Podstawowe elementy Procesu Bolońskiego. Jak podjąć studia i

Podstawowe elementy
Procesu Bolońskiego.
Jak podjąć studia i studiować w warunkach
zachodzących zmian?
Marek Wilczyński
Zespół Ekspertów Bolońskich
Akademia Techniczno-Humanistyczna
Bielsko Biała 12 maja 2011 r.
1
PROCES BOLOŃSKI
• Pierwszy sygnał – Deklaracja Sorbońska 1998 r. – Francja,
Niemcy, Wielka Brytania i Włochy
• Początek – Deklaracja Bolońska 1999 r. – podpisana przez 29
krajów w tym Polskę
• Okresowo, co dwa lata odbywają się konferencje ministrów
odpowiedzialnych za szkolnictwo wyŜsze w krajach realizujących
załoŜenia Procesu Bolońskiego
• Ostatnia, jubileuszowa konferencja odbyła się w Budapeszcie i
Wiedniu. W jej toku do grupy państw realizujących załoŜenia
Procesu Bolońskiego właczono Kazachstan, jako 47 kraj
członkowski.
2
Proces Boloński w świetle mitów
Narzucony został przez Unię Europejską aby
zniszczyć krajowe struktury kształcenia, często duŜo
lepsze
Ma ułatwić wprowadzenie studiów odpłatnych
Zamyka drogę do dalszego wykształcenia części
studentów, którzy zakończą studia licencjackie.
ObniŜa poziom kształcenia
MoŜna bez problemu studiować co się chce
MoŜliwe są przeskoki z najbardziej odległych
dyscyplin naukowych do innych.
Bez wysiłku moŜna studiować w uczelniach całej
Europy
3
A liczba jego …
44
7
Deklarację Bolońska w 1999 r. podpisało 29
krajów wśród nich Rzeczpospolita Polska
Obecnie Proces Boloński realizowany jest w
47 krajach
Krajem ostatnio włączonym do realizacji Procesu
Bolońskiego jest Kazachstan
3
Cele Procesu Bolońskiego
Budowa Europejskiego Obszaru
Szkolnictwa WyŜszego
Powszechnie zrozumiały, godny zaufania i zróŜnicowany
system szkolnictwa wyŜszego w Europie
Podniesienie atrakcyjności i zwiększenie konkurencyjności
systemu szkolnictwa wyŜszego w Europie
Zatrzymanie „odpływu talentów” z Europy
DąŜenie do większego dostosowania systemu kształcenia
do potrzeb rynku pracy
Budowa społeczeństwa obywatelskiego opartego na
wiedzy
5
Drogi do celu
Szerokie upowszechnienie studiów trójstopniowych.
Uczenie się zamiast nauczania – indywidualizacja: SCL
Tworzenie elastycznych programów studiów z przyjęciem
efektów uczenia się (learning
(learning outcomes - LO
LO)) za punkt
wyjścia
Kształtowanie LO tak by przygotować absolwenta do
podejmowania i utrzymania pracy w warunkach zmian na
rynku. (employability
(employability).
).
Upowszechnienie systemu punktów ECTS (European
(European Credit
Transfer and Accumulation System)
System)
Ciągłość kształcenia przez całe Ŝycie lifelong learning – LLL
Promocja mobilności nauczycieli akademickich, badaczy i
studentów (mobility
(mobility).
).
Powstanie wspólnych mechanizmów zapewniania jakości
kształcenia
Porównywalność i uznawalność kolejnych etapów
6
kształcenia. (WaŜnym elementem EQF i KRK)
Co czeka maturzystę –
przyszłego studenta?
RóŜnorodność wyboru.
Studia I, II i III stopnia, prócz tego podyplomowe
Zaliczanie semestru przez zebranie odpowiedniej puli
punktów ETCS
Wybór przedmiotów w elastycznym programie studiów
Zamykanie poszczególnych etapów studiów dyplomem i
suplementem do dyplomu
Uczestnictwo w systemie zapewniania jakości w uczelni
MoŜliwości stwarzane przez róŜne rodzaje mobilności
Studia w nowych warunkach tworzonych przez
wprowadzenie w Ŝycie europejskich (EQF) i krajowych
(NQF) ram kwalifikacji
Stałe uzupełnianie kwalifikacji, takŜe po studiach
7
RóŜne moŜliwości kształcenia i pracy
Studia III
stopnia
Jednolite 5 letnie studia
magisterskie
Studia
podyplomowe
Studia II
stopnia
Praca 3
Praca 2
Studia I stopnia
Kursy, kolegia,
szkoły policealne
Praca 1
Matura
8
Punkty ECTS – co to jest?
Uczelnia tworząc program studiów określa najpierw
efekty uczenia się (LO) dla kierunku i dla
poszczególnych kursów i przypisuje kursom
odpowiednią ilość punktów ECTS biorąc pod uwagę
wymiar czasu ,jaki przeciętny student poświęca, by
osiągnąć zamierzone efekty uczenia się.
Ilość uzyskanych punktów ECTS nie zaleŜy od oceny,
jaką uzyskało się zaliczając kurs.
Przyjmowano, Ŝe jeden punkt ECTS powinien
odpowiadać 25 – 30 godzinom pracy studenta (w
ramach zajęć i własnej).
9
ECTS i kolejne etapy studiów.
Jednolite studia magisterskie
300 – 360 ECTS
Studia III stopnia (bez ECTS)
Studia II
stopnia
60 – 120
ECTS
Studia 1
stopnia
180240
ECTS
Studia II
stopnia
60 – 120
ECTS
Studia 1
stopnia
180240
ECTS
Studia 1
stopnia
180240
ECTS
Studia II
stopnia
60 – 120
ECTS
Studia II
stopnia
60 – 120
ECTS
Studia 1
stopnia
180240
ECTS
10
„Filary ziemi” – czyli jak budować …
Mobilność
Translatoria
Grupa I
Przedmioty ogólne
Elastyczność
Grupa II
Praktyki
Przedmioty kierunkowe
Ekonomia
Języki obce
Praktyka
Erasmus
Suplement do dyplomu
W suplemencie do dyplomu wymienione są wszystkie
osiągnięcia absolwenta w dziedzinie uczenia się innych form
aktywności podczas studiów.
Suplement do dyplomu ułatwia mobilność pionową
stanowiąc podstawę do uznawania kwalifikacji absolwenta w
dalszym toku kształcenia
Suplement do dyplomu jest dla przyszłego pracodawcy
pierwszym źródłem wiadomości o kompetencjach
absolwenta.
12
Elastyczne programy studiów
Powinny zapewnić:
Zatrudnialność
absolwentów
Zatrudnialność
absolwentów
czy
Zatrudnienie
pracownikom
uczelni
Zatrudnienie
pracowników
uczelni
13
Jakość, jakość i jeszcze raz
jakość !
WaŜnym elementem zachodzących zmian
jest nieustanny monitoring i zapewnienie
jakości
Dobra uczelnia powinna posiadać sprawny
wewnętrzny system zapewniania jakości.
Oficjalnym polskim organem
sprawdzającym jakość, uznawanym przez
instytucje europejskie jest Państwowa
Komisja Akredytacyjna
14
Studenci jako „eksperci” w
Studenci
oparciu o doświadczenie
Mogą oceniać:
1. Program
2. Proces nauczania
3. Nauczycieli
4. Organizację
5. Instytucję
6. Ogólną satysfakcję z odbytych studiów
Z „Gazety Wyborczej”
15
Najnowsze zmiany –
Krajowe Ramy Kwalifikacji
Europejskie ramy kwalifikacji – 8
poziomów
Krajowe ramy kwalifikacji od 5
(Francja) do 12 (Szkocja)
Polski projekt przewiduje 8
poziomów
www.krk.org.pl
16
Opis poziomów kwalifikacji
Polskie Krajowe Ramy Kwalifikacji proponują
opis poziomów kwalifikacji przy uŜyciu trzech
głównych zakresów efektów uczenia się
określonych terminami:
Wiedza
Umiejętności
Postawy
Od Europejskich do Krajowych Ram Kwalifikacji., Warszawa 2009
17
„
Tłumaczenie” kwalifikacji
A
10
9
ERK
8
7
6
8
5
7
B
7
6
5
4
4
3
6
5
3
2
1
2
1
4
18
Model – Tomasz Saryusz - Wolski
Liczą się kompetencje ….
Czyli o konieczności LLL
Zmienność wymogów rynku pracy zmusza do ciągłego
pozyskiwania i doskonalenia kompetencji.
Konieczne jest uczenie się przez całe Ŝycie (LLL)
Kompetencje ogólne (generyczne
(generyczne)) stanowią punkty wyjścia do
rozwijania róŜnorodnych umiejętności na wielu polach aktywności
zawodowej
Kompetencje specyficznie dla danej dziedziny nie są oczywiście
przez pracodawców lekcewaŜone, lecz bardziej niŜ ich posiadanie
w wąskim zakresie ceniona jest gotowość i zdolność do ich
nabywania w zaleŜności od aktualnych potrzeb.
19
Jak sprawdzić, czy uczelnia
zapewnia wysoką jakość?
1. Sprawdzić, czy wybrany kierunek posiada akredytację PKA lub
środowiskowych komisji akredytacyjnych np. UKA.
2. JeŜeli to moŜliwe zapoznać się z raportem w/w komisji.
3. Zapoznać się z opiniami studentów i absolwentów na forach
internetowych np. www.ocen.pl
4. Sprawdzić czy uczelnia posiada przejrzysty i przyjazny
uŜytkownikowi informatyczny system informacji i obsługi
studiów.
5. Zapoznać się z rankingami np. Perspektyw, Newsweek’a itp.
6. Sprawdzić moŜliwości mobilności (Erasmus, MOST) na wybranym
wydziale.
20
Dziękuję za uwagę !
http://ekspercibolonscy.org.pl
[email protected]
21