Spis tres´ci

Spis treści
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
I.II „PALESTER ZE ŚNIATYNA” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
15
II.I W KRE˛GU FOLKLORYZMU I NEOKLASYCYZMU (1925–1939)
Studia w Konserwatorium Warszawskim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pierwsze sukcesy kompozytorskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kryzys modernizmu muzycznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Magia folkloru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
II Kwartet smyczkowy. Suita symfoniczna. Concertino na saksofon i orkiestre˛ smyczkowa˛ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Współpraca z teatrem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
III. ROZDROŻA — DYLEMATY — ZAPOWIEDZI PRZEMIAN (1939–1950)
Mie˛dzy obawa˛ a nadzieja˛ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Utwory kameralne i poemat weselny Kołacze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Integracja tematyczna w Koncercie skrzypcowym, II Symfonii i III Kwartecie smyczkowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nie zrealizowane projekty kompozytorskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Intensywne lata powojenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Requiem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kantata Wisła do słów Stefana Żeromskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dylematy twórcze Romana Palestra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dlaczego Roman Palester wybrał emigracje˛? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
IV. W STRONE˛ EKSPRESJONIZMU (1951–1972)
Konflikt Marsjasza — działalność publicystyczna i radiowa Romana Palestra
Stosunek do ekspresjonizmu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dodekafonia w twórczości Romana Palestra z lat pie˛ćdziesia˛tych . . . . . . . . .
Wa˛tek śmierci w Trenach i Trzech sonetach do Orfeusza . . . . . . . . . . . . . . . .
Śmierć Don Juana. Akcja muzyczna według Oscara Miłosza . . . . . . . . . . . . .
Aleatoryka i sonorystyka — Varianti na dwa fortepiany i Metamorfozy na
orkiestre˛ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wielka forma jednocze˛ściowa. Dwie wersje IV Symfonii . . . . . . . . . . . . . . . . .
V.ii MIE˛DZY TRADYCJA˛ A AWANGARDA˛ (1972–1989)
Struktura — barwa — ekspresja w Espressioni na fortepian . . . . . . . . . . . .
Melodyka w Koncercie na altówke˛ i orkiestre˛ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5
27
33
40
45
55
70
79
89
101
112
116
125
134
147
160
173
185
188
201
212
235
249
259
271
Spis treści
Zwia˛zki słowno-muzyczne — Trzy wiersze Czesława Miłosza i Monogramy
do słów Kazimierza Sowińskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hymnus pro gratiarum actione (Te Deum) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W poszukiwaniu syntezy — V Symfonia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ostatnie prace kompozytorskie. Kantata Listy do Matki do słów Juliusza
Słowackiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
278
291
302
318
VI. „NIEUKOŃCZONA NIGDY PODRÓŻ”
Estetyczne przesłanki muzyki Palestra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Recepcja i znaczenie muzyki Palestra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
326
334
WYKAZ UTWORÓW ROMANA PALESTRA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
348
PISMA ROMANA PALESTRA
Artykuły, recenzje, ankiety, dyskusje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Prace nie wydane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
368
369
BIBLIOGRAFIA
Wywiady z Romanem Palestrem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Opublikowane listy i wspomnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Artykuły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Recenzje prasowe i wzmianki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
370
370
370
372
NAGRANIA KOMPOZYCJI ROMANA PALESTRA W ARCHIWUM POLSKIEGO
RADIA (oprac. Elżbieta Markowska) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
378
ANEKS — TEKSTY I LIBRETTA UTWORÓW ROMANA PALESTRA
Wespazjan Kochowski Psalm V . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pieśń o ziemi (libretto Romana Palestra wg Leona Schillera) . . . . . . . . . . . .
Szymon Szymonowic Kołacze (fragmenty) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stefan Żeromski Wisła (fragmenty) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Treny, trzy fragmenty z Jana Kochanowskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rainer Maria Rilke Sonety do Orfeusza (przekład Mieczysława Jastruna) . . .
Śmierć Don Juana (libretto Romana Palestra wg Miguela Mañary Oscara Vladislasa Milosza de Lubicz) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Trzy wiersze Czesława Miłosza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kazimierz Sowiński Monogramy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Juliusz Słowacki Listy do Matki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
381
381
384
386
387
388
389
397
398
400
Indeks osób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
402
Spis przykładów muzycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
412
Spis fotografii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
416
6