D - Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

Sygn. akt II AKa 16/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 11 marca 2015r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: SSA – Marek Czecharowski (spr.)
Sędziowie: SA – Maria Żłobińska
SO (del.) – Dorota Tyrała
Protokolant: – sekr. sąd. Łukasz Jachowicz
przy udziale Prokuratora Jacka Pergałowskiego
po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2015 r.
sprawy D. K. (1) oskarżonego z art. 258 § 2 k.k., art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. oraz M. B. i P. B.
oskarżonych z art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.
na skutek apelacji, wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie
z dnia 26 września 2014 r. sygn. akt XVIII K 363/12
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę oskarżonych D. K. (1), M. B. i P. B. przekazuje Sądowi
Okręgowemu w Warszawie do ponownego rozpoznania; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw.
K. J. – Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) zł w tym 23% VAT za
obronę z urzędu wykonywaną przed Sądem Apelacyjnym.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 26 września 2014 r. (sygn. akt XVIII K 363/12) Sąd Okręgowy w Warszawie uniewinnił D. K. (1),
M. B. i P. B. od popełnienia zarzucanych im czynów polegających na tym, że D. K. (1):
I. w okresie od października 2002 roku do grudnia 2003 roku w W. i P. brał udział w związku o charakterze zbrojnym
mającym na celu popełnianie przestępstw takich jak zabójstwa, wymuszenia rozbójnicze, napady rabunkowe, obrót
bez wymaganego zezwolenia środkami odurzającymi i psychotropowymi, zabór w celu przywłaszczenia samochodów i
obrót takimi pojazdami, wprowadzenie do obrotu finansowego środków w postaci korzyści majątkowych uzyskanych
z czynów zabronionych,
to jest czynu z art. 258 § 2 k.k.
II. w okresie od 11 grudnia 2002 roku do dnia 18 grudnia 2003 roku w W. przyjął od J. R. (1) pieniądze w kwocie
25.000 zł. podejmując z nim wspólnie i w porozumieniu czynności w postaci zainwestowania tej kwoty w działalność
podmiotu gospodarczego spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. przy ul. (...), mając na celu udaremnienie lub
znaczne utrudnienie stwierdzenia, że środki te pochodzą z czynu zabronionego polegającego na uzyskaniu korzyści
majątkowych z wprowadzenia do obrotu środków odurzających i substancji psychotropowych w znacznych ilościach
popełnionym przez D. K. (2), P. B., M. B., J. R. (1) w P. w okresie od kwietnia 1997 roku do stycznia 2003 roku, przy
czym czynu tego dopuścił się działając w zorganizowanej grupie mającej na celu popełnianie przestępstw i uczynił
sobie z tego procederu stałe źródło dochodu,
to jest czynu z art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.
III. w okresie od 11 grudnia 2002 roku do dnia 18 grudnia 2003 roku w W., działając wspólnie i w porozumieniu
z P. B., J. R. (1), mając na celu udaremnienie lub znaczne utrudnienie stwierdzenia, że środki finansowe w postaci
25.000 zł. pochodzą z czynu zabronionego, polegającego na uzyskaniu korzyści majątkowych z wprowadzenia do
obrotu środków odurzających i substancji psychotropowych w znacznych ilościach, popełnionego w P. w okresie od
1997 roku do stycznia 2003 roku, zainwestował tą kwotę w działalność podmiotu gospodarczego - spółki (...) sp. z
o.o. z siedzibą w W. przy ul. (...), przy czym czynu tego dopuścił się działając w zorganizowanej grupie mającej na celu
popełnianie przestępstw,
to jest czynu z art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.
IV. w okresie od 11 grudnia 2002 roku do dnia 18 grudnia 2003 roku w W., działając wspólnie i w porozumieniu z
M. B., J. R. (1), mając na celu udaremnienie lub znaczne utrudnienie stwierdzenia, że środki finansowe w postaci
25.000 zł. pochodzą z czynu zabronionego, polegającego na uzyskaniu korzyści majątkowych z wprowadzenia do
obrotu środków odurzających i substancji psychotropowych w znacznych ilościach, popełnionego w P. w okresie od
1997 roku do stycznia 2003 roku, zainwestował tą kwotę w działalność podmiotu gospodarczego - spółki (...) sp. z
o.o. z siedzibą w W. przy
ul. (...), przy czym czynu tego dopuścił się działając w zorganizowanej grupie mającej na celu popełnianie przestępstw,
to jest czynu z art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.
Kosztami sądowymi obciążył Skarb Państwa nadto rozstrzygnął o dowodach rzeczowych oraz zasądził od Skarbu
Państwa wynagrodzenie dla występującego z urzędu obrońcy osk. M. B..
Apelację od powyższego wyroku, skarżąc wyrok w całości na niekorzyść wszystkich oskarżonych wniósł prokurator.
Zarzucił wyrokowi:
I. obrazę przepisów prawa procesowego mającą mieć wpływ na treść zapadłego orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. polegającą na
dowolnej ocenie dowodu z zeznań J. R. (1) z naruszeniem zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego,
skutkujące przyjęciem, iż D. K. (1) nie dopuścił się czynów zarzucanych mu w punktach I i II, zaś M. B. i P. B.
odpowiednio w punkach III i IV, podczas gdy prawidłowa ocena tego dowodu prowadzi nieuchronnie do wniosku
przeciwnego;
II. obrazę przepisów prawa procesowego mogącą mieć wpływ na treść zapadłego orzeczenia, tj. art. 366 § 1 k.p.k. i
art. 410 k.p.k. polegającą na nie wyczerpaniu w pełni inicjatywy dowodowej poprzez nie przeprowadzenie dowodów
z przesłuchania w charakterze świadków D. P. i S. D.;
III. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający mieć wpływ na jego treść, a polegający
na niesłusznym uznaniu, iż całokształt dowodów ujawnionych na rozprawie nie pozwala na przyjęcie, iż oskarżeni D.
K. (1), M. B. i P. B. dopuścili się zarzucanych im czynów, podczas gdy dokładna analiza całego zebranego materiału
dowodowego prowadzi bezsprzecznie do wniosku przeciwnego
wnosząc o
uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja prokuratora jest w pełni zasadna i dlatego należało uchylić wyrok uniewinniający
oskarżonych i sprawę przekazać Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.
Już w tym miejscu zwrócić należy uwagę Sądu I instancji na możliwość wykorzystania w toku ponownego
procedowania dyspozycji art. 442 § 2 k.p.k. pozwalającej na poprzestanie na ujawnieniu dowodów, które nie miały
wpływu na uchylenie wyroku.
Zasadniczą przyczyną uchylenia zaskarżonego orzeczenia jest zdaniem Sądu Apelacyjnego niewłaściwa interpretacja
przepisu art. 299 k.k. z punktu widzenia wymogu wskazania „pochodzenia korzyści związanych z popełnieniem czynu
zabronionego”, a mówiąc wprost wskazania tzw. czynu pierwotnego lub używając innego określenia czynu bazowego.
Sąd Okręgowy analizując szczegółowo zeznania świadka koronnego J. R. (1) i w ogromnej mierze dając wiarę jego
depozycjom nazbyt rygorystycznie interpretuje wspomniany wymóg, kwestionując precyzję zeznań świadka w kwestii
źródła pochodzenia środków zainwestowanych wespół z osk. D. K. w powołaną (w wyniku wcześniejszych uzgodnień
ze wszystkimi oskarżonymi w przedmiotowej sprawie) spółkę o nazwie (...) sp. z o.o.
Zasadnie skarżący przywołuje w tym względzie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2013 r. sygn. akt III KK
455/12 – LEX nr 1321751, który „zakreśla” skalę niezbędnych ustaleń dla przyjęcia spełnienia znamienia pochodzenia
wartości majątkowych stanowiących brudne pieniądze.
W konsekwencji tego zasadnie kwestionuje argumentację Sądu Okręgowego wskazującą na fakt nieprawomocnego
uniewinnienia oskarżonych występujących w przedmiotowej sprawie od popełnienia zarzucanych im czynów
polegających właśnie na uczestnictwie w obrocie środkami odurzającymi w innym toczącym się postępowaniu (sprawa
VIII K 438/05 Sądu Okręgowego w Warszawie).
Pomijając kwestię wymogu szczegółowości ustaleń, o których mowa w cytowanym wyżej orzeczeniu Sądu Najwyższego
i zakresu autonomii orzekania sądu (art. 8 k.p.k.) należy odnotować, że wyrok uniewinniający tych oskarżonych w
istotnym dla przedmiotowej sprawy zakresie nie ostał się w postępowaniu odwoławczym i sprawa została przekazana
do ponownego rozpoznania.
Odnosząc się zaś do cytowanych przez oskarżonego P. B. w jego odpowiedzi na apelację prokuratora (pismo z dnia
10 marca 2015 r.) fragmentów zeznań J. R., z których wynika rzekomy zamiar zainwestowania w powoływana spółkę
„legalnych pieniędzy” należy zwrócić uwagę na całość zeznań tego świadka na temat planowanych przedsięwzięć przy
tworzeniu i dalszych planach rozwoju firmy (...). Nie bez znaczenia będzie też ocena jakimi to legalnymi źródłami
dochodu dysponowali w owym czasie oskarżeni sięgając np. do ich własnych oświadczeń na ten temat choćby w
protokołach przesłuchań.
Również w odniesieniu do zarzutu z art. 258 § 2 k.k. stawianego osk. D. K. – Sąd Apelacyjny stwierdza, iż Sąd Okręgowy
ocenił zebrane w tym zakresie dowody nie bacząc na realia dotyczące przestępczości zorganizowanej. Rozstrzygnięcie
co do tego zarzutu razi nie tylko zignorowaniem dowodu z zeznań świadka koronnego i innych wypowiadających się
na ten temat świadków, ale i błędną oceną wyjaśnień na ten temat samego oskarżonego.
W toku ponownego rozpoznania sprawy Sąd I instancji winien dokonać dokładnej oceny zeznań św. J. R. z punktu
widzenia niezbędnych ustaleń w zakresie koniecznych elementów dotyczących przestępstwa pierwotnego. Oczywiście
bacząc na znaczenie dla rozstrzygnięcia o ewentualnej odpowiedzialności oskarżonych zmieniającego się stanu
prawnego. Winien też rozważyć potrzebę poszerzenia materiału dowodowego o zeznanie przywołanych w apelacji D.
P. i S. D.. Konieczne też będzie krytyczne doniesienie się do zeznań św. A. T..
Wypracowane tą drogą rozstrzygnięcie winien uzasadniać sporządzając niekoniecznie tak obszerne pisemne motywy,
które zawierają sporo powtórzeń i nie zawsze istotne dla sprawy odniesienia.
Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku zasądzając przy tym na rzecz
obrońcy osk. M. B. występującego z urzędu należne honorarium za udział w postępowaniu
odwoławczym.