Premier Donald Tusk złoył nieprawdziwe oświadczenie o stanie

Premier Donald Tusk złożył nieprawdziwe oświadczenie o stanie majątkowym. Biorąc jednak
pod uwagę całokształt sytuacji czyn ten nie stanowi przestępstwa. Przyczyną takiego
postępku było bowiem zapewne niedbalstwo. Premier nie poniesie żadnych konsekwencji
swojej pomyłki przede wszystkim dzięki konsekwentnie prowadzonej polityce
przejrzystości w sprawach majątkowych, która dowodzi braku winy umyślnej. W efekcie
postawę premiera można zalecić innym osobom pełniącym funkcje publiczne - pełna
jawność spraw majątkowych pozwoli na unikanie niedomówień i zabezpieczy przed
odpowiedzialnością w razie drobnych pomyłek.
Jako poseł i premier Donald Tusk składa oświadczenia majątkowe w dwóch różnych
wersjach, w oparciu o dwie różne ustawy. Ponadto Premier ujawnił w tym roku swoje
zeznanie podatkowe PIT-37. Analiza tych trzech dokumentów wykazała wyraźne nieścisłości.
Zeznanie roczne PIT-37 Premiera wygląda następująco:
Zeznanie roczne PIT-37 Donalda i Małgorzaty Tusk za rok 2007
Tymczasem oświadczenie majątkowe, które Premier składa jako poseł, wygląda następująco:
Oświadczenie majątkowe posła Donalda Tuska na koniec 2007 r.
Różnice pomiędzy PIT-37 a oświadczeniem majątkowym posła Tuska da się łatwo
wytłumaczyć. Kwota z pozycji 35 PIT-37 (127'943,88 zl) powinna zgodzić się z sumą
wynagrodzeń poselskich (106'367,80 zł) oraz rządowych (21'359,08 zł). I niemal się zgadza.
Co prawda suma tych dwóch wynagrodzeń to 127'726,88 zł, zatem zeznanie roczne różni się
od oświadczenia poselskiego o 217 zł. Nie jest to jednak kwota, o którą warto się spierać. Z
kolei kwota z poz.43 PIT-37 (1'649,40 zł) różni się od kwoty diet poselskich wykazanych w
oświadczeniu poselskim (29'009,40 zł), jednak różnica ta wynika ze zwolnienia z podatku
części tychże diet. Zatem w zeznaniu rocznym PIT wykazuje się jedynie część diet.
Potwierdziło to Centrum Informacyjne Rządu: "W zeznaniu podatkowym za rok 2007 Pana
Premiera podana jest wyłącznie kwota podlegająca opodatkowaniu na podstawie art. 13 ust 5
i 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast w oświadczeniu o stanie
majątkowym figuruje pełna kwota diet otrzymanych przez Pana Premiera w 2007 r. z tytułu
wykonywania mandatu posła. "
Można więc uznać, że wyjąwszy owe 217 zł zeznanie roczne PIT-37 Premiera pokrywa się z
poselskim oświadczeniem majątkowym. Sprawa komplikuje się jednak przy oświadczeniu
majątkowym rządowym, które Donald Tusk składa jako Prezes Rady Ministrów:
Oświadczenie majątkowe Premiera Donalda Tuska na koniec 2007 r.
Nie wchodząc w szczegóły łatwo można zauważyć, że w oświadczeniu majątkowym
składanym w charakterze premiera Donald Tusk "zataił" 21'359,08 zł, które otrzymał jako
Prezes Rady Ministrów w postaci wynagrodzenia. Na szczęście Donald Tusk w służbie
publicznej kierował się zasadą transparentności i nie tylko złożył dwa przewidziane prawem
oświadczenia majątkowe, ale również ujawnił swoje zeznanie roczne, do czego nie zmusza
nikogo żadna ustawa. Biorąc pod uwagę właśnie to, że pełne dochody Donalda Tuska zostały
wykazane w oświadczeniu poselskim oraz w zeznaniu rocznym PIT-37 można uznać, iż:
•
•
różnica 217 zł pomiędzy zeznaniem rocznym PIT a oświadczeniami majątkowymi
wynika albo z niedbalstwa albo ze zwolnień podatkowych;
nie wykazanie w oświadczeniu rządowym kwoty wynagrodzeń premierowskich
wynika z niedbalstwa podczas sporządzenia oświadczenia (przecież i tak zostało
wykazane w innych publicznie dostępnych dokumentach).
W efekcie Donald Tusk nie popełnił przestępstwa składając fałszywe oświadczenie
majątkowe jako premier. Do popełnienia tego przestępstwa niezbędna jest bowiem
umyślność. Jedynie zatem celowe ukrycie tego dochodu albo też godzenie się, że zostanie on
nie ujawniony, mogłyby spowodować odpowiedzialność karną premiera. Nie można w
opisanej sytuacji posądzać Premiera o tego rodzaju działania.
Centrum Informacyjne Rządu w piśmie wystosowanym w tej sprawie do PIT.pl twierdzi, iż
Donald Tusk jako premier nie ma obowiązku podawać w oświadczeniu majątkowym danych
o zarobkach.
Oświadczenie poselskie
Art. 35 ustawy o wykonywaniu mandatu
posła i senatora
Oświadczenie rządowe
Art. 10 ustawy o ograniczeniu prowadzenia
działalności gospodarczej przez osoby
pełniące funkcje publiczne
Oświadczenie poselskie
Art. 35 ustawy o wykonywaniu mandatu
posła i senatora
Oświadczenie rządowe
Art. 10 ustawy o ograniczeniu prowadzenia
działalności gospodarczej przez osoby
pełniące funkcje publiczne
Art. 35. 1. Posłowie i senatorowie są
obowiązani do złożenia oświadczenia o swoim
stanie majątkowym. Oświadczenie o stanie
Art. 10. 1. Osoby określone w art. 1 oraz w
majątkowym dotyczy majątku odrębnego oraz
art. 2 pkt 1-5 i 7-11 są obowiązane do złożenia
objętego małżeńską wspólnością majątkową.
oświadczenia o swoim stanie majątkowym.
Oświadczenie to zawiera w szczególności
Oświadczenie o stanie majątkowym dotyczy
informacje o:
majątku odrębnego oraz objętego małżeńską
wspólnością majątkową. Oświadczenie to
1) zasobach pieniężnych,
powinno zawierać w szczególności informacje
nieruchomościach, uczestnictwie w spółkach
o posiadanych zasobach pieniężnych,
cywilnych lub w osobowych spółkach
nieruchomościach, udziałach i akcjach w
handlowych, udziałach i akcjach w spółkach
spółkach prawa handlowego, a ponadto o
handlowych, o nabytym od Skarbu Państwa,
nabytym przez tę osobę albo jej małżonka od
innej państwowej osoby prawnej, jednostek
Skarbu Państwa, innej państwowej osoby
samorządu terytorialnego, ich związków lub
prawnej, jednostek samorządu terytorialnego
komunalnej osoby prawnej, mieniu, które
lub ich związków mieniu, które podlegało
podlegało zbyciu w drodze przetargu, a także
zbyciu w drodze przetargu. Oświadczenie to
o prowadzonej działalności gospodarczej i
powinno również zawierać dane dotyczące
stanowiskach zajmowanych w spółkach
prowadzenia działalności gospodarczej oraz
handlowych;
pełnienia funkcji w spółkach lub
spółdzielniach, o których mowa w art. 4.
2) dochodach osiąganych z tytułu
zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej
lub zajęć, z podaniem kwot uzyskiwanych z
każdego tytułu;
3) mieniu ruchomym o wartości powyżej
10.000 złotych;
4) zobowiązaniach pieniężnych o wartości
powyżej 10.000 złotych, w tym zaciągniętych
kredytach i pożyczkach oraz warunkach, na
jakich zostały udzielone.
2. Wzór oświadczenia o stanie majątkowym
stanowi załącznik do ustawy.
Centrum Informacyjne Rządu podaje, iż "We wzorze oświadczenia o stanie majątkowym
(rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie określenia wzorów
formularzy oświadczeń o prowadzeniu działalności gospodarczej i o stanie majątkowym (...)
składanym przez osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe nie ma - jak w
oświadczeniu składanym przez posłów - pozycji dotyczącej dochodów z tytułu zatrudnienia
lub innej działalności zarobkowej. Dlatego informacje dotyczące dochodów uzyskanych z
innego tytułu, niż sprawowanie funkcji Prezesa Rady Ministrów, umieszczone zostały w
punkcie VII oświadczenia. We wzorze oświadczenia o stanie majątkowym osób zajmujących
kierownicze
stanowiska
państwowe
brak
jest
punktu,
w którym należałoby podać wysokość wynagrodzenia z tytułu zajmowania kierowniczego
stanowiska państwowego. Ta „niedoskonałość” wzoru oświadczenia o stanie majątkowym
osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe jest zasadniczą przyczyną rozbieżności
pomiędzy należnościami, jakie wynikają z zeznania podatkowego i oświadczenia o stanie
majątkowym za dany rok. "
Niemniej jednak warto podkreślić, iż przepisy dotyczące oświadczeń majątkowych
rządowych zawierają otwarty katalog informacji, które powinny znaleźć się w oświadczeniu o
stanie majątkowym (zwrot "w szczególności"). Zdaniem ekspertów PIT.pl zarobki z całą
pewnością stanowią stan majątkowy, a ich podanie - wynikające z obowiązku prawnego czy
dobrowolne - powinno być poprawne i pełne bez wyłączeń, pod groźbą odpowiedzialności
karnej.
„Prawdą jest, że nie wszyscy ministrowie podają swoje wynagrodzenia.” – potwierdza Artur
M. Brzeziński, redaktor naczelny PIT.pl – „Na przykład Minister Waldemar Pawlak ujawnił
w swoim oświadczeniu majątkowym rządowym za rok 2007 uposażenie poselskie 104’111 zł,
dieta 28’500 zł, uposażenie ministerialne 19’100 zł. Ważne jest jednak, że jeżeli osoba
zobowiązana do złożenia oświadczenia podaje tam informacje o wynagrodzeniach,
dochodach, zarobkach itp., to informacja ta musi być prawdziwa, tzn. musi zawierać
wszystkie wynagrodzenia, dochody, zarobki itp. oraz kwoty powinny zostać podane rzetelnie,
w rzeczywistej ich kwocie wysokości.”
Jakie zatem skutki wywołują dla Premiera omówione oświadczenia majątkowe, zakładając,
iż podane przez PIT.pl wyliczenia są prawidłowe?
1. Donald Tusk ani jako premier, ani jako poseł, nie popełnił przestępstwa, bowiem
nieścisłości są spowodowane z pewnością niedbalstwem (wina nieumyślna).
2. Premier ponosi odpowiedzialność służbową z powodu braków w oświadczeniu rządowym,
z pewnością jednak w przypadku osoby sprawującej funkcję premiera nie ma to
najmniejszego znaczenia.
Warto jednak przestrzec wszystkie osoby sprawujące funkcje publiczne, aby starannie
wypełniali oświadczenia majątkowe. Skutki mogą być bowiem o wiele poważniejsze. I to tym
bardziej, że w przeciwieństwie do korekt zeznań podatkowych, nie można skorygować
oświadczenia majątkowego.
Kontakt dla mediów:
Artur M. Brzeziński, redaktor naczelny PIT.pl
e-mail: [email protected]
tel.: 0607679473
PIT.pl Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
61-695 Poznań, ul. Obrońców Tobruku 29,
NIP: 9721135060; REGON 300308237; KRS 0000258659 XXI Wydział Gospodarczy Sądu Rejonowego w Poznaniu
Kapitał zakładowy 70'000 PLN