Pejzaż romantyczny - cechy charakterystyczne. Omów temat na

Pejzaż romantyczny - cechy charakterystyczne.
Omów temat na podstawie wybranych utworów
Epoka romantyzmu charakteryzował się między innymi zachwytem
naturą i jej dynamiczną, nieokiełznana istotą. Przedstawicieli tego nurtu
fascynowała przyroda, która nie podlega panowaniu człowieka, jest
pierwotna, groźna, niezdobyta i monumentalna. Inspiracją do
opisywania krajobrazu były dla romantyków podróże.
Krajobraz w „Marii” Antoni Malczewskiego bliski jest estetyce
niemieckiego romantyzmu. Przenikają się tu pejzaż rzeczywisty z
mitycznym. Natura jest milczącym świadkiem zmagań człowieka z
losem i historią, a wszelkie jej zjawiska to wskazówki losu. Natura jest
nadrzędna wobec człowieka, nieprzenikniona, nie niesie ze sobą nic
optymistycznego.
Zygmunt Krasiński w „Nie-Boskiej komedii” ukazał w zderzeniu z
majestatycznymi pejzażami i potęgą przyrody nikłość i znikomość
ludzką. Jest to zapowiedź triumfu tego co wieczyste i trwałe.
Juliusz Słowacki tworzył wspaniałe pejzaże mistyczne. Według niego
natura jest medium między człowiekiem i historią oraz Bogiem i
człowiekiem. W swym poetyckim traktacie „Genesis z ducha” oraz
utworze „Król-Duch” zawarł koncepcję pejzażu, który jest znakiem
rzeczywistości duchowej. Podporządkowany jest on człowiekowi, który
jest wyższym stadium wcielenia ducha. W „Samuelu Zborowskim”
natura pojawia się jako sen, marzenie, wizja.
Krajobraz Syberii jest ważny dla historycznej świadomości romantyków.
Jest on ucieleśnieniem bezkresu, wrogiej nieskończoności, kontrastu
między swobodną potęgą przyrody i niedolą zniewolonych ludzi.
Pojawia się w dziełach Adama Mickiewicza.
Przestrzeń stepów jest dla romantycznych twórców przestrzenią ludzi
wolnych i dzikich, miejsce wielkiej przygody, gdzie również odkrywano
znaki narodowej przeszłości. Step pojawia się u Malczewskiego i
Mickiewicza. Uważano, że w stepie odbija się oblicze Boga i objawia
jego wielkość i władza nad historią.
Pejzaże egzotyczne kierowały myśli emigrantów ku Polsce, jak w
„Sonetach krymskich” Mickiewicza czy „Na szczycie piramid”
Słowackiego. Wspaniałość i odmienność obcych krajobrazów
kontrastowana była ze swojskością ojczystych ukochanych stron.
Także pejzaże rodzime miały swój urok. Pieśń o ziemi naszej
Wincentego Pola cieszyła się ówcześnie popularnością jako
patriotyczna i ludowa podróż po Polsce.