docPełnych radości i ciepła rodzinnego Świąt Bożego Narodzenia oraz
download 
Reklamacja Transkrypt
Pełnych radości i ciepła rodzinnego Świąt Bożego Narodzenia oraz
Pełnych radości i ciepła rodzinnego Świąt Bożego Narodzenia oraz owocnego i pełnego sukcesów Nowego Roku! życzą: Wójt Gminy Liszki Wacław Kula Przewodniczący Rady Gminy Liszki Zbigniew Kaczor wraz z Radnymi Wywiad z Wójtem Gminy Wielokrotnie podczas sesji Rady Gminy Wójt Gminy Liszki Wacław Kula apelował do radnych by trzymali dyscyplinę nad gminnymi wydatki podkreślając istniejące ryzyko zbytniego zadłużenia naszej Gminy. Czy mamy już aż tak wielkie długi? Wacław Kula: – Ryzyko wielkiego zadłużenia przy tak kosztownych inwestycjach realizowanych przez gminny samorząd cały czas jest realne. Wspólnie z Panią Skarbnik Gminy – Józefą Urban i Przewodniczącym Rady Gminy, Panem Zbigniewem Kaczorem musimy czuwać, by poziom zadłużenia nie przekroczył wartości alarmujących. Czy nasze zadłużenie jest duże? Jeżeli patrzeć na to w kwotach bezwzględnych, to w przyszłym roku wyniesie około 20. milionów złotych. To bezsprzecznie dużo… Natomiast jeśli porównamy je do dochodów gminy, to jest ono na przyzwoitym poziomie i zdecydowanie poniżej dopuszczalnego całkowitego zadłużenia gminy. Ale jak Pan wie, Panie Redaktorze, mieszkańcy chcą dużo… Zawsze dużo za dużo….(śmiech). Są gminy, które już dawno poziomem swojego długu zbliżyły się do poziomu sześćdziesięciu procent swoich rocznych dochodów. Nasza gmina zbliża się do poziomu 45 procent dochodów. Nasze zadłużenie rosło, bowiem chcemy szybko ukończyć wielkie i kosztowne zadanie jakim jest budowa kanalizacji sanitarnej. Teraz już będzie tylko maleć. Jesteśmy na finiszu. Obecny projekt został wyceniony na około 46. milionów złotych. Znaczące kwoty z tej sumy otrzymujemy już w transzach, w miarę postępu prac, jednakże całość dotacji ze środków unijnych uzyskamy a raczej „odzyskamy” dopiero po zakończeniu i rozliczeniu inwestycji. Bieżące finansowanie robót pokrywamy ze środków własnych. Z chwilą zakończenia tego projektu i spłaty długu nasze możliwości inwestycyjne będą znacznie większe i wtedy samorząd gminy zadecyduje o nowych priorytetach. Wybierze nowe zadania do realizacji… Proszę, Panie Redaktorze, jakie to proste… Statystyka w Polsce wskazuje, że znaczna część gmin posiada zadłużenie na poziomie 50 – 60 procent. Ten kto nie bierze kredytów na rozwój gminy nie jest dobrym gospodarzem. Inwestycje jakie realizujemy pozwolą na ściągnięcie do gminy inwestorów a co za tym idzie – na wzrost dochodów gminy w postaci podatków. Redakcja: Jak pogodzić możliwości finansowe gminy ze zgłaszanym przez mieszkańców zapotrzebowaniem na nowe inwestycje? W. K: – Do tej pory nam się to udawało. Mam nadzieję, że będzie tak dalej, choć zawsze powstają drobne tarcia, jak to wszystko pogodzić. Zawsze chcemy z Radą Gminy Liszki znaleźć rozsądny kompromis i dodatkowo pozyskać jak najwięcej środków z zewnątrz na finansowanie gminnych wydatków. Wychodzi nam to coraz lepiej. Filozofia skutecznego i rozsądnego działania w samorządzie polega na umiejętności podejmowania kompromisów. Ilość zgłaszanych przez mieszkańców wniosków zawsze przekracza możliwości finansowe gminy. Redakcja: Czy jest Pan zadowolony z dotychczasowej współpracy z Radą Gminy Liszki? Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) W. K: – Zdecydowanie tak. Udaje nam się osiągać konsensus. Jednak konkretne decyzje finansowe dzielące środki gminne wg „korzyści sołectw” zawsze będą wywoływać kontrowersje i niedosyt, bowiem nigdy nie udaje się ich podzielić według jakiegoś sprawiedliwego klucza zadawalającego wszystkich radnych. Wiadomo, że część kosztownych zadań inwestycyjnych jest rozłożona w dłuższym czasie i „sprawiedliwe”, w potocznym rozumieniu, podzielenie gminnego budżetu nie jest możliwe. Ubolewam trochę nad tym, że w wydaniu większości radnych Gminy ich sukcesem jest „wyciągnięcie” jak największej ilości środków do własnego sołectwa. To jest zrozumiałe poniekąd. Są jednak zadania, jak na przykład budowa kanalizacji sanitarnej czy sieci drogowej, których skala i ranga wykracza poza partykularne interesy sołectw. I w tym obszarze jest nam najtrudniej się dogadać. Wymaga to niewątpliwie od radnych szerszego postrzegania Gminy jako całości. Czasem Gminę Liszki trzeba widzieć z „lotu ptaka”, a nie tylko z poziomu chodnika czy przepustu drogowego w danej miejscowości. Redakcja: Mijający już roku to przede wszystkim…. W. K: – To przede wszystkim ogromny wysiłek organizacyjny włożony w realizację budowy kanalizacji sanitarnej i rozbudowę oczyszczalni ścieków oraz całego mnóstwa tematów związanych z bieżącymi potrzebami Gminy Liszki. Ale też całkiem „zgrabne” wprowadzenie nowej gospodarki śmieciowej… Bałem się osobiście tego „przewrotu” ale „rewolucja” okazała się nie taka straszna. Jestem przekonany, że od teraz do „zaniedługo” będziemy już tylko jaśnieć czystością! I w tym miejscu muszę podziękować mieszkańcom gminy za zdyscyplinowanie i cierpliwość w początkach funkcjonowania nowego systemu i za skrupulatną segregację śmieci! Okazuje się, że w statystykach województwa małopolskiego jesteśmy jednym z liderów w odzyskiwaniu surowców wtórnych ze śmieci! Da się? Dało się…. Dziękuję wszystkim za proekologiczne zachowania. Życzę, abyście w śmieciach znaleźli złoto! W „Starej Europie” ze śmieci robi się alkohol i buduje domy!!! U nas na szczęście jeszcze nie. (śmiech)… Redakcja: A jaki dla Gminy Liszki będzie 2014 rok? W. K: – Generalnie rok przyszły będzie kontynuacją realizowanych zadań, przede wszystkim czeka nas zakończenie budowy kanalizacji sanitarnej w czterech sołectwach. Najtrudniej będzie przekonać i skłonić mieszkańców skanalizowanych wiosek do niezwłocznego przyłączenia się do sieci kanalizacyjnej. Tylko wtedy uda nam się pozyskać zakładane dofinansowanie ze środków unijnych. Każde niepodłączone do końca 2014 roku gospodarstwo domowe skutkować będzie obniżeniem środków przyznanych Gminie przez Jednostkę Wdrażającą (Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej). To będzie decydująca faza bitwy o właściwą realizację tego ponadczasowego zadania. Staramy się już o środki zewnętrzne w ramach programów 2014-2020. Mamy już gwarancje otrzymania pół miliona złotych na przygotowanie strategii rozwoju Gminy Liszki oraz na sfinansowanie dokumentacji zadań inwestycyjnych, o których dofinansowanie będziemy się ubiegać w najbliższych latach. To będziemy realizować wspólnie z podkrakowskimi gminami. Natomiast wspólnie z Krakowem i dwunastoma podmiejskimi gminami będziemy się ubiegać o 233 miliony euro dofinansowania w latach 2014-2020 na inwestycje aglomeracyjne, tzw. Krakowskiego Obszaru c.d. str. 4 > 3 Wywiad z Wójtem Gminy – c.d. Funkcjonalnego. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego zaproponowało przekazać nową pulę środków unijnych dla współpracujących ze sobą samorządów, w ramach tegoż Obszaru. Zdajemy sobie sprawę, że większość z tych środków i tak zgarnie Kraków, ale mamy nadzieję, że i dla sąsiednich gmin coś skapnie (…śmiech). Może dzięki temu uda nam się wreszcie udrożnić ruch samochodowy” „do i z” Krakowa. W roku przyszłym będziemy także realizować zaplanowane w gminnym budżecie inwestycje. Redakcja: Panie Wójcie w imieniu Czytelników dziękuję za rozmowę i życzę równie udanego i obfitującego w sukcesy inwestycyjne nowego roku budżetowego. W. K: – Zbliżamy się do okresu bożonarodzeniowego i początku Nowego Roku. Pragnę wszystkim mieszkańcom naszej Gminy złożyć życzenia zdrowia, pogody ducha, pomyślności w życiu osobistym i by świąteczna gwiazdka przyniosła wszystkim wymarzone prezenty. I więcej optymizmu w Nowym Roku, bo życie, jak to życie, sprawia czasem również pozytywne niespodzianki. Rozmawiał Andrzej Tałach Odznaczenia dla policjantów z Zabierzowa Podczas uroczystej narady służbowej w Komendzie Powiatowej Policji w Krakowie Komendant Powiatowy Policji w Krakowie inspektor Dariusz Pocięgiel wręczył nagrody i odznaczenia wyróżnionym policjantom. Wśród wyróżnionych byli policjanci z Komisariatu Policji w Zabierzowie: aspirant sztabowy Krzysztof Sękara – Kierownik Referatu Kryminalnego i aspirant sztabowy Edward Kuciel – Dyżurny Zespołu Dyżurnych. Minister Spraw Wewnętrznych Bartłomiej Sienkiewicz nadał im brązowe odznaczenia „Zasłużony Policjant” w uznaniu szczególnych zasług i osiągnięć służbowych, którymi przyczynili się do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego. Obydwaj wyróżnieni pełnią nieprzerwanie służbę w Komisariacie Policji w Zabierzowie od 1991 roku, przyczyniając się swoją pracą także do poprawy bezpieczeństwa na terenie Gminy Liszki. (red) Wśród nocnej ciszy głos się rozchodzi Wstańcie pasterze Bóg się wam rodzi.... Zbliżamy się do pięknego okresu w roku liturgicznym – Świąt Bożego Narodzenia. W okresie tych świąt wiele ciepła rodzinnego sobie nawzajem dajemy, stajemy się życzliwsi oraz jakby bardziej kochający innych. Wsłuchujemy się w treści kolęd, rozważamy słowa kapłana oraz czytanej Biblii. Wśród nocnej ciszy chcemy i słyszymy tylko dobre nowiny – Bóg się nam narodził. I oby tak zostało. Ale czasami też słyszymy w nocnej ciszy sygnał alarmowy dla strażaków ogłaszający trwogę, pożogę czy inne nieszczęście. Wtedy pośpieszymy Wam na pomoc, będziemy z Wami razem ratować, pomagać, usuwać skutki nieszczęść. Na nas możecie liczyć. Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia, pragniemy złożyć Wam wszystkim – Drodzy Mieszkańcy Gminy Liszki – życzenia pomyślności na ten Nowy Rok, jak najmniej trosk, dużo radości w życiu osobistym i zawodowym a nieszczęścia oby omijały Was z daleka. Prezydium Zarządu Oddziału Gminnego ZOSP RP w Liszkach 4 Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) Złote gody Dwunastu parom z terenu Gminy Liszki Wójt Wacław Kula w imieniu Prezydenta Rzeczpospolitej Polski Bronisława Komorowskiego wręczył odznaczenia „Medal za długoletnie pożycie małżeńskie”. Nadane przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polski Bronisława Komorowskiego odznaczenia „Medal za długoletnie pożycie małżeńskie”, a od Wójta Gminy Liszki dyplomy gratulacyjne otrzymali: Stanisława i Andrzej Bieżało (Kaszów), Salomea i Józef Bobola (Kryspinów), Anna i Franciszek Czech (Kaszów), Teresa i Tadeusz Gzela (Kryspinów), Zofia i Tadeusz Jaskowski (Piekary), Zofia i Władysław Kasperkiewicz (Cholerzyn), Jadwiga i Stefan Kopeć (Mników), Anna i Jan Miś (Kaszów), Stefania i Mieczysław Mitana (Kryspinów), Ludwika i Jan Poprawa (Kaszów), Zofia i Mikołaj Sobe- Kompleks sportowy zaprasza Zespół Sportowo-Rekreacyjny „Radosna Nowina 2000” w Piekarach to piękny nowoczesny kompleks w którym każdy znajdzie coś dla siebie. To ciekawe miejsce na aktywne spędzenie wolnego czasu, relaks i odprężenie. Obiekt posiada dwa baseny (sportowy i rekreacyjny z grzybkiem, przeciwprądem i biczami), dwa jacuzzi, zjeżdżalnię, komplet trzech saun, siłownię, salę fitness, wielofunkcyjną halę sportową oraz zewnętrzne boisko trawiaste i betonowe boisko do kosza. Nad bezpieczeństwem osób wypoczywających na basenach czuwają wykwalifikowani ratownicy WOPR. Na naszym basenie można również uczęszczać na zajęcia nauki i doskonalenia pływania, które prowadzone są przez doświadczonych instruktorów. Ich Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) sto (Ściejowice), Anna i Stanisław Suchan (Kaszów). Odznaczenie to nadaje Prezydent RP parom, które we wspólnym związku małżeńskim przeżyły ze sobą pięćdziesiąt lat. Każda z odznaczonych par, na adres domowy otrzymała także od Prezydenta Bronisława Komorowskiego specjalny list gratulacyjny. Specjalnymi gośćmi uroczystości były dwie pary, które wspólnie przeżyły ze sobą ponad sześćdziesiąt lat: Leokadia i Eugeniusz Rzewuscy oraz Helena i Tadeusz Dukała (obie pary z Czułowa). Specjalne gratulacje dla nich złożył Wójt Wacława Kula. To dla mnie wielki zaszczyt i honor wręczyć tak szczególne odznaczenia za pięćdziesiąt lat wspólnego pożycia małżeńskiego. Wychowaliście państwo kolejne pokolenie i godnie żyliście w rodzinnej atmosferze. W tym wyjątkowym dniu życzę państwu dotrwania do diamentowych godów, szczęścia, wytrwałości, zadowolenia z życia oraz radości z dzieci, wnuków i prawnuków. Dla samorządu Gminy Liszki to wielka radość, że co roku tak liczna grupa mieszkańców obchodzi tak wyjątkowe święto – powiedział Wójt Gminy Liszki Wacław Kula, który wspólnie z pracownikami Urzędu Stanu Cywilnego w Liszkach zorganizował kameralną uroczystość. (TAŁ) wiedza i umiejętności, są gwarancją szybkiej nauki i dobrej zabawy. W bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się także gabinet masażu i fizykoterapii. Obiekt jest w pełni dostosowany dla osób niepełnosprawnych. Każdego wieczoru od poniedziałku do piątku odbywają się zajęcia aqua aerobiku, a na małej sali fitness zajęcia z aerobiku. Obiekt jest dostępny codziennie od 7.30-23.00 dla wszystkich, którzy pragną w sposób czynny fizycznie spędzać wolne chwile. W ofercie dostępny jest szereg atrakcji, z których skorzystać można indywidualnie, bądź z rodziną i przyjaciółmi. Klienci mają także możliwość skorzystania z kawiarni oraz parkingu który jest monitorowany 24 godziny na dobę. Z bogatą ofertą można zapoznać się na stronie internetowej www.fund.pl/basen/ lub otrzymać informację telefonicznie (12-280-71-33). (red) 5 Wielkie pieniądze z Unii Europejskiej Gmina Liszki w ramach w ramach działania 1.1. – gospodarka wodno – ściekowa w aglomeracjach powyżej 15 tyś. RLM priorytetu I – gospodarka wodno - ściekowa Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 realizuje projekt pn. „Zapewnienie prawidłowej gospodarki ściekowej na obszarze dorzecza Sanki w gminie Liszki”. Koszt całego zadania wyniesie 45.210.010 złotych. Na ten cel Gmina Liszki otrzyma dofinansowanie ze środków unijnych w wysokości 26.502.402 złotych. Pozostałą kwotę 18.707.607 stanowić będą środki własne gminy. Do prawidłowej realizacji projektu realizowanego została powołana Jednostka Realizująca Projekt w składzie: 1. Kierownik JRP – Piotr Czerwiec 2. Specjalista ds. prawnych – Katarzyna Strojny 3. Specjalista ds. zamówień publicznych – Renata Bylica 4. Specjalista ds. finansowo-księgowych – Władysława Kadula 5. Specjalista ds. technicznych – Paulina Sokół Budowa kanalizacji sanitarnej w Kaszowie Pompownia ścieków w Kryspinowie Pompownia ścieków w Liszkach Jubileusz szkoły w Kaszowie Pełnomocnikiem ds. Realizacji Projektu (MAO) jest Pan Janusz Fajto. Nadzór finansowy nad Projektem prowadzi Skarbnik Gminy – Pani Józefa Urban. W ramach projektu zostaną zrealizowane następujące zadania: 1) Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Liszki – kanały: E, F, H, I, L, Ł, K – zadanie zrealizowane w latach 2007– 2008, 2) Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Kaszów – realizacja zadania rozpoczęta w 2008 roku, zakończenie w 2014 r., 3) Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Mników – realizacja zadania rozpoczęta w 2009 roku, zakończenie w 2014 r., 4) Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Morawica – Chrosna – realizacja rozpoczęta w 2009 r., zakończenie w 2014 r., 5) Oczyszczalnia ścieków – zadanie realizowane w latach 2012– 2013, 6) pompownie ścieków Liszki – Kryspinów z rurociągami tłocznymi – zadanie realizowane w 2013 r. Obecnie została zakończona rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w Piekarach wraz z pompowniami ścieków oraz rurociągami tłocznymi do oczyszczalni, natomiast pozostałe zadania są w trakcie wykonywania, procent zaawansowania na koniec października wynosi: – kanalizacja Mników 80 % – kanalizacja Morawica – Chrosna 74% – kanalizacja Kaszów 30 % 6 Szkoła Podstawowa nr 1w Kaszowie została poświęcona 1 listopada 1893 roku. Z okazji tego jubileuszu odbyła się w szkole wieczornica patriotyczna z udziałem rodziców, absolwentów i przyjaciół Szkoły. Ksiądz proboszcz Krzysztof Chromy poprowadził modlitwę w intencji zmarłych, którzy w przeszłości byli pracownikami szkoły oraz za obecną społeczność szkolną. Nauczyciele przygotowali występy artystyczne z udziałem dzieci z oddziałów przedszkolnych, uczniów klasy III, chóru szkolnego i kółka teatralnego. Dzieci wystąpiły w strojach krakowskich, śpiewając pieśni patriotyczne i ludowe oraz recytując wiersze. Po występach zebrani goście mieli możliwość obejrzenia wystawy przedstawiającej kroniki szkolne, stare fotografie i prace z konkursu „Szkolnych Wspomnień Czar”. Sołtys wsi Kaszów Jan Baran podkreślił trudną sytuację lokalową szkoły i zwrócił uwagę na potrzebę dobudowy nowej części budynku szkolnego w najbliższych latach. Na zakończenie uroczystości goście zostali zaproszeni na słodki poczęstunek. Z tej okazji został wydany folder promujący szkołę. Dyrektor Szkoły Barbara Szewczyk serdecznie podziękowała Nauczycielom i Pracownikom Szkoły za przygotowanie tej uroczystości, a wszystkim zebranym za liczne przybycie. Dyrektor Szkoły poinformowała zebranych, że złożyła wniosek do Rady Gminy na projekt dobudowy sali gimnastycznej na 2014 rok i ma nadzieję, że oczekiwania mieszkańców Kaszowa spełnią się w tych jakże trudnych czasach. (SP Kaszów) Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) Wojna o unijne pieniądze Samorząd Gminy Liszki rozpoczął już batalię o pozyskanie środków unijnych przewidzianych do wykorzystania w latach 2014 -2020. Pomoc unijna w najbliższych latach ma być kierowana przede wszystkim do tych beneficjentów, którzy potrafią skutecznie ze sobą współpracować na różnych płaszczyznach. Stąd podjęta współpraca z innymi samorządami w celu przygotowania niezbędnych opracowań i projektów. Gmina Liszki przystąpiła do Partnerstwa Podkrakowskiego Obszaru Funkcjonalnego „Blisko Krakowa”, którego liderem jest Miasto i Gmina Skawina. W przyszłym roku opracowana zostanie zintegrowana strategia rozwoju tego obszaru w tym szczegółowa strategia rozwoju Gminy Liszki, w kilku płaszczyznach sektorowych. Do tworzenia założeń strategii zostaną zaproszeni mieszkańcy gmin uczestniczących w projekcje. Na podstawie przyjętej strategii Gmina Liszki zleci w 2015 roku przygotowanie dokumentacji projektów inwestycyjnych, które będzie realizować w kolejnych latach. Dokumentacje te będą podstawą o ubieganie się o dofinansowanie ich realizacji ze środków unijnych. Na przygotowanie strategii i dokumentacji projektów Gmina Liszki otrzyma do- Gmina nadal będzie dopłacać do ścieków W celu uchronienia mieszkańców przed gwałtownym wzrostem cen za odprowadzane ścieki za pomocą sieci kanalizacyjnej, Samorząd Gminy Liszki podjął decyzję o dalszym stosowaniu dopłaty do każdego metra sześciennego ścieków dla gospodarstw domowych. W roku przyszłym z budżetu Gminy zostanie wydane na ten cel prawie osiemset tysięcy złotych. Od 1 stycznia 2014r obowiązywać będą nieznacznie zmienione taryfy za dostarczaną wodę z gminnego wodociągu oraz za odprowadzanie ścieków. Rada Gminy Liszki uchwaliła dopłaty dla gospodarstw domowych do odprowadzanych ścieków w celu zminimalizowania podwyżek taryf. Dopłaty te zostaną uwzględnione już przy wystawianiu faktur. Odbiorcy wody dostarczanej poprzez gminny wodociąg od 1 stycznia zapłacą za 1 metr sześcienny 4,20 zł netto + podatek VAT. Rejestr umów Wójt Gminy Liszki Wacław Kula poznaczył kwotę 25.000 złotych na zakup używanego lekkiego samochodu ratownictwa technicznego ze specjalistycznym wyposażeniem dla OSP Kryspinów. Wyposażenie obejmuje hydrauliczne nożyce do ratownictwa drogowego, agregat prądotwórczy, maszt oświetleniowy, piłę do cięcia metalu i betonu oraz sprzęt do ratownictwa medycznego. • Trwają ostatnie prace wykończeniowe w lokalu Filii Gminnej Biblioteki Publicznej w kaszowskiej remizie OSP. • W ramach zawartej na 30.000 złotych umowy odebrano do utylizacji ponad 86 ton azbestu pochodzącego z pokryć dachowych z terenu naszej gminy. Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) finansowanie w kwocie około 500 tysięcy złotych. Udział własny Gminy w tym projekcje wyniesie niespełna 66 tysięcy złotych. Natomiast wspólnie z Krakowem jako liderem i trzynastoma podmiejskimi gminami położonymi w wianuszku wokół Krakowa Samorząd Gminy Liszki zamierza ubiegać się o 233 miliony euro dofinansowania w latach 2014-2020 na inwestycje aglomeracyjne w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Pomysł zrzeszania się miast i gmin w celu wspólnych starań o dotacje unijne to decyzja naszego rządu, który przyjął propozycję Komisji Europejskiej w tej sprawie. Zaproponowano by 17 dużych miast wojewódzkich tworzących wraz z przyległymi gminami tzw. funkcjonalne obszary o charakterze metropolitarnym wdrożyło (przyjęło) nowy sposób finansowania inwestycji oparty na zasadzie partnerstwa i współpracy pomiędzy gminami. Aktualnie trwają spotkania przedstawicieli samorządów podkrakowskich gmin z władzami Krakowa w celu wypracowania formy współpracy. Włodarze podkrakowskich gmin mają duże obawy, że Kraków zdominuje ZIT i większość unijnych dotacji nie trafi na tereny wiejskie a skoncentrowana będzie na terenie Krakowa. Miejmy nadzieję, że u wszystkich zwycięży wola kompromisu i uda się powołać do życia wspólne przedsięwzięcie. Wtedy będzie można rozpocząć pracę nad przygotowaniem odpowiednich wspólnych projektów. (TAŁ) Taryfa zbiorowego odprowadzania ścieków dla gospodarstw domowych oraz pozostałych odbiorców, wprowadzanych do zbiorczych urządzeń kanalizacyjnych stanowiących własność komunalną Gminy Liszki nadal będzie wynosić 9,96 zł netto + podatek VAT za 1 metr sześcienny. Dopłata Gminy Liszki dla gospodarstw domowych za odprowadzanie ścieków wyniesie 4,26 zł netto + podatek VAT za odprowadzenie każdego metra sześciennego ścieków. Za odprowadzenie ścieków o przekroczonych parametrach jakościowych dla podmiotów gospodarczych obowiązywać będzie stawka 12,15 zł netto + podatek VAT za każdy metr sześcienny. Jednak ciągłe przekraczanie parametrów będzie skutkować odmową przyjęcia ścieków. Dla ścieków dowożonych do stacji zlewnej na oczyszczalni ścieków stawka wyniesie 7,60 zł netto + podatek VAT za każdy metr sześcienny. Opłata abonamentowa za dwumiesięczny okres rozliczeniowy wyniesie 3 zł netto + podatek VAT od wodomierza, a opłata za przyłączenie do urządzeń wodociągowo – kanalizacyjnych będących w posiadaniu eksploratora wynikającą z kosztów przeprowadzenia prób technicznych przyłącza wybudowanego przez odbiorcę usług nadal wyniesie 150 zł netto + podatek VAT. (TAŁ) • Zakończono budowę dwóch pompowni ścieków w Liszkach i Kryspinowie oraz kolektora tłocznego do oczyszczalni ścieków w Piekarach. Z budżetu Gminy Liszki wydano ma ten cel 1 milion złotych. • Wykonano konserwację rowów melioracyjnych w: Czułowie (koszt 9.027 złotych), Jeziorzanach (11.880 złotych). • Zawarto kolejną umowę dotyczącą opieki nad bezdomnymi zwierzętami na kwotę 15.000 złotych. • Zamalowanie napisów (wykonanych przez wandali) na budynkach: starej Szkoły Podstawowej w Liszkach, GOK-u oraz na budynkach administracyjnych Urzędu Gminy Liszki kosztowało 1.500 zł. 7 Pieniądze to nie wszystko… Zbliża się koniec roku, wszyscy tworzą plany działalności finansowej na rok następny. Tak samo dzieje się w jednostkach OSP, ale te budżety nie są duże więc i nasze zamierzenia inwestycyjne skromne. Bardziej przyglądamy się założeniom i tworzeniu budżetu gminnego. To z niego otrzymujemy poważne pieniądze na działania inwestycyjne. W drobnych sprawach jesteśmy w stanie sobie poradzić gospodarując posiadanymi środkami finansowymi, pozyskując dotacje z MSW, firm ubezpieczeniowych czy też z innych źródeł. Ale dokonać zakupu samochodu ratowniczo gaśniczego nie jesteśmy już w stanie dokonać samodzielnie. Dlatego liczymy na przychylność radnych Gminy Liszki. Wiemy, że pozyskanie pojazdu ratowniczo gaśniczego to duże obciążenia dla gminy. Ale eksploatowanie starych, wysłużonych pojazdów nie służy dobrze ani ratownikom, ani ratowanym. Na terenie Gminy Liszki funkcjonuje 10 jednostek OSP posiadających 19 pojazdów. Gdyby przyjąć, że pozyskiwano by co 2 lata jeden pojazd to istniałaby szansa, że do danej jednostki co 20 lat wchodziłby do eksploatacji nowy samochód. Pozwoliłoby to utrzymywać w dobrej gotowości bojowej chociaż jeden pojazd ratowniczo gaśniczy. Przy tej ilości pojazdów eksploatacja pojazdów przeciągałaby się do 30–35 lat. Ale kto z Państwa chciałby jeździć 30 letnim samochodem? Tylko hobbyści. Strażacy po części do nich należą, swoje samochody reperują, naprawiają, dopieszczają. Ale to nie wystarcza, jeśli się spojrzy w „metrykę” (dowód rejestracyjny) to okazuje się, że i tak nieubłaganie przychodzi czas na emeryturę autozłomową. Dzieci chcą chronić środowisko! W jednej ze szkół z najmłodszymi uczniami zorganizowano pogadankę na temat ochrony środowiska. To co usłyszeli jej organizatorzy przerosło jakiekolwiek wyobrażenia o praktykach stosowanych w naszych domach… Mój dziadek cały rok zbiera plastikowe butelki po napojach i sokach. Pali nimi w piecu żeby ciepło było. Czasem w domu tak śmierdzi że musimy okna otwierać, a mnie wtedy strasznie kaszle – nieśmiało powiedziała dziewczynka. Prose pani a mój tata to sambo wylewa do rowu przy drodze. Ale nawet nie smieldzi bardzo. Kiedyś wlewał do studzienki na ścieki ale teraz mandatu się boi. Sąsiad jak wyleje to dopiero czuć zapachy, ze w nosie drapie – szybciutko dodał chłopczyk sepleniąc. A moja mama jak posprzątała szaf ki w kuchni to wszystko wyrzuciła do lasu. Już tam nie chodzimy na spacery – głośno powiedziała kolejna dziewczynka. No to dzieci wysypały sprawców. Dobrze że nie było policjantów na spotkaniu bo mogłyby się posypać mandaty. Drodzy dorośli, dzieci są bardzo spostrzegawcze i widzą, i rozumieją znacznie więcej niż wam się wydaje. Jeszcze nie potrafią kłamać w żywe oczy, więc nie miejcie pretensji że ujawniły wstydliwą prawdę. Publiczne potępienie należy się z pewnością tym, którzy palą plastiki we własnych piecach trując nie tylko swoją rodzinę. Z pewnością na leczenie skutków wydadzą znacznie więcej niż zaoszczędzą na węglu. Może i plastik czasem nie śmierdzi, ale truje z ukrycia skutecznie. Może warto zastanowić się dlaczego domownicy zimą częściej chorują? 8 W obecnej chwili jedna z jednostek – OSP Kaszów – stanęła przed taką perspektywą. Ich wysłużony Star zaczyna odmawiać posłuszeństwa. Czas podjąć starania o nowszy (jeśli nie nowy) pojazd. Jednostka w Kaszowie działająca od wielu, wielu lat, posiadająca duży zasób ludzki i sprzętowy, położona przy drodze wojewódzkiej zasługuje na pomoc ze strony Rady Gminy. Zakup pojazdu nowego to wydatek rzędu 500 – 600 tysięcy złotych. Używanego odpowiednio mniej. Ale czy utracony dorobek całego życia w pożarze, zdrowie lub życie w wypadku drogowym można wycenić i przeprowadzić licytację co się bardziej opłaca? Dlatego zróbmy wszystko aby dobrze działająca jednostka nie uległa zapaści i nie była w stanie udzielić szybkiej i skutecznej pomocy. Jeśli damy strażakom dobre, nowoczesne narzędzie – to możemy być pewni, że zostanie ono dobrze wykorzystane, a bezpieczeństwo mieszkańcom gminy zapewnione. Dlatego zwracamy się z apelem o zabezpieczenie środków w budżecie Gminy Liszki na 2014 rok na pozyskanie średniego samochodu ratowniczo gaśniczego dla OSP Kaszów. Już niejednokrotnie radni naszej gminy pokazali, że potrafią docenić działania strażaków i zrozumieć ich potrzeby. Takim błyszczącym przykładem była sprawa dotacji dla OSP Jeziorzany opisana w poprzednim numerze „Ziemi Lisieckiej”. Wierzę, że i tym razem radni naszej gminy z rozwagą i zrozumieniem podejdą do tej sprawy. Mądrzy i roztropni radni to jak ojcowie w dobrej rodzinie, którzy wsłuchują się w głosy członków swojej rodziny i pomagają im w rozwiązywaniu problemów. Takich sprawdzonych ojców naszej gminy wybiera się na kolejne kadencje, aby mądrze i roztropnie kierowali naszą gminą. STO Jak ocenić kogoś, kto nie chce się podłączyć do gminnej kanalizacji i wylewał „na dziko” ścieki do studzienki kanalizacji sanitarnej, a teraz powrócił do korzeni i nadal wylewa je do rowu? Co stoi na przeszkodzie by razem z sąsiadem podłączył się do gminnej sieci kanalizacyjnej? Czyżby zamiłowanie do zapachu? Jak nazwać osobę, która by nie chodzić na spacery z dzieckiem wyrzuca śmieci do lasu? Może inni z przyjemnością poszliby na spacer? Teraz gmina odbiera każdą ilość śmieci więc jaki inny cel przyświecał wyrzuceniu śmieci do lasu? Po co nosić lub wywozić śmieci do lasu skoro odbiorą je spod domu? Na te pytania dzieci nie odpowiedzą, ale czy potrafią odpowiedzieć dorośli? (Redakcja) Podziękowanie Składam szczere podziękowania wszystkim ludziom dobrej woli za przygotowanie uroczystości upamiętniającej rocznicę pacyfikacji Kaszowa przez hitlerowskiego okupanta w 1943 roku. Szczególnie pragnę podziękować Państwu: Marii i Stanisławowi Tyrka, Halinie i Jackowi Haber, Barbarze i Józefowi Konik, Wiesławowi Kaczmarczyk, Ewie i Januszowi Trojan, Jolancie i Kazimierzowi Suchan, Halinie i Józefowi Suchan, Annie i Kazimierzowi Wąsik oraz Państwu Matysom, sierżantowi Wojska Polskiego Józefowi Żak, Kwiaciarni „Krystyna”, OSP Kaszów, KGW Kaszów. Sołtys Kaszowa Jan Baran Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) Rozwój mowy u dzieci Rozwój mowy i stopniowe kształtowanie się prawidłowej artykulacji (wymowy) jest ściśle związany z możliwościami słuchowymi, motorycznymi, kształtowaniem się dominacji stronnej, a przede wszystkim jak potwierdzają najnowsze badania neurobiologiczne z aktywnością lewej półkuli mózgu i jej przewagą w opracowywaniu informacji językowej. Współczesna kultura zdominowana przez dynamiczny obraz – wszechobecną telewizję, reklamy, gry komputerowe – w znaczący sposób kształtuje dziecięcą percepcję. Obraz powoduje stymulację prawej półkuli mózgu, hamując kształtowanie dominacji lewej półkuli odpowiedzialnej za język i przetwarzanie relacji czasowych. Skutkuje to często opóźnieniem rozwoju mowy (w skrajnych przypadkach brakiem rozwoju mowy), a u dzieci mówiących kłopotami z tworzeniem wypowiedzi i rozumieniem zdarzeń dziejących się kolejno w czasie. Kluczową umiejętnością warunkującą uczenie się języka, którą obserwujemy u prawidłowo rozwijającego się dziecka w 9-10 miesiącu życia jest gest wskazywania palcem (dziecko pokazuje przedmiot palcem wskazującym). Brak tego gestu uznaje się za objaw zaburzeń autystycznych. Przy zakłóceniach rozwoju przed ukończeniem pierwszego roku życia terapia szybko przynosi efekty i dziecko szybko wraca na prawidłową ścieżkę rozwoju. Jeżeli w wieku 2 lat dziecko nie mówi lub nie łączy dwóch wyrazów – jest to sygnał zaburzeń funkcji lewej półkuli mózgu wymagający stymulacji wszystkich funkcji poznawczych. Należy pamiętać, że czas miedzy 2 a 4 rokiem życia to okres pytań i kształtowania się myślenia abstrakcyjnego, a co najważniejsze czas powstawania więzi intelektualnej między rodzicami a dzieckiem. Dbamy o bezpieczeństwo uczniów! Szkoła Podstawowa w Czułowie bierze udział w konkursie „Odblaskowa szkoła”, którego celem jest zwiększenie aktywności dyrektorów szkół podstawowych, lokalnych władz samorządowych i rodziców w zakresie wyposażenia uczniów w elementy odblaskowe. Udział w konkursie daje możliwość wykazania, że szkoła nie tylko uczy, ale również dba o bezpieczeństwo swoich podopiecznych zwłaszcza w drodze do i ze szkoły. Ponadto celem akcji jest zwrócenie uwagi pedagogów, rodziców i opiekunów na konieczność kontrolowania ustawowego obowiązku korzystania przez dzieci do 15 roku życia z elementów odblaskowych i promowania wszelkich inicjatyw ograniczających zagrożenie w ruchu drogowym. W naszej szkole odbyło się spotkanie przedstawicieli Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Policji w Zabierzowie, dyrektora, nauczycieli oraz uczniów. Goście wręczyli na- „Ziemia Lisiecka” Czasopismo Gminy Liszki Nakład 2000 egzemplarzy www.liszki.pl [email protected] Niestety proces ten nie zaistnieje bez użycia języka, dlatego nie można czekać aż język sam się rozwinie. Już nigdy potem dziecko nie nadrobi tego co uzyskają w samorozwoju jego mówiący rówieśnicy. Dziecko rozpoczynające terapię dopiero w trzecim roku życia ma wielokrotnie mniejsze szanse na opanowanie systemu językowego na poziomie przeciętnym. Nadmierna stymulacja obrazem telewizyjnym powoduje również, że wiele dzieci jest oburęcznych. Brak wyboru ręki po trzecim roku życia wskazuje wtórnie na procesy zakłóconego rozwoju. Należy przeprowadzić dokładne badanie i ćwiczyć tę rękę, która wykonuje ruchy precyzyjniej. Im wcześniej dziecko wybierze dominującą rękę, tym wcześniej będzie gotowe do rozumienia mowy otoczenia i samodzielnego budowania zdań gramatycznie poprawnych. Istnieje wysoka współzależność sprawności ręki i narządów artykulacyjnych na pobudzenie ośrodków mowy w lewej półkuli mózgu. Dokładne badania poziomu funkcji poznawczych dzieci, u których stwierdzono opóźniony rozwój mowy pokazują że brak mowy ma ogromny wpływ na rozwój intelektualny dziecka. Wraz z obniżeniem wieku szkolnego obniża się również wiekowe wymagania co do poprawnej artykulacji, czyli prawidłowego wymawiania głosek języka polskiego. Niestety pięciolatki dosyć często mówią z licznymi substytucjami głoskowymi tzn. zastępują głoski trudniejsze w wymowie, dla nich łatwiejszymi, ale występującymi w systemie głosek polskich (np. skoła zamiast szkoła, lowel zamiast rower). Mamy wtedy do czynienia z niezakończonym lub opóźnionym rozwojem artykulacji (wymowy). Natomiast, gdy deformują wypowiadane przez siebie głoski (np. seplenią) to są już wady wymowy. Jeśli chcieliby Państwo dowiedzieć się więcej na ten temat zachęcam do lektury kolejnego numeru. Maria Tabaka logopeda szym uczniom kamizelki odblaskowe. Jesteśmy obecnie pierwszą szkołą w Gminie Liszki, w której wszystkie dzieci są wyposażone w kamizelki odblaskowe. Dzieci uczęszczają na zajęcia ubrane w kamizelki odblaskowe, także jeżdżą w ich na wycieczki. Wskazane byłoby, aby rodzice pamiętali, że po zmroku dzieci do lat 15 mają obowiązek posiadać elementy odblaskowe, najlepiej kamizelki. Z naszych obserwacji wynika, że dziecko ubrane w kamizelkę jest bardzo dobrze widoczne, a tym samym mniej narażone na niebezpieczeństwo. Jeśli w wyniku konkursu „Odblaskowa szkoła” rodzice i dzieci zrozumieją, jak ważne są elementy odblaskowe w ruchu drogowym i dostosują się, nie tylko z nakazu ale z przekonania, do noszenia tych kamizelek, to sukces tego konkursu będzie stuprocentowy! Organizatorami konkursu są: Małopolska Wojewódzka Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego; Wydział Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie; Małopolski Kurator Oświaty w Krakowie; Małopolski Urząd Wojewódzki; Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. SP Czułów Adres Redakcji: Urząd Gminy Liszki nr 94 Biuro Rady Gminy Liszki, 32-060 Liszki, tel. 280-62-41 w. 56 Wydawca: Gmina Liszki Redaktor naczelny: Andrzej Tałach (tel. 606-639-235) Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) Skład: Sławomir Onyszko Winieta: Ignacy Czwartos Druk: Vega–druk, Cholerzyn 280 Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń. 9 Ks. Stanisław Mól – wspomnienia o wigilii Przed II wojną światową nauczycielki zorganizowały jasełka w szkole w Rącznej. Jakież były to jasełka? Z latarką w reku. Latarka miała zastąpić gwiazdę betlejemską. Dnia 8 grudnia 1943 roku generalny gubernator Hans Frank z kolegami wybrali się na polowanie na zające w trójkącie Rączna – Jeziorzany – Dąbrowa Szlachecka. Nas potrzebowali z kijami jako nagonkę. Robili Boże Narodzenie swoim rodzinom w Rajchu. Rok później uciekali z Wawelu zostawiając obiad. Myśmy mieli Boże Narodzenie dwa lata później. W czasach twardej komuny, 26 grudnia na święto Szczepana, wieczorem wracałem do rodziny. Byłem na granicy Rącznej i Dąbrowy Szlacheckiej. Zatrzymałem się przy krzyżu. Słyszałem śpiew kolęd od Jeziorzan, w Dąbrowie, Rącznej i Wołowicach. Echo niosło. Pomyślałem jest Boże Narodzenie. Świąteczne zwyczaje „Historia Morawicy” dra Antoniego Bobaka stanowi bogate źródło informacji o dziejach rodzinnej miejscowości autora. Niestety, praca ta nigdy nie została opublikowana i nie jest szerzej dostępna. Z bogactwa 200 stronic opracowania przypominamy poniżej kilka akapitów dotyczących zwyczajów związanych ze świętami Bożego Narodzenia. Autor – lekarz, weteran I i II wojny światowej, związany z ruchem ludowym działacz społeczny, był postacią wybitną. Pochodził z Morawicy i mimo że dorosłe życie spędził poza tą miejscowością, zachował do niej żywe uczucie. Na ziemi rodzinnej kazał się także pochować. Adam Kowalik Tuż przed świętami ss. Felicjanki urządzały szopkę betlejemską w kształcie groty z figurami świętej rodziny, aniołów, pasterzy i trzech króli. Szopkę ustawiano na ołtarzu św. Bartłomieja. Okres Bożego Narodzenia zaczynał się pasterką odprawianą o dwunastej w nocy. Na gloria wszystkie dzwony i dzwoneczki kościelne rozbrzmiewały, a lud śpiewał „Wśród nocnej ciszy”. Melodia tej kolędy w Morawicy była nieco inna i nie spotykana w innych kościołach. W czasie Świąt Bożego Narodzenia każdy ksiądz odprawiał trzy msze. W dzień świąt był zwyczaj bicia owsem w kościelnego, który zbierał jałmużnę. Nie był on z tego niezadowolony, gdyż sobie po sumie niezłą porcję owsa pozamiatał. W wilię poszczono cały dzień czekając na uroczystą wieczerzę. Gospodyni piekła chleb i kołacze. Gospodarz przygotowywał kopy i krzyżyk ze słomy, następnie wiązał słomą ławę, na której spożywano pokarmy. Wieczerza składała się z ziemniaków z suszonymi śliwkami i kaszą z grzybami. Do tego dawano plecionkę „struclę”. Przed wieczerzą łamano się opłatkiem. Opłatki przynosił przed świętami organista otrzymując za to pieniężny datek. Po wieczerzy dziewczęta ubierały drzewko, wieszając na nim jabłka, orzechy i pierniki, czasem wieszano świeczki. Jedna 10 W rodzinie Mólów było trzech księży: proboszcz na Prądniku – męczennik Oświęcimia, dwaj bracia jezuici – Stanisław i Kazimierz. Do rodziców swoich, a naszych dziadków na święta przyjeżdżał ksiądz stryjek. Proponował mi bym zaśpiewał kolędę. Ale ja mały dzikusek nie odważyłem się. Dzieci jednak rosną. Gdy byłem w „Nowodworu” (Plac na Groblach), ksiądz katecheta Józef Majgier zebrał nas przed Bożym Narodzeniem na opłatek w auli – kaplicy. Zaproponował mi bym zaśpiewał kolędę. Z portretów patrzyli na nas król Jan III Sobieski, Stanisław Wyspiański i inni uczniowie tej szkoły. Zaśpiewałem „Oj maluśki, maluśki”. Potem urosłem. Śpiewałem ją przy różnych okazjach i w różnym towarzystwie. I między innymi z księdzem kardynałem Karolem Wojtyłą, który zwykł był tekst rozbudowywać. Na przykład „A my se tak śpiewomy, śpiewomy i zimą i wiosną. I my som wciąz młodzi, wciąz młodzi, ino dziecka rosną”. To prawda. Gdzie dziecka rosną – tam jest Boże Narodzenie. Ks. Stanisław Mól SJ z dziewcząt lepiła z kolorowych opłatków kolisty „świat”, który wieszano na drzewku. Po tych zajęciach następowało ogólne mycie twarzy i głowy w szafliku, ciepłą wodą z ługiem lub mydłem. O godzinie dwunastej w nocy wychodziła młodzież do kościoła na pasterkę. W święta Bożego Narodzenia starzy wychodzili wczas rano do kościoła, a po ich powrocie spożywano śniadanie z gotowanej domowej kiełbasy i zjadano kołacz. W południe po powrocie młodzieży z kościoła z sumy jedzono obiad mięsny. Wieczorem po kolacji, złożonej z kawy i kołaczy śpiewano kolędy i pastorałki. Śpiewy te powtarzające się w święta, a nawet w dnie powszednie przez cały okres Bożego Narodzenia były powszechne. Śpiewano z kantyczek, często jednakże z pamięci, nawet takie kolędy, których w kantyczkach nie było. Dziwnym jest, że dotąd nie opracowano należycie polskich kolęd, które są skarbem i pod względem melodii i pod względem treści. W nich znaleźć można stare zabytki językowe, zwyczajowe, przypominające dawne wieki. Należałoby je zebrać z całej Polski, naukowo, językowo i muzycznie opracować. Byłoby to epokowe dzieło, niejako polskiego eposu a instytucją powołaną do tego jest Polska Akademia Umiejętności. W okresie świątecznym do święta Trzech Króli jest zwyczaj chodzenia po kolędzie wieczorem. Chłopcy wiejscy chodzą od chaty do chaty i śpiewają przed domem kolędy, za co otrzymują parę groszy kolędy. Chodzą też z ruchomą gwiazdą, lepioną z kolorowych papierów, wewnątrz oświetloną świecą. Czasem chodzą z „turoniem” lub kozą. Jeden z chłopców ubiera na głowę kozią maskę z ruchomym językiem pociąganym za sznurek. Do najciekawszego jednak zdarzenia należy przyjście do chaty szopki krakowskiej lepionej z papierów według znanego ogólnie wzoru. Z szopką chodzą zwykle starsi parobcy. Towarzyszy im zwykle ręczna harmonia. Przedstawienie z lalkami, ogólnie znane w Krakowie, nie potrzebuje bliższego omówienia. Przedstawienie to interesowało starych, a wzbudzało zachwyt u dzieci, nienawidzących Heroda, a bojących się diabła i śmierci, która go zabiera. Jeżeli w domu była dziewczyna na wydaniu, na zakończenie przyśpiewywano krakowiaka do jej imienia i imienia starającego się. Bardzo często było to rodzajem oświadczenia starającego się o rękę dziewczyny. Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) Anegdoty o kardynale Gdy pytano, czym się „różnili” polscy kardynałowie Karol Wojtyła i Stefan Wyszyński odpowiadano: kardynał Wojtyła lubiał słuchać anegdotki, kardynał Wyszyński lubiał słuchać i sam je opowiadał. Oddajemy do rąk czytelników opis prawdziwych, w większości wesołych zdarzeń, w których bohaterem jest błogosławiony Jan Paweł II. Gdy mu kiedyś doniesiono, że rekolekcjonista opowiada żarty, odpowiedział: – „niech się śmieją, byle chodzili”. („Wesołego dawcę Bóg miłuje” – 2 Kor. 9,7). Składam podziękowanie siostrze Marii Goretti Nowak ze Zgromadzenia Córek Bożej Miłości za udostępnienie największej ilości opowiadań. Składam podziękowania księżom: Eugeniuszowi Łudzikowi – emerytowanemu proboszczowi w Brzeźnicy i Stanisławowi Święciakowi proboszczowi w Mnikowie. Zebrał ks. Stanisław Mól SJ W S P R A W I E K O TA Pewnej emerytce, mieszkającej w pobliżu Karmelu mieszczącego się przy ulicy Kopernika w Krakowie, uciekł kot – przedostał „Pilnujcie mi tych znaków” Fundacja Szlaki Papieskie została powołana w 2003 roku, jeszcze za życia Jana Pawła II. Jej celem było spełnienie prośby Ojca Świętego wypowiedzianej w Nowym Targu w 1979 roku – „Pilnujcie mi tych znaków”. Fundacja działa pod honorowym patronatem księdza kardynała Stanisława Dziwisza. Zajmuje się dokumentowaniem tras przemierzanych przez księdza kardynała Karola Wojtyłę oraz propagowaniem idei wędrowania połączonego z duszpasterstwem turystycznym. Szlaki Papieskie w Polsce przyczyniają się do promocji miejsc w których powstały. Gdy Jan Paweł II odszedł do Domu Ojca, dzień po pogrzebie czyli 9 kwietnia 2005 roku, urodzony w Rącznej jezuita Stanisław Mól zwrócił się ówczesnego proboszcza księdza Wojciecha Głowy z propozycją umieszczenia w przedsionku kościoła marmurowej tablicy następującej treści „W dniu 24 maja 1971 r., na fundamentach przy kaplicy Posmysiów-Gruców stanął Ks. Kard. Karol Wojtyła i powiedział Rącznianom: Nie lękajcie się, jestem z Wami”. Ksiądz Wojciech Głowa pomysł pochwalił i równocześnie zaproponował jego poszerzenie, żeby to była nie tylko tablica, ale i kaplica w kościele, bo jest taka dotąd nie wykorzystana. Proponowany tekst został dodatkowo już dwukrotnie poszerzony: Jako Namiestnik Chrystusa prowadził Kościół Boży w latach 1978-2005 Beatyfikowany w Rzymie 1 maja 2011 r. Kanonizowany w Rzymie 27 kwietnia 2014 r. Święty Jan Paweł II Papież W Rącznej znajdują się nie kwestionowane dowody pobytu księdza kardynała Karola Wojtyły w dniu 24 maja 1971 roku. Mówi o tym żywa pamięć żyjących. Są zdjęcia. Mówi o tym kaplica z 1929 roku, która była przedmiotem prześladowania przez Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) się za klasztorne mury. Pani poszła do sióstr, do furty klasztornej i prosiła o wpuszczenie jej do ogrodu, by mogła odnaleźć swojego ulubieńca i przyjaciela. Ponieważ pozwolenia nie uzyskała, poszła z prośbą do kurii. Na franciszkańskiej spotkała kardynała Wojtyłę, który właśnie wyjeżdżał samochodem (z kierowcą Józefem Muchą) na wizytację do Dąbrowy Szlacheckiej. Kobieta, płacząc, przedstawiła swój kłopot. Ksiądz kardynał zabrał ją do samochodu i pojechali do klasztoru Sióstr Karmelitanek Bosych. Kardynał zadzwonił do furty, po chwili odezwała się siostra: „W jakiej sprawie pan tu przyszedł?”. „W sprawie kota” – odpowiedział kardynał. „Pan oszalał! W sprawie kota? Niedawno była tu kobieta w tej sprawie, a teraz pan chce wejść za mury klasztorne? Tu jest klauzura i nikt obcy nie ma tu wstępu” – wyjaśniła siostra. „Ale ja jestem kardynał Karol Wojtyła, proszę mnie wpuścić”. Natychmiast siostra zadzwoniła w duży dzwon i zbiegły się wszystkie siostry, by przywitać pasterza, który kazał kobiecie poszukać kota – sam w tym czasie prowadził serdeczną rozmowę z karmelitankami. Po chwili właścicielka kota znalazła swojego ulubieńca i podziękowała księdzu kardynałowi za pomoc. A siostry poprosiły o błogosławieństwo, po czym udały się do swoich zajęć. s. Maria Goretti Nowak, Moje spotkania z Ojcem Polskę Ludową w 1970 roku gdy wstrzymano dalszą budowę zachowanych do dziś fundamentów pod zadaszenie. Miało ono chronić ludzi przed deszczem i śniegiem. Gdy odmawiano pozwolenia na budowę, ludzie w ciągu jednej nocy zbudowali fundamenty. Władza ludowa dowiedziała się o budowie i ją wstrzymała grożąc właścicielce gruntu poszczuciem psem. O tym wydarzeniu został powiadomiony kardynał Karol Wojtyła. W ramach wizytacji kanonicznej parafii Liszki przybył do Rącznej dla pokrzepienia serc skrzywdzonych. Przybył w obstawie pięciu księży i dwóch zakonnic. Rącznianie na to spotkanie przyszli masowo. Gdy nadeszły lata osiemdziesiąte, Jeziorzanie dla siebie i Rącznianie dla siebie, przystąpili natychmiast do budowy kościołów. A zachęcał nas do tego metropolita arcybiskup Stanisław Nowak z Jeziorzan, który w czasie lat swojej posługi erygował w Archidiecezji Częstochowskiej 127 parafii. W tym właśnie miejscu, przy kapliczce Gruców-Pomysiów zrobiliśmy „Ogródek” na Szlaku Papieskim „Nie lękajcie się”, który powstał w 2010 roku. Natomiast w kościele parafialnym „Okno”, które zostało otwarte w dniu beatyfikacji Jana Pawła II. Cały szlak prowadzi drogami, którymi wędrował kardynał Karol Wojtyła. Rozpoczyna się na Salwatorze przy kaplicy świętej Małgorzaty. Ulicą Księcia Józefa prowadzi do Piekar pod figurkę Matki Boskiej na cokole przy pałacu, gdzie także był ksiądz kardynał 24 maja 1971 roku. Dalej przez Rączną, Czernichów, Brzeźnicę, Marcyporębę i Bęczyn prowadzi do sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej. Drogi turysto, pielgrzymie, w kościele w Rącznej masz do zwiedzenia kaplicę „Okno”, z którego spojrzy na Ciebie papież mistyczny. Obok kapliczki jest ogródek kardynała Wojtyły. Tu masz okazję usiąść, gdzie on siedział 24 maja 1971 roku. Niech ta pielgrzymka pobudzi Cię do refleksji nad tym co przemija i tym, co trwa wiecznie. Ks. Stanisław Mól SJ 11 Sukces organizacyjny w Morawicy Po ponad dwudziestu latach grupa zapaleńców udanie reaktywowała działalność Ochotniczej Straży Pożarnej w Morawicy. Dzisiaj choć jednostka nie posiada pełnego wyposażenia, to tworzy ją zespół dobrze wyszkolonych strażaków. W maju 2011 roku odbyło się nieformalne zebranie z inicjatywy sołtys Morawicy Marii Frankowskiej, podczas którego kilka osób poparło pomysł reaktywowania nie działającej od 1991 roku Ochotniczej Straży Pożarnej. Do listopada trwały żmudne procedury związane z formalnym rozpoczęciem działalności. Tuż przed rejestracją w Krajowym Rejestrze Sądowym zwołane zostało walne zebranie, podczas którego prawie dwudziestu ochotników podjęło niezbędne uchwały i wybrało władze statutowe – wspomina prezes OSP Morawica Mariusz Kącik. Wiceprezesem OSP został wybrany Michał Szczuka, naczelnikiem – Mieczysław Ryszka, skarbnikiem – sołtys Morawicy Maria Frankowska, a sekretarzem – Iwona Wesołowska. Jeszcze w tym samym roku druhowie zorganizowali festyn strażacki z licznymi atrakcjami, w którym wzięło udział ponad pięćset osób. Jego podstawowym celem było dać mieszkańcom wyraźny przekaz, że rozpoczęliśmy działalność. Festyn – mimo braku doświadczenia w organizowaniu takich imprez -okazał się wielkim sukcesem organizacyjnym – mówi sołtys Maria Frankowska. Strażacy z Morawicy na początku swojej działalności nie posiadali żadnego wyposażenia. W 2012 roku wzięli udział w Gminnych Zawodach Sportowo-Pożarniczych w Kryspinowie w wypożyczonych ubraniach i sprzęcie pożarniczym z OSP Mników, OSP Czułów i OSP Rączna. Do zawodów ćwiczyli na sprzęcie będącym na wyposażeniu OSP Czułów. Mimo tak trudnych warunków, druhowie z Morawicy zajęli w tych zawodach honorowe przedostatnie miejsce. Dopiero po zawodach w OSP Morawica pojawiły się pierwsze ubrania koszarowe ufundowane przez Zygmunta Frankowskiego, a kolejne przekazali druhowie z Mnikowa. W maju 2012 roku do OSP Morawica trafił przekazany z Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie używany lekki samochód techniczny. Jego dostosowanie do prowadzenia akcji ratowniczo – gaśniczych wspomógł finansowo proboszcz morawickiej parafii ksiądz Władysław Palmowski, a używaną radiostację przekazała OSP Mników. Z pomocą przyszedł także właściciel zakładu garmażeryjnego „U Jędrusia” Andrzej Krupiński, który za kwotę 5.000 zł sfinansował zakup ubrań ochronnych przeciw owadom, butów i rękawic strażackich. Firma TM Technologie ufundowała dwa ubrania galowe za ponad 1.000 zł. Natomiast Wójt Gminy Liszki sfinansował zakup dwóch hydronetek, trzech tłumic, rękawic ochronnych i jednego hełmu ochronnego. W bieżącym roku właściciel zakładu garmażeryjnego „U Jędrusia” dofinansował zakup systemu selektywnego powiadamiania alarmowego i w marcu z chwilą jego instalacji w jednostce strażacy mogli 12 uczestniczyć w akcjach ratowniczo – gaśniczych. Kolejny sponsor Robert Herjan kwotą 1.100 zł dofinansował zakup spalinowej pilarki do drewna, a TM Technologie zakup radiotelefonu za 900 zł. Dotację na zakup sprzętu w wysokości 6.700 złotych przekazał Wójt Gminy Liszki Wacław Kula, a w listopadzie przeznaczył kolejne 8.000 złotych na zakup specjalistycznej pompy szlamowej, która zostanie zakupiona jeszcze w tym roku. Dziękujemy wszystkim darczyńcom, bez ich pomocy nie moglibyśmy tak szybko rozpocząć naszej działalności. Dziękujemy także mieszkańcom za przekazanie dla nas 1 % swojego podatku – dla nas to ogromne wsparcie – podkreśla prezes Mariusz Kącik. Niestety problem jest brak możliwości korzystania z naszej remizy w starym budynku w centrum sołectwa, ponieważ od wielu lat mieszka w niej dzika lokatorka. Poczyniliśmy już kroki prawne by odzyskać nasz obiekt. Na szczęście w kwietniu br. ksiądz proboszcz Władysław Palmowski przekazał strażakom w bezpłatne użytkowanie dwa pomieszczenia na terenie budynków parafialnych oraz zadaszone pomieszczenie gospodarcze z przeznaczeniem na garaż, w którym stoi nasz samochód – dodaje Maria Frankowska. Dzisiaj w OSP Morawica aktywnie działa piętnastu druhów posiadających podstawowe przeszkolenie z zakresu prowadzenia akcji ratowniczo – gaśniczych. Wspiera ich aktywnie ponad dziesięć osób. Działające w jednostce panie ukończyły kurs kwalifikowanej pomocy medycznej. Biorąc pod uwagę liczbę członków i ukończonych szkoleń, to bez wątpienia jedna z najlepiej wyszkolonych OSP w naszej gminie. Swoją wiedzę i zdobyte umiejętności druhowie wykorzystali już w ponad dwudziestu akcjach ratowniczo gaśniczych. Wspólnie z druhami z OSP Rączna zabezpieczaliśmy organizację Gminnych Dożynek w Rącznej i po raz pierwszy byliśmy organizatorem Gminnych Zawodów Sportowo Pożarniczych, których wielkimi zwycięzcami okazali się druhowie OSP Kaszów. Co prawda zajęliśmy w nich ostatnie miejsce, ale mieliśmy problem z motopompami – mówi Katarzyna Izdebska, która zaangażowała się w działalność morawickiej OSP. Przed nami jeszcze wiele pracy i wyzwań. Niezbędny jest samochód bojowy ze zbiornikiem na wodę – wtedy będziemy mogli samodzielnie prowadzić akcje gaśnicze. Samodzielnie będzie nam bardzo trudno pozyskać taki pojazd, bowiem zakup nawet używanego samochodu jest poza naszymi możliwościami finansowymi. Chcemy zakupić także niezbędny sprzęt do ratownictwa medycznego, mamy również nadzieję, że znowu – po ponad dwudziestu latach – zawyje syrena strażacka w Morawicy – mówi Mariusz Kącik. TAŁ Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) Sukces piłkarzy z Kaszowa „Kaszowianka” doskonale sobie radzi w V lidze piłki nożnej. Beniaminek zakończył sezon na wysokim trzecim miejscu nie przegrywając żadnego meczu w rundzie jesiennej. Zespół pokonał nawet w wielkim stylu 1: 0 lidera „Nową Proszowiankę”. Piłkarze z Kaszowa stracili najmniej bramek spośród wszystkich drużyn i w tym rankingu prowadzą. Awans w poprzednim sezonie do V ligi i obecne wyniki to zasługa ustabilizowanego składu drużyny, która z drobnymi zmianami gra od trzech lat. Możemy się pochwalić samodyscypliną zawodników i dopasowaniem taktyki gry podczas każdego meczu. Duży wkład w nasze sukcesy ma trener Wojciech Pituła prowadzący zespół od trzech lat. Systematyczne treningi trzy razy w tygodniu są podstawą naszego sukcesu. Nie bez znaczenia jest wielkie zaangażowanie każdego z naszych zawodników – mówi prezes „Kaszowianki” Grzegorz Stenzel. Wywalczony w poprzednim sezonie awans przez kaszowski klub to wielka radość i duma zawodników i kibiców, ale także znacznie więcej obowiązków i większe koszty prowadzenia rozgrywek. „Kaszowianka” jest trzecią drużyną w naszej gminie, która tak wysoko awansowała w rozgrywkach i obecnie jest najlepszym zespołem w gminie. Chcemy jak najdłużej utrzymać się na tym poziomie rozgrywek – dodaje Grzegorz Stenzel. Wywalczony przez Kaszowski klub awans zmobilizował także kibiców, którzy grając na bębnie i śpiewając mocno dopingują swoich ulubieńców do gry. W drużynie grają: bramkarze – Michał Wolski, Mateusz Małek, obrońcy – Szymon Żelasko, Dawid Krasny, Tomasz Sendor, Robert Stanula, Marcin Kromka, Wojciech Pituła, pomocnicy – Karol Hajto, Patryk Kosmal, Bartosz Zontek, Sławomir Kuśmierczyk, Paweł Sieradzki, Tomasz Armatys, Karol Madej, Younes Obrir, Damian Stolarski, Daniel Łatak, napastnicy – Daniel Goczał (kapitan drużyny), Daniel Suchan, Michał Suchan, Jan Trojan. Do rozgrywek w V lidze „Kaszowianka” wynajmuje odpłatnie stadion od klubu „Zwierzyniecki”, bowiem boisko w Kaszowie w obecnym stanie nie zostało dopuszczone do prowadzenia meczy na tym poziomie. Działacze klubowi chcą doprowadzić obecne boisko do takiego stanu, by mecze w przyszłym sezonie rozgrywać już u siebie. Dzięki wsparciu sponsorów udało się już zakupić szat- Pomagają uczniom w Afryce Szkoła Podstawowa w Czułowie z inicjatywy Koła Przyrodniczego realizuje projekt „Jesień z Mathare Light- podręczniki dla dzieci z Afryki”. Jest to nasza odpowiedź na przejmujący list jaki otrzymaliśmy od Polki, która uczy w tej szkole jako wolontariuszka. Dowiedzieliśmy się, że w tej szkole brakuje wszystkiego. W klasach są po jednym lub dwa podręczniki. Wiele dzieci w ogóle nie chodzi do szkoły ponieważ rodziców nie stać na za- Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) nię kontenerową dla dwóch drużyn oraz doprowadzić do niej bieżącą wodę i energię elektryczną. By sprostać wymaganiom musi zostać jeszcze utwardzony parking i odgrodzony sektor kibiców od szatni i wyjścia zawodników na boisko. Drobnej renowacji musi zostać poddana murawa boiska. Wszystkie prace musimy sfinansować własną pracą i wsparciem sponsorów. Otrzymywana z Gminy Liszki dotacja starcza nam tylko na bieżącą działalność, a chwilami nasza kasa świeci pustkami, bowiem z chwilą naszego awansu zdecydowanie zwiększyły się nasze opłaty sędziowskie oraz płacimy za wynajem boiska do rozgrywek w Krakowie. Prowadzimy także dwie drużyny młodzieżowe, w których trenuje prawie czterdziestu adeptów piłkarstwa pod okiem trenera Wojciecha Pituły i Roberta Stanuli. Staramy się z młodzieżą prowadzić treningi dwa razy w tygodniu. Teraz zimą będziemy trenować na hali sportowej w Liszkach, a za korzystanie z niej musimy płacić. Nakładanych na nasze kluby sportowe opłat zupełnie nie rozumiem – najpierw otrzymujemy dotacje z Gminy, a później płacimy Gminie za wynajem hali… – podkreśla Grzegorz Stenzel. Całe szczęście, że klub wspierają sponsorzy, którzy nie tylko pomogli sfinansować zakup szatni kontenerowej, ale także ponad trzydzieści strojów dla młodzieży i nowych bramek. Przed działaczami klubowymi stoi jeszcze jedno wielkie wyzwanie – urządzenie nowego boiska piłkarskiego. Przeznaczony pod nie teren został już wyprofilowany dzięki środkom przeznaczonym z funduszu sołeckiego (części budżetu Gminy Liszki o rozdziale którego decydują mieszkańcy sołectw). Staramy się o pozyskanie środków na warstwę tłucznia, na której położone zostanie odwodnienie. Wtedy będziemy mogli przystąpić do prac związanych z wierzchnią warstwą boiska i posianiem murawy. Chcemy jak najszybciej doprowadzić do otwarcia nowego boiska, bowiem nasze obecne jest często podtapiane podczas ulew. Niestety będzie to dla nas bardzo trudne i kosztowne przedsięwzięcie – stwierdza Grzegorz Stenzel. (TAŁ) płacenie 10 złotych miesięcznie czesnego. Aby wesprzeć szkołę finansowo wymyśliliśmy cztery działania, aby zdobyć pieniądze na podręczniki dla dzieci z Mathare Light. A oto one: wielka zbiórka surowców wtórnych; „świnka pełna złotówek”; „ciasteczko z nutką”; „giełda staroci”. W trakcie realizacji projektu otrzymaliśmy od dyrektora szkoły w Mathare Light profile dzieci, które szczególnie wymagają pomocy z uwagi na trudną sytuację rodziny. Rodzice naszych uczniów i nauczyciele postanowili wesprzeć te dzieci finansując ich naukę. W pomoc dla szkoły w Mathare Light włączyły się również Szkoły Podstawowe w Morawicy i w Kryspinowie. Krystyna Kruszewska 13 Lista osób wspierających nasze działania jest o wiele bogatsza. W ostatnim czasie wspierały nas także następujące osoby: Jolanta i Andrzej Kowalik, Izabela i Sylwia Dyrda, Angelika i Krzysztof Sabura, Marta i Wojciech Steczko, Jolanta i Sebastian Rosek, Dzień Patrona, uroczystość świętego Jana Kantego, naj- Anna i Kazimierz Wąsik, Renata i Janusz Wąsik, Alicja i Zbigniew ważniejsze święto w Zespole Szkół w Liszkach w tym roku miał Tyrała, Maria Preneta, Magdalena i Tomasz Przybylscy, Barbara wyjątkowy charakter. Świętowanie tradycyjnie rozpoczęliśmy i Władysław Przybylscy, Paweł Miś, Barbara Wierzbowska, Małgood uroczystej mszy świętej odprawionej przez proboszcza li- rzata Kapusta, Danuta i Stanisław Czekajowie, Barbara i Władysieckiej parafii ks. Władysława Szymoniaka. Oprawę muzycz- sław Wolarkowie, Bogusław Sobesto, Bogusława Stopa, Małgorzaną mszy świętej zapewnił chór szkolny kierowany przez Jana ta i Marcin Grondalscy, Maciej Kosycarz, Józef Baran, Szymon JaKowalczyka. Okolicznościowe kazanie wygłosił ks. Artur No- śkowiak, Anna i Stanisław Mądry, Barbara Nędza, Tadeusz Płatek, Agata i Piotr Lorek, Adam Wierzchoś, Renata i Wiesław Wlazło woryta. W kazaniu przypomniał o cnotach jakimi wyróżniał się św. oraz Marek Buczek. W swoim przemówieniu Dyrektor Zespołu Szkół Dariusz Jan Kanty. A są to: pracowitość, uczciwość, dobroć, mądrość, miłoJach dzię kując wszystkim naszym darczyńcom za życzliwość i posierdzie i wiara. Tyle doskonałości w jednym człowieku. Możemy moc, wy ra ził także nadzieję, że w kolejnych latach nie zabraknie być dumni, że osoba tak zacnego świętego jest naszym wzorem, patronem i orędownikiem. Po zakończeniu mszy świętej, zgodnie osób, które będziemy mieli zaszczyt odznaczyć. Potrzebujemy z wieloletnią tradycją, uczniowie klas pierwszych, zarówno szko- wsparcia wielu osób aby móc realizować bardzo pożyteczne proły podstawowej jak i gimnazjum złożyli ślubowanie na sztandar jekty, które mają na celu dobro i rozwój naszych uczniów. Tego dnia nie tylko my wręczaliśmy odznaczenia. Naszą szkopotwierdzające ich przyjęcie do społeczności szkolnej Zespołu łę spo tkał wielki zaszczyt i wyróżnienie. Za długoletnią opiekę nad Szkół w Liszkach. Działo się to w bezpośredniej bliskości odnomiej sca mi pamięci w Liszkach i za kultywowanie pamięci o luwionego właśnie obrazu przedstawiającego św. Jana Kantego. Wardziach i wydarzeniach związanych z trudną historią naszej miejto nadmienić, że wizerunek św. Jana Kantego znajdujący się na naszym szkolnym sztandarze został zaczerpnięty z tego właśnie ob- scowości nasza Szkoła została odznaczona Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej. Ceremoniałowi przewodniczył razu. Dalsza część obchodów święta patrona odbyła się na hali Sekretarz Wojewódzkiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męsportowo-widowiskowej naszej szkoły. W jej progi w tym dniu za- czeństwa Marcin Tatara. Medal został przypięty do szkolnego sztandaru, natomiast certyfikat potwierdzający przyznanie medawitała bardzo duża liczba wyjątkowych gości. Wyjątkowi byli wszylu podpisany przez Przewodniczącego Rady Ochrony Pamięci scy: nasi uczniowie, rodzice, dziadkowie, nauczyciele zarówno Walk i Męczeństwa prof. Władysława Bartoszewskiego będzie obecni jak i emerytowani, pracownicy szkoły. Swoją obecnością umieszczony w gablocie na szkolnym korytarzu. Podczas uroczyzaszczycił nas Zastępca Wójta Gminy Liszki Paweł Lipowczan, radstości odznaczone zostały także osoby prywatne z terenu naszej ni Gminy, a także ks. Władysław Szymoniak oraz wiele osób nagminy. Srebrne Medale Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej zwanych przez nas przyjaciółmi szkoły. otrzymały panie: Józefa Funek z Liszek, Anna Kozioł z Piekar i LuWspomniana wyjątkowość tego dnia polegała m. in. na tym, cyna Poprawa z Liszek. Podczas nadania medali miał miejsce barże w tym gronie czcząc postać naszego patrona św. Jana Kantego, dzo wzruszający moment – Anna Kozioł odczytała wiersz własdziękując mu za jego pomoc, opiekę i opatrzność chcieliśmy ponego autorstwa o pięknie ziemi ojczystej, który poruszył serca dziękować także naszym przyjaciołom za całe dobro, które z ich wszystkich obecnych na uroczystości. strony spotkało nas w minionym roku. Po raz pierwszy wręczyliPo ceremoniach związanych z odznaczeniami na scenie zaśmy nasze szkolne wyróżnienia za długoletnią pomoc i życzliwość. prezentowali się nasi uczniowie. Występ grupy flecistów z klasy Owe wyróżnienie to odznaka „Przyjaciel Szkoły im. św. Jana Kan- piątej Szkoły Podstawowej przygotowanych przez Anetę Kowalik, tego w Liszkach”. Od tego roku będzie ona przyznawana cyklicz- montaż słowny zaprezentowany przez uczniów klasy pierwszej nie jako jeden z elementów dobrej, szkolnej tradycji. Wyróżnienie Szkoły Podstawowej z odtańczeniem „Krakowiaka” przygotowany to jest uhonorowaniem osób, które przez wiele lat w szczególny przez Joannę Jasiołek spotkał się z dużym aplauzem zebranej pusposób pomagały i pomagają nam w realizacji naszej misji. Jakże bliczności. Ostatnim oficjalnym akcentem uroczystości Dnia Patprawdziwymi w tym miejscu stają się słowa rzymskiego filozofa rona Szkoły, był uroczysty koncert szkolnego chóru pod dyrygenEpikteta: „To nie skarb jest przyjacielem lecz przyjaciel skarbem”. turą Jana Kowalczyka, dedykowany wszystkim obecnym na uroTaki właśnie cytat znalazł się w centralnym miejscu scenografii czystości gościom. podczas uroczystości. Po uroczystości zaproszeni goście udali się na obiad zorgaTegoroczne odznaki zostały przyznane: księdzu prałatowi Ja- nizowany przez Radę Rodziców. Pragniemy także podziękować za nowi Sali, księdzu proboszczowi Władysławowi Szymoniakowi, obdarowanie nas przez księdza proboszcza Władysława SzymoWójtowi Gminy Liszki Wacławowi Kuli, Skarbnik Gminy Liszki Jó- niaka wysokiej klasy mikrofonami oraz piłkami. Szczerze wierzyzefie Urban, kierownik GZEAS Małgorzacie Baster-Budziaszek, my że wyrządzone dobro wraca do człowieka z podwójną siłą i jest Alinie Świadek, sołtysowi wsi Liszki Józefowi Kowalikowi, Barba- źródłem szczęścia, i pomyślności. rze i Robertowi Girkom, Bogusławie i Januszowi Kromkom, AgDyrektor Zespołu Szkół pragnie serdecznie podziękować nanieszce i Stanisławowi Skucińskim, Krystynie i Adamowi Sowiń- uczycielom, pracownikom szkoły, Radzie Rodziców, uczniom oraz skim, Januszowi Steczko, Ewie i Januszowi Trojanom, Danucie wszystkim osobom bez których uroczystość nie mogłaby być tak i Adamowi Wąsikom, Helenie i Józefowi Wilkom, Janinie i Józefo- wspaniałym wydarzeniem. wi Zaborowskim. Krzysztof Micał, Dariusz Jach Wyjątkowa uroczystość 14 Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) Z Mnikowa do Warszawy Na zaproszenie Kancelarii Prezydenta RP, delegacja Gimnazjum w Mnikowie po raz kolejny wyjechała do Warszawy, by uczestniczyć w pięknej, państwowej uroczystości z udziałem prezydenta Bronisława Komorowskiego – złożeniu wieńców pod pomnikiem księcia Józefa Poniatowskiego. Szkołę reprezentował poczet sztandarowy, przewodniczący klas IA i IC oraz Renata Galos i Janusz Kleśta. W 200. rocznicę bohaterskiej śmierci naszego patrona w Bitwie Narodów pod Lipskiem, prezydent Bronisław Komorowski otworzył wystawę „Książę Józef Poniatowski w Bitwie Narodów pod Lipskiem” w Muzeum Wojska Polskiego, którą mieliśmy okazję obejrzeć. Na placu przy pałacu prezydenckim, prezydent wraz z zaproszonymi gośćmi uczcił pamięć wielkiego wodza. „Książę Poniatowski był człowiekiem wybitnym. Wybitnym wojskowym, ale także świetnym organizatorem, administratorem. Był ówczesnym ministrem wojsk polskich, człowiekiem, który potrafił myśleć strategicznie. Jest więc książę postacią nietuzinkową, wartą stałego przypominania, bo jego dorobek, postawa życiowa, a także czysto wojskowa powinny służyć nam współczesnym, a po upływie 200 lat jest nadal wzorcem polskiego honoru. Książę Poniatowski jest też symbolem fantazji, takiej kawaleryjskiej, która łączyła odwagę żołnierza i radość życia. Jednocześnie był też człowie- kiem niesłychanie odpowiedzialnym, dlatego warto go czynić w dalszym ciągu wzorcem do naśladowania” to słowa prezydenta wypowiedziane tuż przed złożeniem wieńców. O chwale księcia i jego zasługach dla Francji przypomniał ambasador Francji w Polsce Pierre Buhler, który także zabrał głos. Zwrócił uwagę, że Poniatowski był jedynym generałem obcego państwa, który otrzymał buławę marszałka Cesarstwa Francuskiego, a nazwisko księcia znajduje się na Łuku Tryumfalnym w Paryżu. Podczas uroczystości mieliśmy okazję wysłuchać pięknego wykonania Mazurka Dąbrowskiego i Marsylianki. Hymny państwowe zagrała orkiestra wojskowa, która jeszcze na koniec wykonała fragment utworu z epoki Księstwa. Renata Galos Nadeszła wiekopomna chwila W Szkole Podstawowej im. kpt. pil. Mieczysława Medweckiego w Morawicy odbyła się uroczystość nadania medali „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”. Otrzymali je: Złoty Medal – Stefan Rzewuski – miejscowy działacz na rzecz pamięci o kpt. pil. Mieczysławie Medweckim oraz Szkoła Podstawowa w Morawicy. Srebrny Medal otrzymała dyrektor szkoły Genowefa Burmistrz. Medale wręczyli Marcin Tatara – Sekretarz Wojewódzkiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Joanna Florkiewicz-Kamieniarczyk – dyrektor Wydziału Rewaloryzacji Zabytków Krakowa i Dziedzictwa Narodowego Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ceremonia wręczenia odbyła się podczas szkolnej uroczystości z okazji Narodowego Święta Niepodległości, na którą przybyli licznie zaproszeni goście, m.in. Wójt Gminy Liszki Wacław Kula, proboszcz Parafii św. Bartłomieja w Morawicy ks. Władysław Palmowski, Przewodniczący Rady Gminy Liszki Zbigniew Kaczor, Prezes Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP płk rez. pilot Benedykt Siemaszko, Prezes Lotniczego Związku Żołnierzy Wojska Polskiego im. kpt. pil. Mieczysława Medweckiego Janusz Kopera, Rzecznik Dyscyplinarny Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa starszy sierż. szt. Andrzej Szczygieł, Prezes Żeńskiego Koła Związku Żołnierzy Wojska Polskiego Barbara Kurpisz, Szef zespołu ds. patronackich Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP płk rez. pilot Szczepan Kurpisz, Robert Springwald z Muzeum Armii Krajowej, ppor. pil. Agnieszka Barszcz i ppor. pil. Robert Wawrzyniak z 8. Bazy Lotnictwa Transportowego, prof. Anna Medwecka-Kornaś – kuzynka kpt. pil. M. Medweckiego, Ewa Tarkowska – członek rodziny kpt. pil. M. Medweckiego, Urszula Podraza – rzecznik prasowy Międzynarodowego Portu Lotniczego im. Jana Pawła II Kraków Balice, Kierownik GZEAS Małgorzata Baster – Budziaszek oraz nasz specjalny gość Stefan Rzewuski. Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) Miejscem pamięci narodowej, którym opiekuje się społeczność szkolna jest grób kpt. pil. Mieczysława Medweckiego. Był on pierwszym pilotem, który zginął w walce z wrogiem, w dniu rozpoczęcia II wojny światowej – 1.09.1939 r. Ważnym momentem był rok 1980, kiedy to szkole nadano imię kpt. pil. Mieczysława Medweckiego. Duma i wzruszenie odebrały nam głos, jednak całą radość wyśpiewał chór szkoły pod batutą Henryki Krawczyk, który zaprezentował wiązankę pieśni patriotycznych. Te piękne chwile długo pozostaną w pamięci wszystkich, a społeczność szkolną uczniów i nauczycieli utwierdzają w przekonaniu, że zawsze warto służyć słusznej sprawie, ku pamięci poległych za naszą Ojczyznę. (SP Morawica) ZAPROSZENIE Dyrektor Zespołu Szkół im. św. Jana Kantego w Liszkach w imieniu całej szkolnej społeczności serdecznie zaprasza wszystkich na koncert kolęd w wykonaniu chóru szkolnego, który odbędzie się na hali sportowej w dniu 20 grudnia 2013 o godzinie 18: 00. Po występie chóru zapraszamy na wspólne kolędowanie. Dariusz Jach 15 16 Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) Ciekawe lekcje w Kryspinowie W ramach działania dla poprawy stanu środowiska naturalnego oraz podnoszenia świadomości ekologicznej uczniów i mieszkańców Kryspinowa pragniemy poinformować, iż ze środków otrzymanych w wyniku konkursu grantowego „Wspieramy Sąsiadów 2013” organizowanego przez „Kraków Airport” udało nam się zagospodarować teren znajdujący się przy Szkole Podstawowej w Kryspinowie poprzez posadzenie krzewów ozdobnych i drzewek. Zagospodarowany teren zdecydowanie podniósł walory estetyczne tego miejsca i zwiększył bezpieczeństwo dzieci podczas zabaw na świeżym powietrzu. Zrealizowane zadanie ma przede wszystkim wymiar edukacyjny, gdyż posadzone krzewy i rośliny ozdobne służą do poznawania przez naszych uczniów świata roślin na lekcjach przyrody. Dodatkowo obok każdej rośliny widnieje tabliczka informacyjna z nazwą w języku polskim i w języku łacińskim. W imieniu całej społeczności szkolnej, mieszkańców Kryspinowa składam serdeczne podziękowania dla krakowskiego lotniska za okazaną pomoc finansową. Stanisława Kruk dyrektor szkoły Uczniowie Szkoły Podstawowej w Kryspinowie kolejny raz uczestniczyli w akcji „Odblaskowa Szkoła”. Jej podsumowaniem Uznanie dla dziewcząt z MDP! W dniu 13 października przy pięknej, słonecznej pogodzie odbyła się wycieczka dziewcząt oraz młodych adeptów z Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej w Jeziorzanach w polskie góry – Tatry. Była to wspaniała nagroda dla mistrzyń powiatu krakowskiego tegorocznych zawodów sportowo pożarniczych. Gdy grupa wyjeżdżała rankiem z Jeziorzan, pogoda nie wyglądała rewelacyjnie, było pochmurnie ale w miarę ciepło. Gdy mijaliśmy Lubień, pogoda radykalnie się zmieniła. Mgła jakby nożem obciął, zniknęła. Powitało nas piękne słońce i bezchmurne niebo. I tak już było do końca dnia. Po przybyciu do Zakopanego zjedliśmy śniadanie i hajda w góry! Wędrówkę rozpoczęliśmy w dolinie Małej Łąki, potem czarnym szlakiem Nad Reglami do Doliny Strążyskiej. Dalej w dół i ścieżką Pod Reglami doszliśmy pod skocznie. Chwila relaksu, czas na zakupy, potem obiad i czas się zbierać do domu. Wróciliśmy do Jeziorzan wieczorową porą. Było świetnie. A wszystko to dzięki firmie SUPER-BUS i jej Szefowi, który udostępnił busa bezpłatnie oraz dzięki Wójtowi Gminy Liszki Wa- był pokaz mody odblaskowej przygotowanej pod kierunkiem Ireny Steczko i Justyny Kuciel. Uczniowie klas 0-VI przy dźwiękach muzyki prezentowali swoje stroje przygotowane wcześniej z pomocą rodziców w domu. Było bardzo kolorowo i odblaskowo! Jury w składzie: Dyrektor Szkoły Podstawowej Stanisława Kruk, Małgorzata Molik-Chyla i Jan Korpak po długich naradach przyznali wszystkim uczestnikom wyróżnienia. Nagrody książkowe oraz dyplomy otrzymali: Lidia Fliśnik, Małgosia Koszycka, Emilka Piotrowska, Zuzia Kaczorowska, Piotruś Kowalik, Bartosz Walczyk, Milenka Kuśnierz, Wiktoria Jędryka, Kamilka Koszycka, Ola Nędza, Julia Łukasik, Julia Krupa, Małgosia Górka, Ramonka Sadko, Ola Tałach, Julia Steczko. Gratulujemy!!! (S. P. Kryspinów) cławowi Kuli, który doceniając sukces i zaangażowanie dziewcząt, zapewnił środki finansowe na posiłki. Wrażenia z wędrówki na długo pozostaną w pamięci a wdzięczność uczestników dla darczyńców jest wielka.(STO) Materiały niezbędne do ociepleń i wykończeń – płyty gipsowe – wełna UniMata – płyty OSB Kronopol – klej elastyczny BolixE i wiele innych Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) 17 Święto Odzyskania Niepodległości na sportowo Już po raz czwarty w Zespole Szkół w Liszkach rozegrano siatkarski turniej „Orła Białego” z okazji Narodowego Święta Niepodległości. Po raz kolejny honorowy patronat nad zawodami objął Wójt Gminy Wacław Kula. 12 listopada od rana hala sportowo-widowiskowa w Liszkach gościła ponad 80 zawodników i zawodniczek w wieku 9-13 lat. Uczestnikami zawodów byli uczniowie szkół podstawowych z terenu całej Gminy Liszki, a także zaprzyjaźnieni uczniowie szkół z Nowej Wsi Szlacheckiej i Rybnej. Do zawodów zgłosiło się 14 drużyn „dwójkowych” z klas IV i 10 zespołów dziewczęcych z klas V-VI. Sędziami turnieju byli starsi koledzy i koleżanki, którzy na co dzień trenują siatkówkę w „UKS 2010 Liszki”, a w poprzednich edycjach sami byli uczestnikami tych zawodów. W zmaganiach sportowych zawodnikom pomagali nauczyciele wychowania fizycznego i trenerzy, a z trybun dopingowali ich rodzice i koledzy. Były emocje, wygrani i przegrani, ale przede wszystkim to, co najcenniejsze w sporcie i relacjach międzyludzkich – zdrowa rywalizacja. Zwycięzcami w grupie młodszej zostali uczniowie Szkoły Podstawowej w Rącznej (Jan Kłósek-Gniewkowski, Bartłomiej Kli- Mistrzowie z Liszek Po serii emocjonujących rozgrywek reprezentacja Gimnazjum w Liszkach zdobyła Mistrzostwo Powiatu Krakowskiego w halowej piłce nożnej organizowanych w ramach Gimnazjady Młodzieży Szkolnej. Drużyna z lisieckiego Gimnazjum najpierw w rozgrywkach gminnych pokonała reprezentację Gimnazjum w Mnikowie 10:2 zostając Mistrzem Gminy Liszki w piłce nożnej halowej chłopców z prawem reprezentowania Gminy Liszki w rozgrywkach międzygminnych. Na hali sportowej przy Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Krzeszowicach odbyły się eliminacje do Mistrzostw Powiatu Krakowskiego. Drużyna z Liszek w składzie: Tomasz Galos, Mateusz Galos, Michał Szewczyk, Dawid Pac, Dawid Sotwin, Sebastian Królik, Gabriel Gruca, Daniel Michałek, Konrad Klita, Bartłomiej Klimas, Dawid Jaskowski i Patryk Paczka, pod okiem trenera Marcina Sadko zmierzyła się drużynami z: Jerzmanowic, Krzeszowic, Rybnej, Skawiny i Zabierzowa. Mecze odbywały się na zasadzie: każda drużyna, gra z każdą. W pierwszym meczu nasi gimnazjaliści pokonali 1: 0 repre- 18 mek i Jakub Urbanik), podopieczni Leszka Matwija, którym gratulujemy sukcesu! Drugie miejsce wywalczyła reprezentacja Szkoły Podstawowej nr 2 w Kaszowie, a trzecie siatkarze ze Szkoły Podstawowej w Nowej Wsi Szlacheckiej. W grupie starszej kl. V-VI zwyciężyły dziewczęta ze Szkoły Podstawowej nr 1 w Kaszowie (Patrycja Komenda, Natalia Poprawa, Dominika Bańdo, Dominika Haber, Wiktoria Litwicka) pod opieką Damiana Sternala. Miejsce na podium wywalczyli także uczniowie z Liszek i Nowej Wsi Szlacheckiej. Wszyscy zawodnicy otrzymali pamiątkowe dyplomy. Dyrektor Zespołu Szkół Dariusz Jach i przedstawiciel Urzędu Gminy Liszki Janusz Jakubaszek wręczyli zwycięzcom puchary i medale. Sponsorami zawodów byliła Gmina Liszki i Dyrektor Zespołu Szkół w Liszkach. Serdecznie dziękujemy. Organizator zawodów Uczniowski Klub Sportowy „2010 Liszki” zentację Gimnazjum w Zabierzowie. Drugi mecz z drużyną z Jerzmanowic zakończył się remisem 2:2. Kolejny pojedynek z gospodarzami rozgrywek zakończył się bezbramkowym remisem. Mecz Liszki – Rybna zakończył się wynikiem 3:1. Ostatnie spotkanie z drużyną ze Skawiny zwieńczyło ciężką pracę naszych wspaniałych zawodników rewelacyjnym wynikiem 6:1. Pozwoliło to gimnazjalistom z Liszek zająć pierwsze miejsce w eliminacjach i awansować do rozgrywek powiatowych. Na hali sportowej w Słomnikach, odbyły się finały powiatowe w piłce nożnej halowej. Wystartowały cztery reprezentacje Gimnazjów. Drużyna z Liszek pokonała zespoły z Zielonek (3:2), Krzeszowic (2:1) i Skały (2:1) zdobywając w ten sposób Mistrzostwo Powiatu Krakowskiego w piłce nożnej halowej. W Proszowicach odbył się kolejny etap turnieju halowej piłki nożnej „Gimnazjada Młodzieży Szkolnej”. W turnieju uczestniczyło pięć drużyn z różnych powiatów, w tym z Gimnazjum w Liszkach. Niestety na tym etapie dobra passa opuściła naszych zawodników i drużyna po trzech przegranych meczach (Bochnia – 0:5, Miechów – 0:2, Niepołomice 2:5) i jednym zwycięstwie (Nowe Brzesko – 4:3) zajęła ostatecznie czwarte miejsce. Do finału wojewódzkiego, który odbył się w Tarnowie awansował zespół Gimnazjum nr 2 z Bochni. (red) Ziemia Lisiecka • listopad/grudzień 2013 (6/70) LOGOPEDA 0ʋʢLɈ7ɪEɪNɈ DIAGNOZA I TERAPIA: ͻttzDKtzͻz^><^:/ͻhZF DKtz/<KDhE/<:/:%z<Kt:ͻ ͻ&:/ͻ>>//ͻ ! ƚĂŬǏĞƉƌnjLJnjĂďƵƌnjĞŶŝĂĐŚƐųƵĐŚƵ͕ĂƵƚLJnjŵŝĞ͕njĞƐƉŽůĞ ƐƉĞƌŐĞƌĂ͕njĞƐƉŽůĞŽǁŶĂ //͕DBK/z/KZK^Bz, ^LJŵƵůƚĂŶŝĐnjŶŽͲƐĞŬǁĞŶĐLJũŶĂŶĂƵŬĂĐnjLJƚĂŶŝĂΠ WQD D Ê S ] H E WDFMD O X V Q R N 694 468 469 www.mariatabaka.pl
