Ćw. 6. Instrukcja - Politechnika Białostocka

Politechnika
Białostocka
Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska
INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Ćwiczenie numer: 6
OZNACZANIE KAPILARNOŚCI BIERNEJ GRUNTÓW
Laboratorium z przedmiotu:
MECHANIKA GRUNTÓW i GEOTECHNIKA
Kod:
D13305
Rodzaj studiów: niestacjonarne I stopnia
Kierunek studiów: INŻYNIERIA ŚRODOWISKA
Opracowała: dr hab. inż. Maria J. Sulewska, prof. PB
Białystok, 2014
1
CEL i ZAKRES ĆWICZENIA LABORATORYJNEGO
Celem ćwiczenia laboratoryjnego jest opanowanie umiejętności badania kapilarności
biernej gruntów i określania wysadzinowości gruntów budowlanych.
Oznaczanie kapilarności biernej wykonuje się dla gruntów sypkich lub o nieznacznej
spoistości, o Hkb170 cm.
1. WPROWADZENIE – DEFINICJE według PN-60/B-04493
1.1. Kapilarność czynna Hkc - jest to maksymalna wysokość, na którą podniesie się woda
w porach gruntu ponad poziom swobodnego zwierciadła wody gruntowej.
1.2. Kapilarność bierna Hkb - jest to maksymalna wysokość utrzymywania się wody w porach
gruntu na tym samym poziomie przy obniżaniu się swobodnego zwierciadła wody
gruntowej. Kapilarność bierna jest jednym z kryteriów wysadzinowości gruntu.
1.3. Wysadzinowość gruntu - jest to zjawisko powstawania wysadzin pod wpływem
ujemnych temperatur czyli wznoszenie się gruntu ku górze wskutek tworzenia się
soczewek lodu w przemarzającym gruncie; w okresie wiosennym ( podczas odmarzania)
grunt ulega rozrzedzeniu.
1.4. Na podstawie wartości Hkb (kryterium Z. Wiłuna) określa się wysadzinowość gruntu:
- jeśli Hkb< 100 cm
grunt niewysadzinowy,
- jeśli Hkb=100130 cm grunt wątpliwy (mało wysadzinowy),
- jeśli Hkb>130 cm
grunt wysadzinowy.
1.6. Inne kryteria wysadzinowości gruntu zawarte są w PN-S-02205: 1998 (Tab. 1).
1.5. Oznaczanie kapilarności biernej wykonuje się dla gruntów sypkich lub o nieznacznej
spoistości, o Hkb170 cm.
Tabela 1. Podział gruntów pod względem wysadzinowości według PN-S-02205: 1998
Lp. Wyszczególnienie
właściwości
1
Rodzaj gruntu
2
3
4
Jednostki
-
Zawartość cząstek
%
≤ 0,075 mm
≤ 0,02 mm
Kapilarność bierna m
Hkb
Wskaźnik piaskowy WP
Grupy gruntów
Niewysadzinowe
 Rumosz
niegliniasty
 Żwir
 Pospółka
 Piasek gruby
 Piasek średni
 Piasek drobny
 Żużel
nierozpadowy
Wątpliwe
 Piasek pylasty
 Zwietrzelina
gliniasta
 Rumosz gliniasty
 Żwir gliniasty
 Pospółka
gliniasta
Wysadzinowe
Mało wysadzinowe
 Glina piaszczysta
zwięzła, glina zwięzła,
glina pylasta zwięzła
 Ił, ił piaszczysty, ił
pylasty
Bardzo wysadzinowe
 Piasek gliniasty
 Pył, pył piaszczysty
 Glina piaszczysta,
glina, glina pylasta
 Ił warwowy
< 15
<3
< 1,0
od 15 do 30
od 3 do 10
≥ 1,0
> 30
> 10
> 1,0
> 35
od 15 do 35
< 25
2
2. METODYKA BADAŃ
Badanie kapilarności biernej - według PN-60/B-04493
3. WYMAGANIA BHP
Należy pozostawić porządek na stanowisku badawczym.
LITERATURA
PN-88/B-04481 Grunty budowlane. Badania próbek gruntu.
PN-60/B-04493 Grunty budowlane. Oznaczanie kapilarności biernej.
PN-S-02205:1998 Drogi samochodowe. Roboty ziemne. Wymagania i badania.
Myślińska E.: Laboratoryjne badania gruntów. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992.
Pisarczyk S., Rymsza B.: Badania laboratoryjne i polowe gruntów. Wydawnictwa Politechniki
Warszawskiej, Warszawa 1988.
6. Steckiewicz R., Karska Z.: Laboratorium z mechaniki gruntów. Wyd. Pol. Białostockiej, 1981.
7. Wiłun Z.: Zarys geotechniki. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1987.
1.
2.
3.
4.
5.
3