Book 1.indb
Transkrypt
Book 1.indb
Emocje doświadczane przez rodziców dzieci z chorobami nowotworowymi krwi Emotions experienced by parents of children with malignant blood diseases Marta Pawełczak, Lidia Kajdas, Tomasz Szczepański, Danuta Sońta-Jakimczyk Wstęp. Rozpoznaniu i leczeniu choroby nowotworowej u dziecka towarzyszą silne przeżycia emocjonalne jego rodziców. Przeżycia te zmieniają się wraz z procesem adaptacji. Poznanie tych emocji jest podstawą do zaplanowania opieki psychologicznej. Cel. Celem badań było poznanie dynamiki i intensywności przeżyć emocjonalnych rodziców w czasie i po zakończeniu leczenia ich dziecka z chorobą nowotworową. Materiał i metoda. Przeprowadzono dwa badania. W pierwszym udział wzięło 30 matek dzieci po zakończonym leczeniu. Użyto w nim ankiety opracowanej na użytek badań, dotyczącej przeżyć emocjonalnych rodziców z okresu leczenia ich dziecka oraz występujących aktualnie. W drugim badaniu udział wzięło 42 rodziców dzieci z chorobą nowotworową na różnych etapach leczenia: w trakcie intensywnego leczenia, po wznowie choroby i podczas przygotowań do przeszczepienia szpiku kostnego, do dwóch tygodni po i rok po zakończeniu leczenia. W badaniu wykorzystano Inwentarz Stanu i Cechy Lęku. Wyniki. Wyniki pierwszego badania po-twierdziły występowanie u matek emocji towarzyszących procesowi adaptacji do sytuacji leczenia. Ponadto dowiedziono, że związane z zachorowaniem silne emocje negatywne i pozytywne towarzyszyły matkom także po zakończeniu leczenia. Badanie Inwentarzem Stanu i Cechy Lęku ukazało, że najsilniejszy lęk odczuwali rodzice dzieci przed przeszczepem. Prawie równie intensywnie lęk odczuwali rodzice dzieci tuż po zakończeniu intensywnego leczenia, co wskazuje na silną lękotwórczość tego okresu. Rodzice, których dzieci były przynajmniej rok po zakończeniu leczenia, prezentowali najmniejsze nasilenie lęku - stanu. Wynik ten jednak w porównaniu z wysokim wynikiem w lęku - cesze wskazuje na działanie mechanizmu wyparcia emocjonalnego u tych rodziców. Wnioski. Zdiagnozowane w obu badaniach silne przeżycia emocjonalne wskazują na konieczność objęcia planową i długoterminową opieką psychologiczną rodziców dzieci - zarówno w trakcie leczenia, jak i po jego zakończeniu. Introduction. Diagnosis and treatment of childhood cancer is associated with strong emotional experiences by the parents. Such experiences evolve with time. To plan a psychological care it is needed to assess those experiences. Aims. The aim of the study was to assess dynamics and intensity of emotional experiences of parents of children with cancer - during treatment and after treatment completion. Material and methods. Two subsequent studies were performed. The first study included 30 mothers of children who completed their treatment. The study was based on a custom - made questionnaire for the assessment of emotional experiences of parents during treatment and at the moment of investigation. The second study included 42 parents, whose children were at different stages of treatment: during intensive chemotherapy, after relapse and during the preparation for transplantation, immediately and one year after treatment completion. The study employed the State - Trait Anxiety Inventory. Results. The results of the first study confirmed that mothers experienced emotions associated with the process of adaptation to treatment circumstances and strong negative and positive emotions also after treatment completion. The study employing State - Trait Anxiety Inventory showed that parents experienced the strongest anxiety before transplantation. The anxiety was almost equally intensive immediately after treatment completion by children, which indicates that this period is strongly anxiogenic. Parents, whose children finished the treatment at least one year before, represented the lowest levels of state anxiety. However, high score of trait- anxiety indicates the mechanism of emotional denial in these parents. Conclusions. Strong emotional experiences diagnosed in both studies emphasize the need for systematic longterm psychological care for parents of children with cancer, both during the treatment and after treatment completion.