docplik pdf - Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem
download 
Reklamacja Transkrypt
plik pdf - Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem
CZASOPISMO POLSKIEGO STOWARZYSZENIA NA RZECZ OSÓB Z UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM NR 4 (56) GRUDZIEŃ 2015 ISSN 1506-9877 SPIS TREŚCI Nowy Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno -Wychowawczy w Alojzowie Nr 4 (56)/2015 2 JA, RODZIC, JA, CZŁONEK POLSKIEGO STOWARZYSZENIA NA RZECZ OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ Joanna Janocha 4 CZY NAPRAWDĘ WYKLUCZENI CYFROWO? Marcin Kozłowski 6 KAŻDY MA PRAWO DO SWOJEJ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI Marcin Kozłowski 8 KIERMASZE, KIERMASZE ... Monika Włodarczyk-Raczek Podczas uroczystości otwarcia Ośrodka przecięcia wstęgi dokonali: Joanna Janocha − prezes Zarządu Głównego PSOUU, Arkadiusz Bratkowski − członek Zarządu Województwa Lubelskiego, Tomasz Zając − burmistrz Hrubieszowa i Aleksandra Maciąg − uczestniczka WTZ Koła w Werbkowicach. 10 NOWE PUBLIKACJE PSOUU 11 ZAGADKOWE STRONY Piotr Sochalski 15 ŚWIĘTA BOŻEGO NARODZENIA Krzysztof Wiśniewski 16 KONKURS LADY D. Wioleta Rabiej 18 NOWY OŚRODEK, NOWE NADZIEJE Diana Duliban, Marzanna Seń 20 EKSPERYMENTOWANIE I DOŚWIADCZANIE Izabela Ślązak 22 WARTO BYĆ SELF-ADWOKATEM Fot. archiwum Koła PSOUU w Werbkowicach K. Szurawska, M. Napiórkowska 24 SZTUKA DROGĄ DO AKTYWNEJ REHABILITACJI Ewa Cyngiel Na okładce: Ozdoby świąteczne wykonane przez uczestników WTZ Koła PSOUU w Jaworznie. O nowym Ośrodku czytaj na stronie 18. OD REDAKCJI Drodzy Czytelnicy, upływający rok wypełniały ważne dla naszego Stowa− rzyszenia zmiany i wydarzenia. Wierzymy, że zaowo− cują one poprawą sytuacji osób z niepełnosprawnością intelektualną i ich rodzin. Do lepszego społecznego zro− zumienia kwestii związanych z niepełnosprawnością intelektualną ma przyczynić się również zmiana nazwy naszej organizacji. O powodach tej decyzji oraz prze− myśleniach dotyczących roli, jaką odgrywają w Stowa− rzyszeniu jego członkowie możecie Państwo przeczytać w tekście Prezes Zarządu Głównego Joanny Janochy. Do najważniejszych wydarzeń ostatniego kwartału 2015 roku należało niewątpliwie XXXIX Sympozjum Nau− kowe „Nowe technologie informacyjno−komunikacyjne w życiu osoby z niepełnosprawnością intelektualną”. Uczestnicy mieli okazję zapoznać się z angażującymi nowe technologie trendami w terapii i edukacji osób z nie− pełnosprawnościami. Sympozjum dało również przestrzeń do rozważań na temat miejsca komputerów i Internetu w codziennym życiu osób z niepełnosprawnością intelek− tualną. Zachęcamy do lektury sprawozdania z sympo− zjum oraz artykułu „Każdy ma prawo do swojej niepełno− sprawności”, przybliżającego wystąpienie dr Alice Schip− pers z Wolnego Uniwersytetu w Amsterdamie. Grudzień to miesiąc przygotowań do Świąt, nie mogło wiec zabraknąć artykułów o tematyce świątecznej. Tym razem, dzięki Monice Włodarczyk−Raczek z Jaworzna w artykule „Kiermasze, kiermasze …” przyjrzymy się prak− tycznej i finansowej stronie funkcjonowania stoisk WTZ na przedświątecznych kiermaszach. Tematyka związana z domowymi przygotowaniami do świąt Bożego Narodze− nia pojawi się w tekście self−adwokata z Tomaszowa Lubelskiego Krzysztofa Wiśniewskiego. Uwadze osób czytających w tekście łatwym do zrozu− mienia, ale również pozostałym czytelnikom polecamy artykuł Wiolety Rabiej dotyczący Konkursu Lady D., sta− nowiącego próbę docenienia kobiet z niepełnosprawno− ściami, wnoszących ważny wkład w życie społeczne. Do roli, jaką mają do odegrania w społecznościach lokalnych oraz w edukacji osoby z niepełnosprawno− ściami odnosi się z kolei tekst Katarzyny Szurawskiej i Marioli Napiórkowskiej przybliżający funkcjonowanie self−adwokatury w Wyszkowie. W numerze znajdziecie też Państwo relację z otwarcia nowego OREW w Alojzowie oraz opis prowadzonego przez Koło PSOUU w Werbkowicach transgranicznego projektu. Zachęcamy również do przeczytania artykułu Izabeli Ślązak przedstawiającego szczegóły innowacji edukacyjnej polegającej na eksperymentowaniu i do− świadczaniu otoczenia przez wychowanków OREW Koła w Biskupcu. W oderwaniu się od grudniowej niepogody pomoże sprawozdanie z odbywających się rokrocznie we wrześniu Ogólnopolskich Integracyjnych Warsztatów Artystycznych w Łazach. Życzymy przyjemnej, interesującej lektury oraz radosnych Świąt i szczęśliwego Nowego Roku 2016. Redakcja Wydawca: Adres: Tel.: e−mail: Konto: Redaguje: To jest artykuł wstępny. Piszemy w nim, jakie tematy są opisywane w tym numerze naszego czasopisma. Zapraszamy do czytania wszystkich artykułów w tekście łatwym do czytania. Te artykuły są oznaczone takim symbolem: Na środkowych stronach znajdziecie zadania, krzyżówkę i zagadki. W pierwszym artykule piszemy o tym, dlaczego nasze Stowarzyszenie zmieniło nazwę. Teraz nazywa się Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną. Będziecie mogli też przeczytać o sympozjum naukowym w Warszawie. Sympozjum dotyczyło używania komputerów i Internetu przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Zachęcamy Was do przeczytania artykułu o kiermaszach świątecznych, na których sprzedaje się ozdoby świąteczne. Te ozdoby robią osoby z niepełnosprawnością intelektualną. W innym artykule o świętach jest przepis na pierniczki. Następny artykuł opowiada o Konkursie Lady D. (czytaj Lejdi Di). To jest konkurs dla kobiet z niepełnosprawnością, które robią ważne i ciekawe rzeczy. W tym numerze czasopisma jest też ciekawy artykuł o self−adwokatach. Ten artykuł nie jest napisany w tekście łatwym do czytania, ale możecie przeczytać go z czyjąś pomocą. Zawsze jeżeli coś jest zbyt trudne, poproście o pomoc w czytaniu. Spróbujcie sami napisać artykuł i przesłać go do nas na adres: [email protected] Zarząd Główny Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym 02−639 Warszawa, ul. Głogowa 2B 22 848−82−60, 22 646−03−14, Fax: 22 848−61−62 redakcja @ psouu.org.pl www.psouu.org.pl Bank PEKAO SA w Warszawie 32 1240 5992 1111 0000 4773 3990 Zespół Skład i druk: MONDI PLUS Sp. z o.o. Ogłoszenia: W sprawie umieszczenia ogłoszeń prosimy o kontakt z Redakcją. Materiałów nie zamówionych Redakcja nie zwraca. W przypadku wykorzystania artykułów lub ich fragmentów prosimy o zamieszczenie informacji: „źródło: SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH, nr 4 (56) GRUDZIEŃ 2015“. Niniejszy numer kwartalnika „SPOŁECZEŃSTWO DLA WSZYSTKICH“ jest dofinansowany przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. NASZE STOWARZYSZENIE Joanna Janocha Prezes Zarządu Głównego PSOUU Ja, rodzic, ja, członek Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną Stowarzyszenie nasze, jak każde inne stowarzyszenie, jest organizacją członkowską. Oznacza to, że istnieje dzięki ludziom, którzy wspólnie dążą do realizacji jego misji i celów. Jesteśmy grupą ludzi skupionych wokół naszej misji od ponad 50 lat, stara− my się ją realizować i przekładać na konkretne działania. Przyna− leżność do Stowarzyszenia jest dobrowolna; każdy członek po zapo− znaniu sie ze Statutem podjął kiedyś świadomą decyzję o przy− należności, wypełniając deklarację członkowską. Decyzja ta jest równoważna z tym, że podejmuję się realizacji misji i przestrze− gania zapisów ujętych w naszym Statucie, mam świadomość, że przynależność do Stowarzyszenia daje wymierne korzyści, ale i obliguje każdego członka do obowiązków wobec organizacji. Zaletami bycia razem, pomimo zmian, jakie zachodzą wokół nas (rozwój nowych technologii, a w konsekwencji zmiana sposobów komunikacji międzyludzkiej, szybkość docierania do informacji), są niewątpliwie stale i niezmiennie: ● poczucie wspólnoty, wzajemne wspieranie się, ● możliwość bezpośrednich kontaktów z innymi ludźmi o podob− nych problemach, ● poczucie bezpieczeństwa, ● zapewnienie profesjonalnej pomocy dziecku i wsparcie rodziny, ● podnoszenie kompetencji własnych, możliwość rozwoju, ● możliwość wpływu na działania organizacji. Członkostwo w Stowarzyszeniu wiąże się z obowiązkami: ● uczestnictwa w zebraniach członków Koła, ● aktywnego uczestnictwa w życiu Stowarzyszenia − włączania się w działania Koła w stopniu odpowiadającym możliwościom każdego członka, ● płacenia składek. Jednym z podstawowych czynników decydujących o sile orga− nizacji są aktywni członkowie − świadomi i zaangażowani, rozumie− jący misję i cele, mający poczucie wspólnoty i współodpowiedzial− ności za to, co dzieje się w organizacji. Nasze Stowarzyszenie bez świadomych członków, pomimo ponad 50−letniej historii i olbrzy− miego dorobku, może stać się „kolosem na glinianych nogach". Dlatego na obecnych liderach Stowarzyszenia ciąży olbrzymia odpowiedzialność za podejmowanie działań na rzecz budowania tożsamości organizacyjnej i budowania świadomego członkostwa, szczególnie wśród młodych rodziców. Przeszliśmy w ostatnich latach trudną drogę zmiany nazwy naszego Stowarzyszenia i zmiany terminologii dotyczącej niepełno− sprawności. Najwyższa władza Stowarzyszenia − Zgromadzenie Elektorów podjęła uchwałę o zmianie w Statucie wyrażenia „upo− śledzenie umysłowe” na „niepełnosprawność intelektualną” i zmia− nie nazwy naszej organizacji na Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną. Wierzę w to, że jest to słuszna decyzja i dziękuję wszystkim Elektorom naszego Stowarzy− szenia za jej podjęcie. Głęboko wierzę również w to, że zmiana nazewnictwa przy− czyni się do upowszechniania modelu społecznego postrzegania niepełnosprawności, według którego trudności w funkcjonowaniu nie zależą tylko od dysfunkcji organizmu, lecz przede wszystkim od barier, na jakie napotyka osoba z niepełnosprawnością w swoim życiu. Są to m.in. bariery fizyczne, prawne, komunikacyjne, mentalne, postawy społeczne. Niepełnosprawność nie jest chorobą, jest to utrudnienie w funkcjonowaniu, dlatego osoba z niepełno− sprawnością powinna otrzymać odpowiednie, zindywidualizowane wsparcie, które będzie likwidowało te bariery i jest to zadanie dla całego społeczeństwa. Zmiana terminologii jest jednym z elementów wdrażania modelu społecznego, który tysiącom osób daje nadzieję na lepsze, godne i szczęśliwe życie. 19 września 2015 roku Zgromadzenie Elektorów − najwyższa władza Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, składająca się ze 123 przedstawicieli wszystkich Kół, dokonała zmian w Statucie Stowarzyszenia. Najważniejszą wprowadzoną zmianą jest zmiana nazwy Stowarzyszenia na Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną. Do Statutu wpisano również: 1. Misję Stowarzyszenia, którą jest: „dbanie o godność i szczęście osób z niepełnosprawnością intelektualną, ich równoprawne miejsce w rodzinie i w społeczeństwie oraz wspieranie rodzin osób z niepełnosprawnością intelektualną we wszystkich obszarach życia i sytuacjach, a zwłaszcza w ich gotowości niesienia pomocy innym”, 2. Platformę self−adwokatów, dającą osobom z niepełnosprawnością intelektualną możliwość uczestniczenia w życiu Stowarzyszenia. Celem Platformy jest umożliwienie osobom z niepełnosprawnością intelektualną w sposób zorganizowany i bezpośredni wpływania na działalność Stowarzyszenia, uczestnictwa w życiu Stowarzyszenia oraz w życiu publicznym, a także zgłaszania swoich opinii i wniosków do organów Stowa− rzyszenia, władz publicznych i społeczeństwa. Ponadto, rozszerzono krąg osób, które mogą pełnić funkcje prezesa Zarządu Głównego, przewodniczącego Zarządu Koła oraz Elektora. Po zmia− nach mogą nimi być nie tylko osoby, których udziałem stało się doświadczenie rodzicielstwa, ale także bycia rodzeństwem osoby z niepełnospraw− nością intelektualną. Nowy Statut Stowarzyszenia aktualnie jest rejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m. st. Warszawy i po pozytywnej decyzji sądu zacznie obowiązywać. Wtedy też Koła Stowarzyszenia posiadające osobowość prawną będą zobowiązane do złożenia zatwierdzonego przed sąd rejestrowy w Warszawie statutu do swoich właściwych sądów rejestrowych. 2 SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH nr 4 (56) GRUDZIEŃ 2015 NASZE STOWARZYSZENIE Pomimo szeroko zakrojonej działalności i upływu tylu lat aktyw− nego funkcjonowania w polskim społeczeństwie, jako rodzice jesteśmy ciągle w drodze − to, co jest − musimy pielęgnować, a to, czego brakuje − musimy tworzyć. Wiele zmieniliśmy, ale szczególnie w obecnej sytuacji społecznej w naszym państwie musimy być jako rodzice aktywni i czujni. Państwo wciąż nie wychodzi naprze− ciw wszystkim potrzebom naszych dzieci i naszym. Dlatego też dzi− siaj rola Stowarzyszenia Rodziców jest równie ważna i znacząca jak 50 lat temu. W działalność muszą włączyć się wszyscy rodzice i walczyć nie tylko o zaspokojenie potrzeb swojego dziecka, ale o wszystkich takiej pomocy potrzebujących. Jedność jest niezbędna w nieustannej walce o prawa wszystkich osób z niepełnosprawnością intelektualną − dla mojego dziecka, ale i innych. Jako Rodzice − twórcy i członkowie Stowarzyszenia, ponosimy ogromną odpowiedzialność za wszystkie osoby z niepełno− sprawnością intelektualną, wszystkie formy wspierania tych osób, jak i wszystkie formy działalności Stowarzyszenia. Naszym obowiąz− kiem jest stała troska i dbałość o rozwój zasobów Stowarzyszenia oraz o wysokie standardy pracy. Ciąży na nas moralna odpowie− dzialność za dorobek Stowarzyszenia, na który pracowały rzesze Rodziców oraz odpowiedzialność za to, w jakim stanie przekażemy Stowarzyszenie następnym pokoleniom. Sprawy członkostwa są tematem naszej troski i naszych dys− kusji od wielu lat, jest to problem bardzo ważny i niezwykle istotny dla całej organizacji. Przypominam, że już w 2002 roku szeroko dyskutowaliśmy nad tym problemem w regionach i wnioski do pracy w Kołach opisane zostały w kilku artykułach „Społeczeństwa dla Wszystkich” nr 4/2002. Odsyłam wszystkich czytelników do archiwalnych egzemplarzy pisma i rozsądnej autorefleksji. http://psouu.org.pl/sites/default/files/publikacje/sdw10.pdf Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym zmieniło nazwę na Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną. Nasze Stowarzyszenie zrobiło dużo dobrego dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Nazwa została zmieniona, żeby pokazać, że niepełnosprawność intelektualna jest taka sama jak inne niepełnosprawności. To znaczy, że są zwykłymi ludźmi, ale z powodu niepełnosprawności żyje im się trudniej. Osobom z niepełnosprawnościami żyje się trudniej, bo wszystko jest urządzone dla ludzi pełnosprawnych. Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną chce, żeby osobom z niepełnosprawnością intelektualną żyło się równie dobrze jak osobom pełnosprawnym. Stowarzyszenie to grupa ludzi wspólnie zajmujących się jakąś sprawą. Członkowie naszego Stowarzyszenia pracują razem już od bardzo wielu lat. Jednak nadal trzeba robić bardzo dużo rzeczy, żeby poprawiać sytuację osób z niepełnosprawnością intelektualną w Polsce. Żeby Stowarzyszenie dobrze działało wszyscy członkowie muszą wspólnie coś robić. Ludzie zapisują się do Stowarzyszenia, bo liczą, że ono pomoże im rozwiązać ich problemy. Ale działanie Stowarzyszenia polega na tym, że jego członkowie pracują razem, żeby sobie nawzajem pomagać. Dlatego wszyscy członkowie Stowarzyszenia powinni robić coś pożytecznego dla Stowarzyszenia. Nie wystarczy pomagać tylko osobie z niepełnosprawnością, która jest członkiem naszej rodziny. Chodzi o pomaganie wszystkim osobom z niepełnosprawnością intelektualną. SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH 3 NAUKA Marcin Kozłowski Redakcja „Społeczeństwa dla Wszystkich“ CZY NAPRAWDĘ WYKLUCZENI CYFROWO? 20 listopada 2015 roku w Warszawie odbyło się XXXIX Sympozjum Naukowe „Nowe technologie informacyjno−komunikacyjne w życiu osoby z niepełnosprawnością intelek− tualną“. Wydarzenie zorganizowało Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledze− niem Umysłowym oraz Polski Zespół do Badań Naukowych nad Niepełnosprawnością Intelektualną, a patronowały mu Międzynarodowe Stowarzyszenie do Badań Nauko− wych nad Niepełnosprawnością Intelektualną i Rozwojową (International Association for the Scientific Study of Intellectual and Developmental Disabilities − IASSIDD) oraz Posko−Japońska Akademia Technik Komputerowych. Gościła nas Akademia Pedagogi− ki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Podczas sympozjum zaprezentowano wielorakie spojrzenia na rolę technologii informa− cyjno−komunikacyjnych w życiu i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną. Prelegenci omawiając liczne korzyści płynące z wykorzystywania nowych technologii, zwracali również uwagę na trudności, jakie mogą napotykać korzystające z nich osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Sympozjum otworzyły prof. dr hab. Anna Firkowska−Mankiewicz − przewodnicząca Polskiego Zespołu do Badań Naukowych nad Niepełnosprawnością Intelektualną, Krystyna Mrugalska − Prezes Honorowa PSOUU oraz Joanna Janocha − Prezes Zarządu Głównego PSOUU. Krystyna Mrugalska zwracając się do uczestników sympozjum podkreśliła: Dziś Internet stanowi podstawowe narzędzie pracy i komunikacji. (…) Mam nadziej, że będzie− my nowe technologie mądrze wykorzystywać, by poprawić jakość życia osób z niepełno− sprawnością intelektualną. Wagę zmian, jakich mogą dokonać technologie informacyjno− komunikacyjne w życiu osób z niepełnosprawnością zaakcentowała prof. Anna Firkow− ska−Mankiewicz, mówiąc: Dostępność świata cyfrowego może wielorako stymulować, rozwi− jać kompetencje poznawcze i przestrzenne, wzbogacać wiedzę i ułatwiać do niej dostęp. Uczyć kreatywności i nawiązywania kontaktów społecznych, słowem podnosić jakość życia. Po oficjalnym otwarciu sympozjum rozpoczęły się wystąpienia gości. Pierwsza głos zabrała dr Alice Schippers z Instytutu Badań nad Niepełnosprawnością na Wydziale Humanistyczno−Lekarskim Wolnego Uniwersytetu w Amsterdamie. Dr Schippers od przeszło dwudziestu lat zajmuje się kwestią niepełnosprawności w zarządzaniu, polityce, szkolnictwie wyższym i badaniach naukowych. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół tematyki jakości życia rodzin, w których występuje niepełnosprawność oraz wsparcia, jakiego mogą tym rodzinom udzielać społeczności. Również prezentacja na warszawskim sympozjum − „Poprawa jakości życia osób z niepełnosprawnością intelektu− alną i ich rodzin” poruszała właśnie te tematy. Dokładną relację z wystąpienia dr Schip− pers możecie Państwo przeczytać w dalszej części tego numeru „Społeczeństwa dla Wszystkich”. 4 SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH Do kwestii poprawy jakości życia osób z niepełnosprawnościami odniosła się również następna prelegentka, dr Karen Bunning z Uniwersytetu Wschodniej Anglii w Norwich w Wielkiej Brytanii. Tema− tyka jej prezentacji „Wzbogacająca rola nowych mediów w życiu osób z niepełno− sprawnością intelektualną i zaburzeniami rozwoju” stanowiła bezpośrednie nawiąza− nie do głównego obszaru zainteresowań dr Bunning, którym pozostają trudności komunikacyjne osób z niepełnosprawno− ścią intelektualną oraz stosowanie zrów− noważonych metod wzmacniania rozwoju dzieci i dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną i zaburzeniami rozwoju. Dr Bunning zwróciła szczególną uwagę na znaczenie wsparcia udzielanego osobom z niepełnosprawnością w ich kontaktach ze światem cyfrowym. Podkreśliła jednak, że najważniejsze w używaniu technologii informacyjno−komunikacyjnych przez osoby z niepełnosprawnościami pozostają wol− ność i samodzielność komunikowania się, jaką dają im nowe media: Osoba z niepełno− sprawnością może podejmować świadome decyzje, bo to ona jest w centrum naszych działań związanych z nowymi, wielorakimi, wzbogacającymi mediami. Dzięki kolejnej prezentacji uczestnicy sympozjum mieli okazje zastanowić się „Jak nowe technologie informacyjne mogą być wykorzystywane w pracy z dorosłymi osobami z niepełnosprawnością intelektu− alną?”. Anna Kwiatkowska z Biura Zarządu Głównego PSOUU przedstawiła możliwości wykorzystania programów i aplikacji w te− rapii oraz edukacji osób z niepełnospraw− nością intelektualną. Uczestnicy sympo− zjum poznali projekty dotyczące nowych technologii realizowane przez Zarząd Głów− ny PSOUU. W swoim wystąpieniu Anna Kwiatkowska, obok akcentowania korzyści płynących z wykorzystania technologii informacyjno−komunikacyjnych, zwróciła uwagę na kwestie bezpiecznego użytkowa− nia Internetu przez osoby z niepełnospraw− nością intelektualną. Po przerwie Anna Kwiatkowska wystąpi− ła w roli moderatora panelu „Co mi dają urządzenia mobilne i komputerowe z Inter− netem?”. Dyskutanci, którymi były osoby z niepełnosprawnością intelektualną, opo− wiadali o swoich doświadczeniach z nowy− nr 4 (56) GRUDZIEŃ 2015 NAUKA mi technologiami, zwłaszcza ich wykorzy− staniu w codziennej komunikacji. Panel wzbudził ogromne zainteresowanie publicz− ności. Z komentarzy można było zoriento− wać się, że niektórzy pełnosprawni słucha− cze nie mieli rozeznania w możliwościach wykorzystania Internetu równie dobrze, co prelegenci. Pokazało to jak bardzo tech− nologie informacyjno−komunikacyjne mogą przyczynić się do włączenia osób z niepełno− sprawnością w główny nurt życia współcze− snego świata. Następny punkt programu sympo− zjum stanowiła prezentacja narzędzi do pracy z tabletem w terapii dzieci z niepełno− sprawnościami i zaburzeniami rozwoju. Katarzyna Chrabąszcz z firmy DrOmni− bus przedstawiła system wsparcia terapii pozwalający między innymi na śledzenie postępów dziecka oraz prowadzenie orga− nizera terapeuty. Podczas kolejnego wystąpienia Bartło− miej Rutkowski przybliżył uczestnikom sympozjum ideę komunikacji wspomaga− jącej i alternatywnej oraz jej roli w rozwoju funkcji mowy. Bartłomiej Rutkowski, logo− peda i certyfikowany terapeuta metody Castillo Moralesa, pracujący w Ośrodku Wczesnej Interwencji Zarządu Głównego PSOUU w Warszawie w swojej prezentacji przedstawił podstawowe systemy komuni− kacji wspomagającej i alternatywnej, takie jak PECS, PCS, Piktogram, Makaton i Mówik. Wystąpienie dr Moniki Zimy−Parja− szewskiej − wiceprezeski Zarządu Głów− nego PSOUU oraz kierowniczki Pracowni Prawa i Kryminologii Akademii Pedagogiki Specjalnej odnosiło się do najnowszych dokumentów określających sytuację praw− ną osób z niepełnosprawnościami, w szcze− gólności Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami. Stanowiło rów− nież wkład w dyskusję na temat czynności prawnych podejmowanych przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną z uży− ciem technologii cyfrowych, której punkt wyjścia stanowią zmiany prawne dopusz− czające przeprowadzanie niektórych czyn− ności prawnych w formie elektronicznej. Następna prezentacja „Badania party− cypacyjne z udziałem osób z niepełno− sprawnością intelektualną” dr Agnieszki Wołowicz−Ruszkowskiej ukazywała możli− wości włączania osób z niepełnosprawno− ścią do dotyczących ich badań. Takie podejście stanowi ruch w kierunku upodmio− towienia osób z niepełnosprawnością inte− lektualną oraz uczynienia z prowadzonych badań formy włączania osób z niepełno− sprawnością w istotne działania społeczne. Dr Wołowicz−Ruszkowska podkreśliła: Niedawno w Warszawie odbyło się sympozjum naukowe. Sympozjum naukowe to jest spotkanie naukowców i innych ludzi zajmujących się jakimś tematem. Podczas sympozjum w Warszawie zajmowano się tematem komputerów, smartfonów i Internetu. Uczestnicy sympozjum zastanawiali się, do czego komputery, smartfony i Internet mogą przydać się osobom z niepełnosprawnością intelektualną. Na to sympozjum naukowe przyjechali naukowcy z Polski, Anglii i Holandii. W sympozjum wzięły też udział osoby z niepełnosprawnością intelektualną, przedstawiciele Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym i inne osoby pomagające ludziom z niepełnosprawnościami. Podczas sympozjum wszyscy mówili o tym, że komputery, smartfony i Internet są bardzo przydatne dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Dzięki nim można kontaktować się z innymi ludźmi, dowiedzieć się różnych rzeczy o świecie, słuchać muzyki i robić zakupy w Internecie. Komputerów i tabletów używa się również podczas warsztatów i zajęć terapeutycznych. Jeśli mamy w komputerze czy tablecie specjalne programy to mogą ich używać nawet osoby z bardzo głęboką niepełnosprawnością. Podczas sympozjum wystąpili też self−adwokaci. Self−adwokaci opowiadali uczestnikom do czego używają na co dzień komputerów i Internetu. To wystąpienie pokazało, że niektóre osoby z niepełnosprawnością intelektualną lepiej posługują się komputerem i Internetem niż osoby pełnosprawne. Uczestnicy uważali, że sympozjum było bardzo ciekawe. Następne sympozjum o sprawach osób z niepełnosprawnością intelektualną odbędzie się w Warszawie za rok. SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH 5 NAUKA Zaangażowany udział osób z niepełno− sprawnością w roli badaczy daje możli− wość zwiększenia odpowiedzialności i poczu− cia kontroli nad własnym życiem, a nauce daje możliwość zainteresowania się pro− blemami, które rzeczywiście są dla tej spo− łeczności ważne. Czynne włączenie w bada− nia pozwala wzmocnić poczucie wartości osób z niepełnosprawnością oraz wyko− rzystać potencjał ruchu self−adwokatów. Podsumowanie tematów poruszanych podczas sympozjum stanowiła prezenta− cja najnowszej książki Anny Kwiatkow− skiej i dr Beaty Roli z Akademii Pedagogi− ki Specjalnej „Osoba z niepełnosprawno− ścią intelektualną w świecie nowych tech− nologii”. Autorki zachęcały do lektury poradnika, który szeroko omawia znacze− nie technologii informacyjno−komunika− cyjnych dla rozwoju kompetencji społecz− nych osób z niepełnosprawnością intelek− tualną. W publikacji, która ukazała się nakładem PSOUU w listopadzie bieżące− go roku znajdziecie Państwo konkretne przykłady praktycznych zastosowań powszechnie dostępnych programów i apli− kacji w pracy z osobami z niepełnospraw− nością. Każdy z rozdziałów książki uzupełnia− ją propozycje ćwiczeń i komentarze meto− dyczne dr Beaty Roli. Sympozjum naukowe zakończyła prof. Anna Firkowska−Mankiewicz. Podsumo− wując to wydarzenie, pani profesor przy− pomniała: Niebywałym źródłem informacji są dla nas same osoby z niepełnospraw− nością intelektualną, jeśli tylko dopuścimy je do głosu. Rozmowy w kuluarach poka− zywały, że uczestnicy opuszczali sympo− zjum pełni nowych pomysłów i inspiracji do pracy z osobami z niepełnosprawnością intelektualną. Stało się jasne, że dyskusja będzie jeszcze długo kontynuowana w Inter− necie. Wiele osób już teraz z niecierpli− wością oczekuje kolejnego, jubileuszowe− go − czterdziestego − sympozjum, na którym mamy nadzieję spotkać się z Państwem za rok. ■ XXXIX Sympozjum Naukowe „Nowe technologie informacyjno−komunikacyjne w życiu osoby z niepełnosprawnością intelektualną“ odbyło się pod patronatem honorowym Polsko−Japońskiej Akademii Technik Komputerowych Sponsor: 6 Marcin Kozłowski Redakcja „Społeczeństwa dla Wszystkich“ Każdy ma prawo do swojej niepełnosprawności W poniższym artykule referujemy treść wystąpienia dr Alice Schippers „Poprawa jakości życia osób z niepełnosprawnością intelektualną i ich rodzin” zaprezentowanego podczas XXXIX Sympozjum Naukowego „Nowe technologie informacyjno-komunikacyjne w życiu osoby z niepełnosprawnością intelektualną”, które odbyło się w Warszawie 20 listopada 2015 roku. W czasie tego ważnego dla środowiska wydarzenia zaprezentowano z różnych per− spektyw rolę, jaką odgrywają technologie informacyjno−komunikacyjne w życiu codzien− nym i terapii osób z niepełnosprawnością intelektualną. Prelegenci poruszali również temat konieczności zmiany instytucjonalnego wspierania osób z niepełnosprawnościami na rzecz bardziej indywidualnego podejścia. Właśnie potrzeba dostrzeżenia w osobach z niepełnosprawnością intelektualną unikal− nych jednostek i wsparcia ich w realizacji indywidualnych planów stała się motywem przewodnim wystąpienia dr Alice Schippers. Dr Schippers z Instytutu Badań nad Niepełno− sprawnością na Wydziale Humanistyczno−Lekarskim Wolnego Uniwersytetu w Amster− damie od lat specjalizuje się w badaniach nad otoczeniem rodzinnym i społecznym osób z niepełnosprawnością intelektualną. Jest współprzewodniczącą Grupy Badawczej na temat Jakości Życia IASSIDD. Dr Alice Schippers swoje wystąpienie rozpoczęła od przytoczenia anegdoty z pracy nad jednym z projektów badawczych, w którym wykorzystywano kamery. Przy ich pomo− cy osoby z niepełnosprawnością intelektualną nagrywały krótkie historie. Jeden z bada− czy nalegał, by przygotować szczegółowe instrukcje obsługi kamer, którymi mieli posłu− giwać się uczestnicy. W praktyce szybko jednak okazało się, że większość z nich orien− towała się w obsłudze takiego sprzętu znacznie lepiej niż naukowiec prowadzący bada− nia. Dr Schippers wielokrotnie zwracała uwagę, że by móc naprawdę skutecznie poma− gać osobom z niepełnosprawnością powinniśmy odrzucić dwa przekonania. Pierwsze z nich to przeświadczenie o tym, że osoby pełnosprawne najlepiej wiedzą jak podwyższyć jakość życia osób z niepełnosprawnościami. Drugie − zakładanie istnienia uniwersalnych roz− wiązań mogących przy pomocy tych samych środków zaspokoić potrzeby wielu, zupełnie odmiennych osób. Przewodnikiem po temacie prezentacji dr Alice Schippers uczyniła swojego znajomego, Aleksa − tancerza, aktora, indywidualistę i osobę z niepełnosprawnością intelektualną. Jego przykład stanowił dopełnienie oraz ilustrację prób odpowiedzenia na szereg ważnych pytań dotyczących jakości życia osób z niepełnosprawnością intelektualną i ich rodzin. Czym jest jakość życia? Jakość życia i szczęście to pojęcia, którym poświęcono wiele uwagi poczynając od starożytnej filozofii, a kończąc na współczesnych badaniach naukowych. Istnieje bardzo wiele ujęć tego tematu i rozmaitych odpowiedzi na pytanie czym w istocie jest jakość życia. Ich cechą wspólną pozostaje holistyczne ujęcie ludzkiej egzystencji. Nie istnieje jeden element, którego występowanie bądź brak mogą zadecydować o naszym szczęściu. Na jakość życia składa się wiele czynników. Wysoką jakość życia możemy osiągnąć jedy− nie równoważąc rozmaite dziedziny życia i dążąc w nich do satysfakcjonującego nas stanu rzeczy. Dotykamy tu kolejnego niezmiernie istotnego zagadnienia: nie istnieje uni− wersalny, odpowiadający wszystkim poziom jakości życia. Ludziom zależy na rożnych sprawach i odmienne rzeczy przynoszą im satysfakcję. Przeświadczenie o istnieniu jednej, sztywnej definicji wysokiej jakości życia prowadzi w wypadku wspierania osób z niepełnosprawnościami do tworzenia rozwiązań instytu− cjonalnych, które w rzeczywistości zaspokajają potrzeby nielicznych lub jedynie częściowo wychodzą naprzeciw oczekiwaniom osób, którym mają pomóc. Stosowanie jednakowych rozwiązań dla wszystkich nie pozwala również na rzeczywiste przyjrzenie się przypadkom poszczególnych osób. Rozumienie niepełnosprawności wciąż zmienia się, bywa ujmo− wane w różnych kontekstach. Od lat przyzwyczailiśmy się do postrzegania niepełno− SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH nr 4 (56) GRUDZIEŃ 2015 NAUKA Na sympozjum naukowym w Warszawie wystąpiła doktor Alice Schippers. Alice Schippers pochodzi z Holandii. Zajmuje się badaniami nad polepszaniem życia osób z niepełnosprawnością intelektualną i ich rodzin. To znaczy, że Alice Schippers stara się poznać problemy rodzin, w których żyje ktoś z niepełnosprawnością intelektualną. Następnie zastanawia się jak pomóc osobom z niepełnosprawnością i ich rodzinom. Gdy wpadnie na jakiś dobry pomysł, mówi o tym innym naukowcom i ludziom pomagającym osobom z niepełnosprawnościami. Alice Schippers przyjechała do Warszawy opowiedzieć, jak można zwiększyć szczęście i zadowolenie z życia osób z niepełnosprawnością intelektualną. Alice Schippers uważa, że każdy człowiek jest inny. Nikt z nas nie jest doskonały. Interesujemy się różnymi rzeczami i różne rzeczy sprawiają nam przyjemność. Żeby komuś pomóc, trzeba go najpierw poznać. Dlatego nie ma sensu pomagać wszystkim osobom z niepełnosprawnościami w taki sam sposób. Żeby ktoś mógł czuć się szczęśliwy musi przede wszystkim być zdrowy i czuć się bezpiecznie. Ważne jest też czuć się potrzebnym innym ludziom. sprawności w kategoriach medycznych, gdy tymczasem najbardziej uwidacznia się ona w kontekście rodzinnym i w sytuacjach społecznych. Osoby z niepełnosprawnościami oraz ich rodziny bywają często marginalizowa− ne i dyskryminowane. Przypisuje się im role społeczne, które je ograniczają oraz stanowią projekcję oczekiwań reszty spo− łeczeństwa odnośnie życia osób z niepełno− sprawnościami. Czas byśmy przeszli do bardziej indywidualnego rozumienia potrzeb osób z niepełnosprawnością intelektualną, dali im szansę dokonywania własnych wyborów. Na przykład wspomniany wcześniej Aleks woli realizować się sportowo tańcząc z pełno− sprawną partnerką. Natomiast jeśli chodzi o codzienne życie, wybiera mieszkanie w towa− rzystwie innych osób z niepełnosprawnością intelektualną. Przytaczając ten przykład dr Schippers zaznaczyła, że zdaje sobie sprawę, iż uwzględnienie indywidualnych potrzeb nie pozostaje jedynie kwestią zmiany podejścia. Do realizacji tej wizji potrzebne są rów− nież odpowiednie fundusze. Być może jednak choć część z nich znajdziemy po przemy− śleniu i zweryfikowaniu skuteczności stosowanych dotychczas instytucjonalnych form wsparcia. Jak zmierzyć jakość życia? Większość współczesnych definicji jakości życia określa ją jako dobrostan na poziomie osobistym i społecznym. Pojęcie dobrostanu sugeruje osiągnięcie jakiegoś bazowego, niezbędnego poziomu zadowolenia. Za psychologami takimi jak Abraham Maslow przyjmu− jemy pewną hierarchię potrzeb uznając, że byśmy w ogóle mogli mówić o wysokiej jakości życia konieczne jest najpierw zapewnienie komfortu w obszarach zdrowia, poczucia bez− pieczeństwa i przynależności. Dopiero gdy te potrzeby zostaną zaspokojone, jednostka zacznie poszukiwać szacunku i samospełnienia. Niestety w przypadku osób z niepełno− sprawnością intelektualną często nawet te bazowe potrzeby nie są zaspokajane w wystar− czającym stopniu. Dodatkowo, ludzie różnią się między sobą wagą przypisywaną poszczególnym potrzebom. Dla niektórych absolutnie najważniejsze będzie poczucie bezpieczeństwa, inni nie wyobrażają sobie życia bez swobody ekspresji. Podobnie różne pozostają otoczenie i warunki życia osób z niepełnosprawnościami. By moc zwiększyć czyjąś jakość życia, musimy poznać wagę danego czynnika dla tej osoby i poziom jej zado− wolenia z obecnego stanu. Możemy wyrazić to wzorem: znaczenie + zadowolenie = jakość życia dr Alice Schippers z Wolnego Uniwersytetu w Amsterdamie. Nie ma sensu pracować nad umożliwieniem szerszych kontaktów społecznych oso− bie, która nie przepada za towarzystwem innych i jest całkowicie zadowolona z przeby− wania jedynie w otoczeniu najbliż−szych. Jak już wspomnieliśmy, na jakość życia jed− nostki będzie składać się cały szereg obszarów, takich jak zdrowie fizyczne i emocjonalne, miejsce zamieszkania, relacje z bliskimi osobami czy aktywności w wolnym czasie. SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH 7 TERAPIA ZAJĘCIOWA Jak pomagać osobom z niepełnosprawnością? Dr Alice Schippers zwróciła uwagę, że projektując usługi dla ludzi z niepełno− sprawnościami musimy pamiętać, by wychodziły one naprzeciw rzeczywistym potrzebom tych osób. W innym wypadku służą jedynie realizacji wizji i ambicji usłu− godawców. Dr Schippers proponuje, by tworzyć systemy wsparcia skupiające się na tym, co jest naprawdę ważne dla poszcze− gólnych osób z niepełnosprawnościami. Właściwa pomoc sprawi, że dana osoba będzie bardziej zadowolona z życia, zyska możliwość rozwoju, będzie miała poczucie autonomii i sprawstwa. W codziennej prak− tyce pracy organizacji zajmujących się wspieraniem osób z niepełnosprawnością intelektualną będzie to przekładać się na: ● uświadomienie sobie, na jakich warto− ściach bazujemy (na przykład: kieruje− my się Konwencją ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami), ● ustalenie, w jakich obszarach i jak zamierzamy działać (wsparcie rodzin, zapewnienie opieki medycznej), ● zdefiniowanie, co jest naszym celem, do czego właściwie dążymy. Świadcząc usługi na rzecz osób z nie− pełnosprawnościami nie możemy zapo− minać o bardzo ważnych osobach w ich życiu – rodzinie. Przeprowadzone na sze− roką skalę międzynarodowe badania pokazują, że niezależnie od stopnia zamo− żności i kręgu kulturowego, doświadcze− nia oraz potrzeby rodzin osób z niepełno− sprawnością intelektualną pozostają dość zbliżone. Rodziny stanowią najbliższy kontekst społeczny życia osób z niepełno− sprawnością. Dlatego powinniśmy potrafić zadbać nie tylko o lepsze funkcjonowanie w społeczeństwie samych osób z niepełno− sprawnością intelektualną, ale również ich rodzin. Pamiętajmy, że nie jest to szczególne traktowanie, a jedynie umożli− wienie ludziom doświadczającym niepełno− sprawności korzystania z praw przysłu− gujących innym obywatelom. Jak powie− dział Aleks: My także jesteśmy częścią społeczeństwa. Powyższy artykuł stanowi jedynie skrót wystąpienia dr Alice Schippers. Jeśli temat zainteresował Państwa, zachęcam do obejrzenia pełnego zapisu video tej ciekawej prelekcji. Znajdziecie ją Państwo wpisując w wyszukiwarce You Tube 01 XXXIX Sympozjum PSOUU dr Alice Schippers. ■ 8 Monika Włodarczyk−Raczek Kierownik WTZ Koła PSOUU w Jaworznie Zbliża się okres świąt Bożego Narodzenia. Zapewne w wielu Warsztatach Terapii Zajęciowej wre praca nad przygotowywaniem dekoracji świątecznych i innych wyrobów stanowiących doskonały, nietuzinkowy prezent bożonarodzeniowy. Część z tych przedmiotów zostanie zaprezentowana podczas kiermaszów. Kiermasze, kiermasze … W Warsztatach Terapii Zajęciowej Koła PSOUU w Jaworznie do kiermaszy bożonaro− dzeniowych przygotowujemy się cały rok. Uczestnicy pracowni o profilu zawodowym oraz artystycznym przygotowują pod okiem instruktorów wyjątkowe przedmioty. W zależności od poziomu sprawności uczestników i posiadanych przez nich umiejętności dany wyrób jest ich wyłącznym dziełem lub efektem pracy zbiorowej, w tym również instruktora terapii zajęciowej. Pragnę ten fakt wyraźnie podkreślić, gdyż jak wynika z naszych obser− wacji dokonanych podczas odwiedzin na licznych kiermaszach, nie stanowi to reguły. Często zdarza się, że prezentowane tam wyroby są dziełem wyłącznie instruktorów terapii zajęciowej, niekiedy bywają nawet nieudolną modyfikacją zakupionych, gotowych deko− racji świątecznych. Jest to praktyka zła i moim zdaniem niedopuszczalna. Kiermasze nie powinny stanowić jedynie okazji do pozyskania przez WTZ dodatkowych środków finansowych. Ich głównym zadaniem pozostaje zainteresowanie pełnosprawnej części społeczeństwa środowiskiem osób z niepełnosprawnością intelektualną. Nie można okła− mywać ludzi sprzedając wyroby, które wcale nie zostały wykonane przez osoby z niepełno− sprawnością intelektualną. Przecież to uwłacza godności jednych i drugich. Gdy bierzemy udział w kiermaszu nasze wyroby zawsze prezentują wspólnie instruk− torzy terapii zajęciowej i uczestnicy. Na stoisku umieszczamy identyfikatory oraz baner, na którym znajduje się nazwa naszego WTZ, adres, numer telefonu, strona www oraz numer KRS. Uczestnicy WTZ biorą aktywny udział w prezentacji wyrobów zachęcając przechodzące osoby do odwiedzenia naszego stoiska. Opowiadają gdzie, przez kogo i w jaki sposób dany wyrób został wykonany. Wręczają również ulotki promujące WTZ i Stowa− rzyszenie, zachęcają do przekazania nam 1% podatku. To właśnie między innymi w ten sposób uczestnicy zdobywają poczucie, że ich praca podczas zajęć w pracowniach jest ważna i potrzebna, co bardzo motywuje ich do działania. Wiedzą również doskonale, że środki finansowe pozyskane podczas kiermaszu zostaną przeznaczone na ich rzecz. Nic tak dobrze nie motywuje, jak kilkudniowa wycieczka sfinansowana z samodzielnie pozyska− nych środków. Wiele Warsztatów pozyskuje środki finansowe podczas kier− maszy na mocy zapisów §10, pkt 1, 2 i 3 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spo− łecznej z dnia 25 marca 2004 roku w sprawie działalności warszta− tów terapii zajęciowej. My nie korzystamy z tego przepisu, pre− zentujemy wyroby uczestników w ramach prowadzonej przez nasze Stowarzyszenie zbiórki publicznej. Uważny Czytelnik zapewne zauważył, że unikam stwierdzenia „sprzedaż wyrobów”. Otóż ze słowem „sprzedaż” wiążą się inne słowa: „zysk” i „podatek”. Jesteśmy organizacją non profit prowadzącą działalność nieodpłatną dzięki dotacjom, datkom i darowiznom. Dlatego trudno mówić o sprzedaży i zysku. By nie dopuścić do jakichkolwiek nieprawidłowości, przez kilka lat sprzedawaliśmy wyroby uczestników właśnie w ramach zbiórki publicznej. Dotychczas ustawa o zbiórkach publicznych dopuszczała taką formę. Od marca 2014 roku, kiedy weszła w życie nowelizacja ustawy o zbiórkach publicznych, sprzedaż już nie jest dopuszczalną formą gromadzenia pieniędzy. Teraz organizujemy kwesty, a wyroby naszych uczestników wręczamy jako „dowody wdzięczności”. SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH nr 4 (56) GRUDZIEŃ 2015 TERAPIA ZAJĘCIOWA Ma to swoje dobre i złe strony. Niestety wartość materiałów wło− żonych w wykonanie wyrobu – „dowodu wdzięczności” może prze− wyższać wysokość otrzymanego datku. Trudno przecież wyceniać „dowód wdzięczności”. Jednak z doświadczenia pozyskanego podczas prowadzenia kwest muszę stwierdzić, że wpłacający datki są hojni i szczodrze nas obdarowują. Doceniają twórców oraz rozumieją, że wykonie każdego wyrobu wymaga nakładu materiałów, czasu, pracy i odpowiednich umiejętności. Z pewnością dobre jest to, że środki pozyskane z datków możemy bezpośrednio oraz pośrednio przezna− czać na realizację zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecz− nej naszych uczestników. Bezpośrednim przeznaczeniem jest między innymi finansowanie wycieczek, imprez integracyjnych, zajęć reha− bilitacyjnych na krytej pływalni, zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, zakupu materiałów i narzędzi do terapii. Pośrednie finansowanie to chociażby opłacenie remontu części pomieszczeń WTZ. Dodatkową zaletą takiej formy pozyskiwania środków finansowych jest to, że jest ona poza zasięgiem kontroli PCPR−u czy MOPS−u. Kontroli prawidło− wości prowadzonej zbiórki oraz spożytkowania datków może doko− nać Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Najwyższa Izba Kontroli, a z instytucji, z którymi mamy częściej do czynienia na przykład straż miejska. Nie należy jednak się tego obawiać, jeżeli tylko postępuje się zgodnie z zapisami ustawy o zbiórkach publicznych (Ustawa z dnia 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych − Dz. U. z 2014 r., poz. 498 z późn. zm.). Przed świętami Bożego Narodzenia uczestnicy wielu Warsztatów Terapii Zajęciowej przygotowują ozdoby choinkowe i świąteczne dekoracje. Takie przedmioty można później sprzedać podczas kiermaszów świątecznych. Ozdoby choinkowe wykonywane w Warsztatach Terapii Zajęciowej powinni robić ich uczestnicy. Niestety czasem terapeuci za bardzo pomagają uczestnikom. Czasem nawet robią za nich ozdoby świąteczne. To zupełnie nie ma sensu. Osoby z niepełnosprawnością intelektualną potrafią same wykonać takie ozdoby. Za pieniądze ze sprzedaży ozdób świątecznych uczestnicy Warsztatów Terapii Zajęciowej mogą na przykład pojechać na wycieczkę. Generalnie polecam tę formę organizacyjno−prawną pozyskiwania dodatkowych środków finansowych na działalność WTZ, gdyż daje ona niewątpliwie szerszy wachlarz możliwości ich spożytkowania niż podstawa prawna z Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Poli− tyki Społecznej z dnia 25 marca 2004 roku w sprawie działalności warsztatów terapii zajęciowej, która pozwala przeznaczyć środki finan− sowe pozyskane ze sprzedaży produktów i usług jedynie na cele inte− gracji społecznej uczestników. Tylko my, kierownicy, wiemy, ile musi− my nagimnastykować się, by zdobyć fundusze na remont WTZ. Prze− cież odnowione i dobrze wyposażone pomieszczenia również przekła− dają się na zadowolenie naszych uczestników. Nie wspomnę nawet o konieczności spełnienia wymogów BHP, sanepidu i kwestiach este− tycznych. Zachęcając, szczególnie kierowników WTZ prowadzonych przez organizacje non profit, do zapoznania się z ustawą o zbiórkach publicznych, życzę wszelkiej pomyślności w pracy zawodowej i życiu osobistym, owocnych kiermaszy i … Wesołych Świąt! ■ Za pieniądze ze sprzedaży ozdób świątecznych można też wyremontować pomieszczenia Warsztatów Terapii Zajęciowej. Wtedy przez cały rok osobom z niepełnosprawnością intelektualną będzie się milej pracować w takich pomieszczeniach. Podczas kiermaszów świątecznych ludzie chętnie kupują ozdoby zrobione przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Takie ozdoby są wyjątkowe. SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH 9 PUBLIKACJE Nowe publikacje PSOUU W latach 2014−2015 w ramach pro− jektu „Wiedza dla Integracji“, dofinanso− wanego przez Państwowy Fundusz Reha− bilitacji Osób Niepełnosprawnych PSOUU wydało: ● w serii „Biblioteka self−adwokata“ ukazało się 9 broszur 1. „Mój czas wolny. Jak osoba z niepełno− sprawnością intelektualną może spędzać czas wolny”. 2. „Moje ciało. Co osoba z niepełnospraw− nością intelektualną powinna wiedzieć o swoim organizmie”. 3. „Moje zdrowie. W jaki sposób osoba z niepełnosprawnością intelektualną może szanować swoje zdrowie”. 4. „Moje wydatki. Jak osoba z niepełno− sprawnością intelektualną może zadbać o swoje pieniądze”. 5. „Mój komputer. Pomocne narzędzie dla osoby z niepełnosprawnością intelektualną”. 6. „Mój Internet. Jak osoba z niepełno− sprawnością intelektualną może korzystać z Internetu”. 7. „Moje bezpieczeństwo w Internecie. Jak osoba z niepełnosprawnością intelektualną może bezpiecznie korzystać z Internetu”. 8. „Moje sposoby na konflikty. Co osoba z niepełnosprawnością intelektualną powinna wiedzieć o konfliktach i o sposobach ich rozwiązywania”. 9. „Moje zachowanie. Co osoba z niepełno− sprawnością intelektualną powinna wiedzieć o sposobach kulturalnego zachowania”. Do końca marca 2016 roku ukażą się dwa kolejne tytuły. ● dla otoczenia osób z niepełnosprawno− ścią ukazały się: 1. „Scenariusze zajęć dla self−adwokatów. Poradnik metodyczny”. 2. „Osoba z niepełnosprawnością intelek− tualną w postępowaniach sądowych i przed innymi organami. Poradnik praktyczny”. 3. „Osoba z niepełnosprawnością intelek− tualną w świecie nowych technologii cyfrowych. Poradnik metodyczny”. Zainteresowanych otrzymaniem publikacji prosimy o kontakt mailowy: [email protected] lub [email protected] 10 SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH nr 4 (56) GRUDZIEŃ 2015 TEKST ŁATWY DO CZYTANIA Zagadkowe strony Witam Państwa serdecznie. Zapraszam do rozwiązywania nowych zadań! 1. Odgadnij hasła i wpisz je do krzyżówki. 1. Jeździ między piętrami. 6. Do jedzenia łyżką. 2. Leci z kranu. 7. Biały lub żółty do zjedzenia. 3. Część ciała z dłonią i łokciem. 8. Pierze brudne ubrania. 4. Do łowienia ryb. 9. Mrugają. 5. Owocowy do picia. 10. Zwierzę, które goni kot. 2. Wpisz w kratki liczby i dodaj. autor: RI91/commons.wikimedia.org SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH 11 TEKST ŁATWY DO CZYTANIA 3. Przepisz litery zgodnie z kolorem kratek. Narysuj odgadnięte hasło. 12 SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH nr 4 (56) GRUDZIEŃ 2015 TEKST ŁATWY DO CZYTANIA 4. Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania. Kasia, Bartek i Adam to przyjaciele. Znają się z Warsztatów Terapi Zajęciowej. Lubią się i chcą spędzać razem czas. Dziś umówili się na wyjście do kawiarni. Pójdą tam po południu. Bartek i Adam kupią sobie sok i lody. Kasia zamówi kawę i sernik. Usiądą przy stoliku, będą pili, jedli i rozmawiali o tym jak spędzili wakacje. Wychodząc każdy zapłaci za siebie. Pytania: 1. Kim są Kasia, Adam i Bartek? 2. Skąd się znają? 3. Dokąd chcą pójść? 4. Co chce kupić Kasia? 5. O czym będą rozmawiali? 6. Kto za nich zapłaci? Dodatkowo − temat do rozmowy: Spędzanie wolnego czasu. 5. To wieszak z szatni i numerki. Dopasuj numerki do odpowiednich miejsc na wieszaku. Połącz je linią. SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH 13 TEKST ŁATWY DO CZYTANIA 6. Znajdź odpowiedni obrazek i przerysuj w puste miejsce. Popatrz na wzór. KONKURS: CIEKAWE ZDARZENIE 1. Pomyśl proszę, co ciekawego ostatnio robiłeś lub widziałeś? 2. Opisz to albo narysuj. 3. Rysunek lub opis włóż do koperty, zaadresuj i wyślij do mnie. Autor wybranej pracy otrzyma pocztą nagrodę ! Zagadkowy Redaktor: Piotr Sochalski Warsztaty Terapii Zajęciowej Zarządu Głównego PSOUU w Warszawie ul. Głogowa 2b, 02−639 Warszawa Rozwiązanie do krzyżówki: 1. Winda, 2. Woda, 3. Ręka, 4. Wędka, 5. Sok, 6. Zupa, 7. Ser, 8. Pralka, 9. Oczy, 10. Mysz. 14 SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH nr 4 (56) GRUDZIEŃ 2015 NASZYM GŁOSEM Krzysztof Wiśniewski Święta Bożego Narodzenia Czas przygotowań do świąt to okres kiedy sprząta się w domu, pastuje podłogi, myje okna. Ja wycieram kurze, odkurzam. Jak kupuje się choinkę to patrzę, czy wygląda ładnie i czy ma dużo gałęzi. U nas kupuje się co roku jemiołę. Jemioła oznacza, że w domu będzie panowała podczas świąt miłość rodzinna. Chodzę też do kościoła po opłatki. Jak jest posprzątane to szykuje się potrawy na święta Bożego Narodzenia. Zabijam karpie i oprawiam je. U nas w domu piecze się zawsze dużo ciastek, bo rodzina duża. Są też sałatki, 12 potraw wymiennie z 7 potrawami. Co roku szykujemy: barszcz czerwony z uszkami, pierogi z kapustą i grzybami, bigos, kapustę z grochem, kutię, śledzie pod różną postacią. Jest wiele ciastek: kruche, pierniczki, piernik, kora dębu i dużo więcej. U mnie w domu zwyczaj jest taki, że pod obrus kładzie się troszkę siana na znak, że pan Jezus się narodził w stajni, w ubóstwie i chłodzie. Rozpoczynamy wieczerzę od wspólnej modlitwy i odczytania fragmentu ewangelii św. Łukasza. Następnie dzielimy się opłatkiem i zasiadamy do wigilijnego stołu. Podczas spożywania potraw co roku jest u nas Gwiazdor i prezenty. Potem oglądanie telewizji i tak do pasterki. Co roku idę na pasterkę. Wraca się późnią nocą, o 1, czasem o 2 w nocy. Na drugi dzień odpoczywa się po pasterce a potem śniadanie świąteczne. Potem jedzie się w gości i tak ten czas szybko leci. Przepis na pierniczki świąteczne 100 gramów (pół szklanki) cukru pół szklanki miodu 260 gramów (2 szklanki) mąki pszennej 1 żółtko 125 gramów masła o temperaturze pokojowej pół łyżeczki sody oczyszczonej 2 łyżeczki przyprawy do pierników 1 szczypta soli Przygotowanie: 1. Rozgrzać piekarnik do 180 °C. 2. Miód mocno podgrzać, a następnie dodać do mąki i wymieszać. Po przestygnięciu dodać cukier, żółtko, masło, sodę, przyprawę do pierników i szczyptę soli. Wymieszać. 3. Zagnieść ciasto i rozwałkować na grubość pół centymetra. Wykrawać ciasteczka o dowolnych kształtach. 4. Pierniczki układać na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. Piec 15 minut w temperaturze 180°C. SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH 15 NASZYM GŁOSEM Wioleta Rabiej Konkurs Lady D. Konkurs Lady D. [czytaj Lejdi Di] imienia Krystyny Bochenek jest organizowany od 2002 roku przez Parlamentarny Zespół do spraw Osób Niepełnosprawnych oraz Parlamentarną Grupę Kobiet. Skrót Lady D. pochodzi od angielskiego wyrażenia Lady Disabled − Dama Niepełnosprawna. Miałam pierwszą w życiu sesję zdjęciową. Fantastyczne przeżycie, fantastyczna nowa przygoda. Wyróżnienie Lady D. kojarzone jest również ze zmarłą tragicznie księżną Walii Dianą, znaną z działalności charytatywnej na rzecz osób z niepełnosprawnościami. Celem konkursu jest docenienie kobiet z niepełnosprawnościami wnoszących ważny wkład w różne dziedziny życia społecznego. Na Konkurs Lady D. wysłała mnie doradczyni starosty kołobrzeskiego pani Karolina Szarłata−Woźniak. Podjęłam decyzję, że samodzielnie pojadę do Szczecina na wspaniałą przygodę. Stwierdziłam, że świat należy do odważnych. Wystąpiło 8 kandydatek. Przed sesją zdjęciową najpierw malowali mi oczy i twarz. Było to dla mnie dużym przeżyciem, ponieważ wcale się nie maluję. Pani makijażystka świetnie do mnie podchodziła, z uśmiechem. Potem pani mnie czesała. Były dla mnie przygotowane ciuchy, w które musiałam się przebrać do sesji. Nie poznawałam samej siebie w tej sukience, w makijażu i innej fryzurze. 16 SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH Był też dalszy ciąg sesji zdjęciowej. Tym razem ze Szczecina przyjechali do mnie, aby zrobić mi sesję zdjęciową w moim mieszkaniu. Gala Lady D. w Szczecinie Miałam zaszczyt zostać zaproszona na uroczystą Galę wręczenia nagród w Konkursie Lady D., która odbyła się 3 września 2015 roku w Szczecinie. Uczestniczkami tego konkursu były niezwykłe kobiety z różnymi niepełnosprawnościami. nr 4 (56) GRUDZIEŃ 2015 NASZYM GŁOSEM Dostałyśmy serdeczne podziękowania, kwiaty i przede wszystkim piękne statuetki. Otrzymałyśmy gratulacje od różnych ważnych osób. Wystąpiły także dwie dziewczyny: jedna grała, druga śpiewała. Udział w tej Gali to dla mnie ważne i niezapomniane przeżycie. Udzieliłam również wywiadu Kołobrzeskiej Telewizji Kablowej. Na wszystkie pytania odpowiadałam spokojnie, bez tremy, sprawiało mi to radość. Był to dla mnie wyjątkowy, wspaniale przeżyty dzień. Wywiad dla kołobrzeskiej kablówki Już na Gali w Szczecinie pani posłanka Zofia Ławrynowicz zaprosiła mnie do sejmu na uroczystą, ogólnokrajową Galę w dniu 23 września. Pomimo dwóch nocy nie spania w podróży jestem szczęśliwa, że mogłam uczestniczyć w tak wielkiej i doniosłej imprezie jak Gala w Sejmie. Po kilku dniach od powrotu z Gali Lady D. w Szczecinie zostałam zaproszona na spotkanie do kołobrzeskiego starostwa. Przyjął mnie pan starosta powiatowy Tomasz Tamborski, który wyraził słowa podziękowania, pogratulował mi oraz wręczył wspaniały bukiet kwiatów i prezenty. Dziennikarze zadawali mi różne pytania, także dotyczące mojego pisania. Warszawska Gala Lady D. Sala Kolumnowa Sejmu pękała w szwach. Z każdego województwa przyjechało 16 niezwykłych kobiet. Dodatkowo w gali uczestniczyły panie, które zostały wyróżnione. W nagrodę do Brukseli poleci 5 najbardziej wybitnych pań, z największymi osiągnięciami. Po wręczeniu statuetek były wspólne zdjęcia, kawa i ciasteczka. Zwiedziliśmy Sejm. To były niezapomniane wrażenia, które na długo pozostaną mi w pamięci. SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH 17 NASZE STOWARZYSZENIE Diana Duliban Instruktor WTZ Koła PSOUU w Werbkowicach Marzanna Seń Sekretarz Koła PSOUU w Werbkowicach Nowy ośrodek, nowe nadzieje 20 lat temu dzięki zaangażowaniu i wytrwałości niewielkiej grupy rodziców, głównie matek, została utworzona w Werbkowicach w powiecie hrubieszowskim organizacja zrzeszająca osoby, którym zależało na zapewnieniu dzieciom z niepełnosprawnością intelektualną odpowiednich warunków do rozwoju. Tak zaczęła się historia Koła Polskie− go Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym w Werbkowicach oraz Warsztatów Terapii Zajęciowej − pierwszej placówki świadczącej usługi w zakresie reha− bilitacji społecznej i zawodowej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Obecnie z zajęć w naszym WTZ korzysta 41 osób. Lata pracy Zarządu Koła, rodziców, instytucji i osób prywatnych zaowocowały szyb− kim rozwojem Koła oraz stopniowym rozszerzaniem wachlarza usług świadczonych na rzecz osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. W 2004 roku zrodził się pomysł utworzenia Ośrodka Rehabilitacyjno−Edukacyjno−Wychowawczego dla osób od 3 do 25 roku życia. Rozpoczęliśmy starania o pozyskanie środków finansowych na rozbudowę i moderniza− cję nieruchomości, którą Zarząd odkupił od gminy Werbkowice. W jej skład wchodził dawny budynek szkoły podstawowej w Alojzowie. Od 2007 roku Zarząd Koła, a w szcze− gólności przewodnicząca Halina Szpuga oraz wiceprzewodnicząca Marta Piotrowska− Lackowska wykonały olbrzymią pracę na rzecz powstania naszej nowej siedziby. W 2010 roku Koło PSOUU w Werbkowicach rozpoczęło współpracę z Centrum Szko− leniowo−Rehabilitacyjnym „Źródło” ze Lwowa. Pierwszy kontakt między jednostkami został nawiązany za pośrednictwem władz powiatu hrubieszowskiego. Zarząd PSOUU zwrócił się z prośbą o pomoc w znalezieniu partnera zainteresowanego współpracą i wspól− ną realizacją projektu. Władze powiatu dzięki swoim kontaktom partnerskim z samo− rządami Ukrainy uzyskały informację o tym, że we Lwowie funkcjonuje otwarta na międzynarodową współpracę organizacja zajmująca się osobami z niepełnosprawnością. Strona ukraińska entuzjastycznie zareagowała na propozycję wspólnych działań. Odbyło się kilka spotkań roboczych oraz wizyt studyjnych, podczas których obie organizacje opracowały wspólne cele i propozycje działań. Rola partnera wiodącego została powie− rzona naszemu Kołu. Obie placówki łączy świadczenie pomocy osobom z niepełno− sprawnością lokalnie, na terenach przygranicznych. Pozostają ważnymi ogniwami sys− temu wspierania osób z niepełnosprawnością, zwłaszcza w zakresie usprawniania i roz− woju systemu świadczeń rehabilitacyjno−edukacyjnych. Podczas uroczystości otwarcia ośrodka Joanna Janocha, prezes Zarządu Głównego PSOUU, wręczyła medale „Fideliter et Constanter“. 18 SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH Po długich przygotowaniach nadszedł wreszcie czas realizacji projektu „Trans− graniczna współpraca na rzecz edukacji, rehabilitacji i turystyki osób niepełnospraw− nych – przebudowa, rozbudowa i adapta− cja budynków rehabilitacyjnych w Alojzo− wie i we Lwowie”. Realizację działań prze− widzianych w projekcie zaplanowano na okres od maja 2013 roku do maja 2015 roku. Dzięki doświadczeniu i zaangażo− waniu członków partnerstwa współpraca obu podmiotów przyczyniła się do sukcesu projektu i nadal przynosi wymierne korzyści. Sedno projektu stanowiła rozbudowa infra− struktury pozwalającej realizować usługi rehabilitacyjno−wychowawcze adresowane do osób z niepełnosprawnością intelektu− alną zamieszkujących tereny przygranicz− ne. W skład najważniejszych działań po stronie polskiej wchodziły prace budow− lane przy renowacji i adaptacji budynków w Alojzowie, zakup sprzętu rehabilitacyj− nego i wyposażenie pomieszczeń. Strona ukraińska wzięła na siebie remont i wypo− sażenie budynku Centrum Szkoleniowo− Rehabilitacyjnego we Lwowie, zakup sprzętu rehabilitacyjnego oraz odpowiednie urządze− nie pomieszczeń. Projekt otrzymał dofi− nansowanie w wysokości ponad 2 260 tys. euro, co stanowiło 90% jego całkowitych kosztów. W kwietniu 2015 roku zakończo− no prace budowlane i budynek OREW został oddany do użytku. 24 września 2015 roku odbyło się spotka− nie podsumowujące realizację projektu transgranicznego oraz inaugurujące otwar− cie OREW w Alojzowie. Zjazd uczestników projektu współpracy transgranicznej Pol− ska−Białoruś−Ukraina był też okazją do uczczenia jubileuszu 20−lecia powstania Koła PSOUU i WTZ w Werbkowicach. Przy− służył się również przełamywaniu barier związanych z niepełnosprawnością i stał się okazją do zaprezentowania osiągnięć PSOUU. Program imprezy obejmował mszę, wystąpienia przedstawicieli Lidera Projektu i Partnera, prezentację multime− dialną, przedstawienie historii działania naszego Koła i WTZ oraz wręczenie meda− li i odznaczeń zasłużonym, wieloletnim członkom Koła. Na zaproszenie do udziału w uroczy− stości odpowiedzieli liczni goście, między innymi parlamentarzyści, samorządowcy oraz przedstawiciele instytucji i organizacji nr 4 (56) GRUDZIEŃ 2015 NASZE STOWARZYSZENIE Poprzez uczęszczanie na nasze zajęcia rewalidacyjno−wychowawcze osoby z niepe− łnosprawnością będą wywiązywać się z obowiązku szkolnego. Ośrodek będzie je wspie− rał w nauce poprzez terapię psychologiczną, logopedyczną i socjoterapię. Zajęcia socjo− terapeutyczne obejmą ćwiczenie interakcji społecznych, samoobsługi i wywiązywania się z powierzonych zadań. Ten zestaw aktywności uzupełni terapia zajęciowa, warsztaty oraz rehabilitacja lecznicza. Personel naszego ośrodka dołoży starań by wspierać osoby z niepełnosprawnością intelektualną oraz pomagać i doradzać ich rodzinom. W swojej pracy postanowiliśmy wykorzystać takie metody, jak stymulacja polisensoryczna, terapia integracji sensorycznej, metoda ruchu rozwijającego wg Weroniki Sherbourne, NDT − Bobath, kinezyterapia, fizykoterapia oraz hortiterapia. W okolicy Alojzowa mieszka dużo dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami. Nie− stety funkcjonuje tu niewiele placówek, które mogłyby zapewnić im odpowiednią opiekę, rehabilitację i edukację. Mamy nadzieję, że dzięki OREW w Alojzowie dzieci i młodzież z niepełnosprawnością intelektualną, które w przeszłości były często izolowane, zyskają wreszcie dostęp do rehabilitacji i edukacji. Liczymy, że dzięki temu staną się bardziej aktywne i zaangażowane w życie społeczne. Dołożymy wszelkich starań, by w nowopow− stałym ośrodku osoby z niepełnosprawnością i ich rodziny mogły liczyć na profesjonalną pomoc oraz wsparcie w trudnych sytuacjach. ■ Występ Moniki Kuszyńskiej z zespołem Kuby Raczyńskiego. działających na rzecz pomocy społecznej i rehabilitacji osób z niepełnosprawno− ściami. Nowy obiekt został uroczyście poświęcony. Przybyłych gości powitały przewodni− cząca Zarządu Koła PSOUU w Werbkowi− cach Halina Szpuga oraz wiceprzewodni− cząca Marta Piotrowska−Lackowska. W krót− kim przemówieniu podziękowały wszyst− kim, którzy przyczynili się do powstania ośrodka. Spotkanie zwieńczył poczęstunek, wspaniały jubileuszowy tort oraz koncert gwiazd, który niezmiernie spodobał się gościom. Dał wszystkim potężny zastrzyk optymizmu i sił do dalszych działań. Ośrodek Rehabilitacyjno−Edukacyj− no−Wychowawczy w Alojzowie posiada status niepublicznej placówki oświatowej, realizującej potrzeby edukacyjne i rehabi− litacyjne. Wychowankami placówki pozo− stają dzieci i młodzież z niepełnosprawno− ścią intelektualną w stopniu znacznym i głębokim oraz w stopniu umiarkowa− nym ze sprzężeniami. Zajęcia w placówce będą odbywać się w dwóch formach: − dziennego pobytu (kilkugodzinny, zapla− nowany, codzienny pobyt w ośrodku), − wczesnego wspomagania rozwoju dziecka obejmującego indywidualne konsultacje i zajęcia terapeutyczne oraz specjalistycz− ne działania na rzecz najmłodszych dzieci i ich rodziców (4−8 godzin w miesiącu). Planujemy w kompleksowy sposób diagnozować osoby z niepełnosprawnością korzystające z naszych usług. Dla każde− go zostanie ułożony indywidualny program terapeutyczny. Uwzględni on działania mające stymulować rozwoju psychoru− chowy, intelektualny oraz społeczny. Alojzów to wieś koło Zamościa. Alojzów leży niedaleko granicy Polski i Ukrainy. W okolicy Alojzowa długo nie było żadnych ośrodków, które pomagają osobom z niepełnosprawnością intelektualną. Koło naszego Stowarzyszenia w Werbkowicach bardzo chciało coś z tym zrobić. Ludzie z Koła w Werbkowicach zorganizowali pieniądze na wyremontowanie starej szkoły podstawowej w Alojzowie. Tę starą szkołę zamieniono na ośrodek wspierania osób z niepełnosprawnością intelektualną. Teraz odbywa się tam dużo różnych zajęć. Są tam zajęcia edukacyjne, różne terapie i warsztaty. Do ośrodka przychodzą dzieci i młodzi ludzie z niepełnosprawnością intelektualną. Ośrodek doradza też rodzinom osób z niepełnosprawnością intelektualną. Ten ośrodek został stworzony dzięki współpracy ludzi z Polski i Ukrainy. W tym samym czasie we Lwowie na Ukrainie powstał podobny ośrodek dla osób z niepełnosprawnością. Z okazji otwarcia ośrodka w Alojzowie zorganizowano wielką uroczystość. W uroczystości brało udział wielu gości z Polski i Ukrainy. SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH 19 EDUKACJA Izabela Ślązak OREW Koła PSOUU w Biskupcu Eksperymentowanie i doświadczanie W Ośrodku Rehabilitacyjno−Wychowaczym Koła PSOUU w Biskupcu pracuję z zespo− łem wychowanków w wieku gimnazjalnym. Są to osoby z niepełnosprawnością intelek− tualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz osoby z niepełnosprawnościami sprzężonymi. Zaczęłam wraz z innymi nauczycielami poszukiwać dla nich nowych roz− wiązań metodycznych oraz nowych treści, które nie byłyby infantylne a jednocześnie pozostawałyby dostosowane do ich możliwości i zainteresowań. Trudno bowiem będąc młodym człowiekiem nadal korzystać z narzędzi edukacyjnych przeznaczonych dla dzieci. Wraz z dojrzewaniem zmieniają się potrzeby. Biorąc to pod uwagę stworzyliśmy programową innowację pedagogiczną „Cykl zajęć alternatywnych z zakresu fizyki”. Miała ona poprzez eksperymentowanie i doświadczanie ułatwić naszym wychowankom zrozumienie przyrody nieożywionej oraz otaczającej rze− czywistości. Zadania i cele przyjęte w innowacji zostały zatwierdzone przez Kuratorium Oświaty i w drugim semestrze roku szkolnego 2013/2014 rozpoczęliśmy realizację trwa− jącego trzy semestry programu. Nasza innowacja przyniosła niezwykle pozytywne efekty i wywołała duże zaciekawienie wychowanków zjawiskami zachodzącymi w otaczającym ich świecie. Uczyła również właściwego przeprowadzania według instrukcji prostych doświadczeń i eksperymentów, dokonywania obserwacji pod kierunkiem nauczyciela oraz wyciągania wniosków z przeprowadzonych badań. Biorąc pod uwagę korzyści edu− kacyjne i duże zaangażowanie młodzieży, postanowiliśmy kontynuować prowadzenie zajęć metodą polegającą na doświadczaniu i eksperymentowaniu. Eksperymenty zimowe − obserwacja trzech stanów skupienia. Rozpoczynając cykl zajęć z fizyki, zapoznaliśmy młodzież gimnazjalną z zespołów edukacyjno−terapeutycznych z celami, założeniami i planowanymi tematami zajęć. Pierwsze zajęcia nosiły tytuł „Mierzymy i ważymy” i bardzo zainteresowały naszych wychowanków, którzy uczyli się korzystać z prostych przyrządów pomiarowych. Nie− zbędne do przeprowadzenia zajęć okazały się pomoce dydaktyczne Montessori oraz pro− dukty spożywcze codziennego użytku. Kolejny cykl innowacyjnych zajęć „Odwaga ekspe− rymentowania” składał się z trzech spotkań, podczas których wychowankowie doświad− czalnie rozpoznawali ciecze. Określali smak, zapach, barwę i kształt wody oraz innych płynów. Wykonując doświadczenia uczyli się sprawdzać, które substancje rozpuszczają się w wodzie, a które nie. Analizowali również rozchodzenie się zapachu cytryny w wodzie i w oleju. Obserwowali zjawisko tonięcia i pływania ciał na powierzchni wody. Podczas zajęć wykorzystywano różne produkty i przedmioty, jak przyprawy kuchenne, mydło czy płatki kwiatów. Warto podkreślić, że zajęcia te odbywały się nie tylko w sali edukacyjnej, ale również w parku miejskim. W trakcie eksperymentów na zewnątrz młodzież korzy− stała z lornetek, lup i aparatów fotograficznych. Tematyka zajęć z eksperymentami w roku szkolnym 2014/2015 była powiązana z porami roku. Wprowadzenie do jesiennego cyklu eksperymentów stanowiła wycieczka do Olsztyńskiej Szkoły Wyższej, podczas której nasi wychowankowie wzięli udział w warsz− tatach pod nazwą „Europejska Noc Naukowców”. Warsztaty popularnonaukowe, pokazy interaktywne i eksperymenty cieszyły się dużym zainteresowaniem młodzieży. 20 SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH Pozwoliły nie tylko wcielić się w rolę badacza, ale również lepiej poznać i zro− zumieć codzienne zastosowania odkryć naukowych. Ogromną atrakcją dla uczest− ników wycieczki okazał się blok tematycz− ny „Nie bój się eksperymentować”, pod− czas którego młodzież pod kierunkiem pracowników uczelni miała możliwość dowiedzenia się, jak można zamknąć słońce w probówce i wywołać w niej burzę. Kino 7D również wzbudziło dużo pozytywnych emocji. W Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności młodzi ludzie korzysta− jąc z profesjonalnych mikroskopów z fascy− nacją oglądali komórki cebuli. Jesienne obserwacje i eksperymenty łączyły się z poznawaniem właściwości powietrza. Wychowankowie szukali powie− trza wokół siebie, określali po czym można poznać, że powietrze jest wszędzie, w toku burzy mózgów określali czym jest powietrze, czy ma kolor, smak, zapach. Obserwowali ruch powietrza, wiatr na otwartej przestrzeni. Sprawdzali, jakie zapa− chy rozchodzą się w powietrzu. Dodatkowo, podczas zajęć „Co przyciąga magnes?” wychowankowie poznali właści− wości niektórych ciał stałych. Uczyli się rozpoznawać i określać z czego wykonane są przedmioty (metal, drewno, szkło, papier). Badali zjawisko magnetyzmu oraz wyko− nali doświadczenie, w którym obserwowa− li sposób powstawania rdzy. Zimą przeprowadziliśmy zajęcia „Ciężka woda, lekki lód” oraz „Właściwości lodu”. Zajęcia spotkały się z dużym zainteresowa− niem naszych wychowanków. Wykonując doświadczenia i eksperymenty odkrywali Eksperymenty wiosenne − wyścigi ślimaków. nr 4 (56) GRUDZIEŃ 2015 EDUKACJA właściwości wody, uczyli się rozpoznawać i nazywać różne stany jej skupienia. Wytwarzali lód i parę wodną. Dzięki doświadczeniom dowiedzieli się jak powstają opady deszczu i śniegu. Wiosenny zestaw zajęć „Pierwsze uroki wiosny” pozwolił uczestnikom odkrywać niezwykłe piękno wiosny nie tylko pod− czas eksperymentów w sali, ale również na otwartym powietrzu − w Parku Miejskim w Biskupcu oraz w ogrodzie przy obiekcie rehabilitacyjno−mieszkalnym przy Alei Róż. Europejska Noc Naukowców − obserwacje przy pomocy mikroskopu. Wycieczka na Lawendowe Pole. Nasi wychowankowie uczyli się obserwo− wać przyrodę i zachodzące w niej zmiany. Przy pomocy lupy, pojemnika z powięk− szalnikiem i mikroskopu badali zmienia− jący się świat roślin, drzew, owadów. Mło− dych badaczy szczególnie zainteresowała możliwość obserwowania w ogrodzie roz− woju roślin od nasion do owoców. W ramach kolejnego cyklu zajęć „Odkrywam przyrodę latem“ przeprowadza− liśmy eksperymenty przy użyciu mikro− skopu, wagi i narzędzi laboratoryjnych oraz powszechnie dostępnych produktów spożywczych. Na zakończenie zajęć odbyła się wycieczka na Lawendowe Pole w Nowym Kawkowie. Znajduje się tam pierwsza warmińska plantacja lawendy oraz Lawen− dowe Muzeum Żywe im. Jacka Olędzkiego. Wycieczka dostarczyła naszym wycho− wankom wiele przeżyć. Poznali właściwości lawendy oraz możliwości jej zastosowania w kuchni, medycynie i kosmetyce. Obejrzeli aparat destylacyjny do wytwarzania olejku eterycznego z lawendy. Określali zapach, konsystencję i smak aromatycznej wody lawen− dowej. Brali udział w pracach związanych z tworzeniem sadzonek lawendy oraz przygo− towywaniem jej do suszenia. Goście mogli również skosztować lawendowych ciastek i kompotu. Wychowankowie w trakcie zajęć polegających na eksperymentowaniu pracują zespołowo i indywidualnie. Podczas pracy zespołowej uczą się od siebie nawzajem, razem obserwują efekty doświadczeń. Dzielą się też obowiązkami i przyjmują różne role. Uczą się przestrzegać warunków bezpieczeństwa i higieny podczas eksperymentowania. Czasami również indywidualnie wykonują niektóre elementy doświadczeń. Efekty wprowadzonych innowacji edukacyjnych mogliśmy obserwować już od samego początku trwania programu. Z naszych obserwacji wynika, iż umiejętności młodych osób z niepełnosprawnością intelektualną systematycznie rozwijały się w trakcie kolejnych cyklów zajęć. Zauważyliśmy, że pozo− stawali zainteresowani tematyką eks− perymentów i czekali z ciekawością na efekty przeprowadzanych doświad− czeń. Zajęcia z eksperymentami pomo− gły im również nauczyć się zadawania pytań i wyciągania wniosków. Młodzi badacze wykazywali motywację do poko− nywania trudności napotykanych pod− czas realizacji doświadczeń. Wzrosła również ich wiedza o otaczającej przy− rodzie ożywionej i nieożywionej, zja− wiskach atmosferycznych, właściwo− ściach ciał stałych, powietrza i cieczy. Twórcze i radosne odkrywanie oraz przeżywanie otaczającej rzeczywistości jest dla naszych wychowanków zarówno przygodą jak i lekcją fizyki, podczas której nie ma miejsca na nudę. Nie ucz mnie, ale pozwól i pomóż mi się uczyć! – te słowa Sabine Alex i Klausa W. Vopela stały się mottem naszej edukacji poprzez eksperymentowanie i doświadczanie. ■ SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH 21 SELF-ADWOKATURA Od redakcji: Drodzy Czytelnicy, pomimo że poniższy artykuł nie jest napisany w formacie tekstu łatwego do czytania i zrozumienia, to bardzo zachęcamy do zapoznania się z jego treścią − samodzielnego lub z pomocą osoby wspierającej − wszystkich self−adwokatów oraz osoby zainteresowane ruchem self−adwokatów. Katarzyna Szurawska Liderka self−adwokatów, uczestniczka WTZ Koła PSOUU w Wyszkowie Mariola Napiórkowska Instruktor WTZ Koła PSOUU w Wyszkowie Warto być self-adwokatem Minęło już 6 lat od kiedy pierwszy raz usłyszeliśmy o ruchu self−adwokatów. W 2009 roku uczestniczyliśmy w szkoleniu w Łucznicy pod tytułem „Podstawy wiedzy prawnej i obywatelskiej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną” zorganizowanym przez PSOUU. Wtedy pierwszy raz zetknęliśmy się z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej oraz prawami człowieka. Całą zdobytą wiedzą podzieliliśmy się w WTZ. Zorganizowane zostało szkolenie dla uczestników, pracowników, a następnie rodziców. Było to nasze pierwsze wystąpienie, w którym wypowiadaliśmy się we własnym imieniu, staliśmy się rzecznika− mi własnych spraw. W 2010 roku kolejni koledzy i koleżanki uczestniczyli w szkoleniu w Łucznicy dotyczącym praw człowieka oraz umiejętności komunikowania się. Ważnym momentem w naszym życiu było podpisanie 20 października 2010 roku Aktu Utworzenia Regionalnej Organizacji Self−Adwokatów (ROSA). Wtedy to właśnie 9 osób z naszych WTZ stało się self−adwokatami należącymi do ROSA. Od tamtej pory spoty− kamy się raz w tygodniu. Poruszamy różne tematy: bieżące sprawy WTZ, mówimy o własnych potrzebach i problemach życia codziennego, rozwiązujemy nieporozumienia w grupie, ćwiczymy wystąpienia publiczne. Zajęcia prowadzi osoba wspierająca, której pomaga lider self−adwokatów. Zadaniem lidera jest pomoc w przygotowaniu materiałów do zajęć, indywidualne i grupowe wspieranie pozostałych self−adwokatów. W 2010 roku odbyło się I Ogólnopolskie Spotkanie ROSA, na którym Katarzyna Szuraw− ska reprezentowała WTZ z Wyszkowa. Cała grupa przygotowała plakat obrazujący osobę z niepełnosprawnością, która zmienia się, gdy staje się self−adwokatem. Katarzyna Szu− rawska podsumowała również nasze dotychczasowe działania i wpływ self−adwokatury na życie osób z niepełnosprawnościami. Nasz udział w I Ogólnopolskim Spotkaniu ROSA został odnotowany w czasopiśmie „Społeczeństwo dla Wszystkich”. Bycie self−adwokatem umożliwia nam osobisty rozwój. Potrzebną wiedzę zdobywamy poprzez szkolenia i konferencje. Jednym z takich szkoleń było „Przeciwdziałanie dyskry− minacji” zorganizowane przez Zarząd Główny PSOUU w 2011 roku. Również w 2011 roku grupa self−adwokatów uczestniczyła w II Ogólnopolskim Spotkaniu ROSA. Podczas kon− ferencji wyróżniono self−adwokatów, którzy wykazywali się szczególnym zaangażowa− niem w działaniach na rzecz ROSA. Wyróżnienie otrzymała Katarzyna Szurawska. 0d 2012 roku self−adwokaci angażują się w przygotowanie obchodów świąt majo− wych: Święta Pracy, Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej, Święta Konstytucji 3 maja. Co roku organizują program edukacyjny dla kolegów i koleżanek z WTZ. Celem spotkania jest propagowanie patriotyzmu oraz przekazywanie wiedzy o symbolach narodowych. Self−adwokaci z WTZ Koła w Wyszkowie prowadzący szkolenie pt. „Poznaj swoje prawa“ dla uczniów OSW. 22 SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH Self−adwokaci wzięli również udział w konferencjach organizowanych w powiecie wyszkowskim: „Zdrowe dziecko − wspólny cel” w 2012 roku, „Osoby niepełnospraw− ne w powiecie wyszkowskim i możliwości ich funkcjonowania na rynku pracy” w 2013 roku. W 2014 roku self−adwokatka Anna Gałązka brała udział w debacie publicznej „Konwencja o prawach osób niepełno− sprawnych − początek nowej ery”. Anna Gałązka występowała w panelu dyskusyj− nym, poruszała temat własnych marzeń i potrzeb, kwestii dotyczących podjęcia zatrudnienia oraz trudności z tym związa− nych. Ważnym wydarzeniem było również uczestnictwo naszej koleżanki Anny Gałąz− ki w debacie „Miejsce i rola osób z niepełno− sprawnością intelektualną w nowoczesnym społeczeństwie demokratycznym”. Debata odbyła się w Sali Kolumnowej Sejmu Rze− czypospolitej Polskiej. Przemysław Paszkiewicz − uczestnik WTZ, Marek Rosłoniec − kierownik WTZ, Anna Gałąz− ka − self−adwokatka i Urszula Mikołajczyk − prze− wodnicząca Zarządu Koła w Wyszkowie. W 2014 roku self−adwokaci zadecydo− wali, że chcą wychodzić i dzielić się swoją wiedzą oraz doświadczeniem z osobami z niepełnosprawnością. Zorganizowali 3 szkolenia dla uczniów Ośrodka Szkolno− Wychowawczego im. M. Konopnickiej w Wyszkowie. Szkolenia „Poznaj swoje prawa” miały na celu przybliżyć słucha− czom podstawy wiedzy prawnej i obywa− telskiej. Self−adwokaci wyjaśnili również, czym jest Konstytucja Rzeczypospolitej i kto to jest Rzecznik Praw Obywatelskich. nr 4 (56) GRUDZIEŃ 2015 SELF-ADWOKATURA Szkolenie pt. „Istota niepełnosprawności intelektualnej, savoir−vivre wobec osób z niepełnosprawnością“, szkolą: self−adwokaci Katarzyna Szurawska i Adam Łoziński, przewodnicząca ZK w Wyszkowie − Urszula Mikołajczyk, Marek Rosłoniec − kierownik WTZ. W 2014 roku wzięliśmy udział w odbywa− jącej się w Warszawie konferencji „Włącze− ni w życie poprzez self−adwokaturę”. W 2015 r. postanowiliśmy podnieść sobie poprzeczkę i wzięliśmy udział w szko− leniach dla szkół ponadgimnazjalnych o tematyce "Istota niepełnosprawności inte− lektualnej, savoir−vivre wobec osób z nie− pełnosprawnością". W szkoleniu wzięli udział uczniowie z czterech wyszkowskich szkół. Szkolenia prowadzili Urszula Miko− łajczyk i Marek Rosłoniec. Katarzyna Szu− rawska wypowiadała się na temat marzeń i potrzeb osób z niepełnosprawnością inte− lektualną oraz spotykających je w życiu codziennym trudności. Adam Łoziński odniósł się do osób niewidomych, zapre− zentował urządzenia, które pomagają mu w życiu codziennym. W przyszłości chcemy poszerzać nasze oddziaływanie. Nadal chcemy informować osoby z niepełnosprawnościami o ich prawach i obowiązkach, ponieważ wiele osób z niepełnosprawnościami nie jest świadoma własnych praw. Chcemy wycho− dzić i rozmawiać z osobami pełnospraw− nymi, szczególnie z młodymi ludźmi, ponieważ w nich szczególnie drzemie ogromny potencjał, aby zmieniać postrze− ganie osób z niepełnosprawnościami. Naszym priorytetowym zadaniem jest udział w sesji Rady Powiatu gdzie mogli− byśmy zamanifestować nasze zaangażo− wanie w życie społeczne. Przez kilka lat naszej działalności w gru− pie pojawiły się również kryzysy. Część osób zrezygnowała z uczestnictwa w gru− pie self−adwokatów. Przyczyniły się do tego nieporozumienia, brak chęci podjęcia szczerych rozmów o przyczynie odejścia. Pomimo licznych rozmów uznaliśmy, że nie możemy zatrzymać nikogo na siłę, ale wciąż mamy nadzieję, że do nas wrócą. Dla niektórych self−adwokatów była to ogromna życiowa porażka oraz strata. Wtedy potrzebne nam było wsparcie osoby z zewnątrz, która inaczej spojrzała na całą sytuację, wskazała właściwą drogę. Dołączyły do nas również nowe osoby, które trzeba było od początku wszystkiego nauczyć. Musimy ciągle się wzajemnie wspierać w tym, co robimy i przypominać, że naszym wspólnym celem jest polepszenie jakości życia osób z niepełnosprawnościami. Nie zawsze w swoich działaniach pamiętaliśmy, że jako self−adwokaci mamy nie tylko prawa, ale również obowiązki. Zachłyśnięci faktem, że posiadamy cały wachlarz praw, zapominaliśmy i odsuwaliśmy na drugi plan nasze obowiązki. Potrzebowaliśmy wtedy dosłownie i w przenośni „sprowadzenia na ziemię” i uzmysłowienia nam, że nie tędy droga. Katarzyna Szurawska po wieloletnim byciu liderką self−adwokatów tak opisuje własne doświadczenia: Kiedy w naszej placówce poinformowano nas o możliwości utworzenia grupy self−adwokatów to postanowiłam do nich dołączyć. Zachęciła mnie możliwość roz− woju, jak i chęć podjęcia nowego wyzwania. Chciałam zrobić coś dla siebie i innych. Dzi− siaj uważam, że było warto. Self−adwokatura dała mi możliwość udziału w życiu spo− łecznym i kulturalnym, umożliwiła poznanie różnych ludzi i uczestnictwo w tworzeniu wspólnoty osób z niepełnosprawnościami. Zanim zostałam self−adwokatem nie znałam swoich praw i obowiązków, w minimalnym stopniu brałam udział w życiu społecznym. Nie mówiłam o swoich trudnościach, bo wstydziłam się ich, wydawało mi się, że to tylko moje problemy. Dopiero kiedy zaczęłam brać udział w spotkaniach self−adwokatów, zro− zumiałam, że pozostali mają podobne problemy i nie boją się o nich mówić. Wcześniej byłam wstydliwa, nie potrafiłam rozmawiać z nieznanymi mi osobami, zwłaszcza z pełno− sprawnymi. Mówiłam bardzo cicho, nie byłam pewna swoich słów, bałam się wystąpień publicznych. Dzięki licznym konferencjom, spotkaniom, rozmowom, w pewnym stopniu pozbyłam się kompleksów, polubiłam rozmawiać z innymi, występować na scenie. Prze− stałam czuć się osamotniona i niepotrzebna. Pokonałam więc własną nieśmiałość i brak pewności siebie. Nauczyłam się też bronić swojego zdania. Innym natomiast staram się uświadomić, że o swoich sprawach powinniśmy sami decydować, gdyż najlepiej znamy swoje potrzeby. Nie trzeba nas we wszystkim wyręczać, bo my jesteśmy w stanie zadbać o siebie. Tylko w ten sposób inni będą nas traktować równorzędnie. Jako liderka self− adwokatów prowadziłam zajęcia na tematy bliskie osobom z niepełnosprawnością, na przykład praw, obowiązków, możliwości rozwoju, itp. Uczestniczyłam w konferencjach i w Zgromadzeniu Elektorów Stowarzyszenia. Wraz z inną uczestniczką WTZ z Warszawy przekonałyśmy elektorów o konieczności wpisania self−adwokatów do Statutu Stowarzy− szenia. Myślę, że godnie reprezentowałam nasze środowisko na arenie ogólnopolskiej i że odniosłam sukces. W Statucie Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektual− ną znalazły się zapisy dotyczące uczestnictwa osób z niepełnosprawnością intelektualną w życiu Stowarzyszenia: Art. 10 §1. Osoby z niepełnosprawnością intelektualną − w tym będące członkami Stowarzyszenia − mogą uczestniczyć w życiu Stowarzyszenia poprzez udział w ruchu o nazwie Platforma Self−Adwokatów, zwanym dalej Platformą. §2. Celem Platformy jest umożliwienie osobom z niepełnosprawnością intelektualną w sposób zorganizo− wany i bezpośredni wpływania na działalność Stowarzyszenia, uczestnictwa w życiu Stowarzyszenia oraz w życiu publicznym, a także zgłaszania swoich opinii i wniosków do organów Stowarzyszenia, władz publicznych oraz społeczeństwa. §3. Cele, formy pracy i ramy organizacyjne oraz zasady wspierania Platformy, a także obowiązki Zarządów Kół i Zarządu Głównego co do współpracy określa odrębny regulamin, skonsultowany z przedstawi− cielami self−adwokatów i przyjęty przez Zarząd Główny. ■ SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH 23 TWÓRCZOŚĆ Ewa Cyngiel Kierownik WTZ Koła PSOUU w Koszalinie Sztuka drogą do aktywnej rehabilitacji W dniach od 9 do 11 września w Łazach odbyły się XIII Ogólnopolskie Integracyjne Warsztaty Artystyczne zorganizowane przez Koło Polskiego Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym w Koszalinie. W tegorocznej imprezie wzięło udział około 350 osób z niepełnosprawnością z Warsztatów Terapii Zajęciowej, Domów Pomocy Społecznej, Środowiskowych Domów Samopomocy oraz Ośrodków Rehabilitacyjno− Edukacyjno−Wychowawczych. Uczestnicy Warsztatów przyjechali do Łaz z całej Polski. Pierwszy organizowany przez Koło PSOUU w Koszalinie Plener Artystyczny odbył się w 2003 roku. Ogromne zainteresowanie oraz cała fala bardzo pozytywnych opinii ze strony środowiska osób z niepełnosprawnością, profesjonalnych artystów, lokalnych mediów oraz władz samorządowych zachęciła organizatorów do podjęcia decyzji o cyklicz− ności pleneru. Po raz kolejny spotkanie odbyło się w malowniczo położonej, nadmorskiej miejscowo− ści Łazy, gdzie klimat i artystyczna aura sprzyjają otwarciu się na piękno otaczającego świata, rozwijają wyobraźnię, pozwalają stworzyć dzieła pokazujące wrażliwość i uwolnio− ną ekspresję. Myśl przewodnią tegorocznego pleneru stanowiło hasło Tylko skrzydła mi dajcie rozwinąć … Warsztaty obfitowały w różnorodne zdarzenia integrujące we wspólnym procesie twórczym artystów profesjonalnych i amatorów. Stanowiły również okazję do prezenta− cji dokonań artystycznych oraz wspólnej pracy warsztatowej, której pokaz zwieńczył to wydarzenie. Jesienią w Łazach odbyły się Ogólnopolskie Integracyjne Warsztaty Artystyczne. Warsztaty Artystyczne to impreza dla artystów pełnosprawnych i z niepełnosprawnością intelektualną. Warsztaty od wielu lat organizuje Koło naszego Stowarzyszenia w Koszalinie. W tym roku w Warsztatach wzięło udział wiele osób z całej Polski. Artyści pełnosprawni i z niepełnosprawnością razem malowali, grali muzykę i wystawiali przedstawienia teatralne. Artyści robili też zdjęcia i wspólnie wykonywali piękne przedmioty na przykład biżuterię. W tym roku uczestnicy Warsztatów uczyli się też wyplatać z wikliny. Zorganizowano również kurs pierwszej pomocy medycznej. Kurs pierwszej pomocy nie jest związany ze sztuką, ale taka wiedza zawsze może się przydać. Jak zwykle Warsztaty bardzo podobały się uczestnikom. W Łazach jest bardzo ładnie. Jest tam piękne morze i szerokie plaże z jasnym piaskiem. W takich warunkach artystom łatwiej jest tworzyć sztukę. 24 SPOŁECZEŃSTWO dla WSZYSTKICH W ocenie uczestników program tegorocz− nej imprezy był bardzo bogaty i urozma− icony. Oprócz plenerów malarskiego i foto− graficznego zaproszeni goście mieli okazję wziąć udział w warsztatach tanecznych, teatralnych, muzycznych, rękodzielniczych i przygotowywania kolażu. Dla zaintereso− wanych zorganizowano pokazy dotyczące alternatywnych form artystycznych. Uczest− nicy pleneru uczyli się również tworzenia form przestrzennych z wikliny ogrodowej. Dużym powodzeniem podczas warsz− tatów cieszyły się zajęcia odkrywające taj− niki wykorzystywania materiałów przezna− czonych do recyklingu „Drugie życie papie− ru”, tworzenie biżuterii z guzików oraz scrapbooking. Niezwykle trafionym pomysłem okazał się kurs udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Dzięki niemu bardzo wielu uczestników zdobyło wiedzę i umiejętności niezbędne do prawidłowego, bezpiecznego zachowania się w przypadku zagrożenia, wykonywania podstawowych zabiegów reanimacyjnych, poznało zasady wzywania pierwszej pomocy i postępowania w sytuacji zagrożenia życia oraz zdrowia. Twórczość stanowi w życiu osób z nie− pełnosprawnością element wzmacniający, podnoszący poczucie wartości i przynale− żności społecznej. Dotychczasowe dwuna− stoletnie doświadczenia spotkań ze sztuką pokazują, jak wiele radości twórcom z nie− pełnosprawnością dają kontakty z ludźmi o podobnych zainteresowaniach artystycz− nych, kulturowych, światopoglądowych. Takie zetknięcie z drugim artystą stanowi ponadto okazję do poszerzenia wiedzy na temat różnych technik artystycznych, co może zostać wykorzystane podczas codzien− nych zajęć w placówkach. Podczas Warsztatów powstało wiele ciekawych prac, a sam proces tworzenia przyniósł uczestnikom satysfakcję i radość. Wiele osób odkryło w sobie twórczy potencjał i ukryte dotąd talenty. Patronat honorowy nad plenerem objął Minister Pracy i Polityki Społecznej Włady− sław Kosiniak−Kamysz. Plener został sfinanso− wany ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Fun− dacji Lotto Milion Marzeń, Fundacji Banko− wej im. dr. Mariana Kantona Banku PKO S.A., Fundacji Espersen, Firmy BiogenIdec, lokalnych sponsorów oraz Koła PSOUU w Koszalinie. ■ nr 4 (56) GRUDZIEŃ 2015 TWÓRCZOŚĆ fot. archiwum Koła PSOUU w Koszalinie Warsztaty artystyczne w Łazach 2015 Fot. archiwum Koła PSOUU w Jaworznie Kiermasze, kiermasze ...
