Bezpieczn@ Przystań

Komenda Miejska Policji
w Katowicach
Bezpieczn@ Przystań
Bezpieczn@ Przystań 2015 - 2016
PROGRAM PROFILAKTYCZNO - EDUKACYJNY
I.
Założenia programu
Przemiany demograficzne społeczeństwa powodują wzrost liczby osób w wieku
poprodukcyjnym, czyli powyżej 65-tego roku życia. W Katowicach na około trzysta tysięcy
mieszkańców przypada ponad sześćdziesiąt tysięcy osób w wieku poprodukcyjnym, z czego
większość stanowią kobiety.
Wzrost liczby mieszkańców w wieku senioralnym stanowi przesłankę dla władz
miasta i instytucji odpowiedzialnych za politykę społeczną, aby szczególną uwagę skupić na
rozwijaniu systemowych działań na rzecz tej grupy mieszkańców.
Działania te powinny być oparte na założeniach obowiązujących w krajach Unii
Europejskiej takich jak: organizacja życia społecznego uwzględniająca zachowanie prawa
ludzi starszych do niezależności, współuczestnictwa, opieki, samorealizacji i godności.
Jednym z istotnych praw określonych w EUROPEJSKIEJ DEKLARACJI PRAW
MIEJSKICH wywodzącej się z Europejskiej Karty Miejskiej, przyjętej przez Stałą
Konferencję Władz Lokalnych i Regionalnych Europy (CLRAE) przy Radzie Europy w dniu
18 marca 1992 roku jest bezpieczeństwo. Już w pierwszym punkcie tego dokumentu
zamieszczono następujące stwierdzenie: „[…] biorąc pod uwagę, że korzystanie z poniższych
praw powinno opierać się na solidarności i odpowiedzialnym obywatelstwie, zakładającym
odpowiednie podejmowanie obowiązków, obywatele miast Europy mają prawo do
bezpieczeństwa, do bezpiecznego miasta, wolnego - w miarę możliwości - od przestępczości
i agresji”.
Stwierdzenie to jednoznacznie obliguje władze miasta do wprowadzania programów
stabilizujących bezpieczeństwo. Ochrona bezpieczeństwa to jedno z głównych zadań państwa,
tym samym obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa publicznego spoczywa również na
organach administracji samorządowej.
Program „Bespieczn@ Przystań” ma na celu ograniczenie liczby zdarzeń
negatywnych, których ofiarami stają się osoby starsze.
Osoby starsze są grupą szczególnie predestynowaną do stania się ofiarami zdarzeń
kryminalnych. To właśnie wśród tej grupy wiekowej najczęściej dochodzi do zuchwałych
kradzieży na tzw. „wyrwę” oraz oszustw, w tym metodą „na wnuczka”, która to aktualnie
metoda stanowi najczęstszy odsetek wśród modus operandi przestępstw popełnianych na
osobach starszych. Oszuści do popełnienia przestępstwa coraz częściej wykorzystują autorytet
osób zaufania publicznego podając się za księdza czy policjanta. W związku z powyższym
edukacja seniorów w planach na kolejne lata, ukierunkowana została w szczególności na
omawianie tego rodzaju przestępstw na policjanta. Do przekazywanych treści włączono także
zagadnienia dotyczące zasad bezpiecznego zawierania wszelkiego rodzaju umów i kredytów
oraz bezpiecznego lokowania oszczędności. Wprowadzone zostały również podstawowe
zasady dbania o swoje mienie podczas pobytu w placówkach służby zdrowia i poradniach.
Pomimo rosnącej świadomości prewencyjnej seniorów, istnieje ciągła potrzeba
przypominania bezpiecznych postaw i ukierunkowanej edukacji w tym zakresie. Uprawnioną
jawi się teza, iż to osoby starsze najczęściej narażone są na wykorzystywanie czy nawet
dyskryminację. Podatność emocjonalna na potencjalne stanie się ofiarą przemocy,
przestępstwa lub innego czynu zabronionego wydaje się nieporównywalnie większa aniżeli
wśród przedstawicieli innych grup społecznych. Edukacja profilaktyczna seniorów
w powyższym zakresie odbywać się będzie na spotkaniach w formie pogadanek oraz poprzez
kolportaż plakatów i ulotek w miejscach zamieszkania, placówkach służby zdrowia,
lokalnych mediach (na łamach gazety miejskiej „Nasze Katowice”, stronach Internetowych
partnerów projektu), ogłoszeniach parafialnych we współpracy z Kościołem.
Kolejna edycja programu „Bespieczn@ Przystań” została uzupełniona także o treści
związane z bezpiecznym poruszaniem się po drogach. Seniorzy występują bardzo często
w roli niechronionych uczestników ruchu drogowego, gdzie zdarzenia z udziałem pieszych
należą do najtragiczniejszych w skutkach. Przestrzeganie przepisów oraz kierowanie się
rozsądkiem to najlepsza recepta na bezpieczeństwo na ulicy. Zmiany prawne dotyczące
wprowadzenia obowiązku noszenia odblasków poza obszarem zabudowanym, są doskonałą
okazją do promocji ich posiadania na co dzień. Projekcja materiałów multimedialnych
znakomicie uświadamia różnice w widoczności osób pozbawionych i wyposażonych
w odblaski, pozwalając na zadbanie o siebie w tym zakresie.
Na seniorów czyhają także nowe zagrożenia związane z rozwojem nowoczesnych
technologii. Coraz większa liczba osób starszych korzysta z Internetu. Sieć daje ogromne
możliwości ale i niesie ze sobą wiele zagrożeń. Konieczna zatem staje się edukacja seniorów
w zakresie bezpiecznego poruszania się w Internecie i korzystania z jego zasobów.
W związku z powyższym rady dotyczące bezpieczeństwa osób starszych i poradnik
„Bezpieczn@ Przystań” w kolejnych edycjach programu będą rozpowszechniane w trakcie
spotkań oraz na stronach internetowych partnerów projektu.
Na spotkaniach z seniorami policjantom towarzyszyć będą strażacy, którzy przybliżą
seniorom kampanię „Nie dla czadu”, promując wyposażanie gospodarstw domowych
w czujki tlenku węgla zapobiegające zatruciom CO oraz przekażą podstawowe zasady
bezpieczeństwa przeciwpożarowego w codziennym funkcjonowaniu gospodarstwa
domowego.
Istotnym celem w ramach aktywizacji i readaptacji osób starszych będzie
informowanie ich o możliwości korzystania w sytuacjach trudnych życiowo z pomocy
wszelkich dostępnych instytucji i podmiotów działających na rzecz pomocy osobom
starszym. Jednym z zadań będzie również ukazywanie szerokiego wachlarza usług oraz
świadczeń dostępnych dla osób w tym przedziale wiekowym. W spotkaniach oprócz
funkcjonariuszy policji i strażaków, uczestniczyć będą pracownicy MOPS.
II.
Ogólne cele programu:
Wzrost bezpieczeństwa i poczucia bezpieczeństwa osób starszych.
Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i cyfrowemu seniorów.
III.
Szczegółowe cele programu:
utrwalenie bezpiecznych zachowań wśród seniorów, ich aktywizacja do większej
dbałości o własne bezpieczeństwo, mienie i najbliższe otoczenie,
edukacja w zakresie podstawowych zasad bezpieczeństwa przy zawieraniu umów
i pożyczek oraz bezpiecznego lokowania pieniędzy,
edukacja w zakresie bezpiecznego korzystania z Internetu,
poprawa bezpieczeństwa seniorów w ruchu drogowym – rola elementów
odblaskowych, podstawy kampanii „Rok pieszego”,
podniesienie poziomu bezpieczeństwa seniorów w okresie grzewczym – kampania
„Nie dla czadu”, promowanie bezpiecznych zachowań w gospodarstwie domowym.
IV.
Adresaci programu:
Mieszkańcy Katowic w grupie wiekowej „65+” i inne osoby zainteresowane przedmiotową
problematyką.
V.
Realizatorzy:
Komenda Miejska Policji w Katowicach
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Katowicach
Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Katowicach
Wydział Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miasta w Katowicach
Wydział Promocji Urzędu Miasta w Katowicach
Kuria Metropolitalna Archidiecezji Katowickiej
Miejska Biblioteka Publiczna w Katowicach
Zespół Szkół Poligraficzno – Mechanicznych w Katowicach
VI.
Formy realizacji:
spotkania edukacyjno – profilaktyczne z seniorami realizowane z udziałem
Państwowej Straży Pożarnej i przedstawicieli MOPS – w Filiach Miejskiej Biblioteki
Publicznej w Katowicach w Uniwersytetach Trzeciego Wieku, Dziennych Domach
Pomocy, Kołach Emerytów – wyposażenie uczestników w alarmy osobiste, elementy
odblaskowe, certyfikaty „Bezpieczny Senior”;
przeprowadzenie quizu dla seniorów związanego z bezpieczeństwem ppoż z nagrodami w postaci czujników CO – regulamin quizu opracowuje KM PSP
w Katowicach, czujniki zapewnia WZK UM Katowice;
opracowanie graficzne plakatu i ulotek „Oszustwa na policjanta” we współpracy
z Zespołem Szkół Poligraficzno – Mechanicznych, kolportaż plakatów poprzez filie
Miejskiej Biblioteki Publicznej w Katowicach, administratorów budynków,
spółdzielnie mieszkaniowe, zamieszczanie informacji w informatorze „Nasze
Katowice”, na tablicach ogłoszeń przy parafiach, w gazetkach parafialnych,
w placówkach bankowych;
pozyskanie partnera do opracowania multimedialnego poradnika „Bespieczn@
Przystań”, promocja bezpieczeństwa seniorów na stronach internetowych partnerów,
pendrivach;
pozyskanie gazety lokalnej do wydania multimedialnego poradnika „Bespieczn@
Przystań” na płycie CD jako dodatku do gazety z okazji „Dnia Seniora” czy „Dni
Babci i Dziadka”;
systematyczne zamieszczanie informacji profilaktycznych na stronach internetowych,
blogach i wydawnictwach partnerów działających w projekcie, rubryka „Bespieczn@
Przystań” w miejskim informatorze „Nasze Katowice”, założenie konta edukacyjno –
profilaktycznego na portalu społecznościowym np. facebook;
kolportaż plakatów i plansz edukacyjno – informacyjnych „Nie daj się złodziejowi”
w szpitalach i placówkach służby zdrowia;
działania promocyjne i prezentacje programu „Bespieczn@ Przystań” podczas
spotkań, festynów grup seniorów organizowanych z okazji różnego rodzaju jubileuszy
i świąt,
współpraca z Kurią Metropolitalną w zakresie upowszechniania informacji
profilaktycznych w gazetkach parafialnych, gablotach ogłoszeniowych i na stronach
internetowych katowickich parafii, przekazywanie apeli w ramach ogłoszeń
duszpasterskich i audycji radiowych oraz pomocy w organizacji spotkań przy
parafiach z seniorami.
VII.
Zespół Realizacyjny:
1. Komenda Miejska Policji w Katowicach
podinsp. Małgorzata Biernacka – koordynator projektu
2. Wydział Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miasta w Katowicach
Joanna Pruchniewska
3. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Katowicach
Agata Mryc
4. Wydział Promocji Urzędu Miasta w Katowicach
Sławomir Rybok
Magdalena Mazurek
5. Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Katowicach
bryg. Andrzej Płócieniczak
6. Kuria Metropolitalna, Wydział Duszpasterstwa Ogólnego
ks. Roman Chromy
7. Miejska Biblioteka Publiczna w Katowicach
Małgorzata Skalmierska
8. Zeszpół Szkół Poligraficzno – Mechanicznych w Katowicach
Jolanta Kowalczyk
VIII. Ewaluacja:
Zbieranie ustnych opinii i ocen programu podczas spotkań od ich uczestników.
Bieżąca modyfikacja treści edukacyjno – profilaktycznych oparta na analizie
występujących i pojawiających się zagrożeń przestępczością osób starszych.
Analiza stanu przestępczości wobec osób starszych.
Ocena realizowanych w ramach programu działań przez poszczególnych partnerów
projektu.