kebra nagast chwała królów

KEBRANAGAST
CHWAŁAKRÓLÓW
przełożyłPiotrŻyra
wstępemopatrzyłAndrzejSarwa
Armoryka
Sandomierz
Seria:ŚWIĘTEKSIĘGI,ŚWIĘTETEKSTY,Nr20
Redaktorserii:AndrzejSarwa
Redaktortomu:JoannaSarwa
Projektokładki:JuliuszSusak
Naokładce:Anonimowyetiopskimalarz(XVII-XIXwiek?),KrólowaSaby(fragment),(licencjapublicdomain)źródło:
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Saba_ephiop_02.jpg
Tytuł:KEBRANAGAST.CHWAŁAKRÓLÓW
PrzełożyłPiotrŻyra,podstawaprzekładu:
TheQUEENofSHEBAANDHERONLYSONMENYELEK(I)
being
THE'BOOKOFTHEGLORYOFKINGS'(KEBRANAGAST)AWORKWHICHISALIKETHE
TRADITIONALHISTORYOFTHEESTABLISHMENTOFTHERELIGIONOFTHEHEBREWSINETHIOPIA,ANDTHE
PATENTOFSOVEREIGNTYWHICHISNOWUNIVERSALLYACCEPTEDINABYSSINIAASTHESYMBOLOFTHEDIVINE
AUTHORITYTORULEWHICHTHEKINGSOFTHESOLOMONICLINECLAIMEDTOHAVERECEIVEDTHROUGH
THEIRDESCENTFROMTHEHOUSEOFDAVID
TranslatedfromtheEthiopicby
SIRE.A.WALLISBUDGE
M.A.,LITT.D.,D.LITT.,LIT.D.F.S.A.
SometimeScholarofChrist'sCollege,CambridgeTyrwhittHebrewScholar,andKeeperoftheDepartmentof
EgyptianandAssyrianAntiquitiesintheBritishMuseum.
WITHTHIRTY-TWOPLATES,MCMXXXII,OXFORDUNIVERSITYPRESS,
LONDON:HUMPHREYMILFORD
Copyright©2011byforthePolishtranslationbyPiotrŻyra
Copyright©2011forthePolisheditionbyWydawnictwo„Armoryka”
WydawnictwoARMORYKA
ul.Krucza16
27–600Sandomierz
tel+48158332141
e–mail:[email protected]
http://www.armoryka.pl/
ISBN978-83-64145-20-9
Konwersja:
OKEBRANAGASTCZYLIKSIĘDZECHWAŁY
KRÓLÓW
-KRÓTKIWSTĘP
W ręce polskiego czytelnika po raz pierwszy trafia pełny polski przekład Kebra
Nagast. Przekład ten, co prawda, został dokonany nie z oryginału, lecz z tłumaczenia
angielskiego,niemniejjednakjegozaletąjestto,iżzawierakompletnyteksttejbardzo
ważnej i świętej dla Etiopczyków oraz rastafarian1 księgi. Wcześniejszym od
niniejszego polskim przekładem było tłumaczenie autorstwa Stefana Strelcyna, które
ukazałosiędrukiemwroku1956wWarszawiepodtytułem:KebraNagastczyliChwała
królówAbisynii.Zjednejstronymiałoonoprzewagęnadniniejszymprzekładem,który
ukazuje się nakładem Wydawnictwa „Armoryka”, bowiem prof. Strelcyn księgę
przetłumaczyłzjęzykaabisyńskiego,zdrugiejstronyobarczonebyłojednakpoważną
wadą: przekład nie był pełny i zawierał co prawda obszerne, ale jednak tylko
fragmentydzieła.
KebraNagast(lubKebraNegastboitakanazwajestużywana)toksięganapisanaw
etiosemickim języku gyyz (znanym także jako geez bądź ge'ez). Jak wspomniałem
wyżej,jesttoksięgadlaEtiopczykówniezwykleważna,coznakomityetiopistaEdward
Ullendorff (1929-2011) opisał takimi oto słowy: „Kebra Nagast to nie tylko dzieło
literackie, lecz także składnica etiopskich uczuć narodowych i religijnych.”2 Od siebie
dodam, że jest to także jedno z najważniejszych dzieł składających się na tradycję i
kulturęcałejludzkości.
Kebra Nagast wyjaśnia pochodzenie dynastii salomońskiej3 sprawującej władzę w
Etiopii. Opowiada o tym, jak królowa Saby spotkała Salomona, i o tym, jak Arka
PrzymierzaskradzionaprzezDawida(MenelikaI)znalazłasięwEtiopii.Zawieratakże
ważną informację dotyczącą porzucenia przez Etiopczyków pogańskiego kultu słońca,
księżycaigwiazdorazzastąpieniagokultemJedynegoBoga,BogaIzraela.
Prof.StefanStrelcynwewstępiedoswojegoprzekładutaknapisałnatematbudowy
utworu:
„Kebra Nagast składa się z 117 rozdziałów niezgrupowanych w większe zespoły.
Każdy z rozdziałów posiada tytuł, który jednak często zupełnie nie odpowiada jego
treści(…).
Autor (czy redaktor) dzieła wtłoczył całość w fikcyjne obrady Soboru Nicejskiego
(317). (…) W soborze, na którym opowiadane jest to, co zawiera księga „Chwały
Królów”, bierze udział również Grzegorz Cudotwórca (…), co jest oczywiście jawnym
anachronizmem, żył on bowiem w III w. (...) [na dodatek] autor myli go wciąż ze
świętym ormiańskim Grzegorzem Oświecicielem. (…) Jako drugi rozmówca występuje
Domitius(…)zwanyraz'patriarchąRzymu'(...),araz'zAntiochii'(…),wrzeczywistości
święty egipski. Ten Domitius opowiada o zawartości księgi, którą znalazł w
Konstantynopolu.”4
Natomiast w tekście Legenda skarbem narodu - o Kebra Nagast znajdujemy dalsze
informacjedotyczącetejksięgi:
„Dzieło przyjęło się dzielić na cztery główne części. Pierwsza obejmuje podstawową
treść legendy: spotkanie królowej Saby z królem Salomonem, narodziny ich syna
Dawida (tj. Menelika), jego podróż do Izraela, kradzież Arki Przymierza i dalsze losy
Menelika jako władcy Etiopii. Druga część to rozdziały 1-18, omawiające różne wątki
biblijne, i 113-117 zawierające proroctwa dotyczące przyszłości Etiopii i jej wiary w
Chrystusa.CzęśćtrzeciajestjużdośćluźnozwiązanazgłównąhistoriąKebraNagaststanowi zbiór dowodów na to, jakoby wszyscy wielcy władcy starożytności wywodzili
się z narodu wybranego, czyli należeli do ludu semickiego. Część ostatnia, czwarta,
obejmujeszeregproroctwdotyczącychnadejściaOdkupiciela-Chrystusa.
Całość Kebra Nagast jest więc również swoistym pomostem kulturowym: łączy
najdalszą,pogańskąprzeszłośćEtiopiisprzedkrólowejSabypoprzezprzyjęciewiaryw
jednegoBoga(judaizm)pochrześcijaństwo.”5
W tym miejscu koniecznie trzeba dodać, że Kebra Nagast kończy się ostatecznym
proroctwem, że władcy Rzymu (Bizancjum) i Etiopii pokonają Żydów i królestwo
żydowskieprzestanieistnieć,alewkońcuisiłaRzymuzostanieprzyćmionaprzezmoc
Etiopii.
KiedypowstałaKebraNagast? Według informacji zawartej w kolofonie dołączonym
dowiększościistniejącychkopii,księgazostałanapisanawjęzykukoptyjskim,zktórego
dokonanoprzekładunajęzykarabskiamiałotomiejsce„wczterystadziewiątymroku
łaski,jakąotrzymałkrajEtiopii,zapanowaniakrólaGabraMasḳala,zwanegoLâlîbalą,
orazzaczasówbiskupaGrzegorza”-czyliwedługnaszejrachubyczasu,wroku1225po
narodzeniuChrystusa.Niektórzybadaczeprzyjmująjednakinnedatypowstaniadzieła
- okres między 1314 a 1321/22. Zwykle jednak przyjmuje się, iż księga została
skompilowanazeznaczniestarszychtekstówokołoroku1300.
Warto zauważyć, że autor (czy redaktor) Kebra Nagast opierał się nie tylko na na
tradycji etiopskiej i Biblii Starego i Nowego Testamentu ale również i na żydowskich
księgachapokryficznych,adokładniejnaKsiędzeHenochaiKsiędzeJubileuszy,ponadto
również na chrześcijańskich księgach apokryficznych, w tym syryjskich, takich jak
KsięgaJaskiniSkarbów6,KsięgaAdamaiEwyorazKsięgaPszczoły7.WKebraNagast
możnasiętakżedopatrzyćśladówjeszczeinnychapokryficznychtekstówżydowskich,
chrześcijańskichanawetimuzułmańskichorazpismpatrystycznych.
KebraNagastprzezdługiewiekiniebyłaznanaEuropejczykom.Porazpierwszyjej
fragment(rozdziałyod19do32)przełożyłnałacinęFranzPraetorius,pierwszegozaś
kompletnegoprzekładunażywyjęzykeuropejski-naniemiecki-dokonałCarlBezold
jużwroku1886,alenawydaniedziełatrzebabyłoczekaćjeszczedługielata,boażdo
roku1905(KebraNagast,DieHerrlichkeitdesKönige:nachdenHandschrifteninBerlin,
London, Oxford und Paris, München, 1905). Należy zaznaczyć, że jest to pierwsze
krytyczne wydanie tekstu tłumaczonego z gyyz. Kolejnego przekładu - na angielski dokonał E.A. Wallis Budge (The Queen of Sheba and her only son Menyelek (I), Oxford
1932). Następnych przekładów na języki europejskie dokonali: Stefan Strelcyn: Kebra
NagastczyliChwałakrólówAbisynii(fragmenty),Warszawa1956,GeraldHusman:The
Kebra Nagast: the book of rastafarian wisdom & faith from Ethiopia & Jamaica, St.
Martin'sPress1997,GérardColin:Lagloiredesrois(KebraNagast).Épopéenationalede
l’Éthiopie,Genève2002,SamuelMahler:KebraNegast,laGloiredesRoisd'Ethiopie,Les
éditionsdelaboutiquedesartistes2007,RobertBeylot:LaGloiredesRoisoul'Histoirede
SalomonetdelareinedeSaba,BrepolsPublisher2008.WInterneciemożnateżznaleźć
przekład rosyjski - prawdopodobnie autorstwa W.F. Minorskiego Sława cariej (Kebra
Negast).8
Sądzę, że należy wspomnieć i o tym, iż królowa Saby znana jest w Polsce od wielu,
wielu już lat ale nie jako bohaterka Kebra Nagast, lecz jako autorka apokryficznego
tekstu wielokrotnie wydawanego po polsku a noszącego dość barokowy tytuł:
PROROCTWO KRÓLOWEJ SABY czyli Przepowiednie Michaldy albo inaczej Mądra
Rozmowa Królowej ze Saby z Królem Salomonem. Według tej tradycji - nie naukowej i
nie kościelnej, ale raczej jarmarcznej czy odpustowej - nosi imię Michaldy i w
przypisywanym jej dziełku odkrywa nam przyszłość ludzkości i świata aż po czasy
ostateczne.Władczynitaznanajestpodjeszczeinnymiimionami,boArabowiemówią
o niej Bilkis, a u nas popularnie określa się ją mianem Trzynastej Sybilli, chociaż
absolutnie niesłusznie, ponieważ nie można jej zaliczyć do grona Sybill pogańskich,
którychmiałobyćdziesięć,bądźdwanaście.
Tradycja europejska tej to właśnie królowej przypisuje napisanie trzech ksiąg
proroctw,któreprzekazałakrólowiSalomonowi,aktórenajpierwbyłyprzechowywane
przezŻydów,potemprzezstarożytnychiśredniowiecznychchrześcijan,itak-rzekomo
-dotrwałyażdonaszychdni.
Oczywiścieżadenautentycznyrękopistegodziełasięniezachował,istniejenatomiast
wielka liczba tekstów apokryficznych napisanych czy skompilowanych w różnych
językachnowożytnych,wtymipopolsku,któredoczekałysięlicznychwydań,aktóre
przypisujesiękrólowejSaby.
Królowa Saby oprócz Kebra Nagast wspomniana jest w dwu jeszcze starożytnych
źródłach pisanych: Biblii i Koranie. Zapoznajmy się najpierw z tym, co na jej temat
mówiBiblia:
„AgdykrólowaSabyusłyszaławieśćoSalomonieopartąnachwalePana,wybrałasię
doniego,żebydoświadczyćgoprzezstawianietrudnychpytań.
Przybyła do Jeruzalemu z nadzwyczaj wspaniałym orszakiem na wielbłądach
objuczonychwonnościami,wielkąilościązłotaidrogimikamieniamiiprzyszedłszydo
Salomonarozmawiałaznimowszystkim,comiałanasercu.
Salomon zaś odpowiedział na wszystkie jej pytania i nie było takiego pytania, na
którekrólnieumiałbydaćjejodpowiedzi.
Gdy więc królowa Saby poznała całą mądrość Salomona i obejrzała pałac, który
zbudował, potrawy na jego stole i stanowiska jego dostojników, i sprawność w
usługiwaniu jego sług, ich stroje, podawane napoje oraz jego ofiarę całopalną jaką
złożyłwprzybytkuPana,niemogławyjśćzpodziwu.
I rzekła do króla: Prawdą okazało się to, co o twoich sprawach i o twojej mądrości
słyszałamwmojejziemi.
Lecz nie wierzyłam tym słowom, aż przybyłam i zobaczyłam na własne czy; a i tak
niepowiedzianomianipołowytego,boznacznieprzewyższyłeśmądrościąizacnością
to,cootobiesłyszałam.
Szczęśliwitwoiludzie,szczęśliwitwoisłudzy,którzystojąprzedtobążemogązawsze
słuchaćtwojejmądrości.
NiechbędziebłogosławionyPan,Bógtwój,którycięsobieupodobał,abycięposadzić
natronieIzraela;dlategożeumiłowałPanIzraelanawieki,ustanowiłciękrólem,abyś
stosowałprawoisprawiedliwość.
Po czym podarowała królowi sto dwadzieścia talentów złota i ogromną ilość
wonności i drogich kamieni. Nigdy już nie nadeszło tyle wonności, ile wtedy
podarowałakrólowaSabykrólowiSalomonowi.
Ponieważ okręty Chirama, które przywiozły złoto z Ofiru, przywiozły z Ofiru
ogromnąilośćdrzewasandałowegoidrogichkamieni.
WtedykrólkazałsporządzićzdrzewasandałowegoporęczedlaprzybytkuPanaidla
pałacu królewskiego, jak również cytry i harfy dla śpiewaków; nie nadeszło już nigdy
tyledrzewasandałowego,cowtedyiniewidzianogotyleażdodniadzisiejszego.
Król Salomon zaś podarował królowej Saby wszystko, czego zapragnęła i co sobie
wyprosiłaoprócztego,cojejdarowałodsiebiejakokrólSalomon.Potemonawybrała
sięwdrogępowrotnąipojechaładoswojejziemi,wrazzeswymidworzanami.”
(PierwszaKsięgaKrólewska10,1-13,[w:]Bibliatj.PismoŚwięteStaregoiNowego
Testamentu,tzw.NowyPrzekład,Warszawa1979)
Tyle na temat tajemniczej królowej Saby mówi Biblia. Nieco więcej na temat
kontaktów owej władczyni z Salomonem znaleźć można na kartach świętej księgi
muzułmanów-Koranu.
Aotointeresującynasfragment:
„SalomonbyłnastępcąpoDawidzie.
Śmiertelni! Rzekł, rozumiem śpiewy ptasząt, posiadam wszystkie umiejętności,
zostałemwywyższonynatenświętystopień.
Dniajednegosprowadziłswewojska,złożonezszatanów,geniuszów,ludziiptaków
osobnowyszykowanych.Gdyprzybyłnadolinęmrówek,jednaznichrzekładoswych
towarzyszek:
Schrońmy się do mieszkań naszych, by Salomon i jego żołnierze nie zdeptali nas
nogami,booninanaszważaćniebędą!
Salomonusłyszałichrozmowę,iroześmiałsię:
Panie!zawołał,spraw,abymumiałbyćwdzięcznymzałaskiktóreśzlałnamnieina
moją rodzinę spraw abym czynił dobro jakie się Tobie podoba; niech miłosierdzie
TwojepoliczymniedorzęducnotliwychsługTwoich.
Przebiegłokiemwojskoptaków,irzeczedonich:Dlaczegoniewidzętududka,czyon
nie jest obecnym? Ukarzę go srogo, nie ujdzie śmierci, jeżeli mi na to nie da słusznej
wymówki.
Dudekprzybywszy,usiadłprzykróluirzekłdoniego:
Przeleciałem kraj, któregoś ty nie widział, przynoszę ci nowiny z królestwa Saby.
Niewiastanimrządzi,tysiącwdziękówposiada,inawspaniałymsiedzitronie.Onaijej
ludsączcicielamisłońca,szatanimtęcześćuprzyjemnił,onichzwróciłzprawejdrogii
dziśwciemnościachzostają.OnimprzeszkadzaczcićBoga,któryrządzitymwszystkim
cojestwniebieinaziemi,aznacosercaludzkietająinajawwydają.Jedentylkojest
Bóg,OnjestwładcąNajwyższegoTronu.
Będęwiedział-rzekłSalomon-czywieśćtwoja,prawdączyfałszemjest.Lećdoludu
Saby,agdyoddasztenlist,usuńsięiczekajnaodpowiedź.
Dudek,odleciałiwręczyłlistkrólowej.
Panowie! - rzekła królowa do swych dworzan - odebrałam list zaszczytny. Salomon
mi go przysyła, w nim te słowa zawarte: W Imię Boga litościwego i miłosiernego! Nie
powstawaj przeciw mnie, spiesz przybyć do mnie i wierz. Panowie! radźcie mi w tej
sprawie,nicniepostanowiębezwaszegozatwierdzenia.
Mamy odwagę i żołnierzy - odpowiedzieli możni - ale ty jesteś naszą królową, i
zrobimyconamrozkażesz.
Gdy królowie wchodzą do jakiego miasta - rzekła królowa niszczą je i do pokory
przyprowadzają przedniejszych mieszkańców. Tak oni działają. Poślę dary i czekać
będęodpowiedzi.
Skoroposłaniecprzybył,Salomonrzekłdoniego:
Czyżmożeciemeskarbypowiększyć?Bógmiudzieliłdroższeodwaszychbogactwa
zatrzymajcie sobie wasze dary. Wracajcie do ludu, który wraz przysyła. Pójdę nań z
wojskiem,któremuniebędziemiałczymoprzećsię;wypędzęgozjegowłasnegokraju,
amożniwpokorzeprzymuszenibędąulec.
Salomonobracającmowędowodzówswegowojska,rzekł:
Ktozwasprzyniesiemitronkrólowej,pierwejnimjejludprzyjdzierzucićsięmnie
donóg.
Oto ja - powiedział Ifrit, jeden z duchów tajemnych - oddam go tobie pierwej nim z
tegomiejscapowstaniesz,zamiartenniejestnadmojesiły.
W mgnieniu oka przyniosę ci go tutaj rzekł inny sługa jego, który posiadł naukę z
księgi.Skorokrólujrzałtronunógswoich,zawołał:
Oto łaska Boga, On chce doświadczyć, czy moje serce wdzięcznym będzie;
wdzięczność jest rozkoszą dla dobrze czyniącego, a niewdzięczność nie umniejszy
skarbów Boga. Przekształćcie tron królowej, iżbyśmy poznali czy ona światło posiada,
czyzostajewciemności.
Gdykrólowaprzybyła,zapytanojej:
Czytojestwasztron?
Onaodpowiedziała:
Zupełnie podobny do mojego. Już pierwej przyjęliśmy naukę, która nas uczyniła
wiernymi.Obłąkałającześćbogówfałszywych,urodziłasięwpośródbałwochwalczego
ludu.Powiedzianojej:
Wnijdźdotegopałacu.
Jejzdawałosię,żetobyływodywezbrane,uniosłasuknieokołonóg.
Jesttomocnabudowlazeszkła-rzekłdoniejSalomon.
Panie! zawołała królowa, byłam zaślepioną, wierzę z Salomonem w Boga, władcę
światów.
(KORANXXVII,16-44,
przekład:JanMurzaTarakBuczacki,Warszawa1858).
Kończąc ten niezbyt obszerny wstęp, zapraszam do lektury tej starodawnej i jakże
interesującejksięgi.
AndrzejSarwa
KEBRANAGAST
CHWAŁAKRÓLÓW
WIERZYMYWBOGAOJCA,STWÓRCĘWSZECHŚWIATA,
WJEGOSYNAJEZUSACHRYSTUSA,
PRZEZKTÓREGOWSZYSTKOWYPEŁNIŁOSIĘŻYCIEM,
BEZKTÓREGONICNIEWYPEŁNIŁOBYSIĘŻYCIEM,
ORAZWDUCHAŚWIĘTEGO,WSPOMOŻYCIELA,
KTÓRYPOCHODZIZOJCAISYNA.
WIELBIMYŚWIĘTĄTRÓJCĘ,JEDYNEGOBOGA
OJCA,SYNAIDUCHAŚWIĘTEGO.
I.CHWAŁAKRÓLÓW
TrzystuOsiemnastuPrawowiernychOjcówotrzymałoodBoganiezwykłąświetność,
wspaniałośćigodność.BógprzekazałjedzieciomAdamaorazobdarzyłwspaniałościąi
godnościąSyjon,Arkę(tâbôt)9BożegoPrawa,któregoOnsamjestStwórcą.Wtwierdzy
Jego świętości mieszkają wszelkie stworzone istoty, aniołowie i ludzie. Ojciec, Syn i
Duch Święty połączeni prawą, dobrą wolą i szczerymi więzami wspólnie zbudowali
Niebiański Syjon i uczynili go domostwem ich Chwały. Następnie Ojciec, Syn i Duch
Święty rzekli zgodnie: „Stwórzmy człowieka na Nasze podobieństwo,”10 po czym Syn
powiedział: „Przyjmę ciało Adama,” a Duch Święty dodał: „Zamieszkam w sercach
Proroków i Sprawiedliwych.” Ich wspólne przymierze spełniło się w Syjonie, Mieście
Ich Chwały. Następnie Dawid rzekł: „Nie zapominajcie o Waszym zbawiennym
przymierzu,którezawarliściedawnotemu,olasceWaszegodziedzictwastworzonejna
zamieszkanejprzezWasGórzeSyjon.”11
BógstworzyłAdamanaSwojepodobieństwo,abymógłOnpozbyćsięSzatanaijego
pychy oraz aby móc Adama - Swą własną roślinę - umieścić pomiędzy Swymi
sprawiedliwymi, chwalebnymi dziećmi. Bóg obmyślił Swój plan i przedstawił go,
mówiąc: „Stanę się człowiekiem i stanę się wszystkim, co stworzyłem, zamieszkam w
ludzkimciele.”WnastępnychdniachdziękiJegoradościpowstałDrugiSyjoninarodził
sięDrugiAdam,którymbyłnaszZbawicielJezusChrystus.Otojestnaszachwałainasza
wiara,naszanadziejainaszeżycie.OtoDrugiSyjon12.
II.WIELKOŚĆKRÓLÓW
Rozważmy, zastanówmy się, którego z królów ziemi, począwszy od pierwszego do
ostatniego,mamywświetlePrawa,honoruiwspaniałościwychwalić,aktóregopotępić.
Grzegorz Cudotwórca13 , który zjawił się w jaskini z powodu swej miłości do
męczeństwa Chrystusa i który sam cierpiał udrękę przez piętnaście lat, rzekł: „Gdy
byłem w pułapce myślałem o tym, myślałem też o szaleństwach Królów Armenii.
Pytałem się w myślach: ‘Co składa się na wielkość królów? Czy jest to mnogość
żołnierzy,wielkośćziemskichdóbr,czymożezasięgwładzywmiastachiwioskach?’O
tym rozmyślałem przy każdej modlitwie, a mój rozum nakazywał mi to mając na
uwadzewspaniałośćkrólów.Zacznijmywięc.”
III.KRÓLESTWOADAMA
PojawiamsiętużobokAdamaimówię:„BógjestKrólemprawdy,wychwalajmyGo.”
BógmianowałAdamakrólemwszystkiego,coSamwcześniejstworzył.Wyprowadziłgo
z Ogrodu, gdy ten dopuścił się niewybaczalnego przewinienia przez grzech Węża i
spisek Szatana. W tym smutnym momencie narodził się Kain, a gdy Adam zauważył
jegoposępnątwarziwypełnionezłemciało,zacząłnadnimubolewać.Późniejnarodził
się Abel, a gdy Adam zauważył jego łagodną twarz i wypełnione dobrem ciało, rzekł:
„Otomójsyn,dziedzicmegokrólestwa.”
IV.ZAZDROŚĆ
Gdy Kain i Abel razem dorastali, w Szatanie narastała zazdrość. Przelał ją w serce
Kaina,któryztrzechpowodówzacząłżywićzawiśćwstosunkudoAbla.Pierwszymz
nich były słowa ich ojca Adama, który rzekł: „Ten, który ma łagodną twarz stanie się
dziedzicem mego królestwa.” Drugim z nich była jego siostra, [siostra bliźniaczka]
Kaina o pięknej twarzy, która z Bożego nakazu dana została Ablowi, aby razem mogli
onizapełniaćziemie.Twarzsiostry[bliźniaczki]zrodzonejwrazzAblemprzypominała
jednak twarz Kaina, a ich ojciec wydając je za mąż, wydał je jednocześnie. Trzeci
powód wydarzył się, gdy obaj bracia składali ofiarę Bogu, a Ten przyjął ofiarę Abla a
odrzucił tę złożoną przez Kaina. Z tych wszystkich przyczyn Kain zabił Abla. Tak oto
przez Szatana, który zazdrościł Adamowi jego dzieci, zrodziło się bratobójstwo.
Zabiwszyswegobrata,Kainbyłroztrzęsionyiprzerażonyorazzostałodrzuconyprzez
swegoojcaiPana.PóźniejnarodziłsięSet.Adamspojrzałnaniegoirzekł:„Bógzlitował
sięnademnąiobdarowałmnieświatłemmejtwarzy.Znajdęwniejpocieszeniemych
smutnychwspomnień.Imiętego,którydopuściłsięzabójstwamegodziedzica,powinno
byćzapomnianeażdodziewiątegopokolenia.”
V.KRÓLESTWOSETA
Adam zmarł, po jego śmierci Set rządził sprawiedliwie. Set zmarł, po nim rządził
Enosz. Enosz zmarł, po nim rządził Kenan. Kenan zmarł, po nim rządził Mahalaleel.
Mahalaleel zmarł, po nim rządził Jered. Jered zmarł, po jego śmierci sprawiedliwie
rządziłHenoch.BałsięonBoga,aTenukryłgotak,żebynigdynieujrzałśmierci.Stał
siękrólemzkrwiikościwZiemiŻywych.PozniknięciuHenocharządziłMetuszelach.
Metuszelach zmarł, po nim rządził Lamech. Lamech zmarł, po jego śmierci
sprawiedliwierządziłNoe,któryradowałBogawszystkimiswymiczynami.
VI.GRZECHKAINA
Kain,przeklętyczłowiek,mordercaswegobrata,pomnażałzło.Taksamoczynilijego
potomkowie,którzyswąnikczemnościąprowokowaligniewBoga.Jednaknieobawiali
się Go i nie pamiętali, że to On ich stworzył, nigdy nie wznosili ku Niemu swych
modłów, nie wielbili Go ani Mu nie służyli. Przeciwnie, jedli, pili, tańczyli, grali na
instrumentach, śpiewali sprośne pieśni i rozsiewali nieczystość nie bacząc na prawo,
zasady i umiar. Okrucieństwo dzieci Kaina powiększało się, dopóki poprzez swe
zepsucie nie złączyli nasienia osła z nasieniem klaczy. Z połączenia tego narodził się
muł,któregoBógniemiałwswychplanach.Uczynilionipodobnie,jakrobiątoludzie
wierni Bogu, którzy łączą swe dzieci z dziećmi ludzi Boga odrzucających. Rodzi się
wówczaspotomstwo,któregojednapołowanosiwsobiedobro,adruga-zło.Znanyjest
wyrok dla ludzi, którzy dopuszczają się tych niegodziwości. Ich błędy nigdy nie
przemijają.
VII.NOE
Noe był prawym człowiekiem. Obawiał się Boga i, zgodnie z naukami swych ojców,
postępowałsprawiedliwie.PocząwszyodAdama,Noebyłjegopotomkiemzdziesiątego
pokolenia. Pamiętał, co jest dobre, powstrzymywał się od cudzołóstwa i wpajał swym
dzieciom,abyteniezadawałysięzdziećmiKaina,aroganckiegotyrana,którypodzielił
królestwo, działał z polecenia Szatana i pozwalał kwitnąć złu. Zaznajomił swych
potomków ze wszystkim czego nienawidził Bóg: z pychą, chełpliwością, kłamstwem,
fałszywymi oszczerstwami i nieprawdziwymi przyrzeczeniami. Zgodnie ze swą
bezprawną nieczystością, mężczyźni zanieczyszczali innych mężczyzn, a kobiety
dokonywałystrasznychczynówzinnymikobietami.14
VIII.POTOP
WszystkieteczynybyłydlaBogazłem,więczniszczyłOnludziogromną,zimniejszą
od lodu wodą. Otworzył drzwi nieba, z których kaskadami wylały się niezmierzone
wody. Otworzył podziemne fontanny, a one pojawiły się na powierzchni ziemi.
Grzesznicy zebrali owoc swej kary - zostali zmyci z ziemi. Wraz z nimi zniknęły
wszelkie zwierzęta i pełzające istoty, które zostały stworzone przez Boga, aby
wychwalały Adama, zapewniały mu pokarm, radowały go i wielbiły swego Stwórcę, o
którymDawidrzekł:„Tyśustanowiłwszystko,coAdamczujepodswymistopami.”15Ze
względu na Adama Bóg je stworzył, ze względu na niego zniszczył je wszystkie z
wyjątkiem Ośmiu Dusz, siedmiu przedstawicieli każdego gatunku czystych i
pełzającychzwierzątorazdwóchprzedstawicielinieczystychipełzającychzwierząt.
IX.PRZYMIERZENOEGO
Noe,prawyczłowiek,zmarł,aponimmądrzeisprawiedliwierządziłSem.Noerzekł
doniegoprzedśmiercią:„BądźPanemdlatwegobrata,”adoChamarzekł:„Bądźsługą
dla swego brata.” Do Jafeta natomiast powiedział: „Bądź sługą mego dziedzica Sema,
bądź jego poddanym.”16 Po Potopie nasz Wróg, Szatan, nie zaprzestał doskwierać
dzieciomNoego.ZwiódłKanaana,synaChama,którystałsiębrutalnymuzurpatorem,
stojącymzarozpademkrólestwadzieciSema.Podzieliłyonecałąziemięmiędzysiebie,
a Noe kazał im wcześniej przyrzec na Imię Boga, że nigdy nie będą naruszać granic
swychsąsiadów,jeśćciałpadłychzwierzątiuprawiaćniezgodnegozprawemnierządu,
chyba, że pragną, aby Bóg ponownie się rozgniewał i ukarał ich potopem. Sam Noe
ukorzyłsięprzedBogiem,złożyłMuofiarę,westchnąłizapłakał.Pragnąłporozmawiać
z Bogiem i powiedział Mu: „Jeśli zamierzasz po raz drugi zniszczyć ziemię potopem,
niech zabierze mnie on razem z tymi, którzy mają przepaść.” Bóg odpowiedział mu:
„Zawrę z tobą przymierze, według którego twe dzieci nie będą mogły jeść ciała
zwierzęcia zabitego lub rozszarpanego przez dzikie zwierzęta, ani uprawiać
niezgodnego z prawem nierządu. Ja natomiast zobowiązuję się, że po raz drugi nie
zniszczę ziemi Potopem, a twe dzieci obdaruję Zimą i Latem, Czasem Siewów i
Żniwami,JesieniąiWiosną.”17
X.SYJON
„Przyrzekam na Siebie i na Syjon, Arkę Mego przymierza stworzoną w celu
miłosiernego zbawienia ludzi i ich potomków, że odnajdę radość w składanych przez
dzieciziemiofiarach,aArkaMegoprzymierzatrwaćbędzieprzynichnawieki.Gdyna
niebiepojawisięchmura,niechludzienieobawiająsięmogącegonadejśćPotopu.Gdy
naniebiepojawisięchmura,siedzibaMegoSyjonuopuściŁukMegoPrzymierza,tęczę
stanowiącą Arkę Mego Prawa. Gdy zdarzy się tak, że ich grzechy się pomnożą i
rozbudzą we Mnie gniew, wspomnę wtedy Arkę Mego Przymierza i umieszczę na
niebie tęczę, Mój gniew zniknie, a zamiast niego obdaruję ich Mym miłosierdziem.
NigdyniezapomnęMegosłowa,ategoktórejużwypłynęłozMychust-nieprzeoczę.
Nawetgdynieboiziemiaprzeminą,Mojesłowonieprzeminienigdy.”18
Stojący obok Arcybiskupi odpowiedzieli błogosławionemu Grzegorzowi: „Spójrzmy
oto, każdej istocie, aniołom, niebu, ziemi, bramom nieba oraz czeluściom mórz to On
stworzyłArkęPrzymierza,którazniebiosspływanawszystko,cojestnaziemi.”
XI.NIEJEDNOMYŚLNADECYZJA
TRZYSTUOSIEMNASTUOJCÓW.
Odpowiedzieli oni i rzekli: „Zaiste, Arka Przymierza była pierwszą stworzoną przez
Niegorzeczą.Twesłowojestprawdziwe,sprawiedliweiniezmienne.StworzyłOnSyjon
przed wszystkim innym, aby stał się on domostwem Jego chwały, a Swe Przymierze
określił, mówiąc: ‘Przyjmę ciało Adama, które powstało z prochów i objawię się
wszystkim, których stworzyłem, Mą ręką i Mym głosem.’ Gdyby zdarzyło się tak, że
Syjon by nie nadszedł, a On nie przyjąłby ciała Adama, Słowo nie zostałoby
wypowiedziane, a my nie zostalibyśmy zbawieni. Świadectwo ukryte jest w
podobieństwie. Niebiański Syjon uważany jest za podobny do Matki Odkupiciela,
Maryi. Umieszczone jest w nim Dziesięć Słów Prawa, które napisał Sam Stwórca, a
późniejzamieszkałwłonieMaryiidziękiniemuwszystkosięstało.”
XII.KANAAN.19
ToKanaanbyłtym,któryrozdzieliłkrólestwodzieciSemaizłamałprzysięgęzawartą
zNoem.SynamiKanaanabyłosiedmiupotężnychmężów,więcwybrałonzziemSema
siedemwspaniałychmiastikażdegoznichustanowiłwładcąjednegomiasta.Podwoił
tymsamymswewpływynatychterenach.BógzemściłsięjednaknasynachKanaanai
pozwolił, aby synowie Sema odzyskali swe ziemie. Narodami, którymi władali byli
Kananejczycy20 , Peryzzyci21 , Chiwwici22 , Hetyci23 , Amoryci24 , Jebusyci25 i
Girgaszyci26.IchtoKanaanwyrwałsiłąspomiędzypotomkówSema,gdyżnieprawym
było najeżdżanie królestwa, niedotrzymanie przysięgi, sprzeciwianie się woli Boskiej
orazwielbienieikłanianiesiętym,którzyniebylibogami-dlategozostaliunicestwieni,
apamięćonich27zaginęła.
Po śmierci Sema rządził Arfachsad. Po śmierci Arfachsada rządził Kainan28 . Po
śmierciKainanarządziłSelech.PośmierciSelecharządziłPeleg.Pojegośmiercirządził
Serug. Po śmierci Seruga rządził Nachor. Po śmierci Nachora rządził Terach. To oni
tworzyli magiczne obrazy, i udawali się do grobów swych ojców. I stworzyli obrazy
(wyobrażenia)zezłota,srebraimosiądzu.Przedkażdymznichdemonyzwykłyznimi
rozmawiać, mówiąc: „Mój synu, ofiaruj nam dziecko, które najbardziej kochasz,” a
władcywofierzemordowaliswychsynówiswecórki,wylewaliichniewinnąkrewdla
obrzydliwychdemonów.
XIII.ABRAHAM.
Terach miał syna i dał mu na imię Abram. Gdy Abram miał dwanaście lat, ojciec
chciałgowysłać,żebytensprzedawałfigurybożków.Abramrzekłwtedydoniego:„To
niesąbogowie,którzymogącięzbawić.”Wziąłonjednakfigurki,tak,jaknakazałmu
ojciec. Abram przemówił do tych, którzy chcieli je kupić: „Czy chcecie kupić bogów,
którzy nie zapewnią wam zbawienia, bogów zrobionych przez człowieka z drewna,
kamienia,żelazaimosiądzu?”LudziezrezygnowalizkupnabożkówodAbrama,gdyż
zniesławił on wytwory swego własnego ojca. W drodze powrotnej do domu zboczył z
drogi,rozłożyłnaziemiwszystkiefigurki,spojrzałnanieirzekł:„Zastanawiamsię,czy
jesteście w stanie uczynić to, o co was poproszę, czy dacie mi chleb i wodę?” Żaden z
bożków nie odpowiedział, gdyż były jedynie kawałkami kamienia i drewna. Abram
zacząłichobrażaćipiętnować,aonenadalmilczały.Uderzyłjednegoznichwtwarz,
innego kopnął, a trzeciego przewrócił i połamał, po czym ponownie rzekł: „Jeśli nie
potraficie wymierzyć kary temu, kto was rani, jak możecie nazywać się ‘bogami’? Ci,
którzy was czczą są próżni, ja zaś wyrzekam się was. Nigdy nie będziecie moimi
bogami.” Następnie zwrócił swą twarz ku Wschodowi, wyprostował ręce i przemówił:
„BądźmymBogiem,oPanie,Stwórconiebaiziemi,Stwórcosłońcaiksiężyca,morzai
lądu, majestatu niebios i wszystkiego, co jest widzialne i niewidzialne. Bądź mym
Bogiem,Stwórcowszechświata.OdtegodniatylkowTobiepokładammąufność.”Gdy
wypowiedział te słowa, pojawił się przed nim płonący rydwan. Abram przerażony
upadłtwarządoziemi,aBógrzekłdoniego:„Nielękajsię,wstań,”29poczymusunąłz
niegowszelkąbojaźń.
XIV.PRZYMIERZEABRAHAMA.
Bóg w rozmowie z Abramem rzekł: „Nie lękaj się. Od tego dnia jesteś Mym sługą,
zawrę z tobą i z twym potomstwem Przymierze, dzięki któremu ród twój będzie się
rozmnażał, a twe imię stanie się wielkie. Po upływie siedmiu pokoleń przyniosę na
ziemię Arkę Mego Przymierza, które dotknie twych potomków i zapewni twej rasie
zbawienie. Moje zbawienne Słowo Adama usłyszy każdy z nich. Ci spośród twych
krewnych, którzy są przepełnieni złem, zostają z dzisiejszym dniem odrzuceni przez
Mąboskość.Abyniezwiedlicięswymikłamstwami,odejdźztychziem,zziemtwych
ojców,domiejsca,któreciwskażę.Staniesięonodomemtwoimitwoichpotomków.”30
Abram oddał Bogu hołd i stał się Jego sługą. Bóg rzekł do niego: „Twe imię brzmi
Abraham,”pozdrowiłgopełnympokojugestemiwróciłdonieba.Abrahamwróciłdo
swegodomostwaiwziąłzażonęSarę.Nigdyjużniepowróciłanidoswegoojca,anido
swej matki, do swego domu, ani do swych krewnych. Opuścił ich wszystkich w imię
Boga.PrzybyłdomiastazwanegoSalem,zamieszkałwnimisprawiedliwienimrządził.
Nigdy nie przestał być oddany Bogu. Ten niezmiernie go błogosławił i obdarował
trzystu osiemnastoma oddanymi służącymi, którzy znali sztukę wojenną i zawsze
działali zgodnie z jego wolą. Odziani byli w bogato przyozdobione złotem tuniki, na
szyjach nosili złote łańcuchy, w pasie przewiązane mieli złote pasy, a na ich głowach
spoczywały złote korony. Dzięki nim Abraham zdołał przezwyciężyć swego wroga.
Zmarł w Bożej chwale, był bardziej miłosierny, wspaniałomyślny i poważany niż
wszyscy,którzyżyliprzednim.
XV.IZAAKIJAKUB
Izaak został królem po śmierci Abrahama. Podobnie jak ojciec, nigdy nie sprzeciwił
się woli Boga. Był człowiekiem o czystej duszy i ciele, zmarł w pełni chwały. Po jego
śmiercikrólemzostałJakub,któryrównieżnigdynieprzeciwstawiłsięBogu.Władałon
licznymi ziemiami i posiadał wiele dzieci. Bóg zawsze go błogosławił, a on sam,
podobniejakojciec,zmarłwpełnichwały.
XVI.RUBEN
Po śmierci Jakuba jego pierworodny syn Ruben sprzeciwił się Bogu oraz królestwu
swych przodków, ponieważ zhańbił on żonę swego ojca.31 Nie jest wskazane
sprzeciwiać się prawu ustanowionemu przez Boga. Ojciec Rubena przeklął go, Bóg
znającjegomyślprzepełniłsięgniewem,onsamokazałsięnajgorszymspośródswych
braci, a skóra jego dzieci pokryła się trądem i strupami. Mimo tego, że był
pierworodnymsynemJakuba,odebranomuipodzielonokrólestwo.PoRubeniewładał
jego młodszy brat, którego z tego powodu zwano Judą. Bóg pobłogosławił jego
potomstwo,ajegokrólestworozkwitało.PośmierciJudyrządziłjegosyn,Chesron.Po
śmierciChesronarządziłjegosyn,Orni32.PośmierciOrniegorządziłjegosyn,Ram.Po
śmierciRamarządziłjegosyn,Amminadab.PośmierciAmminadabarządziłjegosyn,
Nachszon. Po śmierci Nachszona rządził jego syn, Szalmon. Po śmierci Szalmona
rządził jego syn, Booz. Po śmierci Booza rządził jego syn, Obed. Po śmierci Obeda
rządził jego syn, Jesse. Oto co powiadam wam o tym królestwie: Ojciec zawsze
błogosławił syna po to, aby w królestwie panował dobrobyt. Jeśli chodzi o władanie
Izraelem,pośmierciJessegosprawiedliwie,prawieiłaskawierządziłnimDawid.
XVII.CHWAŁASYJONU.
Napoczątkuwszystkiego,potym,jakustanowiłniebo,Bógpostanowił,żeSyjon,Arka
Bożego Prawa, będzie siedzibą Jego ziemskiej chwały. Człowiekowi zwanemu
Mojżeszem zezwolił On na wykonanie dzieła podobnego do Arki33 i rzekł do niego:
„Zbudujarkęzdrewna,któregonietrawiąrobaki,ipokryjjączystymzłotem.Umieśćw
niej Słowo Prawa, które jest Przymierzem spisanym na Dwóch Tablicach Mymi
własnymi palcami po to, aby ludzie mogli postępować zgodnie z nim.” Arka została
wewnątrz pomalowana rozmaitymi, niebiańskimi, wspaniałymi kolorami
przypominającymi jaspisy, mieniące się kamienie, topazy, hiacynty, kryształy oraz
czysteświatło,którezsiłąprzyciągaływzrokioszałamiałyumysł.Wszystkotostworzył
nie człowiek sprawnością swych rąk, lecz Bóg Swym umysłem dla mieszkania Jego
chwały. Jest to uduchowione, niebiańskie, wolne, pełne miłosierdzia i światła miejsce
Boga, którego domem jest niebo, lecz porusza się po ziemi. To miejsce zbawienia
zamieszkiwalizarównoludzie,aniołowie,jakrównieżDuchŚwięty.Znajdujesięwnim
złote naczynie zawierające gomar34 manny z nieba, drewnianą laskę Aarona, która
choćwyschłainiktjejniepodlewałzapuściławziemikorzenieorazktórapozłamaniu
wdwóchmiejscachprzemieniłasięwtrzylaski.
Mojżesz pokrył Arkę szczerym złotem, podparł ją drążkami i przymocował do niej
obręcze,dziękiktórymmożnabyłoprzenieśćjądoziemiichdziedzictwa,doJeruzalem,
MiastaSyjonu.GdyprzekraczaliJordan,kapłaninieśliArkę.Wodyrzekirozstąpiłysięi
uformowałydwieścianydopóty,dopókiwszyscynieprzeszlinadrugąstronę.Dopiero
gdy dotarli do Judy, do swej spuścizny, ludzie zatrzymali się, a wraz z nimi dzierżący
Arkę kapłani. Następnie spośród dzieci Izraela mianowano proroków do Namiotu
Świadectwa,kapłanomwręczonoefody35,abymogliopiekowaćsięowąArką,awyżsi
kapłaniskładaliofiarywceluodkupieniagrzechówwłasnychiwszystkichludzi.
Bóg polecił Mojżeszowi i Aaronowi zrobić święte naczynia ze złota dla Namiotu
Świadectwa, kubki i misy misy i święte stoły, dzbany i dzbanki, okrycia zasłony
haftowane,koronkiiwzorzysteszaty,lampyinaczyniadoichnapełniania,uchwytydo
pochodni i gasidła, szczypce, świeczniki oraz narzędzia do ich przenoszenia,
ceremonialnemisyidużemisy,haftowanezasłonyitkaniny,koronyiszatyliturgiczne,
purpurowe szaty i skórzane ubrania, dywany i draperie, maści do namaszczania
kapłanów i królów, hiacyntowe i fioletowe zasłony, dywany o podwójnej grubości i
jedwabnezasłony,skórycielęceiczerwoneskórybaranie,sardiony36,rubiny,szafiryi
szmaragdy do ozdobienia Namiotu Świadectwa, w którym mieszkał Syjon, domostwo
Jego chwały.37 Bóg polecił im również umieścić we ‘wnętrzu statku’ Dwie Tablice
napisane Jego palcami, na których miał oprzeć się Syjon. Rzekł do nich: „I stworzycie
dla nich Arkę z drewna, którego nie trawią robaki. Ma ona być na dwa i pół łokcia
długa,anapółtorałokciaszeroka.Pokryjeciejąszczerymzłotemtaknazewnątrz,jaki
wewnątrz.Wszystkiejejelementyinakrycierównieżwykonaciezezłota.Nazewnątrz
przymocujecie do niej obręcze i zrobicie z każdej strony cztery otwory na pale do jej
przenoszenia. Je również wykonacie z drewna, którego nie trawią robaki, i również
pokryjeciejeszczerymzłotem.TakotonosićbędziecieArkęPrawa.”
WszystkotoBógprzekazałMojżeszowinaGórzeSynaj.Dałmurównieżwskazówki,
jakmazbudowaćNamiot.OdtegomomentuwIzraeluSyjonobdarzonowielkączcią,a
onsamstałsiędomostwemJegochwały.BógzaśzszedłzGórySynajwpełnejświętości.
Wybranym ludziom otworzył drogę do zbawienia i uwolnił ich z rąk wrogów.
Rozmawiał z nimi pod postacią obłoku i polecił im, aby postępowali zgodnie z Jego
PrawemiPrzykazaniami.
XVIII.ZGODAMIĘDZYOJCAMIIBISKUPAMI
Ponownie Sobór Trzystu Osiemnastu odpowiedział: „Amen. Oto zbawienie dzieci
Adama. Od momentu pojawienia się Arki Bożego Prawa powinny się one nazywać
‘LudźmiwdomuBoga,’lubjakrzekłDawid‘LudźmiwJegodomostwie,wSyjonie.’Bóg
rzekł ustami Ducha Świętego: ‘Moje domostwo jest tutaj, gdyż tak wybrałem.
Błogosławił będę jego kapłanów, i radować się będą dzięki mnie biedacy. Dawida
obdaruję w nim potomstwem, spośród którego jeden zostanie królem, a drugi we
własnejosobiewładaćbędziezasiadającnaBożymtronie.Skupionwszystkichswych
wrogówpodswympodnóżkiemiprzypieczętujeichlos.’”
XIX.ODNALEZIENIETEJKSIĘGI.
Tymoteusz,Arcybiskup,PatriarchaBizancjum,rzekł:„OdnalazłemwKościeleŚwiętej
Zofii wśród różnorakich ksiąg i królewskich skarbów manuskrypt mówiący o tym, że
całekrólestwoświataprzynależydoCesarzaBizancjumiCesarzaEtiopii.”
XX.PODZIAŁZIEMI.
Od centrum Jeruzalem po północne i południowo-wschodnie krańce rozciąga się
terytorium Cesarza Bizancjum. Od centrum Jeruzalem po północne i południowe
krańceorazdogranicIndiiZachodnich38rozciągasięterytoriumCesarzaEtiopii.Obaj
onisąpotomkamiSema,synaNoego,AbrahamaiDawidaorazdziećmiSalomona.Obaj
sąpotomkamiSema,ponieważBógobdarzyłjegopotomstwochwałąibłogosławiłjego
ojca, Noego. Cesarz Bizancjum jest jednym z synów Salomona, a Cesarz Etiopii jest
pierworodnym,najstarszymsynemSalomona.
XXI.KRÓLOWAPOŁUDNIA.
Odkryłem w tym manuskrypcie, skąd pochodzi Królowa Południa, wspominana
równieżprzezEwangelistę.NaszPan,JezusChrystus,potępiającnaródżydowskiżyjący
wtamtychczasachikrzyżującyinnych,rzekł:„KrólowazPołudniapowstaniewDniu
Sądu i potępi wszystkie te pokolenia, które nie posłuchają nauki Mego słowa, bo
przybyła z krańców ziemi, aby słuchać mądrości Salomona.”39 Królową Południa, o
którejmówiłChrystus,byłaKrólowaEtiopii.Wsłowach‘zkrańcówziemi’zawarłaluzję
do wrażliwości kobiecego organizmu, do długości podróży, do piekącego słońca, do
doskwierającego głodu i pragnienia. Owa Królowa Południa miała piękną twarz,
wspaniałą posturę oraz daną przez Boga niezwykłą inteligencję i zrozumienie. Dzięki
tym cnotom udała się z dobrej woli Boga do Jeruzalem, aby wsłuchać się w mądrości
Salomona. Była ponadto niezmiernie bogata, gdyż Bóg obdarował ją chwałą,
bogactwami, złotem, srebrem, wspaniałymi strojami, wielbłądami, niewolnikami i
kupcami, którzy prowadzili jej interesy i udawali się w celach handlowych morzem i
lądemdoIndiiiSyene.
XXII.KUPIECTAMRIN
Żyłkiedyśmądryczłowiek,dowódcakupieckiejkarawany,którynazywałsięTamrin.
Na wyprawy zabierał ze sobą pięćset dwadzieścia wielbłądów i posiadał około
siedemdziesiąttrzystatki.
W tamtych czasach Król Salomon pragnął wybudować Dom Boga, rozesłał więc
międzywszystkichkupcówodwschodupozachód,odpołudniapopółnocwiadomość,
w której nakazywał im wrócić do niego i wziąć od niego złoto i srebro, aby mógł on
późniejzażądaćodnichwszystkiego,cobędziemupotrzebnedozrealizowaniaswego
przedsięwzięcia. Kilka osób powiedziało mu o tym bogatym etiopskim kupcu, a
Salomon wysłał mu wiadomość, w której poprosił go o przywiezienie z Arabii
wszystkiego, czego ten będzie sobie życzył - czerwonego złota, czarnego drewna,
którego nie trawią robaki, czy szafirów. Kupiec Tamrin, którego władczynią była
KrólowaEtiopii,udałsiędoKrólaSalomona.Tenwziąłodniegoto,czegotylkopragnął,
a w zamian obdarował kupca niezwykłą obfitością wszelkich dóbr. Człowiek ten
posiadałniezwykłyrozum,dostrzegłwięcmądrośćSalomonaiobserwowałKróla,aby
nauczyć się od niego, jak odpowiada na każde pytanie, zrozumieć jego osądy, pojąć
szybkość jego myślenia i mówienia, sposób życia, nawet to, w jaki sposób siadał i
wstawał, poznać czym się zajmuje, kogo kocha, kto dla niego pracuje i jakie wyznaje
prawo. Z tymi, którym wydawał rozkazy, Król Salomon rozmawiał uniżenie i
uprzejmie,agdypopełniliwykroczenie,łagodnieichupominał.Wybudowałswójdom
w imię mądrości i bojaźni wobec Boga, nawracał głupców na właściwą drogę i
delikatniepostępowałzeswymisługami.Częstoprzytaczałprzypowieści,ajegosłowa
były słodsze niż najczystszy miód. Godne podziwu było jego zachowanie, a wygląd przyjazny.Jakożemądrośćwielbionajestprzezrozumnychludzi,głupcyjąodrzucają.
Gdy kupiec ujrzał to wszystko, był niezmiernie zdumiony i zachwycony. Stał się
nauczycielem tych, którzy wielbili Salomona i pragnęli go kiedyś spotkać. Ci, którzy
dostąpilizaszczytupoznaniajegomądrościiwspaniałomyślności,nigdyjużniechcieli
go opuścić. Słodycz jego słów była niczym woda dla spragnionego, niczym chleb dla
głodnego, niczym lekarstwo dla chorego, niczym odzienie dla nagiego. Był on niczym
ojciec dla sierot. Zawsze osądzał sprawiedliwie i był bezstronny. Posiadał dane mu
przez Boga chwałę, bogactwa, złoto, srebro, szlachetne kamienie, stroje, niezliczone
ilości bydła, owiec i kóz. W czasach panowania Króla Salomona złoto było tak
powszechnejakbrąz,srebrojakołów,abrąz,ołówiżelazoistniałowtakichilościach,
jaktrawacorośnienapolachlubtrzcinanapustkowiu.Opływanowdrewnocedrowe.
BógobdarowałSalomonachwałą,bogactwem,mądrościąiwdziękiemtak,jakżadnego
zjegopoprzednikówiżadnegoznastępców.
XXIII.POWRÓTKUPCADOETIOPII
Zdarzyłosiękiedyś,żekupiecTamrinzapragnąłpowrócićdoswegokraju.Udałsiędo
Salomona,ukłoniłsięprzednim,objąłgoirzekł:„Niechpokójbędzieztobą!Pozwólmi
udać się do mego kraju, do mej Pani, gdyż długo spoglądałem na twą chwałę,
podziwiałemtwąmądrośćismakowałemdelikatnychmięs,którymimnieczęstowałeś.
Teraz chciałbym być przy mej Pani. Zaiste, pragnąłbym jako twój najniższy sługa
mieszkać przy tobie, bowiem błogosławieni są ci, którzy słyszą twój głos i wypełniają
twepolecenia!Zaiste,pragnąłbymmieszkaćtunazawsze.Musiszjednakodesłaćmnie
domejPani,gdyżchciałbympodarowaćjejto,cosięjejnależy.Jestembowiemteżjej
sługą.”Salomonwszedłdoswegodomuiobdarowałkupcawszystkim,comogłobyćdla
niego wartościowe w Etiopii, a następnie pożegnał go w pokoju. Tamrin również go
pożegnałiudałsięwprostdodomu,doswejPaniipodarowałjejwszystko,cozesobą
przywiózł. Opowiedział, jak znalazł się w kraju Judy i w Jeruzalem, jak spotkał Króla
Salomonaiprzekazałjejwszystko,cowidziałisłyszał.Wspomniałotym,wjakisposób
Salomon podejmuje decyzje, jak autorytatywnie przemawia, jak podejmuje właściwe
decyzje we wszystkich sprawach, jak za każdym razem jego odpowiedzi są łagodne i
uprzejme, wspomniał, że nie ma w nim cienia kłamstwa, że mianował urzędnikównadzorców w sprawie siedmiuset drwali, którzy dopuścili się kradzieży drewna i [w
sprawie] ośmiuset kamieniarzy, którzy ciosali kamienie. Opowiedział o żądzy wiedzy
Króla, który wysłuchiwał wszystkich nowin od przybywających kupców i handlarzy,
pytał o tajniki ich fachów, a później wykorzystywał te informacje w swych
przepełnionychmądrościąrękodziełach.
Każdego ranka Tamrin zdawał Królowej relację o mądrości Salomona, o jego
sprawiedliwych rządach, pod którymi nie odważył się żyć żaden złodziej, o tym, jak
wyprawiałuczty,jakzapełniałstoły,jakprzekazywałinnymswąmądrość,jakdoradzał
swymsługomwewszystkichsprawachorazjakżadenczłowiekpodjegopanowaniem
nieukradłniczego,conależałodojegosąsiada.DziękiswejmądrościSalomonwiedział,
ktoczyniłzłoiudzielałtakimludziomreprymendy,sprawiałabyobawialisiępowtórki
złychczynów,leczjednocześnieżyliwpokojuzmieszanymzbojaźniąprzedKrólem.
WszystkieterzeczyTamrinzdradzałKrólowejiopisywał,corazemzKrólemwidział.
Usłyszawszy nowiny od swego sługi, Królowa była zdumiona i pomyślała, że chętnie
udałabysiędoKrólaSalomona.Rozpłakałasięnamyśl,żemogłabydoświadczyćtego,
czego doświadczył Tamrin. Niezmiernie pragnęła spotkać Króla, lecz gdy pomyślała o
podróży stwierdziła, że byłaby ona zbyt długa i trudna. Wielokrotnie jeszcze pytała
Tamrina o Salomona, on za każdym razem odpowiadał jej tak samo, a jej pragnienie
spotkaniazmądrościąKrólaizjegoobliczembyłocorazsilniejsze.Sercepodpowiadało
jejpodróż,azasercemstałBóg,którysamsiękutemuskłaniał.
XXIV.PRZYGOTOWANIAKRÓLOWEJDO
PODRÓŻY.
Królowa powiedziała do nich: „Słuchajcie moi ludzie, nadstawcie swe uszy. Pragnę
posiąśćwiedzę,amojesercepragniezrozumieć.Zadurzyłamsięwmądrości,leczmoje
pojmowanie świata mnie hamuje. Mądrość jest lepsza niż wszelkie skarby ze złota i
srebra, jest najwspanialszym tworem na ziemi. Z czymże można mądrość porównać?
Jest słodsza od miodu, raduje bardziej niż wino, lśni mocniej niż słońce i przykuwa
uwagę bardziej niż szlachetne kamienie. Jest tłustsza od oliwy, zadowala bardziej niż
wykwintne przysmaki i obdarza człowieka większą renomą od tysięcy sztuk złota i
srebra. Jest źródłem radości serca, źródłem światła i jasności dla oczu, darczyńcą
szybkościdlastóp,tarcządlapiersi,hełmemdlagłowy,łańcuchemdlaszyiorazpasem
dla lędźwi. Powoduje, że uszy słyszą, a serca rozumieją, jest nauczycielem uczniów,
pocieszycielem spokojnych i rozważnych, darczyńcą dla szukających sławy. Żadne
królestwo nie istnieje bez mądrości, bez niej nie można zdobyć skarbów i dotrzeć
pieszo na pożądane miejsce. Gdy język rzuca słowa pozbawione mądrości, nie można
ich zaakceptować. Mądrość jest najwspanialszym ze wszystkich skarbów. Ci, którzy
gromadzilizłotoisrebro,niemieliztegokorzyści,dopókinieposiedlimądrości.Tym
natomiast,którzygromadzilimądrość,niktjejnieukradnie.Tego,cogłupcygromadzą,
mądrzy ludzie się pozbywają. Z powodu nikczemności tych, którzy czynią zło,
sprawiedliwi są wychwalani, a ze względu na niegodziwe akty głupich, mędrcy są
ukochani.Mądrośćjestwzniosłąibogatącechą,kochamjąjakmatkę,aonaobejmuje
mniejakswojedziecko.Będępodążaćpośladachmądrości,aonazawszebędziemnie
chronić. Będę poszukiwać mądrości, a ona zawsze ze mną będzie. Będę śledzić
mądrość, a ona nigdy mnie nie porzuci. Oprę się o mądrość, a ona będzie niczym
niewzruszonaściana.Będęszukaćazyluwmądrości,aonaobdarzymniemocąisiłą.
Będę się mądrością radować, a ona obdarzy mnie obfitą łaską. Tak samo właściwym
jestpodążaniepośladachmądrości,jakwłaściwymjestdlanaszychstópstanieuprogu
brammądrości.Poszukajmyjejiodnajdźmyją.Niechnaspokocha,ajużnigdynasnie
opuści. Podążajmy za nią, a zrównamy się z nią. Pytajmy, a otrzymamy odpowiedź.
Zwróćmynaszesercawjejstronępoto,abyśmyoniejniezapomnieli.Jeślibędziemy
pamiętać,onarównieżzatrzymanaswswejpamięci.Trzymającsięgłupcówniejestsię
wstaniepamiętaćomądrości,gdyżonijejniewielbią,aionawzamianichniekocha.
Cześć oddawana mądrości jest czcią oddawaną mądremu człowiekowi, a miłość do
mądrości-miłościądomądregoczłowieka.Pokochajmymądregoczłowieka,aonnigdy
nas nie opuści. Na sam jego widok mądrość przenika w nasze ciała. Obserwujmy
miejsca, na których postawił swe stopy po to, aby dostrzec pozostałość po mądrości.
Kocham go mimo tego, że ledwo go słyszę i w ogóle nie widzę. Cała jego historia jest
takimpragnieniemdlamegoserca,jakwodadlaspragnionegoczłowieka.”
Jej dostojnicy, niewolnicy, służący i doradcy odrzekli: „O Pani! Nie cierpisz na brak
mądrościitodziękiniejtakjąkochasz.Jeślichodzionas,gdyodejdziesz,pójdziemyza
tobą,gdyusiądzieszimyusiądziemy.Twojaśmierćwywołanasząśmierć,atwojeżycie
jest naszym życiem.” Królowa ukończyła przygotowania do swej podróży z wielkim
przepychem i majestatem, zabierając ze sobą wspaniały sprzęt i wiele udogodnień.
Dzięki Woli Boga jej serce pragnęło udać się do Jeruzalem, aby gorliwie wysłuchać
MądrościSalomona.Wrazzniąwyruszyłowdrogęsiedemsetdziewięćdziesiątsiedem
objuczonychwielbłądów,niezliczoneilościmułówiosłów,aonasamapowierzyłaswą
ufnośćBogu.
XXV.SPOTKANIEKRÓLOWEJISALOMONA.
Królowa dotarła do Jeruzalem i podarowała królowi wiele cennych przedmiotów,
któreonpragnąłotrzymać.Zwróciłsiędoniejzhonoramiiradościąorazprzydzieliłjej
w królewskim pałacu dom niedaleko swojego. Kazał dostarczać jej posiłki poranne i
wieczorne,zktórychkażdyzawierałpiętnaścieḳôrî40zmielonej,przyrządzonejwoleju
izagęszczonejobficiesosembiałejmączki,trzydzieściḳôrîubitejbiałejmączki,zktórej
naspecjalnychpółmiskachitacachprzyrządzanochlebdlatrzystupięćdziesięciuosób,
dziesięciukarmionychwoborzewołów,pięciubyków,pięćdziesięciuowiec,niebiorąc
pod uwagę koźląt, cieląt, jeleni, gazeli oraz drobiu. Kazał podać jej naczynie z
sześćdziesięcioma gerrâtami41 wina i trzydziestoma gerrâtami starego wina.
Dwudziestu pięciu mężczyzn i dwadzieścia pięć kobiet śpiewało przy niej, a ona
popijała najwspanialszy miód i zajadała obficie słodycze. Król wysłał jej nawet część
dańiwin,któresamspożywał.Każdegodniaprzygotowywałjejjedenaścieszat,które
oczarowywały wyglądem patrzących. Oboje przepełnieni radością, odwiedzali się
wzajemnie. Widziała jego mądrość, dostrzegała jego prawe osądy, jego świetność i
chwałęorazsłyszaławjegosłowachelokwencję.Zachwycałosięjejserce,zachwycałsię
jejumysł,oczyiuszy,jakgodnypodziwubyłKról.Zastanawiałasięnadtymcowidziała
-nadjegoidealnąsylwetką,nadjegorozumem,mądrościąimiłosierdziem.Zauważyła
delikatnośćjegogłosu,nieznaczneruchywarg,gdywydawałzgodnościąswepolecenia
iwygłaszałodpowiedzibaczącnaobecnośćBoga.Wszystkotowidziałanawłasneoczy,
zdumiona była ogromem jego mądrości. Jego doskonałym słowom nie brakowało
niczego.
Gdy Salomon pracował nad budową Domu Bożego, powstał i poszedł na prawo i na
lewo,doprzoduidotyłu.Wskazałpracownikompomiaryiciężarpokrytejmateriałami
powierzchni i doradził im, w jaki sposób mają używać młotka, świdra i dłuta.
Kamieniarzom natomiast doradził, pod jakim kątem mają ciosać kamienie. Jego
poleceniazostałystaranniewykonane,niktniesprzeciwiłsięjegosłowom.Światłojego
serca było niczym lampa w ciemności, a mądrość była wszechobecna niczym piasek.
Nieukryłosięprzednimnicnawetzmowyzwierzątiptaków,adziękiswejmądrości
uczynił posłusznymi demony. Zrobił to wszystko dzięki zdolnościom, którymi
obdarował go Bóg. Uczynił On to, gdyż Król nigdy nie prosił o zwycięstwo nad swym
wrogiem, nie błagał o bogactwa i chwałę, lecz o mądrość i wyrozumiałość dla swych
ludzi,omożliwośćzbudowaniaJegoDomuiupiększeniaBożejpracy.
XXVI.ROZMOWAKRÓLAIKRÓLOWEJ
Królowa Makeda rzekła do Króla Salomona: „Błogosławionyś mój panie i
błogosławiona twa mądrość. Pragnęłabym być choć jedną z twych służących, abym
mogła obmywać twe stopy, pochłaniać twą mądrość, pojmować twój rozum, służyć
twemumajestatowiiradowaćsiętwąmądrością.Jakżeucieszyłymnietweodpowiedzi,
słodycz przepełniająca twój głos, piękno twego wyglądu oraz wytworność i słodycz
twych słów. Melodyjność twego głosu powoduje, że raduje się serce, kości stają się
miękkie, powoduje, że odwaga wstępuje w serca, zdobi i dodaje uroku ustom,
wzmacnia krok. Spoglądam na ciebie i widzę niezmierzoną mądrość oraz
niewyczerpanyrozum,któresąniczymlampawciemności,niczymgranatwogrodzie,
perła w morzu, Gwiazda Poranna wśród gwiazd, światło księżyca we mgle oraz
cudowny poranek ze wschodzącym słońcem w niebiosach. Dziękuję Mu za to, że
pozwolił mi tutaj przybyć, pokazać mi ciebie, wstąpić na próg twej bramy i usłyszeć
twójgłos.”
KrólSalomonodpowiedziałjej:„Równieżzciebieemanująmądrośćiwyrozumiałość.
Jajeposiadam,gdyżBógIzraelaobdarowałmnienimipomoichprośbachibłaganiach.
Choć nie znasz Boga Izraela, masz w swym sercu mądrość, która przywiodła cię do
mnie, wasala i sługi Boga, do wznoszonej przeze mnie Bożej świątyni, w której służę
memuPanu,mejArcePrawaBogaIzraela,świętemu,niebiańskiemuSyjonowi42.Teraz
jestem sługą mego Boga, nie jestem wolnym człowiekiem. Nie służę Mu zgodnie z
własną wolą, lecz z wolą Boga. To, co teraz mówię, nie mówię z głębi mej duszy, lecz
dziękowali Boga. Cokolwiek poleci mi uczynić, czynię; gdziekolwiek poleci mi pójść,
pójdę; czegokolwiek poleci mi się nauczyć, uczę się. Dzięki temu, że obdarował mnie
mądrością, pojąłem w jaki sposób z prochów stałem się ciałem, w jaki sposób z wody
stałem się ciałem, w jaki sposób kropla wody uderzająca w powierzchnię ziemi
wysychaorazwjakisposóbukształtowałmnieOnnaswojewłasnepodobieństwo.”
XXVII.PRACOWNIK
Salomon, rozmawiając z Królową, ujrzał pewnego pracownika niosącego na głowie
kamień, na szyi i ramionach dźwigał bukłak z wodą, a wokół pasa miał przewiązane
sandałyijedzenie.Wdłoniachtrzymałkawałkidrewna,jegoszatybyłypostrzępionei
porwane, a z twarzy kapały mu na stopy krople potu. Pracownik ten przeszedł przed
Salomonem, Król rzekł do niego: „Stój spokojnie,” a ten się zatrzymał. Król następnie
zwrócił się do Królowej, mówiąc: „Spójrz na tego człowieka. W czym jestem od niego
lepszy? W jaki sposób mam pokazywać mu mą chwałę? Tak jak on powstałem z
prochów, które jutro zjadane i rozkładane będą przez robaki, lecz wyglądam, jakbym
miałnigdynieumrzeć.CzyktokolwiekposkarżyłbysięBogu,gdybymiałOnobdarować
tego człowieka tym, czym obdarował mnie? Czyż obaj nie jesteśmy takimi samymi
istotami i ludźmi? Gdy umrze on, umieram ja; gdy żyje on, ja również żyję. Mimo to
potrafi on wytrzymać więcej niż ja, gdyż Bóg obdarował mocą słabych, aby Go
radowali.”Salomonzwróciłsiędopracownika:„Wracajdopracy.”
PonowniezwróciłsiędoKrólowej,mówiąc:„Jakijestpożytekznas,ludzkichdzieci,
jeśli nie doświadczamy na ziemi dobroci i miłości? Czyż nie jesteśmy nicością, ledwie
trawą na polu, która usycha i trawiona jest przez ogień? Żyjąc na ziemi zadowalamy
siebie wykwintnymi potrawami i nosimy kosztowne szaty, lecz jednocześnie jesteśmy
trawieni przez zepsucie. Pozwalaliśmy sobie na słodkie wonie i delikatne maści, lecz
nawetbędącżywymijesteśmymartwiwgrzechuiwinie.Będącmądrymi,stajemysię
głupcami przez własne nieposłuszeństwo i niegodziwości. Będąc ludźmi honoru,
zaczynamy być ludźmi godnymi pogardy przez czarnoksięstwo, magię i wielbienie
bożków. Gdy honorowy, stworzony na wzór Boga człowiek czyni dobro, staje się do
Niegopodobny.Gdyjednakczłowiekżyjewpustceipopełniagrzechystajesiępodobną
do Szatana istotą, która odmawia posłuszeństwa swemu Stwórcy. Za nią podążają
wszyscyaroganccyludzieirazemzniąpowinnibyćosądzeni.Bógzawszekochałtych,
którzyzpokorąpotrafiliiśćJegodrogąipozwalałimradowaćsięwSwymkrólestwie.
Błogosławiony jest człowiek obdarzony mądrością i współczuciem oraz lękający się
Boga.”
Królowausłyszawszyto,odrzekła:„Twójgłosmnieraduje!Jakwielcetwesłowaiusta
mnie zachwycają! Zdradź mi, kogo mam wielbić? Zgodnie z naukami naszych ojców
czcimysłońce,gdyżwedługnasjestonokrólembogów.Niektórzyspośródnaswielbią
równieżkamienie,drzewa,rzeźbionefigurkiizłotebądźsrebrnewizerunki.Otaczamy
czciąsłońce,gdyżonogotujenaszeposiłki,rozświetlaciemnośćisprawia,żeopuszcza
nasstrach.Nazywamyje‘NaszymKrólem,’‘NaszymStwórcą’ioddajemymucześćjako
naszemu bogu, gdyż nikt nie powiedział nam, że może poza nim istnieć inny bóg.
Usłyszeliśmy, że w waszym Izraelu istnieje nieznany nam Bóg i powiedziano nam, że
zesłałOntobiezniebiosArkęoraz,rękąProrokaMojżesza,Tablicęwładającąaniołami.
Słyszeliśmy także, że osobiście zjawił się u ciebie i rozmawiał z tobą o Swych
przykazaniach.”
XXVIII.SALOMONIPRZYKAZANIA
KRÓLOWEJ
Król rzekł do niej: „Zaprawdę ludzie powinni wielbić Boga, który stworzył
wszechświat, niebo, ziemię, morze, ląd, słońce, księżyc, drzewa, kamienie, zwierzęta
domowe,opierzoneptactwo,dzikiezwierzęta,krokodyle,ryby,wieloryby,hipopotamy,
jaszczurki,burze,pioruny,chmury,dobroizło.Przystoinam,abyśmy,drżąciradując
się,czciliGo.ToOnjestPanemWszechświata,Stwórcąaniołówiludzi.ToOnjestTym,
któryzabieraidajeżycie,którywymierzakaręiokazujelitość,którypodnosibiednego,
leżącegonaziemiczłowieka,którypotrafisięsmucićiradowaćorazktórysprowadza
go na ziemię. Nikt nie może Go besztać, gdyż jest On Panem Wszechświata, nikt nie
możespytaćGo:‘CośTyuczynił?’Przystoirównież,abyludzieianiołowieobdarzaliGo
czcią i dziękczynieniem. Jeśli chodzi o twe słowa: ‘zesłał On tobie z niebios Arkę
Prawa,’- zaiste podarował On nam Arkę Boga Izraela, którą stworzył On przed
wszystkiminnym.Spowodował,żeJegoprzykazaniaprzemieniłysięwpismo,abyśmy
moglinagórzeJegoświętościwspominaćJegowyrokiiosądy.”
Królowaodpowiedziała:„Odtejchwiliniebędęwielbiłasłońca,leczStwórcęsłońca,
Boga Izraela. Moim Panem będzie od teraz Arka Boga Izraela, będzie Władcą mojego
potomstwa i wszystkich królestw będących pod moimi rządami. Od tej chwili
znalazłam zarówno w twych oczach, jak i w oczach Stwórcy i Boga Izraela,
przychylność. Ty zechciałeś, abym usłyszała twój głos, ujrzała twą twarz i zrozumiała
twepostępowanie,”poczympowróciładoswegodomu.
KrólowazwykłaczęstobywaćuSalomona,wchłaniaćjegomądrośćizatrzymywaćją
wswymsercu.Salomonrównieżjąodwiedzałiodpowiadałnawszystkiejejpytania,po
czym ona odwiedzała jego i zadawała pytania jemu. Po upływie sześciu miesięcy
Królowazdecydowałasięwrócićdowłasnegokraju.WysłaładoSalomonanastępującą
wiadomość: „Niezmiernie pragnę mieszkać z tobą, lecz ze względu na moich ludzi
muszępowrócićdomegokraju.Jeślichodziotocousłyszałam,niechBógda,żewsercu
mym i wszystkich spotykających cię ludzi zakwitnie owoc. Ani ucho, ani oko nigdy w
całościniewypełniąsiętwąmądrością.”
Królowa nie była jedyną osobą, która wsłuchiwała się w mądrości Salomona. Wielu
ludzi przybywało do niego zarówno z bliskich, jak i z odległych miast oraz krajów. W
tamtych czasach żaden człowiek nie dorównywał mu mądrością. Odwiedzali go nie
tylko ludzie, pragnęły go również posłuchać i z nim porozmawiać dzikie zwierzęta i
ptaki.Powracalionidorodzinnychmiejscikażdyznichbyłzdumionyjegomądrościąi
tym,ilewswymżyciusłyszałiwidział.
Otrzymawszy od Królowej ową wiadomość, Król zaczął rozmyślać w swym sercu:
„Kobieta o tak olśniewającej urodzie przybyła do mnie z samego krańca ziemi! Co w
takim razie wiem? Czy Bóg obdarzy mnie i ją potomstwem?” W Księdze Królewskiej
napisano, że Król Salomon był miłośnikiem kobiet. Żenił się z Żydówkami,
Egipcjankami,Kananejkami,Edomitkami,MoabitkamizRif,Kuergue,DamaszkuiSyrii
orazzinnymipięknyminiewiastami43 . Posiadał czterysta żon i sześćset nałożnic. To,
co z nimi czynił, nie było cudzołóstwem lecz czynem, na który zezwolił mu Bóg
mówiący do Abrahama te słowa: „Twe potomstwo będzie tak liczne, jak gwiazdy na
niebieipiasekwmorzu.”44Salomonrzekłdosiebiewduchu:„Cowtakimraziewiem?
Wiem, że Bóg przypadkiem obdaruje mnie męskim potomkiem od każdej z mych
kobiet.” Po czym przyznał: „Moje dzieci powinny przejąć miasta wrogów i zniszczyć
tychznich,którzyczcząbożków.”
Ci,którzyczcilibożków,żylizgodniezżądzamiciała,gdyżniebyłoimdaneodczuć
łaskiDuchaŚwiętego.ZkoleiludzieżyjącypoChrystusiemoglibyćwmałżeństwietylko
z jedną kobietą. Apostołowie wprowadzili dla ludzi następującą zasadę: „Wszyscy,
którzyotrzymaliJegociałoikrewsąJegobraćmi.IchmatkąjestKościół,ojcemBóg,a
wraz z Chrystusem wołają: ‘Ojcze Nasz, któryś jest w niebie. Poczynania Salomona z
kobietami nie zostały ograniczone żadnym prawem, a on sam nie był winien
poślubieniawielukobietjednocześnie.Natych,którzywierzą,zostałojednaknałożone
prawo zakazujące takich praktyk. Paweł powiedział, że: „Ci, którzy poślubiają wiele
żon, sami nakładają na siebie karę. Ten człowiek, który ma jedną żonę, jest bez
grzechu.”45 Wszakże małżeństwa z krewną prawnie zabroniliśmy, ze względu na
możliwąciążę-powiedzieliotymApostołowienasoborze46.
XXIX.TRZYSTUIOSIEMNASTU
PATRIARCHÓW.
Rządzimy tak, jak oni to czynili. Doskonale wiemy, co mówili Apostołowie. My,
Trzystu i Osiemnastu Ojców, utrzymaliśmy prawowierną wiarę z Panem Jezusem
Chrystusem u naszego boku. On wskazał nam drogę, którą powinniśmy iść, nauczać i
kształtowaćwiarę.
[KontynuacjarozmowySalomonaiKrólowej.]
KrólSalomonwysłałKrólowejnastępującąwiadomość:„Skorojużdomnieprzybyłaś,
dlaczego odchodzisz bez uprzedniego spojrzenia na zarządzanie królestwem, na
spożywanie posiłków przez wybrańców królestwa oraz na ludzi wypędzanych z
królestwa za grzechy? Patrząc na to, nie nabędziesz mądrości, lecz pójdź ze mną i
rozgośćsięwewspaniałymnamiocie.Jabędęwypełniałtwepolecenia,atyzapoznasz
się ze wszystkim. Kochasz przecież mądrość, a ona będzie w tobie mieszkać do końca
twychdni,nazawsze.”Wwiadomościtejujawniłasięprzepowiednia.
Królowa wysłała drugą wiadomość o treści: „Podążając za twą mądrością, z głupca
stałam się mądrym człowiekiem, z istoty odrzuconej przez Boga Izraela stałam się
kobietąwybranąprzezwiarę.NiebędęodtądwielbićżadnegoinnegobogapozaNim.
Powiedziałeś, że życzysz sobie umocnić we mnie mądrość i honor, a ja spełnię twe
marzenie.” Przeczytawszy tę wiadomość, Salomon uradował się, ubrał wybranych
przezsiebieludziwwystawneszaty,nastoleumieściłpodwójnąilośćpotrawizadbało
każdy element swego domu po to, aby był on codziennie gotowy na przyjęcie gości.
Uczyniłtozwielkimprzepychem,radością,pokojem,mądrością,czułością,uniżeniemi
oddaniem. Następnie uporządkował królewski stół zgodnie z prawem rządzącym jego
królestwem.
Królowaprzybyładoniegoizasiadławmiejscupełnymchwały,tużzaKrólem,skąd
mogła wszystko widzieć i wszystkiego się uczyć. Zdumiała się niezmiernie tym, co
zobaczyła i usłyszała. Wielbiła w swym sercu Boga Izraela, w zachwyt wprawiał ją
widokkrólewskiegopałacu.Onatowidziała,choćjejniewidziałnikt,nawetSalomon
ze swą mądrością [gdyż król ją ukrył]. Król upiększył miejsce, w którym siedziała
Królowa, rozwiesił w nim purpurowe ozdoby, położył dywany woniejące piżmem, i
przyozdobiłjeozdobnymikulkamizmarmuruorazdrogocennymikamieniami,zapalił
kadzidła, z których na wszystkie strony wydobyła się woń mirry, cynamonu i żywicy
olibanowej47.Gdyprzyprowadzonojątam,wnozdrzauderzyłjąwydobywającysięz
namiotu przyjemny zapach. Zanim spożyła którekolwiek z wykwintnych dań,
ukontentowana była samym ich aromatem. Salomon przebiegle przygotował dla niej
mięso, które miało wywołać u niej pragnienie. Chciał, aby zasmakowała napitków
zmieszanych z octem, ryb i potraw z pieprzu. Wszystkie te dania podano Królowej.
Trzykroć i siedmiokroć biesiadowano. Gdy zarządcy, doradcy, młodzieńcy i słudzy
zdążyli się oddalić, Król wstał, zbliżył się do Królowej i rzekł: „Ze względu na miłość
odprężsięażdoświtu.”Królowaodparła:„PrzyrzeknijnatwegoBoga,BogaIzraela,że
nie weźmiesz mnie siłą. Gdy jednakże zostanę przez ciebie uwiedziona, a zgodnie z
prawemmężczyznjestemdziewicą,udamsięwpowrotnąpodróżpogrążonawsmutku,
nieszczęściuiudręce.”
XXX.PRZYSIĘGAKRÓLA
Salomon odpowiedział Królowej: „Przysięgam, że nie wezmę cię siłą, lecz ty także
musisz mi obiecać, że nie zabierzesz niczego, co znajduje się w mym domu.” Królowa
zaśmiałasięirzekła:„Skorojesteśtakimądry,dlaczegomówiszjakgłupiec?Mamcoś
ukraść,cośwynieśćzdomuKróla,czegoonsamminiepodarował?Nieprzybyłamtutaj
z powodu miłości do bogactwa. Co więcej, moje królestwo jest tak samo bogate jak
twoje, niczego mi w nim nie brakuje. Niezawodnie więc przybyłam tutaj w
poszukiwaniu twej mądrości.” Król odrzekł: „Jeśli chcesz mojej przysięgi, uczyń ty to
samodlamnie,awtedyżadneznasniebędziemogłopopełnićbezprawia.Jeślijednak
tegonieuczynisz,jarównieżnieprzysięgnę.”Królowaodpowiedziała:„Przyrzeknij,że
nie weźmiesz mnie siłą, a ja przyrzeknę nie wziąć niczego, co należy do ciebie,” po
czymuczynilitak,jakpowiedzieli.
Król poszedł do swego łoża stojącego po jednej ze stron komnaty, a słudzy
przygotowali dla Królowej łoże po jej przeciwnej stronie. Salomon rzekł do młodego
sługi:„Umyjmiskęiwstawdoniejnaczyniezwodą,następniezamknijzasobądrzwii
idź spać.” Później Salomon powiedział do tego samego sługi kilka słów w
niezrozumiałymdlaKrólowejjęzyku,asługauczyniłwszystkowedlepoleceniaswego
króla.Królnieusnął,jedynieudawał,żeśpiiuważnieobserwowałKrólową.DomKróla
Salomonajaśniałjakzadnia,gdyżmądrośćpodpowiedziałamu,abyumieścićnajego
ścianachidachulśniąceniczymsłońce,księżycigwiazdyperły.
Królowa natomiast zdrzemnęła się. Tak jak Salomon zaplanował, gdy się zbudziła
miała wyschnięte z pragnienia usta. Poruszyła nimi i bezskutecznie spróbowała
przełknąć ślinę. Postanowiła napić się wody. Spojrzała uważnie na Króla Salomona i
wydawało jej się, że śpi głębokim snem. Nie spał on jednak, a czekał dopóty, dopóki
Królowa nie wstanie i nie ukradnie wody, aby ugasić pragnienie. Wstała z łoża,
bezgłośniepodeszładowodywmisceiuniosładzbanek,abysięzniegonapić.Wtym
momencieSalomonchwyciłjejrękęirzekłdoniej:„Dlaczegozłamałaśprzysięgę,wedle
którejmiałaśniebraćniczego,conależydomnieiznajdujesięwtymdomu?”Królowa
rzekła przestraszona: „Czyż złamałam przysięgę pijąc wodę?” Król odparł na to: „Czy
pod niebiosami istnieje coś, co jest lepsze niż woda?” Królowa odpowiedziała:
„Zgrzeszyłam przeciw samej sobie, a ty jesteś wolny od przysięgi. Pozwól mi jednak
wypić wodę.” Król odrzekł: „Czy w takim razie zwalniasz mnie z przysięgi?” Na to
Królowaodpowiedziała:„Tak,zwalniamcię,pozwólmitylkonapićsięwody.”Salomon
pozwoliłjejsięwkońcunapićwody,apóźniej,zgodniezeswymplanem,położylisięw
jednymłożu.
Obudziwszy się rano Król Salomon przypomniał sobie, że śniło mu się wspaniałe
słońce, które zeszło z niebios i roztoczyło świetność nad całym Izraelem. Po upływie
dłuższegoczasuniespodziewaniezniknęłoonoznadIzraelaipojawiłosięnadEtiopią,
gdzie wraz ze swym oślepiającym blaskiem pozostało już na zawsze. Król rzekł:
„Czekałem, czy wróci ono nad izraelską ziemię, lecz nie wróciło. Gdy tak czekałem,
światło zajaśniało w niebiosach, wyłoniło się z niego Słońce i zaświeciło nad Judą
światłemdużomocniejszymniżwcześniej.”PromienietegoSłońcabyłytakpotężne,że
na ziemiach Izraela wywoływały złośliwe płomienie a ludzie nie mogli za dnia
wychodzić z domów. Słońcu temu nie zależało na Izraelu, a Izraelici je nienawidzili.
PokójmiędzySłońcemanimibyłniemożliwy.Unieślioniwgóręzaopatrzonewnożei
kije ręce z zamiarem ugaszenia Go. Przez ich czyn na całym świecie zapanowała
ciemność i zatrzęsła się ziemia, a Izraelitom wydawało się, że Słońce już nigdy nie
wstanie. Zniszczyli Jego światło i ustawili straż przy grobowcu, do którego Je wtrącili.
Onojednakniepoddałosięiznieoczekiwanegomiejscazaświeciłonadcałymświatem,
szczególnienadPierwszymiOstatnimMorzem,EtiopiąorazBizancjum.ZasiadłoOno
naswymdawnymtronieinadalniezależałoMunaIzraelu.
Ujrzawszytęwizjęwswymśnie,duszaSalomonaniezaznałaspokoju,ajegorozum
był niczym rozerwany piorunem. Król myślał również o Królowej, która miała
niespożyte siły, piękne ciało i niczym nieskalane dziewictwo. Władała swym krajem
przezsześćlatipomimoswejatrakcyjnejsylwetki,zachowałacielesnączystość.Rzekła
onadoSalomona:„Zapomnijomnie,pozwólmiodejśćdomegokraju.”Króludałsiędo
swego domu i podarował jej czego tylko zapragnęła, wszelkie bogactwa, piękne,
oczarowujące oczy szaty oraz wszystko to, co mogło być przydatne w Etiopii, sześćset
wielbłądów i wozów wyładowanych najwspanialszymi przedmiotami, wozów do
przeprawyprzezpustynię,okrętdoprzeprawyprzezmorzeorazstatek,którymmożna
było przemierzać niebo. Wszystko to Salomon stworzył dzięki danej mu przez Boga
mądrości.
XXXI.PIECZĘĆSALOMONA.
Królowauradowałasięnawieść,żemożeodejśćizaczęłaprzygotowaniadopodróży.
Królpożegnałjąuroczyścieizprzepychem.Wziąłjąnabok,abymoglibyćsami,zdjąłz
małegopalcapierścień,podarowałgoKrólowejirzekł:„Weźgo,abyśnigdyomnienie
zapomniała. Jeśli zdarzy się tak, że będziemy mieli razem potomstwo, ten pierścień
będzie jego znakiem. Jeśli będzie to męski potomek, przyjdzie żyć ze mną, a z tobą
pozostanie Boski pokój! Gdy spaliśmy w jednym łożu, miałem wiele sennych wizji, w
których słońce wzeszło nad Izraelem, lecz po pewnym czasie zniknęło i pojawiło się
nad Etiopią. Może to przypadek, że na twój kraj może spaść takie błogosławieństwo,
tylkoBógtowie.Jeślichodziociebie,zważnato,cociprzekazałem,abyśmogłaczcić
Boga całym swym sercem i wypełniać Jego Wolę. Karze On tych, którzy są dumni, a
okazuje litość tym, którzy są skromni. Tym, którzy są władczy, usunął trony, a
uhonorowałpotrzebujących.Onstworzyłzarównożycie,jakiśmierćitoOnSwąWolą
obdarowujebiedąibogactwem.Jegojestwszystko,niktniemożeprzeciwstawićsięJego
poleceniu i Jego sądom w niebie, na ziemi, w morzu i w otchłani. Niech Bóg będzie z
tobą!Idźwpokoju,”poczymobojesięrozeszli.
XXXII.JAKKRÓLOWAURODZIŁA
IPOWRÓCIŁADOSWEGOKRAJU.
KrólowawyjechałazkrajuSalomona,adokrainyBâlâZadîsârĕyâdotarławdziewięć
miesięcy i pięć dni po tym, jak rozstała się z Królem. Bóle związane z narodzinami
dzieckadałysięjejweznaki.Urodziłamęskiegopotomka,któregozwielkądumąiulgą
oddała opiekunce. Wstrzymała się do końca jej dni oczyszczenia, po czym uroczyście
wkroczyła do swego własnego kraju. Jej dowódcy, którzy pozostali na miejscu,
obdarowaliswąpaniąhojnymidarami,złożylijejhołd,aludziezewszystkichstronjej
ziem radowali się na wieść o jej powrocie. Wśród wielmożów pojawiła się w
niezwykłychszatach,niektórychznichobdarowałanawetzłotem,srebrem,hiacyntami
i purpurowymi odzieniem. Podarowała im wszystko, o czym tylko marzyli. Właściwie
władała swym krajem, w którym każdy słuchał jej poleceń. Kochała mądrość, a Bóg
umacniałjejkrólestwo.
Dziecko zaś rosło, a Królowa nadała mu imię Bayna-Leḥkem. Gdy skończył on
dwanaścielat,zapytałswoichprzyjaciół,którzyrazemznimsięuczyli:„Ktojestmym
ojcem?” Odpowiedzieli mu: „Król Salomon.” Udał się więc do Królowej, swej matki, i
rzekł: „Królowo, zdradź mi, kto jest mym ojcem.” Królowa odpowiedziała ze złością,
pragnącprzestraszyćmłodzieńca,abytennieudałsiędoswegoojca:„Dlaczegopytasz
mnieotwegoojca?Jajestemitwymojcem,imatką.Niepróbujdowiedziećsięniczego
więcej.”Chłopiecoddaliłsięodniejiusiadł.Późniejspróbowałdrugiitrzecirazspytać
o to samo. Pewnego dnia Królowa zdradziła mu: „Jego kraj leży daleko stąd, droga,
która tam prowadzi, jest bardzo trudna. Nie wolałbyś zostać tutaj?” Młody BaynaLeḥkem był przystojny, całe jego ciało, wszystkie członki, ramiona, oczy, nogi i chód
przypominały Króla Salomona. Gdy miał dwadzieścia dwa lata był już obeznany w
sztuce wojennej, w jeździectwie, chwytaniu dzikich zwierząt i innych męskich
czynnościach.RzekłondoKrólowej:„Udamsięispojrzęwtwarzmemuojcu,apotem
powrócęzgodniezWoląBoga,PanaIzraela.”
XXXIII.PODRÓŻKRÓLAETIOPII
Królowa wezwała Tamrina, przywódcę jej kupców, i rzekła do niego: „Przygotuj się
napodróżiweźzesobątegomłodegoczłowieka,któryzamęczałmniedniamiinocami.
Doprowadź go przed oblicze Króla i wróć z nim bezpiecznie, jeśli tego będzie życzyć
sobie Bóg, Pan Izraela.” Ona sama przygotowała całą królewską świtę i wszelkie
niezbędne, ułatwiające drogę dobra. Oficerom towarzyszącym jej synowi wręczyła
pieniądze, które miały wystarczyć na całą podróż. Nakazała im, żeby nigdy nie
opuszczalimłodzieńca,prowadziligoprostodoKrólaiszczęśliwieznimwrócilipoto,
abymógłonobjąćwładaniemjejziemie.
WEtiopiiistniałoprawo,wedługktóregorządzićmogłatylkokobieta,któranigdynie
miała mężczyzny. Królowa powiedziała Salomonowi: „Odtąd zawsze twój męski
potomek będzie władcą, a kobieta już nigdy nie zasiądzie na tronie. Tylko twoi
potomkowie będą rządzić, pokolenie po pokoleniu. Oto, co powinieneś zapisać na
mosiężnych kartach Księgi Proroków, którą następnie powinieneś złożyć w Domu
Bożymbędącymjednocześniepamiątkąiprzepowiednią.Ludzieniebędąmogliwielbić
już słońca, niebios, gór, lasów, kamieni, dzikich drzew, otchłani, wód, wyrytych
obrazów,złotychfigurekilatającegoptactwa.Niebędąmogliotaczaćichaurąboskości
anioddawaćimczci.Toprawobędzietrwaćwiecznie.Jeśliktośjezłamie,twójpotomek
ukarze go na wieki. Obdarz nas jedynie skrawkami okrycia świętego, niebiańskiego
Syjonu, Arki Boskiego Prawa, które będziemy mogli obejmować naszymi myślami.
Niech pokój zapanuje nad twym królestwem i nad twą wspaniałą mądrością, którą
obdarowałcięBóg,PanIzraela,naszStwórca.”
Królowa wzięła młodzieńca na bok i podarowała mu znak, który otrzymała od
Salomona, pierścień, dzięki któremu będzie wiedział kto jest jego synem, i wspomni
słowajejprzymierzaznim,zgodniezktórymdokońcaswychdnibędziewielbićBoga
zarównoona,jakiwszyscybędącypodjejrządamiludzie.ApotemKrólowaodprawiła
gowpokoju.
Młodymężczyznawrazzeswąświtąwyruszyliwpodróż.Popewnymczasiedotarli
do kraju sąsiadującego z Gazą, którą Król Salomon podarował Królowej Etiopii. W
Dziejach Apostolskich Łukasz Ewangelista napisał: „Był to zarządca całego terytorium
Gazy,eunuchKrólowejHendakê,którywierzyłwkażdesłowoApostołaŁukasza.”48
XXXIV.PRZYJAZDMŁODZIEŃCA
DOKRAJUSWOJEJMATKI.
A gdy młodzieniec przybył do kraju swej matki, przyjęto go z radością, honorami i
obdarowano wieloma prezentami. Gdy ludzie go ujrzeli pomyśleli, że jest wręcz
identycznyzKrólemSalomonem.Złożylimuhołdirzeklidoniego:„Bądźpozdrowiony,
któryś z królewskiego ojca!” Niczym swemu królowi przynieśli mu dary i ofiary,
dorodne bydło i posiłki. Ludzie z całego terytorium Gazy, aż po samą granicę z Judą,
byliporuszeniirzekli:„OtoKrólSalomon,”naconiektórzyodpowiedzieli:„Króljestw
Jeruzalem i buduje swój dom, gdyż zakończył już budowlę Domu Bożego.” Ci pierwsi
odrzekli:„OtoKrólSalomon,synDawida.”Wszyscybylizakłopotaniisprzeczalisię,kim
naprawdę jest nowo przybyły mężczyzna. Wysłali jeźdźców, aby ci odszukali Króla
Salomona i potwierdzili, że faktycznie znajduje się on w Jeruzalem. Jeźdźcy zapytali
strażników miasta Jeruzalem i odnaleźli Króla Salomona. Złożyli mu hołd, po czym
rzekli: „Bądź pozdrowiony, królewski ojcze! Nasz kraj jest zaniepokojony, gdyż zjawił
sięwnimkupiecprzypominającyciebiezwygląduisylwetki.Takjakty,zjawiłsięwe
wspaniałym powozie. Nie różni się od ciebie nawet najmniejszym szczegółem. Jego
oczysąpełneradościjakuczłowieka,którynapiłsięwina,jegonogisąsmukłeipełne
gracji, a jego szyja przypomina wieżę twego ojca, Dawida. Jest do ciebie podobny pod
każdymwzględem,akażdyjegoczłonekwyglądaniczymtwójwłasny.”
Król Salomon odpowiedział im: „Gdzie w takim razie pragnął on się udać?” Odparli
nato:„Niepytaliśmy,gdyżjestontakwspaniałyjakty.Spytaliśmyjednakżejegoludzi:
„Skąd przybyliście i dokąd zmierzacie?’ Odpowiedzieli nam: „Przybyliśmy z ziem
Hendakê,zEtiopii,azmierzamydoJudy,ziemiKrólaSalomona.”GdySalomonusłyszał
te słowa, jego serce zaniepokoiło się, a dusza uradowała, gdyż nie miał on żadnych
dziecipozasiedmioletnimchłopcemoimieniuÎyôrbe‛âm(Roboam).Zdałsobiesprawę
ztego,costwierdziłPaweł,mówiąc:„Bóggłupotąuczyniłmądrośćświata.”49Królrzekł:
„Z tysiącem kobiet powinienem spłodzić tysiąc męskich potomków. Powinienem
odziedziczyćkrajewrogówiobalićichbożków.”Bógobdarowałgojednaktylkotrójką
dzieci. Najstarszy syn był Królem Etiopii, synem Królowej Etiopii, pierworodnym, o
którym Bóg rzekł proroczo: „Bóg zaufał Dawidowi i jego sprawiedliwości i tego nie
pożałował,„Zowocutwegociałazasiądziektośnatwymtronie.”50BógobdarzyłSwego
sługęDawidałaskąizapewniłgo,żenatronieświętościzasiądziekiedyśjegopotomek,
zrodzonyzDziewicy,któryjużnazawszerządzićbędzieświatemżywychiumarłychi
nagradzać każdego zgodnie z jego zasługami, nasz Pan Jezus Chrystus. Zdradził
również, że ziemskim królem Arki Świętej, niebiańskiego Syjonu będzie Król Etiopii.
Nieuradowałsięnawieść,żewładcyniepochodzącyzIzraelałamaliJegoprawoinie
przestrzegaliJegopoleceń.
XXXV.DOWÓDCAWOJSKAKRÓLA
SALOMONA
KrólSalomonwysłałdowódcęswychwojsk,wrazzdarami,mięseminapitkiem,aby
zabawićowegopodróżnika.Dowódcawyruszyłnawieluwozach.GdydotarłdoBaynaLeḥkema uściskał go, przekazał mu wszystko, z czym Król Salomon go wysłał i rzekł:
„Pospieszsięichodźzemną,gdyżserceKrólapałamiłościądociebie.Możerozpozna
przypadkiem, czy jesteś jego synem, czy bratem. Jesteście tacy sami z wyglądu,
zachowania i mowy. Powstań szybko, gdyż mój Król powiedział mi: „Pospiesz się i
przyprowadź go z odpowiednimi honorami, wygodami i radością.” Młodzieniec
odpowiedział:„DziękujęBogu,PanuIzraela,żeznalazłemłaskęuKrólazanimjeszcze
ujrzałemjegooblicze.Jegosłowaradująmnie.ZaufamPanuIzraela,żepokażemiKróla
ipozwolimibezpieczniewrócićdomejmatki,Królowejmegokraju,Etiopii.”
Yô'âs51 , syn Yôdâḥê52 , dowódca armii Króla Salomona, rzekł do Bayna-Leḥkema:
„Mój panie, odnajdziesz niezrównanie większą radość przebywając z mym Królem.
Mówiąc„mojamatka”i„mójkraj”niewiesz,żeKrólSalomonjestlepszyniżona,ajego
kraj lepszy niż twój. Słyszeliśmy, że twój kraj to ziemie zimna i chmur, światła i
doskwierającego gorąca, śniegu i lodu. Gdy synowie Noego, Sem, Cham i Jafet, dzielili
międzysiebieświat,spojrzelizmądrościąnatwójkrajizobaczyli,żenajegorozległych
ziemiach, w palącym słońcu, krążyły trąby powietrzne. Postanowili przydzielić go
Kanaanowi, synowi Chama, i jego potomkom. Twa ziemia jest ziemią obiecaną, którą
Bóg nam podarował zgodnie z obietnicą złożoną naszym ojcom, ziemią płynącą
mlekiemimiodem,gdzieniktniewalczyopożywienie,ziemiąpłodzącąowocekażdego
gatunku bez wyczerpującej pracy, ziemią, którą Bóg strzegł przez wszystkie lata.
Wszystko to jest twoje, my jesteśmy twoi i będziemy twymi dziedzicami, a ty
zamieszkasz w naszym kraju, gdyż jesteś potomkiem Dawida, panem mego pana, do
któregoprzynależytronIzraela.”
DowódcyześwitykupcaTamrinaodpowiedzieliBenajaszowi:„Naszkrajjestlepszy.
Klimat jest korzystny, nie ma w nim palącego słońca ani ognia, woda jest dobra i
nieprzerwanie płynie w naszych rzekach, a nawet na szczytach gór. Nie czynimy w
naszymkrajutego,cowyczynicie,niekopiemygłębokichstudniwposzukiwaniuwody
i nie umieramy na słońcu. Nawet w południe polujemy na zwierzęta, dzikie bawoły,
gazele, ptaki i inne mniejsze zwierzęta. Zimą przez cały sezon Bóg się nami opiekuje.
Wiosnąludzie,takjakwEgipcie,jedząto,poczymstąpają,nanaszychdrzewachrosną
dorodne owoce, na polach rośnie pszenica i jęczmień, i pasie się na nich wspaniałe
bydło. Jest jednak jedno, w czym jesteście lepsi od nas. To mądrość, z powodu której
wybraliśmysięwtępodróż.”
Yô'âs, syn Yôdâḥê, dowódca armii Króla Salomona, odrzekł: „Cóż jest lepsze niż
mądrość?Dziękiniejpowstałaziemiainiebo,toonaskrępowałamorskiefale,abynie
wdzierałysięnasuchyląd.Wstańciewięcichodźciezamnądomegopana,gdyżjego
serceprzepełnionejestmiłościądowas.Prosiłmnie,abymprzyprowadziłwasdoniego
najszybciej,jaktylkotomożliwe.”
SynKrólowejwstał,odziałYô'âs,synYôdâḥê,orazpięćdziesięciuludzizjegoświtywe
wspaniałeszatyirazemwyruszylidoJeruzalem,doKrólaSalomona.Gdyzbliżylisiędo
miejsca, w którym trenowano konie, Yô'âs, syn Yôdâḥê, poszedł przodem i spotkał
Salomona. Powiedział mu, że syn Królowej jest urodziwy, ma przyjemny głos i
arystokratyczną sylwetką przypomina Króla. Salomon rzekł do niego: „Gdzie on jest?
Czyżniewysłałemcię,abyśprzyprowadziłgonajszybciej,jaktylkosięda?”Yô'âs,syn
Yôdâḥê, odparł: „On tu jest, przyjdzie do ciebie jak najprędzej,” po czym wstał i
podszedłdomłodzieńca.Rzekłdoniego:„Powstań,mójpanie,ichodźzamną.”Razem
przyszlipodKrólewskąBramę.GdyżołnierzeujrzeliBayna-Leḥkema,złożylimuhołdi
powiedzieli: „Spójrzcie, oto Król Salomon wyszedł ze swego domostwa.” Ludzie
powychodzilizdomów,zdumielisięiwrócilidośrodka,widząckrólaniesiedzącegona
swymtronie.Ponowniespojrzelinamłodegomężczyznęiniepotrafilipowiedziećani
słowa.GdyYô'âs,synYôdâḥêzapowiadałKrólowimłodzieńca,niktniestałprzyKrólu.
CałyIzraelzgromadziłsię,abyzobaczyćmłodegowładcę.
XXXVI.STOSUNKIMIĘDZYKRÓLEM
SALOMONEMIJEGOSYNEM.
Yô'âs, syn Yôdâḥê, wprowadził Bayna-Leḥkema do środka. Ujrzawszy go, Salomon
wstał podszedł do niego i przywitał się z nim. Zdjąwszy pas ze swej szaty objął go i,
trzymając ręce na jego piersiach, pocałował go w czoło oraz oczy, po czym rzekł:
„Spójrzcie, oto mój ojciec Dawid przywrócił sobie młodość i wstał z martwych.” Król
Salomonzwróciłsiędotych,którzyzapowiedzieliprzybyciemłodzieńca:„Rzekliściedo
mnie „On cię przypomina, lecz jego postawa nie jest moją, a mego ojca Dawida z jego
młodzieńczych dni. Poza tym, jest on ode mnie przystojniejszy.” Król Salomon wstał,
wróciłdoswejkomnatyiubrałmłodegomężczyznęwzdobionezłotem,przykuwające
wzrok stroje, złoty pas, na głowie położył mu koronę, a na palec włożył pierścień.
Uczyniwszyto,posadziłgonaswymtronie,abytenpoczułsięmurówny,poczymrzekł
dowielmożówiwodzówIzraela:„Wy,którzytraktujeciemniezpogardąimówicie,że
nie mam syna, spójrzcie. Oto mój syn, owoc pochodzący z mego ciała, którym
nieoczekiwanieobdarowałmnieBóg,PanIzraela.”
Wielmoże i wodzowie Izraela odrzekli: „Błogosławiona niech będzie matka, która
powiłategomłodzieńcaibłogosławionyniechbędziedzień,wktórymjąpoznałeś,gdyż
nareszcie pojawił się człowiek, pochodzący od Jessego, który zapewni byt naszym
przyszłympokoleniom.Niktniepowinienzadawaćjegoojcupytań,niktniepowinien
wątpić, pytając: „Skąd on pochodzi?” Zaiste, jest on Izraelitą, potomkiem Dawida
ukształtowanymnawzórswegoojca.Jesteśmyjegosługami,aonjestnaszymkrólem,”
po czym wręczyli mu dary, każdy w zależności od swych bogactw. Młody mężczyzna
wziąłpierścień,któryotrzymałodswejmatki,irzekłdoswegoojca:„Weźtenpierścień
i wspomnij słowo, którego nie powiedziałeś Królowej. Obdarz nas choć skrawkiem
nakrycia Arki Bożego Prawa, abyśmy mogli ją codziennie czcić zarówno my, nasi
poddani, jak i ci, którzy pozostali na ziemiach Królowej.” Król odpowiedział im:
„Dlaczego wręczyłeś mi ten pierścień? Nawet bez niego odkryłem łączące nas
podobieństwo.Naprawdęjesteśmoimsynem.”
Kupiec Tamrin ponownie zwrócił się do Króla Salomona: „Królu, wysłuchaj
wiadomości, którą wysłała przeze mnie twa służebnica, moja Królowa: „Przyjmij tego
młodzieńca, namaść go, wyświęć, pobłogosław i uczyń królem naszego kraju. Daj mu
władzę,którejnigdywięcejniebędziedzierżyćkobieta,iodeślijgodomniewpokoju.
Niech pokój będzie z twym wspaniałym królestwem i twą niezwykłą mądrością. Ja
sama nigdy nie marzyłam nawet o tym, że przyjdzie on do ciebie, lecz nalegał na to
spotkaniezogromnymuporem.Obawiałamsię,żemożewczasiepodróżyzachorować
czytozpowodubrakuwody,czypiekącegosłońca,awtedymusiałabymprzyjśćnajego
grób z przepełnionymi smutkiem siwymi włosami. Pokładam mą ufność w święty,
niebiańskiSyjon,ArkęBożegoPrawa,abytwamądrośćgoprzedemnąniezataiła.Twoi
wielmoże nie mogą wrócić do swych domów i spotkać się z dziećmi przez obfitość
mądrości, którą ich obdarzyłeś. Powiadają oni: »Stół Salomona jest lepszy od
czekających na nas w domach radości i darów.« Także przez to szukałam schronienia
przed tobą, abyś mógł odesłać mnie z pokojem, bez cienia choroby i cierpienia, z
miłością,któraprzepełniłamojesercepospotkaniuztobą.”
Królodpowiedział:„Pozabólamipodczasporoduikarmieniapiersią,jakąpracęprzy
synu wykonuje kobieta? Córka należy do matki, a syn do ojca. Bóg przeklął Ewę,
mówiąc:„Powijdzieciwcierpieniach53ciałaismutkuserca,adopierowtedybędziesz
mogła powrócić do swego małżonka. Urodź je.” Zgodnie z tym Bożym przekleństwem
nieoddamgoKrólowej,leczzrobięzniegokrólaIzraela.Onjestmympierworodnym,
pierwszymspośróddanychmiprzezBogapotomków.”
Salomon każdego ranka i wieczora wysyłał młodzieńcowi wykwintne posiłki,
obdarowywał go wspaniałymi szatami, złotem i srebrem. Rzekł do niego: „Lepiej dla
ciebie,gdymieszkaszwnaszymkraju,wktórymjestDomBoży,ArkaBożegoPrawa,w
którymprzebywaBóg.”Synwodpowiedziwysłałmuwiadomość,wktórejnapisał:„Ani
złoto,anisrebro,anibogateszatyniesąwmymkrajuobiektempożądania.Przybyłem
tu, aby usłyszeć twą mądrość, zobaczyć twą twarz, pozdrowić cię, oddać hołd twemu
królestwuitobie,apóźniejzamierzałemwrócićdomojejmatki,dorodzinnegokraju.
Niemabowiemczłowieka,którynienawidzimiejscaswegourodzenia,każdynatomiast
kocha swą rodziną ziemię. Mimo twych wykwintnych dań nie kocham ich, nie pasują
onedomegociałatakjakte,którespożywałemtam,gdziesięurodziłem.Mimożetwój
kraj raduje mnie niczym ogród, moje serce nie jest w pełni szczęśliwe. Góry z kraju
mojejmatkisąowielewspanialsze,gdysięnaniepatrzy.Będęnatomiastwszędzieczcił
Arkę Boga Izraela, ona obdaruje mnie chwałą. Będę spoglądał na wybudowany przez
ciebie Dom Boży, któremu będę składał ofiary i błagalne prośby. Obdarz mnie choć
skrawkiem nakrycia Syjonu, Arki Bożego Prawa, a będę wraz z matką i wszystkimi
poddanymiwielbiłGoiczcił.Królowapozbyłasięjużwszystkichtych,którzywierzyli
wbożki,wielbilidziwneprzedmioty,kamienieidrzewa.PrzyprowadziłaichdoSyjonu,
ArkiBożegoPrawa.Uczyniłatak,gdyżtegonauczyłasięsłuchającciebie.”Królowinie
udałosięprzekonaćsynanatyle,abytenpozostałwJeruzalem.
XXXVII.PYTANIASALOMONADOSYNA
Król Salomon ponownie na osobności przeprowadził rozmowę ze swym synem.
Zapytał go: „Dlaczego pragniesz mnie opuścić? Czego ci tu brakuje, co masz w swym
barbarzyńskimkraju?Cotobąkierowało,gdyposzukiwałeśkrólestwaIzraela?”
Synodpowiedziałmu:„Niemożliwymjest,abymtuzamieszkał.Nie,muszęwrócićdo
mojejmatkinawetbędącprzezciebiepobłogosławionym.Maszsyna,któryjestlepszy
niżja,Roboama(Îyôrbe'âma),któregourodziłacitwaprawowitażona,amojamatkaw
świetleprawaniąniejest.”
Król odrzekł na to: „Skoro tak powiadasz, zgodnie z prawem ja nie jestem synem
megoojcaDawida,gdyżwziąłonzażonękobietęinnegomężczyzny,któregozabitow
walce,ispłodziłmnieznią.Bógjednakjestmiłosiernyiwybaczyłmutenczyn.Ktojest
bardziejokrutnyigłupszyniżsamiludzie?Ktojestbardziejmiłosiernyimądrzejszyniż
Bóg? Bóg stworzył mnie na podobieństwo mego ojca, a ciebie na podobieństwo mnie.
Mój synu, nie lękaj się naszego Pana, nie złość się swemu ojcu w twarz, gdyż w
przyszłościmożeszmniejużwięcejnieujrzećzarównoty,jakitwoipotomkowie.Mój
syn Roboam ma sześć lat, a to ty jesteś moim pierworodnym synem, to ty powinieneś
władać i unosić włócznię. Spójrz, rządziłem przez dwadzieścia dziewięć lat, a twoja
matkazjawiłasięumniewsiódmymrokumychrządów.ProszęBoga,abypozwoliłmi
dotrwaćwewładaniutakdługo,jakmójojciec.Gdyjużspotkamsięzmymiprzodkami,
ty zasiądziesz na moim tronie, ty będziesz zarządzał zamiast mnie, ciebie do głębi
pokochastarszyznaIzraela.Zorganizujętwójślub,damcityleżoninałożnic,iletylko
zapragniesz. Będziesz na tej dziedzicznej ziemi pobłogosławiony przez samego Boga
tym samym błogosławieństwem, które zesłał On na naszych ojców, na Swego sługę
Noego, z którym zawarł przymierze, na Swego przyjaciela Abrahama, na ich
sprawiedliwychpotomków,ażdomegoojca,Dawida.Widziszmnie,słabegoczłowieka,
natroniemychojców,apomnietybędzieszosądzałcałenarodyiniezliczonerodziny.
Do ciebie i twych potomków należeć będzie Arka Boga Izraela, któremu będziesz
składałofiaryidoktóregobędzieszsięmodlił.Bógnazawszewnimzamieszka,usłyszy
każde twe słowo i poczuje każdą radość. Twe wspomnienia przetrwają w nim przez
wielepokoleń.”
Synodparł:„Mójpanie,niemogęopuścićtakmegokraju,jakimejmatki.Kazałami
onaprzysiącnaswojepiersi,żeniezostanętutajiwrócędoniejnajszybciejjaksięda,
jak również że nie poślubię tutaj żadnej kobiety. Arka Boga Izraela ześle na mnie
błogosławieństwo gdziekolwiek będę, twa modlitwa dosięgnie mnie wszędzie.
Pragnąłemujrzećtwątwarz,usłyszećtwójgłosorazotrzymaćtwebłogosławieństwo,a
terazpragnęwrócićbezpieczniedomojejmatki.”
XXXVIII.PLANWYSŁANIASYNAKRÓLA
WRAZZDZIEĆMIWIELMOŻÓW.
KrólSalomonwróciłdoswegodomu.Zwołałwszystkichswychurzędników,oficerów
i całą starszyznę, po czym rzekł do nich: „Nie jestem w stanie przekonać tego
młodzieńca, aby tu został. Wysłuchajcie, co mam wam do powiedzenia. Uczyńmy go,
wrazzwaszymidziećmi,królemEtiopii.Wysiedziciepomojejprawicyilewicy,niech
więc wasi potomkowie siedzą po tych samych stronach tego młodego człowieka.
Urzędnicy i oficerowie! Wyślijmy razem z nim waszych pierworodnych synów, a
będziemyrządzićdwomakrólestwami.Jabędęzwamirządziłtu,awaszedziecitam.
PokładammąufnośćwBogu,żeporaztrzeciobdarzymniepotomkiem,którystaniesię
trzecim królem. Balṭâsôr, Król Bizancjum, życzył sobie, abym podarował jego córce
swego syna, który później miał stać się królem nad całym terenem Bizancjum. Król
poza nią nie miał innego potomka i obiecał sobie, że królem jego ziem zostanie tylko
potomek mego ojca Dawida. Jeśli tak by się stało, mielibyśmy trzech królów. Izraelem
władałby Roboam. O tym wszystkim mówiła przepowiednia mego ojca Dawida:
‘PotomkowieSalomonastanąsięgłowamitrzechziemskichkrólestw.’Wyślemydonich
kapłanów,ustanowimyimprawo,aonibędąwielbićisłużyćBoguIzraelapodrządami
trzech królewskich głów. Bóg uraduje się na wieść o Jego narodzie. Jak mój ojciec
napisał w Księdze, wszyscy ludzie będą go wysławiać, mówiąc: ‘Powiedzcie narodom,
że Bóg jest Królem.54 Ogłoście ludziom Jego prawdy, wychwalajcie Go i śpiewajcie
pieśni na Jego cześć. Wychwalcie Go nową pieśnią, dzięki której uradują się zebrani,
prawi Izraelici.’55 Do nas należała władcza chwała i my będziemy czcić naszego
Stwórcę.Narodywielbiącebożkówpowinnyspojrzećnanas,lękaćsięnas,uczynićnas
swymikrólamiiwychwalaćnaszegoBoga.Uczyńmytegomłodzieńcakrólemiwyślijmy
go wraz z waszymi dziećmi, które mają zarówno bogactwa, jak i wysoką pozycję.
Narodytepowinnyznaćnaszekrólewskiezwierzchnictwo,dziękiktóremuustalimyim
prawaorazwydamyimodpowiedniepolecenia.”
Kapłani, oficerowie i urzędnicy odpowiedzieli: „Zgodnie z własną wolą ty wysyłasz
twegopierworodnego,amynaszedzieci.KtopotrafiprzeciwstawićsięnakazomBoga
lubkróla?Onisąsługamitwymiitwychpotomków.Nawetjeślibyśchciał,niemożesz
sprzedać ich ani ich matek jako niewolników. Nie jest naszą wolą sprzeciwianie się
twym zaleceniom i przykazaniom Boga, twego Pana.” Następnie rozpoczęli
przygotowania do podróży ich dzieci do Etiopii, aby mogły one tam zamieszkać i
pokoleniepopokoleniurządzić.
XXXIX.SYNSALOMONAKRÓLEM
Przygotowanomaśćzkrólewskiegoolejku,rozległysiędźwiękizwielkiegoimałego
rogu, flety i fujarki, harfa i bęben. Całe miasto rozbrzmiało radosnymi okrzykami.
Młodzieńca przyprowadzono do Świętego Świętych, a on chwycił za rogi ołtarza.
Władzę królewską przekazano mu przez usta kapłana Sadoka, i przez usta Yôasa
(Benajasza)kapłana,dowódcywojskkrólaSalomona,ionnamaściłgoświętymolejem
abykrólował.MłodzieniecwyszedłzdomuPana,aoninazwaligoDawidem,imieniem
króla, które było zgodne z prawem. Dosiadł muła Króla Salomona, przejechał na nim
dookołacałegomiasta,aonipowiedzieli:„Odtądjesteśwybrany;niechżyjekrólewski
ojciec!” Inni rzekli: „Od tej chwili twe etiopskie ziemie rozciągać się będą od Rzeki w
Egipciedozachodzącegosłońca.Błogosławioneniechbędzietweziemskiepotomstwo!
Twe ziemie sięgać będą od Szewy do wschodnich Indii. Twym przewodnikiem będzie
Pan,BógIzraela,atwójwzrokpadaćbędzietylkonaArkęBożegoPrawa.Wszyscytwoi
wrogowie zostaną obaleni, ty będziesz sądzić wszystkie narody, a one nie będą mogły
osądzać ciebie.” Ojciec ponownie pobłogosławił go i rzekł: „Błogosławieństwo nieba i
ziemibędzietwoim,”acałyzgromadzonyIzraelpowiedział:„Amen.”Salomonzwrócił
siędokapłanaSadoka:„Powiedzmu,jakieBoskiewyrokiobowiązująwEtiopii.”
XL.POUCZENIAKAPŁANASADOKA
(ZÂDÔKA)
Kapłan Sadok rzekł do młodego mężczyzny: „Wysłuchaj tego, co chcę ci powiedzieć.
Jeśli postąpisz wedle mych słów, będziesz żył w zgodzie z Bogiem, lecz jeśli tak nie
postąpisz, Bóg ukarze cię, a ty sam zostaniesz rozgromiony przez swych wrogów. Bóg
odwróciodciebieSwątwarz,atybędzieszodczuwałwielkiniepokójismutekwswym
sercu. Twój sen nie będzie cię uzdrawiał i ożywiał. Wsłuchaj się w słowo Boga i czyń
zgodnie z nim. Nie cofaj się przed tym, co polecamy ci czynić każdego dnia. Nie bądź
sługą żadnego innego boga. Jeśli nie wsłuchasz się w słowo Boga, spadną na ciebie
wszystkie możliwe plagi. Spadną na twe pole i miasto. Spadną na owoce twych ziem,
owoce twych trzewi, stada twego bydła i owiec. Bóg ześle na ciebie głód i zarazę,
zniszczywszystko,czegosiędotkniesz,ażniezniszczyciebie,gdyżnieposłuchałeśJego
Słowa. Niebo stanie się mosiężne, a ziemia pod nimi - żelazna. Bóg przemieni deszcz
spadającynaziemięwciemność.Zniebabędziespadałnaciebiepyłdopóty,dopókinie
pokryje cię całego i cię nie zniszczy. Twoi wrogowie będą karać cię w bitwach. Jedną
drogą będziesz im wychodził na przeciwko, ale uciekać przed nimi będziesz
siedmioma.Tweciałostaniesiępokarmemdlaptactwaniebieskiego,gdyżniktcięnie
pochowa. Bóg pokarze twe ciało trądem, jątrzącymi się ranami, wyniszczającymi
chorobami, gorączką i plagami egipskimi oraz oślepi twe serce. Za dnia będziesz
chodziłpoomackuniczymślepiecwciemnościachinieznajdziesznikogo,ktomógłby
cipomóc.Niebędzieszmógłpoślubićżony,boinnymężczyznazabierzecijąsiłą.Nie
zbudujesz własnego domu, w którym mógłbyś zamieszkać. Będziesz mógł założyć
winnicę, lecz nie zbierzesz w niej winogron. Ludzie na twych oczach zabijać będą
dorodne woły, a ty nie będziesz mógł zjeść ich mięsa. Schwytają twego osła, lecz nie
zwrócącigozpowrotem.Tweowceucieknąztwymisługamiiwrogami,leczniktnie
pomoże ci ich złapać. Twoi synowie i córki podążą za innymi ludźmi, a ty swymi
własnymi oczami ujrzysz, jak są przez nich ciemiężeni i nie będziesz w stanie im
pomóc. Nieznany ci wróg pochłaniać będzie owoce twej ziemi i twej pracy, a ty nie
będziesz potrafił go powstrzymać. Staniesz się człowiekiem pełnym cierpienia i
nieszczęść. Gdy wzejdzie dzień, powiesz: ‘Niech już nadejdzie wieczór!’ a gdy on
nadejdzie, powiesz: ‘Niech już nadejdzie ranek!’ Wszystkiego tego doświadczysz, jeśli
niewysłuchaszSłowaPana.Jeślijednaktouczynisz,Bóg,któryjestwładcąwszystkiego,
ześle na ciebie Swe dobro, a ty będziesz władał krajami wroga i otrzymasz od Niego
wiecznąchwałę.ObdarzyOnhonoramitego,ktoJegonimiobdarzał,pokochaOntego,
kto Jego pokochał, gdyż Jest On Panem śmierci i życia, który rządzi światem Swą
mądrością,mocąisilnąręką.”
XLI.BŁOGOSŁAWIEŃSTWAKRÓLÓW
„Teraz zaś posłuchaj błogosławieństwa, którego dostąpisz jeśli zechcesz postępować
zgodnie z wolą Bożą. Ze wszystkich stron zstąpi na ciebie błogosławieństwo.
Błogosławiony będziesz w mieście, błogosławiony będziesz na polu, błogosławiony
będziesz w domu i poza nim oraz błogosławiony będzie owoc twego ciała. Wszyscy
zebrani odpowiedzieli ‘Amen.’ Błogosławiony będzie owoc twego kraju. ‘Amen’.
Błogosławionebędąźródłatwychwód.‘Amen’.Błogosławionybędziezasadzonyprzez
ciebie owoc. ‘Amen’. Błogosławione będą stada twego bydła i owiec. ‘Amen’.
Błogosławione będą twe spichlerze i stodoły. ‘Amen’. Błogosławione będzie twe
przyjście.‘Amen’.Błogosławionebędzietweodejście.‘Amen’.”
„Bógześlenaciebietwychwrogów,abyśzdeptałichpodswymistopami.‘Amen’.Bóg
ześle Swe błogosławieństwa na twe domy i na wszystko, czego dotknęła twa dłoń.
Pomnożydlaciebiewszelkiedobra:dzieciztwegociała,owocetwejziemiipotomstwo
twych stad. ‘Amen’. Na obiecanych twym ojcom ziemiach obdaruje cię On wszystkim
wedle niebieskich dni. ‘Amen’. Otworzy przed tobą drzwi magazynu z niebiańskimi
błogosławieństwami, ześle na ciebie błogosławiony deszcz i pobłogosławi owoc twej
pracy. ‘Amen’. Pożyczaj wielu ludziom, lecz sam nie pożyczaj od nich. Amen’. Władaj
nadwielomanarodami,leczniechoneniepanująnadtobą.‘Amen’.NiechBóguczyniz
ciebiegłowę,anieogonorazniechumieścicięnagórze,anienadole.‘Amen’.Zbieraj
wszystkie błogosławieństwa dla twych stad, uzyskuj dobra dla twej armii, a kłaniać
będziesięonadosamejziemiprzedtwąwładząichwałą.Twezaszczytyrosnąćbędą
niczym cedr i Gwiazda Poranna, a wspaniałość twej chwały widoczna będzie dla
wszystkichziemskichnarodówidlakażdegoplemieniaizraelskiego.”
„Bógbędziecitowarzyszyłpodczaswszystkichtwychpoczynańiwypełniałtwąwolę
we wszystkim, czego zapragniesz. Odziedziczysz kraje po twych wrogach, a wielkość
twych ludzi wychwalana będzie na równi z twą własną wspaniałością i rzeszą twych
żołnierzy.Wszyscyci,którzyniebędąwypełniaćBożejWoli,będąsięciebielękać,gdyż
ty ją wypełniasz, służysz Mu, a On w zamian obdarza cię widocznym dla innych
majestatem. Ich serca będą drżały przed uzdami twych koni, przed kołczanem na
strzałytwegołukuiprzedblaskiemtwejtarczy.Będąonikłaniaćsiędosamejziemi,a
ichsercalękaćsiębędątwegomajestatu.Gdyludzieżyjącynagórskichszczytachujrzą
cię,zejdąwdoliny,acipodróżującypomorzachigłębokichwodachzejdąnaląd,aby
Pan mógł wprowadzić ich pod twe panowanie. Wypełniając Jego Wolę otrzymasz od
Niego wszystko, o co prosiłeś. Jeśli go kochałeś, On pokocha ciebie. Jeśli trzymałeś się
Jegoprzykazań,wypełniOnwolętwegoserca.OnjestDobrymdladobrych,Litościwym
dla litościwych oraz Tym, który nagradza oczekujących. Bądź cierpliwy odnośnie
gniewu,aOnuczynicięszczęśliwym,kochajsprawiedliwość,asprawiOn,żetweżycie
rozkwitnie.Bądźdobrymdladobrych,agrzesznikówgań.Odłóżnabokokrucieństwo
złegoczłowiekaispróbujgonaprawić,potępiokryjhańbątego,któryużywasiływobec
swegosąsiada.Bądźprawywobecbiednychisierot,uwolnijichspodpanowaniatego,
kto ich skrzywdził. Zabierz tego, który jest opuszczony i tego, który jest w niedoli i
uwolnij ich od czyniącego zło władcy. Nie sądź stronniczo, nie obawiaj się nikogo,
osądzaj sprawiedliwie. Gdy sądzisz, nie akceptuj żadnych darów. Napominaj swych
urzędników, aby nigdy nie przyjmowali upominków od swych przyjaciół, wrogów,
biednychczybogatych.Powinnionizawszepodejmowaćsprawiedliwedecyzje.”
XLII.DZIESIĘĆPRZYKAZAŃ
„Izraelu, usłysz Boże przykazanie, którego należy przestrzegać. Rzekł On: ‘Jam jest
twym Panem, Bogiem, który wyprowadził cię z ziemi egipskiej, z domu niewoli. Nie
będzie miał żadnych innych bogów oraz nie stworzysz żadnego innego żyjącego w
niebie,naziemiczywwodziebogapozaMną.Niebędzieszimsiękłaniałaniimsłużył,
gdyż Ja, twój Pan, jestem zazdrosnym Bogiem. Jam jest Tym, który zesłał na
nienawidzącychMnieludzigrzechprzechodzącyprzezczterypokoleniazojcanasyna.
JamjestmiłosiernydladziesięciotysięcznegopokolenialudziMniekochających.”
„Nie będziesz krzywoprzysięgał w Imię Boga, gdyż Pan nie oczyści z winy tego, kto
takuczynił.”
„PrzestrzegajdniaSabatuiuświęcajgotak,jakPanprzykazał.Pracujprzezsześćdni,
a siódmego dnia, w czasie Sabatu na cześć twego Pana, odpoczywaj zarówno ty, jak i
twój syn, córka, osioł, każde zwierzę oraz każdy nieznajomy, który z tobą przebywa.
Czyńtak,gdyżBógprzezsześćdnitworzyłniebo,ziemię,morzeorazwszystko,cojestz
nimi związane, a siódmego dnia odpoczywał, pobłogosławił ten dzień i uczynił go
wolnymodwszelkiejpracy.”
„Czcij twego ojca i matkę, aby mogli ci towarzyszyć podczas wszystkich dni, które
spędzisznapodarowanejprzezBogaziemi.”
„Niebędziesznigdzieszedłzżonąinnegomężczyzny.”
„Niezabierzesznikomużycia.”
„Niebędzieszcudzołożyłikradł.”
„Niebędzieszkłamałprzeciwtwemubliźniemu.”
„Niebędzieszpragnąłżonytwegobliźniegoanijegodomu,ziemi,służących,wołów,
bydła,osłów,aniżadnychposiadanychprzezniegozwierząt.”
Otosąsłowa,którewypowiedziałBóg,JegoPrawoiJegoZasady.Bógukarałludziza
grzechypoto,abymoglioprzećsięnieczystościom.Onesątym,coGosmuci.Prawym
jest,abyludzieodnichstronili.
„Żadenczłowiekniepowinienodkrywaćprzyrodzeniatego,zkimjestspokrewniony.
JamjesttwymPanemiBogiem.Przyrodzeniatwegoojcaimatkinieodkrywaj,gdyżto
jest twój ojciec i twoja matka. Nie odkrywaj przyrodzenia twej siostry, którą zrodził
twójojcieclubmatka;bezwzględunatoczyurodziłasięmuonapozarodziną,czyteż
jest z tobą spokrewniona nie odkrywaj jej przyrodzenia. Nie odkrywaj przyrodzenia
córkitwegosynalubcórkitwejcórki,gdyżtotwewłasneprzyrodzenie.Nieodkrywaj
przyrodzenia córki żony twego ojca, gdyż jest twą siostrą, córką twej matki. Nie
odkrywaj przyrodzenia siostry twego ojca, gdyż pochodzi z jego domu. Nie odkrywaj
przyrodzeniasiostrytwejmatki,gdyżpochodzizjejdomu.Nieodkrywajprzyrodzenia
żony brata twego ojca, gdyż jest twą krewną. Nie odkrywaj przyrodzenia żony twego
syna, gdyż jest żoną twego syna. Nie odkrywaj przyrodzenia twej córki i żony syna
twegobrata,gdyżtotwewłasneprzyrodzenie.Nieodkrywajprzyrodzeniażonytwego
brata, gdyż, póki żyje, jest to jego przyrodzenie. Nie odkrywaj razem przyrodzenia
kobietyicórkitejkobiety,izcórkąjejsynaicórkąjejcórkitegonieczyń.Niedopuść,
abyodkrytoichprzyrodzenie.Tojesttwójdomitojesttwójgrzech.”
„Niebierzzażonędziewicyirównocześniejejsiostrydlatego,abyjednabądźdruga
niebyłaosiostręzazdrosna.Nieodkrywajjednocześnieichprzyrodzeń,doczasupóki
pierwsza z sióstr żyje. Nie udawaj się do kobiety w czasie jej dni miesięcznych i
przyrodzenia jej nie odkrywaj, dopóki się nie oczyści. Nie udawaj się do żony twego
sąsiadainiezasiewajwniejtwegonasienia.”
„NieprzyrzekajswychdzieciMolochowi56,gdyżzhańbiszImięŚwiętego,ImięPana.”
„Niespółkujzmężczyznątakjakzkobietą,gdyżtoczynnieczysty.”
„Nie spółkuj ze zwierzęciem tak jak z kobietą, i nie pozwól, aby twe nasienie
połączyłosięzjegonasieniem.Kobietarównieżniepowinnategoczynić,gdyżtoczyn
nieczysty.Niezanieczyśćsiężadnymztychwystępkóworazniepozwól,abynaródtwój
sięnimizanieczyścił.”
„UświęcajciesweduszeiciałaprzezwzglądnaBoga,gdyżOnjestJedynymŚwiętym,
który kocha tych, którzy oddają Mu swe dusze i ciała. To On jest święty, wzniosły,
miłosiernyilitościwy.Jegonależywychwalać,nawiekiwieków.Amen.”
XLIII.ROZKAZYDLAWOJSKAIZRAELA
Miastouradowałosięnawieść,żeKrólustanowiłswegosynaKrólemobcegokrajui
uczyniłtoz[terytorium]własnychziem.Miastojednakżecierpiało,gdyżKrólnakazał
oddać ludziom wszystkie pierworodne dzieci. Wszyscy, którzy byli po jego prawicy,
mieliusiąśćtak,jakichojcowieusiedlizKrólemSalomonem,poprawejręcejegosyna
Dawida, Króla Etiopii. Wszyscy, którzy byli po jego lewicy, mieli usiąść tak, jak ich
ojcowieusiedlizKrólemSalomonem,polewejręcejegosynaDawida,KrólaEtiopii.Ich
pozycje i imiona miały być takie same, jak ich ojców, zależne od rozkazów, potęgi,
autorytetu,płacyimądrości.Tak,jakSalomonuczyniłwprzypadkuswychwielmożów,
tak też uczyni Dawid. Tak, jak Salomon zarządził swymi urzędnikami, tak też uczyni
Dawid.
Imionawybranychbyłynastępujące:
-Azariah,synZâdôka57,zostałarcykapłanem,
-Êlyâs,synarchidiakonaArnîego;ojciecArnîegobyłArchidiakonemprorokaNatana,
-Adrâm,synArdĕrônesa,przywódcaludu,
-Fanḳêrâ,synSôbâ,skrybawołów,
-młodzieniecAkônḥêl,synTôfêla,
-archiwistaSâmĕnyâs,synAkîtâlama,
-Fiḳârôs,synNĕyâ,dowódcawojsk,
-Lêwândôs,synAkîrê,dowódcarekrutów,
-Fâḳûtên,synAdrâya,dowódcanamorzu,
-Mâtân,synBenyâsa,zarządcadomu,
-Ad’araz,synKîrêma,sługaozdób,
-Dalakĕm,synMâtrêma,dowódcakonnicy,
-Adaryôs,synNêdrôsa,dowódcapiechoty,
-Awstĕrân,synYôdâda,chorąży,”
-Astar’ayôn,synAsâ,wysłannikdomukrólewskiego,
-Îmî,synMatâtyâsa,dowódcaarmii,
-Mâkrî,synAbîsâ,sędziadomukrólewskiego,
-Abîs,synKâryôsa,poborcadziesięcin,
-LîkWendeyôs,synNêlenteyôsa,sędziazgromadzenia,
-Kârmî,synḤaḍnĕyâsa,przywódcakrólewskichpracowników,
-Serânyâs,synAkâz’êla,przełożonydomukrólewskiego.
Otowszyscyci,którzyzostaliwyznaczenibytowarzyszyćDawidowi,królowiEtiopii,
synowi Salomona, Króla Izraela. Salomon dał mu konie, rydwany, wielbłądy, muły,
wozy, złoto, srebro, wspaniałe szaty, bisior, purpurę, kamienie szlachetne, perły i
klejnoty.Dałswemusynowiwszystko,czegomógłbyzapragnąćkrajetiopski.
Rozpoczętoprzygotowaniadowyprawy.Pomimowielkiejradościwśródwielmożów
Króla Etiopii, wśród ich izraelskich odpowiedników panował smutek, gdyż
pierworodny syn Salomona, Króla Izraela, Król Etiopii, miał wraz z pierworodnymi
synamiizraelskichwielmożówrządzićEtiopią.Zebralisięwszyscyoniipłakaliwrazze
swymi ojcami, matkami, krewnymi i przyjaciółmi. Potajemnie przeklęli oni Króla i
napiętnowali go, gdyż przejął ich synów wbrew ich woli. Rzekli do niego: „Uczyniłeś
właściwie.Twamądrośćjesttakwielka,żezWoląBogakrólestwoIzraelarozszerzyło
się aż po kraj Etiopii. Bóg zjednoczy wszystkie inne królestwa świata pod twym
władaniem, gdyż twój umysł zwrócony jest ku Niemu i pragniesz, aby ludzie służyli
BoguIzraelaizniszczyliwszystkichfałszywychbożków.”
Wychwaliligo,poczymrzekli:„Terazwiemy,żeBógpowiedziałotobienaszemuojcu
Abrahamowi, mówiąc: ‘Dzięki twym potomkom wszystkie ziemskie narody będą
pobłogosławione.’” Na ich twarzach pojawiło się udawane szczęście, żartowali z nim i
niezmiernie wychwalali jego mądrość. Gdy mówili to wszystko, Król w swej mądrości
zrozumiał ich i cierpliwie czekał aż skończą, tak, jak Bóg czeka na ludzi znając ich
wszystkiegrzechy.Całaziemia,całeniebo,wszystkiekońceświata,morzeisuchylądsą
Bożymkrólestwem.DałOnziemiękrólowi,abytensięniązaopiekowałirządziłwedle
JegoWolitymi,którzyczyniązło,jakitymi,którzyczyniądobro.Zjednychwyplenizło,
a drugich nagrodzi, gdyż w sercu króla mieszka Duch Boży, w umyśle są Jego ręce, a
Jegowiedzazakorzeniłasięwjegorozumie.
XLIV.NIEGODZISIĘZŁORZECZYĆKRÓLOWI
NiegodzisięzłorzeczyćKrólowi,gdyżjestonnaznaczonyprzezsamegoBoga.Jestto
niestosowneiniewłaściwe.Jeśliczyniondobro,niedoznacierpieniawtrzechrzeczach
dotyczącychkrólestwa.Popierwsze,Bógobaliwszystkichjegowrogów,którzyjużnie
będą mogli go dręczyć. Po drugie, Bóg uczyni go podobnym Sobie władcą, który
zasiądziepoJegoprawicy.Potrzecie,Bóguczynigowładcąrządzącymziemiąwchwale
i radości, który swym panowaniem obejmie wiele narodów. Jeśli jednak traktuje on
Boga lekceważąco, nie czyni tego, co jest dobre i nie chodzi ścieżkami prawości, Bóg
skróci na ziemi jego dni, a po śmierci jego miejsce przebywania będzie tam gdzie
znajduje się Szeol, wespół z diabłem. Na ziemi nie dozna on zdrowia ani szczęścia,
będziezatożyłwciągłymstrachuiniepokoju.
Niewłaściwym jest piętnowanie króla przez tych, którzy znajdują się pod jego
panowaniem, gdyż kara jest atrybutem Boga. Kapłani są podobni, a nawet lepsi od
proroków, gdyż powierza się im tajemnice po to, aby mogli mieć dostęp do słońca
sprawiedliwości,podczasgdystworzenizogniaSerafinimogąjedyniespoglądaćnanie
z daleka. Kapłanów nazwał On „solą,” „lampami,” „światłością świata” oraz „słońcem
rozświetlającymciemność,”Chrystusem,Słońcemsprawiedliwości,któremieszkawich
sercach.Kapłanzganikrólatylkozato,cowidział58.Atoczegoniewidział,Bógbędzie
badał i nikt nie może tego podważyć. Ludziom nie wolno piętnować biskupów i
kapłanów, gdyż są oni dziećmi Boga i ludźmi z Jego domu i z tego powodu muszą oni
ganićinnychzaichgrzechyibłędy.Aty,kapłanie,gdyzobaczyszgrzechczłowieka,nie
wahajsięgonapomnieć.Niepozwól,abymieczlubniewolaciępowstrzymały.Usłysz,
jak gniewny był Bóg na Izajasza, gdy nie zganił on Króla 'Ûzyân (Ozjasza). Wysłuchaj
opowieści o Proroku Samuelu, który napomniał króla Saula59 i w żaden sposób nie
obawiał się go, i jak swym słowem rozbił jego królestwo. Wysłuchaj też, jak Eliasz
napomniałAchaba60.Nielękajsięwięcinapominajtych,którzygrzeszą.
Izraelwdawnychczasachpiętnowałswychkrólówiprowokowałswychprorokówdo
gniewu,awpóźniejszymokresieIzraelczycyukrzyżowaliswegoZbawcę.Leczwierny
ludchrześcijańskiżyjewpokoju,bezchoróbicierpień,beznienawiściiprzemocy,żyje
podpanowaniemnaszegokrólaNN61,któryumiłowałBogaiktóryodswegosercanie
odtrącił spraw sprawiedliwości i wiary dotyczącej kościołów i dusz wierzących. Jego
wrogowiezostanąrozproszenidziękimocyKrzyżaJezusaChrystusa.
XLV.PŁACZIPLANODESŁANYCH
A dzieci wielmożów izraelskich, którym polecono podróżować wraz z królewskim
synem,zebrałysięrazemimówiły:„Comamypocząć?Opuściliśmykraj,wktórymsię
urodziliśmy,krajnaszychkrewnychiwspółrodaków.Zawrzyjmywięcprzymierzetylko
między nami, o którym nie dowiedzą się nawet nasi najbliżsi. Zawrzyjmy przymierze
wzajemnej miłości, wedle którego nikt nie będzie ani się śpieszył, ani ociągał, ani nie
lękał, ani nie wątpił. Bóg jest tutaj, Bóg jest tam, wypełniajmy więc Jego Wolę!
Wychwalajmy Go, na wieki wieków. Amen.” Azâryâs i Êlmîyâs, synowie kapłanów,
odpowiedzieli: „Niechaj to, iż znienawidzili nas nasi krewni nie wywoła u nas
cierpienia, pogrążmy się natomiast w smutku na myśl o Pani naszej Syjon62 , gdyż
zmuszenijesteśmygoopuścić.PrzebywającwnimpoświęciliśmysięBoguisłużyliśmy
temu miejscu aż do tego dnia. Smućmy się, gdyż zmuszają nas do odejścia. Płaczmy,
gdyż czynią to oni specjalnie.” Usłyszawszy to, jeszcze inni odrzekli: „Zaiste on jest
naszymPanem,nasząnadziejąichlubą.Topodjegobłogosławieństwemudałonamsię
dorosnąć. Czy możliwym jest, że opuścilibyśmy dobrowolnie Panią naszą Syjon,
któremunasofiarowano?Comamyczynić?Jeślisprzeciwimysięwolikróla,zabijenas.
NiemożemypostąpićwbrewwskazaniomnaszychojcówirozkazowiKróla.Comamy
począćwobecPaninaszejSyjon?”
Azâryâs,synkapłanaZâdôka,odparł:„Poradzęwam,comacieczynić.Zawrzyjcieze
mnąprzymierzedokońcawaszychdni.Przyrzeknijciemi,żeniepowtórzycieżadnego
słowa,czybędziecieżywi,martwi,wniewoli,czyteżcałkowiciewolni,”poczymzłożyli
przysięgęwImięPana,BogaIzraela,inaniebieskąSyjon,naArkęBoskiegoPrawa,na
to,coBógobiecałAbrahamowi,naniewinnośćiszlachetnośćIzaaka,naJakuba,który
odziedziczyłobceziemie,oraznajegopotomków.
Gdyzłożylimuprzysięgę,rzekłdonich:„ZabierzmyzesobąSyjon,Paniąnaszą.Lecz
jak to uczynimy? Pokażę wam. Postępujcie według mego planu, a jeśli Bóg pozwoli
będziemy mogli zabrać Syjon. Gdy dowiedzą się o naszych czynach i nas zabiją,
umrzemy za naszą Syjon.” Wszyscy powstali, po czym pocałowali go w głowę, twarz i
oczy oraz powiedzieli: „Zrobimy wszystko, co nam radzisz. Czy będziemy żyli, czy
umrzemy,zostaniemyprzytobiedlaPaninaszej,Syjonu.Jeśliumrzemy,niebędziemyz
tego powodu cierpieli. Jeśli natomiast będziemy żyli, spełni się Boska Wola!” Jeden z
nich, syn Yôasa Zachariasz, rzekł: „Nie potrafię spocząć, gdyż moje serce przepełnia
radość.Powiedzmi,żemożeszzabraćSyjoniżeniejesttokłamstwo,możeszbowiem
wejść zamiast twego ojca Zâdôka (Sadoka) do Domu Boga, do którego klucze
nieprzerwaniedzierżyszwswejdłoni.Nimwszakżezabiorąciowekluczesłuchajcoci
poradzimy. Znasz tajemne drzwi (lub okna) Króla Salomona, lecz żaden kapłan nie
mógł przez nie przejść poza twym ojcem, który raz do roku składał ofiarę w Świętym
Świętych63 w imieniu swoim i ludu. Rozważ dogłębnie, czy nadal pragniesz zabrać
Syjon.Odejdziemywrazznimtakszybko,jakzostanienamdany.Naswypełniradość,a
naszychojcówsmutek,gdyzjawimysięznimwkrajuEtiopii.”
Azâryâs odparł: „Zróbcie co wam przykazałem, a uda nam się [zrealizować nasz
plan]. Niech każdy z was da mi dziesięć dîdrachm64 , a ja przekażę je cieśli, aby ten
pospieszył się i przygotował nam deski o wysokości, szerokości i długości naszego
Syjonu. Uczyni tak, gdyż kocha pieniądz. Dam mu wymiary i rzeknę do niego:
‘Przygotujmidrewno,abymmógłzniegozbudowaćtratwę.Udajemysięwpodróżpo
morzu, więc na wypadek zatonięcia statku będę mógł wsiąść na nią i popłynąć dalej.
Wezmę też samą konstrukcję bez drewna i zostawię ją w Etiopii, aby tam ją
dokończono. Inną tratwę umieszczę w Syjonie i pokryję ją syjońskimi draperiami.
Następnie wezmę Syjon i zanim wyruszymy w podróż umieszczę go w wykopanej
wcześniejdziurzewziemi.Niezdradzętejtajemnicykrólowi,dopókisięnieoddalimy.”
Każdy z nich dał mu po dziesięć podwójnych drachm, a on zebrane sto czterdzieści
drachm wręczył cieśli, który od razu zbudował konstrukcję z drewnianych odpadków
pozostałychpo[budowie]świątyni.Azâryâsuradowałsięipokazałjąswymbraciom.
XLVI.PLANDOTYCZĄCYSYJONU
Gdy Azâryâs spał, objawił mu się Anioł Pański, który rzekł do niego: „Weź cztery
roczne kozły, za grzechy wasze, za grzechy twoje, Êlmeyâsa, Abîsa i Mâkrîego, cztery
czyste, roczne owce oraz wołu, który nigdy nie nosił jarzma. Ofiaruj tego wołu po
wschodniej stronie Syjonu, a owce i kozły po prawej, lewej i zachodniej jego stronie.
TwójPanDawidpowinienporozmawiaćzKrólemSalomonemirzecdoniego:‘Ojcze,o
jedną rzecz cię proszę. Chciałbym złożyć ofiarę świętemu miastu Jeruzalem, i Pani
naszejSyjonowi,świętej,niebiańskiejArceBożegoPrawa.’Salomonnatomiastodpowie
mu:‘Maszmojepozwolenie,’nacoDawidodrzeknie:‘Niechsynkapłanazłożyofiaręw
moimimieniu,’atywykonasz,cocinakaże.PowszystkimArkaBożegoPrawaukażesię
nam,ajaponowniewskażęci,comaszdalejczynić.MójgłosjestgłosemBoga.Izrael
wywołał u Niego gniew i z tego powodu sprawi On, że Arka Bożego Prawa z niego
zniknie.”
Gdy Azâryâs się zbudził był przepełniony radością, jego serce i umysł były jasne i
pamiętał wszystko, co w nocy pokazał mu Anioł Pański oraz jak przeżegnawszy,
obdarowałgootuchąisiłą.Udałsiędoswychbraci,zebrałichiprzekazałwszystko,co
przekazał mu Anioł Pański: jak podarowano im Arkę Bożego Prawa, dlaczego Bóg
odwróciłSweoczyodIzraela,wjakisposóbobdarzyłOnichSwąchwałą,wjakisposób
mielionizabraćArkęBożegoPrawa,wjakisposóbmieliposiąśćkrólestwoSalomonai
nie dopuścić do władzy jego syna Roboama, któremu nie pozostanie nic poza dwoma
plemionami,ijakpodzielonezostaniekrólestwoIzraela.Azâryâsnazakończenierzekł:
„Radujciesięzemną.Jasięraduję,gdyżzostałomitoobjawione.Łaskaichkapłaństwa
i królestwa odejdą wraz z nami dzięki Woli Bożej, tak oto powiedział mi Anioł.
ChodźmywięciprzekażmynaszemuPanuDawidowi,żemożerzecswemuojcu:‘Złożę
ofiarę.’”
PoszliwięcipowiedzieliwszystkoDawidowi,synowiSalomona,aonuradowałsięna
wieśćotymiposłałpoYô'âs,synaYôdâḥê.DawidwysłałgodoSalomona,atenrzekłdo
Króla: „Pozwól mi odejść do mego kraju wraz ze wszystkimi otrzymanymi od ciebie
dobrymi darami. Niech twe modlitwy towarzyszą mi, dokądkolwiek się udam. Jest
jednakjednaprośba,którąpragnąłbymciprzedłożyć-byćmożeznajdęuciebiełaskę,
nie odwracaj ode mnie swej twarzy. Jam jest twym sługą, który od ciebie odchodzi i
pragnie w świętym mieście Jeruzalem, w Syjonie, Arce Bożego Prawa, złożyć błagalną
ofiaręzaswojegrzechy.Pokójtwemukrólewskiemumajestatowi.”
XLVII.OFIARYAZÂRYÂSAIKRÓLA.
Yô'âs,synYôdâḥê,udałsiędoKrólaSalomonaiprzekazałwszystko,comunakazano.
Król uradował się i kazał przygotować ołtarz tak, aby jego syn mógł złożyć ofiarę.
Podarowałmuwszystko,coobiecałBogu:stobyków,stowołów,dziesięćtysięcyowiec,
dziesięćtysięcykóz65 , po dziesięć sztuk każdego ze zwierząt, które wolno spożywać i
podziesięćsztukkażdegoczystegoptakanalibacjeiofiaryskładaneBoguIzraela.Dał
murównieżdobrejbiałejmąkidwadzieściasrebrnychsâḥali66,zktórychkażdaważyła
dwanaście szekli67 i czterdzieści koszy z chlebem. Wszystkie te rzeczy Król Salomon
podarował swemu synowi Dawidowi. Ten ostatni wysłał wiadomość o treści: „Niech
kapłan Azâryâs złoży ofiarę w moim imieniu,” a Salomon odpisał mu: „Zrobisz, jak
będzieszuważałzastosowne.”NatęwieśćAzâryâsuradowałsię,poczymudałsiędo
stad swego ojca i przyprowadził wołu, który nigdy nie nosił na sobie jarzma, cztery
roczne kozy i cztery roczne owce. Gdy Król oddalił się, aby złożyć ofiarę, kapłani
przygotowywalisiędoobrzędu,biedniludziesięzgromadzili,aptactwoniebieskiesię
radowało. I wszyscy oni zjednoczyli się w wielkiej radości. Azâryâs pomieszał swe
zwierzęta ofiarne ze zwierzętami ofiarnymi króla i przygotował je tak, jak nocą
przykazałmuAniołPański.Złożywszyofiary,obajwrócilidoswychdomówipołożyli
sięspać.
XLVIII.UPROWADZENIESYJONU
OtoAniołPańskiponownieukazałsięAzâryâsowi,stanąłnadnimniczymsłupognia
i wypełnił cały dom swym światłem. Zbudził Azâryâsa i rzekł do niego: „Wstań, bądź
silny, obudź twego brata Êlmeyâs’a, Abîsa i Mâkrî’ego. Weź ze sobą owo drewno, a ja
otworzęwamdrzwiświątyni.WeźArkęBożegoPrawa,którąpowinniścieprzenieśćbez
truduidolegliwości.Ja,jakożeBógpoleciłmiprzyniejtrwaćwiecznie,będęwaszym
przewodnikiem.”
Azâryâs natychmiast wstał, zbudził swych trzech braci, po czym wzięli drewno i
udali się do domu Boga. Wszystkie prowadzące do niego drzwi były otwarte, czy to
wewnętrzne, czy zewnętrzne. Poprowadziły go do miejsca spoczynku Syjonu, Arki
Bożego Prawa. W obecności Anioła Pańskiego w mgnieniu oka zabrali go stamtąd.
Gdyby Bóg nie życzył sobie tego, nigdy by to nie nastąpiło. Wszyscy czterej wynieśli
SyjonizanieśligododomuAzâryâsa,poczymwrócilidodomuBoga,anajegomiejsce
położyli owo drewno i okryli je tym, czym przykryty był Syjon. Na koniec zamknęli
wszystkie drzwi i wrócili do swych domów. Następnie wzięli lampy i ustawili je w
miejscu, gdzie ukryli [świętą Syjon]. Później złożyli tam ofiarę z owiec i kadzidła,
nakryliją[Syjon]purpurowątkaninąipozostawiliwsekretnymmiejscunasiedemdni
inocy.
XLIX.OJCOWSKIEBŁOGOSŁAWIEŃSTWO
Król Etiopii powstał, by udać się do swego kraju, zbliżył się do swego ojca, aby ten
pomodlił się za niego, po czym zwrócił się do Salomona: „Pobłogosław mnie, ojcze,” a
następnie pokłonił się przed nim i złożył mu hołd. Król podniósł go, pobłogosławił,
objąłjegogłowęirzekł:„BłogosławionyniechbędziePan,Bógmój,którypobłogosławił
megoojcaDawidainaszegoojcaAbrahama.NiechajnigdyOncięnieopuściiobdarzy
błogosławieństwem twe potomstwo tak, jak uczynił to względem Jakuba i sprawił, że
jego dzieci zasiedliły ziemię niczym gwiazdy niebo, a piasek dno morza. To
błogosławieństwo będzie niczym owo, którym Abraham obdarzył mego ojca Izaaka,
obfitsze niż rosa z niebios i rozleglejsze od ziemi. Niech ci posłuszne będą wszelkie
zwierzętaiptakiniebieskie,wszystkiezwierzętapolneorazmorskieryby.Bądźpełny,
niech ta obfitość nigdy cię nie opuści. Bądź doskonały, niech ta doskonałość nigdy cię
nie opuści. Bądź łaskawy, nie bądź uparty. Trwaj w dobrym zdrowiu, niech nie
dosięgnie cię cierpienie. Bądź wielkoduszny, nie bądź mściwy. Bądź czysty, nie bądź
skalany. Bądź sprawiedliwy, nie bądź grzesznikiem. Bądź miłosierny, nie bądź
uciążliwy. Bądź szczery, nie bądź przewrotny. Bądź cierpliwy, nie pozwól, by gniew
tobą owładnął. Niech twoi wrogowie i przeciwnicy lękają się ciebie, a ty zmiażdż ich
swą stopą. Niech święty, niebiański Syjon, Arka Bożego Prawa, będzie twym
przewodnikiem, którego zawsze powinieneś nosić w swym sercu i dotykać swymi
palcami,czybędzieondalekoczyblisko,wysokoczynisko,czybędziesilnyczysłaby,w
tobieczypozatobą,czybędziewtwymdomuczypozanim,czybędziewidzialnyczy
niewidzialny, skryty czy ujawniony.” Dawid otrzymał błogosławieństwo, pokłonił się
ojcu,poczymsięoddalił.
L.POŻEGNANIEZOJCEMIŻAŁOBAW
MIEŚCIE
Pożegnali się z królem, po czym się oddalili. Najpierw pod osłoną nocy umieścili
Syjon w wozie wraz z masą bezwartościowych przedmiotów, brudnych ubrań oraz
wszelakichzapasów.Gdyzaładowanojużwszystkiewozy,wszyscydowódcykarawany
powstali, zadęto w rogi, podekscytowane miasto wypełniło się głośnymi krzykami
młodzieńców, wspaniałość ukoronowała Syjon, a chwała go otoczyła. Starsi ludzie
zawodzili, dzieci płakały, wdowy łkały, dziewice lamentowały, gdyż synowie
wielmożów,potężnimężowieIzraela,odchodzilizmiasta.Nieopłakiwałoonotylkoich,
lecz także majestat, który mieli ze sobą zabrać. Nie wiedziało, że Syjon opuszcza jego
granice, ich serca zalewały się więc szczerymi łzami, które przypominały łzy ludzi,
których pierworodnych Bóg zabijał w Egipcie68 . Nie było domu, który nie byłby
przepełnionylamentemludziizwierząt.Psywyły,osłyryczały,ałzywszystkichinnych
istot mieszały się ze sobą. Wspaniałe Miasto wyglądało, jakby generałowie potężnej
armii oblegali go, zdobyli je siłą, złupili, a jego mieszkańców uwięzili i zabili ciosami
mieczy.OtojakwyglądałoJeruzalem,miastoSyjonu.
Król Salomon wielce zaniepokoił się lamentem miasta. Spojrzał w dół z dachu
królewskiego pałacu i ujrzał całe miasto wypełnione cierpiącymi ludźmi. Płakali oni
niczym dzieci odstawione od piersi matki, które później, płacząc i łkając, podążają po
jejśladach.Swegłowyposypalipopiołem,aichoczybyłypełnełez.GdyKrólSalomon
dostrzegł w opuszczających miasto niezwykły majestat, zadrżał do głębi poruszony, a
łzyzoczupopłynęływprostnajegoszaty.Rzekłwtedy:„Biadami!Mojachwałamnie
opuszcza,upadłakoronamojejświetności,chorobatrawimewnętrzności,gdyżmójsyn
ode mnie odchodzi, a wraz z nim wszyscy wolni ludzie - dzieci mojej potęgi. Odtąd w
tym mieście nie doznacie chwały, a nasze królestwo znajdzie się pod władaniem
dziwnych ludzi, którzy nie znają Boga. Prorok powiedział: ‘Ludzie, którzy mnie nie
szukali, odnaleźli Mnie.’69 Odtąd prawo, mądrość i zrozumienie będą im dane. Mój
ojciec również miał o nich wizję. Rzekł wtedy: ‘Etiopia uklęknie przed Nim, a Jego
wrogowiebędąjeśćproch.’70Awinnymmiejscupowiedział:‘NiechEtiopiawyciągnie
swe ręce do Boga, wtedy On przyjmie ją z honorami, a ziemscy królowie będą Go
wielbić.’71 W trzecim miejscu zaś rzekł: ‘Słuchajcie Filistyni72 , Tyryjczycy, ludzie
Etiopii,którzyściezrodzenipozaPrawem.PowinniścieprzestrzegaćPrawaizwrócićsię
doSyjonusłowami:bądźmyzrodzenizkobietyimężczyzny.Czywtedytenspłodzony
przezemnieczłowiekbędziemymsynem?’”
LI.SALOMONIKAPŁANZÂDÔK(SADOK)
KrólSalomonrzekłdoKapłanaZâdôka:„Idźiprzynieśto,czymprzykrytyjestSyjon,
weź również lepsze od tego nakrycie i połóż je ponad dwoma73 , które są niżej.”
(Tkanina ta zrobiona była z siatki z najwspanialszego, splecionego ze sobą złota, lecz
splecionegoinaczejniżpurpura.)Syjonowidarowanychzostałopięćmyszy74idziesięć
figur, które dla odkupienia własnych win wykonali filistyńscy wielmoże. Na jego
obrzeżachznajdowałysięfiguryzezłotapochodzącezziemḲâdês,którychwykonanie
dla szat Aarona nakazał Mojżesz wedle polecenia otrzymanego na Górze Synaj.
WszystkieonemiałybyćzebranezSyjonuipodarowanememusynowiDawidowi.Jego
matka w wiadomości przesłanej przez jej sługę Tamrina powiedziała: ‘Daj mi choć
skrawek nakrycia Syjonu, abyśmy mogli oddawać mu cześć zarówno my, jak i nasi
poddani na całych naszych ziemiach.’ Teraz wręcz mu to i powiedz: ‘Weź i czcij ten
skrawek nakrycia Syjonu, gdyż twoja matka prosiła o niego po to, aby wraz ze swymi
ludźmi nie mogła wielbić żadnego innego boga.’ Syjon, Arka Bożego Prawa, będzie
twymprzewodnikiemgdziekolwiekbyśsięnieudał.Musionjednakzostaćznamina
zawsze przez wzgląd na to, że nie oddaliśmy mu jeszcze dostatecznej czci. Nawet gdy
niebędziegoprzytobiemusiszgowielbićiczcić,gdyżBógtakrzekłdoEliaszaprzez
ustaProrokaSamuela:‘Chciałem,abyściepozostaliwrazzojcemwdomu,złożyliArce
MojegoPrawaofiaręzkadzidłaizamieszkalinazawszetużprzyMnie,leczteraztego
żałuję.OdwrócęodwasMątwarz,gdyżgardziliścieMymidaramiistawialiścieswych
synówprzedeMną.Obdarzęłaskamitego,któryMnieczciłitego,któryMnieszanował
oraz zniszczę wszystkich twych potomków.’75 Tak rzekł Ten, którego beztrosko
traktowaliLewici.Powiedzmu:‘WeźtonakrycieSyjonuiumieśćjewtwejświątyni,a
tenwotywnydarjezastąpi.Gdyzłożyszprzysięgęisprawisz,żektośinnyteżtouczyni,
przyrzeknijcie obaj, że już nigdy więcej nie wspomnicie imion innych, pogańskich,
bogów.Gdytouczynicie,zwróćcieswetwarzewnasząstronęizłóżcieofiaręJeruzalem
orazświętemuSyjonowi.Modlącsię,skierujcieswójwzrokkunamikuJeruzalem.”
LII.ODEJŚCIEKAPŁANAZÂDÔKA(SADOKA)
Kapłan Zâdôk wręczył Dawidowi nakrycie Syjonu i przekazał mu wszystkie nakazy
KrólaSalomona.Dawid,synSalomona,uradowałsięnatęwieśćizdziwiłjednocześnie,
że spotykają go tak wspaniałe błogosławieństwa. Gdy oddano mu pod opiekę Arkę
Bożego Prawa, rzekł: „Oto będzie mój Pan.” Azâryâs wstał i odrzekł swemu ojcu:
„Uradowałeś się na wieść o nakryciu, lecz o niebo bardziej uradujesz się na wieść o
tym, co jest pod nim!” Ojciec odpowiedział mu: „Zaiste, uradował się on na myśl o
Syjonieigdybyniewyruszałkuswemukrajowi,byłbywstaniepodporządkowaćsobie
wszystkichnas,”poczymzwróciłsiędokróla:„Zawrzyjzemnąprzymierze,zgodniez
którymmójsynotrzymapodswąopiekęSyjonibędziemógłgochronićdokońcaswych
dni zarówno dla siebie, jak i dla swych potomków. Zgodnie z przymierzem zapłacisz
mu dziesięcinę, znajdziesz dla niego miasto w swym królestwie, w którym będzie się
mógł schronić oraz obdarujesz go co dziesiątym swym miastem. Będzie on twym
kapłanem, jasnowidzem, prorokiem i nauczycielem twych potomków oraz tym, który
namaszczał będzie olejkiem twe dzieci i dzieci twych dzieci.” Następnie dodał:
„Zgadzam się,” po czym obaj zawarli przymierze. Od swego ojca otrzymał ofiarę
wotywną,nakrycieSyjonuorazzłotyłańcuch.
Załadowali wozy, przygotowali konie i muły do wymarszu, po czym wyruszyli w
podróż. Na przedzie kolumny szedł Archanioł Michał. Gdy zbliżyli się do morza
rozpostarł on swe skrzydła, aby wszyscy mogli po nim przejść jak po suchym lądzie.
Chcącuchronićichodpiekącegosłońca,rozpostarłsięniczymchmurairozciągnąłnad
nimi.Żadenczłowieknieciągnąłswegowozu,leczsam[Archanioł]jeciągnął-aczyto
bylimężczyźni,czykonie,czymuły,czyjucznewielbłądy,każdyzostałpodniesionynad
ziemięnawysokośćłokcia,iwszyscyci,którzyjechalinawierzchowcach,orazwszelkie
załadowanenanichsprzętyunosiłysięnadichgrzbietaminawysokośćludzkiejpiędzi.
Każdy wóz poruszał się po ziemi niczym statek po morzu podczas wichury, niczym
nietoperz unoszący się w powietrzu, który pragnie pożreć swych towarzyszy, niczym
orzełszybującywrazzwiatrami.Takotoonipędzili,aniktniewysuwałsięnaprzód,
niktniezostawałztyłu,aniniezbaczałnaprawą,bądźnalewąstronę.
LIII.WÓZDAROWANYLUDOWIETIOPII.
Zatrzymali się w Gazie, mieście matki króla, które król podarował Królowej Etiopii,
gdytadoniegoprzyszła.StamtądtylkojedendzieńpodróżowalidogranicyGĕbĕṣu76,
która zwała się Mesrîn. Gdy synowie izraelskich możnych zorientowali się, że
podróżnicy przebyli w ciągu jednego dnia dystans trzynastodniowego marszu, a przy
tymniebylizmęczeni,głodnianispragnieni,uwierzyli,żetakabyłaBożawola.Rzekli
do swego króla: „Pozwól nam opuścić nasze wozy, gdyż przybyliśmy do Etiopii nad
wodę płynącą w Takkazî, która nawadnia Dolinę Egiptu,” po czym opuścili wozy i
rozłożylinamioty.
Synowie dostojników Izraela przepędzili wszystkich obcych ludzi i spytali swego
króla Dawida: „Czy mamy ci coś zdradzić? Czy potrafisz dochować tajemnicy?” Król
odpowiedział im: „Tak, potrafię to uczynić. Gdy wyjawicie mi to co chcecie, nigdy
nikomu tego nie powtórzę aż do dnia mojej śmierci.” Odrzekli mu: „Słońce zstąpiło z
niebios i zostało dane Izraelowi na Górze Synaj. Stało się zbawieniem rodu Adama,
począwszy od Mojżesza, a skończywszy na Jessem, tylko dzięki Woli Boga. Wszystko
dzieje się nie dzięki nam, lecz dzięki woli Boga, Tego, który kształtuje cały świat.
Pragnęliśmy, a Bóg wypełnił nasze prośby. Zgodziliśmy się, a Bóg uczynił to dobrym.
Rozmawialiśmyotym,aBógprzemieniłtowczyn.Rozmyślaliśmy,aBógobmyśliłplan.
Mówiliśmy, a Bóg był szczęśliwy. Skierowaliśmy nasz wzrok, a Bóg nakierował go
właściwie. Rozmyślaliśmy ponownie, a Bóg to uzasadnił. Teraz wybrał On ciebie, za
godne uznał twe miasto, które stanie się sługą świętego, niebiańskiego Syjonu, Arki
Bożego Prawa. Będzie ona na zawsze przewodnikiem twoim i twoich potomków, jeśli
będzieciewypełniaćJegoWolę.Tyzaśniemożeszjejzwrócić,aojciectwójniemożejej
napowrótprzyjąćnawetgdybyściechcieli,gdyżidzieonadokądsamazapragnieinie
ruszasięzowegomiejscagdyniechce.Spójrzcie,otojestnaszPan,naszOjciecinasze
zbawienie, nasza forteca i schronienie, nasza chwała i przystań dla tych, którzy chylą
przedNimczoło.”
AzâryâsdałÊlmeyâsowiznakirzekłdoniego:„IdźiprzyodziejnasząPanią[Syjon]
tak, aby nasz Król mógł ją ujrzeć.” Gdy Azâryâs wypowiadał te słowa, Król Dawid
wzburzyłsię.Złożyłobiedłonienaswejpiersi,wciągnąłpowietrzeipowiedział:„Panie,
czywTwejłascepamiętaszonas,ludziachodtrąconych,którychodrzuciłeś?Chciałbym
móc zobaczyć Twe czyste domostwo w niebie, święty, niebiański Syjon. Jak możemy
wynagrodzić Panu wszystkie dobra, które na nas zesłał? On jest wcieloną chwałą! On
ukoronował nas Swą łaską, abyśmy mogli na ziemi służyć Jego wspaniałości. On jest
Dobrydlawybranych,doNiegonależywiecznacześć.”
Król Dawid wstał i zaczął skakać niczym jagnię, niczym koźlę, które obficie ssało
mlekoswejmatki,niczymjegodziadekDawid,którytańczyłprzedArkąBożegoPrawa.
Królzacząłuderzaćstopamioziemię,jegosercezaczęłosięradować,austawydawać
okrzyki radości. Co można więcej rzec o szczęściu panującym w obozie Króla Etiopii?
Ktośpowiedziałotymswemusąsiadowi,poczymobajzaczęliuderzaćstopamioziemię
niczymmłodebyki,klaskaćwdłonie,wyciągnęlisweręcekuniebu,twarzeskierowali
kuziemi,awswychsercachzłożyliBogudziękczynienie.
LIV.JAKDAWID,KRÓLETIOPII,
PROROKOWAŁIPRZYJĄŁSYJON.
Król Dawid stanął przed Syjonem, oddał Mu hołd i rzekł: „Panie, Boże Izraela, bądź
wysławiony,gdyżpostępujeszzgodniezeSwojąwolą,aniezwoląludzi.Tysprawiłeś,
że mądry człowiek zapomniał o swej mądrości, Ty zniszczyłeś radę doradców, Ty
podniosłeś biednego człowieka z otchłani, Ty postawiłeś jego stopę na twardej skale.
Dlatych,którzyCięmiłują,trzymaszwdłonikielichpełenchwały,adlatych,którzyCię
nienawidzą, pełen wstydu. Nasze zbawienie wyjdzie z Syjonu, Bóg odpuści grzechy
Swegoludu,acałyświatnapełnidobrociąimiłosierdziem.Myjesteśmyowocempracy
Jegorąk,ktowięcnaszgani,jeślikochaOnnastak,jakukochałSwójludIzraela?Kto
napomni Tego, który wzniesie nas na wysokość Swego tronu? On stworzył życie i
śmierć, a chwała i hańba są w Jego rękach, On posiada moc mnożenia Swej litości i
kary, On popada w gniew i pomnaża Swe miłosierdzie, On jest Tym, który poddaje
próbomsercaswójlud.Obdarowujeizabiera,sadziiwyrywa,budujeiburzy,upiększa
i zniekształca, gdyż wszystko należy do Niego, wszystko od Niego i przez Niego
pochodzi.TyzaśArkoBożegoPrawabądźzbawieniemwszędzietam,dokądkolwieksię
udasz, w domu, w polu, w pałacu, na morzu, na lądzie, w górach, na wyżynach, w
niebie i na ziemi, na twardej ziemi i w otchłaniach, w życiu i śmierci, w twym
przybyciu i odejściu. Bądź zbawieniem naszych dzieci i plemienia twego ludu, twych
krajów i miast, królów i wielmożów, roślin i owoców, ludzi i zwierząt, ptaków i istot
pełzających. Bądź zbawieniem i pośrednikiem, bądź wstawienniczką dla swego ludu.
Bądź dla nas murem, a my będziemy twoim szańcem. Bądź dla nas królem, a my
będziemy twoim ludem. Bądź dla nas przewodnikiem, a my podążymy za tobą. Bądź
cierpliwa,niegniewajsięnanaszegrzechy,gdyżjesteśmyludźminieznającymiPrawa,
którzyniezaznaliTwejłaski.Odtądbądźnaszymprzewodnikiem,nauczajnas,spraw,
abyśmy zyskali zrozumienie i mądrość oraz zaznali Twej łaski. Będziemy wysławiać
Twe imię po wsze czasy, każdego dnia, każdej nocy, w każdej godzinie. Obdarz nas
mocą,abyśmymogliCisłużyć.Powstań,Syjonie,urośnijwsiłęipodbijswychwrogów.
Obdarz siłą nas, twych królów, zawstydź tych, którzy cię nienawidzą, a uraduj tych,
którzycięmiłują.”
PochwiliDawidobszedłArkędookołaiprzemówiłponownie:„SpójrzSyjonie,spójrz
o Zbawienie! Spójrz jaśniejąca niczym słońce, spójrz przyozdobiona chwałą niczym
panna młoda, chwałą nie krótkotrwałą, lecz tą pochodzącą od samego Boga, któremu
przystoi, aby ludzie spoglądali na nią z upragnieniem i nigdy jej nie opuszczali, aby
marzylioniejponadwszystkimiinnymirzeczamiinigdyjejnieodrzucali,abyludzie
wierniejąkochaliinigdyjejnieznienawidziliorazabyludziezwłasnejwolizbliżalisię
do niej i nigdy się od niej nie oddalali. Zbliżymy się do ciebie i nigdy nie opuścimy,
będziemycięwspierać,atyniepozwolisznamodejść.Będziemyciębłagaćiwzywać.
Wysłuchaj wszystkich naszych słów i nie opuść nas, dopóki Pan nie nadejdzie i nie
zapanujenadnami.TyśjestdomostwemBoganiebieskiego.”
Tak rzekł Król Dawid, syn Salomona, Króla Izraela, gdyż zstąpił na niego duch
proroctwa.Niewiedział,comówi,niczymPiotriJannaszczycieGóryTabor.77Wszyscy
bylitymzdziwieniipowiedzieli:„Czytensynprorokabędziezaliczałsiędoproroków?”
LV.RADOŚĆLUDZIWETIOPII
Wszyscy ludzie Etiopii wzięli flety, zadęli w rogi, zaczęli bić w bębny i grać na
piszczałkach dopóty, dopóki Rzeka Egiptu nie poruszyła się na dźwięk ich pieśni
zmieszanych z okrzykami radości. Stworzeni przez nich bożkowie ze złota i srebra o
ludzkich, psich, kocich i ptasich kształtach upadli i zostali rozbici na kawałki. Runęły,
również zostały rozbite na kawałki wysokie wieże78 i figury ptaków. Syjon, na widok
której ogarniało ich przerażenie,zajaśniała jak słońce. Przystroili ją [Syjon] w szaty,
złożyli jej dary, umieścili ją na wozie, jego siedzenie przyozdobili purpurą i
purpurowymizasłonamiorazśpiewalijejpieśni.
Zsamegoranawozywzniosłysięiwyruszyływdalsządrogę.Ludzie,lewitującłokieć
nadziemią,śpiewalipieśninacześćSyjonu.GdyEgipcjanieżegnaliich,przeszliprzed
nimi niczym cienie. Ludzie z Egiptu wielbili ich, gdyż ujrzeli Syjon przelatującą przez
niebonapodobieństwosłońca,awszyscyonilecielinawozach-niektórzyprzedSyjon,
a niektórzy za nią. Wszyscy dotarli do morza Al-Aḩmar, które jest Morzem Erytrei79 .
PodzieliłajerękaMojżesza,dziękiniejdzieciIzraelamogłyprzejśćprzezjegogłębiny.
ArkaBożegoPrawaniebyładanaMojżeszowi,jednakżeonawłaśniespowodowała,że
morskiewodyutworzyłydwieściany,pomiędzyktórymiIzraelicimogliprzeprowadzić
swoje dzieci, żony i zwierzęta. Znalazłszy się po drugiej stronie, Bóg przemówił do
MojżeszaipodarowałmuArkęPrzymierzaorazKsięgęPrawa.Gdyprzechodziłaświęta
Syjonwrazztymi,którzyśpiewalijejpieśniprzydźwiękachfletówiharf,przyjęłoich
morze,jegofaleskłębiłysięniczymrozdarte,wysokiegóry,iwydałyzsiebieryk,jaki
można usłyszeć z paszczy wściekłego lwa. Grzmiało tak, jak grzmią przecinające
chmury błyskawice Damaszku i Etiopii, a ich dźwięk mieszał się z dźwiękami
instrumentów. Morze oddawało cześć Syjonowi. Gdy morskie bałwany rzucały się na
siebie niczym góry, ich wozy znajdowały się nad falami na wysokości trzech łokci, a
dźwięk uderzających o siebie fal wspaniale brzmiał wśród dźwięku muzyki. Było to
wydarzenie niezwykle majestatyczne i oszałamiające, potężne i wszechmocne.
Wszystkiemorskiezwierzęta,tewidoczneiteniewidoczne,orazwszystkiemachające
skrzydłamiptakizbliżyłysiędoSyjonu,abyoddaćjejcześć.Radośćzapanowaławśród
wszystkich ludzi Etiopii. Przybyli oni nad brzeg morza i radowali się bardziej niż
Izraelici,którzywyszlizEgiptu.ZatrzymalisięprzyGórzeSynaj,zamieszkaliwḲâdêsie
ipozostaliwnim,aaniołowieiduchywtymczasieśpiewalipieśni,łączącswepieśni
pochwalne z pieśniami pochwalnymi ziemskich dzieci, z ich pieśniami, psalmami i
dźwiękamitamburynów.
Następnie załadowali swe wozy, powstali, opuścili miasto i wyruszyli z niego w
kierunku ziem Medyâma. Dotarli ostatecznie do kraju Bêlôntôsa, kraju Etiopii. Tam
uradowani rozbili obóz, gdyż doszli do granicy ich ziem dzięki niebiańskiej mocy
ArchaniołaMichaławpełnichwały,beznajmniejszychkłopotówwdrodze,nawozach
ducha. Uradowały się wszystkie prowincje Etiopii, gdyż Syjon oświecił ich światłem
niczymsłońcerozświetlająceciemność.
LVI.POWRÓTKAPŁANAZÂDÔKA(SADOKA)
IPRZEKAZANIEPODARUNKU.
GdyKapłanZâdôkwróciłdoKrólaSalomona,tenbyłpogrążonywsmutku.Rzekłon
doKapłana:„GdyKrólowaprzebywałatutaj,wnocymiałemwizję.Wydawałomisię,że
stoję w komnacie w Jeruzalem, a słońce z niebios oświetlało swą wspaniałością kraj
Judy.Popewnymczasieprzesunęłosię,zaczęłoświecićnadKrajemEtiopiiiniewróciło
już nad kraj Judy. Później ponownie zstąpiło z niebios nad kraj Judy i oświetliło go
jeszczewiększąwspaniałościąniżzapierwszymrazem.Izraelicijednakniezważalina
nie i pragnęli zgasić jego światło. Ostatecznie ukazało się ono pod ziemią, w
niespodziewanym miejscu, i stamtąd oświetliło Krainę Rzymu80 , Etiopię oraz
wszystkichtych,którzywnieuwierzyli.”
Kapłan Zâdôk odrzekł mu: „Panie mój, dlaczego nie zdradziłeś mi, że miałeś taką
wizję? Moje kolana drżą. Biada nam, jeśli nasi synowie zabrali naszą Panią, świętą
niebiańskąSyjon,ArkęBożegoPrawa!”KrólodpowiedziałKapłanowi:„Naszawiedzai
nasz rozum poszły w zapomnienie. Zaiste, owe słońce, które ukazało mi się dawno
temu gdy spałem w jednym łożu z Królową Etiopii, było symbolem świętej Syjon.
Powiedzmi:czygdywczorajzdejmowałeśzSyjonuwspaniałenakrycie,upewniłeśsię,
żetambył?”KapłanZâdôkodrzekłnato:„Nie,mójpanie.Byłynanimtrzynakrycia,a
jazabrałemtozewnętrzne,położyłemnawierzchuto,któreotrzymałemodciebie,po
czymtozabraneprzyniosłemtobie.”Usłyszawszyto,Królrzekł:„Idźprędkoiobejrzyj
dokładnie naszą panią.” Kapłan Zâdôk wziął klucze, udał się do świątyni, otworzył
drzwiizbadałjejwnętrze.Zobaczył,żewśrodkuniebyłonicpróczzwiązanychzesobą
drewnianych desek przyniesionych przez Azâryâsa, które kształtem przypominały
Syjon.
LVII.UPADEKKAPŁANAZÂDÔKA(SADOKA).
Kapłanujrzawszyto,upadłnatwarz,duchopuściłjegociałoizprzerażeniastałsię
jakmartwy.KrólSalomonzauważył,żeKapłandługoniewracał,więcwysłałdoniego
Yô'âsa (Benajasza), syna Yôdâḥê. Ten ujrzawszy Kapłana uznał, że Zâdôk nie żyje.
Podniósł jego głowę, sprawdził czy oddycha badając jego nos i serce. Zaczął go
wachlować i masować, po czym położył go na stole. Następnie Benajasz spojrzał na
miejsce, w którym powinien znajdować się Syjon, lecz go tam nie odnalazł i upadł na
twarz.Swojągłowęposypałpopiołem,poczymstanąłwdrzwiachdomuBogaiwydałz
siebie jęk. Dźwięk ten usłyszano nawet w domu królewskim. Salomon nakazał, aby
Benajaszprzyszedłdoniego.Żołnierzomzaśrozkazał,abyzadęliwrogi,iżebyruszyli
w pościg za ludźmi z krainy Etiopii, by, jeśli się ich odnajdzie, pojmać jego syna,
przyprowadzić go wraz z Syjonem i zabić go oraz wszystkich innych [Etiopczyków]
ostrzemmiecza.Królrzekł:„JakPan,BógIzraelajestżyjący,takonisąmężamiśmierci,
którzy na śmierć zasługują, gdyż zrabowali Bożą świątynię i pragnęli zanieczyścić
domostwoJegoImienia,przenoszącjądokraju,gdzieniepanujePrawo.”
LVIII.JAKSALOMONPRAGNĄŁICHŚMIERCI
TakrzekłKrólSalomon.Ipowstałpełengniewuiwyruszyłnaposzukiwania[ludziz
Etiopii]. Gdy Król wraz ze swymi wielmożami i wojownikami oddalili się, izraelska
starszyzna,wdowyorazdziewicezebrałysięwdomuBogaiopłakiwałystratęSyjonu,
Arki Bożego Prawa. Po upływie kilku godzin Zâdôk odzyskał przytomność i jego serce
ożyło.Królzarządził,żebyjegowojownicyudalisięwróżnestrony,nawypadekgdyby
uciekinierzy obawiając się tego, co zrobili, zboczyli z drogi. Sam również wraz z
jeźdźcami wyruszył po śladach ludzi z Etiopii. Jeźdźcy dotarli aż do Egiptu, gdzie
EtiopczycyzeswymkrólemobozowaliigdzieprzyjęliSyjon.ŻołnierzeKrólaSalomona
zadawaliludziompytania,amieszkańcyEgipturzeklidonich:„Kilkadnitemupewni
ludziezEtiopiitędyprzechodzili,pędzącnawozachniczymaniołowie,abyliszybsiniż
orły na niebie”. Królewscy żołnierze powiedzieli: „Ile dni minęło od tego czasu?”
Egipcjanie odrzekli: „Ten dzień jest dziewiątym, odkąd nas opuścili.” Jeźdźcy, którzy
wrócilidokrólaSalomona,powiedzielimu:„Minęłodziewięćdni,odkądopuściliEgipt.
Część naszych towarzyszy wyruszyła za nimi ku Morzu Erytrei, a my przybyliśmy do
ciebie,abyzdaćciraport.Prosimycię,przemyślto,królu.Drugiegodniaopuścilicię,a
trzeciego przybyli nad rzekę Takkazî w Egipcie. My, wyruszając z Jeruzalem,
znaleźliśmysiętamwdniuszabatu.Wróciliśmydociebiedzisiaj,tojestczwartegodnia
tygodnia. Pomyśl, jaką ogromną odległość ci ludzie pokonali [tak szybko].” Król
rozzłościłsięiodrzekł:„Pojmijciepięciuznich,dopókiniepoznamyprawdypłynącejz
ichsłów.”
IwyruszyłKrólzeswymiżołnierzamiiszybkodotarlidoGazy.Salomonpytałludzi:
„Kiedymójsynwasopuścił?”Aonimuodpowiadali:„Opuściłnastrzydnitemu,apo
załadowaniu wozów żaden z nich nie posuwał się po ziemi, ale zawieszeni byli w
wozachwpowietrzu.Tezaśbyłyszybszeniżorły,któresąnaniebie,acałyichbagaż
podróżowałznimiwwozachwpowietrzu.Myśmyzaśmyśleli,żeśtotysprawiłwswej
mądrości, by podróżowali wozami w powietrzu.” Król rzekł: „Czy Syjon, Arka Bożego
Prawa,byławrazznimi?”Odpowiedzieli:„Niewidzieliśmy.”
LIX.KRÓLIEGIPCJANIN,SŁUGAFARAONA
SalomonopuściłtomiejsceispotkałsięzjednymznajwiększychwielmożówEgiptu,
którego wraz z mnóstwem skarbów Faraon wysłał do Króla. Po tym, jak człowiek ten
złożył Królowi hołd, Salomon zaczął go pytać, zanim tamten przekazał mu dary. Król
rzekł: „Czy widziałeś ludzi z Etiopii uciekających tą drogą?” Wysłannik Faraona
odpowiedział mu: „Żyj wiecznie, Królu! Mój Pan, król Faraon, przysłał mnie tutaj z
Aleksandrii. Posłuchaj, jak tu dotarłem. Wyruszywszy z Aleksandrii, przybyłem do
Kairu, miasta królewskiego. Tego samego dnia przybyli tam również ci, o których
mówisz.DotarlitampotrzechdniachodwymarszuodbrzeguTakkazî,egipskiejrzeki.
Grali na fletach i podróżowali na wozach niczym niebiańskie zastępy. Ci, którzy ich
zauważyli,mówilionich:‘Będącstworzeniamiziemskimi,stalisięistotamizniebios,a
kto jest mądrzejszy od Salomona, Króla Judy, który jednak nigdy nie podróżował na
takim wozie wiatru’. Wszyscy mieszkańcy miast i wiosek byli świadkami tego, że gdy
tamci ludzie weszli na egipskie ziemie, wszyscy bogowie nasi i bogowie króla upadli,
zostali rozbici na kawałki, a wszystkie poświęcone im budowle uległy zniszczeniu.
Pytali oni kapłanów bogów, egipskich wróżbitów, o przyczynę upadku ich bogów.
Mówili oni: ‘Z nimi podróżuje Arka Boga Izraela, która zstąpiła z nieba i która
zamieszka na zawsze w ich kraju.’ I dlatego, gdy przybyła do krainy Egiptu, nasi
bogowie zostali rozbici na kawałki. Królu, którego mądrość nie ma godnej siebie,
dlaczegopozwoliłeśzabraćArkęBożegoPrawa,któreodnajdawniejszychtwychojców
było czyste? Zgodnie z tym co słyszymy, Arka ta pozwalała ci uwolnić się z rąk twych
wrogów,będącywnimproroczyduchrozmawiałztobą,Bógniebieskimieszkałwnim
podpostaciąSwegoŚwiętegoDucha,awynazywaciesięludźmidomuBoga.Dlaczego
oddałeśswąchwałęinnym?”Salomonodparłim:„Jakmógł(Dawid)zabraćnasząPanią
[Syjon],skoroonajestunas?”
LX.PŁACZSALOMONA
Salomon wszedł do swego namiotu, zapłakał rzewnie i rzekł: „Boże, dlaczego
pozwoliłeś, aby zabrano mi Arkę Twego Przymierza? Gdybyś jeszcze pozbawił mnie
życia zanim to się stało! Nie możesz jednak uczynić, aby Twe słowo było kłamstwem,
nie możesz złamać Twego Przymierza, które zawarłeś z naszymi ojcami, z Twym
sprawiedliwym sługą Noem, z Abrahamem, który nigdy nie sprzeciwił się Twym
nakazom, Izaakiem, którego ciało było wolne od grzechu, z Twym świętym Izraelem,
którego nazywałeś ‘Twym cieniem,’ z Mojżeszem i Aaronem, Twymi kapłanami, za
czasówktórychArkaBożegoPrawaprzebywaławniebieorazzdziećmiJakuba,które
wedle anielskich nakazów przestrzegały Twego Prawa i Przykazań. Ty już wcześniej
uczyniłeś Syjon domostwem Twej chwały na górze Twej świętości, a powtórnie
podarowałeśgoMojżeszowi,abytensłużyłmunaziemiisprawił,abyzamieszkałaona
[Syjon] w ‘Namiocie Świadectwa.’ Miało to sprawić, abyś przychodził z góry Twej
świętości i przemawiał tak, aby ludzie słyszeli Twój głos i postępowali według Twych
Przykazań.”
„Terazzrozumiałem,żeśodtrąciłSwojedziedzictwo(ludIzraela),bowiemodebrałeś
Twą Arkę ludowi Twemu izraelskiemu. A do tej pory była z nami, my jednak nie
służyliśmy jej dobrze, dlatego rozgniewałeś się na nas i odwróciłeś od nas Swą twarz.
Panie, nie spoglądaj na nasze złe uczynki, lecz wejrzyj na dobroć naszych przodków.
MójojciecDawid,Twójsługa,pragnąłzbudowaćdomwTwymImieniu,gdyżusłyszał
następującesłowaTwegoproroka:‘JakiżtodommabyćMymdomostwem,gdziebędę
mógłodpocząć?CzyżtonieMojeręcestworzyły?,rzekłPan,którywszystkouczynił.’81
Gdy mój ojciec rozważył te słowa, rzekłeś do niego: ‘Nie jest możliwe, że uda ci się
zbudowaćtakidom,niemniejjednaksyntwójtodlamnieuczyni.’82Panie,Twesłowo
nie było kłamstwem, a ja dzięki Twej pomocy wybudowałem dla Ciebie dom. Gdy go
ukończyłem,umieściłemwnimArkęPrzymierzaizłożyłemwnimofiarywImięTwej
ŚwiętejTrójcy,abyśspojrzałnamnieżyczliwiej.DomtenwypełniłsięTwąchwałą,cały
światprzepełniłsięTwąboskością,amy,Twoiludzie,radowaliśmysięnawidokTwej
chwały.Odtamtegoczasuminęłytrzylata,aTyzabrałeśnamSweświatło,abyświeciło
tym,którzyprzemierzająświatwciemności.Odebrałeśnamhonor,abypodarowaćgo
tym,którzyniesągowarci.Przesłoniłeśnaszmajestat,abyprzekazaćgotym,którzygo
nieposiadają.Zabrałeśnaszeżycie,abymoglipowstaćci,którzyżyjązdalaodCiebie.”
„Biada mi! Biada! Płaczę nad sobą samym. Powstań Dawidzie, ojcze mój, i płacz ze
mnązanasząArką,gdyżBógnaszaniedbałizabrałtwemusynowinaszegoPana.Biada
mi! Biada! Biada! Słońce sprawiedliwości mnie opuściło. Biada mi! My też
zaniedbaliśmyprzykazanianaszegoBoga,którynasodSiebieodepchnął.Jakokapłani
nie czyniliśmy dobra, jako Królowie nie postępowaliśmy zgodnie z prawem i
niesprawiedliwie sądziliśmy sieroty. Biada nam! Biada! Wszystko co prawe uciekło
nam, a nas zganiono. Biada nam! Nasze szczęście przeniosło się na wrogów, a łaska
opuściła nasze dusze. Biada nam! Biada! Włócznie naszych wrogów celują wprost w
nasze plecy. Biada nam! Biada! Nasze dzieci stały się zakładnikami tych, którzy
wcześniej byli w naszej niewoli. Biada nam! Biada! Nasze wdowy łkają, a dziewice
płaczą. Biada nam! Biada! Nasi starcy zawodzą, a młodzieńcy lamentują. Biada nam!
Biada! Nasze kobiety ronią łzy, a miasto upada. Biada nam! Biada! Odtąd do końca
naszych dni jesteśmy zmuszeni wraz z naszymi dziećmi płakać. Biada nam! Biada!
ChwaławspaniałegoSyjonuprzeminęła,achwałanędznejEtiopiijestpotężna.”
„Bógjestrozgniewany,ktoterazokażelitość?Bógzanieczyścił,ktoterazoczyści?Bóg
zaplanował, kto teraz zakwestionuje Jego plan? Bóg zapragnął, kto teraz przeciwstawi
się Jego intencjom? Bóg przemówił i wszystko się stało. Bóg ukorzył i nikt nie jest Go
godzien. Bóg zabrał i nikt Mu nie odbierze. Bóg znienawidził i nikt nie sprawi, że
ponownie pokocha. Biada nam! Nosiliśmy nasze imię z honorem, a dziś jest ono
niczym.Biadanam!Będącludźmidomówstaliśmysięludźmizzewnątrz,wypędzono
nas z komnat przez nasze grzechy. Bóg kochał czystość, lecz kapłani tacy nie byli,
miłowali nieczystość. Prorocy nas zganili, lecz nie zaakceptowaliśmy tego, pragnęli,
abyśmy słuchali, lecz my nie słuchaliśmy. Biada nam! Przez nasze grzechy jesteśmy
odrzuceni,przezto,żesięwyparliśmy,powinniśmybyćukarani.Władzanieprzynosi
korzyścibezczystości,karanieprzynosikorzyścibezsprawiedliwości,abogactwonie
przynosi korzyści bez bojaźni Bożej. Kapłani bardziej kochają próżne słowa od słów
Pisma,kochajądźwiękharfybardziej,niżdźwiękPsalmów,woląsłużyćświatu,niżsię
modlić,wolądyskutowaćoświecie,niżsłuchaćgłosuBoga.Woląśmiechicudzołóstwo
od opłakiwania życia. Wolą jedzenie od Bożego postu. Wolą wino i inne napoje od
Bożych ofiar. Wolą bezczynność od modlitwy. Wolą mieć na własność niż dawać
jałmużnę.Woląspaćniżwysławiać,drzemaćniżczuwać.Biadanam!Biada!”
„Królowo, zaniedbaliśmy Boże Przykazania. Nad słowa kapłanów przedkładaliśmy
słowawędrownychbajarzy.Bardziejpragnęliśmyspoglądaćwtwarzenaszychkobiet,
niż w Twoją twarz. Woleliśmy doglądać naszych dzieci, niż słuchać Bożego słowa.
Woleliśmy cieszyć drogimi kamieniami, niż wydawać sprawiedliwe wyroki dla sierot.
Woleliśmyzachwycaćsięnaszymhonorem,niżsłuchaćBożegogłosu.Woleliśmysłowa
głupców od słów mędrców. Woleliśmy słowa głupców od słów Proroków. Biada nam!
Dobrowolnie zhańbiliśmy nasze życie. Biada nam! Biada! Nie okazywaliśmy tak
wielbionychprzezBogaskruchyimiłosierdzia.Biadanam!Zesłałnanaschwałę,amy
ją odrzuciliśmy. Uczynił nas mądrymi, a my dobrowolnie staliśmy się głupsi od
zwierząt. Obdarował nas bogactwami, a my zniżyliśmy się do błagania o jałmużnę.
Doglądaliśmy koni i zapomnieliśmy o powrocie. Uwielbialiśmy ulotne rzeczy, ale nie
zauważyliśmy tych, które są przy nas stale. Żyliśmy i przedkładaliśmy przyjemność z
pożywania wybornych pokarmów, które z czasem przemieniają się w łajno, od
pokarmu życia wiecznego. Stroiliśmy się w szaty, które nie pasowały do duszy, a
zdejmowaliśmy z siebie stroje wiecznej chwały. Nasi zarządcy i ludzie robili to, czego
Bógnienawidzi,anieznosilitego,coBógkocha:miłościbliźniego,pokory,miłosierdzia,
litości w stosunku do biednych, wytrwałości, cierpliwości, umiłowania domu Boga i
uwielbieniaSyna.Bógnienawidzi:wróżbzlotuptaka,bałwochwalstwa,magii,muchyi
aḳarînô83 , zwierząt rozerwanych na pół, martwych ciał zwierząt, kradzieży,
ciemiężenia, cudzołóstwa, zazdrości, oszustwa, pijaństwa, fałszywych przysiąg
składanychsąsiadomifałszywychzeznańprzeciwkonim.”
„WszystkieteznienawidzoneprzezBogarzeczyoniczynili.ToprzeznichBógzabrał
nam Arkę Jego Przymierza i podarował ją tym, którzy postępują zgodnie z Jego Wolą,
Prawem oraz Władzą. Odwrócił od nas Swą twarz, którą lśniącą zwrócił ku nim.
Znienawidził nas i pokochał ich. Okazał im litość, a nas wymazał ze Swej pamięci i
odebrałnamArkęSwegoPrzymierza.PrzysiągłOnnaSiebie,żenigdyniepowstrzyma
zimy i lata, czasu siewów i zbiorów, owoców i pracy, słońca i księżyca, dopóki Syjon
będzie trwał na ziemi. Przysiągł również, że nigdy w złości nie zniszczy nieba i ziemi
ani powodzią, ani ogniem, że nie zniszczy ludzi, zwierząt, gadów i pełzających istot,
leczokażelitośćpracyJegorąkipomnożySwemiłosierdzieprzezwzglądnato,coSam
stworzył.GdyBógzabrałArkęSwegoPrzymierzapowiedział,żezniszczyniebo,ziemię
i wszystko, co stworzył. Tego dnia pogardził nami i pozbawił nas Arki Jego Prawa.”
Mówiąctowszystko,Salomonnieprzestawałpłakać,ałzynieustanniepłynęłypojego
policzkach.
DuchProroctwaodpowiedziałmu:„Dlaczegojesteśtakismutny?Stałosiętakdzięki
Woli Boga. Syjon nie został podarowany obcemu człowiekowi, lecz twemu
pierworodnemu synowi, który powinien zasiąść na tronie twego ojca, Dawida. Bóg
przysiągłDawidowi,inigdytegonieżałował,żeowocjegociałazasiądziekiedyśnacałą
wieczność na jego tronie, w Arce Jego Przymierza, Świętej Syjon. Umieszczę go ponad
wszystkimiziemskimikrólami,ajegotronznajdziesięmiędzyniebemiziemią.84Ten,
kto siedział na Bożym tronie, będzie w ludzkim ciele rządził żywymi i zmarłymi.
AniołowieiludziebędąMusłużyć,wychwalaćGobędziekażdyjęzyk,zegniesięprzed
Nimwotchłaniachiwrzekachkażdekolano.Pocieszsiętymisłowami,wróćdoswego
domuiniepozwól,abytweserceogarnąłsmutek.”
Króluradowałsięnatesłowairzekł:„SpełnisięWolaBoża,aniewolaczłowieka,”po
czym ponownie ukazał mu się Anioł Boży i powiedział mu: „Wybuduj dom Boży, a
okryjesz się chwałą. Jeśli będziesz czynił zgodnie z Jego Przykazaniem i nie będziesz
służyłinnymbogom,Bógcięumiłujetak,jakmiłowałciętwójojciec,Dawid.”
LXI.POWRÓTSALOMONADOJERUZALEM
Salomon wrócił do miasta i płakał w domu Bożym razem ze starszyzną Jeruzalem.
PóźniejKróliKapłanZâdôkwpadlisobiewobjęciaizapłakaligorzkowdomuSyjonu,
po czym przez długi czas milczeli. Starszyzna powstała i rzekła do Króla: „Panie, nie
smućsię.Wiemy,żebezBożejWolinicsięniestanie,aSyjonniezamieszkawżadnym
innym miejscu, tylko tam, gdzie Pan chce i nic się nie dzieje bez woli Pana. A w
dawnych czasach, w czasach kapłana Helego, jeszcze zanim nasi ojcowie poprosili o
króla,FilistynizabraliSyjonitrzymaliniczymjeńcawswymobozie.Bógopuściłwtedy
izraelskiewojska,akapłani,Afnî(Chofni)iPînâḥas(Pinchas),zginęliodostrzamiecza.
FilistyniwzięlizesobąArkęBożegoPrawa,przynieślijądoswegomiastaiumieściliw
domu ich boga, Dagona. Dagon rozpadł się na kawałki, które zamieniły się w proch.
ZiemieFilistynówstałysiępustyniązasprawąmyszy,którezjadływszystkieowoce,a
ciała ludzi pokryły się ranami i bolesnymi wrzodami. Zebrali wszystkich swych
kapłanów,magów,astrologóworazbłagaliich,mówiąc:‘Jakmamyulżyćcierpieniomi
udrękom, które dotknęły nas i nasz kraj?’ Wszyscy oni rozmyślali, jak rozwiązać ten
problem. Wzięli swe magiczne przybory, zastanawiali się, rozważali i myśleli, jak
moglibyzmniejszyćcierpienieichkrajuiludzi.Odkryli,żekarataspadłananichprzez
Syjon.Udalisięwięcdoswychkrólówiwielmożówirzeklidonich:‘Wszystkieterzeczy
spotkały was, gdyż zagarnęliście niebiańską Syjon, Arkę Bożego Prawa. Teraz
obmyślcie, jak zwrócicie ją do jej miasta, jej kraju i jej domu. Wszakże nie możemy
odesłać jej pustej, musimy złożyć jej dar, aby wybaczyła wam wasze grzechy i
wypędziłato,przezcocierpicie.Jeślitegonieuczynicie,ztrzymaniajejprzysobienie
wyniknienicdobrego,będziewaskarać,pókiwasniezniszczy.’”
„Królowie i wielmoże odrzekli kapłanom: ‘Jaki dar mamy jej ofiarować i w jaki
sposób mamy ją zwrócić? Dowiedzcie się i powiedzcie, co mamy czynić.’ Kapłani
Filistynówponowniezebralisię,anastępnieodpowiedzieliswymkrólomiwielmożom:
‘Złóżcie jako dar sześćdziesiąt podobizn złotych myszy, gdyż to one zniszczyły wasz
kraj, oraz sześćdziesiąt podobizn członków męskich, gdyż to właśnie wasze członki
cierpiałyodwrzodówiczyraków.’85Filistyniuczynilijakimnakazano,wytworzylisto
dwadzieściapodarkówzezłotaipodarowalijedlaSyjon.Późniejponowniezwrócilisię
do swych kapłanów: ‘Jak mamy ją odesłać? Kto ma ją wprowadzić do jej miasta?’
Wróżbicifilistyńscyodrzeklinato:‘Przygotujciedwiewielbłądzice86,któredotychczas
nie porodziły swych pierworodnych synów i zaprzęgnijcie je do wozu.87 Ich młode
należy zostawić i trzymać zamknięte. Należy związać te dwie wielbłądzice razem, po
czymuwolnićjeiwypuścićtam,gdziezapragną.JeślipójdąwprostdoJeruzalem,okaże
się, że być może Bóg okazał naszym ziemiom litość. Jeśli jednak będą błądzić w tę i z
powrotemorazzapragnąpowrócićdonas,będzietoznaczyło,żeBógnadalsięnanas
gniewa,nieusunieSwejkaryorazzapomnionasionaszymmieście.’”
„Filistyni postąpili tak, jak kapłani nakazali ich możnym i, bijąc pokłony, odesłali
Syjon. Wielbłądy wyruszyły wprost do kraju Judy. Powitało ich tam klepisko i dom
twych krewnych. Ci, którzy nie wyszli im na spotkanie, byli ludźmi z plemienia Dân,
którzy nie czcili Syjonu gdyż uważali, że Jego gniew zniszczył ich boga. Pocięli więc
drewnozwozu,zwielbłądówuczyniliofiarę,aSyjonwróciłanaswemiejsce.Agdyjuż
byławdomusłużyłjejProrokSamuel,dziękiczemumiałwizjeiprorokował,iradował
Bogawszystkimiswymiczynami,isądziłonIzraelprzezczterdzieściosiemlat.”
„Idączanim,ludzieprosiliBoga,abydałimkróla,jakiegomająościennekrólestwa.
Prorok Samuel namaścił nań Saula, który rządził przez czterdzieści następnych lat.
PochodziłonzroduBeniamina,najmłodszegospośródwszystkichizraelskichpokoleń.
Prorok Samuel namaścił również twego ojca Dawida. Filistyni walczyli z Królem
Saulem, pokonali go i zabili wraz z jego synem, Jonatanem. Ci z jego synów, którzy
pozostaliprzyżyciu,zapragnęlizabraćzesobąSyjon,gdydowiedzielisięośmierciich
ojca i brata. Chcieli ją ukryć i przenieść do Doliny Gêlâbûḥê (Gilboa), aby twój ojciec
Dawid nie mógł ich powstrzymać. Wszakże Syjon nie pozwoliła im się podnieść, aż
dopokądnieprzybyłtwójojcieciniezabrałjejzichmiasta,niezłożywszypierwejani
ofiary całopalnej, ani ofiary kadzielnej. Niemożliwym było wzięcie Syjon bez woli jej
samej i bez woli Boga. Podczas prawych rządów twój ojciec zabrał ją z Samarii i
przywiózł tutaj, do Jeruzalem, radośnie tańcząc i klaszcząc przed nią. Wzięto ją, aby
ludziemoglijązobaczyćwmieścietwegoojca,Dawida.JeśliBógisamSyjonpragnęli
tego, aby teraz odeszła [Syjon] do kraju Etiopii, nikt nie mógł się temu postanowieniu
przeciwstawić,gdyżchodzionawedleswejwoliiwedleswejwolipowraca,jeślitosię
Bogupodoba.Jeżelijednakonaniewróci,niechbędziewolaPana!Mynatomiast,jeśli
tylko taka będzie Jego wola, zamiast Syjon będziemy mieć Jeruzalem, gdyż w nim
znajdujesiędomBoga.Niechtwesercesięniesmuci,apocieszysiętym,cousłyszało.
Niech dana przez Pana, Boga Izraela mądrość emanuje z ciebie. Jest ona dziwnym
zjawiskiem.Jakożelampaniejestsłońcem,aocetialoesniesąwłaściwymidodatkami
do miodu, tak słowa głupców nie zbawią mędrców. Tak, jak dym dla oka, jak
niedojrzałyowocdlazębów,taksłowagłupcównieprzystająmędrcom.”
LXII.ODPOWIEDŹSALOMONA
Król Salomon odrzekł im: „Wysłuchajcie tego, co mam wam do powiedzenia.
Przypuśćmy, że zabrał mnie On ze sobą gdy niosłem Syjon - czyż to dla Boga
niemożliwe? Przypuśćmy, że zabrał On was gdy nieśliście Syjon - czyż to również dla
Boga niemożliwe? Przypuśćmy, że pragnął On, aby przejęli oni nasze miasto i nas
zniszczyli - czyż to też dla Niego niemożliwe? Wszystko jest Jego, nikt nie może
przeciwstawić się Jego Woli i Jego przykazaniom tak w niebie, jak i na ziemi. On jest
Królem, którego królestwo nigdy nie przeminie. Amen. Pójdźmy teraz i uklęknijmy w
DomuBożym.”
StarszyznaIzraelawrazzeswymKrólemweszlidoŚwiętegoŚwiętych,poczymleżąc
twarzą do ziemi błagali Boga o błogosławieństwo. Salomon zaś zapłakał w siedzibie
niebiańskiejSyjon,ArkiBożegoPrawa,ainnizapłakaliznim.Pochwilizaległaciszai
Salomon rzekł: „Powstrzymajcie się, aby nieobrzezani nie mieli okazji chełpić się i
mówić:‘Ichchwałaprzeminęła,aPanichopuścił.’Nieujawniajcieniczegoobcymwam
ludziom.Naprawmytedeski,którespoczywajątutajzwbitymigwoździami,pokryjmy
je złotem, ozdóbmy je na modłę Syjonu, a do ich środka włóżmy Księgę Praw. Wolne,
niebiańskieJeruzalem,którewidziałnaszojciecJakub,jestznami,apodnimznajduje
sięBramaNiebios,ziemskieJeruzalem.JeślibędziemypostępowaćzgodniezBożąWolą
i będziemy spełniać Jego życzenia, zostanie On przy nas i wyprowadzi nas z rąk
naszychwrogów,zrąktych,którzynasnienawidzą.WolaBożaijegoradośćpowinny
się wypełniać, nie wola i radość nasza. Przez to każe nam cierpieć. Odtąd Jego gniew
dzięki nam będzie malał, a On nas nie opuści, gdy zostaniemy pojmani przez wroga i
nie odbierze nam Swej łaski, ani nie zapomni o przymierzu zawartym z naszymi
ojcami, Abrahamem, Izaakiem i Jakubem. Nigdy nie sprawi, aby jego słowo było
kłamstwem i nie pozwoli, aby zniszczono Jego przymierze z potomkami naszych
ojców.”
LXIII.ZGODAIZRAELSKICHWIELMOŻÓW.
Izraelska starszyzna odpowiedziała mu: „Niech spełni się twe życzenie i życzenie
Boga!Żadenznasniepodważytwegosłowainiezdradzimynikomu,żezabranonam
Syjon.” Następnie zawarli z Królem Salomonem przymierze w Świątyni Pana, które
miało obowiązywać od tego dnia. Salomon po odebraniu mu Syjonu żył jeszcze przez
jedenaścielat,poczymjegoserceprzestałokochaćBogaizatraciłswąmądrośćprzez
nadmierne zamiłowanie do kobiet. Miłował niezmiernie córkę Faraona, króla Egiptu,
która na imię miała Mâḳshârâ. Pewnego razu zaprowadził ją do domu, który sam
zbudował. Znajdowały się w nim figury słońca, księżyca i gwiazd, które nocą świeciły
siętak,jakzadnia.Ichpromieniezrobionebyłyzmosiądzu,sklepieniedomuzesrebra,
ściany z ołowiu oraz czerwonego, czarnego, brązowego, białego i zielonego kamienia.
Jegopodłogętworzyłyblokiszafirówirubinów.Królzwykłmieszkaćtam,gdyżkochał
zarównotendom,jakiswążonęMâḳshârę,córkęFaraona,królaEgiptu.
Królowamiałazesobąkilkubożkówotrzymanychodswegoojca,którymoddawała
cześć. Gdy Salomon ujrzał ją składającą im ofiary, nie zganił jej ani nie opuścił, a Bóg
rozgniewał się na niego i sprawił, że stracił on swą mądrość. Królowa natomiast
pomnażała ofiary dla swych bożków, zwiększała oddawaną im cześć oraz naiwność
przejawianą przez wszystkich Egipcjan. Wszyscy jej współmieszkańcy wielbili tych
bożków i uczyli się od niej, jak właściwie mają im służyć. Widząc radość płynącą z
oddawanej figurkom bogów czci, do królowej przyłączyły się dzieci Izraela oraz
wszystkie z usługujących jej kobiet. Nawet sam Salomon znalazł w tym ukojenie i
przyłączył się do tej naiwnej posługi. Zorientowawszy się, że Król ją kocha, słucha i
zadaje jej mnóstwo pytań związanych z nieroztropną czcią oddawaną bogom Egiptu,
królowa stała się dla niego niezwykle miła, zaczęła obdarzać go słodkimi jak miód
czułymi słowami i uśmiechami, które były tylko wstępem do stojących za dobrymi
zamiarami złych czynów. Tymi i im podobnymi czynami spowodowała, że jego serce
odwróciłosięoddobra,aonaciągnącgozaswoimibożkamipragnęłanakłonićgodo
złego. Tak, jak morze w swe głębiny wciąga niepotrafiącego pływać człowieka,
przygniatagoiniszczymużycie,takobietapragnęłautopićKrólaSalomona.
LXIV.KUSZENIEKRÓLASALOMONA
Córka Faraona zjawiła się przed Salomonem i rzekła do niego: „Dobrym jest czcić
bogów tak, jak czynili to wszyscy królowie Egiptu rządzący przed mym ojcem.”
Salomonodpowiedziałjej:„Oninazywająbogamiprzedmioty,którezostaływykonane
rękoma rzemieślników obrabiających metale, cieśli, garncarzy, malarzy, tych, którzy
ciosają kamień oraz rzeźbiarzy. Wszakże nie są oni bogami, lecz tylko efektem pracy
ludzkiej ręki w złocie, srebrze, mosiądzu, ołowiu, żelazie, glinie i kamieniu. ‘Naszych
bogów’ nazywacie rzeczami, którymi nie nazywacie swoich bogów. Nie wielbimy
jednakżenikogoinnegoponadŚwiętegoBogaIzraelainaszegoPana,świętą,niebiańską
Syjon, Arkę Bożego Prawa, którą zesłał On nam, abyśmy czcili go my oraz nasi
potomkowie.”
Córka Faraona odrzekła: „Twój syn zabrał Syjon, ten, którego spłodziłeś, ten, który
wywodzi się z obcego ludu, z którego [kobiet] Bóg nie przykazywał ci brać żon.
Kochałeś etiopską kobietę, która ma inny kolor skóry, nie jest spokrewniona z twym
ludem i jest czarna.” Usłyszawszy to, Salomon odpowiedział: „Jeśli tak mówisz, nie
jesteś również z tej rasy, którą Bóg przykazywał mi poślubić. Twoi krewni są jej
krewnymi, gdyż wszyscy jesteście dziećmi Chama. Bóg, niszcząc siedmiu królów,
potomków Chama, pragnął, abyśmy przejęli to miasto oraz żeby mogły w nim
zamieszkaćnaszedzieci.WolaBogawzwiązkuzSyjonemwypełniłasię,podarowałOn
go im, aby mogli go czcić. Ja zaś nie będę ani składał ofiar, ani wielbił twych bożków,
anispełniałtwychpragnień.”
Mimo tego, że mówiła z wielką mądrością, że cały wieczór, poranek i noc była dla
niego łaskawa, Król nadal jej odmawiał. Pewnego dnia wystroiła się, wypachniła
niezwykłą wonią, a z drugiej strony zachowywała się wobec Salomona wyniośle i
patrzyłananiegolekceważąco.WkońcuKrólrzekłdoniej:„Comamrobić?Twatwarz
jestwrogawstosunkudomnie,tyniezachowujeszsiętak,jakwcześniej,atweciałonie
jest tak kuszące, jak zwykle. Poproś mnie, a ja dam ci co sobie zażyczysz, zrobię co
każesz, żeby tylko twa twarz powróciła do pierwotnej formy.” Ona jednak zachowała
spokój i nie powiedziała ani słowa. Król powtórzył swe słowa, a ona odpowiedziała:
„PrzysięgnijnaBogaIzraela,żeniekłamiesz.”Salomonprzysiągł,żedajejwszystko,co
sobiezażyczyizrobiwszystko,comupowie.CórkaFaraonazawiązałaszkarłatnąnićw
drzwiachdomujejbogóworazprzyniosłatamtrzyszarańcze,poczymrzekładoKróla:
„Podejdźdomnienieprzecinającnici,zabijteszarańczezanimdojdądomnieiwyrwij
im szyje.” Salomon tak uczynił, a ona powiedziała do niego: „Odtąd będę wykonywać
twą wolę, gdyż poświęciłeś się moim bogom i oddałeś im cześć.” Król wiedział, że nie
może złamać takiej przysięgi, mimo, że grzechem było dla niego przekroczenie progu
domujejbogów.
Bóg nakazał dzieciom Izraela: „Nie bierzcie za żony obcych kobiet, abyście poprzez
ich bogów, ich nikczemność i słodkie głosy nie popadli w zepsucie. One czynią
miękkimisercamłodychludzidziękiswympięknymgłosomipostaciom,któreniszczą
mądrość głupców.” Kto był mądrzejszy od Salomona? Mimo tego dał się on zwieść
kobiecie. Kto był sprawiedliwszy od Dawida? On również dał się zwieść kobiecie. Kto
byłsilniejszyodSamsona?Onrównieżdałsięzwieśćkobiecie.Ktobyłprzystojniejszy
od Amnôna (Amnona88 )? Mimo tego dał się on zwieść córce swego ojca, Dawida,
Tamarze89 . Adam był pierwszym stworzeniem Boga, a mimo tego dał się zwieść swej
żonie, Ewie. Przez tę ostatnią powstała śmierć będąca końcem życia każdej istoty.
Kuszenie mężczyzny przez kobietę zapoczątkowała Ewa, a przecież my wszyscy
jesteśmyjejdziećmi.
LXV.GRZECHSALOMONA
Wielbiąc bożków, Salomon popełnił niewyobrażalny grzech. Z mędrca stał się
głupcem, a jego grzech zapisano w Księdze Proroków. A Arcybiskupi, którzy tam byli
rzekli: „Czyż jednak Bóg nie okazał Salomonowi miłosierdzia za jego błąd, który
poczytanomujakogrzech?”Tak,Bógokazałmulitość,ajegoimięwymienionezostało
wniebiewKsiędzeŻyciawśródtakichosóbjakAbraham,Izaak,Jakuborazjegoojciec,
Dawid. Bóg jest Tym, który wybacza grzesznikom. Rozważmy, czyj grzech był gorszy:
Dawida, czy też jego syna, Salomona? Dawid spowodował, że Uriasz został podstępem
zabitywwalce,abywładcamógłwziąćjegożonę,Bêrsâbêḥ(Batszebę),przyszłąmatkę
Salomona. Król żałował tego czynu, a Bóg okazał mu Swe miłosierdzie. Gdy umierał,
poleciłswemusynowiSalomonowi:„IdźizabijJoabatak,jakonzabiłAmêr'a(Abnera),
orazzabijShimeia(Szimeia),którymnieprzeklął.”90Salomonwypełniłwolęswegoojca
i pozbawił obu mężczyzn życia. Nie zabił on nikogo więcej z wyjątkiem swego brata,
gdy ten chciał poślubić Samênâwîtkę, żonę jego ojca Dawida, której imię brzmiało
Abiszag91.WyjawiamwamtenbłądSalomona,gdyżBógwyjawiłgomnie.
LXVI.PROROCTWOCHRYSTUSA
Zgodnie z przepowiednią, imię Salomona w sekretnej mowie znaczyło „Chrystus”.92
Salomon zbudował dom Boga, aby Chrystus mógł wzbudzić z martwych Swe Ciało i
ustanowićnanimKościół.RzekłOndoŻydówoSwymDziele:„Zburzcietendom93,aw
trzy dni wzniosę go na nowo.”94 Gdy Salomon pomnażał liczbę swych pięknych,
urokliwych żon pochodzących z obcych krain, a w jego wnętrzu rosła miłość do nich,
Chrystuszbierałztychkrajówludzi,którzynieżylipodPrawem,leczwierzyliwNiego.
I nie było dlań ważne czy są obrzezani, czy nieobrzezani, czy są poganami, czy są
niewolnikami, albo Żydami, czy też sługami, czy wolnymi ludźmi95 . Zebrał On ich
wszystkich w królestwie niebieskim dzięki Swemu Ciału i Swej Krwi. Wyśpiewując
Pieśń nad pieśniami, Salomon rzekł: „Dookoła mego łoża (lektyki?) znajduje się
sześćdziesięciu potężnych mężczyzn, każdy z nich dzierży miecz i nieobca mu jest
sztuka wojenna.”96 Liczba sześćdziesiąt związana była z liczbą sprawiedliwych
Patriarchów, Proroków, Apostołów, Męczenników, Wiernych, Świętych oraz Mnichów,
którzy oparli się złej myśli i wojnie Szatana. Słowo „miecz” natomiast symbolizuje
Pismo Święte, słowo Pana ostre niczym ostrze miecza, które wycina z ludzkich serc
niebezpiecznesny.„Łoże(lektyka?)Salomona”oznaczazaśKościółChrystusa.
Salomon ponownie zaintonował słowa Pieśni: „Król Salomon zbudował dla siebie
lektykę (tron).”97 Słowa te mają oznaczać, że Chrystus przybrał ludzkie ciało. Imię
Salomonwjęzykuhebrajskimto„Chrystus.”NaiwniŻydziwspominająsłowaDawida,
któremiałonwypowiedziećdoswegosyna,Salomona.:„Panpowiedziałdomnie‘Tyś
jest Mym synem, któregom dziś zrodził.’98 Boże, Twój osąd daj królowi, a Twą
sprawiedliwośćsynowikróla,abymógłonsprawiedliwiesądzićTwychpotrzebujących
ludzi. Będzie on żył długo, a oni obdarują go złotem Arabii, będą się za niego modlić,
podążać za jego dobrymi słowami, on będzie ich wsparciem od podstaw ziemi do
szczytów gór, owoce jego drzew będą wspanialsze niż cedrowe, on sam będzie
rozkwitał w mieście niczym trawa na ziemi, a jego imię będzie zawsze błogosławione
na równi ze słońcem. Wydałem cię na świat przez Gwiazdą Poranną. Bóg przysiągł, i
tegonieżałuje,żetyśjestJegokapłanemnawiekinawzórMelchizedeka.99”
Patrząc na to i inne związane z Chrystusem, wygłoszone przez Dawida, proroctwa,
Żydzi o zaślepionych sercach powiadają, że to, co Dawid wygłosił na początku swej
księgi,dotyczyłojegosyna,Salomona.TakmówiąŻydzi,którzywierzą,żeSalomonbył
Chrystusem z powodu podobieństwa ich imion, wielkiej mądrości i dlatego, że On był
SynemDawidawludzkimciele.Pomimotego,żenastępcyDawidaiSalomona,Eliaszi
Elizeusz, wiedzieli o tym, przypisywali mu w Księdze Królewskiej grzech Salomona.
Chcieli w ten sposób przynieść wstyd Żydom, którzy są wrogami sprawiedliwości.
Salomon, syn Króla i Proroka Dawida, sam również był Królem i Prorokiem, który
prorokowałwielepodobieństwdoChrystusaiKościoła,napisałczteryksięgiproroctw
oraz jest wymieniany obok Abrahama, Izaaka, Jakuba i Dawida swego ojca w
królestwieniebios.
LXVII.LAMENTSALOMONA
Opowiemteraz,jakSalomonzmarł.Byłwwiekusześćdziesięciulat,gdyzaatakowała
gochoroba.JegodninieprzypominałydnijegoojcaDawida,byłodniegoodwadzieścia
latmłodszy,leczbyłzdominowanyprzezkobietyiczciłfałszywychbożków.Ukazałmu
się anioł śmierci i uderzył go w stopę, a Król zapłakał i rzekł: „Panie, Boże Izraela.
Zwycięża mnie ziemskie prawo, nikt nie jest bez skazy i nie istnieje żaden
najmądrzejszyinajsprawiedliwszyczłowiek.Tytemusięprzyglądaszitestujesznasze
serca. Nic się przed Tobą nie ukryje. To, co było skryte przed Tobą widziałeś, jakby
leżało na wierzchu, poznałeś wszystkie ludzkie serca. Miej dla mnie litość, Panie. Ty
zbadałeś moje serce i trzymałeś je na wodzy. Miej dla mnie litość, Panie. Słyszałeś
zarówno szept, jak i trzask pioruna. Miej dla mnie litość, Panie. Jeśli okazujesz
miłosierdzie sprawiedliwym, którzy nigdy nie złamali Twych przykazań, to cóż jest
pięknegowtakimTwymmiłosierdziu?Miejdlamnielitość,Panie.Jeśliokazałbyśmiją,
grzesznikowi, byłoby to coś wspaniałego i niezwykłego. Miej dla mnie litość, Panie.
Mimo, że zgrzeszyłem, miej na mnie wzgląd przez Abrahama, Izaaka i Jakuba, mych
ojców, którzy nigdy nie złamali Twych przykazań. Miej dla mnie litość, Panie, gdyż
jesteś miłosierny. Ze względu na Twego sługę Dawida, miej dla mnie litość, Panie.
Władco świata, królów i rządców, miej dla mnie litość. Ty, który z głupców czynisz
mędrców,azmędrcówgłupców,miejdlamnielitość.Ty,którynawracaszgrzeszników
i nagradzasz sprawiedliwych, miej dla mnie litość.” Gdy wypowiadał te słowa, łzy
spływałymupopoliczkachiszukałchusty,żebywytrzećswątwarz.
AniołŚmiercirzekłdoniego:„Posłuchaj,cocimamdopowiedzenia,gdyżtosamBóg
mniedociebiewysłał.PrzezzłamanieBożegoprzykazaniazmędrcastałeśsięgłupcem,
byłeś bogaczem, a jesteś biedakiem, byłeś królem, a jesteś mało znaczącym
człowiekiem.Początkiemtwegozłabyłowielożeństwo,gdyżbyłoonozłamaniemJego
Prawa,Jegonakazu,któryotrzymałeśodMojżesza.Mówiłon,żeniewolnobraćzażonę
kobietypochodzącejzobcegokraju,jedynietaką,którajesttobiebliska,potoabytwe
potomstwo było czyste i uświęcone oraz aby Bóg mógł zamieszkać w waszym
domostwie.PrawoBożetraktowałeśpobłażliwiemyśląc,żejesteśmądrzejszyodBogai
będzieszmiałwielumęskichpotomków.Leczludzkamądrośćgłupstwemjestwoczach
Boga, dlatego dał ci On jedynie trzech synów. Jeden z nich uprowadził twą chwałę do
obcegokraju,adomostwemBogauczyniłEtiopię.Drugiznich,kulawysyntwójitwej
krewnej Tarbâny z Judy, zasiadł na tronie Izraela. Trzeci z nich, zrodzony z greckiej
służącej, w swych ostatnich dniach ma zniszczyć Roboama i wszystkich twych
izraelskichkrewnych.Ziemietebędąnależałydoniego,gdyżuwierzyłonwnadejście
Zbawiciela.Roboamzaśiwszyscy,którzypozostaliwIzraelu,ukrzyżująOdkupiciela,a
pamięć po tobie zniknie z powierzchni ziemi. Obmyślą oni bowiem taki plan, którego
nie zdołają wykonać, Bóg rozgniewa się na nich i zniszczy wszystko, co po nich
zostanie.”
„Józef, syn Jakuba, będzie ich symbolem. Jego bracia sprzedali go przez Syrię do
Egiptu,doziemLabana.Tam,gdziestanęłajegostopa,rozszerzyłsięgłód.Niedotknął
onjednakjegokrewnych,gdyżostrzegłszyich,zdołaliuciecizamieszkaćwEgipcie,w
kraju Gêshên (Goszen). Józef był władcą podlegającym Faraonowi, Królowi Egiptu.
Zbawiciel,którynarodzisięztwychpotomków,wrazzeswymprzybyciemuwolnicięz
Szeolu, w którym do momentu Jego narodzin będziesz wraz z twymi ojcami cierpiał i
odczuwałból.Onwasstamtąduwolni.ZtwychpotomkównarodzisięZbawiciel,który
uwolni ciebie, tych, którzy byli przed tobą i tych, którzy dopiero będą, począwszy od
Adama,askończywszynatych,którychwybawizSzeolu.Tak,jakJózefuwolniłswych
krewnychodgłodu,odichSzeolu,takteżuczyniZbawicieluwalniajączSzeoluSwoich
krewnych. Tak, jak w późniejszych czasach Egipcjanie uczynili z braci Józefa
niewolników, tak demony zrobią z was niewolników przez wasze oddawanie czci
fałszywymbogom.”
„Mojżeszwyprowadziłswychbracizniewoliegipskiej,aZbawicielwyprowadziwasz
niewoli Szeolu. Tak, jak Mojżesz ukazał Faraonowi dziesięć cudów i dziesięć plag, tak
też Zbawca pokaże twym ludziom dziesięć cudów. Tak, jak Mojżesz uczynił, że morze
rozstąpiło się i jego ludzie mogli przejść suchą stopą na drugi brzeg, tak też Zbawca
zburzymurySzeoluiuwolniwasstamtąd.Tak,jakMojżeszutopiłFaraonaiEgipcjanw
MorzuErytrei,takteżZbawcautopiSzatanaijegodemonywSzeolu,gdyżFaraonjest
Szatanem,Egipcjaniedemonami,aMorzeSzeolem.Tak,jakMojżesznapustyninasycił
swychludzimanną,takteżZbawcanakarmiwaswrajskimogrodzie.Tak,jakMojżesz
przez czterdzieści lat, zamieszkał z ludem na pustyni, a ludowi nie niszczyły się
ubrania, ani ich pięty nigdy nie pokryły się ranami, tak też Zbawca, po
Zmartwychwstaniu zamieszka z wami. Tak, jak Jozue pozbył się siedmiu Królów
Kanaanu,takteżZbawcapozbędziesięsiedmiugłówIblisa100.Tak,jakJozuezniszczył
Kananejczyków,takteżZbawcazniszczygrzesznikówizamknieichwtwierdzySzeolu.
Tak,jaktywybudowałeśdomBoży,takinne,mniejszekościołyzostanązbudowanena
szczytachgór.”
LXVIII.MARYJA,NASZAPANIZBAWIENIA.
„Itakżebędziedany(ci)znak,żeztwojegonasienianarodzisięZbawiciel,iżeswoim
przyjściemwybawiciebie,twychojcówipotomków.Twezbawieniezrodziłosię,przed
Ewą, w łonie Adama i przyjęło postać Perły. Gdy Bóg stworzył Ewę z jego żebra,
zaprowadziłjądoAdamairzekłdonich:‘RozmnażajciesięzwnętrzaAdama.’Perłanie
przeszłaaninaKaina,aninaAbla,lecznaichbrataiznalazłaswemiejscewewnątrz
Seta. Począwszy od niego, Perła odnajdywała się w tych, którzy [zwykle] byli
pierworodnymisynami.TakstałasięczęściąAbrahama.Nieprzeszłajednakzniegona
jego pierworodnego syna, Izmaela, lecz poczekała na narodziny czystego Izaaka.
Ponownie,jegopierworodnysyn,wyniosłyEzaw,nieprzejąłponimPerły.Tawybrała
jako kolejnego człowieka pokornego Jakuba. Pierworodny Jakuba, grzesznik Ruben,
również nie odziedziczył Perły, ta wybrała niewinnego Judę. Juda miał pięciu synów,
jednak Perła wybrała dopiero piątego z nich, cierpliwego Peresa. Od Peresa Perła
wędrowała po pierworodnych, dopóki nie doszła do wnętrza Jessego, ojca twego ojca.
Poczekała, aż narodzi się sześciu mężów gniewu, i zamieszkała w siódmym, w
Dawidzie,101wtwymskromnym,niewinnymojcu.Bógodzawszenienawidziłarogancji
i pychy, a kochał niewinność i skromność, dlatego Perła czekała w lędźwiach twego
ojca, aż na świat przyjdzie pięciu grzesznych synów i będzie mogła zamieszkać w
człowieku mądrym i rozumnym. Perła czekała również przy twoim pierworodnym
synu.DobrzyludziewjegokrajuniezaparlisięGo,niezaprzeczaliJegosłowomaniGo
nieukrzyżowali,jakuczynilitoIzraelczycy.GdyujrzeliGoczyniącegocudaiusłyszeli
Jego słowa, uwierzyli Mu. Perła także nie zamieszkała w twym najmłodszym synu,
Adrâmîm.DobrzyludzienieukrzyżowaliGoaniniezaprzeczaliMu,gdywidzieliefekty
Jegoczynów,auwierzyliwNiegopóźniej,popoznaniuJegouczniów.”
„Teraz Perła, która ma być waszym zbawieniem, wyszła z twego łona i weszła do
wnętrza Îyôrbĕ'âma (Roboama) twego syna, z powodu niegodziwości Izraela ludu
twego, który w swoim zaprzaństwie i niegodziwości Go ukrzyżował. Ale gdyby nie
zostałukrzyżowanyniemógłbyOnbyćwaszymzbawieniem.Zostałukrzyżowanybez
najmniejszegogrzechuipowstałzmartwychnietkniętyzepsuciem.Następnieudałsię
dowaszegoSzeoluirozbiłjegomury,abymógłwaszabraćiokazaćwammiłosierdzie.
Cizwas,którzynosiliwsobiePerłę,będąuratowaniwrazzeswymiżonami,począwszy
od twego ojca Adama i jego krewnego Joachima, przez twą matkę Ewę, żonę Adama,
Noego i jego żonę Tarmîzę, Teracha i jego żonę Amînyę, Abrahama i jego żonę Sarę,
IzaakaijegożonęRebekę,JakubaijegożonęLeę,YahûdâijegowybrankęTamar,przez
twego ojca i jego żonę Batszebę, przez ciebie i twoją żonę Tarbânę, przez twego syna
RoboamaijegożonęAmîsęoraztwegokrewnegoJoachimaijegożonęAannę(Ḥannâ).”
„Żadne z was, które nosiło Perłę, nie będzie zniszczone, również żadne z waszych
towarzyszy, czy to mężczyzna, czy kobieta, zniszczone nie będzie. Perłę może nosić w
sobiejedynieczłowieksprawiedliwy.Kobiety,którenosiływsobiePerłę,nigdyniebędą
zniszczone, a dzięki niej zostaną oczyszczone, gdyż ona sama jest święta i czysta. Ze
względu na nią i na Syjon Bóg stworzył cały świat. Syjon za domostwo obrał twego
pierworodnego i na zawsze pozostanie zbawieniem dla ludu Etiopii. Perła zaś
przebywaćbędziewewnątrztwegosynaRoboamaibędziezbawicielemcałegoświata.
Gdy nadejdzie czas, Perła ta narodzi się z twego potomka siedmiokrotnie czystsza od
słońca.OdkupicielprzyjdzieodSwegoBogaizamieszkaznią,przyjmieludzkieciało,a
tynatychmiastogłosiszjej,comójitwójPanmipowiedzieli.”
„Jam jest Anioł Gabriel, obrońca tych, którzy nosili w sobie Perłę, począwszy od
Adama, a skończywszy na Annie (Ḥannâ). Przyszedłem, aby chronić przed niewolą i
zanieczyszczeniem twe ciało, w którym mieszka Perła. Michał dostał przykazanie
chronieniaSyjonu,aUrielmazazadaniedbaćodrzewaizarośla,zktórychzbudowany
będzieKrzyżZbawiciela.GdyprzezswązawiśćtwoiludzieukrzyżująGo,powinnipójść
podKrzyżiujrzećcuda,któresiętamwydarzą.Zawstydząsiędopiero,gdyzobacząich
skutki.Wostatnichdniachpotomektwegosyna,Adrâmîs,weźmiedrewnozkrzyża,co
będzietrzeciąoznakąrychłegozbawienia.AniołMichałczuwaprzySyjonie,przytwym
pierworodnymDawidzie,któryobjąłtronswegoojca,Dawida.AjaGabrielprzebywam
zczystąPerłąprzytym,którymarządzićnawiekiztwymsynemRoboamem,aAnioł
Urieljestprzytwymnajmłodszymsynu,Adrâmîsie.Otopowiedziałem,atyniepozwól,
abytwesercesmuciłosięzpowoduzbawieniatwegoitwegosyna.”
Usłyszawszytesłowa,Salomonowiwróciłysiły,usiadłnaswymłożuirzekłdoAnioła
Bożego: „Promienna istoto Bożego ducha, dziękuję memu i twemu Panu, gdyż
usłyszałemsłowa,któreprzepełniłymnieradością.MimogrzechunieodebrałOnmej
duszydziedzictwamychojców,przyjąłmójżalzatengrzech,poczułmojełzyiusłyszał
mójpełenżałościkrzyk,niepozwoliłmiumrzećisprawił,żezacząłemradowaćsięna
myśl, że moja dusza może za chwilę odłączyć się od ciała. Odtąd myśl o śmierci nie
będzie mnie smucić, pokocham śmierć tak, jak kocham życie. Z gorzkiego pucharu
śmierci będę pił tak, jakby w środku był miód. Grób będę traktował tak, jakby był to
domozdobionydrogimikamieniami.Gdybyzamojegrzechyponowniewtrąconomnie
do Szeolu, nie powinienem odczuwać żalu, gdyż usłyszałem radujące mnie słowa.
GdybymzamojegrzechyzostałwtrąconydonajciemniejszychotchłaniSzeolu,cobyto
dlamnieznaczyło?NawetgdybyBógzamieniłmniezamojegrzechywprochirozsypie
mnie aż po krańce ziemi i na cztery wiatry, nie będzie to dla mnie bolesne, gdyż
usłyszałemradującemniesłowa,aOnnieodciąłodmejduszydziedzictwamychojców.
Moja dusza spotka się z duszami Dawida, Abrahama, Izaaka oraz Jakuba. Zbawiciel
nadejdzie,abyuwolnićzSzeoluwszystkichmychojców,krewnych,starychimłodych.
Mojedziecibędąchronioneprzeztrzypotężneanioły.Odnalazłemkrólestwoniebieskie
ikrólestwonaziemi.KtóżjestpodobnydoBogalitościwego,któryokazujemiłosierdzie
Swym dziełom i je wysławia, kto odpuszcza winy grzeszników i kto nie odrzuca
skruszonych?Oncałyjestprzebaczeniem,Oncałyjestmiłosierdziem,doNiegonależy
chwała.”Amen.
LXIX.PYTANIESALOMONA
ISalomonodwróciłsięispojrzałnaAniołaiwyciągnąłobieręceirzekł:„Paniemój,
czynadejścieZbawicielajestblisko,czyteżdaleko?”Aniołodpowiedział:„NadejdzieOn
zatrzydzieścitrzypokolenia,liczącodtwychdzieci.IzraelznienawidziswegoZbawcęi
będzieoNiegozazdrosny,gdyżnaichoczachuczynicudaipokażeimznaki.OnizaśGo
ukrzyżują i zabiją, a On wstanie z martwych i ich zbawi, gdyż jest miłosierny dla
skruszonychidobrydlawybranych.Mówięciszczerze,żeniezostawiwSzeoluSwych
izraelskichbraci,wktórychżyłaPerła.”
PowiedziawszytoSalomonowi,AniołBożyrzekł:„Pokójztobą.”Salomonnatomiast
odrzekłmu:„Paniemój,pragnęzadaćcijednopytanie,nielekceważmegopłaczu,”po
czym Anioł rzekł: „Mów, pytaj, a ja powiem ci, co słyszałem i widziałem.” Salomon
odparł: „Rozpaczam nad Izraelem, nad Jego ludem, który wybrał jako Swych
pierworodnychspośródwszystkichplemionstarożytnych.Zdradźmi,czypoprzyjściu
Zbawiciela zostanie on wymazany?” Anioł Boży odpowiedział Królowi: „Tak,
wspomniałem,żeoni[Żydzi]ukrzyżująZbawiciela.GdyprzelejąJegokrewnadrzewie
Krzyża, zostaną rozsiani po całym świecie.” Salomon odrzekł: „Opłakuję moich ludzi.
Biada tym, którzy od początku do końca próbowali rozgniewać Stwórcę. Ja, oraz ci,
którzy byli przede mną, nie jesteśmy warci miłosierdzia Bożego z powodu naszych
złych czynów, jesteśmy bezwartościowym pokoleniem. Biada tym, którzy przeleją
niewinnąkrew,oczerniąprawegoczłowieka,podzieląmiędzysiebiełup,nieuwierząw
Jego słowa i nie postąpią według Jego Przykazań! Ich osąd jest blisko, a kara będzie
surowa. Ich grzechy nigdy nie zostaną im przebaczone i na zawsze zostaną
zapamiętane.Ichwszystkieczynybyłygrzeszne,aonipowinnibyćzniszczeniprzezto,
co sami wymyślali. Biada mej duszy! Także i ja, choć za życia byłem szanowany, po
śmiercibędępogardzany.Ichoćnacałejziemiznanomojąmądrość,stanęsięprochem.
Dlaczego król ma być lepszy, jeśli nie uczynił nic dobrego dla biednych? Tak samo
umierają[królowie]itakasamajestichdrogadośmierci.Jakąmamykorzyśćztego,że
jesteśmy ludźmi? Stworzono nas próżnymi, a po niedługim czasie stajemy się tacy,
jakby nikt nas nie powołał do życia. Jeśli wstrzymamy oddech, nasza dusza nas
opuszcza, jeśli nasze serce przestaje bić, obracamy się w proch, a nasi przyjaciele i
krewnimyśląonasjakookrutnikach.Naszrozumznika,gdyduszaopuszczaciało,a
mystajemysięrobakamiibrudem.Gdyznikaciepłociała,stajemysięnicością,niczym
płynąca po niebie chmura. Co potem? Mowa staje się bezużyteczna, postura, siła i
królewska moc zanikają na zawsze. Wszyscy odchodzimy niczym cienie. Po śmierci
nasze imiona i ziemskie czyny są zapominane. Po upływie trzech pokoleń nie ma
nikogo,ktobyonaspamiętał.”
Wypowiedziawszytesłowa,zwróciłswątwarzkuRoboamowiirzekłdoniego:„Synu
mój, wypleń z siebie zło i zacznij czynić dobro, abyś odnalazł na tej ziemi wiele
szczęśliwych dni. Nie kłaniaj się obcym bogom i nie czcij ich, lecz lękaj się i oddawaj
cześć jedynemu Bogu, abyś mógł podbijać twych wrogów oraz byś mógł odziedziczyć
mieszkanieojcatwegowniebiosach,atakżeżyciewieczne.”
Pochwilidodał:„NapisztonazwojuKsięgiizłóżgowskrzyni”,anastępniezwrócił
się do kapłana Zâdôka: „Namaść mego syna i uczyń go królem. Tak, jak mój ojciec
Dawid za życia uczynił królem mnie, tak też ja czynię. Zgodnie ze słowami Anioła
Pańskiego jego potomstwo będzie źródłem wiecznego zbawienia mojego i moich
ojców.”
LXX.RZĄDYROBOAMA
Kapłan Zâdôk wziął ze sobą Roboama i uczynił go królem. Namaścił go i zrobił
wszystko,czegowymagałoPrawo.RoboamzłożyłnaArce102tablicęzdrewna,naktórej
wyryte było słowo jego ojca Salomona. Wsadzono go na królewskiego muła i
zakrzyknięto: „Niech żyje! Niechaj długo żyje królewski ojciec!” Miasto wypełniło się
okrzykami i dźwiękami trąbek. Zanim Roboam wrócił do swego ojca, ten już nie żył.
Jego ciało złożono w grobowcu jego ojca Dawida. Wielka była żałoba po jego śmierci,
gdyżwtamtychczasachniebyłonikogo,ktodorównywałbymumądrością.
Po upływie siedmiu dni Roboam zarządził, że następuje koniec żałoby. Izraelici
zebrali się przed jego pałacem i rzekli do niego: „Ulżyj naszej pracy, gdyż twój ojciec
uczynił ją bardzo ciężką. Ulżyj nam w cięciu drewna, obróbce kamienia i budowaniu
wozów do przewożenia drewna cedrowego.” Roboam zwołał swych zarządców i
starszyznę królewskiego dworu, po czym powiedzieli oni do niego: „Odpowiedz im
łaskawie. Jesteś obecnie jak młode zwierzę, które jeszcze nie jest w stanie udźwignąć
brzemienia.Idźipowiedzim‘Zrobiędlawaswszystko,czegozapragniecie.’Gdyjużzaś
zdobędziesz nad nimi władzę, będziesz mógł robić co będziesz chciał.” Roboam
odprawił starszyznę i przywołał głupich młodzików, którzy wychowywali się wraz z
nim. Naradził się z nimi i zdradził im radę, jaką otrzymał od domu Izraela oraz od
starszyzny.Młodzieńcycirzekli:„Starszyczłowiekradzijakstarszyczłowiek,członek
starszyznyradzijakczłonekstarszyzny,człowiekposuniętywlatachradzijakczłowiek
posuniętywlatach,amłodyczłowiekjaktymapoglądyodpowiadającejegowiekowi.
Jeśli chodzi o ludzi posuniętych w latach, ich lędźwie są tak wrażliwe, jak lędźwie
zwierzęcia, które nie potrafi jeszcze chodzić. Kto może dyskutować z zarządzeniem
naszego Króla?” Jeden z nich podskoczył przed Roboamem, drugi sięgnął po miecz,
trzecizacząłwymachiwaćwłócznią,aczwartychwyciłswójłukikołczan.Skończywszy
przedstawienie,rzeklidokróla:„Panie,pozwólnamcitowarzyszyć!Twójojciecdzięki
swej mądrości podarował tobie nas, synów Izraela, którzy znamy sztukę wojenną.
Pozwólnamrosnąćwsiłęrazemztwymkrólestwem.Panie,niepokazujtymludziom
nieśmiałej twarzy, w innym wypadku pomyślą, żeś zbyt słaby, aby walczyć z nimi i z
twymi wrogami. Jeśli zobaczą w nas choć odrobinę słabości, będziemy przez nich
pogardzani, nie będą przekazywać nam darów, niewolników, oddawać hołdów, a twe
królestwoupadnie.Zwracajsiędonichśmiałymisłowamiimówwyniośle:‘Zewzględu
namegoojcamówicieodrewnieikamieniu,leczjasprawię,żebędzieciemisłużyćpod
batem w żelaznych łańcuchach. Mój palec jest grubszy aniżeli najgrubsza część ciała
megoojca,amojaradajestwspanialszaniżradatego,którymniespłodził.103Niktnie
może zmniejszać ilości waszej pracy ani jej zwiększać. Jeśli mi się nie
podporządkujecie, zagrabię wasze bydło, zniewolę wasze dzieci, a mój nóż was
pochłonie. Przejmę wasze miasta, pola, plantacje, studnie, ogrody, ziemie i owoce,
zwiążę was żelaznymi łańcuchami, wasze bogactwa posłużą za posiłek dla mych
służących,awaszekobietybędąozdobamidomówmychwielmożów.Niezmienięmojej
decyzji, nie stanie się ona kłamstwem ani nie straci na ważności. Szybko przejdzie w
czyn, a ja zapiszę ją na wieczność. Całe te ziemie dane zostały memu dziadowi,
Dawidowi,ijegokrólestwu,apóźniejmemuojcu,Salomonowi.PonichBógprzekazałje
mi, a ja sprawię, że będziecie mi służyć tak, jak im. Zbierzcie się i podporządkujcie
moimsłowom.’”
Podobnie Roboam rzekł do starszyzny Izraela. Wszyscy ludzie wstali i powiedzieli:
„Izraelu,wracajdoswegodomu.Czyżniemamynikogoinnego,ktomógłbybyćkrólem
zdomuJudyizdomuBeniamina?Odrzucimyichrodyiwszystkichprzynależącychdo
nich ludzi, a naszym królem i władcą uczynimy tego, kogo zapragnie nasza dusza.”
Powiedziawszy to, wzięli uzbrojenie wojenne i uciekli do Samarii, do miasta Bêth
Êfrâtâ, gdzie wspólnie zaczęli radzić. Dom Izraela zaczął przekonywać, aby na króla
wybrać tego człowieka, na którego padnie los. Padł on na dom Efraima, syna Nâbâta.
Wybrano człowieka z domu jego ojca, królem mianowany został Jeroboam. Tak
powstało królestwo, które oddzieliło się od Roboama, syna Salomona. Przy Roboamie
zostałytylkodomyBeniaminaijegoojca,Judy.
Słowo,któreBógwypowiedziałdoSwegosługiDawida,niezamieniłosięwkłamstwo.
RzekłOn:„Zowocutwegociałapowstanieten,któryzasiądzienatwymtronie,”104,po
czymdodał:„Lśnićbędzieniczymksiężycnawieki,”105oraz:„BógprzysiągłDawidowii
niebędzietegożałował.”106Tym,któryzasiadłnatronieSwegoojcaDawidabyłJezus
Chrystus, jego krewny zrodzony z ciała dziewicy, On to zasiadł na tronie Bóstwa, zaś
panowanie na ziemi przypadło pierworodnemu synowi Salomona, który zasiadł na
troniekrólaEtiopii.
RoboamowiBógdałjedyniedwapędy(korzenie,odrośle),KrólRômê(Rzymu)107zaś
jest najmłodszym synem Salomona. Bóg uczynił tak, żeby głupcy nie mogli nas dłużej
nazywać Żydami. Roboam zwany był odtąd „Królem Judy,” a Król Samarii „Królem
Izraela.”LiczącodRoboamadoJoachima,minęłoczterdzieścijedenpokoleń.Malkîemu
urodziło się dwoje dzieci, Lewi oraz Sem, ojciec Hônâsê. Ten zaś spłodził Ḳalâmyôsa,
któryspłodziłJoachima,atenspłodziłMarię,córkęDawida.’ÎlîspłodziłMalkîego,ten
spłodziłMâtîego,któryzkoleispłodziłHeliego,JakubaorazAnnę,żonęJoachima.Heli
miałżonę,leczzmarłniemającdzieci.JakubzażonęwziąłYôḥadę,żonęHeliego,imiał
z nią syna, cieślę Józefa, który miał zostać narzeczonym Maryi. Józef był więc synem
JakubaiprawowitymsynemHeliego.BógpoleciłMojżeszowi,abyIzraelicibraliślubze
swymi krewnymi, najlepiej z domu swych ojców, i nigdy nie brali za żony obcych
kobiet.
LXXI.MARYJA,CÓRKADAWIDA
MaryjajestwięccórkąDawida,aJózefsynemDawida.Maryjazostałaprzeznaczona
swemukrewniakowi,Józefowi,jakmówiEwangelia:„Józefie,synuDawida,nielękajsię
wziąćzażonęMaryję,gdyżtocosięmazniejnarodzićzjestDuchaŚwiętego.”108Zniej
zrodziłsięBóg,Słowo,ŚwiatłośćŚwiatła,BógBoga,SynOjca,którynadszedłiuratował
SwestworzeniezrąkSzeolu,Szatanaiśmierci.PrzedstawiłnasSwemuOjcuiwyniósł
nas do nieba, abyśmy stali się Jego spadkobiercami. Uczynił to, gdyż kocha każdego
człowieka.Jemuoddajmywiecznącześć.Amen.
LXXII.KRÓLBIZANCJUM109.
Zacznijmy naszą opowieść o tym, co o Królu Bizancjum słyszeliśmy, odczytaliśmy i
ujrzeliśmy. Królestwo Bizancjum było częścią ziem Jafeta, syna Noego. Władcy
Bizancjum zbudowali dwanaście wspaniałych miast, a Dariusz stworzył największe z
nich:Anṭôkyâ(Antiochię),Dîresyâ(Tyr?),Bârtonyâ(Partię?),orazRâmyâ(Rzym?).
W każdym z tych miast mieszkał zarządca danego regionu. Król Konstantyn zaś
zbudował miasto i nadał mu nazwę pochodzącą od swego własnego imienia:
Konstantynopol. Ujrzawszy podczas bitwy uformowany z gwiazd Krzyż, został on
uwolniony z rąk wroga i odtąd Konstantynopol stał się siedzibą Królów Bizancjum.
Dariusz miał wielu potomków, licząc od niego do Salomona minęło osiemnaście
pokoleń. Jednym z jego synów był Zanbarês, który dzięki swej mądrości wyrysował
astrolabium i umieścił na nim gwiazdy, jak również zbudował zegar słoneczny.
Przewidział,żejegokrólestwoniepozostaniewewładaniudzieciJafeta,leczprzejdzie
podpanowaniepotomkówDawida,zroduSema.Gdywizjaprzyszłościminęła,wysłał
on wiadomość do Króla Dawida: „Weź mą córkę za twego syna,” a Król tak uczynił i
podarował ją swemu synowi, Salomonowi. Ten miał z nią syna o imieniu Adrâmîs.
Zanbarês zmarł przed narodzinami Adrâmîsa, a królem został jego krewny, Baltazar.
Nie miał on żadnego męskiego potomka, zazdrościł dzieciom swego ojca tego, że
przejmąponimtron.WysłałwięcnastępującąwiadomośćdoKrólaSalomona:„Niech
pozdrowionabędziewielkośćtwegokrólestwaitwamądrośćprzynoszącacizaszczyt!
Oddaj mi swego syna, a uczynię z niego króla miasta Bizancjum. Nie byłem w stanie
spłodzić męskiego potomka, mam jedynie trzy córki. Oddam mu tę z nich, którą
zapragnieiposadzęgonatronie,ajegopotomkowiebędąwieczniewładaćBizancjum.”
Przeczytawszy ten list, Król Salomon zastanowił się i mówił do siebie w myślach:
„Jeślizatrzymammegosyna,wtedywyśleonwiadomośćdoKrólaWschodu,któryodda
mu swego potomka, a mój plan się nie powiedzie. Oddam mu więc mego syna.”
NastępnieKrólzwołałradęluduIzraelairzekłdoniej:„Oddaliśmyjużnaszegosynai
naszą córkę krajowi Etiopii, Izrael ma tam swe królestwo. Możemy mieć trzecie
królestwo,krajBizancjum,doktóregopoślęmojegonajmłodszegosyna,Adrâmîsa.Nie
miejciemizazłe,żewcześniejodebrałemwamwaszychsynów,gdyżBógradujesię,że
lud Etiopii nauczył się Jego Imienia i stał się Jego ludem. Podobnie będzie z ludźmi z
Bizancjum,gdyoddamyimnaszedzieci.Stanąsięoniludźmibożymi,aonasbędziesię
mówiło: Izraelici, którzy przejęli królestwa Etiopii i Bizancjum. Oddajcie tym razem
waszychnajmłodszychsynów,gdyżwcześniejoddaliścienajstarszych,atymośrednim
wiekupozwólciezostaćwmieście.”
Powstali i naradzali się, po czym wrócili i rzekli do niego: „Porozmawiamy o tym z
Królemionpodejmiedecyzję,”poczymodpowiedziałim:„Chciałbymusłyszeć,cowy
macie do powiedzenia.” Odrzekli mu: „Zabrałeś już naszych najstarszych, więc teraz
weźnaszychnajmłodszychsynów.”Króluradowałsięizrobiłtak,jakżyczyłasobietego
rada. Wyprawił swego syna Adrâmîsa, który zabrał ze sobą kilku pomniejszych
wielmożów z domów izraelskich. Spośród wszystkich synów Salomona los spadł na
niego. Jednym z jego towarzyszy był kapłan z rodu Lewitów o imieniu Akîmîḥêl.
Posadzono go na królewskim mule i krzyknięto do niego: „Bądź pozdrowiony! Niech
żyje królewski ojciec!” Na to ludzie odparli: „To prawe i właściwe.” Adrâmîsa zaś
namaszczono królewskim olejkiem i polecono, aby przestrzegał wszystkich praw
obowiązującychwkrólestwie.Kazanomuprzysiąc,żeniebędzieczciłżadnegoinnego
boga poza Bogiem Izraela. Pobłogosławiono i napomniano go tak, jak niegdyś
uczynionotozjegobratemDawidem,poczymwrazzcałąświtąwyruszyłkuwybrzeżu
morskiemu.
A Król Salomon napisał i wysłał list o następującej treści: „Pokój niech będzie z
Baltazarem,KrólemBizancjum!Weźmojegosyna,Adrâmîego,podarujmuswącórkęi
uczyń go królem miasta Bizancjum. Pragnąłeś, aby królem został potomek mego ojca
Dawida,ajaspełniamtweżyczenie.Wysłałemcimychwielmożów,czternastupojego
prawej i czternastu po lewej ręce, którzy razem z nim będą przestrzegali Prawa i,
zgodnieztwojąwolą,będąpodlegalitobie.”
Ambasadorzy wyruszyli do Króla Bizancjum, mając ze sobą wszystko, czego
wymagałomiastoBizancjum.Weszlidomiasta,zaprowadzonoichprzedobliczeKróla
Baltazara, powtórzyli mu to, co nakazał im Salomon i przedstawili mu jego syna.
Baltazarnajegowidokniezmierniesięuradowałipodarowałmuswąnajstarszącórkę,
której na imię było Adlônyâ. Na ich cześć wyprawił ucztę tak wielką, jak wielkie było
jegokrólestwo,aAdrâmîegouczyniłwładcąmiastaBizancjum.Pobłogosławiłgo,gdyż
młodzieniecbyłmajestatycznejpostury,posiadałogromnąmądrośćiniezwykłąsiłę.
Pewnego dnia Baltazar zapragnął sprawdzić jego wiedzę. Przyszedł do niego
mężczyzna,właścicielwinnicy,irzekł:„Panie,Arsânî,synYôdâda,sprzeciwiłsiętwemu
słowuiswymiowcamizniszczyłmojąwinnicę.Schwytałemjegozwierzętaitrzymam
je w mym domu. Jaką decyzję podejmiesz przez wzgląd na mnie?” Właściciel owiec
zjawiłsięprzedobliczemKrólaizwróciłsiędoniego,mówiącdowłaścicielawinnicy:
„Oddajmimojeowce,schwytałeśjetylkodlatego,żeweszłynaterentwojejwinnicy.”
Królrzekłdonich:„IdźcieirozwiążciesprawęzKrólemAdrâmîm.Cokolwiekwamon
nie rozkaże, zróbcie to.” Obaj tak uczynili, a Adrâmî zapytał ich: „Jaką część winnicy
zniszczyły owce? Czy zjadły liście, wąsy, młode winogrona, a może pędy?” Właściciel
winnicy odpowiedział: „Zjadły one zarówno roślinne wąsy, jak i gałęzie, na których
rosły już winogrona. Nic z nich nie zostało prócz małych gałązek.” Następnie Adrâmî
zwrócił się do właściciela owiec, pytając: „Czy to prawda?” Na to ten odparł: „Panie,
moje owce zjadły jedynie wąsy i liście.” Adrâmî odrzekł zaś: „Tamten człowiek
powiedział,żezjadłyrównieżjegowinogrona,czytoprawda?”Właścicielowiecodparł:
„Nie,mójpanie,leczzjadłykwiaty,zanimzmieniłysięwwinogrona.”
LXXIII.PIERWSZYWYROKADRÂMÎEGO,
KRÓLABIZANCJUM.
Adrâmî rzekł do nich: „Wysłuchajcie mego wyroku. Jeśli owce zniszczyły wszystkie
pędy winogron, wtedy należą one do ciebie. Jeśli zjadły liście i kwiaty, weź owce i
ostrzyż je z wełny, po czym to samo zrób z tymi, które jeszcze nie miały młodych. Te
jednakże,którejużrodziłymłode,zostawichwłaścicielowi.”Wszyscy,którzyusłyszeli
wyrok, zdumieli się, a Baltazar rzekł: „Zaiste, ten osąd jest osądem znamiennym dla
ludzi Boga Izraela. Odtąd karz tych, którzy złamią prawo, wypowiadaj wojnę tym,
którzywypowiedząjątobie,władajtymi,którzyzapragnąwładaćtobą,utrzymujprzy
życiutego,którynatozasłuży,sądźwłaściwietych,którzypostąpiązgodniezprawemi
zatrzymaj to miasto dla siebie i swych potomków.” Wszyscy mieszkańcy miasta
BizancjumuradowalisięiuczyniliAdrâmîegoichkrólem.Uczynilitakzgodniezwolą
własnąiWoląBożą.NiedługopotemBaltazarazmogłagorączkaiwysłałAdrâmîegona
wojnę, a sam pozostał w mieście. Kilka dni później Baltazar zmarł, a Adrâmî przejął
władzę w królestwie. Miasto Bizancjum stało się własnością jego i pokoleń, które po
nimnastały.ZgodniezWoląBożącałekrólestwoświatadanezostałopotomkomSema,
niewolnictwopotomkomChama,arękodziełopotomkomJafeta.
LXXIV.KRÓLMEDYÂM
Król Medyâm pochodził od potomków Sema. Potomkiem Izaaka był Ezaw, który
wyszedłzmatczynegołonawrazzJakubemprzyczepionydostopyjegonogi.ToJakub
jednakże przejął tytuł pierworodnego syna za miskę soczewicy110 . Z tego względu
królestwo Ezawa przyjęło pogardliwą nazwę „Edom,” co w miejscowym języku
oznaczało„soczewicę,”apotomkowieEzawazwanibyliodtąd„Edomitami.”Przezswe
łakomstwo Ezaw stracił prawa pierworodnych potomków Sema. Dopóki dusza zna
umiar, powstrzymuje pożądliwość brzucha. Ciało jest łakome, lecz dusza je
powstrzymuje,dlategowięcPawełpowiedział:„To,czegoniepragnęładusza,pragnęło
ciało, a to, czego pragnęło ciało, nie pragnęła dusza i tak wciąż ze sobą walczyły.”111
Jeśliczłowiekczegośpragnąłajegoduszazjednoczyłasięznim,stawałsiępodobnydo
Diabła. Jeśli jednak powstrzymał on swe ciało, a jego dusza zjednoczyła się z nim,
stawał się podobny do Chrystusa. Apostołowie powiadają, że Chrystus jest Głową
każdego człowieka, który podróżuje prostą drogą. Nasz Pan rzekł do Swych uczniów:
„IdźciezDucheminiepozwólcieogarnąćsiężądzomwaszychciał.”112Usłyszawszyte
słowa, wyzbyli się wszelkich cielesnych żądz i odpowiedzieli Panu: „Spójrz,
wypleniliśmy z nas wszystko i podążyliśmy za Tobą. Jaka za to czeka nas nagroda?”
NaszZbawicielodparł:„Waszeciałastałysiępodobnedociałaniołówiodtądzdolnesą
do wspaniałych czynów. Dałem wam przywilej wskrzeszania zmarłych i uleczania
chorych, dzięki nim możecie stłamsić siłę Wroga. Gdy nadejdę ponownie, będziecie
mogli osądzić i zawstydzić Dwanaście Pokoleń Izraela, które nie wierzyły we Mnie i
gardziły Moją chwałą. Tych zaś, którzy we Mnie wierzą, pielęgnujcie i pozwólcie im
radowaćsięzwamiwMoimkrólestwie.”113
LXXV.KRÓLBABILONU
TerazKrólBabilonupochodzizroduSema,amyudowodnimy,żetakjestnaprawdę.
W dawnych czasach w królestwie Króla Izraela, Manassesa, żył człowiek o imieniu
Karmîn, który lękał się Boga oraz dawał jałmużnę i ofiary biednym. Szczerze składał
ofiary domu Bożemu, a jego dziesięcina zawsze była podwójna. Dobroć emanowała z
każdegojegoczynu,niebyłownimkrztyzła.Szatan,wrógwszelkiegodobra,zacząłmu
zazdrościćjegodobregożycia.Karmînmiałmnóstwowielbłądówikoni,stadaowieci
bydła, złoto, srebro, wspaniałe szaty, a muły zwykł karmić w izraelskim mieście
Armâtêm. Jego rodzinnym krajem była Juda, ziemia jego ojców, lecz z powodu swej
miłościdoprzepychuzapragnąłzamieszkaćwArmâtêm.Izraelzezwoliłmunato,gdyż
zewzględunaswojebogactwawzbudzałstrachurządzącychJudą.
LXXVI.KŁAMLIWIŚWIADKOWIE
Byłpewienzdeprawowanyczłowiek,potomekBeniamina,którynaimięmiałBenyâs.
Zwykł on prowadzić muła Króla Izraela, muła króla Manassesa, a Karmîn go żywił.
Wśród znajomych Karmîna było kilku ludzi, którzy żywili wobec niego zazdrość z
powodujegopastwiskistudni,jegoogromnychstadorazmnogościjegosłużących.Była
toziemia,naktórejosiedlilisięichojcowie,dlategozapragnęlipozbyćsięgozichkraju.
Mając złe zamiary, śledzili prowadzącego królewskiego muła Benyâsa, obrazili
Karmîna, po czym rzekli do Benyâsa: „Karmîn zbluźnił, obraził namaszczonego przez
BogaKrólaIzraela,mówiąc:‘Tenkrólniejestsynemwolnejkobiety,leczstarejsłużącej,
którąpewienmężczyznakupiłzadwaḳôryzboża,abypracowaładlaniegowmłynie
oraz przy wyrobie cegieł.’ Przedstawcie tę sprawę królowi i oskarżcie go, a my
będziemy waszymi świadkami i nie pozwolimy, aby stała wam się krzywda.” Zawarli
więc przymierze, w którym przyrzekli mu, że złożą fałszywe zeznania przeciwko
Karmînowi, wypowiedzą słowa, których on nigdy nie wypowiedział, ani o nich nie
pomyślał.
Benyâsudałsiędoswegopanaiopowiedziałmuocałejsprawie.Królzaśzapytałgo:
„Czyjestktośopróczciebie,ktotosłyszałpróczciebie?”Benyâsodpowiedział:„Tak,jest
jeszczedwóchizraelskichwielmożów,którzymieszkająwArmâtêm.”Królodparł:„Idź
i przyprowadź ich tutaj, ale po kryjomu, abyśmy dowiedzieli się, czy zgadzają się z
twymi słowami. Jeśli tak będzie, Karmîn straci głowę.” Benyâs oddalił się i
przyprowadziłZaryôsaorazKârmêlôsazroduManassesa,zktórymizawarłprzymierze
iobiecałzłożyćfałszywezeznania.WdrodzenaspotkaniezKrólemcidwajmężczyźni
planowali co powiedzieć, mówiąc: „Jeśli Król, aby dowiedzieć się prawdy, będzie nas
pytałosobno:‘Gdziesłyszałeśtesłowa?’odpowiemymu:‘Gdypiliśmyznimwino.’Gdy
zaśspytanas‘Jakitobyłdzień?’odpowiemy:‘Pięćdniponowiu.’Gdyspyta‘Jakabyła
pora dnia?’ odpowiemy: ‘Mijała dziewiąta godzina dnia, gdy siedział z nami i razem
piliśmy wino.’ Gdy następnie spyta: ‘Z czego piliście, gdzie siedzieliście?’ odpowiemy:
‘Zezłotychpucharów,asiedzieliśmywkorytarzujegodomunakrzesłachzpoduszkami
naoparciach.’”Obajzgodzilisięnatozło,naprzedstawienietakiejwersjiwydarzeń.
PrzybywszyprzedobliczeKrólaBenyâsa,tenzacząłichwypytywać,aonirecytowali
mu całą swą kłamliwą intrygę. Pytał ich, tak jak przypuszczali, o dzień, godzinę i
miejsce spotkania. Bóg postanowił, by królowie, zarządcy i wszyscy, którzy zajmują
wysoką pozycję powinni badać oskarżenie dociekając prawdy, tak Bóg nakazał
Mojżeszowi.
Król, poznawszy całą sprawę, wezwał kapitana swej armii, który stał przed nim, i
rzekłdoniego:„IdźjutrooświcieiotoczdomKarmîna.Niepozwól,abyktokolwiekz
domowników wydostał się na zewnątrz, żaden mężczyzna i żadna kobieta, a później
zabijichwszystkichmieczem.Karmînowizaśodetnijgłowę,awszystkiejegowłasności,
dobra,stadazwierząt,złotoisrebroprzynieśtutaj.”
Kłamcyuradowalisięiwrócilidoswejdzielnicy,poczymudalisiędodomuKarmîna
i zaczęli z nim rozmawiać. Czynili to spokojnie, prawili mu komplementy i żartowali,
całyczasjednakżemajączłowsercach.WypełniłosięnanichproroctwoDawida,który
powiedział: „Ci, którzy wypowiadają do sąsiada słowa pokoju, a mają zło w sercach,
otrzymają nagrodę za swe złe uczynki i myśli.”114 Dwaj mężczyźni napili się z
Karmînem, po czym położyli się spać w jego domu. Gdy usnęli, Karmînowi ukazał się
AniołBożyirzekłdoniego:„Zostawwszystkoiratujsię,gdyżKrólManasseskazałściąć
twągłowę.Weźtyleswychbogactw,ileudźwigniesziuciekajdoinnegokraju,gdyżten
Manassesjestpogromcąproroków,któryszukakrwiniewinnychludzi.”
Karmînpodniósłsię,odszukałswojezłoto,wziąłje,zbudziłswążonę,dwóchsynówi
niektórychsłużących,poczymzaładowałichprzedmiotamiowielkiejwartościinocą
wszyscyopuścilidom.Swążonę,dwóchsynówidwóchsłużącychwysłałdoJeruzalem,
a sam udał się wraz z dwoma innymi służącymi do odległego kraju w trzymiesięczną
podróż, aż dotarli do Babilonu. Przyszli przed oblicze Balâ'ôna, Króla Babilonu,
wręczylimudarizdalirelacjęztego,cosięznimiwydarzyło.Balâ'ônpolubiłKarmîna
i podarował mu dom niedaleko domu pewnego kupca, który wyruszył na trzy lata do
odległegokraju.
Ludzie,którzyzłożylifałszyweświadectwo,zostalizabicinałożuwdomuKarmîna.
A żona kupca pokochała Karmîna, i uwiodła go i nosiła [później] jego dziecko.
Zachowaniekobietjestzłe.[Pierwejwszakże]mążtejkobietyopuściłją[wyjechawszy
do odległego kraju] gdy była z nim w ciąży. Ona porodziła [mężowi] syna, którego
oddała opiekunce, a ta go wychowywała. Rok później zeszła ma manowce i zaszła w
ciążę z Karmînem, który był dobrze znany w całym Izraelu. Kobieta pragnęła powite
dziecko wrzucić do rzeki i czekać na swego męża kupca tak, jakby nic złego się nie
stało.Salomonkiedyśrzekł:„Istniejątrzyrzeczy,którekłopocząmójumysł,aiczwartej
niepotrafiępojąć.Sąto:śladlotuorła,śladdrogiwężanaskaleiśladstatkunamorzu.
Czwarta rzecz dotyczy grzesznicy, która, skrzywdziwszy swego męża i umywszy się,
siadaobokniegoniczymniewinnakobietaifałszywieprzysięga”.115
Wtedy też żona Balâ'ôna, Króla Babilonu, poczęła coś, co przypominało orła,
doskonałego ptaka, który jednak nie miał skrzydeł. Wezwała swą ulubioną służącą i
kazałajejzabraćtęistotęwwiklinowymkoszu,apóźniejwrzucićjądorzekitak,aby
niktniewidział.Nadeszłaporanażonękupca.Urodziłachłopca,niezwykleurodziwego
i godnego współczucia. Nie nakarmiwszy go piersią wezwała zaufaną służącą i
nakazałaumieścićdzieckowwewnętrznejczęściskrzyni,anastępnieskrzynięwrzucić
dorzekitak,abyniktniewidział,gdyżobawiałasięswegomęża.Tejsamejnocydwie
kobietyurodziłydzieci,żonakupcaorazżonaKróla.Oświcieobieposłałyswesłużące,
abytewrzuciłyichpotomstwodorzeki.
DziękiWoliBożejobiesłużącespotkałysięprzedwykonaniempoleconychimzadańi
zaczęły ze sobą rozmawiać. Służąca Królowej spytała służącą kupca: „Co jest w twej
skrzyni?” a tamta pokazała jej piękne dziecko. Służąca Królowej rzekła: „Dlaczego je
tutaj przyniosłaś?” Na to służąca kupca odrzekła: „Ponieważ żona mego pana
zgrzeszyła z pewnym Izraelitą, a później urodziła jego dziecko i poleciła mi, abym
wyrzuciłajedorzeki.”SłużącaKrólowejpowiedziała:„Dlaczegoniechcewychowywać
dziecka, które jest tak piękne?” Służąca kupca odpowiedziała: „Jej mąż zostawił ją w
błogosławionym stanie, urodziła dziecko i je wychowuje. Jak więc ma wychowywać
dziecko,którepochodzizobcegonasienia?”Następniesłużącakupcazapytałasłużącą
Królowej:„Cojestwtwymkoszu?”atamtaodpowiedziała:„Mojapaniurodziładziecko,
któreniewyglądanaczłowieka,lecznabezskrzydłegoorłaipoleciłami,abymwrzuciła
jedorzeki.Proszę,dajmitwojedzieckoawręczęjemejpani,tyzaśweźtegoptakai
wrzuć go do rzeki,” po czym obie tak uczyniły. Służąca Królowej wzięła dziecko
Karmînadlaswejpani.TauradowałasięnajegowidokiwysłałaKrólowiwiadomość,
żeurodziłamusyna.Oddałagoopiekunkom,abypodichpiecządorastałwdomuKróla
i nadała mu imię Nâbûkĕdnâṣar (Nabuchodonozor), co znaczyło „Dzięki szczęściu
ptaka.”
Dzięki tej opowieści wiadomo, że Król Babilonu jest potomkiem Sema. Obalił on
JeruzalemdziękiBożejWoli,zabrałzesobądzieciIzraelajakoniewolnikówirozkazał
imudaćsięnatułaczkędoBabilonuwrazzwnukamiManassesa.Byłontakbogaty,że
na równinie Babilonu wzniósł wysoki na sześćdziesiąt łokci filar (stelę) ze złota. Był
bardzopysznyizwykłmówić:„Sprawiam,żesłońceświecinaniebie”.Czciłonbożków.
IBógponiżyłgoabymógłGopoznać,iposłałgopomiędzydzikiezwierzęta.Posiedmiu
latach poznał Imię Pana, który okazał mu Swe miłosierdzie i pozwolił mu wrócić do
domu.KrólestwoBabilonuznówbyłojegoinazawszejużnależałodojegopotomków.
LXXVII.KRÓLPERSJI.
Król Persji również jest potomkiem Sema, a my powiemy o rzeczach, które się do
niego odnoszą. Juda spłodził dwóch synów. Dla starszego z nich sprowadził kobietę o
imieniuTĕ'mâr(Tamar),izarazzmarł.Judawysłałwięcdoniejswegomłodszegosyna,
aby wzbudził potomstwo bratu swemu przez żonę swojego brata.116 I zrobił to, czego
Bóg nienawidzi, bowiem nie chciał wzbudzić potomstwa swemu bratu, jak jego ojciec
Juda mu przykazał. Teraz, gdy miał spać z Tamar wcześniej wypuszczał nasienie na
ziemię,takbyniemogłoskiełkowaćwjejłonieibyćnazwanenasieniemjegobrata,ale
chciał wzbudzić w niej swoje własne potomstwo. Gdy Bóg zauważył ten zły czyn,
odwróciłodniegoSwątwarzizabiłgo.
Juda, teść Tamar, odesłał ją do domu jej ojca i rzekł do jej krewnych: „Bądźcie
ostrożniztąIzraelitkąiniepozwólcie,abyskalałjąktośobcy.Mammałegosynkaijeśli
Bóg pozwoli mu dorosnąć, oddam go jej.” Podczas gdy Tamar wiodła życie wdowy w
domu jej ojca, jej teść Juda udał się do owczarni, gdzie strzyżono jego owce.
Usłyszawszy o jego przybyciu, Tamar zjawiła się przed nim nie w stroju wdowy, lecz
przywdziała na siebie szaty nierządnicy. Juda rzekł do niej: „Pozwól mi zbliżyć się do
ciebie.” Odpowiedziała mu: „Co mi dasz za to, że się zbliżysz do mnie?” Jej teść zaś
odparł: „Z samego rana wyślę do ciebie młode jagnię,” a ona odparła: „Daj mi coś w
zastawzanimdaszmijagnię.”Judawręczyłjejswąlaskę,pierścieńiczapkę.Zbliżyłsię
doniej,apowszystkimwzięłaonarzeczyiwróciładodomu.WczesnymrankiemJuda
wysłał jej jagnię. Jego służący pytali ludzi: „Gdzie jest dom nierządnicy?” Ludzie
odpowiadaliim:„Wnaszymmieścieniemażadnejnierządnicy.”Służącywróciliwięc
do swego miasta i przekazali to, co usłyszeli od miejscowych. Po namyśle Juda rzekł:
„Zostawcieto,WolaBogasięwypełni.”
Następnie Tamar poczęła i powiedzieli jej teściowi, że poczęła. On zaś, wziąwszy ze
sobąstarszyznęIzraela,poszedłdoojcaTamar,irzekłdoniego:„Przyprowadźmiswą
córkę, abyśmy, jak Mojżesz przykazał, mogli ją ukamienować, gdyż przez nią dom
Izraela okrył się hańbą.” Ojciec i krewni Tamar przekazali jej, co powiedział jej teść.
Tamar zaś wzięła pierścień, laskę i czapkę, po czym dała te przedmioty swemu ojcu i
rzekładoniego:„Właścicieltychrzeczyuwiódłmnie,niechwięcukamienujągorazem
ze mną.” Spojrzawszy na przedmioty, Juda rozpoznał je i powiedział: „Tamar jest
sprawiedliwsza ode mnie,” po czym udał się do domu jej teścia. Tamar urodziła
bliźnięta - Fârêsa (Perez) i Zârâ (Zeracha). Od imienia tego pierwszego utworzono
nazwę Persja, którą władał on i jego potomkowie, zwani później Persami.
Udowodniliśmyzatem,żeKrólPersjijestpotomkiemSema.
LXXVIII.KRÓLMOABU.
KrólMoaburównieżjestpotomkiemSema,apokażemy,jakdotegodoszło.GdyBóg
nakłonił Abrahama do opuszczenia kraju swego ojca i udania się do kraju Kârân
(Harran), polecił Lotowi, aby ten udał się do Sodomy i Gomory. Pragnąc pozbyć się
mieszkańców Sodomy i Gomory, zesłał Swych Aniołów, Michała i Gabriela, aby ci
wydostali z nich Lota i spalili oba miasta. Tak uczynili i uratowali Lota wraz z jego
dziećmi.Jegożonajednakżeodwróciłasię,abyjeszczerazmóczobaczyćmiastoswych
rodziców. Gniew Boga dosięgnął Sodomę pod postacią deszczu ognia z nieba, który
spalił góry, wzgórza, kamienie i całą ziemię. Błyskawice i grzmoty mieszały się z
dźwiękiemBożegogniewu,ananiebieunosiłsięobłokognia,zktóregowydobywałasię
gorącość i dym. Wśród tego chaosu Aniołowie rzekli do Lota: „Nie odwracaj się po
wyjściu z miasta, jeśli nie chcesz spotkać się ze śmiercią.” Usłyszawszy to, Aḳmâbâ,
żonaLota,odwróciłasięizamieniłasięwsłupsoli,którystoiwtamtymmiejscupodziś
dzień. Lotowi zaś Bóg nakazał zamieszkać w górach Ararat, gdzie później założył on
winnicę.Popewnymczasiejegocórkipostanowiłyupićgowinemiułożyłynikczemny
plan. Mówiły do siebie: „Dlaczego to co naszego ojca ma ulec zniszczeniu (ma być
wymazane)117 ? Nasza matka została zamieniona w słup soli, a nas nikt tutaj nie
poślubi.”Upiwszyojca,starszazjegocórekległaznim.SzlachetnyLotniewiedział,że
to jego córka, gdyż umysł miał zamroczony alkoholem. Podobnie rzecz miała się z
Noem, gdy pijany rozebrał się przed swą żoną i dziećmi, a później wyklął syna, który
naśmiewałsięzniego.WspółżyciazeswąwłasnącórkąBógnieuznałLotowizagrzech,
gdyż zrobił to nieświadomie. Jego starsza córka powiła syna, któremu nadała imię
„Moab,”któreoznaczało„Namymkolanie,odmegoojca.”ZostałonojcemMoabitówi
Ammonitów.Terazstałosięjasne,żeKrólMoabujestpotomkiemSema.
LXXIX.KRÓLAMMONITÓW
Zdarzyło się, że gdy starsza z córek Lota poczęła syna, rzekła do swej młodszej
siostry: „Pozwólmy naszemu ojcu pić dalej wino, abyś i ty mogła mu towarzyszyć i
przypadkiem mieć potomstwo.” Ponownie więc przygotowały wino i omamiały go
głupstwami,mówiąc:„Ojcze,pijwino,abytwesercesięradowało.”On,prostyczłowiek,
tak też postąpił, dopóki się trunkiem nie upoił. Ponownie, z umysłem zamglonym
alkoholem, leżał, tym razem u boku swej młodszej córki. Ona również powiła później
syna, któremu nadała imię „Ammon.” Stał się on ojcem Ammonitów. Teraz stało się
jasne,żeKrólAmmonitówjestpotomkiemSema.
LXXX.KRÓLFILISTYNÓW
Potomkowie Samsona władali Filistynami. Samson był potomkiem Dana, jednego z
synówJakubaijednejspośródsłużącychJakuba.Powiemwam,wjakisposóbSamson
przyszedłnaświat.AniołPańskiobjawiłsięmatceSamsonairzekłdoniej:„Trzymajsię
z dala od wszelkiego zepsucia, nie miej żadnego mężczyzny poza swym mężem, gdyż
ten,ktozrodzisięzciebie,będzieNazirejczykiem,świętymPanem,którybędziezbawcą
IzraelaijegowybawicielemzrąkFilistynów.”NiecopóźniejurodziłasynaSamsona.Po
jegonarodzinachponownieobjawiłjejsięAniołipowiedział:„Niepozwól,abyostrze
dotknęłojegogłowy,niemożeonjeśćmięsaanipićwina,niemożeonpoślubićobcej
kobiety,tylkobliskoznimspokrewnioną,pochodzącązdomujegoojca.”Bógobdarzył
go siłą, o której wiadomo z Księgi Sędziów.118 Samson złamał jednak jedno z poleceń
Boga i wziął za żonę córkę jednego z nieobrzezanych Filistynów. Na wieść o tym Bóg
rozgniewał się i pozwolił, aby Samson dostał się z ręce nieobrzezanych Filistynów,
którzy oślepili go i zmusili do tego, aby został błaznem na dworze ich króla. On zaś
sprawił, że spadł na nich wszystkich dach119 a za swego życia zabił siedemset tysięcy
Filistynów żelazem, kamieniem, kijem, czy też żuchwą oślicy. Ich liczba była tak
ogromna, jakby zabijał szarańczę. Czynił to, dopóki nie uwolnił Izraela spod jarzma
Filistynów.
Dalîlâ (Dalila) urodziła dziecko Samsona. Gdy zajmowała się nim, Samson zginął z
ręki jednego z Filistynów. Nadała swemu synowi imię „Menachem,” które oznaczało
„Nasienie siłacza.” Dalila była siostrą Maksâby, żony Króla Filistynów. Gdy Samson
zabiłKrólaFilistynówwrazzjegoludźmiisłużbą,apóźniejsamzginął,Dalilaudałasię
do Maksâby. Obie kobiety były piękne i obie nosiły w swych ciałach dzieci. Maksâbâ
byławszóstymmiesiącuciążyzḲwôlâsônem,KrólemFilistynów,aDalilawczwartym
zSamsonem.Mężowieobukobietjużnieżyli.Obieniezmierniesiępokochałyiniebyła
to miłość siostrzana, lecz taka, jaką żywi matka do dziecka, a dziecko do matki.
Postanowiły razem zamieszkać. Nikt spośród potężnych filistyńskich wojowników
wojnynieprzeżył,aMaksâbârządziłatymi,którzyocaleli.Dzieńinoczwracalisiędo
niej, mówiąc: „Nie mamy żadnego króla prócz ciebie i tego, który zrodził się z ciebie.
JeślinaszPanDagonwyświadczynamprzysługę,twójsynbędzienamirządził,ajego
czcił. Jeśli jednak będzie to córka, uczynimy ją królową, aby imię twe i twego męża
Ḳwôlâsônanazawszepozostaływnaszejpamięci.”
Maksâbâ wydała męskiego potomka. Na wieść o tym wszyscy filistyńscy mężczyźni
uradowalisię,złożylijejhołdizaśpiewali:„DagoniBaalobdarzyliszczęściemimiłością
Maksâbę, dając jej i Ḳwôlâsônowi syna.” Dalila również powiła syna i obie kobiety
wychowywałyswedziecizniezwykłągodnością.Mającpopięćlat,chłopcyjedliibawili
się razem, a matki zrobiły dla nich kosztowne szaty, podarowały im sztylety i
przewiesiły im przez szyje łańcuchy. Ludzie posadzili na tronie syna Maksâby, który
odtądbyłkrólemFilistynów.
LXXXI.JAKSAMSONZABIŁSYNAKRÓLA
FILISTYNÓW
SynSamsona,Akamḥêl,spytałswąmatkęDalilę:„Dlaczegonierządzęiniesiedzęna
tym tronie?” Matka zaś odrzekła do niego: „Wstrzymaj się, mój synu. Tron ten nie
należał do twego ojca, a miasto to nie było jego miastem. Będziesz mógł zasiąść na
tronie wtedy, gdy Bóg twego ojca pozwoli ci dorosnąć.” Odpowiedział jej: „Nigdy nie
opuszczęaniciebie,matko,aniMaksâby,mejdrugiejmatki,izostanętutajkrólem.”
Pewnego dnia obaj młodzieńcy po skończeniu posiłku napili się, drzwi do ich sali
były zamknięte. Obie kobiety zaś zasiadły do posiłku przyrządzonego z mięsa.
Młodzieńcy bawili się obok nich, po czym służąca postawiła posiłek między nimi i
wszyscyzjedliswojączęść.Akamḥêl,synDalili,wziąłzpółmiskakawałekmięsa,który
zajmował obie jego dłonie, i włożył go do ust. Natomiast Ṭebrêlês, syn Maksâby,
Królowej Filistynów, schwycił tę część mięsa, którą syn Dalili miał jeszcze w rękach.
AkamḥêlwyciągnąłmiecziodciąłṬebrêlêsowigłowę,atawpadładomiskizanimmógł
cokolwiekprzełknąć.Jegociałoupadłonaposadzkę,ręceistopyzadrgałykonwulsyjnie
inatychmiastzmarł.Lękiniepokójprzepełniłyobiematkiijużnigdywięcejdonikogo
nie wypowiedziały ani słowa. Strach ścisnął im gardła, lecz zdołały jeszcze przełknąć
jedzenie,któremiaływustachispojrzałynasiebieniewiedząc,codalejczynić.
Służąca wstała i zabrała głowę Ṭebrêlêsa z naczynia, po czym położyła ją na szyi
zmarłego oraz nakryła ją tkaniną. Dalila również wstała, chwyciła miecz nieżywego
syna swej siostry i postanowiła zabić Akamḥêla, który jednakże zdołał już uciec,
chowającsięzasłupemiwmiędzyczasiepostanowiłonzamordowaćtakżeswąmatkę.
SiostraDaliliwstała,dopadładoniejirzekła:„Dlaczegomamyzostaćzniszczoneprzez
ich kłótnię? Ten młodzieniec wyrósł ze złego korzenia, nie może więc rodzić dobrych
owoców.Chodźmy,niepozwólmymucięskrzywdzić.”Odebrałajejmiecz,podniosłaz
poduszki bogate szaty noszone przez królów, po czym wręczyła je jemu i zwróciła się
do niego miłymi słowami: „Weź te szaty, mój synu, i zasiądź na tronie królestwa
Filistynów.”Akamḥêlszalałniczymrozwścieczonyniedźwiedź,gdyżpragnąłzabićobie
kobiety, lecz zdołał jedynie zmusić je do opuszczenia domu. Gdy to uczyniły, założył
purpurowe odzienie i również wyszedł na zewnątrz. Później kobiety wróciły i
potajemniepochowałyciałozmarłegosyna.
Gdy nadszedł czas wieczornego posiłku, młodzi mężczyźni wraz ze swymi sługami
zaczęliszukaćswegokróla.Nieznaleźligo,więczaczęlioniegopytać,aodpowiedziała
im jego matka: „Wasz król jest chory, ten człowiek zasiądzie na jego miejscu.” Tak też
się stało i wyprawiono wspaniałą, radosną ucztę. Odtąd władał nimi syn Samsona,
któremuniktnieodważyłsięprzeciwstawić.Popełniłontęzbrodniępiętnaściezimpo
swym narodzeniu, a królestwo stało się własnością jego i jego potomków. W taki
właśnie sposób, moi kochani, królestwo Filistynów znalazło się pod panowaniem
potomkówSema.
LXXXII.WĘDRÓWKAABRAHAMADO
EGIPTU
Możemyrównieżpowiedziećwamotym,żegdyBógobdarowałAbrahamachwałąi
bogactwem, ten nie miał jeszcze męskiego potomka. Pewnego dnia Sara i Abraham
rozmawialinaswymłożu.Rzekłdoniej:„Jesteśbezpłodna,”nacoonaodparła:„Tonie
ja jestem bezpłodna, lecz ty.” Długo jeszcze dyskutowali o swoim problemie. Na
ziemiachKanaanuzapanowałgłód,aAbrahamsłyszał,żejedzeniemożnabyłozdobyć
w Egipcie, kraju Faraona. Pozbywszy się wszelkich dóbr na rzecz biednych, nie miał
pożywienia na następny dzień i rzekł on: „Dziękuję Bogu, że pozwolił mi przekazać
wszystko mym sługom. Saro, siostro moja, udajmy się do Egiptu, ucieknijmy przed
śmiercią z głodu.” Na to ona odparła: „Mój panie, niech wypełni się twa wola. Jeśli
umrzesz,jaumręztobą,jeśliprzeżyjesz,będęijażyła.Niemniejestdanezaprzeczać
twymsłowom,”poczymwstaliirozpoczęliprzygotowaniadowyprawy.
A gdy zbliżyli się [do Egiptu] Abraham rzekł do Sary, „O jedno muszę cię prosić,
słuchaj tedy co ci powiem”. Sara odpowiedziała: „Mów, panie.” I rzekł do niej:
„Słyszałem, że zwyczaje Egipcjan są bezprawne [bezbożne], że żyją oni w
bałwochwalstwie i rozpuście. I gdy cię zobaczą, będą knuli zło przeciwko mnie, aby
mnie zabić ze względu na twój wdzięk i piękno twego ciała, bo nie ma wśród nich
żadnej kobiety, którą można porównać do ciebie. Dlatego, jeśli cię będą pytać o mnie,
będzieszmówićpotoabyocalićżycie:„Jestemjegosiostrą”takabyśwyratowałamoją
duszę od śmierci z rąk obcych. I Sara powiedziała: „Stanie się zadość twojej woli.
Powiemsłowoprawdyomnieibędzieprawdątocopowiem.”Ipłakaliipokłonoddali
Bogu,apotemprzyszlidowielkiegomiastakrólaegipskiego.
Egipcjanie, ujrzawszy Abrahama i Sarę, zachwycili się ich pięknem, uważali, że
zostali zrodzeni przez jedną matkę. Zapytali Abrahama: „Kim jest dla ciebie ta
kobieta?” Abraham odrzekł: „To moja siostra.” Zapytali również Sarę: „Kim jest dla
ciebie ten mężczyzna?” Sara zaś odpowiedziała: „To mój brat.” Ludzie donieśli
Faraonowi,żeparaoniezwykłymwyglądziewkroczyłanajegoziemie,kobietaimłody
mężczyzna,którympodwzględemurodyniktniemógłdorównać.Faraonuradowałsię
i wysłał wiadomość do Abrahama: „Daj mi twą siostrę, abym mógł ją poślubić.”
Abraham mówił do siebie w myślach: „Jeśli ją zatrzymam, zabije mnie, a ją i tak
weźmie,” Faraonowi zaś odpowiedział: „Weź ją pod warunkiem, że mnie zadowolisz.”
Faraon obdarował go więc tysiącem ṭaflâḥet120 i zabrał ze sobą Sarę, aby została jego
żoną.Zaprowadziłjądoswegodomu,położyłjąnałożuizamierzałtowarzyszyćjejtej
nocy. Po zapadnięciu zmroku objawił mu się jednak Anioł Pański dzierżący ognisty
miecz, zbliżył się do niego, rozjaśnił płomieniem całą komnatę i zamierzał zabić
Faraona. Ten uciekał od jednej ściany do drugiej, od jednego rogu do drugiego, lecz
Aniołcałyczasbyłtużzanim.Niebyłożadnegomiejsca,wktórymmógłbysięschować.
WkońcuFaraonwyciągnąłręceprzedsiebieirzekłdoAnioła:„Panie,wybaczmimój
grzech.” Anioł odpowiedział mu: „Dlaczego zaatakowałeś żonę innego mężczyzny?”
Faraonodrzekł:„Panie,nieprzelewajniewinnejkrwi.Powiedziałdomnie‘Tojestmoja
siostra,’więcusłyszawszyto,wziąłemjądosiebie.Comamuczynić,abywybawićsięz
twegouścisku?”Aniołrzekł:„OddajAbrahamowiżonę,najegoręcezłóżdaripozwól
muwrócićdojegokraju.”FaraonodrazuwezwałAbrahama,oddałmużonęSaręoraz
służącąoimieniuHagar,podarowałmuzłoto,srebroibogateszaty,poczympożegnał
gowpokoju.
Abrahamwrazzżonąwrócilispokojniedoswegokraju.Sararzekładoniego:„Wiem,
żejestembezpłodna.Udajsiędomejsłużącej,którąotrzymałamodFaraona.MożeBóg
pozwoli,abynosiłaonatwegopotomka.Jajestemsłaba,akwiatmegociałajużusechł,”
po czym oddała mu Hagar. Abraham zbliżył się z nią, a ona powiła jego dziecko,
któremu na imię było Izmael, co oznaczało „Bóg mnie wysłuchał.” Później Bóg
obdarował Abrahama potomkiem zrodzonym z jego żony Sary, któremu nadali imię
Izaak. Sara była zazdrosna o Izmaela, syna jej służącej, gdyż miał on osiągnąć
dojrzałość wcześniej niż jej syn. Rzekła więc: „Być może zabije on mego syna i
odziedziczydomswegoojca.”AbrahamzaśzłożyłBoguofiaryipowiedziałMu:„Panie,
comamzrobićzIzmaelem,mympierworodnymsynem?Pragnę,abyżyłonprzedTobą
tak,jakja,leczmojasiostraSaratłumiwsobiezazdrość,gdyżobdarzyłeśjąpotomkiem
w podeszłym wieku.” Izmael miał czternaście lat, gdy na świat przyszedł Izaak. Bóg
rzekłdoAbrahama:„SłowaSarysąprawdziwe.Pozbądźsięsłużącejwrazzjejsynem
Izmaelem.PozwólmuzbliżyćsiędoMnie,auczynięzniegowspaniałynaródisprawię,
że władał będzie dwunastoma krajami. Zawrę również przymierze z Mym sługą
Izaakiem, synem Sary, według którego pobłogosławię wszelkie ziemskie narody, a dla
niegostworzęwielkiekrólestwoobejmującewszystkiekrajeiuczynięgokrólemtakże
wniebiosach.”
LXXXIII.KRÓLIZMAELITÓW
TakwięcdzieciIzmaelamogłyzostaćkrólamiTereb,Ḳebeṭ,Nôby,Sôby,Kuergue,Kîfî,
Mâki, Môrny, Fînḳâny, Arsîbâny, Lîby oraz Masy, gdyż wszyscy oni byli potomkami
Sema. Izaak władał Judeą, Amôrêwônem, Kêṭêwônem, Îyâbûsêwônem, Fêrzêwônem,
Eêwêwônem, Kêḳêdêwônem, Rômyâ, Antiochią, Syrią, Armenią, Palestyną, Etiopią,
Edomem, krajem Filistynów, Îyôâbem, krajem Amalekitów, Frygią, Babilonem,
Yônânesṭem oraz Ebrâyastem. Bóg przyrzekł, że odda wszelkie Swe królestwa, trony i
ziemie dzieciom Sema. Noe, jego ojciec, pobłogosławił Sema słowem Bożym, mówiąc:
„Bądź panem dla twych bliźnich i władaj nimi.” Słowa te odnosiły się do Odkupiciela,
naszegoKrólaniebaiziemi,JezusaChrystusa,którywysławiałkrólówipozbawiałich
mocy.Onwładawszelkimiżywymiistotami,nawiekiwieków.Amen.
LXXXIV.POWRÓTKRÓLAETIOPII
DOWŁASNEGOKRAJU.
Tymczasem Król Etiopii powrócił do swego kraju wielce uradowany. Jego ludzie
maszerowali z pieśnią na ustach, grając na fletach i prowadząc wozy niczym
niebiańskie istoty. Etiopczycy odległość z Jeruzalem do swojej ziemi, do miasta
Waḳêrômpokonaliwjedendzień.Wysłalistatkamiposłańców,abypowiadomilioich
przybyciuMâkĕdę,KrólowąEtiopii,orazprzekazalijejwiadomośćotymjakotrzymali
wszelkiedobra,iotym,jakjejsynzostałkrólemiwjakisposóbsprowadziliniebiańską
Syjon.Sprawiła,żetewieściprzekroczyłygranicejejkrajudziękiwysłanemuprzeznią
Heraldowi, który przekazywał ludziom, że powinni spotkać się z jej synem i z
niebiańską Syjon, Arką Boga Izraela. Tam, gdzie pojawiła się Królowa, jej przybycie
obwieszczał dźwięk rogów. Na jej widok radowali się wszyscy ludzie Etiopii, od
najmniejszych do największych, wszyscy mężczyźni i wszystkie kobiety. Aby powitać
swegoKróla,wrazzniąpowstalijejwojownicy.Przybyłaznimiwtymceludomiasta
siedziby władcy, głównego miasta królestwa Etiopii. W późniejszych czasach stało się
ononajważniejszymośrodkiemetiopskichchrześcijan.Zapragnęła,abyprzygotowano
dlaniejniezliczoneilościpachnidełzIndii,Bâltê,Gâltêt,AlsâfuiAzazat.Jejsynprzybył
do miasta drogą Azyâbâ z Waḳêrôm, po drodze przechodząc przez Masas i Bûr, aż
dotarłdostolicyEtiopii,miastabędącegosiedzibąwładcy,którewybudowałaKrólowai
nazwałajeswymimieniem„DabraMâkĕdâ121.”
LXXXV.RADOŚĆKRÓLOWEJMÂKĔDY
Król Dawid z wielkim przepychem [i godnością] wszedł do miasta swej matki.
Wysoko, lśniąc niczym słońce, unosiła się niebiańska Syjon. Ujrzawszy ją, Królowa
podziękowałaBoguIzraelaioddałaMucześć.Pokłoniłasięnisko,uderzyłasięwpierś,
po czym podniosła głowę i, dziękując Stwórcy, spojrzała w niebo. Złożyła obie dłonie
razem, z jej ust popłynął głośny śmiech, a stopy zaczęły taniec. Całe jej ciało
promieniowałoradością,aumysłprzepełnionybyłszczęściem.Cóżmogępowiedziećo
uroczystości,którawtedymiałamiejscewEtiopii,oradościludziizwierząt,oradości
tych najmniejszych i tych największych, o radości mężczyzn i kobiet? U stóp miasta
Dabra Mâkĕdâ, na równinie obfitującej w wodę, wzniesiono pawilony i namioty, po
czymzabitotrzydzieścidwatysiącewołówibyków.SyjonumieszczonowfortecyDabra
Mâkĕdy, której strzegło trzystu gwardzistów z tarczami, a samego Syjonu pilnowali
zarówno oni, jak i ich wielmoże, potężni mężowie Izraela. Miasta pilnowało trzystu
ludzi z mieczami, a Dawid miał siedmiuset własnych wojowników. Wszyscy,
przywdziewając strojne szaty, radowali się niezmiernie i wychwalali Syjon oraz
Królową Mâkĕdę. Panowanie Królowej sięgało już od Morza Alêbâ do Morza Osêkâ, a
wszyscy jej podwładni słuchali jej rozkazów. Była niezwykle sławna i posiadała
ogromnebogactwa,którychniktprzedniąaniniktponiejniemiał.KrólemJeruzalem
byłwtedySalomon,aMâkĕdâbyłaKrólowąEtiopii.Obojeposiadaliogromnąmądrość,
chwałę, bogactwa, byli miłosierni, wyrozumiali, inteligentni oraz mogli pochwalić się
pięknymigłosami.Złotoisrebrobyłotaktanie,jakmosiądz,jedwabprzetykanyzłotem
był tak powszechny [jak dziś] lniane płótno ze zwykłych nici, stada bydła i koni były
niezliczone.
LXXXVI.KRÓLOWAMÂKĔDÂ
UCZYNIŁASYNASWEGOKRÓLEM.
Trzeciego dnia Mâkĕdâ podarowała synowi siedemnaście tysięcy siedemset koni,
któremiałystrzecluduEtiopiiprzedarmiamiwrogaiwraziepotrzebyograbićwrogie
miasta. Przekazała mu również siedemnaście tysięcy siedemset klaczy, które miały
wydać na świat źrebięta, tysiąc oślic, siedemset mułów, ozdobne szaty, złoto i srebro
[mierzone]wmiarachgômôriḳôrorazwszystkoto,coprawniemusięnależało,wrazz
tronamijejkrólestw.
LXXXVII.PRZYSIĘGAWIELMOŻÓWETIOPII
Królowa rzekła do swych wielmożów: „Mówcie, przysięgnijcie na niebiańską Syjon,
że kobiet nie uczynicie władczyniami i nie posadzicie ich na tronie królestwa Etiopii
orazżeniktpozamęskimpotomkiemDawida,synaKrólaSalomona,niebędziewładał
Etiopią.”Wszyscykrólewscyzarządcy,urzędnicyiadministratorzyzłożylitęprzysięgę.
Êlmĕyâsa i Azariasza uczyniła arcykapłanem i archidiakonem, i oni odnowili
królestwoiustanowiliprawozastępówIzraelarazemzKrólemDawidem,wNamiocie
Świadectwa, i w tenże sposób odnowione zostało królestwo. Na widok Syjon, Arki
Bożego Prawa, serca ludzi zajaśniały. Wszyscy Etiopczycy odrzucili swych bożków i
zaczęli czcić swego Stwórcę, Boga, który dał im życie. Odstąpili od swych uczynków i
pokochali sprawiedliwość i prawość, które umiłował Bóg. Odrzucili swe przeszłe
grzechycudzołóstwa,azamiastnichwybraliczystośćwobozie,któryznajdowałsięw
zasięguwidzenianamiotuniebiańskiejSyjon.Odrzucilimagię,adoswychsercwimię
Boga przyjęli żal za grzechy i łzy. Odrzucili magię ptaków i znaków, i obrócili się do
BogaorazskładaniaMuofiar.Odrzuciliorgiebogów-demonów,naichmiejscewybrali
śpiewy i chwalenie Boga. Córki Jeruzalem cierpiały poniżenie, a córki Etiopii zostały
okryte chwałą. Córka Judei się zasmuciła, zaś córka Etiopii rozradowała. Góry Etiopii
uradowały się, podczas gdy góry Libanu zapłakały. Lud Etiopii czczący swych
fałszywych bożków i rzeźbione ich podobizny wybawiony został, zaś lud Izraela
pozostawiono samemu sobie. Córki Izraela odrzucono, a córki Etiopii okryto chwałą.
Starcy Izraela stali się obiektem pogardy, a starcom Etiopii oddawano honory. Bóg
przyjąłludzi,którychodrzucono,aodepchnąłodsiebieIzraelitów,bowiemodeszłaod
nich Syjon i przybyła do krainy etiopskiej. Albowiem tam, gdzie chce tego Pan, Syjon
ustanawiaswąsiedzibę,aniezamieszkaonatam,gdziePanniezechce,albowiemOn
sam jest jej założycielem, Stwórcą, Budowniczym, Dobrym Bogiem w świątyni Swej
świętości, w domostwie Swej chwały, w którym mieszka wraz ze Swym Synem i
DuchemŚwiętym,nawiekiwieków.Amen.
Mâkĕdâ, Królowa Etiopii, przekazała królestwo w ręce swego syna Dawida, syna
KrólaIzraela,Salomona,orazrzekładoniego:„Weźkrólestwo,którecidałam.Królem
uczyniłam tego, którego na Króla wybrał Bóg. Wybrałam tego, którego Bóg wybrał na
strażnikaSwegoNamiotu.Radujęsięrazemztym,namyśloktórymradujesięBóg.On
jest Jego wysłannikiem do Arki Jego Przymierza i Prawa. Wywyższyłam tego, którego
BógwybrałnaopiekunaJegowdówikarmicielasierot.”
Królwstał,przyoblekłsięwszaty,poczympokłoniłsięniskoprzedswąmatkąirzekł
do niej: „Tyś jest Królową, moja Pani, i będę ci służył we wszystkim, o co mnie
poprosisz, czy byłoby to na śmierć czy na życie. Gdziekolwiek mnie poślesz, ja tam
pójdę,cokolwiekmirozkażesz,zrobięto.Tyśjestgłową,ajastopą.TyśjestPanią,aja
twym sługą. Wszystko powinno dziać się zgodnie z twą wolą, nikt nie powinien
przeciwstawiać się twym rozkazom, ja zaś uczynię wszystko, czego zapragniesz. Módl
się za mnie, aby Bóg Izraela uwolnił mnie od Swego gniewu, albowiem będzie się na
nas gniewał, jeśli nie zwrócimy swych serc ku Jego Woli i nie będziemy dobrze
obchodzićsięzSyjon,domostwemJegochwały.AAniołBożyjestwciążznami,kieruje
nami,przywiódłnastutajinigdyodnasnieodejdzieaninasnieopuści.”
„Wysłuchaj mnie, moja Pani. Jeśli ja i ci, którzy za mną stoją, zachowamy się
właściwieizgodniezJegoWolą,Bógzamieszkaznamiipowstrzymanasodzłegooraz
odrąknaszychwrogów.JeślijednaknaszesercaniebędąpragnęłyJegoWoli,odwróci
On od nas Swą twarz i nas ukarze. Pozwoli naszym wrogom ograbić nasze ziemie, w
naszychsercachzagościlęk,nasiprzeciwnicypowstanąprzeciwkonam,pokonająnas
w wojnie i zniszczą nasz kraj. Z drugiej strony, jeśli będziemy postępować zgodnie z
BożąWoląiczynićtak,jakoczekujetegoSyjon,staniemysięwybrańcamiiniktjużnie
będziewstanietraktowaćnaszłośliwie,gdyżukryjenasOnnagórzeSwejświętościi
zamieszkawnaszymdomu.”
„Spójrzcie, oto widzicie przed sobą Prawo i nakazy całego królestwa Bożego, które
przekazałmikapłanSadok,gdynamaszczałmniewświątyniBogakrólewskimolejem,
esencją kapłaństwa i godności królewskiej. Przekazał mi wszystko, co zapisane jest w
Prawie, i namaścił nas: Azariasza uczynił kapłanem, mnie władcą królestwa, a
ÊlmĕyâsastrażnikiemPrawaiSyjonu,ustamiBogaiUchemKróla.Poleciłmi,abymnie
czynił nic bez ich rady, po czym zaprowadzono nas przed oblicze Króla i starszyzny
Izraela. Wszyscy zebrani słyszeli, gdy kapłan Sadok rozdzielał nam nakazy.
Rozbrzmiałyrogiiflety,harfyiinneinstrumenty,aichdźwiękdocierałdowszystkich
bramJeruzalem.Leczcóżmogęrzecwam,którzyściebylitamobecni?Zdawałosię,że
ziemia drży w posadach, niebo nad naszymi głowami przepełnione jest grzmotami, a
naszesercadrżaływrazzkolanami.”
LXXXVIII.JAKOPOWIEDZIAŁSWEJMATCE
JAKUCZYNIONOGOKRÓLEM.
„Gdy wszelkie głosy umilkły, kapłan powstał, aby z bojaźnią Bożą wyrecytować
Przykazania.Płakał,gdynaszeciaładrżałyiłzypłynęłyponaszychpoliczkach.Zaiste,
Bóg zamieszkał w naszych sercach. Jego Przykazania należy głosić, a On miłuje tych,
którzy ich przestrzegają i kochają Go. Wysłuchajcie wyroków i praw wygłoszonych
przez starszyznę i synów potężnych ludzi Izraela, które przekazał nam sam Król
Salomon, abyśmy nie zbaczali ani w prawo, ani w lewo ze wskazanej nam drogi.
Chcieli, żebyśmy zrozumieli, że my sami jesteśmy panami życia i śmierci, że jesteśmy
niczymczłowiek,którywlewejdłonidzierżyogień,awprawejwodę.Karaiżyciesąw
naswpisane,karadlatych,którzyczyniązło,ażyciedlatych,którzyczyniądobro.”
ÊlmĕyâsiAzariaszwzięliksięgę,którazostałaspisanaprzedBogiemiKrólemIzraela,
i odczytali ją Mâkĕdzie oraz wielkim Izraela. Usłyszawszy zapisane słowa, wszyscy
zebrani,wielcyimali,skłonilisię,poczymoddalicześćBogu,dziękiktóremudaneim
byłousłyszećteprzykazania,abypóźniejmogliszerzyćsprawiedliwośćiwyrokiBoże.
Bóg uczynił ich członkami Jego domu, gdyż Syjon była wśród nich, a ona jest
domostwem Bożej chwały, która wybawiła ich od złego, błogosławiła owoce ich ziem,
pomnażałaichowceibydło,błogosławiłaichstudnieiwodę,pracę,owoceichogrodów,
sprawiała, że ich dzieci się rozwijały, chroniła starszych ludzi, była ich zarówno
przednią,jakitylnąstrażą,gdziekolwiekbyniezamieszkali,orazpomagałapokonywać
ichwrogów.WszyscyludziewEtiopiisięradowali.
Królowa zaś rzekła do swego syna: „Mój synu, Bóg dał ci drogę prawą, idź więc tą
drogą i nie zbaczaj z niej ani w prawo, ani w lewo. Kochaj twego Pana, gdyż jest On
miłosiernydlaniewinnych.JegodrogęwskazująJegoprzykazania,aJegodobroćmożna
pojąćwsłuchującsięwJegosłowo.”
Zwróciła się następnie do Êlmĕyâsa i Azariasza oraz wszystkich potężnych mężów
Izraela, mówiąc: „Chrońcie go i wskażcie mu ścieżkę królestwa Bożego oraz chwałę
pani naszej Syjon. Czegokolwiek nasza pani Syjon nie kocha, nie kochajmy i my.
Przekazujcie to szczerze i dokładnie z pokolenia na pokolenie, aby pani nasza Syjon
nigdy się na nas nie rozgniewała oraz aby Bóg mógł w nas zamieszkać. Ty, mój synu,
wsłuchaj się w słowo twych ojców i podążaj za ich radą. Niech ani pijaństwo, ani
kobiety,aniwytworneszaty,anibogateuprzężeistroje,aniwidokbroni,którąnoszą
straże przednia i tylna, nie uczynią cię głupcem. Zaufaj Bogu i Syjon, Arce Bożego
Prawa twego Stwórcy, abyś mógł pokonać wroga, aby twe potomstwo rozmnożyło się
liczniepoziemiorazabytwoiwrogowiezdalekaizbliskazostaliobaleni.”
Mężowiemożniodpowiedzielijednymgłosem:„Pani,zawszejesteśmyztobą,aKról
nazawszepozostaniewnaszejpamięci.To,conapisano,powinnomiećmiejscewtedy,
gdyBógIzraelabędziejegopomocąorazgdywysłuchasłówswejmatki.Powiemymuo
ścieżce dobrych uczynków. W dzisiejszych czasach nikt nie posiada mądrości tak
wielkiej, jak ty i Król, nasz pan. Przyprowadziłaś nas tutaj jako swoje sługi wraz z
niebiańską Syjon, Arką Bożego Prawa. Uczyniłaś to niczym człowiek, który prowadzi
wielbłądaobjuczonegodrogocennymiprzedmiotami.Nieodrzucajnasinietraktujjak
obcych,leczuczyńznastwychsłużących,którzyobmywajątwestopyisąztobączyto
za życia, czy to po śmierci. Nie mamy już nadziei co do naszego rodzinnego kraju,
pokładamyjąwtobieiwniebiańskiejSyjon,przybytkuchwałyBożej.”
LXXXIX.ROZMOWAKRÓLOWEJZDZIEĆMI
IZRAELA
Królowazaśodpowiedziałaim:„Niejakosługi,leczjakojcówinauczycielitraktować
wasbędziemy.JesteściebowiemstrażnikamiBożegoPrawa,przewodnikamiprzykazań
Boga Izraela, ludem domu Pana, stróżami Syjon, Arki Bożego Prawa, więc nie chcemy
przeciwstawiaćsięwaszymnakazom.BądźcienamprzewodnikaminaścieżceBoga,z
dalaowszystkiegocozłe.Wypowiedzcietylkosłowo,aodrzucimyto,zczegonieraduje
sięBóg.Zbliżymysiętylkodotego,nawidokczegoBógsięraduje.Nauczcietychludzi
słówwiedzy,gdyżnigdywcześniejichniesłyszeli.Jedynieci,którzyrozumieją,zdołają
ujrzeć jaśniejącą niczym słońce mądrość oraz rozum. Jeśli o mnie chodzi, do dnia
dzisiejszego nie piłam nigdy wody poznania. Dziś zaś jest ona słodsza od miodu, gasi
pragnienie lepiej od wina, sprawia, że mądrość zaczyna z nas wypływać, wzmacnia
nasz rozum, powoduje, że słowa płyną z naszych ust niczym potok, niepewnego
człowieka przeradza w pewnego siebie, i a z innego wydobywa pot jak z człowieka
niosącego ciężki ładunek po spalonej ziemi w piekącym słońcu. Gdy serca mędrców
otwarte są na wiedzę i proroctwa, nie lękają się oni króla ze względu na jego chwałę.
Zauważcie, że słowo Prawa, które zostało wypowiedziane, jest drogą do zrozumienia
dla tych, którzy go pragną, piją je i wchłaniają. Proszę Cię, Panie, Boże Izraela,
Najświętszy ze Świętych, obdarz mnie łaską, abym mogła posiąść mądrość i nie była
odtrącona. Obdarz mnie łaską, abym mogła z niej uczynić okalający mnie mur, który
nigdy nie upadnie. Obdarz mnie łaską, abym mogła ją uczynić mym fundamentem,
który nigdy nie legnie w gruzach. Obdarz mnie łaską, abym dzięki niej była stabilna
niczym filar, którego nie poruszy nawet trzęsienie ziemi. Obdarz mnie łaską, abym
mogłasięwniejskryćorazbynigdyjejzemnienieobdarto.Obdarzmniełaską,abym
mógłnaniejzbudowaćsweżycie,którenigdysięniezachwieje.Obdarzmniełaską,aby
dzięki niej wstąpiły we mnie nowe siły oraz abym nigdy ich nie wyczerpała. Obdarz
mnie łaską, abym stała z nią ramię w ramię i nigdy nie upadła. Obdarz mnie łaską,
abymmogłająuściskaćorazbyonanigdymnienieopuściła.Obdarzmniełaską,abym
mogła ją mocno chwycić i nigdy nie wypuścić. Obdarz mnie łaską, abym mogła
współżyć z nią w pokoju. Obdarz mnie łaską, abym, siedząc przy jej stole, była nią
nasycona i nie wymiotowała, bym mogła ją pić, lecz nie była przez nią pijana, bym
mogłabyćdziękiniejszczęśliwąinigdyjejzsiebieniewypluła.”
„Upiłamsięnią,leczsięniezachwiałam.Zachwiałamsięprzeznią,lecznieupadłam.
Upadłamprzeznią,leczniezostałamzniszczona.Dziękiniejzanurkowałamwwielkim
morzu i odnalazłam w nim perłę, która uczyniła mnie bogatą. Zanurzyłam się w nim
niczym wielka, żelazna kotwica, którą żeglarze opuszczają na głębokich wodach, i
otrzymałam w zamian oświetlającą mnie lampę, dzięki światłu byłam w stanie
wydostać się na łódź zrozumienia. Usnęłam na morzu i nie będąc przytłoczoną
ogromem wód, miałam sen. Zdawało mi się, że w mym łonie zajaśniała gwiazda.
Zdumiałam się, po czym położyłam na niej swą dłoń i dzięki wspaniałości słońca
uczyniłamjąpotężną.Przeszłamprzezdrzwiskarbcamądrościisama,zwłasnejwoli,
wyciągnęłam ręce ku rozumnym wodom. Weszłam w sam środek słonecznego żaru,
który wypełnił mnie swą wspaniałością. Z niego zrobiłam dla siebie tarczę, a
przetrwałem dzięki pewności siebie. Zrobiłam to nie dla siebie, lecz dla wszystkich
idącychpośladachmądrości,dlawszystkichludzizmojegokraju,królestwaEtiopii,dla
wszystkich idących swymi własnymi drogami, dla wszystkich otaczających nas
narodów.PandałnamziarnowSyjonieisiedzibęwJeruzalem.122Wrazzwybranymi
przezNiegoludźmiprzyszedłdonaspotomekJakuba,aOnzamieszkawrazznamiw
naszym domu. Odtąd oni są znienawidzeni i odrzuceni, a my jesteśmy obsypywani
zaszczytamiimiłowaninawiekiwieków,przezwszystkieprzyszłepokolenia.”
„Wysłuchajcie mnie, mężowie wspaniali, i zapamiętajcie wszystko, co wypłynęło z
mych ust. Kochajcie to, co jest prawe, nienawidźcie to, co jest fałszywe. Prawa jest
sprawiedliwość,aodfałszywościjesttylkokrokdoniegodziwości.Niestosujciewobec
siebieoszustwaniciemiężenia,gdyżmieszkazwamiBógitowyjesteściedomostwem
Jego chwały. Staliście się członkami Jego domu, więc zerwijcie ze swymi nawykami, z
wróżeniemzptakówiznaków,zrzucaniemuroków,zaklęćimagii.Jeślioddzisiejszego
dniaznajdziesięczłowiek,którykultywujetezwyczaje,jegodomzostanieograbiony,a
on,jegożonaidziecizostanąpotępieni.”
Królowa rzekła do Azariasza: „Zdradź nam teraz, jak bardzo kochasz Panią naszą
SyjonijejNiebiańskiegoKróla.”
XC.AZARIASZIPOCHWAŁAKRÓLOWEJ
ORAZJEJMIASTA.
Azariasz wstał i rzekł do Królowej: „Pani, zaiste nikt nie dorównuje ci mądrością i
rozumem, danymi ci przez Boga, poza mym Królem, który przyprowadził nas tutaj
wrazzSyjon,świętą,niebiańskąArkąBożegoPrawa.Nasiojcowieuważali,żeBógnie
wybrał żadnego innego rodu poza rodem Jakuba. To nas wspierał, nam pozwalał się
rozmnażaćidziękowaćSobie,tonasuczyniłkrólamiiczłonkamiSwegodomostwaoraz
strażnikamiSwejchwałyiArkiSwegoprzymierza.Wimieniunaszegokrajumówimy,
że wybrał On tylko nasz naród, lecz widzimy również, że kraj Etiopii jest lepszy od
kraju Judy. Odkąd tutaj dotarliśmy, wszystko zdawało się być dobre. Wasze wody są
dobre i nie musimy za nie płacić, macie czyste powietrze bez potrzeby użycia
wachlarzy, dziki miód jest powszechny niczym kurz na targowisku, a bydło niczym
morskipiasek.Niemauwasnic,comogłobynasodrzucać,niesłyszymyniczłośliwego,
wszystko, po czym stąpamy, czego dotykamy i co smakujemy jest przepełnione
dobrocią.Jestjednakjedno,oczymchcielibyśmypowiedzieć:waszetwarzesączarne.
Mówimy wam o tym tylko dlatego, że je takie widzimy, gdyż jeśli Bóg rozjaśnił wasze
serca,nicniejestwstaniewaszranić.”
„Odrzućcie mięso, które samo zmarło, odrzućcie krew z ciał zabitych przez dzikie
zwierzęta, odrzućcie cudzołóstwo oraz wszystko, czego nienawidzi Bóg, abyśmy mogli
radowaćsięnawaszwidok,gdylękaciesięJegoiJegosłowa.Mówiliśmydowastak,jak
BógpowiedziałnaszymojcomiMojżeszowi:‘Przekażcieimprzykazaniaipowiedzcie,
żemająprzestrzegaćMegoPrawa.’123 Nie zbaczajcie z drogi ani w prawą, ani w lewą
stronę. Nakazujemy wam wielbić Jedynego Świętego Boga Izraela i czynić dla Niego
dobro,gdyż,takjakprzepowiedzieliprorocy,odrzuciłnasznaród,awybrałwasz.Czyż
Bóg,waszStwórca,nienależydowaswszystkich?WczymBógznajdzietrudność,jeśli
waskochał,aichnienawidził?WszystkonależałodoNiego,wszystkojestJegodziełemi
nicniejestdlaNiegoniemożliwe.”
„SłuchajcieJegonakazów,któreterazwamprzekażę.Niechniktnieużywaprzemocy
wobec bliźniego. Nie przywłaszczajcie sobie własności waszych sąsiadów. Nie
piętnujcie się nawzajem, nie ciemiężcie i nie kłóćcie się ze sobą. Jeśli kiedyś zwierzę
należące do waszego sąsiada wejdzie na waszą ziemię, nie bądźcie na to ślepi i
odprowadźcie je do właściciela. Jeśli nie będziecie go znać, zajmijcie się zwierzęciem,
dopókiniedowieciesię,dokogoononależy.Jeśliwłasnośćwaszegosąsiadawpadniedo
rowu,dostudni,dodziurylubwąwozu,nieprzechodźcieobojętnie,tylkopomóżciemu
wyciągnąć zwierzę. Jeśli człowiek wykopie studnię lub zbuduje schronienie, nie
powinien stamtąd odchodzić, dopóki nie przykryje dołu lub nie pokryje budowli
dachem. Jeśli człowiekowi niosącemu ciężki ładunek coś spadnie na ziemię, nie
przechodźcieobok,tylkopomóżciemutopodnieść,lubweźcieodniegoczęśćciężaru,
gdyżjestonwaszymbliźnim.Niewolnowamspożywaćmłodegozwierzęciawmleku
jego matki. Nie wolno wam odbierać praw biednym i sierotom. Nie wolno wam być
przekupnymiskładaćfałszywychzeznań.”
„Gdyznajdziecienawaszejziemiptakawrazzmłodymi,niewolnowamodbieraćmu
życialubzabieraćmłodych,poto,abyściemogliżyćdługo,orazabywaszepotomstwo
otrzymało błogosławieństwo na wszystkie swe dni. Zbierając owoce swych roślin,
bądźcieostrożniiniezbierajciewszystkiego.Niebierzcietego,coupadłonaziemię,nie
podnoście snopków, których zapomnieliście wziąć wcześniej. Zostawcie to wszystko
obcym ludziom z waszej ziemi, a Bóg pobłogosławi każdy owoc waszej ziemi. Nie
pozwólcie owładnąć się nieczystości i nie wydawajcie stronniczych wyroków, abyście
moglizostaćpobłogosławieni,abyowocewaszychziemmogłynieustannierosnąćoraz
abyście zostali ocaleni od przekleństwa, które wypowiedział Bóg, mówiąc: ‘Robotnicy
złazostanąprzeklęci.’NapisałOntakże:‘Ten,ktozwodziślepcazdrogi,jestprzeklęty.
Ten, kto zwraca się obraźliwie do głuchego, jest przeklęty. Ten, kto zhańbi ojcowskie
łoże, jest przeklęty. Ten, kto oszuka swego sąsiada, jest przeklęty. Ten, kto nadużyje
prawawobecobcegotak,żeprzelejeniewinnąkrew,jestprzeklęty.Ten,ktonieszanuje
swego ojca i swej matki, jest przeklęty. Ten, kto wykonuje nieprzyzwoite, wyryte w
kamieniu lub stopionym metalu obrazy, a później ukrywa je w swym domu i wielbi
niczym boga, nie wierząc jednocześnie w Boga, Stwórcę nieba i ziemi, który stworzył
Adama na Swe własne podobieństwo i podarował mu wszystko, co Sam stworzył, jest
przeklęty! Amen. Nawet ten, kto okłamuje zwierzę, jest przeklęty. Ten, kto okłamuje
mężczyznęlubkobietę,jestprzeklęty.Ten,ktoodbierażycie,przelewaniewinnąkrew,
dopuszczasięoszustwaiprzemocy,jestprzeklęty.’”124
„Poza tymi nakazami, nie wolno wam czcić żadnych innych bogów, gdyż Bóg jest o
nich zazdrosny. Umieszcza On Swą twarz naprzeciw ich twarzom dopóty, dopóki nie
wypleni z nich życia i nie wymaże ich pamięci. Błogosławieni są ci, którzy słuchają
głosuBogaipostępująwedługJegoprzykazań.Błogosławienisąci,którzyodwracająsię
odczyniącychzłoidziękitemuniespadająnanichkarynależącesięgrzesznikom.Jeśli
będziecie się trzymać słowa Bożego, zejdziecie z grzesznej ścieżki, aby nie zostać
uderzonym przeznaczoną dla grzeszników laską. Dawid, dziad naszego pana Dawida,
powiedział, że ‘Bóg nie pozwoli, aby laska grzeszników spadła na głowy
sprawiedliwych,’ więc ci drudzy nie mogą podnosić swych rąk w przemocy. Jeśli
człowiek ma w sobie tyle siły, aby czynić dobro i powiedział o tym swemu sąsiadowi,
stajesięposiadaczemdwóchtalentów,125adwadodatkowesąmujeszczedanewdarze
odBoga.Samuczyniłdobroinauczyłtegosamegoswegosąsiada,dlategojegonagroda
będzie tak wspaniała. Błogosławieni będziecie, gdy dawać będziecie dobra wasze bez
lichwyizastawu.”
XCI.CZYSTEINIECZYSTEPOKARMY
Oto są czyste pokarmy, które należy spożywać, i nieczyste, których jeść nie należy.
Czyste są woły, owce, kozy, kozły, barany, jelenie, gazele, bawoły, antylopy deskĕna,
antylopywe‘elâ,oryksy,gazelezĕrâtorazwszystkieinnestworzeniazkopytami,które
przeżuwają pokarm. Wśród nich są jednak też takie, których nie należy jeść, a są to
wielbłądy, zające oraz kârgĕlyôn (króliki), gdyż choć powtórnie przeżuwają, to ich
kopytaniesądokońcapęknięte.Nienależyrównieżjeśćświńorazhien(wilków),gdyż
mają podobne do kopyt zakończenia łap, lecz nie przeżuwają pokarmu. Wszystkie
żyjące w wodach stworzenia mające łuski i płetwy można spożywać. Spośród ptaków
należyjeśćtylkoteczyste,anieczystymisąorły,sępy,orłyêlyâṭân,rybołowy,jastrzębie,
kruki, strusie, sowy, mewy, czaple, łabędzie, ibisy, pelikany, dudki, nocne kruki,
dzioborożce, siewki, kurki wodne oraz nietoperze. Nie wolno wam jeść szarańczy ani
stworzeńimpodobnych,aniaḳâṭânitemupodobnychistot,anikonikówpolnych,ani
polnej szarańczy. Mięso zwierząt latających bądź skaczących, które posiadają dwie,
cztery lub sześć nóg jest również niejadalne. Nie wolno wam dotykać ich martwych
ciał,agdyktokolwiektouczyni,staniesięnieczystydowieczorategosamegodnia.”
„Powiedzieliśmywamotymwszystkimpoto,abyścieodczulibojaźńBożąorazbyście
mogliotrzymaćbłogosławieństwodlacałegowaszegokraju,którypodarowałwamBóg
wrazzSyjonem,ArkąBożegoPrawa.Nasiojcowiezostaliodrzuceni,gdyżBógzabrałim
Syjon i dał go wam oraz waszym potomkom. Pobłogosławi On owoc waszych ziem,
pozwoli rozmnażać się waszemu bydłu i ochroni je przed wszystkimi
niebezpieczeństwami.”
„Jeśli chodzi o ciebie, Pani, twa mądrość jest dobra i przewyższyła już mądrość
mężczyzn.Niktniemożerównaćsięztobąpodwzględeminteligencjiikobiecejintuicji,
a mądrość płynąca z twego serca jest głębsza od męskiej i nie można porównać jej
obfitości z żadną inną poza mądrością mego pana, Salomona. Twa mądrość tak
przewyższyłamądrośćSalomona,żebyłaśwstaniezbliżyćdosiebiepotężnychmężów
IzraelaiArkęBożegoPrawalinamitwegorozumu.Obaliłaśichbożków,zniszczyłaśich
obrazy,czystymuczyniłaśichnieczystościorazwypleniłaśznichto,czegonienawidzi
Bóg.”
„Jeśli zaś chodzi o twe imię, to Bóg rozmyślnie nazwał cię Mâkĕdâ, co oznacza ‘Nie
tak!’Pomyślnadludźmiztwegonarodu,zktórychpostępowanianieradowałsięBóg,a
powiesz: ‘Nie tak jest dobrze, godzi się bowiem abyśmy oddawali cześć Bogu. Nie tak
jest dobrze by wielbić słońce, lecz by oddawać cześć Bogu. Nie tak jest dobrze by
wypytywaćwróżbiarza,alegodzisięzaufaćBogu.Nietakjestdobrzebyoddawaćsięw
ręcemagii,wartobowiempolegaćnaJedynymŚwiętymIzraela.Nietakjestdobrzeby
składaćofiarykamieniomidrzewom,godzisięjeskładaćBogu.Nietakjestdobrzeby
wróżyć z ptaków, godzi się bowiem pokładać zaufanie w Stwórcy.’ Tak oto będziesz
mówić.”
„Jako że wybrałaś mądrość, stała się ona twą matką. Nie szukałaś jej, a ona została
twym skarbem. Uczyniłaś z niej swe schronienie, a ona stała się twym murem.
Pragnęłaśjejgorliwie,aonapokochałacięponadwszystko.Zaufałaśjej,aonaprzyjęła
cię,niczymdziecko,doswegołona.Pokochałaśją,aonaprzekroczyłatwenajśmielsze
marzenia.Położyłaśnaniejswądłoń,aonacięnieopuściażdodniatwejśmierci.Zjej
powodusmuciłaśsię,aonasprawiła,żewieczniesięradujesz.Trudziłaśsiędlaniej,a
ona sprawiła, że stałaś się pełna życia. Głodziłaś się dla niej, a ona obdarzyła cię
wieczną obfitością pokarmu. Łaknęłaś mądrości, a ona podarowała ci wieczny napój
obfitości.Doświadczałaśdlaniejudręk,aonacięuzdrowiła.Straciłaśdlaniejsłuch,a
onasprawiła,żeodzyskałaśgonawieki.Oślepiłaśsiędlaniej,aonarozjaśniłatweoczy
bardziej niż słońce. Wszystko to stało się dzięki Bogu i dzięki twemu umiłowaniu
mądrości. Mądrość, wiedza i rozum pochodzą prosto od Pana. Pani, ty odnalazłaś
rozum oraz wiedzę, mądrość, bojaźń Bożą, pojęłaś, czym jest dobroć, litość oraz
współczucie,awszystkostałosiędziękiBoguIzraela,NajświętszemuspośródŚwiętych,
Temu, który zna ludzkie serca, który Sam jest wszystkim. Dzięki Woli Bożej zdarzyło
się, że Syjon znalazła się w Etiopii i powinna stać się przewodniczką naszego
kochającego Boga Króla Dawida, strażnika Jego namiotu oraz zarządzającego siedzibą
Jegochwały.”
XCII.ODNOWAKRÓLESTWADAWIDA
Azariaszrzekł:„Przynieścietutajjubileuszowetrąby,awyruszymykuSyjonowi,aby
królestwonaszegopana,Dawida,uczynićodnowionym.”Wziąłdorękirógnapełniony
oliwą królewską, po czym namaścił nią Dawida. Rozbrzmiały rogi, fujarki, trąbki,
bębny i inne instrumenty. Do ich muzyki śpiewano i tańczono, pokazywano konie i
tarcze.CałyludEtiopii,mężczyźniikobiety,duziimali,byliobecninauczcie.Ludzio
czarnejskórzezebrałosięłączniesześćsettysięcy,przybyłyrównieżdziewicewybrane
zgodnie z prawem przez Azariasza, któremu Król Dawid powierzył zadanie
wyprawianiabankietówwkrólewskiejfortecy,podczasgdyonsamprzyodziewałsięw
zdobione czystym złotem szaty. W taki sposób odnawiano królestwo Dawida, syna
Salomona, króla Izraela, w stolicy, na Górze Mâkĕdy, w Domu Syjonu, gdy po raz
pierwszyKrólEtiopiiustanowiłPrawo.
UstanowiwszyPrawo,izgodnieztym,cowidzieliwJeruzalem,zaczęliustanawiaćje
dla królewskich wielmożów mieszkających w Domu Syjonu, dla tych, którzy znajdują
się wewnątrz i na zewnątrz niego oraz dla wszystkich mieszkańców wysp, miast i
prowincji.WschodniagranicakrólestwaKrólaEtiopiipokrywasięzmiastemGazyna
ziemiach Judei, z Jeruzalem. Następnie biegnie ona przez Jezioro Jerycha, wybrzeże
morzaLêbâiSâbâ,przezBîsîsorazAsnêt,przezMorzeCzarnych,NagichLudzi,przez
Górę Kêbêrênêyôn, przez Morze Ciemności, za którym zachodzi słońce oraz przez
Fênê’êliLasîfâlâ.GranicakrólestwaprzechodzitużobokRajskiegoOgrodu,wktórym
nigdy nie brakuje pokarmu ani zwierząt, oraz Fênêḳên. Następnie przechodzi przez
Zâwêl, przez Morze Indii, Morze Tarsîs, Morze Medyâm, aż w końcu wraca do Gazy.
Władza Króla Etiopii nad tymi ziemiami na wieczność należała do niego i jego
potomków.
XCIII.BIZANCJUMIZNISZCZENIEWIARY.
SyjonpojawiłasięwkrajuEtiopiinapoczątkupierwszegomiesiącawjęzykuŻydów,
według Greków na początku miesiąca Târmôn, a według Etiopczyków na początku
miesiąca Mîyâzyâ. Po upływie trzech miesięcy od tej chwili, siódmego dnia, spisano
Prawo, po czym wszystkie dokumenty schowano ku pamięci przyszłych pokoleń, aby
mogły one właściwie czcić Syjon oraz wielbić chwałę królów Etiopii oraz Bizancjum.
Królowie Etiopii i Bizancjum byli rodzeństwem, które wyznawało Wiarę
Chrześcijańską. Wierzyli oni w nauczanie Apostołów, dopóki nie nadeszły czasy
panowaniaKonstantynaorazKrólowejĔlênî(Heleny),którzypokazaliludziomdrzewo
Krzyża.Potemwiarapowróciładonichnakolejnestotrzydzieścilat.
Szatan zaś, który był wrogiem ludzi od dawien dawna, powstał i zaczął kusić
mieszkańców Bizancjum. Posłuchawszy go, skazili Wiarę Chrystusa, a przez usta
NestoriuszawprowadzilidoKościołaherezję.Nestoriusz,AriusziYabâsô(?)bylitymi,
wktórychsercawlałontakązłość,jakąwlałwserceKaina,abytenzabiłswegobrata
Abla.Wpodobnysposóbuczyniłtozichojcami,którzystalisięnienawidzącymidobro
wrogamisprawiedliwości.Dawidpowiedziałonich:„Złorzeczyliniebiosom:choćusta
sweumieściliwniebie,toichjęzykposuwałsiępoziemi.Niewiedzieliskądprzybylii
dokądsięudają,napadaliswymjęzykiemnasamegoStwórcęichwałęJegoobrażali,a
przecieżOnsamjestBogiemiSłowemPana.”ZszedłonztronuswejBoskości,przyjął
ciałoAdamaistałsięWcielonymSłowem.Zostałwtymcieleukrzyżowany,abyodkupić
wszystkieniegodziwości,jakichdopuściłsięAdam,poczymwstąpiłdoniebaizasiadł
wludzkimcielenatronieSwegoOjca.Nadejdzieznowuwchwale,abyosądzićżywychi
umarłych oraz nagrodzić tych, którzy postępują zgodnie z Jego Słowem, na wieki
wieków.Amen.
WierzymywtoiwielbimyŚwiętąTrójcę.Ci,którzyniewierzą,zostająwyklęciprzez
Słowo Boga, Króla nieba i ziemi, zarówno w tym świecie, jak i w tym, który dopiero
nadejdzie.TrwamysilniewOrtodoksyjnejWierze,WierzeKościoła,którejnauczylinas
Ojcowie Apostołowie. Etiopia również przestrzegała Wiary aż do pojawienia się
naszegoPana,JezusaChrystusa,Ostoiwiecznejchwały.Amen.
XCIV.PIERWSZAWOJNAKRÓLAETIOPII
Po upływie kolejnych trzech miesięcy Dawid wraz ze swą matką Mâkĕdą, Syjonem
orazzeswymiżołnierzamiwyruszylizmiastaRządu,abypoprowadzićwojnę.Lewici
nieśli z pełnią majestatu Arkę Prawa oraz wszystkie przynależące do niej rzeczy.
Azariasz i Êlmĕyâs dzierżyli Arkę tak, jak czynił to w dawnych czasach Mojżesz na
GórzeSynaj,gdyBógprzekazywałmuświętySyjon.PotężniwojownicyIzraelaszlipo
jegoprawejilewejstronie,zanimiprzednim.Pomimotego,żekażdyznichpowstałz
prochu, śpiewali psalmy i pieśni niczym niebiańskie zastępy. Bóg obdarzył ich
pięknymigłosamiiwspaniałymipieśniami,gdyżsłuchającich,radowałsię.
Wyruszywszy ze stołecznego miasta, rozbili obóz w Mâya ’Abaw. Następnego ranka
zrównali z ziemią regiony Zâwâ oraz Ḥadĕyâ, gdyż wrogość istniała między nimi od
dawnychczasów,aonistarliludziizabiliichostrzemmiecza.Kolejnyobózrozbilipod
Gêrrą,którąrównieżzrównalizziemią,gdyżbyłotomiastożmijoludzkichtwarzach,
którzydolędźwiprzywiązywalisobieośleogony.
KrólowawróciładomiastaSyjonu,wktórympozostałaprzeztrzymiesiące,poczym
wrazzewszystkimiswymiwozamiudałasiędostolicy.Pewnegodniadotarlidomiasta
Sâbâ,skądwyruszyli,abyspustoszyćmiastoNôbâ.NastępnierozbiliobózpodSâbą,a
następnego dnia zrównali je z ziemią w takim stopniu, że dotarli prawie do granicy z
Egiptem.Podziw,którywzbudziłKrólEtiopiibyłtakwielki,żeKrólowieMĕdyâmuoraz
Egiptuzłożylimudary.Następniewyruszylikustolicyirozbilikolejnyobóz,tymrazem
obok Ab‘ât. Wypowiedzieli wojnę Indiom, lecz Król Indii obsypał ich darami oraz
daninami i osobiście złożył hołd Królowi Etiopii. Dawid wypowiadał wojnę każdemu,
komu zapragnął i nikt nie był w stanie go pokonać. Jeśli znalazłby się w jego obozie
szpieg, który chciałby zasięgnąć informacji i przekazać je później swemu krajowi, nie
byłby w stanie odjechać, gdyż Syjon sprawiał, że siły opuszczały całkowicie takiego
człowieka.KrólDawid,jegoarmiaorazwszyscy,którzyprzestrzegalijegosłowa,jechali
wozami nie doświadczając bólu ani cierpienia, głodu ani łaknienia, zmęczenia ani
wyczerpania. Jednego dnia pokonywali taki dystans, który zwykłemu człowiekowi
zająłbytrzymiesiące.Niebrakowałoimniczego,gdyżoconiepoprosilibyBogaprzez
Syjon, Arkę Jego Prawa, dawał im to, gdyż Syjon była Jego domostwem kierowanym
przez Jego Anioła. Jeśli król czegoś zapragnął całym sercem, jeśli pojawiła się w jego
głowiejakaśmyśl,jeśliwskazałcośpalcem,wszystkodziałosiętak,jakchciał,akażdy
człowieksięgoobawiał.Onjednakżenielękałsięnikogo,gdyżrękaBogabyłapojego
stronieichroniłagodnieminocą.CzyniłonwszystkowedleJegoWoli,aBógstrzegłgo
przedzłem,nawiekiwieków.Amen.
Znalazłem te dzieje zapisane na manuskrypcie w Kościele Zofii126 w
Konstantynopolu.PrzebywającytamArcybiskupirzekli:„Oto,copozostałonapiśmiez
czasówKrólaSalomona,”aDomitiuszAntiochiirzekł:„Należyprzyjąćzaprawdęto,co
zostało spisane za życia Salomona, jak również przez innych proroków po jego
śmierci.”
XCV.OGÓLNAAKCEPTACJAPOSIADŁOŚCI
KRÓLAETIOPII.
Dzięki Kebra Nagast127 wiemy, że Król Etiopii jest Królem Syjonu, pierworodnym
synemSema,żeSyjonjestBożymdomostwem,dziękiktóremupokonałOnwszystkich
Swych wrogów i przeciwników. Król Bizancjum został namaszczony przez Pana, gdyż
posiadał on drzewo Krzyża. Jeśli zaś chodzi o królestwo Izraela, zrodzona została z
niego Perła, Słońce Sprawiedliwości, które ukryło się w ludzkim ciele i żyło między
ludźmi.Jeślitakbysięniestało,żadenśmiertelnikniebyłbywstanieGoujrzeć.Żyjąc
wśród ludzi, czynił cuda i wskazywał im znaki. Podnosił ze zmarłych, uzdrawiał,
przywracał wzrok ślepcom, głuchym przywracał słuch, oczyszczał trędowatych, a
głodnych karmił do syta. Niektóre z Jego cudów spisano, o niektórych wieść zaginęła.
Jan Ewangelista, syn Zebedeusza, rzekł: „Jeśli spisano by wszystkie czyny Jezusa, cały
światniewystarczyłby,byjepomieścić.”128
GdybezbożnedzieciIzraelawszystkotoujrzały,pomyślały,żejestOnczłowiekiemi
zaczęłyzazdrościćMuJegoczynów.UkrzyżowałyGowięcnadrzewieKrzyżaizabiły.
Wstał On z martwych trzeciego dnia, wstąpił w pełni chwały do nieba i zasiadł na
tronieSwegoBoga.OdSwegoOjcaotrzymałnazawszenieprzemijającekrólestwonad
istotamiduchowymiiziemskimiinadcałymstworzeniem,takabykażdyjęzykwielbił
Jego Imię oraz aby każde kolano zginało się przed Nim. Będzie On sądzić żywych i
umarłych oraz nagradzać każdego wedle jego czynów. Z tego względu wszyscy Żydzi
zawstydzą się, gdy Go zobaczą, i zostaną potępieni wiecznym ogniem. My zaś, którzy
wyznajemy prawowitą wiarę, zasiądziemy na naszym tronie129 , i będziemy radować
się wraz z naszymi nauczycielami, Apostołami, pod warunkiem, że szliśmy drogą
Chrystusa wypełniając Jego przykazania. Ukrzyżowawszy naszego Zbawiciela, Żydzi
zostaliwyplenienizeswychziem,rozproszenipocałymświecie,aichkrólestwozostało
zniszczonenawiekiwieków.
Wszyscy zgromadzeni święci rzekli: „Bez wątpienia Król Etiopii jest wspanialszy i
wyższyichwalebniejszyniżkażdyinnyziemskikról,gdyżchwałyiwspaniałościdodaje
mu niebiańska Syjon. Bóg pokochał lud Etiopii, gdyż jeszcze nie znając Jego Prawa
zniszczyłswychfałszywychbożków,podczasgdyci,którzyjużjeznali,nadalczcilitych
bogów, których Bóg nienawidził. W późniejszych czasach, gdy narodził się On, aby
odkupić grzechy Adama oraz czynić cuda, oni nadal Mu nie wierzyli - ani w Jego
nauczanie, ani w nauczanie Jego Apostołów. Ludzie Etiopii uwierzyli zaś jednemu z
godnychzaufaniauczniów,poczymBógichniezmiernieumiłował.”
Biskupi odpowiedzieli Grzegorzowi: „Dobrze rzekłeś, a twe słowo jest jasne i
prawdziwe. Nawet Paweł powiedział: ‘Czyż potomkowie Abrahama nie wysławiali
potomków Sema?’ Wszyscy oni są królami na ziemi, lecz jedynymi wybranymi przez
PanasąludziezEtiopii.TamBógumieściłSwedomostwo,niebiańskiSyjon,ArkęSwego
Prawa i Arkę Swego Przymierza, które przepełnione jest miłosierdziem dla Jego
ziemskich dzieci, dla deszczy spadających z nieba, dla zasadzonych i owocujących
roślin, dla ludzi, dla krajów, dla królów i wielmożów, dla zwierząt, ptaków i istot
pełzających.”
Biskup Grzegorz, cudotwórca, odrzekł im: „Zaiste, wszyscy my, Chrześcijanie
wierzący w naszą Maryję, otrzymaliśmy zbawienie na podobieństwo niebiańskiego
Syjonu. Pan zamieszkał w łonie Dziewicy i został niepokalanie poczęty. Dziesięć Słów
Prawa (Dekalog) zostało spisanych Bożym Palcem i umieszczonych w Syjon, Arce
Bożego Prawa. Teraz zaś z Prawa Mojżeszowego wybierzemy i ogłosimy proroctwa
naszych Ojców Proroków, świętych ludzi dawnych czasów, proroctwa dotyczące
naszego Odkupiciela Chrystusa po to, aby przyszłe pokolenia mogły poznać całą Jego
historię. Przekażemy im wszystko, co zapisane jest w Piśmie Świętym. Zaczniemy od
wstępu i postaramy się, abyście zrozumieli słowa Dawida, przez którego Duch Święty
powiedział:‘NapoczątkuKsięgępisanoprzezemnie.’”130
Któryś z nich zapytał: „Co jest we wstępie Księgi?” Oni odpowiedzieli: „Jest w nim
spisane Prawo dotyczące Chrystusa, Syna Bożego. Rozpoczyna się słowami: ‘Na
początku Bóg stworzył niebo i ziemię,’131 które istniały od zamierzchłych czasów.
Ziemianiemiałakształtu,ciemność,wiatr,woda,mgłaipiasekbyłyzesobązmieszane,
aunosiłsięnadnimiDuchBoży.Oznaczałoto,żedziękiBożemuSłowupowstałyniebo
iziemiaorazżeDuchBożybyłobecnyprzycałymakciestworzenia.”
XCVI.PROROCTWOOCHRYSTUSIE
Mojżesz zawarł w Prawie następujące słowa: „Taki prorok jak ja powinien powstać
przed wami, moimi braćmi, a wy powinniście go wysłuchać. Każda dusza, która tego
nieuczyni,powinnabyćodgrodzonaodreszty.”132TakotoMojżeszrzekłwodniesieniu
do Syna Bożego. Przewidział również Jego Ukrzyżowanie, mówiąc: „Gdy węże
dokuczałydzieciomIzraela,wezwałyoneMojżesza,aonzkoleipoprosiłBoga,abyTen
pozbyłsięwęży.Bógzaśpowiedziałdoniego:‘Zróbmosiężnyobrazwężaipowieśgo
tam, gdzie będzie uznany za znak. Niech każdy, kto został ukąszony spojrzy na ten
obraz, a będzie żył. Ci, którzy tego nie uczynili, zmarli, a ci, którzy spojrzeli,
przeżyli.”133PodobniebyłozChrystusem,ci,którzyniewierzyliwNiego,przepadliw
Szeolu, ci zaś, którzy wierzyli i słuchali Jego słowa, odziedziczyli ziemię wiecznego
życia,naktórejnigdyniezaznająbóluanicierpienia.
Zdradzimy wam, w jaki sposób niektórzy nie zważali na to, co mówił i czynił
Chrystus, Boże Słowo. Będąc nastawionymi przeciwko Mojżeszowi, dzieci Izraela
mówiły: „Czy naprawdę Bóg rozmawiał tylko z Mojżeszem? Jak to możliwe, że nie
słyszymySłowaBożego,atylkowniewierzymy?”134Bóg,znającludzkieserca,usłyszał
szeptydzieciIzraelairzekłdoMojżesza:„ProsiłeśMnieowybaczeniedlatwychludzi,a
oni wciąż szepczą przeciwko Mnie, mówiąc: ‘Dlaczego Bóg nie porozmawia z nami?’
Jeśli we Mnie wierzą, przyprowadź ich bliżej Mnie. Powiedz im, aby się oczyścili,
wypralisweszaty,anastępniewsłuchalisięwMójgłosiwysłuchalitego,comamimdo
powiedzenia.”MojżeszprzekazałdzieciomIzraela,comupoleciłBóg,poczymskłonili
się oni nisko przed Nim, a trzeciego dnia oczyścili się. Siedemdziesięciu członów
izraelskiej starszyzny135 udało się na Górę Synaj z obozu u jej stóp. Szli oddaleni od
siebienastrzelaniezłuku,anaszczyciestanęliodwrócenidosiebietwarzami.Mimoże
było ich wielu i włożyli we wspinaczkę mnóstwo wysiłku, nie byli w stanie wejść z
Mojżeszem w chmurę, gdyż ogarnęły ich strach oraz wizja śmierci. Usłyszeli dźwięk
rogu i fujarek, po czym poczuli na sobie ciemność oraz wiatr. Mojżesz zaś wszedł w
chmurę i zaczął rozmawiać z Bogiem, a wszyscy wielcy mężowie Izraela słyszeli Głos
Boga, na dźwięk którego opanował ich niepokój, a ich serca przepełniły się
wszechogarniającym przerażeniem. Gdy Mojżesz zbliżył się do nich, rzekli do niego:
„Nie będziemy słuchać Boga, gdyż nie chcemy umrzeć z przerażenia. Wiemy, że Bóg
rozmawiałztobą.Jeślimiałbyinamcośpowiedzieć,wysłuchajGoiprzekażnamJego
słowa.StańsięJegoustami,amystaniemysięJegoludem.”Aczyżterazniewidzicie,że
wyparlisięChrystusa,mówiąc:„NiebędziemysłuchaćBoga,gdyżniechcemyumrzećz
przerażenia”? Chrystus był wcielonym Słowem Bożym, a oni mówiąc: „Nie będziemy
słuchaćtegoGłosu,”mielinamyśli:„NiewierzymywChrystusa.”
Mojżesz ponownie udał się na rozmowę z Bogiem i rzekł do Niego: „Pokaż mi Swą
Twarz.”136 Na to Bóg odparł: „Nikt kto żyje, nie może spojrzeć na Mą Twarz, może
jedynie ujrzeć Jej odbicie. Zwróć się ku zachodowi, a na skale zobaczysz Mą Twarz.”
UjrzawszyJejcień,twarzMojżeszazaczęłaświecićsięsiedmiokrotniejaśniejodsłońca,
jej blask był tak mocny, że dzieci Izraela mogły na nią patrzeć jedynie przez zasłonę.
Zauważył także, że nie pragną oni spojrzeć Bogu w Jego Twarz, gdy rzekli do niego:
„Sporządźdlanaszasłonę,abyśmyniemogliujrzećTwejtwarzy.”137Wypowiedziawszy
tesłowa,przyznalisię,żenieznosilisłuchaćJegosłówipatrzećnaJegoTwarz.
Co więcej, gdy Abraham zabrał swego syna Izaaka na Górę Karmel, Bóg zesłał z
niebios baranka, aby Izaak mógł odkupić swe winy. Izaakowi nic się nie stało, lecz
baranka zabito. Abrahama należy tu postrzegać jako Boga Ojca, a Izaaka jako symbol
Chrystusa,JegoSyna.PrzybywszynaziemięwceluzbawieniaAdamaijegopotomków,
Bóg,któryzstąpiłzniebaniezostałzabity,leczJegociało,któredlanasprzyjąłizostało
zrodzonezMaryi,zostałostracone.CzyżniewidzicietegopodobieństwamiędzyNima
człowiekiem, Izaakiem, synem Abrahama, który był ofiarą złożoną przez swego ojca?
Niebiański baranek stał się odkupieniem w zastępstwie człowieka, a syn Abrahama
otrzymał odkupienie. Syn Boży stał się odkupieniem Swego Boga, poświęcił Swe
ziemskieciałoizmarłwnim.DziękiSwemuOjcuzmartwychwstałiwróciłdożywych.
Jasno widać więc, że Chrystus, Syn Boży, odkupił nasze winy. My zaś musimy
specjalnymihonoramidarzyćMaryjęDziewicę,MatkęBożą.
Wysłuchajcie teraz wyjaśnienia dotyczącego pierwszego człowieka, którym był nasz
ojciec Adam. Bóg stworzył Ewę z mężczyzny bez kontaktu cielesnego - z kości z jego
boku(żebra),apóźniejzostałaonajegotowarzyszką.Usłyszawszysłowoprzepełnione
przebiegłością, przez złamanie przykazania z towarzyszki Adama stała się
morderczynią. Dzięki Swemu Miłosierdziu Bóg Ojciec w ciele Adama stworzył Perłę.
Oczyścił także ciało Ewy, poświęcił je, po czym pozwolił jej zamieszkać w Perle, aby
Adam został zbawiony. Maryja została poczęta niepokalanie, gdyż tak chciał Bóg, a
później odkupiła jego dług bez kontaktu cielesnego. Na świat powiła Króla w
niebiańskimciele,któryodnowiłSweżyciedziękiczystościSwegociała.Pokonałwnim
śmierć,gdyżniebyłonanimaniśladuzepsucia,anaswyniósłdosamegoBoga,abyśmy
żyli nieśmiertelnie przy Jego tronie. Przez kuszenie Adama doświadczyliśmy
niebezpieczeństw,leczdziękiSwejwytrwałościChrystusnasuzdrowił.Przezto,żeEwa
sprzeciwiłasięnakazomBoga,umarliśmyipogrzebanonas,leczdziękiczystościMaryi
otrzymaliśmyzaszczytyiwysławiononaspodniebiosa.
Ezechiel również przepowiedział czyny Maryi, mówiąc: „Ujrzałem na wschodzie
drzwi zapieczętowane wspaniałym znakiem, przez które nie mógł przejść nikt poza
Panemzastępów.Wchodziłprzeznieistamtądteżwychodził.”138Wysłuchajciezatem
tegowyjaśnienia.Gdypowiedział:„Ujrzałemnawschodziedrzwi,”miałnamyślibramę
nieba, wejście, przez które święci wchodzą do królestwa niebieskiego. Samo „na
wschodzie” zaś oznacza jej czystość i piękno. Ludzie zwali ją „Bramą Zbawienia” lub
„Wschodem,” w którą to stronę patrzyli z radością święci. „Bliskość” oznaczała jej
dziewictwooraznieskalaneciało.„Wspaniałymznakiem,”którymzapieczętowanebyły
drzwi, był zapewne znak Wspaniałego i Cudownego Boga, który powstał dzięki
Duchowi Świętemu. Mówiąc, że „nie mógł przejść [przez nie] nikt poza Panem
zastępów,” miał na myśli Stwórcę nieba i ziemi, aniołów, ludzi i panów ziemi. Pan
zastępówjestowocemBożym,który,niekalającjej,przyjąłodMaryiludzkieciało.
Mojżesz także widział Maryję w swym proroctwie. Rzekł on: „Ujrzałem na Górze
Synajkrzakciernisty,którypłonął,aktóregoniestrawiłpłonącyogień.”139Zaogniem
tym skrył się Syn Boży, a krzakiem ciernistym, który palił się, a żaden jego liść nie
spłonął,byłaMaryja.
XCVII.SZEMRANIEIZRAELA
DzieciIzraelaponownieszeptałyoposłudzekapłanówprzedPanem,mówiąc:„Czyż
nie jesteśmy Izraelem, potomkami Abrahama? Dlaczego zatem nie złożymy ofiary jak
oni w Namiocie Świadectwa złożyli je Arce Bożego Prawa, świętej Syjon, z kadzidła i
innych świętości? Dlaczego Mojżesz, jego brat Aaron oraz ich dzieci zrobili to sami?
CzyżniejesteśmyludźmiwybranymiprzezBoga,którzymajączynićwedleJegoWoli?”
Usłyszawszy to, Mojżesz rzekł do nich: „Zrobicie, jak będziecie uważali za stosowne.”
Starszyzna Izraela udała się więc, aby wykonać siedemdziesiąt kadzielnic, którymi
zamierzali okadzić Syjon i oddać cześć Bogu. I wzięli kadzidło i kadzielnice, i poszli i
stawili się w Świętym Świętych z ofiarą kadzielną. A gdy tylko nałożyli kadzidło do
kadzielnic, z pierwszym ich poruszeniem wyszedł ogień z kadzielnic i spłonęło ono
[kadzidło]iroztopiłosię.Ijakwosktajewobliczuognia,takonowówczastopniało.I
jak ziele więdnie gdy zbliża się je do płomienia tak i ono było pochłonięte wraz
wyposażenieminicniezostało,próczkadzielnic.Ujrzawszyto,Bógrzekł:„Poświęćcie
tekadzielnicedlaMegoNamiotu,abymogłybyćużyteprzyskładaniudlaofiarMnie,bo
sąpoświęconeprzezśmierćtychludzi.”140
KadzielnicąjestMaryja,Chrystus,SynBoży,jestwęglami,awońkadzidłajestwonią
Chrystusa. Dzięki tej woni Apostołowie, Prorocy, Męczennicy i Mnisi odrzucili świat i
odziedziczyli po Nim królestwo niebieskie. Łańcuchy przy naczyniach są drabiną
ujrzaną przez Jakuba, po której wchodzą i schodzą aniołowie, a dzięki zapachowi
kadzidłamodlitwyczystychludzidocierajądosamegoBożegotronu.
Gdyogieńpochłonąłjużgrzeszników,ci,którzybyliichkrewnymi,zaczęlipiętnować
Mojżesza i Aarona, mówiąc: „To przez was nasza starszyzna zginęła,” po czym wzięli
kamienie i zaczęli nimi w nich rzucać. Bóg rozgniewał się na Izrael i, niczym brudną
szmatą,brzydziłsięradąDatanaiAbirama,synówKoracha.ZiemiawysłuchałaBożego
Słowa, po czym otworzyła swe usta i połknęła ich wraz ze wszystkimi ich
towarzyszami,żonami,dziećmiorazzwierzętami.ZostaliuwięzieniwSzeolu,aziemia
zamknęła się nad ich głowami. Na ludzi, którzy słyszeli, jak piętnowali oni Mojżesza i
Aarona, Bóg zesłał plagę, z powodu której wszyscy oni zmarli. Mojżesz i Aaron zaś, z
kadzidłem i kadzielnicami, płacząc, przyszli przed oblicze Boga, aby prosić Go o
wybaczenie dla ludzi. Rzekli do Niego: „Pamiętaj, Jedyny Święty Panie, o Twym
przyjacielu Abrahamie, o Twym słudze Izaaku i o Izraelu, gdyż jesteśmy ich
potomkami,dziećmiTwychludzi.PrzezwzglądnanaszmniejszSwójgniewinieniszcz
nas,lecznaswysłuchajiznieśkaręzTwychludzi.”MiłosiernyBógzobaczyłszczerość
przepełniającąMojżeszaizlitowałsięnadnimi.
BógrzekłdoMojżesza:„Powiedzswymludziom:‘Uświęćciesięiwkażdymzdomów
waszych ojców umieśćcie laskę,’ po czym napiszcie na swych laskach imiona, abym
mógł rozpoznać ciebie i twego brata. Pozwól Aaronowi oznaczyć jego laskę, lecz ze
swoją nie rób nic. Będzie to cud widziany przez dzieci twych ludzi, oczyszczenie
niegodziwcóworazznakżyciadlawierzących.Jeślinienapiszeszznimiswegoimienia,
powiedzą: ‘Od dawien dawna dzięki Bożemu Słowu zdarzały się cuda.’ Niech,
ujrzawszycud,takpowiedzą.NalasceAaronazaśnapiszimięzdomutwegoojca.”
XCVIII.LASKAMOJŻESZAILASKAAARONA
Mojżesz powiedział im te słowa, a każdy z nich przyniósł po jednej lasce do tego
domuichojców,którymiałbyćoczyszczony.Lasekbyłodwanaście.Mojżesznapisałna
nich imiona ich ojców: na lasce Aarona napisał imię Lewiego, na lasce Karmîna imię
Judy, na lasce Adônyâsa imię Rubena, a na laskach innych napisał imiona
odpowiednich ojców. Bóg rzekł do Mojżesza: „Przynieś te laski Syjonowi, do Namiotu
Świadków, i zamknij je w nim do rana, po czym weź je i daj każdemu jego laskę.
Człowiek,któryznajdzienaswejlasceznak,będziewybranymprzezeMniekapłanem.”
Mojżesz przekazał ludziom te słowa, a oni wedle nich postąpili. Gdy nadszedł ranek,
Mojżesz wziął laski i zawołał do siebie Aarona oraz całą starszyznę Izraela. Stanął
przed nimi, wzniósł laski ku górze, po czym położył je na ziemi. Z laski należącej do
Aaronawyrósłowocorazkwiatmigdała,którywydawałaromatycznyzapach.Mojżesz
zaś rzekł do nich: „Spójrzcie, oto jest laska, którą wybrał wasz Pan, lękajcie się Go i
czcijcie,”poczymwszyscypokłonilisięBogu.141
LaskatasymbolizujeMaryję.Laska,którazakwitabezpodlaniajejwodąwskazujena
nią, która poczęła człowieka, Boże Słowo, bez kontaktu z mężczyzną. Słowa Boga
„Wybrałem,uczynięcud,aonzostanieMymkapłanem”znaczyły,żewybrałOnMaryję
spośródcałegoluduIzraela.JejojciecDawidprzepowiedziałto,mówiąc:„Panpokochał
bramy Syjonu bardziej niż wszystkie inne namioty Jakuba.”142 Rzekł później także:
„Cudowne są Jego słowa o tobie, mieście Boga.”143 Gdy mówił „bardziej niż wszystkie
innenamioty”oraz„bramySyjonu,”odnosiłsiędojejmilczenia,doczystościjejust,do
pochwał,któreznichpłynąniczymmiódorazdojejdziewictwa,którenigdyniezostało
splamione. Po narodzinach Chrystusa nadal była czysta i święta i taka pozostanie na
całą wieczność. Wśród niebiańskich aniołów była czystą istotą, taką też rzeczą była
laskaAarona.ŻyławSyjoniewnaczyniuwypełnionymmanną,wktórymznajdowały
się dwie zapisane Bożym Palcem tablice. Niebiański, duchowy Syjon jest ponad
wszystkim, jego całość i jestestwo są wspaniałe, a stworzył go Sam Bóg, aby był
domostwemdlaJegochwały.
Bóg rzekł do Mojżesza: „Zbuduj Arkę z drewna, którego nie zniszczą robaki ani
zgnilizna,orazprzykryjkażdąjegoczęśćzłotymipłytami.”144Złotojestmetalem,który
Bógzesłałzniebanaziemię.ArkamiałaoznaczaćMaryję,aniezniszczalnedrewnoto
Chrystus, nasz Odkupiciel. Złotym naczyniem wewnątrz Arki, Gômôrem, była Maryja,
wypełniającajemannatoCiałoChrystusa,azapisanenatablicachSłowoBożetosam
Chrystus,BożySyn.SyjonzaśoznaczałświatłopłynąceprostoodBoga.ZawartawArce
duchowa Perła oznaczała wspaniały, drogocenny kamień. Dopóki jego właściciel
trzymagowręku,znajdujesięwArce,azczasemstajesięjejmieszkańcem.Ten,kto
posiada Perłę, to Chrystus, Słowo Boże. Sama Perła z kolei oznaczała Maryję, Matkę
Światła,dziękiktórej„Akrâtôs,”„Czysty,”przyjąłludzkieciało.Będącwjejciele,uczynił
zniegoSwąŚwiątynię,zktórejwyłoniłasięŚwiatłośćŚwiatła,BógzBogaowłasnejwoli
orazmądrościirozumieprzekraczającymmądrośćirozumczłowieka.
Innym razem, gdy Bóg wyprowadzał z Egiptu lud Izraela, przebywając w Kâdêsie
Izraelczycyłaknęliwody,szeptalimiędzysobąironiliłzy.MojżeszudałsiędoBoga,aby
Tendowiedziałsięotym.RzekłpóźniejdoMojżesza:„Weźswąlaskęiuderzniąwtę
skałę.”145 Mojżesz uderzył w nią wedle długości i szerokości, czyniąc znak Krzyża, po
czym wypłynęła z niego dwunastoma strumieniami woda. Ludzie zaczęli ją pić,
następnie napoili swe zwierzęta, a gdy już się napili, kamień zaczął podążać za nimi.
Oznaczał on Chrystusa, dwanaście strumieni to dwunastu Apostołów, woda - ich
nauczanie,alaskasymbolizowałaKrzyż.Skałajesttrwała,jakmówiEwangelia:„Tego,
ktobudujenaskale,tegoniewzruszążadnedemony.”146Bógrzekł:„Jestembramą,”po
czymdodał:„Jestemdrzwiami.”147Zauważcie,żepodzieliłOnSwychuczniówtak,jak
uczyniłtozichnastępcami,BiskupamiiChrześcijanami.RzekłOndoPiotra:„Tyśjest
skałą, na tobie zbuduję chrześcijański lud.”148 Później zaś powiedział: „Jam jest
Pasterzemowiec,”149poczymtrzykrotniedodał[mówiącdoPiotra]:„Paśowcemoje!”
Nakonieczaśrzekł:„Jamjestkrzewemwinorośli”izwróciłsiędoludzisłowami:„Awy
jesteściejejgałęziamiikiściamijejowoców.”150
Laska Mojżesza, którą dokonał cudu, oznaczała drzewo, z którego wykonano Krzyż,
naktórymuwolniłOnAdamaijegodzieciodgrzechu.Tak,jakMojżeszuderzyłwwodę
swą laską i zamienił ją w krew oraz zabił wszystkie żyjące w niej ryby, tak Chrystus
pozbył się Swym Krzyżem Śmierci i wtrącił ją do Szeolu. Tak, jak Mojżesz przeciął
powietrze swą laską i cały Egipt zaległ na trzy dni i trzy noce w ciemnościach, tak
Chrystus,będącukrzyżowanym,rozjaśniłciemnośćludzkichsercipowstałzmartwych
potrzechdniachitrzechnocach.Tak,jaklaskaMojżeszaprzemieniłasiędziękiSłowu
Bożemu,pozostającsuchymdrewnem,leczmającymwsobieżycie,takChrystusdzięki
drewnu ze Swego Krzyża obdarował życiem wszystkich, którzy w Niego wierzyli, a
Znakiem Krzyża pozwolił im odganiać demony. Zarówno demony, jak i Chrześcijanie
zmienilisię.Duchoweistotystałysiępotępieńcami,aprzezsprzeciwieniesięnakazom
PanazostalimocąKrzyżawygnańcami.Myzaśstaliśmysięistotamiduchowymidzięki
otrzymaniu w miejsce wypędzonych istot Jego Ciała i Krwi, a dzięki wierze w Jego
KrzyżiświęteZmartwychwstaniestaliśmysięgodnichwały.Tak,jakMojżeszuderzyłw
skałę swą trzymaną w wyprostowanej ręce laską i wywołał Boże kary, tak Chrystus,
wyprostowując Swe ręce na Krzyżu, wypędził z ludzi demony. Gdy Bóg mówił do
Mojżesza: „Uderz swą laską,” miał na myśli: „Zrób Znak Chrystusowego Krzyża.” Gdy
zaś rzekł do niego: „Wyprostuj swą rękę,”chodziło Mu o to, że przez wyprostowanie
SwejrękiChrystusodkupiłnaszpoddaństwanarzeczwrogaiobdarowałnasżyciem.
Podczas gdy Amalek walczył z Izraelem, Mojżesz udał się wraz z Aaronem na górę.
Uczynilitak,gdyżAmalekzwyciężał.BógpowiedziałMojżeszowi:„Wyciągnijrękęinie
opuszczaj jej, dopóki Izrael nie osiągnie nad nim przewagi.” W Torze zapisano, że
Mojżesz trzymał wyciągnięte ręce tylko do zachodu słońca, lecz uczynił to dlatego, że
zaczęłymuoneciążyćiopuściłje.Gdyjednaktouczynił,Izraelstraciłprzewagęiwróg
ponownie zaczął zwyciężać. Trzymając swe ręce w górze, Amalek został pokonany, a
Izrael zmusił wroga do ucieczki. Ujrzawszy to, Aaron i Hur ułożyli po prawej i lewej
stronieMojżeszakamienie,abymógłonpołożyćnanichsweręce.Aaronpomagałmu
pojegoprawicy,aHurpodtrzymywałjegoleweramię,abyjegoręcenieopadływdół.
Wyjaśnię wam całą sytuację. Wojna Amaleka z Izraelem była wojną wierzących z
demonami, gdyż przed ukrzyżowaniem Chrystusa demony zwyciężały ludzi, którzy
wierzyli. Lecz gdy wyciągnął On Swe ręce na Krzyżu i przebito Mu je gwoździami,
grzech Adama i jego dzieci został odkupiony a ci, którzy czynili Znak Krzyża, byli w
staniezwyciężaćdemony.WyciągnięteręceMojżeszasymbolizowałyKrzyżChrystusa.
Aaron i Hur budujący kamienne podpory oznaczali Krzyż i gwoździe. Sam Aaron
oznaczał złoczyńcę po prawej stronie, a Hur złoczyńcę po lewej stronie. Amalekici
symbolizowalidemony,aichkróloznaczałSzatana.PokonanieAmalekitówoznaczałoz
kolei,żeChrystuspokonałdemonyiSzatana.
GdyIzraeliciwyszlizEgiptu,natknęlisięnawodę,którejjednakniemoglisięnapić,
gdyżbyłagorzka.Ztegopowoduszeptalimiędzysobą,aBógrzekłdoMojżesza:„Unieś
swąlaskę,dotknijniąwody,izróbnaniejZnakKrzyża.”Spójrzmy,costałosiępotem.
Czy gdyby Bóg rzekł do niego: „I niech stanie się słodka,” woda faktycznie taka by się
stała? Zaznaczył On jednakże, że Mojżesz ma wykonać na niej Znak Krzyża, który
wszystkoprzemieniawdobro,gorzkawodazamieniasięwwodęsłodką,dziękimocy
KrzyżaJezusaChrystusakażdazanieczyszczonaistotastajesiędobraimiła.
Przedstawię wam jeszcze inne fakty o Jego Ukrzyżowaniu, które ujawnili pozostali
Prorocy. Dawid rzekł: „Przekłuli mi moje dłonie i stopy,”151 co jasno wskazywało na
gwoździe, które wbito Mu w dłonie i stopy. Prorok powiedział także: „Aby ugasić me
pragnienie, zmusili mnie do picia octu,”152 czyli Jezus pił ocet z powodu grzechu
Adama.OddechŻycia,którymoddychałAdam,piłocet,aRęka,którastworzyłaziemię,
została przekłuta gwoździem. Ten, który przez wzgląd na Adama narodził się, aby się
ukorzyć,zostałuschyłkużyciasługą.
XCIX.DWAJSŁUDZY
Mówi się, że pewien król miał dwóch służących. Jeden z nich był pyszny i silny, a
drugipokornyisłaby.Pysznysługazapanowałnadsługąpokornym,karałgo,lecznie
zabił,okradałgo,akrólzeswegotronuwidziałwszystkieteczyny.Zszedłszyztronu,
chwycił aroganckiego sługę, kazał go zbić, zakuć w kajdany i wtrącić do ciemnicy.
Swegodrugiegosługępodniósłzziemi,uściskał,otrząsnąłzniegopył,kazałgoumyć,
jego rany przemyć oliwą oraz winem, po czym posadził go na własnym ośle,
zaprowadził do miasta i posadził na tronie po swej prawicy. Król w tym wypadku to
Chrystus, wspomniany pyszny sługa to Szatan, a drugi sługa to Adam. Chrystus,
ujrzawszy jak jego pyszny sługa traktuje drugiego, zszedł ze Swego tronu, podniósł z
ziemiSwegosługęAdama,poczymzakułSzatanawkajdanyiwtrąciłdoSzeolu.Adama
posadził na tronie Swego Boga, wysławił go i obsypał honorami. Wszystkie stworzone
przez Niego istoty wielbiły Adama, wysławiali go aniołowie i archaniołowie, tysiące
dziesiątek tysięcy duchowych istot. Bóg stłamsił, zawstydził, odrzucił i wzgardził
pyszałkiem,awyniósłiumiłowałsłabego.Złegostrąciłzwysoka,abiednegopodniósłz
samej ziemi. Potężnego pozbawił jego władzy, a słabego obdarzył mocą. Honorował
tego,kogopragnąłiokrywałhańbątego,kogochciał.
C.BUNTANIOŁÓW.
Były pewne anioły, które rozgniewały Boga, Tego, który znał serca ich wszystkich.
Lżyli i złorzeczyli Adamowi, mówiąc: „Odkąd Bóg okazał mu miłość, nakazał nam
byśmy mu służyli, jak również nakazał to wszystkim zwierzętom, płazom, rybom
morskim, ptakom powietrznym, owocom, drzewom, całemu niebu i ziemi. Niebiosom
nakazałdawaćmudeszcz,aziemiowoce.Dałmurównieżsłońceiksiężyc,słońce,aby
go oświetlało za dnia a księżyc, aby dawał mu światło nocą. Uformował go Swymi
własnymi palcami, na własne podobieństwo, po czym pocałował go, tchnął w niego
ducha życia i rzekł do niego: ‘Mój synu, Mój pierworodny, Mój umiłowany.’ Umieścił
Adama w ogrodzie, aby cieszył się życiem bez chorób, cierpienia i ciężkiej pracy, lecz
zakazał mu zrywać owoce z pewnego drzewa. Pomimo wszystkich tych rzeczy, które
dałmuBóg,Adamzłamałzakazizjadłowoczzakazanegodrzewa.Bógpoczułdoniego
odrazę, odrzucił od Siebie i wypędził z Ogrodu. Od tego czasu Adam stracił wszelką
nadzieję,gdyżodważyłsięzłamaćprzykazanieswegoStwórcy.”
Bóg zwrócił się do aniołów, którzy piętnowali Adama: „Dlaczego w ten sposób go
piętnujecie? Powstał on z ciała, krwi i prochu.” Aniołowie odpowiedzieli Mu: „Czy
możemy powiedzieć Ci o grzechu Adama?” Bóg zaś odparł: „Powiedzcie, wysłucham
was i odpowiem wam, mówiąc wszystko co się odnosi do Adama, Mego sługi.” Bóg
działałbowiemwimieniuAdamaipowiedział:„Stworzyłemgozprochu,nieodrzucę
tego, którego Sam stworzyłem. Wydobyłem go z niebytu i nie będzie moje dzieło
pośmiewiskiemdlajegowrogów.”Aniołowieodpowiedzieli:„Panie,oddajemyCicześć.
Będąc znawcą serc wiedziałeś, że piętnowaliśmy Adama, gdyż złamał on Twój zakaz
jedzeniaowocuzjednegozdrzewtużpotym,jakuczyniłeśgopanemwszystkiego,co
Sam stworzyłeś. Jeśli nie zakazałbyś mu tego lub jeśli brakowałoby mu jedzenia, nie
popełniłby on żadnego przewinienia. Twe słowo jednak dotarło do niego, gdy
powiedziałeś mu: ‘Umrzesz, gdy tylko zjesz owoc tego drzewa.’153 On jednak,
usłyszawszyto,odważyłsiętenowoczjeść,mimożeniedoskwierałmubrakowocóww
Ogrodzie ani brak towarzystwa. Mówimy Ci o tym, abyś dowiedział się, w jaki sposób
AdamzłamałTwójzakaz.”
Ten, który jest Litościwy i Miłosierny odpowiedział im w imieniu Adama:
„Stworzyłem was z ognia i powietrza w jednym celu - abyście Mnie wysławiali. Jego
stworzyłemzprochu,wody,wiatruiognia,abystałsięistotązkrwiikości.Znajdujesię
wnimdziesięćmyśli,pięćzłychipięćdobrych.Gdysercewskazałomunadobro,czynił
dobro,leczgdyskusiłgoSzatan,poszedłwrazznimpościeżcezła.Jeślichodziowas,w
waszychgłowachjesttylkojednamyśl.Ten,którystworzyłzłoistałsięzłem,wywodzi
się z waszego zgromadzenia. Czy teraz wywyższacie się nad Adama? Gdybyście byli
tacy jak on, istotami z krwi i kości, sprzeciwilibyście się Memu słowu i zakazowi.”
Aniołowie odparli: „Wysławiamy Cię, Panie! Zło trzymamy z dala od nas! Nie
sprzeciwimysięTwymnakazomisłowom,gdyżjesteśmyżywymi,duchowymiistotami,
aonjestistotąskazanąnaczynienierzeczygłupich.Poddajnaspróbie,abyśprzekonał
się,żejesteśmywstaniezachowaćTwesłowa.”
Gdytaksięsobąchlubili,Bóg,kochającyludzi,rzekłdonich:„Jeśliterazposuniecie
siętakdaleko,żesprzeciwiciesięMemusłowu,wtedywaszymdomemażdoWielkiego
Dnia stanie się Jahannam (piekło) przepełnione ogniem, siarką, gorącem i
powietrznymi trąbami. Zostaniecie zakuci w łańcuchy, których nigdy nie poluzujecie
ani nie zerwiecie. Jeśli jednak będziecie przestrzegać Mych słów i nakazów,
zasiądzieciepoMejprawicyilewicy.Wszyscy,którzypodbijali,sąpotężni,aten,który
jestpodbijany,jestpokonany.Szatanniematerazmocy,gdyżjedynąjegobroniąjestto,
co zakiełkowało w jego umyśle. Nie może on mocno chwycić, nic uczynić, nie może
uderzyć, pociągnąć, złapać i walczyć. Jest w stanie jedynie myśleć w ciszy. Tego, kogo
uda mu się pochwycić swymi myślami, przygotuje on do dzieła zniszczenia. Gdy
człowiekpokonazłyumysł,odnajdziełaskęiotrzymawiecznąnagrodę.Zgodnieztym,
czego pragniecie, powinniście otrzymać umysł i ciało człowieka. Zastanówcie się,
abyście nie przeciwstawili się Memu słowu i nie złamali Mych nakazów. Nie skalajcie
sięjedzeniem,piciem,cudzołóstwemaniżadnąinnąpokusą.NiesprzeciwciesięMemu
słowu.”
ZarazpotymBógobdarzyłichciałem,krwiąisercemludzkichdzieci.Uradowalisię
oni na myśl o opuszczeniu nieba, po czym zeszli na ziemię i znaleźli się wśród
tańczących dzieci Kaina, ich stworzonych w szaleństwie cudzołóstwa rzemieślniczych
dzieł, śpiewów, dźwięków tamburynów, fletów, fujarek i okrzyków radości. Wraz z
nimi świętowały ich córki, radując się bezwstydnymi orgiami, rozglądając się za
mężczyznami,tracącjednocześnierównowagęumysłu.Mężczyźninawetnachwilęnie
powstrzymywaliswychżądz,wybieralispośródkobietjedną,bralijązażonęigrzeszyli
z nią. Bóg nie ma żadnego miejsca spoczynku dla tych, którzy piętnują innych, a
mieszkawsercachtych,którzysąszczerzyisłabi.RzekłOnwEwangelii:„Biadatym,
którzy są sprawiedliwi, a gardzą swymi sąsiadami,” po czym następnie dodał: „Bóg
pokochałsłabych,atych,którzysamisiebiewysławiają,ignoruje.”154
Bógrozgniewałsięnanichidosamegodniaodkupieniatrzymałichprzerażonychw
Szeolu. Apostołowie powiedzieli: „Bóg traktował Swych aniołów niezwykle srogo. Nie
oszczędzałich,nakazałimmieszkaćtam,gdziemógłichosądzić,izakułichwkajdany
aż do samego Wielkiego Dnia.”155 Słowo Boże, które ukształtowało Adama, pokonało
tych, którzy go piętnowali i wyśmiewali. Córki Kaina, z którymi aniołowie współżyli
(którym towarzyszyli), zaszły w ciążę, lecz nie mogły począć swych dzieci i wkrótce
potemzmarły.Spośróddzieci,któreznajdowałysięwichłonach,częśćrównieżzmarła,
lecz niektóre przeżyły po przecięciu brzuchów ich matek i wyciągnięciu ich przez
pępki. Osiągnąwszy dojrzałość, dzieci te stały się olbrzymami, którzy głowami sięgali
chmur.Zewzględunanichinagrzeszników,gniewBogazelżał,iOnrzekł:„DuchMój
będzie w nich tylko przez sto dwadzieścia lat, a po ich upływie zniszczę ich oraz
wszystkich niewierzących w Boga grzeszników wodami Potopu.”156 Tym zaś, którzy
wierzyli w słowo swych ojców oraz czynili zgodnie z Jego Wolą, podczas Potopu nie
staniesiężadnakrzywda,aOnsamichocali.PonownieBógrzekł:„JeśliwierzyłeśwMe
słowo,uratujeszsięzPotopu.”Noezaśpowiedział:„Panie,wierzęwTweSłowo,zdradź
mi, jak mogę się ocalić,” a Bóg mu odpowiedział: „Będziesz mógł uciec przed wielką
wodą.” Noe spytał Boga: „Jak, Panie?” Bóg odpowiedział: „Zbuduj rękoma cieśli
czworoboczną arkę, która będzie miała trzy piętra, i sprowadź do niej całą swą
rodzinę.”157NoeuwierzyłwsłowoBoga,zbudowałarkęizostałocalony.
Wysłuchajcie mnie teraz, a wyjaśnię wam całą sytuację. Bóg, nakazując Noemu
zbudowaćarkę,mógłmudaćorleskrzydłaiprzenieśćgonanichdoinnegokrajuwraz
z całą jego rodziną aż gniew, który żywił wobec niewierzących w Jego słowo
grzeszników,niezmalałby.Mógłrównieżwznieśćgowpowietrzelubnakazaćwodom
Potopu,abyniezbliżyłysiędogóry,naktórejprzebywałbyNoe,orazniezbliżyłysiędo
jego zwierząt i bydła. Wiedzcie jednak, że Bóg radował się na myśl, że dzięki drewnu
uświęcił zbawienie Swych stworzeń, dzięki arce oraz drewnu z Krzyża. Rzekł On do
Noego: „Zbuduj go tam, gdzie zostaniesz uratowany,” a chodziło Mu o Arkę Kościoła.
GdyzaśpowiedziałNoemu:„Zbudujjączworoboczną,”przyznał,żeZnakKrzyżaskłada
się z czterech części. Cztery rogi arki oznaczały rogi ołtarza. Polecił On Noemu
zbudować arkę z niezniszczalnego drewna, mówiąc: „Uświęcę cię poprzez to
niebiańskie, duchowe dzieło Mych rąk. Oczyść się wraz z twym bratem i rodziną z
brudu, nieczystości, cudzołóstwa, mściwości i kłamstwa. Złóż Mi ofiarę czystości, a
przyjmędoSiebiezarównociebie,jakicałytwójdom.Przekonajwszystkichludzi,aby
uczynili to samo, co ty, gdyż Mej świętej istocie należą się ofiary składane przez
świętych.PowinieneśposzukiwaćArkiMegoPrzymierza,którąstworzyłemdlawłasnej
chwały. Jeśli przyjdziesz do Mnie z czystym sercem, miłością, pokojem, pozbawiony
wszelkichkłamstwiuprzedzeńorazjeślizwróciszswesercewMojąstronę,przyjdęi
zostanę przy tobie, będę z tobą szedł tą samą drogą i zamieszkam w twym sercu, ty
stanieszsięMoimludem,aJabędętwymprawdziwymBogiem.”
CI.TEN,KTÓRYISTNIEJEWSZĘDZIEIWE
WSZYSTKIM
BógponownierzekłdoMojżesza:„Zostawdlamnieotwartąprzestrzeńnapodwórzu
przedArką.Nikt,ktojestnieczystyseksualnieiumysłowo,niemożetamwejść,gdyżJa
tam jestem, jestem wszędzie, gdzie Moje imię wymawiane jest przez oczyszczonych
ludzi. Byłem z Danielem w legowisku lwów, z Jonaszem wewnątrz wielkiej ryby, z
JózefemwdoleizJeremiaszemwstudniprowadzącejdojeziora.Stojęwnajgłębszych
głębinach, aby góry nie zatonęły pod wodą. Jestem pod wszelkimi wodami, aby nie
zniknęływogniuisiarce.Stojępodogniemisiarką,abyniezniszczyłyichwiatrirdza.
Stojęzawiatremirdzawąmgłą,abynieprzepadływciemności.Stojęwnajciemniejszej
ciemnościiwnajwiększejotchłani,abykażdażywaistotamogłasięnaMniewesprzeći
przyjśćdoMniewposzukiwaniuschronienia.”
„Jestemnadziemią,jestemnakrańcachświata,jestemPanemwszystkiego,jestemw
powietrzu, Mym domostwie, widzę w dole rydwany Cherubinów i jestem nieustannie
wysławiany przez wszystkich aniołów i świętych. Jestem na wyżynach nieba, i
wypełniamwszystko.Jestemponadsiedmiomaniebiosami.Widzęwszystkoiwszystko
kontroluję,inicniejestukryteprzedemną.Jestemwkażdymmiejscu,iniemainnego
bogapozaMną,aniwniebiewysoko,aninazieminisko,niemanikogopodobnegodo
mnie, mówi Pan; Moja ręka bowiem położyła podwaliny ziemi, a prawicą swoją
umocniłemniebiosa,jaimójSyniDuchŚwięty.”
CII.POCZĄTEK
Duch Święty przemówił ustami Dawida: „Ty panowałeś w dniu twej potęgi158 .” Co
oznaczają słowa „dzień potęgi?” Czy jest to dzień, w którym Chrystus, Słowo Boże,
stworzyłnieboiziemię?MojżeszrzekłwewstępiedoKsięgi:„NapoczątkuBógstworzył
nieboiziemię.”159„Napoczątku”należyrozumieć„wChrystusie,”czylisam„początek”
oznacza Chrystusa. Jan Apostoł, syn Zebedeusza, powiedział o Synu Bożym: „On jest
pierwszym (czyli początkiem), którego usłyszeliśmy i ujrzeliśmy, którego poznaliśmy i
któregopoczułynaszedłonie.”160 Opowiemy wam, jak Go spotkaliśmy. Ci, którzy nam
uwierzą, spotkają się z nami. Łukasz, Jego uczeń, tak powiedział w Dziejach
Apostolskich:„Napoczątkupisaliśmyowszystkim.”161Późniejrzekłon,żeChrystusjest
naszym zbawieniem i powinniśmy w Niego wierzyć. Marek Ewangelista na początku
swejKsięgipisze:„PoczątkiemtejEwangeliijestJezusChrystus,SynBoży.”162Słowate
wskazująnato,żeChrystusbyłdobrąnowinądlaProrokówiApostołów,amywszyscy
mogliśmy doświadczać Jego łask. Jan Ewangelista powiedział zaś: „Na początku było
Słowo, a Słowo było Bogiem,” a potem dodał: „I podobnie na początku było Słowo
Boże.”163 Zauważcie, że Słowem Ojca jest Chrystus, dzięki któremu stworzył niebo,
ziemięikażdążywąistotę.OnjestTym,ktodokonałdziełastworzenia,bezktóregonie
byłoby nic: „Powiedział, i pojawiło się, nakazał, a zostało stworzone.”164 Później zaś
„Swymtchnieniemstworzyłcałezastępy,165”apomagałMuwtymDuchŚwięty.
Cóżmamypowiedzieć?Zapłaczmyzanimi.BiadaŻydomipoganom,którzyoddalili
się od prawdy i odrzucili Bożą miłość, którą w Swej dobroci ukochał człowieka.
Odrzuciwszy od siebie Adama przez jego grzech, ocalił go wielkością Swego
miłosierdzia,dającsięukrzyżowaćiprzebićSweręcegwoździami.Przezwzglądnanas
z pokorą dał się przybić do Krzyża i, z głową opadłą na bok, On, którego nie imał się
żaden ból, cierpiał w wiecznym majestacie Swego Boga. Umarł, aby pokonać śmierć.
Cierpiał,abymógłdaćsiłęumęczonym,stworzonymzprochuistotom.Spragnionypił
ocet. Ukoronowano Go koroną z cierni. Nie bał się ani nie wstydził gardzących Nim i
plujących na Niego nieczystych Żydów. Bito Go pięściami, przebito gwoździami,
piętnowano i wyśmiewano Go, lecz On, Bóg, Władca zwycięzca Śmierci i Darczyńca
chwały cierpliwie wytrzymywał wszelkie upokorzenia. Doprowadzono do tego, że
ogarnął Go smutek, gdyż wyrzekli się i znienawidzili Go. Będąc silnym i wielkim, nic
nie mogło zasmucić Go bardziej niż fałszywe oskarżenia, które przeciw Niemu
wniesiono.ZnałOnSweBóstwo,znałJegochwałęiznałSiebiesamego.Niktzkoleinie
znał Jego, Stwórcy wszystkiego. Jeśli wiedzieliby, kim jest, nie ukrzyżowaliby Pana
chwały, który rzekł miłosiernie: „Wybacz im Ojcze, gdyż nie wiedzą co czynią.”
Zrównali Stwórcę ze stworzeniem i zabili przybysza, który nie należał do istot
śmiertelnych,iniebyłrzeczą,którazostaławykonanaręką.OnSambyłStworzycielem,
Stwórcą,ŚwiatłościąŚwiatła,BogiemzBoga,SynemOjca,JezusemChrystusem.
Był Zbiegiem, Przywódcą, Tym, który nas karmił. On, którego władza sięgała ponad
wszystko, ukorzył się. Nawet Izajasz, człowiek o płomiennej mowie, rzekł o Nim: „Był
On skromnym człowiekiem o odpychającym wyglądzie, który niczym korzeń schował
się w spalonej ziemi i pojawił się na niej w ludzkim ciele mimo tego, że był Stwórcą i
Zbawicielemwszechświata.”166 Dawid zaś przypisywał mu piękno, mówiąc: „O Twym
pięknie i we wspaniałości Twego ciała,” a później przyznał: „Jego postawa jest
cudowniejsza niż ludzkich dzieci,” „Miłosierdzie płynie strumieniem z Twym ust,”
„Władajsprawiedliwie,szczerzeidajludziomdobrobyt.”WypowiedziałtakżeoŻydach,
wrogach prawdy, następujące słowa: „Twe strzały ostro i silnie trwają w sercach
przeciwników Króla,” „właściwym byłoby, gdy przebili swe serca,” „tych, którzy nie
pragnąMnienaKróla,przyprowadźcietutajiprzebijciewłóczniami.”Izajasz,również
o Żydach, rzekł: „Szukałem ich, lecz ich nie znalazłem. Wołałem ich, lecz Mi nie
odpowiedzieli. Pokochałem ich, lecz Mnie znienawidzili.”167 Dawid ponownie
powiedział:„Dałemimdobro,azwróciliMizło,zaMojąmiłośćokazaliMinienawiść.”
Izajasz dodał: „Swymi ustami wyznali Mi miłość, lecz swe serca trzymali z dala ode
Mnie.IchoddawanieMiczcijestpustymczynem.”Mojżeszrzekł:„Posunęlisiędotego,
abym znienawidził ich bogów, a Ja zwrócę ich ku zawiści, aby stali się ludźmi, którzy
niepotrafiąsięzjednoczyć.168”
Ci,którzymówili:„NiemamyPrawa,”otrzymalije,gdyżBógjestDawcąPrawa,który
gotów jest dać je każdemu. Bóg nagrodził żydów zgodnie z ich okrucieństwem, a nieżydów zgodnie z ich prostotą. Jest pełen współczucia i miłosierdzia dla tych, którzy
szukająwNimucieczkiorazoczyszczająsięznieczystościwKościeleiwArceBożego
Prawa.PokochałOntych,którzypłacząiżałujązagrzechy,tak,jakrzekłStefan,jedenz
JegoSiedemdziesięciuUczniów.169SpośródnichJezuswybrałsiedmiunapomocników
SwychApostołów:Barnaby,Marka,ŁukaszaiPawła.CierpiącprzezŻydów,Stefantak
otorzekłdonich,ukazującimichgłupotęwnieprzestrzeganiuBożychnakazów:„Nie
przestrzegaliście Tory zgodnie z zaleceniami aniołów.” Dzieje Apostolskie zaś mówią:
„Usłyszawszyto,wypełniłichszaleńczygniewizaczęlizgrzytaćzębami.”Posłuchajcie
mnie teraz. Mówiąc: „Nie przestrzegaliście Tory zgodnie z zaleceniami aniołów”
zapowiedziałOn,czegomożnasięspodziewaćwniebie:wolnegoJeruzalem,domostwa
Największych, którego nie jest w stanie pojąć śmiertelne serce. W jego centrum
znajduje się otoczony ogniem tron Najwyższego, którego w szóstym niebie pilnują
cztery zwierzęta. Sam tron stoi w siódmym niebie, domostwie Ojca, Jego Syna i
Świętego Ducha, który wszystko ożywia. Arka Kościoła, podobnie jak Kościół Pogan,
podobnejestdoniebiańskiegoJeruzalem.
CIII.ROGIOŁTARZA.
Arka symbolizowała rogi ołtarza, na którym święci kapłani składali ofiarę i
umieszczali ṭarapîzâ, przedmiot symbolizujący grób Chrystusa na Golgocie. To, co
znajdowało się na stole, ofiara, było symbolem pierworodnego, Ciała Emmanuela,
„Akrâṭôsa”, „Czystego”, „Niezmieszanego”, które nasz Zbawiciel wziął od Maryi, i o
którymmógłpóźniejtakpowiedziećdoSwychświętychApostołów:„SpożywajcieMoje
Ciało.170 Kto spożywa Moje Ciało ma żywot wieczny. Kto pożywa Ciało Moje choćby i
umarł,będzieżyłnawieki,gdyżpołączysweciałoikrewzMymCiałemiMojąKrwią
oraz stanie się Moim dziedzicem, który powie Memu Ojcu: ‘Ojcze nasz, któryś jest w
niebie,’ a Bóg odpowie: ‘Tyś jest Mym Synem.’ Nakrycie darów ofiarnych z kolei
przypomina kamień, którym Żydzi zasłonili grób. Gdy kapłan powie: „Ześlij Ducha
Świętego,”DuchŚwiętyzstąpi,aCiałonaszegoPanastaniesiędoskonałe(całkowite).171
Gdytaksięstanie,będziemymoglibyćczęściąCiałaiKrwinaszegoPana,Odkupiciela
Jezusa Chrystusa, Syna Żywego Boga i Ducha Świętego, na wieki wieków. Powiecie
wtedyotymkomuśobcemu,abyŻydzioślepychsercach,którzysąwrogaminaszymii
naszego Boga, nie mogli się niczym przechwalać. Powiedzą oni wtedy: „Macie wielu
bogów, a czcicie drewno [Krzyż],” a później dodadzą, wzorując się na słowie Proroka
Izajasza:„Wielbiciejedyniejegopołowę,anadrugiejgotujecieciałoijespożywacie.”172
Izajasz powiedział tak jedynie przez wzgląd na tych, którzy czczą posągi i bożki. I
mówią: „Oto nasi bogowie, którzy nas stworzyli.” Twierdzą, że rozmawiamy z nimi i
czcimyichniczymPana.Sątoludzie,którychdemonywiodąpościeżceniegodziwości.
Dawidpowiedziałonich:„Pogańscybogowiesądiabłami,aBógstworzyłniebo.Przed
Nimsądobroćorazprawda.”173
CIV.ARKAIROZMOWABEZBOŻNIKÓW
BógocaliłNoegowArce.RozmawiałtakżezAbrahamemwlesieManbar(Mamre),174
między drzewami, których nie można zniszczyć. Uratował Izaaka za pomocą baranka
schwytanego w zaroślach.175 Jakuba uczynił bogatym dzięki trzem drewnianym
laskom,którenakazałmuwłożyćdopłynącejwody.176PrzezwierzchołeklaskiJakuba
otrzymali Boże błogosławieństwo.177 Bóg rzekł do Mojżesza: „Zbuduj arkę z drewna,
któregoniemożnazniszczyćnapodobieństwoSyjonu,ArkęPrzymierza.”AgdyDawid
zabrał ją z miasta Samarii, umieścił Arkę Prawa w nowej Arce i radował się przed
nią.178 Od samego początku uczynił On z Arki środek zbawienia, a dzięki Niemu
uczyniła ona wiele znaków i dokonała wielu cudów. Wysłuchajcie mnie teraz, a
opowiem wam od początku do końca, w jaki sposób Bóg ustanowił zbawienie dzięki
drzewuJegoKrzyżawArceJegoPrzymierza.
ZbawienieprzyszłodoAdamaprzezdrzewo.JegopierwszezłamanieBożegozakazu
również przyszło przez drzewo. Bóg jest Stwórcą i Dawcą życia i śmierci, wszystko
dzieje się dzięki Jego Słowu, i stworzył On wszystko i sprawiedliwym jest przed Nim
ten,ktoMusłużywczystościiwczystościArkiPrawa.Jestonaznanajako„tronBoży,”
„miejsceschronienia,”„ołtarz,”„miejsceprzebaczeniagrzechów,”„zbawienie,”„brama
życia,” „wysławianie,” „miasto ucieczki,” „statek,” „przystań zbawienia,” „dom
modlitwy”oraz„miejsceprzebaczeniagrzechówdlatego,którywczystościsięwnim
modli.” Bóg ukochał czystość, gdyż Sam jest domostwem czystości. Wszystkich, którzy
wejdą do Jego domu, przyjmie święta Arka i pomodlą się do Niego całym sercem,
wysłucha,ocaliwdniuichudrękiispełniichpragnienie.StworzyłOnświętąArkęna
podobieństwo Swego tronu. Są wśród tych, których przyprowadziłeś, tacy, którzy
uważają się za Chrześcijan, lecz nie wyrzekli się grzechu, który zakiełkował w nich z
woli Szatana. Rzekł on: „Słusznym jest, abyśmy modlili się do Syjonu, Arki Bożego
Prawa. Było ono od początku i jest teraz. Jego owocem i podobieństwem jest Maryja,
Matka Odkupiciela. Powinniśmy ją czcić, gdyż samo jej imię błogosławi Arkę Bożego
Prawa.Słusznymjesttakże,abyśmywielbiliMichałaiGabriela.”
Arcybiskup Cyryl rzekł do nich: Jeśli on tak im powiedział, my też to uczynimy: Co
naszPan,JezusChrystus,mówił,gdynauczałtych,którzywNiegowierzyli?Gdyktośz
tłumu rzekł Mu: „Twój ojciec i Twoja matka szukają Cię.” Chrystus, kochający ludzi,
wyciągnął rękę ku tym, których nauczał, ku wszystkim mężczyznom i kobietom, po
czympowiedział:„SpójrzcieotoMójojciec,imojamatka,imójbrat.Ktokolwieksłucha
megosłowaiczyniwolęmojegoOjca,jestMoimojcem,MojąmatkąiMojąsiostrą.”179
Żydzioślepychsercach,czyżniedostrzegacieJegomiłosierdziaimiłościdoludzi?Nie
odrzucił ich ani nie podzielił, lecz zwrócił się do nich: „Moi bracia.” Kochał On tych,
którzyGokochaliiprzestrzegaliJegonakazów,szczególniemęczenników,którzyprzez
wzgląd na Niego sami szli prosto ku śmierci, mimo że znali towarzyszącą jej gorycz.
Kochał samotnych mnichów, którzy przestrzegali Przykazań i kochali Go całym swym
sercem. Każdy z ich grobów, zbudowanych pod ich wezwaniem kościołów i
tabernakulów, które Biskupi konsekrują w ich imieniu jest święty i znajduje się w
ŚwiątyniBoga.Bógusłyszałtych,którzysięzanichmodlili.Natych,którzymodląsięw
nieskalanej czystości, w skromności i szczerości, w poświęconym tabernakulum pod
wezwaniemmęczennika,anioła,prawegoczłowieka,dziewicy,czyteżświętejkobiety,
zstąpi Duch Święty i przemieni drewno tak, że stanie się ono istotą duchową. W ten
sposób Bóg Swym słowem przemienił laskę Mojżesza, która stała się żywą istotą i
spowodowała, że Mojżesz zaczął się lękać Swego Pana. W podobny sposób Józef czcił
zakończenielaskiswegoojcaJakuba.Niktgodotegoniezmuszał,leczontoczynił,gdyż
wierzył swemu ojcu. To, co zapisał Mojżesz, jest proroctwem na ostatnie dni. Chciał,
abyśmywiedzieli,żetabernakulamęczennikówisprawiedliwychludzisąświęte.
Przedstawię wam również, co zapisano o dumie Faraona. Mojżesz uczynił tak, jak
polecił mu Bóg, i zamienił swą laskę w węża. Faraon nakazał swym magom i
czarnoksiężnikom, aby to samo zrobili ze swymi laskami. Z laski każdego z nich
wyskoczyły po trzy węże i zaczęły wić się przed Mojżeszem, Aaronem, Faraonem i
egipskimi wielmożami. Laska Mojżesza połknęła laski magów, gdyż oszukali oni oczy
patrzących na nich ludzi. To, co wydarzyło się dzięki Bożemu słowu, pokonało każdą
magię,którazaistniała.NiktniemógłzarzucićMojżeszowi,żeuczyniłzło,gdyżtoDuch
Świętykierowałjegopoczynaniamiiniepozwolił,abyzawahałsięonchoćnachwilę.
Paweł powiedział: „Dzięki wierze nasi dawni ojcowie zostali uratowani.”180 Pragnął,
aby każdy z imienia znał Adama, Noego, Abrahama i nierządnicę Rachab, która
przyjęła szpiegów. Czy wy, ślepi Żydzi, nie potraficie zrozumieć tego, co czytacie w
Prawie, nie potraficie zrozumieć Tory, w którą wierzycie, czy nie potraficie
przestrzegać nakazów i nie wiecie, żeście przez to przeklęci? Powiedział On im:
„Wszyscy,którzytędyidą,jeśliniebędąprzestrzegaćtego,cozapisane,będąprzeklęci.”
Onas,którzywierzymywChrystusa,SynaBożego,iktórychwybrałaJegołaska,rzekł
On:„Ten,ktouwierzyiochrzcisię,będziezbawiony.”181
CV.WIARAABRAHAMA
Nie rozumiecie, że ich czyny usprawiedliwiała wiara, czyny Abrahama, Dawida i
innych Proroków, którzy jeden po drugim przepowiadali nadejście Syna Bożego.
Abraham rzekł: „Panie, czy podczas mych dni ześlesz Swe słowo na ziemię?” Bóg zaś
odparł: „W żadnym wypadku, Jego czas jeszcze nie nadszedł, lecz uprzedzę cię o Jego
nadejściu.UdajsięnadrzekęJordanizanurzsięwjejwodach.Następnieidźdomiasta
Salem, gdzie spotkasz Melchizedeka. Z Mego nakazu pokaże ci on Jego znak i
podobieństwo.” Abraham tak uczynił, odnalazł Melchizedeka, który wyjawił mu
tajemnicę chleba i wina,182 tę samą, którą celebrujemy podczas Paschy, aby osiągnąć
zbawienieprzezPananaszegoJezusaChrystusa.Abraham,obchodzącołtarzzrobiony
przez Melchizedeka i trzymając palmę w dniu Szabatu, uradował się oraz spełnił swe
marzenie.ŚlepiŻydzi,spójrzcienatęradość,któraznalazławyrazwjegowierze.Wy
jednakmacieoczy,któreniewidząiuszy,któreniesłyszą.ProrokIzajaszpowiedziało
was:„Ichoczysąślepe,aichsercapokrytesąciemnościątak,żenierozumieją,gdyBóg
okazujeimmiłosierdzie.”183
CVI.PROROCTWODOTYCZĄCE
NADEJŚCIACHRYSTUSA.
Wsłuchajcie się teraz w dotyczące Go proroctwa, które są przyjazne dla ucha. Jego
nadejście przepowiedział Prorok Izajasz, mówiąc: „Syn się nam narodził. Dziecię się
nam narodziło. Na Jego ramieniu spoczywa władza. Oto Bóg, potężny Król, wspaniały
Władca.”184Jegosłowamiałyogłosićludziom,żenarodziłsięSynBoży,którymiałobjąć
władzę jeszcze przed powstaniem świata i który posiada większą mądrość niż
ktokolwiek inny. Izajasz rzekł ponownie: „Spójrzcie na Mego sługę, którego Sam
wybrałem.JegoduszarozkoszujesięnamyślospotkaniuzeMną,awszystkienarody
pokładająwNimufność.”185Słowatezkoleimająpomócnamzrozumieć,żeChrystus
jest z Ducha Bożego, Słowem Swego Ojca, który przyjął nasze ciało i wśród nas się
urodził. Wszyscy ludzie w Bizancjum i w Etiopii uwierzyli Mu. Izajasz przemówił do
naroduIzraela:„WieluzbierzesięwsobieipójdziezaTobąskutychkajdanami.Będą
oniCięczcićimodlićsiędoCiebie,gdyżTyśjestBogiem,któregonierozpoznaliśmy.”186
Prorokmówiłtutajomęczennikach,pustynnychisamotnychmnichach,którychserca
związane były Jego nakazami, którzy modlili się do Niego, aby otrzymać od Niego
nagrodę.„AmyCięniepoznaliśmy,”ślepopowiedziałludIzraela,poczymukrzyżował
Go i odrzucił Jego ścieżkę sprawiedliwości. Izajasz rzekł raz jeszcze: „Gdy Bóg
nadejdzie, poganie powinni Mu zaufać i Go poznać.”187 Oznaczało to, że Chrystus
pojawi się na ziemi, Żydzi Go odrzucą, lecz poganie w Niego uwierzą. Prorok Izajasz
powiedział po raz kolejny: „Niech wasze słabe ręce i umęczone nogi będą silne, niech
waszeprzybitesercasięuradują,gdyżzbliżysiędowasBóg,któryspłacinaszedługii
nas ocali. Otworzy On oczy ślepców, głusi znów usłyszą, nogi kulejących będą mogły
biegać,ajęzykiniemychprzemówią.”188Słowateskierowanesądotych,którzygrzeszą
czczącinnychbogów,którzyzaprzedalisięgrzechom,którychsercasączarneiktórzy
nie wiedzą, że Bóg ich stworzył. Radujcie się w tym dniu: nadszedł Ten, który odkupi
grzechAdamaisprawi,żeJegowinabędzietylkoJegowiną.UkrzyżowanoGomimo,że
byłbezgrzechu.ZabiłŚmierćSwąwłasnąśmiercią,ślepiznówwidzą,kulawichodzą,
głusi słyszą, niemi mówią bez opamiętania, a zmarli powstali. Oto jest znaczenie
proroctwa.
Prorok Dawid powiedział: „Bóg zjawi się w postaci widzialnej, nasz Bóg nie będzie
milczał.”189
Prorok Jeremiasz powiedział: „Bóg zstąpi na ziemię i będzie chodził między ludźmi
takimijakmy.”190
ProrokEzechielpowiedział:„Ja,waszBóg,zejdęnaziemię,będęzwamiprzebywałaż
niepoznacie,żejestemwaszymBogiem.”191
Dawid rzekł: „Błogosławiony jest Ten, który nadszedł w imię Boga. Błogosławimy
wamwImięPana.”192
ProrokHabakukpowiedział:„BógnadejdziezPołudnia,odstronyGóryFârânimiast
Judei.”193
ProrokEliaszrzekł:„Bógzjawisięunasznowymprzymierzem.”194
Prorok Joel rzekł: „Niebiański Emmanuel pokaże nam to, co Sam własną ręką
ukształtowałiodebrałkłamliwemuSzatanowioraztowarzyszącymmudemonom.”195
ProrokDawidrzekł:„BógbogówobjawisięnaSyjonie.196Ludziepowiedzą:‘Narodził
sięten,któregoOjcemjestNajwyższy.’”197
Jegosyn,Salomon,powiedział:„Zaiste,Bógbędzieżyłwśródludziichodziłpoziemi.”
Jegoojciec,Dawid,rzekł:„Zjawisięniczymrosanaporannejtrawie,niczymkropla,
któraspadłanaziemię,awtrakcieJegożyciapanowaćbędziesprawiedliwość.”198
Salomonpowiedział:„ZbawicielnarodzisięzSyjonuiusuniegrzechzJakuba.”199
ProrokOzeaszrzekł:„’Syjonie,zbliżęsiędociebieibędęchodziłpoJeruzalem,’rzekł
Bóg,JedynyŚwiętyBógIzraela.”200
Prorok Micheasz rzekł: „Słowo Boże pojawi się w Jeruzalem, a Prawo nadejdzie z
Syjonu.”201
ProrokOzeaszpowiedział:„Bógzjawisięnaziemi,abymieszkaćzludźmitakimi,jak
my.”202
ProrokJeremiaszpowiedział:„Syjonobdarujenaszbawicielem,któryuwolnicałylud
Izraelaodgrzechu.”203
ProrokMicheaszrzekł:„BógzstąpizniebaizamieszkawSwejświątyni.”204
Prorok Zachariasz rzekł: „’Raduj się, Syjonie! Spójrz, żyję i mieszkam w tobie,’
powiedziałBóg,JedynyŚwiętyBógIzraela.”205
ProrokOzeaszrzekł:„Bógpojawisięwśródwas,pośrodkuJeruzalem.”206
Prorok Dawid powiedział: „On będzie żył, obdarują Go złotem Arabii, będą się do
Niegomodlić,aOnbędziepodporądlacałejziemi.”207
ProrokHiobrzekł:„Bógbędziechodziłpoziemi,apomorzubędziechodziłtak,jak
poziemi.”208
ProrokDawidrzekł:„Nagiąłniebiosaizstąpiłdonas.”209
Prorok Izajasz rzekł: „Spójrzcie, oto dziewica pocznie Syna, któremu nada imię
Emmanuel.”210
Prorok Dawid powiedział: „Z łona jutrzenki jak rosę Cię zrodziłem”.211 po czym
dodał:„Bógrzekłdomnie:TyśjestMymSynem,którytegodniaprzyszedłnaświat.”212
Gedeonrzekł:„Uważajcie,otopojawisięOnnazieminiczymporannarosa.”213
ProrokDawidpowiedział:„BędącwSwejświątyni,Bógspojrzałzniebiosnaludzkie
dzieci.”214
ProrokMojżeszrzekł:„WszystkieBożedziecipowinnypowiedzieć:Onjestsilny,gdyż
pomściłkrewSwychsynów.”215
Prorok Dawid rzekł: „Zrobię róg dla Dawida, dla Mych Namaszczonych przygotuję
lampę, Jego wrogów przyodzieję we wstyd, a On sprawi, że Moja świętość
rozkwitnie.”216
ProrokOzeaszrzekł:„Nielękajsię,gdyżniezrobięCiwstydu.Nieniepokójsięprzez
Swą łaskę,”217 a następnie dodał: „Wysłuchajcie Mnie, Moi ludzie, gdyż Mój osąd jest
sprawiedliwy. Zamieszkam wśród was, a wszystkie narody zaufają Memu światłu i
stanąsięukochanymiChrystusa.”
Prorok Dawid powiedział: „Ludzie, których nie znam, będą Mi służyć. Na sam szept
MegogłosuodpowiedząMi.”218ZwróciłsiętakżedoŻydów,mówiąc:„Obcedziecimnie
okłamały,zestarzałysięiniepewniepodążałyswąścieżką.Bógżył,błogosławionyniech
będzieMójBóg.”Mówiąc„Bógżył,”miałonnamyśliSwegoStwórcę,awypowiadając
słowa „błogosławiony niech będzie Mój Bóg,” mówił On o przybraniu przez Siebie
ludzkiego ciała. Prorok Izajasz także wspomniał o tym, mówiąc: „Kim jest Ten
Cudowny, który przybył z Edomu, Adonai, który zstąpił z nieba i przybył z Bosry
przyodziany w wielki majestat?” Mówiąc „Cudowny,” chodziło mu o Jego piękny
zapach, a mówiąc „Adonai,” miał na myśli Słowo Ojca, które istniało jeszcze przed
stworzeniem świata, Syna Bożego. Mówiąc zaś „przybył z Bosry ubrany w wielki
majestat”wskazałnaciałoAdama.
Prorok Dawid powiedział o Chrześcijanach: „Obwieśćcie waszym narodom, że Bóg
jest Królem, który stworzył świat tak, że nigdy nikt nie ruszy go z posad.”219
PrzepowiedziałrównieżJegospotkanieznarodami,mówiąc:„Nadejdziedonasprosto
sprzed oblicza Boga, aby sprawiedliwie osądzić ziemię oraz mieszkające na niej
narody.”220
ProrokIzajaszrzekł:„Panzastępówplanowałzniszczyćarogancjęludów,apotężnych
ludzi pozbawić ich majątków.221 Przyjdzie do nas, zbuduje dom i uwolni ludzi.”
Niedługopotemdodał:„WtymsamymczasiezziemJessegowyrośnieTen,którystanie
ponad wszystkimi narodami, a one mu zaufają. Miejsce Jego pobytu stanie się
wspaniałenawieki.”222
Prorok Dawid rzekł: „Śpiewajcie Bogu, który mieszka w Syjonie, i dołączcie do Jego
ludu.”223
Jego syn, Salomon, przepowiedział nadejście naszego Zbawiciela Emmanuela, Syna
sprawiedliwości, mówiąc: „Pozwolił Mi narodzić się przed stworzeniem gór, lądów,
przed wszelkim porządkiem, przed stworzeniem ziemi, przepaści, wód, kwiatów,
wiatru,aJaistniałemwspólniezMymOjcem.”224
Jego ojciec, Dawid, powiedział: „Jego imię nadano Mu przed powstaniem słońca,
księżyca,przedwszelkimipokoleniami.”225
Salomonrzekł:„WspółistniałemwrazzNim,gdyumacniałOnfirmamentnieba,gdy
ustawiał ograniczające je ściany, gdy tworzył morze, gdy zasiadał na Swym tronie
ponadchmuramiorazgdyumacniałpodstawyziemi.ByłemprzyNim,gdysięradował,
dzieńpodniu.”226
Prorok Hiob powiedział: „Twarz Mego Boga jest na Wschodzie, Jego Światło jest
jaśniejszeodsłońca,awszystkienarodypokładająufnośćwJegoImieniu.”227
Prorok Izajasz powiedział: „Nie rozpamiętuj przeszłości, nie myśl o dawnych
czynach. Stanie się coś nowego, abyście wiedzieli, że stworzyłem drogę na pustyni i
rzekęwdziczy.WszystkiezwierzętapodążązaMną,pójdązaMnąrównieżmłodeptaki
i strusie. Na pustyni znalazłem miejsce dla wody, w dziczy sprawiłem, że popłynęły
rzeki, abym mógł napoić Mych ludzi i wszystkich, których wybrałem, oraz aby mogli
oniogłaszaćMąchwałęiwypełniaćMeprzykazania.”228
Salomon rzekł: „Kto wstąpił na niebiosa i z nich zstąpił? Kto w swym łonie
zgromadził wszystkie wiatry? Kto w swych szatach zebrał wszystkie wody? Kto Swą
jednąrękązmierzyłwodywszystkichmórz,adrugązmierzyłniebiosa?JakMunaimię,
jakmanaimięJegoSyn?”229
Prorok Micheasz powiedział: „Nowe przymierze pojawi się na Bożej górze. Będzie
ono potężniejsze od wszystkich ziemskich gór, a ludzie ujrzawszy je, powiedzą:
‘ChodźmynaBożągórę.’Wieleludówudasiętamipowie:‘ChodźmynaBożągórę,’230
poczymwszyscyzwrócąsiękuJegościeżceizacznąniąiść.”
ProrokDawidrzekł:„WysłuchajcieMnie,Moiludzie,adamwamświadectwotego,że
JamjestBogiem,waszymBogiem.”231
Prorok Mojżesz tak rzekł o Świętej Trójcy: „Izraelu, wasz Pan jest Jedynym
Bogiem.”232 Należy to rozumieć następująco: Ojciec, Syn i Duch Święty są Jednym
Bogiem, który włada jednym królestwem, jest jego jedynym Panem, a ludzie powinni
wielbićcałąTrójcęjakoJednegoBogawniebiosach,naziemi,wmorzuiwotchłaniach.
OddawajmyMucześć,nawiekiwieków!Amen.
CVII.JEGOWEJŚCIEWPEŁNICHWAŁYDO
JERUZALEM.
ProrocyprzepowiedzieliJegowejściedoJeruzalem.ProrokIzajaszrzekł:„Lśnij,lśnij,
Jeruzalem,tweświatłonadeszło,aBożachwałauniosłasięnadtobą.”233
Prorok Zachariasz powiedział: „Raduj się, raduj Syjonie, i pozwól miastu Jeruzalem
krzyczećzradości.”234
ProrokDawidpowiedział:„UstamiTwychdzieciiniemowlątogłosiłeśchwałę,która
pozwolipomścićizwyciężyćwroga.”235
Salomonrzekł:„Bógnauczadzieci,aludzieradująsięwrazzTobą.”236
Dawidrzekł:„Wdniunowiuksiężyca,dniunaszegoświęta,zadmijciewrógSyjonu,
gdyżtakiejestpolecenieIzraela.”237
Skryba Ezdrasz rzekł: „Wyjdźcie na zewnątrz, zorganizujcie radosne święto i
powiedzcieSyjonowi:‘Radujsię,gdyżnadszedłtwójKról.’”AprorokIzajaszpowiedział:
„Raduj się, Jeruzalem, raduj się. Spójrz, twój Król zjawił się na grzbiecie osła. Jego
nagrodaprzybyławrazzNim,aJegoczynymożnawyczytaćzJegotwarzy.”238
ProrokDawidrzekł:„BłogosławionyjestTen,którynadszedłwimieniuPana.”239
Jakub, syn Izaaka, rzekł: „Judo, twoi bracia cię wysławili. Twa ręka spoczywa na
plecach twego wroga, a dzieci twej matki będą cię wielbić. Władza nie opuści Judy,
rządynadalbędąwrękachjegokrewnychdopóty,dopókinieodnajdąTego,nakogotak
długo czekali, który jest Nadzieją narodów.”240 Następnie dodał: „Jego zęby są bielsze
niżśnieg,Jegooczysąradośniejszeniżwino,SweszatypowinienOnumyćwwinie,a
tunikęwekrwizkiściwinogron.241Judajestszczenięciemlwa,któreułożyłeśdosnu.
Niktgoniebudzipozatym,którygoznalazłiupolował.Powstańzeswegomiejsca.”242
Jakub pobłogosławił swego syna Judę i rzekł do niego: „Jest pewien Król, który umyje
Swe szaty w winie, a cudownym będzie miejsce odpoczynku tego Ukochanego.” Przez
„Ukochanego”należyrozumiećChrystusatak,jakprzez„Mesjasza”i„Zbawicielaludzi.”
ProrocyjednakwspominająonimpodtajemniczymimieniemizwąGo„Ukochanym.”
ProrokIzajasztakpowiedziałoJegoWniebowstąpieniu:„TegodniaUkochanyzstąpiz
nieba i wybierze dla Siebie dwunastu Apostołów.243 A dalej rzecze: [Potem zaś]
widziałemumiłowanegoSynajakwstępowałdosiódmegonieba,witanyprzezAniołów
iArchaniołów,którychprzewyższał.”
Dawid rzekł: „Ukochany jest niczym syn jednorożca, jedyny syn zrodzony z jego
rogów.244 Niech mój róg będzie tak wysławiany, jak róg jednorożca.” „Rogi”
symbolizowaływszystkiekrólestwaświata,a„jednorożec”oznaczałTego,którypanuje
nad niezniszczalnym królestwem, władcę królów. Niszczył On kogo chciał, na tronie
umieszczał tych, których pragnął tam widzieć. Dawid ponownie rzekł: „Sprawię, że
będziecie radować się bardziej od tych, którzy dzięki rogom stali się potężni,”245 co
znaczyło:„Jesteściewspanialsiodwspaniałychkrólówiprzeztosięradujcie.”
Prorok Habakuk powiedział; „Promienie są w Jego rękach,246 które wystawiły
ukochanego na działanie Jego mocy,” co oznaczało: „Dłonie Tego, który włada nad
życiemiśmierciąorazkontrolująwszystkichwładcówświata,przebitesągwoździami,
dłonieukochanegoChrystusa,któryżyłdziękiSwejpotędze.”
CVIII.OKRUCIEŃSTWO
NIESPRAWIEDLIWYCHŻYDÓW.
Prorocy następnie przepowiedzieli niegodziwość Żydów. Dawid rzekł: „Człowiek
stosujący przemoc poszukiwał sposobu, aby zniszczyć samego siebie. Jego smutek
powrócidojegogłowy,aniesprawiedliwośćopanujejegoczoło.”247
Salomon rzekł: „Głupiec i człowiek niesprawiedliwy podróżują ścieżkami, które nie
są proste. Mruga on swym okiem, uderza stopą w ziemię, daje znak ruchem palców i
ust, a jego nikczemne serce rozważa o złu. Taki człowiek nadejdzie, aby swą
dwulicowością wywołać wrzawę, mordować i przelewać krew, lecz nie ucieknie on
przedkarą.”248
Dawid powiedział: „Wysunęli przeciw mnie kłamliwe słowo. Czy ten, który śpi, nie
zbudzi się? Czy człowiek pokoju, przyjaciel, któremu zaufałem i z którym dzieliłem
posiłek,podniesienamnieswąnogę?”249
Prorok Izajasz powiedział: „Biada nieprawemu człowiekowi, który rozplenia gniew.
Pozwólmyimpozbyćsięgrzesznika,abyniemógłondostrzecBożejchwały.”250
Dawid rzekł: „Grzesznik zdradził, co może go pogrążyć. W jego oczach nie było
jednaklękuprzedBogiem.”251
Salomon rzekł: „Niegodziwy człowiek sprowadził na miasto zgiełk, który miał
zapoczątkować zniszczenie, przemoc i nieszczęścia, którym nie można było zapobiec.
Radowałsiętym,czegoBógnienawidził.”252
Prorok Mojżesz powiedział: „Bóg nie chciał mu wybaczyć, bardziej pragnął jeszcze
mocniejzemścićsięnanim.UkarzeOngoklątwą,którązapisanowtejksiędze,ajego
imięzostanieusuniętezniebaiziemi.”253
Prorok Dawid rzekł: „Jego serce gotowe jest na masakrę, nad błogosławieństwa
przedłożyłprzekleństwa.”254
Prorok Jeremiasz rzekł: „Niegodziwy człowiek zostanie pokonany przez swą miłość
dopieniędzy,aprzezsweoszustwozostaniewtrąconydociemności.”255
Prorok Hiob powiedział: „Stwórca zniszczy wszystkie jego prace, wysuszy jego
korzeń, sprawi, że jego kwiat opadnie, pamięć o nim i jego imieniu zniknie z ziemi,
ludzie wtrącą go do ciemności po to, aby nigdy już nie mógł ujrzeć światła i zniszczą
jegodom.”256
ProrokOzeaszpowiedział:„Słuchajciemnie,dzieciIzraela,gdyżwjegosercuniema
ani sprawiedliwości, ani miłosierdzia, ani bojaźni Bożej, za to są kłamstwo, kradzież,
morderstwoicudzołóstwo.”257
Prorok Dawid rzekł: „Szatan stał po jego prawicy. Niech ktoś inny zajmie jego
miejsce.”258
MojżeszprzeklinałwimięPrawa,mówiąc:„Przeklętyniechbędziekażdy,ktobędąc
przekupionymprzelewałniewinnąkrew.Amen.”259
Prorok Habakuk rzekł: „Zarządca sprawił, że ludzie stali się mądrzy przez
nieprzestrzeganie Prawa, lecz nie potrafili właściwie osądzać innych. Grzesznik
skierowałprawegoczłowiekanazłądrogę.”260
Prorok Dawid rzekł: „Grzesznik ujrzał, rozgniewał się, zazgrzytał zębami i
zniknął.”261
Salomonpowiedział:„Fałszywawagatocoś,czegoBógnienawidzi.”262
Prorok Jeremiasz rzekł o Judzie: „Przygotowałem już dla siebie trzydzieści sztuk
srebra.”263
CIX.UKRZYŻOWANIE
ProrocyprzepowiedzielirównieżUkrzyżowanieChrystusa.
Mojżesz,sługaBoży,rzekł:„Zobaczyciewaszezbawienieukrzyżowanenadrewniei
nieuwierzycie.”264
Dawidrzekł:„SforapsówMniepochwyciłaiprzebiłoMedłonieistopygwoździami,
przetrąconoMiwszystkiekości,mimo,żeMnieznali,pogardziliMną,apóźniejodarli
Mniezszatipodzielilijemiędzysiebie.”265
IzajasztakrzekłoWcieleniuiUkrzyżowaniuChrystusa:„Ktowierzyłnaszemusłowu,
komuPanpodałswąrękę?RozmawialiśmyzNimjakdzieci,aOnjestniczymkorzeńw
spalonej ziemi. Nie ma On postaci ani urody, ma za to pokorę większą niż każdy
człowiek. Jest człowiekiem cierpienia, gdyż odwróciwszy od nich Swą twarz, gardzili
NiminieszanowaliGo.”266
Salomon powiedział: „Zabijmy prawego człowieka, gdyż jest dla nas brzemieniem.
Patrzył na nasze czyny, sprzeciwiał się naszym zamiarom i odpychamy Go od siebie
naszymigrzechami.267Synu,niepozwól,abycinikczemnicyciprzeszkodzili,mówiąc:
‘Pójdźznami,pomóżnamwukrywaniuniewinnejkrwiigrabieżach,podzielmysięze
sobąwszystkim.’Nieidźpoichśladach,niepozwólzłapaćsięwsiećjakptak.”268
Dawidpowiedział:„DodajążółcidoMegomięsa,ażebyugasićMepragnieniepodają
miocet.”269
Prorok Izajasz rzekł: „Wybawił nas od chorób, zepsucia, a dzięki Swym ranom
uzdrowił nas. Widzieliśmy Go cierpiącego i odczuwającego ból z powodu ran. Nie
otworzyłSwychustanirazubykrzyknąć,gdyżwiedział,żeumrze.DomomentuSwej
śmierci,niczymowcaprzedswympostrzygaczem,nieotworzyłust.Niktnieznałdaty
Jegonarodzin.‘PrzezgrzechMychludzipokonałemnawetśmierć.’”270
Prorok Jeremiasz rzekł: „Wzięli nagrodę w wysokości trzydziestu sztuk srebra i
podzielilijąmiędzydzieciIzraela.Bógzaśrzekłdomnie:‘Wrzućjedotyglaisprawdź,
czysąprawdziwe.Danojenagrobydlaubogich,jakmiBógpoleci,takteżuczynię.”271
ProrokIzajaszpowiedział:„UznaliGozagrzesznikaiskazalinaśmierć.”272
Prorok Dawid powiedział: „Wielu jest takich, którzy Mnie nienawidzą i nagradzają
mniezłemzadobro.”273
ProrokZachariaszrzekł:„PowinnispojrzećnaTego,kogoukrzyżowaliiprzebili.”274
IstniejejeszczewielespisanychfragmentówiproroctwmówiącychoJegonadejściu,
Ukrzyżowaniu, śmierci, Zmartwychwstaniu i powtórnemu przyjściu w chwale.
Wspomnieliśmy jedynie o kilku proroctwach, abyście mogli je zrozumieć i w nie
uwierzyć. Dzieje Apostolskie mówią: „Poprowadziłeś nas dzięki Ewangelii, dzięki
Prorokomnaspocieszyłeś,gdyżichsłowapozwalająuwierzyćtym,którzywątpią.”275
CX.ZMARTWYCHWSTANIE
ProrokDawidpowiedział:„Powstanę,rzekłPan,iotwarciedokonamaktuzbawienia.
Powstań,Panie,zapanujnadziemiąiodziedziczspuściznęnarodów.276Powstań,Panie,
pomóż nam i uwolnij nas w Twe Imię.277 Niech Bóg powstanie i rozproszy Swych
wrogów, którzy będą uciekać na widok Jego twarzy. Bóg powstał niczym ten, kto
obudziłsięzesnu,niczympotężnyczłowiek,któryzostawiłswewino.”278
ProrokIzajaszrzekł:„Niewystawiswejduszynazepsucie,gdyżniepopełniłgrzechu
i nie wypowiedział fałszywego słowa. Temu, kto czynił prawość i dobro pokazane
zostanieświatłoizostanieonsprawiedliwieosądzony.Zniszczyongrzechywieluludzi,
gdyżsamjestbezgrzechuikłamstwa.”279
ProrokDawidrzekł:„Mojaduszanigdyniepostaniewpiekle.”280
Salomonpowiedział:„Słońcesprawiedliwościwstanie,przesuniesięwprawoiwróci
domiejscaJegopobytu.”
CXI.WNIEBOWSTĄPIENIEIPOWTÓRNE
PRZYJŚCIE
Wszyscy Prorocy i wielu dawnych Ojców przepowiadało Jego Wniebowstąpienie i
PowtórnePrzyjściewceluosądzeniażywychiumarłych.
Dawid powiedział o Jego Zmartwychwstaniu: „Wstąpił On na niebiosa. Jeńców
pozostawiłeś w niewoli, a Boże dzieci obdarzyłeś łaską. Odszedłszy stąd, powrócę,
nadejdę z morskiej otchłani. Śpiewajmy Bogu, który wstąpił na niebiosa, gdyż są one
przeciwieństwemporanka.”281
ProrokAmosrzekł:„NadszedłMesjasz,któryustaliłporanekiztejziemiwstąpiłna
niebiosa.JegoImiętoBóg,którywładawszystkim.”282
ProrokDawidrzekł:„Panie,TyśjestwysławionydziękiTwejpotędze,amybędziemy
CięwielbićiśpiewaćhymnoTwejmocy.”283
Prorok Zachariasz powiedział: „Jego stopa stanęła na Górze Oliwnej na wschód od
Jeruzalem.DosiadałOnCherubinaileciałnaskrzydłachwiatru.”284
Dawidpowiedział:„Otwórzcieksiążęcebramy,niechistniejąceodsamegostworzenia
świata drzwi będą otwarte, a Król chwały nas odwiedzi! Kim jest ten Król chwały? To
Bóg, potężny i silny Bóg, niepokonany w żadnej walce.” Następnie dodał: „Otwórzcie
książęce bramy, niech istniejące od samego stworzenia świata drzwi będą otwarte, a
Królchwałynasodwiedzi!KimjesttenKrólchwały?ToPan,BógZastępów.”285
Powróciwszynaziemię,osądziOnżywychiumarłych,On,doktóregonależywieczna
chwała,nawiekiwieków.Amen.
Prorok Zachariasz rzekł: „Tego dnia Pan, Bóg mój, nadejdzie, a wraz z Nim wszyscy
święci.”286
Prorok Dawid rzekł: „Bóg przemówił tylko raz: Miłosierdzie to cecha Boga. Twa,
Panie,jestsiła,którąnagrodziszkażdegozgodniezjegoczynami.”287
Prorok Daniel powiedział: „Widziałem, że którejś nocy w Dawnych Dniach ktoś
przyszedłdoSynaczłowieczegoipodarowałmuwładzęorazchwałęatakżesprawił,że
wszystkiekrajeiludybędąMusłużyć,nawiekiwieków.Amen.”288
Wszyscy Prorocy mieli wizje i nie stało się nic, czego wcześniej by nie
przepowiedzieli.Powiedzieliwszystko,cosięstałoiwszystko,cosięstanie,wszystko,co
zostało uczynione i wszystko, co zostanie uczynione. Opisali wszystko, co należało do
dawnychczasówiczasówJegoPowtórnegoPrzyjścia.Uczynilitonietylkodziękiswym
proroctwom, lecz także dzięki Jego obecności w ich ciałach. Na ziemiach Kanaanu
zapanował głód, a nasz ojciec Abraham udał się do Egiptu. Wrócił stamtąd z wieloma
bogactwami i nieskalanym honorem. Podobnie nasz Odkupiciel udał się, aby ratować
Kościół, Zgromadzenie Narodów, po czym uczynił to ponownie, zyskując jeszcze
większąchwałę.
CXII.JAKPROROCYGOZAPOWIADALI
Izaakpoleciłswemuojcu:„Zwiążmnie,”poczymzłożonogowofierze.Nieumarłon
jednak, lecz został odkupiony dzięki barankowi, który zstąpił z nieba. Podobnie Syn
BożybyłposłusznySwemuOjcuażdośmierci.ByłOnzwiązanymiłościązludźmi,za
których został przybity gwoździami do Krzyża i został przebity. Syn Boży stał się
naszymokupem,awSwymbóstwienieucierpiał.
Jakub,synIzaaka,udałsiędoziemiLâbâ(Labana),krajubratajegomatki,mającze
sobą jedynie laskę. Hodował tam bydło, wszedł w posiadanie czystych i nieczystych
zwierząt, spłodził dwunastu synów, po czym powrócił do własnego kraju, gdzie
otrzymał błogosławieństwo od swego ojca Izaaka. Jezus Chrystus zaś zstąpił z nieba,
będącWcielonymSłowemBoga.LaskaJakuba,zktórąpasałsweowce,symbolizowała
Maryję, nasze zbawienie. Ponadto mogła ona oznaczać drewno, z którego zrobiono
Krzyż,naktórymodkupiłOnswąowczarnięspośródŻydówipogan.WybrałOntakże
Dwunastu Apostołów, sprawił, że ludzie w każdym kraju uwierzyli w Niego, po czym
powróciłdonieba,doSwegoOjca.
Mojżesz natomiast udał się do kraju Madianitów, gdzie miał odbyć rozmowę z
Bogiem, który pragnął, aby Prorok poznał i uwierzył w powstanie z martwych swych
ojców: Abrahama, Izaaka i Jakuba. Przez jego laskę obdarzył On go mocą czynienia
cudów, a on spłodził dwóch synów. A to ukazuje wyraźnie, że zostaniemy zbawieni
przez Świętą Trójcę. Powiedział o tym sam Bóg: „Jestem Bogiem Abrahama, Bogiem
Izaaka oraz Bogiem Jakuba,” co znaczyło: „Jestem Bogiem Ojcem, Synem i Duchem
Świętym.”Późniejzaśdodał:„NiejestemBogiemzmarłych,leczBogiemżywych,”289co
miało zwiastować rychłe Zmartwychwstanie, bo wszyscy żyją z Bogiem, a przez to
zmartwychwstaniezmarłychjestzrozumiałe.
Jonasz został połknięty przez wielką rybę i został uwięziony w jej brzuchu. Nasz
Odkupicieludałsiędosercaziemiipowstałtrzeciegodnia.Danielzostałwtrąconydo
dołuzlwami,którykrólkazałzapieczętowaćswymipieczęciami.Lwomnieudałosięgo
zjeśćiwyszedłzniego.NaszegoPanazamkniętowgrobie,doktóregowejściezastawili
Żydziwyobrażającsobie,żewtrącajądowięzieniawschodzącesłońce,którejużnigdy
miałoniezajaśnieć.Głupi,nikczemni,bluźnierczy,słabiślepcy,czymyśleliście,żeDuch
Życia nie powróci? Żydzi zostali zawstydzeni, a On zbliżył się do tych, którzy w Niego
wierzyli,ioświeciłich.
Józefa sprzedali jego bracia, a nasz Pan został sprzedany przez Judasza. Józef ocalił
tychbraciodgłodu,aChrystusuratowałtych,którzywNiegowierzyliiuczyniłznich
Swychnastępcówibraci.Józefpozostawiłposobiedziedzictwodlaswychkrewnychna
ziemiachGoszen,aChrystusobdarowałSwychprawychwybrańcówniekończącymsię
dziedzictwem.
Po to, abyście zrozumieli i byli pewni wskrzeszenia zmarłych, wskażę wam znak,
który zrozumiecie wsłuchując się w Jego słowo. Gdy Abraham powrócił na ziemie
swych przodków, pierwszym co uczynił było kupno grobowca, w którym chciał on
zgromadzićciaławszystkichswychzmarłychkrewnych,abyonsammógłwrazznimi
zmartwychwstać.PóźniejpochowałtamswążonęSaręisamzostałtampochowany.Był
prorokiem,wiedziałwięc,żetakteżsięstanie.Wtymsamymgrobiezłożonorównież
Izaaka i jego żonę Rebekę. Była to ich własność od czasów wyprawy Jakuba z
siedemdziesięcioma siedmioma duszami do Egiptu z powodu panującego głodu i z
powodu jego syna Józefa, który tam właśnie przebywał. Jakub zmarł w Egipcie w
podeszłym wieku, a przed śmiercią tak rzekł do swego syna: „Zaklinam cię na życie
megoojcaiBoga,Odnowicielamegożycia,żeniepochowaszmniewtymkraju,leczw
grobowcu mych ojców, abym mógł przebywać z nimi.”290 Józef pochował go w
grobowcu jego ojców, gdyż niezmiernie szanował przysięgę, którą kazał mu złożyć
Jakub.
GdyJakubzachorowałwEgipcie,wezwałdosiebieswychbraciidzieciinakazałim,
aby przysięgli, że nie zostawią jego ciała w Egipcie. Rzekł do nich: „Gdy Bóg nakaże
wampowrócić,weźciemojekościizmieszajciejezkośćmiznajdującymisięwgrobie
mychojców.”291
CXIII.RYDWANIPOGROMCAWROGA
Patriarchowie odpowiedzieli Grzegorzowi Cudotwórcy: „Wiemy dobrze, a ty nas w
tym utwierdziłeś, że Królowie Etiopii stali się wielcy dzięki Syjonowi. Królowie
Bizancjum z kolei stali się wspaniali dzięki gwoździom z Krzyża, których Helena
później użyła do zrobienia uzdy poskromicielki wrogów Króla Bizancjum. Rydwan
należał do Króla Etiopii, który również pokonywał swych przeciwników. Zdradź nam,
jak długo pogromca ten pozostanie przy Królu Bizancjum oraz jak długo rydwan z
Syjonem będzie trwał przy Królu Etiopii. Zdradź nam to tak, jak Bóg ujawnił tobie co
byłoicobędzie,wizjeiproroctwa,niczymMojżeszowiiEliaszowi.”
Grzegorz odparł: „Ujawnię wam fakty o Królu Rômê (Bizancjum), lecz uczynię to
dopiero wtedy, gdy zgrzeszy i sprowokuje Boga do gniewu. Wiara, którą my
wyznajemy, jest przeinaczana przez króla, który włada w Rômê. Ma on swojego
arcybiskupa, wraz z którym przeinacza on słowo Dwunastu Apostołów, sprawia, że
ludzkie serca go nie pragną, naucza tego, co sam uważa za stosowne, a Pismo Święte
przeznaczadoinnychcelów.JedenzApostołówrzekł:‘Zachowywalisięniczymludziez
SodomyiGomory.’292NaszPanzaśpowiedziałdoSwoichuczniów:‘Uważajcienatych,
którzyprzyjdądowaswyglądającjakowce,alewśrodkubędągroźnymiwilkami293.’
Zniszczywszy wiarę, pogromca wrogów nie będzie już potrzebny. Wśród tych, którzy
zmienią wiarę, nie będzie nikogo, kto mógłby zasiąść na Tronie Piotrowym, a
Arcybiskupi staną się puści, jeżeli odważą się na nim usiąść wyznając wykoślawioną
wiarę.AniołBożymiałchronićTronuPiotrowegowRômê,dlategosamBógpozbędzie
się pogromcy wroga od króla, który nie będzie bronił wiary, a Persowie wypowiedzą
mu wojnę i pokonają go. Zdaje mi się, że imię tego człowieka brzmiało Marcjon
Apostata. Król Persji o imieniu Harênêwôs (Ireneusz) także go pokona, po czym
zabierze go ze sobą na swym koniu. Zgodnie z Bożą Wolą koń, na którym usiądzie
pogromca wroga, poniesie go na swym grzebiecie do morskich głębin i razem zaginą.
Gwoździe jednak będą nadal lśnić w morskiej toni, dopóki Chrystus nie powróci w
wielkiejchwaleipotędzenaniebiańskiejchmurze.”
„To Bóg pokazał mi w otchłani. Jeśli chodzi o Króla Etiopii, Syjon - Niebiańską
Oblubienicę oraz jej rydwan, w którym się poruszają294 powiem wam wszystko, co
zdradził mi i pozwolił zrozumieć. Etiopia aż do nadejścia naszego Pana ciągle będzie
wyznawaćortodoksyjnąwiaręinigdynieodwrócisięodsłowaApostołów.
Jeden ze słuchaczy odpowiedział Grzegorzowi Cudotwórcy: „Teraz, gdy Samâlyâl
nadszedł, pytam: kim jest Fałszywm Chrystusem (Antychrystem) oraz czy wiara ludu
Etiopiizostanieprzezniegozniszczona?”Grzegorzodparł:„Powiadamwam:nie!Zcałą
pewnością tak się nie stanie. Czyż Dawid nie powiedział: ‘Ręce Etiopii zbliżą się do
Boga’?295Znaczyłoto,żeEtiopczycynigdyniezmieniąswejwiaryiwiarytych,którzy
byliprzednimi,nauczycieliustawApostołów.”
CXIV.POWRÓTSYJONU
Arka Bożego Prawa, Święty Syjon, zostanie tutaj aż do dnia, w którym nasz Pan
zamieszka na Górze Syjon. Sam Syjon pojawi się, gdy wszystko będzie gotowe. Będzie
miał trzy pieczęcie, które otrzymał od Mojżesza. Stare i Nowe Prawo mówi: „Na
świadectwo dane przez dwie lub trzy osoby każdy powstaje ze swego miejsca.”296
ProrokIzajaszrzekł:„Zmarlipowstaną,aci,którzyleżąwgrobach,ożyją,gdyżdotknie
ich rosa będąca Twym życiem.”297 Gdy zmarli powstaną, skończy się Jego litość dla
ziem,któresamnawadniał.StanąprzedNimzczynami,którychdokonali.Pojawiąsię
żywiHenochiEliaszizaświadcząoprawdzie,aMojżesziAaronznówbędążyćmiędzy
ludźmi.Otworząto,coutrudniaSyjonowiżycie,ujawniąsięŻydom,krzyżownikom,po
czym ukarzą ich i zbesztają za wypaczenie Słowa Bożego. Żydzi w końcu zobaczą, co
napisał On o nich Swą ręką, przeczytają Słowa Jego Przykazań, doświadczą manny,
którąkarmiłichbezwysiłkuzichstrony,ujrząGômôr,duchowySyjon,którynadszedł,
abyichzbawić,orazkwitnącąlaskęAarona.
CXV.OSĄDIZRAELA
On zaś odpowie im: „Dlaczego się Mnie wyparliście, źle Mnie traktowaliście i
ukrzyżowaliście widząc wszystkie Moje czyny i wiedząc, że zszedłszy z nieba
uwolniłem was od Szatana i jego niewoli, że przybyłem tutaj z waszego powodu?
Spójrzcie na Mnie i zobaczcie, jak przebiliście Mnie gwoździami i pchnęliście
włócznią.”WszyscyspośródDwunastuApostołówwstanąiwydadząonichnastępujący
osąd: „Chcielibyśmy zmusić was do wysłuchania przepowiedni Proroków i nauczania
Apostołów, lecz tego nie uczynimy.” Żydzi zaś będą płakać i żałować swych grzechów,
lecz będzie już za późno i spadnie na nich wieczna kara. Na zawsze już pozostaną w
zamknięciuzSzatanem,ojcem,któryichprowadził,ijegodemonami.
Ci, którzy wierzyli, zostali ochrzczeni w imię Trójcy Świętej oraz przyjmowali Jego
Ciało i Krew, staną się Jego sługami, gdyż „nie istnieje nikt, kto mógłby całkowicie
nienawidzić Jego Ciała.” Ciało Chrystusa zapłakało w naszych ciałach, okazało nam
miłosierdzie i pozwoliło stać się Jego synami i braćmi. Wszyscy grzesznicy zostaną
osądzenizgodniezilościąswychgrzechów.Ci,którychbrzemięjestniewielkie,zostaną
łagodnie ukarani, a ci, których brzemię jest wielkie, zostaną ukarani surowo. Jeden
dzieńzBogiemrównyjestdziesięciutysiącomlat.Niektórzyzostanąukaraninajeden
dzień,inninapółdnia,jeszczeinninatrzygodziny,apozostalinagodzinę.Niektórych
Bógpoddapróbie,ainnychrozgrzeszyzaichwykroczenia.
CXVI.RYDWANETIOPII
ArcybiskupirzeklidoGrzegorzaCudotwórcy:„Powiedziałeśnamopogromcywroga
Bizancjum (Rômê), a teraz opowiedz o rydwanie Etiopii, o Nadejściu Chrystusa oraz o
wierze ludu Etiopii.” Grzegorz odpowiedział im: „Z całą pewnością rydwan nigdy nie
zniknie. Ponownie wysłuchajcie tego, co wam powiem: Niewielu Żydów uniesie swe
głowykunaszejwierzewNâgrânieiArmenii,aBógwypełniSwąWolęiichzniszczy,
gdyżArmeniajestczęściąziemBizancjum,aNâgrânczęściąEtiopii.”
CXVII.KRÓLOWIEBIZANCJUMIETIOPII
Król Bizancjum, Król Etiopii i Arcybiskup Aleksandrii mieli ich pokonać. Mieli
przygotowaćsię,wypowiedziećwojnęwrogomBoga,Żydom,orazichzniszczyć.Królem
BizancjumbyłwtedyEnyâ,aEtiopii-Pinchas.Ichzadaniembyłospustoszeniewrogich
ziemiwybudowanienanichkościołów,aŻydzinazakończeniedwunastufazksiężyca
mieli zostać podzieleni na części. W ten sposób królestwo żydowskie miało przestać
istnieć, a jego miejsce, do momentu nadejścia Fałszywego Mesjasza298 , miało zająć
Królestwo Chrystusa. Królowie Bizancjum i Etiopii, Justinus299 i Kâlêb, spotkali się w
Jeruzalem.Arcybiskupprzygotowałdlanichdary,któremielizłożyćwimięmiłoścido
Wiary. Obaj mieli złożyć dary, ustanowić pokój i podzielić między siebie połowę ziem
Jeruzalem.WimiętejmiłościwspólniemielinosićtytułKrólaEtiopii,stanąćnarówni
ze swymi ojcami, Dawidem i Salomonem. Odtąd Król Bizancjum miał być nazywany
„KrólemEtiopii”orazdzielićlosswychkrólewskichprzodkówwsposób,wjakiczynili
toCzterejEwangeliści.Czwartymzaś,któregomieliwybraćzwłasnegokraju…
Zostawszy połączeni więzami i ustaliwszy prawdziwą wiarę zdecydowali, że nie
pozwolą Żydom dalej żyć oraz że obaj zostawią tam jednego ze swoich synów. Król
Etiopii zdecydował się pozostawić swego pierworodnego syna o imieniu Izrael i
powrócił uradowany do swego kraju. Wchodząc do królewskiego domu, złożył Bogu
dziękczynienieisweciałowchwalebnejofierze.Bógprzyjąłofiarę,gdyżzauważył,że
Król wrócił do domu z czystym ciałem, i nakazał mu udać się w czystości serca do
klasztoru. Powiedział mu, żeby swym następcą uczynił najmłodszego syna, Gabra
Masḳala,asampozostałwklasztorze.GdyusłyszećotymmiałKrólNâgrân,synKâlêba,
miałwyruszyćiprzejąćwładzęnadSyjonem.GabraMasḳalmiałzebraćarmięiwsiąść
dorydwanu.RazemmielinatknąćsięnasiebienawąskimkrańcuzieminadMorzem
Lîbâ i walczyć ze sobą. Tej samej nocy obaj mieli się modlić, od zachodu do wschodu
słońca. Gdy wydadzą z siebie okrzyk pełen łez, Bóg spojrzy na ich modlitwy, na
modlitwęichojca,ipowie:„Tenstarszywystąpił,abywypełnićwolęswegoojca,aten
młodszykochałojcaimodliłsięzaniego.”ZwrócisiętakżedoGabraMasḳala,mówiąc:
„Wybieraj między rydwanem a Syjonem,” zmuszając go do wybrania Syjonu i tym
samymotwartegoprzejęciatronuposwoimojcu.IzraelazaśBógnakłonidowybrania
rydwanuidotajemnegopanowaniaorazsprawi,żebędziepomagałwszystkim,którzy
złamią Boże nakazy. Nikt nie będzie budował domów, wszyscy mieszkać będą w
namiotach, nikt nie będzie odczuwał zmęczenia ciężką pracą, nikt nie będzie
spragnionywpodróży.Ichdnistanąsiędwukrotnietrudniejszeoddnizwykłychludzi,
będąużywaćłukówistrzał,którymiprzebijaćbędąwszystkichwrogówBoga.
W ten sposób Bóg obdarował Króla Etiopii większą chwałą, łaską i majestatem, niż
jakiegokolwiek innego władcę na ziemi. Uczynił to dzięki wspaniałości niebiańskiej
Syjon, Arce Bożego Prawa. Niech Bóg sprawi, abyśmy radowali się duchowo, niech
uwolninasodSwegogniewuiuczyninasuczestnikamiSwegokrólestwa.Amen.
Onizaśodparli:„Zaiste,twesłowasąmądre,gdyżwyjawionocijezpomocąŚwiętego
Ducha. Opowiedziałeś nam wszystko, co zaszło, zgodnie z księgą Domitiusa z
Bizancjum. Przepowiedziałeś także, co stanie się z dwoma bliskimi dla Chrystusa
miastami, Kościołami Nestâsyâ, Arḳâdyâ i Mârênâ, z Etiopią, z wspaniałymi Bożymi
miastami,wktórychzawszejużbędąMuskładaneczysteofiaryidary.”
Niech Bóg okaże nam Swą łaskę! Niech spadnie na nas wieczne błogosławieństwo
świętychimęczenników!Amen.ChrystusjestnaszymKrólem,wChrystusiejestnasze
życie,nawiekiwieków.Amen.”
KOLOFO
W tekście arabskim napisano: „Przełożyliśmy [tę księgę] na język arabski z
koptyjskiego manuskryptu przynależącego do tronu Marka Ewangelisty, nauczyciela,
Ojcanaswszystkich.Przekładzostałwykonanywczterystadziewiątymrokułaski,jaką
otrzymał kraj Etiopii, za panowania króla Gabra Masḳala, zwanego Lâlîbalą, oraz za
czasówbiskupaGrzegorza.Bógniezgodziłsięnaprzetłumaczenietegotekstunajęzyk
Abisynii. Gdy zastanawiałem się: ‘Dlaczego Abal‘ez i Abalfarog, którzy skopiowali
księgę,nieprzełożylijej?’odpowiedziałemsamsobie:‘UkazałasięzaczasówZâguâ,a
nie przełożyli jej, gdyż mówi ona: »Ci, którzy rządzą a nie są Izraelitami, są osobami
naruszającymi Prawo.« Gdyby pochodzili z królestwa Izraela, prawdopodobnie
przetłumaczylibytekst.’WkońcuodnalezionogowmiejscuzwanymNâzrêt.”
„Módlciesięzamnie,waszegobiednegosługęIzaaka.Niełajciemniezaniepoprawny
język, gdyż natrudziłem się dla chwały Etiopii, dla Syjon niebieskiej oraz dla chwały
Króla Etiopii. Radziłem się prawego, kochającego Boga zarządcy Yâ‘ebîka Egzî’ĕ, który
pochwalił mnie i powiedział: ‘Pracuj.’ Pracowałem więc z Bożą pomocą dalej, a On w
nagrodęzatonieukarałmniezamojegrzechy.MódlciesięzaswegosługęIzaakaiza
wszystkich,którzynapracowalisięprzygotowująctęksiążkę,zaYamharana-’Ab,ḤezbaKrestôsa, Andrzeja, Filipa oraz Maḥârî-’aba. Niech Bóg zmiłuje się nad nimi i zapisze
ich imiona w Księdze Życia w królestwie niebieskim, tuż obok imion wszystkich
świętychimęczenników,nawiekiwieków!Amen.”
[1]Rastafarianizm, ruch społeczno-religijny powstały na Jamajce w latach
sześćdziesiątych XX wieku. Wyrósł z ruchu Powrót do Afryki (Back to Africa), który
zapoczątkował Marcus Garvey (1887-1940). W początkach wieku założył on
organizację,którejcelembyłoumożliwieniemieszkańcomJamajkipowrotudoAfryki,
ichprawdziwejojczyzny.NazwarastafarianizmpochodziodimieniaksięciaRasTafari
Makonnena,któryw1928zostałcesarzemEtiopiiiprzybrałimięHajleSellasje.Cytza:
Rastafarianizm,
[w:]
WIEM,
darmowa
encyklopedia
http://portalwiedzy.onet.pl/123773,,,,rastafarianizm,haslo.html[dostęp20.10.2011r.]
[2]Edward Ullendorff, Ethiopia and the Bible, published for the British Academy by
the Oxford U.P., 1968 cyt, za: Kebra Nagast, [w:] Wikipedia, the free encyclopedia http://en.wikipedia.org/wiki/Kebra_Nagast[dostęp-15października2011r.].
[3]DynastiaowapowstałanaskutekspotkaniakrólowejSaby(czylikrólowejEtiopii)z
Salomonem, spłodzenia przez nich męskiego potomka, który stał się protoplastą
władcówetiopskich,rządzącychtymkrajemażdodwudziestegowiekuponarodzeniu
Chrystusa.IchsukcesoremjestwspółcześnieżyjącynastępcatronuEtiopiiksiążęZera
YacobAmhaSelassie(ur.17sierpnia1953r.).
[4]Kebra nagast czyli Chwała królów Abisynii. Fragmenty, z jęz. abisyńskiego przeł.
orazwstępemzaopatrzyłStefanStrelcyn,Warszawa1956,s.19-20.
[5]Legenda skarbem narodu - o Kebra Nagast, [w:] Internetowe Centrum Wiedzy
Etiopistycznej, http://abisynia.popiel.org/index.php?show=66 [dostęp - 15 października
2011r.].
[6]Polskie wydanie: KSIĘGA JASKINI SKARBÓW to jest ME`ÂRATH GAZZÊ KSIĘGA
NASTĘPSTWA POKOLEŃ czyli Historia patriarchów, królów i ich następców od
stworzeniaświatadoukrzyżowaniaChrystusa,przełożyłaMagdalenaUram,posłowiem
opatrzyłAndrzejSarwa,Armoryka,Sandomierz2010.
[7]Polskie wydanie: KSIĘGA PSZCZOŁY ORYGINALNY TEKST W JĘZYKU SYRYJSKIM
PRZEŁOŻONY Z MANUSKRYPTÓW ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W LONDYNIE, OKSFORDZIE
ORAZ MONACHIUM PRZEZ SIR ERNESTA ALFREDA THOMPSONA WALLIS BUDGE'A, z
angielskiegoprzełożyłJarosławZachwieja,Armoryka,Sandomierz2010.
[8]В.Ф.Минорский,Черновикрусскогопереводаанглийскогопереводаэфиопской
книги „Слава Царей” (Кебра Негаст), [w:] http://odnapl1yazyk.narod.ru/000kn.htm
[dostęp15.10.2011r.]
[9]Chodzi tu o Arkę Przymierza (tâbôt), kiedyś przechowywaną w namiocie, z łac.
tabernakulum.
[10]Rdz1,26.
[11]Pomnij na Twoją społeczność, którą dawno nabyłeś, na pokolenie, które wziąłeś
w posiadanie, na górę Syjon, gdzie założyłeś sobie siedzibę. Ps 74 (73), 2 (BT - Biblia
Tysiąclecia, wydanie internetowe - http://www.nonpossumus.pl/ps/ [dostęp: sierpieńpaździernik2011r.]).
[12]Tj.DziewicaMaryja,którajestokreślonawrozdzialeIIjako„ArkaPrawaBożego,
iduchowySyjonniebieski”.
[13]Mowa tu nie św. Grzegorzu Cudotwórcy lecz o św. Św. Grzegorzu Oświecicielu
(ok.257-ok.326),apostoleArmenii.
[14]Mowatuohomoseksualizmie-przyp.red.
[15]Uczyniłeś go niewiele mniejszym od istot niebieskich,chwałą i czcią go
uwieńczyłeś. Obdarzyłeś go władzą nad dziełami rąk Twoich; złożyłeś wszystko pod
jegostopy:owceibydłowszelakie,anadtoipolnestada,ptactwopowietrzneorazryby
morskie,wszystko,coszlakimórzprzemierza.Ps.8,6-8(BT).
[16]Por.Rdz9,25-27.
[17]Por.Rdz8,21i9,4.
[18]Por.Nieboiziemiaprzeminą,alemojesłowanieprzeminą.Mt24,35(BT).
[19]SynaChama(Rdz10,6).
[20]Kananejczycy to lud semicki - pierwotni, najstarsi mieszkańcy Kanaanu do
któregoprzywędrowalizjakiegośdodziśnieustalonegokraju.
[21]Peryzzyci to jedna z najstarszych grup ludności w Kanaanie, być może odłam
Hurytów.
[22]Chiwwici prawdopodobnie zamieszkiwali Edom - górzystą krainę leżącą na
południowy-wschódodMorzaMartwego.
[23]Hetyci to starożytny lud indoeuropejski, który stworzył potężne państwo w Azji
Mniejszej.
[24]Amoryci-akadyjskieAmurru-starożytnyludzachodniosemicki.
[25]Jebusyci lub Jebuzyci to plemię zamieszkujące okolice Jerozolimy. Ostatecznie
podbiłichdopierokrólDawid.
[26]Girgaszyci to jeden z ludów o nieustalonym pochodzeniu zamieszkujących
KanaanprzedpodbojemprzezJozuego.
[27]SynachKanaana.
[28]KenanbyłsynemEnosza(Rdz9).
[29]Por.Rdz15,1.
[30]Por.Rdz12i13,4-17.
[31]Por.Rdz12i13,4-17.
[32]Imięoniepewnympochodzeniu.
[33]NawzórArkiBoga.
[34]Miaraobjętości.
[35]Efod hebr. 'naramiennik', część ceremonialnego stroju arcykapłana staroż.
Izraela, opisanego w Biblii (Ex. 28,6-8; 39,2-5), noszona na wierzchu właściwej szaty,
prawdop. umocowana na naramiennikach i pasie, złożona z napierśnika,
zawierającegom.in.dwaprzedmiotywróżebneUrimiThummim(niewiadomegodziś
kształtu i przeznaczenia), oraz, być może, z naplecznika. Cyt. za: Słownik wyrazów
obcychWładysławaKopalińskiegoon-line[dostęp19.10.2011r.].
[36]Tj.karneollubkrwawnik.
[37]Iuczyniąarkęzdrzewaakacjowego;jejdługośćbędziewynosiładwaipółłokcia;
jejwysokośćpółtorałokciaijejszerokośćpółtorałokcia.Ipokryjeszjąszczerymzłotem
wewnątrz i zewnątrz, i uczynisz na niej dokoła złote wieńce. Odlejesz do niej cztery
pierścienie ze złota i przymocujesz je do czterech jej krawędzi: dwa pierścienie do
jednego jej boku i dwa do drugiego jej boku. Rozkażesz zrobić drążki z drzewa
akacjowegoipokryjeszjezłotem.Iwłożyszdrążkitedopierścienipoobubokacharki
celem przenoszenia jej. Drążki pozostaną w pierścieniach arki i nie będą z nich
wyjmowane.IwłożyszdoarkiŚwiadectwo,któredamtobie.Iuczyniszprzebłagalnięze
szczerego złota: długość jej wynosić będzie dwa i pół łokcia, szerokość zaś półtora
łokcia;dwateżcherubywykujeszzezłota.Uczyniszzaśjenaobukońcachprzebłagalni.
Jednego cheruba uczynisz na jednym końcu, a drugiego cheruba na drugim końcu
przebłagalni. Uczynisz cheruby na końcach górnych. Cheruby będą miały rozpostarte
skrzydła ku górze i zakrywać będą swymi skrzydłami przebłagalnię, twarze zaś będą
miały zwrócone jeden ku drugiemu. I ku przebłagalni będą zwrócone twarze
cherubów. Umieścisz przebłagalnię na wierzchu arki, w arce zaś złożysz Świadectwo,
które dam tobie. Tam będę się spotykał z tobą i sponad przebłagalni i spośród
cherubów, które są ponad Arką Świadectwa, będę z tobą rozmawiał o wszystkich
nakazach, które dam za twoim pośrednictwem Izraelitom. Uczynisz też stół z drzewa
akacjowego;jegodługośćbędziewynosićdwałokcie,jegoszerokośćjedenłokieć,ajego
wysokośćpółtorałokcia.Pokryjeszgoszczerymzłotemiuczyniszdokoławienieczłoty.
Iuczyniszwokołolistwęnaczterypalceszerokąizrobiszwienieczłotydokoładlatej
listwy.Uczynisznastępnieczterypierścieniezłoteiprzyprawiszjedoczterechkońców,
gdzie się znajdują jego nogi. Blisko listwy będą się znajdować cztery pierścienie do
włożenia w nie drążków do przenoszenia stołu. A zrobisz te drążki z drzewa
akacjowegoipokryjeszjezłotem.Ibędziesięprzenosiłostółzaichpomocą.Uczynisz
także misy i czasze, dzbanki i patery do składania ofiar płynnych. Uczynisz je ze
szczerego złota. Będziesz zawsze kładł na stole przede Mną chleby pokładne. Zrobisz
też świecznik ze szczerego złota. Z tej samej bryły wykujesz świecznik wraz z jego
podstawąijegotrzonem;jegokielichy,pąkiikwiatybędązjednejbryły.Sześćramion
będzie wychodzić z jego boków; trzy ramiona świecznika z jednego jego boku i trzy
ramionaświecznikazdrugiegojegoboku.Trzykielichykształtukwiatówmigdałowych
z pąkami i kwiatami będą na jednym ramieniu, i trzy kielichy z pąkami i kwiatami
kształtukwiatówmigdałowych-nadrugimramieniu.Takbędzienasześciuramionach
wychodzącychzeświecznika.Naświecznikuzaśbędączterykielichykształtukwiatów
migdałowych z pąkami i kwiatami. A pąk jeden będzie pod dwoma wychodzącymi z
niego ramionami z jednej bryły i pąk jeden pod dwoma [następnymi] ramionami
świecznikazjednejbryły.Tak[niechbędzie]podsześciomaramionamiwychodzącymi
ze świecznika. Pąki te i ramiona będą wychodzić z samego świecznika i będą
[wykonane]zjednejbryłyszczeregozłota.Iuczyniszsiedemlamp,iustawisztelampy
wtensposób,ażebyoświecałytęstronę,którajestprzednimi.Szczypceteżinaczynia
do knotów uczynisz ze szczerego złota. Z talentu szczerego złota należy wykonać
świecznik i wszystkie przybory należące do niego. Uważaj zaś pilnie, aby go wykonać
wedługwzoru,jakizobaczyłeśnagórze.Por.Wj25,10-40.
[38]IndiamiZachodniminazywanowtedyEtiopię.
[39]Królowa z Południa powstanie na sądzie przeciw temu plemieniu i potępi je;
ponieważonazkrańcówziemiprzybyłasłuchaćmądrościSalomona,aototujestcoś
więcej niż Salomon. Mt 12, 42 (BT); Królowa z Południa powstanie na sądzie przeciw
ludziom tego plemienia i potępi ich; ponieważ ona przybyła z krańców ziemi słuchać
mądrościSalomona,aototujestcoświęcejniżSalomon.Łk11,41(BT).
[40]Ḳôrî-miarapojemnościrównającasię10epha.
[41]Gerrât-zarab.dzban.
[42]WangielskiejwersjitekstuSyjonwystępujewrodzajużeńskim(przyp.tłum.)
[43]KrólSalomonpokochałteżwielekobietobcejnarodowości,amianowicie:córkę
faraona,Moabitki,Ammonitki,Edomitki,SydonitkiiChetytki,znarodów,codoktórych
PannakazałIzraelitom:«Niełączciesięznimi,ioneniechniełącząsięzwami,bona
pewno zwrócą wasze serce ku swoim bogom». Jednak Salomon z miłości złączył się z
nimi, tak że miał siedemset żon-księżniczek i trzysta żon drugorzędnych. Jego żony
uwiodływięcjegoserce.1Krl11,1-3(BT).
[44]Por.Rdz22,17.
[45]Por.1Kor7.
[46]37383738
[47]Oliban, olibanum - wonna żywica pozyskiwana z drzew rodzaju kadzidla
(Boswellasp.)
[48]Por.Dz8,27.
[49]CzyżnieuczyniłBóggłupstwemmądrościświata?1Kor1,20(BT).
[50]Por.: Przede Mną dom twój i twoje królestwo będzie trwać na wieki. Twój tron
będzie utwierdzony na wieki». 2 Sm 7, 16 (BT) i Pan zaprzysiągł Dawidowi trwałą
obietnicę, od której nie odstąpi: «[Potomstwo] z ciebie zrodzone posadzę na twoim
tronie».Ps.132,11(BT)
[51]InaczejBenajaszalboBenajah.
[52]InaczejJodahe.
[53]Do niewiasty powiedział: «Obarczę cię niezmiernie wielkim trudem twej
brzemienności, w bólu będziesz rodziła dzieci, ku twemu mężowi będziesz kierowała
swepragnienia,onzaśbędziepanowałnadtobą».Rdz3,16(BT).
[54]Por.Ps95(94).
[55]Por.Ps96(95).
[56]Abyzłożyćmujewofierze.
[57]Sadoka.
[58]Zazłeuczynki.
[59]1Sm,15.
[60]1Krl17.
[61]Wtymmiejscukopistawinienwstawićimięaktualniepanującegomonarchy.
[62]Wszędzie dalej, gdzie w tekście mowa o Syjonie, w oryginale używa się rodzaju
żeńskiego.
[63]Święte Świętych - miejsce najświętsze w Świątyni Jerozolimskiej, oddzielone od
resztyświątynizasłoną,gdzieprzechowywanoArkęPrzymierza.
[64]Dîdrachma-podwójnadrachma.
[65]Prawdopodobne,żejesttopomyłkaizamiastdziesięćtysięcypowinnobyćtysiąc.
[66]Naczynie,taca.
[67]Starożytnahebrajskamiaramasyrównaokoło12dag.
[68]Ostaniazdziesięciuplagegipskich.
[69]Przystępny byłem dla tych, co o Mnie nie dbali, tym, którzy Mnie nie szukali,
dałemsięznaleźć.Iz45,1(BT).
[70]Nieprzyjaciele będą mu się kłaniać, a jego przeciwnicy pył będą lizali. Królowi
Tarszisziwyspprzyniosądary,królowieSzebyiSabyzłożądaninę.Ps72(71),9-10(BT).
[71]Por.:...niechKuszwyciągniesweręcedoBoga.Ps68(67),32.
[72]Por.Ps83(82),8(?).
[73]Cherubami.
[74]Zapytali się: «Jakiż dar mamy złożyć?» Odpowiedzieli: «Według liczby władców
filistyńskich pięć guzów złotych i pięć myszy złotych, ta sama bowiem plaga dotknęła
was, jak i waszych władców. Sporządźcie podobizny guzów i podobizny myszy, które
niszczą kraj, a oddajcie cześć Bogu Izraela; może odejmie rękę swą od was, od bogów
waszychiodwaszegokraju.1Sm6.4-5(BT).
[75]Por.1Sm2,27-36.
[76]Egiptu.
[77]Por.:Mt17,4;Łk9,33.
[78]Pylony,obeliski?
[79]DzisiejszeMorzeCzerwone.
[80]ChodzioBizancjum.
[81]Jakiż to dom możecie Mi wystawić i jakież miejsce dać Mi na mieszkanie?
PrzecieżmojarękatowszystkouczyniłaidoMnienależytowszystko.Iz66,1-2(BT).
[82]AlePanskierowałdomnietakiesłowa:„Przelałeświelekrwi,prowadzącwielkie
wojny,dlategoniezbudujeszdomuimieniumemu,albowiemzbytwielekrwiwylałeś
naziemięwobecMnie.Otourodzicisięsyn,będzieonmężempokoju,boudzielęmu
pokojuzewszystkimiwrogamijegowokoło;będziemiałbowiemnaimięSalomoniza
dni jego dam Izraelowi pokój i odpoczynek. On to zbuduje dom dla imienia mego, on
też będzie dla Mnie synem, a Ja będę dla niego ojcem i tron jego królowania nad
Izraelemutwierdzęnawieki”.1Krn22.8,10(BT).
[83]Prawdopodobnie zniekształcona nazwa miasta Ekron, gdzie cześć odbierał
Belzebub(Ba‘alZebûb),„Panmuch”.
[84]Por.:Ioddadząmupokłonwszyscykrólowie,wszystkienarodybędąmusłużyły.
Ps72,11(BT);«Zawarłemprzymierzezmoimwybrańcem;przysiągłemsłudzememu,
Dawidowi: Utrwalę na wieki twoje potomstwo i tron twój utrwalę z pokolenia na
pokolenie».89,4(BT);PanzaprzysiągłDawidowitrwałąobietnicę,odktórejnieodstąpi:
«[Potomstwo]zciebiezrodzoneposadzęnatwoimtronie.132,11-13(BT).
[85]Por.1Sm6,1-5.
[86]„Dwiemlecznekrowy”-1Sm6,7.
[87]„Nowywóz”-1Sm6,7.
[88]Por.:2Sm13,1-19.
[89]W rzeczywistości to nie Tamar uwiodła brata, lecz on ją zwabił podstępem do
swojejsypialniitamzgwałcił.
[90]1Krl2,5nn.
[91]SzunemitkaAbiszag-zob.1Krl1,3.
[92]Chrystus-Pomazaniec,Namaszczony,Mesjasz.
[93]ChodziłooŚwiątynięJerozolimską.
[94]J2,19.
[95]NiemajużŻydaanipoganina,niemajużniewolnikaaniczłowiekawolnego,nie
ma już mężczyzny ani kobiety, wszyscy bowiem jesteście kimś jednym w Chrystusie
Jezusie. Jeżeli zaś należycie do Chrystusa, to jesteście też potomstwem Abrahama i
zgodniezobietnicą-dziedzicami.Gal3,28(BT).
[96]Oto lektyka Salomona: sześćdziesięciu mężnych ją otacza spośród
najmężniejszychIzraela.Wszyscywprawniwewładaniumieczem,wyćwiczeniwboju.
Każdymamieczubokuprzezwzglądnanocneprzygody.Pnp3,7-8(BT).
[97]TronuczyniłsobiekrólSalomonzdrzewalibańskiego:podnóżekzrobiłzesrebra,
oparciezezłota,siedzenie[wyścielone]purpurą,awnętrzewykładanehebanem.Pnp
3,9(BT).
[98]TyśSynemmoim,JaCiebiedziśzrodziłem.Ps2,7(BT).
[99]Por.:Ps.72,1nn.;Ps110,4.
[100]Czyliszatana,diabła.
[101]Błąd-DawidbyłósmymsynemJessego.
[102]Awłaściwienaprzedmiocie,któryArkęudawał.
[103]Kiedy przybył Jeroboam oraz całe zgromadzenie Izraela, wtedy przemówili do
Roboama tymi słowami: «Twój ojciec obciążył nas jarzmem, ty zaś teraz ulżyj w
okrutnejpańszczyźnietwegoojcaiwtymjegociężkimjarzmie,którenanaswłożył,a
my ci za to będziemy służyć». Na to im odpowiedzieli: «Idźcie na trzy dni! A potem
przyjdźciedomniezpowrotem!»Wobectegoludsięrozszedł.AkrólRoboamzasięgnął
rady starszych, którzy stanowili otoczenie jego ojca, Salomona, za jego życia, mówiąc:
«Jakmidoradzacieodpowiedziećtemuludowi?»Onizaśtakdoniegoprzemówili:«Jeśli
terazbędzieszuległytemuludowiizechceszwyświadczyćimprzysługę,iodpowiedzieć
im oraz przemówić do nich słowami łagodnymi, to będą ci sługami przez całe życie».
Aleonzaniechałrady,którąmudawalistarsi.Natomiastzasięgnąłradymłodzieńców,
którzy razem z nim wzrośli i stanowili jego otoczenie. Rzekł do nich: «Co wy radzicie
odpowiedzieć temu ludowi, który przemawiał do mnie takimi słowami: „Ulżyj nam w
jarzmie,którewłożyłnanastwójojciec”».Młodzieńcyzaś,którzyrazemznimwzrośli,
przemówili do niego tak: «Temu ludowi, który przemawiał do ciebie mówiąc: „Twój
ojciecobciążyłnasjarzmem,tyzaśulżyjnamwtymjarzmie”,powiesz:„Mójmałypalec
jestgrubszyniżbiodramegoojca,gdyżdotądmójojciecnałożyłnawasjarzmociężkie,
a ja dołożę do waszego jarzma. Mój ojciec karcił was biczami, ja zaś będę was karcił
biczamizkolców”».1Krl12,3-11(BT).
[104]Por.:2Sm7,12;Ps132,11-12.
[105]Por.: Raz przysiągłem na moją świętość: na pewno nie skłamię Dawidowi.
Potomstwo jego trwać będzie wiecznie i tron jego będzie przede Mną jak słońce, jak
księżyc,copozostajenawieki,aświadekwchmurachjestwierny».Ps.89,36-38(BT).
[106]Niezbezczeszczęmojegoprzymierzaaniniezmienięsłowaustmoich.Ps.89,35
(BT).
[107]NowegoRzymu,Bizancjum.
[108]Józefie,synuDawida,niebójsięwziąćdosiebieMaryi,twejMałżonki;albowiem
zDuchaŚwiętegojestto,cosięwNiejpoczęło.Mt1,20(BT).
[109]Rômê.
[110]GdypewnegorazuEzawwróciłdodomugłodnyizmęczonyzgodziłsięzamiskę
soczewicyoddaćmłodszemubratuJakubowiprawopierworództwa.
[111]Ciało(...)doczegoinnegodążyniżduch,aduchdoczegoinnegoniżciało,istąd
niemamiędzynimizgody,takżenieczynicietego,cochcecie.Ga5,17(BT).
[112]Postępujciewedługducha,aniespełniciepożądaniaciała.Ga5,16(BT).
[113]Por.:Mt10,8i19,28;Łk10,19.
[114]Ps28,3-4.
[115]Trzech rzeczy pojąć nie mogę, a czterech nie znam: drogi orła po niebie, drogi
wężaposkale,drogiokrętupomorzu,drogimężczyznyumłodejkobiety.Takpostępuje
cudzołożnica:zjadła,obtarłasweustairzekła:«Źleniezrobiłam».Prz30,18-20(BT).
[116]Mowa o prawie lewiratu, o którym mowa w Biblii: „Jeśli bracia będą mieszkać
wspólnie i jeden z nich umrze, a nie będzie miał syna, nie wyjdzie żona zmarłego za
mążzakogośobcego,spozarodziny,leczszwagierjejzbliżysiędoniej,weźmiejąsobie
zażonę,dopełniającobowiązkulewiratu.Anajstarszemusynowi,któregoonaurodzi,
nadadząimięzmarłegobrata,byniezaginęłojegoimięwIzraelu.Jeśliniebędziechciał
ten mężczyzna wziąć swej bratowej za żonę, pójdzie bratowa do bramy miasta, do
starszychipowie:„Niemamszwagra,którybypodtrzymałimiębrataswegowIzraelu.
Szwagierniechcenamojąkorzyśćdopełnićobowiązku,jakiciążynanim”.Starsitego
miasta zawezwą go i przemówią do niego. Jeśli będzie obstawał przy swoim i powie:
„Nie chcę jej poślubić”, pójdzie do niego bratowa na oczach starszych, zdejmie mu
sandałznogi,pluniemuwtwarzipowie:„Taksiępostępujezczłowiekiem,którynie
chceodbudowaćdomuswegobrata”.IbędzienazwaneimięjegowIzraelu:„Domtego,
któremuzzutosandał”.Pwp25,5-10(BT).
[117]Chodzionasienie,ociągłośćrodu.
[118]Patrz:Sdz15i16.
[119]PrzyprowadzonowięcSamsonazwięzieniaizabawiałich.Postawionogopotem
między dwiema kolumnami. I rzekł Samson do chłopca, który go trzymał za rękę:
„Prowadź mnie i pozwól mi dotknąć kolumn, na których stoi dom, abym się o nie
oparł”.Wdomutymbyłopełnomężczyznikobiet.Bylitamwszyscywładcyfilistyńscy,
anadachuokołotrzechtysięcymężczyznikobiet,którzysięprzypatrywaliSamsonowi,
gdy ich zabawiał. Wtedy wezwał Samson Pana mówiąc: „Panie Boże, proszę Cię,
wspomnij na mnie i przywróć mi siły przynajmniej na ten jeden raz! Boże, niech
pomszczę raz jeden na Filistynach moje oczy”. Ujął więc Samson obie kolumny, na
których stał cały dom, oparł się o nie: o jedną - prawą ręką, o drugą - lewą ręką.
Następnie rzekł Samson: „Niech zginę wraz z Filistynami”. Gdy się zatem oparł o nie
mocno, dom runął na władców i na cały lud, który w nim był zebrany. Tych, których
wówczas zabił sam ginąc, było więcej aniżeli tych, których pozabijał w czasie całego
swegożycia.Sdz16,26-30(BT).
[120]Sztuksrebra.
[121]GóraMekedy.
[122]Prawdopodobnie trawestacja tego wersu biblijnego: Wyrocznia Pana, który ma
ogieńnaSyjonieipiecswójwJeruzalem.Iz31,9(BT).
[123]Por.:Pwp4,1.
[124]Por.:Pwp27,15in.
[125]Por.Mt25,22.
[126]MądrościBożej.
[127]ChwaleKrólów.
[128]J21,25.
[129]Ew.innyprzekład:pozostaniemywnaszychsiedzibach.
[130]Por.Ps40,7.
[131]Rdz1,1.
[132]Por.:Pwp18,5.
[133]Lb21,6-9.
[134]Lb12,2.
[135]Lb11,16-24iWj19.
[136]Wj33,18-23.
[137]Wj34,33.
[138]Por.:Ez43,1.
[139]Por.:Wj3,2.
[140]Por.:Lb16.
[141]Lb17,16-26.
[142]PanmiłujebramySyjonubardziejniżwszystkienamiotyJakuba.Ps87,2(BT).
[143]Wspaniałerzeczygłosząotobie,omiastoBoże!Ps87,3(BT).
[144]Wj25,10.
[145]Wj17,6.
[146]Por.:Mt16,18.
[147]Por.J10,9.
[148]Otóż i Ja tobie powiadam: Ty jesteś Piotr [czyli Skała], i na tej Skale zbuduję
Kościółmój,abramypiekielnegonieprzemogą.Mt16,18.(BT).
[149]J10,11-14.
[150]Por.J151-8.
[151]Przebodliręceinogimoje.Ps22,17(BT).
[152]Gdybyłemspragniony,poilimnieoctem.Ps69,22(BT).
[153]«Z wszelkiego drzewa tego ogrodu możesz spożywać według upodobania; ale z
drzewa poznania dobra i zła nie wolno ci jeść, bo gdy z niego spożyjesz, niechybnie
umrzesz».Rdz2,17(BT).
[154]Por.: Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy, bo zamykacie
królestwoniebieskieprzedludźmi.Wysaminiewchodzicieiniepozwalaciewejśćtym,
którzy do niego idą. Mt 23, 13 (BT); Powiedział też do niektórych, co ufali sobie, że są
sprawiedliwi,ainnymigardzili.(Łk18,9(BT).
[155]Bowiem Bóg aniołom, którzy zgrzeszyli, nie odpuścił, ale wydał [ich] do
ciemnychlochówTartaru,abybylizachowaninasąd.2P2,4(BT).
[156]Akiedyludziezaczęlisięmnożyćnaziemi,rodziłyimsięcórki.SynowieBoga,
widząc, że córki człowiecze są piękne, brali je sobie za żony, wszystkie, jakie im się
tylko podobały. Wtedy Bóg rzekł: „Nie może pozostawać duch mój w człowieku na
zawsze,gdyżczłowiekjestistotącielesną:niechajwięcżyjetylkostodwadzieścialat”.A
wowychczasachbylinaziemigiganci;atakżepóźniej,gdysynowieBogazbliżalisiędo
córek człowieczych, te im rodziły. Byli to więc owi mocarze, mający sławę w owych
dawnychczasach.Rdz2,1-4(BT).
[157]Por.:Rdz6,14-22(BT)
[158]PrzyTobiepanowaniewdniuTwejpotęgi,wświętychszatach[będziesz].Złona
jutrzenkijakrosęCięzrodziłem”.Ps110,3(BT).
[159]Rdz1,1.
[160]Por.:1J,1in.
[161]PierwsząKsięgęnapisałem,Teofilu,owszystkim,coJezusczyniłiczegonauczał
odpoczątkuażdodnia,wktórym(...)zostałwziętydonieba.Dz1,1-2(BT).
[162]Por.:Mk1,1.
[163]NapoczątkubyłoSłowo,aSłowobyłouBoga,iBogiembyłoSłowo.J1,1(BT)
[164]Onprzemówił,awszystkopowstało;Onrozkazał,azaczęłoistnieć.Ps33,9(BT).
[165]PrzezsłowoPanapowstałyniebiosaiwszystkieichzastępyprzeztchnienieust
Jego.Ps33,6(BT).
[166]To Ja uczyniłem ziemię i na niej stworzyłem człowieka, Ja własnoręcznie
rozpiąłemnieboirozkazujęwszystkimjegozastępom.Iz45,12(BT).
[167]TenludzbliżasiędoMnietylkowsłowach,isławiMnietylkowargami,podczas
gdysercejegojestzdalaodeMnie;(...)cześćjegojestdlaMnietylkowyuczonymprzez
ludzizwyczajem,Iz29,13(BT).
[168]Mnie do zazdrości pobudzili nie-bogiem, rozjątrzyli Mnie swymi czczymi
bożkami;iJaichdozazdrościpobudzęnie-ludem,rozjątrzęichgłupimnarodem.Pwp
32,21(BT).
[169]Por.:Dz7,1-60.
[170]Bierzcieijedzcie,tojestCiałomoje.Mt26,26(BT).
[171]Nastąpitranssubstancjacja-chlebcałkowicieprzemienisięwCiałoPańskie.
[172]Jedną połowę spala w ogniu i na rozżarzonych węglach piecze mięso; potem
zajada pieczeń i nasyca się. Ponadto grzeje się i mówi: „Hej! Ale się zagrzałem i
korzystam ze światła!38 Z tego zaś, co zostanie, czyni swego boga, bożyszcze swoje,
któremuoddajepokłonipadanatwarz,imodlisię,mówiąc:„Ratujmnie,bośtybogiem
moim!”Iz4416-17(BT).
[173]Bowszyscybogowiepogantoułuda,aPanuczyniłniebiosa.Ps96,5.(BT).
[174]Pan ukazał się Abrahamowi pod dębami Mamre, gdy ten siedział u wejścia do
namiotuwnajgorętszejporzednia.Rdz18,1(BT).
[175]Abraham,obejrzawszysiępozasiebie,spostrzegłbaranauwikłanegorogamiw
zaroślach.Poszedłwięc,wziąłbaranaizłożyłwofierzecałopalnejzamiastswegosyna.
Rdz22,13(BT).
[176]Jakubnazbierałsobieświeżychgałązektopoli,drzewamigdałowegoiplatanui
pozdzierałznichkoręwtakisposób,żeukazałysięnanichbiałeprążki.Takostrugane
patyki umocował przy korytach z wodą, czyli przy poidłach, aby je widziały trzody,
które przychodziły pić wodę. Gdy bowiem zwierzęta przychodziły pić wodę, parzyły
się. I tak parzyły się zwierzęta z trzód przed tymi patykami i wskutek tego dawały
przychówekosierściprążkowej,pstrejicętkowanej.Jakuboddzieliłwięcowcebiałei
pędziłjeprzodemprzedpstrymiiczarnymi,jakostadaLabana;dlasiebiezaśtrzymał
stada osobno, nie łącząc ich ze stadami Labana. A przy tym Jakub umieszczał owe
ponacinane patyki na widocznym miejscu przy poidłach tylko wtedy, gdy miały się
parzyćsztukimocne;gdyzaśowcebyłysłabe,patykówniekładł.Wtensposóbsztuki
słabemiałysiędostaćLabanowi,amocne-Jakubowi.TaktostałsięJakubczłowiekiem
bardzozamożnym;miałbowiemlicznetrzody,aponadtoniewolnice,sługi,wielbłądyi
osły.Rdz30,37-43(BT).
[177]Bóg Wszechmogący ukazał mi się w Luz, w kraju Kanaan, i błogosławiąc mi
powiedział do mnie: Ja uczynię cię płodnym i dam ci tak liczne potomstwo, że
rozrośnieszsięwwielkinaród.Dajęteżtenotokrajprzyszłemupotomstwutwemuna
własność na zawsze. Rdz 48, 3-4 (BT); Przez wiarę umierający Jakub pobłogosławił
każdegozsynówJózefaipochyliłsięgłębokoprzedwierzchołkiemjegolaski.Hbr20,
21(BT).
[178]Dawid i wszyscy ludzie towarzyszący mu, powstawszy, udali się w kierunku
judzkiej Baali, aby sprowadzić stamtąd Arkę Boga, który nosi imię: Pan Zastępów
spoczywającynacherubach.UmieszczonoArkęBożąnanowymwozieiwywiezionoją
z domu Abinadaba, położonego na wzgórzu. Uzza i Achio, synowie Abinadaba,
prowadziliwóz,zArkąBożą.AchiowyprzedzałArkę.TakDawid,jakicałydomIzraela
tańczyli przed Panem z całej siły przy dźwiękach pieśni i gry na cytrach, harfach,
bębnach,grzechotkachicymbałach.2Sm6,2-5(BT).
[179]Gdyjeszczeprzemawiałdotłumów,otoJegoMatkaibraciastanęlinadworzei
chcieli z Nim mówić. Ktoś rzekł do Niego: „Oto Twoja Matka i Twoi bracia stoją na
dworzeichcąmówićzTobą”.LeczOnodpowiedziałtemu,któryMutooznajmił:„Któż
jest moją matką i którzy są moimi braćmi?” I wyciągnąwszy rękę ku swoim uczniom,
rzekł:„Otomojamatkaimoibracia.BoktopełniwolęOjcamojego,któryjestwniebie,
tenMijestbratem,siostrąimatką”.Mt12,46-50(BT);TymczasemnadeszłaJegoMatkai
bracia i stojąc na dworze, posłali po Niego, aby Go przywołać. Właśnie tłum ludzi
siedziałwokółNiego,gdyMupowiedzieli:„OtoTwojaMatkaibracianadworzepytają
się o Ciebie”. Odpowiedział im: „Któż jest moją matką i [którzy] są braćmi?” I
spoglądając na siedzących dokoła Niego rzekł: „Oto moja matka i moi bracia. Bo kto
pełniwolęBożą,tenMijestbratem,siostrąimatką”.Mk3,31-35(BT).
[180]Wiara zaś jest poręką tych dóbr, których się spodziewamy, dowodem tych
rzeczywistości, których nie widzimy. Dzięki niej to przodkowie otrzymali świadectwo.
Hbr11,1-2(BT).
[181]Kto uwierzy i przyjmie chrzest, będzie zbawiony; a kto nie uwierzy, będzie
potępiony.Mk16,16(BT).
[182]Melchizedek zaś, król Szalemu, wyniósł chleb i wino; a [ponieważ] był on
kapłanemBogaNajwyższego,błogosławiłAbrama.Rdz14,18(BT).
[183]I [Pan] rzekł [mi]: „Idź i mów do tego ludu: Słuchajcie pilnie, lecz bez
zrozumienia,patrzcieuważnie,leczbezrozeznania!Zatwardźsercetegoludu,znieczul
jegouszy,zaślepjegooczy,iżbyoczaminiewidziałaniuszaminiesłyszał,isercejego
by nie pojęło, żeby się nie nawrócił i nie był uzdrowiony”. Iz 6, 9-10 (BT); [Tacy] nie
mają świadomości ani zrozumienia, gdyż [mgłą] przesłonięte są ich oczy, tak iż nie
widzą,isercaich,takiżnierozumieją.Iz44,18(BT).
[184]Albowiem Dziecię nam się narodziło, Syn został nam dany, na Jego barkach
spoczęławładza.NazwanoGoimieniem:PrzedziwnyDoradca,BógMocny,Odwieczny
Ojciec,KsiążęPokoju.Iz9,5(BT).
[185]OtomójSługa,któregopodtrzymuję.Wybranymój,wktórymmamupodobanie.
Sprawiłem,żeDuchmójnaNimspoczął;OnprzyniesienarodomPrawo.Iz42,1(BT).
[186]Por.:TomówiPan:„Usłyszeliśmykrzykbolesnytrwogi,aniepokoju.Pytajciesię
ipatrzcie:Czymężczyznamożerodzić?Dlaczegowidzęwszystkichmężczyznzrękami
nabiodrachjakurodzącejkobiety?Każdatwarzpowlekłasiębladością.Ach,jakwielki
to dzień, nie ma on równego sobie! Będzie on czasem ucisku Jakuba, a jednak on
zostanie zeń wybawiony! W dniu tym - wyrocznia Pana Zastępów - skruszę jarzmo
znad ich szyi, zerwę ich więzy, tak że nie będą więcej służyć obcym. Będą zaś służyć
Panu,swemuBogu,iDawidowi,swojemukrólowi,któregoimwzbudzę”.Jr30,5-9(BT).
[187]Bootociemnośćokrywaziemięigęstymrokspowijaludy,aponadtobąjaśnieje
Pan, i Jego chwała jawi się nad tobą. I pójdą narody do twojego światła, królowie do
blaskutwojegowschodu.Iz60,2-3(BT).
[188]Pokrzepcie ręce osłabłe, wzmocnijcie kolana omdlałe! Powiedzcie
małodusznym: „Odwagi! Nie bójcie się! Oto wasz Bóg, oto - pomsta; przychodzi Boża
odpłata;Onsamprzychodzi,byzbawićwas”.Wtedyprzejrząoczyniewidomychiuszy
głuchych się otworzą. Wtedy chromy wyskoczy jak jeleń i język niemych wesoło
krzyknie. Bo trysną zdroje wód na pustyni i strumienie na stepie; spieczona ziemia
zmienisięwpojezierze,spragnionykrajwkrynicewód.Iz35,3-7(BT).
[189]Bóg nasz przybył i nie milczy: przed Nim ogień trawiący, wokół Niego szaleje
nawałnica.Ps50,3(BT).
[190]W tamtych czasach - wyrocznia Pana - będę Bogiem dla wszystkich pokoleń
Izraela,onezaśbędąmoimnarodem.Jr31,1(BT).Ibędąmoimnarodem,Jazaśbędę
ichBogiem.Jr32,38(BT).
[191]Tak mówi Pan Bóg: Zgromadzę was na nowo spośród obcych narodów,
sprowadzęwaszkrajów,poktórychzostaliścierozproszeni,idamwamziemięIzraela.
(…)Itakbędąonimoimludem,aJabędęichBogiem.Ez11,17i20(BT);Bomyjesteśmy
świątyniąBogażywego-wedługtego,comówiBóg:Zamieszkamznimiibędęchodził
wśródnich,ibędęichBogiem,aonibędąmoimludem.2Kor6,16(BT).
[192]Błogosławiony, który przybywa w imię Pańskie! Błogosławimy wam z domu
Pańskiego.Ps118,26(BT).
[193]Por.: Bóg przychodzi z Temanu, Święty z góry Paran. Majestat Jego okrywa
niebiosa,aziemiapełnajestJegochwały.Ha3,3(BT).
[194]Por.:Niechdziśbędziewiadomo,żeTyjesteśBogiemwIzraelu(...),abytenlud
zrozumiał,żeTy,oPanie,jesteśBogiemiTynawróciłeśichserce.1Krl18,36-37(BT).
[195]Por.:Tego[nieprzyjaciela],coprzychodzizpółnocy,oddalęodwas,wypędzęgo
doziemisuchejispustoszonej;przedniajegostrażobrócisiękumorzuwschodniemu,a
tylna jego straż ku morzu zachodniemu; i pozostanie po nim zaduch, i pozostanie
zgnilizna,bobardzohardosobiepoczynał.Jl2,20(BT).
[196]Wielki jest Pan i godzien wielkiej chwały w mieście Boga naszego. Góra Jego
święta, wspaniałe wzgórze, radością jest całej ziemi; góra Syjon, kraniec północy, jest
miastem wielkiego Króla. Ps 48, 2-3 (BT); Bóg zajaśniał z Syjonu, korony piękności. Ps
50,2(BT).
[197]OSyjoniezaśbędziesięmówić:„Każdynanimsięnarodził,aNajwyższysamgo
umacnia”.Panspisującwyliczanarody:„Tensiętamurodził”.Ps87,5-6(BT).
[198]Zstąpijakdeszcznatrawę,jakdeszczrzęsisty,conawadniaziemię.Zadnijego
zakwitniesprawiedliwośćiwielkipokój,dopókiksiężycniezgaśnie.Ps72,6(BT).
[199]Lecz do Syjonu przyjdzie jako Odkupiciel i do nawróconych z występków w
Jakubie-wyroczniaPana.Iz59,20(BT).
[200]Pójdęiwrócędomojejsiedziby.Oz5,15(BT).
[201]Bo oto Pan wychodzi ze swego przybytku, zstąpi i deptać będzie po
wyniosłościachziemi.Mi1,3(BT).
[202]Jam jest Pan, Bóg twój, od ziemi egipskiej, dozwolę ci jeszcze zamieszkać w
namiotach,jakbyłozadniSpotkania.Oz12,10(BT).
[203]Pan bowiem uwolni Jakuba, wybawi go z ręki silniejszego od niego. Przyjdą i
będą wykrzykiwać radośnie na wyżynie Syjonu i rozradują się błogosławieństwem
Pana:zbożem,winem,oliwą,owcamiiwołami.Życieichbędziepodobnedozroszonego
ogroduinigdyjużsiłimniezbraknie.Jr31,11-12(BT).
[204]Słuchajcie, wszystkie narody, wsłuchuj się, ziemio, i to, co ją napełnia! Niech
<Pan> Bóg przeciw wam będzie świadkiem, Pan z pałacu swego świętego! Bo oto Pan
wychodzizeswegoprzybytku,zstąpiideptaćbędziepowyniosłościachziemi.Stopnieją
podNimgóry,rozdzieląsiędolinyjakwoskprzedogniem,jakwodyrozlanepostoku.
Mi1,2-4(BT).
[205]Por.:OtoKróltwójidziedociebie,sprawiedliwyizwycięski.Za9,9(BT).
[206]Pójdęiwrócędomojejsiedziby.Oz5,15(BT).
[207]Przeto będzie żył i dadzą mu złoto z Saby, zawsze będą się modlić za niego,
nieustanniemubłogosławić.Ps72,15(BT).
[208]Onsamrozciąganiebiosa,kroczypomorskichgłębinach.Hi9,8(BT).
[209]Nagiął On niebiosa i zstąpił, a czarna chmura była pod Jego stopami. Ps 18, 10
(BT).
[210]DlategoPansamdawamznak:OtoPannapocznieiporodziSyna,inazwieGo
imieniemEmmanuel.Iz7,14(BT).
[211]Ps110,3(BT).
[212]TyśSynemmoim,JaCiebiedziśzrodziłem.Ps2,7(BT).
[213]Rzekł więc Gedeon do Boga: „Jeżeli naprawdę chcesz przeze mnie wybawić
Izraela, jak to powiedziałeś, pozwól, że położę runo wełny na klepisku; jeżeli rosa
spadnietylkonaruno,acałaziemiadokołabędziesucha,będęwiedział,żewybawisz
Izraelaprzezemnie,jakpowiedziałeś”.Takuczynił.Kiedyranowstałiścisnąłwilgotne
runo,wycisnąłzrunapełnączaszęwody.Sdz6,36-37(BT).
[214]Panpatrzyznieba,widziwszystkichsynówludzkich.Ps33,13(BT).
[215]Chwalcie, narody, lud Jego: bo On odpłaci za krew swoich sług, odda zapłatę
swymwrogom,oczyścikrajswegoludu.Pwp32,43(BT).
[216]Wzbudzę tam moc dla Dawida, zgotuję światło dla mego pomazańca! Odzieję
wstydemjegonieprzyjaciół,anadnimzabłyśniejegokorona.Ps132,17-18(BT).
[217]Nie lękaj się, bo już się nie zawstydzisz, nie wstydź się, bo już nie doznasz
pohańbienia.Iz54,4(BT).
[218]Są mi posłuszni na pierwsze wezwanie; cudzoziemcy mi schlebiają.
Cudzoziemcybledną,zdrżeniemwychodzązeswoichwarowni.Ps18,45-46(BT).
[219]Mówcie wśród pogan: Pan jest królem. Umocnił świat, by się nie poruszył: ze
słusznościąwymierzaludomsprawiedliwość.Ps96,10(BT).
[220][Pan] nadchodzi, bo nadchodzi, aby sądzić ziemię. On będzie sądził świat
sprawiedliwie,zwiernościąswą-narody.Ps96,13(BT).
[221]Oto Pan, Bóg Zastępów, z trzaskiem obcina korony drzew: najwyższe
wierzchołki już ścięte, najwznioślejsze powalone. Iz 10, 33 (BT); Przyszła chwała tego
domu będzie większa od dawnej, mówi Pan Zastępów; na tym to miejscu Ja udzielę
pokoju-wyroczniaPanaZastępów.Ag2,9(BT).
[222]Owego dnia to się stanie: Korzeń Jessego stać będzie na znak dla narodów. Do
niegoludyprzyjdąporadę,isławnebędziemiejscejegospoczynku.Iz11,10(BT).
[223]Sławcie Pana, wzywajcie Jego imienia, głoście dzieła Jego wśród narodów!
ŚpiewajcieMuigrajcieMu,rozpowiadajciewszystkieJegocuda!Ps105,1-2(BT).
[224]Panmniestworzył,swearcydzieło,jakopoczątekswejmocy,oddawna.Prz8,22
(BT).
[225]Por.:Imięjegoniechtrwanawieki;jakdługoświecisłońce,niechwzrastajego
imię! Niech się wzajemnie nim błogosławią! Niech wszystkie narody ziemi życzą mu
szczęścia!Ps72,17(BT).
[226]Gdy niebo umacniał, z Nim byłam [ja, Mądrość], gdy kreślił sklepienie nad
bezmiaremwód,gdywgórzeutwierdzałobłoki,gdyźródławielkiejotchłaniumacniał,
gdymorzustawiałgranice,bywodyzbrzegówniewyszły,gdykreśliłfundamentypod
ziemię. Ja byłam przy Nim mistrzynią, rozkoszą Jego dzień po dniu, cały czas igrając
przedNim,igrającnaokręguziemi,znajdującradośćprzysynachludzkich.Prz8,27-31
(BT).
[227]Por.: I oto chwała Boga Izraela przyszła od wschodu, a głos Jego był jak szum
wieluwód,aziemiajaśniałaodJegochwały.Ez43,2(BT).
[228]Por.:Owegodniatosięstanie:KorzeńJessegostaćbędzienaznakdlanarodów.
Doniegoludyprzyjdąporadę,isławnebędziemiejscejegospoczynku.Iz11(BT).
[229]Por.:Ps105,5-17.
[230]Stanie się na końcu czasów: będzie ustanowiona góra domu Pańskiego,
utwierdzonanawierzchugór,awystrzeliponadpagórki.Ipopłynądoniejludy.Pójdą
liczne narody i powiedzą: „Chodźcie, wstąpmy na górę Pańską, do domu Boga
Jakubowego,niechnasnauczydrógswoich,byśmychodziliJegościeżkami”,bozSyjonu
wyjdzienaukaisłowoPańskiezJeruzalem.Mi4,1-2(BT).
[231]Posłuchaj, mój ludu, chcę przemawiać i świadczyć przeciw tobie, Izraelu: Ja
jestemBogiem,Bogiemtwoim.Ps50,7(BT).
[232]Słuchaj,Izraelu,PanjestnaszymBogiem-Panemjedynym.Pwp6,4(BT).
[233]Powstań!Świeć,boprzyszłotweświatłoichwałaPańskarozbłyskanadtobą.Iz
60,1(BT).
[234]Radujsięwielce,CóroSyjonu,wołajradośnie,CóroJeruzalem!Za9,9(BT).
[235]O Panie, nasz Boże, jak przedziwne Twe imię po wszystkiej ziemi! Tyś swój
majestatwyniósłnadniebiosa.Sprawiłeś,że[nawet]ustadzieciiniemowlątoddająCi
chwałę,naprzekórTwymprzeciwnikom,abyposkromićnieprzyjacielaiwroga.Ps8,23.(BT).
[236]Wszyscy twoi synowie będą uczniami Pana, wielka będzie szczęśliwość twych
dzieci.Iz54,13(BT).
[237]Zacznijcieśpiewiwbębenuderzcie,wharfęsłodkodźwięczącąilirę!Dmijciew
róg na nowiu, podczas pełni, w nasz dzień uroczysty! Bo to jest ustawa w Izraelu,
przykazanieBogaJakubowego.Ps81,3-5(BT).
[238]OtocoPanobwieszczawszystkimkrańcomziemi:„MówciedoCórySyjońskiej:
OtotwójZbawcaprzychodzi.OtoJegonagrodazNimidzieizapłataJegoprzedNim.”Iz
62,11(BT).
[239]Błogosławiony, który przybywa w imię Pańskie! Błogosławimy wam z domu
Pańskiego. Ps118, 26 (BT); Błogosławiony, który przychodzi w imię Pańskie. Mt 21, 11
(BT).
[240]Judo, ciebie sławić będą bracia twoi, twoja bowiem ręka na karku twych
wrogów! Synowie twego ojca będą ci oddawać pokłon! Judo, młody lwie, na zdobyczy
róśćbędziesz,mójsynu:jaklewczaisię,gotujedoskoku,dolwicypodobny-któżsię
ośmieligodrażnić?NiezostanieodjęteberłoodJudyanilaskapasterskaspośródkolan
jego,ażprzyjdzieten,doktóregoononależy,izdobędzieposłuchunarodów!Rdz49,810(BT).
[241]Przywiąże on swego osiołka w winnicy i źrebię ośle u winnych latorośli. W
winiepraćbędzieswąodzież,iwkrwiwinogron-swąszatę.Będąmusięiskrzyłyoczy
odwina,azębybędąbiałeodmleka.Rdz49,11-12(BT).
[242]Judo,młodylwie,nazdobyczyróśćbędziesz,mójsynu:jaklewczaisię,gotujedo
skoku,dolwicypodobny-któżsięośmieligodrażnić?Rdz49,9(BT).
[243]Por.:AscensioIsaiae,ed.Dillmann,pp.13&57.
[244]?Ocalodmieczamojeżycie,zpsichpazurówwyrwijmojejedynedobro,wybaw
mnieodlwiejpaszczękiiodrogówbawolich-wysłuchajmnie!Ps22,20-21(BT).
[245]Bo oto wrogowie Twoi, Panie, bo oto wrogowie Twoi poginą, rozproszą się
wszyscy złoczyńcy. Wywyższyłeś mój róg jak u bawołu, skropiłeś mnie świeżym
olejkiem. Ps 92, 10 (BT); Bo w ręku Pana jest kielich, który się pieni winem, pełnym
przypraw. I On z niego nalewa: aż do mętów wypiją, pić będą wszyscy niegodziwi na
ziemi”. Ja zaś będę się radował na wieki, zaśpiewam Bogu Jakuba. I połamię cały róg
niegodziwych,arógsprawiedliwegosięwzniesie.Ps75,9-11(BT).
[246]Por.:WspaniałośćJegopodobnadoświatła,promieniezrąkMutryskają,wnich
toukrytamocJego.Ha3,4(BT).
[247]8Wykopałdółipogłębiłgo,leczwpadłdojamy,którąprzygotował.Ps7,16(BT).
[248]Człowiekiemnikczemnymjestinicponiem:ktochodzizkłamstwemnaustach,
oczyma strzela, szurga nogami, palcami swymi wskazuje; a w sercu podstęp ukrywa,
stale przemyśliwa zło, jest podnietą do kłótni. Dlatego nagle zagłada nań przyjdzie: w
mgnieniuokazniszczony-inieodwracalnie.Prz6,12-15(BT).
[249]Szepcą przeciw mnie wszyscy, co mnie nienawidzą i obmyślają moją zgubę:
„Zaraza złośliwa nim zawładnęła” i „Już nie wstanie ten, co się położył”. Nawet mój
przyjaciel, któremu ufałem i który chleb mój jadł, podniósł na mnie piętę. Ps 41, 8-11
(BT).
[250]Biada prawodawcom ustaw bezbożnych i tym, co ustanowili przepisy
krzywdzące, aby słabych odepchnąć od sprawiedliwości i wyzuć z prawa biednych
megoludu;bywdowyuczynićswoimłupemibymócograbiaćsieroty!Iz10,1-2(BT).
[251]Niech znikną z ziemi grzesznicy i niech już nie będzie występnych! Ps 104, 35
(BT).
[252]Błogosławieństwem prawych wznosi się miasto, usta występnych je burzą. Prz
11,11(BT).
[253]PangowyłączynajegonieszczęściezewszystkichpokoleńIzraela,stosowniedo
wszystkichprzekleństwtegoprzymierza,zapisanychwksiędzetegoPrawa.Pwp29,20
(BT).
[254]Miłował złorzeczenie: niech się nań obróci; w błogosławieństwie nie miał
upodobania:niechodniegoodstąpi!Ps109,17(BT).
[255]Por.: [Kto] uciskał biednego i potrzebującego, popełniał rozboje, nie oddawał
zastawu, podnosił oczy ku bożkom, dopuszczał się obrzydliwości, uprawiał lichwę i
żądałodsetek-tenniebędzieżył,bopopełniłwszystkietebezeceństwa.Tennapewno
umrze, a [odpowiedzialność] za krew jego spadnie na niego samego. Ez 18, 12 (BT);
Twojaniegodziwośćciękarze,atwojeniewiernościcięosądzają.Jr2,19(BT).
[256]Męski krok jego niepewny, zamiar gotuje upadek, bo nogi zawiodą go w sieć,
poruszasię,leczmiędzysidłami.Pętlicachwyciłasiępięty,pułapkazamknęłasięnad
nim. Zasadzka na ziemi ukryta, potrzask nań czeka na drodze. Zewsząd upiory go
dręczą, kroczą ciągle w ślad za nim. Czeka na niego Żarłoczna, Śmierć czyha u boku.
Pożremuczłonkiciała,pożremuczłonki-zaraza.Wygnanegoznamiotu,beznadziei,
do Króla Strachów powiodą. Zamieszka w namiocie - nie swoim; sypie się po nim
siarkę.Korzeniepodnimniszczeją,anadnimpożółkłyjużliście.Giniewspomnieniew
ojczyźnie, zanika imię na rynku. Ze światła rzucą go w ciemność, wypędzą z
zaludnionejziemi;nisynwnarodzie,nidziedzic,niktjużponimniezostanie.Hi18,719(BT).
[257]Przeklinają,kłamią,mordująikradną,cudzołożą,popełniajągwałty,azbrodnia
idziezazbrodnią.Oz4,2(BT).
[258]Pobudź przeciwko niemu grzesznika, niech stanie po prawicy jego oskarżyciel!
Ps109,6(BT).
[259]Nie będziesz przyjmował podarków, ponieważ podarki zaślepiają dobrze
widzącychisązgubąsprawsłusznych.Wj23,8(BT);Przeklęty,ktobierzepodarunek,
byrozlaćkrewniewinnegoPwp27,5(BT).
[260]Tak więc straciła Tora moc swoją, sprawiedliwego sądu już nie ma; bezbożny
bowiemgnębiuczciwego,dlategowyroksądowyulegawypaczeniu.Ha1,4(BT).
[261]Widzitowystępny,gniewasię,zgrzytazębamiimarnieje.Ps112,10(BT).
[262]ObrzydładlaPanawagafałszywa,upodobaniemJego-ciężarekuczciwy.Prz11,
1(BT).
[263]Por.: Jeżeli to uznacie za słuszne, dajcie mi zapłatę, a jeżeli nie - zostawcie ją
sobie! I odważyli mi trzydzieści srebrników. Za 11, 12 (BT); Wtedy spełniło się to, co
powiedział prorok Jeremiasz: Wzięli trzydzieści srebrników, zapłatę za Tego, którego
oszacowalisynowieIzraela.Mt27,9(BT).
[264]Por.: Jeżeli wam mówię o tym, co jest ziemskie, a nie wierzycie, to jakżeż
uwierzycietemu,cowampowiemosprawachniebieskich?Iniktniewstąpiłdonieba,
opróczTego,któryzniebazstąpił-SynaCzłowieczego.AjakMojżeszwywyższyłwęża
na pustyni, tak potrzeba, by wywyższono Syna Człowieczego, aby każdy, kto w Niego
wierzy, miał życie wieczne. Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego
Jednorodzonegodał,abykażdy,ktowNiegowierzy,niezginął,alemiałżyciewieczne.
Albowiem Bóg nie posłał swego Syna na świat po to, aby świat potępił, ale po to, by
świat został przez Niego zbawiony. Kto wierzy w Niego, nie podlega potępieniu; a kto
niewierzy,jużzostałpotępiony,bonieuwierzyłwimięJednorodzonegoSynaBożego.A
sąd polega na tym, że światło przyszło na świat, lecz ludzie bardziej umiłowali
ciemność aniżeli światło: bo złe były ich uczynki. Każdy bowiem, kto się dopuszcza
nieprawości, nienawidzi światła i nie zbliża się do światła, aby nie potępiono jego
uczynków. Kto spełnia wymagania prawdy, zbliża się do światła, aby się okazało, że
jegouczynkisądokonanewBogu”.J3,12-21(BT).
[265]Bo [sfora] psów mnie opada, osacza mnie zgraja złoczyńców. Przebodli ręce i
nogimoje,policzyćmogęwszystkiemojekości.Aonisięwpatrują,sycąmymwidokiem;
mojeszatydzieląmiędzysiebieilosrzucająomojąsuknię.Ps22,17-19(BT).
[266]Któż uwierzy temu, cośmy usłyszeli? na kimże się ramię Pańskie objawiło? On
wyrósłprzednamijakmłodedrzewoijakbykorzeńzwyschniętejziemi.NiemiałOn
wdzięku ani też blasku, aby na Niego popatrzeć, ani wyglądu, by się nam podobał.
Wzgardzony i odepchnięty przez ludzi, Mąż boleści, oswojony z cierpieniem, jak ktoś,
przed kim się twarze zakrywa, wzgardzony tak, iż mieliśmy Go za nic. Lecz On się
obarczył naszym cierpieniem, On dźwigał nasze boleści, a myśmy Go za skazańca
uznali, chłostanego przez Boga i zdeptanego. Lecz On był przebity za nasze grzechy,
zdruzgotanyzanaszewiny.SpadłaNańchłostazbawiennadlanas,awJegoranachjest
nasze zdrowie. Wszyscyśmy pobłądzili jak owce, każdy z nas się obrócił ku własnej
drodze, a Pan zwalił na Niego winy nas wszystkich. Dręczono Go, lecz sam się dał
gnębić, nawet nie otworzył ust swoich. Jak baranek na rzeź prowadzony, jak owca
niemawobecstrzygącychją,takOnnieotworzyłustswoich.Poudręceisądziezostał
usunięty; a kto się przejmuje Jego losem? Tak! Zgładzono Go z krainy żyjących; za
grzechymegoluduzostałzbitynaśmierć.Iz53,1-8(BT).
[267]Nasza siła będzie nam prawem sprawiedliwości, bo to, co słabe, gani się jako
nieprzydatne. Zróbmy zasadzkę na sprawiedliwego, bo nam niewygodny: sprzeciwia
się naszym sprawom, zarzuca nam łamanie prawa, wypomina nam błędy naszych
obyczajów. Chełpi się, że zna Boga, zwie siebie dzieckiem Pańskim. Jest potępieniem
naszych zamysłów, sam widok jego jest dla nas przykry, bo życie jego niepodobne do
innychidrogijegoodmienne.Uznałnaszacośfałszywegoistronioddrógnaszychjak
od nieczystości. Kres sprawiedliwych ogłasza za szczęśliwy i chełpi się Bogiem jako
ojcem. Zobaczmyż, czy prawdziwe są jego słowa, wybadajmy, co będzie przy jego
zejściu.BojeślisprawiedliwyjestsynemBożym,Bógujmiesięzanimiwyrwiegozręki
przeciwników.Dotknijmygoobelgąikatuszą,bypoznaćjegołagodnośćidoświadczyć
jego cierpliwości. Zasądźmy go na śmierć haniebną, bo - jak mówił - będzie ocalony”.
Tak pomyśleli - i pobłądzili, bo własna złość ich zaślepiła. Nie pojęli tajemnic Bożych,
nie spodziewali się nagrody za prawość i nie docenili odpłaty dusz czystych. Bo dla
nieśmiertelnościBógstworzyłczłowieka-uczyniłgoobrazemswejwłasnejwieczności.
A śmierć weszła na świat przez zawiść diabła i doświadczają jej ci, którzy do niego
należą.Mdr2,11-24(BT).
[268]Kiedycię,synu,wabiągrzesznicy,nieważsięiść,choćbyrzekli:„Pójdźznami!
Zasadźmysięnacichych!Bezpowoduczyhajmynaczystych!JakSzeolwchłoniemyich
żywychizdrowychtakjakschodzącychdogrobu.Znajdziemywszelkiekosztownościi
napełnimydomyswełupem.Przyłączswójlosdonaszejwspólnoty,jednasakwaniech
łączy nas wszystkich!” Synu mój, nie chodź ich drogą, przed ścieżką ich strzeż swojej
stopy, gdyż nogi ich pędzą do zbrodni, śpieszno im: krew chcą wytoczyć. Lecz próżno
ich sieć zarzucona, na oczach wszelkiego ptactwa. Na własną krew raczej czyhają,
czatująnaswojeżycie,botakijestloschciwychzysku:zabieraonwłasneichżycie.Prz
1,10-19(BT).
[269]Dalimijakopokarmtruciznę,agdybyłemspragniony,poilimnieoctem.Ps69,
22(BT).
[270]LeczOnsięobarczyłnaszymcierpieniem,Ondźwigałnaszeboleści,amyśmyGo
zaskazańcauznali,chłostanegoprzezBogaizdeptanego.LeczOnbyłprzebityzanasze
grzechy, zdruzgotany za nasze winy. Spadła Nań chłosta zbawienna dla nas, a w Jego
ranachjestnaszezdrowie.Wszyscyśmypobłądzilijakowce,każdyznassięobróciłku
własnejdrodze,aPanzwaliłnaNiegowinynaswszystkich.DręczonoGo,leczsamsię
dałgnębić,nawetnieotworzyłustswoich.Jakbaraneknarzeźprowadzony,jakowca
niemawobecstrzygącychją,takOnnieotworzyłustswoich.Iz53,4-7(BT).
[271]Por.:Panrzekłdomnie:„Wrzućdoskarbonytęnadzwyczajnązapłatę,którejw
ichprzekonaniubyłemgodzien”.Wziąłemwięctrzydzieścisrebrnikówiwrzuciłemje
doskarbonydomuPańskiego.Za11,13(BT).
[272]Po udrękach swej duszy, ujrzy światło i nim się nasyci. Zacny mój Sługa
usprawiedliwi wielu, ich nieprawości On sam dźwigać będzie. Dlatego w nagrodę
przydzielę Mu tłumy, i posiądzie możnych jako zdobycz, za to, że Siebie na śmierć
ofiarował i policzony został pomiędzy przestępców. A On poniósł grzechy wielu, i
orędujezaprzestępcami.Iz53,11-12(BT).
[273]Płacilimizłemzadobro,czyhalinamojeżycie.Ps35,12(BT).
[274]Będąpatrzećnatego,któregoprzebili.Za12,10(BT).
[275]Zapowiadali te dni także pozostali prorocy, którzy przemawiali od czasów
Samuelaijegonastępców.Dz3,24(BT).
[276]O Boże, powstań, odbądź sąd nad ziemią, bo wszelkie narody są Twoją
własnością.Ps82(81),8(BT).
[277]Powstań, przyjdź nam na pomoc i wyzwól nas przez swą łaskawość! Ps 44, 27
(BT).
[278]LeczPansięocknąłjakzesnu,jakwojownikwinemzmożony.Iporaziłodtyłu
swychnieprzyjaciół:wieczystąsromotąichokrył.Ps78,65-66(BT).
[279]Po udrękach swej duszy, ujrzy światło i nim się nasyci. Zacny mój Sługa
usprawiedliwiwielu,ichnieprawościOnsamdźwigaćbędzie.Iz53,11(BT).
[280]Nie pozostawisz mojej duszy w Szeolu i nie dozwolisz, by wierny Tobie zaznał
grobu.Ps16,10(BT).
[281]ŚpiewajcieBogu,królestwaziemi,zagrajciePanu,któryprzemierzaniebo,niebo
odwieczne.Otowydałgłosswój,głospotężny:„UznajciemocBożą!”Jegomajestatjest
nadIzraelem,aJegopotęgawobłokach.GrozęsiejeBógzeswejświątyni,BógIzraela;
Onsamswojemuludowidajepotęgęisiłę.NiechbędzieBógbłogosławiony!Ps68,33-36
(BT).
[282]Ontojest,którytworzygóryistwarzawichry,myśliludzkiepoznaje,wywołuje
jutrzenkęiciemność,stąpapowyżynachziemi.Pan,BógZastępów,jestimięJego.Am4,
13(BT).
[283]Powstań, Panie, w swej potędze, chcemy śpiewać i moc Twoją sławić. Ps 21, 14
(BT).
[284]Pan wyruszy do boju i będzie walczył przeciw ludom, jak niegdyś walczył w
dniu bitwy. W owym dniu dotknie stopami Góry Oliwnej, która jest naprzeciw
Jerozolimyodstronywschodniej,aGóraOliwnarozstąpisięwpołowieodwschoduku
zachodowiipowstaniewielkadolina.Za14,3-4(BT).
[285]Bramy, podnieście swe szczyty i unieście się, prastare podwoje, aby mógł
wkroczyć Król chwały. „Któż jest tym Królem chwały?” „Pan, dzielny i potężny, Pan,
potężny w boju”. Bramy, podnieście swe szczyty i unieście się, prastare podwoje, aby
mógłwkroczyćKrólchwały!„KtóżjesttymKrólemchwały?”„ToPanZastępów:Onsam
Królemchwały”.Ps24,7-10(BT).
[286]PowrócęznowunaSyjonizamieszkamznowuwJeruzalem.Za8,3(BT).
[287]Ty,Panie,jesteśłaskawy,boTykażdemuoddaszwedługjegoczynów.Ps62,13
(BT).
[288]Patrzałemwnocnychwidzeniach:aotonaobłokachniebaprzybywajakbySyn
Człowieczy.PodchodzidoPrzedwiecznegoiwprowadzająGoprzedNiego.Powierzono
Mu panowanie, chwałę i władzę królewską, a służyły Mu wszystkie narody, ludy i
języki. Panowanie Jego jest wiecznym panowaniem, które nie przeminie, a Jego
królestwonieulegniezagładzie.Dn7,13-14(BT).
[289]Ja jestem Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba? Bóg nie jest [Bogiem]
umarłych,leczżywych.Mt22,32(BT).
[290]IzraelzamieszkałwEgipcie,wkrajuGoszen.Wzięligosobienawłasność,aże
byli płodni, bardzo się rozmnożyli. Jakub, przeżywszy w Egipcie siedemnaście lat,
doczekał się sto czterdziestego siódmego roku życia. A gdy zbliżała się śmierć Izraela,
kazał wezwać swego syna Józefa i rzekł do niego: „Jeśli darzysz mnie życzliwością,
połóżmitwąrękępodbiodronadowódtwojejwiernejmiłości,żeniepogrzebieszmnie
wEgipcie,alegdyzasnęzmymiprzodkami,wywiezieszmniezEgiptuipogrzebieszw
ich grobie”. Odrzekł: „Uczynię, jak powiedziałeś”. Wtedy [Izrael] powiedział:
„Przysięgnijmi!”Agdyprzysiągł,Izraelopadłnawezgłowieswegołoża.Rdz47,27-31
(BT).
[291]WreszcieJózefrzekłdoswychbraci:„Gdyjaumrę,Bógokażewamswąłaskęi
wyprowadzi was z tej ziemi do kraju, który poprzysiągł dać Abrahamowi, Izaakowi i
Jakubowi”. Po czym zobowiązał synów Izraela przysięgą, że spełnią takie polecenie:
„GdyBógokażewamtęwielkąswojąłaskawość,zabierzciestądmojekości”.Rdz50,2425(BT).
[292]Zaprawdę,powiadamwam:Ziemisodomskiejigomorejskiejlżejbędziewdzień
sąduniżtemumiastu.Mt10,15(BT).
[293]Strzeżciesięfałszywychproroków,którzyprzychodządowaswowczejskórze,a
wewnątrzsądrapieżnymiwilkami.Mt7,15(BT).
[294]Przemieszczają.
[295]NiechKuszwyciągniesweręcedoBoga.Ps68,32(BT).
[296]Nie przyjmie się zeznania jednego świadka przeciwko nikomu, w żadnym
przestępstwie i w żadnej zbrodni. Lecz każda popełniona zbrodnia musi być
potwierdzona zeznaniem dwu lub trzech świadków. Pwp 19, 15 (BT); Jeśli zaś nie
usłucha, weź z sobą jeszcze jednego albo dwóch, żeby na słowie dwóch albo trzech
świadkówoparłasięcałasprawa.Mt18,16(BT);TakżewwaszymPrawiejestnapisane,
że świadectwo dwóch ludzi jest prawdziwe. J 8, 17 (BT); Na ustach dwu albo trzech
świadkówzawiśniecałasprawa.2Kor13,1(BT).
[297]OżyjąTwoiumarli,zmartwychwstanąichtrupy,obudząsięikrzyknązradości
spoczywający w prochu, bo rosa Twoja jest rosą światłości, a ziemia wyda cienie
zmarłych.Iz26,19(BT).
[298]Tzn.przedprzybyciemAntychrystaprzepowiedzianewNowymTestamencie.
[299]Justynian?
Spistreści
Okładka
Stronatytułowa
Stronaredakcyjna
OKEBRANAGASTCZYLIKSIĘDZECHWAŁYKRÓLÓW-KRÓTKIWSTĘP
KEBRANAGASTCHWAŁAKRÓLÓW
I.CHWAŁAKRÓLÓW
II.WIELKOŚĆKRÓLÓW
III.KRÓLESTWOADAMA
IV.ZAZDROŚĆ
V.KRÓLESTWOSETA
VI.GRZECHKAINA
VII.NOE
VIII.POTOP
IX.PRZYMIERZENOEGO
X.SYJON
XI.NIEJEDNOMYŚLNADECYZJATRZYSTUOSIEMNASTUOJCÓW.
XII.KANAAN.19
XIII.ABRAHAM.
XIV.PRZYMIERZEABRAHAMA.
XV.IZAAKIJAKUB
XVI.RUBEN
XVII.CHWAŁASYJONU.
XVIII.ZGODAMIĘDZYOJCAMIIBISKUPAMI
XIX.ODNALEZIENIETEJKSIĘGI.
XX.PODZIAŁZIEMI.
XXI.KRÓLOWAPOŁUDNIA.
XXII.KUPIECTAMRIN
XXIII.POWRÓTKUPCADOETIOPII
XXIV.PRZYGOTOWANIAKRÓLOWEJDOPODRÓŻY.
XXV.SPOTKANIEKRÓLOWEJISALOMONA.
XXVI.ROZMOWAKRÓLAIKRÓLOWEJ
XXVII.PRACOWNIK
XXVIII.SALOMONIPRZYKAZANIAKRÓLOWEJ
XXIX.TRZYSTUIOSIEMNASTUPATRIARCHÓW.
XXX.PRZYSIĘGAKRÓLA
XXXI.PIECZĘĆSALOMONA.
XXXII.JAKKRÓLOWAURODZIŁAIPOWRÓCIŁADOSWEGOKRAJU.
XXXIII.PODRÓŻKRÓLAETIOPII
XXXIV.PRZYJAZDMŁODZIEŃCADOKRAJUSWOJEJMATKI.
XXXV.DOWÓDCAWOJSKAKRÓLASALOMONA
XXXVI.STOSUNKIMIĘDZYKRÓLEMSALOMONEMIJEGOSYNEM.
XXXVII.PYTANIASALOMONADOSYNA
XXXVIII.PLANWYSŁANIASYNAKRÓLAWRAZZDZIEĆMIWIELMOŻÓW.
XXXIX.SYNSALOMONAKRÓLEM
XL.POUCZENIAKAPŁANASADOKA(ZÂDÔKA)
XLI.BŁOGOSŁAWIEŃSTWAKRÓLÓW
XLII.DZIESIĘĆPRZYKAZAŃ
XLIII.ROZKAZYDLAWOJSKAIZRAELA
XLIV.NIEGODZISIĘZŁORZECZYĆKRÓLOWI
XLV.PŁACZIPLANODESŁANYCH
XLVI.PLANDOTYCZĄCYSYJONU
XLVII.OFIARYAZÂRYÂSAIKRÓLA.
XLVIII.UPROWADZENIESYJONU
XLIX.OJCOWSKIEBŁOGOSŁAWIEŃSTWO
L.POŻEGNANIEZOJCEMIŻAŁOBAWMIEŚCIE
LI.SALOMONIKAPŁANZÂDÔK(SADOK)
LII.ODEJŚCIEKAPŁANAZÂDÔKA(SADOKA)
LIII.WÓZDAROWANYLUDOWIETIOPII.
LIV.JAKDAWID,KRÓLETIOPII,PROROKOWAŁIPRZYJĄŁSYJON.
LV.RADOŚĆLUDZIWETIOPII
LVI.POWRÓTKAPŁANAZÂDÔKA(SADOKA)IPRZEKAZANIEPODARUNKU.
LVII.UPADEKKAPŁANAZÂDÔKA(SADOKA).
LVIII.JAKSALOMONPRAGNĄŁICHŚMIERCI
LIX.KRÓLIEGIPCJANIN,SŁUGAFARAONA
LX.PŁACZSALOMONA
LXI.POWRÓTSALOMONADOJERUZALEM
LXII.ODPOWIEDŹSALOMONA
LXIII.ZGODAIZRAELSKICHWIELMOŻÓW.
LXIV.KUSZENIEKRÓLASALOMONA
LXV.GRZECHSALOMONA
LXVI.PROROCTWOCHRYSTUSA
LXVII.LAMENTSALOMONA
LXVIII.MARYJA,NASZAPANIZBAWIENIA.
LXIX.PYTANIESALOMONA
LXX.RZĄDYROBOAMA
LXXI.MARYJA,CÓRKADAWIDA
LXXII.KRÓLBIZANCJUM109.
LXXIII.PIERWSZYWYROKADRÂMÎEGO,KRÓLABIZANCJUM.
LXXIV.KRÓLMEDYÂM
LXXV.KRÓLBABILONU
LXXVI.KŁAMLIWIŚWIADKOWIE
LXXVII.KRÓLPERSJI.
LXXVIII.KRÓLMOABU.
LXXIX.KRÓLAMMONITÓW
LXXX.KRÓLFILISTYNÓW
LXXXI.JAKSAMSONZABIŁSYNAKRÓLAFILISTYNÓW
LXXXII.WĘDRÓWKAABRAHAMADOEGIPTU
LXXXIII.KRÓLIZMAELITÓW
LXXXIV.POWRÓTKRÓLAETIOPIIDOWŁASNEGOKRAJU.
LXXXV.RADOŚĆKRÓLOWEJMÂKĔDY
LXXXVI.KRÓLOWAMÂKĔDÂUCZYNIŁASYNASWEGOKRÓLEM.
LXXXVII.PRZYSIĘGAWIELMOŻÓWETIOPII
LXXXVIII.JAKOPOWIEDZIAŁSWEJMATCEJAKUCZYNIONOGOKRÓLEM.
LXXXIX.ROZMOWAKRÓLOWEJZDZIEĆMIIZRAELA
XC.AZARIASZIPOCHWAŁAKRÓLOWEJORAZJEJMIASTA.
XCI.CZYSTEINIECZYSTEPOKARMY
XCII.ODNOWAKRÓLESTWADAWIDA
XCIII.BIZANCJUMIZNISZCZENIEWIARY.
XCIV.PIERWSZAWOJNAKRÓLAETIOPII
XCV.OGÓLNAAKCEPTACJAPOSIADŁOŚCIKRÓLAETIOPII.
XCVI.PROROCTWOOCHRYSTUSIE
XCVII.SZEMRANIEIZRAELA
XCVIII.LASKAMOJŻESZAILASKAAARONA
XCIX.DWAJSŁUDZY
C.BUNTANIOŁÓW.
CI.TEN,KTÓRYISTNIEJEWSZĘDZIEIWEWSZYSTKIM
CII.POCZĄTEK
CIII.ROGIOŁTARZA.
CIV.ARKAIROZMOWABEZBOŻNIKÓW
CV.WIARAABRAHAMA
CVI.PROROCTWODOTYCZĄCENADEJŚCIACHRYSTUSA.
CVII.JEGOWEJŚCIEWPEŁNICHWAŁYDOJERUZALEM.
CVIII.OKRUCIEŃSTWONIESPRAWIEDLIWYCHŻYDÓW.
CIX.UKRZYŻOWANIE
CX.ZMARTWYCHWSTANIE
CXI.WNIEBOWSTĄPIENIEIPOWTÓRNEPRZYJŚCIE
CXII.JAKPROROCYGOZAPOWIADALI
CXIII.RYDWANIPOGROMCAWROGA
CXIV.POWRÓTSYJONU
CXV.OSĄDIZRAELA
CXVI.RYDWANETIOPII
CXVII.KRÓLOWIEBIZANCJUMIETIOPII
KOLOFO
Przypisy