Metadane scenariusza

1. Społeczeństwo feudalne
a. 1. Cele lekcji
i. a) Wiadomości
Po przeprowadzonej lekcji uczeń:
1) wie, co to był feudalizm, zna jego genezę,
2) zna strukturę społeczeństwa feudalnego,
3) zna pojęcia: wasal, senior, beneficjum, inwestytura, oficjalista, felonia, immunitet.
ii. b) Umiejętności
Po przeprowadzonej lekcji uczeń:
1) potrafi narysować schemat piramidy feudalnej,
2) rozumie genezę społeczeństwa feudalnego oraz przemiany społeczno-gospodarcze w dobie
wczesnego średniowiecza,
3) umie pracować w zespole.
b. 2. Metoda i forma pracy
pogadanka (rozmowa nauczająca)
dyskusja
praca z podręcznikiem
praca w grupach
c. 3. Środki dydaktyczne
podręcznik
piramida feudalna
rekwizyty (przygotowane wcześniej do przedstawienia) – kawałek noża, pierścień, stroje
d. 4. Przebieg lekcji
i. a) Faza przygotowawcza
1. Nauczyciel sprawdza, czy uczniowie przynieśli zadane wcześniej rekwizyty do przedstawienia.
Określa przebieg lekcji.
2. Przypomina uczniom pojęcie feudalizmu. Podaje definicję do zeszytów. Opisuje system
zależności feudalnej. Wyjaśnia stosunki panujące pomiędzy seniorem a wasalem.
ii. b) Faza realizacyjna
1. Uczniowie przygotowują się do krótkiego przedstawienia – uroczystej inwestytury. Wybierają
spośród siebie dwie osoby, z których jedna będzie odgrywała postać wasala a druga seniora.
Zapoznają się, na podstawie podręcznika, z przebiegiem inwestytury. Dwie osoby biorące
udział w przedstawieniu zakładają stroje. Wychodzą na środek klasy: wasal staje przed panem z
opuszczonymi wzdłuż tułowia rękami, senior nakłada na poddanego dłonie, a ten wypowiada
słowa przysięgi: Słuchaj, mój panie! Będę ci oddany i wierny a wierność zachowam za ziemie,
jakie dzierżę nadane przez ciebie i sprawiedliwie wypełnię powinności i obowiązki, którem ci
winien. Tak mi dopomóż Bóg i jego święci. Lennik składa hołd seniorowi a ten wręcza mu
symbole władzy nad lennem: kawałek noża oraz pierścień.
2. Następnie nauczyciel wyjaśnia, w jaki sposób mogło dojść do zerwania zależności lennej
poprzez naruszenie kontraktu – felonia.
iii. c) Faza podsumowująca
Uczniowie wypełniają schemat piramidy feudalnej narysowanej na tablicy i przerysowują go do
zeszytów.
e. 5. Bibliografia
1. Burda B., Halczak B., Józefiak R. Roszak A., Szymczak M., Historia 1. Część II. Zakres
rozszerzony, Gdynia, Operon 2004.
2. Manteuffel T., Historia Powszechna. Średniowiecze, Warszawa, PWN 1999.
f. 6. Załączniki
i. Zadanie domowe
Co oznaczała w praktyce zasada: Wasal mojego wasala nie jest moim wasalem? (pisemnie)
g. 7. Czas trwania lekcji
45 minut
h. 8. Uwagi do scenariusza
Lekcja dla I klasy liceum ogólnokształcącego.