EGZAMIN KWALIFIKACYJNY GRUPA 1. Urządzenia
Transkrypt
EGZAMIN KWALIFIKACYJNY GRUPA 1. Urządzenia
Dobra28 sp zoo. księgarnia wysyłkowa arkady.info ul. Dobra 28, Warszawa +48 22 444 86 97 EGZAMIN KWALIFIKACYJNY GRUPA 1. Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne Cena: 58,00 PLN Opis słownikowy Autor Lenartowicz Radosław Wydawca Dom Wydawniczy Medium Opis produktu Oprawa miękka, Forma 17x24cm, Stron 454 W związku z dużym zainteresowaniem tematyką wymagań do egzaminu kwalifikacyjnego E i D wśród Czytelników 'elektro.info', redakcja wraz ze Stowarzyszeniem Polskich Energetyków postanowiła wydać książkę 'Egzamin kwalifikacyjny'. Pozycja ta wypełnia lukę na rynku księgarskim, ponieważ jest pierwszym podręcznikiem, który zawiera w przystępnej formie wszystkie niezbędne informacje dotyczące eksploatacji urządzeń elektrycznych o napięciu znamionowym do 1 kV, a także omawia zagadnienia wchodzące w zakres egzaminu kwalifikacyjnego. Powinny z niej skorzystać osoby ubiegające się o dodatkowe kwalifikacje w zakresie eksploatacji i dozoru wymagane przy obsłudze, konserwacji oraz pomiarach ochronnych. Wbrew mylnemu przekonaniu (rozpowszechnianemu przez niektóre organizacje naukowo techniczne) przy eksploatacji urządzeń elektrycznych o napięciu do 1 kV mogą być zatrudnione osoby nieposiadające wykształcenia elektrycznego, od których wymaga się złożenia egzaminu przed komisją kwalifikacyjną w takim samym zakresie, jaki obejmuje elektryków. Pozycja ta ma ułatwić przyswojenie określonej wiedzy w zakresie eksploatacji urządzeń elektrycznych o napięciu do 1 kV. Forma, w jakiej została napisana, nie pozwala tylko na wyuczenie się pytań i odpowiedzi, ponieważ komisja może zadać pytanie w zupełnie innej formie i poruszające kilka zagadnień. Książka ma dużą wartość dydaktyczną, ponieważ prezentowane odpowiedzi poruszają szersze problemy niż pytania, a czytelnik zmuszony jest do opanowania znacznej ilości materiału, pozwalającej uporządkować posiadaną wiedzę. Należy jednak pamiętać, że jest to rodzaj podręcznika dla samouków i nie może być traktowany jak zestaw testów dający gwarancję zdania egzaminu. Znaczna część materiału została zilustrowana rysunkami ułatwiającymi zrozumienie istoty ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym oraz zasad poprawnego wykonania pomiarów ochronnych i oceny stanu bezpieczeństwa urządzenia lub instalacji. Książkę opracowano na podstawie norm i przepisów przeredagowanych przez autora do formy zrozumiałej dla Czytelników, a co najważniejsze zgromadzonych w jednej publikacji. Mam nadzieję, że spełni ona oczekiwania Czytelników, pozwalając na szybkie i przyjemne opanowanie trudnej sztuki bezpiecznej eksploatacji urządzeń elektrycznych. mgr inż. Julian Wiatr Plik wygenerowano: 08-03-2017 Oprogramowanie sklepu: AptusShop Dobra28 sp zoo. księgarnia wysyłkowa arkady.info ul. Dobra 28, Warszawa +48 22 444 86 97 redaktor naczelny 'elektro.info' Przedmowa Książka zawiera podstawową wiedzę techniczną dla pracowników zatrudnionych przy eksploatacji instalacji i urządzeń elektroenergetycznych w zakresie obsługi, konserwacji, napraw, montażu i kontrolno-pomiarowym. Zawarte w opracowaniu wiadomości są zgodne ze szczegółowym zakresem egzaminów kwalifikacyjnych E i D oraz z obowiązującymi przepisami. Opracowanie obejmuje zakres znajomości przepisów, zasad budowy, eksploatacji, bezpieczeństwa pracy oraz postępowania w razie wystąpienia zagrożenia, np. pożaru, porażenia prądem, a także umiejętności udzielania pierwszej pomocy. Dla ułatwienia, wyodrębniono w opracowaniu rozdziały, dla których wymagane jest posiadanie kwalifikacji, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie stosowanymi drukami egzaminacyjnymi. Dotyczą one kolejno punktów od 1 do 10 umieszczonych na druku wniosku egzaminacyjnego. Na końcu każdego rozdziału zostały zamieszczone zestawy pytań kontrolnych, które ułatwią opanowanie wiedzy niezbędnej do zdania egzaminu. Pytania zawierają odsyłacze do poszczególnych punktów z właściwą odpowiedzią. o Autorze inż. Radosław Lenartowicz Absolwent Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej, specjalizacja elektroenergetyka. W latach 1973 - 1983 pracownik Zakładów Wytwórczych Przyrządów Pomiarowych i Systemów Minikomputerowych w Warszawie - specjalista ds. wykonawstwa inwestycyjnego w zakresie instalacji i urządzeń elektrycznych w budownictwie mieszkaniowym. W latach 1990 - 2001 kierownik Zakładu Instalacji Elektrycznych w Centralnym Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Instalacji i Urządzeń Elektrycznych w Budownictwie w Warszawie. W okresie pracy w COBR 'Elektromontaż' do 2001 r. zajmował się: - systemami instalacji i urządzeń elektrycznych oraz instalacji piorunochronnych w obiektach budowlanych, - systemami zabezpieczeń i ochrony przeciwporażeniowej, - nowymi rozwiązaniami w zakresie sprzętu i osprzętu elektroinstalacyjnego, - warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych w zakresie instalacji elektrycznych, - adaptacją systemów budownictwa mieszkaniowego do potrzeb nowoczesnych rozwiązań instalacji i urządzeń elektrycznych oraz wymagań przepisów Unii Europejskiej, - upowszechnianiem w kraju nowych przepisów z zakresu instalacji elektrycznych oraz bhp. Jako dyrektor powstałej przy COBR 'EL' Placówki Oświatowej 'COBRA', prowadził szkolenia dla projektantów, wykonawców i użytkowników instalacji i urządzeń elektrycznych w zakresie projektowania, wykonawstwa eksploatacji i dozoru, a także bezpieczeństwa i higieny pracy. Jest certyfikowanym wykładowcą oraz specjalistą bhp. Współtwórca patentu nr 174039 pt. 'Tester do badania zabezpieczenia różnicowoprądowego w instalacjach elektrycznych'. Członek: - Normalizacyjnej Komisji Problemowej nr 55 ds. instalacji elektrycznych i ochrony odgromowej obiektów budowlanych Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, - Stowarzyszenia Elektryków Polskich, - Stowarzyszenia Polskich Energetyków, - Państwowych Komisji Kwalifikacyjnych nr 121, a obecnie nr 184 i 516, nadających uprawnienia kwalifikacyjne z dziedziny elektroenergetyki. Członek Centralnego Kolegium Sekcji Instalacji i Urządzeń Elektrycznych Stowarzyszenia Elektryków Polskich oraz rzeczoznawca - Plik wygenerowano: 08-03-2017 Oprogramowanie sklepu: AptusShop Dobra28 sp zoo. księgarnia wysyłkowa arkady.info ul. Dobra 28, Warszawa +48 22 444 86 97 audytor Stowarzyszenia Polskich Energetyków. W latach 2002 - 2009 był kierownikiem Samodzielnej Pracowni Instalacji Elektrycznej oraz kierownikiem akredytowanego Laboratorium Elektrycznego w Instytucie Techniki Budowlanej w Warszawie. Od 2009 r. główny specjalista ds. instalacji i urządzeń elektrycznych w Zakładzie Badań Ogniowych Instytutu Techniki Budowlanej, Pracowni Automatyki Sygnalizacji Pożarowej i Instalacji Elektrycznych. W ITB zajmował się badaniami urządzeń, instalacji oraz sprzętu i osprzętu elektrycznego do 1 kV dla budownictwa, a także dopuszczaniem wyrobów do stosowania w budownictwie. Autor kilkunastu książek, kilkudziesięciu ekspertyz i opinii w zakresie instalacji i urządzeń elektroenergetycznych oraz wielu artykułów z dziedziny elektroenergetyki i ochrony przeciwporażeniowej opublikowanych na łamach 'elektro.info', 'Elektroinstalatora', 'Wiadomości Elektrotechnicznych' oraz 'Elektrosystemów'. Obecnie na emeryturze. Nadal czynny zawodowo. Pracuje jako ekspert ds. instalacji oraz urządzeń elektrycznych w budownictwie. Wykonuje ekspertyzy i opinie dotyczące urządzeń, instalacji oraz sprzętu i osprzętu elektrycznego, a także pomiarów ochronnych w budynkach do 1 kV dla budownictwa. Prowadzi szkolenia i kursy z dziedziny budowy i eksploatacji instalacji i urządzeń elektroenergetycznych. Ważniejsze publikacje: 1. 'Warunki techniczne wykonania i odbioru instalacji elektrycznych i urządzeń piorunochronnych w budynkach użyteczności publicznej, wyd. 3, ITB, Warszawa 2012, 2. 'Warunki techniczne wykonania i odbioru instalacji elektrycznych, piorunochronnych i telekomunikacyjnych w budynkach mieszkalnych', wyd. 3, ITB, Warszawa 2014, 3. 'Warunki techniczne wykonania i odbioru instalacji elektrycznych i urządzeń piorunochronnych w obiektach przemysłowych', wyd. 1, ITB, Warszawa 2007, 4. 'Instalacje elektryczne na terenie budowy', wyd. 1, ITB, Warszawa 2010, 5. 'Instalacje elektryczne w budynkach. Instalacje montowane w podłożu i na podłożu palnym', wyd. 2, ITB, Warszawa 2014, 6. 'Ochrona odgromowa budynków i obiektów budowlanych', wyd. 1, ITB, Warszawa 2012, 7. 'Badania odbiorcze i eksploatacyjne urządzeń i instalacji elektrycznych do 1 kV w budynkach', wyd. 1, ITB, Warszawa 2013, 8. 'Egzamin kwalifikacyjny. Grupa I. Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne', wyd. 7, Dom Wydawniczy MEDIUM, Warszawa 2012. Spis treści I OGÓLNE ZASADY EKSPLOATACJI URZĄDZEŃ INSTALACJI I SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH / 13 1. Określenia / 13 2. Służby eksploatacyjne / 13 3. Zasady uzyskiwania uprawnień kwalifikacyjnych / 14 4. Dokumentacja techniczna urządzeń elektroenergetycznych / 15 5. Przyjęcie urządzeń elektroenergetycznych do eksploatacji / 17 6. Ocena stanu technicznego urządzeń / 17 II BUDOWA I EKSPLOATACJA URZĄDZEŃ, INSTALACJI I SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH / 19 1. Urządzenia prądotwórcze, przyłączone do krajowej sieci elektroenergetycznej, bez względu na wysokość napięcia znamionowego / 19 1.1. Sposoby zabezpieczenia generatorów / 21 1.2. Dokumentacja techniczna / 23 1.3. Uruchomienie generatora synchronicznego / 23 1.4. Eksploatacja generatorów / 24 1.5. Odłączenie od sieci i zatrzymanie generatora / 30 2. Urządzenia, instalacje i sieci o napięciu do 1 kV / 34 2.1. Podział instalacji elektrycznych / 34 2.2. Systemy instalacji elektrycznych / 34 2.3. Wymienialność instalacji elektrycznych / 43 2.4. Wymagania dla instalacji elektrycznych w budynkach / 43 2.5. Instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych / 44 2.6. Budowa i eksploatacja instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych / 45 2.7. Instalacje przemysłowe niskiego napięcia / 54 2.8. Eksploatacja instalacji elektrycznych / 55 2.9. Organizacja bezpiecznej pracy przy eksploatacji instalacji elektrycznych / 59 3. Instalacje piorunochronne / 64 4. Sieci, urządzenia, instalacje o napięciu nominalnym do 1 kV oraz wyższym od 1 kV / 77 Plik wygenerowano: 08-03-2017 Oprogramowanie sklepu: AptusShop Dobra28 sp zoo. księgarnia wysyłkowa arkady.info ul. Dobra 28, Warszawa +48 22 444 86 97 4.1. Elektroenergetyczne linie napowietrzne / 77 4.2. Elektroenergetyczne linie kablowe / 100 4.3. Stacje elektroenergetyczne / 112 4.4. Transformatory / 121 4.5. Elektroenergetyczne urządzenia napędowe i przetwornice / 128 4.6. Baterie akumulatorów i urządzenia prostownikowe / 140 5. Zespoły prądotwórcze o mocy powyżej 50 kW / 148 5.1. Rodzaje i wykonanie zespołów prądotwórczych / 148 5.2. Eksploatacja zespołów prądotwórczych / 149 5.3. Zespoły prądotwórcze przewoźne / 153 6. Urządzenia elektrotermiczne / 157 6.1. Rodzaje i budowa urządzeń elektrotermicznych / 157 6.2. Eksploatacja urządzeń elektrotermicznych / 159 7. Urządzenia do elektrolizy / 163 7.1. Zasada działania i budowa urządzeń do elektrolizy / 163 7.2. Warunki bezpiecznej pracy i eksploatacja urządzeń do elektrolizy / 163 8. Sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego / 169 8.1. Wykonanie sieci oświetlenia ulicznego / 169 8.2. Eksploatacja sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego / 170 9. Elektryczna sieć trakcyjna / 174 9.1. Budowa i wykonanie sieci trakcyjnej / 174 9.2. Eksploatacja sieci trakcyjnej / 175 9.3. Prądy błądzące i ochrona urządzeń podziemnych / 179 10. Aparatura kontrolno-pomiarowa, urządzenia i instalacje automatycznej regulacji, sterowania i zabezpieczeń urządzeń i instalacji wymienionych w punktach od II-1 do II-9 (AKPiA) / 182 10.1. Urządzenia elektryczne do pomiaru i regulacji automatycznej / 182 10.2. Montaż zestawów automatyki przemysłowej / 183 10.3. Przyłączanie aparatów i sprzętu / 183 10.4. Podłączanie aparatury i sprzętu zabudowanych na oddzielnych konstrukcjach wsporczych / 184 10.5. Instalacje tras obwodów elektrycznych / 184 10.6. Eksploatacja instalacji i urządzeń AKPiA / 186 10.7. Warunki montażu czujników dla układów pomiarowych i regulacyjnych / 190 III PRACE KONTROLNO-POMIAROWE / 198 1. Prace pomiarowe przy instalacjach i urządzeniach elektrycznych / 198 1.1. Wymagania ogólne / 198 1.2. Sprawdzenie ciągłości przewodów ochronnych / 201 1.3. Pomiar rezystancji izolacji instalacji elektrycznej / 201 1.4. Sprawdzenie ochrony przez oddzielenie od siebie obwodów (separacja elektryczna) / 202 1.5. Pomiar rezystancji izolacji ścian i podłóg / 202 1.6. Pomiar rezystancji izolacji kabla / 203 1.7. Kable na napięcia znamionowe do 1 kV / 203 1.8. Kable na napięcia znamionowe ponad 1 kV / 203 1.9. Pomiar rezystancji uziemienia oraz rezystywności gruntu / 203 1.10. Pomiar rezystancji uziemienia metodą techniczną / 203 1.11. Pomiar rezystancji uziemienia metodą kompensacyjną / 204 1.12. Pomiar rezystywności gruntu / 205 1.13. Pomiar prądów upływowych / 205 1.14. Sprawdzenie biegunowości / 205 1.15. Sprawdzenie samoczynnego wyłączenia zasilania / 205 1.16. Sprawdzenie działania urządzeń ochronnych różnicowoprądowych / 207 1.17. Sprawdzenie wytrzymałości elektrycznej / 209 Plik wygenerowano: 08-03-2017 Oprogramowanie sklepu: AptusShop Dobra28 sp zoo. księgarnia wysyłkowa arkady.info ul. Dobra 28, Warszawa +48 22 444 86 97 2. Wykonywanie pomiarów eksploatacyjnychprzy urządzeniach elektroenergetycznych o napięciu znamionowym do 1 kV i powyżej 1 kV / 221 2.1. Przepisy / 221 2.2. Wykonywanie pomiarów eksploatacyjnych dla elektrycznych urządzeń napędowych / 221 2.3. Wykonywanie pomiarów eksploatacyjnych dla baterii kondensatorów energetycznych / 225 2.4. Wykonywanie pomiarów eksploatacyjnych dla transformatorów energetycznych / 227 2.5. Wykonywanie pomiarów eksploatacyjnych dla elektroenergetycznych linii kablowych / 230 3. Wykonywanie pomiarów eksploatacyjnych dla prądnic synchronicznych o napięciu powyżej 1 kV / 233 3.1. Pomiar rezystancji izolacji uzwojeń stojana prądnicy zespołu prądotwórczego / 233 3.2. Pomiar rezystancji izolacji uzwojeń wzbudzenia prądnicy wzbudzonej / 234 3.3. Pomiar rezystancji izolacji uzwojeń wzbudzenia prądnicy niewzbudzonej / 234 4. Zakresy, metody i terminy wykonywania badań / 237 4.1. Budynki mieszkalne oraz użyteczności publicznej / 237 4.2. Zakłady przemysłowe / 239 4.3. Pomieszczenia zagrożone wybuchem / 242 4.4. Urządzenia rozdzielcze / 244 4.5. Stacje elektroenergetyczne / 245 4.6. Baterie kondensatorów o napięciu do 1 kV / 246 4.7. Transformatory / 248 4.8. Narzędzia ręczne o napędzie elektrycznym i elektryczne urządzenia ruchome / 249 5. Zasady wykonywania i eksploatacji rozliczeniowych układów pomiarowych / 256 5.1. Wymagania ogólne / 256 5.2. Tablice licznikowe / 257 5.3. Liczniki / 258 5.4. Przekładniki prądowe i napięciowe / 258 5.5. Układy pomiarowe pośrednie i półpośrednie / 259 5.6. Układy pomiarowe bezpośrednie / 260 5.7. Układ kontrolny obecności napięcia / 260 5.8. Układ Samoczynnego Załączania Rezerwy / 260 5.9. Zespoły prądotwórcze / 261 5.10. Uzgadnianie i zatwierdzanie dokumentacji projektowej / 261 IV OCHRONA PRZECIWPORAŻENIOWA W URZĄDZENIACH, INSTALACJACH I SIECIACH ELEKTRYCZNYCH / 265 1. Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym w urządzeniach elektroenergetycznych do 1 kV / 265 1.1. Ochrona przed dotykiem bezpośrednim / 281 1.2. Ochrona przy uszkodzeniu (przed dotykiem pośrednim) / 282 1.3. Ochrona przez zastosowanie samoczynnego wyłączenia zasilania / 282 1.4. Ochrona przez zastosowanie urządzeń II klasy ochronności / 294 1.5. Ochrona przez zastosowanie izolowania stanowiska / 295 1.6. Ochrona przez zastosowanie separacji elektrycznej / 296 1.7. Ochrona przez zastosowanie nieuziemionych połączeń wyrównawczych miejscowych / 297 1.8. Ochrona strefowa w pomieszczeniach wyposażonych w wannę lub prysznic / 298 2. Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym w urządzeniach elektroenergetycznych o napięciu powyżej 1 kV / 305 2.1. Sieć elektroenergetyczna wysokiego napięcia jako źródło zagrożenia porażeniowego / 305 2.2. Ochrona przed dotykiem bezpośrednim / 306 2.3. Środki ochrony przed dotykiem pośrednim (przy uszkodzeniu) / 311 2.4. Łączenie uziemień urządzeń wysokiego i niskiego napięcia / 316 2.5. Wymagania dla uziemień obiektów elektroenergetycznych wysokiego napięcia / 317 2.6. Parametry elektryczne typowych rozwiązań technicznych stanowisk izolacyjnych i powłok elektroizolacyjnych / 320 V OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA W URZĄDZENIACH, INSTALACJACH I SIECIACH ELEKTROENERGETYCZNYCH / 324 VI SPOSOBY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY OSOBOM PORAŻONYM PRĄDEM ELEKTRYCZNYM I POPARZONYM / 332 1. Działanie prądu elektrycznego na organizm człowieka / 332 2. Uwalnianie porażonego spod działania prądu elektrycznego o napięciu do 1 kV / 333 Plik wygenerowano: 08-03-2017 Oprogramowanie sklepu: AptusShop Dobra28 sp zoo. księgarnia wysyłkowa arkady.info ul. Dobra 28, Warszawa +48 22 444 86 97 3. Uwalnianie porażonego spod działania prądu elektrycznego o napięciu powyżej 1 kV / 336 4. Czynności po uwolnieniu porażonego spod działania prądu elektrycznego / 336 4.1. Sztuczne oddychanie / 339 4.2. Pośredni masaż serca / 342 4.3. Pierwsza pomoc przedlekarska przy innych obrażeniach ciała / 343 VII ORGANIZACJA BEZPIECZNEJ PRACY PRZY EKSPLOATACJI URZĄDZEŃ, INSTALACJI I SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH / 347 1. Zasady organizacji pracy / 347 2. Bezpieczeństwo wykonywania prac przy urządzeniach elektrycznych / 354 3. Narzędzia pracy i sprzęt ochronny / 357 3.1. Czynności zabronione / 358 3.2. Sprzęt ochronny stosowany podczas eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych / 358 VIII INSTALACJE ELEKTRYCZNE W OBIEKTACH ZAGROŻONYCH WYBUCHEM I POŻAREM / 376 1. Wymagania ogólne / 376 2. Podział urządzeń przeciwwybuchowych / 377 3. Strefy zagrożenia wybuchem / 378 4. Dobór urządzeń elektrycznych w strefach zagrożonych wybuchem / 380 5. Instalowanie urządzeń w strefach zagrożonych wybuchem / 382 6. Eksploatacja urządzeń w strefach zagrożonych wybuchem / 384 6.1. Oględziny / 384 6.2. Przeglądy / 386 6.3. Konserwacja i naprawy / 387 IX INSTALACJE ELEKTRYCZNE NA TERENIE BUDOWY / 392 X WARUNKI TECHNICZNE, JAKIM POWINNY ODPOWIADAĆ BUDYNKI I ICH USYTUOWANIE / 401 XI RACJONALNA GOSPODARKA ELEKTROENERGETYCZNA / 407 XII URZĄDZENIA ENERGOELEKTRONICZNE / 410 XIII INSTALACJE ELEKTRYCZNE FUNKCJONUJĄCE W WARUNKACH POŻARU / 414 1. Wymagania podstawowe / 414 2. Przeciwpożarowy wyłącznik prądu / 415 3.  Odbiory, próby i badania w instalacjach elektrycznych funkcjonujących w warunkach pożaru / 416 4. Eksploatacja / 417 XIV WYKAZ PODSTAWOWYCH PRZEPISÓW OBOWIĄZUJĄCYCH PRZY EKSPLOATACJI I DOZORZE SIECI, INSTALACJI I URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH / 420 1. Ustawy i rozporządzenia / 420 2. Normy / 424 3. Literatura / 437 XV WYBRANE TERMINY I DEFINICJE / 439 Rok wydania 2015 Plik wygenerowano: 08-03-2017 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Oprogramowanie sklepu: AptusShop