Przedmowa (Andrzej Krzysztof Kunert)

Transkrypt

Przedmowa (Andrzej Krzysztof Kunert)
http://grzbiet.pl/ksiazki/agentka-dwoch-wojen-wladyslawa-macieszyna-slawa-1888-1967
Przykładowy rozdział książki: Agentka dwóch wojen. Władysława Macieszyna "Sława" 1888-1967
Spis treści
. . . . . . . . . . . . ...
5
Słowo wstępne
......... .. ......... ... ... ....
15
Podziękowania
.................. ..... ... .. ..
17
............................... .
19
19
23
Przedmowa (Andrzej Krzysztof Kunert)
Rozdział
l
Wypadek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zbuntowana żona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 ............................... .
Patriotyczne wrzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sława muzą Feliksa Młynarskiego . . . . . . . . . . . . . . . .
Sława i Stanisław . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ....
27
27
3 ...............................
W wojnie nadzieja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sława w wywiadzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pierwsza podróż Sławy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Druga podróż Sławy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Trzecia podróż Sławy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nazywam się Jerzy Tetera,
kawalerzysta lotnego oddziału wywiadowczego . . . . .
Przed złotym czasem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
39
39
42
45
.
.
51
...............................
Boję się o tę niby wolną ojczyznę . . . . . . . . . . . . . ..
Misja specjalna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Solidne przymierze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. "Naprawa " . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W grupie
Sława na językach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
59
59
Rozdział
Rozdział
Rozdział 4
30
33
46
48
56
64
68
73
81
159
Książki historyczne, wydawnictwo: Rytm
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
http://grzbiet.pl/ksiazki/agentka-dwoch-wojen-wladyslawa-macieszyna-slawa-1888-1967
Przykładowy rozdział książki: Agentka dwóch wojen. Władysława Macieszyna "Sława" 1888-1967
Rozdział 5
Mam rozkaz AK
Konspiracyjne spotkanie
W "Straganie"
Więzienie
Rozdział
6
Powrót
Z mieszkania mnie wypędzono
Mojej maleńkiej . . . . . . . . .
Rozdział
7
Życie w listach
Epilog . . . . .
Pośmiertne uznanie
Rozdział
8
Meldunek Sławy . . . . . .
Meldunek "Micy" . . . . .
"Stragan" czy "Lombard"?
Wystąpienia
senatorki Władysławy Macieszyny
Senat RP IV kadencja 1935-1938 . . . . .
Bibliografia . . . .
Indeks nazwisk
Książki historyczne, wydawnictwo: Rytm
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
http://grzbiet.pl/ksiazki/agentka-dwoch-wojen-wladyslawa-macieszyna-slawa-1888-1967
Przykładowy rozdział książki: Agentka dwóch wojen. Władysława Macieszyna "Sława" 1888-1967
wiadowcza wymagała sprytu, zimnej krwi i szybkiej orientacji. Opowiadała
później ze śmiechem, iż Rosjanie pokazywali jej swoje okopy, pozycje dział
i nie szczędzili informacji na zadawane "z głupia frant" pytania. Musiała
zatem czarować, okłamywać, a oni mając przed sobą piękną kobietę, wie­
rzyli w każde słowo. W ten sposób dotarła do Warszawy i wypełniła rozkaz.
Przy okazji odwiedziła ciotkę Annę Tomaszewicz- Dobrską, aby uspokoić ją
co do losów jej siostry Pauliny. Obie pokiwały ze smutkiem nad oświadcze­
niem Aleksandra Świętochowskiego. "Dowiedziałam się z prasy o oświad­
czeniu Świętochowskiego rezygnującego z niepodległości. Byłam jego za­
gorzałą wielbicielką i bardzo mnie to zabolało': napisała. Do Zagórza po­
wróciła w listopadzie 1914 roku 11 •
Druga podróż Sławy
Już
po powrocie Sławy zjawił się w Zagórzu komendant Piłsudski, w któ­
rego obecności Sława domagała się ponownego wysłania jej do Warszawy.
Dostała taką szansę. "Świętopełk" uznał, iż powierzenie jej ważnych doku­
mentów i przeniesienie przez linie bojowe stanowi gwarancję wykonania
zadania. W drugiej wyprawie Sławie towarzyszyła Bronisława Tynikówna,
która miała udawać jej służącą. W walizie wypełnionej tylko do połowy oso­
bistą odzieżą Sława przewoziła zaszyfrowane rozkazy oraz nielegalne druki.
W tym czasie Rosjanie zamknęli front dla przejazdu ludności cywilnej i po­
między okopami niemieckimi a swoimi urządzili tzw. pas neutralny. Każde­
go, kto wkroczył na ten teren, rozstrzeliwano. Sławę ostrzeżono, iż podróż
może okazać się bardzo niebezpieczna, ale mimo to podjęła się zadania.
Młode kobiety zdążały do Warszawy przez Toruń i Płock, skąd końmi
dostały się na linię frontu niemiecko-rosyjskiego. Komendzie niemieckiej
przedstawiły dokumenty z Oddziału. Pełen uznania dla ich odwagi niemiec­
ki oficer odwiózł je własnym autem do ostatnich placówek, koło Glinojecka.
Później musiały sobie same radzić. Po powrocie Sława zdała raport z akcji
wywiadowczej, ale z wielu względów nie mogły się tam znaleźć szczegóły
tej podróży, dotyczące przeżyć obu kobiet. Sława opowiedziała o nich
w 1965 roku Zofii Zawiszance-Kernowej w Lanckoronie. Oto, co Zofia spi­
sała na temat drugiej podróży. Cytuję ją z pewnymi skrótami:
Z trudem taszcząc ciężkie walizki, dostały się o brzasku pomię­
dzy okopy, na razie milczące i pozornie puste. Trzeba było odczekać
11
Ibidem.
46
Książki historyczne, wydawnictwo: Rytm
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
http://grzbiet.pl/ksiazki/agentka-dwoch-wojen-wladyslawa-macieszyna-slawa-1888-1967
Przykładowy rozdział książki: Agentka dwóch wojen. Władysława Macieszyna "Sława" 1888-1967
do wieczora na stosowny moment. Cały dzień leżały obie w mokrym
śniegu, kryjąc się jak tylko było można. Kilka razy cichaczem zacho­
dzili do nich Niemcy, ciekawi czy im się już udało przedostać na
drugą stronę. O zmroku poczęły się czołgać przez wypaloną wieś, ku
brzegowi rzeki. Most był spalony. Po dłuższym głośnem nawoływa­
niu, odezwali się Moskale na drugim brzegu rzeki - zdumieni i nie­
dowierzający. Nie bardzo ich przekonały skargi na Niemców, od
których rzekomo uciekały... "Szukam mojej matki, muszę się dostać
do Warszawy... pomóżcie nam!" Po długich indagacjach, po uroczy­
stym zapewnieniu, że są tam same, dwie bezbronne kobiety, z psem
- kilku żołnierzy przechodzi po szczątkach spalonego mostu i prze­
prowadza "uciekinierki" do chaty, gdzie była ich kwatera. Nareszcie
się ogrzały i pożywiły. Nadeszli zaalarmowani oficerowie ze sztabu
oraz lekarz wojskowy, który zbadał Sławę. Miała już gorączkę i kasz­
lała mocno. Nastąpiły nowe pytania i opowiadania przygotowanej
"bajki" - wreszcie rewizja ... W chwili gdy już prawie docierano do
kompromitującego pokładu "bibuły" w walizie - Sława, jakby w na­
tchnieniu, zawołała nagle: "Ach prawda! Przecież ja mam ze sobą
rewolwer!" To zrobiło takie wrażenie, zabrało tyle czasu (oglądanie,
wypytywanie skąd? na co?), że cała rewizja, niedokończona, poszła
w niepamięć!
Noc spędziły kurierki w tej samej chacie, w towarzystwie ofice­
rów, którzy zachowywali się na szczęście całkiem przyzwoicie. Bu­
dziły ich wszystkich zresztą sporadyczne wystrzały... Nazajutrz rano
przyszło do kolizji służbowej pomiędzy "panią" a "służącą'; która
uważała za poniżenie swej godności, że jej polecono wyczyścić bu­
ciki. .. i trzeba było specjalnej dyplomacji, aby ten spór nie wydał się
Moskalom czemś podejrzanym. Sława usnuła naprędce opowieść, iż
służąca jest raczej wychowanką jej matki, że jakieś komplikacje mi­
łosne zrobiły ją nadmiernie wrażliwą ... W ogóle improwizowała bez
zająknienia, wedle potrzeb chwili i z takim przekonaniem, że budzi­
ła zaufanie.
Z powodu bliskości nieprzyjaciela nie podróżowało się tutaj we
dnie i znowu czekano zmroku, aby przewieźć podejrzane osoby do
sztabu pułku. Przejazd ten odbył się na dwukołowej "arbie'; bo takie
tylko ekwipaże posiadał pułk. W sztabie przyjęto obie panie świetną
ucztą, dano im dogodną kwaterę: pilnował jej ochotniczo młodziut­
ki Turkmen, od razu zakochany w pięknej "brance':( ... ) trwały dalsze
indagacje, prowadzone teraz przez wyższych oficerów, kłócących się
w obecności aresztowanych kobiet na temat, czy są one szpiegami,
czy nie? Jeden z nich upierał się, że Sława ma zanadto uczciwe oczy,
Książki historyczne, wydawnictwo: Rytm
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.