docPrognoza oddziaływania na środowisko
download 
Reklamacja Transkrypt
Prognoza oddziaływania na środowisko
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. Autorzy mgr Łucja Krupińska mgr Zbigniew Zaprzelski Olsztyn, lata 2011 - 2012 2 Spis treści. 1. Informacje o zawartości, głównych celach projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami.......................................................................................................................................................3 2. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. ............................................................................................................................................................3 3. Ustalenia projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. ......................................................................................................................8 4. Ocena wpływu na elementy środowiska realizacji projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie.............................................................11 5. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.......................................................................................................................................12 6. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym albo krajowym, istotne z punktu widzenia projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu. ........................................................................................12 7. Przewidywane znaczące oddziaływania na środowisko w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe, pozytywne i negatywne.....................................................................................................................................14 7.1. Przewidywane znaczące oddziaływanie na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru;.................................................................................................................................14 7.2. Przewidywane oddziaływanie (w tym znaczące) na środowisko i poszczególne jego elementy, z uwzględnieniem zaleŜności między tymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy;...........................................................................................................................................................15 8. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, zmniejszanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru (o ile to uzasadniają cele i geograficzny zasięg projektowanego dokumentu w stosunku do obszaru Natura 2000)”. .............................18 9. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projekcie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienia braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. ..................................................................................18 10. Informacje o moŜliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko. .................................................18 11. Informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy.........................................................18 12. Przewidywane metody analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania...................................................................................................................19 13. Streszczenie w języku niespecjalistycznym. ...............................................................................................19 Załączniki. 1. Orientacja. 2. Rysunek struktury ekofizjograficznej terenów. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu mpzp Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. ZPG Olsztyn, 2011 - 2012 3 1. Informacje o zawartości, głównych celach projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami. Konieczność wykonania niniejszej prognozy oddziaływania na środowisko wynika z Ustawy z dn. 3.10.2008 r. – o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. nr 199 z 2008 r., poz. 1227). Artykuł 51 ust.1 tej ustawy, w powiązaniu z art.46 pkt.1. nakłada obowiązek wykonania prognozy oddziaływania na środowisko między innymi do projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Prognoza niniejsza została opracowana na podstawie tego prawa. Zakres i szczegółowość informacji zawartych w niniejszej prognozie zostały opracowane zgodnie z treścią art. 51. ust. 2 wymienionej ustawy. Wzięto teŜ pod uwagę uzgodnienia z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Olsztynie i Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Olsztynie. W obecnie obowiązującym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Olsztyna, omawiany teren znajduje się w większości strefie funkcjonalnej M6 – strefa mieszkaniowa, a fragment w pobliŜu ulicy Niepodległości – w strefie funkcjonalnej C – Śródmiejskiej CENTRUM. Na rysunku przekształceń struktury funkcjonalno-przestrzennej tereny oznaczone są w większości jako tereny zieleni rekreacyjnej urządzonej (parkowej, izolacyjnej) – głównie te wzdłuŜ rzeki Łyny, a w zachodnim pasie – jako obszary mieszkalnictwa z przewagą zabudowy wielorodzinnej i lokalnie (przy skrzyŜowaniu ulic: Obrońców Tobruku i Iwaszkiewicza) – obszary usług ogólnomiejskich. Rzeka Łyna pozostaje w zasięgu Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Środkowej Łyny. 27 października 2004 roku Rada Miasta Olsztyna podjęła Uchwałę nr XXXV/440/04 w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. Projekt planu składa się z tekstu i załącznika graficznego będącego rysunkiem projektu planu na podkładzie mapy sytuacyjno-wysokościowej. 2. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. Istniejący stan środowiska. Obszar objęty opracowaniem znajduje się na Pojezierzu Olsztyńskim, w południowej części Olsztyna. Teren rozciąga się między fragmentem ul. Tuwima - na południu, a fragmentami ulic Śliwy-Barczewskiego-Gotowca-Niepodległości – na północy. Granicę wschodnią terenu stanowi koryto rzeki Łyny oraz tereny przyległe do wschodniego brzegu koryta rzeki i fragmentu ul. Grzegorzewskiej. Natomiast granica zachodnia terenu przebiega wzdłuŜ granicy zabudowań przy ulicach Iwaszkiewicza-Polnej-Śliwy. Na ogół obszar opracowania obejmuje tereny niezabudowane, z dominacją zieleni niskiej, w tym głównie zieleni wilgociolubnej (hydrofilnej). Są tereny bagienne, które w wyniku zabiegów obniŜających lustro wody były uŜytkowane rolniczo (głównie jako łąki). Obecnie są one tylko w części uŜytkowane rolniczo (przewaŜnie jako ogrody), a w większości są to tereny wtórnie zabagnione. W duŜej części obszar opracowania stanowią nasypy antropogeniczne – od powierzchni grunty nasypowe zwykle pokrywające słabonośne grunty organiczne. Tereny zabudowane stanowią – jak na obszary miejskie – stosunkowo nieduŜą powierzchnię. Obok dróg i parkingów jest to zabudowa mieszkaniowa i usługowa. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu mpzp Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. ZPG Olsztyn, 2011 - 2012 4 Tereny objęte niniejszym opracowaniem połoŜone są w większości w dolinie rzeki Łyny. Na odcinku od ulicy Tuwima do ulicy Obrońców Tobruku (i między ul. Polną, a Gotowca) stanowią dolinę akumulacji jeziornej i bagiennej. Dolina Łyny na tym odcinku była niegdyś przepływowym jeziorem. Świadczą o tym grube, sięgające nawet powyŜej 10 m głębokości, osady jeziorne (gytie) i bagienne (torfy). Kotlinę dawnego jeziora zamykało od północy wzniesienie pod Olsztynem, między ulicą Obrońców Tobruku, a Al. Niepodległości. Wykonanie sztucznego przekopu przez wzgórze prawdopodobnie przyspieszyło osuszenie doliny. Na sztuczne przerwanie akumulacji jeziorowo – bagiennej wskazuje takŜe duŜa grubość osadów jeziornych, przykrytych tylko cienką warstwą osadów bagiennych. Rzeźba doliny na tym odcinku jest przewaŜnie płaska, z lekkim nachyleniem ku środkowi. Natomiast w rejonie osiedla Podgrodzie teren stanowi wyniesienie morenowe powstałe w fazie pomorskiej ostatniego zlodowacenia (zwanego północnopolskim lub bałtyckim) oraz wąską dolinę rzeki Łyny, głęboko wciętą w wyniesienie morenowe. Głębokość wcięcia doliny w osady zwałowe dochodzi do około 20 m. Dolina jest tu wąska, o stromych zboczach (dodatkowo zestromionych działalnością ludzką – zdj. 9 i zdj. 4/2011). Część południowa terenu opracowania, w części między ul. Tuwima, a ul. Obrońców Tobruku, oraz we fragmencie północno – zachodnim, między ulicami Polną-BarczewskiegoGotowca, to przewaŜnie tereny wtórnie zabagnione, tylko w niewielkim fragmencie uŜytkowane rolniczo- jako ogrody (zdj.3). Gleby na tym obszarze są przewaŜnie pochodzenia organicznego – torfy oraz gytie. Porośnięte są na ogół zielenią niską oraz krzewiastą (zdj. 15) – w tym łozami (zdj. 14). WyŜsze partie terenów, przylegające do ulic Polnej i Iwaszkiewicza są na ogół przekształcone antropogenicznie z zabudową mieszkaniową i usługową oraz parkingami (zdj. 1/2011 i 2/2011). Teren w części północno-wschodniej, stanowiący wzniesienie morenowe i głęboko wciętą dolinę Łyny, zbudowany jest głównie z gleb pochodzenia mineralnego. DuŜą część terenu porasta zieleń wysoka, stanowiąca głównie zadrzewienia porastające strome zbocza doliny rzeki (zdj.8) oraz drzewostan o charakterze parkowym przy zabudowaniach Szpitala Miejskiego (zdj.7). WyróŜnia się dorodna lipa (o obwodzie pnia około 3,4 m – zdj. 6) na skwerze przy Al. Niepodległości, w sąsiedztwie „Samotniaka”. Brzegi koryta rzeki Łyny miejscami porośnięte są roślinnością szuwarową (zdj.18), a w korycie rzeki lokalnie występuje roślinność zanurzona – stanowiąca teŜ ostoję dla ptactwa wodnego (zdj.16). Podczas kartowania terenu zaobserwowano występowanie kaczek krzyŜówek (Anas platyrhynchos). Znaczna część gleb została zdegradowana zainwestowaniem miejskim. Dotyczy to na duŜych powierzchniach gleb pochodzenia organicznego, które zostały przykryte nasypami antropogenicznymi (zdj.12). Hydrograficznie teren leŜy w zlewni rzeki Łyny, która przepływa przez teren opracowania. Ponadto wody powierzchniowe reprezentowane są przez wody w ciekach i rowach dopływających do rzeki. Rzeka Łyna, na południe od ul. Obrońców Tobruku ma niewielki spadek hydrauliczny, niewiele przekraczający 0,1 o/oo. PoniŜej, na odcinku śródmiejskim spadek ten się powiększa. Na rzece przy moście w ciągu ul. Tuwima znajduje się wodowskaz „Olsztyn-Kortowo”. Obserwacje prowadzone są na nim od 1956 roku. Przepływy rzeki w tym przekroju (wg opracowania „Warunki hydrologiczne rzek województwa olsztyńskiego – zlewnia rzeki Łyny” z 1987 roku sporządzonego przez „Hydroprojekt” Gdańsk) są następujące: powierzchnia zlewni 567,7 km2; przepływ średni wysoki 6,04 m3/sek; przepływ średni 3,72 m3/sek; przepływ średni niski 2,07 m3/sek. Współczynnik nieregularności przepływu w tym przekroju wynosi 2,9, przy średniej dla rzek Polski około 10. Z map w skali 1:10000 (których dysponentem jest Warszawski Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej), będących załącznikami do „Studium zagroŜenia powodzią na terenach nieobwałowanych rzeki Łyna i Guber” wynika, Ŝe strefy zalewu rzeki o prawdopodobieństwie wystąpienia 5 % i 1 % na terenie miasta Olsztyna pokrywają się i w zasadzie nie wykraczają poza koryto rzeki. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu mpzp Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. ZPG Olsztyn, 2011 - 2012 5 Z informacji Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Oddział Morski w Gdyni, Dział Państwowej SłuŜby Hydrologiczno – Meteorologicznej w Białymstoku wynika, Ŝe za okres lat 1956 – 2002 stan maksymalny wody w rzece na wodowskazie „Kortowo” wynosił 156 cm (z dnia 23.07.1997 r.). Odpowiada to rzędnej terenu 102,51 m npm. (przy uwzględnieniu rzędnej zera wodowskazu równym 100,92 m npm. nad poziom morza w układzie Kronsztadt). Wyliczony stan średni wody w rzece za ten okres wynosi 101,77 m npm, a stan minimalny – 101,12 m npm. Z poziomu stanu maksymalnego wynika, Ŝe fragmenty terenów przy rzece w pobliŜu ul. Tuwima i ul. Obrońców Tobruku powinno się zaliczyć do terenów mogących ulegać zalewom. Teren przy ul. Tuwima jest fragmentem polderu, na którym lustro wody jest obniŜane poniŜej poziomu wód w rzece – za pomocą pomp. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie prowadził badania Łyny w 2003 roku w 10 przekrojach pomiarowo – kontrolnych w ramach monitoringu regionalnego oraz w 1 punkcie - na granicy państwa - w Stopkach, naleŜącym do sieci krajowej. Wody Łyny od miejscowości Kurki do powyŜej Olsztyna (Brzeziny) były dobrej lub średniej jakości. W pierwszym przekroju pomiarowo-kontrolnym odpowiadały II klasie czystości z uwagi na BZT5, a w drugim punkcie pomiarowym - III klasie - ze względów sanitarnych. Natomiast na odcinku od poniŜej Olsztyna (Redykajny) do granicy państwa stwierdzono wody pozaklasowe, o czym zadecydowały miano coli i azot azotynowy. W przekroju poniŜej zrzutów ścieków z oczyszczalni dla Olsztyna w Redykajnach odnotowano równieŜ podwyŜszone stęŜenie fosforanów oraz niskie wartości tlenu rozpuszczonego. Wyniki badań z roku 2003 na przekrojach w Brzezinach i Redykajnach nie odbiegają w istotny sposób od wyników badań z lat 1998 i 2000. W 2009 roku Łyna objęta była monitoringiem operacyjnym, prowadzonym w 6 punktach leŜących w 4 jednolitych częściach wód. Punkty w Rusi i Bartągu charakteryzują jednolitą część wody „Łyna od wypływu z jez. Ustrych do Wadąga”. Stan ekologiczny wód Łyny w Rusi oceniono jako dobry głównie ze względu na BZT5, które przekroczyło granice I klasy. Stan ekologiczny wód Łyny w Brzezinach określono jako dobry ze względu na makrolity oraz obniŜone stęŜenie tlenu. Natomiast stan ekologiczny jednolitej części wód rzeki Łyny od Wadąga do Kirsny z lokalizacją przekroju w Redykajnach (208,4 km) oceniono jako umiarkowany. Pogorszenie jakości wód naleŜy wiązać ze spływem zanieczyszczeń miejskich, a głównie ze zrzutem ścieków z oczyszczalni „Łyna”. Na nielicznych terenach wysoczyznowych wody gruntowe nie tworzą na ogół jednolitego poziomu. Występują na róŜnych głębokościach w przewarstwieniach piaszczystych utworów spoistych, w piaskach podścielonych gliną zwałową i w sączeniach śródglinowych w utworach mniej spoistych. Poziom tych wód jest zmienny i zaleŜny od pory roku i nasilenia opadów. Zasoby ich są niewielkie. Lustro wody jest swobodne lub lekko napięte. Wody te miejscami wypływają na powierzchnię w postaci wysięków i źródlisk, występujących głównie na zboczach nadrzecznych. W dolinie rzecznej i obniŜeniach pojeziornych występują wody zaskórne, których zwierciadło zalega kilkadziesiąt centymetrów pod powierzchnią terenu. Na terenach opracowania poziom tych wód jest zwykle związany z poziomem wód w Łynie. Układ ten zaburzony jest nasypami antropogenicznymi, przykrywającymi na duŜych powierzchniach tereny bagienne. Wody zaskórne, zalegające w holoceńskich osadach pojeziernych tworzą jeden poziom wód gruntowych z niŜej ległymi piaskami nadglinowymi – o grubości zwykle paru lub kilku metrów. Grubość osadów gliniastych kształtuje się róŜnie: od kilku metrów (w rejonie mostu przy ul. Armii Krajowej) do ponad 20 m (w rejonie Szpitala Miejskiego). NiŜej nawiercano osady piaszczyste, w których zalega woda pod ciśnieniem subartezyjskim lub nawet artezyjskim. Według Mapy Hydrogeologicznej Polski 1:200 000, arkusz Olsztyn, pierwszy uŜytkowy poziom wodonośny na obszarze opracowania zalega na głębokości 30-60 m i jest naturalnie w pełni izolowany od powierzchni terenu. Teren opracowania, jak i prawie cały teren miasta Olsztyn, znajduje się w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 213 Olsztyn. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu mpzp Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. ZPG Olsztyn, 2011 - 2012 6 Przyjęta przez Ministra Środowiska w 2008 roku „Dokumentacja określająca warunki hydrogeologiczne dla ustanowienia obszaru ochronnego zbiornika wód podziemnych Olsztyn (GZWP nr 213)” określiła przestrzennie projektowane obszary ochronne zbiornika, wydzielając wśród nich obszary ochronne o zaostrzonych rygorach. Omawiany teren, jak i cały teren miasta Olsztyna, znajduje się na w obrębie obszarów ochronnych zbiornika. Teren opracowania połoŜony jest na obszarze ochronnym o zaostrzonych rygorach, czas dopływu zanieczyszczeń szacuje się na 5-25 lat, odporność na zanieczyszczenie wód podziemnych określa się jako niską, a stopień zagroŜenia jako średni. Budowę hydrogeologiczną osadów górnoczwartorzędowych obrazuje profil studni w Szpitalu Miejskim. W studni ujęta została piaszczysta warstwa wodonośna, zalegająca na głębokości 25-35 m, pod osadami gliny zwałowej występującej od powierzchni terenu. Lustro wody znajduje się pod ciśnieniem artezyjskim i stabilizuje się 1,5 m powyŜej powierzchni terenu. Na obszarze opracowania nie występują udokumentowane geologicznie złoŜa kopalin, ewidencjonowane w Bilansie Zasobów Kopalin i Wód Podziemnych w Polsce. Klimat Olsztyna, podobnie jak klimat Polski, odznacza się duŜą róŜnorodnością i zmiennością typów pogody. Związane jest to z przemieszczaniem się frontów atmosferycznych i częstą zmiennością mas powietrza. Fluktuacje stanów pogody są nawet większe niŜ w pozostałych nizinnych regionach kraju, co związane jest z róŜnorodnością fizjograficzną podłoŜa: urozmaiconą rzeźbą, występowaniem duŜych kompleksów leśnych, obszarów podmokłych oraz bogatej sieci wód powierzchniowych. Mazurska dzielnica klimatyczna – do której naleŜy Olsztyn – jest najchłodniejsza w nizinnej części Polski, a związane jest to głównie z chłodnymi zimami i wiosnami. Warunki te kształtują bardzo krótki okres wegetacyjny, który dla rejonu Olsztyna wynosi tylko około 200 dni. Dla porównania dla Szczecina i Wrocławia sezon wegetacyjny wynosi około 230 dni. Średnia roczna temperatura w rejonie Olsztyna wynosi około 7,10C. NajniŜsze temperatury z wielolecia notowane są w styczniu i lutym (odpowiednio – 4,20C i – 3,90C), a najwyŜsze – w czerwcu, lipcu i sierpniu (odpowiednio: 16,1; 16,9 i 16,40C). Średnia liczba dni gorących (powyŜej 250C) wynosi 26. Średnia liczb dni mroźnych (poniŜej 00C) wynosi około 50. Roczne sumy opadów wynoszą średnio około 610 mm. Największe są latem (w lipcu około 90 mm), a najmniejsze zimą i wczesną wiosna (styczeń – kwiecień; 32 - 26 mm). Dni z opadem jest około 160 w roku. Pokrywa śnieŜna utrzymuje się średnio około 106 dni w roku. Najwięcej dni pochmurnych występuje późną jesienią (w grudniu), a najmniej późnym latem (we wrześniu). Zachmurzenie generalnie jest większe w okresie późnej jesieni i zimą, mniejsze w pozostałych porach roku. PrzewaŜają zdecydowanie wiatry z kierunku południowo – zachodniego (18%). TakŜe dość znaczny udział mają wiatry z kierunku zachodniego (13%). Częstość wiania wiatrów z pozostałych kierunków wynosi średnio około 7-10%. PrzewaŜają wiatry słabe i o średniej prędkości. Na klimat lokalny ma wpływ rzeźba terenu. Większość obszaru objętego opracowaniem charakteryzuje się niekorzystnymi warunkami topoklimatycznymi dla całodobowego przebywania ludzi. Są to obszary obniŜeń pojeziernych i dolin oraz obniŜeń terenów wysoczyznowych, jak teŜ tereny nasypów antropogenicznych, zwykle połoŜonych w obniŜeniach terenów. Charakteryzują się niekorzystnymi warunkami termicznymi i wilgotnościowymi. Występuje tendencja do okresowej stagnacji chłodnego i wilgotnego powietrza oraz duŜe prawdopodobieństwo przygruntowych przymrozków, jak równieŜ często zaleganie mgieł. Są to zwykle tereny dość słabo przewietrzane. Na ogół przydatne są do dziennego pobytu ludzi. Z map rozkładu stęŜeń zanieczyszczeń powietrza w Olsztynie, wykonanych w roku 2000 metodą pasywną w 41 punktach pomiarowych wynika, Ŝe na terenie opracowania występują następujące stęŜenia średnioroczne podstawowych substancji zanieczyszczających powietrze: Prognoza oddziaływania na środowisko projektu mpzp Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. ZPG Olsztyn, 2011 - 2012 7 - zawartość tlenków azotu (NOx) – na terenie od ul. Tuwima do ul. Obrońców Tobruku wynosiła około 12–15 ụg/m3, powyŜej ul. Obrońców Tobruku od około 15 – 18 ụg/m3 do około 18-21 ụg/m3 przy ul. Niepodległości. W punkcie pomiarowym połoŜonym przy ul. Mariańskiej, Szpital Miejski - 21,04 ụg/m3; natomiast w punkcie pomiarowym na os. Podgrodzie, przy ul Gotowca zawartość tlenków azotu wynosiła 19,31 ụg/m3; RóŜnice stęŜeń między latem, a zimą nie były duŜe. W okresie chłodnym zawartość tlenków azotu w punkcie pomiarowym przy ul. Mariańskiej wynosiła 23,24 ụg/m3, a w okresie ciepłym – 18,73 ụg/m3. Podobnie w punkcie pomiarowym przy ul. Gotowca, gdzie w okresie chłodnym zawartość tlenków azotu wynosiła 21,46 ụg/m3, a w okresie ciepłym –17,16 ụg/m3. - Zawartość dwutlenku siarki - na terenie od ul. Tuwima do ul. Obrońców Tobruku wynosiła około 2,5-3,5 ụg/m3, powyŜej ul. Armii Krajowej od około 3,5-5,5 ụg/m3 do około 5,5-6,5 ụg/m3 przy ul. Niepodległości. W punkcie pomiarowym połoŜonym przy ul. Mariańskiej, Szpital Miejski 3,87 ụg/m3; natomiast w punkcie pomiarowym na os. Podgrodzie, przy ul Gotowca zawartość dwutlenku siarki wynosiła 7 ụg/m3. W okresie chłodnym zawartość dwutlenku siarki w punkcie pomiarowym przy ul. Mariańskiej dość znacząco wzrosła i wynosiła 6,12 ụg/m3 (w okresie ciepłym 1,63 ụg/m3). Jeszcze większą róŜnice zawartości dwutlenku siarki między okresem chłodnym a ciepłym odnotowano w punkcie pomiarowym przy ul. Gotowca, gdzie w okresie ciepłym zawartość SO2 wynosiła tylko 2,69 ụg/m3, natomiast w okresie zimowym wynosiła juŜ 11,31 ụg/m3. Z powyŜszego moŜna wnioskować, Ŝe główne badane zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego na terenie opracowania występują prawdopodobnie w stęŜeniach mieszczących się w wartościach dopuszczalnych normami (rozporządzeniem Ministra Środowiska z 3.III.2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 47, poz. 281)). Dobrą jakość powietrza potwierdza ocena roczna jakości powietrza w województwie w latach 2006 - 2009. Jakość powietrza we wszystkich powiatach w województwie, w tym takŜe w Olsztynie, zaliczona została do klasy A; tzn., Ŝe poziom zanieczyszczeń wszystkich badanych substancji nie przekracza poziomu dopuszczalnego. Z przeprowadzonej przez WIOŚ Olsztyn oceny stanu zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego w Olsztynie w roku 2010 wynika, Ŝe jakość powietrza pod względem niemal wszystkich zanieczyszczeń mieści się w klasie A, co oznacza to, Ŝe poziom zanieczyszczeń nie przekracza dopuszczalnego. Przekroczenia nastąpiły w zanieczyszczeniu benzo(a)piranem, którego głównym źródłem zanieczyszczenia jest spalanie paliw kopalnych, szczególnie w indywidualnych domostwach. Na obszarze opracowania znajdują się tereny chronione przed nadmiernym hałasem, dla których zostały ustanowione wartości dopuszczalne i progowe poziomu hałasu. Są to tereny zabudowy mieszkaniowej. Z obserwacji poczynionych w trakcie kartowania terenu wynika, Ŝe głównym źródłem hałasu na terenie opracowania jest ulica Obrońców Tobruku, a takŜe ulice Tuwima, Śliwy i Niepodległości. Z prowadzonych przez WIOŚ Olsztyn w 2001 roku badań hałasu drogowego na terenie Olsztyna, wynika Ŝe emisja hałasu z ul. Armii Krajowej, Niepodległości oraz Śliwy na ogół przekracza 75 dB (lub jest do niego zbliŜona), tj. wartość progową dla terenów zabudowy mieszkaniowej. W punkcie pomiarowym przy ul. Niepodległości (teren szpitala – odległość budynku od krawędzi jezdni 41 m) według badań hałasu drogowego przeprowadzonych przez WIOŚ w 2003 r. emisja hałasu wynosiła 59,9 dB (maj), 60,7 dB (wrzesień). W roku 2009 sporządzona została dla Olsztyna mapa akustyczna [geoportal – serwis internetowy mapy akustycznej miasta Olsztyn]. Z map zagroŜenia hałasem wynika, iŜ teren na ogół nie jest zagroŜony hałasem drogowym. Przekroczenia hałasu dotyczą głównie pobliŜy fragmentów ul. Iwaszkiewicza oraz Polnej (przekroczenia o 0-5 dB) oraz terenów przy al. Obrońców Tobruku, gdzie w pobliŜu drogi przekroczenia znajdują się w przedziale 5 – 10 dB, dalej 0-5 dB. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu mpzp Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. ZPG Olsztyn, 2011 - 2012 8 Potencjalne zmiany środowiska w przypadku braku realizacji analizowanego projektu planu. Zagospodarowanie terenów w obrębie obszaru opracowania jest zróŜnicowane. PrzewaŜają tereny niezabudowane, porośnięte zielenią niską. W części uŜytkowane są jako ogrody, a większości wtórnie zabagnione i nieuŜytkowane rolniczo. Przy czym w duŜej części obszar opracowania stanowią nasypy antropogeniczne – od powierzchni grunty nasypowe zwykle pokrywające słabonośne grunty organiczne. Tereny zabudowane stanowią nieduŜą powierzchnię (zabudowa mieszkaniowa i usługowa, drogi i parkingi). Przewiduje się, Ŝe w najbliŜszej przyszłości teren uŜytkowany byłby jak obecnie, tereny otwarte w związku z niewykorzystywaniem ich rolniczo, podlegałyby dalszej sukcesji naturalnej wtórnej. Innym scenariuszem, w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nawet bardziej prawdopodobnym, jest stopniowe zabudowywanie terenu na podstawie decyzji o warunkach zabudowy (co obecnie lokalnie ma juŜ miejsce i odnotowane zostało na załączonym rysunku struktury ekofizjograficznej terenów). W tym przypadku organy decyzyjne mają znacznie mniejszy wpływ na kształtowanie ładu przestrzennego oraz standardów ochrony środowiska, w porównaniu do uchwalanych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Między innymi nie muszą być przestrzegane postanowienia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta. Skutkować to moŜe stopniowym zabudowywaniem doliny rzeki, obniŜeniem ładu przestrzennego oraz znaczącym wpływem na poszczególne elementy środowiska takie jak środowisko wodne czy powietrze atmosferyczne. 3. Ustalenia projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. W projekcie planu większość obszaru przeznacza się pod tereny o funkcji zieleni parkowej (ZP), z którego wyodrębnia się: polanę wypoczynkową (ZPP) oraz zbiorniki wodne i zalewy (ZW1, ZW2). Na omawianych terenach wprowadza się zakaz zabudowy terenu obiektami budowlanymi oraz prowadzenia innych robót budowlanych (z wyjątkami, takimi jak: sieci uzbrojenia i urządzeń infrastruktury technicznej, elementów małej architektury, fontann, urządzeń związanych z obsługa turystyki wodnej, budowy terenowych urządzeń rekreacyjno-sportowych, placów zabaw, kształtowania górek saneczkowych, odkrytego skateparku, ciągów pieszych). Wprowadza się zakaz stosowania barier i ogrodzeń betonowych pełnych i aŜurowych oraz metalowych drogowych oraz zakaz stosowania mas bitumicznych, asfaltu na nawierzchni drogowe. Ustala się ochronę i wykorzystanie w zagospodarowaniu terenów zieleni parkowej istniejących zadrzewień i zakrzewień. Projektem planu adaptuje się istniejącą zabudowę mieszkaniową, w tym wielorodzinną (MW), wielorodzinną z usługami (MWU), jednorodzinną szeregową (MN), jednorodzinną z usługami (MNU1 - adaptowana zabudowa mieszkaniowa z usługami oraz budynki o funkcji usług rzemieślniczych – moŜliwość zmiany funkcji na mieszkaniową). Adaptuje się teŜ teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z dopuszczeniem usług nieuciąŜliwych, w tym związanych z funkcją parku (MNU2). Adaptuje się równieŜ teren zabudowy usługowo-handlowej (UH) – adaptowany istniejący zespół zabudowy związany z funkcją salonu samochodowego z zapleczem technicznym z moŜliwością rozbudowy. Dopuszcza się równieŜ rozbiórkę istniejącej zabudowy i realizację nowej zabudowy usługowo-handlowej. Zakazuje się budowy typowych powtarzalnych obiektów usługowo-handlowych. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu mpzp Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. ZPG Olsztyn, 2011 - 2012 9 Wyznacza się równieŜ teren zabudowy usługowo-handlowej (U1, U2, U3). Teren U1 przeznaczony pod zabudowę usługową obsługującą teren parku. Na terenie U2 adaptuje się istniejąca zabudowę z moŜliwością rozbudowy, przebudowy lub budowy niezaleŜnego budynku. Teren U3 przeznaczony pod zabudowę usługową, handel detaliczny, usługi związane z funkcjonowaniem zespołu parkowego lub z funkcją sąsiadującego osiedla mieszkaniowego. Projektem planu określa się równieŜ tereny usług turystycznych (UT1, UT2). Na terenie UT1 jako przeznaczenie podstawowe wyznacza się usługi turystyczne, hotelarskie, rekreacyjne – przystań kajakowa z zapleczem restauracyjno-sportowym i pokojami gościnnymi (obiekt w trakcie realizacji – dopuszcza się adaptacje stanu istniejącego lub rozbiórkę i realizację nowego zamierzenia inwestycyjnego); jako przeznaczenie dopuszczalne wyznacza się usługi turystyczne w połączeniu z funkcją mieszkaniową. Na przylegającym do rzeki terenie UT1 informuje się o pozostawieniu dostępu do rzeki i ogólnodostępnego przejścia szerokości minimum 3 m wzdłuŜ linii brzegowej, powyŜej skarpy, poza działką rzeki Łyny. Na terenie UT2 przeznaczeniem podstawowym są usługi turystyczne z wyłączeniem usług hotelarskich, usługi rekreacyjne i gastronomiczne. Jest to teren wyodrębniony z terenu zieleni parkowej, wyłącznie dla funkcji związanej z obsługą zespołu parkowego i szlaku wodnego. Projekt planu wskazuje na trudne warunki geotechniczne. Wyznacza się tereny usług rekreacyjno-sportowych (US1, US2). Przeznaczenie podstawowe terenów US to funkcja rekreacyjno – sportowa z zapleczem socjalnym oraz funkcja związana z obsługą szlaku wodnego i zieleń parkowa urządzona. Na terenie US1 przewiduje się lokalizację rekreacyjno-sportowych urządzeń terenowych tj.: boiska wielofunkcyjne, sezonowe odkryte lodowisko lub plac zabaw w otoczeniu zieleni urządzonej. Na terenie US1 wprowadza się zakaz zabudowy terenu obiektami budowlanymi oraz prowadzenia innych robót budowlanych (z wyjątkami), na terenie US2 zakłada się realizację zabudowy o funkcji związanej z obsługą zespołu parkowego, szlaku wodnego. Przewiduje się takŜe tereny zieleni naturalnej (ZN) wzdłuŜ rzeki Łyny, zieleni izolacyjnej (ZI) od parkingów i ruchliwych dróg oraz zieleni towarzyszącej (ZT), na których wprowadza się zakaz zabudowy obiektami budowlanymi oraz prowadzenia innych robót budowlanych (z wyjątkami). Projektem planu wskazuje się równieŜ teren wód otwartych, płynących – rzeka Łyna (WS). W zagospodarowaniu linii brzegowych rzeki ustala się zasadę zachowania istniejącego krajobrazu; budowę takich obiektów jak: pomosty, kładki piesze, przejścia kanałów ciepłowniczych, dojścia do wody naleŜy realizować w sposób zharmonizowany z naturalnym otoczeniem rzeki. W zagospodarowaniu koryta rzeki naleŜy uwzględnić funkcję rekreacyjną dla uŜytkowników kajaków i łodzi. Urządzenie przystani projektuje się na terenie UT1 z bezpośrednim dostępem do rzeki oraz na terenie UT2, przy projektowanym zbiorniku wodnym z pośrednim dostępem do rzeki, a takŜe na terenie US2 z pośrednim dostępem przez zbiornik wodny ZW2. Ponadto wyznacza się tereny pod komunikację, w tym drogi publiczne główne (KDG), drogi publiczne lokalne (KDL), drogi publiczne dojazdowe (KD), drogi wewnętrzne dojazdowe (KDW), publiczne ciągi pieszo – jezdne (KP), publiczne ciągi piesze (PP), ciągi pieszo-rowerowe (PR), a takŜe parkingi (KDP – zlokalizowane przy drogach w sąsiedztwie osiedli mieszkaniowych) oraz urządzeń infrastruktury technicznej (IT). W projekcie planu ustala się zasady ochrony ładu przestrzennego, okresla obszary przestrzeni publicznej. Nie przewiduje się generalnie tymczasowego zagospodarowania terenu róŜnego od docelowego. W granicach planu wprowadza się zakaz lokalizowania obiektów handlowych o powierzchni sprzedaŜy powyŜej 2000 m2. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu mpzp Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. ZPG Olsztyn, 2011 - 2012 10 W zakresie ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego między innymi określa się dopuszczalny poziom hałasu dla terenów o funkcjach chronionych w tym zakresie, ustala się zachowanie w maksymalnym stopniu istniejącej zieleni wysokiej; ograniczenie do minimum wykonywania prac ziemnych zmieniających naturalny układ terenu; nakaz odprowadzenia ścieków bytowych do sieci kanalizacji sanitarnej; nakazuje się odprowadzenie wód opadowych z powierzchni utwardzonych ulic i parkingów do sieci kanalizacji deszczowej, zaleca się miejscowe gromadzenie wód opadowych z pozostałych nawierzchni; zakaz stosowania w realizowanych obiektach stosowania wysokoemisyjnych systemów grzewczych wpływających negatywnie na jakość powietrza; ochronę – zachowanie generalnie w stanie naturalnym - strefy brzegowej rzeki Łyny. W zakresie infrastruktury ustala się: - zaopatrzenie w wodę z istniejącej i projektowanej sieci wodociągowej; zabrania się stosowania indywidualnych ujęć wody (za wyjątkiem punktów czerpania wody); realizacja sieci wodociągowej musi następować równocześnie z budową kanalizacji sanitarnej; - odprowadzenie ścieków sanitarnych z obiektów przeznaczonych na pobyt ludzi - do miejskiej kanalizacji sanitarnej; zabrania się stosowania bezodpływowych zbiorników na gromadzenie nieczystości ciekłych oraz lokalnych oczyszczalni ścieków; na terenach ZP dopuszcza się (gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie bądź ekonomicznie nieuzasadniona) stosowanie toalet o technologii ekologicznie czystej; - nakaz odprowadzenia ścieków deszczowych z utwardzonych szczelnych ulic i parkingów do sieci kanalizacji deszczowej lub do rzeki Łyny po podczyszczeniu; - zaopatrzenie w ciepło – z sieci cieplnej lub ze źródeł indywidualnych z zakazem stosowania wysokoemisyjnych systemów grzewczych wpływających negatywnie na jakość powietrza (w tym węgla, koksu). Prognoza oddziaływania na środowisko projektu mpzp Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. ZPG Olsztyn, 2011 - 2012 11 4. Ocena wpływu na elementy środowiska realizacji projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. róŜnorodność biologiczną, zwierzęta, rośliny ludzi wodę powietrze powierzchnię ziemi krajobraz klimat zasoby naturalne Zabytki i dobra materialne W stosunku do stanu istniejącego W stosunku do potencjalnych zmian środowiska w przypadku braku realizacji analizowanego projektu planu Obszary objęte ochroną przyrody w tym Natura 2000 Przewidywane oddziaływania (w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne) na następujące zagadnienia i aspekty środowiska: -0 –0 +0 –0 -0 –+ + 0 0 0 +0 +0 + + + + + 0 0 0 Objaśnienia do tabeli: „+” – oddziaływanie pozytywne lub zdecydowana przewaga oddziaływań pozytywnych; „–" – oddziaływanie negatywne lub zdecydowana przewaga oddziaływań negatywnych; „0” – oddziaływanie neutralne; „+–” , „+0” , „–0” – oddziaływania niejednoznaczne i słabe (zarówno pozytywne, jak i negatywne; pozytywne i neutralne; negatywne i neutralne) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu mpzp Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie. ZPG Olsztyn, 2011 - 2012 12 5. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Teren pracowania znajduje się w większości poza obszarami objętymi prawnymi terytorialnymi formami ochrony przyrody. Tylko rzeka Łyna płynąca poprzez teren opracowania, pozostaje w granicach obszaru chronionego krajobrazu, na podstawie rozporządzenia Nr 160 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 19 grudnia 2008 roku w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Środkowej Łyny (Dz.U. Nr 201 z dnia 31 grudnia 2008 r.). Granica obszaru chronionego na terenie objętym opracowaniem przebiega po linii koryta (działki wodnej) rzeki Łyny. Na obszarze chronionego krajobrazu obowiązuje między innymi zakaz zmian stosunków wodnych, jeśli słuŜą innym celom niŜ ochrona przyrody i zrównowaŜone wykorzystanie uŜytków rolnych i leśnych oraz gospodarki rybackiej. Projekt planu zawiera stosowną informację o połoŜeniu działki wodnej Łyny w granicach Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Środkowej Łyny oraz obowiązującym w tym względzie Rozporządzeniu Nr 160 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 19 grudnia 2008 roku w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Środkowej Łyny. Projektem planu nakazuje się w zagospodarowaniu linii brzegowych rzeki Łyny zachować istniejący krajobraz rzeczny w naturalnym wyglądzie koryta i brzegów rzeki. Dopuszcza się korzystanie z wód płynących rzeki Łyny jako drogi wodnej tylko dla kajaków i łodzi. Projekt planu przewiduje urządzenie przystani na trzech terenach: UT1 z bezpośrednim dostępem do rzeki oraz na terenie UT2 z pośrednim dostępem do rzeki (przez projektowany zbiornik wodny ZW1), a takŜe na terenie US1 z równieŜ pośrednim dostępem do rzeki (poprzez projektowany zbiornik wodny ZW2). Przewiduje się teŜ moŜliwość budowy mostów i kładek. Wszelka ingerencja w linię brzegową rzeki wymaga, zgodnie z postanowieniami projektu planu, zgody właściwego organu ochrony środowiska. Projektem planu wzdłuŜ brzegów rzeki wyznacza się pas terenów zieleni naturalnej, gdzie wprowadza się zakaz zabudowy (z wyjątkami) oraz zakaz stosowania mas bitumicznych, asfaltu na nawierzchnie drogowe, w tym na nawierzchnie ścieŜek pieszo-rowerowych. UwaŜa się, iŜ postanowienia projektu planu nie pozostają w sprzeczności z postanowieniami rozporządzenia Nr 160 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 19 grudnia 2008 roku w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Środkowej Łyny. 6. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym albo krajowym, istotne z punktu widzenia projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu. Polska jest stroną wielu konwencji międzynarodowych dotyczących ochrony środowiska. Dotyczy to między innymi Konwencji o róŜnorodności biologicznej, przyjętej w 1992 roku w Rio de Janeiro. Celami tej konwencji, realizowanymi zgodnie z jej odpowiednimi postanowieniami, jest między innymi ochrona róŜnorodności biologicznej, zrównowaŜone uŜytkowanie jej elementów. Przyjęta w 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej stwierdza, Ŝe Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównowaŜonego rozwoju (art. 5). Konstytucja ustala takŜe, Ŝe ochrona środowiska jest obowiązkiem m. in. władz publicznych, które poprzez swą politykę powinny zapewnić bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom (art. 74). Prognoza oddziaływania na środowisko mpzp zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie ZPG Olsztyn, IV’ 2012 13 II Polityka Ekologiczna Państwa, przyjęta przez Sejm 23 sierpnia 2001 r., określa jako główny cel zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju (mieszkańców, infrastruktury społecznej i zasobów przyrodniczych), przy załoŜeniu, Ŝe strategia zrównowaŜonego rozwoju Polski pozwoli na wdraŜanie takiego modelu tego rozwoju, który nie stworzy zagroŜenia dla jakości i trwałości przyrodniczych zasobów. II Polityka Ekologiczna Państwa określa teŜ, Ŝe wiodącą zasadą polityki ekologicznej naszego państwa jest, przyjęta w Konstytucji RP, zasada zrównowaŜonego rozwoju, która uzyskała prawo obywatelstwa wśród społeczeństw świata w wyniku Konferencji Narodów Zjednoczonych w Rio de Janeiro w 1992 r. Podstawowym załoŜeniem zrównowaŜonego rozwoju jest takie prowadzenie polityki i działań w poszczególnych sektorach gospodarki i Ŝycia społecznego, aby zachować zasoby i walory środowiska w stanie zapewniającym trwałe, nie doznające uszczerbku, moŜliwości korzystania z nich zarówno przez obecne jak i przyszłe pokolenia, przy jednoczesnym zachowaniu trwałości funkcjonowania procesów przyrodniczych oraz naturalnej róŜnorodności biologicznej na poziomie krajobrazowym, ekosystemowym, gatunkowym i genowym. Istotą zrównowaŜonego rozwoju jest równorzędne traktowanie racji społecznych, ekonomicznych i ekologicznych, co oznacza konieczność integrowania zagadnień ochrony środowiska z polityką w poszczególnych dziedzinach gospodarki. Do najwaŜniejszych dokumentów wojewódzkich uchwalonych przez Sejmik Województwa, a odnoszących się do środowiska naleŜą: – Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmińsko-mazurskiego, – Plan zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko-mazurskiego. Wizja rozwoju województwa zawarta w Strategii Rozwoju Społeczno - Gospodarczego Województwa Warmińsko-Mazurskiego „Warmia i Mazury regionem w którym warto Ŝyć niezaleŜnie od wieku, wykształcenia, stanu posiadania, pochodzenia, miejsca zamieszkania i płci”, a takŜe główny cel strategii „spójność ekonomiczna, społeczna i przestrzenna Warmii i Mazur z regionami Europy” i jej priorytety strategiczne: „konkurencyjna gospodarka”, „otwarte społeczeństwo” i „nowoczesne sieci”, nie odnoszą się wprost do zasady zrównowaŜonego rozwoju. MoŜna tylko pośrednio sądzić, Ŝe region w którym warto Ŝyć powinien być takŜe regionem w którym środowisko przyrodnicze będzie zachowane w sposób nie powodujący uciąŜliwości dla jego mieszkańców. Wyraźniej idea zachowania środowiska przyrodniczego na poziomie wysokich standardów zawarta jest w części celów operacyjnych i niektórych działaniach. Dotyczy to głównie celu operacyjnego: „poprawa jakości i ochrona środowiska”. W jego ramach, obok działań na rzecz jakości poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego, ustala się działania wspomagające zachowanie róŜnorodności biologicznej jak „podniesienie rangi ochronnej obszarów”, „restytucja gatunków fauny i flory”, „renaturalizacja bagien, łąk i torfowisk”, „zapewnienie warunków dla wędrówek zwierząt, czy teŜ zalesienia i zadrzewienia”. NaleŜy teŜ sądzić, Ŝe cel operacyjny: „wspieranie systemu produkcji i promocja regionalnej Ŝywności wysokiej jakości” moŜe być realizowany tylko w dobrze funkcjonującym środowisku, w którym procesy przyrodnicze nie są zakłócone w istotny sposób. Jednym z warunków tego jest wysoka bioróŜnorodność. TakŜe „uzyskanie przez miejscowości połoŜone w województwie statusu miejscowości sanatoryjno-uzdrowiskowych” (działanie w ramach celu operacyjnego „wzrost potencjału turystycznego”) powinno sprzyjać utrzymaniu wysokiej jakości środowiska przyrodniczego. Bezpośrednio poprawie jakości poszczególnych elementów środowiska słuŜyć teŜ będzie realizacja celu operacyjnego „infrastruktura na rzecz ochrony środowiska”. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko-mazurskiego uchwalony został przez Sejmik Województwa Uchwałą Nr XXXIII/505/02 z dnia 12 lutego 2002 roku. W dziedzinie ochrony i racjonalnego kształtowania środowiska przyrodniczego, w tym dziedzictwa kulturowego cele te zostały sformułowane w następujący sposób: - zachowanie równowagi w środowisku przyrodniczym; - ochrona walorów i warunków funkcjonowania, w tym ciągłości przestrzennej systemów Prognoza oddziaływania na środowisko mpzp zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie ZPG Olsztyn, IV’ 2012 14 ekologicznych; -ochrona jakości i zasobów wód powierzchniowych i podziemnych dla celów rozwoju społeczno gospodarczego oraz zabezpieczenia zasobów wód w niezmienionym stanie dla przyszłych pokoleń; Dla osiągnięcia wymienionych celów przyjęto w planie naczelne zasady gospodarowania przestrzenią, w tym między innymi: – utrzymanie w rozwoju zrównowaŜonym środowiska przyrodniczego i zurbanizowanego poprzez zastosowanie właściwej skali i stopnia koncentracji zagospodarowania przestrzeni; – wielofunkcyjny rozwój struktur przestrzennych, zarówno w miastach jak i na terenach wiejskich; Zasada zrównowaŜonego rozwoju oraz dąŜenie do ochrony środowiska przyrodniczego realizowana jest w projekcie planu poprzez przeznaczanie terenów generalnie na cele odpowiednie do ich usytuowania w istniejącej przestrzeni miejskiej, z uwzględnieniem warunków ekofizjograficznych, i stosowaniem zakazów i nakazów ograniczających antropopresję – wynikającą z projektowanego zainwestowania – na poszczególne elementy środowiska. Projektem planu przeznacza się większość terenu pod zieleń urządzoną o charakterze parkowym. Projektowany plan określa sposób zagospodarowania terenów i wyraz architektoniczny budynków. Reguluje się na ogół ilość kondygnacji, geometrię dachu, rodzaj elewacji. PowyŜsze ustalenia powinny korzystnie wpływać na estetykę krajobrazu przyszłej zabudowy. Środowisko wodne jest w projekcie planu chronione przed degradacją poprzez ustalenie odprowadzenia ścieków kanalizacją w ramach systemu miejskiego, a ścieków deszczowych z powierzchni utwardzonych ulic i parkingów do kanalizacji deszczowej lub po podczyszczeniu do Łyny. Ochrona powietrza atmosferycznego przed nadmiernym zanieczyszczeniem realizowana jest w projekcie planu poprzez zapis o zakazie stosowania wysokoemisyjnych systemów grzewczych. Powinno to sprzyjać wysokiej jakości powietrza na terenach przyszłej zabudowy, szczególnie w sezonie zimowym. Dla zachowania odpowiedniego klimatu akustycznego wskazuje się tereny podlegające ograniczeniom dopuszczalnego poziomu hałasu – zgodnie z prawem ochrony środowiska. Dla zmniejszenia uciąŜliwości od ulic i obiektów emitujących hałas pozostawia się wzdłuŜ nich pasy zieleni izolacyjnej. 7. Przewidywane znaczące oddziaływania na środowisko w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe, pozytywne i negatywne. 7.1. Przewidywane znaczące oddziaływanie na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru; Teren opracowania połoŜony jest z dala od obszarów NATURA 2000. NajbliŜej połoŜony jest Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Puszcza Napiwodzko-Ramucka PLB 280007. Jego granice znajdują się on około 5 km na południe od terenu opracowania. Według standardowego formularza danych z lutego 2008 roku powierzchnia ostoi wynosi 116 604.7 ha. Na terenie ostoi występuje co najmniej 35 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 14 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). ZagroŜeniem jest presja turystyczno-rekreacyjna, w tym presja osadnicza, zanieczyszczenie i eutrofizacja wód, naturalna sukcesja roślinności. Około 10 km na północny zachód od granicy terenu opracowania przebiega granica najbliŜszej ostoi przyrody Natura 2000 - potencjalnego obszaru ochrony siedlisk Jonkowo – Warkały (kod obszaru PLH280039). Inne ostoje „naturowe” połoŜone są w odległości ponad 10 km. W związku z tak znacznym oddaleniem omawianego terenu od granic obszarów Natura 2000 oraz charakterem zagospodarowania, przewiduje się brak oddziaływań projektowanego zagospodarowania na obszary Natura 2000. Prognoza oddziaływania na środowisko mpzp zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie ZPG Olsztyn, IV’ 2012 15 7.2. Przewidywane oddziaływanie (w tym znaczące) na środowisko i poszczególne jego elementy, z uwzględnieniem zaleŜności między tymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy; BioróŜnorodność, rośliny, zwierzęta Część południowa terenu opracowania, w części między ul. Tuwima, a ul. Obrońców Tobruku, oraz we fragmencie północno – zachodnim, między ulicami Polną-Barczewskiego-Gotowca, to głównie tereny wtórnie zabagnione, tylko w niewielkich fragmentach uŜytkowane rolniczo- jako ogrody (zdj.3). Porośnięte są na ogół zielenią niską oraz krzewiastą (zdj. 15) – w tym łozami (zdj. 14). Część terenu porasta zieleń wysoka, stanowiąca głównie zadrzewienia porastające strome zbocza doliny rzeki (zdj.8) oraz drzewostan o charakterze parkowym przy zabudowaniach Szpitala Miejskiego (zdj.7). WyróŜnia się dorodna lipa (o obwodzie pnia około 3,4 m – zdj. 6) na skwerze przy Al. Niepodległości. Brzegi koryta rzeki Łyny miejscami porośnięte są roślinnością szuwarową (zdj.17), a w korycie rzeki lokalnie występuje roślinność zanurzona – stanowiąca teŜ ostoję dla ptactwa wodnego (zdj.16). Z opracowania archiwalnego - ksiąŜki „Ptaki Olsztyna” wynika, iŜ na obszarze opracowania awifauna reprezentowana jest przez takie gatunki jak wróbel (Passer domesticus), szpak (Sturnus vulgaris), kawka (Corvus monedula), gołąb skalny (Columba palumbus), jerzyk (Apus apus), oknówka (Delichon Urtica), modraszka (Parus caeruleus). Są to najliczniej występujące gatunki na omawianym terenie, wszystkie objęte są ochroną gatunkową. Wśród pozostałych gatunków występują takie jak m.in: gołąb grzywacz (Columba Livia), mazurek (Passer montanus), dymówka (Hirundo rustica), kaczka krzyŜówka (Anas platyrhynchos), rokitniczka (Acrocephalus schoenoboenus), trzcinniczek (Acrocephalus palustris), wrona siwa (Corvus cornix), piegŜa (Sylvia curruca), cierniówka (Sylvia communis), słowik (Luscinia luscinia), piecuszek (Phylloscopus trochilus), modraszka (Parus caeruleus), bogatka (Parus major), sroka (Pica pica). Są to równieŜ gatunki objęte ochroną gatunkową, za wyjątkiem gołębia grzywacza i wrony siwej. śaden z powyŜszych gatunków ptaków nie jest wymieniony w „Dyrektywie Ptasiej”. Projektem planu tereny przeznaczone są głównie pod tereny zieleni parkowej, a takŜe usług turystycznych. Adaptuje się istniejącą zabudowę mieszkaniową oraz usługowo-handlową, a takŜe lokalnie wyznacza nowe tereny pod zabudowę. Tereny połoŜone bezpośrednio nad rzeką Łyną przeznacza się pod zieleń naturalną. Większość wymienionych wyŜej gatunków ptaków występujących na omawianym terenie to obecnie gatunki synantropijne – towarzyszące siedliskom ludzkim. Stąd realizacja planu nie wpłynie znacząco na ich występowanie. Natomiast występowanie takich gatunków jak krzyŜówka, rokitniczka czy trzcinniczek związane jest z Łyną oraz jej doliną porośniętą szuwarami czy roślinnością krzewiastą. Projekt planu zawiera ustalenia minimalizujące negatywny wpływ przewidywanego zagospodarowania na zarówno wody rzeki Łyny jak i jej dolinę (opisane w rozdz. 5 jak równieŜ w rozdz. 7.2 w punkcie dotyczącym środowiska wodnego). Ustalenia te powinny równieŜ w sposób dostateczny zabezpieczyć miejsca bytowania gatunków związanych z Łyną i jej doliną. Przy czym w związku z intensyfikacją zainwestowania rekreacyjnego omawianego terenu zwiększeniu ulec moŜe równieŜ penetracja terenów, w tym nadrzecznych i rzecznych (spływy kajakowe), co moŜe w pewnym stopniu wpływać negatywnie na ptaki doliny rzecznej jako czynnik płoszący. Stopień tego oddziaływania będzie zaleŜał teŜ od prawidłowego zachowania osób. PoniewaŜ taki aktywny wypoczynek wybiera zwykle bardziej świadoma część społeczeństwa, przewiduje się na ogół poprawne zachowania turystów w stosunku do środowiska przyrodniczego, minimalizujące negatywne oddziaływanie czynnika płoszącego. Prognoza oddziaływania na środowisko mpzp zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie ZPG Olsztyn, IV’ 2012 16 Na terenach przeznaczonych pod zabudowę, w związku z pracami ziemnymi i trwałą zmianą pokrywy glebowej, w tym powierzchniami nieprzepuszczalnymi, usytuowaniem budynków, nastąpi usunięcie istniejącej roślinności. Przy czym omawiany teren w większości przeznaczony jest pod zagospodarowanie zielenią parkową co warunkuje zagospodarowanie go w duŜym stopniu zielenią. Poza tym projektem planu ustala się powinność zachowania w maksymalnym stopniu istniejącej zieleni wysokiej. W związku z powyŜszym realizacja projektu planu nie powinna znacząco negatywnie wpłynąć na obniŜenie bioróŜnorodności omawianego terenu. Przy czym w zaleŜności od sposobu zagospodarowania terenów, głównie zieleni parkowej moŜe wpłynąć na zmianę występujących gatunków, w szczególności flory, na terenach przeznaczonych pod zainwestowanie. Dolina rzeki Łyny jest naturalnym korytarzem ekologicznym. Istniejąca zabudowa śródmieścia Olsztyna powaŜnie ogranicza funkcjonowanie doliny jako korytarza ekologicznego – zarówno dla zwierząt lądowych jak i wodnych (jaz przy ul. Nowowiejskiego). Poprzez zagospodarowanie terenów głównie zielenią parkową i naturalną na terenach nadrzecznych z ograniczeniami w stosowaniu barier i ogrodzeń sądzi się, iŜ realizacja projektu planu nie będzie stanowić istotnego zakłócenia droŜności przyrodniczej i nie będzie istotnie pogłębiać ograniczeń w funkcjonowaniu korytarza ekologicznego doliny rzeki Łyny. Ludzi Oddziaływania długoterminowe związane będą z fazą eksploatacji przewidywanego zagospodarowania terenu. Przewidywane zagospodarowanie terenu w trakcie jego normalnej eksploatacji nie powinno generować uciąŜliwości dla ludzi. Korzystne jest pozostawienie zieleni izolacyjnej wzdłuŜ al. Obrońców Tobruku, na której ruch samochodowy jest stosunkowo znaczącym źródłem hałasu, oraz pasa zieleni izolacyjnej oddzielającej zabudowę (mieszkaniowo-usługową, usługowo-handlową) i parkingi od terenów zieleni parkowej. Oddziaływania krótkoterminowe i średnioterminowe w trakcie realizacji zabudowy będą związane głównie z uciąŜliwościami związanymi z pracującymi maszynami tj. głównie z hałasem i obniŜeniem jakości krajobrazu. Przy czym realizacja planowanego zainwestowania, nie powinna generować znaczących uciąŜliwości. Środowisko wodne Zwiększone oddziaływanie na środowisko przyrodnicze i jakość wód związane jest z intensyfikacją zagospodarowania terenów nadrzecznych oraz intensyfikacją wykorzystania rekreacyjnego cieku (zabudowa usług turystyki). Przy czym tereny bezpośrednio przylegające do rzeki Łyny wyłączone są z zainwestowania, przeznaczone są pod tereny zieleni, głównie naturalnej, gdzie wprowadza się generalnie zakaz zabudowy. Zaznaczyć naleŜy takŜe, iŜ dominującym przeznaczeniem terenu jest zieleń parkowa. Fragmentacja linii brzegowej w związku z przewidzianym zagospodarowaniem, jest w projekcie planu minimalizowana poprzez nakaz zachowania istniejącego krajobrazu rzecznego w naturalnym wyglądzie koryta i brzegów rzeki. Ponadto w projekcie planu informuje się, iŜ wszelka ingerencja w linię brzegową rzeki wymaga uzyskania zgody właściwego organu ochrony środowiska. Poprzez nakaz odprowadzenia ścieków bytowych w ramach miejskiego systemu kanalizacji sanitarnej oraz nakaz odprowadzenia wód opadowych z istniejących i projektowanych powierzchni utwardzonych ulic i parkingów do sieci kanalizacji deszczowej i Łyny (po podczyszczeniu), projekt planu w sposób optymalny chroni jakość środowiska wodnego. Powietrze i klimat. ZagroŜenie dla czystości powietrza atmosferycznego związane jest głównie z sezonem grzewczym. W projekcie planu wprowadza sie ustalenie o zakazie stosowania wysokoemisyjnych systemów grzewczych, co minimalizuje zagroŜenie pogorszenia się stanu powietrza związane z eksploatacją budynków w sezonie grzewczym. W wyniku realizacji projektu planu nie przewiduje się Prognoza oddziaływania na środowisko mpzp zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie ZPG Olsztyn, IV’ 2012 17 istotnego zwiększenia ruchu samochodowego i nie przewiduje się w związku z tym istotnego zwiększenia emisji spalin. Prognozuje się, Ŝe realizacja projektu planu nie będzie miała wpływu na klimat lokalny. Powierzchnię ziemi. Realizacja zabudowy (głównie parkingów, usług turystyki oraz usług i handlu) na omawianym terenie spowoduje uszczelnienie podłoŜa przez wprowadzenie nowych powierzchni nieprzepuszczalnych. Nastąpi zmiana powierzchniowej warstwy gruntowej – z gruntu naturalnego na antropogeniczny. Przy czym dotyczy to nieduŜej części terenów, z duŜym udziałem gleb juŜ zmienionych antropogenicznie (grunty nasypowe zwykle pokrywające słabonośne grunty organiczne). PrzewaŜające przestrzennie powierzchnie terenów niezabudowanych są przeznaczone głównie pod zieleń parkową, które generalnie pozostaną nieutwardzone. Projektem planu na terenach zieleni parkowej (ZP, ZPP) oraz na terenie usług turystycznych zakazuje się stosowania nawierzchni drogowych z mas bitumicznych, co redukuje dodatkowo wielkość powierzchni nieprzepuszczalnych. Krajobraz i rzeźba terenu. Krajobraz omawianego terenu, jako części dzielnicy mieszkaniowej miasta, jest w części zurbanizowany. W większości są to tereny niezagospodarowane lub uŜytkowane ekstensywnie. W wyniku realizacji projektu planu tereny zostaną zagospodarowane głównie jako tereny parkowe. Nastąpi teŜ niewielka intensyfikacja urbanizacji krajobrazu. Przy czym określony w omawianym projekcie planu sposób zagospodarowania terenu oraz wyraz architektoniczny budynków winien wpłynąć pozytywnie na estetykę krajobrazu przyszłej zabudowy. Projektem planu wskazuje się na powinność realizacji zabudowy z wysokim standardem rozwiązań i harmonijnie wpisującej się w krajobraz terenów w dolinie rzeki Łyny. Postrzeganie krajobrazu po realizacji ustaleń projektu zmiany planu generalnie nie powinno budzić negatywnych emocji. A wręcz winno wpłynąć pozytywnie na krajobraz miasta poprzez zagospodarowanie nieuŜytkowanych i nieuporządkowanych terenów, połoŜonych w otoczeniu zabudowy, jako terenów zieleni parkowej. Zasoby naturalne. Na terenie opracowania nie występują złoŜa kopalin. Gleby przeznaczane pod zainwestowanie są niskich klas bonitacyjnych lub są to zabagnione nieuŜytki. Z powyŜszego wynika, Ŝe realizacja ustaleń projektu planu nie spowoduje uszczuplenia zasobów naturalnych lub istotnego uszczuplenia (w przypadku gleby). Zabytki i dobra materialne. Projekt planu identyfikuje obiekty wpisane do rejestru zabytków (budynki szpitala oraz kostnicy z kaplicą), a takŜe występujące strefy ochrony konserwatorskiej, ekspozycji i krajobrazu. PoniewaŜ całość obszaru objęta jest strefą obserwacji archeologicznej, w projekcie planu dostrzega się moŜliwość występowania znalezisk archeologicznych i prowadzenia prac ziemnych pod nadzorem archeologicznym, względnie wykonania odpowiednich badań. ZaleŜności między elementami środowiska i między oddziaływaniem na te elementy. Nie przewiduje się, aby realizacja projektu planu mogła powodować istotną kumulację negatywnych oddziaływań związanych z zaleŜnościami między poszczególnymi elementami środowiska. Prognoza oddziaływania na środowisko mpzp zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie ZPG Olsztyn, IV’ 2012 18 8. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, zmniejszanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru (o ile to uzasadniają cele i geograficzny zasięg projektowanego dokumentu w stosunku do obszaru Natura 2000)”. Projekt planu warunkuje realizację przewidywanego zagospodarowania działaniami minimalizującymi negatywny wpływ na poszczególne elementy środowiska przyrodniczego. Zostały one omówione w rozdziale 3 i w rozdziale 6, a takŜe w rozdziale 7. UwaŜa się, Ŝe działania te generalnie powinny w sposób dostateczny zmniejszać negatywne oddziaływanie przewidywanej intensyfikacji zagospodarowania. PoniewaŜ w celu realizacji projektu planu nie uniknie się likwidacji części zadrzewień i zakrzaczeń (w szczególności części łozowiska pod zabudowę usługowo-handlową U3 przy ul. Iwaszkiewicza), sugeruje się w projekcie planu zawrzeć ustalenie, aby drzewa i krzewy mogły być usuwane tylko poza sezonem lęgowym ptaków. Przewiduje się brak oddziaływania projektowanego zagospodarowania, wynikającego z realizacji omawianego projektu planu, na ostoje Natura 2000, w tym na najbliŜszy obszar specjalnej ostoi NATURA 2000 - obszar specjalnej ochrony ptaków Puszcza Napiwodzko-Ramucka (PLB 280007), którego granice znajdują się w odległości pięciu kilometrów od omawianego terenu. 9. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projekcie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienia braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. Przewidywane zagospodarowanie terenów, wydaje się być funkcją społecznie uzasadnioną na przedmiotowych terenach, głównie jako bezpośrednie zaplecze wypoczynkowe mieszkańców miasta oraz jako wykorzystanie rekreacyjne wodnego szlaku turystycznego rzeki Łyny. TakŜe ze względów ekofizjograficznych teren jest predestynowany do takiego stosunkowo mało intensywnego zagospodarowania jak na warunki miejskie. Nie przewiduje się więc rozwiązań alternatywnych. 10. Informacje o moŜliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko. Teren opracowania połoŜony jest w znacznej odległości (ponad 60 km) od najbliŜszej granicy Państwa Polskiego. Z powyŜszego oraz funkcji zagospodarowania terenów wynika, iŜ realizacja projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie nie będzie oddziaływać transgranicznie na środowisko. 11. Informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy. Głównym wyznacznikiem badań podjętych w prognozie oddziaływania na środowisko jest ocena projektowanego zagospodarowania terenu zawartego w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie w stosunku do stanu obecnego środowiska przyrodniczego. Analizy oddziaływań na środowisko dokonano w oparciu o dane literaturowe oraz doświadczenie autorów, w zestawieniu z lokalnymi uwarunkowaniami. Przy sporządzaniu prognozy zastosowano metody opisowe i porównawcze. Dominuje metoda opisowa. W analizie wpływu działań na poszczególne komponenty środowiska uwzględniono metodę macierzy interakcji. Prognoza oddziaływania na środowisko mpzp zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie ZPG Olsztyn, IV’ 2012 19 Dokonano teŜ oceny zgodności projektu planu z kryteriami zawartymi w obowiązujących aktach prawnych, w szczególności dotyczących analizowanego terenu. 12. Przewidywane metody analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania. Realizacja zagospodarowania przestrzennego zawartego w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie uwarunkowana jest spełnieniem wymogów, dotyczących takŜe ochrony środowiska, wynikających z obowiązującego prawa. W trakcie realizacji zagospodarowania sugeruje się objąć kontrolą zgodność realizacji inwestycji w stosunku do ustaleń projektu planu. Sugeruje się równieŜ objąć monitoringiem i kontrolą w szczególności strefę przybrzeŜną rzeki (zachowanie czystości i naturalności. Monitoring i kontrole mogłyby przeprowadzać odpowiednie słuŜby miejskie (w tym straŜ miejska), przynajmniej raz w roku. 13. Streszczenie w języku niespecjalistycznym. Konieczność wykonania niniejszej prognozy oddziaływania na środowisko wynika z Ustawy z dn. 3.10.2008 r. – o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko. Zakres i szczegółowość informacji zawartych w niniejszej prognozie zostały opracowane zgodnie z treścią art. 51. ust. 2 wymienionej ustawy i z uwzględnieniem uzgodnień odpowiednich organów administracji państwowej. Obszar objęty opracowaniem znajduje się na Pojezierzu Olsztyńskim, w południowej części Olsztyna. Powierzchnia jego wynosi około 30 ha. Tereny objęte niniejszym opracowaniem połoŜone są w większości w dolinie rzeki Łyny. Na ogół obszar opracowania obejmuje tereny niezabudowane, z dominacją zieleni niskiej, w tym głównie zieleni wilgociolubnej (hydrofilnej). Są tereny bagienne, które w wyniku zabiegów obniŜających lustro wody były uŜytkowane rolniczo (głównie jako łąki). Obecnie są one tylko w części uŜytkowane rolniczo (przewaŜnie jako ogrody). W części są to tereny wtórnie zabagnione. Zabagnienie to jest prawdopodobnie głównie wynikiem naturalnego procesu obniŜania się powierzchni, zachodzącego w wyniku utleniania materii organicznej odwodnionych torfowisk. Lokalnie wśród obniŜeń pojeziernych występują niewysokie „wyspy” osadów mineralnych porośnięte zielenią nieurządzoną, głównie niską trawiastą. Na duŜych powierzchniach grunty organiczne zostały przykryte warstwą nasypów antropogenicznych, skutkiem czego obniŜyły się wartości przyrodnicze terenu, ale na ogół podniosła się jego potencjalna przydatność do przebywania ludzi. Miejscami na obrzeŜach doliny obszar opracowania obejmuje tereny zabudowy mieszkaniowej i usługowej. Na odcinku między ulicami: Obrońców Tobruku i Niepodległości teren opracowania obejmuje strome zbocza doliny rzecznej, wciętej w tereny wysoczyznowe na głębokość dochodzącą do 20 m. Zbocza pokrywa zieleń , przewaŜnie niska, miejscami wysoka. Zieleń wysoką na obszarze opracowania stanowią głównie: drzewostan na zboczu doliny rzeki Łyny, drzewa towarzyszące zabudowie, zieleń krzewiasta terenów zabagnionych. Brzegi koryta rzeki lokalnie porośnięte są roślinnością szuwarową, a w korycie rzeki miejscami występuje roślinność zanurzona. Cały teren opracowania leŜy w zlewni Łyny. Odwadniany jest przez rzekę oraz cieki do niej wpływające. Rzeka na odcinku powyŜej ul. Obrońców Tobruku ma niewielkie spadki, niewiele przekraczające 0,1 o/oo i w związku z tym małą prędkość nurtu. Koryto niegdyś kręte z licznymi zakolami, zostało na długich odcinkach wyprostowane. PoniŜej, na odcinku śródmiejskim spadek rzeki się powiększa. Prognoza oddziaływania na środowisko mpzp zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie ZPG Olsztyn, IV’ 2012 20 Na rzece przy moście w ciągu ul. Tuwima znajduje się wodowskaz. Z poziomu stanu maksymalnego (102,51 m npm.) wynika, Ŝe fragmenty terenów przy rzece w pobliŜu ul. Tuwima i ul. Obrońców Tobruku powinno się zaliczyć do terenów mogących ulegać zalewom. Przepływ średni rzeki wynosi 3,72 m3/sek; przepływ średni niski 2,07 m3/sek. Przepływ rzeki jest stosunkowo stabilny. Współczynnik nieregularności przepływu w tym przekroju wynosi 2,9. Jakość wód rzeki w obrębie Olsztyna obniŜa się ze stanu ekologicznego dobrego do umiarkowanego. Pogorszenie jakości wód naleŜy wiązać ze spływem zanieczyszczeń miejskich, a głównie ze zrzutem ścieków z oczyszczalni „Łyna”. Na większości terenów opracowania – w dolinie rzecznej i obniŜeniach pojeziernych – występują wody zaskórne, których zwierciadło zalega na głębokości kilkudziesięciu centymetrów; głębiej – na terenach występowania nasypów. Teren opracowania, jak i prawie cały teren miasta Olsztyna, znajduje się w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 213 Olsztyn, w większości na jego projektowanym obszarze ochronnym o zaostrzonych rygorach. Stopień zagroŜenia wód podziemnych określa się jako średni. Z analizowanych badań wynika, Ŝe stan sanitarny powietrza atmosferycznego na terenie opracowania jest dość dobry. Istotnym emitorem hałasu, o natęŜeniu zwykle przekraczającym wartości progowe dla zabudowy mieszkaniowej, są główne ulice: Obrońców Tobruku, Niepodległości, Śliwy. Znaczącego hałasu naleŜy się teŜ spodziewać z ulicy Tuwima. W obecnie obowiązującym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Olsztyna, na rysunku przekształceń struktury funkcjonalno-przestrzennej tereny oznaczone są w większości jako tereny zieleni rekreacyjnej urządzonej (parkowej, izolacyjnej) – głównie te wzdłuŜ rzeki Łyny, a we wschodnim pasie – jako obszary mieszkalnictwa z przewagą zabudowy wielorodzinnej i lokalnie (przy skrzyŜowaniu ulic: Obrońców Tobruku i Iwaszkiewicza) – obszary usług ogólnomiejskich. Prawdopodobnym scenariuszem, w przypadku braku realizacji projektu planu, jest stopniowe zabudowywanie terenu na podstawie decyzji o warunkach zabudowy (co obecnie lokalnie ma juŜ miejsce). W tym przypadku organy decyzyjne mają znacznie mniejszy wpływ na kształtowanie ładu przestrzennego oraz standardów ochrony środowiska, w porównaniu do uchwalanych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Między innymi nie muszą być przestrzegane postanowienia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta. Skutkować to moŜe stopniowym zabudowywaniem doliny rzeki, obniŜeniem ładu przestrzennego oraz znaczącym wpływem na poszczególne elementy środowiska takie jak środowisko wodne czy powietrze atmosferyczne. W projekcie planu większość obszaru przeznacza się pod tereny o funkcji zieleni parkowej, z którego wyodrębnia się: polanę wypoczynkową oraz zbiorniki wodne i zalewy. Projektem planu określa się równieŜ dwa tereny usług turystycznych, w tym z przystanią kajakową z zapleczem restauracyjno sportowym i pokojami gościnnymi (obiekt w trakcie realizacji). Na drugim terenie przeznaczeniem podstawowym są usługi turystyczne z wyłączeniem usług hotelarskich, usługi rekreacyjne i gastronomiczne. Projektem planu na omawianym terenie adaptuje się równieŜ istniejącą zabudowę mieszkaniową jednorodzinną oraz usługowo-handlową, a takŜe projektuje nową, stanowiącą na ogół uzupełnienie istniejącej. Projektuje się takŜe tereny zieleni, oprócz zieleni parkowej, takŜe tereny zieleni izolacyjnej oraz zieleni naturalnej, na których wprowadza się zakaz zabudowy (z wyjątkami). Przyjęta w 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej stwierdza, Ŝe Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównowaŜonego rozwoju. Zasada zrównowaŜonego rozwoju realizowana jest w projekcie planu poprzez przeznaczanie terenów generalnie na cele odpowiednie do ich usytuowania w istniejącej przestrzeni miejskiej, z uwzględnieniem warunków ekofizjograficznych i stosowaniem zakazów i nakazów ograniczających antropopresję – wynikającą z projektowanego zainwestowania – na poszczególne elementy środowiska. Prognoza oddziaływania na środowisko mpzp zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie ZPG Olsztyn, IV’ 2012 21 Projektowany plan określa sposób zagospodarowania terenów i wyraz architektoniczny budynków. Środowisko wodne jest w projekcie planu chronione przed degradacją poprzez ustalenie odprowadzenia ścieków sanitarnych kanalizacją w ramach systemu miejskiego, a ścieków deszczowych z powierzchni utwardzonych ulic i parkingów do kanalizacji deszczowej lub do rzeki p o podczyszczeniu. Projekt planu informuje, iŜ wszelka ingerencja w linię brzegową rzeki wymaga uzyskania zgody właściwego organu ochrony środowiska. Ochrona powietrza atmosferycznego przed nadmiernym zanieczyszczeniem realizowana jest w projekcie planu poprzez zakaz stosowania wysokoemisyjnych systemów grzewczych. Teren pracowania znajduje się w większości poza obszarami objętymi prawnymi terytorialnymi formami ochrony przyrody. Rzeka Łyna płynąca poprzez teren opracowania, pozostaje w granicach obszaru chronionego krajobrazu, na podstawie rozporządzenia Nr 160 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 19 grudnia 2008 roku w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Środkowej Łyny. Ustalenia projektu planu nie są teŜ sprzeczne z postanowieniami tego rozporządzenia. NajbliŜsze obszary Natura 2000 połoŜone są w odleglości 5 -10 kilometrów od omawianego terenu. Są to obszar specjalnej ochrony ptaków Puszcza Napiwodzko-Ramucka (PLB 280007) oraz potencjalny obszar ochrony siedlisk Jonkowo – Warkały (kod obszaru PLH280039). Prognozuje się brak znaczącego oddziaływania realizacji projektu planu na OChK Doliny Środkowej Łyny oraz brak jakiegokolwiek oddziaływania na obszary Natura 2000. Większość gatunków ptaków występujących na omawianym terenie to obecnie gatunki synantropijne – towarzyszące siedliskom ludzkim. Stąd realizacja planu nie wpłynie znacząco na ich występowanie. Natomiast występowanie takich gatunków jak krzyŜówka, rokitniczka czy trzcinniczek związane jest z Łyną oraz jej doliną porośniętą szuwarami czy roślinnością krzewiastą. Projekt planu zawiera ustalenia minimalizujące negatywny wpływ przewidywanego zagospodarowania zarówno na wody rzeki Łyny jak i jej dolinę, które powinny równieŜ w sposób dostateczny zabezpieczyć miejsca bytowania gatunków związanych z Łyną i jej doliną. Przy czym w związku z intensyfikacją zainwestowania rekreacyjnego omawianego terenu zwiększeniu ulec moŜe równieŜ penetracja terenów w tym nadrzecznych i rzecznych (spływy kajakowe), co moŜe w pewnym stopniu wpływać negatywnie na ptaki doliny rzecznej jako czynnik płoszący. Przewidując na ogół poprawne zachowania aktywnie wypoczywających osób, wpływ ten nie powinien być znacząco negatywny. Realizacja analizowanego projektu miejscowego planu nie będzie oddziaływać transgranicznie na środowisko. Generalnie realizacja ustaleń przedmiotowego planu zwiększy intensywność zagospodarowania terenu, poprzez wykorzystanie terenu rekreacyjne i turystyczne. Ustalone w projekcie planu warunki zagospodarowania terenów, minimalizują moŜliwe negatywne skutki tego procesu dla środowiska przyrodniczego. Opracowali: Łucja Krupińska i Zbigniew Zaprzelski Prognoza oddziaływania na środowisko mpzp zespołu parkowego Korczaka – Mleczna w Olsztynie ZPG Olsztyn, IV’ 2012
