VECU: Single

Boze Narodzenie w Polsce
Maria Mrowiec, U3A Gliwice/Bytom
DzieD 24. grudnia jest dniem postu. Niezale|nie od [wiatopogldu Polacy nie jedz w tym dniu misa, nie pij
alkoholu a dzieci musz na sBodycze czeka do wieczoru. W tym dniu stawia si choink, przyozdabia si j, a
w kuchni trwaj ostatnie przygotowania do kolacji wigilijnej. Dzieci pBaszcz nosy na szybach okiennych i
wygldaj pierwszej gwiazdki, gdy| wtedy zaczyna si [witowanie. Z tej racji wigilia nosi w Polsce nazw
,,Gwiazdka”. Prawie razem z pojawieniem pierwszej gwiazdki rozbrzmiewa kolda, a cala rodzina gromadzi
si przy stole.
Najpierw czyta si fragment ewangelii bo|onarodzeniowej. Nastpnie senior lub seniorka rodu siga po le|ce
na talerzu opBatki, i rozdzieli je midzy obecnych. OpBatek to bardzo cieniutkie pszenne pieczywo, na którym
jest wyci[nity obrazek [wity. Po[wicone oplatki mo|na dosta w ko[ciele za niewielk ofiar pieni|n. Podczas
Bamania si opBatkiem ka|dy |yczy ka|demu piknych [wit, szcz[cia i zdrowia i odBamuje przy tym kawaBek
opBatka. Nastpnie zjada si reszt opBatka, chocia| niewielki kawaBeczek zostawia si do nastpnych [wit,
jako przynoszcy pomy[lno[. Zwyczaj Bamania si opBatkiem jest celebrowany w ka|dym polskim domu –
niezale|nie od tego, czy ta rodzina jest zwizana z ko[cioBem. Podczas Bamania si opBatkiem wszystkie
kBótnie musz by przebaczane i zapomniane. Dopiero wtedy mo|na zasi[ przy wigilijnym stole. Jest to
bardzo pikny, wzruszajcy moment – by mo|e najpikniejszy w ten wigilijny wieczór. StóB jest nakryty
biaBym obrusem. Pod obrus kBadzie si nieco siana – symbolizuje siano ze stajenki. Jedno nakrycie zostaje
zawsze wolne , dla niespodziewanego, samotnego go[cia, bo w ten wieczór nikt nie powinien by sam. Ka|dy
jest mile widziany.
Tradycyjnie na stole jest 12 potraw, które symbolizuj 12 apostoBów. Potrawy te s regionalnie zró|nicowane,
ale w caBej Polsce je si w ten wieczór ryb. Tak wigilijn ryb jest zazwyczaj karp, który podawany jest ró|nie
- panierowany , sma|ony, ze [wie|ym chlebem. Oprócz karpia popularno[ci cieszy si te| [ledz , serwowany w
oleju lub [mietanie. PosiBek wigilijny rozpoczyna si zup. Najcz[ciej jest to barszcz z uszkami. Do wyboru
jest te| czsto zupa grzybowa. Nastpnie podaje si te| ró|norakie potrawy rybne, pierogi z kapust i grzybami,
kapust kiszon z grochem, ciasto z miodem , migdaBami, rodzynkami i orzechami, oraz kompot z suszu. Na
koniec posiBku mo|na zje[ rolad makow, sernik, piernik jak równie| orzechy i pomaraDcze. PosiBek trwa
bardzo dBugo, bo ka|dy powinien wszystkiego spróbowa – to przynosi szcz[cie.
W nocy rolnicy odwiedzaj swoje zwierzta i zanosz im resztki opBatków. Równie| dzieci w domu nie
zezwalaj kotkowi i pieskowi spa spokojnie. WedBug starych wierzeD w t noc zwierzta mówi ludzkim
gBosem. Pózno, krótko przed póBnoc caBa rodzina idzie na pasterk. Mo|na tak|e zrobi dBu|szy spacer i
podziwia stajenki w okolicznych ko[cioBach. W ka|dym ko[ciele w Polsce jest stajenka. Bardzo znane s
krakowskie szopki, mo|na kupi miniaturki tych szopek. S one po|danym prezentem. W drugi dzieD [wit
Bo|ego Narodzenia odwiedza si przyjacióB lub rodzin albo samemu przyjmuje si go[ci.
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
Pazdziernik 2009r.
1/1