13647/16 mb/MO/dk 1 DG E - 1C Po zasięgnięciu opinii Grupy

Rada
Unii Europejskiej
Bruksela, 3 listopada 2016 r.
(OR. en)
13647/16
SPORT 73
EDUC 344
EMPL 436
JEUN 88
SOC 640
NOTA
Od:
Do:
Sekretariat Generalny Rady
Komitet Stałych Przedstawicieli / Rada
Nr poprz. dok.:
13287/16 SPORT 62 EDUC 324 EMPL 418 JEUN 75 SOC 631
Dotyczy:
Wpływ sportu na rozwój osobisty – Debata orientacyjna (debata jawna
zgodnie z art. 8 ust. 2 regulaminu wewnętrznego Rady [na wniosek
prezydencji])
Po zasięgnięciu opinii Grupy Roboczej ds. Sportu prezydencja sporządziła załączony dokument,
który posłuży za punkt wyjścia do debaty orientacyjnej mającej się odbyć na posiedzeniu Rady
ds. Edukacji, Młodzieży, Kultury i Sportu w dniach 21–22 listopada 2016 r.
13647/16
mb/MO/dk
DG E - 1C
1
PL
ZAŁĄCZNIK
Wpływ sportu na rozwój osobisty
Dokument do dyskusji opracowany przez prezydencję
Odnoszone zwycięstwa nie są jedynym dostępnym miernikiem sukcesu w sporcie, jednak
korzystanie z innych mierników pozostaje w dzisiejszym społeczeństwie czymś mało oczywistym.
W tym względzie prezydencja słowacka chciałaby omówić wpływ sportu na rozwój osobisty,
skupiając się na różnorodnych korzyściach i efektach, jakie wynikają z uprawiania sportu.
Państwa członkowskie zajmowały się podobną tematyką podczas prezydencji łotewskiej, litewskiej
i irlandzkiej; zatwierdziły wówczas konkluzje Rady w sprawie maksymalizowania roli sportu
powszechnego w rozwijaniu umiejętności przekrojowych, zwłaszcza wśród młodzieży, konkluzje
Rady w sprawie dwutorowych karier sportowców oraz konkluzje Rady w sprawie wpływu sportu na
gospodarkę UE, a zwłaszcza na walkę z bezrobociem młodzieży i na zwiększanie włączenia
społecznego. Rozwój zasobów ludzkich zajmuje ważną pozycję w programie politycznym UE
w dziedzinie sportu od czasu opracowania pierwszego planu prac w dziedzinie sportu, kiedy to
grupa ekspercka ds. sportu, kształcenia i szkolenia omawiała wiedzę fachową w tej dziedzinie.
Zagadnienie to uwzględniono również w drugim planie prac w dziedzinie sportu na lata 2014–2017,
a grupa ekspercka ds. rozwoju zasobów ludzkich jest w trakcie finalizacji swojego sprawozdania.
Niniejszy dokument do dyskusji jest streszczeniem analiz i dyskusji przeprowadzonych na ten temat
w czasie prezydencji słowackiej, a także nawiązuje do wcześniejszych dyskusji w sprawie lepszego
wykorzystania potencjału sportu w nowoczesnym społeczeństwie.
13647/16
ZAŁĄCZNIK
mb/MO/dk
DG E - 1C
2
PL
Prezydencja rozpoczęła już dyskusje na ten temat podczas konferencji poświęconej kształceniu
w sporcie i poprzez sport, która odbyła się w Bratysławie, oraz podczas nieformalnego posiedzenia
dyrektorów ds. sportu. Goście zaproszeni 1 na dyskusję panelową podczas konferencji
w Bratysławie poruszyli kwestię wpływu sportu na rozwój osobisty z pięciu różnych perspektyw
(nauki, sprawności fizycznej, zatrudnienia, zdrowia i polityki), szukając odpowiedzi na pytania
o wartości, umiejętności, szanse zatrudnienia, korzyści dla zdrowia, kształcenie i dwutorowe
kariery sportowców. Uczestnicy dyskusji zgodzili się, że ze sportu mogą płynąć różnorodne
i złożone korzyści –fizyczne, zdrowotne, społeczne i psychologiczne – dla rozwoju osobistego.
W literaturze przedmiotu uznaje się, że dla rozwoju osobistego ważnych jest pięć następujących
elementów (tzw. five Cs): umiejętności (competence), pewność siebie (confidence), kontakty
(connections), charakter (character) i opieka (caring) (Mullholand, 2008); natomiast badania
podłużne sugerują, że osoby uprawiające sport mają lepsze wyniki w nauce, większą pewność
siebie, lepsze kontakty i relacje z rówieśnikami, więcej znajomych o ambicjach naukowych,
są bardziej przywiązane do rodziny, unikają zachowań ryzykownych pod względem społecznym,
angażują się w wolontariat, wykazują inicjatywę, są zintegrowane społecznie, charakteryzują się
większą samokontrolą, wytrwałością, odpowiedzialnością, odpornością, samoświadomością,
akceptacją własnego ciała i umiejętności oraz wyższym poczuciem własnej wartości.
Poza niesieniem wartości istotnych dla rozwoju osobistego, takich jak przestrzeganie zasad fair
play, szacunek dla różnorodności, przyjaźń, tolerancja i wzajemne zrozumienie, aktywność
sportowa wiąże się również z ważnymi korzyściami, takimi jak zwiększona pewność siebie,
większe zaangażowanie w naukę i osiąganie lepszych wyników w nauce, lepsza umiejętność pracy
w zespole i poprawa umiejętności interpersonalnych.
Osoby zajmujące się sportem na ogół łatwo przystosowują się do otoczenia, są towarzyskie
i komunikatywne. Dotyczy to zarówno sportowców, jak i trenerów, działaczy sportowych,
menedżerów, fizjoterapeutów itd. Zwykle są to osobowości silne, konstruktywne, pragmatyczne
i przyzwyczajone do pokonywania przeszkód i konfrontowania się z problemami. Wszystkie te
cechy w połączeniu z faktem, że osoby zajmujące się sportem są często bardzo pracowite, mogą
także stanowić istotne elementy na rynku pracy.
1
Ian Culpan, Dyrektor Centrum Studiów Olimpijskich w Nowej Zelandii, Martina Moravcová,
słowacka medalistka igrzysk olimpijskich w pływaniu, Giovanni Di Cola, ekspert
Międzynarodowej Organizacji Pracy, Richard Raši, były minister zdrowia Słowacji, Ivar
Sisniega, były minister sportu Meksyku.
13647/16
ZAŁĄCZNIK
mb/MO/dk
DG E - 1C
3
PL
Dążenie do zwycięstwa jest ważne w sporcie, ale jest to także sposób na podnoszenie własnego
standardu doskonałości i czerpanie satysfakcji z przełamywania rutyny i podejmowania nowych
wyzwań. Wziąwszy to pod uwagę, uprawianie sportu często idzie też w parze z korzyściami dla
zdrowia.
Sport nie jest przeznaczony tylko dla najbardziej uzdolnionych. Każdy, kto spróbuje sportu, może
dzięki niemu zyskać poczucie własnej wartości, dyscyplinę, cierpliwość i radość, jaką daje wysiłek
fizyczny i interakcje społeczne. Korzyści te są często bardzo cenione w biznesie i polityce. Państwa
członkowskie UE, a także kraje trzecie, często angażują osoby związane ze sportem nie tylko
w promowanie wizerunku swojego kraju, ale również w samą politykę 2.
Prezydencja jest przekonana, że musimy zachować ostrożność i nie przeceniać edukacyjnych
i społecznych walorów sportu, gdyż sport nie kształtuje automatycznie charakteru. Zasadniczą rolę
w tym względzie odgrywają trenerzy, nauczyciele i rodzice. Osiągania pozytywnych wyników
trzeba nauczyć, dlatego potrzebne są specjalistyczne programy edukacyjne ukierunkowane zarówno
na rozwój osobisty, jak i zawodowy, aby lepiej rozwijać umiejętności przekrojowe, zwłaszcza
wśród młodych sportowców. Programy takie mogłyby obejmować przykładowo szkolenia
w zakresie zarządzania/przywództwa/komunikacji, aspekty protokolarne, umiejętności prezentacji,
jak również różnego rodzaju szkolenia specjalistyczne poświęcone np. kontaktom i komunikacji
z mediami, sponsorami, partnerami biznesowymi itp. 3
W celu omówienia kwestii wpływu sportu na rozwój osobisty prezydencja chciałaby, aby debata
orientacyjna podczas posiedzenia Rady skupiła się na skutkach psychologicznych i społecznych,
w tym korzyściach emocjonalnych z uprawiania sportu.
2
3
Dobrym przykładem takiego zaangażowania oraz tego, jak można wykorzystać sport do
wspierania młodych ludzi na całym świecie w rozwijaniu umiejętności pozasportowych,
takich jak zdolności przywódcze, wzajemne zrozumienie i osiągnięcia w nauce, jest
inicjatywa SportUnited, w ramach której służby Departamentu Stanu USA odpowiedzialne
za dyplomację sportową współpracują z Komitetem Olimpijskim USA oraz amerykańskimi
federacjami sportowymi i ligami zawodowymi.
Jako przykłady można podać program zarządzania sportem MKOl (MEMOS) lub wspierany
przez UEFA program Executive Master in European Sport Governance (MESGO).
13647/16
ZAŁĄCZNIK
mb/MO/dk
DG E - 1C
4
PL
Prezydencja prosi delegacje o podzielenie się swoimi doświadczeniami w kwestii wpływu sportu na
rozwój osobisty i udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:
1.
Czy mogliby Państwo podzielić się najlepszymi praktykami w zakresie programów
edukacyjnych dotyczących rozwoju osobistego i zawodowego osób zajmujących się
sportem (sportowców, trenerów, działaczy sportowych) w Państwa kraju?
2.
W jaki sposób można wykorzystać sport jako narzędzie rozwoju umiejętności
interpersonalnych istotnych z punktu widzenia udziału w społeczeństwie
demokratycznym?
13647/16
ZAŁĄCZNIK
mb/MO/dk
DG E - 1C
5
PL
ZAŁĄCZNIK DO ZAŁĄCZNIKA
Bibliografia
Blackshaw, T., & Long, J. (2005). What’s the big idea? A critical exploration of the concept of
social capital and its incorporation into leisure policy discourse. Leisure Studies, 24: 239-58.
Bourdieu, P. (2000). Pascalian Mediations. Stanford, CA. Standford University Press.
Coalter, F., & Allison, M., & Taylor, J. (2000). The role of sport in regenerating deprived areas.
Edinburgh: SECRU
Culpan, I. & McBain, S. (2012). Constructivist pedagogies for Olympism education. In Asia-Pacific
Journal of Health, Sport and Physical Education, 3(2012)2: 95-108.
Holt, N. (2009). Can sport help develop life skills. Retrieved www.wise-Qatar.org.
Houlihan, B. (1994. )Homogenization, Americanization, and creolization of sport. Variety of
globalization. Sociology of Sport Journal 11: 356-375.
Maguire, J. (1999). Global Sport. Cambridge: Polity Press.
Martinkova, I. (2012). Teaching values in movement activities: Inherent and added values. ACTA
Universitatis Carolinae Kinathropologica, 48(2). 111-119.
Mulholland, E. (2008). Truesport Report: What sport can do. Retrieved
http://truesportpur.ca/true-sport-report.
Shehu, J., & Moruisi, M. (2010). Influence of sport on personal development and social investment
among Botswana Olympic athletes. International Review for the Sociology of Sport, 46(3), 282-298.
13647/16
ZAŁĄCZNIK DO ZAŁĄCZNIKA
mb/MO/dk
DG E - 1C
6
PL