Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami za okres od 15

Transkrypt

Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami za okres od 15
Zarz d Województwa Mazowieckiego
Sprawozdanie z realizacji
„Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami za
okres od 15 grudnia 2003 r. do 31 grudnia 2006 r.”
Warszawa, 2007
ZARZ D WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO
Adam Struzik - Marsza ek Województwa Mazowieckiego
Jacek Koz owski - Wicemarsza ek
Tomasz Siemoniak - Wicemarsza ek
Waldemar Roszkiewicz - Cz onek Zarz du Województwa Mazowieckiego
Piotr Szprenda owicz - Cz onek Zarz du Województwa Mazowieckiego
KOMITET MONITORUJ CY:
Przewodnicz cy Komitetu:
Tomasz Siemoniak
Zast pca przewodnicz cego Komitetu:
Ma gorzata Krzy anowska
Sekretarz Komitetu:
El bieta Anuszewska
Cz onkowie komitetu:
Rados aw Rybicki
Marcin G bka
Albert Borowski
Ewa ago ska
Bart omiej Kolipi ski
Krzysztof M czewski
Andrzej G siewicz
Joanna Fajfer
Anna Bli niuk
Ma gorzata Paszkowska
Ewa St pniewska
Ryszard Kowalski
Stanis aw Jaworowski
Mieczys aw Wójcik
Arkadiusz Drewniak
Leszek Bagi ski
Barbara Szeremetti
Krzysztof Czarnomski
Ryszard Kalbarczyk
El bieta Biernacka
Andrzej Kraszewski
WYKONAWCA:
W WARSZAWIE I
KONSORCJUM W SK ADZIE:
SOCOTEC POLSKA SP. Z O. O.
ZESPÓ AUTORSKI:
Dr Joanna Fajfer
Dr Ryszard Strzelecki
Mgr Anita Barszcz
Mgr in . Anna Bli niuk
Mgr in . Joanna Karwowska
Mgr Paulina Kostrz-Sikora
Mgr Anna Ogrodowczyk
Mgr Anita Witkowska
P
STWOWY
INSTYTUT
GEOLOGICZNY
4
SPIS TRE
CI
1. Wprowadzenie.................................................................................................................................9
2. Podstawa wykonania pracy ............................................................................................................10
3. Cel i zakres pracy ..........................................................................................................................11
4. Analiza stanu gospodarki odpadami na terenie Województwa Mazowieckiego w okresie 15.12.2003
do 31.12.2006................................................................................................................................13
4.1 Rodzaj, ilo i ród a powstawania odpadów...........................................................................13
4.1.1. Odpady komunalne .........................................................................................................13
4.1.2 Odpady opakowaniowe ..................................................................................................16
4.1.3 Odpady z sektora gospodarczego....................................................................................18
4.1.4 Osady ciekowe .............................................................................................................24
4.1.5 Odpady niebezpieczne....................................................................................................26
4.1.5.1 Odpady niebezpieczne wyst puj ce w strumieniu odpadów komunalnych.................29
4.1.5.2 Odpady zawieraj ce PCB..........................................................................................30
4.1.5.3 Oleje odpadowe ........................................................................................................31
4.1.5.4 Baterie i akumulatory................................................................................................31
4.1.5.5 Odpady zawieraj ce azbest .......................................................................................32
4.1.5.6 rodki ochrony ro lin................................................................................................33
4.1.5.7 Zu yte urz dzenia elektryczne i elektroniczne wraz z substancjami zubo aj cymi
warstw ozonow ....................................................................................................34
4.1.5.8 Wycofane z eksploatacji pojazdy ..............................................................................34
4.1.5.9 Odpady medyczne i weterynaryjne............................................................................35
4.1.5.10 Zu yte opony..........................................................................................................36
4.2
Rodzaj i ilo odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku/unieszkodliwiania
.........................................................................................................................................36
4.2.1 Odpady komunalne ........................................................................................................36
4.2.2 Odpady opakowaniowe ..................................................................................................41
4.2.2.1. Dane dotycz ce odpadów opakowaniowych przekazanych przez przedsi biorców do
odzysku i recyklingu na podstawie sprawozdania O -OP2 .......................................41
4.2.2.2. Dane dotycz ce odpadów opakowaniowych przekazanych przez gminy Województwa
Mazowieckiego do odzysku i recyklingu na podstawie sprawozdania O -OP3a .......42
4.2.2.3. Dane dotycz ce odpadów opakowaniowych odzyskanych i unieszkodliwionych
w Województwie Mazowieckim na podstawie zbiorczych zestawie danych o rodzaju
i ilo ci odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urz dzeniach
cych do odzysku i unieszkodliwiania odpadów przekazanych przez
przedsi biorców do urz du marsza kowskiego Województwa Mazowieckiego .........42
4.2.3 Odpady z sektora gospodarczego....................................................................................44
4.2.4 Osady ciekowe .............................................................................................................50
4.2.5 Odpady niebezpieczne....................................................................................................51
4.2.5.1 Odpady niebezpieczne wyst puj ce w strumieniu odpadów komunalnych.................52
4.2.5.2 Odpady zawieraj ce PCB..........................................................................................52
4.2.5.3 Oleje odpadowe ........................................................................................................53
4.2.5.4 Baterie i akumulatory................................................................................................54
4.2.5.5 Odpady zawieraj ce azbest .......................................................................................55
4.2.5.6 rodki ochrony ro lin................................................................................................55
4.2.5.7 Zu yte urz dzenia elektryczne i elektroniczne wraz z substancjami zubo aj cymi
warstw ozonow ....................................................................................................56
4.2.5.8 Wycofane z eksploatacji pojazdy ..............................................................................56
4.2.5.9 Odpady medyczne i weterynaryjne............................................................................56
4.2.5.10 Zu yte opony..........................................................................................................57
5
4.3
Istniej ce systemy zbierania odpadów ...............................................................................59
4.3.1 Odpady komunalne ........................................................................................................59
4.3.1.1 System zbierania odpadów niesegregowanych ..........................................................59
4.3.1.2 Odpady zbierane selektywnie....................................................................................59
4.3.3 Odpady z sektora gospodarczego....................................................................................61
4.3.4 Osady ciekowe .............................................................................................................62
4.3.5 Odpady niebezpieczne....................................................................................................62
4.3.5.1 Odpady niebezpieczne wyst puj ce w strumieniu odpadów komunalnych.................62
4.3.5.2 Odpady zawieraj ce PCB..........................................................................................63
4.3.5.3 Oleje odpadowe ........................................................................................................63
4.3.5.4 Baterie i akumulatory................................................................................................64
4.3.5.5 Odpady zawieraj ce azbest .......................................................................................64
4.3.5.6 rodki ochrony ro lin................................................................................................64
4.3.5.7 Zu yte urz dzenia elektryczne i elektroniczne wraz z substancjami zubo aj cymi
warstw ozonow ....................................................................................................65
4.3.5.8 Wycofane z eksploatacji pojazdy ..............................................................................65
4.3.5.9 Odpady medyczne i weterynaryjne............................................................................66
4.4
Instalacje do odzysku/unieszkodliwiania odpadów ............................................................66
4.4.1 Odpady komunalne ........................................................................................................66
4.4.2 Odpady opakowaniowe ..................................................................................................68
4.4.3 Odpady z sektora gospodarczego....................................................................................68
4.4.4 Osady ciekowe .............................................................................................................68
4.4.5 Odpady niebezpieczne....................................................................................................69
4.4.5.1 Odpady niebezpieczne wyst puj ce w strumieniu odpadów komunalnych.................71
4.4.5.2 Odpady zawieraj ce PCB..........................................................................................71
4.4.5.3 Oleje odpadowe ........................................................................................................72
4.4.5.4 Baterie i akumulatory................................................................................................72
4.4.5.5 Odpady zawieraj ce azbest .......................................................................................72
4.4.5.6 rodki ochrony ro lin................................................................................................72
4.4.5.7 Zu yte urz dzenia elektryczne i elektroniczne wraz z substancjami zubo aj cymi
warstw ozonow ....................................................................................................73
4.4.5.8 Wycofane z eksploatacji pojazdy ..............................................................................73
4.4.5.9 Odpady medyczne i weterynaryjne............................................................................73
4.5 Stan realizacji Planów gospodarki odpadami na terenie Województwa Mazowieckiego...........74
5 Stan realizacji zaplanowanych celów, dzia i zada zmierzaj cych do poprawy sytuacji w zakresie
gospodarki odpadami.....................................................................................................................75
5.1 Odpady komunalne .................................................................................................................75
5.1.1 Plan zamykania instalacji w szczególno ci sk adowisk odpadów komunalnych ................86
5.1.2 Realizacja zada inwestycyjnych i pozainwestycyjnych ...................................................94
5.2 Odpady opakowaniowe...........................................................................................................95
5.3 Odpady z sektora gospodarczego ............................................................................................96
5.5 Osady ciekowe ......................................................................................................................98
5.5 Odpady niebezpieczne ..........................................................................................................101
5.5.1 Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych..........................................101
5.5.2 Odpady zawieraj ce PCB z uwzgl dnieniem planu unieszkodliwiania substancji
szczególnie szkodliwych w szczególno ci PCB oraz dekontaminacji i unieszkodliwiania
urz dze zawieraj cych PCB) ......................................................................................102
5.5.3 Oleje odpadowe .............................................................................................................103
5.5.4 Odpady zawieraj ce azbest (z uwzgl dnieniem planu unieszkodliwiania substancji
szczególnie szkodliwych w tym azbestu)......................................................................103
5.5.5 rodki ochrony ro lin.....................................................................................................104
6
5.5.6 Zu yte urz dzenia elektryczne i elektroniczne wraz z substancjami zubo aj cymi warstw
ozonow (z uwzgl dnieniem planu zbierania i unieszkodliwiania odpadów zawieraj cych
substancj zubo aj ce warstw ozonow ).....................................................................104
5.5.7 Wycofane z eksploatacji pojazdy ...................................................................................105
5.5.8 Odpady medyczne i weterynaryjne.................................................................................106
6. Ocena sposobów i róde finansowania zaplanowanych przedsi wzi .........................................108
6.1 Odpady komunalny...............................................................................................................108
6.2 Odpady opakowaniowe.........................................................................................................110
6.3 Odpady z sektora gospodarczego ..........................................................................................112
6.4 Osady ciekowe ....................................................................................................................112
6.5 Odpady niebezpieczne ..........................................................................................................113
6.5.1 Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych..........................................113
6.5.2 Odpady zawieraj ce PCB...............................................................................................113
6.5.3 Oleje odpadowe .............................................................................................................113
6.5.4 Odpady zawieraj ce azbest ............................................................................................113
6.5.5 rodki ochrony ro lin.....................................................................................................113
6.5.6 Zu yte urz dzenia elektryczne i elektroniczne................................................................113
6.5.7 Pojazdy wycofane z eksploatacji ....................................................................................113
6.5.8 Odpady medyczne i weterynaryjne.................................................................................114
7. Ocena przyj tego w WPGO 2004 - 2011 systemu monitoringu realizacji Planu ...........................115
8. Podsumowanie ............................................................................................................................121
7
SPIS SKRÓTÓW
BAT
GUS
GPZON
Kpgo
MPWiK
Mg
PCB
SIGOP
SIGOP-W
SPO
SPON
US
WBGO
WFOSiGW
WIO
WPGO
WUS
ZUOK
ZUSOK
The Best Available Technology (Najlepsza dost pna technologia)
ówny Urz d Statystyczny
Gminne Punkty Zbierania Odpadów Niebezpiecznych
Krajowy plan gospodarki odpadami
Miejskie Przedsi biorstwo Wodoci gów i Kanalizacji
mega gramy (tony)
Ministerstwo rodowiska
polichlorowane bifenyle
System Informacji Gospodarki Odpadami Przemys owymi
System Informacji Gospodarki Odpadami Przemys owymi- Wojewódzki
Stacja Prze adunkowa Odpadów
Stacja Prze adunkowa Odpadów Niebezpiecznych
Urz d Statystyczny
Wojewódzka Baza Gospodarki Odpadami
Wojewódzki Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej
Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska
Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami
Wojewódzki Urz d Statystyczny
Zak ad Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych
Zak ad Unieszkodliwiania Sta ych Odpadów Komunalnych
8
1. Wprowadzenie
„Plan Gospodarki Odpadami w Województwie Mazowieckim na lata 2004-2011” zosta przyj ty
Uchwa
Nr 119/2003 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 15 grudnia 2003 r.
Sprawozdanie z realizacji powy szego planu zosta o sporz dzone, jako realizacja zapisów Ustawy
z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach (tekst jednolity - Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251).
Przedmiotowa ustawa w rozdziale 3 art. 14 ust. 12b pkt 2 wprowadzi a obowi zek opracowywania
sprawozda z realizacji planów gospodarki odpadami, obejmuj cych okres dwóch lat kalendarzowych,
wed ug stanu na dzie 31 grudnia roku ko cz cego okres sprawozdawczy. Zgodnie z art. 14 ust. 13
pkt. 3 ustawy o odpadach, sprawozdanie z realizacji wojewódzkiego planu gospodarki odpadami,
zarz d województwa przedk ada sejmikowi województwa i ministrowi w ciwemu do spraw
rodowiska w terminie do dnia 30 wrze nia po up ywie okresu sprawozdawczego.
Przedmiotowe sprawozdanie b dzie obejmowa o okres od dnia 15 grudnia 2003 r. do dnia 31 grudnia
2006 r. Przesuni cie terminu zwi zanego z opracowaniem sprawozdania z realizacji WPGO z okresu
2 lat od uchwalenia powy szego planu do dnia 31 grudnia 2006 r., wi za o si z wprowadzeniem
zapisów Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych
innych ustaw (Dz. U. Nr 175, poz. 1458). Zgodnie z art. 9 ust. 2 w/w ustawy, okres sprawozdawczy
liczony jest od dnia uchwalenia pierwszego planu gospodarki odpadami do dnia 31 grudnia 2006 r.
Zgodnie z zapisami zawartymi w obowi zuj cej ustawie o odpadach (tekst jednolity), sprawozdanie
z realizacji „Planu Gospodarki Odpadami w Województwie Mazowieckim na lata 2004-2011”
powinno obejmowa okres czteroletni, czyli faktyczny czas realizacji zada zawartych w w/w planie.
Powy sze sprawozdanie, Zarz d Województwa Mazowieckiego przed y Sejmikowi Województwa
Mazowieckiego oraz Ministrowi rodowiska w terminie do dnia 30 wrze nia 2007 r.
Ustawa o z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach (tekst jednolity - Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251). nie
okre li a wymaga , zakresu, formy i struktury sprawozdania z realizacji planu gospodarki odpadami,
nie mniej jednak w sprawozdaniu powinna si znale ocena realizacji poszczególnych celów
i kierunków, które w planie gospodarki odpadami okre lono jako priorytetowe. W zwi zku
z powy szym sprawozdanie zosta o sporz dzone w oparciu o „Wytyczne oraz wzór sprawozdania
z realizacji wojewódzkiego planu gospodarki odpadami” opracowane na zlecenie Ministerstwa
rodowiska w 2006 r.
9
2.
Podstawa wykonania pracy
Podstaw wykonania niniejszej pracy jest umowa Nr RW/ZP/U-335-258/06 z dnia 29.06.2006 r. na
wykonanie opracowania „Aktualizacja Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami na lata 2007 –
2011 z uwzgl dnieniem lat 2012 – 2015” i „Sprawozdania z realizacji Wojewódzkiego Planu
Gospodarki Odpadami za okres od 15 grudnia 2003 r. do 31 grudnia 2006 r.” zawarta pomi dzy
Województwem Mazowieckim, a konsorcjum w sk adzie: Pa stwowy Instytut Geologiczny i Socotec
Polska Sp. z o.o.
10
3.
Cel i zakres pracy
Celem niniejszego sprawozdania jest przedstawienie zmian w zakresie gospodarki odpadami
wynikaj cych z zapisów „Planu Gospodarki Odpadami w Województwie Mazowieckim na lata 20042011” (WPGO na lata 2004-2011) oraz przedstawienie stopnia realizacji celów za onych
w powy szym dokumencie. Niniejsze sprawozdanie, zgodnie z zapisami „Wytycznych oraz wzoru
sprawozdania z realizacji wojewódzkiego planu gospodarki odpadami” opracowanych przez
Ministerstwo rodowiska, obejmuje:
1. Stan gospodarki odpadami, w tym:
rodzaj, ilo i ród a powstawania odpadów,
rodzaj i ilo odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku,
rodzaj i ilo odpadów poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania,
istniej ce systemy zbierania odpadów,
rodzaj oraz moc przerobow instalacji do odzysku odpadów,
stan formalno-prawny instalacji do unieszkodliwiania odpadów.
2. Stan realizacji zaplanowanych celów i dzia
zmierzaj cych do poprawy sytuacji w zakresie
gospodarki odpadami, w tym:
dzia zmierzaj cych do zapobiegania powstawania odpadów,
dzia
zmierzaj cych do ograniczenia ilo ci odpadów i ich negatywnego oddzia ywania
na rodowisko,
dzia
wspomagaj cych prawid owe post powanie z odpadami w zakresie zbierania,
transportu oraz odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych,
dzia
zmierzaj cych do redukcji ilo ci odpadów komunalnych ulegaj cych
biodegradacji, kierowanych na sk adowiska odpadów.
3. Ocena sposobów i róde finansowania zaplanowanych przedsi wzi .
4. Ocena przyj tego systemu monitoringu, w tym warto ci wska ników pozwalaj cych na okre lenie
sposobu oraz stopnia realizacji celów i zada zdefiniowanych w palnie gospodarki odpadami,
z uwzgl dnieniem ich jako ci.
Analiza powy szych zagadnie powinna przedstawi obraz zmian i dynamiki tych zmian
zachodz cych w gospodarce odpadami na terenie województwa z uwzgl dnieniem jej s abych
i mocnych stron.
„Plan Gospodarki Odpadami w Województwie Mazowieckim na lata 2004-2011” zosta przyj ty
Uchwa Nr 119/2003 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 15 grudnia 2003 r., co oznacza,
e okres sprawozdawczy powinien zawiera si od 15.12.2003 r. do 31.12.2006 r. (zgodnie z zapisem
art. 14 ust. 13 pkt. 3 Ustawy o odpadach – tekst jednolity).
Niemniej jednak, zgodnie z umow zawart pomi dzy Województwem Mazowieckim, a konsorcjum
w sk adzie: Pa stwowy Instytut Geologiczny w Warszawie i Socotec Polska Sp. z o.o. na wykonanie
przedmiotowego sprawozdania do dnia 31 stycznia 2007 r. wzi to pod uwag terminy zawarte
w harmonogramie wykonania „Aktualizacji Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami na lata
2007-2011 z uwzgl dnieniem lat 2012-2015” oraz „Sprawozdania z realizacji Wojewódzkiego Planu
Gospodarki Odpadami za okres od 15 grudnia 2003 r. do 31.12.2006 r.). Przy konstruowaniu w/w
harmonogramu brano pod uwag mo liwe terminy realizacji przedsi wzi cia oraz mo liwo ci
pozyskania danych z zakresu gospodarki odpadami wynikaj cych z obowi zuj cych aktów prawa.
Wobec powy szego, sprawozdanie to b dzie obejmowa o okres do dnia 30.06.2006 r., w niektórych
przypadkach do 31.10.2006 r. (ze wzgl du na fakt, e dane za rok 2006 mog zosta pozyskane
najwcze niej w kwietniu 2007 r. – art. 37 Ustawy o odpadach tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 39,
poz. 251 oraz art. 9a Ustawy z dnia 13 wrze nia 1996 r. o utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminach
- tekst jednolity Dz. U. Nr 236 poz. 2008). W przypadku danych statystycznych zamieszczonych w
niniejszym dokumencie z WUS (w grupie odpady komunalne) oraz SIGOP zamieszczono informacje
11
wg stanu na dzie 31.12.2005 r., gdy okres sprawozdawczy dla podmiotów ko czy si z dniem 31.03
nast pnego roku kalendarzowego. W zwi zku z tym pozyskanie danych na 31.12. 2006 r. by o
niemo liwe. Natomiast, aby przedstawi trendy zmian w gospodarce odpadami i zachowa ci
analizy w stosunku do stanu aktualnego przedstawionego w „WPGO na lata 2004-2011”, w niektórych
przypadkach rozszerzono okres sprawozdawczy o rok 2003.
Informacje niezb dne do realizacji sprawozdania pozyskano z nast puj cych róde :
Wojewódzki Urz d Statystyczny w Warszawie (w tym informacje o ilo ciach wytworzonych
i poddanych procesom odzysku/unieszkodliwiania odpadów komunalnych),
Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska w Warszawie ( baza danych SIGOP,
informacje o sk adowiskach odpadów i decyzjach administracyjnych),
Urz d Marsza kowski Województwa Mazowieckiego (w tym m.in.: Wojewódzka baza
dotycz ca wytwarzania i gospodarowania odpadami, informacje o sk adowiskach i decyzjach
administracyjnych w zakresie sk adowisk, odpadach medycznych i weterynaryjnych,
opracowanych i uchwalonych planach gospodarki odpadami),
Mazowiecki Urz d Wojewódzki (baza PCB, wykaz przedsi biorców posiadaj cych
zezwolenie Wojewody Mazowieckiego w zakresie demonta u pojazdów i w zakresie
wydawania za wiadcze o przyj ciu samochodu do kasacji),
Stowarzyszenie Forum Recyklingu Samochodów (FORS) - informacje m.in. o rednim
odsetku samochodów poddawanych z omowaniu w skali roku,
ówny Inspektorat Ochrony rodowiska - Rejestr Przedsi biorców i Organizacji Odzysku
Sprz tu Elektrycznego i Elektronicznego,
Wojewódzki Fundusz Ochrony rodowiska (zestawienie inwestycji wspó finansowanych
przez WFO iGW) w latach 2003-2005 dotycz cych gospodarki odpadami,
Ankietyzacja gmin i powiatów za okres 2003-I pó rocze 2006 r. (ankiety zosta y rozes ane do
wszystkich gmin i powiatów na terenie województwa, odpowiedzi udzieli y 223 gminy, co
stanowi 71% oraz 36 powiatów, co stanowi 85% wys anych ankiet, w tym 5 miast na prawach
powiatów),
Program usuwania wyrobów zawieraj cych azbest z terenu Województwa Mazowieckiego,
listopad 2006 r.,
Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami na lata 2004-2011- Uchwa a nr 119/2003 Sejmiku
Województwa Mazowieckiego z dnia 15 grudnia 2003 r,
Sprawozdania O -OP2 o wielko ciach wprowadzanych na rynek krajowy opakowa
i produktów, osi gni tych wielko ciach odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych
i pou ytkowych oraz wp ywach z op at produktowych,
Sprawozdania O -OP3 o rodzaju i ilo ci odpadów opakowaniowych zebranych przez gmin
(zwi zek gmin) lub podmiot dzia aj cy w jego imieniu, rodzaju i ilo ci odpadów
opakowaniowych przekazanych przez gmin do odzysku i recyklingu oraz wydatkach
poniesionych na powy sze dzia ania.
12
4.
Analiza stanu gospodarki odpadami na terenie Województwa Mazowieckiego
w okresie 15.12.2003 do 31.12.2006
Zgodnie z informacj zawart w rozdziale 3, sprawozdanie to b dzie obejmowa o okres do dnia
30.06.2006 r., w niektórych przypadkach do 31.10.2006 r. (ze wzgl du na fakt, e dane za rok 2006
mog zosta pozyskane najwcze niej w kwietniu 2007 r. – art. 37 Ustawy o odpadach tekst jednolity
Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 oraz art. 9a Ustawy z dnia 13 wrze nia 1996 r. o utrzymaniu czysto ci
i porz dku w gminach - tekst jednolity Dz. U. Nr 236 poz. 2008). W przypadku danych statystycznych
zamieszczonych w niniejszym dokumencie z WUS (w grupie odpady komunalne) oraz SIGOP
zamieszczono informacje wg stanu na dzie 31.12.2005 r., gdy okres sprawozdawczy dla podmiotów
ko czy si z dniem 31.03 nast pnego r. kalendarzowego. W zwi zku z tym pozyskanie danych na
31.12. 2006 r. by o niemo liwe. Natomiast, aby przedstawi trendy zmian w gospodarce odpadami
i zachowa ci
analizy w stosunku do stanu aktualnego przedstawionego w „WPGO na lata
2004-2011”, w niektórych przypadkach rozszerzono okres sprawozdawczy o rok 2003.
4.1 Rodzaj, ilo
i ród a powstawania odpadów
4.1.1. Odpady komunalne
ównymi ród ami wytwarzania odpadów komunalnych na terenie Województwa Mazowieckiego
:
gospodarstwa domowe,
obiekty infrastruktury, tj. handel, us ugi, zak ady rzemie lnicze, zak ady produkcyjne w cz ci
socjalnej, targowiska, szkolnictwo, i inne.
W strumieniu odpadów niesegregowanych, zarówno w gospodarstwach domowych jaki i obiektach
infrastruktury wyró niamy nast puj ce rodzaje:
odpady kuchenne ulegaj ce biodegradacji,
odpady zielone,
papier i tektura,
tworzywa sztuczne,
szk o,
metale,
materia y tekstylne,
odpady niebezpieczne.
Ponadto, w sk ad strumienia odpadów komunalnych wchodz równie odpady wytwarzane
nieregularnie tj.: odpady wielkogabarytowe i odpady powstaj ce w wyniku wykonywania tzw. us ug
komunalnych tj. odpady z piel gnacji terenów zielonych, odpady z czyszczenia ulic i placów oraz
odpady z targowisk. W strumieniu odpadów komunalnych wyst puj tak e: zu yty sprz t elektryczny
i elektroniczny oraz odpady remontowo-budowlne, które zosta y omówione w oddzielnym rozdziale
niniejszego sprawozdania.
Ilo ci odpadów zebrane z terenu województwa w oparciu o dane WUS oraz w oparciu o dane
ankietowe z gmin przedstawiono w tabeli 4.1.1.1.
13
Tabela 4.1.1.1. Ilo zebranych odpadów komunalnych na terenie Województwa Mazowieckiego
w latach 2002-2005.
Odpady zebrane [tys. Mg]
2002
2003
2004
2005
wg WUS
Z terenów miast
1 297,7
1 373,4
1 411,4*
1 295,9*
Z terenów wiejskich
164,7
146,2
160,7*
150,8*
Zebrane selektywnie
38,1
53,4
Ogó em
1 462,4
1 519,6
1 610,2
1 500,1
kg/M**
295,89
312,90
290,83
wg ankietyzacji z gmin
Ogó em
b.d.
1 143,8
1 187,4
1 145,8
* odpady bez wyselekcjonowanych surowców wtórnych
** wraz z infrastruktur
ród o: WUS oraz ankietyzacja gmin
W porównaniu do roku 2002, który by rokiem bazowym dla WPGO 2004-2011, wg danych WUS,
zaobserwowano wzrost ilo ci zebranych odpadów odpowiednio w 2003 r. o 3,9%, w 2004 r. – 7,5%,
natomiast w 2005 r. spadek ilo ci odpadów o 1,1% w stosunku do roku bazowego. Trend ten
w mniejszym stopniu, potwierdzaj równie dane z ankietyzacji gmin, pomimo, e odpowiedzia o
tylko 71% tych jednostek. Podobn tendencj odnotowano równie w skali kraju w „Sprawozdaniu
z realizacji krajowego planu gospodarki odpadami za okres pa dziernik 2002 r. do pa dziernika 2004
r.”. Spadek ilo ci odpadów mo e wynika z:
sytuacji ekonomicznej kraju, a co za tym idzie masowej migracji zewn trznej osób,
zwi kszenia wiadomo ci ekologicznej mieszka ców, co powoduje zwi kszenie zebranych
ilo ci odpadów w wyniku selektywnego zbierania i rozpocz cia w niektórych gminach
kompostowania we w asnym zakresie odpadów ulegaj cych biodegradacji oraz stosowania do
skarmiania zwierz t gospodarskich lub spalania w indywidualnych paleniskach domowych,
niezorganizowanego pozyskania surowców wtórnych przez indywidualne osoby i dostarczanie
ich do punktu skupu,
porzucanie odpadów w sposób niekontrolowany w rodowisku,
zwi kszania w ogólnym strumieniu odpadów zawarto ci frakcji o mniejszym ci arze
obj to ciowym (np. tworzywa sztuczne).
Wahania zebranej ilo ci odpadów w przeliczeniu na mieszka ca w Mg/rok w latach 2003-2005
przedstawiono na rysunku 4.1.1.1.
14
kg/M
315,00
310,00
305,00
300,00
295,00
290,00
285,00
2002
Rysunek 4.1.1.1.Ilo
WUS).
2003
2004
powstaj cych odpadów w kg/osob
2005
2006
w Województwie Mazowieckim (wg
Ilo zebranych odpadów wg róde pochodzenia tj. gospodarstwa domowe, infrastruktura i us ugi
komunalne w latach 2002-2005 przedstawiono w tabeli 4.1.1.2.
Tabela 4.1.1 2.Ilo zebranych odpadów wg róde pochodzenia w latach 2002-2005 [tys. Mg].
Rodzaj dzia alno ci
2002
2003
2004*
2005*
Infrastruktura
544,1
475,8
436,7
621,6
Us ugi komunalne
55,0
54,3
Gospodarstwa domowe
1 025,7
898,0
973,0
916,5
Razem
1 462,4
1 519,6
1572,1
1446,6
* odpady bez wyselekcjonowanych surowców wtórnych
ród o: WUS
Jak wynika z powy szej tabeli ilo ci odpadów zebrane z infrastruktury oraz us ug komunalnych
zwi kszaj si od 436,7 tys. Mg w 2002 r. do 599,1 tys. Mg w 2004 r. i nieznacznie malej w 2005 r.
do poziomu 530,1 tys. Mg. Wzrost ilo ci odpadów zebranych z tych róde wiadczy o obj ciu coraz
wi kszej liczby wytwórców zorganizowanym wywozem odpadów komunalnych (i podpisywaniu
przez nich umów na wywóz odpadów), w szczególno ci ma ych wytwórców, którzy swoje odpady
umieszczali np. w ogólnodost pnych kontenerach dla mieszka ców.
W WPGO na lata 2004-2011, prognozowano sta y wzrost ilo ci odpadów komunalnych
w poszczególnych latach. Jednak e, porównuj c ilo ci prognozowane, które by y obliczone wg
wska ników przyj tych za Kpgo obowi zuj cym do 31.12.2006 r., stwierdzono ró nic w stosunku do
ilo ci zebranych odpadów. Ró nica ta w poszczególnych latach przedstawia si nast puj co: 14%
w 2003 r., 12% w 2004 r. oraz 8% w 2005 r. i mo e wynika , jak ju wcze niej wspomniano, z nie
obj cia wszystkich mieszka ców - zorganizowanym zbieraniem odpadów, niew ciwych praktyk
post powania z wytworzonymi przez mieszka ców odpadami oraz z nieznacznie zawy onych
wska ników wytwarzania odpadów. Dlatego te , proponuje si w aktualizacji WPGO zweryfikowa
ilo ci odpadów powstaj cych na terenie Województwa Mazowieckiego oraz dokona korekty
wska ników wytwarzania odpadów.
15
4.1.2 Odpady opakowaniowe
Analizuj c system gospodarowania odpadami opakowaniowymi w latach 2004-2006, mo na
zauwa , e opiera si on na dwóch zasadniczych filarach:
odpowiedzialno ci przedsi biorców, za osi gni cie wymaganych poziomów recyklingu,
wprowadzaj cych na rynek produkty w opakowaniach,
obowi zku gmin do organizowania selektywnego zbierania odpadów w celu ich odzysku, w tym
recyklingu.
Analizuj c miejsca wytwarzania odpadów opakowaniowych, mo na mówi o trzech ród ach
wywarzania odpadów opakowaniowych:
1. gospodarstwa domowe – odpady zbierane selektywnie s klasyfikowane w grupie 15 lub s
zbierane w zmieszanych odpadach komunalnych;
2. infrastruktura handlowa – supermarkety, sklepy, magazyny itp. – odpady te stanowi g ównie
odpady z grupy 15;
3. infrastruktura przemys owa - odpady te stanowi g ównie odpady z grupy 15.
Podstawowym obowi zkiem przedsi biorców w zakresie gospodarowania odpadami jest zapewnienie
odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych.
W tabeli 4.1.2.1 na podstawie danych uzyskanych ze sprawozda O -OP1, przedstawiono ilo ci
opakowa wprowadzonych na rynek na terenie Województwa Mazowieckiego w latach 2004 i 2005.
Tabela 4.1.2.1 Ilo ci wprowadzonych na rynek opakowa w roku 2004 i 2005
Rodzaj materia u
Masa wprowadzonych na rynek opakowa
opakowaniowego
[tys. Mg]
2004
2005
2006
Papier i tektura
414,52
505,83
b. d.
Szk o
618,59
680,40
b. d.
Tworzywa sztuczne
241,33
293,43
b. d.
Wielomateria owe
40,04
13,33
b. d.
Blacha stalowa
64,49
70,48
b. d.
Aluminium
30,39
21,01
b. d.
Drewno i naturalne
242,56
281,36
b. d.
b. d.
Razem
1651,92
1865,84
ród o: na podstawie danych zawartych w sprawozdaniu O -OP2 za rok 2004 i 2005
W 2002 roku, który by rokiem bazowym, masa opakowa wprowadzonych do obrotu wynosi a
1359,90 Mg. W stosunku do lat 2004 i 2005 ilo ta wzros a o 13% w stosunku do roku 2004 i 37%
w stosunku do roku 2005. Niestety nie mo na danych tych prze
na obszar województwa, gdy
odzwierciedlaj one sytuacj przedsi biorców i organizacji odzysku maj cych jedynie siedzib na
terenie Województwa Mazowieckiego.
Charakterystyk masy odpadów opakowaniowych zebranych przez gminy w 2004 i 2005 roku
przeprowadzono w oparciu o zgromadzone dane (tabela 4.1.2.2), których ród em s informacje
zbiorcze z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie
(za cznik 1).
W 2004 roku informacje zbiorcze o rodzaju i ilo ci odpadów opakowaniowych zebranych przez gmin
lub podmiot dzia aj cy w jej imieniu, rodzaju i ilo ci odpadów opakowaniowych przekazanych przez
gmin do odzysku i recyklingu oraz wydatkach poniesionych na dzia ania wymienione powy ej,
przes o w 2004 r. 28 gmin oraz 2 zwi zki gminne, a w 2005 r. - 46 gmin i równie 2 zwi zki
gminne.
16
Tabela 4.1.2.2 Dane uzyskane w ramach obowi zkowego systemu ewidencji od samorz dów
gminnych
Odpady opakowaniowe
2004
2005
Wydatki
Wydatki
Rodzaj materia u
Ilo odpadów
Ilo odpadów
poniesione
na
poniesione
na
opakowaniowego
zebranych przez
zebranych przez
zebranie
zebranie
gminy
gminy
i przekazanie
i przekazanie
[Mg]
[Mg]
odpadów [z ]
odpadów [z ]
Opakowania
330 417,19
3108,98
592 028,46
1456,53
z tworzyw sztucznych
Opakowania
3,62
1644,47
20,50
3646,71
z aluminium
Opakowania z blachy
423,69
35 742,76
401,38
37 194,49
Opakowania z papieru
3597,89
357 393,63
5546,19
626 450,02
i tektury
Opakowania ze szk a
3177,51
747 248,85
7036,69
1 410 172,48
gospodarczego
Opakowania
z materia ów
5,89
2,94
350,53
naturalnych
Opakowania
0,07
10,76
wielomateria owe
Razem
8665,20
1 472 457,66
16 116,68
2 669 842,69
ród o: na podstawie danych zawartych w sprawozdaniu O -OP3a za rok 2004 i 2005
Z powy szych danych wynika, e w 2004 r. gminy zebra y 8665,20 Mg odpadów, a w 2005 16 116,68, co wskazuje na wzrost o oko o 46 % ilo ci zebranych odpadów opakowaniowych. rednia
ilo tych odpadów, zebrana przez gminy, kszta towa a si na poziomie 1,68 kg na mieszka ca
w 2004 r. i 3,07 kg na mieszka ca w 2005 r.
Porównuj c ilo ci odpadów opakowaniowych zebranych w wyniku selektywnego zbierania
w gminach Województwa Mazowieckiego, z szacunkow ilo ci odpadów wytworzonych na jego
terenie, odpady zebrane w gminach stanowi y oko o 2,6 %.
W masie zebranych odpadów zauwa a si , e najwy szy udzia stanowi y opakowania ze szk a,
papieru i tworzyw sztucznych. cznie te trzy materia y stanowi y ponad 95 % zebranych odpadów
opakowaniowych. W 2004 r. najwi cej zebrano odpadów opakowaniowych z papieru i tektury
(3597,89 Mg), natomiast w 2005 r. najwi cej zebrano odpadów ze szk a (7036,69 Mg). Ilo
zebranych tworzyw sztucznych kszta towa a si w 2004 r. na poziomie 1456,53 Mg, natomiast
w 2005 r. ilo ta wzros a do 3108,98 Mg.
Ca kowity koszt poniesiony przez gminy na zebranie i przekazanie odpadów do odzysku i recyklingu
wyniós w 2004 r. 1 mln 472 tys. z , a w 2005 r. - 2 mln 669 tys. z . Wobec powy szego koszt zebrania
1 Mg odpadów opakowaniowych wyniós oko o 170 z .
W tabeli 4.1.2.3 zosta y przedstawione koszty jednostkowe zbierania poszczególnych rodzajów
odpadów opakowaniowych. Zbieranie opakowa ze szk a oraz tworzyw sztucznych kszta towa o si
w granicach ponad 200 z . W roku 2004 zap acono ponad 500 z za 1 Mg zebranych opakowa
z aluminium, ale ju w roku 2005 jej koszt kszta towa a si na poziomie 180 z .
17
Tabela 4.1.2.3 Koszty jednostkowe zebranych odpadów opakowaniowych w roku 2004 i 2005 [z ]
Wydatki poniesione na zebranie 1 Mg odpadów
Rodzaj materia u opakowaniowego
[z ]
2004
2005
Opakowania z tworzyw sztucznych
227
190
Opakowania z aluminium
504
178
Opakowania z blachy
84
93
Opakowania z papieru i tektury
99
113
Opakowania ze szk a gospodarczego
235
200
Opakowania z materia ów naturalnych
0
119
Opakowania wielomateria owe
154
rednio z 1 Mg
170 z
166 z
Najwi ksze nak ady finansowe gminy przeznaczy y na zbieranie i przekazanie do odzysku
i recyklingu szk a gospodarczego. W 2004 r. by o to 747 tys. z , a w 2005 1 mln 410 tys. z . Powy sze
koszty stanowi y 50 % ogólnej sumy poniesionych nak adów. Pozosta e 45 % kosztów stanowi y
koszty poniesione na zbieranie opakowa z papieru i tektury oraz tworzyw sztucznych.
4.1.3 Odpady z sektora gospodarczego
Podstawowym ród em powstawania odpadów w sektorze gospodarczym jest dzia alno
przemys owa, rolnicza i us ugowa (us ug komunalnych i budowlanych), a tak e, w przypadku
odpadów niebezpiecznych, s ba zdrowia i szkolnictwo.
Informacje o ilo ciach i sposobach post powania z odpadami z sektora gospodarczego w latach 2002 –
2005 pochodz z trzech róde – G ównego Urz du Statystycznego (GUS), Wojewódzkiej Bazy
SIGOP-W prowadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska oraz Wojewódzkiej Bazy
Gospodarki Odpadami Urz du Marsza kowskiego (WBGO UM).
Ilo odpadów wytwarzanych w sektorze gospodarczym zwi kszy a si od 2002 r. o 920 938 Mg
(19%). Wed ug danych z Wojewódzkiej Bazy SIGOP-W w Województwie Mazowieckim
wytworzono w 2002 r. 4 940 483 Mg odpadów pochodzenia przemys owego. W 2005 r. wytworzono
cznie 5 861 421 Mg odpadów przemys owych (wg WIOS SIGOP-W). Ilo ci wytworzonych
odpadów oraz sposoby gospodarowania w latach 2002 – 2005 przedstawia tabela 4.1.3.1
Tabela 4.1.3.1 Ilo ci odpadów z sektora gospodarczego wytwarzane w Województwie Mazowieckim
w latach 2002 –2005 (wg WIOS SIGOP-W)
Gospodarka
odpadami
Odpady
wytworzone
2002
2003
2004
2005
Mg
%*
Mg
%*
Mg
%*
Mg
%*
4 940 483
100
6 234 891
126
5 652 175
114
5 861 421
119
* rok 2002 = 100%
Analizuj c dane z ostatnich czterech lat wnioskowa mo na, e ilo wytworzonych odpadów
z sektora gospodarczego wykazuje du e wahania (rz du 1 300 000 Mg rocznie – tab. 4.1.3.1), co mo e
by zwi zane ze zmianami gospodarczymi, ale tak e udoskonalaniem metod kontroli i pozyskiwania
informacji o gospodarce odpadami.
18
W latach 2002–2005 wytwarzanie odpadów z sektora gospodarczego w Województwie Mazowieckim
by o nierównomierne. Na obszarze 4 powiatów: legionowskiego, kozienickiego, piaseczy skiego
i p ockiego oraz w 4 miastach: Warszawie, Ostro ce, Radomiu i P ocku wytworzono w roku 2005
oko o 84% odpadów powsta ych w ca ym województwie. W ka dym z wymienionych powiatów
wytworzono ogó em powy ej 100 000 Mg odpadów innych ni komunalne. W m.st. Warszawie
w 2002 r. wytworzono ok. 32%, a w 2005 r. ju 43% wszystkich odpadów innych ni komunalne
z terenu Województwa Mazowieckiego.
W porównaniu do roku 2002 zmniejszy a si ilo
wytwarzanych odpadów w powiatach:
soko owskim, makowskim, ciechanowskim, legionowskim, nowodworskim, przysuskim, radomskim,
siedleckim, szyd owieckim, warszawskim zachodnim, wo omi skim i uromi skim ( ród o: WIO
SIGOP-W). Ilo ci odpadów wytwarzane w poszczególnych powiatach oraz gospodark odpadami
przedstawia poni sza tabela 4.1.3.2.
Najmniejsze ilo ci odpadów – poni ej 10 000 Mg - wytworzono w 2005 r. w powiatach: lipskim,
osickim, makowskim, siedleckim, szyd owieckim, wyszkowskim, zwole skim i uromi skim
ród o: WIO SIGOP-W).
19
Tabela 4.1.3.2 Ilo ci odpadów z sektora gospodarczego wytworzone w Województwie Mazowieckim
w latach 2002 – 2005 r w uk adzie powiatowym (wg WIO SIGOP-W)
Ilo wytworzonych odpadów w Mg
powiat
2002 r.
2004 r.
2005 r.
m .Ostro ka
258 035
295 405
290 974
m.P ock
231 160
250 777
236 261
m. Radom
46 108
120 238
104 309
m.Siedlce
54 616
12 187
62 896
m.st. Warszawa
1 604 635
2 549 850
2 477 362
bia obrzeski
2 549
15 205
19 807
ciechanowski
98 638
94 413
73 972
garwoli ski
47 933
16 980
76 434
gostyni ski
1 660
6 494
13 779
grodziski
18 650
13 786
20 337
grójecki
65 192
78 832
76 239
kozienicki
796 639
983 717
1 016 111
legionowski
857 367
408 817
393 734
lipski
8 581
9 448
8 937
osicki
2 469
2 670
2 447
makowski
101 141
4 278
7 878
mi ski
15 825
9 250
21 491
m awski
12 534
19 988
46 704
nowodworski
39 801
32 912
33 378
ostro cki
2 550
54 003
59 836
ostrowski
25 514
36 860
25 767
otwocki
20 732
29 065
20 705
piaseczy ski
74 473
82 597
100 619
p ocki
122 078
164 873
155 124
p ski
23 257
27 973
28 112
pruszkowski
18 525
57 761
65 439
przasnyski
449
35 094
39 625
przysuski
14 308
12 549
11 834
pu tuski
2 739
5 555
10 525
radomski
13 496
8 907
11 375
siedlecki
915
19
96
sierpecki
19 702
35 661
30 470
sochaczewski
25 148
67 455
71 387
soko owski
200 889
54 303
84 817
szyd owiecki
23 068
1 825
1 611
warszawski zachodni
17 865
10 426
15 050
w growski
5 633
2 491
78 554
wo omi ski
26 574
11 033
24 463
wyszkowski
1 891
9 514
9 195
zwole ski
867
2 099
2 401
uromi ski
13 819
1 878
959
yrardowski
21 808
28 470
30 124
Inne*
650
303
283
Razem
4 940 483
5 652 175
5 861 421
* - wytwórcy maj cy oddzia y w ró nych, nie podanych miejscowo ciach.
20
Najwi kszymi wytwórcami odpadów z sektora gospodarczego by y w latach 2002 – 2005 podmioty
przedstawione w tabeli 4.1.3.3
Tabela 4.1.3.3 Najwi ksi
Mazowieckim wg SIGOP-W
wytwórcy
odpadów
Producent
z sektora
gospodarczego
Miejscowo
MPWiK w m.st.Warszawie S.A. Zak ad Wodoci gu
Pó nocnego
Elektrownia "KOZIENICE" Spó ka Akcyjna wier e
Górne
MPWiK w m.st.Warszawie S.A. Zak ad Wodoci gu
Centralnego
Elektrociep ownie Warszawskie S.A. Grupa Vattenfall
Elektrociep ownia SIEKIERKI
Elektrociep ownie Warszawskie S.A. Grupa Vattenfall
Elektrociep ownia ERA
Zespó Elektrowni Ostro ka S.A.
PKN ORLEN S.A. Zak ad Produkcyjny
Cukrownia Ma a Wie S.A.
Wieliszew
wier e Górne
WarszawaOchota
WarszawaMokotów
WarszawaBia
ka
Ostro ka
ock
Ma a Wie
Razem
w Województwie
Odpady
Odpady
wytworzone
wytworzone
w 2002 r. [Mg] w 2005 r. [Mg]
856 841
391 593
787 009
1 008 577
594 560
1 479 178
364 695
272 879
279 963
215 359
214 313
111 736
109 829
3 318 946
213 187
101 503
129 333
3 811 609
czna ilo odpadów innych ni komunalne wytworzonych przez wymienione 8 podmiotów
gospodarczych wynosi a w latach 2002 - 2005 od 66 do 75% ca kowitej ilo ci wytworzonych
odpadów z sektora gospodarczego. Ogó em, w latach 2002 – 2005 w Województwie Mazowieckim
zewidencjonowano:
10 producentów wytwarzaj cych odpady powy ej 100 000 Mg rocznie,
5 producentów wytwarzaj cych odpady w przedziale od 50 000 Mg do 100 000 Mg rocznie,
27 producentów wytwarzaj cych odpady w przedziale od 10 000 do 50 000 Mg rocznie,
116 producentów wytwarzaj cych odpady w przedziale od 1 000 Mg do 10 000 Mg rocznie,
925 pozosta ych producentów zarejestrowanych w bazie SIGOP, wytwarzaj cych do 1 000 Mg
odpadów rocznie.
Oprócz du ych wytwórców, na terenie województwa funkcjonuje znaczna liczba mniejszych firm,
w których wytwarzane s odpady w ilo ci poni ej 1 000 Mg rocznie. Blisko po owa tych podmiotów
dzia a na terenie Powiatu Warszawskiego. W pozosta ych powiatach liczba podmiotów
gospodarczych kszta towa a si na poziomie kilku – kilkunastu tysi cy.
Szacuj c, e strumie odpadów pochodz cy z sektora ma ych i rednich firm wynosi 2 - 3% ilo ci
ewidencjonowanej w stosunku do du ych zak adów, co daje to w przybli eniu warto 150 000– 200
000 Mg odpadów ze strumienia ma ych i rednich podmiotów.
Odpady inne ni komunalne i niebezpieczne zaliczone zosta y do nast puj cych grup:
Odpady powstaj ce przy poszukiwaniu, wydobywaniu, fizycznej i chemicznej przeróbce rud oraz
innych kopalin (grupa 01)
ród em wytwarzania odpadów z grupy 01 s zak ady górnicze, oraz - w ograniczonym zakresie
przedsi biorstwa poszukiwawcze i samodzielne zak ady przeróbki kopalin, nie prowadz ce
eksploatacji. W 2002 r. wytworzono 24 255 Mg, a w 2005 r. jedynie 267 Mg odpadów z tej grupy.
21
Odpady powstaj ce z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybo ówstwa, le nictwa,
owiectwa, przetwórstwa ywno ci (grupa 02)
Odpady z grupy 02 powstaj g ównie w: ubojniach, zak adach przetwórstwa mi snego, mleczarniach,
ch odniach, gospodarstwach rolnych, ogrodniczych i hodowlanych, cukrowniach, browarach,
gorzelniach oraz innych zak adach zajmuj cych si produkcj i przetwórstwem ywno ci. Niewielkie
ilo ci odpadów z tej grupy powstaj równie w instytutach i laboratoriach naukowych prowadz cych
eksperymenty na zwierz tach do wiadczalnych. Liczba zak adów, w których powstaj odpady
zaliczane do grupy 02 w Województwie Mazowieckim jest du a i si ga kilku tysi cy. Wiele ga zi
przemys u spo ywczego dzia a w trybie kampanii, tzn. w bardzo krótkim okresie powstaje du a ilo
odpadów. W 2002 r. wytworzono 734 666,4 Mg odpadów z tej grupy, a w 2005 r. – 673 243 Mg. Ilo
odpadów wytwarzanych w grupie 02 spad a w 2005 r. o 8% w stosunku do roku 2002.
Odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji p yt i mebli, masy celulozowej, papieru i tektury
(grupa 03)
Odpady z grupy 03 powstaj na wszystkich etapach obróbki drewna, produkcji mebli i p yt, a tak e
podczas produkcji papieru i celulozy. Odpady te powstaj g ównie w tartakach, zak adach
przetwórstwa drzewnego, zak adach stolarskich, wytwórniach p yt pil niowo - wiórowych, fabrykach
papierniczo - celulozowych. W 2002 r. wytworzono 78 815 Mg odpadów z tej grupy, a w 2005 r. –
102 501 Mg. Ilo odpadów z grupy 03 wytwarzana w Województwie Mazowieckim wzros a
w 2005 r. o 30% w stosunku do roku 2002.
Odpady z przemys u skórzanego, futrzarskiego i tekstylnego (grupa 04)
Odpady z przemys u skórzanego powstaj w procesie garbowania skór. W Województwie
Mazowieckim funkcjonuje kilka du ych garbarni oraz kilkana cie ma ych i bardzo ma ych zak adów,
zlokalizowanych szczególnie w okolicach Radomia. Do przemys u w ókienniczego nale y dzia alno
produkcyjna obejmuj ca przygotowanie i prz dzenie w ókien (naturalnych, sztucznych
i syntetycznych), tkanie i wyka czanie materia ów w ókienniczych oraz produkcj wyrobów
nietkanych. W 2002 r. wytworzono 39 150 Mg odpadów z tej grupy, a w 2005 r. – 38 986 Mg
(wg WIOS SIGOP-W). Ilo odpadów z grupy 04 wytwarzana w Województwie Mazowieckim
zmniejszy a si w 2005 r. o 0,4% w stosunku do roku 2002.
Odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania gazu ziemnego oraz pirolitycznej przeróbki w gla
(grupa 05)
Odpady z grupy 05 powstaj w zak adach przetwórstwa ropy naftowej (rafinerie, petrochemie),
hutach, zak adach metalurgicznych, kombinatach koksochemicznych, fabrykach chemicznych,
zak adach przeróbki gazu ziemnego, zak adach zajmuj cych si regeneracj olejów, zak adach
produkuj cych grafit syntetyczny i elektrody w glowe, itp. Odpady tej grupy powstaj równie
w zak adach zajmuj cych si przetwarzaniem odpadowych tworzyw (np. poliolefinowych),
wytwarzaj cych pó produkty do produkcji paliw. W 2002 r. wytworzono 30 892 Mg odpadów z grupy
05, a w 2005 r. – 31 763 Mg odpadów. Ilo odpadów z grupy 05 wytwarzana w Województwie
Mazowieckim zwi kszy a si w 2005 r. o 3% w stosunku do roku 2002.
Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemys u chemii nieorganicznej
(grupa 06)
Wytwórcami odpadów z grupy 06 s zak ady produkuj ce nawozy mineralne, zak ady chemiczne,
huty stali, zak ady produkuj ce sod , pigmenty, leki oraz celuloz . W 2002 r. wytworzono 4 660 Mg
odpadów z tej grupy, a w 2005 r. – 1910 Mg. Ilo odpadów z grupy 06 wytwarzana w Województwie
Mazowieckim zmniejszy a si w 2005 r. o 59% w stosunku do roku 2002.
Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemys u chemii organicznej
(grupa 07)
Podstawowymi ga ziami przemys u wytwarzaj cymi odpady z grupy 07 s firmy produkuj ce
barwniki i pigmenty, podstawowe chemikalia nieorganiczne, farby, lakiery i inne substancje
pow okowe, farby drukarskie i masy uszczelniaj ce, pestycydy i rodki agrochemiczne, farmaceutyki,
produkty t uszczowe, myd a, kosmetyki i detergenty, preparaty myj ce i czyszcz ce, produkty
22
przemys u gumowego i tworzyw sztucznych. W 2002 r. wytworzono 27 862 Mg odpadów z grupy 07,
a w 2005 r. – 27 848 Mg. Ilo odpadów z grupy 07 wytwarzana w Województwie Mazowieckim
zmniejszy a si w 2005 r. o 0,05% w stosunku do roku 2002.
Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania pow ok ochronnych (grupa 08)
Do grupy 08 zaliczono odpady powstaj ce w wyniku produkcji, nak adania i usuwania pow ok
lakierniczych, czyszczenia narz dzi, opakowa po produktach, pozosta ci lub opakowa farb
drukarskich oraz stosowania i produkcji klejów, kitów, mas szpachlowych. W 2002 r. wytworzono
1 617 Mg odpadów z grupy 08, a w 2005 r. – 4 288 Mg. Ilo odpadów z grupy 08 wytwarzana
w Województwie Mazowieckim w 2005 r. zwi kszy a si o 165% w stosunku do roku 2002.
Odpady z przemys u fotograficznego i us ug fotograficznych (grupa 09)
Odpady z grupy 09 wyst puj w zak adach us ugowych fotograficznych, dzia aj cych w du ym
rozproszeniu, w szpitalach i placówkach opieki zdrowotnej posiadaj cych pracownie rentgenowskie
oraz drukarniach.
W 2002 r. wytworzono 1 021 Mg odpadów z grupy 09, a w 2005 r. – 1 977 Mg (wg WIOS SIGOPW). Ilo odpadów z grupy 09 wytwarzana w Województwie Mazowieckim w 2005 r. zwi kszy a si
o o 93% w stosunku do roku 2002.
Odpady z procesów termicznych (grupa 10)
Odpady z grupy 10 powstaj w energetyce, g ównie w procesie spalania surowców energetycznych
(w giel kamienny), w wyniku stosowania metod oczyszczania gazów odlotowych oraz w hutnictwie
elaza i stali oraz metali nie elaznych. Znaczne ilo ci odpadów powstaj w zak adach zajmuj cych si
przetwórstwem surowców, posiadaj cych odlewnie. W 2002 r. wytworzono 1 882 114 Mg odpadów z
grupy 10, a w 2005 r. – 1 965 764 Mg. Ilo odpadów z grupy 10 wytwarzana w Województwie
Mazowieckim zwi kszy a si w 2005 r. o 4% w stosunku do roku 2002.
Odpady z chemicznej obróbki i powlekania powierzchni metali oraz innych materia ów i z procesów
hydrometalurgii metali nie elaznych (grupa 11)
Odpady z grupy 11 wytwarzane s g ównie w przemy le przetwórstwa i obróbki powierzchniowej
stali i metali nie elaznych, w przemy le wyrobów metalowych, w przemy le elektrycznym,
elektronicznym i samochodowym. W 2002 r. wytworzono 11 079 Mg odpadów z tej grupy, a w 2005
– 11 155 Mg. Ilo odpadów z grupy 11 wytwarzana w Województwie Mazowieckim zwi kszy a si
w 2005 r. o 0,7% w stosunku do roku 2002.
Odpady z kszta towania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali i tworzyw
sztucznych (grupa 12)
Odpady z grupy 12 powstaj w produkcji elementów metalowych i z tworzyw sztucznych, ich obróbce
ko cowej oraz w procesach remontowych. W 2002 r. wytworzono 25 155 Mg odpadów z tej grupy,
a w 2005 r. – 44 334 Mg. Ilo odpadów z grupy 12 wytwarzana w Województwie Mazowieckim
zwi kszy a si w 2005 r. o 76% w stosunku do 2002 r.
Odpady nie uj te w innych grupach (grupa 16)
Do grupy 16 zaliczane wszystkie odpady, które nie zosta y zakwalifikowane do innych grup, w tym
pojazdy wycofane z eksploatacji oraz zu yty sprz t elektryczny i elektroniczny, omówione w cz ci
dotycz cej odpadów niebezpiecznych. W 2002 r. wytworzono 36 093 Mg odpadów z tej grupy,
a w 2005 r. – 87 966 Mg. Ilo odpadów z grupy 16 wytwarzana w Województwie Mazowieckim
zwi kszy a si w 2005 r. o 144% w stosunku do 2002 r.
Odpady z budowy, remontów i demonta u obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (grupa
17)
Grupa 17 obejmuje odpady powstaj ce w budownictwie mieszkalnym jak i przemys owym oraz w
drogownictwie i kolejnictwie. Odpady te powstaj zarówno na etapie budowy jak i wykonywanych
planowych i awaryjnych remontów oraz prac rozbiórkowych.
23
W 2002 r. wytworzono 233 871 Mg odpadów z tej grupy, a w 2005 r. – 288 918 Mg. Ilo odpadów
z grupy 17 wytwarzana w Województwie Mazowieckim zwi kszy a si w 2005 r. o 24% w stosunku
do roku 2002.
Odpady z instalacji i urz dze s
cych zagospodarowaniu odpadów z oczyszczalni cieków oraz
uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemys owych (grupa 19)
Do grupy 19 zaliczane s odpady ze spalania i termicznego rozk adu odpadów komunalnych,
fizykochemicznej przeróbki odpadów przemys owych, odpady z tlenowej i beztlenowej fermentacji
odpadów sta ych oraz odpady z oczyszczalni cieków i stacji uzdatniania wody. W 2002 r.
wytworzono 1 725 889 Mg odpadów z tej grupy, a w 2005 r. – 2 359 409 Mg. Ilo odpadów z grupy
19 wytwarzana w Województwie Mazowieckim zwi kszy a si w 2005 r. o 37% w stosunku do roku
2002.
W porównaniu do roku 2002 w Województwie Mazowieckim wzros a ilo odpadów wytwarzanych
w grupach: 03, 05, 08, 09, 10, 11, 12, 16, 17 i 19. Zmala a ilo odpadów wytwarzanych w grupach:
01, 02, 04, 06 i 07.
Na terenie Województwa Mazowieckiego wyró ni mo na pi grup odpadów, które w 2005 r.
wytworzone zosta y w cznej ilo ci 5 513 914 Mg (94% strumienia odpadów z sektora
gospodarczego w 2005 r.)
W ka dej z grup wytwarzanych jest wi cej ni 100 000 Mg rocznie odpadów. S to:
Odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybo ówstwa, le nictwa,
owiectwa oraz przetwórstwa ywno ci (grupa 02).
Odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji p yt i mebli, masy celulozowej, papieru
i tektury (grupa 03).
Odpady z procesów termicznych (grupa 10).
Odpady z budowy, remontów i demonta u obiektów budowlanych oraz infrastruktury
drogowej (w czaj c gleb i ziemi z terenów zanieczyszczonych) (grupa 17).
Odpady z instalacji i urz dze s
cych zagospodarowaniu odpadów, z oczyszczalni
cieków oraz uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemys owych (grupa 19).
Na terenie Województwa Mazowieckiego w najwi kszych ilo ciach wytworzono w 2005 r.
nast puj ce rodzaje odpadów:
osady z klarowania wody (kod 19 09 02) – 1 862 088 Mg;
mieszanki popio owo- lowe z mokrego odprowadzania odpadów paleniskowych (kod 10
01 80) – 889 388 Mg;
popio y lotne z w gla (kod 10 01 02) – 600 362 Mg.
Oprócz odpadów wytworzonych w danym roku, na terenie Województwa Mazowieckiego
gromadzone by y na sk adowiskach w asnych odpady wytworzone w latach poprzednich. Wed ug
GUS, pod koniec 2002 r. nagromadzono 43 327 700 Mg odpadów, a w 2005 r. - 44 425 900 Mg
odpadów, co oznacza to wzrost o 2,5% w stosunku do roku 2002.
4.1.4 Osady ciekowe
Osady ciekowe powstaj ce w komunalnych oczyszczalniach cieków klasyfikowane s w strumieniu
odpadów z grupy 19. Do odpadów powstaj cych w komunalnych oczyszczalniach cieków mo na
zaliczy :
skratki (kod 19-08-01)
odpady z piaskowników (kod 19-08-02)
24
odpady z procesów stabilizacji i odwadniania osadów w tym ustabilizowane komunalne osady
ciekowe (kod 19-08-05).
W Województwie Mazowieckim gospodarka osadami ciekowymi jest monitorowana od 1999 r.,
przy czym system ewidencji osadów zacz swoje dzia anie z pocz tkiem 2002 r.. Liczba
oczyszczalni w Województwie Mazowieckim w 2002 r. wynosi a wg danych GUS 206 obiektów,
a w 2005 r. liczba ta wzros a do 254 obiektów. Wed ug danych WIO , liczba komunalnych
oczyszczalni cieków w Województwie Mazowieckim wynosi a w 2005 r. 530 obiektów. W dalszej
cz ci opracowania pos ono si danymi GUS, z uwagi na uwzgl dnienie przez to ród o wi kszej
wytworzonych osadów ciekowych. Liczb i rodzaj oczyszczalni oraz oczyszczanych cieków w
latach 2002 – 2005 przedstawia tabela 4.1.4.1.
Tabela 4.1.4.1 Liczba i rodzaj oczyszczalni cieków oraz oczyszczonych cieków (wg GUS, 2006)
Zmiana
Parametr
Jednostka
2002
2003
2004
2005
w latach
2002 - 2005
Liczba komunalnych
230
245
254
+48
206
oczyszczalni cieków,
w tym:
oczyszczalnie
3
5
4
3
0
mechaniczne
obiekty
oczyszczalnie
170
180
195
199
+19
biologiczne
oczyszczalnie
33
45
46
52
+19
z podwy szonym
usuwaniem biogenów
Wielko oczyszczalni
+31 459
m3/dob
958 786 971 269 977 339 990 245
wg projektów
cieki oczyszczane
223
219
210
dam3/rok
213 543
-13 558
ogó em
781,4
732,3
223,5
2 306
Ludno obs ugiwana
2 386
2 432
2 439
osoba
+133 398
przez oczyszczalnie
233
962
121
631
Ludno korzystaj ca
z oczyszczalni cieków
46,5
47,3
47,3
+2,3
%
45
w % ogólnej liczby
ludno ci
Liczba ludno ci korzystaj cych z oczyszczalni cieków wynosi a w 2002 r. 2 306 233 osoby (45%
ogó u mieszka ców województwa), a w 2005 r. wzros a do 2 439 631 osób (47,3% ogó u
mieszka ców województwa).
Na terenach powiatów: bia obrzeskiego, garwoli skiego, legionowskiego, osickiego, ostro ckiego,
piaseczy skiego, przasnyskiego, radomskiego, siedleckiego, wo omi skiego i zwole skiego poni ej
20% ludno ci jest obs ugiwana przez oczyszczalnie cieków. Najwy szy procent (ponad 40%
ludno ci) wyst puje w powiatach: ciechanowskim, gostyni skim, m awskim, nowodworskim,
pruszkowskim (ponad 92%), warszawskim i yrardowskim.
Wed ug danych GUS, w 2003 r. (brak danych za rok 2002 r.) w Województwie Mazowieckim
powsta o 46 027 Mg s.m. osadów ciekowych z komunalnych oczyszczalni cieków. Dodatkowo,
w lagunach, stawach osadowych i poletkach na terenie oczyszczalni nagromadzone by y osady,
których masa wynios a 46 854 Mg s.m. na koniec roku 2003.
W 2005 r. powsta o 57 514 Mg s.m. osadów ciekowych z komunalnych oczyszczalni. Dodatkowo,
w lagunach, stawach osadowych i poletkach na terenie oczyszczalni nagromadzone by y osady
wytworzone w latach ubieg ych, których czna masa wynios a 43 333 Mg s.m. na koniec roku 2005.
25
Ilo ci wytwarzanych osadów ciekowych w latach 2002 – 2005 przedstawia tabela 4.1.4.2.
Tabela 4.1.4.2 Ilo wytwarzanych osadów ciekowych w latach 2003 - 2005
Parametr
Jednostka 2003 2004 2005 Zmiana w latach 2003 2005
Osady ciekowe wytworzone w ci gu
46
50
57
Mg s.m.
+11 487
roku
027 791 514
Wed ug wska ników podanych w Kpgo, jeden mieszkaniec obs ugiwany przez oczyszczalnie
odpowiada produkcji rocznej osadów na poziomie od 11,4 kg s.m. do 34,8 kg s.m. (w zale no ci od
technologii oczyszczania cieków) przy redniej 19,4 kg s.m.
Najwi cej osadów ciekowych powstaje w powiatach charakteryzuj cych si wysokim zaludnieniem,
w których obr bie znajduj si du e skupiska miejskie (Warszawa, Radom, P ock, Siedlce,
Ciechanów). Najwi kszymi wytwórcami osadów ciekowych w województwie mazowieckim s :
Miejskie Przedsi biorstwo Wodoci gów i Kanalizacji m. st. Warszawy SA - oczyszczalnia
„Czajka”.
Otwocki Zak ad Wodoci gów i Kanalizacji w Otwocku.
Wodoci gi Miejskie w Radomiu – oczyszczalnia w Lesiowie.
Miejskie Przedsi biorstwo Wodoci gów i Kanalizacji m. st. Warszawy S.A. w Warszawie
Oczyszczalnia cieków w Pruszkowie.
Przedsi biorstwo Wodoci gów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Siedlcach - Oczyszczalnia cieków
w Siedlcach.
Wodoci gi P ockie Sp. z o.o. w P ocku – oczyszczalnia w Maszewie.
Zak ad Wodoci gów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Ciechanowie - Oczyszczalnia cieków
w Ciechanowie.
Ostro ckie Przedsi biorstwo Wodoci gów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Ostro ce.
4.1.5 Odpady niebezpieczne
Podstawowym ród em wytwarzania odpadów niebezpiecznych jest dzia alno
przemys owa
i us ugowa. Odpady niebezpieczne powstaj równie w s bie zdrowia, szkolnictwie oraz w resorcie
obronno ci. W strukturze wytwarzania odpadów niebezpiecznych na terenie Województwa
Mazowieckiego dominuj odpady przemys owe pochodz ce z nast puj cych bran : petrochemicznej,
elektronicznej, farmaceutycznej, chemiczno - kosmetycznej, wydawniczej, obróbki metali,
dzia alno ci transportowej, remontowej, us ug serwisowych i oczyszczania cieków, separatorów
olejów i t uszczów.
Zmiany w stanie gospodarki odpadami niebezpiecznymi w latach 2002 – 2005 opracowano w oparciu
o informacje uzyskane z wojewódzkiej bazy danych monitoringu gospodarki odpadami
niebezpiecznymi SIGOP-W, b cej w posiadaniu Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony rodowiska
w Warszawie oraz Wojewódzkiej Bazy Gospodarki Odpadami prowadzonej przez Urz d
Marsza kowski Województwa Mazowieckiego.
W 2002 r. wytworzono w Województwie Mazowieckim 73 956 Mg odpadów niebezpiecznych
ród o: WIOS SIGOP-W). Ilo odpadów niebezpiecznych wytworzona w województwie w 2005 r.
wynios a 163 230 Mg (wg WIOS SIGOP-W i WBGO) i by a wi ksza o 121% od ilo ci wytworzonej
w 2002 r.. Generalnie, w latach 2002 – 2005 ilo odpadów wytwarzanych w województwie
systematycznie wzrasta a, ze spadkiem ilo ci wytworzonych odpadów w roku 2004. Zmiany w ilo ci
ewidencjonowanych odpadów zwi zane s przede wszystkim z rozszerzeniem i zaostrzeniem kontroli
w zak adach b cych wytwórcami tych odpadów.
Ilo ci odpadów niebezpiecznych wytwarzane w poszczególnych grupach odpadów w latach 2002 2005 przedstawiono w tabeli 4.1.5.1
26
Tabela 4.1.5.1 Ilo ci wytwarzane odpadów niebezpiecznych dla poszczególnych grup odpadów
w latach 2002 - 2005
Rok
Grupa
Nazwa grupy
2002
2003
2004
2005
Odpady z rolnictwa, sadownictwa,
02
0,106
95,1
140,4
7 061,45
hodowli, rybo ówstwa, le nictwa oraz
przetwórstwa ywno ci
Odpady z przetwórstwa drewna oraz z
03
produkcji p yt i mebli, masy
0
0
0
4,215
celulozowej, papieru i tektury
Odpady z przemys u skórzanego,
04
0
0
0
10,28
futrzarskiego i tekstylnego
Odpady z przeróbki ropy naftowej,
05
30 892,4
39287,3
24681,9 40 548,30
oczyszczania gazu ziemnego oraz
wysokotemperaturowej przeróbki w gla
Odpady z produkcji, przygotowania,
06
4 470,29
2050,5
1268,8
2 464
obrotu i stosowania zwi zków
nieorganicznych
Odpady z przemys u syntezy
07
1522,2
1287,5
1 868,58
2 522,30
organicznej
Odpady z produkcji, przygotowania,
obrotu i stosowania pow ok ochronnych
08
579,66
419,2
542,6
9 109,86
(farb, lakierów, emalii ceramicznych),
kitu, klejów, szczeliw i farb drukarskich
09
986,03
1832,5
1839,5 11 610,51
Odpady z przemys u fotograficznego
Odpady nieorganiczne z procesów
10
1 332,04
1276,2
730,9
1 290,01
termicznych
Odpady nieorganiczne z przygotowania
powierzchni i powlekania metali oraz
11
9654,3
9110,1 19 149,20
9 258, 81
procesów hydrometalalurgii metali
nie elaznych
Odpady z kszta towania
206,07
12
i powierzchniowej obróbki metali
252,7
297,7
374,86
i tworzyw sztucznych
Oleje odpadowe i odpady ciek ych
13
5 857,57
14211,1
12866,9
16 375,6
paliw (z wy czeniem olejów jadalnych
oraz grup 05,12 i 19)
Odpady z rozpuszczalników
14
45,95
129,8
263,2
307,75
organicznych, ch odziw i propelenów
Odpady opakowa , sorbentów, tkanin,
15
materia ów filtracyjnych i ochronnych
160,161
302,5
482,5
749,1
nie uj te w innych grupach
Odpady ró ne nie uj te w innych
16
8 017,52
6841,3
6773,9 16 717,64
grupach
Odpady z budowy, remontów
17
4 602,16
7099,6
5347,2 12 932,12
i demonta u obiektów budowlanych
oraz drogowych
Odpady z urz dze do likwidacji
i neutralizacji odpadów oraz
19
5595,3
10785,2 22 657,30
5 025,07
oczyszczenia cieków i gospodarki
wodnej
Razem:
73 956
96 424
76 418,3 163 230,8
ród o: baza SIGOP
27
W latach 2002 – 2005 wzros a ogólna ilo wytworzonych odpadów niebezpiecznych we wszystkich
grupach odpadów, z wyj tkiem grup: 06, 07 i 10.
W latach 2002 – 2005 najwi ksze ilo ci odpadów niebezpiecznych wytworzono w grupach: 19,11, 09,
17 i 16, a najmniejsze - w grupach 03, 04, 12 i 15. W latach 2002 – 2004 w grupie 01, 03 04 nie
stwierdzono wytwarzania odpadów niebezpiecznych.
Analizuj c ilo ci powstaj cych odpadów w uj ciu rodzajowym stwierdzono, e najwi ksze ilo ci
wytwarzanych odpadów niebezpiecznych w Województwie Mazowieckim stanowi odpady rodzaju
05 01 09 – osady z zak adowych oczyszczalni cieków zawieraj ce substancje niebezpieczne. Odpady
te powstaj tylko w jednym zak adzie PKN ORLEN S.A. w P ocku. Kolejnym rodzajem odpadów jest
odpad o kodzie 11 01 11 – wody pop uczne zawieraj ce substancje niebezpieczne oraz odpad
o kodzie 16 07 08 – odpady zawieraj ce rop naftow lub jej produkty. Rodzaje odpadów
niebezpiecznych wytwarzanych w najwi kszej ilo ci wraz z wytwórcami przedstawiono w tabeli
4.1.5.2.
Tabela 4.1.5.2 Rodzaje odpadów niebezpiecznych wytworzonych
z wytwórcami (SIGOP-W)
Kod odpadu
Nazwa odpadu
Osady z zak adowych oczyszczalni cieków
05 01 09
zawieraj ce substancje niebezpieczne
Wody pop uczne zawieraj ce substancje
11 01 11
niebezpieczne
16 07 08 Odpady zawieraj ce rop naftow lub jej produkty
06
04
05
19
08
10
17
05
03
13
05
02
18
01
03
20
01
19
16
06
01
13
05
08
07
05
08
w najwi kszej ilo ci wraz
Wytwórca
PKN ORLEN S.A.
Zak ad Produkcyjny
Zak ady Elektronowe
"LAMINA" S.A.
UTIL Spó ka z o.o.
PKN ORLEN S.A.
Odpady zawieraj ce inne metale ci kie
Zak ad Produkcyjny
uszcze i mieszaniny olejów z separacji olej/woda PKN ORLEN S.A.
inne ni wymienione w 19 08 09
Zak ad Produkcyjny
Gleba i ziemia, w tym kamienie, zawieraj ce
SEGI-AT Sp.z o.o.
substancje niebezpieczne (np. PCB)
SEPARATOR
Szlamy z odwadniania olejów w separatorach
SERVICE Sp.z o.o
inne odpady, które zawieraj ywe drobnoustroje
Szpitale:Dzieci tka
chorobotwórcze lub ich toksyny oraz inne formy
zdolne do przeniesienia materia u genetycznego,
Jezus i Centralny
Szpital Kliniczny AM
o których wiadomo lub co do których istniej
w Warszawie
wiarygodne podstawy do s dzenia, e wywo uj
choroby u ludzi i zwierz t
rodki ochrony ro lin I i II klasy toksyczno ci
SEGI-AT Sp.z o.o
(bardzo toksyczne i toksyczne np. herbicydy,
insektycydy)
ZAP Sznajder
Baterie i akumulatory o owiowe
Batterien S.A.
KOZAK PUWodMieszanina odpadów z piaskowników
Kan, EC ZERA ,
Zak ad Torowoi z odwadniania olejów w separatorach
Budowlany TW
Tarchomi skie
Zak ady
Inne pozosta ci podestylacyjne i poreakcyjne
Farmaceutyczne
POLFA
ród o: Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska w Warszawie
28
Najwi ksze ilo ci odpadów powstaj w 8 zak adach zlokalizowanych na terenie Województwie
Mazowieckiego (ok. 85 % odpadów niebezpiecznych). Wykaz najwi kszych wytwórców wraz
z wytworzonymi ilo ciami odpadów przedstawia poni sza tabela 4.1.5.3
Tabela 4.1.5.3 Wykaz najwi kszych wytwórców odpadów na terenie Województwa Mazowieckiego
Lp.
Nazwa wytwórcy
1
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
PKN ORLEN S.A. Zak ad Produkcyjny
Zak ady Elektronowe „LAMINA” S.A.
UTIL Spó ka z o.o.
SEGI - AT Sp. z o o.
ZAP SZNAJDER BATTERIEN Spó ka Akcyjna
KOZAK Przedsi biorstwo Us ug Wodoci gowo-Kanalizacyjnych
SEPARATOR SERVICE Sp. z o o.
Tarchomi skie Zak ady Farmaceutyczne POLFA S.A.
ród o: Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska w Warszawie
Wytwórc ok. 50% odpadów niebezpiecznych w Województwie Mazowieckim, a ponad 98%
w P ocku, jest Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. S to odpady g ównie pochodz ce z przemys u
przetwórczego ropy naftowej. W tym mie cie powstaje prawie 3 razy wi cej odpadów
niebezpiecznych ni w dobrze uprzemys owionym m.st. Warszawa. W pozosta ych powiatach,
podobnie jak w P ocku, pomijaj c niebezpieczne odpady pou ytkowe, wyst puj ce powszechnie,
producentami odpadów niebezpiecznych poprodukcyjnych, s pojedyncze, du e zak ady, a tak e
firmy zajmuj ce si wiadczeniem us ug w zakresie zagospodarowywania odpadów. Przyk adem
mog by : ZE LAMINA w Piasecznie, UTIL Sp. z o.o. w Grodzisku Mazowieckim, ZAP SZNAJDER
BATTERIEN S.A. w pow. pruszkowskim.
Najwi kszy udzia w ilo ci wytwarzanych odpadów ma miasto na prawach powiatu P ock, nast pnie
miasto sto eczne Warszawa oraz powiaty: piaseczy ski, grodziski i pruszkowski. Ogó em, w ka dym
z tych powiatów powstaje powy ej 1000 Mg odpadów niebezpiecznych.
Odpadami, które nie s wykazywane w statystyce WIO w znacz cych ilo ciach ze wzgl du na nie
przeprowadzone rozpoznanie w tym zakresie s odpady powstaj ce w sektorze ma ych i rednich
przedsi biorstw w du ym rozproszeniu. Do odpadów tych zaliczamy odpady z zak adów
fotograficznych, filtry olejowe, odpady z obróbki metali, odpady rodków do impregancji drewna,
odpady farb i lakierów itp.
4.1.5.1 Odpady niebezpieczne wyst puj ce w strumieniu odpadów komunalnych
ród ami powstawania odpadów s gospodarstwa domowe oraz instytucje u yteczno ci publicznej.
Wg szacunkowych danych, przedstawionych w WPGO na lata 2004-2011 do strumienia odpadów
komunalnych w Województwie Mazowieckim trafia ok. 11,5 tys. Mg odpadów niebezpiecznych.
Wg danych WUS, na terenie Województwa Mazowieckiego, w 2003 r. zebrano selektywnie 4,1 Mg
odpadów, w 2004 – 10,2, natomiast w 2005 – 53,3 Mg.
W ilo ci zebranej w 2004 r. – 10,2 Mg odpadów niebezpiecznych, odpady z gospodarstw domowych
stanowi y– 5,3 Mg, us ug komunalnych 3,5 Mg oraz infrastruktury – 1,4 Mg. Natomiast odpadów
o kodach 20 01 23, 20 01 35 i 20 01 36 zebrano ogó em –0,7 Mg. By y to odpady pochodz ce tylko
z infrastruktury.
29
W 2005 r. w ilo ci zebranej - 53,3 Mg odpadów niebezpiecznych, odpady z gospodarstw domowych
stanowi y– 10 Mg, us ug komunalnych 25,4 Mg oraz infrastruktury – 17,9 Mg. Natomiast odpadów
o kodach 20 01 23, 20 01 35 i 20 01 36 zebrano ogó em –2,7 Mg, w tym z gospodarstw domowych –
1,6 Mg a z infrastruktury – 1,0 Mg. Pozosta a ilo przypada na us ugi komunalne – 0,1 Mg.
Wg danych z ankietyzacji gmin na terenie Województwa Mazowieckiego zebrano selektywnie w 2003
r. – 77,942 Mg, w 2004 – 110,9704 Mg, w 2005 - 84,18 Mg, natomiast w 2006 (I po owa) – 12,47 Mg
odpadów niebezpiecznych wyst puj cych w strumieniu odpadów komunalnych. Nale y tutaj
zaznaczy , e na ankiety odpowiedzia o tylko 71% gmin. W niektórych przypadkach, gminy nie
wpisywa y ilo ci zebranych odpadów tylko ich rodzaj i form prowadzonego zbierania.
Jak wynika z przedstawionej analizy stanu aktualnego w zakresie pozyskania odpadów
niebezpiecznych, stwierdzono wzrost ilo ci zebranych odpadów. Dane uzyskane z gmin wykazuj
znacznie wi ksze ilo ci zebranych odpadów ni dane z WUS. Niemniej jednak zauwa alny jest
znacznie trend wzrostu ilo ci zebranych odpadów, co mo e by wynikiem wzrostu odpowiedzialno ci
mieszka ców i skuteczno ci prowadzonych coraz liczniej akcji edukacyjnych.
4.1.5.2
Odpady zawieraj ce PCB
Od momentu wej cia w ycie Ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony
rodowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. nr 100 poz. 1085) na
posiadaczach odpadów zawieraj cych PCB ci y obowi zek usuni cia i/lub unieszkodliwienia PCB
w terminie nie pó niej ni do dnia 31 grudnia 2010 r. (art. 40. ww. ustawy). Z kolei w § 2.1.
Rozporz dzenia Ministra Gospodarki z dnia 24 czerwca 2002 r. (Dz. U. nr 96 poz. 860) zawarto zapis
mówi cy, e „wykorzystanie PCB dopuszcza si w u ytkowanych urz dzeniach lub instalacjach, nie
ej ni do dnia 30 czerwca 2010 r.”. W tym samym akcie prawnym wprowadzono obowi zek
przeprowadzenia przegl dów w celu stwierdzenia obecno ci PCB, oznaczenia poziomów zawarto ci
PCB i, w przypadku stwierdzenia ilo ci powy ej 5 dm3, oznakowania urz dze , instalacji, zbiorników
oraz obszarów magazynowania urz dze i zbiorników z PCB do dnia 31.12.2002 r.. Równie do
31.12.2002 r., zgodnie z § 7, wykorzystuj cy PCB byli zobowi zani do przeprowadzenia
inwentaryzacji urz dze lub instalacji, w których by y lub s wykorzystywane PCB, a nast pnie do
bie cej aktualizacji uzyskanych w ten sposób danych. Informacje w zakresie okre lonym § 8.1.
nale o przed
w terminie 1 miesi ca od zako czenia inwentaryzacji wojewodzie, a w przypadku
osób fizycznych nieb cych przedsi biorcami odpowiednio wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi
miasta.
Materia y oraz dane dotycz ce PCB uzyskane z Mazowieckiego Urz du Wojewódzkiego
w Warszawie wskazuj , e nie wszyscy posiadacze PCB wywi zali si ze swojego obowi zku
enia informacji. Ci natomiast, którzy to zrobili, przekazali niezwykle zró nicowany materia ,
w którym niejednokrotnie dla okre lenia masy u ywano ró nych jednostek (kg, dm3, sztuki),
w ró norodny sposób opisywano te stan urz dze . W efekcie, baza danych obejmuj ca informacje
dotycz ce urz dze zawieraj cych PCB wg stanu na dzie 31.12.2003 r. jest niepe na a zbilansowanie
zamieszczonych w niej danych ród owych jest praktycznie niemo liwe. W odniesieniu do stanu na
31.12.2004 r. uda o si okre li mas urz dze zawieraj cych PCB na poziomie 140 589,5 kg.
Zinwentaryzowano tak e 41 urz dze w odniesieniu co do których nie okre lono masy PCB oraz
takie, w których okre lono tylko obj to PCB (wynosi a ona oko o 592,439 dm3). W chwili
opracowywania niniejszego dokumentu Urz d Wojewódzki nie dysponowa zestawieniem
obejmuj cym rok 2005 i 2006.
Odnosz c si do informacji zawartych w bazie SIGOP, nale y stwierdzi , e ilo wytwarzanych
odpadów zawieraj cych PCB w latach 2003 – 2005 zasadniczo maleje (pocz wszy od 14,684 Mg
w 2003 r., przez 13,361 Mg w 2004 r. i 9,696 Mg w 2005 r.). Mo e wynika to z faktu, e
zdecydowana wi kszo przedsi biorców b cych posiadaczami PCB, nadsy aj c do Urz du
Wojewódzkiego wyniki przeprowadzonej inwentaryzacji, wskazywa a na rok usuni cia i/lub
30
unieszkodliwienia PCB rok 2009 b
rok 2010. Zjawisko to opiera si na fakcie, e wi kszo
z urz dze z PCB jest sprawna i mo e spe nia swoje funkcje. Ponadto wymiana wspomnianych
urz dze wi e si z wysokimi nak adami finansowymi.
Analizuj c stan gospodarki odpadami PCB w latach 2003-2006 stwierdzono, e najwi kszym
problemem w zakresie gospodarowania charakteryzowanymi odpadami by i jest brak podstawowej
wiedzy o odpadach PCB. Nie wszyscy przedsi biorcy wywi zuj si ze swoich prawnych
obowi zków, w tym z obowi zku sk adania informacji Wojewodzie na temat:
ilo ci i miejsc wyst powania wykorzystywanych PCB;
instalacji i urz dze , w których znajduj si lub znajdowa y PCB,
czasu i sposobu usuni cia PCB;
czasu i sposobu zast pienia PCB inn substancj .
4.1.5.3 Oleje odpadowe
Oleje odpadowe, wed ug obowi zuj cej klasyfikacji odpadów zawartej w Rozporz dzeniu
Ministra rodowiska z dnia 27 wrze nia 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz.
1206), znalaz y si na li cie odpadów niebezpiecznych i klasyfikowane s w grupie 13, w której
nale y wyró ni nast puj ce podgrupy:
13 01 – odpadowe oleje hydrauliczne,
13 02 – odpadowe oleje silnikowe, przek adniowe i smarowe,
13 03 – odpadowe oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory oraz no niki ciep a.
Ilo ci olejów odpadowych, wg danych z bazy SIGOP, które powsta y w latach 2003-2005 obrazuje
rysunek 4.1.5.3.1.
Ilo
olejów odpadowych wytworzona
w latach 2003-2005
15000
14500
14000
[Mg]
13500
13000
12500
12000
2003
2004
2005
lata
Rysunek 4.1.5.3.1 Ilo ci olejów odpadowych wytworzonych w latach 2003-2005, wg danych z bazy
SIGOP
Z wykresu wynika, e w2004 r. nast pi spadek wytworzonych olejów odpadowych, natomiast w 2005
r. nieznaczny wzrost.
4.1.5.4 Baterie i akumulatory
Akumulatory i baterie znajduj szerokie zastosowanie, jako przeno ne ród o pr du, w ró nych
ga ziach przemys u jak i dziedzinach ycia. Wyst puj w postaci wielko - i ma ogabarytowej, nale
do produktów, które po zu yciu staj si odpadami niebezpiecznymi dla rodowiska i zdrowia ludzi.
31
Akumulatory wielkogabarytowe dzielone s na:
kwasowo-o owiowe,
niklowo-kadmowe.
Baterie i akumulatory ma ogabarytowe mo na podzieli na:
baterie: alkaliczne, manganowe, litowe, srebrowe,
akumulatory: niklowo-kadmowe, wodorkowe, litowe.
Akumulatory kwasowo-o owiowe s
przede wszystkim do uruchomienia silników samochodowych
zasilania instalacji elektrycznej o nap dzie elektrycznym (wózków akumulatorowych,
transporterowych, podno ników itp.), zasilania awaryjnego instalacji elektrycznej i sygnalizacyjnej
urz dze w energetyce, telekomunikacji, górnictwie. Ilo
zu ytych akumulatorów kwasowo owiowych w roku 2002 obliczono na podstawie wska ników przyj tych w Krajowym Planie
Gospodarki Odpadami (na podstawie ilo ci zarejestrowanych samochodów osobowych i ci arowych
i redniego okresu u ytkowania akumulatora oraz redniej masy akumulatora). Ogó em na terenie
Województwa Mazowieckiego powsta o ok. 10 581 Mg zu ytych akumulatorów o owiowych,
a w 2005 r. ich ilo wzros a do ok. 14 459 Mg.
Akumulatory niklowo-kadmowe wielkogabarytowe ze wzgl du na du pojemno elektryczn oraz
trwa
, u ywane s g ównie przez podmioty gospodarcze w telekomunikacji i komunikacji
(kolejnictwo, lotnictwo, górnictwo itp.). Ilo akumulatorów wprowadzana na rynek systematycznie
maleje, ze wzgl du na powszechne wycofywanie kadmu z procesów technologicznych. Ze wzgl du na
bardzo d ugi okres ywotno ci tych akumulatorów (10 do 12 lat) do odpadów przechodz akumulatory
wprowadzone na rynek w latach 90-tych. Akumulatory niklowo-kadmowe ma ogabarytowe by y
najcz ciej u ywane jako ród o zasilania sprz tu elektronicznego i elektrycznego, urz dze AGD,
telefonów przeno nych i komórkowych, zabawek dzieci cych, itd. Obecnie do strumienia odpadów
przechodz najstarsze akumulatory ma ogabarytowe niklowo-kadmowe. Aktualnie akumulatory te
zast powane s poprzez ród a pr du nowej generacji akumulatory niklowo-wodorkowe, litowe
i litowo-jonowe. W 2002 r. terenie Województwa Mazowieckiego powsta o ok. 550 Mg zu ytych
akumulatorów niklowo – kadmowych, a w 2005 r. ilo ta wzros a do 600 Mg.
ród baterii, z których korzystamy w yciu codziennym, mo emy wyró ni baterie kwasowe
i alkaliczne oraz guzikowe. Stosowane s bardzo szeroko do zasilania ró norodnych urz dze
w gospodarstwach domowych oraz w podmiotach gospodarczych. Baterie guzikowe wyst puj
najcz ciej jako elementy zasilania zegarków, aparatów s uchowych, drobnych urz dze
elektrycznych i elektronicznych. Ze wzgl du na du e rozproszenie róde powstawania odpadów,
oszacowanie ich ilo ci jest niemo liwe.
4.1.5.5 Odpady zawieraj ce azbest
W latach 2003 – 2005 na terenie Województwa Mazowieckiego wytworzono nast puj ce ilo ci
odpadów zawieraj cych azbest (dane z Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony
rodowiska
w Warszawie, baza SIGOP) - Tabela 4.1.5.5.1
Tabela 4.1.5.5.1 Ilo ci i rodzaje odpadów zawieraj cych azbest wytworzonych na terenie
Województwa Mazowieckiego w latach 2003 – 2005
Rodzaj odpadów
17 06 01*
17 06 05*
rok
2003
2004
2005
2003
2004
2005
ród o: baza SIGOP
32
Ilo ci odpadów
wytworzonych
[Mg]
949,694
1803,745
858,186
3180,060
2143,120
1242,716
cznie w 2003 r. wytworzono 4129,7 Mg odpadów zawieraj cych azbest, w 2004 r. 3946,8 Mg,
a w 2005 r. 2100,9 Mg. W chwili opracowywania przedmiotowego dokumentu dane za rok 2006 by y
niedost pne. Informacje przedstawione w powy szej tabelce nie odzwierciedlaj stanu rzeczywistego,
gdy zawieraj jedynie ilo ci odpadów wytworzonych przez przedsi biorców (s to odpady, które
powsta y przede wszystkim w wyniku prac demonta owych i rozbiórkowych przeprowadzonych
w zak adach przemys owych). Nie ma adnych danych na temat odpadów zawieraj cych azbest
powstaj cych w wyniku usuwania azbestu z budynków mieszkalnych i inwentarskich, a nale y
podkre li , e a 93% ogó u wyrobów zawieraj cych azbest zabudowana jest w budynkach
mieszkalnych i inwentarskich. Usuwanie wyrobów zawieraj cych azbest odbywa si w wi kszo ci bez
przestrzegania odpowiednich przepisów prawa. W dalszej perspektywie nast pi zahamowanie
powstawania odpadów (odpady zawieraj ce azbest musz by usuni te do 31 grudnia 2032 r.), na
razie jednak mo na si spodziewa wzrostu ilo ci usuwanych wyrobów zawieraj cych azbest,
wynikaj cy z demonta u tych wyrobów.
Analizuj c stan aktualny w zakresie gospodarki odpadami zawieraj cymi azbest na terenie
Województwa Mazowieckiego mo na wskaza nast puj ce problemy:
brak pe nej i rzetelnej inwentaryzacji dotycz cej ilo ci, lokalizacji i stanu wyrobów
zawieraj cych azbest na terenie gmin Województwa Mazowieckiego;
ma a
wiadomo
mieszka ców w zakresie bezpiecznego u ytkowania wyrobów
zawieraj cych azbest i ich usuwania;
„dzikie wysypiska” odpadów zawieraj cych azbest;
brak mechanizmów dofinansowania usuwania azbestu dla indywidualnych gospodarstw
domowych.
4.1.5.6 rodki ochrony ro lin
Plan gospodarki odpadami dla Województwa Mazowieckiego przewidywa
w celach
krótkoterminowych jak najszybsz likwidacj miejsc sk adowania przeterminowanych rodków
ochrony ro lin.
W 2003 r. Pa stwowy Instytut Geologiczny opracowa na zlecenie Departamentu Geologii
Ministerstwa rodowiska w ramach realizacji III etapu zadania „Badanie wp ywu sk adowisk
przeterminowanych rodków ochrony ro lin (mogilników) na rodowisko geologiczne”, dokument pt.:
Inwentaryzacja i badanie wp ywu sk adowisk przeterminowanych rodków ochrony ro lin na terenie
Województwa Mazowieckiego” Na tej podstawie oraz w odniesieniu do pochodz cej z 2006 r.
„Aktualizacji danych dotycz cych inwentaryzacji ilo ci przeterminowanych rodków ochrony ro lin w
Polsce, opracowania procedur okre laj cych sposób prowadzenia dzia
polegaj cych na likwidacji
mogilników i rekultywacji terenów zdegradowanych sk adowaniem przeterminowanych rodków
ochrony ro lin” stwierdzono, e wed ug stanu na 31.12.2006 r. w 11 mogilnikach zlokalizowanych na
obszarze Województwa Mazowieckiego znajduje si oko o 282 Mg przeterminowanych pestycydów.
W grudniu 2006 r. przeprowadzono likwidacj mogilnika Du y Las, zlokalizowanego na terenie
gminy Przytyk, powiat radomski. W trakcie prac zwi zanych z likwidacj mogilnika wytworzone
nast puj ce odpady: 02 01 08*, 15 02 02*, 17 01 06*, 17 05 03*.
cznie wydobyto i
unieszkodliwiono termicznie (SARPI D browa Górnicza) 60,00 Mg przeterminowanych rodków
ochrony ro lin. Pozosta e po likwidacji mogilnika konstrukcje betonowe zosta y wydobyte,
oczyszczone z pozosta ci po pestycydach, pokruszone i wywiezione na sk adowisko odpadów
niebezpiecznych w Zgierzu (EKO-BORUTA). Stanowi y one 130,52 Mg odpadów.
Wydobyto równie 58,90 Mg gruntów s siaduj cych ze cianami i dnem studzienek. Zanieczyszczon
ziemi przekazano na sk adowisko odpadów niebezpiecznych w Zgierzu (EKO-BORUTA).
33
4.1.5.7 Zu yte urz dzenia elektryczne i elektroniczne wraz z substancjami zubo aj cymi
warstw ozonow
Ilo ci poszczególnych urz dze wycofanych z u ycia jest trudna do okre lenia ze wzgl du na fakt, e
nie funkcjonuje zorganizowany system zbierania odpadów. Dlatego te dotychczas pos ugiwano si
metodami wska nikowymi. Na podstawie tej analizy oszacowano ilo
zu ytego sprz tu
elektrycznego i elektronicznego (2005 r.) na terenie Województwa Mazowieckiego na poziomie 11,5
tys. Mg. Sytuacja powinna ulec zmianie, gdy od 2005 r. gospodark zu ytymi urz dzeniami
elektrycznymi i elektronicznymi (wraz z substancjami zubo aj cymi warstw ozonow ) reguluje
ustawa z dnia 29 lipca o zu ytym sprz cie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495).
W my l nowych przepisów przedsi biorcy zobowi zani s do sk adania kwartalnych sprawozda
o ilo ci i masie wprowadzanego sprz tu, o masie zu ytego sprz tu zebranego poddanego
przetwarzaniu, odzyskowi, w tym recyklingowi oraz unieszkodliwianiu. Raz do roku wprowadzaj cy
sprz t sk ada sprawozdanie o osi gni tych poziomach zbierania, odzysku i recyklingu zu ytego
sprz tu. W trakcie opracowywania niniejszego dokumentu dane te nie by y jeszcze dost pne.
Nie ulega w tpliwo ci, e w wyniku post pu technologicznego, ogólnej dost pno ci produktów
elektrycznych i elektronicznych ich krótszej „ ywotno ci”, ilo zu ytych urz dze b dzie wzrasta .
Analizuj c stan aktualny w zakresie gospodarki odpadami elektrycznymi i elektronicznymi nale y
wskaza nast puj ce problemy:
brak wiarygodnych i rzetelnych danych dotycz cych rynku sprz tu elektrycznego
i elektronicznego;
brak wtórnego obiegu przestarza ego sprz tu elektrycznego i elektronicznego;
ma a wiadomo
ekologiczna spo ecze stwa dotycz ca gospodarki zu ytym sprz tem
elektrycznym i elektronicznym.
4.1.5.8 Wycofane z eksploatacji pojazdy
Wycofane z eksploatacji pojazdy zgodnie z Rozporz dzeniem Ministra rodowiska z dnia 27 wrze nia
2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. nr 112 poz. 1206) klasyfikowane s jako grupa 16 01
04* (zu yte lub nienadaj ce si do u ytkowania pojazdy) oraz 16 01 06 (zu yte lub nienadaj ce si do
ytkowania pojazdy niezawieraj ce cieczy i innych niebezpiecznych elementów).
Pocz wszy od 2005 r. gospodark tymi grupami odpadów reguluje Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r.
o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. nr 25 poz. 202 z pó n. zm.) wraz z aktami
wykonawczymi do niej. Wymieniona ustawa transponuje do polskiego prawodawstwa dyrektyw
Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z dnia 18 wrze nia 2000 r. w sprawie pojazdów
wycofanych z eksploatacji (ze zmianami), co sprawia, e od momentu jej wej cia w ycie
w gospodarce wycofanymi z eksploatacji pojazdami obowi zuj standardy europejskie. Oznacza to
równocze nie, e w okresie obowi zywania WPGO (Uchwa a Sejmiku nr 119/2003 z 15 grudnia
2003 r. w sprawie uchwalenia Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami) zosta y wprowadzone
nowe regulacje prawne zawieraj ce szczegó owe wytyczne dotycz ce post powania z wrakami
samochodowymi, w tym okre laj ce minimalne poziomy odzysku i recyklingu. Mo na s dzi , e
zapisy owe wp yn
na zwi kszenie stopnia kontroli w odniesieniu do post powania
z charakteryzowanymi odpadami oraz zminimalizuj istnienie tzw. szarej strefy (z informacji
uzyskanych od przedstawicieli Stowarzyszenia Forum Recyklingu Samochodów wynika, e
praktycznie tylko co 10 samochód trafia do dzia aj cej legalnie stacji demonta u). B dzie to mo na
oceni jednak nie wcze niej ni w 2007 r., po z eniu rocznego sprawozdania (za 2006) przez
prowadz cych stacje demonta u.
Ilo odpadów z grup 16 01 04* i 16 01 06, które powsta y w latach 2003-2005 zosta a przedstawiona
na rysunku 4.1.5.8.1 na podstawie danych z bazy SIGOP.
34
Ilo
odpadów z grup 16 01 04* i 16 01 06 wytworzona w latach
2003-2005
900
[Mg]
800
700
160104*
600
160106
500
400
2003
2004
2005
[rok]
Rysunek 4.1.5.8.1 Ilo
odpadów z grup 16 01 04* i 16 01 06 wytworzona w latach 2003 – 2005
Jak wynika z powy szego wykresu, w 2005 r. zaobserwowano znaczny wzrost ilo ci odpadów z grup
16 01 04* i 16 01 06. Fakt ten mo e by spowodowany wzrostem liczby pojazdów kierowanych do
legalnie dzia aj cych stacji demonta u prowadz cych ewidencj . Innym uzasadnieniem tego zjawiska
mo e by ogólny boom na rynku motoryzacyjnym zwi zany ze sprowadzaniem na du skal
pojazdów z zagranicy, w tym w bardzo z ym stanie technicznym, w wyniku czego cz
starych
pojazdów trafi a do stacji demonta u.
4.1.5.9 Odpady medyczne i weterynaryjne
Odpady medyczne i weterynaryjne klasyfikowane s w grupie 18 zgodnie z obowi zuj cym
Rozporz dzeniem Ministra rodowiska z dnia 27 wrze nia 2001 r. w sprawie katalogu odpadów
(Dz.U. Nr 112, poz. 1206) w tym w podgrupie 18 01 - Odpady z diagnozowania, leczenia
i profilaktyki medycznej, natomiast odpady weterynaryjne w podgrupie 18 02. ród em powstawania
odpadów s szpitale ogólne, psychiatryczne, zak ady piel gnacyjno-opieku cze, zak ady leczniczo
wychowawcze, zak ady opieku czo-lecznicze, szpitale uzdrowiskowe, sanatoria uzdrowiskowe,
hospicja, przychodnie, o rodki zdrowia, poradnie, punkty lekarskie, praktyki lekarskie (indywidualne,
indywidualne specjalistyczne i grupowe). Odpady weterynaryjne powstaj g ównie w gabinetach
weterynaryjnych. Ilo ci wytworzonych odpadów przedstawiono w tabeli 4.1.5.9.1
Tabela 4.1.5.9.1 Ilo ci wytworzonych odpadów medycznych i weterynaryjnych w latach 2003-2005
Ilo
Grupa
odpadów
18 01
18 02
Ogó em
2003
ogó em
2 184,458
2,361
2 186,819
w tym
niebezpieczne
2 081,130
2,055
2 083,185
wytwarzanych odpadów [Mg]
2004
w tym
ogó em
ogó em
niebezpieczne
2 354,375
25,382
2 379,757
2 263,532
25,114
2 288,646
3 469,835
16,044
3 485,879
2005
w tym
niebezpieczne
3 246,893
15,722
3 262,615
ród o: baza SIGOP (uwzgl dniono odpady z lat ubieg ych)
W porównaniu do 2002 r. zaobserwowano w latach 2003-2004 spadek ilo ci powstaj cych odpadów
medycznych, natomiast w 2005 r. znaczny wzrost. Mo na domniemywa , e jest to wynikiem
zarówno wzrostu ilo ci wykonywanych wiadcze jak równie wzrostu wiadomo ci ekologicznej
wytwórców odpadów w zakresie obowi zuj cego prawodawstwa. Ponadto w 2002 r. oszacowano, e
poza statystykami WIO powsta o ok. 150 Mg odpadów z indywidualnych praktyk lekarskich,
natomiast w 2005 – ok. 65 Mg. wiadczy to równie o zwi kszonej wiadomo ci wytwórców.
35
W zakresie odpadów weterynaryjnych zebrane ilo ci s nieznaczne. Tak niewielka ilo powstaj cych
odpadów mo e by wynikiem nie prowadzenia w ciwej inwentaryzacji odpadów w gabinetach
weterynaryjnych. Wg szacunków ilo ci odpadów weterynaryjnych kszta tuj si na poziomie 10%
ilo ci odpadów medycznych (wg Kpgo), co wskazuje, e w 2005 r. powinno by wytworzone 355 Mg
odpadów weterynaryjnych.
4.1.5.10
Zu yte opony
Zu yte opony (kod odpadu 16 01 03) powstaj w wyniku bie cej eksploatacji pojazdów
mechanicznych, ich ród em s te samochody wycofane z eksploatacji. Ilo wytwarzanych odpadów
szacuje si na podstawie ilo ci kupowanych opon na wymian lub na podstawie ilo ci
zarejestrowanych pojazdów, uwzgl dniaj c czas zu ycia opon.
Wed ug danych WIO SIGOP-W w 2002 r. wytworzono na terenie Województwa Mazowieckiego
796,5 Mg zu ytych opon, a w 2005 r. - 1 506 Mg tych odpadów. Oznacza to wzrost zbierania
zu ytych opon o 89% w stosunku do roku 2002.
Zewidencjonowana ilo ci zu ytych opon jest znacznie zani ona, z uwagi na fakt, e uwzgl dnia
jedynie du ych wytwórców z sektora gospodarczego. Brak jest informacji o ilo ciach zu ytych opon
z warsztatów samochodowych, punktów wulkanizacyjnych, du ych przedsi biorstw transportowych
i od mieszka ców województwa. Szacunki Stowarzyszenia Przemys u Gumowego EKOGUMA oraz
Organizacji Odzysku Centrum Utylizacji Opon wskazuj , e na terenie Województwa Mazowieckiego
rocznie mo e by wytwarzanych nawet 13 000 Mg tych odpadów.
4.2
Rodzaj
i ilo
odpadów
odzysku/unieszkodliwiania
poddawanych
poszczególnym
procesom
4.2.1 Odpady komunalne
Odzysk odpadów
Na terenie Województwa Mazowieckiego procesom odzysku poddawane
wysegregowane ze strumienia odpadów komunalnych zmieszanych w wyniku:
selektywnego zbierania u „ ród a”,
segregacji na liniach sortowniczych.
by y
odpady
Na podstawie danych uzyskanych od gmin podczas ankietyzacji przeprowadzonej na potrzeby
opracowania przedmiotowego dokumentu, okre lono ilo ci odpadów z selektywnego zbierania, które
zosta y poddane odzyskowi i recyklingowi. Dane te przedstawiono w tabeli 4.2.1.1.
Tabela 4.2.1.1 Ilo ci odpadów z selektywnego zbierania odpadów komunalnych poddanych
odzyskowi na terenie Województwa Mazowieckiego w latach 2004-2006.
Ilo odzyskanych odpadów [Mg]
Rodzaj odpadu
2004
2005
2006*
Szk o
5 287,50
5 790,30
2 679,65
Tworzywa sztuczne
2 103,54
2 126,95
743,47
Papier
3 011,29
2 901,88
1 411,47
Metale
321,50
246,54
91,05
Odpady ulegaj ce biodegradacji
0
0,98
0
Niebezpieczne
10,23
0,80
0,47
Wielkogabarytowe
16,00
56,63
16,11
Inne
168,31
273,57
0
Razem
10 918,37
11 397,65
4 942,22
*dotyczy I pó rocza 2006.
36
Wy ej wymienione odpady zosta y poddane nast puj cym procesom odzysku:
R-1: wykorzystanie jako paliwa lub innego rodka wytwarzania energii,
R-4: recykling lub regeneracja substancji organicznych, które nie s stosowane jako
rozpuszczalniki (w czaj c kompostowanie i inne biologiczne procesy przekszta cania),
R-5: recykling lub regeneracja innych materia ów nieorganicznych,
R-13: magazynowanie odpadów, które maj by poddane któremukolwiek z dzia
wymienionych w pkt od R1 do R11,
R-15: przetwarzanie odpadów w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu.
Na podstawie powy szych danych mo na stwierdzi , e ilo odpadów odzyskanych kszta tuje si na
poziomie oko o 34% w stosunku do ogólnej ilo ci odpadów zebranych.
ród odpadów zebranych selektywnie, do odzysku najwi cej przekazano szk a, tworzyw sztucznych,
papieru i metali.
W tabeli 4.2.1.2. zamieszczono dane dotycz ce ilo ci odpadów przekazanych do unieszkodliwienia
z ca ego strumienia odpadów selektywnie zebranych. Ich ilo kszta tuje si na poziomie poni ej 10%.
Tabela 4.2.1.2. Ilo ci odpadów z selektywnego zbierania poddanych unieszkodliwieniu na terenie
Województwa Mazowieckiego w latach 2004-2006.
Ilo unieszkodliwionych odpadów [Mg]
Rodzaj odpadu
2004
2005
2006*
Szk o
2 342,57
2 154,42
930,04
Tworzywa sztuczne
74,99
69,65
90,62
Papier
182,26
119,93
123,68
Metale
0,06
3,41
4,00
Odpady ulegaj ce biodegradacji
187,80
94,10
54,67
Niebezpieczne
3,25
5,95
1,68
Wielkogabarytowe
19,42
919,08
23,74
Inne
0
0
0
Razem
2 810,35
3 366,54
1 228,43
*dotyczy I pó rocza 2006
Wy ej wymienione odpady zosta y poddane nast puj cym procesom odzysku:
D-1: sk adowanie odpadów na sk adowiskach odpadów oboj tnych,
D-5: sk adowanie odpadów na sk adowisku odpadów niebezpiecznych lun innych ni
niebezpieczne.
Na rysunku 4.2.1.1. przedstawiono ilo ci odpadów komunalnych odzyskanych i unieszkodliwionych
w stosunku do odpadów zebranych selektywnie. W roku 2004 oko o 42% spo ród odpadów zebranych
selektywnie, oddano razem do odzysku i unieszkodliwiania. Najwi cej, tj. ponad 60% odzyskano
i unieszkodliwiano szk a oraz metali i z omu, nast pnie ponad 40% tworzyw sztucznych oraz papieru.
Odpady niebezpieczne ze strumienia odpadów komunalnych stanowi oko o 12 %, odpady ulegaj ce
biodegradacji oko o 5 %, a wielkogabarytowe poni ej 1%.
37
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
z
Ra
em
e
od
ie c
zp
bi
sz
cz
a
gr
tu
odzysk
e
w
do
ne
ne
tow
in
ary
ab
og
el k
e
wi
zn
e
eb
ni
le
et a
wa
dy
pa
od
m
er
o
rzy
pi
pa
o
tw
k
sz
unieszkodliwianie
e
al n
zbiórka
Rysunek 4.2.1.1. Ilo ci odpadów z selektywnego zbierania, odzyskanych i unieszkodliwionych
odpadów komunalnych w 2004 r. [%] na terenie Województwa Mazowieckiego.
W roku 2005 sytuacja wygl da a bardzo podobnie, chocia jak wida na wykresie poni ej
(Rys. 4.1.2.2.), z ogólnej ilo ci zebranych selektywnie odpadów, do odzysku i unieszkodliwiania
przekazano wi cej szk a tj. ponad 75%, natomiast ilo odzyskanych i unieszkodliwionych metali oraz
papieru kszta towa a si w okolicach 47%. Nie zmieni si % udzia odzysku i unieszkodliwiania
w stosunku do ilo ci z 2004 r., który wynosi 40%. Wzrós natomiast % udzia odzysku
i unieszkodliwiania odpadów wielkogabarytowych (Rys.4.1.2.2.).
100%
80%
60%
40%
20%
0%
m
ze
Ra
e
ne
tow
in
a ry
ab
og
elk
e
ne
wi
z
al n
iec
ow
zp
ad
gr
e
eb
ni
le
et a
dy
pa
od
m
o
bi
e
od
ne
er
cz
pi
tu
pa
sz
wa
zy
or
tw
k
sz
unieszkodliwianie
odzysk
zbiórka
Rysunek 4.2.1.2. Ilo ci odpadów z selektywnego zbierania, odzyskanych i unieszkodliwionych
odpadów komunalnych w 2005 r. [%] na terenie Województwa Mazowieckiego.
Procesom odzysku organicznego (kompostowania) poddano odpady komunalne niesegregowane,
odpady zielone zebrane z piel gnacji terenów zielonych oraz w nieznacznym stopniu odpady
z selektywnego zbierania. Ilo ci odpadów w poszczególnych latach poddane procesom
kompostowania przedstawiono w tabeli 4.2.1 3 oraz na rysunku 4.2.1.3.
38
Tabela 4.2.1.3. Ilo ci odpadów komunalnych niesegregowanych poddanych procesom odzysku
organicznego na terenie Województwa Mazowieckiego w latach 2003-2005.
Rodzaj procesu
Ilo odpadów w latach [Mg]
2003
2004
2005
Kompostowanie
57 090,6
70 508,72
140 390,16
ród o: WUS
160000
140000
120000
Mg
100000
80000
60000
40000
20000
0
2002
2003
2004
2005
2006
lata
Rysunek 4.2.2.3 Ilo odpadów komunalnych w Województwie Mazowieckim poddanych procesom
kompostowania w latach 2003-2005
Z analizowanych danych, zawartych w tabeli 4.2.1.3 oraz rysunku 4.2.1.3, widoczny jest ponad
dwukrotny wzrost ilo ci odpadów komunalnych poddanych odzyskowi organicznemu w stosunku do
2002 r. tj. z 60 tys. Mg w 2002 r. do 140 tys. Mg w 2005 r.
Z informacji przedstawionej w WUS brak jest okre lenia procesów odzysku zgodnie z za cznikiem nr
5 do Ustawy o odpadach. W celu okre lenia ilo ci odpadów poddanych poszczególnym procesom
odzysku, wykorzystano informacje wojewódzkiej bazy danych (WBO), które przedstawiono w tabeli
4.2.1.4.
Tabela 4.2.1.4. Ilo ci odpadów komunalnych poddanych poszczególnym procesom odzysku na terenie
Województwa Mazowieckiego w latach 2003 - 2005.
2003
2004
2005
Rodzaj
odpadu
Ilo [Mg]
Rodzaj
Ilo [Mg]
Rodzaj
Ilo [Mg]
Rodzaj
procesu
procesu
procesu
20 01 01
2,3
R3
20 02 01
1 383,4
R3
10 621,2
R3
7 543,8
R3
20 03 01
8 637,2
R3
97 648,1
R3
105 558,3
R3
20 02 01
944,1
R14
20 03 01
224,0
R14
ród o: WBO, informacje od prowadz cych instalacje
W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, du e rozbie no ci w prezentowanych danych, które
mog wynika z nierzetelnie przekazywanych informacji lub informacji nie przekazanych do WBO
przez prowadz cych instalacje. Jednak e, analizuj c powy sze dane zauwa ono trend rosn cy
w zakresie wykorzystania procesów odzysku odpadów komunalnych, co jest zjawiskiem pozytywnym.
Z danych WUS, widoczny jest ponad dwukrotny wzrost ilo ci odpadów komunalnych poddanych
39
odzyskowi organicznemu w stosunku do 2002 r., tj. z oko o 60 tys. Mg w 2002 r. do 140 tys. Mg
w 2005 r.
Unieszkodliwianie odpadów
Na terenie Województwa Mazowieckiego odpady poddawane s procesom unieszkodliwiania poprzez
sk adowanie na sk adowiskach odpadów oraz zastosowanie metod termicznych.
Ilo ci odpadów komunalnych niesegregowanych poddanych
unieszkodliwiania w latach 2003-2005 przedstawiono w tabeli 4.2.1.5.
poszczególnym
procesom
Tabela 4.2.1.5. Ilo ci odpadów komunalnych niesegregowanych poddanych poszczególnym procesom
unieszkodliwiania na terenie Województwa Mazowieckiego w latach 2003-2005.
Ilo odpadów w latach [Mg]
Rodzaj procesu
2003
2004
2005
D5
1 420 962,6
1 414 179,06
1 253 972,67
D10
41 553,9
87 376,62
44 380,70
* ród o: WUS
Ilo deponowanych odpadów komunalnych na sk adowiskach w Województwie Mazowieckim w
latach 2002 – 2005 przedstawiono na rysunku 4.2.2.4.
1500000
1450000
Mg
1400000
1350000
1300000
1250000
1200000
2002
2003
2004
2005
2006
lata
Rysunek 4.2.2.4.Ilo deponowanych odpadów komunalnych na sk adowiskach w Województwie
Mazowieckim m w latach 2002-2005.
W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, e w latach 2003-2005:
ilo odpadów poddanych unieszkodliwianiu poprzez sk adowanie, w porównaniu do ogólnej
ilo ci zebranych odpadów, systematycznie zmniejsza si od 92% w 2002 r. do 86,68% w 2005 r..
Jest to wynikiem wykorzystania innych metod odzysku i unieszkodliwiania odpadów
alternatywnych do sk adowania. Jednak w dalszym ci gu podstawow metod unieszkodliwiania
odpadów komunalnych w Województwie Mazowieckim, podobnie jak i w ca ym kraju, jest
sk adowanie odpadów,
ilo odpadów unieszkodliwiana przy wykorzystaniu metod termicznych pozostaje na tym samym
poziomie (jest to uwarunkowane parametrami technicznymi instalacji). Anomalia w roku 2004
mo e wynika z faktu, e do ZUSOK-u w Warszawie, w pierwszej kolejno ci odpady
przekazywane s na lini segregacji, a dopiero wst pnie posegregowane trafiaj do instalacji
termicznej (by mo e w analizowanym roku ca ilo przyj tych odpadów zaklasyfikowano do
unieszkodliwienia w instalacji termicznej).
40
4.2.2 Odpady opakowaniowe
4.2.2.1. Dane dotycz ce odpadów opakowaniowych przekazanych przez przedsi biorców do
odzysku i recyklingu na podstawie sprawozdania O -OP2
Na podstawie danych uzyskanych od przedsi biorców - sprawozda O -OP1 - wprowadzaj cych na
rynek produkty w opakowaniach, w tabeli 4.2.2.1 przedstawiono ilo ci opakowa poddanych
odzyskowi i recyklingowi na terenie Województwa Mazowieckiego w latach 2004 i 2005.
Tabela 4.2.2.1 Ilo ci odpadów opakowaniowych poddanych recyklingowi w latach 2004-2005.
Rodzaj materia u
Masa odpadów poddanych recyklingowi
opakowaniowego
[Mg]
2004
2005
2006
Papier i tektura
194 090
298 490
b. d.
Szk o
203 480
255890
b. d.
Tworzywa sztuczne
44 930
73 040
b. d.
Wielomateria owe
5790
2210
b. d.
Blacha stalowa
8430
13 420
b. d.
Aluminium
9610
9650
b. d.
Drewno i naturalne
17 480
34 460
b. d.
Razem
483 740
687 160
b. d.
ród o: na podstawie danych zawartych w sprawozdaniu O -OP2 za rok 2004 i 2005
W roku bazowym 2002 ogólna masa odpadów poddanych recyklingowi wynosi a 266 280 Mg. Wzrost
ilo ci w latach kolejnych by spowodowany równie wzrostem rocznych poziomów odzysku
i recyklingu odpadów opakowaniowych wymaganych prawem.
W tabeli 4.2.2.2 przedstawiono uzyskane poziomy recyklingu w latach 2004-2005 w Województwie
Mazowieckim. Z przedstawionych danych wynika, e w analizowanym okresie osi gni to i to cz sto
znacz co, w przypadku niektórych opakowa , przekroczono wymagane prawem poziomy recyklingu
poszczególnych odpadów opakowaniowych.
Tabela 4.2.2.2. Uzyskane i wymagane prawem poziomu recyklingu dla odpadów opakowaniowych w
latach 2004-2005
2004
2005
2006
uzyskany
wymagany
uzyskany
wymagany
Rodzaj materia u
poziom
poziom
poziom
poziom
opakowaniowego
recyklingu
recyklingu
recyklingu
recyklingu
[%]
[%]
[%]
[%]
Papier i tektura
46,84
39
59,72
42
bd
Szk o
32,89
22
38,13
29
bd
Tworzywa sztuczne
18,63
14
25,21
18
bd
Wielomateria owe
13,47
12
22,87
16
bd
Blacha stalowa
13,07
11
19,41
14
bd
Aluminium
31,63
25
46,60
30
bd
Drewno i naturalne
18,83
9
37,79
11
bd
bd
rednia
25,05 %
35,67 %
ród o: na podstawie danych zawartych w sprawozdaniu O -OP2 za rok 2004 i 2005
Na podstawie otrzymanych wyników mo na zauwa , e najwy szy poziom osi gni to dla odpadów
z papieru i tektury, nast pnie dla aluminium, szk a i odpadów z tworzyw sztucznych. Niestety nie
mo na danych tych prze
na obszar województwa, gdy odzwierciedlaj one sytuacj
41
przedsi biorców i organizacji odzysku maj cych jedynie siedzib
Mazowieckiego.
na terenie Województwa
4.2.2.2. Dane dotycz ce odpadów opakowaniowych przekazanych przez gminy
Województwa Mazowieckiego do odzysku i recyklingu na podstawie sprawozdania O OP3a
Charakterystyk masy odpadów opakowaniowych przekazanych do odzysku i recyklingu przez gminy
Województwa Mazowieckiego w 2004 i 2005 r., przeprowadzono na podstawie sprawozda O -OP3,
które sp yn y w kolejnych latach do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki
Wodnej. W tabeli 4.2.2.3 przedstawiono w/w informacje uzyskane od gmin Województwa
Mazowieckiego w latach 2004 i 2005 r. Rodzaje i ilo ci odpadów opakowaniowych zebranych przez
gminy zosta y przedstawione w rozdziale 4.1.2.
Tabela 4.2.2.3.Ilo
odpadów opakowaniowych przekazanych przez gminy Województwa
Mazowieckiego do odzysku i recyklingu w roku 2004 i 2005
Ilo odpadów przekazanych do odzysku
Rodzaj materia u opakowaniowego
i recyklingu
[Mg] w latach:
2004
2005
Opakowania z tworzyw sztucznych
1442,44
3032,06
Opakowania z aluminium
3,61
19,93
Opakowania z blachy
418,60
397,97
Opakowania z papieru i tektury
5474,52
3577,51
Opakowania ze szk a gospodarczego
3167,51
7005,01
Opakowania z materia ów naturalnych
2,94
2,94
Opakowania wielomateria owe
0,07
Razem
8612,68
15 932,43
ród o: na podstawie danych zawartych w sprawozdaniu O -OP3a za rok 2004 i 2005
Ilo odpadów przekazanych do odzysku i recyklingu w 2004 r. stanowi a 99% odpadów zebranych
przez gminy. W 2005 r. ilo ta stanowi a 93%. Ilo ci odpadów opakowaniowych zebranych przez
mazowieckie gminy zosta y przedstawione w rozdziale 4.3.2.
4.2.2.3. Dane dotycz ce odpadów opakowaniowych odzyskanych i unieszkodliwionych
w Województwie Mazowieckim na podstawie zbiorczych zestawie danych o rodzaju i ilo ci
odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urz dzeniach s
cych
do odzysku i unieszkodliwiania odpadów przekazanych przez przedsi biorców do urz du
marsza kowskiego Województwa Mazowieckiego
W tabelach 4.2.2.4 i 4.2.2.5 przytacza si zestawienie danych dotycz cych masy odpadów
opakowaniowych odzyskanych i unieszkodliwionych przez przedsi biorców z Mazowsza (wg
sprawozda rocznych za rok 2004 i 2005, przes anych do Marsza ka Województwa Mazowieckiego).
ród odpadów poddanych odzyskowi i unieszkodliwianiu znajduj si odpady opakowaniowe od
przedsi biorców, jak równie odpady opakowaniowe zebrane selektywnie przez gminy. Na podstawie
danych przytoczonych powy ej okre lono, e ilo odpadów opakowaniowych poddanych odzyskowi
wynios a w 2004 r. 158 873,40 Mg. W stosunku do oszacowanej ilo odpadów opakowaniowych
w PGO ilo ta stanowi oko o 27%.
42
Tabela 4.2.2.4 Ilo ci odpadów opakowaniowych poddanych poszczególnym procesom odzysku roku
2004
Rodzaj odzysku
Kod
odpadu
150101
150102
150103
150104
150105
150106
150107
Razem
R1
[Mg]
0,70
1,60
9,00
11,3
Kompostowanie
R3
[Mg]
320,30
406,60
726,9
Fiz-chem
R2, R4, R5, R6,
R7, R8, R9
[Mg]
105,00
1745,40
22,50
10,80
116,00
812,80
2812,50
R13
[Mg]
60,50
7,70
2254,10
2322,30
R14
[Mg]
123 271,50
5 162,90
603,20
159,60
949,90
317,50
22 535,80
153 000,40
ród o: wg sprawozda rocznych przes anych do Marsza ka Województwa Mazowieckiego
Tabela 4.2.2.5 Ilo ci odpadów opakowaniowych poddanych poszczególnym procesom odzysku
w roku 2005
Procesy odzysku
Kod
Fiz-chem
odpadu
Kompostowanie
R1
R2,
R4,
R5, R6, R7,
R14
R13
Kod
R3
R8, R9
[Mg]
[Mg]
[Mg]
odpadu
[Mg]
[Mg]
150101
150102
150103
150104
150105
150106
150107
Razem
1,00
2,58
35,00
38,58
427,60
437,30
0,30
865,20
272,60
1 846,60
225,70
5,90
1 223,90
3574,70
90,40
18,70
4,30
2 606,30
2719,70
124 038,80
6 274,40
11,30
469,70
475,80
670,55
31 160,70
163 101,30
ród o: wg sprawozda rocznych przes anych do Marsza ka Województwa Mazowieckiego
W roku 2005 wg danych Urz du Marsza kowskiego Województwa Mazowieckiego do odzysku
zosta o przekazanych 170 299,50 Mg odpadów opakowaniowych, co stanowi oko o 28% oszacowanej
ilo ci odpadów opakowaniowych wytworzonych w 2005 r. na terenie Województwa Mazowieckiego.
Jednak z uwagi na to, e nie wszyscy przedsi biorcy z yli zbiorcze zestawienia danych o rodzaju
i ilo ci odpadów, powy sze dane mog by w tpliwe. Podobne sytuacja wyst puje w przypadku
odpadów poddanych unieszkodliwianiu. Z uzyskanych danych wynika, ze tylko 380 Mg w 2004 r.
i 170 Mg odpadów opakowaniowych z grupy 15 zosta o poddanych procesom unieszkodliwiania.
Ilo ci odpadów opakowaniowych poddanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania w roku
2004 przedstawiono w tabeli 4.2.2.6, natomiast w roku 2005 w tabeli 4.2.2.7
43
Tabela 4.2.2.6 Ilo ci odpadów
unieszkodliwiania w roku 2004
opakowaniowych
poddanych
poszczególnym
procesom
Proces unieszkodliwiania
D5 [Mg]
D10 [Mg]
D15 [Mg]
0,90
0,80
0,10
32,00
341,00
5,62
341,10
37,62
1,70
Kod odpadu
150101
150102
150105
150106
150110
Razem
Tabela 4.2.2.7 Ilo ci odpadów
unieszkodliwiania w roku 2005
opakowaniowych
poddanych
poszczególnym
procesom
Proces unieszkodliwiania
D1 [Mg]
D5 [Mg]
D10 [Mg]
7,40
159,70
3,20
159,70
7,40
3,20
Kod odpadu
150105
150106
150110
Razem
4.2.3 Odpady z sektora gospodarczego
Rodzaj i ilo odpadów z sektora gospodarczego poddawanych poszczególnym procesom w latach
2002 – 2005 przedstawiono w oparciu o dane WIO i Urz du Marsza kowskiego. W bilansach WIO
SIGOP-W i WBGO uwzgl dnione zosta y odpady wytworzone w latach ubieg ych, a poddane
procesom odzysku lub unieszkodliwiania w danym roku.
W latach 2002 – 2005 wzros a w Województwie Mazowieckim ilo odpadów poddawanych
procesom odzysku – z 51,5% w 2002 r. do 58% w 2005 r.. Równie ilo odpadów poddawanych
procesom unieszkodliwiania poza sk adowaniem wzros a – z 14,7% w 2002 r. do 29% w 2005 r.. Ilo
odpadów magazynowanych wzros a z 5,9% w 2002 r. do 9,2% w 2005 .r. Zmala a natomiast ilo
odpadów sk adowanych – z 31,7% w 2002 r. do 9,9% w 2005 r.. Poszczególne sposoby post powania
z odpadami w latach 2002 – 3005 przedstawiaj tabele: 4.2.3.1 – 4.2.3.3.
Tabela 4.2.3.1 Gospodarka odpadami pochodzenia przemys owego w Województwie Mazowieckim
w latach 2002 – 2005 (wed ug WIO SIGOP-W i WBGO)
Lata
2002
2003
2004
2005*
Jednostka Wytworzone
Mg
%
Mg
%
Mg
%
Mg
%
4 940 483
100%
6 234 891
100%
5 652 175
100%
5 861 421
100%
Poddane
procesom
odzysku
Magazynowane
2 488 294
51,5%
3 201 636
51,3%
3 450 978
58,9%
3 422 111
58%
283 653
5,9%
136 602
2,2%
275 493
4,7%
481 253
9,2%
* w bilansie uwzgl dniono odpady wytworzone w poprzednich latach
44
Unieszkodliwione
(poza
sk adowaniem)
709 241
14,7%
1 397 528
22,4%
1 711 265
29,2%
1 698 738
29%
Unieszkodliwione
(poprzez
sk adowanie)
1 532 793
31,7%
1 720 184
27,5%
673 804
11,5
534 750
9,9%
Tabela 4.2.3.2 Gospodarka odpadami przemys owymi [w Mg] wed ug grup w 2002 r. (SIGOP-W)
Wytwarzanie i zagospodarowanie odpadów przemys owych wed ug grup w 2002 r.*
kod
zagospodarowa
wytworzone magazynowane odzysk unieszkodliwione sk adowane
grupy
ne z ub.lat
114031,793 1271731,007
2,359 596426,380
69558,019
10 1912633,519
54625,932 219350,046
613707,073 885726,541
47520,262
19 1725889,329
734666,552
80954,262 653574,422
43547,446
10969,360
54378,938
02
5734,912
1888,018
233553,568
11522,562 217781,537
402,576
17
78814,665
20240,344
48133,960
0,300
19415,170
8975,109
03
39320,480
118,997
2838,082
36063,462
510,965
211,026
04
2849,101
673,726
36169,242
941,017 20846,957
12205,893
16
169,975
196,462
35162,842
445,838 34351,469
392,022
15
30892,399
0,000
0,000
30892,399
0,000
0,000
05
27862,459
282,894 19661,738
6304,190
1738,489
124,851
07
26073,228
638,691 24962,312
174,900
442,037
144,712
12
24255,501
557,800 10510,400
0,0
13187,300
0,000
01
11079,125
80,256
1215,349
9896,622
3,880
116,982
11
8138,841
124,112
5592,596
1881,896
556,620
16,383
20
0,000
572,890
5857,576
541,319
3356,089
2533,058
13
0,000
28,284
4659,803
43,305
4481,431
163,351
06
2771,134
50,508
83,826
2645,928
0,000
9,128
18
1617,749
28,809
946,992
663,937
19,308
41,296
08
1021,406
5,962
103,990
913,322
0,000
1,868
09
45,958
4,536
26,015
23,005
0,0
7,598
14
cznie 4940485,378
285238,936 2539548,217
762411,380 1537750,038
184465,554
Tabela 4.2.3.3 Odpady z sektora gospodarczego wytworzone w 2005 r. na terenie Województwa
Mazowieckiego oraz sposoby gospodarowania* w Mg (wed ug WIO i WBGO)
Unieszkodliwione Unieszkodliwione
Kod grupy Wytworzone
Odzysk
poza
przez sk adowanie Magazynowane
sk adowaniem
267
1 314
78
01
673 243
624 155
44 489
1 497
51 767
02
102 501
78 688
24
2726
5 577
03
34 089
637
161
38 986
4 300
04
31 763
12 293
19 533
4,6
05
1 910
105
1 816
3,8
17
06
27 848
22 518
4 317
1 076
494
07
4 288
2 104
2 183
1,5
89
08
1 977
339
1 642
11
09
1 965 764
1 402 808
570
377 140
319 807
10
11 155
2 299
8 897
0,3
53
11
44 334
43 368
298
458
1 207
12
10 323
246
16 375
3 237
13
307,75
23
270
29
14
1 798
0,7
13
785
15**
16 046
154
3 151
87 966
71 333
16
288 918
305 741
3 746
5 103
4 595
17
2 359 409
747 420
1 510 127
67 778
93 136
19
*w bilansie uwzgl dniono tak e odpady wytworzone w latach ubieg ych
** z wy czeniem odpadów opakowaniowych
45
W latach 2002 – 2005 najwi ksz ilo odpadów pochodzenia przemys owego przekazano do odzysku
w powiatach: m.st. Warszawie, kozienickim, soko owskim, m. P ocku, powiecie p ockim i m.
Ostro ka. W ka dym z nich ogó em poddano odzyskowi ponad 90 000 Mg odpadów. Najcz ciej
stosowane metody odzysku w latach 2002 – 2005 to:
R3 - Recykling lub regeneracja substancji organicznych, które nie s stosowane jako rozpuszczalniki
(w czaj c kompostowanie i inne biologiczne procesy przekszta cania)
R4 - Recykling lub regeneracja metali i zwi zków metali
R9 - Powtórna rafinacja oleju lub inne sposoby ponownego wykorzystania oleju
R10 - Rozprowadzenie na powierzchni ziemi, w celu nawo enia lub ulepszania gleby,
R11 - Wykorzystanie odpadów pochodz cych z któregokolwiek z dzia
wymienionych w punktach
od R1 do R10,
R12 - Wymiana odpadów w celu poddania któremukolwiek z dzia
wymienionych w punktach od
R1 do R11,
R14 - Inne dzia ania prowadz ce do wykorzystania odpadów w ca ci lub cz ci lub do odzyskania
z odpadów substancji lub materia ów, cznie z ich wykorzystaniem, nie wymienione w punktach od
R1 do R13
W najwi kszej ilo ci procesom odzysku poddawane by y w latach 2002 - 2005 odpady z grup: 10, 19,
02 i 17. W najmniejszej – odpady z grup 05, 06 i 09.
Zak ady produkuj ce energi skutecznie rozwi za y problem zagospodarowania odpadów
poprodukcyjnych w inny sposób ni poprzez gromadzenie ich na sk adowisku. Uboczne produkty
spalania s wykorzystywane gospodarczo: popio y i
le, mieszanina popio owo- lowa s
stosowane w budownictwie drogowym jako: kruszywa, w tym mikrokruszywa, dodatki do spoiw,
spoiwa b
wype niacze. Znajduj zastosowanie w niwelacji i rekultywacji terenów, budowie
i utwardzaniu dróg, izolacji sk adowisk komunalnych, produkcji materia ów budowlanych (betonów,
cementu).
Przerób
li z procesów wytapiania, ok adzin piecowych i materia ów ogniotrwa ych z procesów
metalurgii,
li stalowniczych umo liwia odzysk z omu metalicznego i kruszywa frakcjonowanego.
Inne odpady poddawane s procesom odzysku w procesach technologicznych: powtórna rafinacja
olejów przepracowanych (R9), odzysk srebra z roztworów utrwalaczy (R14, R4), odzysk odpadów
tworzyw sztucznych w postaci granulatu, kabli w postaci p atków, odzysk opakowa papierowych,
tekturowych i drewnianych mechanicznymi metodami odzysku surowca R14, odzysk surowców
wtórnych w postaci recyklingu materia owego (R3,R14), demonta i czyszczenie kaset (tonerów) przy
pomocy r cznych narz dzi, nape nianie kaset nadaj cych si do ponownego u ytku nowym tonerem
i pakowanie - metoda R14, odzysk metali elaznych i nie elaznych, szyby samochodowe w postaci
st uczki szklanej stosowane jako materia wype niaj cy przy pracach betoniarskich zwi zanych
z utwardzeniem terenu, odzysk opon, tekstyliów itd..
Istnieje tak e wykorzystanie energetyczne odpadów (R1), np. spalanie odpadów wraz z mia em
glowym z odzyskiem energii, spalanie kory odpadowej, przekazywanie opon do przekszta cenia
termicznego z odzyskiem energii, spalanie odpadów z przetwórstwa drewna i wykorzystanie odpadów
z procesów termicznych - popio ów z drewna niepoddanego obróbce chemicznej (popió paleniskowy)
do polepszania struktury gleby.
Odpady wykorzystywane w celu nawo enia (metod R10 – rozprowadzania na powierzchni gleby) to
popio y paleniskowe, ale przede wszystkim osady ciekowe. Stosowane zwierz ce nawozy naturalne –
obornik, gnojowica i gnojówka - zgodnie z wymaganiami okre lonymi w ustawie o nawozach
i nawo eniu, nie podlegaj przepisom ustawy o odpadach. Metoda R 10 - rozprowadzanie na
powierzchni ziemi w celu nawo enia gleby prowadzi tak e do wykorzystywania odpadów
farmaceutycznych (grzybni pofermentacyjnej) i osadów pofermentacyjnych z oczyszczalni cieków
zak adowych i komunalnych do produkcji nawozu wapniowo-organicznego.
46
Procesy unieszkodliwiania polegaj na przekszta caniu fizycznym, chemicznym, biologicznym
odpadów. Najcz ciej stosowane metody unieszkodliwiania odpadów to:
D1 - Sk adowanie na sk adowiskach odpadów oboj tnych,
D5 - Sk adowanie na sk adowiskach odpadów niebezpiecznych lub na sk adowiskach odpadów innych
ni niebezpieczne,
D15 - Magazynowanie w czasie któregokolwiek z procesów wymienionych w punktach od D1 do D14
(z wyj tkiem tymczasowego magazynowania w czasie zbierania w miejscu, gdzie odpady s
wytwarzane).
ród metod unieszkodliwiania odpadów przewa aj metody fizyczno-chemiczne (D9) - wytr canie
zwi zków trudno rozpuszczalnych, destylacja, krystalizacja, str canie, utlenianie, frakcjonowanie,
zoboj tnianie w zak adowych instalacjach, cementacja spoiwem hydraulicznym itd.
Rodzaje odpadów unieszkodliwionych poza sk adowaniem w latach 2002 – 2005 w najwi kszych
ilo ciach, to: osady z klarowania wody (19 09 02), brzeczka garbuj ca nie zawieraj ca chromu (04 01
05), osady z zak adowych oczyszczalni cieków i wapno defekacyjne (02 04 02) oraz szlamy
z biologicznego oczyszczania cieków przemys owych (19 08 12).
Jedn z metod unieszkodliwiania odpadów jest ich sk adowanie. Najwi ksze ilo ci odpadów
sk adowanych znajduj si w powiatach: legionowskim (osady z klarowania wody MPWiK w zbiornikach lagunowania Zak adu Wodoci gu Pó nocnego), kozienickim (popio y i
le
Elektrowni KOZIENICE w wier ach Górnych), m. Ostro ka (popio y i
le ZE OSTRO KA sk adowisko " g" w gu Przedmiejskim w gm. Lelis), m.st. Warszawie (mieszanki popio owolowe, osady z dekarbonizacji wody EC ERA - mokre sk adowisko odpadów, odpady
produkcyjne Huty L-W - ha da przyzak adowa).
Odpady sk adowane w najwi kszych ilo ciach to: osady z klarowania wody (19 09 02), mieszanki
popio owo- lowe z mokrego odprowadzania odpadów paleniskowych (10 01 80) oraz odpady
z produkcji papieru, w ókna i mechanicznej separacji (03 03 10).
Najwi ksze ilo ci odpadów przemys owych, powy ej 500 Mg, zdeponowano na sk adowiskach
przemys owych (w tym w asnych) zak adów przedstawionych w tabeli 4.2.3.4
Tabela 4.2.3.4 Sk adowiska odpadów innych ni komunalne w Województwie Mazowieckim (wg
WIO )
Nazwa sk adowiska
Sk adowisko Odpadów w m.Kra nicza Wola (Roz ogi)
Sk adowisko Odpadów w m.Jeziorna (SO Poprodukcyjnych Metsa Tissue)
Sk adowisko Odpadów w m.Warszawa-Bielany (SO Pohutniczych Arcelor Huta Warszawa)
Sk adowisko odpadów produkcyjnych w m. Marki
Sk adowisko Odpadów Socjalno-Bytowych i Poremontowych w P ocku
Sk adowisko Odpadów z Wyk adzin Samochodowych w Che stowie
Zbiornik
la i Popio u
Sk adowisko zak adowe
la i popio u EC RADOM
(obecnie Radpec S.A. w Radomiu)
Sk adowisko zak adowe Zak adów Górniczo-Metalowych "Z BIEC" w Z bcu Spó ka Akcyjna
Sk adowisko zak adowe
la i popio u Elektrowni "KOZIENICE" S.A. w m. Wola Chodkowska
Mokre sk adowisko odpadów paleniskowych " G"
Sk adowisko odpadów poprodukcyjnych ROCKWOOL POLSKA w Ma kini
Poni ej w tabeli 4.2.3.5 i 4.2.3.6 przedstawiono sposoby gospodarowania odpadami z sektora
gospodarczego w poszczególnych powiatach w latach 2002 – 2005.
47
Tabela 4.2.3.5 Bilans odpadów pochodzenia przemys owego w Województwie Mazowieckim
w 2002 r w uk adzie powiatowym (wg WIO SIGOP-W)
powiat
m .Ostro ka
m. Radom
m.P ock
m.Siedlce
m.st.
Warszawa
bia obrzeski
ciechanowski
garwoli ski
gostyni ski
grodziski
grójecki
kozienicki
legionowski
lipski
osicki
makowski
mi ski
m awski
nowodworski
ostro cki
ostrowski
otwocki
piaseczy ski
p ocki
p ski
pruszkowski
przasnyski
przysuski
pu tuski
radomski
siedlecki
sierpecki
sochaczewski
soko owski
szyd owiecki
warszawski
zachodni
w growski
wo omi ski
wyszkowski
zwole ski
uromi ski
yrardowski
Inne**
cznie:
Bilans odpadów przemys owych w 2002 r. wed ug powiatów
Sposób zagospodarowania odpadów*Mg
wytworzon
Ilo odpadów
e
zagospodarowanyc
unieszkodliwione
odzysk
sk adowane magazynowane h z ub. lat Mg
Mg
bez sk adowania
258034,965 94914,044
96,379 153272,200
19948,795
10196,453
46108,073 33532,130
354,338 10531,895
2206,091
516,382
231159,980 179475,434
49021,203 2394,230
292,795
23,682
54616,221 51569,982
185,334
46,780
5330,640
2516,516
1604634,69
0 907252,053
616754,995 85048,035
19566,186
23986,579
2549,344
2507,901
11,543
29,550
2,654
2,304
98638,456 61652,641
36087,253
652,540
2269,352
2023,331
47933,144
6870,823
36031,847
776,115
4349,743
95,384
1659,932
1029,841
172,823
38,570
475,839
57,142
18649,850
6982,082
498,420 10356,670
25482,273
24669,596
65191,675 63518,784
256,233 1203,140
369,385
155,867
796639,464 385212,659
76,079 368945,658
87141,070
44736,001
857367,506
1369,153
226,416 855845,260
435,202
508,525
8581,429
7243,526
783,272
203,020
965,445
613,834
2468,646
2354,306
55,362
13,300
148,895
103,217
101141,378 77374,547
25,199
6,000
23788,395
52,763
15824,690 12849,512
1226,548 1365,818
498,079
115,267
12534,506 11991,733
261,103
210,620
435,156
364,106
39801,446 38634,083
434,688
699,770
1045,381
1012,476
2550,181
2489,995
2,879
72,400
13,577
28,669
25514,095 11442,363
233,015 13320,900
602,745
84,928
20732,543 21300,812
111,828
293,900
699,582
1673,579
74473,025 44669,465
12879,326 16845,149
681,232
602,146
122077,845 116941,811
96,451
19,580
17441,905
12421,903
23256,553 21192,598
113,370 2103,475
532,399
685,288
18524,698 18889,980
1016,903
361,091
2412,644
4155,920
449,420
417,713
27,042
3,196
28,860
27,391
14308,482 14788,511
15,390
23,000
1951,365
2469,783
2739,320
2520,141
189,632
118,270
760,902
849,625
13495,645 12193,530
819,146
382,158
259,690
158,880
915,435
987,348
7,339
12,950
40,116
132,318
19702,225 19653,043
14,872
6,100
40,865
12,655
25147,600 24623,061
196,490
0,050
582,730
254,730
200889,399 188653,808
43,186
41,600
39330,727
27179,922
23067,751 23016,733
2,162
24,540
333,422
309,106
17864,681
4270,633
5632,897
2973,929
26574,110 19973,195
1890,652
1878,582
866,688
589,398
13819,454 14098,069
21807,658 24998,638
649,626
649,626
4940485,37
8 2539548,217
2710,764
253,033
464,525
31,167
301,620
9,752
314,812
9620,630
224,600
2462,784
0,000
79,950
21,500
73,045
762413,739
1537750,03
8
4588,203
2181,736
3687,855
8,421
86,945
245,651
13975,988
0,000
3325,549
0,401
14,248
27,518
191,226
555,518
17554,825
285238,936
184465,552
* - w gospodarce odpadami w 2002r. zosta y uwzgl dnione równie odpady wytworzone w latach ubieg ych
** - wytwórcy maj cy oddzia y w ró nych, niepodanych miejscowo ciach.
48
Tabela 4.2.3.6 Bilans odpadów innych ni komunalne w Województwie Mazowieckim w 2005 r.
w uk adzie powiatowym (wg WIO SIGOP-W i WBGO)
Bilans odpadów przemys owych w 2005 r. wed ug powiatów
Sposób zagospodarowania odpadów*
wytworzoMg
powiat
ne
unieszkodliwione bez
[Mg]
odzysk
sk adowane
magazynowane
sk adowania
m .Ostro ka
290 974
170 347
112
124 176
7 286
m. Radom
104 309
96 375
1 387
8 694
7 726
m.P ock
236 261
172 062
42 926
8 694
304
m.Siedlce
62 896
61 004
226
344
2 685
m.st. Warszawa 2 477 362
880 778
1 495 510
41 466
193 819
bia obrzeski
19 807
19 577
22
207
2
ciechanowski
73 972
71 705
643
682
1 564
garwoli ski
76 434
30 253
46 236
584
1 113
gostyni ski
13 779
2 062
579
10 345
6 658
grodziski
20 337
12 100
339
8 085
76
grójecki
76 239
75 544
322
194
714
kozienicki
1 016 111
618 437
819
246 517
159 290
legionowski
393 734
392 291
402
18
2 096
lipski
8 937
7 778
1 433
96
393
osicki
2 447
2 360
13
37
78
makowski
7 878
4 758
186
12
25 290
mi ski
21 91
19 177
7 697
89
276
m awski
46 704
29 785
17 481
359
434
nowodworski
33 378
31 709
670
418
1 316
ostro cki
59 836
59 319
221
112
303
ostrowski
25 767
14 511
187
12 215
398
otwocki
20 705
19 690
739
505
2 221
piaseczy ski
100 619
50 123
30 216
18 917
6 254
p ocki
155 124
144 443
2 655
3 098
8 769
p ski
28 112
21 739
5 291
1 149
367
pruszkowski
65 439
61 542
1 999
713
18 518
przasnyski
39 625
38 507
31
758
804
przysuski
11 834
12 682
11
5
1 175
pu tuski
10 525
10 211
134
157
1 600
radomski
11 375
9 530
1 325
132
494
siedlecki
96
76
44
18
8
sierpecki
30 470
22 222
187
7 944
156
sochaczewski
71 387
21 214
33279
16 891
664
soko owski
84 817
96 465
972
5
23 984
szyd owiecki
1 611
1 511
4
221
warszawski
15 050
12 692
2 221
2 216
2 780
zachodni
w growski
78 554
78 269
106
313
173
wo omi ski
24v463
22 833
1 150
3 005
822
wyszkowski
9 195
8 847
377
150
zwole ski
2 401
2 375
19
30
44
uromi ski
959
705
149
20
142
yrardowski
30 124
14 220
418
15 530
86
Inne**
283
283
* - w gospodarce odpadami w 2005 r. zosta y uwzgl dnione równie odpady wytworzone w latach ubieg ych
** - wytwórcy maj cy oddzia y w ró nych, nie podanych miejscowo ciach.
49
4.2.4 Osady ciekowe
Wytworzone osady ciekowe poddawane s procesom odzysku lub unieszkodliwiania oraz s czasowo
magazynowane. Poni ej (tabela 4.2.4.1) przedstawiono sposoby post powania z osadami ciekowymi
na terenie Województwa Mazowieckiego w latach 2003 – 2005.
Tabela 4.2.4.1 Sposób post powania z osadami ciekowymi z komunalnych oczyszczalni cieków
w latach 2003 - 2005 (GUS, 2006)
2003
2004
2005
Sposób post powania z osadami
Mg
%
Mg
%
Mg
%
s.m.*
ogó u
s.m.*
ogó u s.m.* ogó u
Stosowane w rolnictwie
10 501 22,8%
5 114 10,1%
5 604
9,7%
Stosowane do rekultywacji terenów
6 246 13,6% 11 212 22,1% 19 340 33,6%
Stosowane do uprawy ro lin przeznaczonych
4 629 10,0% 12 965 25,5%
2 875
5,0%
do produkcji kompostu
Przekszta cone termicznie
0
0%
0
0%
0
0%
Sk adowane
9 367 20,4%
6 990 13,8%
6 171 10,7%
Magazynowane
6 486 12,8% 14 216 24,8%
Inne sposoby **
15 284 33,2% 7 924,1 15,7%
9 308 16,2%
Nagromadzone na terenie oczyszczalni (stan
52 730
- 46 405
- 43 333
na koniec danego roku)
Wykorzystane z nagromadzonych (stan na
6 867
13%
9 011 19,4%
8 954 20,7%
koniec danego roku)
*s.m. - sucha masa
** osady nie zakwalifikowane do adnego z wymienionych sposobów post powania
Z zamieszczonych danych wynika, e w 2003 r. 46,4% wytworzonych osadów by o
wykorzystywanych, g ównie na cele rolnicze (22,8%). W celach przemys owych (rekultywacja
sk adowisk odpadów, terenów zdegradowanych i nieu ytków, niwelacja terenu itp.) wykorzystywano
13,6 % osadów. Sk adowanych by o 20,3% osadów. Stosunkowo niewielka cz
osadów ciekowych
by a poddawana kompostowaniu – 5,9%. Przekszta ceniu termicznemu poddawano zaledwie 0,12%
osadów ciekowych. Du a cz
osadów – 33,2% by a wykorzystywana w inny sposób ni podany
powy ej.
Wed ug danych GUS, w 2005 r. 48,3% wytworzonych osadów ciekowych by o wykorzystywanych,
ównie do rekultywacji terenów, w tym gruntów na cele rolne. Du a cz
osadów – 35,5% by a
sk adowana lub magazynowana. Powierzchnia, na której stosowane by y osady ciekowe, wynosi a
cznie 1 272,63 ha. W 2005 r., spo ród sk adowanych osadów, 8 954 Mg s.m. zosta o
wykorzystanych, co stanowi o 20,7% zdeponowanych tych odpadów.
Mo na stwierdzi , e gospodarka osadami ciekowymi ulega stopniowej poprawie – odsetek osadów
wykorzystywanych wzrós z 46,4% w 2003 r. do 48,3% w 2005 r.. Spad a ilo osadów sk adowanych
– z 20,4% w 2003 r. do 10,7% w 2005 r.. Zwi kszy a si natomiast ilo odpadów magazynowanych.
Systematycznie spada ilo osadów nagromadzonych na terenie oczyszczalni – z 52 730 Mg .s.m.
w roku 2003 do 43 333 Mg s.m. w roku 2005. Zwi ksza si systematycznie odsetek wykorzystania
nagromadzonych osadów – z 13% w roku 2003 do 20,7% w roku 2005.
50
4.2.5 Odpady niebezpieczne
W 2002 r. gospodarka odpadami niebezpiecznymi wygl da a nast puj co (wg WIO SIGOP-W):
odzysk
23,5%,
unieszkodliwiono poza sk adowaniem
68,8%,
unieszkodliwiono przez sk adowanie
5,9%,
magazynowanie
1,8%.
W 2005 r. gospodarka odpadami niebezpiecznymi wygl da a nast puj co (wg WIOS SIGOP-W i
WBGO):
odzysk
30,4%,
unieszkodliwiono poza sk adowaniem
66,6%,
unieszkodliwiono przez sk adowanie
4,0%,
magazynowanie
1,1%.
Mo na zauwa
stopniowa popraw w gospodarce odpadami niebezpiecznymi – od 2002 r. wzrós
odsetek odpadów poddawanych procesom odzysku (o 6,9%), zmala natomiast odsetek odpadów
unieszkodliwianych poprzez sk adowanie (o 1,9%) i magazynowanych (o 0,7%) – tabela 4.2.5.1.
Tabela 4.2.5.1 Zagospodarowanie odpadów niebezpiecznych w Województwie Mazowieckim
w latach 2002 – 2005
Sposoby zagospodarowania odpadów niebezpiecznych w latach 2002 2005
Sposoby
2002
2003
2004
2005
zagospodarowania
Poddane odzyskowi
Unieszkodliwione w inny
sposób ni sk adowanie
Sk adowane
Magazynowane
Mg
%*
Mg
%*
Mg
%*
%*
19 721
57 833
23,5%
68,8%
19 871
74 727
19,1%
71,7%
15 625
58 822
19,2%
72,2%
30,4%
66,6%
4 949
1 519
5,9%
1,8%
7 430
2 201
7,1%
2,1%
4 874
2 160
6,0%
2,6%
4,0%
1,1%
* - bilans uwzgl dnia odpady zagospodarowane w danym roku, a wytworzone w latach ubieg ych
W sposobie zagospodarowania odpadów poprzez poddanie procesom odzysku przewa aj
w Województwie Mazowieckim nast puj ce metody: R3, R4, R9, R10 i R14. Inne odpady poddawane
procesom odzysku w procesach technologicznych: powtórna rafinacja olejów przepracowanych
(R9), odzysk srebra z roztworów utrwalaczy (R14, R4).
Odpady niebezpieczne odzyskiwane w najwi kszych ilo ciach od pojedynczych wytwórców to:
zu yty katalizator zawieraj cy metale (060405*); osady z dna zbiorników (160708*); ko uchy
z mechanicznej oczyszczalni cieków (190810*); szlamy z odwadniania olejów w separatorach
(130502*).
Unieszkodliwianie odpadów w inny sposób ni sk adowanie obejmuje ok. 67 % odpadów. Procesy te
polegaj na przekszta caniu fizycznym, chemicznym, biologicznym odpadów, rzadko w instalacjach
asnych, najcz ciej u profesjonalnych odbiorców z terenu kraju.
ród metod unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych przewa aj metody termiczne. Termicznie
unieszkodliwia si : odpady zaolejone – emulsje olejowo-wodne, osady z czyszczenia zbiorników po
substancjach ropopochodnych, oleje nienadaj ce si do regeneracji, zawieraj ce PCB, czy ciwa,
sorbenty, odpady z odt uszczania powierzchni, t uszcze (ko uchy t uszczowe) i osady zaolejone;
odpady z produkcji i stosowania zwi zków nieorganicznych, produktów syntezy organicznej; odpady
farb i lakierów, agrochemikalia i opakowania po nich, odpady szpitalne – medyczne i weterynaryjne,
leki; frakcje palne z odpadów komunalnych.
51
Prawie ca a ilo
odpadów poddana rozk adowi termicznemu w województwie zostaje
unieszkodliwiona w PKN ORLEN, w P ocku. Zak ad uruchomi trzy piece fluidalnego spalania i piec
obrotowy w celu unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, takich jak m.in. 050109* i 190810*.
Poza PKN ORLEN S.A, znacz ce ilo ci odpadów niebezpiecznych pochodz ce praktycznie z jednego
zak adu, które podlega y unieszkodliwieniu to: kwa ne odpady z obróbki i powlekania metali , cieki
cyjankaliczne i zawieraj ce chrom z ZE LAMINA w Piasecznie i pozosta
wodna z regeneracji
rozpuszczalników 070508 z TZF POLFA w Warszawie. Odpady grupy 11 podlega y neutralizacji,
a cz 07 tak e przekszta ceniu termicznemu.
Ponadto stosuje si tak e metody fizyczno-chemiczne (D9) – wytr canie zwi zków trudno
rozpuszczalnych, destylacja, krystalizacja, str canie, utlenianie, frakcjonowanie, zoboj tnianie
w zak adowych instalacjach, cementacja spoiwem hydraulicznym itd.
4.2.5.1 Odpady niebezpieczne wyst puj ce w strumieniu odpadów komunalnych
W analizowanych danych, pozyskanych zarówno z WUS, jak i ankietyzacji gmin, brak jest informacji
o procesach odzysku/unieszkodliwiania zebranych odpadów niebezpiecznych, za wyj tkiem miasta
sto ecznego Warszawy. W ankiecie miasta sto ecznego Warszawa, podano nast puj ce procesy
unieszkodliwiania odpadów:
zu yte baterie- unieszkodliwione innym sposobem,
baterie i akumulatory o owiowe- unieszkodliwione innym sposobem,
lampy fluorescencyjne i inne odpady zawieraj ce rt - unieszkodliwione innym sposobem,
drewno zawieraj ce substancje niebezpieczne - unieszkodliwione innym sposobem,
leki- termiczne przekszta canie.
Nale y nadmieni , e wype nianie ankiet przez gminy by o ca kowicie dobrowolne.
4.2.5.2 Odpady zawieraj ce PCB
W celu przedstawienia ilo ci odpadów PCB poddawanych poszczególnym procesom odzysku/
unieszkodliwiania pos ono si informacjami pochodz cymi z bazy SIGOP. Poni sze zestawienie
uwzgl dnia wszystkie rodzaje odpadów PCB wymienione w katalogu odpadów z wyj tkiem odpadów
o kodach 15 02 02* i 17 05 03*. Wy czenie to wi e si z faktem, e odpady o wymienionych
wcze niej kodach mog zawiera PCB, ale nie musz . Baza SIGOP nie wyszczególnia w obr bie
jednego rodzaju odpadów (np. 15 02 02*) ilo ci odpadów zanieczyszczonych PCB i ilo ci odpadów
zanieczyszczonych innymi substancjami (tabela 4.2.5.2.1).
52
Tabela 4.2.5.2.1 Ilo ci wytworzonych odpadów zawieraj cych PCB oraz sposoby post powania z tymi
odpadami w latach 2003-2005
Ilo ci odpadów [Mg]
unieszkodliwione
Rodzaj
rok
odpadów
wytworzone magazynowane
odzysk
poza
przez
sk adowaniem sk adowanie
2003
13 01 01* 2004
2005
2003
0
0
0
0,65
0
13 03 01* 2004
2005
2003
16 01 09* 2004
2005
2003
14,684
3,963
0
12,411
0
16 02 09* 2004
13,361
1,69
0
15,077
2005
9,696
0
0
11,474
0
2003
16 02 10* 2004
2005
2003
17 09 02* 2004
2005
ród o: baza SIGOP
Z informacji zamieszczonych w bazie SIGOP wynika, e w 2005 r. odpady zawieraj ce PCB
(16 02 09*) unieszkodliwiano tylko i wy cznie metod D10, a wi c poprzez termiczne
przekszta canie w instalacjach lub urz dzeniach zlokalizowanych na l dzie.
Na uwag zas uguje równie fakt, e ilo ci odpadów PCB poddane procesom unieszkodliwienia
w latach 2003 - 2005 s wi ksze ni przewidywa to harmonogram unieszkodliwiania
i dekontaminacji urz dze zawieraj cych PCB (tabela 5.4.1.) zamieszczonym w WPGO na lata 20042011.
4.2.5.3 Oleje odpadowe
Na podstawie informacji uzyskanych z bazy SIGOP przedstawiono w tabeli 4.2.5.3.1 ilo
odpadowych poddanych poszczególnym procesom odzysku i unieszkodliwiania.
53
olejów
Tabela 4.2.5.3.1 Ilo
i unieszkodliwiania
Rodzaj
odpadów
13 01
13 02
13 03
13 04
13 05
13 07
13 08
olejów odpadowych poddanych poszczególnym procesom odzysku
rok
Wytworzone
[Mg]
Magazynowane
[Mg]
2003
2004
2005
2003
2004
2005
2003
2004
2005
2003
2004
2005
2003
2004
2005
2003
2004
2005
2003
2004
2005
65,371
213,101
102,144
1522,980
1257,827
1454,792
73,976
48,573
47,653
1,690
0,7599
12699,976
11236,423
11 528,727
17,911
76,451
12,551
32,958
32,884
36,483
20,067
21,582
26,276
117,673
94,243
107,752
2,048
7,844
3,461
0,0
0,060
579,661
491,316
106,921
0,222
0,222
0,261
22,5
1,307
1,202
Odzysk
[Mg]
48,532
93,708
86,361
1671,731
1255,079
1421,028
69,316
40,106
51,916
0,990
3708,346
2093,436
1638,589
0,189
7,551
2,322
17,410
49,540
36,340
Unieszkodliwione
poza
sk adowaniem
[Mg]
Unieszkodliwione
przez
sk adowanie
[Mg]
3,914
119,385
10,047
22,608
21,013
13,640
4,164
3,275
4,420
0,7
0,700
8672,543
9209,197
10 273,833
17,5
68,90
20,190
11,150
4,547
0,248
0,0
0,0
0,0
0,0
-
Wg danych bazy SIGOP oleje odpadowe, w 2005 r. poddano nast puj cym kierunkom post powania,
zdefiniowanym w Ustawie o odpadach, jako procesy odzysku:
R9 powtórna rafinacja oleju lub inne sposoby ponownego wykorzystania oleju,
R14 – inne dzia ania polegaj ce na wykorzystaniu odpadów w ca ci lub cz ci,
R15 – przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu
4.2.5.4 Baterie i akumulatory
Sposób gospodarki odpadami z grupy 16 06 – Baterie i akumulatory opracowano na podstawie danych
WIO – SIGOP. W tabeli 4.2.5.4.1przedstawiono sposoby gospodarki odpadami z podgrupy 16 06
w latach 2002 – 2005.
Tabela 4.2.5.4.1Sposoby gospodarowania odpadami z podgrupy 16 06 – baterie i akumulatory w
latach 2002 – 2005 (wg WIO – SIGOP)
Rok
Jednostka
2002
2003
2004
2005
Poddane odzyskowi
Mg
1 504
1265
1 250
10,6
Magazynowane
Mg
204
163
111
842
Unieszkodliwione (poza
59
3 805
7
Mg
128
sk adowaniem)
Sk adowane
Mg
3 196
bd
bd
0,1
Struktura gospodarki z podgrupy 16 06 zmieni a si diametralnie – w 2002 r. wi kszo odpadów by a
sk adowana oraz poddawana procesom odzysku. W latach 20023 – 2004 g ównym sposobem by
odzysk i unieszkodliwianie poza sk adowaniem. W 2005 r. przewa aj ca masa odpadów by a
magazynowana.
54
4.2.5.5 Odpady zawieraj ce azbest
Odpady zawieraj ce azbest nie mog by poddawane procesom odzysku. Tak e unieszkodliwianie
chemiczne lub fizyczno – chemiczne, ze wzgl du na w ciwo ci azbestu, jest w praktyce trudne do
zrealizowania. Dlatego te , praktycznie jedynym sposobem unieszkodliwiania odpadów zawieraj cych
azbest na dzie dzisiejszy jest sk adowanie na odpowiednio przygotowanych do tego celu
sk adowiskach. Tabela 4.2.5.5.1 przedstawia ilo ci i rodzaje odpadów zawieraj cych azbest
poddanych procesom unieszkodliwiania na terenie Województwa Mazowieckiego w latach 2003 –
2005 (dane z Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony rodowiska w Warszawie, baza SIGOP).
Tabela 4.2.5.5.1 Ilo ci i rodzaje odpadów zawieraj cych azbest poddanych poszczególnym procesom
unieszkodliwiania na terenie Województwa Mazowieckiego w latach 2003 – 2005
Ilo odpadów unieszkodliwionych
[Mg]
Rodzaj odpadów rok
poza sk adowaniem przez sk adowanie
17 06 01*
17 06 05*
2003
2004
2005
2003
2004
2005
190,175
206,057
1,530
610,836
307,698
4,500
727,792
909,696
1557,753
2136,187
1827,162
1230,930
ród o: baza SIGOP
Ilo ci podane w powy szej tabeli pochodz z informacji przekazanych przez zak ady przemys owe.
Jak wynika z tabeli 4.2.5.5.1 odpady zawieraj ce azbest s przede wszystkim unieszkodliwiane przez
sk adowanie. Odpady azbestowe deponowane s w du ej mierze na sk adowiskach znajduj cych si
poza obszarem Województwa Mazowieckiego m.in. na sk adowisku odpadów przemys owych
„MOBRUK” w Wa brzychu (województwo dolno skie, powiat wa brzyski), na sk adowisku
odpadów w miejscowo ci Dalsze (województwo zachodniopomorskie, powiat my liborski, gmina
My libórz), zarz dzanym przez „EKO-MY L” Sp. z o.o. w My liborzu oraz na sk adowisku odpadów
w Marianowie (województwo zachodniopomorskie, powiat stargardzki, gmina Marianowo)
zarz dzanym przez Przedsi biorstwo „EKOMAR” Sp. z o.o. Nie jest mo liwe podanie ilo ci
unieszkodliwianych odpadów azbestowych pochodz cych z indywidualnych gospodarstw domowych,
gdy w wi kszo ci s one deponowane na tzw. „dzikich wysypiskach”.
4.2.5.6 rodki ochrony ro lin
W latach 2003-2006 nie by a przeprowadzana akcja likwidacji mogilników. Pomimo uzyskania przez
Mazowiecki Urz d Wojewódzki rodków finansowych w Narodowym Funduszu Ochrony rodowiska
i Gospodarki Wodnej nie uda o si rozstrzygn w odpowiednim terminie procedury przetargowej
wy onienia wykonawcy zadania likwidacji mogilników. Fundusze przeznaczone przez NFO iGW na
to zadanie zosta y anulowane. W roku 2006 powiat radomski og osi przetarg na likwidacj mogilnika
Du y Las. Zadanie zosta o zako czone w styczniu 2007 r.. Unieszkodliwiono 60 Mg
przeterminowanych pestycydów oraz wykonano rekultywacj ska onych gruntów i infrastruktury
betonowej obiektu.
Zatem do likwidacji pozostaje 11 mogilników i magazynów zawieraj cych
przeterminowanych pestycydów
55
cznie oko o 690 Mg
4.2.5.7 Zu yte urz dzenia elektryczne i elektroniczne wraz z substancjami zubo aj cymi
warstw ozonow
Jak wspomniano w rozdziale 4.1.5.7 system zbierania zu ytego sprz tu elektrycznego
i elektronicznego jest obecnie w fazie tworzenia, dlatego okre lenie ilo ci odpadów poddawanych
poszczególnym procesom odzysku/unieszkodliwiania jest niemo liwe. Tak e je li chodzi o urz dzenia
zawieraj ce substancje zubo aj ce warstw ozonow brak jest informacji na ten temat. Zu yte odpady
powinny by przekazywane do specjalistycznych firm zajmuj cych si unieszkodliwianiem tego typu
odpadów, posiadaj cych niezb dne wyposa enie i kwalifikacje (zgodnie z Ustaw o post powaniu
z substancjami zubo aj cymi warstw ozonow (Dz.U. Nr 52, poz. 537 z 2001 r. z pó n. zm.).
4.2.5.8 Wycofane z eksploatacji pojazdy
Zgodnie z obowi zuj cym prawodawstwem zu yte lub nienadaj ce si do u ytkowania pojazdy
powinny by przekazywane przez ostatniego w ciciela do dzia aj cej w oparciu o stosowne
zezwolenie wojewody stacji demonta u. Dostarczone do uprawnionych podmiotów (stacji demonta u)
pojazdy poddawane s najpierw procesowi osuszania (usuwanie substancji niebezpiecznych),
nast pnie procesom demonta u i segregacji na materia y poddawane recyklingowi materia owemu
i energetycznemu.
Ilo ci odpadów (16 01 04* i 16 01 06) wytworzonych w wyniku dzia alno ci stacji demonta u oraz
sposoby post powania z tymi odpadami w latach 2003-2005 przedstawiono pos uguj c si danymi
z bazy SIGOP (w zwi zku z brakiem mo liwo ci uzyskania wiarygodnych danych bezpo rednio od
prowadz cych stacje demonta u) w poni szej tabeli 4.2.5.8.1
Tabela 4.2.5.8.1 Ilo ci wytworzonych odpadów (16 01 04* i 16 01 06) oraz sposoby post powania
z tymi odpadami w latach 2003-2005
Ilo ci odpadów [Mg]
unieszkodliwione
Rodzaj
rok
odpadów
wytworzone magazynowane odzysk
przez
poza
sk adowaniem sk adowanie
2003
626,774
41,17
622,104
16 01 04* 2004
521,24
14,3
547,11
2005
838,54
6,96
845,88
2003
636,31
48,38
610,88
16 01 06
2004
656,638
15,845
676,913
2005
813,738
40,518
866,565
ród o: baza SIGOP
Z informacji zamieszczonych w bazie SIGOP wynika, e w 2005 r. odpady w postaci zu ytych lub
nienadaj cych si do u ytkowania pojazdów (16 01 04*) oraz zu ytych lub nienadaj cych si do
ytkowania pojazdów niezawieraj cych cieczy i innych niebezpiecznych elementów (16 01 06) by y
poddane procesom odzysku oznaczonym jako R14 – inne dzia ania polegaj ce na wykorzystaniu
odpadów w ca ci i cz ci.
4.2.5.9 Odpady medyczne i weterynaryjne
W celu przedstawienia ilo ci odpadów medycznych i weterynaryjnych poddawanych poszczególnym
procesom odzysku/unieszkodliwiania pos ono si informacjami pochodz cymi z bazy SIGOP.
W zestawieniu uwzgl dniono wszystkie rodzaje odpadów wraz ze sposobami post powania. Ilo ci
56
wytworzonych odpadów medycznych i weterynaryjnych wraz ze sposobami post powania z tymi
odpadami w 2005 r. przedstawiono w tabeli 4.2.5.9.1
Tabela 4.2.5.9.1 Ilo ci wytworzonych odpadów medycznych i weterynaryjnych wraz ze sposobami
post powania z tymi odpadami w 2005 r.
Ilo ci odpadów [Mg]
unieszkodliwione
Rodzaj
odpadów
wytworzone magazynowane
odzysk
poza
przez
sk adowaniem
sk adowanie
18 01 01
6,103
0,006
4,531
1,572
18 01 02*
141,050
0,051
141,050
18 01 03*
3 040,853
1,444
3 042,335
18 01 04
190,969
0,004
60,100
117,035
13,830
18 01 06*
25,059
26,290
18 01 07
0,625
0,625
18 01 08*
14,715
15,715
18 01 09
25,957
0,273
0,008
25,689
18 01 10*
0,002
0,002
18 01 82*
24,502
24,502
18 02 01
0,152
0,161
18 02 02*
15,173
2,707
13,399
18 02 03
0,167
0,166
0,029
18 02 05*
0,549
0,559
18 02 08
0,003
0,003
0,033
ród o: baza SIGOP
Z informacji zamieszczonych w bazie SIGOP wynika, e w 2005 r. odpady niebezpieczne medyczne
i weterynaryjne unieszkodliwiane by y nast puj cymi metodami:
D10 – Termiczne przekszta canie odpadów w instalacjach lub urz dzeniach zlokalizowanych
na l dzie,
D9- obróbka fizyko-chemiczna nie wymieniona w innym punkcie niniejszego za cznika,
w wyniku której powstaj odpady, unieszkodliwione za pomoc któregokolwiek z procesów
wymienionych w punktach od D1 do D12 (np. parowanie, suszenie, str canie),
D15 – magazynowanie w czasie któregokolwiek z procesów wymienionych w punktach od
D1 do D14 (z wyj tkiem tymczasowego magazynowania w czasie zbierania w miejscu, gdzie
odpady s wytwarzane),
D14 – przepakowywanie przed poddaniem któremukolwiek z procesów wymienionych
w punktach D1do D13,
D12- sk adowanie odpadów w pojemnikach w ziemi.
W wietle obowi zuj cego rozporz dzenia Ministra Zdrowia z dnia 23.12.2002 r. w sprawie
dopuszczalnych sposobów i warunków unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych
(Dz.U.Nr 8, poz.104) odpady medyczne i weterynaryjne mog by unieszkodliwiane w wyniku
zastosowania metod D10 oraz D9. W zwi zku z powy szym, stwierdzono, e w niektórych
przypadkach gospodarka odpadami jest prowadzona w sposób nieprawid owy z wykorzystanie
pozosta ych procesów, tj. D15, D14 oraz D12.
4.2.5.10 Zu yte opony
ównymi metodami odzysku zu ytych opon s :
R1 - wykorzystanie jako paliwa lub innego rodka wytwarzania energii,
R5 - recykling lub regeneracja,
57
R11 - wykorzystanie odpadów pochodz cych z któregokolwiek z dzia
wymienionych
w punktach od R1 do R9),
R13 – magazynowanie odpadów, które maja by poddane któremukolwiek z dzia
wymienionych w punktach od R1 do R12 (z wyj tkiem tymczasowego magazynowania
w miejscu, gdzie odpady s wytwarzane),
R14 - inne dzia ania polegaj ce na wykorzystaniu odpadów w ca ci lub w cz ci,
R15 – przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym recyklingu.
ównymi metodami unieszkodliwiania zu ytych opon s :
D9 – obróbka fizyczno –chemiczna,
D10 – termiczne przekszta canie odpadów w instalacjach lub urz dzeniach zlokalizowanych na
dzie,
D5 – sk adowanie.
Sposoby gospodarowania zu ytymi oponami w latach 2002 – 2005 przedstawia poni sza tabela:
Tabela 4.2.5.1. Gospodarka zu ytymi oponami w latach 2002 – 2005 wg WIO SIGOP-W
Unieszkodliwianie
Sk adowanie
Magazynowanie
Odzysk
poza sk adowaniem
Rok
Mg
%
Mg
%
Mg
%
Mg
%
2002
674
84,6%
86,6
10,8%
1,6
0,2%
151
19%
2003
970,3
88,8%
104,6
9,5%
161,6
14,8%
2004
1 190,2
93,2%
64,1
5%
192,4
15,1%
2005
1 324,6
88%
99
6,6%
0,38
0,02%
270
17,9%
W porównaniu z rokiem 2002 wzros a ilo zu ytych opon poddawanych procesom odzysku –
z 84,6% do 88%. Odzysk jest g ównym sposobem post powania ze zu ytymi oponami. Obni a si
natomiast odsetek zu ytych opon unieszkodliwianych poza sk adowaniem – z 10,8% w 2002 r. do
6,6% w 2005 r.. Na zbli onym, wysokim poziomie (od 14,8 – 19%) utrzymywa a si w latach 2002 –
2005 ilo magazynowanych zu ytych opon.
Ocenia si , e rocznie oko o 15% opon poddaje si bie nikowaniu (obecnie bie nikuje si g ównie
opony ci arowe, opony osobowe s bie nikowane w niewielkim stopniu), oko o 30% termicznemu
przekszta ceniu z odzyskiem energii (g ównie w cementowniach, przedsi biorstwach energetyki
cieplnej i kot owniach lokalnych), oko o 5% poddano regeneracji, a 12% pirolizie. Brak jest
informacji na temat ilo ci zu ytych opon wykorzystanych do produkcji granulatu oraz pozosta ych
metod odzysku zu ytych opon.
Cz
opon jest prawdopodobnie spalana w instalacjach nieprzystosowanych do tego celu, odpady te
równie mieszane z odpadami komunalnymi i deponowane na sk adowiskach Jest to post powanie
niezgodne z prawem, gdy zgodnie z art. 55 p.5 ustawy o odpadach zakazuje si sk adowania opon
i ich cz ci, z wy czeniem opon rowerowych i opon o rednicy zewn trznej wi kszej ni 1400 mm.
Obecnie trwa rozwój systemu selektywnego zbierania zu ytych opon. Istniej mo liwo ci techniczne
zapewniaj ce odzysk lub unieszkodliwienie (poza sk adowaniem) ca ego strumienia wytworzonych
odpadów. Problemem jest nielegalne spalanie cz ci zu ytych opon oraz deponowanie ich na
sk adowiskach.
58
4.3
Istniej ce systemy zbierania odpadów
4.3.1 Odpady komunalne
Na terenie Województwa Mazowieckiego mo na wyró ni nast puj ce systemy zbierania odpadów
komunalnych:
zbieranie odpadów niesegregowanych,
selektywne zbieranie odpadów do recyklingu materia owego,
selektywne zbieranie odpadów do recyklingu organicznego,
zbieranie odpadów niebezpiecznych,
zbieranie odpadów wielkogabarytowych,
zbieranie odpadów poremontowych.
4.3.1.1 System zbierania odpadów niesegregowanych
Na terenie województwa system zbierania odpadów niesegregowanych stanowi podstawowy
systemem zbierania odpadów komunalnych. Do gromadzenia odpadów wykorzystywane s ró nego
typu pojemniki o ró nej pojemno ci dostosowane do rodzaju i charakteru zabudowy (tereny miejskie,
wiejskie, zabudowa jedno lub wielorodzinna). Pojemniki s w asno ci gmin, natomiast pojemniki
ce w asno ci przedsi biorstw wywozowych, wydzier awiane s u ytkownikom. W ciciele
nieruchomo ci (osoby fizyczne, spó dzielnie i inne jednostki) zawieraj umowy z przedsi biorstwami
wywozowymi na odbiór i transport wytwarzanych odpadów komunalnych. Przedsi biorstwa
wywozowe zobligowane s do uzyskania zezwolenia na odbiór i transport odpadów komunalnych,
wydawanych przez w ciwy organ jednostki samorz dowej w ciwej ze wzgl du na miejsce
dzia alno ci prowadzonej przez w/w przedsi biorstwa.
Cz stotliwo
opró niania pojemników jest uzale niona od charakteru gminy. Na ogó ,
w przypadku zabudowy wielorodzinnej odpady wywo one s codziennie, natomiast w zabudowie
jednorodzinnej, odpady wywo one s w systemie raz na dwa tygodnie lub nawet raz na miesi c. Na
terenach wiejskich cz stotliwo wywozu odpadów realizowana jest najcz ciej raz na miesi c.
Cz stotliwo odbioru odpadów reguluj zapisy zawarte w Regulaminach utrzymania czysto ci
i porz dku w gminie oraz zapisy zawarte w umowach z firmami transportowymi.
4.3.1.2 Odpady zbierane selektywnie
Selektywne zbieranie odpadów do recyklingu materia owego
Szczegó owy zakres post powania z odpadami, w tym selektywne zbieranie odpadów zawarty jest
w Regulaminie utrzymania czysto ci i porz dku na terenie gminy uchwalanym przez gminy, który
dostosowany jest do wymogów zawartych w planach gospodarki odpadami dla gmin. Zasadniczo,
w selektywnym zbieraniu odpadów stosowane s dwa rozwi zania systemowe: zbieranie „u ród a”
oraz punkty dobrowolnego zbierania odpadów.
W niektórych gminach prowadzone jest zbieranie odpadów „u ród a” i odbywa si ono najcz ciej
w ramach zbierania odpadów zmieszanych tj.: papier i karton, plastik, metale i szk o realizowane
w systemie workowym. Ten typ zbierania odpadów jest charakterystyczny dla budownictwa
jednorodzinnego.
Dla budownictwa wielorodzinnego, system dobrowolnego zbierania odpadów odbywa si najcz ciej
w zainstalowanych zestawach czterech pojemników tj.: szk o bia e, szk o kolorowe; papier,
59
makulatura i karton; opakowania z plastiku oraz metale. Gmina dostosowuje pojemniki do potrzeb
swojego regionu. G ównie, dla obs ugi budownictwa wielorodzinnego instalowane s pojemniki
o pojemno ci 1,5 m3 - typu „dzwon”, 1,1 m3 - pojemniki siatkowe, jak równie pojemniki
o pojemno ci 240 litrów.
Dla gmin wiejskich tworzone s tzw. centralne punkty dobrowolnego zbierania odpadów. W punktach
tych ustawione s pojemniki (j. w.), do których mieszka cy gminy mog przynie odpady
wytworzone w gospodarstwach domowych.
Po podsumowaniu danych zamieszczonych w ankietach gmin, mo na równie zauwa , e
selektywne zbieranie odpadów prowadzone jest na szersz skal w szko ach, w których zbierane s
odpady frakcji suchej, jak równie zbierane s odpady niebezpieczne typu baterie.
Gminy Województwa Mazowieckiego w ramach prowadzenia edukacji ekologicznej, opracowuj
programy edukacyjne na temat selektywnego zbierania odpadów, celem poinformowania
mieszka ców o w ciwych sposobach prowadzenia selektywnego zbierania odpadów bezpo rednio w
gospodarstwach domowych.
Niektóre gminy (m.in. Miasto Ostro ka), przekaza y swoim mieszka com regulamin utrzymania
porz dku i czysto ci w gminie wraz z za czon ulotk dotycz
selektywnego zbierania odpadów za
po rednictwem przedsi biorców wiadcz cych us ugi w zakresie odbioru odpadów komunalnych
i wywozu nieczysto ci ciek ych, a tak e zarz dców spó dzielni mieszkaniowych i wspólnot.
Zbieranie odpadów wielkogabarytowych
Zbieranie odpadów wielkogabarytowych prowadzone jest bardzo sporadycznie na terenie gmin
Województwa Mazowieckiego. Zbieranie powy szych odpadów odbywa si w sposób akcyjny tzw.
„systemem wystawki”. Mieszka cy zostaj odpowiednio wcze niej powiadomieni o terminie odbioru
tych odpadów i wystawiaj odpady przed posesj . Z informacji uzyskanych z ankietyzacji gmin,
przeprowadzonej na zasadzie dobrowolno ci, wynika, e na terenie 32 gmin Województwa
Mazowieckiego funkcjonuje system zbierania odpadów wielkogabarytowych.
Zbieranie odpadów remontowych
System zbierania odpadów remontowych polega na wystawieniu przed posesj kontenera
przeznaczonego na odpady remontowo-budowlane, po uprzednim zg oszeniu przez wytwórc odpadu
pro by o odbiór odpadów do administratora budynku lub przedsi biorstwa wywozowego. Z informacji
uzyskanych z ankietyzacji gmin, przeprowadzonej na zasadzie dobrowolno ci, wynika, e na terenie
17 gmin Województwa Mazowieckiego funkcjonuje system zbierania odpadów remontowobudowlanych.
Selektywne zbieranie odpadów do recyklingu organicznego
Odpady ulegaj ce biodegradacji
W „Planie Gospodarki Odpadami w Województwie Mazowieckim na lata 2004-2011”
zaproponowano wdro enie nast puj cych systemów zbierania odpadów ulegaj cych biodegradacji:
bezpo rednio z domostw (zabudowa jednorodzinna),
z zastosowaniem pojemników ustawionych w bezpo rednim s siedztwie gospodarstw
domowych (zabudowa wielorodzinna),
poprzez bezpo redni dostaw odpadów do obiektów odzysku (g ównie z piel gnacji
terenów zielonych),
zbieranie zmieszanych odpadów komunalnych systemem dwupojemnikowym. Odpady
ulegaj ce biodegradacji zbierane razem z odpadami mineralnymi w jednym pojemniku.
W drugim pojemniku zbierane s wszystkie suche surowce wtórne oraz odpady
niebezpieczne przeznaczone do specjalistycznego unieszkodliwienia.
60
W wyniku ankietyzacji gmin, stwierdzono, e zbieranie odpadów ulegaj cych biodegradacji
prowadzono w nast puj cych gminach: Mszczonów, yrardów (powiat yrardowski), Bie
(powiat
uromi ski), Policzna (powiat zwole ski), Stro reby (powiat p ocki) – zbieranie w systemie
pojemnikowym.
Selektywne zbieranie odpadów i ich kompostowanie w kompostowniach przydomowych (zabudowa
jednorodzinna zarówno tereny miejskie, jak i wiejskie) prowadzono w nast puj cych gminach:
Glinojeck (powiat ciechanowski), Legionowo (powiat legionowski), osice i Platerów (powiat
osicki), Lelis (powiat ostro cki), Pruszków (powiat pruszkowski).
Po analizie informacji zawartych w ankietach, mo na stwierdzi , i na terenie Województwa
Mazowieckiego nie by o realizowane zbieranie odpadów ulegaj cych biodegradacji w systemie
dwupojemnikowym
Reasumuj c, mo na stwierdzi , e zbieranie odpadów ulegaj cych biodegradacji na terenie
Województwa Mazowieckiego w okresie sprawozdawczym nie funkcjonowa o w sposób prawid owy.
Dzia ania w propagowaniu powy szego, zapocz tkowano dopiero na terenie zaledwie kilku gmin
województwa w latach 2005-2006. W zwi zku z powy szym, proponuje si kontynuowanie szeroko
zakrojonej akcji edukacyjno-informacyjnej w województwie, w zakresie u wiadomienia mieszka com
celowo ci prowadzenia zbierania odpadów ulegaj cych biodegradacji.
4.3.3 Odpady z sektora gospodarczego
Specyfika odpadów wytwarzanych w sektorze gospodarczym polega na tym, e ka dy wytwórca
i posiadacz odpadów jest odpowiedzialny za sposób post powania z odpadami, dysponuj c pewn
swobod wyboru metody zbierania, transportu i zagospodarowania tych odpadów (z wyj tkiem
odpadów, w odniesieniu do których Ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r. narzuca okre lone
sposoby post powania). Ograniczeniami, a jednocze nie wytycznymi s w tym przypadku zapisy
prawa w zakresie gospodarki odpadami oraz aspekty ekonomiczne.
System zbierania odpadów dla sektora gospodarczego w Województwie Mazowieckim ulega od
2002 r. stopniowemu rozwojowi i sk ada si z nast puj cych elementów:
wytwórców i posiadaczy odpadów,
podmiotów gospodarczych wiadcz cych us ugi w zakresie zbierania, transportu, odzysku
i unieszkodliwiania odpadów,
organizacji odzysku.
Odpady usuwane s najcz ciej na zasadzie podstawienia przez przedsi biorstwo wywozowe
pojemnika na zlecenie i koszt wytwarzaj cego odpady.
Wytwórców odpadów mo na podzieli umownie na trzy grupy:
Grupa I - wytwórcy wytwarzaj cy du e ilo ci odpadów, gromadz cych odpady w sposób selektywny,
a nast pnie w miar mo liwo ci technologicznych i ekonomicznych poddaj cych je procesom
odzysku lub unieszkodliwiania. Podmioty te posiadaj zazwyczaj w asne, wykwalifikowane s by
ochrony rodowiska, transport i baz techniczn do przeróbki odpadów, cz sto ze sk adowiskami.
Grupa ta cz sto sama wiadczy us ugi w ramach zbierania odpadów od mniejszych wytwórców.
Grupa II - reprezentowana przez mniejszych wytwórców odpadów, którzy ze wzgl du na swoj skal
lub charakter prowadzonej dzia alno ci nie maj
mo liwo ci samodzielnego zbierania
i zagospodarowania odpadów we w ciwy sposób. Korzystaj oni najcz ciej z us ug wiadczonych
przez wykwalifikowane i wyspecjalizowane podmioty zewn trzne.
Grupa III – tworz j podmioty, które wytwarzaj niewielk , w porównaniu do poprzednich grup,
ilo odpadów, w zwi zku z czym cz sto umykaj one obecnym statystykom i systemowi nadzoru
i kontroli. Jest to tzw. „szara strefa odpadowa” – wytwórcy, o których wiadomo na pewno,
e wytwarzaj odpady, natomiast nie ma informacji, w jaki sposób i gdzie ma to miejsce. Ta grupa
wytwórców reprezentuje tzw. ród a rozproszone i produkuje szeroki zakres odpadów. W badaniach
ankietowych wytwórcy ci najcz ciej unikaj odpowiedzi zwi zanych z tematem zbierania i dalszej
gospodarki odpadami, co sugeruje, e odbywa si to w sposób niezgodny z prawem i normami
61
ochrony rodowiska. Najbardziej prawdopodobne jest w czanie odpadów pochodz cych
z dzia alno ci w strumie odpadów komunalnych, o ile inne post powanie nie jest uzasadnione
ekonomicznie.
Dodatkowo, istnieje stale rozwijaj ca si sie zbiorki zu ytych opon obejmuje: punkty serwisowe
ogumienia (podstawowe ród o zu ytych opon), firmy eksploatuj ce pojazdy, zak ady demonta u
pojazdów, gminy i osoby fizyczne. Ilo zbieranych zu ytych opon zale y od sezonu, najwi cej opon
pozyskuje si w okresie wymian jesienno-zimowej i wiosennej. W zwi zku z rozwi zaniem
ustawowym z 11 maja 2001 r., w którym opony zosta y obj te op at produktow , producenci
i importerzy opon utworzyli Centrum Utylizacji Opon Organizacj Odzysku S.A. Zajmuje si ono
tworzeniem kompleksowego systemu zbiorki, odzysku i unieszkodliwiania zu ytych opon, prowadz c
wspó prac
z operatorami logistycznymi oraz firmami zajmuj cymi si
odzyskiem lub
unieszkodliwianiem opon.
4.3.4 Osady ciekowe
Komunalne osady ciekowe w Województwie Mazowieckim gromadzone by y w latach 2002 -2006
na terenie oczyszczalni, w których powsta y. Najcz stszym sposobem zbierania jest magazynowanie
osadów na poletkach osadowych lub innym wydzielonym zbiorniku, do czasu wywiezienia poza teren
oczyszczalni. W mniejszych obiektach stosowanym cz sto sposobem jest rozprowadzenie osadów na
terenie samego obiektu, w celu nawo enia gleby lub ukszta towania warstwy glebotwórczej.
W przypadku mniejszych obiektów cz sta praktyka jest wywóz osadów do wi kszej oczyszczalni,
gdzie nast puje ich przerób i/lub dalsze zagospodarowanie.
4.3.5 Odpady niebezpieczne
Odpady niebezpieczne zbierane s na terenie wytwarzaj cych je podmiotów, przez pracowników lub
specjalistyczne firmy posiadaj ce stosowne zezwolenia. Odpady niebezpieczne zbierane s najcz ciej
selektywnie do wydzielonych pojemników, odbieranych przez podmiot transportuj cy je do miejsca
odzysku lub unieszkodliwienia. Cz
du ych zak adów poddaje odpady niebezpieczne procesom
odzysku lub unieszkodliwiania we w asnych instalacjach. Cz
odpadów zbierana jest przy udziale
organizacji odzysku. Na terenie województwa tworzone s lub rozwijane sieci zbierania
poszczególnych rodzajów odpadów, np. wietlówek, baterii i akumulatorów, zu ytych olejów.
4.3.5.1 Odpady niebezpieczne wyst puj ce w strumieniu odpadów komunalnych
W Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami na lata 2004-2011 zaproponowano do wdro enia
nast puj ce systemy zbierania odpadów niebezpiecznych wyst puj cych w strumieniu odpadów
komunalnych:
zbieranie w punktach zbiorczych (GPZON): odpady donoszone s przez mieszka ców do
punktów zbiorczych..
regularny, bezp atny odbiór odpadów przez specjalistyczny samochód.
zbieranie poprzez sie handlow np. apteki, sklepy ze rodkami ochrony ro lin, serwisy
telefonów komórkowych itp.
zbieranie odpadów niebezpiecznych prowadzone w planowanych regionalnych zak adach
odzysku i unieszkodliwiania odpadów.
W wyniku analizy informacji stwierdzono, e najcz stszym systemem zbierania odpadów jest system
pojemnikowy. W systemie tym zbierane s przede wszystkim zu yte baterie i przeterminowane
lekarstwa oraz bardzo sporadycznie zu yte wietlówki. Pojemniki ustawione s w aptekach
(przeterminowane lekarstwa), punktach handlowych, szko ach i instytucjach u yteczno ci publicznej
62
(zu yte baterie i wietlówki). Ponadto sporadycznie zbierane s opakowania po przeterminowanych
rodkach ro lin oraz opakowania po farbach
Drugim systemem zbierania odpadów niebezpiecznych jest ich donoszenie przez mieszka ców do
utworzonych na terenie gminy GPZON tj. Gminnych Punktów Zbierania Odpadów Niebezpiecznych.
Wg uzyskanych informacji na terenie województwa utworzono 10 takich punktów. Zlokalizowane one
w nast puj cych gminach:
Ka uszyn (powiat mi ski),
upno, Nowy Duninów, Staro reby, S ubice (powiat p ocki),
gmina Mochowo – 2 punkty(powiat sierpecki),
miasto i gmina Przysucha, gmina Rusinów (powiat przysuski),
gmina Somianka (powiat wyszkowski).
W GPZON zbierane s zu yte baterie i akumulatory, zu yte wietlówki, zu yty sprz t elektryczny
i elektroniczny, opakowania po farbach.
Kolejnym systemem zbierania jest bezp atny odbiór od mieszka ców poprzez system mobilny
(samochód). Odbiór taki jest prowadzony tylko w dwóch gminach województwa tj. gmina Sanniki
(powiat gostyni ski) oraz gmina Bielsk (powiat p ocki). W gminie Sanniki zbierane s w ten sposób
zu yte baterie i akumulatory oraz zu yte wietlówki, natomiast w gminie Bielsk – zu yte baterie,
wietlówki, przeterminowane leki, opakowania po SOR oraz zu yty sprz t elektryczny i elektroniczny
– odbiorniki telewizyjne.
Na terenie województwa nie jest realizowany system zbierania odpadów niebezpiecznych prowadzony
w planowanych regionalnych zak adach odzysku i unieszkodliwiania odpadów.
Reasumuj mo na stwierdzi , e na terenie województwa zapocz tkowano zbieranie odpadów
niebezpiecznych wyst puj cych w strumieniu odpadów komunalnych. Jednak e funkcjonuj ce
obecnie systemy zbierania odpadów ró ni si nieznacznie od zaproponowanych w Planie. Dotyczy to
w szczególno ci bardzo rozpowszechnionego systemu pojemnikowego. W zwi zku z powy szym
proponuje si uwzgl dni ten rodzaj zbierania przy aktualizacji Wojewódzkiego Planu Gospodarki
Odpadami na lata 2007-2011 z uwzgl dnieniem lat 2012-2015.
4.3.5.2 Odpady zawieraj ce PCB
Na terenie Województwa Mazowieckiego nie istnieje aden zorganizowany system zbierania odpadów
zawieraj cych PCB. Posiadacze tych odpadów, w celu usuni cia i/lub unieszkodliwienia PCB,
powinni zwróci si bezpo rednio do firm zajmuj cych si zbieraniem, dekontaminacj oraz
unieszkodliwianiem urz dze i odpadów zawieraj cych PCB.
4.3.5.3 Oleje odpadowe
Odpady olejowe w du ych zak adach na terenie Województwa Mazowieckiego odbierane by y przez
firmy specjalistyczne trudni ce si zbieraniem: olejów przepracowanych, emulsji olejowo-wodnych,
szlamów zaolejonych oraz prowadz ce serwis separatorów olejowych i odstojników. Nie istnia
zorganizowany system zbierania olejów odpadowych w sektorze ma ych i rednich przedsi biorstw
i indywidualnych u ytkowników.
63
4.3.5.4 Baterie i akumulatory
Aktualnie na terenie kraju funkcjonuj 3 firmy zajmuj ce si zbieraniem i odzyskiem akumulatorów
kwasowo-o owiowych. Na terenie Województwa Mazowieckiego dzia a instalacja do odzysku
i unieszkodliwiania baterii i akumulatorów – Pro-Eko w Piasecznie. Pozosta e firmy to:
ZGH „Orze Bia y” S.A. w Bytomiu (moc przerobowa 100 tys. Mg akumulatorów),
„Baterpol” Sp. z o.o. w wi toch owicach (moc przerobowa 70 tys. Mg).
Zu yte akumulatory Ni-Cd przerabiane s w firmie MarCo Ltd. w Rudnikach ko o Cz stochowy.
Firmy te posiadaj w asn sie zbierania akumulatorów kwasowo-o owiowych obejmuj
teren
ca ego kraju, tak e Województwa Mazowieckiego.
Zbieranie baterii i akumulatorów ma ogabarytowych funkcjonuje w ograniczonym zakresie, gdy
odpady te powstaj w du ym rozproszeniu. W Warszawie dzia a - Reba Organizacja Odzysku S.A. najwi ksza w Polsce organizacja odzysku baterii i akumulatorów ma ogabarytowych.
W zakresie pozosta ych typów baterii i akumulatorów w Województwie Mazowieckim tworzone s
aktualnie systemy zbierania.
4.3.5.5 Odpady zawieraj ce azbest
System zbierania, transportu i unieszkodliwiania odpadów zawieraj cych azbest powinien by
prowadzony w oparciu o zapisy aktualnie obowi zuj cych aktów prawnych dotycz cych ww.
problematyki. cis e przestrzeganie procedur ma na celu zapewnienie usuni cia wyrobów
azbestowych w sposób bezpieczny dla rodowiska i zdrowia ludzkiego. Jak wykaza a analiza stanu
aktualnego w tym zakresie, realizacja procedur odbywa si nie w pe ni. Przedsi biorcy zajmuj cy si
zbieraniem i transportem odpadów zawieraj cych azbest najcz ciej spe niaj stawiane im wymagania
w zakresie posiadania stosowanych pozwole i decyzji oraz wywi zuj si z na onych na nich
przepisami obowi zków. Za nieprawid owe nale y stwierdzi post powanie podmiotów b cych
cicielami wyrobów zawieraj cych azbest (przede wszystkim osoby nie b ce przedsi biorcami).
Przyczynami takiego stanu rzeczy s przede wszystkim:
niska wiadomo ekologiczna mieszka ców;
brak rodków finansowych.
Nast pstwem takiego stanu rzeczy jest pozbywanie si odpadów azbestowych (najcz ciej p yt
eternitowych pochodz cych z pokry
dachowych) w sposób ca kowicie niezorganizowany
w miejscach nieprzeznaczonych do tego celu – np. w lasach (tzw. „dzikie wysypiska”).
Istotn luk w aktualnie funkcjonuj cym systemie zbierania, transportu i unieszkodliwiania odpadów
zawieraj cych azbest na terenie Województwa Mazowieckiego jest brak spe niaj cej wymogi prawne
i rodowiskowe instalacji do unieszkodliwiania azbestu – sk adowiska odpadów niebezpiecznych lub
wydzielonej kwatery do sk adowania odpadów azbestowych na którym z funkcjonuj cych obiektów.
4.3.5.6 rodki ochrony ro lin
Aktualnie racjonaln gospodark
rodkami ochrony ro lin ( .o.r.) tj. nabywanie w ilo ciach
niezb dnych dla bie cych potrzeb, wymusi y wysokie ceny rodków. W efekcie przeterminowaniu
ulegaj nieznaczne ilo ci rodków ochrony ro lin. Powstaj natomiast odpady opakowaniowe po .o.r.
System zbierania opakowa po .o.r. regulowany jest przez Ustaw z dnia 11 maja 2001 r.
o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. Nr 63, poz. 638 z pó n. zmianami).
Ssprzedaj cy s zobowi zani do pobrania kaucji ustalonej przez producenta lub importera
w wysoko ci od 10-30% ceny rodka niebezpiecznego oraz zwrotu zu ytego opakowania po tych
rodkach. W przypadku braku mo liwo ci wywi zania si z tego obowi zku sprzedawców,
producenci i importerzy s zobowi zani do odbierania na w asny koszt opakowa wielokrotnego
ytku, w tym opakowa po wykorzystanych .o.r. oraz zwrotu pobranej kaucji. Równi z opakowania
64
donosze przez indywidualnych u ytkowników do GPZON powsta ych na terenie gmin (np.
w gminie Bielsk).
4.3.5.7 Zu yte urz dzenia elektryczne i elektroniczne wraz z substancjami zubo aj cymi
warstw ozonow
Na terenie Województwa Mazowieckiego nie istnieje zorganizowany system zbierania zu ytych
urz dze elektrycznych i elektronicznych wraz z substancjami zubo aj cymi warstw ozonow .
Odpady te w du ej cz ci znajduj si w strumieniu odpadów komunalnych b
s deponowane na
„dzikich wysypiskach”.
Pocz wszy od 2005 r. obowi zuje na terytorium Polski ustawa z dnia 29 lipca o zu ytym sprz cie
elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495). Jest to regulacja prawna oparta na
koncepcji rozszerzonej odpowiedzialno ci producenta. Istot ustawy jest stworzenie warunków dla
zapewnienia odpowiedniego poziomu zbierania, odzysku i recyklingu zu ytego sprz tu elektrycznego
i elektronicznego.
System jest obecnie w fazie tworzenia, w pe ni powinien funkcjonowa od 1 stycznia 2008 r.. Poni ej
zaprezentowano schemat systemu gospodarowania zu ytym sprz tem elektrycznym i elektronicznym
zgodny z polskimi przepisami.
S prz t
wyprodu ko wan y
w kraju
S prz t z imp ortu
W PRO W ADZAJ CY SPR Z T
ELEKTRYC ZNY I ELEKTRO NICZNY
ORGANIZ ACJ A ODZ YSKU S PRZ TU
E LEKT RYCZNE GO I E LEKTRONICZNEGO
S prz t
na byty wew n trzws pó lno towo
U YTKO W NICY SPRZ TU
ZBIERAJ CY ZU YTY SPR Z T
ELEKTRYC ZNY I ELEKTRO NICZNY
P ONO W N E U YC IE
SP RZ TU
W CA
CI L UB
W CZ
CI
PUN KTY ZBIERANIA
Z U Y T E G O S P R Z TU
P R O W A D Z C Y Z AK AD P R Z E T W A R Z A N IA
Z U Y T E G O S P R Z TU
P R O W AD Z C Y
D ZIA ALN O
W Z A K R E S IE
R EC Y K LIN G U
PR O W AD Z C Y
D ZIA AL NO
W ZAK R E SIE
I N N Y C H N I R E C Y K L IN G
P R O C E SÓ W O D ZY S KU
P RO W AD Z AC Y
D Z IA A L N O
W Z AK R ES IE
U N IES Z K O D LIW IAN IA
Rysunek 4.3.5.7 System gospodarowania zu ytym sprz tem elektrycznym i elektronicznym (za Kpgo)
4.3.5.8 Wycofane z eksploatacji pojazdy
Istniej cy system zbierania pojazdów wycofanych z eksploatacji opiera si o funkcjonuj ce na
obszarze Województwa Mazowieckiego stacje demonta u pojazdów posiadaj ce stosowane
zezwolenia Wojewody Mazowieckiego oraz o punkty zbierania pojazdów równie legitymuj ce si
stosownymi dokumentami uprawniaj cymi do prowadzenia dzia alno ci (ich wykaz znajduje si na
stronie internetowej Mazowieckiego Urz du Wojewódzkiego). Dodatkowo na obszarze województwa
zlokalizowana jest jedna linia do strz pienia z omu.
65
Stowarzyszenie Forum Recyklingu Samochodów (FORS) wskazuje na jeszcze jeden istotny element
charakteryzowanego systemu– tzw. szar stref . Aktualnie bowiem tylko co 10. samochód trafia do
dzia aj cej legalnie stacji demonta u pojazdów.
4.3.5.9 Odpady medyczne i weterynaryjne
System zbierania odpadów medycznych na terenie placówek s by zdrowia jest prowadzony
w oparciu o wewn trzne procedury obowi zuj ce w poszczególnych jednostkach s by zdrowia.
W zwi zku z brakiem szczegó owych informacji nie mo na jednoznacznie oceni prawid owo ci
funkcjonowania zbierania. Jednak e zg aszane przez niektóre jednostki s by zdrowia, zadania
inwestycyjne i modernizacyjne do wykonania, wskazuj
na dostosowanie procedur do
obowi zuj cych wymaga .
W zwi zku z brakiem szczegó owych informacji w zakresie systemu zbierania odpadów
weterynaryjnych równie nie mo na oceni jednoznacznie prawid owo ci funkcjonowania systemu.
4.4
Instalacje do odzysku/unieszkodliwiania odpadów
4.4.1 Odpady komunalne
Instalacje do odzysku odpadów komunalnych
Wg informacji zawartych w WPGO na lata 2004-2011, na terenie Województwa Mazowieckiego
w 2002 r. funkcjonowa y nast puj ce obiekty do odzysku odpadów:
dwa kompleksowe zak ady gospodarki odpadami komunalnymi o cznej mocy przerobowej
173 000 Mg/rok (w tym ZUSOK – 128 000 Mg/rok oraz ZUOK Kobierniki – 45 000 Mg/rok),
10 sortowni (poza ZUSOK i ZUOK), w tym 4 sortownie przyjmuj ce odpady zmieszane i 6
sortowni przyjmuj cych odpady z selektywnego zbierania o cznej mocy przerobowej
328 635 Mg/rok,
5 kompostowni (poza ZUSOK i ZUOK), w tym 3 pryzmowe i dwie z biostabilizatorem
bnowym obrotowym o cznej mocy przerobowej 254 950 Mg/rok (w tym brak danych
o mocy przerobowej kompostowni w Susku).
W 2005 r. na terenie województwa funkcjonowa o tylko 8 sortowni o cznej mocy przerobowej
291 675 Mg/rok, natomiast ilo kompostowni pozosta a niezmieniona. W 2006 r. zwi kszy a si ilo
sortowni do 9 oraz ilo kompostowni do 6. W wyniku prowadzonych zmian ilo ciowych instalacji,
zmianie uleg y równie moce przerobowe. W 2006 r. zwi kszy a si moc przerobowa funkcjonuj cych
sortowni o 41 000 Mg/rok, czyli do 332 675 Mg/rok, natomiast moc przerobowa kompostowni
pozostaje bez zmian. Wynika to z faktu, i w 2006 r., wg informacji uzyskanych ze Starostwa
Powiatowego w Sierpcu, w dniu 2.12.2005 r. cofni ta zosta a decyzja na prowadzenie dzia alno ci
w zakresie odzysku odpadów dla kompostowni w Susku. Zarz dzaj cy t kompostowni nie
przed yli informacji n.t. mocy przerobowej powy szej instalacji.
Instalacje do unieszkodliwiania odpadów komunalnych
Instalacja do termicznego przekszta cania odpadów
Jedyna w Województwie Mazowieckim instalacja do termicznego przekszta cania odpadów
funkcjonuje na terenie zak adu ZUSOK w Warszawie. Maksymalna moc przerobowa instalacji wynosi
57 000 Mg. W 2002 r., w instalacji tej unieszkodliwiono wst pnie przesegregowane odpady
komunalne w ilo ci 35 868 Mg, natomiast w 2005 r. – 44 380 Mg. Jak wynika z przytoczonych
danych, zwi kszy a si ilo
odpadów unieszkodliwianych w powy szej instalacji osi gaj c
maksymaln wydajno tej instalacji (wielko przerobowa instalacji termicznej waha si w granicach
66
6 Mg/h, co daje maksymaln ilo odpadów unieszkodliwionych rocznie w granicach 45 000 Mg).
Wytworzona w tym procesie energia jest wykorzystana w produkcji energii elektrycznej, która
cz ciowo jest sprzedawana do sieci pa stwowej. Proponuje si rozwa
mo liwo zwi kszenia
wydajno ci instalacji poprzez budow II linii do termicznego przekszta cania odpadów, w celu
zwi kszenia efektywno ci unieszkodliwiania odpadów
Sk adowiska odpadów
Podstawowym procesem unieszkodliwiania odpadów komunalnych na terenie Województwa
Mazowieckiego jest deponowanie odpadów na sk adowiskach. Zestawienie syntetyczne
charakteryzuj ce sk adowiska odpadów w 2005 r. w porównaniu do 2002 r. przedstawiono w tabeli
4.4.1.1.
Tabela 4.4.1.1. Zestawienie danych o sk adowiskach odpadów funkcjonuj cych w 2005 r. na terenie
Województwa Mazowieckiego w odniesieniu do 2002 r.
Wyszczególnienie
Jednostka
2002
2005
Ilo czynnych sk adowisk
szt.
134*
115
Powierzchnia ca kowita
ha
330,92
262,11
Powierzchnia wykorzystana
ha
200,04
140,23
Monitoring, w tym:
- wody powierzchniowe
szt.
9
10
- wody podziemne
szt.
69
82
- odcieki
szt.
13
46
- gaz sk adowiskowy
szt.
4
26
- uszczelnienie dna
szt.
15
44
Ilo zamkni tych sk adowisk
szt.
104
122
* Wg informacji WIO , sk adowisko Roz ogi w Woli Kra niczej w 2005 r. jest zakwalifikowane, jako
sk adowisko przemys owe (w 2002 r. funkcjonowa o, jako sk adowisko balastowe w grupie
sk adowisk komunalnych)
ród o: WIO
W wyniku przeprowadzonej analizy, stwierdzono, e:
ilo czynnych sk adowisk na terenie Województwa Mazowieckiego zmniejszy a si o 18
obiektów (sk adowiska zosta y zamkni te),
powierzchnia ca kowita zajmowana przez sk adowiska zmniejszy a si o ok. 12% w stosunku
do powierzchni zajmowanej w 2002 r.,
powierzchnia wykorzystana przez funkcjonuj ce sk adowiska zmniejszy a si o ok. 18%
w stosunku do powierzchni wykorzystywanej w 2002 r.,
zwi kszy a si ilo sk adowisk prowadz cych monitoring: wód powierzchniowych w bardzo
niewielkim stopniu (1 sk adowisko), wód podziemnych (o 43 sk adowiska), odcieki (o 33
sk adowiska) oraz gaz sk adowiskowy (o 22 sk adowiska).
Reasumuj c mo na stwierdzi , e pomimo obowi zuj cego Rozporz dzenia Ministra rodowiska
z dnia 9 grudnia 2002 r w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu
sk adowisk odpadów. (Dz. U. nr 220., poz. 1858) nie wszystkie funkcjonuj ce sk adowiska spe niaj
jego wymogi w zakresie monitoringu. Sytuacja ta mo e wynika z braku rodków finansowych na
inwestycje na sk adowiskach odpadów, a prowadzenie dalszych inwestycji mo e nie by op acalne,
gdy sk adowisko w krótkiej perspektywie czasu przeznaczone jest do likwidacji.
Wykaz funkcjonuj cych i zamkni tych sk adowisk przedstawiono w za czniku 2., wykaz sk adowisk
w trakcie rekultywacji przedstawiono w za czniku 3, natomiast wykaz sk adowisk, na których
prowadzony jest monitoring po rekultywacji przedstawiono w za czniku 4.
67
4.4.2 Odpady opakowaniowe
W Województwie Mazowieckim stworzy a si sie instalacji do recyklingu i odzysku odpadów
opakowaniowych. Realizowane przedsi wzi cia maj g ównie charakter inwestycji sektora
gospodarczego tj. odzysk lub unieszkodliwianie we w asnych instalacjach, na podstawie zezwole na
odzysk lub unieszkodliwianie lub wspólny odzysk lub unieszkodliwianie z odpadami komunalnymi,
tam gdzie jest to mo liwe (sortownie, kompostownie oraz zak ad termicznego unieszkodliwiania
odpadów w Województwie Mazowieckim, patrz rozdzia 4.4.1).
Odpady opakowaniowe s poddawane procesom odzysku i recyklingu na terenie województwa jak
i poza nim. W Województwie Mazowieckim istniej g ównie zak ady recyklingu odpadów z papieru
i tworzyw sztucznych. W za czniku 5 zosta y przedstawione instalacje do przetwarzania odpadów
opakowaniowych .
4.4.3 Odpady z sektora gospodarczego
Wed ug informacji zawartych w WPGO na lata 2004-2011, na terenie Województwa Mazowieckiego
w 2002 r. funkcjonowa o 213 instalacji i urz dze do odzysku oraz 9 instalacji i urz dze do
unieszkodliwiania odpadów innych ni niebezpieczne i komunalne (w tym 3 instalacje do termicznego
przekszta cania odpadów). Wed ug WBGO i WIO , na terenie Województwa Mazowieckiego
w 2005 r. funkcjonowa y 132 instalacje i urz dzenia do odzysku oraz 9 instalacji i urz dze do
unieszkodliwiania odpadów innych ni niebezpieczne i komunalne (w tym 3 instalacje do termicznego
przekszta cania odpadów) oraz zlokalizowanych by o 14 sk adowisk odpadów innych ni komunalne
(w tym 12, na których w 2005 r. deponowano odpady).
Ponad 66% obiektów to instalacje stosuj ce procesy oznaczone kodem R14 (inne dzia ania polegaj ce
na wykorzystaniu odpadów w ca ci lub cz ci) oraz R5 (recykling i regeneracja innych materia ów
nieorganicznych) i R4 (recykling lub regeneracja metali i zwi zków metali).
W województwie w 2002 r. zlokalizowanych by o 16 sk adowisk odpadów innych ni komunalne,
a w 2005 r. – 12 takich obiektów. Zinwentaryzowano tak e 18 nieczynnych sk adowisk odpadów
przemys owych. Na 15 sk adowiskach odpadów komunalnych dopuszczono sk adowanie odpadów
przemys owych.
Wykaz instalacji do odzysku/unieszkodliwiania odpadów z sektora gospodarczego przedstawiono
w za czniku 6.
4.4.4 Osady ciekowe
Na terenie Województwa Mazowieckiego w 2005 r. funkcjonowa y trzy obiekty do odzysku osadów
ciekowych:
Kompostownia w Garwolinie, moc przerobowa 2 640 Mg/rok, metoda R14,
Linia technologiczna do produkcji materia u Stabirol w Wierzbicy, Moz przerobowa 210 000,
metoda R10,
Kompostownia w Grodzisku Mazowieckim, moc przerobowa 25 000, metoda R3.
68
4.4.5 Odpady niebezpieczne
Wytwarzane w Województwie Mazowieckim odpady niebezpieczne przez podmioty gospodarcze
poddawane s procesom odzysku i unieszkodliwiania w instalacjach zlokalizowanych na terenie
Województwa Mazowieckiego, jak i na terenie kraju. Wykaz funkcjonuj cych instalacji do odzysku
lub unieszkodliwiania odpadów przedstawiono w tabeli 4.4.5.1.
Tabela 4.4.5.1 Wykaz funkcjonuj cych instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów na
terenie Województwa Mazowieckiego
ciciel instalacji
Rodzaj instalacji
Moc przerobowa
Rodzaj odpadu
-piec obrotowy: 3000 ton
odpady z grup
w tym 1500 dla odpadów
05,06,07,08,12,13,14,
Instalacje
PKN ORLEN S.A.,
z zewn trz
15,16,19
termicznego
ock
-piece fluidalne: 45000 ton
unieszkodliwiania
w tym 10000 ton dla
odpady z grup
odpadów z zewn trz
05, 13, 16, 19
neutralizator cieków
cyjankowych – 9 000 Mg/r,
Zak ady
Instalacja do
neutralizator cieków
Elektronowe
neutralizacji cieków chromowych – 6 000 Mg/r 11 01 11,
„LMINA: S.A.
chemicznych
neutralziator cieków
w Piasecznie
kwa no-alkalicznych –
75 000 Mg/r
PPU PetrochemInstalacja do odzysku
1700 Mg 130202-05,130305-07
sk S.A., P sk olejów
Oczyszczalnia
URSUS Media Sp.,
odpady z grup
30000 Mg
cieków
Warszawa
06,09,10,11,16,19,20
przemys owych
ZPP AUTO Sp.
Instalacja do
odpady z podgrupy
z o.o.
40 Mg
neutralizacji ciek ych
0601
Siedlce
odpadów
Instalacja do
unieszkodliwiania
odpady z podrup
Separator Service
odpadów
14 700 Mg 0202,0203,0206,1305,
Sp. z o.o., Piaseczno
1908
z separatorów olejów
i t uszczy
AWAS SERVICE
Instalacja do
bd odpady z grup 13 i 19
Sp. z o.o.
odwadniania piasków
w Warszawie
i osadów z separatora
Przedsi biorstwo
odpady z grup 01, 02,
Kruszyw Lekkich
Piece obrotowe do
12000 Mg 03,04,05,06,07,08,11,12
KERAMZYT,
produkcji keramzytu
,13,14,15,16,17,19,20
Mszczonów
Instalacja do
UTIMER Sp. z o.o.,
250 Mg 060404,160213,168101
unieszkodliwiania
Warszawa
lamp rt ciowych
Przedsi biorstwo
Us ug
Wodoci gowoInstalacja do
odpady z grupy 13, 14,
1 500 Mg
odwadniania osadów
16, 19
Kanalizacyjnych
„KOZAK”
w Warszawie
69
ciciel instalacji
Rodzaj instalacji
Moc przerobowa
Rodzaj odpadu
190810, 130503,
130506, 130507,
130508, 160303,
4080 Mg
160104, 110105,
110111, 070108,
110107
Aquarius&Co Iwona
Górzkowskaoczyszczalnia
Jarzabek
cieków komunalnych
w Piasecznie
Sprzeda i Odzysk
Metali Szlachetnych
w Warszawie
Przetwórstwo Metali
Szlachetnych.
Odzysk srebra
z materia ów
fotograficznych.
Hubert Bartnicki.
Koby ka
Przetwórstwo Metali
Szlachetnych, M.
Buczy ski
Warszawa
ARGO-FILM,
Warszawa/odz.
awie
ARGO-FILM
Zak ad Nr 1
w Nadarzynie
Fundacja Ochrony
Warstwy Ozonowej
PROZON
w Warszawie
Odzysk srebra
z odpadów
fotograficznych
1000 l/dzie
Elektrolityczny
odzysk metali
nie elaznych
4 250 Mg
Odzysk srebra
z odpadów
fotograficznych
odpady z grupy 09
odpady z grupy 09, 08,
11
15 000 l/m-c 09 01 04
Odzysk srebra z odp.
fotograficznych
960 Mg odpady z grupy 09
odzysk metali
szlachetnych
250 Mg odpady z grupy 09
Instalacja do
regeneracji
czynników
ch odniczych
70 Mg odpady z grupy 07 i 14
Odpady deponowane by y na sk adowiskach odpadów przemys owych i komunalnych
zlokalizowanych w Województwie Mazowieckim lub poza jego granicami. Na terenie Województwa
Mazowieckiego status sk adowiska odpadów niebezpiecznych posiada zak adowe sk adowisko
popio u i
la PKN ORLEN S.A. Zak ad Produkcyjny w P ocku. Powierzchnia sk adowiska –
0,788 ha, pojemno wykorzystana – 5 844,297 m3 (planowana 21 500 m3). Sk adowisko posiada
uszczelnienie pod a naturalne (gliny) oraz sztuczne (folia PEHD). Na sk adowisku deponowane s
odpady o kodzie – 19 01 11 w ilo ci 664,856 Mg.
Odpady niebezpieczne s sk adowane g ównie poza granicami województwa. Najwi ksze ilo ci
odpadów zdeponowano na sk adowisku EKO-BORUTA – gleba i ziemia zanieczyszczone
substancjami niebezpiecznymi (170503*), odpady materia ów i elementów budowlanych(170106*)
i odpady zawieraj ce azbest z podgrupy 17 06 oraz w Trzemesznie „IZOPOL” – odpady materia ów
i elementów budowlanych (170106*) i odpady zawieraj ce azbest z podgrupy 170601* i 170605*.
Ponadto, odpady deponowane by y na sk adowisku odpadów niebezpiecznych w Tarnowie (Jednostka
Ratownictwa Chemicznego) oraz na sk adowisku odpadów komunalnych w Goraninie.
Ponadto odpady niebezpieczne by y deponowane w przesz ci na zak adowych sk adowiskach na
terenie Województwie Mazowieckiego. Wykaz sk adowisk przedstawiono w tabeli 4.4.5.2, natomiast
charakterystyk sk adowisk w za czniku 7.
70
Tabela 4.4.5.2 Wykaz zak adowych sk adowisk odpadów przemys owych, na których deponowane
by y odpady niebezpieczne
Pojemno
Nazwa sk adowiska
Miasto
Gmina
Powiat
wykorzystana
[Mg]
Sk adowisko Odpadów
dzielnica
Pohutniczych Hutu LucchiniWarszawa
m.st. Warszawa
362563,8
Bielany
Warszawa
Zamkni te Sk adowisko „KONIA
Rzeczków Wierzbica radomski
53783,0
GÓRA” w Rzeczkowie FsiWP
IZOLACJA w upad ci
Zamkni te Sk adowisko odpadów
Marki
Marki
wo omi ski
27633,0
produkcyjnych „stare” FOC
Fomar Roulunds
Zamkni te Sk adowisko odpadów Zawisty
Ma kinia
ostrowski
85200,0
azbestowo – cementowych
Podle ne
Górna
Zamkni te Sk adowisko odpadów
Sochacze
Sochaczew
sochaczewski
bd
przemys owych ChZWCh
w
CHEMITEX
Zamkni te sk adowisko st uczki
szklanej ze wietlówek na terenie Bosewo
ugosiod
wyszkowski
364,0
posesji prywatnej w Bosewie
Stare
o
Starym – „dzikie”
Zamkni te WYLEWISKO
Radom
m.Radom
145185,0
osadów garbarskich Radomskich Radom
Zak adów Garbarskich
Do sk adowisk wyj tkowo zagra aj cych rodowisku i zdrowiu ludzi nale mogilniki - le
zabezpieczone i zawieraj ce wymieszane odpady niebezpieczne (przeterminowane rodki
ro lin i opakowania po nich).
4.4.5.1 Odpady niebezpieczne wyst puj ce w strumieniu odpadów komunalnych
Na terenie Województwa Mazowieckiego nie funkcjonuj instalacje do odzysku/unieszkodliwiania
odpadów niebezpiecznych wyst puj cych w strumieniu odpadów komunalnych. Odpady zebrane
w wyniku selektywnej zbierania s przekazywane do instalacji zlokalizowanych zarówno na terenie
województwa, jak i na terenie kraju. W instalacjach tych odpady te poddawane s procesom
odzysku/unieszkodliwiania razem z odpadami niebezpiecznymi z sektora gospodarczego
posiadaj cymi identyczne w asno ci fizyko-chemiczne, jak odpady niebezpieczne ze strumienia
odpadów komunalnych.
4.4.5.2 Odpady zawieraj ce PCB
Wg stanu na dzie 31.12.2005 r. na terenie kraju funkcjonowa y 3 instalacje s
przekszta cania ciek ych odpadów PCB. Nale one do:
1. SARP Industries/Onyx w D browie Górniczej;
2. Zak adów Chemicznych ROKITA SA w Brzegu Dolnym;
3. Zak adów Azotowych ANWIL SA we W oc awku.
71
ce do termicznego
Ponadto firma POFRABAT sp. z o.o. zajmuje si unieszkodliwianiem sta ych odpadów PCB – zbiera
a nast pnie przekazuje kondensatory do spalenia francuskiej firmie TREDI. Firma INTEREKO
przekazuje natomiast zebrane urz dzenia z PCB do firmy INDAVER (w Belgii).
4.4.5.3 Oleje odpadowe
Wg danych na koniec 2006 r. odpady z grupy 13 poddawane by y procesowi odzysku lub
unieszkodliwiania w instalacjach na terenie Województwa Mazowieckiego, jak równie w instalacjach
funkcjonuj cych na terenie kraju w:
AWAS Polska w Warszawie – poddawane s procesom oczyszczania-odwadaniania,
SEPARATOR SERWIS Sp. z o.o. w Piasecznie - poddawane s procesom oczyszczania,
Rafinerii Nafty Jedlicze – metod rerafinacji lub krakingu termicznego,
Po udniowych Zak adach Rafineryjnych Naftopol S.A. Oddzia K dzierzyn-Ko le – metod
krakingu termicznego,
Na terenie kraju dzia aj obecnie 3 organizacje odzysku, które w imieniu producentów i importerów
olejów organizuj zbieranie i zagospodarowanie olejów odpadowych w celu osi gni cia wymaganych
poziomów odzysku i recyklingu. S to:
Konsorcjum Olejów Przepracowanych – Organizacja Odzysku S.A. w Jedliczu,
Oiler Organizacja Odzysku S.A.
Plastekol Organizacja Odzysku S.A.
4.4.5.4 Baterie i akumulatory
Funkcjonuj ce instalacje w zakresie odzysku/unieszkodliwiania zu ytych akumulatorów i baterii
przedstawiono w rozdziale 4.3.5.4.
4.4.5.5 Odpady zawieraj ce azbest
Na terenie Województwa Mazowieckiego funkcjonuje 1 instalacja, która przyjmuje odpady
zawieraj ce azbest. Instalacja ta zlokalizowana jest miejscowo ci Rachocin, w gminie Sierpc (powiat
sierpecki). W cicielem przedmiotowego sk adowiska jest Urz d Miasta Sierpc, natomiast
Zarz dzaj cym – Zak ad Gospodarki Mieszkaniowej w Sierpcu (z siedzib przy ul. Traugutta 33, 09200 Sierpc). Z informacji uzyskanych od Zarz dzaj cego wynika, e na charakteryzowane
sk adowisko przyjmowane s obecnie odpady niebezpieczne zawieraj ce azbest celem ich czasowego
magazynowania – do 1 roku (decyzja w zakresie gospodarki odpadami W R – P/6620/8/2003
Wojewody Mazowieckiego). Jednostka ta posiada opracowan dokumentacj techniczn dotycz
rozbudowy i modernizacji sk adowiska odpadów o 2 kwatery do unieszkodliwiania odpadów
zawieraj cych azbest. Aktualnie dokumentacja ta zosta a przed ona w ciwym organom celem
uzyskania pozwolenia na budow .
4.4.5.6 rodki ochrony ro lin
Odpady o kodzie 02 01 08* mog by unieszkodliwianie w instalacjach zlokalizowanych na terenie
kraju w miejscowo ciach: Kutno, Zgierz, Tczew, D browa Górnicza oraz Konin.
Do unieszkodliwiania stosowany jest proces D10 - Termiczne przekszta canie odpadów w instalacjach
lub urz dzeniach zlokalizowanych na l dzie oraz D9-obróbka fizyko-chemiczna nie wymieniona
w innym punkcie niniejszego za cznika (tj .za cznika 5 do Ustawy o odpadach), w wyniku której
powstaj odpady, unieszkodliwiane za pomoc któregokolwiek z procesów wymienionych w punktach
od D11 do D12 (np. parowanie, suszenie, str canie).
72
4.4.5.7 Zu yte urz dzenia elektryczne i elektroniczne wraz z substancjami zubo aj cymi
warstw ozonow
W rejestrze G ównego Inspektora Ochrony rodowiska (rejestr prowadzony jest od 1 lipca 2006 r.)
zarejestrowanych jest 14 przedsi biorców zajmuj cych si przetwarzaniem zu ytego sprz tu
elektrycznego i elektronicznego. S to:
Serwisownia Sp. z o.o., Warszawa
ZOMIS Sp. z o.o., Warszawa
Eko Harpoon Technologie Ekologiczne Sp. z o.o., Cz stków Mazowiecki
SYNERGIS Sp. z o.o., Grodzisk Mazowiecki
UTIMER Sp. z o.o., Warszawa
CleanMed S.C. T. Kupiec & T. Duszy ski, Sucho ebry
Spó dzielnia Pracy ARGO – FILM, Warszawa
REMONDIS Electrorecycling Sp. z o.o., Warszawa
PMS BARTNICKI H. Bartnicki, Koby ka
THORNMANN RECYCLING, Warszawa
PPHU WITMAR, Radom
NESTLE WATERS POLSKA S.A.,Warszawa
Mechanika Pojazdowa Blacharstwo, Lakiernictwo M. Ga ko, W. Ga ko Spó ka Jawna, Mi sk
Mazowiecki
Import – Export Electronics K. Sawicki, Warszawa
Szersze informacje na temat przedsi biorców zajmuj cych si przetwarzaniem zu ytego sprz tu
elektrycznego i elektronicznego udost pnione s
na stronie internetowej pod adresem
http://www.rzseie.gios.gov.pl
4.4.5.8 Wycofane z eksploatacji pojazdy
Wg informacji uzyskanych z Mazowieckiego Urz du Wojewódzkiego w Warszawie na terenie
województwa w dniu 30.06.2006 r. funkcjonowa y 53 firmy posiadaj ce zezwolenie Wojewody
Mazowieckiego w zakresie prowadzenia demonta u pojazdów i w zakresie wydawania za wiadcze
o przyj ciu samochodu do kasacji ( czna ilo odpadów dopuszczona do odzysku i wyra ona
w Mg/rok wynosi a dla tych podmiotów 45 949 (odpady o kodzie 16 01 04*) i 49 906 (odpady
o kodzie 16 01 06). Ponadto jedna z wymienionych firm posiada a lini do strz pienia z omu
o maksymalnej mocy przerobowej 15 000 sztuk pojazdów/rok.
Z zapisów WPGO (Uchwa a Sejmiku nr 119/2003 z 15 grudnia 2003 r. w sprawie uchwalenia
Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami) wynika, e w momencie opracowywania dokumentu,
na terenie województwa dzia o 76 podmiotów gospodarczych posiadaj cych uprawnienia wojewody
do wydawania za wiadcze niezb dnych do wyrejestrowania samochodu, a wi c o 23 wi cej ni
w czerwcu 2006 r.. Wed ug przedstawicieli Stowarzyszenia Forum Recyklingu Samochodów, przy
za eniu, e tzw. „szara strefa” ulegnie likwidacji, obecna moc przerobowa charakteryzowanych
instalacji b dzie niewystarczaj ca.
4.4.5.9 Odpady medyczne i weterynaryjne
Wg Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami na lata 2004-2011, na terenie Województwa
Mazowieckiego w 2002 r. funkcjonowa o 15 instalacji do unieszkodliwiania odpadów medycznych.
Instalacje te posiada y moc przerobow cznie ok. 3700Mg/rok. Ilo unieszkodliwionych odpadów
w 2002 r. wynosi a 1643,6 Mg, co stanowi o obci enie mocy przerobowej w 44,4%. Natomiast
w 2003 r. funkcjonowa o 10 instalacji o mocy przerobowej- 1521 Mg/rok. W roku 2005 ilo
instalacji wynosi a wzros a do 13, a moc przerobowa znacznie si zwi kszy a i kszta towa a si na
73
poziomie – 6 231 Mg/rok. Ilo unieszkodliwionych odpadów w 2005 r. wynosi a 3260,645 Mg, co
stanowi o obci enie mocy przerobowej w 52,3%. Natomiast w 2006 r. (stan na dzie 31.10)
funkcjonowa o ju 9 instalacji o cznej mocy przerobowej – 5 131 Mg/rok.
Aktualnie funkcjonuj ce instalacje s dostosowane do obowi zuj cych wymogów prawnych.
Zmieniaj ca si ilo instalacji oraz ich wydajno w latach 2003-2005 by a wynikiem braku
dostosowania do wymogów prawa polskiego oraz technologii BAT. W wyniku przeprowadzonej
analizy stwierdzono, e funkcjonuj ce instalacje posiadaj wystarczaj ce moce przerobowe do
unieszkodliwiania wytwarzanych odpadów medycznych i weterynaryjnych.
4.5
Stan realizacji Planów gospodarki odpadami na terenie Województwa
Mazowieckiego
Ustawa o odpadach w art. 14 nak ada obowi zek opracowania planów gospodarki odpadami na
poszczególnych szczeblach jednostek administracyjnych. Zgodnie z uregulowaniami prawnymi
powiatowe plany gospodarki odpadami winny by uchwalone do 31.12.2003 r., natomiast gminne
plany gospodarki odpadami – do 30.06.2004 r. Stopie opracowania i uchwalenia powiatowych
i gminnych planów gospodarki odpadami w Województwie Mazowieckim do dnia 31.12.2006 r.
przedstawiono w tabeli 4.5.1.
Tabela 4.5.1 Stopie opracowania i uchwalenia powiatowych i gminnych planów gospodarki
odpadami w Województwie Mazowieckim do dnia 31.12.2006 r.
Ilo opracowanych planów
Ilo uchwalonych planów
Wyszczególnienie
% stopie
% stopie
szt.
szt.
realizacji
realizacji
Plany powiatowe
42
100
41
97,6
Plany gminne
300
97
271
87,7
ród o: Urz d Marsza kowski
Jak wynika z powy szego zestawienia wszystkie powiaty opracowa y plany. W przypadku gmin plany
opracowa o 300 jednostek administracji samorz dowej, co stanowi 97% ogó u. Natomiast
stwierdzono, e na terenie Województwa Mazowieckiego 9 gmin nie opracowa o planów gospodarki
odpadami, a w 38 gminach nie uchwalono przedmiotowych planów. Wiadomym jest, i 1 powiat
pomimo przygotowania planu gospodarki odpadami, nadal nie uchwali powy szego dokumentu.
W terminie ustawowym, zarówno w gminach jak i powiatach powsta y tylko po 2 plany gospodarki
odpadami. Szczegó owe informacje przedstawiono w za cznikach 8 i 9.
74
5 Stan realizacji zaplanowanych celów, dzia
i zada
zmierzaj cych do poprawy
sytuacji w zakresie gospodarki odpadami
5.1 Odpady komunalne
W „Planie Gospodarki Odpadami w Województwie Mazowieckim na lata 2004-2011” za ono cele
przewidziane do osi gni cia w horyzoncie czasowym krótko- i d ugookresowym, obejmuj cym
odpowiednio lata 2004-2007 oraz 2008-2011. Bior c pod uwag okres sprawozdawczy wskazany w
przedmiotowym dokumencie, wynikaj cy z zapisów obowi zuj cego prawodawstwa (Ustawy z dnia
29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 175,
poz. 1458). Zgodnie z art. 9 ust. 2 w/w ustawy, okres sprawozdawczy liczony jest od dnia uchwalenia
pierwszego planu gospodarki odpadami do dnia 31 grudnia 2006 r..), nie b dzie mo liwe wskazanie
ilo ciowych danych do ko ca 2007 r., ale istnieje mo liwo okre lenia trendu wskazuj cego na
perspektyw realizacyjn na koniec 2007 r.
Cele przewidziane do osi gni cia w gospodarce odpadami komunalnymi w latach 2004-2007:
kampania edukacyjno-informacyjna mieszka ców Województwa Mazowieckiego w zakresie
prawid owego funkcjonowania gospodarki odpadami komunalnymi,
uporz dkowanie
systemu
gospodarki
odpadami
komunalnymi
w województwie,
ze szczególnym uwzgl dnieniem tworzenia ponad lokalnych struktur organizacyjnych,
obj cie wszystkich mieszka ców miast i 95% mieszka ców terenów wiejskich zorganizowanym
zbieraniem odpadów komunalnych,
rozwój i podniesienie skuteczno ci selektywnego zbierania odpadów dla osi gni cia
odpowiednich limitów odzysku i recyklingu:
odpadów wielkogabarytowych na poziomie 20%,
odpadów budowlanych na poziomie 15%,
odpadów niebezpiecznych na poziomie 15%,
odpadów opakowaniowych – odzysk 50%, recykling 25%,
podniesienie skuteczno ci selektywnego zbierania odpadów ze szczególnym uwzgl dnieniem
rozwoju selektywnego zbierania odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji,
skierowanie w roku 2007 na sk adowiska odpadów innych ni niebezpieczne i oboj tnych nie
wi cej ni 90% (wagowo) ca kowitej ilo ci odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji (w
stosunku do roku 1995),
rozwój instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów,
bie ca likwidacja nielegalnych sk adowisk, inwentaryzacja starych sk adowisk odpadów w celu
ich rekultywacji a tak e intensyfikacja dzia
w zakresie zamykania, rekultywacji lub
modernizacji
modernizacji nieefektywnych lokalnych sk adowisk odpadów komunalnych, b
rozbudowa
sk adowisk regionalnych wg standardów UE.
Analiz realizacji tych celów przedstawiono poni ej.
Kampania edukacyjno-informacyjna mieszka ców Województwa
prawid owego funkcjonowania gospodarki odpadami komunalnymi.
Mazowieckiego w zakresie
Na terenie Województwa Mazowieckiego prowadzone s od kilku lat akcje w zakresie edukacji
ekologicznej adresowane do mieszka ców województwa, przedstawicieli samorz dów powiatowych
i gminnych, nauczycieli, przedsi biorców oraz zarz dzaj cych sk adowiskami. Celem prowadzonych
akcji jest przekazanie spo ecze stwu, jak równie i przedsi biorcom informacji o prawid owych
sposobach gospodarowania odpadami. Akcje edukacyjne prowadzone s przez Urz d Marsza kowski,
gminy, zwi zki gmin, a tak e przez placówki o wiatowe. W zwi zku z powy szym stwierdzono, e
75
realizacja celu w zakresie edukacji ekologicznej mieszka ców województwa jest realizowana zgodnie
z zapisami Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami na lata 2004-2011.
Uporz dkowanie systemu gospodarki odpadami komunalnymi w województwie, ze szczególnym
uwzgl dnieniem tworzenia ponad lokalnych struktur organizacyjnych.
W Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami zaproponowano 9 regionalnych Zak adów Gospodarki
Odpadami, tj.: m.st.Warszawa, m awski, ciechanowski, ostro cki, siedlecki, radomski, p ski, p ocki
i grodziski. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, e nie podj to zaawansowanych kroków
w tworzeniu ponadlokalnych struktur organizacyjnych na terenie Województwa Mazowieckiego.
Podj to natomiast dzia ania w zakresie tworzenia regionalnych sk adowisk odpadów niewielkim
stopniu. Stan realizacji przedstawiono w tabeli 5.1.1.1.1.
Tabela 5.1.1.1.1.Podj te dzia ania w zakresie tworzenia regionalnych sk adowisk odpadów na terenie
Województwa Mazowieckiego.
Powiat
Nazwa sk adowiska
ciechanowski
Sk adowisko odpadów
w Woli Paw owskiej
k/Ciechanowa
garwoli ski
Wybór na etapie planu
powiatowego
kozienicki
Sk adowisko odpadów
komunalnych Garbatka
Zbyczyn gm. Garbatka
Letnisko
awski
Sk adowisko odpadów
w Uniszkach Cegielnia
w M awie
ostro cki
Sk adowisko odpadów
w Goworkach
k/Ostro ki
ostrowski
Sk adowisko odpadów
w Lubiejewie Starym
Stan realizacji zadania
1. Wykonywane Studium Wykonalno ci pod
planowane inwestycje: sortownia,
kompostownia, stanowisko demonta u
odpadów wielkogabarytowych, GPZON.
2. Okre lono obszar obs ugiwany- ciechanowski,
makowski, przasnyski, pu tuski.
1. Dokonano wyboru sk adowiska - Sk adowisko
odpadów w miejscowo ci S up Pierwszy,
2. Okre lono obszar obs ugiwany - powiat
garwoli ski, mi ski, siedlecki.
3. Okre lono planowane inwestycje - sortownia,
kompostownia, stanowisko demonta u
odpadów wielkogabarytowych, GPZON.
Zrezygnowano z dzia
RSO.
na rzecz utworzenia
1. Zako czenie prac nad uruchomieniem nowej
linii do sortowania odpadów.
2. Planowane uruchomienie produkcji paliw
z odpadów. Planowane dzia ania nad
uruchomieniem pryzmy energetycznej do
zagospodarowania odpadów ulegaj cych
biodegradacji
1. Okre lono obszar ostro cki obs ugiwany bez
gm. Troszyn oraz m. Ostro ka.
2. Okre lono planowane inwestycje - sortownia,
kompostownia, stanowisko demonta u
odpadów wielkogabarytowych, GPZON.
1. Projekt budowlany - Stacja Segregacji
Surowców Wtórnych i Kompostowni
Odpadów Organicznych.
2. Okre lono obszar obs ugiwany – powiat
ostrowski.
76
Powiat
Nazwa sk adowiska
otwocki
Sk adowisko odpadów
komunalnych
w Otwocku – wierku
piaseczy ski
Sk adowisko odpadów
komunalnych „ UBNA
II” w Górze Kalwaria
(planowana budowa)
ocki
Sk adowisko odpadów
w Kobiernikach
k/P ocka
ski
Sk adowisko odpadów
w Dalanówku
pu tuski lub
makowski
Wybór sk adowiska na
etapie powiatowych
planów gospodarki
odpadami)
Stan realizacji zadania
1. Planowana budowa kompostowni odpadów
zielonych i ulegaj cych biodegradacji
z selektywnego zbierania.
2. okre lono obs ugiwany obszar - Otwocki,
Miasto Warszawa.
Brak informacji n/t podj tych dzia
1. Funkcjonuje kompleksowy zak ad
unieszkodliwiania odpadów.
2. zg oszono do Marsza ka Województwa
Mazowieckiego wniosek o w czenie do
Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami
zadania „Budowa sk adowiska odpadów
zawieraj cych azbest”.
3. Planuje si budow nowej kwatery
sk adowiska na odpady balastowe.
4. Okre lono obszar obs ugiwany - Gminy
zrzeszone w Zwi zku Gmin Regionu
ockiego oraz gminy przyleg e z s siednich
powiatów m.in. sierpeckiego, gostyni skiego.
1. Istnieje decyzja o lokalizacji inwestycji celu
publicznego PN. „Budowa Regionalnego
Zak adu Przeróbki Odpadów Komunalnych”
w sk ad którego wchodz : budynek sortowni,
budynek administracyjno – socjalny, budynek
gara owo – magazynowy, waga
samochodowa, wiata na surowce wtórne, misy
sk adowiskowe odpadów.
2. Zosta y rozpocz te prace zmierzaj ce do
budowy nowoczesnego sk adowiska odpadów:
opracowano projekt budowlany na budow
sk adowiska odpadów, opracowano raport
wp ywu na rodowisko sk adowiska odpadów.
3. Przeprowadzono badania geologiczne
i hydrogeologiczne terenu sk adowiska
odpadów, rozszerzono monitoring poprzez
wykonanie 5 dodatkowych piezometrów.
4. Uzyskano pozwolenie na budow wagi
samochodowej i budynku socjalnego.
5. Opracowano koncepcje sortowni
i kompostowni, wykonano analizy struktury
odpadów.
6. Okre lono obs ugiwany obszar - p ski
i nowodworski.
Brak informacji n/t pod tych dzia
77
Powiat
radom grodzki
siedlecki
sierpecki
growski
wo omi ski
yrardowski
Nazwa sk adowiska
Sk adowisko odpadów
innych ni
niebezpieczne i
komunalnych m. Radom
Wybór sk adowiska
regionalnego na etapie
powiatowego planu
gospodarki odpadami
Sk adowisko odpadów
komunalnych Rachocin
Stan realizacji zadania
1. Na etapie uzyskiwania decyzji
o rodowiskowych uwarunkowaniach dla
inwestycji - Budowa Zak adu Utylizacji
Odpadów Komunalnych.
2. Okre lono obszar obs ugiwany - subregion
radomski.
1. Dokonano wyboru sk adowiska –
Sk adowisko odpadów komunalnych w Woli
Sucho eberskiej.
2. W budowie znajduj si : sortownia odpadów
z selektywnego zbierania (planowane
uruchomienie lipiec 2007), kompostownia
odpadów zielonych i kuchennych
z selektywnego zbierania (przewidywany
termin uruchomienia czerwiec 2007);
planowana jest równie modernizacja
sk adowiska (skarpy, stara niecka, rowy
odwadniaj ce), odgazowanie sk adowiska;
Istnieje mo liwo budowy stanowiska
rozbiórki i sortowania odpadów
wielkogabarytowych, miejsca magazynowania
komunalnych odpadów niebezpiecznych oraz
stanowiska sortowania i magazynowania
gruzu (w przypadku op acalno ci).
3. Okre lono obszar obs ugiwany - siedlecki,
soko owski, mi ski, osicki, w growski.
1. Zosta a opracowana dokumentacja techniczna
dot. rozbudowy i modernizacji sk adowiska
odpadów obejmuj ca budow sortowni
o wydajno ci 25 tys. Mg/rok, 2 kwater do
unieszkodliwiania odpadów inertnych, 2
kwater do unieszkodliwiania odpadów
niebezpiecznych zawieraj cych azbest;
dokumentacja jest w trakcie uzyskania
pozwolenia na budow .
2. Okre lono obszar obs ugiwany - sierpecki,
uromi ski, m awski.
Mi dzygminne
sk adowisko odpadów
komunalnych
Sk adowisko na
gruntach gminy
Zielonka (planowane)
Sk adowisko odpadów
komunalnych
Krzy ówka-S abomierz
Zrezygnowano z dzia
RSO.
Nie podj to dzia
na rzecz utworzenia
inwestycyjnych
1. Modernizacja sk adowiska w zakresie systemu
wjazdowego (waga, myjka, droga dojazdowa
wraz z placem manewrowym), modernizacja
budynku socjalnego i systemu zraszania
komory, w dalszej perspektywie czasowej –
budowa linii sortowniczej.
2. Okre lono obszar obs ugiwany - powiat
yrardowski i gminy o cienne.
ród o: ankietyzacja gmin i sk adowisk
78
W wyniku przeprowadzonej analizy, stwierdzono, e dzia ania podj o 12 obiektów, natomiast dwa
zrezygnowa y z procesu tworzenia sk adowiska regionalnego. S to:
Sk adowisko odpadów komunalnych W grów-Ruszczyzna dla miasta W growa, gminy Liw,
gminy Korytnica – Przedsi biorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o.
Sk adowisko odpadów Garbatka Zbyczyn, Gmina Garbatka Letnisko - Gminny Zarz d
Gospodarki Komunalnej w Garbatce Letnisko.
Jeden obiekt tj. ZUOK Kobierniki k/P ocka, nie podj konkretnych dzia , nie mniej jednak
w planach na lata 2007-2015, zarz d ZUOK zadeklarowa funkcjonowanie tego obiektu, jako
sk adowiska regionalnego. Nie podj te zosta y równie dzia ania maj ce na celu budow obiektu
w powiecie piaseczy skim - ubna II (postawienie w stan likwidacji spó ki ubna II Sp. z o.o., której
zadaniem by a budowa sk adowiska).Teren ten, zgodnie z informacj MPO Sp. z o.o. jest terenem
przeznaczonym pod obiekty gospodarki odpadami, w tym równie pod regionalne sk adowisko
odpadów. Nie otrzymano informacji dotycz cych stopnia zaawansowania projektów dla sk adowisk
regionalnych planowanych na terenie powiatu pu tuskiego lub makowskiego (ustalenia mia y by na
etapie powiatowych planów).
Obj cie wszystkich mieszka ców miast i 95% mieszka ców terenów wiejskich zorganizowanym
zbieraniem odpadów komunalnych.
W wyniku analizy danych uzyskanych z ankietyzacji gmin (198 gmin udzieli o odpowiedzi w zakresie
obj cia zorganizowanym zbieraniem odpadów niesegregowanych). Z uzyskanych danych wynika, e
obj tych zorganizowanym zbieraniem jest 76% mieszka ców województwa, w tym w miastach –
81%, w gminach miejsko-wiejskich – 67% oraz w gminach wiejskich – 69%. Ilo mieszka ców
obj tych zorganizowanym zbieraniem odpadów w 2005 r. przedstawiono w tabeli 5.1.1.1.2.
Tabela 5.1.1.1.2. Ilo
mieszka ców obj tych zorganizowanym zbieraniem odpadów w 2005 r. [%].
Ilo mieszka ców obj tych
Ilo gmin
zorganizowanym zbieraniem
[szt.]
odpadów [%]
0-25 %
17
26-50%
30
51-75%
35
76-99%
35
100%
81
ród o: Ankiety
Jak wynika z przedstawionych danych, w tpliwym jest obj cie 100% mieszka ców miast oraz 95%
mieszka ców gmin systemem zorganizowanego zbierania odpadów niesegregowanych do 2007 r..
Wobec powy szego wskazane jest podj cie przez gminy dzia
kontrolnych w zakresie zawieranych
umów na odbieranie odpadów komunalnych od w cicieli nieruchomo ci w celu kontroli
wykonywania przez nich obowi zków wynikaj cych z art. 5 ustawy z dnia 13 wrze nia 1996 r.
o utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminach (Dz. U. 96, Nr 132, poz. 622, z pó n. zm.). W innym
przypadku mieszka cy, którzy nie zostali obj ci zorganizowanym systemem b
pozbywali si
odpadów komunalnych w sposób niezgodny z obowi zuj cymi przepisami, co b dzie powodowa o
tworzenie dzikich wysypisk odpadów oraz zagro enie dla rodowiska i zdrowia ludzi.
Podniesienie skuteczno ci selektywnego zbierania odpadów ze szczególnym uwzgl dnieniem rozwoju
selektywnego zbierania odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji.
W latach 2003 – 2006 w Województwie Mazowieckim zanotowano systematyczny wzrost ilo ci
mieszka ców obj tych selektywnym zbieraniem odpadów. Z nades anych ankiet wynika, e na 223
które przys y ankiety, do roku 2006 - 168 gmin prowadzi o selektywne zbieranie odpadów.
79
Selektywne zbieranie by o wdra ane stopniowo, co zosta o przedstawione na rys. 5.1.1.1. Mo na
zauwa , e do 1999 r. selektywne zbieranie odpadów prowadzi o tylko 28 gmin. W latach 20002003 ilo gmin, które obj y mieszka ców selektywnym zbieraniem odpadów selektywnie wzrasta a
(93 gminy). W ci gu trzech nast pnych lat selektywne zbieranie wprowadzi o kolejne 75 gmin
Województwa Mazowieckiego. Selektywne zbieranie wprowadzi y g ownie gminy miejskie oraz
miasta.
WPGO na lata 2004-2011 zak ada obj cie systemem selektywnego zbierania odpadów 100 % gmin
województwa do ko ca 2007 r. Analizuj c sytuacj , mo na zauwa , e cel ten mo e nie zosta
spe niony, pomimo wyra nego zapisu prawnego w ustawie o odpadach oraz obowi zku uchwalenia
Regulaminów utrzymania czysto ci i porz dku na terenie gminy, w których kwestia wprowadzenia
selektywnego zbierania w gminie powinna by uregulowana.
180
162
160
149
140
120
93
100
80
60
40
51
28
20
0
do 1999 roku 2000-2001
2002-2003
2004-2005
2006
ród o: Ankiety (* 5 gmin nie poda o danych odno nie rozpocz cia selektywnego zbierania odpadów)
Rysunek 5.1.1.1.Ilo
zbierania odpadów.
gmin Województwa Mazowieckiego obj tych systemem selektywnego
Ze 168 gmin, które prowadzi y selektywne zbieranie, 144 przys o informacj o ilo ci mieszka ców
obj tych systemem selektywnego zbierania. 24 gminy nie poda y w/w informacji.
Wobec powy szego, opieraj c si na uzyskanych danych od 144 gmin, mo na wywnioskowa , e
w oko o 40 % gmin funkcjonuje system obejmuj cy 100 % mieszka ców, w 32 % gmin system
obejmuje ponad 50 % mieszka ców, a w pozosta ych miastach i gminach - poni ej 50 %. Niektóre
z gmin wprowadzi y tylko system dobrowolnego przynoszenia odpadów do punktów zbierania, inne
dodatkowo wprowadzi y system workowy „od drzwi do drzwi”. W ramach edukacji ekologicznej,
praktykowane jest cz sto selektywne zbieranie odpadów w placówkach o wiatowych.
Na 168 gmin, które prowadzi y selektywne zbieranie, dane o ilo ci odpadów zebranych selektywnie
uzyskano od 140 gmin Województwa Mazowieckiego. Dane dotycz zebranych selektywnie odpadów
tj. szk o, tworzywa sztuczne, papier, metale i z om, odpady ulegaj ce biodegradacji, odpady
niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych oraz odpady wielkogabarytowe. W ankietyzacji
nie uzyskano danych dotycz cych zebranych selektywnie odpadów budowlanych.
80
60
56
50
40
30
26
22
20
20
20
10
0
0-25 %
26-50%
51-75%
76-99%
100%
ród o: Ankiety (* 24 gminy nie poda y danych odno nie % mieszka ców obj tych selektywnym zbieraniem odpadów)
Rysunek 5.1.1.2. Ilo mieszka ców w uk adzie % obj tych systemem selektywnego zbierania na
terenie Województwa Mazowieckiego.
Przeprowadzaj c analiz ilo ci odpadów zebranych selektywnie, wyra nie wida , e oko o 70 % gmin
zbiera do 100 Mg odpadów rocznie, 20 % gmin w granicach od 100-1000 Mg, natomiast oko o 6 %
gmin zbiera ponad 1000 Mg odpadów rocznie. Najwi cej odpadów zosta o zebranych w Mie cie st.
Warszawa, P ocku, Pruszkowie, Wo ominie, Brwinowie oraz Nowym Dworze Mazowieckim. Ilo ci
odpadów selektywnie zebranych na terenie poszczególnych gmin Województwa Mazowieckiego
zosta y umieszczone w za czniku 10.
120
99
100
80
60
40
24
20
8
7
2
0
0-100 Mg
101-300 Mg 301-500 Mg 501-1000 Mg
powy ej
1000 Mg
ród o: Ankiety (* 27 gmin nie poda o danych odno nie ilo ci selektywnie zebranych odpadów)
Rysunek 5.1.1.3. Ilo ci odpadów zebranych selektywnie na terenie Województwa Mazowieckiego.
81
Na podstawie danych przes anych przez gminy Województwa Mazowieckiego, w tabelach poni ej
przedstawiono sumaryczne ilo ci odpadów zebranych selektywnie w latach 2004, 2005 oraz
w pierwszej po owie 2006 r. (tabela 5.1.1.1.3).
Tabela 5.1.1.1.3.Odpady zebrane selektywnie w Województwie Mazowieckim w podziale na
poszczególne rodzaje.
Rodzaj odpadu
2004
2005
2006*
Szk o
11 119,23
10 547,98
4 628,10
Tworzywa sztuczne
5 036,94
5 542,61
1 339,62
Papier
7 423,56
6 381,71
2 190,76
Metale
479,00
516,59
160,02
Odpady ulegaj ce biodegradacji
3 850,36
3 618,89
174,41
Odpady niebezpieczne
110,97
87,5
12,47
Odpady wielkogabarytowe
4 385,96
7 058,47
106,43
inne
179,35
306,56
Razem
32 585,37
34 060,37
8 611,81
odpady z terenów zielonych
3998,73
4278,74
466,85
ród o: Ankiety
*1-sza po owa 2006 r.
Dane te odbiegaj od danych przekazanych w celu aktualizacji „Wojewódzkiego Planu Gospodarki
Odpadami dla Mazowsza na lata 2007-2001 z uwzgl dnieniem lat 2012-2015” dla roku 2005 przez
GUS, wg których na terenie Województwa Mazowieckiego zosta o zebranych selektywnie 45 500 Mg
odpadów. Zanotowano, e dane z ankiet uzyskanych od gmin s ni sze o oko o 10 000 Mg. Wed ug
powy szych danych, zaobserwowano, i spo ród ogólnej ilo ci zebranych odpadów, ponad 30%
stanowi odpady ze szk a, 20% - papieru i tektury, oko o 15% - to tworzywa sztuczne. W/w frakcje
odpadów s frakcjami najcz ciej zbieranymi selektywnie przez gminy.
Na podstawie uzyskanych danych mo na zauwa , e na terenie gmin Województwa Mazowieckiego
sukcesywnie rozwija si system selektywnego zbierania odpadów wielkogabarytowych. W roku 2004,
w ca ym strumieniu odpadów selektywnie zebranych, odpady wielkogabarytowe stanowi y oko o
13%, natomiast w roku 2005 ju ponad 20%. Warto ta by a wynika a z zapisów zawartych w WPGO
dla roku 2006, wobec czego mo na stwierdzi , i cel selektywnego zbierania odpadów
wielkogabarytowych zosta zrealizowany. Z analizy przeprowadzonej na potrzeby opracowania
sprawozdania z realizacji WPGO 2004-2011 wynika, i najwi cej odpadów zbieranych jest
w Warszawie, Pruszkowie, Nowym Dworze Mazowieckim, Raszynie i Ostro ce.
W porównaniu do roku 2002, który by rokiem bazowym dla danych zawartych w WPGO 2004-2011
(wg których w 2002 roku w Województwie Mazowieckim zosta o zebranych 27 410 Mg odpadów),
zaobserwowano wzrost ilo ci wyselekcjonowanych odpadów w roku 2005 o oko o 40%. Przy
okre laniu tej warto ci wzi to pod uwag dane przekazane przez WUS. Analiza danych ankietowych
wykaza a 20% wzrost ilo ci odpadów wyselekcjonowanych w 2005 r. Mo na to t umaczy faktem, e
na ankiety odpowiedzia o 71% gmin, zatem brakuj ca ilo odpadów w stosunku do ilo ci podanej
przez WUS odpowiada aby w przybli eniu ilo ciom wytworzonym przez gminy, które nie wzi y
udzia u w ankietyzacji.
82
wielkogabarytowe
niebezpieczne
0,34%
inne
0,55%
13,46%
szk o
34,12%
odpady ulegaj ce
biodegradacji
11,82%
matale
1,47%
tworzywa
sztuczne
15,46%
papier
22,78%
Rysunek 5.1.1.4.Struktura odpadów zebranych selektywnie w gminach na terenie Województwa
Mazowieckiego w roku 2004 [%].
wielkogabarytowe
niebezpieczne
0,26%
odpady
ulegaj ce
biodegradacji
10,62%
20,72%
matale
1,52%
inne
0,90%
papier
18,74%
szk o
30,97%
tworzywa
sztuczne
16,27%
Rysunek 5.1.1.4.Struktura odpadów zebranych selektywnie w gminach na terenie Województwa
Mazowieckiego w roku 2005 [%].
Drugi z celów, dotycz cy podniesienia skuteczno ci selektywnego zbierania odpadów komunalnych
ulegaj cych biodegradacji, nie zosta zrealizowany w sposób zadawalaj cy. Odpady ulegaj ce
biodegradacji w ca ym strumieniu odpadów zebranych stanowi oko o 10%. Selektywne zbieranie
odpadów ulegaj cych biodegradacji prowadzone jest tylko w nielicznych gminach tj.: gminie
Latowicz, abia Wola, Rybno, Bielsk, Kozienice, Wieniawa, w których zbieranie w/w odpadów
kszta tuje si na poziomie do 130 Mg rocznie. Gminy, w których zbiera si najwi cej odpadów
ulegaj cych biodegradacji to Pruszków, Raszyn i Brwinów. Z do wiadcze lat 2003-2006 wynika, e
wprowadzenie systemu selektywnego zbierania dla odpadów ulegaj cych biodegradacji jest
inwestycj kosztown i wydaje si , ze rozwój selektywnego ich zbierania b dzie nast powa wolno
w porównaniu ze zbieran frakcj such odpadów.
83
Realizacja planu redukcji ilo ci odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji kierowanych
na sk adowiska w latach 2004-2006.
Realizacj planu redukcji ilo ci odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji kierowanych na
sk adowiska w latach 2004-2006 przedstawiono w tabeli 5.1.1.4.
Tabela 5.1.1.4.Realizacja planu redukcji ilo ci odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji
kierowanych na sk adowiska w Województwie Mazowieckim w latach 2004-2006.
Lp.
Nazwa zadania
Planowany okres
Opis podj tych dzia
realizacji
Zbieranie odpadów ulegaj cych
biodegradacji prowadzono
w nast puj cych gminach:
Mszczonów, yrardów (powiat
yrardowski), Bie
(powiat
uromi ski), Policzna (powiat
zwole ski), Staro reby (powiat
Wdra anie systemu
ocki) – zbieranie w systemie
selektywnego zbierania
pojemnikowym.
odpadów ulegaj cych
Selektywne zbieranie
1.
2004-2011
biodegradacji od
i kompostowanie
mieszka ców
w kompostowniach przydomowych
(zabudowa jednorodzinna zarówno
tereny miejskie, jak i wiejskie)
prowadzono w nast puj cych
gminach: Glinojeck (powiat
ciechanowski), Legionowo (powiat
legionowski), osice i Platerów
(powiat osicki), Lelis (powiat
ostro cki).
Planowane s dzia ania w zakresie
Budowa instalacji do
budowy instalacji do odzysku odpadów
odzysku odpadów
ulegaj cych biodegradacji w ramach
2.
2004-2011
ulegaj cych
RZGO (powiat otwocki, m awski,
biodegradacji
ski, siedlecki, ciechanowski,
ostro cki, ostrowski i garwoli ski).
ród o: ankietyzacja gmin
Zgodnie z za onym w WPGO celem, rozwój i podniesienie skuteczno ci selektywnego zbierania
odpadów mia o si przyczyni do osi gni cia odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu. Analiz
realizacji celów w zakresie odzysku, recyklingu i unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych
utrudnia obowi zuj cy system prowadzenia sprawozdawczo ci przez przedsi biorców
wprowadzaj cych opakowania na rynek. Wynika to z niemo no ci zastosowania danych ze
sprawozda w odniesieniu do sytuacji panuj cej w zakresie gospodarki odpadami opakowaniowymi
na obszarze województwa. Dane te odzwierciedlaj jedynie sytuacj przedsi biorców i organizacji
odzysku maj cych siedzib na terenie Województwa Mazowieckiego, a nie jednostek faktycznie
gospodaruj cych tymi odpadami na Mazowszu.
Gminy z obszaru Mazowsza, realizuj c za ony cel rozwoju selektywnego zbierania odpadów
w okresie 2003-2006, w ramach poczynionych inwestycji zakupi y pojemniki do selektywnego
zbierania odpadów, worki do selektywnego zbierania odpadów oraz samochody do transportu
kontenerów. Gminy prowadzi y równie kampani edukacyjno-informacyjn mieszka ców
Województwa Mazowieckiego w zakresie prawid owych zasad post powania z odpadami
84
komunalnymi. Jednym z elementów kampanii prowadzonej przez gminy w ramach edukacji
ekologicznej, by o przygotowanie i wdro enie programów edukacyjnych uwzgl dniaj cych
selektywne zbieranie odpadów z gospodarstw domowych, celem informowania mieszka ców
o prawid owych sposobach prowadzenia selektywnego zbierania odpadów.
Rozwój i podniesienie skuteczno ci selektywnego zbierania odpadów dla osi gni cia odpowiednich
limitów odzysku i recyklingu:
odpadów wielkogabarytowych na poziomie 20%,
odpadów budowlanych na poziomie 15%,
odpadów niebezpiecznych na poziomie 15%,
odpadów opakowaniowych – odzysk 50%, recykling 25%.
Odpady wielkogabarytowe
W WPGO na lata 2004-2011, za ono osi gni cie 20% poziomu selektywnego zbierania odpadów
wielkogabarytowych w 2007 r.. Prognozy opracowane na potrzeby WPGO 2004-2011, pozwoli y na
okre lenie ilo ciowego udzia u tej grupy odpadów w ród wszystkich rodzajów odpadów
wytworzonych na terenie Mazowsza, który stanowi 23 414 Mg. Prognozowano, e w 2005 r. zostanie
odzyskanych 9 169 Mg odpadów, co stanowi 10% pozosta ych rodzajów odpadów. W 2005 r.
selektywnie zebrano 7058,47 Mg odpadów wielkogabarytowych, co stanowi o 7,69% wszystkich grup
odpadów ( ród o ankietyzacja gmin).W zwi zku z powy szym, nale y stwierdzi , e realizacja celu
nie przebiega prawid owo i za ony w roku 2007 poziom odzysku mo e nie zosta wype niony.
Odpady budowlane
W WPGO na lata 2004-2011, za ono osi gni cie 15% poziomu selektywnego zbierania odpadów
poremontowych w 2007 r.. Wg prognoz okre lono, e procent ten stanowi 38 208 Mg odpadów.
Prognozowano, e w 2005 r. zostanie odzyskanych 18 338 Mg odpadów poremontowych, co stanowi
10% pozosta ych rodzajów odpadów. W 2005 r. selektywnie zebrano 12 720 Mg odpadów
poremontowych na terenie Mazowsza, czyli 6,9% wszystkich grup odpadów ( ród o ankietyzacja
gmin). W zwi zku z powy szym, nale y stwierdzi , e realizacja celu nie przebiega prawid owo
i za ony w roku 2007 poziom odzysku mo e nie zosta wype niony.
Odpady niebezpieczne
Grupa ta zosta a przedstawiona w rozdziale 5.4.1
Odpady opakowaniowe
Grupa ta zosta a przedstawiona w rozdziale 5.2..
Skierowanie w roku 2007 na sk adowiska odpadów innych ni niebezpieczne i oboj tnych nie wi cej
ni 90% (wagowo) ca kowitej ilo ci odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji (w stosunku do
roku 1995)
W 2006 r. za ono, e ilo odpadów ulegaj cych biodegradacji wytworzonych w Województwie
Mazowieckim b dzie wynosi a 687,4 tys. Mg. Zak adano, i dopuszczalne b dzie deponowanie na
sk adowiskach 526,4 tys. Mg odpadów ulegaj cych biodegradacji, natomiast 112,6 tys. Mg odpadów
powinno zosta poddanych recyklingowi. W wyniku przedstawionej analizy w zakresie zbierania
odpadów ulegaj cych biodegradacji oraz ilo ci tych odpadów poddanych procesom odzysku lub
unieszkodliwiania wynika, i cel ten mo e nie zosta osi gni ty w 2007 r.
Rozwój instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów
W 2002 r. na terenie Województwa Mazowieckiego funkcjonowa y dwa kompleksowe zak ady
gospodarki odpadami, 12 instalacji do segregacji odpadów oraz 7 kompostowni odpadów. W 2005 r.
liczba sortowni zmniejszy a si do 8, natomiast w 2006 r. zwi kszy a do 9. W przypadku
kompostowni liczba instalacji zmniejszy a si do 6. Jednak z informacji uzyskanych z ankietyzacji
gmin oraz WFO iGW, planowana jest budowa sortowni: w Pruszkowie, Wi zownie, Wo ominie,
85
Mszczonowie oraz przewidywana jest modernizacja tego typu instalacji w Radomiu. Mo na uzna , e
cel ten jest systematycznie realizowany.
Bie ca likwidacja nielegalnych sk adowisk, inwentaryzacja starych sk adowisk odpadów w celu ich
rekultywacji, a tak e intensyfikacja dzia w zakresie zamykania i rekultywacji sk adowisk.
W latach 2003-2006 (do 30.06) - dane zosta y pozyskane z ankietyzacji gmin, która obejmowa a okres
do 30 czerwca)) - na terenie Województwa Mazowieckiego zlikwidowano 51 tzw. „dzikich wysypisk
mieci”, a koszty likwidacji wynosi y 548 231,4 z (wg ankietyzacji gmin). Jednak e, nale y
zaznaczy , e proces likwidacji „dzikich wysypisk” jest procesem ci ym, realizowanym na bie co
przez wi kszo gmin Województwa Mazowieckiego.
W zakresie realizacji celu dotycz cego zamykania i rekultywacji sk adowisk odpadów stwierdzono, e
jest on równie realizowany sukcesywnie. Z danych uzyskanych z gmin wynika, e w latach 20032005 zamkni to 18 sk adowisk, natomiast rekultywacji poddano 6 sk adowisk odpadów.
Wg informacji WIO (stan na grudzie 2006 r.), w trakcie rekultywacji jest 14 obiektów spe niaj cych
wymagania formalne tzw. klasa „B” oraz 37 obiektów nie spe niaj cych minimalnych wymaga
formalnych tzw. klasa „F”. Uzyskano równie informacje, i 66 obiektów zosta o zrekultywowanych,
a na 3 prowadzony jest monitoring poeksploatacyjny po rekultywacji. Wykaz obiektów, na których
prowadzona jest rekultywacja przedstawiono w za czniku 3, natomiast wykaz sk adowisk, na których
prowadzony jest monitoring po rekultywacji przedstawiono w za czniku 4.
Powy sza analiza danych wskazuje jednoznacznie, e nale y podj zintensyfikowane dzia ania
w zakresie zamykania i rekultywacji sk adowisk tak, aby wype ni za enia Krajowego Planu
gospodarki Odpadami 2010, dotycz cych m.in. funkcjonowania na terenie województwa maksymalnie
do 15 sk adowisk regionalnych.
Modernizacja nieefektywnych lokalnych sk adowisk odpadów komunalnych, b
rozbudowa
sk adowisk regionalnych wg standardów UE
W latach 2003-2006 (do 30. 06 - dane zosta y pozyskane z ankietyzacji gmin, która obejmowa a okres
do 30 czerwca)), na terenie województwa modernizacji poddano 10 sk adowisk odpadów.
Modernizacja dotyczy a doposa enia obiektów g ównie w wag , sie piezometrów, studnie
odgazowuj ce, ogrodzenie, czy te pas zieleni. Dalsz rozbudow planuje 11 sk adowisk z 17
wytypowanych w WPGO 2004-2011 do pe nienia roli sk adowisk regionalnych. Szczegó ow
charakterystyk przedstawiono w niniejszym rozdziale dotycz cym uporz dkowania systemów
gospodarki odpadami.
Dzia ania organizacyjne
Zgodnie z nowelizacj Ustawy o utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminie, gminy zosta y
zobligowane do opracowania nowych regulaminów utrzymania czysto ci i porz dku w terminie do
13.01.2006 r. W wyniku ankietyzacji przeprowadzonej na potrzeby opracowania przedmiotowego
Sprawozdania, uzyskano informacje, i na terenie Województwa Mazowieckiego, nowe regulaminy
utrzymania porz dku i czysto ci w gminie uchwali o 148 gmin. W 34 gminach nie uchwalono nowych
regulaminów, a w pozosta ych regulaminy s w trakcie opracowywania, uchwalania lub nie uzyskano
adnych informacji w tym zakresie. Wykaz gmin, które uchwali y regulaminy przedstawiono
w za czniku 11.
5.1.1 Plan zamykania instalacji w szczególno ci sk adowisk odpadów komunalnych
W „Planie Gospodarki Odpadami w Województwie Mazowieckim na lata 2004-2011” przedstawiono
harmonogram (plan) zamykania sk adowisk odpadów komunalnych. Z harmonogramu tego wynika, e
do 2006 r. winno zosta zamkni tych 39 obiektów, które nie spe nia y wymaga ochrony rodowiska
wg stanu prawnego obowi zuj cego w 2003 r.. Plan zamykania instalacji przedstawiono w tabeli
5.1.1.5.
86
Tabela 5.1.1.5.Plan zamykania sk adowisk odpadów komunalnych na terenie Województwa
Mazowieckiego do 2006 r.
Powiat/ gmina
Lp.
1.
bia obrzeski
2.
3.
4.
ciechanowski
5.
grójecki
6.
Nazwa i adres obiektu;
ciciel i zarz dzaj cy
Gminne sk adowisko komunalne
m. Sucha
Gmina Bia obrzegi
Zak ad Us ug Komunalnych
w Bia obrzegach
ul. Rzemie lnicza 51 26-800
Bia obrzegi
(0 48) 613-23-69
Sk adowisko gminne
komunalnych odpadów
m. Ksawerów Stary
Gmina Stromiec
Zarz d Gminy Stromiec
ul. Piaski 4 26-804 Stromiec
(0-48) 619-10-20
Sk adowisko odpadów
komunalnych m. Wy mierzyce
Gmina Wy mierzyce
Zak ad Gospodarki Komunalnej
ul. Kopernika 19 26-811
Wy mierzyce
(0-48) 615-70-75
Sk adowisko Odpadów
Komunalnych w Rembówku
06-406 Opinogóra Górna, m.
Rembówek
Gmina Opinogóra Górna
Zarz d Gminy Opinogóra Górna
06-406 Opinogóra Górna
(0-23) 673-61-10 / 673-61-10
Sk adowisko Odpadów
Komunalnych w lubowie
06-430 So sk, m. lubowo
Gmina So sk
Zarz d Gminy So sk
06-430 So sk, ul. Ciechanowska
(0-23) 671-30-32
Komunalne sk adowisko
odpadów m. Warka
ul. Fabryczna 41
Gmina Warka
Zak ad Us ug Komunalnych
w Warce
ul. Farna 2
(0-48) 667-26-42
87
Rok
uruchomieniaproponowany rok
zamkni cia /
uwagi
1997
2006
sk adowisko
przekszta cane
dzie w punkt
segregacji
i prze adunku
odpadów
Podj te dzia ania
Sk adowisko czynne
1992
2006
Sk adowisko nieczynne
Decyzja Nr RO 76440/27/06/TB z dnia
14.07.06
1950
2005
Sk adowisko czynne
1977
2006
Sk adowisko zamkni te
(WIO )
1980
2006
1970
2004
Sk adowisko zamkni te
(WIO )
Sk adowisko czynne
Powiat/ gmina
Lp.
Nazwa i adres obiektu;
ciciel i zarz dzaj cy
Rok
uruchomieniaproponowany rok
zamkni cia /
uwagi
7.
Gminne sk adowisko odpadów
komunalnych m. ChotczaJózefów
Chotcza-Józefów
Gmina Chotcza
Zarz d Gminy Chotcza
27-312 Chotcza
(048)375-10-33
1985
2005
8.
Sk adowisko odpadów
komunalnych m. Ciepielów
Ciepielów
Gmina Ciepielów
Zarz d Gminy Ciepielów
27-310 Ciepielów
378-80-47
1985
2006
Lipski
9.
10.
Makowski
11.
12.
Mi ski
13.
Sk adowisko odpadów
w Byszewie
Urz d Gminy w Karniewie
06-425 Karniewo
()-23)6911013
Sk adowisko odpadów
w Makowie Maz.
Urz d Miejski w Makowie
Mazowieckim
Miejskie Przedsi biorstwo Us ug
Komunalnych "PUK" Sp. z o.o.
W Makowie Maz.
06-200 Maków Maz. ul.
Przemys owa 5
(0-29)7171030
Sk adowisko odpadów
w Jaci ku
Urz d Gminy w P oniawach
Bramurze
06-210 Ploniawy Bramura
(0-29)7178061
Sk adowisko odpadów w m.
Che chy
Urz d Gminy w Sypniewie
06-216 Sypniewo
(0-29)7177783
Sk adowisko odpadów
komunalnych dla miasta Mi sk
Mazowiecki
ul. Przemys owa
Urz d Miasta
Przedsi biorstwo Gospodarki
Komunalnej Sp. z o.o.
88
1979
2004
Podj te dzia ania
Sk adowisko nieczynne
- brak decyzji o
zamkni ciu
Wg informacji z WIO
- od 2003 r. nie s
deponowane na
sk adowisku odpady,
jak równie nie podj to
dzia w celu
uzyskania decyzji na
zamkni cie
i rekultywacj
sk adowiska
Sk adowisko czynne
Wg informacji WIO do lipca 2005r.
deponowano odpady.
Zarz dzaj cy nie
uzyska decyzji na
zamkni cie
i rekultywacj
sk adowiska
Sk adowisko nieczynne.
Decyzja Starosty
Makowskiego Nr RO
7643-5/03 z dnia
29.12.2003 r.
1986
2006
Sk adowisko czynne.
Decyzja Starosty
Makowskiego Nr RO
7643-4/1/05 z dnia
28.12.2005 r.
(data zamkni cia
29.04.2007 r.)
1987
2006
Sk adowisko czynne
1986
2006
Wg informacji WIO
sk adowisko nieczynne.
Data zamkni cia
31.12.2005 r.
1998
2006
Sk adowisko czynne
Powiat/ gmina
Lp.
14.
awski
15.
16.
Nowodworski
17.
Piaseczy ski
18.
Nazwa i adres obiektu;
ciciel i zarz dzaj cy
ul. Tuwima 1
/025/ 7583300
Sk adowisko odpadów sta ych
dla Gminy Radzanów
06-540 Radzanów
Gmina Radzanów
Zarz d Gminy Radzanów
06-540 Radzanów, Pl. Marsza ka
Pi sudskiego 26
(0-23) 679-80-35 / 679-80-35
Sk adowisko odpadów sta ych
dla Gminy Stupsk
Stupsk-Je e
Gmina Stupsk
Zarz d Gminy Stupsk
06-561 Stupsk, ul. Sienkiewicza
10 (0-23) 653 12-54 / 653-10-16
Sk adowisko odpadów sta ych
w Kosewie
05-190 Nasielsk, m. Kosewo
Gmina Nasielsk
Zarz d Gospodarki Komunalnej
i Mieszkaniowej w Nasielsku
05-190 Nasielsk, ul. P ska 43
(0-23) 691-23-64 / 691-25-90
Sk adowisko odpadów sta ych
w Zakroczymiu
Zakroczym
Gmina Zakroczym
Urz d Gminy Zakroczym
Tel. (22) 758-21-45
Sk adowisko odpadów
komunalnych " UBNA"
w Baniosze (w rekultywacji)
Baniocha
Miejskie Przedsi biorstwo
Oczyszczania w m. st. Warszawie
01-161 Warszawa ul. Obozowa
43
632-00-51 / 836-49-16
89
Rok
uruchomieniaproponowany rok
zamkni cia /
uwagi
Podj te dzia ania
1982
2005
Wg informacji WIO
sk adowisko nieczynne.
Data zamkni cia
31.12.2005 r.
1991
2006
Wg informacji WIO
sk adowisko nieczynne.
Data zamkni cia
31.12.2005 r.
1978
2002
koncepcja
rekultywacji
Sk adowisko nieczynne,
zamkni te z dniem
1.04.2004 decyzja
Starosty
Nowodworskiego Nr
20/2004
1997
2004
okres zamkni cia
przed 2009
1978
2005
w rozbudowie
Sk adowisko czynne
Sk adowisko czynne
Wg informacji WIO
Wojewoda Mazowiecki
zatwierdzi instrukcj
eksploatacji
sk adowiska -dec.
R.V.AT.6625/11/06
z 14.09.2006r. i
zezwoli na odzysk
odpadów
wykorzystywanych na
sk adowisku - dec.
R.V.AT.6626/10/06
z dnia 10.10.2006r.)
Powiat/ gmina
Rok
uruchomieniaproponowany rok
zamkni cia /
uwagi
Podj te dzia ania
19.
Sk adowisko Odpadów
Komunalnych w Rogowie
Rogowo 09-454 Bulkowo
Gmina Bulkowo
09-545 Bulkowo
265-23-50
1981
2003
nieczynne, termin
zako czenia
rekultywacji 2006
r.
Sk adowisko nieczynne
Wg informacji WIO na
sk adowisku w 2003,
2004 i 2005 r. nie
deponowano odpadów.
Nie posiada decyzji
o zamkni ciu. Decyzja
dostosowawcza z art.
362 ust.1 pkt.1 PO ,
.I.7644-3/52/2002
z dn. 16.10.2002 r.
Starosty P ockiego.
20.
Sk adowisko Odpadów
Komunalnych w Cieszewie
Cieszewo, 09-210 Drobin
Miasto i Gmina Drobin
Zak ad Gospodarki Komunalnej
i Mieszkaniowej Drobin Sp. z o.o.
ul. Tupadzka 7, 09-210 Drobin
(24) 260-12-82
1994
2002
termin
zako czenia
rekultywacji 2006
r.
Sk adowisko Odpadów
Komunalnych w K pinie
ul. Cmentarna 09-530 G bin
Miasto i Gmina G bin
Zak ad Gospodarki Komunalnej
i Mieszkaniowej w G binie
ul. Stra acka 4A 09-530 G bin
(24) 277-11-85
1970
2005
prowadzona jest
procedura
administracyjna
i dokumentacyjna
celem
dostosowania
i rozbudowy
sk adowiska.
Zamkniecie niecki
sk adowiska do
2006 r.
Sk adowisko czynne nie
spe niaj ce
minimalnych wymaga
prawnych (klasa E) wg
WIO
termin zamkni cia
2003r., termin
rekultywacji 2006
r.
Wg informacji WIO
sk adowisko nieczynne
1990
2005
termin zamkni cia
2010, termin
rekultywacji 2014
r.
Wg informacji WIO
sk adowisko czynne
Lp.
Nazwa i adres obiektu;
ciciel i zarz dzaj cy
ocki
21.
22.
23.
ski
24.
Sk adowisko Odpadów w m.
Worowice-Wyroby
ciciel: Gminy: Ma a Wie ,
Staro reby, Gminy i miasto
Wyszogród
Sk adowisko Odpadów
Komunalnych w cku
ul. D uga 09-520 ck
Gmina ck
ul. Gostyni ska 2 09-520 ck
384-14-00
Sk adowisko odpadów sta ych
w Lutomierzynie
09-130 Baboszewo, m.
Lutomierzyn
Gmina Baboszewo
Zarz d Gminy Baboszewo
09-130 Baboszewo
(0-23) 661-10-91 / 661-10-71
90
1978
2006
Sk adowisko czynne
Decyzja Starosty
ockiego O .I.76443/158/2003 –
zamkni cie kwatery A
z dniem 31.12.2006 r.
Sk adowisko nieczynne,
zamkni te 13.07.2005 r.
Powiat/ gmina
Lp.
25.
26.
Pruszkowski
27.
28.
Przasnyski
29.
Przysuski
30.
Nazwa i adres obiektu;
ciciel i zarz dzaj cy
Sk adowisko odpadów
w Janikowie
09-445 Czerwi sk ,
Gmina Czerwi sk
Zarz d Gminy Czerwi sk
09-445 Czerwi sk , ul. W .
Jagie y 16
(0-24) 231-51-15 / 231-51-99
Sk adowisko odpadów sta ych
w Pólce Raci
09-140 Raci , m. Pólka Raci
Gmina miejska Raci
Zarz d Gminy Miejskiej Raci
09-140 Raci , Pl. Mickiewicza
17
(0-23) 679-11-63
Sk adowisko Odpadów
Komunalnych Pruszków-G sin
bikowska Góra)
ul. Przejazdowa w Pruszkowie
Zarz d Miasta Pruszkowa
Miejski Zak ad Oczyszczania Sp.
z o.o.
ul. Bry y 4
758-20-63
Sk adowisko odpadów
w Chojnowie
Urz d Gminy w Czernicach
Borowych
06-415 Czernice Borowe
(0-23)6746215
Sk adowisko odpadów
w Krzynow odze Ma ej
Urz d Gminy w Krzynow odze
Ma ej
06-316 Krzynow oga Ma a
(0-29)7512720
Sk adowisko Komunalne Wola
Wi cierzowa
Wola Wi cierzowa 26-400
Przysucha
Gmina Przysucha
Przedsi biorstwo Gospodarki
Komunalnej i Mieszkaniowej Sp.
z o.o. w Przysusze
ul. Targowa 52 26-400 Przysucha
675-25-36 / 675-21-63
91
Rok
uruchomieniaproponowany rok
zamkni cia /
uwagi
Podj te dzia ania
1970
2006
Wg informacji WIO
sk adowisko czynne
1979
2006
Wg informacji WIO
sk adowisko nieczynne
1965
1997
zamkni te, trwa
rekultywacja
1986
2006
1988
2005
1985
2004
Sk adowisko czynne
Wojewoda Mazowiecki
zatwierdzi instrukcj
eksploatacji
sk adowiska - dec.
R.V.AT.6625/ /06
z 2006r. i zezwoli na
odzysk
i unieszkodliwianie
odpadów na
sk adowisku dec.W R.V.AT.6626/15
/06 z dnia 13.11.2006r
(WIO )
Sk adowisko nieczynne,
zamkni te z dniem
31.12.2005 r.
Sk adowisko nieczynne
Wg informacji WIOS
sk adowisko zamkni te
31.12.2005 r.
Sk adowisko czynne
Powiat/ gmina
Lp.
31.
32.
Pu tuski
33.
34.
Sierpecki
35.
Soko owski
36.
Szyd owiecki
37.
Nazwa i adres obiektu;
ciciel i zarz dzaj cy
Gminne Sk adowisko Odpadów
Komunalnych
Potworów
Gmina Potworów
Zarz d Gminy Potworów
26-414 Potworów
(048) 671-30-11
Sk adowisko odpadów sta ych
w m. Grochy-Serwatki
06-126 Gzy
Gmina Gzy
Zarz d Gminy Gzy
06-126 Gzy
(0-23) 691-13-67 / 691-31-22
Sk adowisko odpadów w m.
Pokrzywnica
06-121 Pokrzywnica
Gmina Pokrzywnica
Zarz d Gminy Pokrzywnica
06-121 Pokrzywnica
(0-23) 691-87-21 / 691-85-55
Sk adowisko odpadów w m.
Gnaty-Szczerbaki
06-120 Winnica, m. GnatySzczerbaki
Gmina Winnica
Zarz d Gminy Winnica
06-120 Winnica, ul. Pu tuska 25
(0-23) 691-40-92 / 691-40-25
Sk adowisko Odpadów
Komunalnych
Ca ownia , 09 - 227 Szczutowo
Gmina Szczutowo
ul. Lipowa 5a, 09 - 227
Szczutowo
2767196
Sk adowisko odpadów
komunalnych w Suchodole
Urz d Miasta Soko ów Podlaski
Przedsi biorstwo Us ug
In ynieryjno-Komunalnych Sp.
z o.o. Soko ów Podlaski
ul.Kosowska 75
/025/7812408,07813078
Gminne sk adowisko
Broniów
Gmina Chlewiska
Zarz d Gminy Chlewiska
ul. Czachowskiego 49 26-510
Chlewiska
(0-48) 626-72-71
92
Rok
uruchomieniaproponowany rok
zamkni cia /
uwagi
Podj te dzia ania
1988
2002
Sk adowisko nieczynne
– decyzja z dnia
12.03.2003 r. nr RS
7643/3/2003
1986
2003
Sk adowisko nieczynne
– zamkni te 31.12.2004
r.
1973
2003
Sk adowisko nieczynne
– zamkni te 01.05.2003
r. Decyzja RLO 76456/03 z dnia 24.04.2003
r.
1974
2004
Sk adowisko nieczynne
– zamkni te 31.12.2004
r.
1996
2004
Wg informacji z WIO
– sk adowisko
nieczynne
1978
2005
Sk adowisko czynne
1988
2005
Sk adowisko nieczynne
Starosta Szyd owiecki
dec. RO-764438/04/1/05 z dnia
20.01.2005r. wyrazi
zgod na zamkni cie
i rekultywacj
sk adowiska -termin
zako czenia prac 2007r
(wg informacji WIOS)
Powiat/ gmina
Lp.
Nazwa i adres obiektu;
ciciel i zarz dzaj cy
Rok
uruchomieniaproponowany rok
zamkni cia /
uwagi
Podj te dzia ania
Miejskie sk adowisko mieci
ul. Piaskowa 26-500 Szyd owiec
Gmina Szyd owiec
1991
Sk adowisko czynne
38.
Jednostka Bud etowa Gminy
2004
w Szyd owcu
26-500 Szyd owiec
(0-48) 617-10-16
Sk adowisko czynne,
Sk adowisko Odpadów
zamkni cie wydzielonej
komunalnych Lipiny Stare
1973
cz ci sk adowiska
Gmina Wo omin
2004
39.
Wo omi ski
(kwatery) 31.12.2005 r.
Zarz d Miasta Wo omin
– decyzja W R-V-662/ul Ogrodowa 4
3/05
/022/ 7876481, 7876514
Sk adowiska przeznaczone do zamkni cia do 2009 r., a zamkni te do 2006 r.
Sk adowisko komunalne m.
Sk adowisko nieczynne
odynie Dolne
1986
Gmina Radzanów
(zamkni te w 2004 r.)–
1.
Bia obrzeski
2008
Zarz d Gminy Radzanów
decyzja Nr RO 764426-807 Radzanów
0/26/04 z dnia 29.04.04
(0-48) 613-62-76 / 613-62-36
Gminne Sk adowisko mieci
ysa Góra" k. Bodzanowa
Bodzanów 09-470
Gmina Bodzanów
1985
Wg informacji WIO –
Przedsi biorstwo Us ugowo2.
ocki
2009
sk adowisko nieczynne
Handlowe "SO" J. Sobiesiak
Nowe Miszewo
ul. Pa acowa 18 09-471 nowe
Miszewo(24) 260-60-13
Sk adowisko odpadów w m.
Obryte
Wg informacji WIO –
07-215 Obryte,
sk adowisko nieczynne
1970
3.
Gmina Obryte
Pu tuski
2008
(zamkni te 31.1.2.2004
Zarz d Gminy Obryte
r.
07-215 Obryte
(0-29) 741-10-04 / 741-10-04
Sk adowisko odpadów
w Tumanku
Urz d Miejski w Wyszkowie
Sk adowisko nieczynne
1971
Zak ad Administracji Domów
4.
–zamkni te 31.12.2005
Wyszkowski
2007
Mieszkalnych w Wyszkowie
r.
ul. Komunalna 1, 07-200
Wyszków
(0-29)7423829
ród o: WIO , ankietyzacja gmin i starostw
W wyniku przeprowadzonej analizy, stwierdzono, e spo ród 39 sk adowisk przewidzianych do
zamkni cia, ostatecznie zamkni to 18 obiektów i 2 kwatery na dwóch sk adowiskach, 16 obiektów
nadal funkcjonuje, 3 nie przyjmuj odpadów. Ponadto, z listy sk adowisk przeznaczonych do
zamkni cia do 2009 r. zamkni to 4 obiekty.
Mo na przypuszcza , e opó nienia w zakresie zamykania sk adowisk odpadów wynikaj z faktu, i
zarz dzaj cy sk adowiskami zainteresowani s , jak najd szym funkcjonowaniem sk adowisk
i wype nieniem ca kowitej pojemno ci tych sk adowisk ze wzgl dów ekonomicznych. Ponadto,
93
wydane w roku 2006 decyzje administracyjne, równie przyczyni y si do ponownego wznowienia
dzia alno ci przez niektóre obiekty wymienione w powy szej tabeli.
5.1.2 Realizacja zada inwestycyjnych i pozainwestycyjnych
W „Planie Gospodarki Odpadami w Województwie Mazowieckim na lata 2004-2011”, celem
uporz dkowania systemu gospodarki odpadami na terenie Województwa Mazowieckiego,
zaplanowano szereg zada inwestycyjnych, jak i pozainwestycyjnych. Wytyczenie zada w WPGO
2004-2011 wynika o z diagnozy potrzeb dokonanej na podstawie przeprowadzonych analiz stanu
aktualnego, jak i wymaga formalno-prawnych. Stan realizacji zaplanowanych zada inwestycyjnych
i pozainwestycyjnych przedstawiono w tabeli 5.1.2.1.
Tabela 5.1.2.1. Stan realizacji zaplanowanych zada inwestycyjnych i pozainwestycyjnych
w gospodarce odpadami na terenie Województwa Mazowieckiego w odniesieniu do WPGO 20042011.
Jednostka
Termin
odpowiedzialna
Stan zaawansowania realizacji
Lp.
Przedsi wzi cie
realizacji
za realizacj
zadania
zadania
Zadania inwestycyjne
Zadanie planowane do realizacji,
Instalacje do odzysku
Organizacje
podj to dzia ania organizacyjne –
i unieszkodliwiania
ponadgminne,
szczegó owa charakterystyka w
1.
2004-2011
odpadów ulegaj cych
Gminy,
rozdziale 5.1 niniejszego
biodegradacji
Przedsi biorcy
opracowania–opis celu dot.
RZGO
Budowa potencja u
Zadanie planowane do realizacji,
technicznego
Organizacje
podj to dzia ania organizacyjne –
w zakresie
ponadgminne,
szczegó owa charakterystyka w
2. selektywnego
2004-2011
Gminy,
rozdziale 5.1 niniejszego
gromadzenia odpadów
Przedsi biorcy
opracowania –opis celu dot.
ulegaj cych
RZGO
biodegradacji
Zadanie realizowane sukcesywnie
-planowana budowa 4 sortowni
(Pruszków, Wi zownia,
Przedsi biorcy
3. Sortownie
2004-2011
Wo omin, Mszczonów) oraz
i Gminy
modernizacja sortowni
w Radomiu i rozbudowa sortowni
w Warszawie
Organizacje
Instalacje do
ponadgminne,
Brak danych dot. realizacji tego
4. recyklingu odpadów
2004-2011
zadania
Gminy,
wielkogabarytowych
przedsi biorcy
Organizacje
Instalacje do
ponadgminne,
Brak danych dot. realizacji tego
5. recyklingu odpadów
2004-2011
Gminy,
zadania
budowlanych
Przedsi biorcy
W zakresie zamykania
Zamykanie
i rekultywacji sk adowiska
i rekultywacja
Organizacje
zadanie jest realizowane
sk adowisk, dodatkowe
ponadgminne,
(szczegó owa charakterystyka
6. zamykanie sk adowisk, 2004-2011
Gminy,
przedstawiona zosta a
przekszta canie na
Przedsi biorcy
w niniejszym sprawozdaniu
obiekty stacji
w opisie realizacji celu dot.
prze adunkowych
zamykania sk adowisk
94
Lp.
Przedsi wzi cie
Termin
realizacji
Jednostka
odpowiedzialna
za realizacj
zadania
Stan zaawansowania realizacji
zadania
W zakresie przekszta cania
sk adowisk na obiekty stacji
prze adunkowych- brak danych
7.
Budowa, rozbudowa
sk adowisk
Organizacje
ponadgminne,
2004-2011
Gminy,
Przedsi biorcy
8.
Budowa i rozbudowa
instalacji do
termicznego
przekszta cania
odpadów
Organizacje
ponadgminne,
2004-2011
Gminy,
Przedsi biorcy
1.
Edukacja ekologiczna,
dzia ania promocyjne
2.
Organizacja zbierania
odpadów
niesegregowanych oraz
selektywnego zbierania
Zadania pozainwestycyjne
Przedsi biorcy
Jednostki
naukowo2004-2011 badawcze
Województwo
Powiaty
Gminy
Zadanie
ci e
Gminy
Zadanie realizowane
Zadanie nie realizowane
(planowane do realizacji)
Zadanie realizowane w sposób
ci y
Zadanie realizowane w sposób
ci y
ród o: ankietyzacja gmin i powiatów
Jak wynika z powy szej tabeli, zadania w zakresie edukacji ekologicznej oraz organizacji zbierania
odpadów niesegregowanych i selektywnego zbierania odpadów realizowane s w sposób ci y.
Natomiast nie zrealizowano zadania w zakresie budowy i rozbudowy instalacji do termicznego
przekszta cania odpadów oraz budowy potencja u technicznego w zakresie selektywnego gromadzenia
odpadów ulegaj cych biodegradacji.
5.2 Odpady opakowaniowe
W WPGO dla Województwa Mazowieckiego, celem do zrealizowania do roku 2007 by o osi gni cie
nast puj cych poziomów odzysku i recyklingu:
- 25 % recyklingu
- 50% odzysku
W rozdziale 4.2.2. zosta y przedstawione uzyskane przez przedsi biorców poziomy recyklingu.
W analizowanym okresie, w przypadku niektórych opakowa , znacz co przekroczono wymagane
prawem poziomy recyklingu poszczególnych odpadów opakowaniowych.
Analizie poddano równie przekazane do odzysku i recyklingu odpady opakowaniowe zbierane
w gminach. Ilo tych odpadów przekazanych w roku 2005 przez gminy do odzysku i recyklingu
w stosunku do oszacowanych ilo ci odpadów opakowaniowych wynios a oko o 2,64 %. W celu
zwi kszenia ilo ci zbieranych odpadów opakowaniowych gminy tworz lub rozwijaj systemy
selektywnego zbierania odpadów ze strumienia odpadów komunalnych (patrz rozdzia 5.1)
Zatem realizacja obowi zku odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych prowadzona jest
ównie na bazie odpadów pozyskiwanych ze róde przemys owych. Odpady opakowaniowe
95
z przemys u i handlu s odpadami o wysokiej jako ci, a ich zbieranie w porównaniu ze zbieraniem
odpadów z gospodarstw domowych charakteryzuje si znacznie ni szym kosztem.
W obecnej sytuacji na terenie Województwa Mazowieckiego odpady opakowaniowe poddawane s
przede wszystkim recyklingowi materia owemu, bez zmiany ich struktury chemicznej szczególnie
w odniesieniu do odpadów, które stanowi warto ciowe surowce wtórne potrzebne ze wzgl dów
technologicznych istniej cym zak adom przetwórczym. Uzyskanie w roku 2007 za onego poziomu
odzysku wydaje si by trudne do zrealizowania, poniewa w obecnej sytuacji na terenie
Województwa Mazowieckiego odpady opakowaniowe poddawane s przede wszystkim recyklingowi
materia owemu, bez zmiany ich struktury chemicznej szczególnie w odniesieniu do odpadów, które
stanowi warto ciowe surowce wtórne potrzebne ze wzgl dów technologicznych istniej cym
zak adom przetwórczym. Recykling chemiczny, wspó spalanie oraz termiczne ich przekszta canie
odpadów z odzyskiem energii obejmuje niewielk ilo odpadów opakowaniowych.
Kolejnym do zrealizowania celem w WPGO by rozwój instalacji do odzysku i unieszkodliwiania
odpadów, a nast pnie rozwój i wdra anie nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania
odpadów, w tym równie metod termicznego przekszta cania odpadów.
W rozdziale nr 4.4.1. oraz 4.4.2 zosta y przedstawione instalacje do przekszta cania odpadów
komunalnych i odpadów opakowaniowych. Wyznaczony cel odzysku odpadów opakowaniowych
wymaga rozwoju instalacji metod termicznego ich przekszta cania.
Celem WPGO by o tak e wdro enie i doskonalenie systemu monitoringu opakowa i odpadów
opakowaniowych (sprawozdania z grupy OPAK oraz O -OP1). Prowadzony od 2002 system jest
rozwijany i udoskonalany. Nale y jednak w dalszym ci gu udoskonali system pod k tem
zbilansowania ilo ci odpadów z zainstalowanymi lub planowanymi zdolno ciami instalacji w zakresie
odzysku i recyklingu.
W ramach realizacji celu w zakresie poprawy sytuacji zbierania odpadów opakowaniowych
prowadzona by a przez gminy, powiaty, województwo oraz organizacje pozarz dowe dzia alno
informacyjno-edukacyjna maj ca na celu zapobieganie powstawaniu odpadów opakowaniowych oraz
propagowanie odzysku i recyklingu.
5.3 Odpady z sektora gospodarczego
Zestawienie informacji o zrealizowanych przedsi wzi ciach w zakresie gospodarki w sektorze
gospodarczym w Województwie Mazowieckim w latach 2003 – 2006 przedstawiono w tabeli 5.3.1.
Tabela 5.3.1 Zestawienie informacji o zrealizowanych przedsi wzi ciach w zakresie gospodarki
w sektorze gospodarczym w Województwie Mazowieckim w latach 2003 – 2006
Rok
Koszt (tys.
Lp.
Nazwa zadania
Opis podj tych dzia
realizacji
PLN)
Rozpocz cie dzia przez
Urz d Marsza kowski
Województwa
Dzia ania edukacyjno –
2004 Mazowieckiego i starostwa
1
informacyjne dla podmiotów
2 500
2007
powiatowe, w formie
z sektora gospodarczego
wydawania broszur
i zamieszczania informacji
oraz akcji doradczych
96
Lp.
Nazwa zadania
Rok
realizacji
2
Organizacja systemu zbierania,
gromadzenia i transportu
odpadów powstaj cych
w sektorze gospodarczym
2004 2006
3
Monitoring gospodarki
odpadami powstaj cymi
w sektorze gospodarczym
20042007
4
5
6
7
8
9
Opracowanie list rankingowych
sk adowisk przeznaczonych do
likwidacji lub modernizacji oraz
terenów zdegradowanych
przeznaczonych do rekultywacji
Zbudowanie nadzoru
weterynaryjnego nad procesem
powstawania i niszczenia
odpadów pochodzenia
zwierz cego SRM i HRM
Rekultywacja sk adowisk, dla
których brak jest mo liwo ci
odzysku magazynowanych
odpadów lub nie spe niaj
wymogów ekologicznych
Modernizacja sk adowisk
odpadów, które nie spe niaj
wymogów ekologicznych
Budowa systemu
unieszkodliwiania odpadów
pochodzenia zwierz cego (w
tym z grupy SRM szczególnego
ryzyka i HRM wysokiego
ryzyka) - urz dzenie zbiornic
pad ych zwierz t
- spalarnia m czek
Wdra anie w zak adach
przemys owych projektów
Czystej Produkcji, w tym
odzysku i unieszkodliwiania
odpadów
Opis podj tych dzia
Przedsi biorcy we w asnym
zakresie prowadz
gospodark odpadami.
Organizacja polega na
pomocy w zakresie
regulowania strony
formalno – prawnej
gospodarki odpadami
(akcje informacyjno –
doradcze). Organizacja
koordynowana jest na
podstawie zapisów planów
gospodarki odpadami
szczebla wojewódzkiego,
powiatowego i gminnego
Uruchomiono Wojewódzk
Baz Gospodarki
Odpadami, oraz System
Informacji o Odpadach
i baz SIGOP –
Wojewódzkim
Inspektoracie Ochrony
rodowiska
Koszt (tys.
PLN)
bd
15 000
2004 2005
Zadanie wykonane
odno nie sk adowisk
przeznaczonych do
zamkni cia
300
2004 2005
Zadanie zako czone
100
2004 2007
W trakcie rekultywacji jest
5 sk adowisk odpadów tzw.
przemys owych
bd
2004 2007
Zadanie w trakcie realizacji
bd
2004 2006
W trakcie realizacji –
tworzona jest sie zbiornic
i modernizowane zak ady
utylizacyjne
2004 2007
Zadanie w trakcie realizacji
przez przedsi biorców
97
225 –
po yczka
z WFOSiGW
287,5 dotacja
z WFO iGW*
bd
Lp.
Nazwa zadania
10
Utworzenie Centrum Informacji
BAT/BREF
11
12
Rozbudowa linii do segregacji
i kruszenia odpadów
budowlanych nie zawieraj cych
odpadów niebezpiecznych
Dzia ania zwi zane ze
zwi kszeniem odzysku
odpadów wytwarzanych przez
energetyk zawodow
- budowa instalacji do
magazynowania popio u lotnego
z okresu zimowego do
wykorzystania w okresie letnim
o pojemno ci 120 tys. ton
- budowa instalacji do przerobu
odpadów z energetyki na
surowce do produkcji materia ów
budowlanych - zdolno
przerobowa instalacji 250 tys. ton
- budowa instalacji do produkcji,
na bazie mieszanin popio owolowej mieszanki do
wykorzystania w budownictwie
drogowym, budowli ziemnych
i melioracyjnych
Rok
realizacji
Opis podj tych dzia
Koszt (tys.
PLN)
2004 2005
Zadanie zako czone –
utworzono Centrum
w strukturze Ministerstwa
rodowiska
bd
2004 2007
Zadanie w trakcie realizacji
– zbudowano dwa obiekty
bd
2004-2007
Brak informacji o realizacji
zada
bd
*- informacja z WFO iGW
5.5 Osady ciekowe
Zestawienie informacji o zrealizowanych przedsi wzi ciach w zakresie gospodarki osadami
ciekowymi w Województwie Mazowieckim w latach 2003 – 2006 przedstawiono w poni szej tabeli.
Tabela 5.5.1 Zestawienie informacji o zrealizowanych przedsi wzi ciach w zakresie gospodarki
w sektorze gospodarczym w Województwie Mazowieckim w latach 2003 – 2006
Lp.
1
Nazwa zadania
Zobligowanie wszystkich wytwórców
osadów ciekowych do przekazywania
odpowiednim jednostkom kontrolnym
zbiorczych zestawie dotycz cych
prowadzonej gospodarki osadami
Rok
realizacji
2007
98
Opis podj tych dzia
Zadanie ci e, w trakcie
realizacji. Obecnie informacje
dotycz ce wytwarzania i
sposobów gospodarowania
osadami ciekowymi gromadzone
przez Urz d Marsza kowski
Województwa Mazowieckiego,
WIO oraz GUS. Docelowo,
najbardziej komplementarne
informacje znajdowa si b
w
Wojewódzkiej Bazie Gospodarki
Odpadami
Koszt
(tys.
PLN)
bd
Lp.
2
3
4
5
6
7
Nazwa zadania
Obj cie monitoringiem wszystkich
oczyszczalni cieków w województwie,
w zakresie wytwarzania osadów
ciekowych, sposobów post powania z
nimi oraz realizacji przez oczyszczalnie
cieków obowi zku prowadzenia bada
fizyczno-chemicznych i
mikrobiologicznych osadów ciekowych
Zwi kszenie efektywno ci kontroli nad
stosowaniem osadów ciekowych na
terenach gmin i powiatów, ze
zwróceniem szczególnej uwagi na
miejsca stosowania osadów
Intensyfikacja dzia edukacyjno –
informacyjnych dla rolników,
pracowników administracji gmin i
powiatów oraz ogó u spo ecze stwa w
zakresie w ciwego post powania z
osadami ciekowymi, prowadzenia akcji
promocyjnych dotycz cych stosowania
osadów ciekowych i preparatów
tworzonych na ich bazie w rolnictwie
oraz kszta towaniu nowych walorów
ytkowych zdegradowanych lub
zdewastowanych terenów.
Kontynuacja prac badawczo –
rozwojowych zmierzaj cych do
opracowania nowych metod odzysku i
unieszkodliwiania osadów ciekowych,
np. wspó spalania osadów ciekowych
z w glem w ciep owniach i
elektrociep owniach Województwa
Mazowieckiego, stosowania osadów w
celach rekultywacji i niwelacji terenów,
Opracowanie realnych i zgodnych z
obowi zuj cym prawodawstwem
sposobów zagospodarowania
powstaj cych osadów ciekowych na
etapie projektowania lub modernizacji
oczyszczalni cieków, uwzgl dniaj cych
lokalne mo liwo ci
Budowa obiektów do kompostowania
osadów ciekowych, w miejscach
ekonomicznie uzasadnionych,
rozwi zuj cych problemy
zagospodarowania osadów kilku lub
kilkunastu oczyszczalni.
Rok
realizacji
Opis podj tych dzia
2007
Zadanie ci e, w trakcie
realizacji, prowadzone przez
Urz d Marsza kowski
Województwa Mazowieckiego i
WIO
2007
2007
Zadanie ci e, w trakcie
realizacji, prowadzone przez
Urz d Marsza kowski
Województwa Mazowieckiego i
WIO
Zadanie ci e, w trakcie
realizacji. Nie prowadzi si akcji
informacyjno – edukacyjnych
po wi conych wy cznie tematowi
osadów ciekowych, zagadnienia z
tej dziedziny poruszane s przy
okazji dzia edukacyjnych
dotycz cych szeroko poj tej
gospodarki odpadami. Informacje
na temat osadów ciekowych
przekazywane s na
specjalistycznych konferencjach
lub seminariach zorganizowanych
dla zainteresowanego kr gu osób
Koszt
(tys.
PLN)
bd
bd
bd
2007
Zadanie ci e, w trakcie
realizacji. Prace te prowadzone s
przez zainteresowane jednostki,
np. przedsi biorstwa wodno –
kanalizacyjne i elektrociep ownie
bd
2007
Zadanie ci e, w trakcie
realizacji. Realizowane przez
cicieli i eksploatatorów
oczyszczalni cieków przy
wspó pracy placówek badawczo –
rozwojowych i naukowych
bd
2007
Na terenie Województwa
Mazowieckiego funkcjonuj trzy
kompostownie osadów
ciekowych. Planowana jest
budowa kolejnych obiektów, w
których osady ciekowe b
wspó kompostowane z innymi
odpadami
bd
99
Lp.
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Nazwa zadania
Budowa instalacji termicznego
przekszta cania osadów w
aglomeracjach miejskich powy ej
100 000 mieszka ców lub w rejonach,
gdzie brak jest mo liwo ci
przyrodniczego wykorzystania osadów
ciekowych, b
te jako
wytwarzanych osadów uniemo liwia
inne sposoby ich wykorzystania.
Wykorzystywanie nagromadzonych w
latach ubieg ych osadów ciekowych,
poprze np. procesy rekultywacji i
melioracji gleb i gruntów
zdegradowanych oraz do celów
rolniczych.
Zwi kszenie stopnia ustabilizowania
osadów ciekowych oraz ograniczenie
wykorzystywania osadów
nieustabilizowanych
Zmniejszenie stopnia obci enia osadów
ciekowych szkodliwymi substancjami
i organizmami chorobotwórczymi
poprzez ograniczenie zrzutu
zanieczyszcze pochodzenia
przemys owego, trafiaj cych do
komunalnych oczyszczalni cieków, a
tym samym zmniejszenia ilo ci
wytwarzanych osadów
Ograniczenie deponowania osadów
ciekowych na sk adowiskach odpadów,
w tym na terenach oczyszczalni, z
wyj tkiem sk adowania osadów o
ponadnormatywnych parametrach
zanieczyszcze ,
Zwi kszenie ilo ci kompostowanych
osadów ciekowych
Zwi kszenie ilo ci osadów ciekowych
poddanych termicznym metodom
przeróbki i unieszkodliwiania (suszenie
i spalanie)
Zwi kszenie ilo ci osadów ciekowych
wykorzystywanych przyrodniczo i
przemys owo
Zmniejszenie stopnia zagro enia
rodowiska, spowodowanego przez
niew ciwe sk adowanie osadów
ciekowych.
Rok
realizacji
2007
2007
2007
Opis podj tych dzia
Na terenie Województwa
Mazowieckiego nie funkcjonuje
instalacja do termicznego
przekszta cania osadów
ciekowych. W planach jest
budowa takiej instalacji w
Warszawie – w wariancie jako
obiekt samodzielny, lub jako
wspó spalanie osadów z odpadami
komunalnymi
Zadanie ci e, w trakcie
realizacji. Systematycznie spada
ilo osadów ciekowych
nagromadzonych na terenie
oczyszczalni, wzrasta natomiast
odsetek osadów wykorzystania
nagromadzonych osadów
Zadanie ci e, w trakcie
realizacji. Realizowane przez
cicieli i eksploatatorów
oczyszczalni cieków przy
wspó pracy placówek badawczo –
rozwojowych i naukowych
Koszt
(tys.
PLN)
bd
bd
bd
2007
Zadanie ci e, w trakcie
realizacji. Realizowane przez
cicieli i eksploatatorów
oczyszczalni cieków przy
wspó pracy placówek badawczo –
rozwojowych i naukowych
bd
2007
Zadanie ci e, w trakcie
realizacji. Systematycznie spada
odsetek osadów ciekowych
unieszkodliwianych przez
sk adowanie
bd
2007
Ilo osadów ciekowych
poddawanych odzyskowi poprzez
kompostowanie zmniejsza si
systematycznie (z 10% w 2002 r.
do 5% w 2005 r.)
bd
2007
Nie stosuje si termicznego
przekszta cania osadów
ciekowych
bd
2007
2007
100
Ilo osadów ciekowych
wykorzystywanych przyrodniczo i
przemys owo wzrasta
systematycznie
Zadanie ci e, w trakcie
realizacji. Realizowane przez
eksploatatorów oczyszczalni
cieków oraz sk adowisk odpadów
bd
bd
5.5 Odpady niebezpieczne
5.5.1 Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych
W zakresie odpadów niebezpiecznych wyst puj cych w strumieniu odpadów komunalnych, jako
dzia anie nadrz dne zapisano zorganizowanie zbierania odpadów niebezpiecznych powstaj cych
w strumieniu odpadów komunalnych.
Dzia anie to jest realizowane przez 40% gmin na terenie województwa (wg ankietyzacji gmin).
Najcz ciej zbierane s zu yte baterie w placówkach o wiatowych i instytucjach u yteczno ci
publicznej, przeterminowane lekarstwa w aptekach oraz wietlówki w instytucjach u yteczno ci
publicznej. Sporadycznie zbierane s opakowania po przeterminowanych rodkach ro lin oraz
opakowania po farbach. Do zbierania stosowany jest system pojemnikowy, GPZON oraz sporadycznie
system mobilny.
W WPGO na lata 2004-2007,w 2006 r. przyj to osi gni cie 15% poziomu selektywnego zbierania
odpadów niebezpiecznych, co stanowi 1 827 Mg odpadów. Wg informacji z ankietyzacji gmin
osi gni to poziom selektywnego zbierania – 4,6%. Wynik ten jednoznacznie wskazuje na
niezrealizowanie zapisanego dzia ania.
W zwi zku z powy szym proponuje si w aktualizacji Planu gospodarki odpadami dla Województwa
Mazowieckiego zweryfikowa zapisane poziomy selektywnego zbierania. Stan realizacji
zaplanowanych zada przedstawiono w tabeli 5.5.1.1.1.
Tabela 5.5.1.1.1 Stan realizacji zaplanowanych zada w zakresie odpadów niebezpiecznych
wyst puj cych w sektorze komunalnym 2004-2011
Jednostka
Termin
Stan zaawansowania
Przedsi wzi cie
odpowiedzialna za
realizacji
realizacji zadania
realizacj zadania
Zadanie realizowane
Organizacja systemu zbierania,
w sposób ciag y, do
gromadzenia i transportu
2006 r. zrealizowano
odpadów niebezpiecznych od
w 40% w gminach
mieszka ców oraz z sektora
2004-2015
Gminy, Przedsi biorcy
odno nie organizacji
ma ych i rednich
zbierania od
przedsi biorstw (GPZON
mieszka ców poprzez
i SPON)
punkty GPZON
Utworzenie 161 gminnych
punktów gromadzenia
zadanie zrealizowane
2004-2006
Gminy
odpadów (GPZON); w latach
w 26%
2004-2006 – 39 GPZON
Zarz d Województwa
Utworzenie 5 stacji
zadanie nie by o
2006-2011
Mazowieckiego
prze adunkowych (SPON)
jeszcze realizowane
Przedsi biorcy
ród o: ankietyzacja gmin
Powy sze zadania maj charakter ci y, nie mniej jednak nie stwierdzono w analizowanym okresie
rozpocz cia realizacji zadania w zakresie budowy stacji prze adunkowych, natomiast zadanie
w zakresie budowy GPZON nie zosta o zrealizowane w ca ci w zaplanowanym terminie.
101
5.5.2 Odpady zawieraj ce PCB z uwzgl dnieniem planu unieszkodliwiania substancji
szczególnie szkodliwych w szczególno ci PCB oraz dekontaminacji i unieszkodliwiania
urz dze zawieraj cych PCB)
Uwzgl dniaj c zapisy zawarte w WPGO (Uchwa a Sejmiku nr 119/2003 z 15 grudnia 2003 r.
w sprawie uchwalenia Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami) nale y stwierdzi , e wi kszo
ze sformu owanych celów i zaplanowanych dzia
dotycz cych gospodarowania odpadami
zawieraj cymi PCB jest realizowana w sposób ci y, zgodnie z obowi zuj cymi aktami prawnymi.
Bior c pod uwag cele krótkookresowe obejmuj ce horyzont lat 2004-2007 :
sukcesywne wycofywanie funkcjonuj cych urz dze zawieraj cych PCB;
sukcesywna likwidacja wycofanych urz dze zawieraj cych PCB poprzez kontrolowane
unieszkodliwianie lub dekontaminacj
oraz cele d ugookresowe przewidziane do realizacji w okresie lat 2008-2010:
ca kowita likwidacja wycofanych urz dze zawieraj cych PCB poprzez kontrolowane
unieszkodliwianie lub dekontaminacj
nale y uzna , e proces ten jest realizowany w sposób ci y. Ilo ci odpadów zawieraj cych PCB
poddawane procesom unieszkodliwiania s
w skali roku wi ksze od zaplanowanych
w harmonogramie unieszkodliwiania i dekontaminacji urz dze zawieraj cych PCB (tabela 5.4.1
w WPGO). Ponadto wi kszo z posiadaczy odpadów, którzy dokonali inwentaryzacji obiektów
i urz dze z PCB zdaje sobie spraw z ci cego na nich obowi zku ca kowitego usuni cia i/lub
unieszkodliwienia PCB do 2010 r. i deklaruje realizacj tego zadania w nie w tym czasie.
Problemem jest natomiast cz
przedsi biorców lub posiadaczy, którzy nie zdaj sobie sprawy
z konieczno ci przeprowadzenia ww. czynno ci.
W odniesieniu do realizacji poszczególnych zada , stan zaawansowania prac przedstawia poni sza
tabela 5.5.2.1.1
Tabela 5.5.2.1.1Stan zaawansowania prac w zakresie odpadów zawieraj cych PCB
Jednostka
Termin
Stan zaawansowania
Przedsi wzi cie
odpowiedzialna za
realizacji
realizacji zadania
realizacj zadania
Weryfikacja danych
ilo ciowych z inwentaryzacji
urz dze zawieraj cych PCB
2004
WIO
bd
oraz harmonogramu ich
unieszkodliwiania
i dekontaminacji
Projekt gromadzenia
i unieszkodliwiania urz dze
2004-2005
Wojewoda Mazowiecki nie zrealizowano
zawieraj cych PCB nie
podlegaj cych rejestracji
Monitoring procesu likwidacji
2004-2010
WIO
bd
urz dze zawieraj cych PCB
Likwidacja urz dze
Przedsi biorstwa
realizowane w sposób
2004-2010
zawieraj cych PCB
pa stwowe i prywatne
ci y
Kampania edukacyjnoSpotkanie
informacyjna w zakresie
Zarz d Województwa
informacyjne dla
prawid owego post powania
2004-2006
Mazowieckiego,
przedstawicieli gmin
z odpadami zawieraj cymi
Wojewoda Mazowiecki
w 2006 r.
PCB
102
5.5.3 Oleje odpadowe
W planie gospodarki odpadami dla Województwa Mazowieckiego uchwalonym w 2003 r. zosta y
przyj te cele krótkookresowe na lata 2004-2007 i d ugookresowe na lata 2008-2011.
Cele krótkookresowe w latach 2004-2007
uzyskanie poziomu odzysku olejów smarowych w wysoko ci 50% ilo ci wprowadzanej na
rynek,
uzyskanie poziomu recyklingu olejów smarowych w wysoko ci 25%,
Cele d ugookresowe w latach 2008-2011
uzyskanie poziomu odzysku olejów smarowych do 2007 r. w wysoko ci 50% ilo ci
wprowadzanej na rynek,
uzyskanie poziomu recyklingu olejów smarowych w ilo ci 35% do 2007 r.
sukcesywne zwi kszenie poziomu odzysku i recyklingu olejów smarowych okre lonych
w rozporz dzeniu Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2001 r. w sprawie rocznych poziomów
odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i pou ytkowych,
W 2003 i 2004 i 2005 r. nie osi gni to zak adanego poziomu odzysku olejów odpadowych.
Analizuj c zadanie zawarte w WPGO dotycz ce rozbudowy systemu zbierania olejów odpadowych,
przewidziane na lata 2004-2006 stwierdzono, e nadal nie istnieje zorganizowany system zbierania
olejów odpadowych w sektorze ma ych i rednich przedsi biorstw i indywidualnych u ytkowników.
5.5.4 Odpady zawieraj ce azbest (z uwzgl dnieniem planu unieszkodliwiania substancji
szczególnie szkodliwych w tym azbestu)
Stopie realizacji zada przedstawionych w WPGO z zakresu gospodarki odpadami zawieraj cymi
azbest przedstawia tabela 5.5.4.1.1
Tabela 5.5.4.1.1 Stopie realizacji zada przedstawionych w WPGO z zakresu gospodarki odpadami
zawieraj cymi azbest
Jednostka
Stan zaawansowania
Termin
odpowiedzialna za
Przedsi wzi cie
realizacji zadania
realizacji
realizacj zadania
2004 - 2006
Zarz d Województwa
zrealizowane
- Opracowanie programu
(opracowano Program
usuwania wyrobów
usuwania wyrobów
zawieraj cych azbest z terenu
azbestowych z terenu
województwa;
Województwa
- Opracowanie planu
Mazowieckiego
rozmieszczenia na terenie
wraz z planem
województwa wyrobów
rozmieszczenia tych
zawieraj cych azbest
wyrobów)
Monitoring realizacji
2004 -2011
Nadzór budowlany
zadanie ci e
usuwania azbestu
nie zrealizowane
Budowa 3 sk adowisk
2006 - 2011
Zarz d Województwa
odpadów azbestowych
Mazowieckiego,
Przedsi biorcy
Analizuj c stan realizacji celów, dzia
i zada w zakresie gospodarki odpadami zawieraj cymi
azbest nale y podkre li , e wymagaj one d ugiego okresu realizacji (zgodnie z przepisami azbest
103
powinien zosta usuni ty z terytorium Polski do 31 grudnia 2032 r.) oraz olbrzymich nak adów
finansowych. To w nie brak rodków finansowych powoduje, e niemo liwe s do osi gni cia
przedstawione w WPGO poziomy usuni cia do roku 2007 - 20% wyrobów zawieraj cych azbest oraz
30% do roku 2011. Na terenie województwa nie przeprowadzono pe nej i rzetelnej inwentaryzacji
wyrobów zawieraj cych azbest. Znacznym problem na terenie województwa jest brak sk adowiska
odpadów azbestowych. Budowa takich sk adowisk wymaga znacznie mniejszych nak adów
finansowych ni budowa sk adowisk odpadów innych ni niebezpieczne i oboj tnych. Jedn
z g ównych przeszkód w budowie tego typu obiektów jest sprzeciw spo eczno ci lokalnej. Na terenie
województwa przeprowadzono szkolenia dla przedstawicieli jednostek samorz du terytorialnego
w zakresie zdrowotnych, technicznych, prawnych oraz finansowych aspektów zagospodarowania
odpadów zawieraj cych azbest. Wci jednak niewystarczaj ce jest wiedza mieszka ców na temat
bezpiecznego u ytkowania i usuwania wyrobów zawieraj cych azbest.
5.5.5 rodki ochrony ro lin
Celem krótkoterminowym dotycz cym rodków ochrony ro lin w WPGO na lata 2004-2011, by a
sukcesywna likwidacji miejsc sk adowania przeterminowanych rodków ochrony ro lin.
Analizuj c podj te w tym zakresie dzia ania nale y stwierdzi , e realizacja celu zapocz tkowana
zosta a dopiero w grudniu 2006 r., a wi c w ko cowym okresie obj tym niniejszym dokumentem
i polega a na likwidacji mogilnika Du y Las, zlokalizowanego na terenie gminy Przytyk, powiat
radomski. W chwili obecnej brak jest informacji na temat jakichkolwiek dzia
zwi zanych
z likwidacj pozosta ych 11 mogilników.
5.5.6 Zu yte urz dzenia elektryczne i elektroniczne wraz z substancjami zubo aj cymi
warstw ozonow (z uwzgl dnieniem planu zbierania i unieszkodliwiania odpadów
zawieraj cych substancj zubo aj ce warstw ozonow )
Za one w WPGO cele, dzia ania i zadania zmierzaj ce do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki
zu ytym sprz tem elektrycznym i elektronicznym by y zgodne z ówcze nie obowi zuj cym
prawodawstwem w tym zakresie. W chwili obecnej ocena realizacji cz ci tych celów jest
niemo liwa, gdy od 2005 r. obowi zuje nowe prawo oparte na koncepcji rozszerzonej
odpowiedzialno ci producenta. Nowe zapisy prawne zmieniaj tak e terminy realizacji niektórych
celów np. osi gni cie zbierania odpadów elektrycznych i elektronicznych na poziomie 4 kg/M do 31
stycznia 206 r. – obecnie jest to termin 31 grudnia 2008 r.
Odnosz c si natomiast do pozosta ych przewidzianych do realizacji w WPGO, stopie
zaawansowania ich realizacji przedstawiono w tabeli 5.5.6.1.1
104
Tabela 5.5.6.1.1Stopie zaawansowania realizacji zada w zakresie zu ytego sprz tu elektrycznego
i elektronicznego z uwzgl dnieniem odpadów zawieraj cych substancj zubo aj ce warstw ozonow
Jednostka
Termin
Stan zaawansowania
Przedsi wzi cie
odpowiedzialna za
realizacji
realizacji zadania
realizacj zadania
w trakcie realizacji –
(termin w my l
Organizacja zbierania
nowego prawa
2004 – 2006 Gminy, producenci
zu ytych urz dze
przesuni ty na 1
z gospodarstw domowych
stycznia 2008 r.)
Inwentaryzacja urz dze
zawieraj cych substancje
zubo aj ce warstw ozonow
w zak adach przemys owych
Monitorowanie osi gni cia
za onych poziomów
odzysku i recyklingu urz dze
zawieraj cych CFC i HCFC
zapisanych w rozporz dzeniu
Rady Ministrów (Dz. U. Nr
69, poz. 719 z 2001 r.)
w sprawie poziomów odzysku
i recyklingu odpadów
opakowaniowych
i pou ytkowych
Kampania edukacyjno –
informacyjna w zakresie
prawid owego post powania
ze zu ytymi urz dzeniami
zawieraj cymi substancje
zubo aj ce warstw ozonow
2004 – 2006
WIO
bd
2004 - 2011
Urz d Marsza kowski
zadanie ci
2004 - 2011
Powiaty, gminy,
Zarz d Województwa
nie zrealizowane
e
5.5.7 Wycofane z eksploatacji pojazdy
Cele zapisane w WPGO (Uchwa a Sejmiku nr 119/2003 z 15 grudnia 2003 r. w sprawie uchwalenia
Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami) dotycz ce gospodarowania pojazdami wycofanymi
z eksploatacji dotyczy y kontrolowanego odzysku i recyklingu poprzez spe nienie wymogów
projektowanej wówczas ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (obecnie jest to
obowi zuj cy akt prawny (Dz. U. nr 25/2005 poz. 202 z pó n. zm.). Wymogi te mia y dotyczy
w szczególno ci obowi zku osi gania okre lonego przez ustaw rocznego poziomu odzysku
i recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji pocz wszy od dnia 1 stycznia 2006 r..
W chwili obecnej ocena realizacji tych celów jest niemo liwa, bowiem zgodnie z ww. aktem prawnym
na przedsi biorcach spoczywa obowi zek sk adania rocznego sprawozdania w terminie do 15 lutego
nast pnego roku (a wi c w tym przypadku do 15 lutego 2007 r.).
Odnosz c si natomiast do zada dotycz cych wyeksploatowanych pojazdów przewidzianych do
realizacji w WPGO, stopie zaawansowania ich realizacji przedstawiono w tabeli5.5.7.1.1
105
Tabela 5.5.7.1.1 Stopie zaawansowania realizacji przedsi wzi
Jednostka
Termin
Przedsi wzi cie
odpowiedzialna za
realizacji
realizacj zadania
Stan zaawansowania
realizacji zadania
Niemo liwy do okre lenia
ze wzgl du na przyj cie
Ustawy o recyklingu
pojazdów wycofanych
z eksploatacji w 2005 r.
(Dz. U. nr 25/2005 poz. 202
z pó n. zm.), zgodnie
z któr czas na z enie
pierwszego sprawozdania
up ywa 15 lutego 2007 r.
Zadanie realizowane
w sposób ci y –
ewidencja taka jest
prowadzona przez
Mazowiecki Urz d
Wojewódzki i publikowana
na stronie internetowej
Egzekwowanie zapisów
projektu ustawy o recyklingu
pojazdów wycofanych
z eksploatacji
Nie okre lono
Nie okre lono
Prowadzenie ewidencji stacji
demonta u upowa nionych do
wydawania stosownych
za wiadcze o z omowaniu
samochodu w celu jego
wyrejestrowania
Nie okre lono
Nie okre lono
2004-2011
Zarz d
Województwa
Mazowieckiego,
Przedsi biorcy
Zadanie realizowane
w sposób ci y
Nie okre lono
Nie okre lono
Nie zrealizowano
Organizowanie systemu
zbierania wyeksploatowanych
pojazdów od mieszka ców
poprzez stacje demonta u
Utworzenie bazy recyklingu
wyeksploatowanych pojazdów
w ochowie Fabrycznym
5.5.8 Odpady medyczne i weterynaryjne
Nadrz dnym celem w gospodarce odpadami medycznymi i weterynaryjnymi by a: minimalizacja
negatywnego oddzia ywania odpadów medycznych i weterynaryjnych na rodowisko poprzez
stosowanie w ciwych praktyk post powania z odpadami. Cel ten zosta zrealizowany w 90%. Jak
wynika z analizy informacji zapisanych w bazie SIGOP (pod k tem sposobów unieszkodliwiania
odpadów medycznych i weterynaryjnych) nie wszyscy wytwórcy stosowali sposoby post powania
zgodne z. obowi zuj cym rozporz dzeniem.
W zakresie sukcesywnego wprowadzania systemu zbierania odpadów niebezpiecznych powstaj cych
w gabinetach weterynaryjnych oraz indywidualnych praktykach lekarskich brak jest informacji
dotycz cych realizacji tego celu. Jedynie na podstawie danych uzyskanych ze starostw o ilo ci
gabinetów lekarskich i weterynaryjnych posiadaj cych uregulowany stan prawny wydaje si , e
proces porz dkowania gospodarki odpadami zosta rozpocz ty. Niestety, brak jest szczegó owych
informacji na ilo ciowe potwierdzenie realizacji tego celu.
Stan realizacji zaplanowanych zada inwestycyjnych i pozainwestycyjnych przedstawiono w tabeli
5.5.8.1.1.
106
Tabela 5.5.8.1.1 Stan realizacji zaplanowanych zada inwestycyjnych i pozainwestycyjnych dla
odpadów medycznych i weterynaryjnych
Jednostka
Termin
Stan zaawansowania
Przedsi wzi cie
odpowiedzialna za
realizacji
realizacji zadania
realizacj zadania
Zadania pozainwestycyjne
Organizacja zbierania
Gminy, placówki
2004-2006
brak informacji
odpadów weterynaryjnych
weterynaryjne
z gabinetów weterynaryjnych
Organizacja zbierania
odpadów medycznych
Gminy, gabinety
2004-2006
Brak informacji
z indywidualnych praktyk
lekarskie
lekarskich
Podnoszenie wiadomo ci
w zakresie prawid owych
Zadanie realizowane
sposobów post powania
w sposób ci y, równie
z odpadami medycznymi
2004-2011 Powiaty i Gminy
przez jednostki s by
i weterynaryjnymi w s bie
zdrowia
zdrowia i gabinetach
weterynaryjnych
Zadania inwestycyjne
SSW SP ZOZ
w Ciechanowie SPZ ZOZ
w Kozienicach, SP ZOZ
w Soko owie Podlaskimodst piono od realizacji
zadania z przyczyn
ekonomicznych
Modernizacja 6 instalacji do
SPZ ZOZ w P sku-z
termicznego unieszkodliwiania
dniem 31.12.2006r.
odpadów medycznych (SPZ
zamkni cie instalacji bez
ZOZ w Ostrowie
Placówki s by
modernizacji
2004-2006 zdrowia
Mazowieckim, SPZ ZOZ
SPZ ZOZ w Ostrowie
w P sku, SSW SP ZOZ
Przedsi biorcy
Mazowieckim-zadanie
w Ciechanowie, SPZ ZOZ
nie realizowane
w Kozienicach, SP ZOZ
(zamkni cie instalacji
w Soko owie Podlaskim
04.2004 r.)
SCSK w Warszawieinstalacja wy czona
w 07.2006 r. – zadanie
niezrealizowane
z przyczyn
ekonomicznych
Budowa zak adu
unieszkodliwiania odpadów
Przedsi biorcy
Zadanie zrealizowano
medycznych i weterynaryjnych
w yrardowie
Uruchomienie instalacji
Placówki s by
Odst piono od realizacji
unieszkodliwiania odpadów
zdrowia
zadania z przyczyn
szpitalnych w Wyszkowie
Przedsi biorcy
ekonomicznych
ród o: ankietyzacja jednostek s
by zdrowia oraz informacja ze starostw (Urz d Marsza kowski)
107
6.
Ocena sposobów i róde finansowania zaplanowanych przedsi wzi
W zwi zku z ocen realizacji zada zaplanowanych w Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami
2004-2011, dokonano analizy kosztów poniesionych na realizacj zada w rozpatrywanym okresie
sprawozdawczym. Analiz kosztów poniesionych na realizacj zada
w odniesieniu do
poszczególnych sektorów gospodarki odpadami przedstawiono w poni szych rozdzia ach.
6.1
Odpady komunalny
Koszty poniesione w latach 2004-2006 na realizacj zada zaplanowanych do realizacji w „Planie
Gospodarki Odpadami w Województwie Mazowieckim na lata 2004-2011” przedstawiono w tabeli
6.1.1.
108
Tabela 6.1.1. Koszty poniesione na realizacj zada okre lonych w WPGO na lata 2007-2011 w latach
2004-2006.
Koszty
Kwota
poniesione
ród o
przewidzian
Lp.
Nazwa zadania
w latach
finansowania
a na zadanie
2004-2006
zadania
[tys. PLN]
[tys. PLN]
Zadania inwestycyjne
Instalacje do odzysku i unieszkodliwiania
1.
2 400
Brak danych
odpadów ulegaj cych biodegradacji
Budowa potencja u technicznego
2.
14 000
Brak danych
w zakresie selektywnego gromadzenia
odpadów ulegaj cych biodegradacji
59,6%-brak danych
14,27%- NFOSiGW
9,96%-Ekofundusz
3.
Sortownie
15 200
30 013,51 7,16%przedsiebiorcy
4,6%-WFO iGW
4,31%-bud et gminy
Instalacje do recyklingu odpadów
4.
1 000
Brak danych
wielkogabarytowych
Instalacje recyklingu odpadów
2 100
Brak danych
5.
budowlanych
99,9%-bud et gminy
Zamykanie i rekultywacja sk adowisk,
0,1% - GFO iGW,
dodatkowe zamykanie sk adowisk,
6.
1 800
744 198,53 WFO iGW,
przekszta canie na obiekty stacji
Wojewoda,
prze adunkowych
przedsi biorcy
74,15%-bud et
gminy
15,55%-brak danych
5,13% WFO iGW
Budowa, rozbudowa sk adowisk
18 000
20 908,408 2,9%-NFO iGW
7.
i modernizacja
1,59%przedsi biorcy
0,56%-GFO iGW
0,12%-PFO iGW
Budowa i rozbudowa instalacji do
500 000
Brak danych 8.
termicznego przekszta cania odpadów
Zadania pozainwestycyjne
26,58%- GFO iGW
47,51%-WFO iGW
Edukacja ekologiczna, dzia ania
16,44%-bud et
9.
3 000
66,55
promocyjne
gminy
9,47%-Urz d
Marsza kowski
50,4%-budzet gminy
45,42%-brak danych
Organizacja zbierania odpadów
Nie
3,0%-GFO iGW
10.
40 428,0
niesegregowanych oraz selektywnej
uwzgl dniano
0,93%-WFO iGW
zbierania
0,22%-mieszka cy
0,03%-EFRWP
ród o: ankietyzacja gmin
109
W wyniku analizy danych przedstawionych w powy szej tabeli w zakresie róde finansowania zada
stwierdzono, e w przypadku zada zwi zanych z: budow , rozbudow , czy modernizacj sk adowisk
odpadów komunalnych, organizacji zbierania odpadów na terenie gmin, najwi ksze koszty ponoszone
by y z bud etów gmin. W przypadku dzia
edukacyjnych, najwi ksze koszty pochodzi y
z dofinansowania przekazanego przez WFO iGW. Mo na zauwa , i wydatki na poszczególne
zadania zamieszczone w w/w tabeli, przekracza y kwoty oszacowane na potrzeby realizacji tych zada
w WPGO. Mo na si tylko domy la , e jedn z g ównych przyczyn zaistnia ej sytuacji jest
niedoszacowanie kosztów w WPGO wynikaj ce ze zbyt dynamicznych zmian rynku w tym sektorze,
podejmowanie dzia
przez jednostki samorz dowe w celu wywi zania si z obowi zków
na onych przez obowi zuj ce akty prawne oraz zapisy planów gospodarki odpadami, a tak e
mo liwo korzystania z dofinansowania z Unii Europejskiej zarówno przez przedsi biorców jaki
jednostki samorz dowe.
W latach 2003-2005 WFO iGW udzieli szereg dotacji i po yczek na wskazane powy ej zadania.
Kwoty przeznaczone na dotacje i po yczki w poszczególnych latach na zadania w sektorze gospodarki
odpadami komunalnymi przedstawiono w tabeli 6.1.2.
Tabela 6.1.2. Kwoty przeznaczone przez WFO iGW na dotacje i po yczki w latach 2003-2005 na
zadania w sektorze komunalnym dla jednostek z obszaru Województwa Mazowieckiego
Lata
Dotacje [PLN]
Po yczka [PLN]
2003
119 000
3 048 358
2004
1 779 048,1
7 360 307
2005
3 028 924
Ogó em w latach 2003-2005
1 898 048
13 437 589
ród o: WFO iGW
Jak wynika z powy szej tabeli, kwota po yczek znacznie przekracza kwot dotacji. Mo na
wnioskowa , e jednostki administracji samorz dowej oraz przedsi biorcy coraz ch tniej korzystaj z
istniej cych mo liwo ci finansowych.
Reasumuj c, dzia ania podejmowane w zakresie zwi kszania potencja u technicznego w sektorze
gospodarki odpadami komunalnymi determinowane s wype nianiem zobowi za wynikaj cych z
Traktatu Akcesyjnego. Najwi ksze wydatki poniesione zosta y na zamykanie i rekultywacj
sk adowisk odpadów. rodki pochodzi y w 99% z bud etów gmin. Ponadto wydatkowano równie
du e kwoty na organizacj zbierania odpadów w sposób selektywny oraz odpadów niesegregowanych.
W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, e nie by y wykorzystywane rodki pochodz ce z
funduszy unijnych.
Aktualnie, na podstawie posiadanych informacji (ankietyzacja gmin, która by a dobrowolna) nie jest
mo liwe stwierdzenie, czy rodki przeznaczone na dzia ania w sektorze komunalnym by y
zagospodarowane prawid owo.
6.2 Odpady opakowaniowe
Na podstawie sprawozda rocznych dotycz cych masy lub ilo ci odzyskanych i poddanych
recyklingowi odpadów opakowaniowych i pou ytkowych oraz wysoko ci nale nej op aty
produktowej, przedstawionych Marsza kowi Województwa Mazowieckiego, okre lono kwot , która
zosta a wniesiona za poszczególne rodzaje opakowa (tabela 6.2.1). W 2004 r. wp ywy wynios y:
607 717,85 z , a w 2005 r. - 199 491,63 z .
110
Tabela 6.2.1. Nale na op ata produktowa, przedstawiona Marsza kowi Województw Mazowieckiego,
która zosta a wniesiona za poszczególne rodzaje opakowa
Op ata produktowa [z ]
Rodzaj materia u opakowaniowego
2005
2004
opakowania z tworzyw sztucznych
155 884,44
45 009,09
opakowania z aluminium
4 480,89
2 793,56
opakowania ze stali w tym blachy stalowej
16 161,05
10 267,60
opakowania z papieru i tektury
325 678,88
121 411,80
opakowania ze szk a
40 519,89
12 254,86
opakowania z materia ów naturalnych
15 201,14
6 362,38
opakowania wielomateria owe
49 791,56
1 392,34
607 717,85 z
199 491,63
ród o: na podstawie danych zawartych w sprawozdaniu O -OP2 za rok 2004 i 2005
Z uzyskanych z WFO iGW w Warszawie informacji dotycz cych prowadzenia przez gminy
z Województwa Mazowieckiego zbierania odpadów opakowaniowych, ca kowity koszt poniesiony
przez gminy na zebranie i przekazanie odpadów do odzysku i recyklingu wyniós :
- w 2004 r. 1 mln 472 tys z
- w 2005 r. 2 mln 669 tys. z
Wobec powy szego koszt zebrania 1 Mg odpadów opakowaniowych wyniós oko o 170 z .
Dane uzyskane w ramach obowi zkowego systemu ewidencji od samorz dów gminnych
przedstawiono w tabeli 6.2.2.
Tabela 6.2.2. Dane uzyskane w ramach obowi zkowego systemu ewidencji od samorz dów gminnych
Wydatki poniesione na zebranie i przekazanie
odpadów [z ]
Rodzaj materia u opakowaniowego
2004
2005
Opakowania z tworzyw sztucznych
330 417,19
592 028,46
Opakowania z aluminium
1644,47
3646,71
Opakowania z blachy
35 742,76
37 194,49
Opakowania z papieru i tektury
357 393,63
626 450,02
Opakowania ze szk a gospodarczego
747 248,85
1 410 172,48
Opakowania z materia ów naturalnych
350,53
Opakowania wielomateria owe
10,76
Razem
1 472 457,66
2 669 842,69
ród o: na podstawie danych zawartych w sprawozdaniu O -OP3a za rok 2004 i 2005
W tabeli 6.2.3 zosta y przedstawione koszty jednostkowe poniesione na zbieranie poszczególnych
rodzajów odpadów opakowaniowych. Koszt zbierania opakowa ze szk a oraz tworzyw sztucznych
kszta towa si w granicach ponad 200 z . W roku 2004 zap acono ponad 500 z za 1 Mg opakowa
z aluminium, ale ju w roku 2005 koszt zbierania tych odpadów kszta towa si na poziomie 180 z .
111
Tabela 6.2.3 Koszty jednostkowe zebranych odpadów opakowaniowych w roku 2004 i 2005 [z ]
Rodzaj materia u opakowaniowego
Opakowania z tworzyw sztucznych
Opakowania z aluminium
Opakowania z blachy
Opakowania z papieru i tektury
Opakowania ze szk a gospodarczego
Opakowania z materia ów naturalnych
Opakowania wielomateria owe
rednio z 1 Mg
Wydatki poniesione na zebranie 1 Mg odpadów [z ]
2004
227
504
84
99
235
0
154
170 z
2005
190
178
93
113
200
119
166 z
Koszty jednostkowe poszczególnych rodzajów odpadów opakowaniowych zosta y obliczone dziel c
ca kowity koszt poniesiony na zebranie i przekazanie odpadów opakowaniowych poszczególnych
rodzajów przez ilo
zebranych przez gminy Województwa Mazowieckiego odpadów
opakowaniowych danego rodzaju.
Najwi ksze nak ady finansowe gminy przeznaczy y na zbieranie i przekazanie do odzysku
i recyklingu szk a gospodarczego. W 2004 r. by o to 747 tys. z , a w 2005 1 mln 410 tys. z . Powy sze
koszty stanowi y 50 % ogólnej sumy poniesionych nak adów. Pozosta e 45 % kosztów stanowi y
koszty poniesione na zbieranie opakowa z papieru i tektury oraz tworzyw sztucznych.
Zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowi zkach przedsi biorców w zakresie
gospodarowania niektórymi odpadami oraz o op acie produktowej i op acie depozytowej (Dz. U. 01,
Nr 63, Poz. 639, z pó n. zm.), rodki pochodz ce z op at produktowych za opakowania przekazywane
gminom, proporcjonalnie do ilo ci odpadów opakowaniowych przekazanych do odzysku
i recyklingu, wykazanych w sprawozdaniach rocznych o rodzaju i ilo ci odpadów opakowaniowych
zebranych przez gmin , rodzaju i ilo ci odpadów opakowaniowych przekazanych przez gmin do
odzysku i recyklingu oraz wydatkach poniesionych na w/w dzia ania. rodki te, zgodnie z art. 29
ust.5, wydatkowane s na finansowanie dzia
w zakresie odzysku i recyklingu odpadów
opakowaniowych, edukacji ekologicznej dotycz cej selektywnego zbierania i recyklingu odpadów
opakowaniowych.
6.3 Odpady z sektora gospodarczego
Z uwagi na fakt, e przedsi biorcy s zobowi zani we w asnym zakresie prowadzi gospodark
wytwarzanymi odpadami, ponosz równie koszty przedsi wzi
w tej dziedzinie. St d te ,
niemo liwym by a ocena sposobów i róde finansowania zaplanowanych dzia , gdy informacje te
stanowi najcz ciej tajemnic handlow podmiotów.
6.4 Osady ciekowe
Z uwagi na fakt, e gminy i przedsi biorcy s zobowi zani we w asnym zakresie prowadzi
gospodark wytwarzanymi osadami ciekowymi, ponosz równie koszty przedsi wzi
w tej
dziedzinie. Wytwórcy osadów ciekowych nie podali informacji na temat kosztów gospodarki tymi
odpadami.
St d te , niemo liwym by a ocena kosztów, sposobów i róde finansowania zaplanowanych dzia
w zakresie gospodarki osadami ciekowymi.
112
6.5 Odpady niebezpieczne
6.5.1 Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych
Koszty poniesione na zbieranie odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych
zosta y uj te w tabeli 6.1.1 rozdzia 6.1 – odpady komunalne. Brak jest natomiast kosztów
poniesionych na budow GPZON (gminy nie uwzgl dni y tej informacji w ankietyzacji). W latach
2004-2006 na terenie Województwa Mazowieckiego powsta o 10 GPZON (lokalizacj tych punktów
przedstawiono w rozdziale 4.3.5.1). Ze wzgl du na fakt, e ankietyzacja gminnych jednostek
odbywa a si na zasadzie dobrowolno ci, informacje dotycz ce problemów tworzenia i organizowania
GPZON oraz ponoszonych kosztów inwestycyjnych jak i eksploatacyjnych nie zosta y zamieszczone
w przedmiotowych ankietach.
6.5.2 Odpady zawieraj ce PCB
W zakresie PCB nie s dost pne adne informacje dotycz ce kosztów post powania z odpadami
zawieraj cymi PCB.
6.5.3 Oleje odpadowe
Brak jest danych dotycz cych kosztów post powania z olejami odpadowymi.
6.5.4 Odpady zawieraj ce azbest
W latach 2003 – 2005 ze rodków WFO iGW wspó finansowane by y inwestycje z zakresu
gospodarki odpadami zawieraj cymi azbest na kwot :
2003 r. – 580 587,00 z ;
2004 r. – 933 484,81 z ;
2005 r. – 680 079,56 z .
6.5.5 rodki ochrony ro lin
Na unieszkodliwianie przeterminowanych pestycydów w latach 2003-2006 nie poniesiono adnych
nak adów finansowych.
6.5.6 Zu yte urz dzenia elektryczne i elektroniczne
Brak jest danych dotycz cych aspektów finansowych zwi zanych z realizacj zada z zakresu
gospodarowania zu ytymi urz dzeniami elektrycznymi i elektronicznymi wraz z substancjami
zubo aj cymi warstw ozonow , poniewa system gospodarowania zu ytym sprz tem elektrycznym
i elektronicznym jest obecnie w fazie tworzenia.
6.5.7 Pojazdy wycofane z eksploatacji
Brak jest danych dotycz cych aspektów finansowych zwi zanych z realizacj
gospodarowania pojazdami wycofanymi z eksploatacji.
113
zada
z zakresu
6.5.8 Odpady medyczne i weterynaryjne
Koszty poniesione na realizacj zada zaplanowanych do realizacji w Wojewódzkim Planie
Gospodarki Odpadami na lata 2004-2011 przedstawiono w tabeli 6.5.8.1
Tabela 6.5.8.1 Koszty poniesione na realizacj zada okre lonych w WPGO w latach 2003-2006
Koszty
Kwota
poniesione
przewidziana
Lp.
Nazwa zadania
w latach
ród o finansowania
na zadanie
2003-2006
[tys.PLN]
[tys. PLN]
Zadania inwestycyjne
Modernizacja 5 instalacji do
1.
2 870
918,174* 100% - rodki w asne
termicznego unieszkodliwiania
odpadów medycznych
rodki w asne,
Budowa instalacji do
EkoFundusz oraz
unieszkodliwiania odpadów
2.
11 500
159, 82**
WFO iGW (brak
medycznych
udzia u procentowego)
Zadania pozainwestycyjne
Podnoszenie wiadomo ci
w zakresie prawid owych
sposobów post powania
1.
z odpadami medycznymi
45,0
71,85 100% - rodki w asne
i weterynaryjnymi w s bie
zdrowia i gabinetach
weterynaryjnych.
82,34% - rodki w asne
Organizacja zbierania odpadów
9,79%-dotacja
Koszty
medycznych w placówkach
2.
715,164 5,5%-bud et
nieokre lone
by zdrowia
województwa
w WPGO
2,37%-bud et gmin
ród o: ankietyzacja starostw (dane z Urz du Marsza kowskiego)
* - modernizacja dwóch instalacji
** - budow instalacji przerwano
114
7. Ocena przyj tego w WPGO 2004 - 2011 systemu monitoringu realizacji Planu
Podstaw
monitoringu realizacji planu jest sprawozdawczo
oparta na wska nikach
odzwierciedlaj cych stan gospodarki odpadami, stan rodowiska i presj na rodowisko. W celu
prowadzenia nadzoru nad realizacj przyj tego planu przedstawiono, za „Planem Gospodarki
Odpadami w Województwie Mazowieckim na lata 2004-2011” wska niki opracowane dla
poszczególnych sektorów gospodarki odpadami, które mia y pos
ocenie stopnia realizacji
za onych zada . W zwi zku z powy szym, dokonano porównania warto ci osi gni tej na koniec
2005 r. z warto ci docelow , zaplanowan na 2007 rok. Wska niki monitoringu planu gospodarki
odpadami przedstawiono w tabeli 7.1.
Tabela 7.1. Wska niki monitoringu „Planu Gospodarki Odpadami w Województwie Mazowieckim na
lata 2004-2011.”
L.p.
Wska nik
Jednostka
Warto
Warto
Warto
31.12. 2002
31.12. 2005
planowana
sektor komunalny
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Ilo
odpadów komunalnych
wytworzonych w przeliczeniu na kg/M/rok
mieszka ca na rok
Mieszka cy województwa obj ci
%
zorganizowanym
zbieraniem
mieszka ców
odpadów
Gminy
obj te
systemem
% gmin
selektywnego zbierania
Zamkni te
i zrekultywowane
sk adowiska
odpadów
%
niespe niaj ce
wymogów
ochrony rodowiska
Ilo
zlikwidowanych dzikich
%
sk adowisk odpadów
Odzysk
i unieszkodliwienie
(poza sk adowaniem) odpadów
komunalnych
ulegaj cych
biodegradacji
%
Odzysk i recykling
opakowaniowych
324
342,8
bd
wg szacunków
76
bd
wg szacunków
65
bd
18*/6**
100% w 2012 r.
bd
51
100% w 2007 r.
bd
ok. 9% ilo ci
wytworzonej
w 1995 r.
75% odpadów
wytworzonych
w latach 1995 –
2010
50% odpadów
wytworzonych
w latach 1995 –
2013
bd
Papier i tektura
– 59,72%
Szk o-38,13%
Tworzywa
sztuczne25,21%
Wielomateria o
we-22,87%
Blacha stalowa19,41%
Aluminium46,60%
Drewno
naturalne37,79%
poziom odzysku
50%,
poziom
recyklingu 25%
w 2007 r.
odpadów
%
115
300
100 %
mieszka ców
w 2007 r.
100 % gmin
w 2007 r.
L.p.
8.
9.
10.
Wska nik
Odpady
wielkogabarytowe
wydzielone
ze
strumienia
odpadów komunalnych przez
selektywne zbieranie
Odpady budowlane wydzielone
ze
strumienia
odpadów
komunalnych przez selektywne
zbieranie
Odpady niebezpieczne wydzielone
ze
strumienia
odpadów
komunalnych przez selektywne
zbieranie
Jednostka
Warto
31.12. 2002
Warto
31.12. 2005
%
bd
7,69
%
bd
6,9
%
bd
4,6
Warto
planowana
20% ilo ci
wytworzonej
w 2006 r.
50% - w 2010 r.
70% - w 2014 r.
15% ilo ci
wytworzonej
w 2006 r.,
40% - w 2010 r.
60% - w 2014 r.
15% ilo ci
wytworzonej
w 2005r.,
50% - w 2010r.
80% - w 2014 r.
sektor gospodarczy, osady ciekowe i odpady niebezpieczne
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Ilo odpadów innych ni
niebezpieczne poddanych
procesom odzysku
i unieszkodliwiania
Ilo odpadów niebezpiecznych
poddanych procesom odzysku
i unieszkodliwiania
Liczba ma ych i rednich
podmiotów gospodarczych
obj tych ewidencj i kontrol
pod k tem prowadzonej
gospodarki odpadami
Likwidacja odpadów PCB oraz
dekontaminacja
i unieszkodliwienie urz dze
zawieraj cych PCB
Liczba mogilników poddanych
likwidacji
Ilo osadów ciekowych
deponowana na sk adowiskach
odpadów
Ilo kompostowanych osadów
ciekowych
Ilo osadów ciekowych
poddanych termicznym metodom
przeróbki
Ilo osadów ciekowych
wykorzystywanych przyrodniczo
i przemys owo
%
66,2%
89,6%
75% w 2011
%
91,8%
%
bd
3 000 sztuk
95% w 2007 r.
%
bd
bd
100%
ilo
bd
1
100%
%
28,41%
12,1%
do 20%
%
bd
bd
co najmniej 15%
%
bd
bd
co najmniej 20%
%
26,12%
48,3%
co najmniej 45%
-
Podnoszenie stanu wiadomo ci spo ecznej, edukacja ekologiczna
Liczba szkó prowadz cych
zaj cia z zakresu ochrony
1.
rodowiska, w tym gospodarki
odpadami
Regionalne o rodki edukacji
2.
ekologicznej
*liczba zamkni tych sk adowisk
** liczba sk adowisk w trakcie rekultywacji
%
bd
bd
100% w 2007 r.
ilo
2
2
co najmniej 20
Na podstawie powy szych wska ników zaobserwowano trend zmian w gospodarce odpadami na
terenie Województwa Mazowieckiego. Zmiany te dotycz g ównie sektora komunalnego, gdzie mo na
116
zauwa
post p w realizacji selektywnego zbierania odpadów wielkogabarytowych, budowlanych
i niebezpiecznych wyst puj cych w strumieniu odpadów komunalnych. Niewielki jest natomiast
procent odpadów ulegaj cych biodegradacji poddanych procesom odzysku i unieszkodliwiania.
Zmiany w sektorze gospodarczym dotycz wzrostu ilo ci odpadów poddanych procesom
odzysku/unieszkodliwiania. Pozytywne trendy zmian zaobserwowano równie w gospodarce osadami
ciekowymi. W celu pe nego monitoringu zmian w gospodarce odpadami komunalnymi na terenie
województwa, w oparciu o zapisy Kpgo 2010, proponuje si rozszerzenie i modyfikacj listy
wska ników. Nale y zaznaczy , e wska niki te z za enia stanowi podstaw do sprawozdania
i dlatego aby uzyska pe niejsze dane, na bazie wcze niejszych do wiadcze , proponujemy rozszerzy
list (tabela 7.2).
Tabela 7.2. Propozycje zmian wska ników dla sektora komunalnego w zestawieniu ze wska nikami
przedstawionymi w WPGO na lata 2004-2011.
Lp.
Wska nik w WPGO na lata 2004-2011
Proponowany wska nik
1. Ilo
odpadów
komunalnych Masa wytworzonych odpadów komunalnych
wytworzonych
w przeliczeniu
na
mieszka ca na rok
2. Mieszka cy
województwa
obj ci Masa zebranych selektywnie odpadów
zorganizowanym zbieraniem odpadów
komunalnych
3. Gminy obj te systemem selektywnego Masa zebranych odpadów komunalnych jako
zbierania
zmieszane
4. Zamkni te i zrekultywowane sk adowiska Masa
odpadów
komunalnych
odpadów niespe niaj ce wymogów ochrony przekszta conych termicznie w spalarniach
rodowiska
i w procesach wspó spalania
5. Ilo zlikwidowanych dzikich sk adowisk Masa odpadów komunalnych przekszta cona
odpadów
metodami biologicznymi
6. Odzysk
i unieszkodliwienie
(poza Masa
odpadów
komunalnych
sk adowaniem) odpadów komunalnych nieprzetworzonych – sk adowanych
ulegaj cych biodegradacji
7. Odpady wielkogabarytowe wydzielone ze Masa odpadów komunalnych przetworzonych
strumienia odpadów komunalnych przez – sk adowanych
selektywne zbieranie
8. Odpady
budowlane
wydzielone
ze Masa odpadów komunalnych ulegaj cych
strumienia odpadów komunalnych przez biodegradacji sk adowanych na sk adowiskach
selektywne zbieranie
odpadów
9. Odpady niebezpieczne wydzielone ze Iloraz
masy
odpadów
komunalnych
strumienia odpadów komunalnych przez ulegaj cych biodegradacji sk adowanych na
selektywne zbieranie
sk adowiskach odpadów w odniesieniu do
masy tych e odpadów wytworzonych w 1995
r.
10.
Brak odpowiednika
Liczba czynnych sk adowisk odpadów, na
których sk adowane s odpady komunalne
11.
Brak odpowiednika
Pozosta a
do
wype nienia
pojemno
sk adowisk odpadów, na których sk adowane
odpady komunalne
12.
Brak odpowiednika
Liczba czynnych sk adowisk odpadów, na
których sk adowane s odpady komunalne
przetworzone termicznie lub biologicznie
13.
Brak odpowiednika
Pozosta a
do
wype nienia
pojemno
sk adowisk odpadów, na których s
sk adowane odpady komunalne przetworzone
termicznie lub biologicznie
14.
Brak odpowiednika
Liczba instalacji biologicznego przekszta cania
odpadów
117
Lp.
15.
16.
17.
1.
Wska nik w WPGO na lata 2004-2011
Brak odpowiednika
Proponowany wska nik
Moce przerobowe instalacji do biologicznomechanicznego przetwarzania odpadów
Brak odpowiednika
Liczba spalarni odpadów komunalnych
Brak odpowiednika
Moce
przerobowe
spalarni
odpadów
komunalnych
Odpady opakowaniowe
Odzysk
i recykling
odpadów Masa
opakowa
wprowadzonych
z produktami na rynek - ogó em
opakowaniowych
2.
Brak odpowiednika
3.
Brak odpowiednika
4.
Brak odpowiednika
5.
Brak odpowiednika
6.
Brak odpowiednika
7.
Brak odpowiednika
8.
9.
10.
Brak odpowiednika
Brak odpowiednika
Brak odpowiednika
11.
Brak odpowiednika
12.
Brak odpowiednika
13.
Brak odpowiednika
14.
Brak odpowiednika
15.
Brak odpowiednika
16.
Brak odpowiednika
Masa opakowa ze szk a wprowadzonych
z produktami na rynek
Masa opakowa
z tworzyw sztucznych
wprowadzonych z produktami na rynek
Masa
opakowa
z papieru
i tektury
wprowadzonych z produktami na rynek
Masa opakowa ze stali wprowadzonych
z produktami na rynek
Masa opakowa z aluminium wprowadzonych
z produktami na rynek
Masa opakowa z drewna wprowadzonych
z produktami na rynek
Poziom odzysku – ogó em
Poziom recyklingu – ogó em
Poziom
recyklingu
odpadów
opakowaniowych ze szk a
Poziom
recyklingu
odpadów
opakowaniowych z tworzyw sztucznych
Poziom
recyklingu
odpadów
opakowaniowych z papieru i tektury
Poziom
recyklingu
odpadów
opakowaniowych ze stali
Poziom
recyklingu
odpadów
opakowaniowych ze stali
Poziom
recyklingu
odpadów
opakowaniowych z aluminium
Poziom
recyklingu
odpadów
opakowaniowych z drewna
W zwi zku z niemo no ci zastosowania wska nika w zakresie monitoringu PCB, zapisanego
w WPGO na lata 2004-2011: „Likwidacja odpadów PCB oraz dekontaminacja i unieszkodliwianie
urz dze zawieraj cych PCB” dlatego, e dane ilo ciowe odno nie PCB zawarte w WPGO s danymi
szacunkowymi, opartymi o wyniki inwentaryzacji przeprowadzonej przez 32 podmioty. Z tego te
powodu trudno jest okre li odsetek odpadów poddanych procesowi unieszkodliwienia w 2005 r..
Wynika to g ównie z faktu, e ilo zinwentaryzowana (wg stanu na dzie 31.12.2004 r.) jest równie
warto ci niepe
(nie wszystkie podmioty przes y wyniki inwentaryzacji, nie wszyscy
przedsi biorcy pos yli si tymi samymi jednostkami, a cz
z nich w ogóle nie okre li a ilo ci
PCB). W zwi zku z tym proponuje si zastosowanie wska nika, który wskazywa by liczb urz dze
zawieraj cych PCB pozosta ych do usuni cie i/lub unieszkodliwienia.
W celu zwi kszenia mo liwo ci monitoringu zada zwi zanych z post powaniem z pojazdami
wycofanymi z eksploatacji, proponuje si zastosowanie takiego wska nika opieraj cego si
bezpo rednio o zapisy Ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych
z eksploatacji( Dz.U. Nr 25, poz. 202 z pó n.. zmianami). Proponowane wska niki wyra yby
118
w sposób % poziomy odzysku i recyklingu pojazdów (uwzgl dniaj c podzia
wyprodukowane przed i po roku 1980).
na pojazdy
W celu prowadzenia nadzoru nad systemem gospodarowania zu ytym sprz tem elektrycznym
i elektronicznym proponuje si , aby w zaktualizowanym Planie gospodarki odpadami dla
Województwa Mazowieckiego, uwzgl dniono nast puj ce wska niki:
poziomu odzysku dla zu ytego sprz tu z grupy 1 i 10 okre lonych w za czniku 1 do ustawy
(ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zu ytym sprz cie elektrycznym i elektronicznym - Dz. U. Nr
180, poz. 1495) wyra ony w %;
poziomu recyklingu dla zu ytego sprz tu z grupy 1 i 10 okre lonych w za czniku 1 do
ustawy (ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zu ytym sprz cie elektrycznym i elektronicznym Dz. U. Nr 180, poz. 1495) wyra ony w %;
poziomu odzysku dla zu ytego sprz tu z grupy 3 i 4 okre lonych w za czniku 1 do ustawy
(ustawa z dnia 29 lipca o 2005 r. zu ytym sprz cie elektrycznym i elektronicznym - Dz. U. Nr
180, poz. 1495) wyra ony w %;
poziomu recyklingu dla zu ytego sprz tu z grupy 3 i 4 okre lonych w za czniku 1 do ustawy
(ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zu ytym sprz cie elektrycznym i elektronicznym - Dz. U. Nr
180, poz. 1495) wyra ony w %;
poziomu odzysku dla zu ytego sprz tu z grup 2, 5, 7 i 9 okre lonych w za czniku 1 do
ustawy (ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zu ytym sprz cie elektrycznym i elektronicznym Dz. U. Nr 180, poz. 1495) wyra ony w %;
poziomu recyclingu dla zu ytego sprz tu z grup 2, 5, 7 i 9 okre lonych w za czniku 1 do
ustawy (ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zu ytym sprz cie elektrycznym i elektronicznym Dz. U. Nr 180, poz. 1495) wyra ony w %.
W zakresie systemu gospodarki odpadami zawieraj cymi azbest proponuje si , aby w aktualizacji
WPGO uwzgl dniony zosta wska nik: masy wyrobów zawieraj cych azbest – pozosta ych jeszcze do
usuni cia i unieszkodliwienia w [Mg].
W zakresie olejów odpadowych, baterii i lamp wy adowczych, proponuje si uwzgl dnienie
w aktualizacji WPGO, nast puj cych wska ników opieraj cych si bezpo rednio o zapisy Ustawy
z dnia 11 maja 2001 r. o obowi zkach przedsi biorców w zakresie gospodarowania niektórymi
odpadami oraz o op acie produktowej i op acie depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz. 639, z pó n. zm.):
poziom odzysku olejów odpadowych wymagany i osi gni ty,
poziom recyklingu olejów odpadowych wymagany i osi gni ty,
poziom zbierania baterii i akumulatorów wymagany i osi gni ty,
poziom recyklingu baterii i akumulatorów kwasowo-o owiowych wymagany i osi gni ty,
poziom recyklingu baterii i akumulatorów niklowo-kadmowych) wymagany i osi gni ty,
poziom recyklingu pozosta ych baterii i akumulatorów wymagany i osi gni ty.
W sektorze gospodarczym proponuje si zweryfikowa i zmodyfikowa list wska ników w zakresie:
masa odpadów innych ni komunalne i niebezpieczne – ogó em,
odsetek odpadów innych ni komunalne i niebezpieczne poddanych procesom odzysku,
odsetek odpadów innych ni komunalne i niebezpieczne poddanych recyklingowi (bez
recyklingu organicznego),
odsetek odpadów innych ni komunalne i niebezpieczne poddanych recyklingowi
organicznemu,
odsetek odpadów innych ni komunalne i niebezpieczne poddanych termicznemu
przekszta caniu z odzyskiem energii,
odsetek odpadów innych ni komunalne i niebezpieczne wykorzystanych bezpo rednio na
powierzchni ziemi,
odsetek odpadów innych ni komunalne i niebezpieczne poddanych unieszkodliwianiu
metodami biologicznymi,
odsetek odpadów innych ni komunalne i niebezpieczne poddanych unieszkodliwianiu
metodami termicznymi.
119
W wyniku przeprowadzonej analizy, stwierdzono, e stan gospodarki odpadami na terenie
województwa ulega poprawie (np. zwi kszenie wykorzystania w sposób przyrodniczy i przemys owy
osadów ciekowych czy równie zwi kszenie procesu odzysku odpadów w sektorze gospodarczym).
Jednak e, aby w pe ni oceni zaistnia e zmiany, nale oby przeprowadzi bardziej szczegó ow
analiz . W zwi zku z powy szym zaproponowano rozszerzenie zakresu wska ników do
monitorowania post pów realizacji Wpgo.
120
8.
Podsumowanie
Sprawozdanie z realizacji „Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Mazowieckiego
w Województwie Mazowieckim na lata 2004-2011” obejmuje okres od 15 grudnia 2003 r. do
31 grudnia 2006 r. Analiza stanu aktualnego przedstawionego w Sprawozdaniu wraz z analiz celów
i zada zapisanych w Planie, pozwoli a na okre lenie stopnia realizacji za
planu, funkcjonowania
systemu gospodarki odpadami na terenie Województwa Mazowieckiego, oraz przedstawienie s abych
i mocnych stron tego systemu.
W sektorze komunalnym, w wyniku przeprowadzonej analizy, stwierdzono realizacj celów
w zakresie wdra ania i rozwoju zbierania odpadów niesegregowanych, w tym zbierania selektywnego,
a tak e zbierania odpadów ulegaj cych biodegradacji. Niemniej jednak, zauwa ono i prawdopodobny
jest brak mo liwo ci nie wywi zania si z zapisanych celów dotycz cych osi gni cia limitów odzysku
i recyklingu dla odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych w strumieniu
odpadów komunalnych.
Ponadto, wart jest zaznaczenia fakt, i w sektorze komunalnym nie podj to zdecydowanych dzia
w tworzeniu ponadlokalnych struktur organizacyjnych oraz dzia
w zakresie tworzenia regionalnych
sk adowisk odpadów. Proces organizowania sk adowisk regionalnych przebiega bardzo powoli.
Mo na zauwa , i nie powsta o adne sk adowisko tego typu. Dzia ania zarz dzaj cych
sk adowiskami ograniczaj si jedynie do uzyskania pozwolenia zintegrowanego. Wype niane s
natomiast zapisy dotycz ce modernizacji nieefektywnych lokalnych sk adowisk odpadów
komunalnych oraz likwidacji nielegalnych sk adowisk tzw. „dzikich wysypisk”.
Analizuj c harmonogram zamykania sk adowisk odpadów innych ni niebezpieczne i oboj tne,
stwierdzono, e do 2006 r. powinno zosta zamkni tych 39 obiektów. W chwili obecnej wiadomym
jest, i harmonogram ten zrealizowany zosta tylko w 50%. Pomimo szeregu dzia
motywuj cych
jednostki gminne ze strony samorz du województwa (m.in. szeroko zakrojone akcje edukacyjnoinformacyjne, szkolenia, seminaria, pisma), nie uda o si osi gn oczekiwanych efektów.
Nale y podkre li , i w zakresie realizacji inwestycji w gospodarce odpadami na terenie Mazowsza,
podj to dzia ania w zakresie budowy sortowni oraz w niewielkim stopniu realizowane s dzia ania
organizacyjne w zakresie budowy potencja u technicznego dotycz cego selektywnego gromadzenia
odpadów ulegaj cych biodegradacji.
Na uwag zas uguje realizacja ci a zadania w zakresie edukacji ekologicznej mieszka ców
zapisanego w WPGO 2004 –2011. Akcje edukacyjne prowadzone s przez Urz d Marsza kowski,
gminy, zwi zki gmin, a tak e przez placówki o wiatowe. Adresatami tych dzia
s mieszka cy
województwa, przedstawiciele samorz dów powiatowych i gminnych, nauczyciele, przedsi biorcy
oraz zarz dzaj cy sk adowiskami.
W sektorze gospodarczym zrealizowano zadanie w zakresie zbudowania nadzoru weterynaryjnego nad
procesem powstawania i niszczenia odpadów pochodzenia zwierz cego SRM i HRM oraz utworzono
Centrum Informacji BAT/BREFF w strukturze Ministerstwa rodowiska. Pozosta e dzia ania s w
trakcie realizacji. Obowi zuj ce prawodawstwo w du ym stopniu wp yn o pozytywnie na
zagospodarowanie odpadów z tego sektora, co przyczyni o si do tego, e gospodarka odpadami jest
w wi kszym stopniu uregulowana. Natomiast w sektorze komunalnym, w którym nie ma w asno ci
odpadów powstaj cych na terenie gminy (co jest czynnikiem determinuj cym dzia ania samorz du w
zakresie poprawy stanu tej gospodarki), wymagane s dalsze dzia ania jednostek samorz du
województwa w celu jej poprawy.
W sektorze odpadów niebezpiecznych, realizacja szeregu zada zapisanych w WPGO 2004-2011,
uzale niona jest w du ej mierze od przedsi biorców i dost pno ci róde finansowania np. zadania
121
przewidziane do realizacji dla odpadów medycznych i weterynaryjnych dotycz cych uruchomienia
i modernizacji instalacji do unieszkodliwiania odpadów medycznych nie zosta y zrealizowane
z przyczyn ekonomicznych. Z tej w nie przyczyny, nie zrealizowane zosta o zadanie dotycz ce
budowy sk adowisk odpadów azbestowych. Nale y podkre li równocze nie, i sprawnie przebiega
realizacja zada dotycz cych: monitoringu realizacji usuwania azbestu, prowadzenia stacji demonta u
upowa nionych do wydawania stosownych za wiadcze o z omowaniu samochodów w celu ich
wyrejestrowania, podnoszenia wiadomo ci w zakresie prawid owych sposobów post powania
z odpadami medycznymi i weterynaryjnymi w s bie zdrowia i gabinetach weterynaryjnych.
Reasumuj c, mo na stwierdzi , e nale y zintensyfikowa dzia ania w zakresie tworzenia
ponadlokalnych struktur organizacyjnych tzw. Regionalnych Zak adów Gospodarowania Odpadami
(RZGO), zamykania sk adowisk niespe niaj cych wymogów prawnych oraz ma ych i nieefektywnych
sk adowisk odpadów, budowy zak adów unieszkodliwiania odpadów komunalnych, w tym zak adów
termicznego przekszta cania odpadów. Niezb dne jest tak e prowadzenie dalszych dzia
polegaj cych na organizacji selektywnego zbierania odpadów, szczególnie odpadów niebezpiecznych
w strumieniu odpadów komunalnych oraz odpadów ulegaj cych biodegradacji. Konieczna jest tak e
kontynuacja procesu edukacji ekologicznej mieszka ców Mazowsza w zakresie prawid owych
sposobów post powania z odpadami.
122
SPIS TABEL
Tabela 4.1.1.1. Ilo zebranych odpadów komunalnych na terenie Województwa Mazowieckiego
w latach 2002-2005. ..........................................................................................................14
Tabela 4.1.1 2.Ilo zebranych odpadów wg róde pochodzenia w latach 2002-2005 [tys. Mg]. .......15
Tabela 4.1.2.1 Ilo ci wprowadzonych na rynek opakowa w roku 2004 i 2005..................................16
Tabela 4.1.2.2 Dane uzyskane w ramach obowi zkowego systemu ewidencji od samorz dów
gminnych ..........................................................................................................................17
Tabela 4.1.2.3 Koszty jednostkowe zebranych odpadów opakowaniowych w roku 2004 i 2005 [z ] ..18
Tabela 4.1.3.1 Ilo ci odpadów z sektora gospodarczego wytwarzane w Województwie Mazowieckim
w latach 2002 –2005 (wg WIOS SIGOP-W)......................................................................18
Tabela 4.1.3.2 Ilo ci odpadów z sektora gospodarczego wytworzone w Województwie Mazowieckim
w latach 2002 – 2005 r w uk adzie powiatowym (wg WIO SIGOP-W)............................20
Tabela 4.1.3.3 Najwi ksi wytwórcy odpadów z sektora gospodarczego w Województwie
Mazowieckim wg SIGOP-W.............................................................................................21
Tabela 4.1.4.1 Liczba i rodzaj oczyszczalni cieków oraz oczyszczonych cieków (wg GUS, 2006) ..25
Tabela 4.1.4.2 Ilo wytwarzanych osadów ciekowych w latach 2003 - 2005...................................26
Tabela 4.1.5.1 Ilo ci wytwarzane odpadów niebezpiecznych dla poszczególnych grup odpadów
w latach 2002 - 2005.........................................................................................................27
Tabela 4.1.5.2 Rodzaje odpadów niebezpiecznych wytworzonych w najwi kszej ilo ci wraz
z wytwórcami (SIGOP-W) ................................................................................................28
Tabela 4.1.5.3 Wykaz najwi kszych wytwórców odpadów na terenie Województwa Mazowieckiego29
Tabela 4.1.5.5.1 Ilo ci i rodzaje odpadów zawieraj cych azbest wytworzonych na terenie
Województwa Mazowieckiego w latach 2003 – 2005........................................................32
Tabela 4.1.5.9.1 Ilo ci wytworzonych odpadów medycznych i weterynaryjnych w latach 2003-2005 35
Tabela 4.2.1.1 Ilo ci odpadów z selektywnego zbierania odpadów komunalnych poddanych
odzyskowi na terenie Województwa Mazowieckiego w latach 2004-2006. ........................36
Tabela 4.2.1.2. Ilo ci odpadów z selektywnego zbierania poddanych unieszkodliwieniu na terenie
Województwa Mazowieckiego w latach 2004-2006...........................................................37
Tabela 4.2.1.3. Ilo ci odpadów komunalnych niesegregowanych poddanych procesom odzysku
organicznego na terenie Województwa Mazowieckiego w latach 2003-2005. ....................39
Tabela 4.2.1.4. Ilo ci odpadów komunalnych poddanych poszczególnym procesom odzysku na terenie
Województwa Mazowieckiego w latach 2003 - 2005.........................................................39
Tabela 4.2.1.5. Ilo ci odpadów komunalnych niesegregowanych poddanych poszczególnym procesom
unieszkodliwiania na terenie Województwa Mazowieckiego w latach 2003-2005..............40
Tabela 4.2.2.1 Ilo ci odpadów opakowaniowych poddanych recyklingowi w latach 2004-2005.........41
Tabela 4.2.2.2. Uzyskane i wymagane prawem poziomu recyklingu dla odpadów opakowaniowych w
latach 2004-2005...............................................................................................................41
Tabela 4.2.2.4 Ilo ci odpadów opakowaniowych poddanych poszczególnym procesom odzysku roku
2004..................................................................................................................................43
Tabela 4.2.2.5 Ilo ci odpadów opakowaniowych poddanych poszczególnym procesom odzysku
w roku 2005 ......................................................................................................................43
Tabela 4.2.2.6 Ilo ci odpadów opakowaniowych poddanych poszczególnym procesom
unieszkodliwiania w roku 2004 .........................................................................................44
Tabela 4.2.2.7 Ilo ci odpadów opakowaniowych poddanych poszczególnym procesom
unieszkodliwiania w roku 2005 .........................................................................................44
Tabela 4.2.3.1 Gospodarka odpadami pochodzenia przemys owego w Województwie Mazowieckim
w latach 2002 – 2005 (wed ug WIO SIGOP-W i WBGO) ...............................................44
Tabela 4.2.3.2 Gospodarka odpadami przemys owymi [w Mg] wed ug grup w 2002 r. (SIGOP-W)...45
Tabela 4.2.3.3 Odpady z sektora gospodarczego wytworzone w 2005 r. na terenie Województwa
Mazowieckiego oraz sposoby gospodarowania* w Mg (wed ug WIO i WBGO) ..............45
Tabela 4.2.3.4 Sk adowiska odpadów innych ni komunalne w Województwie Mazowieckim (wg
WIO ) ..............................................................................................................................47
123
Tabela 4.2.3.5 Bilans odpadów pochodzenia przemys owego w Województwie Mazowieckim w 2002
r w uk adzie powiatowym (wg WIO SIGOP-W)..............................................................48
Tabela 4.2.3.6 Bilans odpadów innych ni komunalne w Województwie Mazowieckim w 2005 r.
w uk adzie powiatowym (wg WIO SIGOP-W i WBGO) .................................................49
Tabela 4.2.4.1 Sposób post powania z osadami ciekowymi z komunalnych oczyszczalni cieków
w latach 2003 - 2005 (GUS, 2006) ....................................................................................50
Tabela 4.2.5.1 Zagospodarowanie odpadów niebezpiecznych w Województwie Mazowieckim
w latach 2002 – 2005 ........................................................................................................51
Tabela 4.2.5.2.1 Ilo ci wytworzonych odpadów zawieraj cych PCB oraz sposoby post powania z tymi
odpadami w latach 2003-2005...........................................................................................53
Tabela 4.2.5.3.1 Ilo
olejów odpadowych poddanych poszczególnym procesom odzysku
i unieszkodliwiania ...........................................................................................................54
Tabela 4.2.5.4.1Sposoby gospodarowania odpadami z podgrupy 16 06 – baterie i akumulatory w
latach 2002 – 2005 (wg WIO – SIGOP) ..........................................................................54
Tabela 4.2.5.5.1 Ilo ci i rodzaje odpadów zawieraj cych azbest poddanych poszczególnym procesom
unieszkodliwiania na terenie Województwa Mazowieckiego w latach 2003 – 2005 ...........55
Tabela 4.2.5.8.1 Ilo ci wytworzonych odpadów (16 01 04* i 16 01 06) oraz sposoby post powania
z tymi odpadami w latach 2003-2005 ................................................................................56
Tabela 4.2.5.9.1 Ilo ci wytworzonych odpadów medycznych i weterynaryjnych wraz ze sposobami
post powania z tymi odpadami w 2005 r. ..........................................................................57
Tabela 4.2.5.1. Gospodarka zu ytymi oponami w latach 2002 – 2005 wg WIO SIGOP-W ..............58
Tabela 4.4.1.1. Zestawienie danych o sk adowiskach odpadów funkcjonuj cych w 2005 r. na terenie
Województwa Mazowieckiego w odniesieniu do 2002 r. ...................................................67
Tabela 4.4.5.1 Wykaz funkcjonuj cych instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów na
terenie Województwa Mazowieckiego...............................................................................69
Tabela 4.4.5.2 Wykaz zak adowych sk adowisk odpadów przemys owych, na których deponowane
by y odpady niebezpieczne................................................................................................71
Tabela 4.5.1 Stopie opracowania i uchwalenia powiatowych i gminnych planów gospodarki
odpadami w Województwie Mazowieckim do dnia 31.12.2006 r. ......................................74
Tabela 5.1.1.1.1.Podj te dzia ania w zakresie tworzenia regionalnych sk adowisk odpadów na terenie
Województwa Mazowieckiego. .........................................................................................76
Tabela 5.1.1.1.2. Ilo mieszka ców obj tych zorganizowanym zbieraniem odpadów w 2005 r. [%]. 79
Tabela 5.1.1.1.3.Odpady zebrane selektywnie w Województwie Mazowieckim w podziale na
poszczególne rodzaje.........................................................................................................82
Tabela 5.1.1.4.Realizacja planu redukcji ilo ci odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji
kierowanych na sk adowiska w Województwie Mazowieckim w latach 2004-2006. ..........84
Tabela 5.1.1.5.Plan zamykania sk adowisk odpadów komunalnych na terenie Województwa
Mazowieckiego do 2006 r. ................................................................................................87
Tabela 5.1.2.1. Stan realizacji zaplanowanych zada inwestycyjnych i pozainwestycyjnych
w gospodarce odpadami na terenie Województwa Mazowieckiego w odniesieniu do WPGO
2004-2011.........................................................................................................................94
Tabela 5.3.1 Zestawienie informacji o zrealizowanych przedsi wzi ciach w zakresie gospodarki
w sektorze gospodarczym w Województwie Mazowieckim w latach 2003 – 2006 .............96
Tabela 5.5.1 Zestawienie informacji o zrealizowanych przedsi wzi ciach w zakresie gospodarki
w sektorze gospodarczym w Województwie Mazowieckim w latach 2003 – 2006 .............98
Tabela 5.5.1.1.1 Stan realizacji zaplanowanych zada w zakresie odpadów niebezpiecznych
wyst puj cych w sektorze komunalnym 2004-2011.........................................................101
Tabela 5.5.2.1.1Stan zaawansowania prac w zakresie odpadów zawieraj cych PCB........................102
Tabela 5.5.4.1.1 Stopie realizacji zada przedstawionych w WPGO z zakresu gospodarki odpadami
zawieraj cymi azbest.......................................................................................................103
Tabela 5.5.6.1.1Stopie zaawansowania realizacji zada w zakresie zu ytego sprz tu elektrycznego
i elektronicznego z uwzgl dnieniem odpadów zawieraj cych substancj zubo aj ce warstw
ozonow ..........................................................................................................................105
Tabela 5.5.7.1.1 Stopie zaawansowania realizacji przedsi wzi ...................................................106
124
Tabela 5.5.8.1.1 Stan realizacji zaplanowanych zada inwestycyjnych i pozainwestycyjnych dla
odpadów medycznych i weterynaryjnych ........................................................................107
Tabela 6.1.1. Koszty poniesione na realizacj zada okre lonych w WPGO na lata 2007-2011 w latach
2004-2006.......................................................................................................................109
Tabela 6.1.2. Kwoty przeznaczone przez WFO iGW na dotacje i po yczki w latach 2003-2005 na
zadania w sektorze komunalnym dla jednostek z obszaru Województwa Mazowieckiego 110
Tabela 6.2.1. Nale na op ata produktowa, przedstawiona Marsza kowi Województw Mazowieckiego,
która zosta a wniesiona za poszczególne rodzaje opakowa .............................................111
Tabela 6.2.2. Dane uzyskane w ramach obowi zkowego systemu ewidencji od samorz dów gminnych
.......................................................................................................................................111
Tabela 6.2.3 Koszty jednostkowe zebranych odpadów opakowaniowych w roku 2004 i 2005 [z ] ...112
Tabela 6.5.8.1 Koszty poniesione na realizacj zada okre lonych w WPGO w latach 2003-2006 ...114
Tabela 7.1. Wska niki monitoringu „Planu Gospodarki Odpadami w Województwie Mazowieckim na
lata 2004-2011.”..............................................................................................................115
Tabela 7.2. Propozycje zmian wska ników dla sektora komunalnego w zestawieniu ze wska nikami
przedstawionymi w WPGO na lata 2004-2011.................................................................117
125
SPIS RYSUNKÓW
Rysunek 4.1.5.3.1 Ilo ci olejów odpadowych wytworzonych w latach 2003-2005, wg danych z bazy
SIGOP ..............................................................................................................................31
Rysunek 4.1.5.8.1 Ilo odpadów z grup 16 01 04* i 16 01 06 wytworzona w latach 2003 – 2005 .....35
Rysunek 4.2.1.1. Ilo ci odpadów z selektywnego zbierania, odzyskanych i unieszkodliwionych
odpadów komunalnych w 2004 r. [%] na terenie Województwa Mazowieckiego. ..............38
Rysunek 4.2.1.2. Ilo ci odpadów z selektywnego zbierania, odzyskanych i unieszkodliwionych
odpadów komunalnych w 2005 r. [%] na terenie Województwa Mazowieckiego. ..............38
Rysunek 4.2.2.3 Ilo odpadów komunalnych w Województwie Mazowieckim poddanych procesom
kompostowania w latach 2003-2005..................................................................................39
Rysunek 4.2.2.4.Ilo deponowanych odpadów komunalnych na sk adowiskach w Województwie
Mazowieckim m w latach 2002-2005. ...............................................................................40
Tabela 4.2.2.3.Ilo odpadów opakowaniowych przekazanych przez gminy Województwa
Mazowieckiego do odzysku i recyklingu w roku 2004 i 2005 ............................................42
Rysunek 4.3.5.7 System gospodarowania zu ytym sprz tem elektrycznym i elektronicznym (za Kpgo)
.........................................................................................................................................65
Rysunek 5.1.1.1.Ilo gmin Województwa Mazowieckiego obj tych systemem selektywnego
zbierania odpadów. ...........................................................................................................80
Rysunek 5.1.1.2. Ilo mieszka ców w uk adzie % obj tych systemem selektywnego zbierania na
terenie Województwa Mazowieckiego...............................................................................81
Rysunek 5.1.1.3. Ilo ci odpadów zebranych selektywnie na terenie Województwa Mazowieckiego...81
Rysunek 5.1.1.4.Struktura odpadów zebranych selektywnie w gminach na terenie Województwa
Mazowieckiego w roku 2004 [%]. .....................................................................................83
Rysunek 5.1.1.4.Struktura odpadów zebranych selektywnie w gminach na terenie Województwa
Mazowieckiego w roku 2005 [%]. .....................................................................................83
126
SPIS ZA
CZNIKÓW
Za czniki 1Lista gmin/zwi zków gmin, które nades y sprawozdania o rodzaju i ilo ci odpadów
opakowaniowych zebranych i przekazanych do odzysku i recyklingu oraz nak adach
poniesionych na ten cel
Za cznik 2 Wykaz funkcjonuj cych sk adowisk na terenie województwa mazowieckiego wg stanu na
31.10.2006 r. (klasa A i klasa E) wg WIO oraz Urz du Marsza kowskiego Województwa
Mazowieckiego
Za cznik 3 Zestawienie sk adowisk odpadów komunalnych b cych w trakcie rekultywacji na
terenie Województwa Mazowieckiego wg stanu na koniec 2005 r. (WIO )
Za cznik 4Zestawienie sk adowisk odpadów b cych w trakcie monitoringu po zako czeniu
rekultywacji na terenie Województwa Mazowieckiego – stan na 31.12.2005 r.
Za cznik 5 Instalacje s
ce do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w tym odpadów
opakowaniowych z wy czeniem sk adowisk odpadów, sortowni, kompostowni i instalacji
do termicznego przekszta cania odpadów na terenie Województwa Mazowieckiego – stan
na 30.06.2006
Za cznik 6 Instalacje i obiekty do odzysku/unieszkodliwiania odpadów z sektora gospodarczego
Za cznik 7 Charakterystyka sk adowisk odpadów przemys owych na terenie województwa
mazowieckiego
Za cznik 8 Przebieg realizacji uchwalania powiatowych planów gospodarki odpadami na terenie
Województwa Mazowieckiego
Za cznik 9 Przebieg procesu uchwalania gminnych planów gospodarki odpadami w Województwie
Mazowieckim
Za cznik 10 Selektywne zbieranie odpadów w Województwie Mazowieckim w latach 2004-2006
Za cznik 11 Wykaz gmin, które uchwali y regulaminy zgodnie ze znowelizowan Ustaw
o utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminach
127

Podobne dokumenty