Charakterystyka pozycji bilansowych

Charakterystyka pozycji bilansowych
Tadeusz Dudycz
Tab. Błąd! W dokumencie nie ma tekstu o podanym stylu.-1. Rodzaje, tworzenie i wycena
aktywów
Typ
Rodzaj
Tworzenie i przeznaczenie
Wycena
1
2
Wartości
niematerialne
prawne
Aktywa trwałe
Rzeczowe
aktywa trwałe
3
Są to nabyte przez jednostkę
i prawa majątkowe nadające się do
gospodarczego
wykorzystania.
Zalicza się do nich: autorskie
prawa
majątkowe,
licencje,
koncesje, prawa do wynalazków,
patentów znaków towarowych,
wzorów użytkowych, know how.
Także wartość firmy rozumianą
jak różnica pomiędzy ceną
nabycia jednostki a niższą jej
wartością księgową, oraz koszty
zakończonych
prac
rozwojowych.
Składają
się
ze
środków
trwałych, którymi są aktywa
przeznaczone
na
potrzeby
jednostki, których przewidywany
okres użytkowania przewyższa
rok.
Zaliczamy
do
nich:
nieruchomości,
maszyny,
urządzenia, środki transportu i
inne rzeczy, ulepszenia obcych
środków
trwałych,
inwentarz
żywy. W skład tych aktywów
wchodzą także środki trwałe w
budowie oraz zaliczki na środki
trwałe w budowie
Inwestycje
długoterminowe
Są to aktywa finansowe nabyte
w celu osiągnięcia korzyści
ekonomicznych wynikających z
przyrostu wartości tych aktywów,
jak również uzyskiwanych odsetek
i dywidend. W skład inwestycji
wchodzą również nieruchomości
oraz wartości niematerialne i
prawne, które nie są użytkowane
przez jednostkę lecz nabyte w
celach identycznych jak aktywa
finansowe.
Należności
długoterminowe
Wynikające z umowy przyszłe
wpływy korzyści ekonomicznych
określone co do terminu i kwoty,
gdy termin ich wpływu jest dłuższy
od 12 miesięcy licząc od dnia
bilansowego. Do należności tych
nie zalicza się należności z tyt.
dostaw i usług.
4
Według cen nabycia lub
kosztów
wytworzenia
lub
wartości przeszacowanej po
aktualizacji
wyceny
pomniejszone
o
odpisy
amortyzacyjne
lub
umorzeniowe, a także odpisy z
tytułu trwałej utraty wartości
Środki trwałe wycenia się
według cen nabycia lub
kosztów
wytworzenia
lub
wartości przeszacowanej po
aktualizacji
wyceny
pomniejszone
o
odpisy
amortyzacyjne
lub
umorzeniowe, a także odpisy z
tytułu trwałej utraty wartości.
Natomiast środki trwałe w
budowie
według
ogółu
kosztów
związanych
z
nabyciem lub wytworzeniem
pomniejszone o odpisy z tytułu
trwałej utraty wartości
Udziały w innych jednostkach
według ceny nabycia, którą
można
przeszacować
do
wartości
rynkowej
pomniejszonej o odpisy z tytułu
trwałej
utraty
wartości.
Nieruchomości
i
wartości
niematerialne
i
prawne
analogicznie jak środki trwałe i
wartości
niematerialne
nie
zaliczone do inwestycji a
dodatkowo
według
ceny
rynkowej lub innej godziwej.
W kwocie wymagalnej zapłaty
z
zachowaniem
zasady
ostrożności.
Długoterminowe
rozliczenia
międzyokresowe
(czynne)
Są to aktywowane (ujęte w
aktywach)
koszty
przyszłych
okresów,
których
rozliczanie
(przenoszenie w koszty) trwa
dłużej niż 12 m-cy od dnia
bilansowego) Wynikają one ze
stosowania
zasady
współmierności przychodów i
kosztów, a więc przypisywania
kosztów do tych okresów w
których przyczyniały będą się do
osiągania przychodów.
Materiały
Rzeczowe aktywa nabyte w celu
zużycia na własne potrzeby.
Półprodukty Wyroby, które przeszły określoną
i produkty
fazę produkcji lub są w trakcie
toku
procesu produkcyjnego i będą
wykorzystane
w
dalszym
procesie.
Produkty
Są to efekty działalności firmy
gotowe
przeznaczone do sprzedaży
W
kwocie poniesionej z
zachowaniem
zasady
ostrożności
W cenach nabycia lub zakupu
W wysokości bezpośrednich
kosztów
wytworzenia,
lub
materiałów bezpośrednich lub
nie wycenia się wcale
Aktywa obrotowe
Zapasy
Według kosztów wytworzenia
nie wyższych od cen ich
sprzedaży netto na dzień
bilansowy lub według ceny
sprzedaży netto podobnych
produktów
pomniejszonej o
przeciętny zysk brutto na
sprzedaży.
Towary
Nabyte
rzeczowe
składniki W cenach nabycia lub zakupu
aktywów
przeznaczone
do
odsprzedaży
w
stanie
nieprzetworzonym
Zaliczki na Są
to
środki
pieniężne Według wartości nominalnej
poczet
przekazane dostawcom z góry za
dostaw
aktywa zaliczane do zapasów
Należności
Wynikające z umowy przyszłe W kwocie wymagalnej zapłaty
krótkoterminowe wpływy korzyści ekonomicznych z
zachowaniem
zasady
określone co do terminu i kwoty, ostrożności
gdy za wyjątkiem należności z tyt.
dostaw i usług, termin ich wpływu
jest dłuższy od 12 miesięcy licząc
od dnia bilansowego.
Inwestycje
Są to inwestycje, które ze swojej Według wartości rynkowej lub
krótkoterminowe natury łatwo się poddaje realizacji ceny nabycia w zależności,
oraz w zamierzeniu utrzymuje się która z nich jest niższa
je w posiadaniu nie dłużej jak
przez rok. (MSR 25.4)
Krótkoterminowe Są to aktywowane (ujęte w W
kwocie poniesionej z
rozliczenia
aktywach)
koszty
przyszłych zachowaniem
zasady
międzyokresowe okresów,
których
rozliczanie ostrożności
(czynne)
(przenoszenie w koszty) trwa
krócej niż 12 m-cy od dnia
bilansowego)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Ustawa o rachunkowości z dnia 29.09.1994 Dz.U. nr ….,
G. Bailey, K. Wild, Międzynarodowe Standardy Rachunkowości w praktyce, FRR w Polsce, Warszawa
2000
Tab. Błąd! W dokumencie nie ma tekstu o podanym stylu.-2. Rodzaje i przeznaczenie kapitałów
Typ Rodzaj
Kapitał podstawowy
Kapitał zapasowy
Kapitał własny
Kapitały rezerwowe
Przeznaczenie/definicja
Stanowi bazę finansową
dla działania
przedsiebiorstwa i jest
formalną gwarancją
zaspokojenia roszczeń
wierzycieli spółki
Jest rezerwą finansową
stabilizującą działalność
przedsiębiorstwa i służy
głównie do pokrycie
ewentualnych start
Może być przeznaczony
na wypłaty dywidend jak
również źródłem
finansowania inwestycji,
prac badawczo
rozwojowych, czy
szczególnych świadczeń
na rzecz pracowników
Kapitał z aktualizacji Odzwierciedla różnice
wyceny
wartości netto środków
trwałych powstałe na
skutek aktualizacji ich
wyceny (zgodnie z
odpowiednimi
przepisami). Także wynik
przeszacowania
aktywowanych inwestycji
powodujące wzrost ich
wartości oraz różnice z
przeszacowania wartości
instrumentów
finansowych
Zysk (strata) z lat Jest to kwota korekty
ubiegłych
usuwajacej błąd
popełniony w
poprzednich latach
obrotowych, w
następstwie, którego nie
można uznać
sprawozdania
finansowego, że rzetelnie
przedstawia wynik
finansowy za rok lub lata
poprzednie.
Zysk (strata) netto
Jest to zysk za dany rok
obrotowy ustalany na
podstawie zapisów w
księgach rachunkowych
Tworzenie
Z pierwotnie wniesionych
wkładów przez wspólników
przy zakładaniu
przedsiębiorstwa oraz
późniejszych wkładów
podwyższających ten kapitał
Głównym źródłem tego
kapitału jest tzw agio, czyli
nadwyżka uzyskana ze
sprzedaży udziałów powyżej
ich wartości nominalnej.
Tworzony jest także z
odpisów z zysku (8%
obligatoryjnie dla spółek
akcyjnych) oraz z dopłat
dokonanych przez
akcjonariuszy w zamian za
specjalne uprawnienia
Tworzony jest dobrowolnie z
odpisów z zysku
Odpisy z zysku
netto w ciągu roku
obrotowego
(wartość ujemna)
Odpowiada wartości
zaliczkowanej
dywidendy, o którą
pomniejsza kapitały
własne za dany rok.
Zaliczka na dywidendę nie
może przekraczać połowy
zysku osiągniętego od końca
ostatniego roku obrotowego,
wykazanego w sprawozdaniu
finansowym, zbadanym przez
biegłego rewidenta,
powiększonego o
niewypłacone zyski z
poprzednich lat obrotowych,
umieszczone w kapitałach
rezerwowych
przeznaczonych na wypłatę
dywidendy oraz
pomniejszonego o straty z lat
ubiegłych i kwoty
obowiązkowych kapitałów
rezerwowych tworzonych
zgodnie z ustawą lub
statutem
na Są to rezerwy na znane
jednostce ryzyko,
grożące straty oraz skutki
innych zdarzeń
Zobowiazania
Kredyt bankowy,
Służą głównie do
długoterminowe
obligacje
finansowania stałych potrzeb
majątkowych
Zobowiązania
Służą głównie do
krótkoterminowe
finansowania zmiennych
potrzeb majątkowych
Rozliczenia
Są to prawdopodobne
międzyokresowe
zobowiązania za
świadczenia wykonane
zgodnie z umową,
przypadające na bieżący
okres obrotowy, których
kwotę można oszacować,
choć data wymagalności
zobowiązania nie jest
jeszcze znana, więc nie
podlegały obowiązkowi
fakturowania przed
dniem bilansowym.
Kapitał obcy
Rezerwy
zobowiązania
Źródło: opracowanie własne na podstawie: G. Maślanko, M. Ratajczak, Kapitały własne w
spółkach handlowych. W spółce kapitałowej i komandytowo-akcyjnej, „Dobra Firma”, 18.09.2003, s.
F6-F7, T. Maślicki, Wycena i prezentacja kapitału własnego, „Dobra Firma” 20.03.2003 s. F5-F6, T.
Maślicki, Rezerwy i zobowiązania, „Dobra Firma”, 13.03.2003, s. F6-F7.