban drogowy
291
4,5 %
7 380,00 zł
11) kotły c.o. z osprzętem
310
7,0 %
106 756,85 zł
12) monitoring wizyjny
805 (w.b. 629)
10,0 %
7 990,01 zł **)
13) żyrandol retro
805
10,0 %
4 489,60 zł
razem
861 793,05 zł
*) chodniki betonowe zostały zniwelowane i stanowią podbudowę pod położony chodnik
z kostki brukowej wykonany przez sponsorów (z informacji uzyskanej w jednostce wynika,
że sponsorami byli rodzice młodzieży uczęszczającej do I LO oraz sympatycy tej szkoły).
Jednostka nie posiada dokumentacji określającej wartość wykonanego chodnika.
**) monitoring wizyjny został w kontrolowanej jednostce zaliczony do grupy 8, podgrupy
80 „Narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie, gdzie indziej niesklasyfikowane”
i rodzaju 805 „Wyposażenie i sprzęt kin, teatrów i innych placówek kulturalno-oświatowych”
Do umorzenia monitoringu stosowano stawkę 10 %.
System nadzoru wizyjnego pozwala monitorować dane obszary budynku I LO
i w przypadku jakichkolwiek nieprawidłowości podjąć odpowiednie środki zaradcze.
System służy przede wszystkim do ochrony budynku i przebywających w nim osób; zapewnia
jednoczesny dostęp do obrazu przekazywanego ze wszystkich kamer przemysłowych,
archiwizację danych oraz dostęp do nagranego materiału w postaci wideo. Jest to system
dozorowy, który jest złożoną instalacją składającą się z szeregu urządzeń elektronicznych,
takich jak: rejestratory cyfrowe, kamery, konwertery, krosownice, obiektywy i monitory
oraz niezbędne okablowanie.
System nadzoru wizyjnego stanowi kompleksowy zespół urządzeń zdatnych do użytku
w takiej postaci, w jakiej zostały zmontowane. Posiada wszystkie elementy konstrukcyjne
niezbędne do prawidłowego funkcjonowania, jako całość, zgodnie z przeznaczeniem. Mając
na uwadze sposób jego zamontowania w budynku I LO, należy uznać, iż monitoring nie jest
trwale związany z budynkiem, gdyż można go odłączyć bez uszkodzenia konstrukcji budynku,
jak również składających się na ten system urządzeń.
System ten powinien być –i jest- wyodrębniony jako środek trwały, z uwagi na fakt, iż stanowi
element szybciej zużywalny niż sam budynek i wymaga większych nakładów na konserwacje
i remonty bieżące. Mając powyższe na uwadze, z punktu widzenia kryteriów technicznoużytkowych, a w szczególności możliwości eksploatacji systemu po jego ewentualnym
demontażu, należy uznać go za kompletny i w konsekwencji zdatny do użytku środek trwały.
Zgodnie z Klasyfikacją środków trwałych, system ten należałoby wyodrębnić jako
kompleksowy środek trwały zaklasyfikowany do grupy 6, podgrupy 62, rodzaj 629 „Pozostałe
urządzenia tele- i radiotechniczne” i przyjąć dotychczasową stawkę umorzenia, tj. 10 %.
Powyższa kwalifikacja monitoringu (rodzaj 629) została potwierdzona w podobnym przypadku
przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 7.04.2010
r., sygnatura: ILPB3/423-74/10-5/MC.
W ewidencji środków trwałych znajdują się takie, których wartość początkowa
nie przekracza kwoty 3 500,00 zł; dotyczy to następujących składników majątkowych:
1) budynek gospodarczy
209,50 zł
2) ogrodzenie
1 836,02 zł
3) chodniki betonowe
485,77 zł
4) nawierzchnia żwirowana
2 125,91 zł.
22
Z brzmienia § 6 ust. 3 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r.
w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa,
budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych
zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek
budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2013 r.
poz. 289) wynika, że „Jednorazowo, przez spisanie w koszty w miesiącu przyjęcia do używania,
mogą być umarzane” między innymi pozostałe środki trwałe oraz wartości niematerialne
i prawne o wartości nieprzekraczającej wielkości ustalonej w przepisach o podatku
dochodowym od osób prawnych, dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za koszt
uzyskania przychodu w 100% ich wartości, w momencie oddania do używania. Przytoczona
powyżej regulacja w obecnym stanie prawnym dopuszcza także sukcesywne (okresowe)
umarzanie wartości składników majątkowych, których wartość początkowa nie przekracza
kwoty 3 500,00 zł. Na tej podstawie można przyjąć, iż składniki majątku I LO o wartości nie
przekraczającej 3 500,00 zł figurują w książce środków trwałych prawidłowo.
W poprzednim stanie prawnym (rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca
2006 r. – Dz. U. Nr 142, poz. 1020 z późn. zm.) brzmienie § 5 ust. 3 było kategoryczne:
„Jednorazowo, przez spisanie w koszty w miesiącu przyjęcia do używania, umarza się”
i bezwzględnie nakazywało wskazane enumeratywnie składniki majątku umarzać jednorazowo.
Księgi pomocnicze dotyczące ewidencji szczegółowej środków trwałych prowadzone
są w I LO w formie papierowej księgi inwentarzowej założonej w 1988 r. Ewidencja środków
trwałych (dla przejrzystości ksiąg) jest co roku „odnawiana” tj. w bieżącym roku (B.O.)
wpisywane są figurujące w poprzednim roku środki trwałe po uwzględnieniu zmian (zwiększeń
bądź zmniejszeń) dokonanych w poprzednim roku. Sposób ewidencji jest prawidłowy,
jednakże jest pracochłonny i należałoby prowadzić księgi pomocnicze (szczegółowe)
w systemie informatycznym.
Kontrolowana jednostka prowadzi systematycznie tabelę amortyzacji i umorzeń
środków trwałych. Z tabeli wynika, że wartość umorzenia środków trwałych na dzień
31.12.2013 r. wynosiła 547 439,21 zł, a wartość brutto – 861 793,05 zł i była zgodna ze stanem
wynikającym z ksiąg rachunkowych.
W 2012 r. kontrolowana jednostka otrzymała z Urzędu Miejskiego pismo informujące
tut. Szkołę o przesłaniu przez Urząd Miejski w Przemyślu protokołu przekazania PT środka
trwałego - nieruchomości gruntowej. Według załączonego dowodu – protokołu PT,
nieruchomość na podstawie decyzji Kierownika Urzędu Rejonowego w Przemyślu G-IV-72271/47/98 z dnia 3.11.1998 r. została oddana została I LO w trwały zarząd. Nieruchomość została
oznaczona jako działka nr 936 w obrębie 207 o pow. 1,0215 ha, której wartość określono
na kwotę 102 150,00 zł. Nieruchomość tę zgodnie z przekazanym protokołem przekazaniaprzejęcia środka trwałego zakwalifikowano w Urzędzie Miejskim do rodzaju „050”.
Na podstawie dowodów PT kontrolowana jednostka ujęła nieruchomości oddane
w trwały zarząd w księgach rachunkowych w grupie 0 „Grunty” –(dowód PT stanowi załącznik
nr 13 do protokołu kontroli) klasyfikując je rodzajowo tak, jak to wynikało z oznaczenia
figurującego w dowodzie PT – Protokole przekazania–przejęcia środka trwałego wystawionym
przez Urząd Miejski w Przemyślu.
Należy zauważyć, że ujęty w protokole PT „symbol klasyfikacji rodzajowej grupa 050”
nie znajduje odzwierciedlenia w stanie faktycznym. W Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT)
wprowadzonej w życie rozporządzeniem Rady Ministrów z 10 grudnia 2010 r. wprowadzono
objaśnienia szczegółowe do poszczególnych rodzajów środków trwałych. Z objaśnień
do rodzaju 050 (grupa 0, podgrupa 05 Tereny różne, rodzaj 050 Tereny różne) wynika
co następuje:
23
„Rodzaj ten obejmuje wszystkie pozostałe tereny, których nie można zaliczyć do innych
rodzajów użytków, takie jak:
- grunty przeznaczone do rekultywacji (np. nieczynne hałdy, wysypiska, zapadliska, tereny
po działalności przemysłowej i górniczej oraz po poligonach wojskowych, dla których
właściwe organy zatwierdziły projekty rekultywacji),
- niezagospodarowane grunty zrekultywowane,
- wały ochronne nieprzystosowane do ruchu kołowego”.
Powyższy opis nie odpowiada stanowi faktycznemu, ani opisowi nieruchomości wynikającej
z rejestru gruntów.
Działka oznaczona numerem 936 w obrębie 207 m. Przemyśla położona
przy ul. J. Słowackiego w rejestrze gruntów została opisana jako „Inne tereny zabudowane”(Bi)
(kopia z rejestru gruntów stanowi – zał. nr 14 do protokołu).
Stan rzeczywisty gruntu będącego w trwałym zarządzie I LO jest taki jak w rejestrze
gruntów, natomiast w protokole przekazania PT środka trwałego wpisano niewłaściwie rodzaj
050 „Tereny różne” nie odpowiadający ani danym wynikającym z rejestru gruntów –
prowadzonym w Wydziale Geodezji, Kartografii i Katastru Urzędu Miejskiego-, ani też
stanowi faktycznemu.
Zgodnie z objaśnieniami szczegółowymi zawartymi w załączniku do rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2010 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) –
(Dz. U. z 2010 r. Nr 242, poz. 1622) grupa 0 „Grunty”, podgrupa 03 „Grunty zabudowane
i zurbanizowane”, rodzaj 032 „Inne tereny zabudowane” obejmuje -między innymi- grunty
zajęte pod budynki i urządzenia związane z administracją, służbą zdrowia, handlem,
rzemiosłem, usługami, nauką, oświatą, kulturą i sztuką, wypoczynkiem, łącznością, kultem
religijnym itp. Charakter nieruchomości (opis użytku) pn. „Inne tereny zabudowane” został
w rejestrze gruntów oznaczony zgodnie z określeniem wynikającym z rozporządzenia Ministra
Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów
i budynków (Dz. U. z 2001 r. Nr 38, poz. 454 z późn. zm.).
W związku z opisaną powyżej sytuacją należałoby wystąpić do Urzędu Miejskiego
w Przemyślu o skorygowanie dowodu PT - Protokołu przekazania-przejęcia środka trwałego
odnośnie:
1) właściwego określenia symbolu klasyfikacji rodzajowej (jest 050, powinno być 032),
2) uzupełnienia podstawy prawnej oddania nieruchomości w trwały zarząd I LO, wskazano
jedynie decyzję Kierownika Urzędu Rejonowego w Przemyślu G-IV-7227-1/47/98 z dnia
3.11.1998 r., na podstawie której oddano 60/100 nieruchomości, a należało dodatkowo
wskazać także decyzję Prezydenta Miasta Przemyśla nr MK.72244-21/06/07 z dnia
14.05.2007 r., na mocy której wygaszono trwały zarząd ustanowiony na rzecz Zespołu
Szkół Gastronomicznych i Przemysłu Spożywczego im. Marii Konopnickiej w Przemyślu
przy ul. Bakończyckiej 11, w stosunku do 40/100 niewydzielonych części nieruchomości
zabudowanej, stanowiącej własność Miasta Przemyśla – miasta na prawach powiatu,
oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków w obr. 207 m. Przemyśla jako działka nr 936
o pow. 1,0215 ha, położonej przy ul. Słowackiego 21, objętej KW nr 67570 prowadzoną
przez Sąd Rejonowy w Przemyślu Wydział VI Ksiąg Wieczystych. Równocześnie decyzją
tą ustanowiono nieodpłatnie na rzecz Zespołu Szkół Ogólnokształcących im. Juliusza
Słowackiego w Przemyślu przy ul. Słowackiego 21 trwały zarząd na czas nieoznaczony
w stosunku do 40/100 niewydzielonych części nieruchomości opisanej w pkt 1 - decyzja
z dnia 14.05.2007 r.
24
W ramach ewidencji środków trwałych I LO oprócz ewidencji księgowej prowadzi dla budynku
oznaczonego numerem 21 przy ul. Słowackiego w którym mieści się szkoła - Książkę obiektu
budowlanego.
Zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, I LO posiada
dokumentację (książkę obiektu budowlanego) przeznaczoną do zapisów dotyczących
przeprowadzanych badań i kontroli stanu technicznego, remontów i przebudowy w okresie
użytkowania obiektu budowlanego.
Książka obiektu budowlanego założona 1.01.2009 r. stanowi tom V i jest kontynuacją
wcześniejszych dokumentów przeznaczonych do zapisów dotyczących przeprowadzanych
badań i kontroli stanu technicznego, remontów i przebudowy, w okresie użytkowania obiektu
budowlanego. Książka jest prowadzona według obowiązującego wzoru określonego
rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie książki obiektu
budowlanego (Dz. U. Nr 120, poz. 1134). Dokumentację dołączoną do książki obiektu
budowlanego należy przechowywać w oddzielnych teczkach, ponumerowanych zgodnie
z numeracją spisu w książce obiektu budowlanego. W kontrolowanej jednostce dokumentacja
gromadzona jest chronologicznie, każdy rok jest oddzielony spisem dokumentów i nie
nastręcza trudności z przyporządkowaniem danego dokumentu do odpowiedniej części
i pozycji prowadzonej książki obiektu budowlanego.
Przegląd książki obiektu budowlanego wykazał, że w książce wpisywane są na bieżąco
przeprowadzone kontrole obiektu, a także dokonane remonty.
W części IV. „Dane techniczne charakteryzujące obiekt” powinny być wpisane dane
techniczne budynku. Do podstawowych danych dotyczących charakterystyki technicznoenergetycznej należą:
1) określenie technologii w jakiej budynek został wykonany;
2) liczba kondygnacji, w tym ilość kondygnacji nadziemnych;
3) liczba lokali użytkowych oraz pomieszczeń technicznych;
4) kubatura, powierzchnia: zabudowy, całkowita i ogrzewana;
5) wymiary gabarytowe (o ile jest to możliwe do ustalenia);
6) określenie materiałów użytych w poszczególnych elementach budynku;
7) wyposażenie w instalacje: wodociągową, centralnej ciepłej wody, kanalizacyjną, gazową,
centralnego ogrzewania, elektryczną, odgromową, wentylacji mechanicznej, kanały
wentylacji (grawitacyjnej, kanały spalinowe i dymowe), klimatyzacyjną, telefoniczną,
internetową,
8) wyposażenie budynku w urządzenia techniczne;
9) inne dane według uznania zarządcy, np. liczba miejsc parkingowych, itp.
W prowadzonej książce obiektu budowlanego w części IV. „Dane techniczne charakteryzujące
obiekt” znajduje się opinia konserwatorska (część) do wniosku Prezydenta Miasta Przemyśla
w sprawie dotacji na prace remontowo-konserwatorskie budynku I Liceum Ogólnokształcącego
w Przemyślu. Opinia Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków
z/s w Przemyślu tylko w części przedstawia dane charakteryzujące obiekt (zwłaszcza pod kątem
architektonicznym).
Część V. „Plan sytuacyjny budynku” zawiera plan z zaznaczeniem granic nieruchomości.
Plan nie zawiera jednakże oznaczenia miejsc przyłączenia obiektu do sieci uzbrojenia terenu
oraz armatury lub urządzeń przeznaczonych do odcięcia czynnika dostarczonego za pomocą
tych sieci. Ponadto, trzeba też zaznaczyć położony najbliżej hydrant pożarowy, śmietniki, itd.
Powinny też być naniesione wymiary, odległości i inne dane liczbowe, które charakteryzują
sam obiekt i obszar bezpośrednio z nim związany.
25
W kwestii wymiany okien w budynku nr 21 przy ul. J. Słowackiego oddanym w trwały
zarząd I LO, w dokumentacji jednostki sprawującej trwały zarząd znajduje się jedynie protokół
sporządzony w dniu 24.11.2010 r. przez komisję Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków
w Przemyślu (Pani ……, Pani………………….) przy udziale Pana …………… – Dyrektora I
LO w Przemyślu i Pani ………….. – przedstawiciela Urzędu Miejskiego w Przemyślu.
Protokół stanowi zał. nr 15 do protokołu kontroli. W tej sytuacji, gdy inwestorem
przedsięwzięcia była Gmina Miejska Przemyśl, natomiast obowiązek prowadzenia książki
obiektu budowlanego spoczywa na zarządcy obiektu, należałoby wystąpić do Urzędu
Miejskiego w Przemyślu o udostępnienie kserokopii dokumentacji związanej z wymianą
stolarki (pozwolenia, protokół odbioru robót budowlanych, atesty, gwarancje, zalecenia
wynikające z dokumentacji technicznej, np. konserwacja).
W ramach obowiązków związanych z gospodarką majątkiem jednostki
oraz obowiązków wynikających z ustawy o rachunkowości i ustawy o finansach publicznych
(w zakresie funkcjonowania kontroli zarządczej) kontrolowana jednostka przeprowadzała
w 2013 r. inwentaryzacje.
W I LO środki trwałe (w tym pozostałe środki trwałe) znajdują się na terenie
strzeżonym; obiekty są zamykane, założony jest też monitoring. Na koniec okresu
sprawozdawczego (31.12.2013 r.) kontrolowana jednostka sprawdziła rzeczywisty stan
środków trwałych w drodze spisu z natury. Inwentaryzacja została rozliczona przez główną
księgową. Rzeczywisty stan środków trwałych ustalony w drodze spisu z natury przedstawiał
wartość początkową w kwocie 861 793,05 zł i był zgodny ze stanem figurującym w księgach
rachunkowych. Wynik inwentaryzacji został zatwierdzony przez Dyrektora I LO.
Odnośnie inwentaryzacji nieruchomości gruntowej zauważa się, że została
przeprowadzona w drodze spisu z natury: poz. 13 arkusza spisu z natury.
Prawidłowo inwentaryzacja gruntu powinna być przeprowadzona w drodze weryfikacji
poprzez porównanie stanu figurującego w księgach rachunkowych ze stanem wynikającym
z Rejestru gruntów, który jest prowadzony w Urzędzie Miejskim w Przemyślu. Wypis
z Rejestru gruntów (a w kolejnych latach potwierdzenie stanu na tym dokumencie przez
upoważnione przez Prezydenta Miasta Przemyśla osoby z umieszczeniem daty uzgodnienia
stanu) stanowi dowód przeprowadzenia inwentaryzacji gruntów w drodze weryfikacji;
powierzchnia, opis nieruchomości – rodzaj gruntu. Sposób inwentaryzacji gruntów (w drodze
weryfikacji) został ustalony w § 6 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca
2010 r.: „Inwentaryzacja nieruchomości powinna zapewnić porównanie danych wynikających
z ewidencji księgowej z ewidencją odpowiednio gminnego, powiatowego i wojewódzkiego
zasobu nieruchomości”.
Pozostałe środki trwałe figurujące na koncie 013 zinwentaryzowano według stanu
na dzień 31.12.2013 r. w drodze weryfikacji. Stan pozostałych środków trwałych według
książek inwentarzowych wynosił 588 623,57 zł i był zgodny ze stanem wykazanym w księgach
rachunkowych. Inwentaryzację rozliczyła główna księgowa, a jej wyniki zatwierdził dyrektor
jednostki.
Wartości niematerialne i prawne zostały zinwentaryzowane w drodze weryfikacji.
Sporządzono wykaz programów używanych w I LO i wartość porównano z księgami
rachunkowymi. Stan faktyczny wykazany w inwentaryzacji wynoszący 40 303,69 zł był
zgodny ze stanem wykazanym w księgach rachunkowych. Inwentaryzacja została rozliczona
przez główną księgową, a jej wynik zatwierdzony przez dyrektora jednostki.
Wartość zbiorów bibliotecznych wynikająca z ewidencji prowadzonej przez bibliotekę
szkolną wynosiła na dzień 31.12.2013 r. – 55 924,70 zł. Księgozbiór liczył 17 148 woluminów,
a jego wartość była zgodna ze stanem wykazanym w księgach rachunkowych na koncie 014.
26
Weryfikacja stanu zbioru bibliotecznego została podpisana przez bibliotekarki i główną
księgową oraz zatwierdzona przez dyrektora I LO.
W drodze weryfikacji dokonanej przez główną księgową dokonano inwentaryzacji
stanu aktywów i pasywów, które na dzień 31.12.2013 r. wynosiły odpowiednio:
1) 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych”
311,61 zł
2) 225 „Rozrachunki z budżetami”
53 848,00 zł
3) 229 „Pozostałe rozrachunki publicznoprawne”
331 469,57 zł
4) 231 „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”
302 344,15 zł
5) 071 „Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych” 547 439,21
6) 072 „Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych
i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych”
684 851,96
7) 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”
47 452,89
8) 800 „Fundusz jednostki”
4 115 200,48
Protokół rozliczenia inwentaryzacji z dnia 10.01.2014 r. przeprowadzonej w drodze
weryfikacji sald figurujących w ewidencji księgowej z dokumentacją źródłową zawiera
stwierdzenie, że salda wymienionych aktywów i pasywów zostały ustalone prawidłowo i są
realne. Wyniki rozliczenia inwentaryzacji zatwierdził dyrektor jednostki.
Kontrolowana jednostka prawidłowo dokonała inwentaryzacji stanu zobowiązań
figurujących na koncie 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami” w drodze weryfikacji.
W dokumentach księgowych znajdują się potwierdzenia sald sporządzone przez kontrahentów
według stanu np. na dzień 31.10.2013 r., 30.11.2013 r. W celu wypełnienia obowiązku
inwentaryzacji według stanu na dzień 31.12.2013 r., kontrolowana jednostka dodała obroty
na koncie po tym dniu na który potwierdzono (uzgodniono) saldo - do dnia bilansowego i w ten
sposób zweryfikowała stan pasywów.
Inwentaryzację w drodze weryfikacji sporządza się na podstawie zestawienia obrotów i sald
oraz porównania wyniku z dokumentacją. Pracownicy tzw. merytoryczni obowiązani są
wspólnie z księgowym sprawdzić dokumenty i porównać je z zapisami ksiąg rachunkowych
pod kątem zgodności sald oraz ocenić ich realność i prawidłowość zastosowanej wyceny.
Weryfikację powinny przeprowadzać osoby merytorycznie zajmujące się danymi aktywami
i pracownicy księgowości, np. inwentaryzacja wartości niematerialnych i prawnych licencji
na programy komputerowe – informatyk i księgowy, roszczenia sporne – radca prawny
i księgowy, inwestycje (modernizacja, ulepszenie)– pracownik odpowiedzialny za realizację
inwestycji i księgowy. Ze względu na brak możliwości zatrudnienia (bariera finansowa)
np. radcy prawnego, informatyka, osoby zajmującej się zagadnieniami inwestycyjnymi,
całością spraw obarczeni są pracownicy księgowości.
W drodze potwierdzenia salda zinwentaryzowano stan środków na rachunku bankowym
służącym do ewidencji środków na:
1) wydatki budżetowe
stan
0 zł,
2) dochody budżetowe
stan
0 zł,
3) środków Rady Rodziców
stan
4 155,90 zł,
4) środków ZFŚS
stan
15 069,41 zł,
oraz uzyskano od kontrahentów pisemne potwierdzenia sald figurujących na koncie
201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”.
Pozostałe aktywa i pasywa zostały zinwentaryzowane w drodze weryfikacji. Protokół
rozliczenia inwentaryzacji przeprowadzonej w drodze weryfikacji nie wykazał różnicy między
saldami figurującymi w ewidencji księgowej a dokumentacją źródłową; salda zostały ustalone
prawidłowo i były realne. Protokół został zatwierdzony przez Dyrektora I LO.
Należności na dzień 31.12.2013 r. przedstawiały się następująco:
27
1) pracownicy szkoły z tyt. pożyczek mieszkaniowych z ZFŚS (234)
2) Placówka Kształcenia Policealnego i Kursowego „MITEINANDER”(221)
(w tym odsetki na 31.12.2013 r. – 1,66 zł),
3) …………………….. Przemyśl (221)
(w tym odsetki na 31.12.2013 r. – 0,50 zł)
ogółem
74 661,00 zł
183,46 zł
128,15 zł
.
74 972,61 zł
Zobowiązania na dzień 31.12.2013 r. dotyczyły następujących dostawców, instytucji i osób:
PGE Obrót SA (201)
15 856,42 zł
PGNiG SA (201)
24 922,40 zł
PGK Przemyśl (201)
24,60 zł
InterRisk TU SA O/Tarnów (201)
1 712,00 zł
PWiK Sp. z o.o. Przemyśl (201)
4 035,97 zł
PCKiN ZAMEK (201)
36,00 zł
Centrum Doradczo-Szkoleniowe BHP Ekspert (201)
307,50 zł
Gmina Miejska Przemyśl (201 )
558,00 zł
Urząd Skarbowy w Przemyślu (225) - zaliczka na podatek dochodowy
od osób fiz. za m-c X, XI, XII 2013 r. plus odsetki od nieterminowej płatności
podatku
53 348,00 zł
10) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (229) - składki ZUS od wynagrodzeń
za m-ce X, XI, XII 2013 r., od jednorazowego dodatku uzupełniającego
dla nauczycieli, dodatkowego wynagr. rocznego, godzin ponadwymiarowych
za XII.2013 r. plus odsetki od nieterminowej płatności składek ZUS
331 469,57 zł
11) pracownicy szkoły (231) - dodatkowe wynagr. roczne, jednorazowy
dodatek uzupełniający dla nauczycieli (art. 30 KN)
302 344,15 zł
12) emeryt szkoły (240) przyznane świadczenie socjalne, nie podjęte
przez uprawnionego
500,00 zł
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
ogółem
735 114,61 zł
Kontrola zarządcza
Zarządzenie nr 24/2010 Dyrektora I LO z dnia 27 grudnia 2010 r. w sprawie
funkcjonowania kontroli zarządczej określa czym jest kontrola zarządcza (stanowi ogół działań
podejmowanych przez dyrektora i wszystkich pracowników szkoły … „dla zapewnienia
realizacji celów i zadań statutowych szkoły w sposób zgodny i spójny z prawem, efektywny,
oszczędny i terminowy”). Zarządzenie określa także cele kontroli zarządczej oraz działania
podejmowane przez jednostkę w celu wyeliminowania występujących ryzyk oraz usunięcia
skutków ich wystąpienia. Zarządzenie nr 24/2010 Dyrektora I LO z dnia 27 grudnia 2010 r.
stanowi zał. nr 16 do protokołu.
Realizując dyspozycje wynikające z § 5 ust. 7 pkt 1 „Polityki zarządzania ryzykiem
w Mieście Przemyślu”, stanowiącej załącznik do Zarządzenia Nr 113/2012 Prezydenta Miasta
Przemyśla z dnia 30 kwietnia 20l2 r. w sprawie zarządzania ryzykiem w Mieście Przemyślu,
kontrolowana jednostka przedłożyła propozycje do ujęcia w „Rejestrze Ryzyk Strategicznych
Miasta Przemyśla na 2013 rok”. W piśmie I LO –S.0720/25.1/12 z dnia 26.11.2012 r.
w zakresie ryzyk występujących w obszarze edukacja, oświata i wychowanie wymieniono
ryzyka występujące w następujących strefach:
„1)
ryzyko finansowe – brak płynności finansowej szkół i placówek oświatowych;
niezabezpieczenie środków na realizację zadań statutowych,
28
ryzyko kadrowe – niedobór właściwie przygotowanej kadry nauczycielskiej
w kontekście realizacji nowej podstawy programowej,
3)
ryzyko demograficzne – zmniejszenie populacji dzieci i młodzieży pociągające
za sobą konieczność drastycznej likwidacji sieci szkół i placówek wychowawczych”.
Zaproponowane przez I LO potencjalne (i faktycznie występujące) rodzaje ryzyk nie zostały
uwzględnione w rejestrze ryzyk strategicznych opracowanym w Urzędzie Miejskim
w Przemyślu.
Z zakresu edukacji w Rejestrze ryzyk strategicznych Miasta Przemyśla na rok 2013
w Urzędzie Miejskim w Przemyślu ujęto ryzyka dotyczące 2 zadań:
 zwiększenia liczby dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym,
 podnoszenia wyników egzaminów zewnętrznych.
Pierwsze z wymienionych zadań nie dotyczyło działalności I LO, natomiast w drugim obszarze
opisano w rejestrze 3 ryzyka odnoszące się do przygotowania uczniów i ich potencjału.
2)
Do zadań kierowników jednostek organizacyjnych urzędu i kierowników jednostek
organizacyjnych miasta należy w szczególności:
1) przedkładanie propozycji do ”Zestawienia celów i zadań strategicznych”,
2) określanie celów i zadań operacyjnych, za które ponoszą odpowiedzialność,
3) monitorowanie i raportowanie stopnia realizacji celów i zadań strategicznych
i operacyjnych,
4) zarządzanie ryzykiem występującym w działaniach kierowanej jednostki organizacyjnej,
5) identyfikacja i analiza ryzyk strategicznych i operacyjnych,
6) opracowywanie propozycji i wdrażanie mechanizmów kontrolnych dotyczących ryzyk,
7) dokonywanie przeglądów ryzyk i proponowanie ewentualnych zmian w rejestrach ryzyk,
8) stałe monitorowanie skuteczności mechanizmów kontrolnych i przyjętych metod
przeciwdziałania ryzyku oraz dokonywanie kwartalnych przeglądów ryzyk i proponowanie
ewentualnych zmian,
9) sporządzanie i przedkładanie informacji i sprawozdań,
10) składanie „Deklaracji dotyczącej zarządzania ryzykiem”.
W związku z obowiązkiem sprawowania kontroli zarządczej, w I LO w Przemyślu
znajdują się -między innymi- następujące dokumenty, procedury dotyczące środowiska
wewnętrznego:
1) Statut Szkoły oraz programy i regulaminy stanowiące kolejne załączniki do Statutu, a to:
a) regulamin szkoły
b) szkolny program wychowawczy,
c) wewnątrzszkolny system oceniania,
d) regulamin Rady Pedagogicznej,
e) regulamin Rady Rodziców,
f) regulamin Samorządu Uczniowskiego,
g) regulamin korzystania z pracowni szkolnych i szatni,
h) regulamin biblioteki szkolnej,
i) regulamin wycieczek szkolnych i wzory dokumentacji,
j) regulamin rekrutacji do I Liceum Ogólnokształcącego,
k) regulamin pracy,
l) kryteria oceniania pracy nauczyciela.
2) Regulamin dokonywania ocen pracowników samorządowych zatrudnionych w I LO
stanowiący załącznik do zarządzenia nr 15/2010 dyrektora z dnia 16.08.2010 r.,
29
3) Regulamin naboru na wolne stanowiska urzędnicze, w tym kierownicze stanowiska
urzędnicze w I Liceum Ogólnokształcącym – zarządzenie nr 10/2011 dyrektora z dnia
31 maja 2011 r.,
4) Regulamin służby przygotowawczej w I LO – zarządzenie dyrektora nr 10/2011 dyrektora
z dnia 31 maja 2011 r.,
5) zarządzeniem nr 01/2009 z dnia 5 stycznia 2009 r. dyrektor I LO wprowadził w życie
Instrukcję kancelaryjną, jednolity rzeczowy wykaz akt, instrukcję archiwalną – stanowiące
załączniki do wydanego zarządzenia,
W ramach celów i zarządzania ryzykiem w I LO funkcjonują w szczególności
następujące dokumenty: arkusz organizacji szkoły, plan kontroli zarządczej, plan nadzoru
pedagogicznego, plan finansowy.
Mechanizmy kontroli zostały uwidocznione w następujących dokumentach:
 Zasady (polityka) rachunkowości
W 2013 r. w I LO obowiązywały zasady rachunkowości określone zał. nr 1
do zarządzenia nr 26/2010 z dnia 30.12.2010 r. zmienione następującymi aneksami:
1) aneks nr 1 wprowadzony w życie zarządzeniem nr 7/2012 Dyrektora I LO z dnia
31.05.2012 r.
2) aneks nr 2 wprowadzony w życie z dniem 1 stycznia 2013 r. – zarządzenie nr 2/2013
Dyrektora I LO z dnia 4.01.2013 r.
Wzory pieczątek stosowanych do kontroli dowodów księgowych zostały określone
w załączniku nr 2 do zarządzenia nr 26/2010 z dnia 30.12.2010 r.
Stosownie do art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości,
kontrolowana jednostka na bieżąco aktualizuje politykę rachunkowości.
Kontrola zarządcza sprawowana jest także poprzez prowadzenie:
 książki obiektu budowlanego,
 rejestru zawartych umów,
 wykazu używanych programów komputerowych,
 w zakresie edukacji - poprzez prowadzenie dzienników lekcyjnych,
W zakresie ochrony zasobów w I LO stosowana jest następująca dokumentacja:
 oświadczenia dotyczące odpowiedzialności majątkowej pracowników,
 instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Obiektu – zał. do zarządzenia nr 6/2013
dyrektora I LO z dnia 26 czerwca 2013 r.,
 procedura zapewniająca bezpieczeństwo danych osobowych na którą składa się
„Polityka bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych w I LO” oraz „Instrukcja
Bezpieczeństwa Przetwarzania Danych Osobowych w I Liceum Ogólnokształcącym
im. Juliusza Słowackiego w Przemyślu” stanowiące załączniki do zarządzenia
nr 25/2010 z dnia 27 grudnia 2010 r.,
 instrukcja przeprowadzania ewakuacji z budynku I LO na wypadek pożaru lub innego
zagrożenia stanowiąca załącznik do zarządzenia nr 13/2010 dyrektora I LO z dnia
14 czerwca 2010 r.,
 ewidencja druków ścisłego zarachowania,
 instrukcja kasowa – stanowiąca załącznik do zarządzenia nr 19/2012 dyrektora I LO
z dnia 31 grudnia 2012 r.,
 w kwestii wnoszenia opłaty za sporządzenie duplikatu świadectwa lub legitymacji
szkolnej obowiązywało zarządzenie nr 12/2007/2008 dyrektora I LO z dnia 5.12.2007 r.
wydane na podstawie ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (aktualnie
Dz. U. z 2012 r., poz. 1282 z późn. zm. ),
30
 regulamin wynagradzania pracowników samorządowych– zarządzenie nr 14/09 z dnia
18 czerwca 2009 r.,
 regulamin ZFŚS – zarządzenie nr 5/2014 dyrektora I LO z dnia 24 marca 2014 r.,
 regulamin wynagradzania pracowników samorządowych – zarządzenie nr 14/09 z dnia
18.06.2009 r.
W obszarze informacji i komunikacji w I LO stosowano następującą dokumentację:
 instrukcja kancelaryjna,
 jednolity rzeczowy wykaz akt,
 zarządzenia i komunikaty Dyrektora I LO,
W sferze monitorowania i oceny funkcjonowały następujące dokumenty:
 sprawozdania z działalności szkoły (budżetowe, statystyczne),
 sprawozdania finansowe,
 protokoły przeglądów stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa,
 ewidencja czasu pracy,
 procedura w zakresie dokonywania oceny nauczycieli.
Przegląd poszczególnych etapów (elementów) składających się na kontrolę zarządczą
w I LO nie wykazał nieprawidłowości.
Załączniki:
1. upoważnienie do przetwarzania danych osobowych,
2. protokół kontroli kasy,
3. zestawienie zawartych umów dotyczących wynajmowania powierzchni w 2013 r.,
4. pismo Urzędu Miejskiego w Przemyślu znak: FB.3021.208.2012 z 21.06.2012 r. dotyczące
kwalifikowania wpływów z tytułu zwrotu wydatków poniesionych na energię elektryczną,
gaz, wodę i wywóz nieczystości,
5. zestawienie naliczonych składek należnych ZUS oraz zaliczek na podatek dochodowy
od osób fizycznych należnych Urzędowi Skarbowemu,
5a wnioski do organu prowadzącego o zwiększenie planu wydatków oraz o przekazanie
środków finansowych na rachunek bankowy jednostki, informacje o sytuacji budżetowej
przedkładane do Urzędu Miejskiego w Przemyślu (pismo I LO-F/0311/29/2013 z dnia
11.10.2013 r. oraz pismo I LO-F/0311/39/2013),
6. zestawienie średniorocznego faktycznego zatrudnienia w 2013 r.,
7. pismo E.3020.4.2012 z 11.12.2012 r. dotyczące kwot dochodów i wydatków będących
podstawą do opracowania projektów planów finansowych na 2013 r.,
8. pismo I LO-F/0311/23/2012 z dnia 17.12.2012 r. informujące o niedoszacowaniu kwot
na wydatki z tytułu wynagrodzeń i pochodnych wyliczonych na podstawie arkusza
organizacyjnego,
9-10. pisma: I LO w Przemyślu z 9.08.2013 r. oraz 12.09.2013 r. stanowiące wnioski jednostki
o zwiększenie planu wydatków na wynagrodzenia i pochodne,
11. wykaz nauczycieli zatrudnionych w I LO,
12. wykaz pracowników samorządowych,
13. protokół przekazania-przejęcia nieruchomości oddanej w trwały zarząd I LO,
14. kopia z rejestru gruntów dotycząca działki nr 936, obręb 207 M.Przemyśl,
15. protokół odbioru prac remontowo-konserwatorskich związanych z wymianą stolarki
okiennej,
16. zarządzenie nr 24/2010 Dyrektora I Liceum Ogólnokształcącego im. J. Słowackiego
w Przemyślu z dnia 27 grudnia 2010 r. w sprawie funkcjonowania kontroli zarządczej.
31
Na tym protokół zakończono i po uprzednim odczytaniu podpisano.
Pana Dyrektora I Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego w Przemyślu
poinformowano o przysługujących uprawnieniach, tj. o prawie zgłoszenia umotywowanych
zastrzeżeń, co do faktów ustalonych w protokole oraz o prawie zgłoszenia zarządzającemu
kontrolę pisemnych wyjaśnień dotyczących okoliczności i przyczyn powstania uchybień
opisanych w protokole kontroli w terminie siedmiu dni od daty podpisania protokołu.
Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden
pozostawiono Dyrektorowi jednostki. Pan Dyrektor oświadczył, że zastrzeżeń nie wnosi.
Przemyśl, dnia 21 lipca 2014 r.
Kontrolujący
Kontrolowany
……………………………….
………………………….
Anonimizacji protokołu dokonała Krystyna Pankiewicz – gł. Specjalista w Wydz. OKK-II
32