Nagrobki żydowskie z Głuska

Transkrypt

Nagrobki żydowskie z Głuska
odkryte w czerwcu 2008 r. podczas prac ziemnych na ulicy Nektarowej w Głusku,
gdzie użyte były jako krawężniki,
przewiezione do Lublina i złożone na nowym cmentarzu żydowskim przy ul. Walecznych
Inwentaryzacja
Andrzej Trzciński
Głusk-Lublin, lipiec 2008
Szczegółowa inwentaryzacja obejmuje nagrobki (fragmenty nagrobków), na których są
inskrypcje lub elementy zdobnictwa.
Nagrobki w katalogu uporządkowane są w układzie chronologicznym. Katalog zawiera
następujące pozycje:
- numer kolejny
- personalia i data śmierci (w przypadkach gdy data nie zachowała się – podana jest
przybliżona data na podstawie porównania formalnych cech nagrobka i inskrypcji z
macewami z Lublina i okolic)
- materiał, wymiary w centymetrach (wysokość x szerokość x grubość oraz wysokość liter)
- stan zachowania i motywy zdobnictwa
- odpis i przekład inskrypcji
- uwagi
- fotografia
1
Odsłonięte nagrobki, użyte jako krawężniki ulicy Nektarowej. Głusk, 2 lipca 2008
2
3
4
Nagrobki z Głuska, złożone na nowym cmentarzu żydowskim w Lublinie
przy ul. Walecznych, obok nagrobków z innych miejscowości. Lublin, 11 lipca 2008
5
Nagrobki z Głuska, złożone na nowym cmentarzu żydowskim w Lublinie
przy ul. Walecznych, obok nagrobków z innych miejscowości. Lublin, 11 lipca 2008
6
KATALOG
01
... ben Szalom Segal, zm. w miesiącu szwat 5490 r., tj. między 19 stycznia a 17 lutego
1730
- wapień organodetrytyczny, (37+43+44) x 76 x 20,5 (lit. 6,5 / 6,0)
- Trzy fragmenty, zapewne tej samej steli. W przyczółku dzban i misa lewitów
podtrzymywane przez stojące lwy. Przyczółek obramiony płaską listwą. Na korpusie pole
inskrypcyjne w pogłębionej arkadzie o łuku pełnym, obramowanej profilowaną listwą; w
przyłuczach archiwolty 8-płatkowe rozety kwiatowe i wić roślinna. Motywy zdobnicze
wypukłe. Inskrypcja wypukła, wersy przedzielone listwami.
hp
]mun
>ya ]mh tnjnj
hz >a[r]h r>yv ,t
...
...g ,[v]l[>] [rrvh]mb
ub> ... rupn> lgc
‘h’b’j’n’t qpl ‘j’t
1
2
3
4
5
6
7
8
Tu
pochowany
dzban manny, mąż
zacny i prawy, naczelnik ...
...
syn naszego nauczyciela, pana i mistrza, pana [Sza]l[o]ma ...
Segal, który odszedł ... szwat
490 według krótkiej rachuby. Niech będzie dusza jego zawiązana w węzełku życia.
Uwagi: Wers 3: ‘dzban manny’ – epitet stosowany na nagrobkach uczonych. Wersy 3/4: Job 1,1; 1,8; 2,3. Wers
5: Zupełnie zniszczony. Wers 8: Por. 1Sm 25,29; TB, Szabat 152b oraz modlitwa Jizkor.
7
01
8
02
... bat Jehuda [ok. 1730]
- wapień organodetrytyczny, 30 x 30 x 15 (lit. 6)
- Prawy, środkowy fragment korpusu steli. Inskrypcja wypukła, wersy przedzielone listwami.
...
... hdycxh
... [d]ygnh tb
... [r]rhvm
...
1
2
3
...
pobożna ...
córka przywódcy ...
naszego nauczyciela i mistrza, pana ...
...
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów.
9
03
[NN mężczyzna, lata 1740-te lub później]
- Dolna część przyczółka i górna korpusu steli. W przyczółku dwa stojące lwy, flankujące wić
roślinną, pod lwami 8-płatkowe rozety geometryczne. Przyczółek obramowany płaską listwą i
oddzielony od korpusu płaską listwą ukształtowaną w łuk kompozytowy. Pod środkową
częścią łuku lilijka. Motywy zdobnicze wypukłe. Inskrypcja wypukła, wersy przedzielone
listwami.
[np]
ynrvth >arh [vlah
...
1
2
[Tu pochowany]
dostojnik, przywódca, uczony
...
10
04
[NN, lata 1740-te lub później]
- wapień organodetrytyczny, z lewej: 34 x 31 x 18; z prawej: 36 x 34 x 18
- Dwa górne fragmenty przyczółka, prawdopodobnie tej samej steli, bez inskrypcji. Stojące
lwy flankujące motyw roślinny z winnymi gronami. Na ogonach lwów ptaki dziobiące winne
grona. Nad ptakami tonda. Motywy zdobnicze wypukłe.
11
05
[NN kobieta, lata 1740-te lub później]
- Lewy, dolny fragment przyczółka i górny korpusu steli. W centrum przyczółka orzeł, po
bokach sploty wici roślinnej. Przyczółek i korpus obramowane płaską listwą. Motywy
zdobnicze wypukłe. Inskrypcja wypukła, wersy przedzielone listwami.
[np]
h>ah [h]...
...
1
2
[Tu pochowana]
... niewiasta
...
12
06
Sara ... [lata 1740-te lub później]
- Środkowy fragment korpusu steli. Inskrypcja wypukła, wersy przedzielone listwami.
...
... hr> t[rm] ...
... ,ycrv[pmh] ...
...h...
...
1
2
3
...
... pani Sara ...
... [sły]nnego ...
...
...
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Pozostały tylko fragmenty wyrazów.
13
07
Simcha ... [lata 1740-te lub później]
- wapień organodetrytyczny, 35 x 28 x 11,5 (lit. 6)
- Prawy, środkowy fragment korpusu steli. Korpus flankowany półwałkiem. Inskrypcja
wypukła, wersy przedzielone listwami.
...
...
... ,kxh
... hxm> m
... b rupn
...
...
1
2
3
4
5
...
...
mędrzec ...
nasz nauczyciel Simcha ...
odszedł ...
...
...
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Wersy 1 i 5: Pozostały fragmenty liter, inskrypcja
nieczytelna.
14
08
Josef ... [ha-kohen] [lata 1760-te lub później]
- wapień organodetrytyczny, 39 x 59 x 12,5 (lit. 6,5)
- Przyczółek steli, zwieńczenie trapezowe. W centrum przyczółka dłonie w geście
błogosławieństwa kapłańskiego, po bokach 6-płatkowe rozety w tondach, poniżej górna część
obramowania z płaskiej listwy. Całość obramowana płaską listwą. Inskrypcja i motywy
zdobnicze wypukłe.
...l rb>mhv xjyk ,yl>h avh [cv[y]
np
...
1
2
3
[J]osef, on doskonały jak Jicchak i skruszony ...
Tu pochowany
...
15
09
... [ben/bat?] ... Bunem ha-kohen [lata 1760-te lub później]
- Lewy, środkowy fragment korpusu steli. Korpus flankowany płaską listwą. Inskrypcja
wypukła, wersy przedzielone listwami.
...
a...
vnmh ,l...
]hkh ,nvb ...
ryya b; ...
...
1
2
3
4
...
...
... spoczywającego
... Bunema ha-kohen
... 22 ijar
...
16
10
Jisrael Cwi ..., zm. w roku 5[5]35, tj. 1774-1775
- Lewa połowa przyczółka i korpusu steli. Zwieńczenie prostokątne. W centrum przyczółka
inskrypcje, po bokach motywy 11-płatkowej rozety. Przyczółek i korpus obramowane płaską
listwą. Motywy zdobnicze wypukłe. Inskrypcja wypukła, wersy przedzielone listwami.
‘h’l[‘q’t]
n[p]
.‘m‘rv ‘d[‘b’a]...
‘h’h vn...
ybj lar>[y] ...
...
1
2
3
4
5
[5]35
[Tu] pochowany
... [przewodniczący] sądu <rabinackiego> i przełożony jesziwy
... Oto ten
... [Ji]srael Cwi
...
Uwagi: Wers 3: Tytulatura aw bejt din we-resz metiwta wskazuje na stanowisko rabina.
17
11
... [ben/bat] Jehuda [lata 1770-te]
- wapień organodetrytyczny, 40 x 34,5 x 9 (lit. 5)
- Dolny, lewy fragment korpusu steli. Inskrypcja wypukła, wersy przedzielone listwami.
...
vmhb ...
hbjnt advh[y] ...
1
2
...
... [syn/córka] naszego nauczyciela
... [Je]hudy. Niech będzie dusza [jego/jej] zawiązana w węzełku życia.
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Wers 2: Por. 1Sm 25,29; TB, Szabat 152b oraz
modlitwa Jizkor.
18
12
[NN] zm. w roku 5543, tj. 1782-1783
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, 37,5 x 56 x 11 (lit. 4)
- Dolna część korpusu steli. Korpus flankowany listwą wyodrębnioną rowkami. Inskrypcja
wklęsła.
...
qpl gmqt n> ...
hbjnt
1
2
...
... roku 543 według krótkiej rachuby.
Niech będzie dusza [jego/jej] zawiązana w węzełku życia.
modlitwa Jizkor.
19
13
Bajla bat ... [ok. 1800]
- Prawa, środkowa część korpusu steli. Korpus flankowany płaską listwą. Inskrypcja wypukła,
wersy przedzielone listwami.
...
...
... hqdj t...
...vmh ,ydy u>...
...xh lkl htqdj ...
...mh tb hlyyb trm
...
1
2
3
4
5
...
...
... sprawiedliwość ...
... ręce ...
... sprawiedliwość jej dla ...
Pani Bajla córka ...
...
20
14
Becalel ben Josef [ok. 1800]
- Dolna część korpusu steli. Pole inskrypcyjne pogłębione, flankowane półkolumnami.
Inskrypcja wypukła, wersy przedzielone listwami.
...
h... rjvqb
‘m ,l>vmh ;rbah
‘vm ynbrhb laljb
hbjnt [cvy
1
2
3
4
...
...
mędrzec, choć młody, doskonały, nasz nauczyciel
Becalel syn uczonego, naszego nauczyciela
Josefa. Niech będzie dusza jego zawiązana w węzełku życia.
modlitwa Jizkor.
21
15
[NN kobieta] zm. w roku 5568, tj. 1807-1808
- wapień organodetrytyczny, 36 x 51,5 x 12 (lit. 5)
- Przyczółek i górna część korpusu steli. Zwieńczenie w kształcie łuku pełnego. W polu
przyczółka półkolista arkada z płaskiej listwy. Pod arkadą rozeta wirowa w tondzie. Lico steli
obramowane płaską listwą zdobioną z kolistymi wgłębieniami. Motywy zdobnicze wypukłe.
Inskrypcja wypukła, wersy przedzielone listwami.
xcqt >... ‘pn
‘n’p
‘ivnjv hbv>x h>a
...
1
2
3
4
Odeszła ... 568
Tu pochowana
niewiasta poważana i skromna
...
Uwagi: Wers 1: Inskrypcja częściowo zniszczona i nieczytelna.
22
16
Cwi ben ... [ok. 1808]
- Środkowa część korpusu steli. Pole inskrypcyjne pogłębione. Flankowane płaskimi listwami
z kolistymi wgłębieniami. Inskrypcja wypukła, wersy przedzielone listwami.
...
‘d[bk]v tvmymtb ;lh
tylyl ,> ,yr>ymbv
taryb ‘h dbvi ,ymyk
xvnmhb ybj m ‘h’h
...j ljz ...
...
1
2
3
4
5
...
postępował zacnie i czcigodnie
i w sposób prawy. Nocami
jak i we dnie służył Panu w bojaźni.
Oto ten, nasz nauczyciel Cwi syn spoczywającego
..., pamięć sprawiedliwego błogosławiona, ...
...
23
17
[NN] zm. w roku 5570, tj. 1809-1810
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, 30 x 32 x 9 (lit. 5)
- Lewa, dolna część korpusu steli. Inskrypcja wypukła, wersy przedzielone listwami.
...
...upn yk...
qpl iqt t...
[hbjnt]
1
2
3
...
... [odszedł/odeszła] ...
... 570 według krótkiej rachuby.
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Wers 3: Zapewne była tu typowa formuła końcowa.
Por. 1Sm 25,29; TB, Szabat 152b oraz modlitwa Jizkor.
24
18
Awraham Azriel ... [ok. 1829]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, z zabarwieniem ugru; 59 x 52 x 11 (lit. 3,3–3,5); trzeci
fragment: 38 x 42 x 11, lit. 3,5.
-Trzy fragmenty steli, brak górnej części przyczółka i dolnej lewej korpusu. W przyczółku
stojące lwy flankujące niezachowany motyw. Poniżej dwie ryby w poziomym układzie
antytetycznym. Korpus flankowany pionowymi pasami z motywem plecionki z główkami
kwiatów. Motywy zdobnicze wypukłe. Inskrypcja wypukła, wersy przedzielone listwami. Na
licu ślady polichromii.
...
...
hnvbtv hmkx . tvnvma >y’a
‘lhth . xub al vr>i’b . vmi
dvmlb qr . vyti bv’r . vmvtb
.
vy>im . ]’h . vrbi ,rl alv
[. vrh]m vytvn> yk [a . vja al
vytlvip . xqy vqlx tn’m
glpvmh ‘nbrh . vrhzy >m>k
ytrpah ,kxh rybgh ;rbah
layrzi ,hrba ‘hvm . t’>’k
... [xvmhb]
...t ...
[‘h’b]’j’n’t h’h’l’l’z
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
...
...
mąż wierny, mądrość i rozsądek
u niego. Na swym bogactwie nie koncentrował się, jego chwała
w jego zacności. Większość swego czasu jedynie studiom
a nie pysze poświęcał. Patrz! Jego dzieła
nie przeminą, jeśli nawet jego lata [pospieszyły się.]
Swój udział otrzyma, jego uczynki
jak słońce zabłysną. Uczony znakomity,
mądry, choć młody, możny, mędrzec, dostojny,
chwała jego imienia wspaniałą jego ozdobą. Nasz nauczyciel, pan
Awraham Azriel
[syn spoczywającego] ...
...
pamięć jego na życie w świecie przyszłym. Niech będzie dusza
jego zawiązana [w węzełku życia.]
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Wersy 1-4 i 5: Litery oznaczone kółkami i
wyróżnione kolorem czerwonym tworzą akrostych: Awraham. Wersy 1-7: Blok wierszowany: wersyfikacja
według metrum numerycznego, nieregularnego (5, 5, 7, 7, 6 wyrazów w wersie); tekst rymowany o układzie aa
bbb – końcówki -mo, -ro. Wers 12: Por. 1Sm 25,29; TB, Szabat 152b oraz modlitwa Jizkor.
25
18
26
19
Eliezer Natan ben Cwi z Głuska [ok. 1860]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, 33 x 65 x 11,5 (lit. 3)
- Środkowa część korpusu steli. Korpus flankowany pogłębionymi pasami z motywem
roślinnym z winnymi gronami. Motywy zdobnicze wypukłe. Inskrypcja wklęsła.
...
...[b]
,da lkl vyrbd ,ynman
hn>v> rmtk qydj
,yqydj ]yb dvmiy ‘yxtb
‘yxtb xyrpyv /yj /yjy
qcvlgm yjb ‘mb ]tn rziyla
...
1
2
3
4
5
6
...
...
Uczciwe jego sprawy wobec każdego człowieka.
Sprawiedliwy jak palma, lilia.
W nowym życiu powstanie między sprawiedliwymi.
Zakwitnie kwieciem i rozkwitnie w nowym życiu.
Eliezer Natan syn naszego nauczyciela Cwi z Głuska
...
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Wersy 1-5: Początkowe litery tych wersów tworzą
drugą część akrostychu: ben Cwi.
27
20
Riwka Lea bat Bencijon [lata 1890-te lub później]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, 38 x 51 x 9 (lit. 2,5)
- Dolna część korpusu steli. Korpus flankowany półkolumnami. Inskrypcja wklęsła. Na licu
ślady polichromii.
...
hrhzn h’’nx tvjmb
hymy lk hklh ,vtb
‘yrvinm htyh lyx t>a
hyirz li htvkz ]gy
,yn>b hkr h>ah h’’h
]vyjnb tb hal hqbr ‘m
‘h’b’j’n’t l’’z
1
2
3
4
5
6
7
...
Przykazań oddzielania ciasta, kąpieli rytualnej i zapalania świateł
<szabatowych> przestrzegała.
Zacnie postępowała przez wszystkie swe dni.
Niewiastą dzielną była od swej młodości.
Niech chronią jej zasługi potomstwo jej.
Oto ta, niewiasta, uboga w lata,
pani Riwka Lea córka Bencijona,
błogosławionej pamięci. Niech będzie dusza jej zawiązana w węzełku życia.
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Wersy 1-4: Blok wierszowany: wersyfikacja wg
metrum numerycznego, nieregularnego – 3, 4, 4, 4 wyrazy w wersie; tekst rymowany o układzie aaaa, wszystkie
końcówki -a. Wers 7: Por. 1Sm 25,29; TB, Szabat 152b oraz modlitwa Jizkor.
28
21
Rojzel bat Jehuda [lata 1890-te lub później]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, 39 x 55 x 9,5 (lit. 3)
- Środkowa część korpusu steli. Korpus flankowany półkolumnami. Inskrypcja wklęsła.
...
htvm ,vyb [ry]ih h>ir
htvmli ymyb hrzb hdry
htvrxa zxpl tvimd vlzy
htmvtb hklh ,yr>y tb
htyrqb bvu ,>b hajy
‘tm>nl vntyrqy hy>im dvh
...
1
2
3
4
5
6
...
Zadrżało miasto w dniu jej śmierci.
Zstąpiła w rozproszenie w dniach swej młodości.
Płynąć będą obficie łzy jej potomstwa.
Córka prawych, postępowała zacnie.
Wyszła z dobrą sławą w swym mieście.
Wspaniałość jej czynów będziemy głosić za jej duszę.
...
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Wersy 1-6: Początkowe litery tych wersów tworzą
akrostych: Rojzel bat Jehud[a]. Blok wierszowany: regularne metrum numeryczne – po 4 wyrazy w wersie; tekst
rymowany o układzie aaaaaa, wszystkie końcówki -ta.
29
22
Szalom Gedaljahu ben Zew ha-lewi [ok. 1890 lub później]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały: część lewa: 68 x 34 x 15; część prawa: 31 x 37 x 15 (lit.
3,5–3,8)
- Lewa połówka i prawa dolna ćwiartka korpusu steli. Korpus flankowany półkolumnami.
Inskrypcja wklęsła. Na licu ślady polichromii.
...
,ybydnh ...
,ybvu ;rd[b ;lh] ...
tybl b...
‘’tmv’’mb q...
‘yri>b id[vn]...
vdygy vdvbk ... []kc]m
vhyldg ,vl> ‘’hvm h’’h
yvlh baz hvm xvnmhb
‘h’b’j’n’t l’’z
1
2
3
4
5
6
7
8
9
...
... szczodrych
... [postępował d]rogą dobrych
... dla domu
... w handlu
... [zn]any w bramach.
[Ubogi] ... jego wspaniałość głosić będą.
Oto ten, nasz nauczyciel, pan Szalom Gedaljahu
syn spoczywającego Zeewa ha-Lewi,
błogosławionej pamięci. Niech będzie dusza jego zawiązana w węzełku życia.
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Wersy 1-6: Blok wierszowany, rymy nieregularne z
przewagą końcówki -im. Wers 5: Por. Prz 31,23. Wers 9: Por. 1Sm 25,29; TB, Szabat 152b oraz modlitwa
Jizkor.
30
23
... [ben/bat] Cwi [ok. 1900]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, 33 x 49 x 9 (lit. 3)
- Dolna część korpusu steli. Korpus flankowany półkolumnami. Inskrypcja wklęsła. Na licu
ślady polichromii.
...
hbjnt lz ybj
1
...
Cwi, błogosławionej pamięci. Niech będzie dusza [jego/jej] zawiązana w węzełku życia.
modlitwa Jizkor.
31
24
Dow ben Mosze Meir [ok. 1900]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały; część górna: 42 x 57,5 x 13,5 (lit. 3); część dolna: 50 x
57,5 x 13,5
- Trzy fragmenty steli, bez przyczółka. Pole inskrypcyjne w ramce w kształcie prostokąta z
wklęsłymi narożami. Motywy zdobnicze i inskrypcja wklęsłe. Na licu ślady polichromii.
...
]mun hp
,ybydnb r>yh >ya
,ybvu ;rdb ;lhv
vpk viygym hnhn
‘r ]b bvd ‘m h’’h
y’n ryam h>m
h[bjnt]
1
2
3
4
5
6
7
...
Tu pochowany
mąż prawy pośród szlachetnych
i postępujący drogą dobrych,
korzystał z trudu swej ręki.
Oto ten, nasz nauczyciel Dow syn pana
Mosze Meira, jego światło niech świeci.
[Niech będzie dusza jego zawiązana w węzełku] życia.
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Wersy 1-2: Blok wierszowany: metrum numeryczne,
regularne – po 3 wyrazy w wersie; tekst rymowany, o układzie aa, końcówki -im. Wers 7: Por. 1Sm 25,29; TB,
Szabat 152b oraz modlitwa Jizkor.
32
24
33
25
Jaakow ben Dow [ok. 1900]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, 47 x 47,5 x 9,5 (lit. 2,7)
- Dolna część korpusu steli. Pole inskrypcyjne w rowkowej ramce w kształcie prostokąta.
...
,ybvu ;rdb ;lh
]b bqiy ‘rhvm
l’’z bvd ‘r
hb’’jnt
1
2
3
4
...
postępował drogą dobrych.
Nasz nauczyciel, pan Jaakow syn
pana Dowa, błogosławionej pamięci.
Niech będzie dusza jego zawiązana w węzełku życia.
modlitwa Jizkor.
34
26
[NN mężczyzna] [ok. 1900]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, 33,5 x 29 x 9,5 (lit. 2,7)
- Lewy, środkowy fragment korpusu steli. Korpus flankowany płaską listwą i rowkiem.
...
]mu[n hp]
dycx r>[y >ya]
,ybvu ;rdb [;lh]
,yyni ...
,yqydj ljb [[pvtch]
h’’h tma[b] ...
...
1
2
3
4
5
6
...
[Tu po]chowany
[mąż pra]wy, pobożny.
[postępował] drogą dobrych.
... biednych
[oddawał się] w opiekę sprawiedliwych
... w prawdzie. Oto ten,
...
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Wersy 3-5: Blok wierszowany: metrum numeryczne
regularne – po 3 wyrazy w wersie; tekst rymowany, o układzie aaa, końcówki -im.
35
27
Josef C... ben Szmuel ... [ok. 1900]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, 37,5 x 50,5 x 9,5 (lit. 3)
- Dolna część korpusu steli. Korpus flankowany półkolumnami. Pole inskrypcyjne w
rowkowej ramce w kształcie prostokąta. Inskrypcja wklęsła. Na licu ślady polichromii.
...
...j [cvy ‘m
...a lavm> r’’b
‘h’b’j’n’t
1
2
3
...
nasz nauczyciel Josef C...
syn pana Szmuela ...
Niech będzie dusza jego zawiązana w węzełku życia.
modlitwa Jizkor.
36
28
... Juta bat [Sim]cha ha-lewi [lata 1920-te–1930-te]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, 77,5 x 33 x 11 (lit. 2,5 / 3,5)
- Lewa, dolna część korpusu steli. Korpus flankowany pilastrami. Pole inskrypcyjne
obramowane wklęsłym pasem. Inskrypcja wklęsła. Na licu ślady polichromii.
...
htyh ...
htnmn ty...
ykrd ...
ytvnbl t...
y>ytv ...
auvy ...
yvlh hx[m>] ...
‘h[’b’j’n’t]
1
2
3
4
5
6
7
8
...
... była
... zaliczona
... drogi jej
... dla swych córek
...
... Juta
... [Sim]chy ha-Lewi
[Niech będzie dusza jej zawiązana w węzełku] życia.
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Wersy 1-5: Blok wierszowany, rymy o układzie aa
bbb, końcówki -ta, -i. Wers 8: Por. 1Sm 25,29; TB, Szabat 152b oraz modlitwa Jizkor.
37
29
Menachem ben Mosze [Jaakow / Kopel] [lata 1920-te–1930-te]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, (34+33) x 56,5 x 12 (lit. 3 / 4 / 4,5)
- Korpus steli, w dwu kawałkach. Korpus obramowany wklęsłym pasem. Pole inskrypcyjne w
rowkowej ramce w kształcie prostokąta zwieńczonego łukiem pełnym nadwieszonym.
...
n’’p
]qzv r>y >ya
,ybvu ;rdb ;lh
hrvtb dymt qci
...
vtxvnm aht i’’gb
[lpaq / bqiy] h>m r’’b ,xnm ‘m
hbjnt l’’z yvlh
1
2
3
4
5
6
7
8
...
Tu pochowany
mąż prawy i stary,
postępował drogą dobrych,
zajmował się stale Torą
...
w ogrodzie Eden niech będzie jego odpoczynek.
Nasz nauczyciel Menachem syn pana Mosze [Jaakowa / Kopla]
ha-Lewi, błogosławionej pamięci. Niech będzie dusza jego
zawiązana w węzełku życia.
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Wers 5: Całkowicie zniszczony. Wers 7: Drugie
patronimikum przekuwane – widoczne dwie wersje: Jaakow oraz Kopel (Kopel to jidyszowy kinuj hebrajskiego
imienia Jaakow); obecnie nie wiadomo która była wyeksponowana. Wers 8: Por. 1Sm 25,29; TB, Szabat 152b
oraz modlitwa Jizkor.
38
29
39
30
[NN, lata 1920-te–1930-te]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, 77 x 33 x 20 (lit. 4,5)
- Prawa, dolna część korpusu steli. Formuła końcowa w rowkowej ramce w kształcie
prostokąta. Inskrypcja wklęsła. Na licu ślady polichromii.
...
[‘h’b’j]’n’t
1
...
Niech będzie dusza [jego/jej zawiązana w węzełku życia.]
modlitwa Jizkor.
40
31
Mosze Dawid ben Nachman [lata 1920-te–1930-te]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, 84 x 42 x 22 (lit. 2,8 / 4)
- Prawa część korpusu steli. Korpus flankowany półkolumnami. Pole inskrypcyjne mocno
pogłębione, o łukowym profilu. Inskrypcja wklęsła. Na licu ślady polichromii.
...
... h>m
... tvn>
... >ygrh
...>hmv vtid
...h –
...yl hlyg hzv
...>yh vtid
...jq ]mz ;>mb
...m vqxvy xjn
... ,yinv dmxn
...uv d’’l dycx
...ntmv va>m
... la abhn
...
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
...
Mosze ...
Lata ...
...
Wiedza jego i ...
– ...
I teraz radość ...
Wiedza jego ...
Z biegiem czasu ...
...
Miłowany i przyjemny ...
Pobożny ...
Handlował ...
...
...
Uwagi: Numeracja przyjęta dla zachowanej liczby wersów. Wersy 1-13: Pierwsze litery tych wersów tworzą
akrostych: Mosze Dawid ben Nachman.
41
32
[NN] zm. w roku 5697, tj. 1936-1937
- piaskowiec drobnoziarnisty biały, 70 x 38 x 27,5 (lit. 3,5 / 4,5)
- Lewa, dolna część korpusu steli. Korpus flankowany półkolumnami. Pole inskrypcyjne
mocno pogłębione. Inskrypcja wklęsła. Na licu ślady polichromii.
...
b...
zj’’rt ...
hbjnt
1
2
3
...
...
... 697
modlitwa Jizkor.
42
33
[NN, XX w.]
- piaskowiec drobnoziarnisty biały.
- Lewy dolny fragment steli, bez inskrypcji. Partia cokołowa z motywem naśladującym wątek
muru.
43
Zestawienie danych personalnych:
nr
płeć
imiona
patronimikum
inne
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
M
K
M
?
K
K
M
M
?
M
?
?
K
M
K
M
?
M
M
K
K
M
?
M
M
M
M
K
M
?
M
?
?
...
...
...
...
...
Sara
Simcha
Josef
...
Jisrael Cwi
...
...
Bajla
Becalel
...
Cwi
...
Awraham Azriel
Eliezer Natan
Riwka Lea
Rojzel
Szalom Gedaljahu
...
Dow
Jaakow
...
Josef C...
... Juta
Menachem
...
Mosze Dawid
...
...
Szalom
Jehuda
...
...
...
...
...
...
Bunem
...
Jehuda
...
...
Josef
...
...
...
...
Cwi
Bencijon
Jehuda
Zeew
Cwi
Mosze Meir
Dow
...
Szmuel
Simcha
Mosze Jaakow Kopel
...
Nachman
...
...
segal
ha-kohen
ha-kohen
z Głuska
ha-lewi
ha-lewi
44
data śmieci wg
kalendarza
żydowskiego
... szwat 5490
...
...
...
...
...
...
...
...
... 5[5]35
...
... 5543
...
...
... 5568
...
... 5570
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
... 5697
...
data śmieci wg
kalendarza
gregoriańskiego
między 19.I a 17.II 1730
[ok. 1730]
[lata 1740-te lub później]
lata 1740-te lub później
1774-1775
[lata 1770-te]
1782-1783
[ok. 1800]
[ok. 1800]
1807-1808
[ok. 1808]
1809-1810
[ok. 1829]
[ok. 1860]
[ok. 1890 lub później]
[ok. 1900]
[ok. 1900]
[ok. 1900]
[ok. 1900]
[ok. 1900]
[lata 1920-te–1930-te]
[lata 1920-te–1930-te]
[lata 1920-te–1930-te]
[lata 1920-te–1930-te]
1936-1937
[przed 1939]

Nagrobki żydowskie z Głuska

Transkrypt

Podobne dokumenty

KULTY NA ET

CRANE - PIAS-KAN Sp. z oo

Zawór membranowy