113 Jozefowski_Layout 1

Transkrypt

113 Jozefowski_Layout 1
ed
.
1
Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Fizjoterapii, Akademia Medyczna, Wrocław
Wydział Fizjoterapii, Katedra Kultury Fizycznej Osób Niepełnosprawnych, Akademia Wychowania Fizycznego
Wrocław
1
Faculty of Health Science, Department of Physiotherapy, Wroclaw Medical University
2
Faculty of Physiotherapy, Department of Physical Culture of People with Disabilities, University School
of Physical Education, Wroclaw
2
Wpływ turnusu Aktywnej Rehabilitacji
na sprawność funkcjonalną osób
po uszkodzeniu rdzenia kręgowego
w odcinku szyjnym
ibu
dis
tr
Effect of an inpatient Active Rehabilitation
programme on functional performance of patients
following a cervical spinal cord injury
on
ly -
Słowa kluczowe: uszkodzenie rdzenia kręgowego, Aktywna Rehabilitacja, sprawność
funkcjonalna, SCIM
Key words: spinal cord injury, Active Rehabilitation, functional performance, SCIM
STRESZCZENIE
pe
rso
na
lu
se
Wstęp. Celem pracy była ocena skuteczności jednorazowego turnusu Aktywnej Rehabilitacji na sprawność funkcjonalną osób z wysokim uszkodzeniem rdzenia kręgowego.
Materiał i metody. Badaniami objęto grupę 23 mężczyzn z tetraplegią z powodu uszkodzenia rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym, w wieku 17 – 30 lat. Pierwszą grupę stanowiły osoby z uszkodzeniem na wysokości C6 (n=22), drugą
– na wysokości C7 (n=11). Do oceny funkcjonalnej tych osób zastosowano Rdzeniowy Pomiar Niezależności – Spinal Cord
Independence Measure (SCIM). Pacjenci byli oceniani bezpośrednio przed rozpoczęciem turnusu (BADANIE I) oraz po jego zakończeniu (BADANIE II).
Wyniki. W grupie C6 wartość średnia SCIM wzrosła z 32,8 do 43,5, a w grupie C7 odpowiednio z 43,7 do 53,9. Wzrost
wartości SCIM zaobserwowano w obu grupach w każdym z badanych obszarów, tj.: opieki własnej, oddychania i kontroli
zwieraczy, poruszania się w pomieszczeniu i poruszania zewnętrznego.
Wnioski. Czternastodniowy turnus Aktywnej Rehabilitacji wydaje się mieć istotny wpływ na poprawę sprawności funkcjonalnej pacjentów po uszkodzeniu rdzenia kręgowego na poziomie C6 i C7 we wszystkich badanych aspektach, nawet
wówczas, gdy od uszkodzenia minął dość długi okres (14-17 miesięcy).
SUMMARY
is c
op
y is
for
Background. The study aimed to evaluate the effectiveness of a single administration of an inpatient programme of
Active Rehabilitation on the functional performance of people with high spinal cord injury.
Material and methods. The study involved 23 men between the ages of 17 and 30 years with tetraplegia due to spinal
cord injury in the cervical segment. Group 1 was composed of patients with damage at the level of C6 (n = 22), and Group
II consisted of patients with damage at the level of C7 (n = 11). Patients were evaluated immediately before the beginning
of the programme (TEST I) and on its completion (TEST II) using the Spinal Cord Independence Measure (SCIM) scale.
Results. Mean SCIM increased from 32.8 to 43.5 in the C6 group, and from 43.7 to 53.9 in the C7 group. Improved
SCIM scores were noted in both groups in all of the domains surveyed: self-care, respiration and sphincter management,
and indoor and outdoor mobility.
Conclusions. A fourteen-day inpatient programme of Active Rehabilitation appeared to have a significant impact on
improving functional performance in the patients after spinal cord injury at the C6 and C7 level in all aspects examined, even
when the damage had occurred 14-17 months before the treatment began.
Liczba słów/Word count: 5295
Tabele/Tables: 0
Ryciny/Figures: 5
Adres do korespondencji / Address for correspondence
Piotr Józefowski
52-013 Wrocław, ul. Opolska 121 D/15
Tel.: 888 531 300, (71) 78-40-186, fax.: (71) 78-40-182, e-mail: [email protected]
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Piotr Józefowski1(A,B,D,E,F), Rafał Szafraniec2(C,D,E,F),
Jan Szczegielniak2(E,F)
tio
np
roh
ibit
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Zaangażowanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piśmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
© MEDSPORTPRESS, 2011; 1(4); Vol. 11, 21-29
Piśmiennictwo/References: 27
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
14.09.2010 r.
28.11.2010 r.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Fizjoterapia Polska
ARTYKUŁ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE
21
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
se
on
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
BACKGROUND
The annual global incidence of spinal cord injury (SCI)
has been estimated at 25-30 per one million population.
Accurate data for the Polish population are not available,
and the number of patients with spinal injuries associated
with damage to the spinal cord is estimated at over 800
a year, including 300-400 cases of injuries to the cervical
spine [1]. Despite progress in our understanding of the
pathophysiology of acute spinal cord injury and in spinal
surgery, as many as half of patients remain tetra- or paraplegic, i.e. they totally or partially lose motor and sensory
function [2]. Standard physiotherapy does not usually
include work on improving self-care and the ability to
perform activities of daily living, focusing instead on muscle
strength and the range of motion. Active Rehabilitation
(AR), which is promoted in Poland by the Foundation of
Active Rehabilitation (FAR), aims at achieving a high level
of self-care and locomotor ability in patients following SCI
[3,4,5]. The AR programme resembles the pentathlon as it
includes wheelchair riding, swimming, archery, table tennis
and general fitness exercises. Transferred from Sweden for
SCI rehabilitation, these sports develop strength, stamina
and motor coordination, and improve patients’ overall and
functional status [6,7]. Self-care activities are individualised, the training is natural and not strictly structured [3]. The
instructor not only monitors all ADLs of the participants
(e.g. getting dressed, undressing, transfer to the wheelchair or bed, using the toilet, washing and eating), but also
corrects the activities and adjusts them to the functional
capabilities of the participants. AR accelerates rehabilitation and often determines rehabilitation outcomes achieved
in this group of disabled patients [8].
Assessment of functional performance in SCI patients
is an important component of the evaluation of treatment
and rehabilitation outcomes. Spinal cord injuries give rise
to a variety of clinical presentations and functional syndromes; hence, from a practical point of view the incorporation of clinimetric methods is especially useful for this
group of disabled patients [9,10,11]. The Barthel Index (BI)
has been used mainly in Europe over the past several
dozen years. Other functional tools used to evaluate neurological patients include the Lawton, Catz and Rivermead
ADL Scales, Rankin Scale as well as Sodring Motor Evaluation Scale (SMES). Newer instruments include the
Functional Independence Measure (FIM) and its modification by Opara, known as the Repty Functional Index (RFI)
[12,13,14,15]. The first version of the Spinal Cord Independence Measure (SCIM) was published by A. Catz and M.
Itzkovich in 1997. After a couple of years of tests and
research, SCIM II was introduced in 2001, followed a year
later by SCIM III, which became an international measure.
SCIM is used for functional assessment of baseline and
final evaluation of SCI patients undergoing rehabilitation.
The aim of the study was to evaluate the effectiveness
of an inpatient Active Rehabilitation programme on the
functional performance of tetraplegic patients measured
with the SCIM scale. The study was also designed to assess the magnitude of change in individual functional parameters of the following domains: self-care, respiration
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
WSTĘP
Liczbę osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego (URK)
na świecie określa się na 25-30 na 1 milion populacji w stosunku rocznym. W Polsce brak jest dokładnych danych
na ten temat, a szacunkowo określa się liczbę urazów kręgosłupa z uszkodzeniem rdzenia na ponad 800 rocznie.
Urazy odcinka szyjnego stanowią ok. 300-400 przypadków
rocznie [1]. Mimo iż postęp w rozumieniu patofizjologii
ostrego urazu rdzenia i chirurgii kręgosłupa doprowadził
do znacznej poprawy wyników leczenia, aż połowa chorych
pozostaje tetra- lub paraplegikami, czyli traci całkowicie lub
częściowo samodzielną funkcję ruchową i czuciową [2].
W postępowaniu standardowym fizjoterapia często nie
uwzględnia nauki czynności samoobsługowych i dnia codziennego, koncentrując swoje działania na poprawie siły
mięśniowej i zakresu ruchów. System Aktywnej Rehabilitacji (AR), w Polsce prowadzony przez Fundację Aktywnej
Rehabilitacji (FAR), umożliwia osiągnięcie wysokiego poziomu sprawności samoobsługowej i lokomocyjnej osób po
URK [3, 4, 5]. Prowadzone treningi oparte są na pięcioboju AR: jeździe na wózku inwalidzkim, pływaniu, łucznictwie,
tenisie stołowym oraz treningu ogólnokondycyjnym. Są to
dyscypliny sportu przeniesione z systemu szwedzkiego celem rehabilitacji osób po URK poprzez sport. Dyscypliny te
kształtują siłę, wytrzymałość oraz koordynację ruchową.
Pozwalają na podniesienie sprawności ogólnej i funkcjonalnej [6,7]. Trening czynności samoobsługowych jest indywidualny dla każdego uczestnika, odbywa się w sposób
naturalny i nie jest ujęty w określone ramy treningowe [3].
Instruktor kontroluje wszystkie codzienne czynności samoobsługi uczestników: ubieranie i rozbieranie, przejście na
wózek i łóżko, toaletę, mycie się oraz spożywanie posiłków.
Czynności te są przez niego korygowane i dostosowywane
do możliwości funkcjonalnych uczestników. System AR
wpływa na przyspieszenie rehabilitacji, a niejednokrotnie
determinuje jej efekt końcowy w tej grupie osób niepełnosprawnych [8].
Diagnoza stanu funkcjonalnego osób z URK jest ważnym elementem oceny wyników leczenia i rehabilitacji.
Uszkodzenie rdzenia kręgowego charakteryzuje się różnorodnym obrazem klinicznym i funkcjonalnym, zastosowanie
zatem metod klinimetrycznych dla tej grupy niepełnosprawnych ma duże znaczenie praktyczne [9,10,11]. Od kilkudziesięciu lat do dnia dzisiejszego, zwłaszcza w Europie, stosuje się Indeks Barthel (BI). Innymi skalami funkcjonalnymi służącymi do oceny chorych neurologicznych są skale: Lawtona, Catza, Rivermed, Rankina oraz Test Oceny Funkcji Ruchowych Sodring. Nowszymi metodami klinimetrycznymi są:
Funkcjonalna Skala Niezależności (Funktional Independence Measure – FIM) oraz jej modyfikacja dokonana przez
Oparę – Wskaźnik Funkcjonalny Repty (WFR) [12,13,14,
15]. Pierwsza wersja SCIM została opublikowana w 1997 roku przez A. Catza i M. Itzkovich. Po kilkuletnich badaniach
i stosowaniu, w 2001 roku została opracowana druga wersja
testu (SCIM II). Trzecia wersja SCIM III powstała rok później
i została uznana za miarę międzynarodową. SCIM jest skalą służącą do oceny funkcjonalnej, używaną dla oceny wyjściowej i końcowej pacjentów z uszkodzeniem rdzenia kręgowego w procesie rehabilitacji.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Józefowski P. i wsp., Wpływ turnusu Aktywnej Rehabilitacji na sprawność funkcjonalną osób po URK
22
-
tio
np
roh
ibit
ed
.
and sphincter management, and indoor and outdoor mobility, following completion of the AR programme.
MATERIAL AND METHODS
The study involved 23 men aged 17-30 years with
tetraplegia secondary to a cervical spinal cord injury. The
patients were divided into two groups with respect to the
extent of paralysis, associated with the level of spinal cord
injury. The division was based on the classification of motor
levels of injury according to the American Spinal Injury
Association (ASIA) [16]. Group I was composed of 12 patients with damage at the C6 level, and Group II involved
11 patients with damage at the C7 level. The mean age in
Group I (C6) was 24.3 years (± 4.4) and the mean time
since injury amounted to 14.8 months (± 6.8). In Group II
(C7) the mean age was comparable to that of Group I,
amounting to 24.8 years (± 4.6), while time since injury was
slightly longer, at 17.6 months (± 7.8).
The study was carried out among participants in inpatient
Active Rehabilitation programmes in Spała and Zielona Góra.
To enable detailed evaluation of the effectiveness of AR on
functional performance, the study involved only patients
participating in the AR programme for the first time (level one).
The study incorporated the newest tool for functional
evaluation of patients after SCI, the Spinal Cord Independence Measure (SCIM) [17]. The SCIM includes 16 types
of activities in the following four functional domains [18]:
I. Self-care (score 0 -20 points)
1. Eating (0-5 pts.)
2. Bathing (0-5 pts.)
3. Getting dressed (0-5 pts.)
4. Grooming (0-5 pts.)
II. Respiration and sphincter management (0-40 points)
5. Respiration (0-10 pts.)
6. Sphincter management – bladder (0-15 pts.)
7. Sphincter management – bowel (0-10 pts.)
8. Use of toilet (0-5 pts.)
III. Indoor mobility – room and toilet (0-10 points)
9. Bed mobility (0-6 pts.)
10. Bed/wheelchair transfer (0-2 pts.)
11. Wheelchair/toilet/bath transfer (0-2 pts.)
IV. Outdoor mobility – inside and outside the house/ flat (030 points)
12. Indoor mobility (short distances) (0-8 pts.)
13. Moderate distance mobility (10-100 m.) (0-8 pts.)
14. Outdoor mobility (over 100 m.) (0-8 pts.)
15. Walking up and down stairs (0-4 pts.)
16. Wheelchair/car transfer (0-2 pts.)
The examiner filled in the questionnaire with close-ended scored items on the basis of his observation or an interview. The maximum SCIM score is 100. Itzkovich et al.
confirmed that an interview-based SCIM evaluation may
also serve as a detailed method of measuring the daily
activity of SCI patients.
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
se
on
ly -
dis
tr
ibu
MATERIAŁ I METODY
Badaniami objęto grupę 23 mężczyzn z tetraplegią
z powodu uszkodzenia rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym, w wieku 17-30 lat. Ze względu na zakres porażeń wynikający z wysokości uszkodzenia rdzenia, badane osoby
podzielono na 2 grupy, w oparciu o klasyfikację motorycznych poziomów uszkodzenia zaproponowaną przez ASIA
(American Spinal Injury Association) [16]. Pierwszą grupę
stanowiły osoby z uszkodzeniem na wysokości C6, drugą
– osoby z uszkodzeniem na wysokości C7. W pierwszej
grupie (C6) znalazło się 12 osób o średniej wieku 24,3 lata
(± 4,4) i średnim czasie od urazu wynoszącym 14,8 miesięcy (± 6,8). Wiek 11 członków drugiej grupy (C7) był zbliżony i wynosił 24,8 lata (± 4,6), a czas od urazu był nieznacznie dłuższy – 17,6 miesięcy (± 7,8).
Badania zostały przeprowadzone na turnusach Aktywnej Rehabilitacji w Spale i Zielonej Górze. Dla dokładnej
oceny wpływu metod AR na sprawność funkcjonalną, badania odbyły się tylko na turnusach I stopnia, a więc u osób
po raz pierwszy uczestniczących w turnusie.
W badaniach zastosowano najnowsze narzędzie do
oceny funkcjonalnej osób po uszkodzeniu rdzenia kręgowego – Rdzeniowy Pomiar Niezależności (Spinal Cord Independence Measure – SCIM) [17]. Skala SCIM obejmuje 16 zadań w 4 obszarach funkcjonowania: [18]
I. Opieka własna (skala 0 -20 punktów)
1. Odżywianie (0-5 pkt.)
2. Kąpiel (0-5 pkt.)
3. Ubieranie (0-5 pkt.)
4. Pielęgnacja (0-5 pkt.)
II. Oddychanie i kontrola zwieraczy (0-40 punktów)
5. Oddychanie (0-10 pkt.)
6. Kontrola zwieraczy – pęcherz (0-15 pkt.)
7. Kontrola zwieraczy – jelita (0-10 pkt.)
8. Toaleta (0-5 pkt.)
III. Poruszanie wewnętrzne – pokój i toaleta (0-10 punktów)
9. Poruszanie w łóżku (0-6 pkt.)
10.Transfer łóżko – wózek (0-2 pkt.)
11.Transfer wózek – toaleta – wanna (0-2 pkt.)
IV. Poruszanie zewnętrzne – w domu i na zewnątrz (0-30
punktów)
12. Poruszanie się wewnątrz (krótkie dystanse) (0-8
pkt.)
13. Poruszanie się na średnich dystansach (10-100 m.)
(0-8 pkt.)
14. Poruszanie się na zewnątrz (powyżej 100 m.) (0-8
pkt.)
15. Poruszanie się na schodach (0-4 pkt.)
16. Transfer wózek – samochód (0-2 pkt.)
Badający na podstawie obserwacji (wywiadu) wypełniał arkusz z gotowymi odpowiedziami, odpowiednio punk-
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Celem przeprowadzonych badań była ocena wpływu
turnusu AR na sprawność funkcjonalną tetraplegików mierzoną najnowszą skalą SCIM. Badanie mało także określić
stopień zmian w poszczególnych wskaźnikach funkcjonalnych w zakresie: opieki własnej (samoobsługi), oddychania
i kontroli zwieraczy, poruszania się wewnątrz i na zewnątrz
budynku u uczestników po odbyciu turnusu AR.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Józefowski P. et al., Effect of inpatient Active Rehabilitation programme on functional performance of SCI patients
23
Metody statystyczne
Uzyskane wyniki poddano podstawowej analizie statystycznej obliczając średnią arytmetyczną (x) oraz odchylenie
standardowe (SD). Do określenia istotnych statystycznie różnic pomiędzy wartościami parametrów uzyskanymi bezpośrednio przed i po turnusie AR posłużono się nieparametrycznym testem kolejności par Wilcoxona (Statistica 9.0).
Istotność statystyczną rozpatrywano na poziomie p<0,05.
Statistical design
The results were analyzed with basic statistics, namely
arithmetic mean (x) and standard deviation (SD). Wilcoxon’s signed rank test (Statistica 9.0) was used to detect
statistically significant differences between the values of
parameters obtained immediately before the beginning and
on completion of the inpatient AR programme. The level of
statistical significance was assumed at p<0.05.
WYNIKI
RESULTS
tio
np
roh
ibit
ibu
dis
tr
ly -
on
se
rso
na
pe
y is
op
is c
Th
Ryc. 1. Średnie wartości SCIM uzyskane w badaniu początkowym (BADANIE I) i końcowym (BADANIE II) w obu badanych
grupach; p – poziom istotności statystycznej
Fig. 1. Mean SCIM scores obtained in the baseline (TEST I) and final (TEST II) examinations in both groups, p - level of statistical
significance
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
The analysis of functional performance measured with
SCIM showed a significant increase in both groups (by
approximately 10 points on average) following the inpatient
Active Rehabilitation programme (Fig. 1). In the C6 group,
the mean SCIM score increased from 32.8 to 43.5 and in
the C7 group it increased from 43.7 to 53.9. Notably, on
completion of the programme, C6 patients represented a
similar level of functional performance to that of the C7
group before the rehabilitation.
A similar correlation was observed in the domain of self
care, which improved from 9.9 to 14.3 pts. in the C6 group
and from 12.2 to 16.7 in the C7 group (Fig. 2).
Respiration and sphincter management scores increased from 16.3 to 18.3 pts. in the C6 group, and from 21
to 23.5 in the C7 group (Fig. 3).
lu
Analizując ogólne wyniki sprawności funkcjonalnej w skali
SCIM zaobserwować można jej istotny wzrost w obu badanych grupach, będący wynikiem uczestnictwa w turnusie
AR (Ryc. 1). Wzrost ten w obu grupach miał podobną wartość ok. 10 pkt. W grupie C6 wartość średnia SCIM wzrosła z 32,8 do 43,5, a w grupie C7 odpowiednio z 43,7
do 53,9. Na uwagę zasługuje fakt, iż pacjenci z grupy C6
charakteryzowali się po turnusie AR sprawnością funkcjonalną na podobnym poziomie co badani z grupy C7 przed
turnusem.
Podobną zależność zaobserwowano w obszarze opieki własnej, gdzie nastąpił wzrost z 9,9 do 14,3 pkt. w grupie C6, a w grupie C7 z 12,2 do 16,7 (Ryc. 2).
W obszarze oddychania i kontroli zwieraczy w grupie
C6 sprawność funkcjonalna wzrosła średnio z 16,3 do 18,3
pkt., a w grupie C7 z 21 do 23,5 (Ryc. 3).
ed
.
Patients were evaluated immediately before the beginning of the programme (TEST I) and on its completion
(TEST II).
for
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
towanymi. Maksymalna suma punktów w skali SCIM to
100. Wyniki badań Itzkovich i wsp. potwierdziły, iż ocena
SCIM również na podstawie wywiadu może służyć jako dokładna metoda pomiaru aktywności dnia codziennego pacjentów po uszkodzeniu rdzenia kręgowego [19].
Badania zostały przeprowadzone dwukrotnie: bezpośrednio przed rozpoczęciem turnusu (BADANIE I) oraz
po jego zakończeniu (BADANIE II).
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Józefowski P. i wsp., Wpływ turnusu Aktywnej Rehabilitacji na sprawność funkcjonalną osób po URK
24
-
The level of functional performance with regard to indoor mobility also rose on completion of the AR programme in comparison to the baseline assessment, reaching
4.8 pts. in the C6 group (vs. 2.3 in TEST I) and 7.6 pts. in
the C7 group (vs. 5.1 pts. in TEST II) (Fig. 4).
TEST II SCIM scores for outdoor mobility were higher
than the ones in TEST I in both groups (Fig. 5), increasing
from 4.3 to 5.3 pts. in the C6 group, and from 5.5 to 6.2 in
the C7 group.
tio
np
roh
ibit
ed
.
Ocena sprawności funkcjonalnej podczas poruszania
się w pomieszczeniu również była wyższa po turnusie AR
w porównaniu z poziomem wyjściowym, wynosząc w grupie C6 4,8 pkt. (vs 2,3 pkt. w BADANIU I), a w grupie C7
– 7,6 pkt. (vs 5,1 pkt. w BADANIU I) (Ryc. 4).
W obszarze poruszania zewnętrznego w obu grupach
stwierdzono wyższe wartości SCIM podczas BADANIA II w porównaniu z BADANIEM I (Ryc. 5). W grupie C6
wartość SCIM wzrosła z 4,3 do 5,3 pkt., natomiast w grupie C7 z 5,5 do 6,2.
se
for
pe
rso
na
lu
Ryc. 2. Średnie wartości SCIM w obszarze opieki własnej uzyskane w badaniu początkowym (BADANIE I) i końcowym (BADANIE
II) w obu badanych grupach; p –poziom istotności statystycznej
Fig. 2. Mean self-care SCIM scores in the baseline (TEST I) and final (TEST II) examinations in both groups, p - level of statistical
significance
y is
op
is c
Th
Ryc. 3. Średnie wartości SCIM w obszarze oddychania i kontroli zwieraczy uzyskane w badaniu początkowym (BADANIE I) i końcowym (BADANIE II) w obu badanych grupach; p – poziom istotności statystycznej
Fig. 3. Mean Respiration and Sphincter Management SCIM scores in the baseline (TEST I) and final (TEST II) examinations in both
groups, p – level of statistical significance
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
on
ly -
dis
tr
ibu
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Józefowski P. et al., Effect of inpatient Active Rehabilitation programme on functional performance of SCI patients
25
-
ibu
on
ly -
dis
tr
Ryc. 4. Średnie wartości SCIM w obszarze poruszania wewnętrznego w badaniu początkowym (BADANIE I) i końcowym (BADANIE II) w obu badanych grupach; p – poziom istotności statystycznej
Fig. 4. Mean Indoor Mobility SCIM scores in the baseline (TEST I) and final (TEST II) examinations in both groups, p - level of
statistical significance
se
lu
rso
na
pe
y is
for
Ryc. 5. Średnie wartości SCIM w obszarze poruszania zewnętrznego w badaniu początkowym (BADANIE I) i końcowym (BADANIE II) w obu badanych grupach; p – poziom istotności statystycznej
Fig. 5. Mean Outdoor Mobility SCIM scores in the baseline (TEST I) and final (TEST II) examinations in both groups, p - level of
statistical significance
DISCUSSION
Introduced in 2002 and recognized internationally [18,
20, 21], the most recent version of the SCIM scale (SCIM
III) was used in the study of Ackerman et al. [16]. The study
involved 114 patients following complete spinal cord
injuries which occurred within the 12 months preceding the
study. All of the patients received the recommended rehabilitation programme. They were divided into subgroups
(C1-4, C5, C6, C7-8, T1-6 and T7-12) on the basis of the
classification of motor levels of injuries according to ASIA.
An examination carried out immediately before completing
Th
is c
op
DYSKUSJA
Najnowszą wersję skali SCIM (SCIM III), która powstała w 2002 r. i została uznana za skalę międzynarodową [18,
20,21], zastosował w swych badaniach zespół naukowców
pod kierownictwem Ackermana [16]. Objęli oni eksperymentem 114 pacjentów po kompletnym uszkodzeniu rdzenia
kręgowego, u których incydent wystąpił w ciągu 12 ostatnich
miesięcy. Wszyscy badani ukończyli zarekomendowany
program rehabilitacji. Pacjentów podzielono na podgrupy
(C1-4, C5, C6, C7-8, T1-6 i T7-12) bazując na klasyfikacji
motorycznych poziomów uszkodzenia zaproponowanej
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
tio
np
roh
ibit
ed
.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Józefowski P. i wsp., Wpływ turnusu Aktywnej Rehabilitacji na sprawność funkcjonalną osób po URK
26
-
se
on
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
the rehabilitation showed significant functional improvement in comparison with a baseline examination performed
immediately after the commencement of the programme.
Improvement was found in all subgroups, except C1-4. The
authors also stated that SCIM III appeared to be sufficiently
sensitive to trace functional changes associated with rehabilitation even in late-stage SCI patients.
Jacob et al. [22] analyzed data of 237 SCI patients
obtained from a network of 17 SCI rehabilitation centres in
Europe. The patients were evaluated according to the SCIM
scale at 1, 6 and 12 months post-injury. There was a negative
correlation between the patients’ age and SCIM scores
obtained between Months 6 and 12 following the spinal
cord injury. Hence, it was suggested that rehabilitation of
elderly patients should particularly emphasise measures to
improve functional improvement.
Similarly, Van Hedel et al. [23] analyzed data gathered
in a network of European centres which carry out SCI research in their European Multicentre Study for Human
Spinal Cord Injury (EM-SCI). The study involved 886 patients evaluated with SCIM II and the walking index for SCI
(WISCI II) within two weeks and at 1, 3, 6 and 12 months
following the injury. Early on during the rehabilitation, the
correlation between the walking index and SCIM II scores
was moderate but at 6 and 12 months since injury the
correlation was considered strong. A higher correlation was
found for indoor than outdoor mobility.
Wirth et al. [24] attempted to evaluate functional recovery with SCIM II in the first year after complete spinal cord
injury. A year following spinal cord injury SCIM score increased significantly in both complete paraplegics and
tetraplegics.
The Functional Independence Scale was used for functional assessment of SCI patients in the study of Yilmaz et
al. [25]. Examinations were conducted on admission to hospital, immediately before discharge, and at least 6 months
post-discharge. All patients demonstrated a significant
increase in the FIM index at discharge and in the long-term
assessment in comparison to the baseline examination.
Haisma et al. [26] obtained somewhat different results.
A FIM-based evaluation of SCI patients at the beginning of
rehabilitation, 3 months later, at discharge from the hospital
and at a year after the completion of the rehabilitation
showed improvement in the FIM index during hospital
rehabilitation followed by a plateau in the following period.
Duran et al. [27] examined the effectiveness of a 16week rehabilitation programme on the level of functional
independence of SCI patients. The 120-minute sessions
took place three times a week. Exercises focused on improving locomotion, strength, and coordination. Relaxation
methods were also used. The authors noted a significant
increase in the FIM score on completion of the programme.
The correlational study between the SCIM and FIM
indices carried out by Catz and Itzkovich revealed a high
degree of correlation. The SCIM was found to be more
sensitive to functional changes in sphincter management
and mobility than the FIM score [18,20,21].
The present results appear to be compatible with the
majority of conclusions quoted above, indicating a signi-
lu
rso
na
pe
for
y is
op
is c
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
przez ASIA. W badaniu wykonanym tuż przed zakończeniem programu rehabilitacji stwierdzono istotną poprawę stanu funkcjonalnego pacjentów, w porównaniu z badaniem wykonanym tuż po rozpoczęciu usprawniania, we wszystkich
podgrupach z wyjątkiem C1-4. Autorzy jednocześnie stwierdzili, iż skala SCIM III wydaje się być wystarczająco czuła,
aby uchwycić funkcjonalne zmiany zachodzące podczas procesu rehabilitacji nawet w późniejszym okresie po uszkodzeniu rdzenia kręgowego.
W oparciu o dane zebrane z europejskiej sieci 17 centrów rehabilitacji SCI, Jakob i wsp. [22] poddali analizie wyniki 237 pacjentów po uszkodzeniu rdzenia kręgowego. Osoby
te były oceniane za pomocą skali SCIM 1, 6 i 12 miesięcy
po incydencie. Stwierdzono ujemną korelację pomiędzy wiekiem pacjentów a wartościami SCIM w drugim półroczu po
uszkodzeniu rdzenia kręgowego. Autorzy sugerują zatem, aby
w procesie rehabilitacji starszych pacjentów położyć szczególny nacisk na trening usprawniający ich funkcjonowanie.
Van Hedel i wsp. [23], podobnie jak wyżej wspomniani
autorzy, przeanalizowali dane uzyskane z sieci europejskich ośrodków biorących udział w badaniach dotyczących
SCI – European Multicenter Study for Human Spinal Cord
Injury (EM-SCI). Wyniki dotyczyły 886 pacjentów, których
poddano ocenie za pomocą skali SCIM II i wskaźnika chodu dla SCI (WISCI II) w okresie 2 tygodni oraz 1, 3, 6 i 12
miesięcy po urazie. W początkowym etapie rehabilitacji
stwierdzono umiarkowaną korelację między wskaźnikiem
chodu a wartościami SCIM II w obszarze poruszania się,
ale już 6 i 12 miesięcy po uszkodzeniu korelacja była silna.
Silniejszą korelację stwierdzono w obszarze poruszania
„wewnętrznego” w porównaniu z „zewnętrznym”.
Próby oceny funkcjonalnej poprawy w pierwszym roku
po całkowitym uszkodzeniu rdzenia kręgowego dokonali
Wirth i wsp. [24], wykorzystując skalę SCIM II. Zaobserwowano istotny wzrost tego wskaźnika rok po SCI, zarówno
w grupie pacjentów z kompletną paraplegią, jak i tetraplegią.
Yilmaz i wsp. [25] do oceny funkcjonalnej pacjentów
po SCI użyli Funkcjonalnej Skali Niezależności (FIM). Badania wykonano po przyjęciu chorych na oddział szpitalny,
tuż przed wypisem ze szpitala oraz co najmniej 6 miesięcy
po wypisie. U wszystkich chorych stwierdzono istotny wzrost
wskaźnika FIM w momencie opuszczenia szpitala oraz
w okresie późniejszym, w porównaniu z badaniem przeprowadzonym w początkowej fazie leczenia.
Nieco odmienne wyniki badań przedstawił w swej pracy zespół naukowców, kierowany przez Haisma [26]. Oceniając za pomocą FIM pacjentów po uszkodzeniu rdzenia
kręgowego na początku rehabilitacji, 3 miesiące później,
w momencie wypisu ze szpitala i rok po zakończeniu rehabilitacji szpitalnej, autorzy stwierdzili, iż wskaźnik FIM ulegał poprawie podczas rehabilitacji szpitalnej, natomiast
później następowała jego stabilizacja.
Duran i wsp. [27] badali wpływ 16-tygodniowego programu rehabilitacji na poziom funkcjonalnej niezależności
pacjentów po SCI. Trening prowadzony był 3 razy w tygodniu, a każda sesja trwała 120 min. Pacjenci ćwiczyli lokomocję, siłę, koordynację oraz stosowali metody relaksacyjne. Autorzy stwierdzili po ukończonym programie istotny
wzrost wartości FIM.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Józefowski P. et al., Effect of inpatient Active Rehabilitation programme on functional performance of SCI patients
27
WNIOSKI
CONCLUSIONS
1. Czternastodniowy turnus Aktywnej Rehabilitacji wydaje
się mieć istotny wpływ na poprawę sprawności funkcjonalnej pacjentów po uszkodzeniu rdzenia kręgowego
na poziomie C6 i C7, nawet wówczas, gdy od uszkodzenia minął dość długi okres (14-17 miesięcy).
2. Poprawę sprawności funkcjonalnej zaobserwowano we
wszystkich badanych obszarach – opieka własna, oddychanie i kontrola zwieraczy, poruszanie wewnętrzne
i zewnętrzne.
3. Wyniki badań zdają się potwierdzać fakt, iż SCIM, jest
wystarczająco czułym narzędziem do oceny postępów
rehabilitacji także w jej późniejszej fazie i wówczas, gdy
jest ona prowadzona w krótkim czasie.
4. Ze względu na niewielką liczebność badanej próby wyniki wymagają weryfikacji na liczniejszej populacji.
1. A 14-day inpatient programme of Active Rehabilitation
appears to have a significant effect on the functional
recovery of patients after spinal cord injury at C6 and
C7 levels, even if time since trauma is quite long (14-17
months).
2. Functional recovery was observed in all aspects investigated, i.e. self-care, respiration and sphincter management, and indoor/outdoor mobility.
3. The results appear to confirm that the SCIM is sensitive
enough for the assessment of rehabilitation progress,
including long-term evaluation and assessment of rehabilitation carried out over a short period of time.
4. Owing to the small sample size, the results need to be
verified on a larger population.
tio
np
roh
ibit
ibu
dis
tr
ly -
on
se
lu
rso
na
PIŚMIENNICTWO / REFERENCES
ed
.
ficant effect of specialized rehabilitation on the performance of activities of daily living in patients after spinal cord
injury. The present authors, like Yilmaz et al. [25], to name
but one study, confirmed the effectiveness of rehabilitation
even in the late stage after the injury. Notably, the interval
of time after which the authors re-evaluated the patients
was definitely the shortest, at 14 days, compared to those
in all the cited studies.
is c
op
y is
for
pe
1. Kwolek A, Samojedna-Kobosz A, Pacześniak A, Tęcza T, Szpunar P. Rehabilitacja i sytuacja społeczna osób po urazie rdzenia
kręgowego w odcinku szyjnym. Post Rehab 2004; 4: 15-18.
2. Kiwerski JE, Krasuski M, Ogonowski A, Dziewulski M. Możliwości przywrócenia lub poprawy funkcji ręki chorego z tetraplegią.
Ortop Traumatol Rehab 2000; 3: 28-33.
3. Furmaniuk L, Cywińska G. Metodyka usprawniania osób po urazie rdzenia kręgowego podczas obozów Aktywnej Rehabilitacji.
Fizjoter 2008; 16 (1): 85-91.
4. Tasiemski T. Efektywność systemu Aktywnej Rehabilitacji w usprawnianiu czynności samoobsługi i lokomocji osób po urazach
rdzenia kręgowego. Post Rehab 1998; 12(1): 67-79.
5. Żuk M, Majcher P. Fatyga M, Skwarcz A. Sytuacja psychologiczna pacjenta niepełnosprawnego ruchowo po urazie rdzenia
kręgowego. Fizjoter Pol 2002; 2(1): 65-67.
6. Tasiemski T. Możliwości usprawniania samoobsługowo-lokomocyjnego w tetraplegii pourazowej na przykładzie wybranych
przypadków. Post Rehab 1996; supl 2: 271-80.
7. Besowski S. Aktywna rehabilitacja. Probl Rehab Społ Zawod 1992; 4 (134): 38- 47.
8. Kiwierski J. Rehabilitacja osób po urazach kręgosłupa z uszkodzeniem układu nerwowego. Post Rehab 1994; supl 1: 105-115.
9. Ronikier A. Metody klinimetryczne. W: Kwolek A, red. Rehabilitacja Medyczna, T.1. Wrocław: Urban & Partner; 2004. str. 281-288.
10. Opara J. Klinimetria w stwardnieniu rozsianym. Farmakoter Psychiat Neurol 2005; 3: 219-226.
11. Wright DB, Linacre JM, Smith RM, Heinemann AW, Granger CV. FIM Measurement properties and Rasch model details. Scand
J Rehabil Med 1997; 29: 267 – 272.
12. Wade DT, Collin C. The Barthel ADL Index: a standard measure of physical disability? In: Disability Study 1988; 10: 64-67.
13. Anderson K, Akito S, Atkins M, Bieringa – Sorensen F. Functional Recovery Measure for Spinal Cord Injury: An Evidence–Based Review for Clinical Practice and Research. Spinal Cord 2008; 31(2): 133 – 44.
14. Opara J. Klinimetria w udarach mózgu. AWF Katowice; 2005.
15. Fujiwara T, Hara Y, Akaboshi K, Chino N. Relationship between shoulder muscle strength and functional independence
measure (FIM) score among C6 tetraplegics. Spinal Cord 1999; 37: 58 – 61.
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Badanie korelacji między wskaźnikami SCIM i FIM przeprowadzone przez Catz i Itzkowich wykazało bardzo wysoką zgodność. Metoda SCIM okazała się być bardziej wrażliwa niż FIM na zmiany w funkcjach w zakresie obsługi
zwieraczy i mobilności (poruszania się) [18,20,21].
Wyniki badań własnych wydają się być w zgodzie z większością wniosków przytoczonych wcześniej, które wskazują
na istotny wpływ prowadzonej specjalistycznej rehabilitacji
na wykonywanie czynności dnia codziennego przez pacjentów po uszkodzeniu rdzenia kręgowego. Autorzy, podobnie
jak choćby Yilmaz i wsp. [25], potwierdzili efektywność rehabilitacji nawet w późniejszym czasie po urazie. Należy jednocześnie zwrócić uwagę na fakt, iż czas po jakim autorzy
poddali ponownej ocenie pacjentów był zdecydowanie najkrótszy (14 dni) spośród wszystkich wspomnianych eksperymentów.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Józefowski P. i wsp., Wpływ turnusu Aktywnej Rehabilitacji na sprawność funkcjonalną osób po URK
28
-
ed
.
tio
np
roh
ibit
ibu
dis
tr
ly -
on
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
16. Ackerman P, Morrison SA, McDowell S, Vazquez L. Using the Spinal Cord Independence Measure III to measure functional
recovery in a post-acute spinal cord injury program. Spinal Cord 2010; 48(5): 380-7.
17. Catz A, Itzkovich M, Agranov E, Ring H, Tamir A. SCIM – spinal cord independence measure: a new disability scale for patients
with spinal cord lesions. Spinal Cord 1997; 35: 850 – 6.
18. Catz A, Itzkovich M, Steinberg F. The Catz–Itzkovich SCIM: a revised version of the Spinal Cord Independence Measure.
Disabil Rehabil 2001; 23(6): 263 – 8.
19. Itzkovich M, Tamir A, Philo O, Steinberg F, Ronen J, Spasser R, Gepstein R, Ring H, Catz A. Reliability of the Catz-Itzkovich
Spinal Cord Independence Measure assessment by interview and comparison with observation, Am J Phys Med Rehabil 2003;
82(4): 267-72.
20. Catz A, Itzkowich M. Spinal Cord Independence Measure: comprehensive ability rating scale for the spinal cord lesion patient.
J Rehabil Res Dev 2007; 44(1): 65 – 8.
21. Itzkovich M, Gelernteri I, Biering-Sorensen F, Weeks C, Laramee MT, Craven BC. The Spinal Cord Independence Measure
(SCIM) revision III: reliability and validity in a multi-center international study. Disabil Rehabil 2007; 29(24): 1926 – 33.
22. Jakob W, Wirz M, van Hedel HJ, Dietz V; EM-SCI Study Group. Difficulty of elderly SCI subjects to translate motor recovery –
"body function" – into daily living activities. J Neurotrauma 2009; 26(11): 2037-44.
23. van Hedel HJ, Dietz V; European Multicenter Study on Human Spinal Cord Injury (EM-SCI) Study Group. Walking during daily
life can be validly and responsively assessed in subjects with a spinal cord injury. Neurorehabil Neural Repair 2009; 23(2):117-24.
24. Wirth B, van Hedel HJ, Kometer B, Dietz V, Curt A. Changes in activity after a complete spinal cord injury as measured by the
Spinal Cord Independence Measure II (SCIM II). Neurorehabil Neural Repair 2008; 22(3): 279-87.
25. Yilmaz F, Sahin F, Aktug S, Kuran B, Yilmaz A. Long-term follow-up of patients with spinal cord injury. Neurorehabil Neural
Repair 2005;19(4): 332-7.
26. Haisma JA, Post MW, van der Woude LH, Stam HJ, Bergen MP, Sluis TA, van den Berg-Emons HJ, Bussmann JB. Functional
independence and health-related functional status following spinal cord injury: a prospective study of the association with
physical capacity. J Rehabil Med 2008; 40(10):812-8.
27. Durán FS, Lugo L, Ramírez L, Eusse E. Effects of an exercise program on the rehabilitation of patients with spinal cord injury.
Arch Phys Med Rehabil 2001; 82(10): 1349-54.
y is
op
is c
Th
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
for
pe
rso
na
lu
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
se
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Józefowski P. et al., Effect of inpatient Active Rehabilitation programme on functional performance of SCI patients
29
30
-
is c
Th
op
y is
-
lu
rso
na
pe
se
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
for
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
ly -
-
ed
.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
tio
np
roh
ibit
ibu
dis
tr
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
on
-