EFS szansą dla młodych: wykształcenie

PANEL II: EFS REALIZOWANY Z POZIOMU REGIONALNEGO
Moderator:
Paweł Chorąży - Dyrektor Departamentu EFS, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju
Paneliści:
Wallis Goelen – Vanderbrock - Dyrekcja Generalna ds. Zatrudnienia, Spraw
Społecznych i Włączenia Społecznego - Komisja Europejska
Radomir Matczak - Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego,
UM Województwa Pomorskiego
Jarosław Wesołowski - Dyrektor Wydziału EFS, UM Województwa Śląskiego
Prof. dr hab. Irena Kotowska - Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Celem panelu była dyskusja na temat efektywności wsparcia z Europejskiego Funduszu Społecznego
udzielanego na poziomie regionalnym, a także wpływu interwencji EFS na regionalne rynki pracy.
W trakcie panelu przedyskutowana została kwestia regionalizacji wsparcia EFS, która jest zarówno
szansą, jak i wyzwaniem w odniesieniu do efektywności interwencji tego Funduszu.
W pierwszej części spotkania podkreślona została konsekwencja w dążeniu do regionalizacji EFS
w Polsce. Przypomniano, że wykorzystywanie EFS w Polsce rozpoczęto w ramach dość
scentralizowanej struktury i zarządzania z poziomu krajowego. W okresie 2007-2013 nastąpiła
częściowa decentralizacja wsparcia EFS – Program Operacyjny Kapitał Ludzki składał się z dwóch
części: komponentu centralnego i regionalnego, na który przeznaczono zdecydowanie większą część
środków. Jednak dopiero w latach 2014-2020 nastąpi faktyczna decentralizacja części wsparcia EFS
w Polsce – w tym okresie realizowanych będzie 16 regionalnych programów operacyjnych
(finansowanych z EFS i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego) oraz jeden
monofunduszowy program o zasięgu krajowym, finansowany ze środków EFS. Celem takiego
podejścia jest bardziej adekwatne reagowanie na zróżnicowane problemy społeczne bezpośrednio w
miejscu ich występowania.
Podkreślony został także fakt, że politykę społeczną w Polsce realizuje się na poziomie lokalnym, co
potwierdza konieczność przesunięcia finansowania wybranych elementów tej polityki na poziom jak
najbardziej zbliżony do lokalnego. W tym kontekście podkreślono, że Europejski Fundusz Społeczny
nie jest niewyczerpanym źródłem środków na wszystkie działania w zakresie polityki społecznej.
Niezwykle ważne jest jego precyzyjne ukierunkowanie na cele określone w strategiach.
W tym momencie warto wspomnieć o kolejnym wątku, który pojawił się podczas dyskusji – realizacji
celów wskazanych na poziomie krajowym w sytuacji wielostopniowego podziału zadań w polityce
społecznej. Paneliści zgodzili się ze stwierdzeniem, że oczekiwane efekty w polityce społecznej
można osiągnąć tylko wtedy, gdy jej realizacja odbywa się sposób sprzężony, a więc działania
realizowane na poziomie lokalnym przyczyniają się do realizacji celów określonych na wyższych
poziomach. Wówczas możemy mówićo spójnej realizacji celów, przy jednoczesnym zachowaniu
lokalnej różnorodności.
W trakcie dyskusji pojawił się także inny ważny wątek – efektywności Europejskiego Funduszu
Społecznego. Z jednej strony ta efektywność zależy od prawidłowo przeprowadzonej decentralizacji
tych środków, z drugiej zaś od kondycji określonych polityk krajowych. To od jakości polityki
edukacyjnej, zatrudnieniowej czy społecznej zależy sukces przedsięwzięć współfinansowanych z EFS.
Istotnym wątkiem w dyskusji była potrzeba wzięcia pod uwagę zróżnicowania międzyregionalnego
oraz wewnątrzregionalnego. Wskazano przykład różnic w trendach demograficznych np. pomiędzy
województwem pomorskim i opolskim, które w znaczącym stopniu będą determinowały zakres
i sposób realizacji wsparcia z EFS. Podkreślono także fakt występowania różnic wewnątrz regionów.
Różnice wewnątrzregionalne są czasami tak duże, że wsparcie EFS znacząco będzie się różniło
w konkretnych społecznościach lokalnych na terenie danego województwa.
Innym wątkiem w dyskusji była komplementarność wsparcia oferowanego z EFS i EFRR. Uczestnicy
panelu podkreślili potrzebę wykorzystania regionalnych programów operacyjnych, które w latach
2014-2020 będą dwufunduszowe, do realizacji kompleksowych przedsięwzięć, które mogą być dużo
bardziej skuteczne, niż punktowe wsparcie w określonym obszarze.