IKT-LinerReport 2012
Transkrypt
IKT-LinerReport 2012
Inżynieria Bezwykopowa Fot. 1. BEZWYKOPOWA RENOWACJA Trzypunktowa próba‚ zginania wycinka wykładziny IKT-LinerReport 2012 Roland W. Waniek, Dieter Homann IKT - Institut für Unterirdische Infrastruktur gGmbH Jak wynika z najnowszego raportu IKT za 2012 r., jakość wykładzin renowacyjnych nadal pozostaje na wysokim poziomie. Trzy spośród czterech kryteriów oceny wypadły bardzo dobrze – jedynie grubość ścianki pozostała trochę w tyle, mogąc stworzyć zagrożenie dla długotrwałej wytrzymałości oraz statyki. Po raz dziewiąty z kolei raport IKT prezentuje roczny przegląd jakości wykładzin renowacyjnych – tym razem za 2012 r. Wyniki przedstawiamy poniżej w postaci całościowego przeglądu. Baza danych równane z wartościami oczekiwanymi określonymi w dokumentach dopuszczeniowych DIBt lub IKT prezentuje przegląd jakopodanymi przez inwestora (w przypadku grubości ści wykładzin renowacyjnych. ścianki tylko z podanymi przez inwestora lub okrePodobnie jak w latach ubie- ślonymi w wyliczeniach statycznych). Przy próbach szczelności wodą dla linerów na głych również w roku 2012 bazie filcu przewidziane są dwa warianty: z naprzebadano liczne próbki cięciem oraz bez nacięcia wewnętrznej folii. Ten pobrane na budowach. drugi wariant został wybrany dla tych, dla których Wyniki badań pokazały, że dopuszczenie DIBt określa folię wewnętrzną jako jakość wykładzin pozostaje integralną część wykładziny, mającą wpływ na szczelność. Przy innych linerach filcowych folia na wysokim poziomie. wewnętrzna była nacinana. Z kolei te na bazie tkaW porównaniu do poprzednin szklanych badane są tylko jedną metodą, gdyż niego roku dwa po zakończeniu instalacji w kanale nie mają folii z czterech kryteriów wykazały wewnętrznej. Już po raz dziewiąty raport lekki spadek jakości W zestawieniach uwzględniono wyniki tych firm renowacyjnych, które dostarczyły do badań Moduł sprężystości i wytrzymałość na w IKT minimum 25 próbek wykładzin z 5 różzginanie: bardzo dobrze nych budów. Te wymagania spełniło 19 firm. Trzy firmy dziaPrzy badaniu modułu sprężystości okazało się, że firmy łają tylko na terenie Holandii i w tabelach oznaczone zostały renowacyjne osiągnęły w roku 2012 bardzo dobre rezultaty. wyróżnikiem (NL), zaś jedna tylko w Szwajcarii – wyróżnik Większość próbek pokonała tę przeszkodę bez problemów, (CH) nawet firmy z wynikami poniżej średniej osiągnęły w ponad W 76% przypadków zlecenie badań próbek linerów pocho90% przypadków dobre rezultaty. Średnia ze wszystkich podziło od inwestorów lub biur inżynierskich nadzorujących buzytywnych prób poprawiła się w porównaniu z rokiem ubiedowy, a 24% bezpośrednio od firm wykonawczych (tab. 1). głym o +0,5 punktu procentowego (%P) do wartości 98,7%. Linery z włókna szklanego osłabły wbrew ogólnej tendencji z 99,2% do 98,7% pozytywnych, a te na bazie filcu poprawiły Analiza wartości uzyskanych wynik wyraźnie o +8,7%P do 99,1%. i oczekiwanych Wyniki pomiarów wytrzymałości na zginanie wyglądają Badane były następujące parametry próbek pobranych z różrównie dobrze. Średnia wartość dla wszystkich próbek wynych budów: moduł zginający E, wytrzymałość na zginanie, niosła 98,7% (+0,2 %P), a najniższa to 87,5%, czyli zadowagrubość ścianki oraz szczelność. Wartości uzyskane zostały po- 60 kwiecień - czerwiec 2 / 2013 [50] BEZWYKOPOWA RENOWACJA System wykładziny (producent) Firma renowacyjna Typ wykładziny Inżynieria Bezwykopowa Ocena IKT zlecona przez Ilość próbek wykonawcę % zamawiającego % Arkil Inpipe GmbH Berolina Liner GFK 39 0 100 Arkil Inpipe GmbH Inpipe Liner GFK 72 0 100 Diringer & Scheidel Rohrsanierung GmbH & Co. KG Alphaliner GFK 35 0 100 Diringer & Scheidel Rohrsanierung GmbH & Co. KG Saertex Liner GFK 38 0 100 Erles Umweltservice GmbH Impreg Liner GFK 119 91 9 Geiger Kanaltechnik GmbH & Co. KG Berolina Liner GFK 78 20 80 Hamers Leidingtechniek B.V. (NL) Alphaliner GFK 54 0 100 Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH Impreg Liner GFK 31 0 100 Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH Insituform Schlauchliner NF 82 1 99 Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH Insituform GF Liner GFK 104 0 100 Insituform Rioolrenovatietechnieken bv (NL) Insituform Schlauchliner (NL) Niederlande NF 32 0 100 ISS Kanal Services AG (CH) Alphaliner GFK 42 83 17 100 Jeschke Umwelttechnik GmbH Alphaliner GFK 39 0 Kanaltechnik Agricola GmbH Impreg Liner GFK 33 100 0 KATEC Kanaltechnik Müller & Wahl GmbH Alphaliner GFK 111 11 89 KMG Pipe Technologies GmbH Saertex Liner GFK 103 4 96 KTF GmbH Brandenburger Liner GFK 29 100 0 LTS GmbH Berolina Liner GFK 57 0 100 Rainer Kiel Kanalsanierung GmbH Saertex Liner GFK 58 14 86 Swietelsky-Faber GmbH Kanalsanierung Berolina Liner GFK 59 15 85 TKT Jens und Lutz Meißner GbR Alphaliner GFK 160 23 77 Umwelttechnik und Wasserbau GmbH Alphaliner GFK 129 26 74 Impreg Liner GFK 63 75 25 1567 24 76 Van der Velden Rioleringsbeheer B.V. (NL) Razem GFK: NF: Laminat na bazie włókna szklanego Laminat na bazie filcu igłowego Tab. 1. Firmy renowacyjne i typy wykładzin Przegląd kryteriów badań Moduł zginający (krótkookresowy) Grubość ścianki (średnia grubość laminatu) Linery muszą wytrzymywać obciążenia pochodzące od wody gruntowej, ruchu drogowego, naporu gruntu; Moduł zginający jest parametrem określającym wytrzymałość; Jeśli jest zbyt niski, może być zagrożona wytrzymałość kanału; Metoda badania: trzypunktowa próba zginania według DIN EN ISO 178 oraz DIN EN 13566-4*. Wartość minimalna ustalana jest przez obliczenia statyczne; Grubość ścianki oraz moduł zginający determinują wspólnie sztywność linera; Zbyt mała grubość ścianki może zagrażać wytrzymałości kanału; Metoda badania: przy użyciu precyzyjnej suwmiarki mierzona jest średnia grubość laminatu zgodnie z DIN EN 13566-4**. Wyniki: Tab. 2 Wyniki: Tab. 4 Wytrzymałość na zginanie (naprężenie zginające w trakcie pęknięcia = krótkookresowe -fb) Szczelność badana wodą Określa punkt, w którym liner poddany zbyt dużemu obciążeniu ulega zniszczeniu; Jeśli wytrzymałość na zginanie jest zbyt mała, liner może ulec zniszczeniu nawet przed osiągnięciem dopuszczalnej deformacji; Metoda badania: wzrastające obciążenie przy trzypunktowej próbie zginania aż do pęknięcia materiału zgodnie z DIN EN ISO 178 oraz DIN EN 13566-4* (krótkookresowa wytrzymałość na zginanie). Naciąć wewnętrzną folię, o ile nie jest integralną częścią linera; usunąć folię zewnętrzną, jeśli występuje; Nalać na wewnętrzną powierzchnię farbowaną na czerwono wodę; Od zewnątrz podać podciśnienie 0,5 bar; Liner jest nieszczelny, jeśli woda przeniknie przez ściankę; Czas trwania próby: 30 min. Wyniki: Tab. 5 Wyniki: Tab. 3 * Od czerwca 2011 norma DIN EN ISO 11296-4 zastępuje normę DIN EN 13566-4. Ponieważ wartości oczekiwane dla własności mechanicznych zostały ustalone na podstawie DIN EN 13566-4 to także ocena wartości uzyskanych dokonana została według DIN EN 13566-4. ** Pomiar grubości laminatu według normy EN ISO 11296-4 nie zmienił się w normie DIN EN 13566-4. kwiecień - czerwiec 2 / 2013 [50] 61 Inżynieria Bezwykopowa BEZWYKOPOWA RENOWACJA Firma renowacyjna Arkil Inpipe GmbH z Inpipe Liner Diringer & Scheidel Rohrsanierung GmbH z Saertex Liner Erles Umweltservice GmbH Geiger Kanaltechnik GmbH & Co. KG Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH z Impreg Liner Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH z Insituform-Schlauchliner Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH z Insituform GF Liner ISS Kanal Services AG (CH) Jeschke Umwelttechnik GmbH Kanaltechnik Agricola GmbH KTF GmbH LTS GmbH Swietelsky-Faber GmbH Kanalsanierung TKT Jens und Lutz Meißner GbR KMG Pipe Technologies GmbH Wartość średnia Umwelttechnik und Wasserbau GmbH Van der Velden Rioleringsbeheer B.V. (NL) Rainer Kiel Kanalsanierung GmbH Hamers Leidingtechniek B.V. (NL) Arkil Inpipe GmbH z Berolina Liner Diringer & Scheidel Rohrsanierung GmbH z Alphaliner Insituform Rioolrenovatietechnieken bv (NL) KATEC Kanaltechnik Müller & Wahl GmbH * wartość oczekiwana według danych inwestora ** w 2012 r. zastosowano inny liner niż w 2011 r. – nieuwzględniony, za mała ilość próbek 2012 2011 Wartość oczekiwa- Wartość oczekiwana* osiągnięta Ilość próbek na* osiągnięta w % badań w % badań 72 93,3 36 – 119 100,0 78 100,0 31 100,0 81 90,1 104 – 100,0 42 – 39 98,9 33 100,0 29 100,0 57 – 59 100,0 159 98,7 103 99,0 98,8 98,7 98,2 129 98,4 100,0 63 98,4 100,0 58 98,3 97,5 54 98,1 100,0 39 97,4 99,1 34 97,1 100,0 32 96,9 – 111 90,1 100,0 Tendencja – – – ** – ** – Tab. 2. Wyniki badań modułu zginającego: krótkookresowy moduł zginający Firma renowacyjna Arkil Inpipe GmbH z Berolina Liner Diringer & Scheidel Rohrsanierung GmbH z Alphaliner Diringer & Scheidel Rohrsanierung GmbH z Saertex Liner Erles Umweltservice GmbH Geiger Kanaltechnik GmbH & Co. KG Hamers Leidingtechniek B.V. (NL) Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH z Impreg Liner Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH z Insituform GF Liner ISS Kanal Services AG (CH) Jeschke Umwelttechnik GmbH Kanaltechnik Agricola GmbH KMG Pipe Technologies GmbH KTF GmbH Rainer Kiel Kanalsanierung GmbH Swietelsky-Faber GmbH Kanalsanierung TKT Jens und Lutz Meißner GbR Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH z Insituform-Schlauchliner Wartość średnia Umwelttechnik und Wasserbau GmbH Van der Velden Rioleringsbeheer B.V. (NL) KATEC Kanaltechnik Müller & Wahl GmbH Arkil Inpipe GmbH z Inpipe Liner LTS GmbH Insituform Rioolrenovatietechnieken bv (NL) * wartość oczekiwana według danych inwestora ** w 2012 r. zastosowano inny liner niż w 2011 r. – nieuwzględniony, za mała ilość próbek 2012 2011 Wartość oczekiwa- Wartość oczekiwaIlość próbek na* osiągnięta na* osiągnięta w % badań w % badań 39 95,7 34 95,2 36 – 119 100,0 78 100,0 54 100,0 31 100,0 104 – 100,0 42 – 39 100,0 33 100,0 103 100,0 29 100,0 58 100,0 59 100,0 159 99,4 99,1 81 98,8 93,4 98,7 98,5 129 98,4 99,3 63 98,4 100,0 111 96,4 100,0 72 95,8 84,4 57 91,2 – 32 87,5 – Tab. 3. Wyniki wytrzymałości na zginanie: krótkookresowa -fb 62 kwiecień - czerwiec 2 / 2013 [50] Tendencja – – – ** ** – – BEZWYKOPOWA RENOWACJA Firma renowacyjna Diringer & Scheidel Rohrsanierung GmbH z Saertex Liner Hamers Leidingtechniek B.V. (NL) Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH z Impreg Liner Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH z Insituform-Schlauchliner Jeschke Umwelttechnik GmbH Kanaltechnik Agricola GmbH KTF GmbH Rainer Kiel Kanalsanierung GmbH TKT Jens und Lutz Meißner GbR Erles Umweltservice GmbH Swietelsky-Faber GmbH Kanalsanierung Diringer & Scheidel Rohrsanierung GmbH z Alphaliner ISS Kanal Services AG (CH) Umwelttechnik und Wasserbau GmbH KMG Pipe Technologies GmbH Wartość średnia Arkil Inpipe GmbH z Inpipe Liner Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH z Insituform GF Liner KATEC Kanaltechnik Müller & Wahl GmbH Insituform Rioolrenovatietechnieken bv (NL) Geiger Kanaltechnik GmbH & Co. KG LTS GmbH Van der Velden Rioleringsbeheer B.V. (NL) Arkil Inpipe GmbH z Berolina Liner * wartość oczekiwana według danych inwestora ** w 2012 r. zastosowano inny liner niż w 2011 r. *** za mała ilość próbek z podaną oczekiwaną grubością ścianki – nieuwzględniony, za mała ilość próbek 2012 Wartość oczekiIlość próbek wana* osiągnięta w % badań 31 54 18 34 22 100 33 29 55 124 119 97,5 50 96,0 23 95,7 42 95,2 101 95,0 85 94,1 94,0 61 90,2 53 88,7 110 88,2 32 87,5 56 85,7 55 83,6 57 80,7 7 *** 2011 Wartość oczekiwana* osiągnięta w % badań – 100,0 96,8 100,0 98,8 100,0 100,0 80,9 93,3 97,6 99,0 95,0 – 96,9 97,4 96,2 100 – 91,4 – 86,4 – 100,0 100,0 Inżynieria Bezwykopowa Tendencja – ** ** – – – – – Tab. 4. Wyniki grubości ścianki: średnia grubość ścianki według DIN EN ISO 11296-4 Fot. 2. Precyzyjną suwmiarką dokonano pomiarów grubości laminatu Fot. 3. Pomiar szczelności wykładziny ISO 11296-4 oraz wierzchniej warstwy czystej żywicy lająca. Linery na bazie włókna szklanego z wynikiem 98,9% wypadły identycznie jak rok temu, a wykładziny filcowe z rezultatem 95,6% poprawiły wynik o +0,8%P. Grubość ścianki gorsza niż rok temu Przy ocenie kryterium grubości ścianki w roku 2012 niektóre firmy wykazały znaczące obniżenie jakości, a inne wyraźnie się poprawiły. Tylko 94% próbek zaliczyło próbę pozytywnie, oznacza to wynik o -2,2%P słabszy niż w roku poprzednim. Wykładziny na bazie szkła pogorszyły się o -1,8%P, a filcowe o -5,6%P. kwiecień - czerwiec Szczelność na bardzo wysokim poziomie Ilość próbek spełniających kryterium szczelności spadła w roku 2012 o -0,8%P do 98,1%. Dla wykładzin na bazie szkła wynik 98,4% jest o -0,7%P gorszy niż w roku poprzednim, a dla filcowych rezultat 94,3% oznacza rezultat słabszy o -3,1%P. W roku 2011 wykładziny filcowe dokonały skoku o +7%P do 97,4%. Na szczęście ilość firm dostarczających 100% szczelnych próbek jest nadal wysoka – 11, zaś w przypadku pozostałych nieszczelność pojawiała się rzadko. 2 / 2013 [50] 63 Inżynieria Bezwykopowa BEZWYKOPOWA RENOWACJA 2012 Firma renowacyjna Ilość próbek Arkil Inpipe GmbH z Inpipe Liner 2011 Wartość oczekiwana* osiągnięta w % badań 72 Wartość oczekiwana* osiągnięta w % badań Tendencja 100 Diringer & Scheidel Rohrsanierung GmbH z Saertex Liner 38 – – Hamers Leidingtechniek B.V. (NL) 54 100,0 Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH z Insituform-Schlauchliner * 74 99,4 ISS Kanal Services AG (CH) 42 – – 100,0 100,0 100 Jeschke Umwelttechnik GmbH 39 Kanaltechnik Agricola GmbH 33 KMG Pipe Technologies GmbH 103 96,5 KTF GmbH 25 100,0 ** LTS GmbH 57 – – TKT Jens und Lutz Meißner GbR 160 99,6 Erles Umweltservice GmbH 112 99,1 96,7 Geiger Kanaltechnik GmbH & Co. KG 78 98,7 100,0 Umwelttechnik und Wasserbau GmbH 129 98,4 100,0 Van der Velden Rioleringsbeheer B.V. (NL) 63 98,4 94,1 98,1 98,9 Wartość średnia Diringer & Scheidel Rohrsanierung GmbH z Alphaliner 35 97,1 100,0 KATEC Kanaltechnik Müller & Wahl GmbH 103 97,1 100,0 Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH z Impreg Liner 31 96,8 96,5 Swietelsky-Faber GmbH Kanalsanierung 57 96,5 100,0 ** Insituform Rohrsanierungstechniken GmbH z Insituform GF Liner 104 96,2 – – Arkil Inpipe GmbH z Berolina Liner 39 92,3 100,0 Rainer Kiel Kanalsanierung GmbH 30 90,0 98,6 Insituform Rioolrenovatietechnieken bv (NL) 32 81,3 – – * bez nacięcia folii lub po nacięciu wewnętrznej folii ** w 2012 r. zastosowano inny liner niż w 2011 r. – nie uwzględniony, za mała ilość próbek Tab. 5. Próba szczelności wodą Szczelność Moduł zginający E Ilość próbek szczelność w % badań Ilość próbek Wartość oczekiwana* osiągnięta w % badań Ilość próbek 25 100,0 29 100,0 29 Insituform Schlauchliner 74 100,0 81 100,0 81 Saertex Liner 171 98,2 197 99,0 197 Alphaliner 562 98,9 568 97,4 568 Impreg Liner 239 98,7 246 99,6 Inpipe Liner 72 100,0 72 100,0 Insituform GF Liner 104 96,2 104 Berolina Liner 231 97,4 233 Insituform Schlauchliner Niederlande 32 81,3 32 Producent Brandenburger Liner Wartość średnia 98,1 Wartość Wartość oczekiwana* Ilość oczekiwana* osiągnięta próbek osiągnięta w % badań w % badań 100,0 98,8 34 100,0 100,0 171 97,1 98,8 476 95,6 246 99,6 227 93,8 72 95,8 61 90,2 100,0 104 100,0 53 88,7 99,6 233 97,9 161 88,2 96,9 32 87,5 32 87,5 98,7 Tab. 6. Wyniki prób według typów wykładziny kwiecień - czerwiec Grubość ścianki 29 powyżej średniej poniżej średniej * wartość oczekiwana według danych inwestora 64 Wytrzymałość na zginanie 2 / 2013 [50] 100,0 98,7 94,0 BEZWYKOPOWA RENOWACJA Moduł zginający E Wartość oczekiwana* osiągnięta w % badań Szczelność w % badań Typ wykładziny Wytrzymałość na zginanie Wartość oczekiwana* osiągnięta w % badań Inżynieria Bezwykopowa Grubość ścianki Wartość oczekiwana* osiągnięta w % badań 2012 2011 +/– 2012 2011 +/– 2012 2011 +/– 2012 2011 +/– Wartości średnie • wszystkich próbek 98,1 98,9 -0,8 98,7 98,2 +0,5 98,7 98,5 +0,2 94,0 96,2 -2,2 • GFK 98,4 99,1 -0,7 98,7 99,2 -0,5 98,9 98,9 ±0,0 94,0 95,8 -1,8 • NF 94,3 97,4 -3,1 99,1 90,4 +8,7 95,6 94,8 +0,8 93,9 99,5 -5,6 GFK: Laminat na bazie włókna szklanego NF: Laminat na bazie filcu igłowego * wartość oczekiwana według danych inwestora Tab. 7. Wyniki prób w porównaniu z poprzednim rokiem Wnioski Wyniki badań przeprowadzonych w instytucie IKT dla wykładzin renowacyjnych zainstalowanych w 2012 r. pokazały, że jakość wykładzin pozostaje na wysokim poziomie. W porównaniu do poprzedniego roku dwa z czterech kryteriów wykazały lekki spadek jakości. Przede wszystkim dotyczy to grubości ścianki, która z wynikiem 94% jest wyraźnie gorsza niż pozostałe trzy kryteria spełniające wymagania prawie w 99%. Osłabienie w tym zakresie wyniosło w stosunku do ubiegłego roku -2,2%P. Zamawiający powinni zwrócić uwagę firmom wykonaw- kwiecień - czerwiec czym na konieczność zapewnienia kryterium grubości ścianki wykładzin. Z kolei w interesie wykonawcy pozostaje przeprowadzenie analizy przyczyn, które spowodowały spadek jakości w tym zakresie. Wiadomo, że zbyt mała grubość ścianki wykładziny skutkuje obniżoną wytrzymałością i nośnością naprawianego kanału. Grubość ścianki jest przecież bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na statykę przewodu. Nie można umniejszać znaczenia tego kryterium w ogólnej ocenie jakości naprawy wykładziny. 2 / 2013 [50] 65