Vadym Vasyutynskyy

NOWA
UKRAINA
Zeszyty historyczno-politologiczne
14/2014
Kraków–Przemyśl 2014
Nowa Ukraina / New Ukraine
RADA NAUKOWA: Andrzej Banach (Kraków), Paul Best (New Haven, CT), Aleksander
Bobko (Rzeszów–Kraków), David Borgmeyer (Saint Louis, MO), Zdzisław Budzyński
(Rzeszów–Przemyśl), Andrzej Chojnowski (Warszawa), Andrzej Chwalba (Kraków–
Przemyśl), Jan Draus (Rzeszów–Przemyśl), Roman Drozd (Słupsk), Piotr Franaszek
(Kraków–Przemyśl), Mark von Hagen (Tempe, AZ), John-Paul Himka (Edmonton,
AB), Aleksandra Hnatiuk (Warszawa–Kijów), Illja Kononow (Łuhańsk), Anatolij Kruhłaszow (Czerniowce–Wilno), Hiroaki Kuromiya (Bloomington, IN), Jacek Lubecki (Statesboro, GA), Andrzej Nowak (Kraków–Warszawa), Vasilij Orłyk (Kirowohrad–Perejasław Chmielnicki), Roman Solchanyk (Los Angeles, CA), Andrzej Leon Sowa (Kraków), Stanisław Sroka (Kraków), Stanisław Stępień (Przemyśl), Frank Sysyn (Toronto, ON), Jerzy Tomaszewski (Warszawa), Wadym Wasiutynśkyj (Kijów), Leonid
Zaszkilniak (Lwów).
REDAKCJA: Jarosław Moklak (redaktor naczelny, Kraków–Przemyśl), Ola Kich-Masłej
(sekretarz redakcji, Kraków), Piotr Bajor (sekretarz redakcji, Kraków–Przemyśl), Tarik
Cyril Amar (New York, NY), Piotr Andrusieczko (Poznań), Anna Babiak (Kraków),
Jan Jacek Bruski (Kraków), Grzegorz Demel (Kraków), Marta Dyczok (London, ON),
Dawid Gacek (Kraków), Dmytro Kobrynśkyj (Kijów), Agnieszka Korniejenko (Kraków–Przemyśl), Paweł Krupa (Kraków–Przemyśl), Evhen Ladna (Toronto, ON), Torsten Lorenz (Berlin–Praha), Paweł Markiewicz (Kraków–Boston, MA), Marian Mudryj
(Lwów), Jan Pisuliński (Rzeszów), Diana Reilly (New York, NY).
KOREKTA: Irena Spolska-Oniszko
PROJEKT OKŁADKI: Jarosław Moklak
FOT. NA OKŁADCE: Piotr Bajor, barykada na Placu Europejskim w Kijowie
Zgodnie z wytycznymi MNiSW lista recenzentów publikowana jest na stronie internetowej
Publikacja dofinansowana ze środków przeznaczonych na działalność statutową Wydziału
Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
Publikacja dofinansowana przez Państwową Wyższą Szkołę Wschodnioeuropejską w Przemyślu
Redakcja nie zawsze identyfikuje się z poglądami autorów artykułów publikowanych
w „Nowej Ukrainie”
WYDAWCA: Instytut Historii UJ, Instytut Stosunków Międzynarodowych PWSW
Copyright © by Nowa Ukraina. Zeszyty historyczno-politologiczne, Kraków–Przemyśl 2014
I S S N 1 8 9 5 –7 8 9 7
ADRESY REDAKCJI:
Uniwersytet Jagielloński
Instytut Historii
ul. Gołębia 13
31–007 Kraków, PL
Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska
Instytut Stosunków Międzynarodowych
ul. Tymona Terleckiego 2
37–700 Przemyśl, PL
mailto: n o w a u k r a i n a @ g m a i l . c o m
skype: n o w a u k r a i n a
www.nowaukraina.org
Nowa Ukraina. Zeszyty historyczno-politologiczne, 14/2014
HISTORIA I HISTORIOGRAFIA
Paweł Krokosz, Rosyjskie „nie” dla „praw i wolności” narodu ukraińskiego
w XVIII w. (2).. .............................................................................................................. 5
Микола Дорошко, Історико-політичні передумови виникнення
проблеми Криму в українсько-російських відносинах ........................................ 17
Лариса Годунова, До питання встановлення російського контролю
над фінансами Лівобережної України: в інтерпретаціях історіографічних
джерел кінця XVII – початку XIX ст. .................................................................. 29
Юрій Телячий, Українська інтелігенція в національно-визвольному
русі за часів російського Тимчасового уряду (березень – червень 1917 р.) ..... 37
Ірина Василик, Сторінки української адвокатури в історичній
ретроспективi. .......................................................................................................... 45
Олександра Стасюк, Україно-польські взаємини в світлі документів
ОУН періоду Другої світової війни ........................................................................ 55
Роман Грицьків, Польська комуністична історіографія Української
Повстанської Армії ........................................................................ 63
Paweł Markiewicz, Ukrainian Historical Memories and Interpretations:
Volhynia 1943 and Operation ‘Vistula’ 1947 ............................................. 77
Jarosław Moklak, Yuliian Tarnovych (1903–1977) as Historian .................. 87
POLITOLOGIA
Piotr Bajor, Uwarunkowania i rozwój sytuacji demograficznej Ukrainy po
1991 r. ........................................................................................................................... 93
Magdalena Maciąg, Trudna i długa droga Ukrainy do NATO ................... 103
Маргарита Чабанна, Визначення диспропорційності представництва
українських парламентських партій у контексті індексування
інституційних засад демократії ......................................................................... 113
EMIGRACJA
Jarosław Moklak, Z dziejów emigracji chłopskiej do Ameryki Południowej.
Politycy ukraińscy wobec tzw. gorączki brazylijskiej w debatach sejmu galicyjskiego, 1895-1896 .......................................................................................................127
Paweł Trefler, Ukraińcy w Argentynie w latach 1947–2013 ........................ 137
SLAWISTYKA
Оксана Блашків, Українські вчені у американській славістиці середини
20 століття: приклад Дмитра Чижевського .................................................. 149
GOSPODARKA I NAUKA
Tomasz Filozof, Skorowidze i księgi adresowe jako źródło do poznania
struktury gospodarczej Galicji Wschodniej (Wykaz firm i podmiotów
gospodarczych branży naftowej w 1912 r.) ............................................................. 159
Renat Rizhniak, The Development of Academic and Technological Computerization of Education at the Institute of Cybernetics of Ukraine in the Late
20th — Early 21st Century ......................................................................................... 171
New Ukraine. A Journal of History and Politics, 14/2014
HISTORY AND HISTORIOGRAPHY
Krokosz, Paweł. A Russian „No” for the „Rights and Freedoms” of the
Ukrainian People in the 18th Century (2).................................................................... 5
Doroshko, Mykola. Historical and Political Preconditions of the Crimean
Problem in Ukrainian-Russian Relations .................................................................. 17
Godunova, Larysa. On Establishing Russian Control over Finance System
of the Left-Bank Ukraine: Historiographical Interpretations of the Late 17th —
Early 19th Centuries .................................................................................................. 29
Teliachyi, Yurii. Ukrainian Intelligentsia in the National-Liberation Movement during the Russian Provisional Government Period (March–June 1917) .... 37
Vasylyk, Iryna. Pages of History regarding the Ukrainian Bar from the Historical Perspective ....................................................................................................... 45
Stasiuk, Oleksandra. Ukrainian-Polish Mutual Relations in Light of Documents of OUN from the Second World War Period ................................................. 55
Hrytskiv, Roman. Polish Communist-Era Historiography and the Ukrainian Insurgent Army ...................................................................................................... 63
Markiewicz, Paweł. Ukrainian Historical Memories and Interpretations:
Volhynia 1943 and Operation ‘Vistula’ 1947 ............................................. 77
Moklak, Jarosław. Yuliian Tarnovych (1903–1977) as Historian ................. 87
POLITICAL SCIENCE
Bajor, Piotr. The Determinants and Development of the Demographic Situation in Ukraine after 1991 .......................................................................................... 93
Maciąg, Magdalena. The Difficult and Long Way for Ukraine to NATO .. 103
Chabanna, Margaryta. Definition of Disproportionate Representation of
Ukrainian Parliamentary Parties in the Context of Indexing of Institutional
Foundations of Democracy........................................................................................ 113
EMIGRATION
Moklak, Jarosław. From the History of Peasant Emigration to South America. Ukrainian Politicians in Relation to the so-called “Brazilian Fever” in the Galician Parliament Debates, 1895–1896 .....................................................................127
Trefler, Paweł. Ukrainians in Argentina in the Period from 1947 to 2013 ..... 137
SLAVIC STUDIES
Blashkiv, Oksana. Ukrainian Scholars in American Slavic Studies during
the 1950s: the Case of Dmytro Chyzhevsky ............................................................. 149
ECONOMY AND SCIENCE
Filozof, Tomasz. Indexes and Address Books as a Source for Understanding
the Economic Structure in Eastern Galicia: The List of Companies and Entities of the
Oil Industry in 1912..................................................................................................... 159
Rizhniak, Renat. The Development of Academic and Technological Computerization of Education at the Institute of Cybernetics of Ukraine in the Late
20th — Early 21st Century ......................................................................................... 171