Przyczyna cukrzycy jest ukryta głęboko w mózgu

Przyczyna cukrzycy jest ukryta głęboko w mózgu
To odkrycie niesie nową nadzieję milionom ludzi cierpiących na cukrzycę typu 2. Naukowcy
znaleźli w mózgu specjalne komórki nerwowe, które czuwają nad prawidłowym poziomem
glukozy we krwi Dotychczas naukowcy mówili o dwóch możliwych przyczynach cukrzycy typu2.
Po pierwsze, zaburzone jest wydzielanie insuliny przez trzustkę pacjenta. Po drugie, tkanki
pacjenta, np. wątroba, mięśnie, stają się na insulinę niewrażliwe. Teraz się okazuje, że
cukrzyca może mieć także trzecią przyczynę, kto wie, czy nie najistotniejszą. Tkwi ona w mózgu
pacjenta, a odkryli ją naukowcy z amerykańskiego Uniwersytetu Harvarda. Wyniki ich badań
zostały w przyspieszonym trybie opublikowane w czasopiśmie "Nature".
- Od kilku lat wiedzieliśmy, że w mózgu istnieją pewne neurony, które aktywują się w wyniku
działania glukozy -wyjaśnia Bradford Lowell z Harvardu, jeden z autorów badań. - Ale nie
wiedzieliśmy, czy i dlaczego jest to istotne. Teraz ustaliliśmy, że neurony te, kiedy wyczują
wzrost stężenia glukozy, zaczynają wysyłać sygnały, które mają spowodować powrót stężenia
glukozy do normalnego poziomu.
Naukowcy przeprowadzili eksperymenty na myszach. Żeby śledzić działanie wrażliwych na
glukozę neuronów nazywanych w skrócie POMC (neurony pro-opiomelakortynowe), zabarwili je
specjalnym zielonym fluorescencyjnym znacznikiem. Kiedy gryzonie zjadały posiłek i rosło w ich
krwi stężenie cukru, widać było, że neurony POMC, które znajdują się w obszarze mózgu
znanym jako podwzgórze, stają się aktywne.
Część myszy naukowcy zmodyfikowali genetycznie w ten sposób, że zlikwidowali wrażliwość
1/5
Przyczyna cukrzycy jest ukryta głęboko w mózgu
neuronów POMC na glukozę. U tych myszy neurony POMC nie uaktywniały się nigdy, nawet
gdy gryzonie zjadały wyjątkowo bogaty w kalorie obiad. I, co najważniejsze, w wyniku
modyfikacji organizmy myszy zupełnie nie dawały sobie rady ze zbiciem zbyt wysokiego
stężenia glukozy we krwi, co oznacza, że neurony POMC są niezbędne, by to stężenie
kontrolować.
W dalszych badaniach naukowcy posłużyli się zwykłymi, niezmodyfikowanymi myszami. Tuczyli
zwierzęta, podając im bogate w tłuszcze posiłki. Badania mózgów gryzoni wykazały, że w
wyniku otyłości neurony POMC myszy uległy uszkodzeniu. Ta obserwacja jest zgodna z tym, co
wiemy o cukrzycy typu drugiego: że jest to choroba, która bardzo często powstaje w wyniku
otyłości.
Sekrety chińskiej terapii
Tucząc myszy i uszkadzając ich neurony POMC, naukowcy wpędzili zwierzęta w cukrzycę. Ale
odkryli też sposób, by chorobę powstrzymać. Zaobserwowali, że w degeneracji neuronów
POMC bierze udział białko nazywane UCP2. Kiedy naukowcy zablokowali działanie genu
odpowiedzialnego za wytwarzanie tego białka, degeneracja neuronów POMC w wyniku
niezdrowej diety nie następowała. W innym doświadczeniu badacze z Harvardu zablokowali
działania białka UCP2 za pomocą specjalnego leku. Wynik był podobny: neurony UCP2
odzyskały wrażliwość na glukozę i znów mogły sprawnie regulować stężenie cukru we krwi.
2/5
Przyczyna cukrzycy jest ukryta głęboko w mózgu
Genepina, czyli lek, który naukowcy podali myszom, aby przywrócić sprawność neuronom
UCP2 w ich mózgach, jest obecnie testowany jako możliwa terapia cukrzycy u ludzi.
Wcześniejsze badania pokazały, że genepina działa na komórki trzustki, przywracając ich
prawidłowe działanie. Genepina została opracowana przez ten sam zespół naukowy, który jest
autorem opisywanych tu doświadczeń. Jeden z członków zespołu Chen-Yu Zhang jest znawcą
tradycyjnej medycyny chińskiej. W Państwie Środka cukrzycę się leczy za pomocą wyciągu z
owoców gardenii jaśminowej. Aktywną substancją tego tradycyjnego remedium jest właśnie
genepina.
Aby lek został dopuszczony do użycia, musi najpierw przejść odpowiednie testy, w których
udowodni, że jest nieszkodliwy (a w każdym razie, że może bardziej pomóc, niż zaszkodzić).
Teraz wiemy, że kiedy genepina trafi do pacjentów, to swoją skuteczność zawdzięczała będzie
nie tylko działaniu na trzustkę, ale też działaniu na mózg.
Znaleźć sposób na epidemię
Możliwe, że odkrycie funkcji neuronów POMC zaowocuje powstaniem innych jeszcze nowych
terapii cukrzycy. Naukowcy mają teraz nowy cel, na który opracowywane leki
przeciwcukrzycowe mogą działać.
3/5
Przyczyna cukrzycy jest ukryta głęboko w mózgu
- Wyniki naszych najnowszych badań bardzo poszerzają wiedzę, jaką medycyna ma na temat
cukrzycy -mówi Lowell. - A częstość zachorowań na cukrzycę rośnie w zastraszającym tempie.
Zaczyna to przybierać postać epidemii.
W Polsce na cukrzycę typu2 cierpi dziś ponad 5 proc. ludzi. Niestety, liczba chorych bardzo
szybko rośnie. 20 lat temu na cukrzycę chorowało na świecie 30 milionów ludzi, dziś choruje
250 milionów. W roku 2025 na świecie będzie 380 mln cukrzyków (mowa tylko o cukrzycy
typu2).
Najszybszy wzrost liczby chorych odnotowuje się w krajach rozwijających się, gdzie ludzie
coraz częściej zaczynają żyć według wzorców cywilizacji Zachodu: czyli niezdrowo. Niestety z
rozprzestrzenianiem się niezdrowego trybu życia rzadko idzie w parze adekwatny postęp opieki
medycznej. Wygląda więc na to, że cukrzyca, niedawno plaga przede wszystkim państw
bogatych, wkrótce nękać będzie najdotkliwiej kraje ubogie.
Cukrzyca typu 2 wiąże się z otyłością. W przeciwieństwie do cukrzycy typu 1, czyli tzw.
dziecięcej, dotyczy przede wszystkim ludzi dorosłych. Jejnastępstwa mogą być straszne. Co
roku prawie 4 mln ludzi umiera z powodu powikłań. Bezpośrednią przyczyną śmierci są udary
mózgu i zawały. Inne powikłania to uszkodzenie wzroku, nerek i nerwów. Cukrzyca powoduje
też zaburzenia ukrwienia stopy, co może prowadzić do amputacji.
4/5
Przyczyna cukrzycy jest ukryta głęboko w mózgu
Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na cukrzycę, należy zdrowo jeść i uprawiać sporty, czyli
zwalczyć lenistwo i łakomstwo. Przyczyna cukrzycy tkwi w mózgu. Klucz do zdrowia - także.
Cukrzyca może być śmiertelnie niebezpieczna
Najgroźniejszym powikłaniem cukrzycy jest, obok zawału serca, udar mózgu. Przyczyny
choroby są trzy: niewydolność trzustki, niewrażliwość tkanek na insulinę oraz, co teraz odkryli
naukowcy, uszkodzenie neuronów w części mózgu nazywanej podwzgórzem.
Źródło: Rzeczpospolita
5/5