PICOLight

Transkrypt

PICOLight

SAVE 2002 Project “PICOLight”
Dokumentacja Projektu Pilotowego (Etap 2.3)
POLSKA
Przedszkole i Urząd Miasta
Arkadiusz Figórski, Mariusz Filipowicz
Dariusz Domajewski
Kraków, 24 lutego 2005
Dokumentacja Projektu Pilotowego – Jordanów/Polska
PICOLight
Spis treści
Streszczenie _________________________________________________________ 1
1
Wstęp__________________________________________________________ 2
2
Budynki i planowane zadania ______________________________________ 3
2.1
Wybrane budynki i ich charakterystyka ________________________________ 3
2.2
Inwestycje energooszczędnościowe podejmowane w Jordanowie w
przeszłości _____________________________________________________ 11
2.3
Inwestycje energooszczędnościowe podejmowane w ramach projektu
pilotowego _____________________________________________________ 11
2.3.1 Oświetlenie _______________________________________________ 11
2.3.2 Inne_____________________________________________________ 16
3
System PICO ___________________________________________________ 17
3.1
Schemat PICO w Jordanowie_______________________________________ 17
3.2
Proces Wdrażania _______________________________________________ 19
3.3
Kluczowe etapy tworzenia umowy PICO ______________________________ 20
4
Rezultaty modernizacji___________________________________________ 21
4.1
Wyniki ekonomiczne______________________________________________ 21
4.2
Wyniki ekologiczne_______________________________________________ 23
4.3
Oddziaływanie projektu ___________________________________________ 24
5
Zdobyta wiedza_________________________________________________ 24
6
Rekomendacje _________________________________________________ 26
7
Aneks_________________________________________________________ 28
7.1
List Regionalnej Izby Obrachunkowej z dnia 28 stycznia 2004 _____________ 28
7.2
Uchwała Nr XVIII/115/2004 Rady Miasta Jordanowa z dnia 29 czerwca
2004 r. w sprawie przeznaczenia środków pochodzących z
oszczędności uzyskanych ze stosowania projektu PICOLight______________ 30
II
Akademia Górniczo-Hutnicza
PICOLight
Streszczenie
Inwestycje w ramach projektu PICOLight przeprowadzono w budynkach Przedszkola i
Urzędu Miasta w Jordanowie. Dodatkowo zmodernizowano system zaopatrzenia w
wodę miasta Jordanów.
Przeprowadzono szczegółowe analizy finansowe i techniczne a następnie zmodernizowano systemy oświetleniowe. Przeprowadzono następujące analizy:
•
Struktura zużycia energii w budynkach
Przeprowadzono audyty cieplne, przygotowano, techniczną dokumentację, analizę
produkcji energii cieplnej i jej dystrybucji w budynkach. Wyniki audytu porównano z
danymi dotyczącymi zużycia paliwa do produkcji energii cieplnej.
Analizę struktury zużycia energii przeprowadzono na podstawie monitoringu energii
oraz wywiadów z pracownikami.
•
Analizę parametrów oświetlenia: pomiary i opracowanie przy wykorzystaniu modeli
komputerowych.
•
Analiza danych z monitoringu oświetlenia
•
Przygotowanie dokumentacji projektowych modernizacji oświetlenia. Na ich podstawie dokonano modernizacji systemów oświetleniowych.
Przeprowadzono analizę włączenia modernizacji systemu zaopatrzenia w wodę do
systemu PICO oraz szczegółową analizę potencjalnych oszczędności energii i wody.
Modernizacja systemów oświetlenia w budynkach Przedszkola i Urzędu Miasta została
wykonana w lutym 2004 r. Obecnie monitorowane są oszczędności energii w obu budynkach oraz systemie zaopatrzenia w wodę.
Dwa warianty systemu PICO rozważane były dla miasta Jordanowa. Pierwszy to utworzenie subkonta PICO w gminnym funduszu ochrony środowiska, drugi – uchwała budżetowa dedykująca zaoszczędzone dzięki modernizacji pieniądze na kolejne inwestycje energooszczędnościowe. Oba rozwiązania były szeroko dyskutowane z władzami
Jordanowa, ekspertami z AGH, ekonomistami oraz Regionalną Izbą Obrachunkową w
Krakowie. Po szczegółowych analizach ekonomicznych i zwłaszcza prawnych została
wybrana opcja druga.
Podczas dyskusji okrągłego stołu, jakie odbyły się między listopadem 2003 a majem
2004 r. w Krakowie, system PICO został zaprezentowany przedstawicielom władz rządowych, samorządów lokalnych, naukowcom, ekonomistom i lokalnym decydentom.
Dyskusje koncentrowały się przede wszystkim na problemach związanych z adaptacją
PICO do polskich warunków, takich jak tworzenie funduszy odnawialnych, tworzenie
systemu przepływu zaoszczędzonych środków oraz systemu zarządzania PICO.
Ogromne zainteresowanie systemem PICO wyraził A. Czerwinski, przedstawiciel Parlamentu, członek Sejmowej Komisji Energetyki. Zobowiązał się do zaprezentowania
systemu PICO na szczeblu rządowym oraz zainicjować proces legislacyjny, mający
umożliwić tworzenie miejskich i gminnych funduszy odnawialnych.
1
1
PICOLight
Wstęp
Miasto Jordanów leży w dolinie rzeki Skawy, u podnóża trzech masywów górskich:
Beskidu Wyspowego, Beskidu Średniego i Beskidu Żywieckiego. Powierzchnia Jordanowa wynosi 21,03 km2, 35% zajmują lasy, głównie iglaste. Liczba mieszkańców wynosi nieco ponad 5 tysięcy. Jordanów stanowi centrum handlowe, edukacyjne i kulturalne, a także przemysłowe i usługowe dla okolicznych wsi. Miasto bardzo aktywnie
działa w zakresie ochrony środowiska, od 2000 r. Jordanów jest członkiem Polskiej
Sieci “Energie Cites”. Podejmuje działania promujące oszczędność energii i odnawialne źródła energii, a także dot. gospodarki ściekowej i gospodarki odpadami. Przedstawiciele administracji miasta uczestniczyli w kursach organizowanych w ramach programu TEMPUS UE (IB_JEP 14326 “Kursy nt. Zrównoważonego Rozwoju Energetycznego dla Władz Lokalnych”). Jednym z rezultatów był wybór Jordanowa do projektu
GEF “Zintegrowane Podejście do Wykorzystania Paliwa Drzewnego do Produkcji Ciepła w Polsce” opracowanego przez AGH i Fundację na rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii, Centrum w Krakowie.
Głównym argumentem na rzecz wyboru Jordanowa do projektu PICOLight był fakt, że
jest to typowe dla polskich warunków miasteczko. Istnieje pięćset podobnych miast w
Polsce (miasta do 10 tysięcy mieszkańców stanowią 50% wszystkich miast w Polsce).
Biorąc pod uwagę wspólne doświadczenia historyczne, ekonomiczne i polityczne, miasta o porównywalnej wielkości ze wszystkich nowych państw członkowskich mają wiele
podobieństw w obszarze objętym projektem PICOLight. W związku z tym liczba miast,
dla których przykład Jordanowa może być użyteczny, wynosi ponad 4000.
Miasto Jordanów w projekcie PICOLight odpowiada za:
•
•
•
dostarczenie wszelkiej niezbędnej dokumentacji,
przeprowadzenie modernizacji oświetlenia w dwóch budynkach, oraz
zabezpieczenie środków na kolejne inwestycje energooszczędnościowe.
Wydział Paliw i Energii AGH pełni rolę partnera naukowego w Projekcie.
AGH to drugi pod względem wielkości uniwersytet techniczny w Polsce z 15 wydziałami pokrywającymi szerokie spektrum nauk, od tradycyjnego polskiego przemysłu (górnictwo i hutnictwo) po energie odtwarzalne, elektronikę, fizykę ciała stałego i jądrową.
AGH zatrudnia ponad 3900 osób, w tym prawie 1900 nauczycieli akademickich. Ponad
30% budżetu AGH pochodzi ze współpracy z instytucjami rządowymi i przemysłem.
Obszar działania Wydziału Paliw i Energii obejmuje techniczne, ekonomiczne i środowiskowe aspekty paliw i energii, w tym zintegrowane planowanie i zarządzanie od
strony popytu. Wydział współpracuje z wieloma ośrodkami w Europie i USA. Wydział
oferuje usługi consultingowe i doskonalenie zawodowe dla inżynierów.
AGH w projekcie PICOLight odpowiada za:
•
•
•
2
wybór budynków,
monitoring zużycia energii,
oszacowanie wyników modernizacji,
PICOLight
•
•
•
przygotowanie rekomendacji dotyczących procesu zakupowego energooszczędnego oświetlenia,
koordynacja propagowania idei PICO oraz
rozpowszechnianie rezultatów Projektu.
2
Budynki i planowane zadania
2.1
Wybrane budynki i ich charakterystyka
Wyboru budynków przeznaczonych do modernizacji dokonano spośród pięciu administrowanych bezpośrednio przez Miasto (Ratusz, biblioteka, szkoła podstawowa i gimnazjum oraz przedszkole, w sumie powierzchnia wynosząca 6 tysięcy m2). Roczne
zużycie energii w tych budynkach wynosi 6 tysięcy GJ za ciepło, koszt 165 tysięcy PLN
(35,9 tysięcy EUR1) i 300-350 MWh za energię elektryczną, koszt 100-110 tysięcy PLN
rocznie, (22-24 tysiące EUR). Koszt oświetlenia ulicznego wynosi 170 tysięcy PLN (37
tysięcy EUR). Zapotrzebowanie na ciepło w Ratuszu wynosi 559 GJ/a, a w Przedszkolu - 617 GJ/a. Koszt energii stanowi 5-6% rocznego budżetu Miasta. W przypadku
oświetlenia wewnętrznego podane dane są jedynie szacunkowe, ponieważ brak jest
oddzielnego opomiarowania zużycia energii na oświetlenie. Dane oparte na monitoringu przeprowadzanym przez AGH wskazują, że wartość ta jest znaczna, np. dla Ratusza przekracza 55% całkowitego zużycia energii elektrycznej.
Systemy oświetleniowe w starych budynkach administrowanych przez Miasto (Ratusz,
Przedszkole, biblioteka) są bardzo nieefektywne. Ponadto normy komfortu świetlnego
często nie są spełnione. Sprawia to, że istnieje ogromny potencjał energooszczędnościowy oraz możliwość poprawy warunków oświetleniowych w budynkach publicznych,
zwłaszcza w Przedszkolu oraz Ratuszu. Co więcej, w Przedszkolu działało tylko 50%
źródeł światła.
W pozostałych dwóch budynkach sytuacja była lepsza: system oświetlenia w szkole
podstawowej był zmodernizowany w 2001, jako wynik inspekcji przeprowadzonej przez
SANEPID, która wykazała, że poziom oświetlenia nie spełnia norm, natomiast gimnazjum zostało wybudowane 5 lat temu i spełnia wszystkie wymagane kryteria oświetleniowe.
W Urzędzie Miasta zatrudnionych jest 30 osób, obsługują oni ok. 100 interesantów
dziennie.
Budynek ratusza został wybudowany z cegły w 1911r. Ściany są grube, otwory okienne nie spełniają obecnych standardów. Budynek przeznaczony był dla władz lokalnych,
w czasie I Wojny Światowej miał służy jako kwatera główna. System elektryczny pochodzi z lat 70 XXw. Przewody elektryczne wykonane są z aluminium i nie spełniają
obecnych wymogów w szczytowym zapotrzebowaniu na energię elektryczną. Cały system elektryczny jest stary i nieefektywny.
1
Kurs: 1 EUR = 4.6 PLN
3
PICOLight
System grzewczy wyposażony jest w kotły węglowe. Z powodu cyrkulacji naturalnej,
średnica rur oraz objętość grzejników jest bardzo duża. Oznacza to, że ogromne ilości
wody krążą w systemie grzewczym. Brak jest czujników temperatury oraz innej automatyki sterującej. Sprawność systemu grzewczego wynosi 50%. System wentylacji nie
działa. Ciepła woda użytkowa jest podgrzewana w bojlerach elektrycznych w dwóch
toaletach. Całkowite zużycie energii na potrzeby przygotowania ciepłej wody szacuje
się na 4 kWh/dzień. Podstawowe dane energetyczne przedstawiono w Tabeli 1.
Tabela 1. Parametry budynku Ratusza
Parametr
Rok budowy
współczynnik U ścian [W/m2K]
Materiał ściany, grubość [cm]
Strop nad ostatnią kondygnacją
Okna
źródło ciepła (kocioł)
Moc [kW]
Paliwo
Instalacja C.O
Sprawność całkowita instalacji grzewczej[%]
Automatyka
c.w.u
Grzejniki
Obliczeniowa trata cieplna budynku [kW]
Ogrzewana powierzchnia [m2]
Ogrzewana kubatura [m3]
EA [kWh/m2]
EV [kWh/m3]
Roczne zapotrzebowanie na energię [GJ]
Współczynnik kształtu A/V [1/m]
Wskaźnik cieplny budynku [W/m3]
Urząd Miasta
1911
1.28
Cegła, 60 cm
Żelbet, dach skośny
Drewniane, skrzynkowe
(nieszczelne)
Żeliwny, wodny
102
Węgiel (25t) + koks (10t)
Wodna grawitacyjna
55
Brak (regulacja ręczna dostarczania powietrza)
2 podgrzewacze: przepływowy i pojemnościowy
(10l)
Żeliwne, rurowe, panelowe
73.4
608
2282
255
68
559
0.63
32.1
System oświetleniowy oparty jest na żarówkach żarowych umieszczonych w zwisających żyrandolach. Moc każdej żarówki wynosi 75W. Przeciętnie w każdym źródle
umieszczonych jest 5 żarówek. W pomieszczeniach o wysokości 4 metrów matowe
szklane kule absorbują znaczne ilości światła, sprawiając, że tylko niewielka jego cześć dociera do powierzchni roboczej. W jednym z pomieszczeń zainstalowanych jest
kilka lamp CFL w takich samych oprawach, nie nadających się do tego typu świetlówek. Powoduje to nawet gorsze warunki pracy i negatywne podejście użytkowników
4
PICOLight
pomieszczenia do CFLs. Umieszczenie świetlówek tuż przy suficie utrudnia ich utrzymanie i konserwację.
Z powodu niewielkich otworów okiennych i otaczających budynek drzew, oświetlenie
dzienne nie zapewnia komfortu (nawet latem), dlatego sztuczne oświetlenie jest wykorzystywane w części pomieszczeń przez cały dzień (8 godzin). Co więcej, komfort
oświetlenia nie jest zapewniony nawet przy wykorzystaniu oświetlenia elektrycznego.
W kilku pomieszczeniach oświetlenie pełni również funkcję dekoracyjną, dlatego podjęto decyzję o ich niemodernizowaniu.
Sala konferencyjna wyposażona jest w dwa żyrandole z 50 żarówkami o mocy 40 W
każda. Sala ta nie była modernizowana z powodu zapewnienia komfortu przez oświetlenie dzienne. Ponadto monitoring wykazał, że zużycie energii w tym pomieszczeniu
jest znikome.
Monitoring przeprowadzony przez AGH wykazał, że średnie zużycie energii na oświetlenie stanowi 48% całkowitego zużycia energii latem, zimą zaś wzrasta 70%. Rocznie
stanowi ok. 55%.
Poniżej przedstawiono strukturę mocy zainstalowanej oraz zużycie energii.
Fig. 1 Struktura zużycia energii w Ratuszu
12%
oświetlenie
11%
oświetlenie indywidualne
komputery
inne urządzenia
4%
55%
czajniki
ciepła woda
16%
2%
5
PICOLight
Fig. 2 Struktura mocy zainstalowanej w Ratuszu
20%
oświetlenie
32%
oświetlenie indywidualne
komputery
inne urządzenia
34%
czajniki
1%
6%
7%
ciepła woda
Dane uzyskane z logerów przedstawiono na rysunku 3. poniżej (maj 2003 - grudzień
2004).
Fig. 3 Procentowe wykorzystanie oświetlenia w wybranych pomieszczeniach Ratusza
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
A
B
C
D
pa
d
to
lis
c
c
ie
lip
aj
m
cz
er
w
ie
ec
ty
m
ar
z
lu
pa
d
to
lis
c
c
ie
lip
m
cz
er
w
ie
aj
0
E
Schemat rozmieszczenia pomieszczeń w Ratuszu przedstawiono na rysunku poniżej.
6
PICOLight
Fig. 4 Schemat rozmieszczenia pomieszczeń w Ratuszu
Dane z pozostałych pomieszczeń nie były gromadzone, gdyż:
-
Pomieszczenia posiadały zapewniony komfort świetlny lub były praktycznie nie
wykorzystywane, lub
-
Oświetlenie elektryczne było wykorzystywane przez cały dzień,
-
Służą jako pomieszczenia reprezentacyjne i oświetlenie nie może być modernizowane.
Przeprowadzono także wywiady z pracownikami, co pomogło w wyborze modernizowanych pomieszczeń oraz umożliwiło oszacowanie stopnia wykorzystania urządzeń
nie objętych monitoringiem.
Średnie dwumiesięczne zużycia energii elektrycznej przedstawiono na wykresie poniżej:
7
PICOLight
Fig. 5 Zużycie energii w UM
80
Inwestycja
Luty 2004
70
60
50
2000
kWh/dobę
40
2001
2002
30
2003
2004
20
10
0
02.-04
04.-06
06.-08
08.-10
10.-12
12.-02
Miesiące
Monitorowano także czas pracy czajników, które są wykorzystywane do przygotowywania kawy i herbaty we wszystkich pomieszczeniach. Wykazał on, że czajniki są wykorzystywane 4 godziny miesięcznie.
Brak jest osób odpowiedzialnych za prawidłowe ustawienia funkcji stand-by w urządzeniach biurowych, mimo, że można w ten sposób uzyskać oszczędności rzędu 35%.
Budynek Przedszkola został wybudowany w 1986r. Do przedszkola uczęszcza 130
dzieci, zatrudnionych jest 17 osób. Budynek jest czynny od 6.30 do 16.30. Znajdują się
w nim 4 sale lekcyjne (12x6x4 m każda), powierzchnia okien wynosi 31.7 m2. W każdej
sali zainstalowanych jest 15 lamp z oświetleniem żarowym. Moc żarówek to 75W.
Czas pracy oświetlenia to 5-6 godzin zimą oraz okazjonalnie latem.
Poziom oświetlenia był poniżej wymaganych norm i wynosił 36-94 Lux.
Moc urządzeń kuchennych (kuchnie elektryczne, zmywarki itp.) wynosi 80% całkowitej
mocy elektrycznej. Urządzenia te są stare i nieefektywne, istnieje zatem ogromny potencjał oszczędnościowy w tym zakresie.
8
PICOLight
Tabela 2. Parametry budynku Przedszkola
Parametr
Rok budowy
Współczynnik U ścian [W/m2K]
Materiał ściany, grubość [cm]
Strop nad ostatnią kondygnacją
Okna
źródło ciepła (kocioł)
Moc [kW]
Paliwo
Instalacja C.O
Sprawność całkowita instalacji grzewczej[%]
Automatyka
c.w.u
Grzejniki
Obliczeniowa trata cieplna budynku [kW]
Ogrzewana powierzchnia [m2]
Ogrzewana kubatura [m3]
EA [kWh/m2]
EV [kWh/m3]
Roczne zapotrzebowanie na energię [GJ]
Współczynnik kształtu A/V [1/m]
Wskaźnik cieplny budynku [W/m3]
Przedszkole
1986
0.44
Pianobeton, 48
Płyty kanałowe, 24 cm
Ocieplenie wełna
Szwedzkie, zespolone, stan dobry
Węglowy-rusztowy (3 jednostki) – na
dwa budynki
296
103 t (węgiel + koks)
Wodna grawitacyjna
42
Niesprawna
Jeden kocioł dla c.w.u, zasobniki 2000l
Żeliwne, rurowe
84
933
2985
184
57
617
0.57
28.3
Fig. 6 Wizualizacja sali zabawowo-lekcyjnej w programie DIALux
9
PICOLight
Wiosną 2003 i 2004 (kwiecień – czerwiec), 93% energii elektrycznej było zużywane
przez urządzenia kuchenne. Na potrzeby oświetlenia zużywane było w tym okresie
tylko 5% całkowitej energii (najniższa wartość w ciągu roku). Zimą udział oświetlenia w
konsumpcji energii rośnie do 20% by średniorocznie uzyskać ok. 11%. Należy dodać,
że w okresie letnich wakacji, lipiec-sierpień, przedszkole jest nieczynne.
Poniżej przedstawiono strukturę mocy zainstalowanej oraz zużycie energii w przedszkolu.
Fig. 7 Struktura konsumpcji energii w Przedszkolu
11%
2%
oświetlenie sufitowe
TV, video
urządzenia kuchenne
87%
Fig. 8 Struktura mocy zainstalowanej w Przedszkolu
19%
1%
oświetlenie sufitowe
TV, video
urządzenia kuchenne
80%
Zarówno w budynku urzędu Miasta jak i przedszkola brak jest czujników ruchu/obecności.
Zabronione jest używanie grzejników elektrycznych. Dozwolone jest jedynie korzystanie z czajników elektrycznych.
10
PICOLight
Fig. 9 Zużycie energii elektrycznej w Przedszkolu
200
180
160
140
kWh/dzień
120
2001
2002
100
2003
80
2004
60
40
20
0
02-04
04-06
06-08
08-10
10-12
12-02
Miesiące
2.2
Inwestycje energooszczędnościowe podejmowane w Jordanowie
w przeszłości
Żadne inwestycje energooszczędnościowe nie były podejmowane w tych budynkach
przed rozpoczęciem niniejszego Projektu.
2.3
Inwestycje energooszczędnościowe podejmowane w ramach projektu pilotowego
2.3.1
Oświetlenie
Modernizacja oświetlenia obejmowała:
•
Demontaż poprzedniego oświetlenia,
•
Modyfikacja instalacji elektrycznej,
•
Modernizacja instalacji elektrycznej (gdzie niezbędne),
•
Montaż świetlówek,
•
Wymiana wyłączników (podział na sekcje).
Przed modernizacją systemu oświetleniowego, ściany zostały pomalowane na jasne
kolory, zgodnie z wynikami symulacji komputerowej.
11
PICOLight
Tabela. 3: Zestawienie parametrów oświetlenia przed i po wykonaniu projektu w
najważniejszych pomieszczeniach UM
Pomieszczenie
Średni poziom Moc obecna
oświetlenia
(żarówki)
obecny (miesza[W]
ne)
Zima-lato
Średni
dzienny
czas pracy
[h] (średnia
roczna)
Minimalny
poziom
oświetlenia
po
(tylko
elektryczne)
Żarówki
[W]
[lux]
[lux]
Moc
wymagana
Moc wymaganaenergooszczędne
[W]
Straż Miejska
60-130
300
8
280
940
500
Sekretariat
80-280
225
7
---------
680
360
Referat Inwestycyjny 120-230
300
6
300
750
400
Burmistrz
150-280
450
3
---------
680
360
Architektura
150-450
375
6
320
940
500
Ewidencja
150-300
450
7
330
940
500
Kasa
65-150
75 (CFL)
8
350
940
500
Biuro Rady
80-250
375
6
310
750
400
Księgowość
300-600
225
5
430
750
400
Sekretarz Miasta
180-250
300
4
340
940
500
(------ oznacza, że ze względów dekoracyjnych modernizacji nie przeprowadzono)
Oszacowanie oszczędności dzięki modernizacji oświetlenia przedstawiono poniżej.
12
PICOLight
Tabela 4
Modernizacja oświetlenia w Ratuszu
kind of building:City Hall
room: all retrofitted rooms
illuminated space:
600 m2
general information
before
after
illumination level (lux)
126
438
kind of lighting system
fluorescent lamp
incandescent lamp
type and number of luminaires
36 #
67 #
type and number of lamps
180 #
134 #
lamp effective power (W)
75
36
type and number of ballasts
0 #
134 #
ballast power (W)
0
8
total system power (kW)
14
6
installed controls/sensors
none
none
total annual use of lighting system
(h)
1000
1000
specific values
• installed power (W/m2)
23
10
• annual energy use (kWh/m2*a)
23
10
-7604
expected annual energy savings (kWh/a)
-8
expected peak power demand reduction (kW)
Tabela 5: Modernizacja oświetlenia w Przedszkolu
kind of building: Kindergarten
illuminated space:
general information
room: all retrofitted
288m2
before
after
350
653
Incandescent lamps
Fluorescent lamps
60
48
type and number of lamps
180
96
lamp effective power (W)
75
36
type and number of ballasts
0
96
ballast power (W)
0
8
14
4
none
none
800
800
50
50
10800
3379
illumination level (lux)
kind of lighting system
type and number of luminaires
total system power (kW)
installed controls/sensors
total annual use of lighting system (h)
specific values
• installed power (W/m2)
• annual energy use (kWh/m2*a)
13
PICOLight
expected annual energy savings (kWh/a)
-7421
expected peak power demand reduction (kW)
-9
Władze Miasta dokonały wyboru wykonawcy, który przeprowadził modernizację. Techniczny i finansowy opis inwestycji znajduje się w punkcie 4.1.
Przewidywane oszczędności wynoszą 7,6 MWh. Pozwoli to na uzyskanie 3900 EUR
oszczędności rocznie (łącznie z redukcją kosztów utrzymania systemu).
Wartości te uzyskano w oparciu o następujące założenia:
•
•
•
•
•
•
Ceny energii: 2% inflacja,
Koszt i czas życia materiałów,
Koszty pracy,
Koszty projektu,
Koszty transakcji,
Wysokość inflacji i oprocentowania
Współczynnik korzyści do kosztów wynosi w obu przypadkach (z i bez kosztów transakcji) powyżej 1, co oznacza że inwestycja jest dochodowa. Przewidywane korzyści
ekonomiczne oparte na rzeczywistych kosztach przedstawiono w tabelach poniżej.
Tabela 6. Przewidywane korzyści ekonomiczne - Ratusz
Initial installation costs
after
initial installation costs (only additional
costs compared to the reference case)
• material
(Euro)
55
• labour
(Euro)
340
• design
(Euro)
320
• transaction
(Euro)
80
• total
(Euro)
795
annualised additional installation costs
• installation costs/year
(Euro/a)
running costs
178
before
after
lifetime running cost (real terms)
14
• energy
(Euro)
9 356
3 049
• power
(Euro)
24 629
8 027
• transaction
(Euro)
n.a.
3 010
• maintenance
(Euro)
810
879
PICOLight
• total
(Euro)
34 795
14 966
• annualised running cost savings/year (Euro/a)
cost-effectiveness of the investment
including design and
transactions costs
without design and
transaction costs
0,407657408
0,175855139
10,97083228
16,22705541
(Euro)
-19 035
-22 445
%
#
#
simple payback
(a)
benefit/ cost ratio
net present value
-1 950
internal rate of return
Tabela 7. Przewidywane korzyści ekonomiczne - Przedszkole
Initial installation costs
after
initial installation costs (only additional
costs compared to the reference case)
• material
(Euro)
-193
• labour
(Euro)
340
• design
(Euro)
80
• transaction
(Euro)
80
• total
(Euro)
307
annualised additional installation costs
• installation costs/year
(Euro/a)
144
running costs
before
after
lifetime running cost (real terms)
• energy
(Euro)
7 485
2 342
• power
(Euro)
24 629
7 706
• transaction
(Euro)
n.a.
2 196
• maintenance
(Euro)
778
817
• total
(Euro)
32 892
13 061
• annualised running cost savings/year (Euro/a)
cost-effectiveness of the investment
simple payback
including design and
transactions costs
without design and
transaction costs
0,157413594
0,06785838
13,55754435
16,90864701
(Euro)
-19 524
-21 880
%
#
#
(a)
benefit/ cost ratio
net present value
internal rate of return
-1 950
15
2.3.2
PICOLight
Inne
Na obecnym etapie planuje się jedynie modernizację oświetlenia w wybranych budynkach. W przyszłości do schematu PICO mają zostać włączone inne inwestycje, takie
jak docieplenie budynków, renowacja stolarki okiennej i modernizacja systemu
grzewczego. Środki na te inwestycje zostały częściowo zabezpieczone w projekcie
GEF “Zintegrowane podejście do wykorzystania paliwa drzewnego do produkcji ciepła
w Polsce”.
Miasto Jordanów zdecydowało się na zasilenie funduszu PICO także środkami uzyskanymi dzięki modernizacji systemu zaopatrzenia w wodę.
Modernizacja Systemu Wodociągowego (SW) miała miejsce w początkowym etapie
realizacji projektu PICOLight, w lipcu 2003, i obejmowała instalację nowych pomp, budowę nowego zbiornika oraz automatycznej stacji kontroli. Dwa systemy pomp zostały
zainstalowane:
•
WT (wysokiego tłoczenia) o parametrach: Q=50m3/h, wysokości podnoszenia
H=92,0m, mocy N=18kW. Zestaw składa się z 2-ch pomp (pracująca i rezerwowa), armatury odcinającej i zwrotnej, pomiaru przepływu. Zestaw współpracuje z nowym zbiornikiem oraz w przypadkach awarii bądź braku wody na ujęciu ze starym zbiornikiem.
•
NT (niskiego tłoczenia) o parametrach: Q=25m3/h, wysokości podnoszenia
H=45,0m, mocy N=5,5kW. Zestaw składa się z 2-ch pomp (pracująca i rezerwowa), armatury odcinającej i zwrotnej, pomiaru przepływu. Zestaw współpracuje ze starym zbiornikiem.
W stacji uzdatniania wody zaprojektowano dezynfekcję wody poprzez zastosowanie
promieni UV pochodzących od lampy UV LAB 40, o maksymalnym przepływie
Qmax=76m3/h, i dawce promieniowania 400 J/m2; oraz pomiar przepływu na rurociągach niskiego i wysokiego tłoczenia.
Zbiornik Hajdówka napełniany jest w ciągu 10h, czyli wydajność zestawu q = 14,0 l/s
(50 m3/h). Stary zbiornik KZA napełniany jest w ciągu 20 godzin, wydajność systemu
q=7,0l/s (25 m3/h).
Koszt stacji uzdatniania wody wyniósł 277,954.04 PLN (60,424.79 EUR), koszt systemu pomp - 989,272.54 PLN (215,059.25 EUR).
Projektowany zbiornik ma pojemność V=2x500 m3. Obecnie zrealizowano zakres
obejmujący budowę 1 komory zbiornika o średnicy d=13,0m i wysokości wody H=4,0m,
łącznie z komorą zasuw. Docelowo planuje się budowę drugiej komory zbiornika tak by
pojemność całkowita wynosiła V=1000m3.
Oszczędności finansowe będą uzyskane dzięki:
•
16
Mniejszemu zużyciu energii o 80-100 MWh rocznie,
PICOLight
•
Tańszej taryfie energetycznej (SW jest zasilany przez lokalną firmę Valvex
sprzedającą nadwyżki energii).
Przewidywane oszczędności finansowe wynoszą 6.7-10 kEUR/r.
Fig. 10. System wodociągowy w Jordanowie (zbiornik Hajdówka zaznaczono na
czerwono)
Zbiornik Hajdówka 532 m. npm
H= 36 m
H = 92 m
Miasto 496 m. npm
Zbiornik KZA
489 m. npn
H= 56 m
Oś pomp
Poziom rzeki 440 m. npm
3
System PICO
3.1
Schemat PICO w Jordanowie
Należy podkreślić, że środki, które można wykorzysta w systemie PICO są bardzo
ograniczone, zwłaszcza w niewielkich miejscowościach. W takiej sytuacji rozważać
można tylko niewielkie inwestycje, które nie są atrakcyjne dla inwestorów zewnętrznych. Z drugiej strony, dostępne są miękkie kredyty i pożyczki oferowane przez Ekofundusz, NFOŚiGW i Bank Ochrony Środowiska. Mogą one stanowić istotne źródło
finansowania inwestycji energooszczędnościowych w Polsce.
Na podstawie doświadczeń realizacji programu pilotażowego można stwierdzić, że największe niebezpieczeństwo niepowodzenia projektu wiąże się z problemami natury
formalnej związanymi z uruchomieniem funduszu rewolwingowego.
Utworzenie PICO wymaga akceptacji Rady Miasta (czy innych zwierzchników), ponadto w instytucjach publicznych nie wydane środki nie mogą zostać przeniesione do następnego roku budżetowego.
W tej chwili w ramach budżetów jednostek nie ma możliwości tworzenia funduszy rewolwingowych (główną barierą jest tu konieczność rocznego wydatkowania środków),
a zasadniczą ideą funduszu rewolwingowego jest umożliwienie WIELOLETNIEGO gromadzenia środków pochodzących z oszczędności celem zebrania odpowiednich środków na kolejną inwestycję.
17
PICOLight
Jedną z możliwości rozwiązania tego problemu jest skorzystanie np. z gminnych funduszy ochrony środowiska, gdzie niewykorzystane środki mogą być przenoszone na
następne lata. Środki zgromadzone na funduszu rewolwingowym mogłyby zostać wykorzystane do przeprowadzenia większej liczby mniejszych inwestycji energooszczędnościowych typu wymiana oświetlenia czy też wentylacji mechanicznej z rekuperacją
ciepła.
Roczny charakter budżetu – zdaniem Regionalnej Izby Obrachunkowej - uniemożliwia
dokonanie wieloletniego wyodrębnienia z poszczególnych budżetów środków stanowiących oszczędności wynikające ze zmniejszonego zużycia energii w związku ze zrealizowaną inwestycją energooszczędnościową. Izba przyznaje, że na podstawie Art.
130 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2003r. Nr 15,
poz. 148 z późn. zm.) organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może
ustalić wykaz wydatków niewygasających z upływem roku budżetowego, jednak wiąże
się to z określeniem ostatecznego terminu dokonania każdego wydatku ujętego w tym
wykazie.
Alternatywnym rozwiązaniem jest podjęcie uchwały budżetowej dot. wydatków na cele
inwestycji energooszczędnościowych w wysokości uwzględniającej np. zmniejszone
zużycie energii. Stosowna uchwała w sprawie przeznaczenia środków pochodzących z
oszczędności uzyskanych ze stosowania projektu PICOLight, została podjęta przez
Radę Miasta Jordanowa w dniu 29 czerwca 2004 r. Mówi ona, że wszelkie środki uzyskane z oszczędności energii elektrycznej w ramach projektu PICOLight przeznacza
się na działania inwestycyjne prowadzące do dalszych oszczędności energetycznych
(patrz Aneks).
Metoda PICO jest wdrażana jako jeden z elementów systemu finansowania inwestycji
zwiększających efektywność energetyczną na terenie miasta.
Ciekawym rozwiązaniem, które pojawiło się podczas dyskusji z władzami lokalnymi,
może być łączenie PICO z ESCO i środkami z funduszy ekologicznych. PICO stosowane byłoby do realizacji raczej niewielkich inwestycji o niskiej stopie zwrotu, które
inaczej nie byłyby wykonane. Inwestycje duże i kosztowne zlecane byłyby ESCO lub
realizowane ze środków funduszy ekologicznych.
Należy podkreślić bardzo duże doświadczenie Jordanowa w pozyskiwaniu środków z
polskich funduszy ekologicznych oraz unijnych źródeł pomocowych.
Metoda PICO jest wdrażana jako jeden z elementów systemu finansowania inwestycji
zwiększających efektywność energetyczną na terenie miasta.
18
PICOLight
Fig. 11 Schemat metody PICO dla Miasta Jordanowa
Nie ma potrzeby pogłębiania wiedzy technicznej pracowników, ponieważ miasto zatrudnia firmy zewnętrzne do realizacji inwestycji. Wystarczy zrozumienie celów projektu, wiedza ekonomiczna i dobra współpraca z wykonawcą. Podstawą metodą oceny
inwestycji powinna być analiza LCC.
3.2
Proces Wdrażania
W pierwszej fazie projektu przeprowadzona została przez AGH i Fundację na rzecz
Efektywnego Wykorzystania Energii, FEWE, dokładna analiza i selekcja budynków.
Firma zewnętrzna Światłoprojekt, specjalizująca się w oświetleniu wewnętrznym i ulicznym przygotowała projekt modernizacji oświetlenia i przedłożyła ofertę wykonania.
Jednakże miasto wybrało inną firmę Usługi Elektromontażowe – „INST-EL”, która na
podstawie studium przygotowanego przez Światłoprojekt zrealizowała inwestycję w
lutym 2004. Koszt materiałów i robocizny był niższy niż zakładał projekt i wyniósł 14
900 PLN (3 311 EUR).
Pierwsza faza Projektu była niezwykle istotna dla wdrożenia systemu PICO. Właściwe
przeprowadzenie audytów, selekcji budynków, realizacja inwestycji oraz oszczacowanie korzyści energetycznych i finansowych jest podstawą do utworzenia i stabilnego
funkcjonowania mechanizmu umożliwiającego ciągłe przeprowadzanie inwestycji
energooszczędnościowych.
Drugim ważnym elementem były dyskusje okrągłego stołu przeprowadzone pomiędzy
listopadem 2003 a majem 2004 w Krakowie. Podczas spotkań system PICO został
zaprezentowany przedstawicielom władz lokalnych (m.in. Nowy Sącz, Bielsko-Biała,
Zakopane, Żywiec, Kraków), rządu, naukowcom, ekonomistom i lokalnym decydentom.
Dyskusje koncentrowały się przede wszystkim na problemach związanych z adaptacją
19
PICOLight
PICO do polskich warunków, takich jak tworzenie funduszy odnawialnych, tworzenie
systemu przepływu zaoszczędzonych środków oraz systemu zarządzania PICO.
Ogromne zainteresowanie systemem PICO wyraził A. Czerwinski, przedstawiciel Parlamentu, członek Sejmowej Komisji Energetyki. Zobowiązał się do zaprezentowania
systemu PICO na szczeblu rządowym oraz zainicjować proces legislacyjny, mający
umożliwić tworzenie miejskich i gminnych funduszy odnawialnych. Poseł jest jednocześnie prezesem Polskiej Sieci Energie Cites, co ułatwi szerokie rozpowszechnianie
rezultatów projektu PICOLight.
Finansowe i prawne aspekty utworzenia PICO w Polsce były szeroko omawiane i dyskutowane z Ministerstwem Środowiska i ekspertami z Wydziału Ekonomicznego Uniwersytetu Warszawskiego oraz Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju.
Po przeanalizowaniu wszystkich aspektów z partnerem naukowym AGH, ekspertami
ekonomicznymi i Regionalną Izbą Obrachunkową w Krakowie, Rada Miasta 29 czerwca 2004 r. podjęła Uchwałę w sprawie przeznaczenia środków pochodzących z
oszczędności uzyskanych ze stosowania projektu PICOLight.
Uchwała mówi, że wszelkie środki uzyskane z oszczędności energii elektrycznej w ramach projektu PICOLight przeznacza się na działania inwestycyjne prowadzące do
dalszych oszczędności energetycznych. Za wykonanie uchwały odpowiedzialny jest
Burmistrz Miasta. W schemacie przyjętym przez Miasto, Jordanów inwestuje w modernizację oświetlenia, uzyskane oszczędności są rejestrowane i inwestowane w kolejne
przedsięwzięcia energooszczędnościowe w kolejnych latach. Jednym z kluczowych
aspektów jest oszacowanie oszczędności energii. Podstawę stanowić będą rachunki
za energię elektryczną oraz monitoring zużycia energii. Realizacja inwestycji (procedura przetargowa, modernizacja, odbiór inwestycji), użytkowanie i utrzymanie nowego
systemu jest koordynowane przez Wydział Gospodarczy (WG). Decyzje dotyczące
przyszłych inwestycji będą podejmowane przez WG i będą musiały uzyskać akceptację
Burmistrza lub Rady Miasta (w zależności od wielkości inwestycji).
3.3
Kluczowe etapy tworzenia umowy PICO
Ponieważ wszystkie decyzje dotyczące inwestycji i zarządzania znajdują się w gestii
Wydziału Gospodarczego nie ma potrzeby podpisywania umowy PICO między poszczególnymi wydziałami. W zaproponowanym schemacie, WG inwestuje środki początkowe. Warunki ekonomiczne modernizacji przygotowywane są przez WG i zatwierdzane przez Burmistrza. Zaoszczędzone w wyniku modernizacji środki są rejestrowane, Decyzje dotyczące przyszłych inwestycji będą podejmowane przez WG i
będą musiały uzyskać akceptację Burmistrza lub Rady Miasta (w zależności od wielkości inwestycji).
W przypadku podejmowania uchwały dot. oszczędności energii, kluczowy aspekt stanowi wola polityczna Rady Miasta i Burmistrza. Jeśli brak jest świadomości ekologicznej oraz informacji na temat środowiskowych i zdrowotnych aspektów produkcji i wykorzystania energii oraz brak woli politycznej do podjęcia działań w tym zakresie to w zasadzie utworzenie systemu PICO nie będzie możliwe. Niezbędne jest dostarczenie
20
PICOLight
władzom lokalnym jasnej i szczegółowej informacji na temat potencjalnych zagrożeń
oraz oczywiście korzyści utworzenia PICO.
4
Rezultaty modernizacji
4.1
Wyniki ekonomiczne
Firma zewnętrzna Światłoprojekt przygotowała projekt modernizacji oświetlenia. Miasto
wybrało firmę Usługi Elektromontażowe – „INST-EL”, która na podstawie projektu zrealizowała inwestycję. Koszt modernizacji był niższy niż pierwotnie zakładany i wyniósł
14 900 PLN (3 311 EUR).
Szczegółowe informacje przedstawiono w tabelach poniżej.
Tabela 10. Rezultaty modernizacji oświetlenia w Ratuszu i Przedszkolu
Pomieszczenie
Moc zainstalowana
[kW]
Poziom oświetlenia E [lux]
Referat Finansowy
0,3
480
Skarbnik
0,2
550
Kasa
0,5
450
Referat Spraw Obywatelskich
0,5
515
Straż miejska
0,5
490
Wydział Gospodarczy
0,4
500
Sala w przedszkolu, parter
1.0
490
Sala w przedszkolu, 1 piętro
1.0
520
Modernizacja oświetlenia w wybranych pomieszczeniach Ratusza w Jordanowie (w
PLN):
Netto:
2,339.34
(2,854 z VAT)
Modernizacja oświetlenia w wybranych pomieszczeniach Przedszkola:
Netto:
2,337.98
(2,852.33 zVAT)
Tabela 11. Koszt materiałów - Ratusz:
Nazwa
Oprawa ODP1 Wega 2x36W
Oprawa OKW 2x36W
Świetlówka 36W Lumilux 04
Suma
Netto
71.34
70.36
7.48
Brutto
76.33
75.29
9.13
Ilość
16
34
101
Suma
1,221.28
2,559.86
922.13
4,703.27
21
PICOLight
Tabela 12. Koszt materiałów - Przedszkole
Nazwa
Oprawa OKW 2x36W
Świetlówka 36W Lumilux 04
Total
Netto
70.36
7.48
Brutto
75.29
9.13
Ilość
48
96
Suma
3,613.92
876,48
4,490.40
Koszt opraw uwzględnia rabat 13%
Koszt robocizny: 5,706.33
Koszt materiałów:
9,193.67
SUMA: 14,900 PLN (3,239 EUR)
Tabela 13. Porównanie inwestycji projektowanej i wykonanej rzeczywiście
Światłoprojekt
Oprawy źró- materiał robociszt.
dła
zna
szt.
UM
67
134
10850 3350
1000a)
Przedszko- 48
96
7200
4000
le
600a)
Razem materiał
Razem robocizna
RAZEM
elementy
Wykonano
Oprawy Źrószt.
dła
szt.
50
101
4.703,27 2.854,00
48
4.490,40 2.852,33
96
18050
Materiał robocizna
9193,67
8950
5706,33
27000
115
230
14.900
98
197
a) koszt demontażu starego oświetlenia
Już po wykonaniu modernizacji, pojawiło się pytanie, dlaczego zastosowano świetlówki
z zapłonnikami magnetycznymi a nie elektronicznymi. Specyfikacja inwestycji została
przygotowana przez firmę Światłoprojekt na podstawie ich doświadczenia oraz posiadanych danych. Firma stwierdziła, że świetlówki z balastem magnetycznym są bardziej
opłacalne. AGH dokonała własnych obliczeń przy wykorzystaniu arkusza LCC opracowanego przez Politechnico di Milano. Rezultat był odmienny. Zapłonniki elektroniczne
były bardziej ekonomiczne. Oszczędności przy ich zastosowaniu były większe i wyniosłyby 4079 EUR. Jednakże, początkowy koszt instalacji wynosił 4811EUR i był o 48%
wyższy niż koszt oświetlenia z zapłonnikami magnetycznymi. Okazało się to nie do
zaakceptowania przez urzędników miejskich.
22
PICOLight
Dane z 10 miesięcy funkcjonowania nowego oświetlenia zostały porównane z danymi
dla starego systemu przy zapewnieniu komfortu. Oszczędności finansowe wyniosły 9
400 PLN (łącznie z redukcją kosztów utrzymania systemu). Oszczędności te zostaną
przeznaczone na kolejne inwestycje energooszczędnościowe.
W przypadku części projektu PICOLight dotyczącej SW, obliczenia finansowe przeprowadzono w oparciu o analizę rachunków za energię elektryczną z okresu sierpień
2003 – grudzień 2004 i porównanie ich z danymi z lat poprzednich.
Oszczędności uzyskane dzięki modernizacji SW wyniosły 95.2 MWh czyli 48% poprzedniego zużycia energii. Oszczędności finansowe wyniosły 24 300 PLN (5 280
EUR).
Miasto Jordanów zdecydowało się przeznaczyć 25% tej kwoty na wspomnianą powyżej modernizację systemu grzewczego oraz inne prace energooszczędnościowe.
Fig. 12. Zużycie energii przez system wodociągowy w latach 2001-2004 (inwestycja zrealizowana w lipcu 2003)
miesięczne zużycie energii elektrycznej [MWh]
35
30
Modernizacja
Lipiec 2003
25
20
15
10
5
0
Styczeń
Luty
Marzec
Energia 2001
4.2
Kwiecień
Maj
Czerwiec
Energia 2002
Lipiec
Sierpień
Wrzesień
Energia 2003
Październik
Listopad
Grudzień
Energia 2004
Wyniki ekologiczne
Współczynnik emisji CO2 na jednostkę wyprodukowanej energii dla sektora energetycznego w Polsce przyjęto na poziomie 0.85 kg CO2/kWh (97% elektryczności produkowana jest z węgla w nieefektywnych zakładach energetycznych). Wg przeprowadzonych obliczeń, modernizacja oświetlenia pozwoli zredukować emisję CO2 o ok. 10
ton/r a modernizacja systemu wodociągowego - o 81 ton/r.
Redukcja emisji zanieczyszczeń została przedstawiona w poniższej tabeli.
23
PICOLight
Tabela 14. Redukcja emisji zanieczyszczeń w Jordanowie
Emitowana
substancja
Emisja jednost- Redukcja emisji - moderniza- Redukcja emisji - modernizakowa [kg/MWh] cja oświetlenia [kg/rok]
cja wodociągu [kg/rok]
CO2
850
10 000
81 000
CO
11.2
132.0
1066
SO2
9.7
114.0
923
NO2
4.0
47.2
381
4.3
Oddziaływanie projektu
Oczekuje się, że w wyniku realizacji projektu oraz modernizacji systemów oświetleniowych wzrośnie ogólna świadomość ekologiczna pracowników. Ponadto, przeprowadzono szkolenie dot. zarządzania energią i oszczędzania energii przy wykorzystaniu
podręcznika opracowanego przez FEWE pt. „Jak zarządzać energią i środowiskiem w
budynkach publicznych, Przewodnik dla władz lokalnych”. Jesteśmy przekonani, że
doświadczenie zgromadzone podczas realizacji projektu stanie się wartościowym źródłem wiedzy pomocnej w przygotowywaniu kolejnych inwestycji przyjaznych dla środowiska.
5
Zdobyta wiedza
Idea Wewnętrznych Kontraktów Wykonawczych w Instytucjach Publicznych nie jest
znana w Polsce, za wyjątkiem wąskiej grupy, głównie osób realizujących niniejszy projekt. Podobną inicjatywę usiłowano podjąć w Bielsku–Białej, gdzie utworzono fundusz
rewolwingowy dla inwestycji dot. termomodernizacji budynków publicznych oraz modernizacji oświetlenia ulicznego. Niestety, po dwóch latach funkcjonowania projekt został zamknięty, nim mógł przynieś wymierne korzyści. Powody były natury politycznej i
nie dotyczyły projektu jako samego.
Na podstawie doświadczeń realizacji programu pilotażowego można stwierdzić, że największe niebezpieczeństwo niepowodzenia projektu wiąże się z problemami natury
formalnej związanymi z uruchomieniem funduszu rewolwingowego.
Utworzenie PICO wymaga akceptacji Rady Miasta (czy innych zwierzchników), ponadto w instytucjach publicznych nie wydane środki nie mogą zostać przeniesione do następnego roku budżetowego.
W tej chwili w ramach budżetów jednostek nie ma możliwości tworzenia funduszy rewolwingowych (główną barierą jest tu konieczność rocznego wydatkowania środków),
a zasadniczą ideą funduszu rewolwingowego jest umożliwienie WIELOLETNIEGO gromadzenia środków pochodzących z oszczędności celem zebrania odpowiednich środków na kolejną inwestycję.
24
PICOLight
Jedną z możliwości rozwiązania tego problemu jest skorzystanie np. z gminnych funduszy ochrony środowiska, gdzie niewykorzystane środki mogą być przenoszone na
następne lata. Środki zgromadzone na funduszu rewolwingowym mogłyby zostać wykorzystane do przeprowadzenia większej liczby mniejszych inwestycji energooszczędnościowych.
Alternatywnym rozwiązaniem jest podjęcie uchwały budżetowej dot. wydatków na cele
inwestycji energooszczędnościowych w wysokości uwzględniającej np. zmniejszone
zużycie energii. Stosowna uchwała w sprawie przeznaczenia środków pochodzących z
oszczędności uzyskanych ze stosowania projektu PICOLight, została podjęta przez
Radę Miasta Jordanowa w dniu 29 czerwca 2004 r. Mówi ona, że wszelkie środki uzyskane z oszczędności energii elektrycznej w ramach projektu PICOLight przeznacza
się na działania inwestycyjne prowadzące do dalszych oszczędności energetycznych.
W przypadku podejmowania uchwały dot. oszczędności energii, kluczowy aspekt stanowi wola polityczna Rady Miasta i Burmistrza. Jeśli brak jest świadomości ekologicznej oraz informacji na temat środowiskowych i zdrowotnych aspektów produkcji i wykorzystania energii oraz brak woli politycznej do podjęcia działań w tym zakresie to w zasadzie utworzenie systemu PICO nie będzie możliwe. Niezbędne jest dostarczenie
władzom lokalnym jasnej i szczegółowej informacji na temat potencjalnych zagrożeń
oraz oczywiście korzyści utworzenia PICO.
Należy podkreślić, że środki, które można wykorzystać w systemie PICO są bardzo
ograniczone, zwłaszcza w niewielkich miejscowościach. W takiej sytuacji rozważać
można tylko niewielkie inwestycje, które nie są atrakcyjne dla inwestorów zewnętrznych. Z drugiej strony, dostępne są miękkie kredyty i pożyczki oferowane przez Ekofundusz, NFOŚiGW i Bank Ochrony Środowiska. Mogą one stanowić istotne źródło
finansowania inwestycji energooszczędnościowych w Polsce.
Ciekawym rozwiązaniem, które pojawiło się podczas dyskusji z władzami lokalnymi,
może być łączenie PICO z ESCO i środkami z funduszy ekologicznych. PICO stosowane byłoby do realizacji raczej niewielkich inwestycji o niskiej stopie zwrotu, które
inaczej nie byłyby wykonane. Inwestycje duże i kosztowne zlecane byłyby ESCO lub
realizowane ze środków funduszy ekologicznych.
Kolejnym potencjalnym źródłem finansowania może by Partnerstwo PublicznoPrywatne (PPP). Obecnie, trwają rozmowy na ten temat w zakresie wspomnianego
powyżej projektu GEF. Rozwiązanie to może by korzystne dla polskich gmin, ponieważ
wiele z nich nie może uzyskać kredytu na inwestycję z powodu 15% limitu dot. zadłużenia.
PICO należy traktować raczej jako instrument uzupełniający niż zastępujący kontraktowanie EPC. System ten może znaleźć swoją niszę w postaci wielu drobnych projektów inwestycyjnych, a także dla projektów o dłuższym czasie zwrotu niezbyt atrakcyjnych dla ESCO. PICO może również torować drogę kontraktowaniu usług energetycznych. Urzędy, które zapewniają odpowiednią infrastrukturę i know-how do przeprowadzenia projektów PICO są lepiej przygotowane do realizacji bardziej wymagających
projektów we współpracy z zewnętrznymi partnerami na zasadzie ESCO.
25
6
PICOLight
Rekomendacje
Przeprowadzona analiza wskazuje, że konieczna jest ogromna poprawa w zakresie
efektywności energetycznej na poziomie gminy:
-
Ponieważ gminy posiadają niewielkie budżety, konieczne jest stworzenie mechanizmu, który pozwoli na wybór optymalnych inwestycji z finansowego i technicznego punktu widzenia,
-
Każda inwestycja powinna być poprzedzona audytem energetycznym (tak jak w
przypadku modernizacji cieplnej),
-
Istnieje konieczność ustawicznego informowania i dokształcania urzędników
miejskich. Zaowocuje to lepszym zrozumieniem problemów dot. oszczędności
energii,
-
Procedury przetargowe powinny w większym stopniu uwzględniać efektywność
energetyczną,
-
Należy wprowadzić system motywacyjny promujący efektywność energetyczną,
-
Należy utworzyć listę zrealizowanych projektów i najlepszych przykładów,
-
Należy wspierać seminaria i publikacje skierowane do konkretnych grup odbiorców,
-
Korzyści i bariery dot. PICO i ESCO powinny być szeroko dyskutowane.
Odnośnie ostatniego punktu, powinien zostać przygotowany zestaw materiałów video.
Należałoby także utworzyć centrum doradczo-informacyjne.
W polskich warunkach system PICO jest bardzo obiecującym narzędziem. Wciąż jednak kilka barier musi zosta pokonanych, takich jak: trudności z utworzeniem funduszu
rewolwingowego lub wydzielenie w budżecie środków uzyskanych dzięki inwestycjom
energooszczędnościowym. Istniejące regulacje nie pozostawiają zbyt wiele swobody w
kształtowaniu budżetu.
Należy zmienić kilka zasad dot. księgowości:
•
Możliwość tworzenia osobnych rachunków na oszczędności uzyskane dzięki
inwestycjom energooszczędnościowym,
•
Możliwość przenoszenia środków między następującymi po sobie latami.
Z drugiej strony, konkurencję dla PICO może stanowić zlecanie na zewnątrz (outsourcing) różnych usług przez gminy, coraz bardziej popularne w Polsce. Jednakże, rosną
też obawy, że utrata kontroli nad jednostką może spowodować wzrost cen usług i inne
problemy. Biorąc pod uwagę te obawy, PICO wydaje się stanowić atrakcyjne rozwiązanie.
PICO to nowa idea, jej wprowadzenie w Jordanowie napotkało wiele problemów. Stanowi to wielkie wyzwanie dla miasta, i szansę dla innych w przyszłości. Mamy świadomość, że początki są zawsze trudne, ale wierzymy, że warto sprostać trudnościom
26
PICOLight
związanym z wprowadzeniem PICO w Polsce, ponieważ efektywność energetyczna
ma ogromny wpływ na wszystkie dziedziny ludzkiego życia.
Idea PICO została także zaproponowana na AGH. Władze Wydziału, dyrektorzy i eksperci z Wydziału Inwestycji AGH oraz przedstawiciele administracji kampusu uniwersyteckiego uczestniczyły w spotkaniach konsultacyjnych. Administracja AGH wyraziła
zainteresowanie wprowadzeniem systemu PICO na uczelni. Podkreślono, że jest to
bardzo dobre rozwiązanie szczególnie dla modernizacji cieplnej budynków kampusu.
Ostatnio uzyskany został grant uniwersytecki na analizę potencjalnych oszczędności.
Przeprowadzono badania cieplnych właściwości wybranych budynków. Głównym problemem pozostaje pozyskanie środków początkowych na inwestycję bazową. Drugą
barierę stanowi prawne umiejscowienie systemu PICO wewnątrz administracji AGH.
27
PICOLight
7
Aneks
7.1
List Regionalnej Izby Obrachunkowej z dnia 28 stycznia 2004
28
PICOLight
29
7.2
30
PICOLight
Uchwała Nr XVIII/115/2004 Rady Miasta Jordanowa z dnia 29
czerwca 2004 r. w sprawie przeznaczenia środków pochodzących
z oszczędności uzyskanych ze stosowania projektu PICOLight

PICOLight

Transkrypt

Podobne dokumenty

Lampa Axa Pico 30 Steady Auto 93917895SC AXA

Z A P R A S Z A M Y !!! NA IV TURNIEJ HALOWEJ PIŁKI NOŻNEJ

Zaproszenie

zał.2 do 165 fundusze strukturalne

sym001 - calabaza mysterio pico roly tykwa

„Szansa na miarę sukcesu”

Pies kiwaczek scooby doo - PIE1

Jordanów – miejsca upamiętniające walki o wzgórza k. Jordanowa i