JP Weber Insight
Transkrypt
JP Weber Insight
supporting decision makers JP Weber Insight 4/2012 Newsletter dla naszych klientów, partnerów i przedstawicieli mediów Rynek 39/40 50-102 Wrocław Phone +48 71 36 99 630 Fax +48 71 36 99 639 Aleje Jerozolimskie 65/79 00-697 Warszawa Phone +48 22 630 66 22 Fax +48 22 630 66 23 Unter den Linden 10117 Berlin Phone +49 (30) 2092 4270 Fax +49 (30) 2092 4343 Wyłączenie odpowiedzialności cywilnej Niniejszy biuletyn nie zastępuje indywidualnego doradztwa prawnego Wydanie biuletynu nie oznacza przyjęcia przez nas odpowiedzialności cywilnej. Szanowni Państwo, Mamy przyjemność zaprezentować kolejne wydanie „JP Weber Insight”. Znajdziecie w nim Państwo artykuły z obszarów prawa, podatków, Corporate Finance oraz inwestycji bezpośrednich. W niniejszym wydaniu przyjrzymy się zasadom i metodom wyceny przedsiębiorstw oraz nowym regulacjom dotyczącym podatku od towarów i usług. Przybliżymy rolę porozumienia w relacji pracodawcy ze związkiem zawodowym oraz przedstawimy wyniki badania opinii inwestorów japońskich na temat klimatu inwestycyjnego w Polsce. Końcówka roku obfitowała w liczne wydarzenia. Nasi prelegenci poprowadzili ciekawe bloki tematyczne na kilku konferencjach, w tym podczas misji gospodarczej z Prezydentem Dutkiewiczem do Monachium. Grupa JP Weber zyskała nowego Partnera. O tym wszystkim, a także o współpracy z globalnym klientem piszemy w sekcji JP Weber Inside. Z okazji nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia oraz Nowego Roku, życzymy Państwu radości, odpoczynku w gronie najbliższych oraz sukcesów w nadchodzącym 2013 roku. Z wyrazami szacunku, Zespół JP Weber W numerze 5 Prawo Relacje pracodawcy ze związkiem zawodowym i rola porozumienia pomiędzy nimi 6 Podatki Zmiany w podatku VAT 8 Corporate Finance Wycena przedsiębiorstwa – pomiar faktów czy wizji? 10 Inwestycje bezpośrednie Klimat inwestycyjny w Polsce w opinii inwestorów japońskich JP Weber Insight | wydanie 4/2012 supporting decision makers 2 JP Weber Inside Newsletter Konferencja: Współpraca regionalna odpowiedzią na kryzys W dniach 04-05.12.2012 we Wrocławiu odbyła się trzecia doroczna konferencja projektu Autonet, skierowana do firm z branży motoryzacyjnej. Prelegenci z firmy JP Weber – Jędrzej Piechowiak oraz Łukasz Czajkowski, przedstawili uczestnikom propozycje rozwiązań w zakresie możliwości szybszej i efektywniejszej realizacji inwestycji przemysłowych, kompleksowego podejścia do reorganizacji i optymalizacji finansowo-organizacyjnej przedsiębiorstwa oraz po- prawy efektywności energetycznej firm. W ramach dyskusji, związanej z prelekcjami oraz sytuacją sektora motoryzacyjnego w Polsce, JP Weber zostało zaproszone przez organizatora konferencji – Dolnośląską Agencję Współpracy Gospodarczej – do głębszej współpracy nad nowo planowanymi działaniami, nakierowanymi na tworzenie inicjatywy kooperacyjno-klastrowej wśród firm motoryzacyjnych, działających na Dolnym Śląsku. Misja Monachium 21.11.2012 firma JP Weber uczestniczyła w Misji Miasta Wrocław do Monachium. Wraz z Agencją Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej (ARAW), AHK Polska oraz Prezydentem Dutkiewiczem zaprezentowaliśmy potencjał inwestycyjny i innowacyjny regionu Wrocławia. Jędrzej Piechowiak – Partner Zarządzający Grupy JP Weber, przedstawił prawne i podatkowe aspekty prowadzenia działalności w Polsce. Program spotkania zawierał również bogaty blok tematyczny adresowany do firm polskich zainteresowanych inwestowaniem w Bawarii oraz możliwość zaprezentowania się przez te firmy. Nowy Partner w Grupie JP Weber W listopadzie 2012 do Grupy JP Weber dołączyła Elżbieta Henn. Objęła stanowisko Associate Partnera, odpowiedzialnego za Corporate Finance i restrukturyzacje finansowe. Swoje bogate doświadczenie w dziedzinie finansowania działalności przedsiębiorstw, finansowania inwestycji oraz restrukturyzacji finansowej zdobyła w trakcie wieloletniej pracy na stanowiskach mene- JP Weber Insight | wydanie 4/2012 dżerskich w PKO BP SA, Bank Zachodni WBK SA, czy Citi Handlowy SA. Obsługiwała klientów korporacyjnych o najróżniejszych profilach i skali działalności, z wielu branż, takich jak nieruchomości, produkcja, czy energetyka. Finansowała fuzje i przejęcia. Przez ostatnie 4 lata pełniła funkcję Dyrektora Regionalnego Południowo-Zachodniego Centrum Biznesowego w Alior Banku. supporting decision makers 3 JP Weber Inside Newsletter Nowa strategia Grupy Seco / Warwick we współpracy z JP Weber 23.10.2012 w Warszawie odbyła się konferencja prasowa, podczas której prezes Grupy Seco/Warwick – Paweł Wyrzykowski, ogłosił nową globalną strategię firmy. Kompleksowa strategia rozwoju, przygotowana została we współpracy z firmą doradczą JP Weber. Nowa strategia zakłada uporządkowanie struktury Grupy Seco/Warwick, jej wzrost organiczny oraz akwizycję. Firma ma być zarządzana w ramach holdingu z jednej centrali w Polsce. Cele strategiczne zakładają 4-letni horyzont czasowy. Do 2016 roku, Seco/Warwick zamierza potroić przychody – do miliarda złotych, utrzymując rentowność netto na poziomie 6-7 proc. opracowania strategicznego biznes planu i założeń finansowych. Na poziomie wdrożeniowym JP Weber doradza w kwestiach połączenia zakładów Seco Warwick S.A. i Seco/Warwick Thermal w Polsce, a także opracowania struktur holdingowych do zintegrowanego zarządzania oraz wdrożenia kluczowych procedur na poziomie globalnym. „Bardzo cenimy sobie firmę JP Weber jako partnera. Współtworzone przez nich założenia strategiczne udało się już wdrożyć w wielu obszarach i w bardzo krótkim czasie” – mówi prezes Wyrzykowski. Więcej informacji znaleźć można na portalu Pulsu Biznesu i TVN CNBC. Firma JP Weber wspiera Zarząd Grupy w zakresie Konferencja Compliance w praktyce podmiotów regulowanych 26.10.2012 odbyła się Ogólnopolska Konferencja Compliance zorganizowana przez Stowarzyszenie Compliance Polska. Tomasz Walkiewicz – Associate Manager, wraz z Jarosławem Nowackim – Associate JP Weber Insight | wydanie 4/2012 z kancelarii JP Weber poprowadzili blok na temat zmian w europejskich regulacjach, które w najbliższym czasie będą miały kluczowy wpływ na bieżącą działalność polskich firm inwestycyjnych. supporting decision makers 4 Prawo i Podatki, Rachunkowość Newsletter Prawo Relacje pracodawcy ze związkiem zawodowym i rola porozumienia pomiędzy nimi Obowiązujące na gruncie polskiego prawa przepisy w zakresie relacji związku zawodowego i pracodawcy (Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. Nr 78, poz. 483 z ze. zm. oraz ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 z ze. zm.) prowadzą do wniosku, że niezmiernie istotne jest to, by tuż po utworzeniu na terenie zakładu pracy związku zawodowego, pomiędzy pracodawcą a związkiem zawodowym zostało sformułowane na piśmie i wcielone w życie odpowiednie porozumienie. Ta wewnątrzzakładowa regulacja stanowić bowiem będzie nie tylko uszczegółowiony katalog praw i obowiązków zarówno związku zawodowego, jak i pracodawcy, ale także nie będzie pozostawiała wątpliwości co do zasad współpracy pomiędzy pracodawcą a związkiem zawodowym. W praktyce różnego rodzaju trudności nastręcza kwestia swobody działalności związków zawodowych na terenie zakładu pracy. Co do zasady bowiem pracodawca nie powinien jej ograniczać ponad konieczną potrzebę wynikającą z obowiązującej organizacji pracy. Przykładowo z jednej strony pracodawca powinien stworzyć możliwość eksponowania symboli i materiałów informacyjnych organizacji związkowych. Z drugiej jednak strony pracodawca, w ramach swych kompetencji kierowniczych, jest uprawniony do uregulowania porządku na podległym sobie terenie. Wobec tego, pomimo swobody działalności związków zawodowych, dopuszczalnym wydaje się wprowadzenie zakazu oklejania m.in. maszyn i pomieszczeń materiałami niezwiązanymi z pracą, pod warunkiem, że zakaz ten nie będzie miał charakteru dyskryminacyjnego i dotyczyć będzie wszelkich prywatnych materiałów, tj. np. naklejek klubów sportowych. JP Weber Insight | wydanie 4/2012 W kontekście powyższego należy jednak podkreślić, że pracodawca nie może ograniczać swobody działalności związkowej pod pretekstem dbałości o porządek w zakładzie pracy. W tej materii obowiązuje dyrektywa in dubio pro libertate, co w tym konkretnym przypadku oznacza, że jeżeli pewne formy aktywności związkowej nie zostały zakazane ustawą, regulaminem pracy, czy porozumieniem pomiędzy pracodawcą a związkiem zawodowym, to należy je uznać za legalne i dopuszczalne. Mając zatem na uwadze fakt, że ustawowe regulacje są w tej kwestii nader lakoniczne, za optymalne należy uznać rozwiązanie, w którym pracodawca i organizacje związkowe w porozumieniu zbiorowym (np. układzie zbiorowym pracy albo porozumieniu obligacyjnym) określą szczegółowo wewnątrzzakładowe reguły współdziałania (np. w jaki sposób i na jakich zasadach zostaną udostępnione pomieszczenia i urządzenia techniczne przeznaczone do wykonywania działalności związkowej, wyznaczone zostaną miejsca i zasady publikowania informacji związkowych na tablicach informacyjnych, wyznaczone zostaną miejsca, gdzie mogą być eksponowane symbole i materiały związkowe, zasady i czas wykonywania czynności związkowych, udzielania zwolnień na wykonywanie doraźnych czynności, w jaki sposób i na jakich zasadach mają wstęp na teren zakładu pracy doradcy i goście związku zawodowego etc.). Brak kompleksowego uregulowania (tj. nieograniczonego wyłącznie do udostępnienia pomieszczeń potrzebnych do prowadzenia działalności związkowej), wzajemnych zasad współpracy pomiędzy związkiem zawodowym a pracodawcą, jest istotne nie tylko z punktu widzenia możliwości wszczęcia przez związek zawodowy sporu zbiorowego (spór zbiorowy może dotyczyć m.in. zagadnień związanych z prawami i wolnościami pracowników lub supporting decision makers 5 Prawo i Podatki, Rachunkowość Newsletter innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych), ale także z punktu widzenia odpowiedzialności karnej za utrudnianie wykonywania działalności związkowej prowadzonej zgodnie z przepisami ustawy. Oczywiście w relacjach pomiędzy pracodawcą a związkiem zawodowym newralgiczna jest nie tylko kwestia szczegółowego uregulowania wewnątrzzakładowych reguł współdziałania. Niemniej jednak jej wprowadzenie jest niezbędne dla niekon- fliktowego podjęcia i kontynuowania współpracy ze związkiem zawodowym. Zasady i reguły współpracy sformułowane na piśmie z pewnością sprzyjają ich wzajemnemu respektowaniu. Joanna Sułowicz Tax Specialist/Attorney at Law Tel.: +48 71 36 99 569 [email protected] Podatki Zmiany w podatku VAT Od nowego roku wejdzie w życie część znowelizowanych przepisów dotyczących podatku od towarów i usług. Przygotowany przez Ministerstwo Finansów obszerny projekt nowelizacji ustawy o VAT zakładał wprowadzenie istotnych zmian dotyczących m. in. zasad fakturowania, stawek podatkowych oraz momentu powstania obowiązku podatkowego. Nowe regulacje mają być wprowadzane stopniowo, począwszy od 1 stycznia 2013 r., co z jednej strony ma ułatwić podatnikom dostosowanie się do zmian, z drugiej natomiast dać czas na dokończenie procedury legislacyjnej. Nowe zasady fakturowania Istotne zmiany wprowadzone zostaną przede wszystkim w zakresie zasad fakturowania i wynikają one z konieczności dostosowania obecnych regulacji krajowych do wymogów unijnych. Projekt nowelizacji zakłada m.in. wprowadzenie możliwości wystawiania JP Weber Insight | wydanie 4/2012 tzw. faktur uproszczonych, dokumentujących transakcje, w których łączna suma należności nie będzie przekraczać kwoty 450 PLN. Faktury te nie będą musiały zawierać większości elementów wymaganych w przypadku zwykłych faktur VAT, takich jak m. in. oznaczenie nazwiska/nazwy dostawcy i odbiorcy towaru lub usługi, ceny jednostkowej netto, czy sumy wartości sprzedaży netto z podziałem na poszczególne stawki podatku. Rozszerzeniu ulegnie również zakres stosowania faktur zbiorczych, bowiem znowelizowane przepisy umożliwią wystawienie jednej faktury zbiorczej, dokumentującej wszystkie transakcje przeprowadzone z danym kontrahentem w ciągu ostatniego miesiąca kalendarzowego. W znowelizowanej ustawie o VAT znikną również w całości zapisy dotyczące faktur wewnętrznych, gdyż przepisy UE nie przewidują możliwości wystawiania tego typu dokumentów. supporting decision makers 6 Prawo i Podatki, Rachunkowość Newsletter Ponadto wprowadzona zostanie nowa definicja faktury elektronicznej oraz doprecyzowaniu ulegnie pojęcie podmiotu obowiązanego do wystawienia faktury. W związku z projektowaną zmianą momentu powstania obowiązku podatkowego zmianie ulegną także terminy, w których podatnik obowiązany będzie do wystawiania faktury. Zgodnie z projektem fakturę dokumentującą sprzedaż towaru lub usługi trzeba będzie wystawić: 1. nie później niż 15-tego dnia od zakończenia miesiąca, w którym dokonano dostawy towaru lub usługi 2. nie później niż 15-tego dnia od zakończenia miesiąca, w którym otrzymano zapłatę, jeżeli całość lub część zapłaty otrzymano przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi. Zgodnie z najnowszą wersją projektu nowelizacji ustawy o VAT, zmiany w zakresie fakturowania mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2014 r., jednakże znaczna ich część zostanie wprowadzona wcześniej, w drodze nowelizacji rozporządzeń o fakturach. W praktyce zatem regulacje dotyczące wprowadzenia możliwości wystawiania faktur uproszczonych i faktur zbiorczych czy też wyeliminowania wymagań dotyczących faktur wewnętrznych zaczną obowiązywać już od 1 stycznia 2013. Aktualizacja stawek VAT Znowelizowane przepisy o VAT zakładają ponadto podwyższenie, od nowego roku, stawek VAT na niektóre towary i usługi. Prawdopodobnie z 8% do 23% wzrośnie stawka m.in. na wyroby sztuki ludowej oraz rękodzieła i rzemiosła artystycznego, a podstawową 23% stawką objęte zostaną obecnie zwolnione z VAT usługi pocztowe niepowszechne świadczone przez operatora publicznego. Od nowego roku stawką 23% ma być objęta nie tylko sprzedaż kawy i herbaty w czystej postaci, ale również napojów, do przygotowania których wykorzystuje się napary z kawy i herbaty. Zmiana ta będzie miała istotne znaczenie przede wszystkim dla tych podatników, którzy dotychczas traktowali sprzedaż np. kawy latte jako sprzedaż napoju mlecznego objętego 8% stawką VAT. JP Weber Insight | wydanie 4/2012 Zmiany w zakresie ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego Istotne zmiany wprowadzone zostaną w zakresie ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego, lecz dopiero od 1 stycznia 2014 r. Obowiązek podatkowy w podatku VAT co do zasady będzie powstawał z upływem miesiąca kalendarzowego, w którym dokonano dostawy towaru lub świadczono usługi. Tylko w wyjątkowych, enumeratywnie w ustawie wskazanych przypadkach obowiązek podatkowy powstanie w momencie wystawienia faktury lub z upływem miesiąca, w którym otrzymano całość lub część zapłaty. Pozostałe zmiany Zmianie ulegnie definicja próbki towaru, którą wg znowelizowanych zasad będzie egzemplarz pokazowy produktu lub jego niewielka ilość, mający na celu promocję jego sprzedaży oraz pozwalający na ocenę jego cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci. Próbka co do zasady nie będzie służyć zaspokojeniu potrzeb końcowego odbiorcy w zakresie danego towaru i powinna być wyraźnie identyfikowana jako próbka a nie pełnowartościowy produkt. Nowelizacja przepisów o VAT zakłada ponadto utrzymanie do końca 2013 r. ograniczeń w odliczaniu VAT od kupna samochodów oraz zakazu odliczania VAT od zakupu paliwa do aut służbowych. Prace nad ostateczną wersją znowelizowanych przepisów o VAT oraz terminem ich wejścia w życie nadal trwają, stąd przedsiębiorcy powinni na bieżąco monitorować te zmiany i ich wpływ na swoją działalność, w czym służymy pomocą. Tomasz Gawron Doradca Podatkowy, Manager Tel: +48 71 36 99 568 [email protected] supporting decision makers 7 Corporate Finance i Inwestycje Bezpośrednie Newsletter Corporate Finance Wycena przedsiębiorstwa – pomiar faktów czy wizji? W globalnym i konkurencyjnym biznesie zarządzanie wartością podmiotów gospodarczych jest dziś głównym narzędziem podejmowania decyzji inwestycyjnych a następnie kształtowania wartości w celu osiągnięcia jak najszybszego zwrotu kapitału. Doświadczenia teoretyczne i praktyczne w tym zakresie są w świecie ogromne, w Polsce – już znaczące. Mimo to, ostatni kryzys finansowy w świecie, przejawiający się m.in. gwałtownymi zmianami cen papierów wartościowych oraz nieruchomości, karze zastanowić się, czy istniejące do tej pory metody zarządzania wartością oraz metody jej pomiaru są w warunkach rosnącej niepewności właściwe. Źródłem zasad i metod wyceny przedsiębiorstw i spółek jest tradycyjna, wiekowa rachunkowość i ukształtowane przez nią – choć nie zawsze mające charakter obligatoryjny i podatkowy – sposoby wyceny aktywów i pasywów bilansowych. To wtedy, gdy w aktywach należało wykazać zakupy przedsiębiorstw lub praw do nich, powstała konieczność ustalenia ich wartości, zgodnie zresztą z innymi zasadami, np. zasadą ostrożnej wyceny. W teorii rachunkowości a następnie w MSR wymienia się takie kategorie wartości aktywów jak wartość historyczna, - wartość wg ogólnej siły nabywczej pieniądza, wartość bieżąca, wartość godziwa. W Polsce, konieczność pomiaru wartości przedsiębiorstw w praktyce została wywołana decyzjami politycznymi na początku lat 90-tych, na początku zmiany ustroju gospodarczego. Problemem było, czy prywatyzacja polskich przedsiębiorstw i ich majątku ma odbyć się „za darmo” poprzez uwłaszczenie, czy jednak w drodze odpłatnego przekazania na własność lub we władanie. Zwyciężył zdrowy rozsądek ekonomiczny i prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych i komunalnych (mająca już ponad 20-lenie doświadczenie) odbywa się po uprzednim ustaleniu ich wartości. JP Weber Insight | wydanie 4/2012 Prawo w zakresie prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych sformułowało 5 metod wyceny prywatyzowanych przedsiębiorstw. Były to trzy metody majątkowe: aktywów netto, odtworzeniowa (najrzadziej stosowana) oraz likwidacyjna, jedna dochodowa – zdyskontowanych przepływów strumieni pieniężnych oraz jedna właściwa dla rozwiniętych rynków kapitałowych, a mianowicie metoda mnożnika zysku (zaliczana do metod relatywnych). Metodę aktywów netto po niedługim czasie zastąpiono metodą skorygowanych (rynkowo) aktywów netto. Owe normy prawne przywoływane są nie tylko przy wycenie prywatyzacyjnej ale także w innych okolicznościach, takich jak np. transakcje kupna-sprzedaży, ustalanie cen emisyjnych przy wycenie spółek giełdowych, zakładanie, łączenie, podziały i przekształcenia spółek kapitałowych, ubezpieczenia majątkowe itp. Jakie zatem należy wybrać i zastosować metody wyceny przedsiębiorstw w konkretnej sytuacji, np. przy zakupie lub sprzedaży przedsiębiorstwa, spółki, o czym one informują, jak interpretować wyniki wyceny jeśli sporządza się je np. dwoma, trzema metodami, które odzwierciedlają wartość faktyczną, które są wartością wizji? Metody majątkowe są uważane za najbardziej zobiektywizowane ponieważ są związane z pomiarem faktów – zinwentaryzowanych i ujętych oraz nie ujętych w bilansach składników majątkowych i kapitałowych. Najczęściej stosowaną metodą opartą na majątku przedsiębiorstwa spółki, jest metoda skorygowanych aktywów netto, w której to istotne elementy majątku przedsiębiorstwa są wyceniane według wartości rynkowej. Pozwala ona zidentyfikować majątek podmiotu i stanowi punkt wyjścia dla innych metod. Wartość skorygowanych aktywów netto obejmuje także elementy wycenianego podmiotu nie ujęte w księgach handlowych, którymi mogą być np: wartość prawa do informacji geologicznej złoża fir- supporting decision makers 8 Corporate Finance i Inwestycje Bezpośrednie Newsletter mach wydobywczych, znaki towarowe, a więc głownie składniki wartości niematerialnych i prawnych, których wartość nie jest prostą ceną nabycia czy kosztem wytworzenia ale może stanowić znaczącą, bądź nawet najistotniejszą część wartości spółki i jej akcji. Z kolei metoda rynkowa likwidacyjna odzwierciedla minimalne dochody właściciela, jakie może on osiągnąć zbywając poszczególne składniki majątku w drodze wymuszonej wyprzedaży. Metodę tę stosuje się dla podmiotów charakteryzujących się trwałą utratą zdolności do generowania dochodów i zagrożonych utratą kontynuacji działalności. Pomiar wizji wartości przedsiębiorstwa lub spółki dokonywany był do tej pory za pomocą metod dochodowych. Dochód jaki może uzyskać w przyszłości inwestor z tytułu posiadanego prawa własności spółki są uznawane w teorii i praktyce za wyznacznik wartości rynkowej podmiotu. Metoda dochodowa pozwala odzwierciedlić wartość systemowego powiązania elementów materialnych i niematerialnych takich jak: umiejętności kadry kierowniczej i załogi, system zarządzania, reputacja firmy, itp. Stąd też metodą dochodową ustala się wartość „całej” spółki a nie tylko jej majątku. Dla określenia przyszłych dochodów właściciela najczęściej przyjmuje się wartość bieżącą strumieni pieniężnych jakie może spółka wygenerować w przyszłości. Warunkiem stosowania metod dochodowych jest zdolność wycenianego podmiotu do generowania w przyszłości dochodów (zysków, nadwyżek pieniężnych z działalności, dywidendy). Na pomiar wizji wartości dochodowej podmiotu gospodarczego wpływają jeszcze inne czynniki ją zakłócające jak: obecne i przyszłe (często trudno identyfikowane i jeszcze trudniej mierzalne) czynniki ryzyka, zarówno zewnętrzne jak i wewnętrzne, Jak interpretować wyniki wyceny przedsiębiorstwa przy zastosowaniu przynajmniej dwóch metod? Zasada wyceny przynajmniej dwoma metodami jest obligatoryjna przy wycenach prywatyzacyjnych. Często jest też pomocna przy analizie podejmowanych działań restrukturyzacyjnych oraz wycenie zarówno majątkowej jak i dochodowej (faktów i wizji). Jeśli wyceniono podmiot metodą likwidacyjną, to wyznacza nam ona wtedy dolną granicę jego wartości, poniżej której nie powinno przeprowadzać się żadnych transakcji (poza likwidacją). Jeśli wycenę przeprowadzono metodą skorygowanych aktywów netto oraz jednym z wariantów metody dochodowej, to przewaga wartości z tej pierwszej nad wartością z drugiej stanowi punkt wyjścia do podjęcia działań restrukturyzacji majątkowej, w tym zbycia aktywów nieoperacyjnych. Jeśli jednak zgodzimy się z dominującą w teorii i w praktyce koncepcją subiektywizmu w wycenie przedsiębiorstwa, wówczas możemy posiłkować się znanymi modelami wyceny mieszanej, o różnych wagach wartości majątkowej i dochodowej (np. metoda Schmalenbacha, szwajcarska, anglosaksońska, sztutgardzka itp.). Wróćmy do początku naszego tekstu, w którym sformułowaliśmy wątpliwość, czy w obecnych czasach dotychczasowy dorobek w zakresie metod wyceny oraz zarządzania wartością jest wystarczający w świetle istniejących i przyszłych zagrożeń, niepewności, nieprzewidywalności czynników ryzyka, niesamowicie zmiennych, często zaskakujących warunków działalności gospodarczej. Już pewien czas temu podstawiano tezę, że nową i bardziej zobiektywizowaną metodą kreowania wizji wartości jest metoda opcji realnych, czyli wyceny dochodowej z aktywów tworzących przepływy warunkowe. Ale o tym napiszemy w następnych Newsletterach. podział aktywów na operacyjne i pozaoperacyjne – generujące (lub nie) oddzielny strumień dochodu, wycena strumienia przepływów pieniężnych z aktywów o nieskończonej długości życia, dr Edward Jończak Partner wycena strumienia dochodów z aktywów generujących przepływy warunkowe (opcje). Tel: +48 71 36 99 630 [email protected] JP Weber Insight | wydanie 4/2012 supporting decision makers 9 Corporate Finance i Inwestycje Bezpośrednie Newsletter Inwestycje Bezpośrednie Klimat inwestycyjny w Polsce w opinii inwestorów japońskich Pod koniec października 2012 na konferencji, przeprowadzonej w siedzibie Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych, Związek Pracodawców Shokokai, Japońska Organizacja Handlu JETRO oraz Ambasada Japonii w Polsce przedstawiły wyniki ankiety, dotyczącej klimatu inwestycyjnego, przeprowadzonej wśród ponad 50 japońskich firm, prowadzących działalność gospodarczą na terenie Polski. boczej, wynikająca najprawdopodobniej wyjazdu do zachodniej Europy znacznej grupy osób młodszych, co nastąpiło po przystąpieniu do UE. Ponadto nadal ciężko pozyskać z rynku dobrych specjalistów, inżynierów i managerów, a system kształcenia nie jest dostosowany do potrzeb biznesu i przemysłu. Wyniki te wskazują, iż osłabieniu ulega jeden z najsilniejszych argumentów, przyciągających inwestorów do Polski. Polska nadal liderem regionu W końcu lepsza infrastruktura Nasz kraj jest nadal postrzegany przez inwestorów japońskich, jako najważniejszy w regionie Europy Środkowo – Wschodniej, o szczególnie dogodnym położeniu geograficznym, pozwalającym na szybki dostęp do rynków zarówno Zachodniej Europy jak i Rosji oraz Ukrainy. Atutami Polski, wyróżniającymi ją spośród sąsiadów, są duży rynek wewnętrzny, który nie uległ znaczącemu osłabieniu w ostatnich latach oraz dobra dostępność i wysoka jakość siły roboczej, połączona z relatywnie niskimi kosztami pracy. Zachęty inwestycyjne i poziom stabilności gospodarczo politycznej postrzegane są na równi z pozostałymi krajami w regionie. Prawie połowa inwestorów (44%) jest zadowolona lub bardzo zadowolona z ogólnych warunków prowadzenia działalności w Polsce, podczas gdy jedynie 6% czuje się nieusatysfakcjonowana. Równo połowa inwestorów zachowuje stanowisko neutralne. Ale czy na długo ? Powyższe wyniki nie wydają się niepokojące, należy jednak zaznaczyć, że podjęcie przez firmy zagraniczne decyzji o realizacji kolejnych inwestycji na terenie danego kraju uzależnione jest często od stopnia zadowolenia z pierwszych etapów. Dlatego też ocen neutralnych nie należy uznawać za dobry prognostyk na przyszłe lata. Najważniejsze wskazywane przez inwestorów japońskich atuty Polski, związane z jej położeniem i wielkością rynku, nie podlegają zmianom, jednakże koszty pracy, trzeci z najistotniejszych czynników, wpływających na decyzję o inwestycji nad Wisłą, utracił w ostatnich latach na atrakcyjności. Firmy wskazują, iż nastąpiło znaczące podwyższenie oczekiwań płacowych robotników i specjalistów, a także zauważalna jest mniejsza dostępność siły ro- JP Weber Insight | wydanie 4/2012 Znaczna część ankietowanych dostrzega jednak znaczącą poprawę stanu infrastruktury transportowej (drogi i lotniska), postępującą w ostatnich latach, przede wszystkim w związku z EURO. Inwestorzy mają nadzieję, iż rząd kontynuować będzie program rozwoju infrastruktury (zarówno w zakresie dróg i kolei), która zawsze była (i ciągle nadal jest) najniżej ocenianym elementem w porównaniu z krajami regionu. Jednak brak poprawy systemowej Niestety pozytywnym zmianom infrastruktury nie towarzyszą reformy systemowe i administracyjne. Brak szybkich decyzji, niejasność przepisów, restrykcyjne prawo i kontrole, skomplikowany system podatkowy tworzą obraz aparatu państwowego niezbyt przychylnego inwestorom, wyłaniający się z wyników badania. Do najbardziej rozgoryczonych należą firmy z sektora IT, zlokalizowane w okolicach Torunia, uznające się nie bez racji za pozostawione samym sobie przez polską administrację rządową i samorządową, która nie wywiązała się z obietnic, deklarowanych w momencie inwestycji. W chwili obecnej to właśnie czynniki, związane z systemem prawno-podatkowym wydają się tymi, które wymagają najszybszej reformy, jeżeli Polska ma dalej utrzymać swoją atrakcyjność w oczach inwestorów zagranicznych. Łukasz Czajkowski Project Manager Tel: +48 71 36 99 651 [email protected] supporting decision makers 10