Prezentacja - Bioetyka.pl
Transkrypt
Prezentacja - Bioetyka.pl
Niektóre aspekty ludzkiej płciowości Marek Kośmicki Warszawa Warszawskie Spotkania Bioetyczne – Część czwarta XIX Spotkanie – 12 kwietnia 2012 r. INTYMNOŚĆ MAŁŻEŃSKA Wyrażeniem tym nazywamy ogół zachowań właściwych dla życia małżeńskiego. Życie seksualne w małżeństwie nie jest jedynie aktem fizycznym – stosunkiem płciowym. Wiąże się z innymi wyrazami miłości (pocałunki, pieszczoty, rozmowy), które przygotowują, uzdalniają i wzbogacają akt płciowy. Z tej przyczyny należą one do zachowań intymnych, których nie wypada okazywać w obecności innych. Są one same w sobie dobre, jednak należą do sfery intymnej osób i dlatego nie jest właściwe pokazywanie ich publicznie. Małżonkowie w wyrażaniu sobie miłości winni wykazać się delikatnością i skromnością wobec rodziny i przyjaciół. _______________________________________________ Całą prezentację opracowano na podstawie: Monge MA i García GL Małżeństwo i Płciowość. Rozdz. VIII. W: Moge MA (red.). ETYKA W MEDYCYNIE - Ujęcie interdyscyplinarne. MediPage Warszawa 2012 (w ostatecznym przygotowaniu do druku). Mężczyzna i kobieta wobec pragnienia seksualnego Pragnienie seksualne powstaje inaczej u mężczyzny i inaczej u kobiety. Mówi się, że „u mężczyzny miłość rodzi się dzięki pragnieniu, u kobiety pragnienie dzięki miłości”. Mężczyzna pobudza się seksualnie szybciej niż kobieta, u której krzywa pobudzenia jest łagodniejsza. Kobieta dla obudzenia pragnienia seksualnego potrzebuje najpierw „uwodzenia” mentalnego, to znaczy potrzebuje poczuć, że jest kochana. Jest dla niej frustrujące, kiedy mężczyzna za bardzo się spieszy, aby osiągnąć swój cel, co świadczy o tym, że interesuje go bardziej osiągnięcie własnej przyjemności niż danie przyjemności jej. Mężczyzna i kobieta wobec pragnienia seksualnego - 2 R. Allers*, przedstawiciel wiedeńskiej szkoły psychologicznej (skoncentrowanej na analizie egzystencjalnej i logoterapii), tłumaczy powyższą różnicę, używając następującej przenośni. U mężczyzny okresy seksualne przypominają „wybuchy” (pragnienie wzrasta w sposób nagły, osiąga szybko swój cel i opada do poziomu wyjścia). U kobiety natomiast jest jakby szeroką falą, na której pobudzenie seksualne zwiększa się powoli i potem opada w taki sam sposób. Allers twierdzi także, że najbardziej zasadniczą różnicą zdaje się być fakt, że płciowość kobiety raz pobudzona nie wraca już do poziomu zerowego. Racją tego zjawiska jest według niego fakt, że kobieca seksualność znajduje się w pewien sposób bliżej samej istoty jej osobowości*. *Allers R. Pedagogía sexual, Barcelona 1965, s. 122. Uczuciowość Ważne jest także poznanie różnicy w sferze uczuć. „Kobieta przeżywa swoją uczuciowość w sposób bardziej uniwersalny, przejmując tony emocjonalne swojego otoczenia i żyjąc nimi, a zarazem w sposób bardziej integralny, ponieważ zwykle angażuje bardziej własne „ja” w to, co kocha. Mężczyzna przyjmuje wobec wszystkiego postawę bardziej niezależną, stawiając pomiędzy sobą a swoim otoczeniem mur obiektywizacji i nie odczuwając w sposób tak istotny nacisku okoliczności. Kobieta skupia się bardziej na prezentacji, niuansach, symbolach – być może samych w sobie bez znaczenia – lecz ważnych dla niej, ponieważ wyrażają troskę. Mężczyzna skłania się bardziej ku konkretnym, solidnym rzeczom”*. „Dlatego, kiedy nie zważa się na powyższe cechy szczególne, kobieta może drażnić męża, który uzna, że jest sentymentalna albo skomplikowana, natomiast mąż będzie męczył żonę, uchodząc w jej oczach za osobę grubiańską lub obojętną”*. *„Miłość” w: Gran Enciclopedia Rialp (GER), t. II, Madryt 1979, str. 112. Uczuciowość - 2 Jeżeli małżeństwo jest owocem miłości, można powiedzieć także, że miłość jest owocem małżeństwa, a „sztuka kochania” nie może być zbiorem mniej lub bardziej wyszukanych technik, zapewniających ciału przyjemność, lecz umiejętnością utrwalania i rozwijania tej miłości. Otóż miłość, jak wszystko co ludzkie, podlega ciągłym zmianom i nie może przetrwać, jeśli ciągle się jej nie odnawia. Tylko w taki sposób zachowuje się miłość i chroni się wiele innych dóbr, które zależą od miłości w domu. Jest jasne, że nie można zredukować ludzkiej miłości do relacji fizycznych, lecz że potrzebuje ona atmosfery czułości i wzajemnego oddania, które są niezbędne do praktykowania cnoty i realizacji samej miłości. Jak wyjaśnia K. Wojtyła, „właśnie przy znamiennej dla organizmu kobiety dłuższej i wolniej narastającej reakcji seksualnej owo zapotrzebowanie na czułość we współżyciu fizycznym, zarówno przed jego rozpoczęciem, jak i po zakończeniu, tłumaczy się wręcz biologicznie. W ten sposób akt czułości ze strony mężczyzny wyrasta w ramach współżycia małżeńskiego do znaczenia aktu cnoty – i to właśnie cnoty wstrzemięźliwości, a pośrednio miłości”*. *Karol Wojtyła, Miłość i odpowiedzialność, Lublin 2001, s. 245. CIĄŻA Od momentu zapłodnienia komórki jajowej przez plemnik zaczyna się nowe życie. Nowe życie, które rozwija się we wnętrzu kobiety i jej kosztem. Mówi się wtedy, że kobieta zaszła w ciążę. Zmiany u kobiety Diagnoza ciąży jest zwykle prosta i w większości przypadków opiera się na stwierdzeniu braku miesiączki i powiększeniu macicy. Lekarze wymieniają objawy przypuszczające i wskazujące na prawdopodobieństwo ciąży (nudności, wymioty, rozdrażnienie, zaburzenia snu, pewne zmiany w narządach i inne) oraz inne, które z pewnością pozwalają stwierdzić istnienie ciąży (próby immunologiczne). Wczesnym objawem ciąży jest brak miesiączki. CIĄŻA - Zmiany u kobiety - 2 • Warto zaznaczyć, że ciąża jest harmonijną i homogeniczną symbiozą dziecka z organizmem matki, to znaczy, „matka i płód stanowią biologiczną jedność” (Seitz). Dla kobiety oznacza to liczne zmiany anatomiczne, fizjologiczne i psychiczne: • anatomiczne, dotyczące zarówno narządów rozrodczych jak i innych: następuje przerost i wzrost unaczynienia narządów rodnych, powiększenie tarczycy i wątroby*; • biologiczne: zarodek przechodzi przez różne etapy: morula, blastula, i tak dalej; trofoblast penetruje błonę śluzową macicy, żłobiąc niejako miejsce, w którym spocznie zarodek; • ważną rolę odgrywają zmiany hormonalne: wzrasta poziom estrogenów (we krwi i moczu) podczas całej ciąży, natomiast przy porodzie nagle opada; poziom progesteronu zwiększa się bezpośrednio po zapłodnieniu i około czwartego miesiąca zaczyna spadać; • zachodzą także zmiany psychiczne w postaci zaburzeń charakteru, rozdrażnienia, kaprysów**. *R. Debré, Venir al mundo, Madryt 1978. **A. Polaino-Lorente i P. Martínez Cano, Embarazo y materindad en la adolescencia, Madryt 1995. Opieka nad kobietą ciężarną Jeżeli kobieta ciężarna prowadzi normalne, zdrowe życie, nie potrzeba ogólnie niczego zmieniać w trybie życia. W przypadku kobiet, które pracują poza domem, ich lekarz powinien wiedzieć, jaki rodzaj pracy wykonują, aby wykluczyć ewentualne niebezpieczeństwo dla ciąży. Aktualne prawo pracy przewiduje takie okoliczności, w których zaleca się zmianę miejsca pracy lub nawet jej zawieszenie. Z uwagi na to, że kobieta ciężarna potrzebuje więcej odpoczynku, prawo przewiduje też więcej czasu wolnego. Opieka nad kobietą ciężarną - 2 Jeżeli nie było wcześniej poronień ani innego rodzaju powikłań, nie ma powodu zabraniania podróży, chociaż nigdy nie ma pewności, że nie zaszkodzą. Zaleca się umiarkowane ćwiczenia fizyczne, ale nie gwałtowne. Zaleca się codzienne spacery*. *G. López García, Obstetricia. Ginecología. Pampeluna 1988. Dbałość o oczekiwane dziecko Należy zadbać o tak zwane wychowanie prenatalne: wiadomo, że różne stany ducha kobiety ciężarnej (radość, zły humor, przykrości) wpływają na dziecko, które nosi i które doświadcza zmian równowagi biologicznej matki . Na podstawie wiedzy z psychologii wiemy, że życie w łonie matki jest życiem realnym i jako takie polega nie tylko na rozwoju fizjologicznym, lecz ewoluuje w sensie ogólnoludzkim. Z tego powodu należy chronić matkę przed strachem, brakami, problemami, inaczej mówiąc przed wszystkim tym, co wpływa niekorzystnie na dziecko – nadmiarem pracy, powodującym wyczerpanie, przykrościami i wybuchami gniewu, gwałtownymi emocjami. Zaleca się unikanie substancji toksycznych, zwłaszcza narkotyków (nawet używanych w celach leczniczych), alkoholu, tytoniu*. *Powszechnie znany jest negatywny wpływ narkotyków na płodność i wagę noworodka: zob. R.B. Hakim, R.H. Gray, H. Zacur, Alcohol and caffeine consumption and deceased fertility, Fertility and Sterility, 70 (1998), 632-637. Opieka nad kobietą ciężarną - 4 Pojawiają się również obowiązki ze strony kobiety ciężarnej wobec jej pozostałych dzieci i męża. Jeżeli ma już dzieci, powinna żyć w swojej nowej sytuacji naturalnie, bez narzekania na ewentualnie powstałe niewygody, co mogłoby wywołać – szczególnie u męża – postawę odrzucenia dzieci. W atmosferze pogodnego szacunku wobec macierzyństwa dzieci uczą się rozumienia płciowości w kontekście miłości, co chroni je od zdeformowanych postaw; Współżycie małżeńskie podczas ciąży Jest całkowicie dopuszczalne (chociaż nie ma możliwości prokreacyjnej), ponieważ wyraża i umacnia wzajemną miłość. Powinno się go unikać jedynie półtora miesiąca przed i po porodzie, a także w ciągu pierwszego trymestru, jeżeli uprzednio dochodziło do poronień. Okres poporodowy Po porodzie narządy rodne kobiety wracają powoli do swojego poprzedniego stanu. Połóg zaczyna się po wydaleniu łożyska i trwa około sześciu tygodni. Inwolucja macicy dotyczy wszystkich jej części. Goją się małe obrażenia powstałe podczas porodu w szyjce macicy i drogach rodnych, które dochodzą do stanu podobnego sprzed ciąży. Jednak nie jest to już nigdy taki sam stan, co pozwala odróżnić kobietę po porodach od kobiety, która nigdy nie rodziła. W tym czasie należy unikać sytuacji, które niosą ze sobą ryzyko infekcji, a konkretnie współżycia małżeńskiego i długich kąpieli w wannie. Kobiety karmiące (co jest zalecane przez nowoczesne położnictwo) dłużej nie mają miesiączki, ponieważ hormon laktacyjny, potrzebny do wytwarzania mleka, utrudnia owulację. Wiele kobiet odzyskuje ją po 45 dniach od odstawienia od piersi, ale są też takie, którym zajmuje to 60 dni. Prawdopodobnie przez kilka cykli nie ma owulacji, ale nigdy nie można być tego pewnym. Współżycie płciowe na początku po porodzie zwykle nie jest przyjemne. Intensywność pracy, nowe obowiązki i przede wszystkim dolegliwości spowodowane nacięciem lub pęknięciem (epizjotomia) zmniejszają pragnienie seksualne kobiet. Brak hormonów produkowanych przez jajniki powoduje zanik śluzówki pochwy i penetracja może być uciążliwa lub bolesna. ODPOWIEDZIALNE RODZICIELSTWO Pojęcie odpowiedzialnego rodzicielstwa jest podstawą zarówno decyzji o tworzeniu rodziny licznej (pochwalanej przez Sobór Watykański II ), jak i o konieczności regulacji poczęć, kiedy istnieją ku temu ważne powody. REGULACJA POCZĘĆ Płciowość jest przede wszystkim podporządkowana przekazywaniu życia: „Małżeństwo i miłość małżeńska z natury swej skierowane są ku Płodzeniu i wychowywaniu potomstwa”. Wiadomo jednak, że nie każdy akt płciowy jest płodny, gdyż cykl płciowy kobiety obejmuje okresy płodne i niepłodne. Ponadto w zadaniu przekazywania życia, to małżonkowie „zgodną radą i wspólnym wysiłkiem wyrobią sobie słuszny pogląd w tej sprawie, uwzględniając zarówno swoje własne dobro, jak i dobro dzieci czy to już urodzonych, czy przewidywanych i rozeznając też warunki czasu oraz sytuacji życiowej tak materialnej, jak i duchowej; a w końcu licząc się z dobrem wspólnoty rodzinnej, społeczeństwa i samego Kościoła”*. *Sobór Watykański II, Konstytucja Gaudium et Spes, 50. „W swej najgłębszej rzeczywistości miłość jest istotowo darem, a miłość małżeńska, prowadząc małżonków do wzajemnego „poznania”, które czyni z nich „jedno ciało”, nie wyczerpuje się wśród nich dwojga, gdyż uzdalnia ich do największego oddania, dzięki któremu stają się współpracownikami Boga, udzielając daru życia nowej osobie ludzkiej. W ten sposób małżonkowie, oddając się sobie, wydają z siebie nową rzeczywistość – dziecko, żywe odbicie ich miłości, trwały znak jedności małżeńskiej oraz żywą i nierozłączną syntezę ojcostwa i macierzyństwa”: Adhortacja Familiaris consortio, 14. Por Papieska Rada ds. Rodziny, Ludzka płciowość: prawda i znaczenie, s. 25. Określenie „regulacja urodzeń”/”regulacja poczęć” jest stosowane zarówno do metod dopuszczalnych, jak i niedopuszczalnych pod względem moralnym. O tych pierwszych mówi się inaczej „metody naturalne”, o drugich „metody sztuczne”. Metody naturalne lub Naturalne Planowanie Rodziny Światowa Organizacja Zdrowia definiuje naturalne planowanie rodziny jako techniki mające na celu ciążę lub jej uniknięcie, w oparciu o znaki i symptomy, które w sposób naturalny występują w fazie płodnej i niepłodnej cyklu miesiączkowego. Z definicji naturalnego planowania rodziny można wydedukować, że dla uniknięcia ciąży: 1) nie używa się środków farmakologicznych, mechanicznych ani chirurgicznych 2) stosuje się wstrzemięźliwość w relacjach płciowych podczas fazy płodnej cyklu miesiączkowego 3) akt płciowy, kiedy ma miejsce, powinien być kompletny. Metody te opierają się na danych o fizjologii cyklu kobiety i zakładają, że komórka jajowa ma zdolność zapłodnienia przez 12-24 godziny, a plemniki do 5 dni przy odpowiednim wydzielaniu śluzu przez szyjkę macicy. W celu określenia okresu płodnego i niepłodnego konieczne jest zatem poznanie cyklu kobiety Metoda Billingsów Jest to metoda Naturalnego Planowania Rodziny, w której dni niepłodności, możliwej płodności i maksymalnej płodności są określane na podstawie samoobserwacji wydzielania śluzu szyjkowego i jego wtórnych objawów w obrębie zewnętrznych narządów płciowych. Śluz jest wydzielany przez szyjkę macicy pod wpływem bodźców hormonalnych. Różny jest zatem jego wygląd, ilość oraz skutki, jakie wywołuje w pochwie w różnych fazach cyklu. W fazie estrogenowej przed jajeczkowaniem, wydzielany śluz jest bardziej płynny, przezroczysty i rozciągliwy. W momencie jajeczkowania ma największą elastyczność. Jest to śluz okresu płodności o strukturze włóknistej, który pozwala plemnikom dostać się do macicy i zapewnia im substancje odżywcze potrzebne do przetrwania. W fazie gestagennej po jajeczkowaniu, śluz jest gęsty, nieprzezroczysty. Jest to śluz niepłodny o strukturze siatkowej, utrudniającej przedostanie się plemników. Dla opracowania indywidualnego wykresu płodności, kobieta – z pomocą specjalisty od Naturalnego Planowania Rodziny – musi się nauczyć codziennie obserwować i odnotowywać zmiany swojego śluzu. Skuteczność teoretyczna: 97,2% (jeżeli bierze się pod uwagę tylko ciąże zaistniałe pomimo poprawnego stosowania metody). Skuteczność w praktyce: 85% (jeśli wliczyć też ciąże zaistniałe przy błędnym lub niepoprawnym stosowaniu metody) . Metody objawowo-termiczne Są to metody naturalnego planowania rodziny, w których fazy płodności i niepłodności określane są w oparciu o jednoczesną obserwację dwóch wskaźników każdej fazy: rodzaju śluzu, temperatury i innych wskaźników jak zmiany w szyjce macicy. ---- W okresie przed jajeczkowaniem, w celu określenia początku fazy płodnej używa się wskaźnika śluzu i obliczeń z poprzednich cyklów. Początek fazy całkowitej niepłodności poowulacyjnej określa się według temperatury i śluzu. Kobieta musi notować na wykresie temperaturę swojego ciała (po najdłuższym odpoczynku, czyli zwykle rano), aby zaobserwować wzrost temperatury. Zmiany w szyjce macicy potwierdzają informację, jaką dają powyższe wskaźniki płodności. Z tego względu, że jest to metoda o podwójnym potwierdzeniu (stosuje się jednocześnie różne wskaźniki płodności), metoda objawowo-termiczna ma większą skuteczność praktyczną niż metoda Billingsów. Skuteczność teoretyczna: 99,6% (jeżeli bierze się pod uwagę tylko ciąże zaistniałe pomimo poprawnego stosowania metody). Skuteczność w praktyce: 97% (jeśli wliczyć też ciąże zaistniałe przy błędnym lub niepoprawnym stosowaniu metody). Niepłodność laktacyjna Mleko matki to najlepszy pokarm, jaki można dać nowo narodzonemu dziecku. Z tego powodu Światowa Organizacja Zdrowia i UNICEF zorganizowały kampanię propagującą i chroniącą karmienie piersią, udzielając całej serii zaleceń. Zalecenia te przynoszą korzyści dziecku i zdrowiu matki, a jednocześnie powodują uniknięcie nowej ciąży. Naukowo potwierdzono, że kobieta jest niepłodna podczas karmienia piersią bez dokarmiania dziecka przez sześć miesięcy i jest bardzo mało prawdopodobne, aby zaszła w tym czasie w ciążę. Jest to czas braku menstruacji. Skuteczność tej metody zależy od następujących warunków: 1) wyłączne karmienie piersią, bez dokarmiania dziecka 2) brak miesiączki lub krwawienia dłuższego niż jeden dzień 3) dziecko nie starsze niż sześć miesięcy. Światowa Organizacja Zdrowia potwierdza, że przy spełnieniu tych warunków, skuteczność przekracza 98%. Nowe środki techniczne Istnieje aktualnie dużo nowych środków technicznych (jak termometry elektroniczne z mikroprocesorami, domowe badania hormonalne itd.), które mają na celu ułatwienie określenia fazy płodnej i niepłodnej kobiety. O ile dają one pewne nadzieje, o tyle trzeba powiedzieć, że obecnie żaden z tych środków nie przewyższa opisanej powyżej wysokiej skuteczności poznania płodności i stosowania go dla uniknięcia, odsunięcia w czasie lub przyspieszenia ciąży. Ponadto, mimo doskonalenia takich aparatów, nie należy tracić z pola widzenia faktu, że umiejętność rozpoznawania własnej płodności ma swoje znaczenie niezależnie od jego stosowania. Umiejętność tę należy przekazywać pomimo wyprodukowania perfekcyjnego aparatu do określania płodności kobiety. Metody naturalne lub Naturalne Planowanie Rodziny Wnioski Podstawą praktycznego stosowania naturalnych metod planowania rodziny jest znajomość procesów biologicznych zachodzących podczas cyklu kobiety. Wiedza ta daje możliwość określenia faz płodności i niepłodności w cyklu. Skuteczność tych metod jest wysoka, porównywalna do metod sztucznych, o ile ma się odpowiednią motywację, wiedzę i umiejętność ich stosowania. Światowa Organizacja Zdrowia wykazała, że metody te są łatwe do nauczenia pod warunkiem, że uczą ich osoby dobrze przygotowane. Metody naturalne lub Naturalne Planowanie Rodziny Wnioski - 2 Nie są to metody indywidualne: dotyczą obojga małżonków. Są zatem bardziej stylem życia niż zwykłą techniką. Małżonkowie zmieniają swoją postawę wobec płodności, gdyż przystosowują swoje życie płciowe do okresów płodności kobiety w zależności od swoich zamiarów prokreacyjnych. W tym kontekście okresowa wstrzemięźliwość jest okazją wzmocnienia miłości małżeńskiej poprzez inne chciane i świadome wyrazy miłości, jak czułość. Dzięki temu płciowość i wstrzemięźliwość pomagają poprawiać komunikację między małżonkami. Nie mają efektów ubocznych, nie zakłócają cyklu kobiety. Znajomość płodności pozwala też wielu kobietom rozpoznać bardzo wcześnie pewne problemy ginekologiczne. Metody naturalne lub Naturalne Planowanie Rodziny: Wnioski - 3 Należy pamiętać, że są to metody, które działają w dwóch kierunkach. Ich stosowanie jest skuteczne zarówno dla odsunięcia w czasie, jak i umożliwienia ciąży. Z tej przyczyny są nazywane „metodami naturalnej regulacji poczęć”, jako że „regulacja” oznacza zarówno zwiększenie jak i zmniejszenie zjawiska. Jednakże wyrażenie „naturalne planowanie rodziny” jest bardziej znane i wydaje się nam odpowiedniejsze, gdyż przypomina, że nie „regulujemy” tylko jakiegoś zjawiska biologicznego, lecz wpływamy bezpośrednio na coś tak fundamentalnego, jak rodzina*. *Dla uzyskania więcej informacji można polecić www.npr.pl Metody sztuczne – antykoncepcja są tematem osobnej prezentacji Podsumowanie 1. 2. 3. Wyrazy miłości małżeńskiej (pocałunki, pieszczoty, rozmowy) należą one do zachowań intymnych, których nie wypada okazywać w obecności innych. Pragnienie seksualne powstaje inaczej u mężczyzny i inaczej u kobiety. Mężczyzna pobudza się seksualnie szybciej niż kobieta, u której krzywa pobudzenia jest łagodniejsza. Świadomość tych różnic pomaga w dostosowaniu się do siebie pary małżeńskiej. Istnieją również różnice w sferze uczuć. Kobieta skupia się bardziej na prezentacji, niuansach, symbolach. Mężczyzna skłania się bardziej ku konkretnym, solidnym rzeczom”. „Dlatego, kiedy nie zważa się na powyższe cechy szczególne, kobieta może drażnić męża, który uzna, że jest sentymentalna albo skomplikowana, natomiast mąż będzie męczył żonę, uchodząc w jej oczach za osobę grubiańską lub obojętną”. Podsumowanie - 2 4. Diagnoza ciąży jest zwykle prosta i w większości przypadków opiera się na stwierdzeniu braku miesiączki i powiększeniu macicy. Matka i płód stanowią biologiczną jedność. Dla kobiety oznacza to liczne zmiany anatomiczne, fizjologiczne i psychiczne. Należy brać pod uwagę rodzaj pracy wykonywanej przez ciężarną, oraz formy spędzania wolnego czasu – rozrywek, aby chronić ją przed ryzykownymi sytuacjami. 5. Obowiązki ze strony kobiety ciężarnej wobec jej pozostałych dzieci i męża. Warto unikać narzekania na ewentualnie powstałe niewygody, co mogłoby wywołać – szczególnie u męża – postawę odrzucenia dzieci. 6. Współżycie małżeńskie podczas ciąży: powinno się go unikać jedynie 1 ½ miesiąca przed i po porodzie, a także w ciągu pierwszego trymestru ciąży, jeżeli uprzednio dochodziło do poronień. Podsumowanie - 3 7. We wczesnym okresie poporodowym współżycie płciowe zwykle nie jest przyjemne. Intensywność pracy, nowe obowiązki i przede wszystkim dolegliwości spowodowane nacięciem krocza lub jego uszkodzeniem (pęknięcie) zmniejszają pragnienie seksualne kobiet. Brak hormonów produkowanych przez jajniki powoduje zanik śluzówki pochwy i penetracja może być uciążliwa lub bolesna. 8. Regulacja poczęć. Małżeństwo i miłość małżeńska z natury swej skierowane są ku płodzeniu i wychowywaniu potomstwa. Wiadomo jednak, że nie każdy akt płciowy jest płodny, gdyż cykl płciowy kobiety obejmuje okresy płodne i niepłodne. 9. Określenie „regulacja urodzeń”/”regulacja poczęć” jest stosowane zarówno do metod dopuszczalnych, jak i niedopuszczalnych pod względem moralnym. O pierwszych mówi się inaczej „metody naturalne”, o drugich „metody sztuczne”. Podsumowanie - 4 10. Metody naturalne lub Naturalne Planowanie Rodziny. Metody te opierają się na danych o fizjologii cyklu kobiety i zakładają, że komórka jajowa ma zdolność zapłodnienia przez 12-24 godziny, a plemniki do 5 dni przy odpowiednim wydzielaniu śluzu przez szyjkę macicy. Metody naturalne dotyczą obojga małżonków. Są zatem bardziej stylem życia niż zwykłą techniką. Małżonkowie zmieniają swoją postawę wobec płodności, gdyż przystosowują swoje życie płciowe do okresów płodności kobiety w zależności od swoich zamiarów prokreacyjnych. W tym kontekście okresowa wstrzemięźliwość jest okazją wzmocnienia miłości małżeńskiej poprzez inne chciane i świadome wyrazy miłości, jak czułość (zachowania intymne małżonków). 11. Metoda Billingsów - Dni niepłodności, możliwej płodności i maksymalnej płodności są określane na podstawie samoobserwacji wydzielania śluzu szyjkowego i jego wtórnych objawów w obrębie zewnętrznych narządów płciowych. Podsumowanie - 5 12. Metody objawowo-termiczne - Fazy płodności i niepłodności określane są w oparciu o jednoczesną obserwację dwóch wskaźników każdej fazy: rodzaju śluzu, temperatury i innych wskaźników jak zmiany w szyjce macicy. 13. Niepłodność laktacyjna - Kobieta jest niepłodna podczas karmienia piersią bez dokarmiania dziecka przez sześć miesięcy i jest bardzo mało prawdopodobne, aby zaszła w tym czasie w ciążę. 14. Istnieje aktualnie dużo nowych środków technicznych (jak termometry elektroniczne z mikroprocesorami, domowe badania hormonalne itd.), które mają na celu ułatwienie określenia fazy płodnej i niepłodnej kobiety. 15. Metody sztuczne – antykoncepcja są tematem osobnej prezentacji. Następne spotkanie w 2012 r. Spotkanie XX (10 maja 2012) – ostatnie w tej serii spotkań: Radość życia i przeszkody w jej odczuwaniu. [Uwaga, II czwartek miesiąca, ponieważ I czwartek = 3 Maja] WYBRANE PREZENTACJE Z BIOETYKI SĄ DOSTĘPNE NA STRONIE INTERNETOWEJ www.bioetyka.pl 1. Strona startowa 2. Zagadnienia ogólne 3. Prezentacje