T1. Przeczytaj tekst i wykonaj zadanie. Polibiusz* o w∏adzy senatu

T1. Przeczytaj tekst i wykonaj zadanie. Polibiusz* o w∏adzy senatu

4800_U_14_B_01_09.qxd
8/19/10 11:41 AM
Page 30
(Black plate)
Jak rzàdzono paƒstwami w staro˝ytnoÊci?
Co mówià êród∏a?
T1.
Przeczytaj tekst i wykonaj zadanie.
Polibiusz* o w∏adzy senatu
Je˝eli chodzi o senat, to ma on przede wszystkim w∏adz´ nad skarbem
publicznym: mianowicie zarzàdza wszystkimi dochodami i tak samo wydatkami. (…) Tak samo wszelkie pope∏nione w Italii przest´pstwa, które wymagajà Êledztwa ze strony paƒstwa, jak zdrada, sprzysi´˝enie, trucicielstwo,
skrytobójstwo – sà przedmiotem troski senatu. Nadto jeÊli cz∏owiek prywatny albo miasto w Italii wymagajà pojednawczego za∏atwienia sporu albo
nagany, albo pomocy, albo ochrony (…), je˝eli do kogoÊ poza Italià nale˝y
wys∏aç poselstwo bàdê w celu za∏agodzenia sporów (…), bàdê dla przyj´cia
ludu w poddaƒstwo, bàdê wreszcie dla wypowiedzenia wojny – ten˝e senat
ma o to staranie.
Polibiusz, Dzieje, t∏um. S. Hammer, Wroc∏aw 1957, s. 325–327.
* Polibiusz – kronikarz paƒstwa rzymskiego, ˝y∏ w II w. p.n.e.
PodkreÊl zdania, które dotyczà uprawnieƒ senatu w staro˝ytnym Rzymie.
A. Wybieranie króla.
B. Decydowanie o wojnie i pokoju.
C. Zajmowanie si´ przest´pstwami wagi paƒstwowej.
D. Zajmowanie si´ pospolitymi kradzie˝ami.
E. Zaognianie konfliktów pomi´dzy
miastami le˝àcymi w Italii.
F. Pokojowe rozstrzyganie sporów.
G. Zarzàdzanie wydatkami i dochodami
skarbu paƒstwa.
H. Przygotowywanie projektów ustaw.
I. Pomoc ubogim.
– 30 –
4800_U_14_B_01_09.qxd
8/19/10 11:41 AM
Page 31
(Black plate)
Jak rzàdzono paƒstwami w staro˝ytnoÊci?
T2.
Przeczytajcie tekst, a nast´pnie ustalcie, czym zajmowali si´ konsulowie.
Konsulowie
Konsulowie byli najwa˝niejszymi urz´dnikami w republice rzymskiej.
By∏o ich zawsze dwóch. Ka˝dy z nich móg∏ przeciwstawiç si´ drugiemu, co
mia∏o byç gwarancjà w∏aÊciwego sprawowania w∏adzy. Konsulowie dowodzili armià, do ich obowiàzków nale˝a∏o tak˝e zajmowanie si´ bie˝àcymi
sprawami paƒstwa. Podlegali im wszyscy urz´dnicy rzymscy. Konsulowie
posiadali inicjatyw´ ustawodawczà, czyli mogli przygotowywaç projekty
ustaw dla zgromadzenia obywateli. Ich kadencja trwa∏a rok.
Uprawnienia i obowiàzki konsulów:
a) .............................................................................................................
b) .............................................................................................................
c) .............................................................................................................
✄
T3.
Przeczytajcie tekst, a nast´pnie ustalcie, czym zajmowali si´ trybuni ludowi.
Trybuni ludowi
Trybuni ludowi reprezentowali interesy ludzi ubogich. Ich zadanie polega∏o na obronie biednej ludnoÊci przed niesprawiedliwoÊcià i samowolà
urz´dników. Przys∏ugiwa∏o im prawo weta, czyli mogli sprzeciwiaç si´ ustawie, która zagra˝a∏aby interesom ich podopiecznych. Jedno ich s∏owo powodowa∏o, ˝e ustawa nie mog∏a byç poddana pod g∏osowanie. Wype∏nianie
przez nich obowiàzków nie by∏o ∏atwe, gdy˝ do domu trybuna w ka˝dej
chwili móg∏ zapukaç biedny cz∏owiek potrzebujàcy pomocy, i trybun musia∏
mu jej udzieliç. Poczàtkowo wybierano tylko dwóch trybunów na jednà
kadencj´, ale potem liczba ta wzros∏a do dziesi´ciu. W czasie piastowania
urz´du byli oni nietykalni.
Uprawnienia i obowiàzki trybunów ludowych:
a) .............................................................................................................
b) .............................................................................................................
c) .............................................................................................................
– 31 –