Archeologia epok brązu i żelaza

Archeologia
epok brązu i żelaza
Studia i materiały
tom 2
Toruń 2011
Spis treści
Contents
Od Redakcji (Jacek Gackowski) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
Anna Rembisz
Znaleziska zwłok ludzkich z młodszej epoki brązu i wczesnej epoki
żelaza w bagnach północnej strefy Europy Środkowej i Zachodniej . .
Finds of dead human bodies from late Bronze Age and early Iron Age in bogs
of northern zone of Central and Western Europe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
Jacek Gackowski
Niespalone szczątki ludzkie z osiedli „chełmińskiej” grupy kultury
łużyckiej i w jej sąsiedztwie. Przegląd odkryć i dotychczasowe
interpretacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Unburnt human remnants from settlements in “Chełmno” group of Lusatian
culture and its vicinity. The review of excavations and present interpretations . . . .
Andrzej P. Kowalski
Cerber z Kałdusa? Próba interpretacji śladów ogryzania zwłok
przez psy/wilki w obrzędowości kultury łużyckiej . . . . . . . . . . . . . .
Cerberus from Kałdus? Interpretation attempt of traces of gnawing dead
bodies by dogs/wolves in ritual ceremonies of Lusatian culture . . . . . . . . . . . . .
40
49
73
79
89
Tomasz Kozłowski
Analiza antropologiczna i tafonomiczna fragmentów kości ludzkich
odkrytych na stanowisku 3 w Kałdusie (woj. kujawsko-pomorskie).
Świadectwo praktyk ćwiartowania zwłok ludzkich? . . . . . . . . . . . . . 91
Anthropological and taphonomic analyses of human bones’ fragments excavated
in site 3 in Kałdus (Kujawsko-Pomorskie province). The evidence of human body
chopping practices? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
Dorota A. Dominiak
Wilk i pies w środkowoeuropejskich znaleziskach archeologicznych
od młodszej epoki kamienia do początków epoki żelaza.
Interpretacja znaczeń kulturowych w świetle językoznawstwa
i mitologii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
A wolf and a dog in Central European archaeological finds from the younger
Stone Age till the beginning of Iron Age. Interpretation of culture meanings
in the light of linguistics and mythology . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
4
Rafał Kołacki
Kulturowe i foniczne funkcje lur w kręgu środowisk nordyjskich . . . 173
Cultural and phonic functions of lurs in the circle of Nordic centres . . . . . . . . . . 196
Anna Rembisz
Miecz brązowy z kolekcji Albina Makowskiego w zbiorach
Muzeum Historyczno-Etnograficznego w Chojnicach . . . . . . . . . . . 203
A bronze sword from Albin Makowski’s collection from Historic-Ethnographical
Museum in Chojnice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
Tomasz Klisz, Artur Kurpiewski
Nieznane cmentarzysko ludności kultury łużyckiej
w Siemkowicach, woj. łódzkie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
Unknown cemeteries of Lusatian culture population in Siemkowice,
Łódź province . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221
Małgorzata Kurzyńska
Nowe źródła do poznania kultury łużyckiej z regionu
Świecia nad Osą, woj. kujawsko-pomorskie (stanowiska 1 i 83) . . . 227
New sources concerning information on Lusatian culture from
Świecie on Osa region, Kujawsko-Pomorskie province (sites 1 and 83) . . . . . . . . . 235
Anna Rembisz
Grób skrzynkowy ludności kultury pomorskiej w Dębowej Łące,
woj. kujawsko-pomorskie (stanowisko 49). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243
Cist grave of Pomerania culture population in Dębowa Łąka,
Kujawsko-Pomorskie province (site 49) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259
Tomasz Kozłowski
Przepalony materiał kostny z grobu skrzynkowego ludności
kultury pomorskiej w Dębowej Łące, woj. kujawsko-pomorskie
(stanowisko 49) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269
The burnt bone material from the cist grave of Pomerania culture population
in Dębowa Łąka, Kujawsko-Pomorskie province (site 49) . . . . . . . . . . . . . . . . . 276
Małgorzata Kurzyńska
Grób skrzynkowy ludności kultury pomorskiej w Nowych Marzach,
woj. kujawsko-pomorskie (stanowisko 4). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277
Cist grave of Pomerania culture population in Nowe Marzy,
Kujawsko-Pomorske province (site 4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284
5
Tomasz Kozłowski
Przepalony materiał kostny z grobu skrzynkowego ludności
kultury pomorskiej w Nowych Marzach, woj. kujawsko-pomorskie
(stanowisko 4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293
The burnt bone material from the cist grave of Pomerania culture population
in Nowe Marzy, Kujawsko-Pomorskie province (site 4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297
Aldona Mueller-Bieniek, Irena Gluza
Odciski roślinne na naczyniach ceramicznych i polepie z osady
ludności kultury łużyckiej w Rudzie, woj. kujawsko-pomorskie
(stanowisko 3–6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299
Plant imprints on ceramic vessels and daub from settlement of Lusatian culture
population in Ruda, Kujawsko-Pomorskie province (site 3–6) . . . . . . . . . . . . . . 307
Agnieszka M. Noryśkiewicz
Wpływ osadnictwa z epoki kamienia, epoki brązu oraz wczesnej
epoki żelaza na historię lasów okolic jeziora Mełno
(w północnej części Pojezierza Chełmińskiego) . . . . . . . . . . . . . . . . 317
The influence of settlement from the Stone, Bronze and early Iron Ages on forest
history in the area of Mełno Lake (northern part of Chełmno Lake Land) . . . . . . 340
Renata Bednarek, Maciej Markiewicz, Maria Kędziorska
Ślady zagospodarowania przestrzennego osady obronnej ludności
kultury łużyckiej w Boguszewie, gm. Gruta (stanowisko 1)
na podstawie analizy zawartości fosforu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351
Traces of spatial arrangement of the defensive settlement of Lusatian culture
population in Boguszewo, Gruta commune (site 1) on the base of phosphorus
contents’ analysis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357