Spis_treści

SPIS TREŚCI
WSTĘP ................................................................................................ 11
1. WARTOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTWA W TURBULENTNYM OTOCZENIU
– ŹRÓDŁA, FORMY PRZEJAWIANIA SIĘ, POMIAR ................................
1.1. Wartość – definicje koncepcje ................................................................
1.2. Maksymalizacja wartości jako główny cel przedsiębiorstwa ................
1.3. Źródła i obszary wartości przedsiębiorstwa ...........................................
1.4. Mierniki tworzenia wartości w przedsiębiorstwie..................................
1.4.1. Mierniki księgowe .........................................................................
1.4.2. Mierniki oparte na wartości ..........................................................
1.5. Metody wyceny przedsiębiorstwa ..........................................................
1.6. Przedsięwzięcie inwestycyjne jako źródło tworzenia wartości .............
1.6.1. Inwestycja i przedsięwzięcie inwestycyjne ..................................
1.6.2. Rachunek efektywności ekonomicznej inwestycji.......................
1.6.2.1. Istota rachunku efektywności inwestycji ........................
1.6.2.2. Pojęcie korzyści netto z projektu inwestycyjnego..........
1.6.2.3. Kryteria wyodrębniania i rodzaje metod oceny
efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych .................
1.7. Nowe tendencje w otoczeniu firm ..........................................................
1.8. Elastyczność menedżerska i technologiczna jako źródło wartości ........
1.8.1. Wybrane aspekty elastyczności menedżerskiej ............................
1.8.2. Technologiczna transformacja elastyczności zasobów ................
1.8.3. Innowacje menedżerskie dotyczące elastyczności koordynacji ..
1.9. Ciągła zmiana jako wyznacznik pozycji konkurencyjnej ......................
1.10. Problem adekwatności metod dyskontowych w warunkach
nowej ekonomii ....................................................................................
1.10.1. Geneza, założenia ogólne i warianty metod dyskontowych ....
1.10.2. Metody dyskontowe w ocenie efektywności ekonomicznej
przedsięwzięć inwestycyjnych .................................................
1.10.3. Ocena efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych ...............
1.10.4. Wycena przedsiębiorstw sektora nowych technologii .............
1.10.4.1. Problematyka wyceny perspektyw wzrostu ..............
1.10.4.2. Modele wyceny wykorzystujące koncepcję
opcji rzeczowych ........................................................
19
19
21
22
26
27
28
29
30
30
32
32
33
34
35
40
40
43
44
45
47
47
48
50
56
56
60
2. OPCJE − DEFINICJE, RODZAJE, WYCENA ............................................... 68
2.1. Pojęcie i rodzaje opcji................................................................................
2.1.1. Definicje terminu „opcja” ..............................................................
2.1.2. Geneza stosunku prawnego opcji ..................................................
2.1.3. Opcje − ustalenia terminologiczne ................................................
2.1.4. Aspekty prawne problematyki opcji ..............................................
2.1.5. Rodzaje opcji w życiu gospodarczym ...........................................
2.1.6. Rodzaje opcji finansowych ............................................................
2.2. Wycena opcji finansowych........................................................................
2.2.1. Czynniki wpływające na wartość opcji .........................................
2.2.2. Wycena opcji w czasie dyskretnym ...............................................
2.2.2.1. Ogólne zagadnienia wyceny ............................................
2.2.2.2. Wycena opcji europejskiej za pomocą portfela
bez ryzyka ........................................................................
2.2.2.2.1 Jednookresowy model dwumianowy ..............
2.2.2.2.2. Wielookresowy model dwumianowy ............
2.2.2.3. Wycena europejskiej opcji kupna za pomocą portfela
replikującego ...................................................................
2.2.2.4. Wycena amerykańskiej opcji sprzedaży ..........................
2.2.3. Wycena opcji w czasie ciągłym .....................................................
2.2.3.1. Procesy stochastyczne ......................................................
2.2.3.1.1. Proces Wienera i uogólniony proces Wienera ..
2.2.3.1.2. Proces stochastyczny zmiany ceny akcji .......
2.2.3.2. Model Blacka-Scholesa ...................................................
2.2.4. Zupełność modelu rynku finansowego .........................................
68
68
70
71
72
73
74
75
75
77
77
79
79
83
86
87
88
88
88
90
91
94
3. OPCJE RZECZOWE − GENEZA, TYPOLOGIA, ANALOGIE DO OPCJI
FINANSOWYCH ................................................................................................ 95
3.1. Geneza i definicje ................................................................................
3.2. Opcje rzeczowe – rozwój koncepcji ....................................................
3.3. Opcja rzeczowa jako koncepcja wyceny elastyczności menedżerskiej ...
3.4 Typologia opcji rzeczowych .................................................................
3.4.1. Opcja opóźnienia ......................................................................
3.4.2. Opcja rezygnacji .......................................................................
3.4.3. Opcja zmiany skali działania ....................................................
3.4.4. Opcja przełączenia ....................................................................
3.4.5. Opcja podziału na etapy ...........................................................
3.4.6. Opcja wzrostu ...........................................................................
95
97
100
105
106
108
110
111
113
114
3.4.7. Alternatywne klasyfikacje opcji rzeczowych ...........................
3.5. Opcje finansowe a opcje rzeczowe: podobieństwa i różnice ..............
3.6. Etapy procesu modelowania i wyceny opcji rzeczowych ...................
3.7. Systematyka modeli wyceny ...............................................................
3.7.1. Podział według sposobu traktowania zmiany instrumentu
bazowego w czasie ...................................................................
3.7.2. Podział według kryterium przyjmowanych założeń i techniki
wyceny .....................................................................................
114
118
122
127
128
131
4. WYBRANE MODELE WYCENY OPCJI RZECZOWYCH ........................... 138
4.1. Ujęcie ryzyka w metodzie opcji rzeczowych i metodzie NPV
− podobieństwa i różnice ...................................................................
4.2. Model dwumianowy wyceny opcji złożonej .......................................
4.3. Przykłady wyceny opcji rzeczowych ..................................................
4.3.1. Opcja rezygnacji .......................................................................
4.3.2. Opcja zwiększenia skali............................................................
4.3.3. Opcja wyboru ...........................................................................
4.4. Modelowanie opcji rzeczowych a teoria gier ......................................
4.4.1. Teoria opcji rzeczowych i teoria gier ........................................
4.4.2. Opcja prosta ..............................................................................
4.4.2.1. Opcja własna ...............................................................
4.4.2.2. Opcja wspólna .............................................................
4.4.3. Opcja złożona dwuetapowa ......................................................
4.4.3.1. Opcja własna w sytuacji braku konkurencji ................
4.4.3.2. Opcja własna w sytuacji istnienia konkurencji ...........
4.4.3.3. Opcja wspólna w sytuacji konkurencji ........................
138
140
147
147
151
156
159
159
161
161
164
166
166
167
175
5. OPCJE RZECZOWE W PRAKTYCE − APLIKACJE I OGRANICZENIA..... 179
5.1. Opcje rzeczowe w aplikacjach biznesowych ......................................
5.2. Parametry modelu wyceny opcji rzeczowych – problemy pomiaru
i interpretacji ......................................................................................
5.2.1. Charakterystyka waloru bazowego ...........................................
5.2.2. Ryzyko i zmienność waloru bazowego.....................................
5.2.3. Cena wykonania .......................................................................
5.2.4. Termin wykonania ....................................................................
5.2.5. Stopa dyskonta ..........................................................................
5.2.6. Dywidenda ................................................................................
5.3. Wykonanie opcji rzeczowych – problemy i uwarunkowania ..............
5.3.1. Organizacyjne uwarunkowania podejścia opcyjnego ...............
179
181
182
183
186
187
187
188
189
189
5.3.2. Charakterystyka przedsięwzięcia i otoczenia a przydatność
metody opcji rzeczowych ......................................................... 191
5.3.3. Uwarunkowania organizacyjne wygaśnięcia opcji rzeczowych ... 194
5.3.4. Adekwatność metody opcji rzeczowych a kategorie
problemów decyzyjnych........................................................... 202
6. OPCJE RZECZOWE W ZARZĄDZANIU STRATEGICZNYM ................... 204
6.1. Paradygmaty zarządzania strategicznego: alternatywne perspektywy
źródeł kreowania wartości...................................................................
6.1.1. Wprowadzenie ..........................................................................
6.1.2. Strategia jako poszukiwanie renty ekonomicznej .....................
6.1.3. Paradygmaty wewnętrzne zarządzania strategicznego .............
6.1.3.1. Szkoła zasobowa .........................................................
6.1.3.2. Koncepcja dynamicznych kompetencji .......................
6.1.3.3. Proste reguły i kreowanie szans ..................................
6.1.3.4. Podejście oparte na wiedzy .........................................
6.1.3.5. Podejście opcyjne: budowanie zdolności
absorpcji wiedzy .........................................................
6.2. Strategiczne opcje rzeczowe ...............................................................
6.2.1. Opcja rzeczowa jako wybór strategiczny .................................
6.2.2. Opcje rzeczowe w decyzjach dotyczących joint venture
i venture capital ........................................................................
6.2.3. Strategiczne opcje rzeczowe jako platformy rozwoju
kompetencji ..............................................................................
6.2.3.1. Pojęcie inwestycji platformowych ..............................
6.2.3.2. Platformy kompetencji w sektorze IT .........................
6.2.4. Opcje rzeczowe jako heurystyka strategiczna ..........................
204
204
206
208
208
210
211
215
221
223
223
225
227
227
228
232
7. OPCJE RZECZOWE W OCENIE PRZEDSIĘWZIĘCIA
INWESTYCYJNEGO − PRZYKŁAD ZASTOSOWANIA ............................. 234
7.1. Istota i założenia ogólne przedsięwzięcia............................................
7.2. Model biznesu i czynniki ryzyka.........................................................
7.3. Warianty realizacji przedsięwzięcia inwestycyjnego ..........................
7.4. Metodologia badań ..............................................................................
7.4.1. Podejście badawcze ..................................................................
7.4.2. Metody oceny opłacalności ekonomicznej analizowanego
przedsięwzięcia ........................................................................
7.5. Ocena opłacalności przedsięwzięcia metodą NPV..............................
234
236
237
239
239
239
240
7.5.1. Ogólne założenia i metodologia oceny efektywności...............
7.5.2. Procedura i podstawowe parametry przyjęte w szacowaniu
wartości bieżącej netto projektu ...............................................
7.5.3. Szacowanie wartości bieżącej netto projektu i wartości
przepływów pieniężnych brutto ...............................................
7.5.3.1. Ocena wariantu pierwszego: projekt zrealizowany
jako całość w jednym etapie .......................................
7.5.3.2. Ocena wariantu drugiego: projekt zrealizowany jako
sekwencja projektów cząstkowych .............................
7.6. Ocena projektu metodą opcji rzeczowych...........................................
7.6.1. Projekt jako opcja złożona ........................................................
7.6.2. Metodologia oceny projektu jako opcji złożonej......................
7.7. Realizacja przedsięwzięcia – ocena z perspektywy 2007 r. ................
7.8. Internet szerokopasmowy w Polsce i na świecie – stan obecny ..........
7.9. Perspektywa rozwoju analizowanego przedsięwzięcia .......................
240
242
247
247
253
256
256
256
265
268
272
ZAKOŃCZENIE ....................................................................................................... 275
BIBLIOGRAFIA ...................................................................................................... 285
SPIS RYSUNKÓW.................................................................................................. 309
SPIS TABEL ............................................................................................................. 311
ZAŁĄCZNIKI ........................................................................................................... 313