Przeglgd Stomatologii Wieku Rozwojowego nr 6

Przeglgd Stomatologii Wieku Rozwojowego nr 6-7 1994
pomocniczych (nitki, wykałaczki, szczoteczki specjalne,
stymulatory oraz sposób ich użycia), innych szczotek
(elektryczna, turystyczna, do protez, o innym ułożeniu
włosia) i ciekawostek z tej dziedziny. Przy każdej planszy"
ustawiamy stolik, na którym umieszczamy odpowiednie
eksponaty. Oprócz wzorów szczoteczek, past i przyrządów
pomocniczych, znaleźć się tam powinny także preparaty do
wybarwiania złogów oraz duże modele do demonstracji
metod szczotkowania i oczyszczania przestrzeni
międzyzębowych. Zwiedzanie wystawy urządzać
można w formie wycieczek, których przewodnikami
powinny być higienistki stomatologiczne. Dobrze przygotowana wystawa może być ciekawą formą oświaty
zdrowotnej, a także wydarzeniem na szerszą skalę.
Wśród drobnych opracowań graficznych, do
wykorzystania np. jako nagrody dla dzieci, wymienić
można zakładki, ulotki, znaczki, linijki, odznaki itp.
Można wykonać je samemu lub odbić na ksero w większej
ilości i pokolorować. Atrakcyjne są również edukacyjne
gry stolikowe, w których uczestnicy, rzucając kostką i
poruszając pionkami, stają na odpowiednich polach o
znaczeniu stomatologicznym (np. „nie umyłeś zębów tracisz jedną kolejkę rzutu") by w końcu uzyskać na mecie
tytuł „Króla Uśmiechu". Gra taka może stanowić wyposażenie poczekalni dla dzieci, kącika oświaty zdrowotnej
lub być w posiadaniu członków klubu „Wiewiórka". Tak
samo wykorzystane mogą być karty do gry w Piotrusia.
Poszczególne obrazki kart przedstawiają elementy wyposażenia gabinetu stomatologicznego, a Piotrusiem może
być „Czarownica-Próchnica". Podobne znaczenie mają
rozrywki umysłowe. Wchodzą tu w grę różnego rodzaju
krzyżówki, rebusy, szarady, zagadki, logogryfy, labirynty i
wiele innych łamigłówek. Należy kierować się zasadą, aby
wszystkie hasła, nawet pomocnicze, związane były ze
stomatologią. Zagadki takie, zebrane razem, mogą
stanowić ciekawą książeczkę dla dzieci lub tworzyć zestaw
pytań w konkursach, quizach lub zgaduj-zgadulach.
Formą ułatwiającą przekazywanie wiedzy o
zdrowiu i samokształcenie pacjentów mogą być wykonane we własnym zakresie książki. Nawet odręcznie
napisane na kartkach bloku technicznego wiadomości,
spięte w całość, stają się już książeczką. Jeśli arkusze te
poddamy foliowaniu, stanowić będą trwałą pomoc
oświatową. Tematy tego rodzaju opracowań to oczywiście próchnica i jej profilaktyka, choroby przyzębia,
wady zgryzu itp. Ostatnio dużą popularnością cieszą się
różnego rodzaju lokalne czasopisma i każda większa
społeczność chce mieć swój organ prasowy. Niemal każda
szkoła wydaje jakąś gazetkę. Moda na tego rodzaju
wydawnictwa stwarza okazję do wykorzystania ich do
celów oświatowo-zdrowotnych. Zawsze można znaleźć
tam miejsca na kącik stomatologiczny (np. „Lekarz
stomatolog radzi ..."). Informacje tam zamieszczane
muszą dotyczyć szerokiego zakresu zagadnień i być
podane w sposób popularny i dostępny dla różnego
odbiorcy. Niekiedy, najczęściej w przypadku gazetek
szkolnych, można pokusić się o wydanie całego numeru
poświęconego sprawom zdrowia. Takie „wydanie specjalne" może stanowić oryginalny element obchodów
Tygodnia Uśmiechu lub Tygodnia Higieny Jamy Ustnej.
Zabawa w dziennikarza jest przy tym bardzo ciekawym
doświadczeniem.
Prasa jest dobrą formą szerzenia oświaty zdrowotnej również z innego powodu - pozostawia trwały
ślad naszej działalności. Inne formy są ulotne, chwilowe,
nietrwałe, a pamięć o nich szybko przemija. Tymczasem
istnieje konieczność zachowania pewnej dokumentacji
naszej pracy. Wiąże się to choćby z możliwością wykazania
się konkretnymi działaniami, wymianą doświadczeń itp.
Sposobem takiej dokumentacji może być kronika
oświaty zdrowotnej. Zapisane w niej wydarzenia - ilustrowane zdjęciami - pozostają do wglądu na wiele lat. Wskazane jest też posiadanie albumów zdjęć, archiwum pomysłów
i materiałów drukowanych, nagrań na taśmę wideo.
Przedstawione tutaj zagadnienia sygnalizują
tylko temat, zwracają jedynie uwagę na niektóre pomysły.
Może być ich znacznie więcej. Zależy to już tylko od
inwencji i przebojowości organizatora oświaty zdrowotnej.
Na zakończenie chcę zwrócić uwagę właśnie na tę
inwencję, przebojowość, zdolności organizacyjne, umiejętność zjednywania sobie sojuszników, współpracowników i sponsorów. Działalność w oświacie zdrowotnej
wymaga wielu przygotowań, poszukiwań, pochłania dużo
czasu i energii. Nie można się nią zajmować samotnie.
Konieczne jest wciągnięcie do pracy średniego personelu a
szczególnie higienistek stomatologicznych. Odpowiednie
przygotowanie teoretyczne i praktyczne w tej dziedzinie
uzyskują one w trakcie nauki w szkole. Umiejętnie
pokierowane mogą stać się bardzo cennymi współpracownikami. Aby uzyskać zadowalające rezultaty, trzeba
korzystać z pomocy 4 - 5 higienistek tworzących jeden
zgrany zespół. Praca w oświacie zdrowotnej może przynosić wiele satysfakcji i należy zachęcać do niej wszystkich.
SUMMARY
The author presents results of his work with the group of dental hygienists. Hę describes the most attractive forms which are wellknown and often used, f.i. papers on the wali or chatty-lectures. He pays special attantion to less popular forms of education: various
exhibitions, graphic arts, light programmes, games and amusements, books, magazines and articles concerning health. He also presents
methods of evidence connected with educational activity.
Piśmiennictwo u autora.
59