Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło
Transkrypt
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński na lata 2013-2028 GMINA MIEJSKA LIDZBARK WARMIŃSKI POWIAT LIDZBARSKI WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE Z AMAWIAJĄCY W YKONAWCA OPRACOWANIA LIDZBARK WARMIŃSKI 2013 GMINA MIEJSKA LIDZBARK WARMIŃSKI W ESTMOR CONSULTING ANGELIKA K ANIEWSKA PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Spis treści SPIS TREŚCI ........................................................................................................................... 2 1. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA .................................................................................... 5 2. ZAKRES OPRACOWANIA....................................................................................................... 7 3. POWIĄZANIA PROJEKTU ZAŁOŻEŃ Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI .................................... 9 4. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY ..................................................................................23 4.1. POŁOŻENIE I PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY GMINY ..........................................................23 4.2. STAN GOSPODARKI NA TERENIE GMINY ........................................................................25 4.3. CHARAKTERYSTYKA MIESZKAŃCÓW ............................................................................31 4.4. ŚRODOWISKO NATURALNE GMINY ................................................................................38 4.5. WARUNKI KLIMATYCZNE NA TERENIE GMINY.................................................................40 4.6. CHARAKTERYSTYKA INFRASTRUKTURY BUDOWLANEJ ..................................................43 4.6.1. ZABUDOWA MIESZKANIOWA NA TERENIE GMINY..................................................46 4.7. ZAMIERZENIA ROZWOJOWE ORAZ POTENCJALNE, PROGNOZOWANE TERENY ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ, USŁUGOWEJ NA OBSZARZE GMINY ....................................................69 5. STAN ZAOPATRZENIA GMINY W CIEPŁO ................................................................................83 5.1. STAN OBECNY ............................................................................................................83 5.2. PLANY ROZWOJOWE PRZEDSIĘBIORSTW CIEPŁOWNICZYCH ...........................................94 5.3. KIERUNKI ROZWOJU GMINY W ZAKRESIE ZAOPATRZENIA W CIEPŁO................................94 6. STAN ZAOPATRZENIA GMINY W GAZ .....................................................................................96 6.1. STAN OBECNY ............................................................................................................96 6.2. PLANY ROZWOJOWE DLA SYSTEMU GAZOWNICZEGO NA TERENIE GMINY......................103 W ESTMOR CONSULTING 2 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 6.3. KIERUNKI ROZWOJU GMINY W ZAKRESIE ZAOPATRZENIA W GAZ ..................................103 7. STAN ZAOPATRZENIA GMINY W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ......................................................105 7.1. STAN OBECNY ..........................................................................................................105 7.2. PLANY ROZWOJOWE PRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNEGO .....................................120 7.3. KIERUNKI ROZWOJU GMINY W ZAKRESIE ZAOPATRZENIA W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ .....121 8. PRZEDSIĘWZIĘCIA RACJONALIZUJĄCE UŻYTKOWANIE CIEPŁA, ENERGII ELEKTRYCZNEJ I PALIW GAZOWYCH .....................................................................................................................124 9. ANALIZA MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA LOKALNYCH I ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII .....136 9.1. ENERGIA WIATRU ......................................................................................................136 9.1.1. ELEKTROWNIE WIATROWE ...............................................................................138 9.1.2. MAŁE TURBINY WIATROWE (MTW) ...................................................................139 9.2. ENERGIA SŁONECZNA ...............................................................................................140 9.3. ENERGIA GEOTERMALNA ...........................................................................................145 9.4. ENERGIA WODNA ......................................................................................................147 9.5. ENERGIA Z BIOMASY .................................................................................................148 9.5.1. BIOMASA Z LASÓW ..........................................................................................149 9.5.2. BIOMASA Z DREWNA ODPADOWEGO Z DRÓG .....................................................150 9.5.4. BIOMASA ZE SŁOMY I SIANA .............................................................................151 9.5.5. BIOMASA POZYSKIWANA Z UPRAW ROŚLIN ENERGETYCZNYCH ...........................154 9.6. ENERGIA Z BIOGAZU .................................................................................................158 9.6.1. BIOGAZ ROLNICZY ...........................................................................................158 9.6.2. BIOGAZ Z OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW ORAZ Z ODPADÓW KOMUNALNYCH...............159 10. PROGNOZA ZAPOTRZEBOWANIA NA CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I GAZ........................162 W ESTMOR CONSULTING 3 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 11. STAN ZANIECZYSZCZENIA ŚRODOWISKA GMINNEGO .........................................................173 12. WSPÓŁPRACA Z INNYMI GMINAMI W ZAKRESIE GOSPODARKI ENERGETYCZNEJ ...................177 13. PODSUMOWANIE I WNIOSKI .............................................................................................180 14. SPIS TABEL ....................................................................................................................188 15. SPIS RYSUNKÓW ............................................................................................................191 16. SPIS WYKRESÓW ............................................................................................................192 W ESTMOR CONSULTING 4 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 1. Podstawa prawna opracowania Podstawę prawną opracowania „Projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński na lata 2013-2028” stanowi art. 19 ust. 1 Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t. j. Dz. U. z 2012, poz. 1059), zgodnie z którym wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt założeń. Sporządza się go dla obszaru gminy, co najmniej na okres 15 lat i aktualizuje co najmniej raz na 3 lata. Należy wskazać, że zgodnie z art. 18 ust. 1 wskazanej ustawy, do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy: planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy; planowanie oświetlenia miejsc publicznych i dróg znajdujących się na terenie gminy; finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych znajdujących się na terenie gminy, planowanie i organizacja działań mających na celu racjonalizację zużycia energii i promocję rozwiązań zmniejszających zużycie energii na obszarze gminy, co znalazło również swoje odzwierciedlenie w zapisach dokumentu. Zgodnie z zapisami art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst pierwotny: Dz. U. z 1990 r., Nr 16, poz. 95, tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), do zadań własnych gminy należy zaopatrzenie w energię elektryczną i cieplną oraz gaz. W ESTMOR CONSULTING 5 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 1. Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe - legislacja Źródło: Opracowanie własne W ESTMOR CONSULTING 6 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 2. Zakres opracowania Zgodnie z art. 19 ust. 3 Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t. j. Dz. U. z 2012, poz. 1059), opracowany dokument zawiera: ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe; przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw gazowych; możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii, z uwzględnieniem energii elektrycznej i ciepła wytwarzanych w odnawialnych źródłach w energii, kogeneracji energii oraz elektrycznej i ciepła użytkowego zagospodarowania ciepła odpadowego wytwarzanych z instalacji przemysłowych; możliwości stosowania środków poprawy efektywności energetycznej w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej; zakres współpracy z innymi gminami. Zgodnie z art. 19 ust. 4 Przedsiębiorstwa energetyczne udostępniają nieodpłatnie wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) plany, o których mowa w art. 16 ust. 1, w zakresie dotyczącym terenu tej gminy oraz propozycje niezbędne do opracowania projektu założeń. Projekt założeń podlega opiniowaniu przez samorząd województwa w zakresie koordynacji współpracy z innymi gminami oraz w zakresie zgodności z polityką energetyczną państwa. (art. 19 ust. 5) Projekt założeń wykłada się do publicznego wglądu na okres 21 dni, powiadamiając o tym w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. (art. 19 ust. 6) Osoby i jednostki organizacyjne zainteresowane zaopatrzeniem w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze danej gminy mają składać wnioski, zastrzeżenia i uwagi do projektu założeń. (art. 19 ust. 7) Rada gminy uchwala założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, rozpatrując jednocześnie wnioski, zastrzeżenia i uwagi zgłoszone w czasie wyłożenia projektu założeń do publicznego wglądu. (art. 19 ust. 8). W ESTMOR CONSULTING 7 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Zgodnie z art. 20 ust. 1. W przypadku gdy plany przedsiębiorstw energetycznych nie zapewniają realizacji założeń, o których mowa w art. 19 ust. 8, wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, dla obszaru gminy lub jej części. Projekt planu opracowywany jest na podstawie uchwalonych przez radę tej gminy założeń i winien być z nim zgodny. 2. Projekt planu, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać: 1) propozycje w zakresie rozwoju i modernizacji poszczególnych systemów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, wraz z uzasadnieniem ekonomicznym; 1a) propozycje w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii i wysokosprawnej kogeneracji; 1b) propozycje stosowania środków poprawy efektywności energetycznej w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej; 2) harmonogram realizacji zadań; 3) przewidywane koszty realizacji proponowanych przedsięwzięć oraz źródło ich finansowania. 3. (uchylony). 4. Rada gminy uchwala plan zaopatrzenia, o którym mowa w ust. 1. 5. W celu realizacji planu, o którym mowa w ust. 1, gmina może zawierać umowy z przedsiębiorstwami energetycznymi. 6. W przypadku gdy nie jest możliwa realizacja planu na podstawie umów, rada gminy – dla zapewnienia zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe – może wskazać w drodze uchwały tę część planu, z którą prowadzone na obszarze gminy działania muszą być zgodne. W ESTMOR CONSULTING 8 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 3. Powiązania projektu założeń z dokumentami strategicznymi W związku z przygotowaniem projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe należy wskazać, że kierunki rozwoju źródeł energii oraz inwestycje planowane do realizacji w ramach dokumentu wynikają z obowiązujących aktów prawnych, programów wyższego rzędu oraz dokumentów planistycznych uwzględniających tę problematykę. Z tego względu w ramach niniejszego rozdziału przedstawione zostały akty prawne oraz dokumenty regulujące kwestie racjonalizacji wykorzystania energii oraz rozwoju wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych. DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2012/27/UE Z DNIA 25 PAŹDZIERNIKA 2012 R. W SPRAWIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ, ZMIANY DYREKTYW 2009/125/WE I 2010/30/UE ORAZ UCHYLENIA DYREKTYW 2004/8/WE I 2006/32/WE Dyrektywa ustanawia wspólną strukturę ramową dla środków służących wspieraniu efektywności energetycznej w Unii, aby zapewnić osiągnięcie głównego unijnego celu zakładającego zwiększenie efektywności energetycznej do ok. 20% do 2020 r., a także stworzyć warunki dla dalszego polepszania efektywności energetycznej po wspomnianej dacie docelowej. Niniejsza dyrektywa ustanawia przepisy, których celem jest usunięcie barier na rynku energii oraz przezwyciężenie nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku, które ograniczają efektywność dostaw i wykorzystywania energii, a także przewiduje ustalenie orientacyjnych krajowych celów w zakresie efektywności energetycznej na 2020 r. Zgodnie z zapisami Dyrektywy, niezbędne jest zwiększenie wskaźnika renowacji budynków, gdyż istniejące zasoby budowlane stanowią sektor o najwyższym potencjale w zakresie oszczędności energii. W związku z tym, państwa członkowskie ustanawiają długoterminową strategię wspierania inwestycji w renowację krajowych zasobów budynków mieszkaniowych i użytkowych zarówno publicznych, jak i prywatnych (Art. 4). Z kolei w art. 5 pkt. 7 wskazano, iż państwa członkowskie zachęcają instytucje Publiczne, w tym na szczeblu regionalnym i lokalnym, oraz podmioty z sektora mieszkalnictwa socjalnego podlegające prawu publicznemu – z należytym uwzględnieniem ich odnośnych kompetencji i struktury administracyjnej – aby (…) wprowadziły system zarządzania energią, obejmujący audyty energetyczne. W ESTMOR CONSULTING 9 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Zapisy niniejszych założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe są zbieżne z zapisami Dyrektywy, ponieważ mają na celu m.in. zwiększenie efektywności energetycznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński, głównie poprzez termomodernizację budynków oraz oszczędne gospodarowanie energią. DYREKTYWA 2009/28/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Z DNIA 23 KWIETNIA 2009 R. W SPRAWIE PROMOWANIA STOSOWANIA ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH ZMIENIAJĄCA I W NASTĘPSTWIE UCHYLAJĄCA DYREKTYWY 2001/77/WE ORAZ 2003/3-/WE Celem wskazanej dyrektywy jest ustanowienie wspólnych ram dla promowania energii ze źródeł odnawialnych. Dyrektywa określa obowiązkowe krajowe cele ogólne w odniesieniu do całkowitego udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto i w odniesieniu do udziału energii ze źródeł odnawialnych w transporcie. Dyrektywa ustanawia zasady dotyczące m. in. procedur administracyjnych, informacji, szkoleń oraz dostępu energii ze źródeł odnawialnych do sieci elektroenergetycznej. Określa również kryteria zrównoważonego rozwoju dla biopaliw i biopłynów. Zgodnie z jej zapisami Państwa Członkowskie powinny: stosować technologie energooszczędne oraz energię ze źródeł odnawialnych w transporcie; promować wymianę najlepszych wzorców w zakresie wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych pomiędzy lokalnymi i regionalnymi i inicjatywami rozwojowymi oraz propagować korzystanie z finansowania strukturalnego w tym obszarze; powiązać rozwój energii ze źródeł odnawialnych ze wzrostem wydajności energetycznej w celu obniżeniu emisji gazów cieplarnianych; dążyć do decentralizowanego wytwarzania energii, w tym wykorzystania lokalnych źródeł energii, większego bezpieczeństwa dostaw energii w skali lokalnej, krótszych odległości transportu oraz mniejszych strat przesyłowych, co przyczyni się do rozwoju i spójności społeczności m. in. poprzez zapewnienie źródeł dochodu oraz tworzenie miejsc pracy na szczeblu lokalnym; zachęcać władze lokalne do ustanawiania celów przekraczających cele krajowe oraz zaangażowanie władz lokalnych w prace zmierzające do opracowania krajowych planów działania w zakresie energii odnawialnej oraz uświadomienie korzyści płynących z energii ze źródeł odnawialnych. W ESTMOR CONSULTING 10 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 DYREKTYWA 2003/54/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Z DNIA 26 CZERWCA 2003 R. DOTYCZĄCA WSPÓLNYCH ZASAD RYNKU WEWNĘTRZNEGO ENERGII ELEKTRYCZNEJ I UCHYLAJĄCA DYREKTYWĘ 96/92/WE Zgodnie ze wskazaniami dyrektywy 2003/54/WE Państwo Członkowskie może zobowiązać operatora systemu, aby dysponując instalacjami wytwarzającymi energię elektryczną, przyznawał pierwszeństwo tym instalacjom, które wykorzystują odnawialne źródła energii, odpady lub takie źródła, które produkują łącznie ciepło i elektryczność. W ten sposób w ramach dyrektywy Unia Europejska starała się zachęcić Państwa Członkowskie, w tym Polskę, do promowania produkcji energii z wykorzystaniem źródeł odnawialnych. DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2008/50/WE Z DNIA 21 MAJA 2008 R. W SPRAWIE JAKOŚCI POWIETRZA I CZYSTSZEGO POWIETRZA DLA EUROPY Dyrektywa ta jest podstawowym aktem prawa UE określającym wymagania w zakresie ochrony powietrza w państwach członkowskich UE. Wprowadza ona zmiany w przepisach obecnie obowiązujących dyrektyw 96/62/WE, 1999/30/WE, 2000/69/WE, 2002/3/WE oraz decyzji Rady 97/101/WE, uchylając i zastępując je jednocześnie ze skutkiem od dnia 11 czerwca 2010 r. Oprócz skodyfikowania obowiązujące przepisy dotychczas obowiązujących tak, państwa aby aktów członkowskie dyrektywa zostały wzmacnia zobowiązane do przygotowania oraz wdrożenia planów i programów mających na celu usunięcie niezgodności. Jednak tam, gdzie państwa członkowskie podjęły wszelkie stosowne środki, dyrektywa umożliwia tym państwom odroczenie terminu realizacji zakładanych celów na terenach, gdzie nie przestrzega się wartości dopuszczalnych, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów. O wszelkich zmianach w tym zakresie państwa członkowskie muszą poinformować Komisję. Dyrektywa potwierdza założenia dotychczas obowiązujących przepisów w zakresie pominięcia dla celów zgodności udziału zanieczyszczeń pochodzących z naturalnych źródeł. Dyrektywa wprowadza nowe podejście w zakresie kontroli PM2,5, uzupełniające obowiązujące sposoby kontroli PM10. Polega ono na ustaleniu pułapu stężenia PM2,5 w powietrzu atmosferycznym dla zabezpieczenia ludności przed nadmiernie wysokim zagrożeniem. Uzupełnieniem powyższego jest prawnie niewiążący cel dotyczący ograniczenia ogólnego narażenia człowieka na działanie PM2,5 w latach 2010 do 2020 w każdym państwie członkowskim, w oparciu o dane pomiarowe. Dyrektywa zakłada także bardziej rozbudowany system monitorowania określonych zanieczyszczeń, takich jak PM2,5. Pozwoli to lepiej poznać zanieczyszczenia i ułatwi opracowanie na przyszłość bardziej skutecznej polityki w tym zakresie. W ESTMOR CONSULTING 11 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 ODNOWIONA STRATEGIA UE DOTYCZĄCA TRWAŁEGO ROZWOJU W ramach analizowanego dokumentu wskazane zostały cele odnoszące się do racjonalizacji wykorzystania energii oraz zwiększenia udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w ogólnym bilansie wykorzystywanych rodzajów energii na danym terenie. Do tych celów można zaliczyć: Cel ogólny: poprawić gospodarowanie zasobami naturalnymi oraz unikać ich nadmiernej eksploatacji, z uwagi na pożytki ponoszone przez ekosystemy; Cel operacyjny: zwiększyć wydajność zasobów w celu zmniejszenia ogólnego zużycia nieodnawialnych zasobów naturalnych oraz związane z nimi skutki ekologiczne wykorzystania surowców, a równocześnie wykorzystywać odnawialne zasoby naturalne w tempie nieprzekraczającym ich zdolności regeneracyjnych. POLITYKA ENERGETYCZNA POLSKI DO 2030 ROKU Dokument ten został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 10 listopada 2009 r. uchwałą nr 202/2009. W ramach wskazanego dokumentu przewidziano: w zakresie poprawy efektywności energetycznej: dążenie do utrzymania zeroenergetycznego wzrostu gospodarczego, tj. rozwoju gospodarki następującego bez wzrostu zapotrzebowania na energię pierwotną; konsekwentne zmniejszanie energochłonności polskiej gospodarki do poziomu UE-15; w zakresie wzrostu bezpieczeństwa dostaw paliw i energii: racjonalne i efektywne gospodarowanie złożami węgla znajdującymi się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; dywersyfikację źródeł i kierunków dostaw gazu ziemnego; zwiększenie stopnia dywersyfikacji źródeł dostaw ropy naftowej, rozumianej jako uzyskiwanie ropy naftowej z różnych regionów świata, od różnych dostawców z wykorzystaniem alternatywnych szlaków transportowych; budowę magazynów ropy naftowej i paliw płynnych o pojemnościach zapewniających utrzymanie ciągłości dostaw, w szczególności w sytuacjach kryzysowych; zapewnienie ciągłego pokrycia zapotrzebowania na energię przy uwzględnieniu maksymalnego możliwego wykorzystania krajowych zasobów oraz przyjaznych środowisku technologii; W ESTMOR CONSULTING 12 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 w zakresie dywersyfikacji struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej: przygotowanie infrastruktury dla energetyki jądrowej i zapewnienie inwestorom warunków do wybudowania i uruchomienia elektrowni jądrowych opartych na bezpiecznych technologiach, z poparciem społecznym i z zapewnieniem wysokiej kultury bezpieczeństwa jądrowego na wszystkich etapach: lokalizacji, projektowania, budowy, uruchomienia, eksploatacji i likwidacji elektrowni jądrowych; w zakresie rozwoju wykorzystania OZE: wzrost udziału odnawialnych źródeł energii w finalnym zużyciu energii co najmniej do poziomu 15% w 2020 r. oraz dalszy wzrost tego wskaźnika w latach następnych; osiągnięcie w 2020 r. 10% udziału biopaliw w rynku paliw transportowych oraz zwiększenie wykorzystania biopaliw II generacji; ochronę lasów przed nadmiernym eksploatowaniem, w celu pozyskiwania biomasy oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE, w tym biopaliw, tak aby nie doprowadzić do konkurencji pomiędzy energetyką odnawialną i rolnictwem oraz zachować różnorodność biologiczną; wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej istniejących urządzeń piętrzących stanowiących własność Skarbu Państwa; zwiększenie stopnia dywersyfikacji źródeł dostaw oraz stworzenie optymalnych warunków do rozwoju energetyki rozproszonej opartej na lokalnie dostępnych surowcach; w zakresie rozwoju konkurencyjnych rynków: zapewnienie niezakłóconego funkcjonowania rynków paliw i energii, a przez to przeciwdziałanie nadmiernemu wzrostowi cen; w zakresie ograniczenia oddziaływania energetyki na środowisko: ograniczenie emisji CO2 do 2020 r. przy zachowaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa energetycznego; ograniczenie emisji SO2 i NOx oraz pyłów (w tym PM10 i PM2,5) do poziomów wynikających z obecnych i projektowanych regulacji unijnych; ograniczenie negatywnego oddziaływania energetyki na stan wód powierzchniowych i podziemnych; minimalizację składowania odpadów przez jak najszersze wykorzystanie ich w gospodarce; zmianę struktury wytwarzania energii w kierunku technologii niskoemisyjnych. W ESTMOR CONSULTING 13 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 PROGRAM DLA ELEKTROENERGETYKI Jednym z głównych celów programu jest realizacja zrównoważonego rozwoju gospodarki poprzez ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko zgodnie ze zobowiązaniami Traktatu Akcesyjnego i dyrektywami Unii Europejskiej oraz odnawialnych źródeł energii. W ramach mechanizmów służących realizacji wskazanego celu przewidziano m.in.: promowanie rozwoju wytwarzania energii w źródłach odnawialnych; ograniczenie emisji gazów, które będzie realizowane poprzez inwestycje w urządzenia redukujące tę emisję; wprowadzenie efektywnych systemów ograniczania emisji SO2 oraz NOx. POLITYKA EKOLOGICZNA PAŃSTWA DO ROKU 2030 W LATACH 2009-2012 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2016 Polityka określa cele i kierunki działań na rzecz poprawy stanu środowiska. Do najważniejszych należy zaliczyć: rozwój i wdrożenie metodologii wykonywania ocen oddziaływania na środowisko dla dokumentów strategicznych; wdrażanie systemu ‘zielonych certyfikatów’ dla zamówień publicznych; promocja ‘zielonych miejsc pracy’ z wykorzystaniem funduszy europejskich oraz promocja transferu do Polski najnowszych technologii służących ochronie środowiska przez finansowanie projektów w ramach programów unijnych. Poza tym Polska jest zobowiązana do przestrzegania wielu dyrektyw unijnych w zakresie powietrza i klimatu, w tym na podkreślenie zasługują: dyrektywy 2001/80/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2001 r. w sprawie ograniczenia emisji zanieczyszczeń powietrza z dużych obiektów energetycznego spalania (tzw. Dyrektywa LCP), dyrektywy CAFE, rozporządzenia (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie niektórych fluorowanych gazów cieplarnianych (tzw. F-gazy). Najważniejszym zadaniem będzie dążenie do spełnienia przez Polskę zobowiązań wynikających z Traktatu Akcesyjnego oraz z dwóch dyrektyw unijnych. Z Dyrektywy LCP wynika, że emisja z dużych źródeł energii, o mocy powyżej 50 MWc, już w 2008 r. nie powinna być wyższa niż 454 tys. ton dla SO2 i 254 tys. ton dla NOx. Limity te dla 2010 r. wynoszą dla SO2 - 426 tys., dla NOx - 251 tys. ton, a dla roku 2012 wynoszą dla SO2 – 358 tys. ton, dla NOx - 239 tys. ton. W ESTMOR CONSULTING 14 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO- MAZURSKIEGO DO ROKU 2020 Cel główny strategii województwa brzmi: Spójność ekonomiczna, społeczna i przestrzenna Warmii i Mazur z regionami Europy. Działania zmierzające do osiągnięcia celu głównego strategii podejmowane będą w następujących obszarach (priorytetach strategicznych): Priorytet 1 - Konkurencyjna gospodarka, Priorytet 2 - Otwarte społeczeństwo, Priorytet 3 - Nowoczesne sieci. W ramach priorytetu „Nowoczesne sieci” określono cel strategiczny: „Wzrost liczby i jakości powiązań sieciowych”. Cel ten będzie osiągnięty poprzez realizację następujących celów operacyjnych: zwiększenie zewnętrznej dostępności komunikacyjnej oraz wewnętrznej; dostosowana do potrzeb sieć nośników energii; intensyfikacja współpracy; monitoring środowiska. Inwestycje wymienione w niniejszym dokumencie są zgodne z celem operacyjnym nr 2. Dostosowana do potrzeb sieć nośników energii, który wynika z konieczności rozbudowy i modernizacji istniejącej sieci gazowej i energetycznej. Jego osiągnięcie wpłynie korzystnie na stan środowiska przyrodniczego oraz jakość życia w regionie. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO NA LATA 20112014 Z UWZGLĘDNIENIEM PERSPEKTYWY NA LATA 2015-2018 Celem Programu Ochrony Środowiska jest: Ochrona zasobów naturalnych, poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego. Priorytety i kierunki działań: I. Doskonalenie działań systemowych, II. Zapewnienie ochrony i racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych, III. Poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego. W ESTMOR CONSULTING 15 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Działania przewidziane do realizacji w niniejszym dokumencie są spójne z kierunkami działań przewidzianymi w ramach Priorytetu III: Poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego, a mianowicie: III.2. Poprawa jakości powietrza. III.2.1. Redukcja emisji SO2, NOx i pyłu drobnego z procesów wytwarzania energii poprzez: likwidację lokalnych kotłowni o dużej emisji i rozbudowę sieci ciepłowniczej, zamianę kotłowni węglowych na obiekty niskoemisyjne, instalowanie wysokosprawnych urządzeń ciepłowniczych i budowę nowoczesnych sieci ciepłowniczych, instalowanie i modernizacja urządzeń ochrony powietrza, prowadzenie kontroli prawidłowości eksploatacji urządzeń energetycznych, rozbudowę sieci gazowej (przesyłowej i rozdzielczej) województwa, zmniejszanie technologii zapotrzebowania w gospodarce, na energię: dokonywanie stosowanie energooszczędnych termomodernizacji budynków, wprowadzanie nowoczesnych systemów grzewczych w domach jednorodzinnych, zmniejszanie strat energii w systemach przesyłowych (elektroenergetycznych i cieplnych). PROGRAM EKOENERGETYCZNY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO NA LATA 2005-2010 Z UWZGLĘDNIENIEM PERSPEKTYWY NA LATA 2011-2014 Wśród celów programu ekoenergetycznego regionu znalazły się: Cel 1 – Racjonalne użytkowanie energii. Cel 2 – Udział energii odnawialnej w ogólnym bilansie energii pierwotnej na poziomie co najmniej 9% w 2010 r. Cel 3 – Czyste powietrze. Inwestycje wymienione w niniejszym dokumencie są spójne z celem nr 3 – Czyste powietrze. Głównymi źródłami emisji zanieczyszczeń do powietrza w województwie są procesy energetycznego spalania paliw, przy nadal niewielkim udziale paliw ekologicznych. Największym źródłem zanieczyszczeń do powietrza na terenie województwa są kotłownie CO. Problem związany z działalnością gminnych, osiedlowych i zakładowych kotłowni oraz palenisk domowych, dotyczy w szczególności sezonu zimowego. Obiekty te powodują okresowe zwiększanie się głównie stężeń pyłu zawieszonego, a także dwutlenku siarki, których głównym źródłem (do 60%) jest spalanie paliw w celach grzewczych. Problemem W ESTMOR CONSULTING 16 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 pozostają wysokie stosunkowo wartości pyłu, których główne źródło stanowią małe, lokalne nieposiadające kotłownie, urządzeń odpylających (filtrów) nadal opalane węglem kamiennym. W związku z powyższym sformułowano następujące działania zmierzające do realizacji celu: 1. Likwidacja lokalnych kotłowni o dużej emisji poprzez rozbudowę sieci ciepłowniczej. 2. Zamiana kotłowni węglowych na mniej obciążające atmosferę. 3. Instalowanie wysokosprawnych urządzeń ciepłowniczych i budowa nowoczesnych sieci ciepłowniczych oraz zastosowanie automatyki. 4. Instalowanie urządzeń ochrony powietrza. 5. Dalsza gazyfikacja województwa. 6. Zaostrzenie kontroli prawidłowości eksploatacji urządzeń energetycznych. 7. Opracowanie gminnych planów zaopatrzenia w energię, z uwzględnieniem jej odnawialnych źródeł. PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO Plan zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko-mazurskiego, przyjęty Uchwałą Nr XXXIII/505/02 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 12 lutego 2002 r. Przeprowadzona analiza zagospodarowania przestrzennego w układzie elementów obszarowych, węzłowych i liniowych pozwoliła na wyodrębnienie na terenie województwa obszarów o podobnych uwarunkowaniach rozwoju: Północnego i Wschodniego, Zachodniego, Środkowego, Południowego. Lidzbark Warmiński należy do Obszaru Północnego, który obejmuje swoim zasięgiem: powiat lidzbarski, bartoszycki i kętrzyński. Cechą charakterystyczną tego obszaru są m.in.: korzystne warunki przyrodniczo-rolnicze (najwyższa w województwie jakość rolniczej przestrzeni produkcyjnej wg Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach 74,5 pkt), wysoki udział użytków rolnych, najniższy wskaźnik lesistości, najniższa jeziorność oraz stosunkowo niewielka wrażliwość na antropopresję. Obszar Północny charakteryzuje najwyższy w województwie stopień zmeliorowania, dominują systemy drenarskie, z których zdecydowana większość wymaga odwodnienia. Przez obszar przepływa rzeka Łyna będąca ciekiem wodnym o największych przepływach w województwie. Do największych miast tego obszaru należą: Bartoszyce, Kętrzyn pełniące funkcję głównych ośrodków obsługi obszaru oraz Lidzbark Warmiński będący ośrodkiem pomocniczym obsługi obszaru. Położenie miast nad rzeką Łyną wpływa na rozwój przemysłu wodochłonnego. Przez obszar Północny przebiega droga krajowa klasy GP nr 51 relacji Bezledy-Bartoszyce-Lidzbark-Warmiński-Olsztyn-Olsztynek stanowiąca powiązanie z drogą ekspresową Nr 7. W ESTMOR CONSULTING 17 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 W ramach planu zagospodarowania zostało wydzielonych sześć stref polityki przestrzennej (Bartoszycko-kętrzyńska, olsztyńska, Elbląska, Ełcka, Działdowska, Szczycieńska). Lidzbark Warmiński przynależy do strefy Bartoszycko-kętrzyńskiej. Strefę Bartoszycko-kętrzyńską charakteryzują identyczne warunki rozwoju i jej ograniczenia co obszar Zachodni. Celem nadrzędnym (misją) określoną w Planie zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko-mazurskiego jest: „Ukształtowanie rozwoju przestrzennego województwa tak, by było to atrakcyjne, przyjazne i wyjątkowe miejsce zamieszkania, wypoczynku oraz rozwoju społeczno-gospodarczego w kraju i Europie”. Osiągnięcie celu nadrzędnego możliwe będzie poprzez realizację celów generalnych oraz określonych w ich ramach celów strategicznych. Inwestycje zawarte w niniejszym projekcie założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe wpisują się w następujące cele generalne i strategiczne: cel generalny 1: Kształtowanie struktur przestrzennych województwa zapewniających spójność regionu i likwidację dysproporcji rozwoju społeczno-gospodarczego, uwzględniających zasady zrównoważonego rozwoju o cele strategiczne: Poprawa warunków zasilania województwa w gaz ziemny, energię elektryczną przez budowę systemów infrastruktury technicznej; Poprawa warunków życia ludności na całym obszarze województwa poprzez zapewnienie odpowiedniej jakości i ilości infrastruktury technicznej; Wspieranie rozwoju miast małych i średnich poprzez podwyższenie standardu infrastruktury technicznej i społecznej. cel generalny 3: Ochrona i racjonalne kształtowanie środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego o cel strategiczny: Kształtowanie ładu przestrzennego w systemach osadniczych w celu stworzenia harmonijnego krajobrazu współczesnego. W ESTMOR CONSULTING 18 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Inwestycje zaplanowane do realizacji w niniejszym projekcie założeń podlegają następującym zasadom zagospodarowania przestrzennego województwa warmińskomazurskiego: zasady ochrony i utrzymania w równowadze środowiska przyrodniczego oraz ochrony wartości kulturowych: o na obszarze całego województwa dla ochrony powietrza atmosferycznego oraz powierzchni ziemi konieczne jest respektowanie następujących zasad: ograniczenie emisji zanieczyszczeń poprzez preferowanie źródeł energii mniej uciążliwych dla środowiska, w tym źródeł odnawialnych oraz poprzez stosowanie urządzeń redukujących emisję zanieczyszczeń; o lokalizowanie elektrowni wiatrowych dopuszczać na obszarach, gdzie nie stworzą one kolizji z ochroną krajobrazu i ochroną przyrody. zasady rozwoju infrastruktury transportowej i technicznej: o zaopatrzenie w gaz ziemny wschodniej i północno-zachodniej części województwa oraz obszarów wiejskich na terenach cennych przyrodniczo; o realizacja zakładanych uzupełnień sieci elektroenergetycznej wysokich napięć oraz stacji węzłowych w pierwszej kolejności na terenach o wysokiej niepewności zasilania. W Planie zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko-mazurskiego zostały również zdefiniowane kierunki zagospodarowania przestrzennego w układzie stref polityki przestrzennej. Ponadto w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego zostały określone główne kierunki ochrony dla całego województwa. W związku z tym, inwestycje zaplanowane na terenie obszaru Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński należących do strefy Bartoszycko-kętrzyńskiej wpisują się w kierunki: polityki przestrzennej, w ramach których stwierdzono, że na tym obszarze niezbędne są działania w kierunku rozbudowy i modernizacji infrastruktury technicznej (do której należy m.in. sieć gazowa, sieć energoelektryczna oraz sieć ciepłownicza); rozwoju infrastruktury technicznej, w ramach których zaplanowano rozbudowę i modernizację istniejącej sieci elektroenergetycznej (w tym stacji oraz GPZ) oraz budowę nowej infrastruktury usprawniającej funkcjonowanie istniejących systemów energetycznych; budowę nowej oraz rozbudowę istniejącej sieci gazowej (jedynie w przypadku zapewnienia opłacalności inwestycji). STRATEGIA ROZWOJU POWIATU LIDZBARSKIEGO NA LATA 2001-2016 Wizją rozwoju Powiatu Lidzbarskiego brzmi następująco: „zachowanie i rewitalizacja zasobów przyrodniczo-kulturowych Powiatu podstawą W ESTMOR CONSULTING jego rozwoju społeczno19 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 gospodarczego”. Celem głównym wskazanym w Strategii jest „zapewnienie społeczności powiatu szans rozwoju i samorealizacji, zabezpieczenie godziwych warunków życia przy uwzględnieniu zasad ekorozwoju oraz zacieśnianiu więzi z partnerami w Europie”. W ramach Strategii Rozwoju Powiatu Lidzbarskiego wyznaczono siedem obszarów priorytetowych: 1. Aktywizacja gospodarcza i rozwój rynku pracy. 2. Oświata i wychowanie. 3. Ochrona zdrowia i pomoc społeczna. 4. Turystyka, sport i dziedzictwo kulturowe. 5. Infrastruktura transportowa, łączność, zagospodarowanie przestrzenne i budownictwo. 6. Rolnictwo, leśnictwo i ochrona środowiska. 7. Bezpieczeństwo i porządek publiczny. W ramach celu strategicznego 5. Infrastruktura transportowa, łączność, zagospodarowanie przestrzenne i budownictwo sformułowano cel strategiczny „wysoka atrakcyjność zamieszkania w powiecie lidzbarskim”. Jednym z celów operacyjnych jest rozwój budownictwa w powiecie, który należy realizować między innymi poprzez uzbrojenia terenów budowlanych w odpowiednią infrastrukturę techniczną oraz podejmowanie odpowiednich działań w kierunku poprawy stanu technicznego i estetycznego istniejącej substancji budowlanej. W ramach celu strategicznego 6. Rolnictwo, leśnictwo i ochrona środowiska wyznaczono cel strategiczny czyste środowisko naturalne przyjazne rozwojowi powiatu. Jednym z celów operacyjnych jest czyste powietrze. Cel ten należy realizować poprzez redukcję emisji zanieczyszczeń do atmosfery, m. in. poprzez modernizację istniejących kotłowni uwzględniających odnawialne źródła energii. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA POWIATU LIDZBARSKIEGO NA LATA 2004-2007 Z UWZGLĘDNIENIEM PERSPEKTYWY NA LATA 2008-2011 Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska dokument powinien definiować między innymi cele i zadania dla najbliższych czterech lat oraz cele i zadania długookresowe. Obecnie powiat lidzbarski nie posiada aktualizacji Programu ochrony środowiska. W ESTMOR CONSULTING 20 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI Dokument stanowi załącznik do Uchwały Nr XXI/172/08 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 28 maja 2008 roku. W dokumencie zostały wskazane następujące cele jako kierunki działań: Lidzbark Warmiński jako miasto atrakcyjne turystycznie z bogatą ofertą dziedzictwa Warmii oraz oferty kulturalnej i sportowo-rekreacyjnej, Lidzbark Warmiński jako miasto sprzyjające przedsiębiorczości i rozwojowi miejsc pracy, Lidzbark Warmiński jako miasto sprzyjające środowisku naturalnemu, Lidzbark Warmiński miastem bezpiecznym, Lidzbark Warmiński sprzyjający rozwojowi kompetencji i wykształcenia. Plan Rozwoju Lokalnego jest dokumentem programowym odpowiadającym potrzebom wspólnoty samorządowej i jest bezpośrednio powiązany z dokumentami strategicznym wyższego rzędu, m. in. ze Strategią Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Województwa Warmińsko-Mazurskiego. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI Obecnie Program Ochrony Środowiska dla Miasta Lidzbark Warmiński jest w trakcie opracowania. Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska dokument powinien zawierać cele ekologiczne, priorytety ekologiczne, rodzaj i harmonogram działań proekologicznych, środki i mechanizmy niezbędne do osiągnięcia wyznaczonych celów. Program ochrony środowiska powinien definiować cele i zadania dla najbliższych czterech lat tzw. cele krótkookresowe oraz cele i zadania długookresowe, monitoring realizacji programu oraz nakłady finansowe potrzebne na wdrożenie założeń programu. STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI W Studium wyznaczono generalny cel rozwoju miasta, który brzmi następująco: „Poprawa warunków życia poprzez aktywizację gospodarczą i społeczną z wykorzystaniem istniejących atutów ekologicznych, kulturowych i położenia przy zachowaniu zasad ekologicznie zrównoważonego rozwoju. Lidzbark Warmiński – subregionalnym ośrodkiem rozwoju przemysłu, drobnej wytwórczości, turystyki, edukacji i kultury”. W ESTMOR CONSULTING 21 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Realizacja celu generalnego możliwa jest za pomocą celów podstawowych. W zakresie infrastruktury technicznej wskazano m. in.: poprzez uzbrojenie nowych terenów przewidzianych pod zainwestowanie. W dokumencie zostały wskazane kierunki zagospodarowania przestrzennego Miasta oraz polityka przestrzenna uwzględniające rozwój infrastruktury technicznej (Aneks 3 do Studium z 2009 r. – infrastruktura techniczna – założenia poziomu obsługi i kierunki rozwoju). W ESTMOR CONSULTING 22 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 4. Ogólna charakterystyka Gminy 4.1. Położenie i podział administracyjny Gminy Lidzbark Warmiński położony jest w północno-zachodniej części województwa warmińskomazurskiego, we wschodniej części powiatu lidzbarskiego. Miasto zajmuje powierzchnię 14,35 km2, co stanowi 1,6% ogólnej powierzchni powiatu oraz 0,06% ogólnej powierzchni województwa warmińsko-mazurskiego. Miasto stanowi siedzibę władz powiatu lidzbarskiego oraz gminy wiejskiej Lidzbark Warmiński. Lidzbark Warmiński pełni funkcje administracyjne, usługowe oraz kulturowe dla lokalnej wspólnoty samorządowej. Miasto usytuowane jest w dorzeczu rzeki Łyny oraz jej prawobrzeżnego dopływu Symsarny. Lidzbark Warmiński otoczony jest przez gminę wiejską Lidzbark Warmiński. Przez teren Miasta przebiega droga krajowa nr 51 relacji Bezledy – Bartoszyce – Lidzbark Warmiński – Dobre Miasto – Olsztyn – Olsztynek oraz krzyżujące się z nią drogi wojewódzkie nr 513 relacji Pasłęk – Orneta – Lidzbark Warmiński – Wozławki inr 511 relacji Lidzbark Warmiński – Górowo Iławskie – Bagrationowsk. Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński dominuje handel, usługi oraz działalność produkcyjna oparta na bazie surowców lokalnych, do których należy przede wszystkim drewno. Poza przemysłem drzewnym (meblarskim) w Lidzbarku Warmińskim funkcjonują zakłady przetwórstwa mleczarskiego, mięsnego i zbożowego. Na terenie gminy miejskiej Lidzbark Warmiński zlokalizowana (WMSSE). Jedną z 24 jest Warmińsko-Mazurska podstref jest podstrefa Specjalna Lidzbark Strefa Ekonomiczna Warmiński obejmująca 27,9 ha gruntów położonych przy ulicy Olsztyńskiej, stanowiącej odcinek drogi wojewódzkiej nr 511. Teren Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński położony jest w historycznej Warmii. Zgodnie z podziałem J. Kondrackiego Miasto Lidzbark Warmiński usytuowane jest na pograniczu trzech mezoregionów: Niziny Sępopolskiej, Pojezierza Olsztyńskiego i Wzniesień Górowskich. W związku z występowaniem powyższych mezoregionów obszar Miasta jest zróżnicowany pod względem krajobrazu. Dominują między innymi liczne wzniesienia i obniżenia terenu, a także faliste i płaskie tereny. W ESTMOR CONSULTING 23 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 2. Położenie Lidzbarka Warmińskiego na tle województwa warmińsko-mazurskiego oraz powiatu lidzbarskiego Źródło: archiwum.zpp.pl Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński – zgodnie z danymi zaprezentowanymi w tabeli 1 – przeważają użytki rolne stanowiące 53% ogólnej powierzchni Miasta. Grunty w miejskim zasobie nieruchomości stanowią 26%, natomiast tereny zabudowy mieszkaniowej zajmują powierzchnię 146 ha, co stanowi 10% powierzchni Miasta Lidzbark Warmiński. Lasy i grunty leśne zajmują powierzchnię 6,8%, natomiast obszary zabudowy przemysłowej stanowią 2,8% ogólnej powierzchni Miasta. Tabela 1. Struktura zagospodarowania gruntów Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński Wyszczególnienie Powierzchnia (ha) % udział w ogólnej powierzchni Miasta grunty zabudowane 446 31 tereny zabudowy mieszkaniowej 146 10 obszary zabudowy przemysłowej 40 2,8 użytki rolne 762 53 lasy i grunty leśne 98 6,8 obszary prawnie chronione 47 3,3 grunty w miejskim zasobie nieruchomości 368 26 Źródło: Dane z ewidencji gruntów Starostwa Powiatowego – stan na 31 XII 2012 r. W ESTMOR CONSULTING 24 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 4.2. Stan gospodarki na terenie Gminy Miasto Lidzbark Warmiński pełni funkcję ośrodka pomocniczego w stosunku do głównych ośrodków obsługi obszaru, jakimi są miasta Bartoszyce i Kętrzyn. Gmina miejska Lidzbark Warmiński należy do jednego z głównych ośrodków kulturowych o wysokiej koncentracji obiektów zabytkowych województwa warmińsko-mazurskiego. Lidzbark Warmiński należy również do ponadlokalnych ośrodków rozwoju oraz skupia narzędzia infrastruktury społecznej w zakresie szkolnictwa, ochrony zdrowia, handlu, kultury, sportu o znaczeniu powiatowym, jak również lokalne placówki obsługi biznesu. W mieście znajdują się urządzenia, które wymagają poprawy stanu technicznego oraz podwyższenia standardu. (Źródło: Plan zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko-mazurskiego) W Lidzbarku Warmińskim zlokalizowana jest Warmińsko-Mazurska Specjalna Strefa Ekonomiczna. Jedną z 24 podstref jest podstrefa Lidzbark Warmiński obejmująca 27,9 ha gruntów położonych przy ulicy Olsztyńskiej, stanowiącej odcinek drogi wojewódzkiej nr 511. Na terenie podstrefy funkcjonuje przedsiębiorstwo Budokop-Beton Sp. z o. o. produkująca wyroby betonowe oraz Spółka Eko-Warmia specjalizująca się w pozyskiwaniu, przetwarzaniu oraz produkcji biomasy do celów energetycznych. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Miasta Lidzbark Warmiński obszar podstrefy Lidzbark Warmiński przynależy do Jednostki „B” – strefy przemysłowo-składowej. Rysunek 3. Lokalizacja podstrefy Lidzbark Warmiński na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński Źródło: www.wmsse.com.pl W ESTMOR CONSULTING 25 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Zgodnie z danymi GUS w 2012 r. na terenie Miasta Lidzbark Warmiński funkcjonowało 1612 podmiotów gospodarczych. Na przestrzeni analizowanego okresu liczba podmiotów gospodarczych ulegała wahaniom. Do 2009 roku obserwowano spadek liczby podmiotów o 4,3%. W latach 2009-2010 odnotowano wzrost liczby podmiotów gospodarczych, wzrost ten wyniósł 2,9%, natomiast po 2010 roku liczba podmiotów zmniejszyła się z 1641 do 1612 w 2012 r. (spadek o 1,8%). Na przestrzeni lat 2007-2012 liczba podmiotów gospodarczych zmniejszyła się o 55 podmiotów gospodarczych, tj. 3,3%. Tabela 2. Podmioty gospodarcze według sektorów własnościowych działające na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2012 Podmioty gospodarki narodowej wpisane do rejestru regon Jednostka miary 2007 2008 2009 2010 2011 2012 podmioty gospodarki narodowej ogółem jed.gosp. 1667 1660 1595 1641 1608 1612 sektor publiczny - ogółem jed.gosp. 185 128 127 132 134 133 sektor publiczny - państwowe i samorządowe jednostki prawa budżetowego jed.gosp. 62 58 53 54 54 54 sektor publiczny - przedsiębiorstwa państwowe jed.gosp. 1 1 1 1 1 1 sektor publiczny - spółki handlowe jed.gosp. 5 5 6 6 6 6 sektor publiczny - państwowe i samorządowe jednostki prawa budżetowego, gospodarstwa pomocnicze jed.gosp. 3 2 1 0 - - sektor prywatny - ogółem jed.gosp. 1482 1532 1468 1509 1474 1479 sektor prywatny - osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą jed.gosp. 1184 1179 1114 1146 1100 1084 sektor prywatny - spółki handlowe jed.gosp. 48 49 52 55 62 68 sektor prywatny - spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego jed.gosp. 10 9 9 10 10 11 sektor prywatny - spółdzielnie jed.gosp. 8 8 7 7 7 6 sektor prywatny - fundacje jed.gosp. 3 3 4 5 4 4 sektor prywatny - stowarzyszenia i organizacje społeczne jed.gosp. 33 33 34 36 39 41 Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS W ESTMOR CONSULTING 26 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Analizując rodzaj własności lokalnych przedsiębiorstw, jednoznacznie należy stwierdzić znaczącą przewagę przedsiębiorstw prywatnych. W 2012 r. przedsiębiorstwa sektora prywatnego stanowiły łącznie prawie 91,8% podmiotów gospodarki narodowej ogółem. Strukturę działalności gospodarczej prowadzonej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński, zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym, prezentuje tabela 2 oraz wykres 1. Wykres 1. Podmioty gospodarcze wg sektora własności w latach 2007-2012 Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS Prywatna działalność gospodarcza prowadzona na terenie Miasta Lidzbark Warmiński koncentruje się głównie na handlu hurtowym i detalicznym, budownictwie, obsłudze nieruchomości, wynajmie i usługach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz przetwórstwem przemysłowym. Wśród przedsiębiorstw związanych z produkcją wyróżnić można takie firmy jak: Warmińska Spółka z o. o., ul. Wysokiej Bramy 31 – produkcja odzieży szpitalnej; Wenglorz, ul. Polna 3 – produkcja maszyn i urządzeń do produkcji pasz i koncentratów paszowych oraz przemysłu młynarskiego; Szkło Spółka z o. o., ul. Olsztyńska 2 – obróbka szkła; Polmlek – Topolowa 1 – produkcja wyrobów mlecznych; Fabryka Opakowań Foliowych „Rossoplast” D. i R. Rossochaccy Sp. J., ul. Dantyszka 1 – produkcja folii koekstrudowanych LDPE, LLDPE i MDPE; Drewland Przedsiębiorstwo Budowlane, ul. Olsztyńska 1A; Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe Deptuła, u. Wiejska 87A – wyroby żeliwne; Dalkia Północ Sp. z o. o. Ciepłownia Lidzbark Warmiński, ul. Astronomów 47 – produkcja energii cieplnej na potrzeby ciepłej wody użytkowej i centralnego ogrzewania. W ESTMOR CONSULTING 27 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Szczegółową strukturę działalności gospodarczej prowadzonej na terenie Miasta prezentuje tabela 3. Tabela 3. Wykaz podmiotów gospodarczych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński wg sekcji PKD 2004 w latach 2007-2009 Podmioty wg sekcji PKD 2004 Jednostka miary 2007 2008 2009 ogółem ogółem jed.gosp. 1667 1660 1595 sektor publiczny jed.gosp. 185 128 127 sektor prywatny jed.gosp. 1482 1532 1468 ogółem jed.gosp. 13 11 15 sektor publiczny jed.gosp. 0 0 1 sektor prywatny jed.gosp. 13 11 14 ogółem jed.gosp. 1 0 0 sektor prywatny jed.gosp. 1 0 0 ogółem jed.gosp. 153 150 137 sektor publiczny jed.gosp. 1 1 1 sektor prywatny jed.gosp. 152 149 136 w sekcji A – Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo w sekcji B – Rybactwo w sekcji D – Przetwórstwo przemysłowe w sekcji E – Wytwarzanie i zaopatrzenie w energię elektryczną, gaz, wodę ogółem jed.gosp. 5 5 5 sektor publiczny jed.gosp. 2 2 2 sektor prywatny jed.gosp. 3 3 3 ogółem jed.gosp. 155 163 166 sektor publiczny jed.gosp. 2 2 2 sektor prywatny jed.gosp. 153 161 164 w sekcji F – Budownictwo w sekcji G – Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego ogółem jed.gosp. 495 493 447 sektor prywatny jed.gosp. 495 493 447 ogółem jed.gosp. 52 50 42 sektor publiczny jed.gosp. 1 1 1 sektor prywatny jed.gosp. 51 49 41 w sekcji H – Hotele i restauracje W ESTMOR CONSULTING 28 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Podmioty wg sekcji PKD 2004 Jednostka miary 2007 2008 2009 w sekcji I – Transport, gospodarka magazynowa i łączność ogółem jed.gosp. 90 83 82 sektor publiczny jed.gosp. 1 1 1 sektor prywatny jed.gosp. 89 82 81 ogółem jed.gosp. 77 72 58 sektor prywatny jed.gosp. 77 72 58 w sekcji J – Pośrednictwo finansowe w sekcji K – Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej ogółem jed.gosp. 330 337 330 sektor publiczny jed.gosp. 112 60 61 sektor prywatny jed.gosp. 218 277 269 w sekcji L – Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne ogółem jed.gosp. 15 14 15 sektor publiczny jed.gosp. 14 13 14 sektor prywatny jed.gosp. 1 1 1 ogółem jed.gosp. 68 63 57 sektor publiczny jed.gosp. 40 35 32 sektor prywatny jed.gosp. 28 28 25 ogółem jed.gosp. 94 100 118 sektor publiczny jed.gosp. 7 8 8 sektor prywatny jed.gosp. 87 92 110 w sekcji M – Edukacja w sekcji N – Ochrona zdrowia i pomoc społeczna w sekcji O – Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała ogółem jed.gosp. 119 119 123 sektor publiczny jed.gosp. 5 5 4 sektor prywatny jed.gosp. 114 114 119 Źródło: Bank danych Lokalnych, GUS W ESTMOR CONSULTING 29 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wykres 2. Struktura działalności gospodarczej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w 2011 i 2012 r. wg sekcji PKD 2007 Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS Legenda: A Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo C Przetwórstwo przemysłowe D Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną. gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych E Dostawa Wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją F Budownictwo G Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle H Transport i gospodarka magazynowa I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi J Informacja i komunikacja K Działalność finansowa i ubezpieczeniowa L Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna N Działalność w zakresie usług administrowania i działalności wspierająca O Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne P Edukacja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją S Pozostała działalność usługowa T Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby W ESTMOR CONSULTING 30 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 4.3. Charakterystyka mieszkańców Jednym z podstawowych czynników wpływających na rozwój jednostek samorządu terytorialnego jest sytuacja demograficzna oraz perspektywy jej zmian. Trzeba zauważyć, że przyrost liczby ludności to przyrost liczby konsumentów, a zatem wzrost zapotrzebowania na energię i jej nośniki. Ogólna liczba ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński na koniec 2012 roku wyniosła 16 539 osób. Zmiany struktury demograficznej w latach 2007-2012 prezentuje tabela 4. Tabela 4. Liczba ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2012 Stan ludności i ruch naturalny Jednostka miary 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Ludność wg miejsca zamieszkania i płci stan na 31 XII ogółem osoba 16251 16284 16297 16692 16612 16539 mężczyźni osoba 7731 7734 7726 8005 7966 7924 kobiety osoba 8520 8550 8571 8687 8646 8615 Przyrost naturalny ogółem - -11 12 23 -2 -30 - mężczyźni - -14 -1 -3 -17 -12 - kobiety - 3 13 26 15 -18 - Wskaźniki modułu gminnego 2 ludność na 1 km (gęstość zaludnienia) osoba 1132 1135 1136 1163 1158 1153 kobiety na 100 mężczyzn osoba 110 111 111 109 109 109 małżeństwa na 1000 ludności - 5,9 6,8 6,1 5,4 5,0 - urodzenia żywe na 1000 ludności - 10,4 10,5 11,0 10,0 7,8 - zgony na 1000 ludności - 11,1 9,7 9,6 10,2 9,6 11,1 przyrost naturalny na 1000 ludności - -0,7 0,7 1,4 -0,1 -1,8 - Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS W ESTMOR CONSULTING 31 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Jak wynika z danych zaprezentowanych w tabeli 5 liczba mieszkańców Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2012 wzrosła o 1,8%. Pomimo wzrostu liczby ludności w analizowanym okresie, od 2010 roku odnotowuje się systematyczny spadek liczby ludności na terenie Miasta. W latach 2010-2012 liczba ludności zmniejszyła się o 0,9%. W 2012 roku mężczyźni na terenie Miasta stanowili 47,9% ogółu ludności, natomiast kobiety 52,1%. W latach 2007 oraz 2010-2011 przyrost naturalny kształtował się na ujemnym poziomie. Jedynie w latach 2008-2009 odnotowano dodatni przyrost naturalny, co oznacza przewagę urodzeń nad zgonami. Tabela 5. Grupy wiekowe ludności w latach 2007-2012 Wyszczególnienie Jednostka miary 2007 2008 2009 2010 2011 2012 ogółem ogółem osoba mężczyźni osoba 7731 7734 7726 8005 7966 7924 kobiety osoba 8520 8550 8571 8687 8646 8615 ogółem osoba 3166 3148 3097 3014 2926 2869 mężczyźni osoba 1644 1640 1629 1588 1544 1485 kobiety osoba 1522 1508 1468 1426 1382 1384 16251 16284 16297 16692 16612 16539 w wieku przedprodukcyjnym w wieku produkcyjnym ogółem osoba mężczyźni osoba 5304 5313 5316 5634 5624 5593 kobiety osoba 5166 5148 5145 5214 5173 5079 ogółem osoba - - 6281 6540 6488 6436 mężczyźni osoba - - 3161 3346 3322 3318 kobiety osoba - - 3120 3194 3166 3118 ogółem osoba - - 4180 4308 4309 4236 mężczyźni osoba - - 2155 2288 2302 2275 kobiety osoba - - 2025 2020 2007 1961 ogółem osoba 2615 2675 2739 2830 2889 2998 mężczyźni osoba 783 781 781 783 798 846 kobiety osoba 1832 1894 1958 2047 2091 2152 10470 10461 10461 10848 10797 10672 w wieku produkcyjnym mobilnym w wieku produkcyjnym niemobilnym w wieku poprodukcyjnym Wskaźnik obciążenia demograficznego W ESTMOR CONSULTING 32 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wyszczególnienie Jednostka miary 2007 2008 2009 2010 2011 2012 ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym osoba 55,2 55,7 55,8 53,9 53,9 55,0 ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym osoba 82,6 85,0 88,4 93,9 98,7 104,5 ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym osoba 25,0 25,6 26,2 26,1 26,8 28,1 Udział ludności wg ekonomicznych grup wieku w % ludności ogółem w wieku przedprodukcyjnym % 19,5 19,3 19,0 18,1 17,6 17,3 w wieku produkcyjnym % 64,4 64,2 64,2 65,0 65,0 64,5 w wieku poprodukcyjnym % 16,1 16,4 16,8 17,0 17,4 18,1 Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w analizowanym okresie wzrósł odsetek osób w wieku poprodukcyjnym przypadających na ludność w wieku przedprodukcyjnym. Jest to bardzo niepokojące zjawisko, gdyż wskazuje na starzenie się społeczeństwa. Sytuacja ta wiąże się z tym, że miasto jest zmuszone przeznaczać większą ilość środków na zaspokajanie potrzeb tej grupy mieszkańców, włączając w to wydatki na pomoc społeczną. Obserwowana na terenie Miasta Lidzbark Warmiński tendencja związana z przyrostem osób w wieku poprodukcyjnym jest tożsama z tendencją obserwowaną na terenie województwa warmińsko-mazurskiego oraz całego kraju. W celu poprawy istniejącej sytuacji oraz przyczynienia się do przyrostu liczby osób w wieku produkcyjnym równoważących wzrastającą ilość osób w wieku poprodukcyjnym ważne jest przeprowadzanie inwestycji mających na celu poprawę stanu środowiska naturalnego, infrastruktury oraz zaplecza usługowego w celu przyciągania na teren Miasta młodych, dobrze wykształconych mieszkańców, którzy zapewnią dodatkowe przychody dla budżetu Miasta Lidzbark Warmiński. Dane GUS dotyczące kierunków migracji mieszkańców Miasta Lidzbark Warmiński zebrane w tabeli 6 oraz na wykresie 3 wskazują, że głównym kierunkiem migracji lokalnej społeczności są obszary miejskie (przede wszystkim większe miasta). W analizowanym okresie saldo migracji było ujemne, co oznacza przewagę liczby osób wymeldowanych nad zameldowanymi. W ESTMOR CONSULTING 33 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 6. Migracje ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2011 Migracje na pobyt stały gminne wg płci, typu i kierunku Jednostka miary 2007 2008 2009 2010 2011 ogółem osoba 216 212 185 178 190 mężczyźni osoba - - 95 81 86 kobiety osoba - - 90 97 104 ogółem osoba 96 93 87 61 59 mężczyźni osoba - - 41 31 29 kobiety osoba - - 46 30 30 ogółem osoba 112 112 90 99 114 mężczyźni osoba - - 47 40 47 kobiety osoba - - 43 59 67 ogółem osoba 8 7 8 18 17 mężczyźni osoba - - 7 10 10 kobiety osoba - - 1 8 7 ogółem osoba 319 232 197 264 240 mężczyźni osoba - - 104 106 113 kobiety osoba - - 93 158 127 ogółem osoba 202 142 129 157 151 mężczyźni osoba - - 67 61 73 kobiety osoba - - 62 96 78 ogółem osoba 83 79 65 91 80 mężczyźni osoba - - 35 35 36 kobiety osoba - - 30 56 44 ogółem osoba 34 11 3 16 9 mężczyźni osoba - - 2 10 4 kobiety osoba - - 1 6 5 zameldowania ogółem zameldowania z miast zameldowania ze wsi zameldowania z zagranicy wymeldowania ogółem wymeldowania do miast wymeldowania na wieś wymeldowania za granicę saldo migracji W ESTMOR CONSULTING 34 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Migracje na pobyt stały gminne wg płci, typu i kierunku ogółem Jednostka miary osoba 2007 2008 2009 2010 2011 -103 -20 -12 -86 -50 Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS Wykres 3. Migracje ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2011 Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS W roku 2011 na terenie Miasta Lidzbark Warmiński spośród wszystkich nowo zameldowanych osób, 60% stanowili mieszkańcy obszarów miejskich, a 31% mieszkańcy obszarów wiejskich, a pozostałe 9% osoby z zagranicy. W przypadku osób wymeldowanych z terenu Miasta w analogicznym okresie – 63% osób wyprowadziło się do miast, 33% na obszary wiejskie, a pozostałe 4% za granicę. Tabela 7. Liczba ludności na terenie województwa warmińsko-mazurskiego oraz kraju w latach 2005-2010 Źródło: GUS W ESTMOR CONSULTING 35 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 8. Urodzenia na terenie województwa warmińsko-mazurskiego oraz kraju w latach 2005-2010 Źródło: GUS W latach 2005-2010 liczba mieszkańców województwa warmińsko-mazurskiego zmniejszyła się o 0,09% (spadła 0,24% w przypadku mężczyzn oraz wzrosła o 0,04% w przypadku kobiet). W przypadku Polski, liczba ludności w analizowanym okresie wzrosła o 0,07% (zmalała o 0,14% w przypadku mężczyzn i wzrosła 0,26% w przypadku kobiet). W województwie warmińsko-mazurskim obserwuje się systematyczny odpływ ludności, co związane jest ze stosunkowo niską urbanizacją wielu terenów w porównaniu z pozostałą częścią kraju oraz wysokim poziomem bezrobocia, co szczególnie widoczne jest na terenach wiejskich. W związku z tym należy stwierdzić, że istotne jest podejmowanie działań mających na celu przyciągnięcie na ten teren nowych mieszkańców, dla których istotne znaczenie ma także stan środowiska przyrodniczego oraz dostępność do podstawowej infrastruktury społecznej i technicznej. Na podstawie danych o liczbie ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w 2012 roku (GUS), wykonano prognozę demograficzną dla analizowanej jednostki samorządu terytorialnego do roku 2028 przedstawioną w tabeli 9. Prognoza została sporządzona w oparciu o Prognozę dla powiatów i miast na prawie powiatów oraz podregionów na lata 2011-2035. W przypadku Miasta Lidzbark Warmiński oparto się o prognozę dla województwa warmińsko-mazurskiego, podregionu olsztyńskiego, powiatu lidzbarskiego (2809) – miasta. Tabela 9. Prognoza liczby ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński do 2028 r. Miasto Lidzbark Warmiński Powiat Lidzbarski - miasta ROK Ogółem trend ogółem Mężczyźni trend Kobiety mężczyźni trend kobiety Ogółem Mężczyźni Kobiety 2012 24 919 0,994850 11 870 0,994804 13 049 0,994892 16 539 7 924 8 615 2013 24 815 0,995826 11 819 0,995703 12 996 0,995938 16 470 7 890 8 580 2014 24 707 0,995648 11 769 0,995770 12 938 0,995537 16 398 7 857 8 542 2015 24 607 0,995953 11 721 0,995921 12 886 0,995981 16 332 7 825 8 507 W ESTMOR CONSULTING 36 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Miasto Lidzbark Warmiński Powiat Lidzbarski - miasta ROK Ogółem trend ogółem Mężczyźni trend Kobiety mężczyźni trend kobiety Ogółem Mężczyźni Kobiety 0,99643 2016 24 521 0,996505 11 681 0,996587 12 840 16 275 7 798 8 477 2017 24 421 0,995922 11 637 0,996233 12 784 0,995639 16 209 7 768 8 440 2018 24 332 0,996356 11 598 0,996649 12 734 0,996089 16 149 7 742 8 407 2019 24 245 0,996424 11 562 0,996896 12 683 0,995995 16 092 7 718 8 373 2020 24 167 0,996783 11 527 0,996973 12 640 0,99661 16 040 7 695 8 345 2021 24 085 0,996607 11 490 0,996790 12 595 0,99644 15 986 7 670 8 315 2022 23 996 0,996305 11 450 0,996519 12 546 0,99611 15 927 7 644 8 283 2023 23 902 0,996083 11 411 0,996594 12 491 0,995616 15 864 7 618 8 247 2024 23 799 0,995691 11 367 0,996144 12 432 0,995277 15 796 7 588 8 208 2025 23 685 0,995210 11 316 0,995513 12 369 0,994932 15 720 7 554 8 166 2026 23 567 0,995018 11 264 0,995405 12 303 0,994664 15 642 7 519 8 122 2027 23 443 0,994738 11 203 0,994585 12 240 0,994879 15 560 7 479 8 081 2028 23 308 0,994241 11 146 0,994912 12 162 0,993627 15 470 7 441 8 029 Źródło: Opracowanie własne na podstawie liczby ludności Miasta Lidzbark Warmiński w 2012 r. oraz prognozy liczy ludności do 2035 r. opracowanej przez GUS W ESTMOR CONSULTING 37 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wykres 4. Prognoza liczby ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński do 2028 r. Źródło: Opracowanie własne na podstawie liczby ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w 2012 r. oraz prognozy liczy ludności do 2035 r. opracowanej przez GUS Analizując dane statystyczne dotyczące liczby i struktury ludności, należy spodziewać się, że w kolejnych latach liczba ludności na terenie Miasta Lidzbark Warmiński będzie się systematycznie zmniejszać. Spadek liczby ludności związany jest między innymi z zachodzącymi tendencjami dotyczącymi osiedlania się ludności na terenach podmiejskich na wsiach oraz w dużych miastach, dlatego ważne jest, aby zapewniać migrantom jak najlepsze warunki przyczyniające się do wzrostu jakości życia na terenie Miasta. 4.4. Środowisko naturalne gminy Miasto usytuowane jest nad rzeką Łyną, która jest korytarzem ekologicznym krajowej sieci ECONET. Obszar miasta tworzą obszary moreny czołowej położone w południowej części Lidzbarka Warmińskiego wraz z doliną rzeki Symsarny. Lidzbark Warmiński usytuowany jest w granicach obszaru funkcjonalnego Zielone Płuca Polski, którego głównym celem działania jest promocja proekologicznego rozwoju oraz zapewnienie wysokiego poziomu środowiska przyrodniczego poprzez utrzymanie zrównoważonego rozwoju struktur przestrzennych. Zgodnie z danymi GUS w 2011 r. na terenie Miasta powierzchnia zieleńców wynosiła 10 ha, zieleń uliczna zajmowała powierzchnię 0,7 ha, natomiast tereny zieleni osiedlowej stanowiły 73,3 ha. W ESTMOR CONSULTING 38 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Największe powierzchnie zieleni miejskiej występują w południowej części miasta, natomiast w północnej części miasta przeważają tereny zieleni ogródków przydomowych, osiedlowej zabudowy mieszkaniowej. Największe wartości przyrodniczo-krajobrazowe posiada park wokół zamku biskupiego, zieleniec między ulicami Lipową a d. Waryńskiego, dolina Symsarny oraz cmentarz w Markajmach. (Źródło: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Lidzbark Warmiński) Na obszarze Miasta występują następujące formy ochrony przyrody: Obszary chronionego krajobrazu Dolina Dolnej Łyny (OChK Dolina Dolnej Łyny) Obszar został ustanowiony Rozporządzeniem Nr 21 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 14 kwietnia 2003 roku w sprawie wprowadzenia obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Obszar zajmuje powierzchnie 16 429,9 ha i położony w gminach: Lidzbark Warmiński, miasto Lidzbark Warmiński, Dobre Miasto, Bartoszyce, miasto Bartoszyce, Kiwity, Jeziorany, Sępopol i miasto Sępopol. Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Dolnej Łyny przebiega przez zachodnią granicę Miasta w kierunku rzeki Łyny prowadząc w kierunku północnej granicy Miasta, a stamtąd do nieczynnego toru kolejowego Lidzbark-Bartoszyce. Powierzchnia obszaru chronionego na terenie Miasta wynosi 23,5 ha, co stanowi 0,14% ogólnej powierzchni tego obszaru. Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny (OChK Dolina Symsarny) Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny (OChK Doliny Symsarny) o powierzchni 19 329,8 ha położony jest na terenie dwóch powiatów: Lidzbark Warmiński i Olsztyn. Granice obszaru rozpoczynają się od punktu zlokalizowanego na prawym brzegu rzeki Symsarny przy ujściu do rzeki Łyny na terenie miasta Lidzbark Warmiński. Obszar przebiega prawym brzegiem w kierunku południowym do granic miasta i dalej granicą administracyjną miasta do szosy Lidzbark Warmiński – Jeziorany. Pomniki przyrody: głazy przy ul. Pięknej, pomnik przyrody nr 1157. Na terenie Miasta nie znajdują się obszary Natura 2000. W ESTMOR CONSULTING 39 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 4. Obszar Natura 2000 w pobliżu Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: http://natura2000.eea.europa.eu/# 4.5. Warunki klimatyczne na terenie Gminy Miasto Lidzbark Warmiński wg R. Gumińskiego leży w III „wschodniobałtyckiej” dzielnicy klimatycznej. Klimat Gminy charakteryzuje się dużą zmiennością, która jest wynikiem między innymi niewielkiej odległości od morza Bałtyckiego, ukształtowania terenu oraz od zbiorników wodnych. Cechy charakterystyczne dla klimatu obejmującego obszar gminy miejskiej Lidzbark Warmiński: - średnia temperatura powietrza: 70 – 7,5°C; - średnia prędkość wiatru: 4-5 m/s; - średnie roczne sumy opadów: 650 mm; - okres wegetacyjny: 205-210 dni; - średnia liczba dni przymrozkowych: 100-110 dni. W mieście przeważają wiatry w kierunku południowo-zachodnim oraz w kierunku zachodnim i południowym. W ESTMOR CONSULTING 40 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 5. Dzielnice rolniczo-klimatyczne Polski wg R. Gumińskiego Źródło: www.acta-agrophysica.org Legenda: Dzielnica rolniczo-klimatyczna I Szczecińska VII Zachodnia XV Częstochowsko- Kielecka II Zachodniobałtycka IX Wschodnia XVI Tarnowska III Wschodniobałtycka X Łódzka XVII Sandomiersko - Rzeszowska IV Pomorska XI Radomska XVIII Podsudecka V Mazurska XII Lubelska XIX Podkarpacka VI Nadnotecka XIII Chełmska XX Sudecka VII Środkowa XIV Wrocławska XXI Karpacka W ESTMOR CONSULTING 41 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 6. Charakterystyka czynników klimatycznych Polski Roczna temperatura powietrza Roczne usłonecznienie rzeczywiste Roczna prędkość wiatru Roczne sumy opadów Średnia długość okresu wegetacji Liczba dni przymrozkowych W ESTMOR CONSULTING 42 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 4.6. Charakterystyka infrastruktury budowlanej Obiekty budowlane znajdujące się na terenie Miasta Lidzbark Warmiński różnią się wiekiem, technologią wykonania, przeznaczeniem i wynikającą z powyższych parametrów energochłonnością. Spośród wszystkich budynków wyodrębniono podstawowe grupy obiektów: budynki mieszkalne (jednorodzinne, wielorodzinne), obiekty użyteczności publicznej, obiekty handlowe, usługowe i przemysłowe – podmioty gospodarcze. W sektorze budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej energia może być użytkowana do realizacji celów takich jak: ogrzewanie i wentylacja, podgrzewanie wody, gotowanie, oświetlenie, napędy urządzeń elektrycznych, zasilanie urządzeń biurowych i sprzętu AGD. W budownictwie tradycyjnym energia zużywana jest głównie do celów ogrzewania pomieszczeń. Zasadniczymi wielkościami, od których zależy to zużycie jest temperatura zewnętrzna i temperatura wewnętrzna pomieszczeń ogrzewanych, a to z kolei wynika z przeznaczenia budynku. Charakterystyczne minimalne temperatury zewnętrzne dane są dla poszczególnych stref klimatycznych kraju. Podział na te strefy pokazano na rysunku 7. Rysunek 7. Podział Polski na strefy klimatyczne Źródło: PN-EN 12831:2006. Instalacje ogrzewcze w budynkach - Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego Miasto Lidzbark Warmiński usytuowane jest w IV strefie klimatycznej, w której obliczeniowa temperatura zewnętrzna dla potrzeb ogrzewania, zgodnie z PN-EN 12831, wynosi -220C, co graficznie prezentuje powyższy rysunek. W ESTMOR CONSULTING 43 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Średnioroczna liczba stopniodni, wykorzystywana do obliczeń w audytach energetycznych zgodnie z PN-EN ISO 13790, wynosi dla Miasta Lidzbark Warmiński 4116,50 stopniodni na rok. Wieloletnie temperatury średniomiesięczne [Te(m)], liczba dni ogrzewania [Ld(m)] właściwe dla Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński oraz liczba stopniodni q(m) dla temperatury wewnętrznej 200C zostały zaprezentowane w tabeli 10. Tabela 10. Wieloletnie temperatury średniomiesięczne [Te(m)], liczba dni ogrzewania [Ld(m)] 0 oraz liczba stopniodni q(m) dla temperatury wewnętrznej 20 C Miesiąc I II III IV Te(m), C -3,60 -2,90 2,50 5,50 Ld(m) 31,00 28,00 31,00 30,00 q(m) V VI VII VIII IX X XI XII 10,90 15,40 17,70 16,50 12,80 6,30 1,90 -0,50 5,00 31,00 30,00 31,00 0,00 0,00 0,00 5,00 731,60 641,20 542,50 435,00 91,00 0,00 0,00 0,00 72,00 424,70 543,00 635,50 Źródło: Opracowanie własne Temperatura zewnętrzna i czas trwania sezonu grzewczego mają bezpośredni wpływ na potrzebowanie mocy i energii cieplnej. Wykres 5. Rozkład średnich temperatur na terenie Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: Opracowanie własne Wśród pozostałych czynników decydujących o wielkości zużycia energii w budynku znajdują się: zwartość budynku (współczynnik A/V) – mniejsza energochłonność to minimalna powierzchnia ścian zewnętrznych i płaski dach; usytuowanie względem stron świata – pozyskiwanie energii promieniowania słonecznego – mniejsza energochłonność to elewacja południowa z przeszkleniami W ESTMOR CONSULTING 44 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 i roletami opuszczanymi na noc; elewacja północna z jak najmniejszą liczbą otworów w przegrodach; w tej strefie budynku można lokalizować strefy gospodarcze, a pomieszczenia pobytu dziennego od strony południowej; stopień osłonięcia budynku od wiatru; parametry izolacyjności termicznej przegród zewnętrznych; rozwiązania wentylacji wnętrz; świadome przemyślane wykorzystanie energii promieniowania słonecznego, energii gruntu. Wykres 6 ilustruje, jak kształtowały się technologie budowlane oraz standardy ochrony cieplnej budynków w poszczególnych okresach. Po roku 1993 nastąpiła znaczna poprawa parametrów energetycznych nowobudowanych obiektów, co bezpośrednio wiąże się z redukcją strat ciepła, wykorzystywanego do celów grzewczych. Wykres 6. Roczne zapotrzebowanie energii na ogrzewanie w budownictwie mieszkaniowym 2 w kWh/m powierzchni użytkowej Orientacyjna klasyfikacja budynków mieszkalnych w zależności od jednostkowego zużycia energii użytecznej w obiekcie podana jest w tabeli 11. Tabela 11. Podział budynków ze względu na zużycie energii do ogrzewania 2 Rodzaj budynku Wskaźnik kWh/m rok Uwagi +++ Plus energetyczny Poniżej 0 Dochodowo energetyczny ++ Zero energetyczny 0 Samowystarczalny Klasa A A 1 1 Budynek dochodowo energetyczny to budynek, który wytwarza więcej energii niż zużywa (potrzebuje). Nadwyżkę sprzedaje np. do sieci elektroenergetycznej. W ESTMOR CONSULTING 45 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 2 Rodzaj budynku Wskaźnik kWh/m rok Uwagi A Pasywny 1-15 - A Niskoenergetyczny 16 - 25 B Energooszczędny 26 - 50 C Średnioenergooszczędny 51 - 75 D Nisko energochłonny 76 - 100 E Średnio energochłonny 101 - 125 F Energochłonny 125 -150 G Bardzo energochłonny Ponad 150 Klasa + Niskie zużycie energii Średnie zużycie energii Wysokie zużycie energii 4.6.1. Zabudowa mieszkaniowa na terenie Gminy Ogólna liczba mieszkań na terenie Miasta Lidzbark Warmiński na koniec 2010 roku wynosiła 6164 i wzrosła od 2002 roku o 5,1%. Dane zawarte w tabeli 12 wskazują, że wzrost liczby mieszkań dotyczył zasobów osób fizycznych, natomiast w przypadku zasobów gminy, spółdzielni mieszkaniowych oraz zasobów zakładów pracy odnotowano systematyczny spadek liczby mieszkań. Spadek liczby mieszkań w zasobie gminy jest wynikiem prywatyzacji zasobu komunalnego. W latach 2002-2007 wzrosła również liczba mieszkań będących w zasobie Towarzystwa Budownictwa Społecznego oraz w zasobach pozostałych podmiotów (m .in. Wojskowa Agencja Mieszkaniowa). W ESTMOR CONSULTING 46 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 12. Stan infrastruktury mieszkaniowej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2002-2010 Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS Z danych zawartych w tabeli 12 zaobserwowano wspomniany powyżej korzystny, systematyczny wzrost liczby mieszkań na terenie gminy miejskiej Lidzbark Warmiński, któremu towarzyszył ciągły wzrost ich powierzchni. W analizowanym okresie powierzchnia użytkowa mieszkań wzrosła o 5,4%. Średnia powierzchnia użytkowa mieszkań nieznacznie wzrosła z 57,09 m2 do 58,02%. Wzrost liczby mieszkań świadczy to korzystnym rozwoju Miasta pod względem mieszkalnictwa oraz zainteresowaniem nią pod względem osiedleńczym. O atrakcyjności osiedleńczej analizowanej jednostki samorządu terytorialnego decyduje głównie jej atrakcyjne historyczne i przyrodniczo-krajobrazowe położenie z dogodnym połączeniem z pozostałymi częściami regionu. Wykaz budynków wielorodzinnych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński administrowanych przez Administrację Budynków Komunalnych Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim, ul. Lipowa 21 prezentuje tabela 13. Tabela 13. Budynki wielorodzinne na terenie Miasta Lidzbark Warmiński administrowane przez ABK Nazwa budynku (adres) Rodzaj paliwa Zainstalowana Ilość osób Czy budynek używany do moc źródła zamieszkujących wymaga ogrzewania ciepła (kW) budynek termomodernizacji? 11 Listopada 6-8-10 gaz, węgiel bd 56 Nie 11 Listopada 11 gaz bd 12 Tak 11 Listopada 17 gaz bd 57 Nie W ESTMOR CONSULTING 47 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku (adres) Rodzaj paliwa Zainstalowana Ilość osób Czy budynek używany do moc źródła zamieszkujących wymaga ogrzewania ciepła (kW) budynek termomodernizacji? Bartoszycka 1 węgiel bd 9 Tak Bartoszycka 10 c.o. miejskie 49,0 18 Tak Bartoszycka 26 gaz, węgiel bd 9 Tak Cicha 1A gaz bd 7 Nie bd 9 Tak Dantyszka 11 c.o. sieciowe, węgiel Dąbrowskiego 2-4-6-8 węgiel bd 26 Tak Dąbrowskiego 5-7 węgiel bd 13 Tak Dąbrowskiego 9 węgiel bd 16 Tak Dąbrowskiego 17 węgiel bd 11 Tak Dąbrowskiego 17A węgiel bd 3 Tak Dąbrowskiego 22 węgiel bd 10 Tak Dąbrowskiego 22A węgiel bd 10 Tak Gdańska 4 gaz bd 10 Nie Góreckiego 5 gaz bd 8 Nie Góreckiego 13 c.o. miejskie 88,0 39 Nie Hoża 2 c.o. miejskie 92,2 18 Tak Hoża 6 c.o. miejskie 60,0 18 Nie Hoża 15 c.o. miejskie 32,0 13 Nie Kajki 2 węgiel bd 14 Tak Kajki 11 węgiel bd 12 Tak Kalinowskiego 3 węgiel bd 10 Tak Kalinowskiego 5 węgiel bd 14 Tak Kalinowskiego 7 węgiel bd 13 Tak Kalinowskiego 11 węgiel bd 22 Tak Kalinowskiego 13 węgiel bd 22 Tak W ESTMOR CONSULTING 48 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku (adres) Rodzaj paliwa Zainstalowana Ilość osób Czy budynek używany do moc źródła zamieszkujących wymaga ogrzewania ciepła (kW) budynek termomodernizacji? Kalinowskiego 15 węgiel bd 17 Tak Kanałowa 20 węgiel bd 8 Tak c.o. miejskie 50,0 14 Tak Kasprowicza 2 węgiel bd 13 Tak Kasprowicza 4 węgiel bd 14 NIE Kasprowicza 5-7 częściowo c.o. miejskie częściowo piece 2,0 5 Tak Kasprowicza 6 węgiel bd 14 Tak częściowo Kasprowicza 8 węgiel bd 1 Tak c.o. miejskie 200,0 98 Tak częściowo węgiel bd 15 Tak Kasprowicza 12 36 Tak Kasprowicza 14 37 Tak 32 Tak Kasprowicza 18 35 Tak Prosta 15 36 Tak Kasprowicza 1 Pow. W-wy 12,14 Kasprowicza 9-11-1315 Kasprowicza 10 Kasprowicza 16 c.o. miejskie 337,0 Kolejowa 2-4 węgiel bd 17 Tak Kolejowa 5 węgiel bd 7 Tak Konstytucji 3Maja 2 częściowo c.o. miejskie częściowo piece-węgiel 5 Tak 6,8 Konstytucji 3Maja 4 c.o. miejskie 20,0 18 Tak Konstytucji 3Maja 5 węgiel bd 6 Tak Konstytucji 3Maja 6 węgiel bd 13 Tak W ESTMOR CONSULTING 49 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku (adres) Rodzaj paliwa Zainstalowana Ilość osób Czy budynek używany do moc źródła zamieszkujących wymaga ogrzewania ciepła (kW) budynek termomodernizacji? Konstytucji 3Maja 8 c.o. miejskie 12,0 7 Tak Konstytucji 3Maja 12 węgiel bd 13 Tak Konstytucji 3Maja 14 gaz, węgiel bd 21 Nie Konstytucji 3Maja 16 gaz, węgiel bd 14 Kopernika 2 gaz, węgiel bd 22 Nie Kopernika 4-6 gaz, węgiel bd 11 Nie Kopernika 5 gaz, węgiel bd 9 Nie Kopernika 10 węgiel bd 20 Nie Kopernika 26-28 gaz, węgiel bd 8 Tak Kopernika 30 gaz, węgiel bd 19 Tak Kopernika 32 węgiel bd 13 Tak Kopernika 34 gaz, węgiel bd 17 Nie Kopernika 38 węgiel bd 20 Tak Kościuszki 6 gaz, węgiel bd 10 Tak Kościuszki 14 c.o. miejskie 220,0 114 Nie Kościuszki 18-20 gaz, węgiel bd 33 Tak częściowo Kościuszki 22 gaz, węgiel bd 12 Tak Kościuszki 24 gaz, węgiel bd 11 Tak Kościuszki 26 gaz, węgiel bd 15 Tak Kresowa 2 gaz bd 13 Nie Kresowa 2A gaz, węgiel bd 23 Nie Kresowa 9 węgiel bd 15 Nie Kresowa 10 gaz bd 10 Tak Kresowa 11 węgiel bd 14 Tak Kromera 8 c.o. miejskie 100,0 36 Nie Tak częściowo W ESTMOR CONSULTING 50 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku (adres) Rodzaj paliwa Zainstalowana Ilość osób Czy budynek używany do moc źródła zamieszkujących wymaga ogrzewania ciepła (kW) budynek termomodernizacji? Kromera 11 c.o. miejskie 200,0 114 Nie Krucza 4 węgiel bd 3 Tak Krucza 6 węgiel bd 6 Tak Krzywa 4 węgiel bd 7 Tak Kopernika 11 c.o. miejskie 95,0 60 Tak Lipowa 17B węgiel bd 2 Tak Leśna 1 węgiel bd 18 Tak c.o. miejskie 49,2 32 Nie Sm „Oświata” Leśna 22 c.o. miejskie 46,8 34 Nie Sm „Oświata” Leśna 24 c.o. miejskie 43,8 26 Nie Sm „Oświata” Leśna 26 c.o. miejskie 70,1 40 Nie Sm „Oświata” Leśna 28 c.o. miejskie 121,5 75 Nie Sm „Oświata” Leśna 30 elektryczne bd 4 Lipowa 1 gaz, węgiel bd 13 Nie Lipowa 3A-3B węgiel bd 22 Nie Lipowa 11 gaz, węgiel bd 11 Tak Lipowa 13 gaz, węgiel bd 10 Tak Lipowa 15 gaz, węgiel bd 13 Tak Lipowa 17 gaz, węgiel bd 13 Tak Lipowa 21A c.o. miejskie 21,3 10 Tak Lipowa 23 gaz, węgiel bd 14 Tak Lipowa 25 c.o. miejskie 62,0 17 Tak Łazienna 6 węgiel bd 13 Tak Łazienna 8 węgiel bd 9 Tak Sm „Oświata” Leśna 20 Nie W ESTMOR CONSULTING 51 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku (adres) Rodzaj paliwa Zainstalowana Ilość osób Czy budynek używany do moc źródła zamieszkujących wymaga ogrzewania ciepła (kW) budynek termomodernizacji? Mazurska 3 węgiel bd 21 Tak Mickiewicza 11 częściowo c.o. miejskie częściowo piece bd 6 Tak Mickiewicza 13 węgiel 2,0 15 Tak Mickiewicza 13A węgiel bd 8 Tak Mickiewicza 15 węgiel bd 6 Tak Nowa 1 c.o. miejskie 226,0 78 Nie Nowa 3 c.o. miejskie 189,0 62 Nie gaz, węgiel bd 26 Tak Ogrodowa 4 gaz, węgiel bd 10 Tak Piękna 5 węgiel bd 8 Tak Piękna 9-11 węgiel bd 22 Tak Piłsudskiego 2 gaz, węgiel bd 14 Nie Piłsudskiego 4 gaz, węgiel bd 10 Nie Piłsudskiego 6-8 gaz, węgiel bd 38 Nie Piłsudskiego 10-12 gaz, węgiel bd 52 Nie Piłsudskiego 14 gaz, węgiel bd 22 Nie Piłsudskiego 16-16A gaz, węgiel bd 22 Tak Pionierów 2 węgiel bd 5 Tak Plac Młyński 4 węgiel bd 23 Tak Plac Wolności 3 węgiel bd 5 Tak Plac Wolności 7-9 c.o. miejskie 79,0 16 Nie Polna 36A c.o. miejskie 25,0 5 Tak Polna 40 c.o. miejskie 88,0 35 Nie Polna 44 c.o. miejskie 92,0 23 Nie Ogrodowa 2 Spółdzielców 9 W ESTMOR CONSULTING 52 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku (adres) Rodzaj paliwa Zainstalowana Ilość osób Czy budynek używany do moc źródła zamieszkujących wymaga ogrzewania ciepła (kW) budynek termomodernizacji? Polna 46 c.o. miejskie 54,0 38 Nie Poniatowskiego 4 częściowo c.o. miejskie częściowo piece, częściowo elektryczne 6,0 13 Tak Poniatowskiego 6-8-10 c.o. miejskie 110,0 42 Nie Poniatowskiego 11 gaz, węgiel bd 14 Tak Poniatowskiego 12 gaz, węgiel bd 7 Poniatowskiego 22 c.o. miejskie 13,3 9 Poniatowskiego 23 węgiel bd 12 Poniatowskiego 29-31 c.o. miejskie 99,4 43 Tak Poniatowskiego33 gaz, węgiel bd 13 Tak Poniatowskiego35 gaz, węgiel bd 15 Tak Poniatowskiego37 gaz, węgiel bd 15 Tak Poniatowskiego39 gaz, węgiel bd 8 Tak 13 Nie Nie Tak Nie Powstańców Warszawy 4 Powstańców Warszawy 58,0 c.o. miejskie węgiel bd 20 Tak gaz, węgiel bd 22 Tak Prosta 5 c.o. miejskie 120,0 74 Nie Przechodnia 1 węgiel bd 2 Tak Przechodnia 2 węgiel bd 4 Tak Ratuszowa 1 węgiel bd 10 Tak 8 Powstańców Warszawy 10 W ESTMOR CONSULTING 53 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku (adres) Rodzaj paliwa Zainstalowana Ilość osób Czy budynek używany do moc źródła zamieszkujących wymaga ogrzewania ciepła (kW) budynek termomodernizacji? Ratuszowa 2 gaz, węgiel bd 14 Tak Rolna 1 węgiel bd 5 Tak Rolna 5 węgiel bd 6 Tak Rolna 15 węgiel bd 8 Tak Rolna 19 węgiel bd 6 Tak Rolna 21 węgiel bd 1 Tak Smolna 15-17 węgiel bd 6 Tak Spółdzielców 3 gaz, węgiel bd 22 Tak Spółdzielców 6 węgiel bd 16 Tak Spółdzielców 8 gaz, węgiel bd 16 Tak Spółdzielców 13 gaz, węgiel bd 10 Tak Spółdzielców 15 gaz, węgiel bd 7 Tak Spółdzielców 20 gaz, węgiel bd 11 Nie bd 14 Tak Szwoleżerów 4-4A częściowo c.o. miejskie, częściowo węgiel częściowo gazowe 29,0 34 Nie Szwoleżerów 7 gaz bd 10 Tak Szwoleżerów 9 gaz, węgiel bd 11 Nie Szwoleżerów 10-10A c.o. miejskie 103,9 37 Nie Szwoleżerów 11 gaz, węgiel bd 11 Tak Szwoleżerów 13 c.o. miejskie i częściowo c.o. lokalne 18,0 15 Tak Szwoleżerów 15 gaz bd 10 Tak Szwoleżerów 17 gaz bd 17 Nie Szkolna 4 c.o. sieciowe, węgiel W ESTMOR CONSULTING 54 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku (adres) Rodzaj paliwa Zainstalowana Ilość osób Czy budynek używany do moc źródła zamieszkujących wymaga ogrzewania ciepła (kW) budynek termomodernizacji? Szwoleżerów 19 gaz bd 9 Tak Szwoleżerów 21 gaz bd 18 Tak Szwoleżerów 23 gaz, węgiel bd 14 Tak Szwoleżerów 25 gaz bd 36 Tak Świętochowskiego 2 gaz, węgiel bd 14 Nie Świętochowskiego 10 gaz, węgiel bd 13 Tak Świętochowskiego 9 gaz bd 19 Tak Świętochowskiego 12 gaz, węgiel bd 23 Tak Świętochowskiego 16 gaz, węgiel bd 17 Tak Warmińska 1 gaz, węgiel bd 3 Tak Warmińska 3 gaz, węgiel bd 25 Tak Warmińska 4 gaz, węgiel bd 9 Tak Warmińska 5 gaz, węgiel bd 7 Tak Warszawska 37 gaz, węgiel bd 6 Tak Warszawska 51 c.o. miejskie 85,0 37 Nie Wiejska 8 gaz bd 16 Tak Wiejska 18 gaz, węgiel bd 5 Tak Wiejska 2-Kresowa 1 c.o. miejskie 141,5 39 Tak Wiejska 33 gaz, węgiel bd 23 Tak Wiejska 33A gaz, węgiel bd 11 Tak Wiejska 35 węgiel bd 7 Tak Wiejska 37 gaz, węgiel bd 23 Nie Wiejska 41 węgiel bd 15 Tak Wiejska 77-79 węgiel bd 25 Tak Wiejska 87 gaz, węgiel bd 21 Tak częściowo Wiejska 88 węgiel bd 17 Tak W ESTMOR CONSULTING 55 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku (adres) Rodzaj paliwa Zainstalowana Ilość osób Czy budynek używany do moc źródła zamieszkujących wymaga ogrzewania ciepła (kW) budynek termomodernizacji? Wiejska 92 węgiel bd 7 Tak Wiślana 1-3 węgiel bd 14 Tak Wodna 1 węgiel bd 4 Tak Wodna 2 węgiel bd 5 Tak Wodna 6 gaz, węgiel bd 4 Tak Wodna 8 c.o. miejskie 120,0 86 Nie Wysokiej Bramy 3 węgiel bd 4 Tak Wysokiej Bramy 4 c.o. miejskie 222,8 52 Tak Wysokiej Bramy 5 węgiel bd 5 Tak Wysokiej Bramy 7 węgiel bd 20 Tak Wysokiej Bramy 9 węgiel bd 7 Tak Wysokiej Bramy 11 węgiel bd 3 Tak Wysokiej Bramy 13 węgiel bd 7 Tak węgiel bd 7 Tak Wysokiej Bramy 17 gaz, węgiel bd 4 Tak Wysokiej Bramy 18 c.o. miejskie 118,0 36 Nie gaz, węgiel bd 5 Tak Wysokiej Bramy 23 gaz, węgiel bd 6 Tak Wyszyńskiego 2 węgiel bd 10 Tak Wyszyńskiego 3-5-7 gaz, węgiel bd 24 Tak Wyszyńskiego 9 węgiel bd 25 Nie Wyszyńskiego 13 węgiel bd 17 Tak Wyszyńskiego 13A węgiel bd 6 Tak Wyszyńskiego 15 węgiel bd 7 Nie Wysokiej Bramy 1515A Wysokiej Bramy 1919A W ESTMOR CONSULTING 56 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku (adres) Rodzaj paliwa Zainstalowana Ilość osób Czy budynek używany do moc źródła zamieszkujących wymaga ogrzewania ciepła (kW) budynek termomodernizacji? Wyszyńskiego 17 węgiel bd 11 Nie Wyszyńskiego 18 węgiel bd 19 Tak Wyszyńskiego 23 węgiel bd 12 Tak Wyszyńskiego 24-24A węgiel bd 18 Tak Wyszyńskiego 27 elektryczne bd 16 Tak Wyszyńskiego 29 węgiel bd 9 Tak Wyszyńskiego 31 gaz, węgiel bd 13 Tak Wyszyńskiego 39 gaz, węgiel bd 6 Tak Zamkowa 1 c.o. miejskie 25,0 10 Nie Zamkowa 4 węgiel bd 20 Tak Zielona 3 węgiel bd 13 Tak Zielona 4 węgiel bd 18 Tak Zielona 6 węgiel bd 20 Tak Zielona 10 węgiel bd 11 Tak 4192 - Razem Źródło: Administracja Budynków Komunalnych Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim W ESTMOR CONSULTING 57 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wykres 7. Struktura ogrzewania budynków wielorodzinnych będących w administracji ABK wraz z liczbą osób korzystających z poszczególnych źródeł ciepła Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ABK Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim Wykres 8. Procentowy udział budynków wielorodzinnych wymagających termomodernizacji będących w administracji ABK Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ABK Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim W budynkach mieszkalnych wielorodzinnych administrowanych przez Administrację Budynków Komunalnych Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim zamieszkują 4192 osoby, co stanowi około 25% wszystkich mieszkańców Lidzbarka Warmińskiego. Z analizy struktury ogrzewania budynków wielorodzinnych wynika, że najwięcej osób podłączonych jest do miejskiej sieci ciepłowniczej (prawie 41% ogólnej liczby mieszkańców w budynkach wielorodzinnych administrowanych przez ABK). Poza centralnym ogrzewaniem z sieci W ESTMOR CONSULTING 58 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 miejskiej, budynki ogrzewane są również za pomocą węgla, gazu ziemnego, a także energii elektrycznej. Analiza stanu technicznego budynków wielorodzinnych administrowanych przez ABK pozwala na stwierdzenie, że prawie 72% budynków wymaga przeprowadzenia termomodernizacji, a w 2,2% budynkach należy przeprowadzić częściowo prace termomodernizacyjne. Jedynie 26% budynków nie wymaga prac termomodernizacyjnych, co zostało zaprezentowane na wykresie 8. Należy podkreślić, że budynki mieszkalne stanowiące w całości własność Miasta Lidzbark Warmiński należą do najstarszych w mieście. Wszystkie budynki zostały wybudowane przed 1939 rokiem i wymagają przeprowadzenia remontów kapitalnych. Część budynków wymaga przeprowadzenia prac remontowych wpływających na poprawę stanu technicznego budynku oraz na standard lokali mieszkalnych (m. in.: zmiana sposobu ogrzewania lokali, modernizacja instalacji elektrycznych, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej). Część budynków, które znajdują się w złym stanie technicznym i ich remont jest nieopłacalny zostaną przeznaczone na sprzedaż (budynki przy ul.: Gdańskiej 2, Przechodniej 1, Przechodniej 2) bądź do rozbiórki (budynki przy ul.: Orła Białego 2, Wyszyńskiego 27). W celu określenia kierunków działania Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński w zakresie gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, a w szczególności poprawy stanu technicznego budynków wchodzących w skład zasobu mieszkaniowego, Gmina Miejska Lidzbark Warmiński uchwaliła Wieloletnie Program Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Miasta Lidzbark Warmiński na lata 2013-2017 (uchwała Nr OR.BR.0007.115.2012.EK z dnia 28 listopada 2012 r.). Zgodnie z ustawą z dnia 21 czerwca o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2001 r., Nr 71, poz. 733) dokument opracowywany jest co najmniej na 5 najbliższych lat i zawiera między innymi analizę potrzeb i modernizacji wynikającą ze stanu technicznego budynków. Zgodnie z Wieloletnim Programem Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Miasta Lidzbark Warmiński na lata 2013-2017, w budynkach stanowiących 100% własność Gminy znajdowało się 325 lokali mieszkalnych bez centralnego ogrzewania sieciowego, natomiast w budynkach wspólnotowych znajdowały się 303 lokale mieszkalne (stan na 25 września 2012 r.). Do sieci gazowej nie było podłączonych 269 lokali mieszkalnych w budynkach będących w całości własnością Gminy oraz 239 mieszkań w budynkach wspólnotowych. W tabeli 14 przedstawiono wykaz budynków wielorodzinnych zarządzanych przez Warmińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o. o., ul. 11 Listopada. W ESTMOR CONSULTING 59 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 14. Wykaz budynków wielorodzinnych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński zarządzanych przez Warmińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o. o. Nazwa budynku wielorodzinnego (adres) Rodzaj paliwa używany do ogrzewania Zainstalowana moc źródła ciepła Ilość osób zamieszkujących budynek Czy budynek wymaga termomodernizacji? Astronomów 18 centralne ogrzewanie – kotłownia (w 2012 r. zużyto 1156 GJ) 113 141 nie Astronomów 20 gaz – piecyk dwufunkcyjny w każdym mieszkaniu bd 81 nie Astronomów 22 gaz – piecyk dwufunkcyjny w każdym mieszkaniu bd 92 nie Astronomów 24 gaz – piecyk dwufunkcyjny w każdym mieszkaniu bd 90 nie Astronomów 26 gaz – piecyk dwufunkcyjny w każdym mieszkaniu bd 60 nie Astronomów 28 gaz – piecyk dwufunkcyjny w każdym mieszkaniu bd 58 nie Piłsudskiego 8B gaz – piecyk dwufunkcyjny w każdym mieszkaniu bd 55 nie 11 Listopada 18 gaz – piecyk dwufunkcyjny w każdym mieszkaniu bd 52 nie 11 Listopada 20 gaz – piecyk dwufunkcyjny w każdym mieszkaniu bd 68 nie 697 - Razem Źródło: Warmińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim Zgodnie z zaprezentowanymi powyżej danymi budynki zarządzane przez Warmińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim nie wymagają przeprowadzenia prac termomodernizacyjnych. W budynkach zarządzanych przez WTBS Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim zamieszkuje 697 osób, co stanowi ok. 4,2% wszystkich mieszkańców miasta. W większości budynkach w mieszkaniach zainstalowane są piecyki W ESTMOR CONSULTING 60 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 dwufunkcyjne zasilane gazem. Jedynie w budynku przy ul. Astronomów 18 funkcjonuje centralne ogrzewanie. W budynku tym do celów grzewczych w 2012 r. zużyto 1156 GJ. W kolejnej tabeli zaprezentowano budynki wielorodzinne zarządzane przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Przyszłość” ul. Ornecka 6 w Lidzbarku Warmińskim. Tabela 15. Wykaz budynków wielorodzinnych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński zarządzanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Przyszłość” Nazwa budynku wielorodzinnego (adres) Rodzaj paliwa używany do ogrzewania Wspólnota Nr 6a Ilość paliwa zużytego do ogrzewania Ilość osób zamieszkujących budynek Czy budynek wymaga termomodernizacji miał węglowy 61 nie Wspólnota Nr 8 miał węglowy 88 nie Wspólnota Nr 10 miał węglowy 82 nie Wspólnota Nr 12 miał węglowy 90 nie Wspólnota Nr 14 miał węglowy 85 nie 406 - łącznie zużyto 504 tony Zainstalowana moc źródła ciepła 4 kotły po 350 kW Razem Źródło: Spółdzielnia Mieszkaniowa „Przyszłość” ul. Ornecka 6, Lidzbark Warmiński W budynkach wielorodzinnych zarządzanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Przyszłość” funkcjonuje jedna kotłownia wspólna dla pięciu bloków. W 2012 roku zużyto łącznie 504 tony miału węglowego na cele co i c.w.u. W w/w budynkach zamieszkuje łącznie 406 osób, co stanowi ok. 2,4% wszystkich mieszkańców. Budynki wielorodzinne zarządzane przez SM „Przyszłość” nie wymagają termomodernizacji. W tabeli 16 przedstawiono wykaz budynków wielorodzinnych zarządzanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Warmia” ul. Poniatowskiego 18 w Lidzbarku Warmińskim. Tabela 16. Wykaz budynków wielorodzinnych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński zarządzanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Warmia” Nazwa budynku wielorodzinnego (adres) Rodzaj paliwa używany do ogrzewania Ilość paliwa zużytego do ogrzewania Zainstalowan a moc źródła ciepła Ilość osób zamieszkujących budynek Czy budynek wymaga termomodernizacji Kromera 1 c.o. miejskie bd 171,6 81 tak Kromera 2 c.o. bd 166,2 79 tak W ESTMOR CONSULTING 61 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku wielorodzinnego (adres) Rodzaj paliwa używany do ogrzewania Ilość paliwa zużytego do ogrzewania Zainstalowan a moc źródła ciepła Ilość osób zamieszkujących budynek Czy budynek wymaga termomodernizacji miejskie Kromera 3 c.o. miejskie bd 166,1 72 tak Kromera 4 c.o. miejskie bd 85,5 39 tak Kromera 5 c.o. miejskie bd 85,5 34 tak Kromera 6 c.o. miejskie bd 85,5 32 tak Kromera 7 c.o. miejskie bd 85,5 46 tak Kromera 9 c.o. miejskie bd 199,4 117 tak Kromera 12 c.o. miejskie bd 222,5 116 tak Poniatowskiego 14 c.o. miejskie bd 73,8 27 tak Szwoleżerów 5 c.o. miejskie bd 132,9 65 tak Szwoleżerów 8 c.o. miejskie bd 47,4 13 nie Legionów 1 c.o. miejskie bd 152,8 84 tak Legionów 1A c.o. miejskie bd 208,0 99 tak Legionów 1B c.o. miejskie bd 126,0 61 tak Legionów 1C c.o. miejskie bd 118,7 66 tak Legionów 1D c.o. miejskie bd 133,7 59 tak Legionów 1E c.o. miejskie bd 133,7 59 tak Legionów 1G c.o. miejskie bd 250,7 126 tak Plac Wolności 2-4-6 mieszkania + lokale c.o. miejskie bd 137,0 50 nie Powstańców W-wy 16-18 mieszkania c.o. miejskie bd 93,8 37 nie W ESTMOR CONSULTING 62 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rodzaj paliwa używany do ogrzewania Ilość paliwa zużytego do ogrzewania Zainstalowan a moc źródła ciepła Ilość osób zamieszkujących budynek Czy budynek wymaga termomodernizacji Prosta 7-9 mieszkania + lokale c.o. miejskie bd 92,3 47 nie Spółdzielców 10-12 c.o. miejskie bd 86,5 31 nie Kościuszki 2-2a c.o. miejskie bd 103,3 52 tak Kościuszki 2830 c.o. miejskie bd 103,3 57 tak Polna 14a c.o. miejskie bd 70,2 34 tak Polna 14b c.o. miejskie bd 69,1 33 tak Astronomów 9 c.o. miejskie bd 134,6 70 tak Astronomów 11 c.o. miejskie bd 136,2 59 tak Astronomów 13 c.o. miejskie bd 149,1 117 nie Astronomów 15 c.o. miejskie bd 136,5 108 nie Astronomów 17 c.o. miejskie bd 96,6 71 nie Astronomów 19 c.o. miejskie bd 154,6 110 nie Astronomów 21 c.o. miejskie bd 53,6 21 tak Astronomów 23 c.o. miejskie bd 70,7 47 nie Astronomów 25 c.o. miejskie bd 176,9 110 nie Astronomów 27 c.o. miejskie bd 111,0 77 tak Astronomów 29a c.o. miejskie bd 75,1 42 tak, prace w toku Astronomów 33 c.o. miejskie bd 106,4 67 tak, prace w toku Astronomów 35 c.o. miejskie bd 189,9 105 nie Astronomów 37 c.o. miejskie bd 51,3 32 nie Nazwa budynku wielorodzinnego (adres) + lokale W ESTMOR CONSULTING 63 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku wielorodzinnego (adres) Rodzaj paliwa używany do ogrzewania Ilość paliwa zużytego do ogrzewania Zainstalowan a moc źródła ciepła Ilość osób zamieszkujących budynek Czy budynek wymaga termomodernizacji Astronomów 37a c.o. miejskie bd 73,0 63 nie Astronomów 37b c.o. miejskie bd 24,2 19 nie Astronomów 35a c.o. miejskie bd 16,1 8 tak, prace w toku Astronomów 39a c.o. miejskie bd 44,5 29 nie Astronomów 39b c.o. miejskie bd 42,2 32 nie Grabowskiego 1 c.o. miejskie bd 90,3 66 nie Grabowskiego 2 c.o. miejskie bd 11,4 2 tak Grabowskiego 5 c.o. miejskie bd 43,6 29 tak Grabowskiego 6 c.o. miejskie bd 90,3 67 nie Grabowskiego 7 c.o. miejskie bd 12,5 3 tak Grabowskiego 10 c.o. miejskie bd 42,3 21 tak Grabowskiego 11 c.o. miejskie bd 9,9 2 tak Grabowskiego 12 c.o. miejskie bd 8,9 2 tak Grabowskiego 13 c.o. miejskie bd 10,3 3 tak Grabowskiego 16 c.o. miejskie bd 11,7 1 tak Grabowskiego 18 c.o. miejskie bd 9,5 3 tak Grabowskiego 19 c.o. miejskie bd 43,6 23 tak Grabowskiego 21 c.o. miejskie bd 8,5 3 tak Grabowskiego 22 c.o. miejskie bd 8,5 2 tak Grabowskiego 23 c.o. miejskie bd 103,1 64 tak Grabowskiego c.o. bd 58,6 37 tak W ESTMOR CONSULTING 64 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku wielorodzinnego (adres) Rodzaj paliwa używany do ogrzewania 24 miejskie Warmińska 10 Ilość paliwa zużytego do ogrzewania Zainstalowan a moc źródła ciepła Ilość osób zamieszkujących budynek Czy budynek wymaga termomodernizacji c.o. miejskie bd 138,1 98 tak Warmińska 21 c.o. miejskie bd 85,2 52 nie Warmińska 23 c.o. miejskie bd 10,0 3 nie Warmińska 25 c.o. miejskie bd 66,0 35 tak, prace w toku Warmińska 27 c.o. miejskie bd 98,8 59 tak, prace w toku Warmińska 29 c.o. miejskie bd 102,3 53 tak, prace w toku Warmińska 31 c.o. miejskie bd 48,5 31 nie Warmińska 33 c.o. miejskie bd 47,0 30 nie Warmińska 35 mieszkania + lokal c.o. miejskie bd 25,10 4 nie Warmińska 37 c.o. miejskie bd 89,4 53 nie Szwoleżerów 12 lokal użytkowy c.o. miejskie bd 88,00 nie dotyczy nie Bartoszycka 12 lokal c.o. miejskie bd 12,3 nie dotyczy nie Góreckiego 13a c.o. miejskie bd 80,4 36 tak Słoneczna 1 c.o. miejskie bd 99,5 72 nie Słoneczna 3 c.o. miejskie bd 148,4 110 nie Słoneczna 5 c.o. miejskie bd 113,9 75 tak Słoneczna 1A c.o. miejskie bd 4,3 3 bd Świętochowskie go 8 Ogrzewanie indywidualne - gaz bd Około 45,0 21 tak Astronomów 5 c.o. miejskie bd 68,9 37 tak W ESTMOR CONSULTING 65 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku wielorodzinnego (adres) Rodzaj paliwa używany do ogrzewania Ilość paliwa zużytego do ogrzewania Zainstalowan a moc źródła ciepła Ilość osób zamieszkujących budynek Czy budynek wymaga termomodernizacji Astronomów 7 c.o. miejskie bd 68,9 33 tak Poniatowskiego 18 lokale c.o. miejskie bd 59,9 nie dotyczy tak 3965 - Razem Źródło: Spółdzielnia Mieszkaniowa „Warmia” ul. Poniatowskiego 18, Lidzbark Warmiński Budynki wielorodzinne zarządzane przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Warmia” podłączone są do miejskiej sieci ciepłowniczej. Wyjątek stanowi budynek wielorodzinny przy ul. Świętochowskiego 8, w którym funkcjonuje indywidualne ogrzewanie gazowe. W budynkach wielorodzinnych zarządzanych przez SM „Warmia” zamieszkuje 3965 osób, co stanowi ok. 23,8% ogólnej liczby mieszkańców miasta. Wykres 9. Procentowy udział budynków wielorodzinnych wymagających termomodernizacji zarządzanych przez SM „Warmia” w Lidzbarku Warmińskim Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych SM „Warmia” w Lidzbarku Warmińskim Obecnie trwają prace termomodernizacyjne w budynkach wielorodzinnych przy ul. Astronomów 29a, Astronomów 33, Astronomów 35a, Warmińskiej 25, Warmińskiej 27 oraz Warmińskiej 29. Z informacji udzielonych przez SM „Warmia” ponad połowa budynków wymaga przeprowadzenia prac termomodernizacyjnych. Termomodernizacja prowadzona jest sukcesywnie w miarę posiadanych środków, a zakres prac termomodernizacyjnych obejmuje docieplenie ścian. W tabeli 17 zaprezentowano wykaz budynków wielorodzinnych zarządzanych przez Zespół W ESTMOR CONSULTING 66 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Zarządców Nieruchomości Wojskowej Agencji Mieszkaniowej Sp. z o. o., Oddział Olsztyn, ul. Kasprowicza 1. Tabela 17. Wykaz budynków wielorodzinnych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński zarządzanych przez Zarządców Nieruchomości WAM Sp. z o. o. Oddział Olsztyn Nazwa budynku wielorodzinnego (adres) Rodzaj paliwa używany do ogrzewania Ilość osób zamieszkujących budynek Czy budynek wymaga termomodernizacji? Ornecka 4B gazowe indywidualne 81 nie Ornecka 2A gazowe indywidualne 69 nie Kopernika 12 c. o. miejskie 77 nie Kopernika 9 c. o. miejskie 62 nie Prosta 11-13 c. o. miejskie 73 nie Kresowa 3 c. o. miejskie 36 nie Wiejska 16 c. o. miejskie 31 nie Słowackiego 1 c. o. miejskie 61 nie Powstańców Warszawy 11-13-15 c. o. miejskie 31 nie Powstańców Warszawy 17-19 c. o. miejskie 59 nie Powstańców Warszawy 21-23-25 c. o. miejskie 46 nie Kromera 10 c. o. miejskie 103 nie 11 Listopada 2-4 indywidualne (różne) 40 tak 11 Listopada 12-14-16 indywidualne (różne) 48 tak Ornecka 2 indywidualne (różne) 45 tak Olsztyńska 1 gazowe indywidualne 45 tak 907 - Razem Źródło: Zespół Zarządców Nieruchomości WAM Sp. z o. o. Oddział Olsztyn – Administrator w Lidzbarku Warmińskim Większość budynków Mieszkaniową wielorodzinnych położonych na terenie zarządzanych Lidzbarka przez Warmińskiego Wojskową Agencję podłączonych jest do miejskiej sieci ciepłowniczej. Jedynie budynki przy ul. Orneckiej 4B, Orneckiej 2A oraz W ESTMOR CONSULTING 67 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Olsztyńskiej 1 ogrzewane są za pomocą gazu, natomiast budynki przy ul. 11 Listopada 2-4, 11 Listopada 12-14-16 oraz Orneckiej 2 posiadają ogrzewanie indywidualne. W budynkach zarządzanych przez WAM na terenie Lidzbarka Warmińskiego zamieszkuje 907 osób, co stanowi prawie 5,5% wszystkich mieszkańców analizowanej jednostki samorządu terytorialnego. Z informacji udzielonych przez administratora w Lidzbarku Warmińskim 75% budynków wielorodzinnych nie wymaga prac termomodernizacyjnych, natomiast wskazane jest przeprowadzenie termomodernizacji w budynkach zlokalizowanych przy ul. 11 Listopada 2-4, 11 Listopada 12-14-16, Orneckiej 2 oraz Olsztyńskiej 1. W kolejnej tabeli przedstawiono wykaz budynków wielorodzinnych zarządzanych przez pozostałe podmioty. Tabela 18. Wykaz budynków wielorodzinnych zarządzanych przez pozostałe podmioty Nazwa budynku Informacje na Ilość osób wielorodzinnego temat systemu zamieszkujących (adres) grzewczego budynek Czy budynek wymaga termomodernizacji Zarządzający budynkiem bd PKP S.A. Oddział Gospodarowania Nieruchomościami w Gdańsku bd PKP S.A. Oddział Gospodarowania Nieruchomościami w Gdańsku bd TUMIN-Zarządzanie i Administrowanie Nieruchomościami ul. Legionów 1F bd PKP S.A. Oddział Gospodarowania Nieruchomościami w Gdańsku ul. Kolejowa 5 węgiel-drzewo piece kaflowe opalane przez lokatorów ul. Kolejowa 7 węgiel-drzewo centralne lokalne opalane przez lokatorów ul. Olsztyńska 9 budynek podłączony do miejskiej energetyki cieplnej ul. Kolejowa 1A/1 węgiel –drzewo centralne lokalne opalane przez lokatora ul. Świętochowskieg o 7/3 Lidzbark gaz ziemny centralne lokalne gazowe opalane przez lokatora 1 bd PKP S.A. Oddział Gospodarowania Nieruchomościami w Gdańsku Warszawska 56 gaz ziemny (12 800 m3 w 2012 r.) 16 kotłów po 20 kW 58 nie Mackiewicz Andrzej, Sokołowski Janusz (osoby prywatne) 4 7 8 3 W ESTMOR CONSULTING 68 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nazwa budynku Informacje na Ilość osób wielorodzinnego temat systemu zamieszkujących (adres) grzewczego budynek Czy budynek wymaga termomodernizacji Zarządzający budynkiem Kopernika 21 węgiel 22 tony nie Wojciech Mickiewicz - zarządca Wspólnota Mieszkaniowa Legionów 1F miejska sieć ciepłownicza nie TUMIN-Zarządzanie i Administrowanie Nieruchomościami ul. Legionów 1F Wspólnota Mieszkaniowa "Parkowa" ul. Olsztyńska 9 miejska sieć ciepłownicza 95 nie TUMIN-Zarządzanie i Administrowanie Nieruchomościami ul. Legionów 1F Hoża 4 miejska sieć ciepłownicza 22 tak bd Razem 25 75 298 Źródło: Badania ankietowe 4.7. Zamierzenia rozwojowe oraz potencjalne, prognozowane tereny zabudowy mieszkaniowej, usługowej na obszarze Gminy Lidzbark Warmiński położony jest w północno-zachodniej części województwa warmińskomazurskiego, we wschodniej części powiatu lidzbarskiego. Miasto położone jest w odległości około: 45 km od Olsztyna, 80 km od Kaliningradu, 90 km od Elbląga, 150 km od Gdańska, 260 km od Warszawy. Miasto posiada powiązania z innymi jednostkami administracyjnymi głównie przez drogi gminne i powiatowe, a także przez drogą krajową nr 51 relacji Bezledy – Bartoszyce – Lidzbark Warmiński – Dobre Miasto – Olsztyn – Olsztynek oraz krzyżujące się z nią drogi wojewódzkie nr 513 relacji Pasłęk – Orneta – Lidzbark Warmiński – Wozławki oraz nr 511 relacji Lidzbark Warmiński – Górowo Iławskie – Bagrationowsk. W ESTMOR CONSULTING 69 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Ze względu na swoje atrakcyjne położenie oraz walory kulturowe Miasto stanowi atrakcyjne miejsce do zamieszkania, prowadzenia działalności gospodarczej, głównie z zakresu obsługi lokalnych mieszkańców, inwestorów, a także turystów. Rozwój Miasta będzie kontynuacją dotychczasowego zagospodarowania przestrzeni miejskiej. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej Lidzbarka Warmińskiego dla wcześniej zdefiniowanych stref zostały określone w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Miasto posiada uchwalone miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego: Uchwała Nr XXXVI/282/09 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 15 kwietnia 2009 r. w sprawie uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński; Uchwała Nr LIII/380/10 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński. Uchwała Nr OR.BR.007.64.2012.EK Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 12 września 2012 zagospodarowania r. w sprawie przestrzennego uchwalenia Miasta zmiany Lidzbark miejscowego Warmiński planu dotyczącej fragmentów jednostek urbanistycznych C, E3 i F. W obrębie administracyjnym Miasta Lidzbark Warmiński zostało wyodrębnionych sześć obszarów (jednostek strukturalnych) o wyróżniającej się polityce przestrzennej i dominującej funkcji podstawowej: jednostka „A” o dominującej funkcji mieszkalno-usługowej, obejmująca tereny położone w części południowo-zachodniej miasta; jednostka „B” o dominującej funkcji przemysłowo-składowej i usługowej, obejmująca tereny położone w części północno-zachodniej miasta; jednostka „C” o dominującej funkcji mieszkalno-usługowej, obejmująca tereny położone w części północnej miasta; jednostka „D” o dominującej funkcji mieszkalno-usługowej, obejmująca tereny położone w części wschodniej miasta; jednostka „E” (śródmiejska) o dominującej funkcji mieszkalno-usługowej z uwarunkowaniami i ograniczeniami wynikającymi z ochrony historycznej struktury przestrzennej i obiektów zabytkowych; W ESTMOR CONSULTING 70 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 jednostka „F” o dominującej funkcji mieszkalno-usługowej, obejmująca tereny położone w części południowej miasta. W Jednostce „A” znalazły się przede wszystkim tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i wielorodzinnej, usługowej, handlowej, magazynowej, składowej, przemysłowej, garażowej, rekreacji, sportu oraz tereny usług turystycznych i kulturalnych. Rysunek 8. Jednostka A na tle Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: Uchwała Nr LIII/380/10 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński W Jednostce „B” znalazły się przede wszystkim tereny przemysłowe, magazynowe, składowe, usługowe, mieszkalne (jednorodzinne i wielorodzinne), garażowe oraz teren głównego punktu zasilania w energię elektryczną. W ESTMOR CONSULTING 71 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 9. Jednostka B na tle Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: Uchwała Nr LIII/380/10 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński W Jednostce „C” znalazły się przede wszystkim tereny zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej, wielorodzinnej, zagrodowej, usługowej, handlowej. W ESTMOR CONSULTING 72 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 10. Jednostka B na tle Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: Uchwała Nr LIII/380/10 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński Rysunek 11. Zmiana fragmentów jednostki C Źródło: Uchwała Nr OR.BR.007.64.2012.EK Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 12 września 2012 r. w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta Lidzbark Warmiński dotyczącej fragmentów jednostek urbanistycznych C, E3 i F W ESTMOR CONSULTING 73 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 W Jednostce „D” znalazły się przede wszystkim tereny zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej, usługowej, produkcyjnej, handlowej, ogródków działkowych. Rysunek 12. Jednostka D na tle Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: Uchwała Nr LIII/380/10 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński W Jednostce „E” znalazły się przede wszystkim tereny zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej i wielorodzinnej, usługowej, teren zakładu energetycznego, handlowej, teren usług oświatowych i administracyjnych. W ESTMOR CONSULTING 74 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 13. Jednostka E1 na tle Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: Uchwała Nr LIII/380/10 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński W ESTMOR CONSULTING 75 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 14. Jednostka E3 na tle Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: Uchwała Nr LIII/380/10 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński W ESTMOR CONSULTING 76 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 15. Jednostka E2 na tle Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: Uchwała Nr LIII/380/10 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński Rysunek 16. Zmiana fragmentów Jednostki E3 Źródło: Uchwała Nr OR.BR.007.64.2012.EK Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 12 września 2012 r. w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta Lidzbark Warmiński dotyczącej fragmentów jednostek urbanistycznych C, E3 i F W ESTMOR CONSULTING 77 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 W Jednostce „F” znalazły się przede wszystkim tereny zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej, usługowej i handlowej. Rysunek 17. Jednostka F na tle Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: Uchwała Nr LIII/380/10 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński W ESTMOR CONSULTING 78 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 18. Zmiana fragmentu Jednostki F Źródło: Uchwała Nr OR.BR.007.64.2012.EK Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 12 września 2012 r. w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta Lidzbark Warmiński dotyczącej fragmentów jednostek urbanistycznych C, E3 i F W ESTMOR CONSULTING 79 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Na dynamiczny rozwój Miasta wpływa między innymi wyposażenie nowych terenów w podstawową infrastrukturę techniczną. Uchwalone przez Miasto miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego pozwalają na czytelne kształtowanie miejskiej przestrzeni. Dalszy rozwój mieszkalnictwa i działalności gospodarczej w Lidzbarku Warmińskim jest uzależniony od zmian demograficznych i poprawy standardów zamieszkania oraz sytuacji ekonomicznej ludności, prowadzonej polityki Miasta Lidzbark Warmiński, jak również krajowych systemów finansowania budownictwa. Prognoza i tendencje rozwoju demograficznego są wyznacznikiem potrzeb w zakresie mieszkalnictwa i usług. Konkretne możliwości i kierunki rozwoju Miasta Lidzbark Warmiński zostały określone w „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Lidzbark Warmiński” oraz w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z w/w dokumentami możliwości rozwoju strefy mieszkaniowej występują: „w osiedlu zabudowy jednorodzinnej przy ul. Orneckiej, na północ od istniejącego osiedla zabudowy wielorodzinnej przy ul. Orneckiej, w zespole mieszkaniowym przy ul. Leśnej, przy ul. Mazurskiej, poprzez wtórne podziały w osiedlu jednorodzinnym przy ul. Bartoszyckiej, jako kontynuacja osiedla przy ul. Warmińskiej. Nowe tereny z przeznaczeniem pod funkcję mieszkalno-usługową wyznaczone zostają jako kontynuacja osiedla Astronomów przy ul. Polnej. Możliwe jest przeznaczenie części poligonu przy ul. Orneckiej pod zabudowę mieszkaniową (…). Funkcja usługowa mogłaby rozwijać się przy ul. Olsztyńskiej, na południe i zachód od Krzyżowej Góry. Nowe tereny mieszkalnousługowe są już wyznaczone przy ul. Kościuszki w zakolu Łyny”. (Źródło: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Lidzbark Warmiński) Rozwój działalności gospodarczej jest jednym z czynników wpływających na rozwój jednostki samorządu terytorialnego. Ze względu na wysokie walory przyrodniczo-krajobrazowe Lidzbarka Warmińskiego na terenie Miasta powinny być lokalizowane zakłady produkcyjne średniej wielkości oraz małe zakłady wytwórcze. Lidzbark Warmiński należy do miast posiadających możliwości lokalizacji przemysłu wodochłonnego. Zgodnie z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego pod rozwój przemysłu zostały wyznaczone 80 Westmor Consulting PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 tereny usytuowane w północnej części miasta w dzielnicy przemysłowo-składowej, które posiadają znaczne rezerwy terenu. Tereny te są częściowo wyposażone w podstawową infrastrukturę techniczną. Na obszarach zainwestowania gospodarczego możliwy jest także rozwój niewielkich zakładów. Natomiast w przypadku drobnych zakładów produkcyjnych, usługowych i handlowych miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego dopuszczają lokalizację na terenach mieszkalno-usługowych, przy czym działalność tych podmiotów gospodarczych powinna być nieuciążliwa. Ze względu na uwarunkowania przyrodniczo-krajobrazowe i kulturowe na terenie Miasta Lidzbark Warmiński rozwija się turystyka i rekreacja. W związku z powyższym przewiduje się dalszy rozwój bazy turystycznej wraz z infrastrukturą towarzyszącą (m. in. gastronomia, urządzenia rekreacyjne) oraz podwyższanie standardów już istniejącej bazy noclegowogastronomicznej. Wszystkie powyżej przedstawione elementy decydują o kierunkach rozwoju społecznogospodarczego gminy miejskiej Lidzbark Warmiński. Należy ponadto podkreślić, że rozwój mieszkalnictwa oraz usług i działalności gospodarczej na opisywanym terenie będzie zależał od wzrostu liczby ludności Lidzbarka Warmińskiego. Wiąże się on głównie z poprawą standardów zamieszkania, rozwojem gospodarczym Miasta, koniunkturą ekonomiczną, możliwościami finansowymi ludności oraz rozwojem infrastruktury technicznej. W tabelach 19 i 20 przedstawiono prognozowane nowe obszary dla budownictwa mieszkalnego wielorodzinnego i jednorodzinnego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński. Tabela 19. Prognozowane nowe obszary dla budownictwa mieszkalnego wielorodzinnego w Lidzbarku Warmińskim L.p. Lokalizacja Powierzchnia (ha) Szacunkowy termin realizacji Przewidywany wzrost budynków wielorodzinnych Przewidywany wzrost mieszkańców 1. ul. Polna 1,0733 2016 2 (24-rodzinny każdy) 136 ul. Ornecka bd – dokumentacja projektowa w trakcie opracowywania 2. 2 2014-2015 Razem (16-rodzinny i 24-rodzinny) 120 4 256 Źródło: Warmińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim oraz Wojskowa Agencja Mieszkaniowa Sp. z o. o. Oddział Olsztyn W ESTMOR CONSULTING 81 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 20. Prognozowane nowe obszary dla budownictwa mieszkalnego jednorodzinnego w Lidzbarku Warmińskim L.p. Lokalizacja Powierzchnia (ha) Szacunkowy termin realizacji Przewidywany wzrost budynków jednorodzinnych Przewidywany wzrost mieszkańców 1. ul. Kościuszki 6,5 2014 46 180 2. ul. Konarskiego 2,6 2014 11 45 Razem 9,1 2014 57 225 Źródło: UM Lidzbark Warmiński Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński przewiduje się budowę budynków mieszkalnych jednorodzinnych i wielorodzinnych. W przypadku budownictwa wielorodzinnego planowana jest budowa 4 budynków. Inwestycje dotyczą budowy dwóch budynków 24-rodzinnych każdy na ul. Polnej oraz 1 budynku 24-rodzinnego i 16-rodzinnego na ul. Orneckiej. Prognozuje się, że w wyniku realizacji przedsięwzięcia, budynki zasiedli około 256 osób. W przypadku przedsięwzięcia przy ul. Polnej „przedmiotem inwestycji jest budowa dwóch budynków mieszkalnych (24-rodzinny każdy) w technologii wielki blok wraz z uzbrojeniem niezbędnym do jego użytkowania. Projektowane budynki stanowić będą uzupełnienie istniejącej zabudowy mieszkalnej. W skład w/w inwestycji wchodzą urządzenia towarzyszące (…). Teren działki jest w pełni uzbrojony i zostanie uzupełniony tylko w niezbędne czynniki energetyczne, sieci: wodno-kanalizacyjną, gazową (zaprojektowano indywidualne gazowe ogrzewanie mieszkań – piecyki dwufunkcyjne), kanalizacji deszczowej, telekomunikacji, Internet i telewizję kablową zgodnie z warunkami wydanymi przez dysponentów sieci”. Źródło: Strona internetowa Warmińskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego Sp. z o. o. w Lidzbarku Warmińskim http://wtbs.w.interia.pl/ Przewiduje się wzrost zabudowy jednorodzinnej w rejonie ul.: Kościuszki i Konarskiego. Powierzchnia przeznaczona pod zabudowę wynosi około 9,1 ha. Prognozuje się, że w tym rejonie do końca 2014 roku powstanie około 57 domów jednorodzinnych, co spowoduje napływ ok. 225 osób. W ESTMOR CONSULTING 82 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 5. Stan zaopatrzenia gminy w ciepło 5.1. Stan obecny Na terenie miasta funkcjonuje sieć ciepłownicza, której zarządcą jest: DALKIA Lidzbark Warmiński Sp. z o. o. ul. Astronomów 47 11-100 Lidzbark Warmiński Przedsiębiorstwo energetyczne DALKIA Lidzbark Warmiński zajmuje się wytwarzaniem ciepła w eksploatowanych przez to przedsiębiorstwo źródłach ciepła, przesyłaniem i dystrybucją oraz sprzedażą ciepła wytworzonego w tych źródłach lub zakupionego od innego przedsiębiorstwa energetycznego. DALKIA Lidzbark Warmiński prowadzi działalność gospodarczą związaną z zaopatrzeniem w ciepło na podstawie udzielonych koncesji: wytwarzania ciepła – Nr WCC/524/429/U/OT-7/98/JSS z dnia 10 listopada 1998 r., zmienionej późniejszymi decyzjami, przesyłania i dystrybucji ciepła – Nr PCC/552/429U/OT-7/98/JS z dnia 10 listopada 1998 r., zmienionej późniejszymi decyzjami. Ciepło wytwarzane przez DALKIA Lidzbark Warmiński dostarczane jest do następujących obiektów: budynki wielorodzinne i towarzyszące, budynki niskie jednorodzinne, budynki użyteczności publicznej, podmioty gospodarcze i inne. Gospodarka cieplna na terenie Miasta Lidzbark Warmiński oparta jest również o kotłownie lokalne oraz paleniska indywidualne nadal zasilanych głównie węglem, gazem ziemnym oraz w niewielkim stopniu ogrzewaniem elektrycznym. Szczególnie istotnym przedsięwzięciem o ekologicznym wymiarze powinno być zatem systematyczne zastępowanie ogrzewania konwencjonalnego (węglowego) ogrzewaniem „czystym”. Dla rejonów zwartej zabudowy rozważyć można budowę ekologicznych kotłowni lokalnych. Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński energia cieplna wykorzystywana jest: do ogrzewania pomieszczeń i przygotowania ciepłej wody użytkowej w budownictwie mieszkaniowym jednorodzinnym i wielorodzinnym; do przygotowania posiłków w gospodarstwach domowych; W ESTMOR CONSULTING 83 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 do przygotowania ciepłej wody oraz do ogrzewania pomieszczeń w budynkach użyteczności publicznej oraz wśród podmiotów gospodarczych. Na terenie miasta Lidzbark Warmiński funkcjonują trzy kotłownie opalane węglem i miałem. Źródła ciepła zlokalizowane w Lidzbarku Warmińskim (ciepłownie osiedlowe): Nr 1 przy ul. Astronomów 47 o mocy zainstalowanej 20,305 MW Nr 2 przy ul. Grabowskiego 25 o mocy zainstalowanej 4,71 MW. Źródło Nr 2 jest źródłem szczytowym i wspomaga źródło Nr 1 w okresie wysokiego zapotrzebowania na ciepło. Dystrybucja ciepła realizowana jest realizowana jest poprzez węzły cieplne indywidualne i grupowe oraz zewnętrzne instalacje odbiorcze. Podstawowym rodzajem działalności Spółki jest wytwarzanie i zaopatrywanie w parę wodną, gorącą wodę i powietrze dla układów klimatyzacyjnych (PKD 35.30.Z). Tabela 21. Charakterystyka kotłowni Kotłownia Rodzaj paliwa Wartość opałowa paliwa (kJ/kg) K1 węgiel, miał 23 553 2,908 wodny 75 K2 węgiel, miał 23 553 8,78 wodny 84 K3 węgiel, miał 23 553 8,7 wodny 84 Moc zainstalowana kotłowni (MW) Rodzaj kotła Sprawność kotła (%) Źródło: Dalkia Lidzbark Warmiński Sp. z o. o. Całkowite zapotrzebowanie mocy cieplnej pokrywanej przez ciepłownię w 2012 roku wyniosło 26,35 MW. Źródło ciepła zaopatrzone jest w trzy kotły wodne o łącznej mocy zainstalowanej 20,388 MW. Sprawność kotłów kształtuje się na poziomie 75-84%. Kolejne wykresy obrazują zużycie ciepła wraz z liczbą odbiorców na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w okresie od 2006 do 2012 roku. Tabela 22. Odbiorcy i zużycie ciepła na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2006-2012 Odbiorcy indywidualni Lata Liczba odbiorców 2006 74 Zużycie ciepła [GJ/rok] Odbiorcy instytucjonalni Zapotrzebowanie mocy cieplnej [MW/rok] co c.w.u co c.w.u 94 055 19 580 13,1 2,4 Liczba odbiorców 18 Zużycie ciepła [GJ/rok] Zapotrzebowanie mocy cieplnej [MW/rok] co c.w.u co c.w.u 24 110 344 5,1 0,2 W ESTMOR CONSULTING 84 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Odbiorcy indywidualni Lata Liczba odbiorców Zużycie ciepła [GJ/rok] co c.w.u Odbiorcy instytucjonalni Zapotrzebowanie mocy cieplnej [MW/rok] co c.w.u Liczba odbiorców Zużycie ciepła [GJ/rok] Zapotrzebowanie mocy cieplnej [MW/rok] co c.w.u co c.w.u 2007 75 112 169 19 808 14,2 2,4 18 24 573 376 5,1 0,2 2008 83 81 532 20 111 14,5 2,4 22 26 500 622,5 5,2 0,2 2009 115 102 046 24 703 17,3 2,7 23 29 000 989 5,4 0,3 2010 123 130 550 24 029 17,6 2,7 25 30 567 946 5,7 0,3 2011 113 114 924 20 543 17,2 2,7 35 27 753 1626 5,7 0,3 2012 118 118 215 23 378 17,25 2,8 40 31 669 1734 5,9 0,4 Źródło: Dalkia Lidzbark Warmiński Sp. z o. o. Wykres 10. Odbiorcy indywidualni i instytucjonalni na terenie Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Dalkia Lidzbark Warmiński Sp. z o. o. Z danych zaprezentowanych w tabeli 22 oraz na wykresie 10 wynika, że liczba odbiorców indywidualnych, jak i instytucjonalnych w latach 2006-2012 sukcesywnie rosła, za wyjątkiem roku 2011, kiedy to liczba odbiorców indywidualnych nieznacznie się zmniejszyła. W analizowanym okresie liczba odbiorców zwiększyła się o 71,7%, w tym liczba odbiorców indywidualnych wzrosła 59,9%, a liczba odbiorców instytucjonalnych wzrosła o 22,2%. W 2012 r. odbiorcy instytucjonalni stanowili 74,7% wszystkich odbiorców. W ESTMOR CONSULTING 85 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wykres 11. Ogólne zużycie ciepła na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2006-2012 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Dalkia Lidzbark Warmiński Sp. z o. o. Wzrost zużycia ciepła na terenie Lidzbarka Warmińskiego uwarunkowany jest przede wszystkim wzrostem liczby użytkowników. Ogólne zużycie ciepła na terenie miasta wzrosło z 138 089 GJ do 174 996 GJ. Tak znaczący wzrost jest wynikiem zużycie ciepła przede wszystkim przez odbiorców indywidualnych. Zużycie ciepła przez odbiorców indywidualnych stanowiło w 2012 r. prawie 81% ogólnego zużycia ciepła na terenie Lidzbarka Warmińskiego. Zużycie ciepła przez odbiorców indywidualnych w całym okresie analizy ulegało wahaniom z tendencją rosnącą. Na przestrzeni lat 2006-2012 odnotowano wzrost zużycia ciepła na cele centralnego ogrzewania z 94 055 GJ do 118 215 GJ, tj. o 25,7% oraz wzrost zużycia ciepła na cele podgrzania wody z 19 580 GJ do 23 378 GJ, co oznacza wzrost o 19,4%. W 2012 roku ciepło zużyte na cele centralnego ogrzewania stanowiło prawie 83,5% ogólnego zużycia ciepła przez tę grupę odbiorców, co zostało zaprezentowane na wykresie 12. W ESTMOR CONSULTING 86 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wykres 12. Zużycie ciepła przez odbiorców indywidualnych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2006-2012 z podziałem na co i c.w.u Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Dalkia Lidzbark Warmiński Sp. z o. o. W przypadku odbiorców instytucjonalnych ciepło zużyte na cele centralnego ogrzewania w analizowanym okresie wzrosło z 24 110 GJ do 31 669 GJ, tj. o 31,4%. Ciepło zużyte na cele c.o. stanowiło w 2012 r. 94,8% ogólnego zużycia ciepła przez odbiorców instytucjonalnych, co prezentuje wykres 13. Wykres 13. Zużycie ciepła przez odbiorców instytucjonalnych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2006-2012 z podziałem na co i c.w.u Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Dalkia Lidzbark Warmiński Sp. z o. o. W ESTMOR CONSULTING 87 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Należy zauważyć, że usprawnienie istniejącej sieci ciepłowniczej bądź też termomodernizacja obiektów z niej korzystających przyczyna się do zmniejszenia strat ciepła, a tym samym zmniejszenia jego zapotrzebowania. Analizując zapotrzebowanie mocy cieplnej w latach 2006-2012 należy zaobserwować, że podobnie jak w przypadku zużycia ciepła, również i zapotrzebowanie na moc cieplną w analizowanym okresie uległo zwiększeniu. W 2012 r. odnotowano wzrost całkowitego zapotrzebowania na moc cieplną o 5,5 MW tj. 26,7% (zapotrzebowanie mocy cieplnej na cele c.o. zwiększyło się o prawie 27,8%, a na cele c.w.u. zwiększyło się o 23,1%). Wykres 14. Zapotrzebowanie na moc cieplną na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2006-2012 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Dalkia Lidzbark Warmiński Sp. z o. o. Do sieci ciepłowniczej podłączone są budynki należące w 100% do Gminy, placówki oświatowe, budynki użyteczności publicznej, gospodarstwa domowe, podmioty gospodarcze, wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe, budynki jednorodzinne, budynki służby zdrowia, instytucje kulturalne i inni. W tabeli 23 zaprezentowano procentowy udział wykorzystania ciepła przez poszczególne obiekty z sieci ciepłowniczej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2005-2012. Tabela 23. Procentowy udział wykorzystania ciepła przez poszczególne obiekty z sieci ciepłowniczej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2005-2012 Wyszczególnienie 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Budynki wielorodzinne i towarzyszące 55% 57% 60% 60% 59% 61% 60% 59% W ESTMOR CONSULTING 88 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wyszczególnienie 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Budynki niskie jednorodzinne 3% 3% 4% 4% 4% 4% 4% 4% Budynki użyteczności publicznej 12% 11% 8% 9% 9% 11% 11% 11% Szkoły 5% 5% 4% 4% 5% 5% 5% 7% Podmioty gospodarcze i inne 25% 24% 22% 23% 23% 19% 18% 19% Razem 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Źródło: Dalkia Lidzbark Warmiński Sp. z o. o. Największy udział w bilansie cieplnym stanowią budynki wielorodzinne i towarzyszące (budynki komunalne, spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe). W 2012 r. budynki wielorodzinne i towarzyszące zużyły 59% ogólnego zużycia energii cieplnej. Znaczącą grupę odbiorców ciepła stanowią również podmioty gospodarcze. Najmniejszy udział w zużyciu ciepła mają budynki jednorodzinne (4% w 2012 r.). Podział odbiorców ciepła na grupy taryfowe został przedstawiony w kolejnych tabelach. Tabela 24. Grupy taryfowe odbiorców zaopatrywanych w ciepło ze źródeł ciepła zasilających sieci ciepłownicze LW.1 odbiorcy, którym ciepło, wytwarzane w źródle ciepła Nr 1, dostarczane jest do obiektów poprzez sieć ciepłowniczą stanowiącą własność i eksploatowaną przez DALKIA Lidzbark Warmiński oraz węzły cieplne stanowiące własność i eksploatowane przez odbiorców LW.2 odbiorcy, którym ciepło, wytwarzane w źródle ciepła Nr 1, dostarczane jest do obiektów poprzez sieć ciepłowniczą stanowiącą własność i eksploatowaną przez DALKIA Lidzbark Warmiński LW.3 odbiorcy, którym ciepło, wytwarzane w źródle ciepła Nr 1, dostarczane jest do obiektów poprzez sieć ciepłowniczą i grupowe węzły cieplne stanowiące własność i eksploatowane przez DALKIA Lidzbark Warmiński oraz zewnętrzne instalacje odbiorcze za węzłami grupowymi, stanowiące własność i eksploatowane przez odbiorców LW.4 odbiorcy, którym ciepło, wytwarzane w źródle ciepła Nr 1, dostarczane jest do obiektów poprzez sieć ciepłowniczą , grupowe węzły cieplne oraz zewnętrzne instalacje odbiorcze za węzłami grupowymi stanowiącą własność i eksploatowaną przez DALKIA Lidzbark Warmiński Źródło: Dalkia Lidzbark Warmiński Sp. z o. o. W ESTMOR CONSULTING 89 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 25. Cennik DALKIA Lidzbark Warmiński Wysokość cen i stawek opłat (netto) Wyszczególnienie Jednostki Grupa taryfowa LW.1 LW.2 LW.3 LW.4 zł/MW/rok 89 072,23 89 072,23 89 072,23 89 072,23 rata miesięczna 7 422,69 7 422,69 7 422,69 7 422,69 Cena ciepła zł/GJ 29,50 29,50 29,50 29,50 Cena nośnika ciepła zł/m3 14,10 14,10 14,10 14,10 zł/MW/rok 20 626,16 28 595,31 24 961,80 32 305,82 rata miesięczna 1 718,85 2 382,94 2 080,15 2 692,15 zł/GJ 8,96 10,27 8,83 11,64 Cena za zamówioną moc cieplną Stawka opłaty stałej za usługi przesyłowe Stawka opłaty zmiennej za usługi przesyłowe Źródło: Dalkia Lidzbark Warmiński Sp. z o. o. Z przedstawionych danych statystycznych w tabeli 26 wynika, iż w 2010 r. na terenie Lidzbarka Warmińskiego znajdowały się 6164 mieszkania o łącznej powierzchni użytkowej 357 623 m2. W tym samym roku analizy 5328 mieszkań (86,4% ogółu mieszkań) było wyposażonych w centralne ogrzewanie. Z gazu sieciowego w 2010 roku korzystało ponad 55,5% mieszkań zlokalizowanych na terenie Miasta. Z zaprezentowanych danych wynika, że od 2007 roku liczba mieszkań wyposażonych w centralne ogrzewanie wzrosła o 3,9%, natomiast liczba mieszkań podłączonych do sieci gazowej wzrosła o 12,0%. Tabela 26. Wyposażenie zasobów mieszkaniowych w instalacje techniczno-sanitarne w latach 2007-2010 Zasoby mieszkaniowe Jednostka miary 2007 2008 2009 2010 2011 mieszk. 5974 6039 6133 6164 - izby izba 21291 21530 21846 21953 - powierzchnia użytkowa mieszkań m2 345092 349509 355469 357623 - mieszkania Mieszkania wyposażone w instalacje techniczno-sanitarne wodociąg mieszk. 5961 6026 6120 6151 - ustęp spłukiwany mieszk. 5846 5911 6005 6036 - łazienka mieszk. 5565 5630 5724 5755 - centralne ogrzewanie mieszk. 5127 5192 5297 5328 - W ESTMOR CONSULTING 90 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Zasoby mieszkaniowe gaz sieciowy Jednostka miary 2007 2008 2009 2010 2011 mieszk. 3056 3108 3397 3424 - Mieszkania wyposażone w instalacje - w % ogółu mieszkań wodociąg % 99,8 99,8 99,8 99,8 - łazienka % 93,2 93,2 93,3 93,4 - centralne ogrzewanie % 85,8 86,0 86,4 86,4 - Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS Budynki użyteczności publicznej zaopatrywane są w ciepło z ciepłowni Dalkia, ul. Astronomów 47 w Lidzbarku Warmińskim. Wyjątek stanowi Przedszkole Nr 5, ul. Wodna 9, które do ogrzewania wykorzystuje własną kotłownię. Wykaz budynków użyteczności publicznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński wraz ze wskazaniem źródła ciepła prezentuje tabela 27. Tabela 27. Wykaz obiektów użyteczności publicznej należących do Miasta Lidzbark Warmiński Nazwa obiektu Rodzaj paliwa używany do ogrzewania budynku Ilość zużytego paliwa (w ciągu roku 2012) Zainstalowana moc źródła ciepła (kW) Czy budynek wymaga termomodernizacji? Urząd Miejski w Lidzbarku Warmińskim c.o. z ciepłowni Dalkia bd bd nie ul. Szkolna 2a c.o. z ciepłowni Dalkia bd bd tak Szkoła Podstawowa Nr 1 ul. Szkolna 2 c.o. z ciepłowni Dalkia bd bd tak Gimnazjum Nr 2 c.o. z ciepłowni Dalkia bd bd tak c.o. z ciepłowni Dalkia bd bd tak miał węglowy ok. 16 ton 58 tak c.o. z ciepłowni Dalkia bd bd tak Gimnazjum Nr 1 ul. Polna 36 Zespół SzkolnoPrzedszkolny ul. Polna 36 Przedszkole Nr 5 ul. Wodna 9 MZEAS ul. Poniatowskiego 22 Źródło: Urząd Miejski w Lidzbarku Warmińskim W ESTMOR CONSULTING 91 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 28. Wykaz obiektów użyteczności publicznej należących do Powiatu Lidzbarskiego usytuowanych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński Nazwa obiektu Rodzaj paliwa używany do ogrzewania budynku Ilość zużytego paliwa (w ciągu roku 2012) Zainstalowana moc źródła ciepła (kW) Czy budynek wymaga termomodernizacji? Zespół Szkół Zawodowych w Lidzbarku Warmińskim c.o. z ciepłowni Dalkia 1910 GJ 270 nie Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy c.o. z ciepłowni Dalkia 1231 GJ 168 tak Zespół Szkół Ogólnokształcących w Lidzbarku Warmińskim c.o. z ciepłowni Dalkia 1300 GJ 130 nie Zespół Szkół i Placówek Oświatowych w Lidzbarku Warmińskim c.o. z ciepłowni Dalkia 2476 GJ 755 tak Młodzieżowy Dom Kultury w Lidzbarku Warmińskim Gaz 7426 m 46 nie Budynek Starostwa Powiatowego c.o. z ciepłowni Dalkia 1095 GJ 185 nie Budynek Starostwa Powiatowego Węgiel 535 GJ 150 tak Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy Kotłownia na zrębki, kocioł gazowy 4063 GJ 563 nie 3 Źródło: Starostwo Powiatowe w Lidzbarku Warmińskim Zdecydowana większość budynków użyteczności publicznej podłączona jest do miejskiej sieci ciepłowniczej Dalkia wykorzystującej węgiel na cele grzewcze. Pozostałe budynki do celów grzewczych używają węgla, miału węglowego oraz gazu. W ESTMOR CONSULTING 92 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Własne kotłownie posiadają przedsiębiorstwa działające na terenie Miasta. W tabeli 29 przedstawiono system grzewczy stosowany w większych zakładach przemysłowych zlokalizowanych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński. Tabela 29. System grzewczy stosowany w zakładach przemysłowych usytuowanych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński Nazwa zakładu Warmińska Spółka z o. o. (do 31.09.2012 r. Spółdzielnia Warmińska) Rodzaj paliwa używany do ogrzewania / procesów technologicznych Ilość zużytego paliwa w 2012 r. gaz ziemny 36 200 m odpady drewna, trociny 200 m 3 Zainstalowana moc źródła ciepła Czy planowana jest termomodernizacja budynku? 360 kW nie 20 kW nie ul. Wysokiej Bramy 31 Przedsiębiorstwo Budowlane DREWLAND 3 ul. Olsztyńska 1A 12,5 MWt POLMLEK Sp. z o. o. ul. Topolowa 1 gaz ziemny ok. 8 mln m 3 nie 2,5 MWt nagrzewnica gaz ziemny 2 stacje redukcyjne bd Wenglorz ul. Polna 3 2 x 4,8 MWt nie energia elektryczna ok. 480 MWh PPHU „DEPTUŁA” Regina Deptuła gaz 2370 m ul. Wiejska 87A koks 198 ton 3 bd 37 kW piec odlewniczy nie Źródło: Opracowanie własne Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński funkcjonują również przedsiębiorstwa, które na potrzeby cieplne i procesów technologicznych zużywają drewno oraz poprodukcyjne odpady drzewne. Jednak zdecydowana większość przedsiębiorstw na terenie Miasta do procesów technologicznych i ogrzewania budynków używa gazu ziemnego. W celu określenia potrzeb energetycznych Miasta Lidzbark Warmiński w zakresie zaopatrzenia w ciepło posłużono się jednostkowymi wskaźnikami zapotrzebowania W ESTMOR CONSULTING 93 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 na energię. W przypadku miasta Lidzbark Warmiński nie przeprowadzano badania ankietowego, gdyż mimo tego, że jest to metoda dokładniejsza, to jednak jest bardziej czasochłonna i kosztowna, co wydłużyłoby okres opracowania przedmiotowego dokumentu. Poza tym może się ona okazać metodą o ograniczonej skuteczności, bowiem zwykle nie udaje się otrzymać informacji zwrotnych od wszystkich ankietowanych lub są one niepełne oraz obarczone dużym błędem ze względu na brak wiedzy ankietowanych w zakresie tematyki energetycznej. 5.2. Plany rozwojowe przedsiębiorstw ciepłowniczych Zgodnie z informacjami uzyskanymi od Dalkia Północ – Ciepłownia Lidzbark Warmiński, infrastruktura ciepłownicza pokrywa w zupełności aktualne zapotrzebowanie na ciepło. Zgodnie z informacjami przekazanymi przez przedsiębiorstwo ciepłownicze w 2013 roku planowane jest przyłączenie budynku Szkoły Muzycznej przy ul. Orła Białego w Lidzbarku Warmińskim. Prognozuje się, że liczba odbiorców indywidualnych podłączonych do miejskiej sieci ciepłowniczej kształtować będzie się w roku 2013 na zbliżonym poziomie, jak w roku ubiegłym, natomiast przewiduje się, że liczba odbiorców instytucjonalnych wzrośnie w 2013 r. o około 1%. Tabela 30. Inwestycje planowane do realizacji przez Dalkia Północ – Lidzbark Warmiński Planowany okres realizacji Zakres planowanej inwestycji 2013 Przyłączenie budynku Szkoły Muzycznej ul. Orła Białego Źródło: Dalkia Północ – Lidzbark Warmiński 5.3. Kierunki rozwoju Gminy w zakresie zaopatrzenia w ciepło Władze Miasta Lidzbark Warmiński są świadome konieczności podejmowania przedsięwzięć służących do ograniczenia zużycia energii cieplnej na terenie Miasta, by móc zrealizować wymogi, jakie narzucają m. in. przepisy krajowe i europejskie. W związku z tym, w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego Miasta Lidzbark Warmiński, zostały uwzględnione kierunki działań w zakresie zaopatrzenia w ciepło. Poniżej przedstawiono zasady obsługi infrastruktury technicznej w zakresie zaopatrzenia w ciepło dla poszczególnych jednostek przestrzennych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński. W Jednostce „A” zaopatrzenie w ciepło przewidziano z indywidualnych źródeł ciepła z zastosowaniem nowoczesnych, wysokosprawnych urządzeń grzewczych lub z miejskiej W ESTMOR CONSULTING 94 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 sieci ciepłowniczej. Zaplanowano adaptację istniejącej kotłowni na osiedlu przy ul. Orneckiej. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego teren istniejącej kotłowni osiedlowej został oznaczony na rysunku symbolem A65UC. Rysunek 19. Teren istniejącej kotłowni osiedlowej w Jednostce „A” Źródło: Uchwała Nr LIII/380/10 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński W Jednostkach „B” i „C” adoptuje się istniejące kotłownie osiedlowe ogrzewające istniejące zespoły mieszkaniowe. W przypadku wyczerpania się mocy tych kotłowni przewiduje się zaopatrzenie w ciepło z indywidualnych źródeł ciepła z zastosowaniem nowoczesnych, wysokosprawnych urządzeń grzewczych. Rysunek 20. Teren istniejącej kotłowni osiedlowej w Jednostce „C” Źródło: Uchwała Nr LIII/380/10 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie uchwalenia Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Lidzbark Warmiński W Jednostkach „D”, „E” i F” przewiduje się zaopatrzenie w ciepło z indywidualnych źródeł ciepła z zastosowaniem nowoczesnych, wysokosprawnych urządzeń grzewczych (systemów niskoemisyjnych). W ESTMOR CONSULTING 95 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 6. Stan zaopatrzenia gminy w gaz 6.1. Stan obecny Dystrybutorem gazu sieciowego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński jest Rysunek 21. Mapa Systemu Dystrybucyjnego Pomorskiej Spółki Gazownictwa Źródło: Strona internetowa Pomorskiej Spółki Gazownictwa sp. z o.o.; http://mapa.psgaz.pl/ W ESTMOR CONSULTING 96 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Przez obszar Miasta Lidzbark Warmiński przebiegają gazociągi wysokiego ciśnienia relacji: DN 150 PN 6,3 MPa UZU Kunik – UZU Redy, rok budowy 1986, DN 100 PN 6,3 MPa UZU redy – SRP Bartoszyce, rok bydowy 1987, DN 100 PN 6,3 MPa UZU Redy – SRP Górowo Iławeckie, rok budowy 1991. Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński znajdują się dwie stacje gazowe wysokiego ciśnienia: Lidzbark Warmiński I o przepustowości 1500 m3/h, rok budowy 1986, Lidzbark Warmiński II o przepustowości 1800 m3/h, rok budowy 1999. Ponadto w gminie miejskiej Lidzbark Warmiński występuje sieć gazowa średniego i niskiego ciśnienia. Tabela 31. Długość gazociągów na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2008-2012 (w metrach) L. p. Rodzaj ciśnienia 2008 2009 2010 2011 2012 1 niskie ciśnienie 16 271 17 045 17 368 18 776 19 346 2 średnie ciśnienie 9 399 10 080 10 218 10 493 10 675 Źródło: Pomorska Spółka Gazownictwa sp. z o. o. Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie W latach 2008-2012 długość sieci gazowej niskiego ciśnienia wzrosła o 18,9% i na koniec 2012 wynosiła 19,346 km, natomiast długość sieci gazowej średniego ciśnienia wzrosła z 9,399 km do 10,675 km, co oznacza wzrost o 13,6%. Tabela 32. Długość czynnych przyłączy gazowych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2008-2012 (w metrach) L. p. Rodzaj ciśnienia 2008 2009 2010 2011 2012 1 niskie ciśnienie 7 321 7 636 8 100 8 405 8 733 2 średnie ciśnienie 1 023 1 208 1 406 1 878 2 036 Źródło: Pomorska Spółka Gazownictwa sp. z o. o. Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie Długość czynnych przyłączy gazowych niskiego ciśnienia w analogicznym okresie zwiększyła się o 19,3% i na koniec 2012 r. wynosiła 8,733 km, natomiast długość czynnych przyłączy gazowych średniego ciśnienia wzrosła prawie dwukrotnie i na koniec 2012 r. wynosiła 2,036 km. Wraz ze wzrostem długości gazociągów oraz przyłączy gazowych sukcesywnie wzrasta liczba przyłączy gazowych na terenie Lidzbarka Warmińskiego. W latach 2006-2012 liczba przyłączy gazowych niskiego ciśnienia wzrosła z 457 do 547 W ESTMOR CONSULTING 97 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 przyłączy (wzrost o 19,7%), natomiast liczba przyłączy gazowych średniego ciśnienia wzrosła z 44 do 102. Tabela 33. Ilość czynnych przyłączy gazowych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2008-2012 (w sztukach) L. p. Rodzaj ciśnienia 2008 2009 2010 2011 2012 1 niskie ciśnienie 457 470 498 526 547 2 średnie ciśnienie 44 64 76 87 102 Źródło: Pomorska Spółka Gazownictwa sp. z o. o. Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie Rysunek 22. Sieć gazowa na terenie Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: Pomorska Spółka Gazownictwa sp. z o. o. Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie W ESTMOR CONSULTING 98 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 „Dostarczany przez Pomorską Spółkę Gazownictwa sp. z o. o. gaz ziemny wysokometanowy grupy E musi spełniać wymagania określone w: Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego (Dz. U. z 2010r. Nr 133 poz. 891); Polskich Normach: o PN-C-04750: Paliwa gazowe. Klasyfikacja, oznaczenie i wymagania. o PN-C-04753: Gaz ziemny. Jakość gazu dostarczanego odbiorcom z sieci dystrybucyjnej”. Źródło: Strona internetowa Pomorskiej Spółki Gazownictwa Średnią ważoną wartość ciepła spalania i wartości opałowej dla gazu ziemnego typu E dystrybuowanego siecią gazową PSG sp. z o. o. dla Obszaru Rozliczeniowego Ciepła Spalania (ORCS), do którego przynależy Miasto Lidzbark Warmiński prezentuje tabela 34. Tabela 34. Średnia ważona wartość ciepła spalania i wartości opałowej dla gazu ziemnego typu E dystrybuowanego siecią dystrybucyjną PSG sp. z o. o. - maj 2013 ID Punktu Wyjścia z systemu Operatora Współpracującego ID Punktu Wejścia (grupy punktów wejścia Nazwa Punktu Wejścia zasilającego ORCS Numer ORCS Ciepło spalania dla ORCS (kHh/m3) Wartość opałowa dla ORCS (kHh/m3) Ciepło spalania dla ORCS (kHh/m3) Wartość opałowa dla ORCS (MJ/m3) 600001 SDO061 Uniszki Zawadzkie ORCS010 11,173 10,075 40,223 36,27 Źródło: Strona internetowa Pomorskiej Spółki Gazownictwa sp. z o.o. Tabela 35. Pozostałe parametry jakościowe gazu ziemnego dystrybuowanego przez PSG sp. z o. o. - maj 2013 L.p. Wyszczególnienie Jednostka miary Wymagania wg normy Gaz E Olsztyn 1 Metan %mol nie określa 97,925 2 Etan %mol nie określa 0,887 3 Propan %mol nie określa 0,286 4 n-Butan %mol nie określa 0,059 5 i-Butan %mol nie określa 0,06 6 n-Pentan %mol nie określa 0,026 7 i-Pentan %mol nie określa 0,027 8 Neopentan %mol nie określa - W ESTMOR CONSULTING 99 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 L.p. Wyszczególnienie Jednostka miary Wymagania wg normy Gaz E Olsztyn 9 C6+ %mol nie określa - 10 CO2 %mol nie określa 0,114 11 Azot %mol nie określa 0,569 12 Tlen %mol nie więcej niż 0,2 0 13 Liczba Wobbego kWh/m od 12,5 do 15,0 14,811 14 Gęstość rzeczywista kg/m nie określa 0,569 15 Gęstość względna - nie określa - 3 3 Źródło: Strona internetowa Pomorskiej Spółki Gazownictwa sp. z o.o. W kolejnych tabelach zaprezentowano zestawienie ilości odbiorców oraz zużycie gazu w latach 2007-2012 na terenie Miasta Lidzbark Warmiński. Tabela 36. Ilość użytkowników gazu ziemnego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2012 Lata Ogółem Gospodarstwa domowe bez c.o. Gospodarstwa domowe z c.o. Przemysł Pozostali 2007 2528 1548 857 61 62 2008 3368 2327 964 15 62 2009 3478 2320 1077 16 65 2010 3272 2261 921 19 71 2011 3457 2462 903 19 73 2012 3215 1826 1268 19 102 Źródło: Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A., Pomorski Oddział Handlowy w Gdańsku W ESTMOR CONSULTING 100 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wykres 15. Ilość użytkowników gazu ziemnego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2012 Źródło: Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A., Pomorski Oddział Handlowy w Gdańsku Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A., Pomorski Oddział Handlowy w Gdańsku na przestrzeni lat 2007-2012 zwiększyła się liczba użytkowników gazu ziemnego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński. W porównaniu z rokiem 2007 liczba odbiorców gazu ziemnego zwiększyła się o 27,2%. Wśród gospodarstw domowych bez centralnego ogrzewania odnotowano wzrost o prawie 18,0%, natomiast wśród gospodarstw domowych z centralnym ogrzewaniem liczba użytkowników wzrosła prawie o 48,0%. Wśród odbiorców związanych z przemysłem zaobserwowano znaczący spadek podmiotów w 2008 roku. Natomiast na przestrzeni lat 2008-2012 liczba przedsiębiorstw zużywających gaz ziemny utrzymywała się na zbliżonym poziomie. W 2012 roku gospodarstwa domowe bez centralnego ogrzewania stanowiły 56,8%, gospodarstwa domowe z centralnym użytkowników, podmioty związane z ogrzewaniem przemysłem stanowiły stanowiły ok. 39,4% wszystkich 0,6% wszystkich użytkowników gazu ziemnego. W ESTMOR CONSULTING 101 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 37. Zużycie gazu ziemnego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński 3 w latach 2007-2012 w tys. m Lata Ogółem Gospodarstwa domowe bez c.o. Gospodarstwa domowe z c.o. Przemysł Pozostali 2007 10 305,8 481,9 877,8 8 013,7 932,4 2008 9 832,5 473,3 930,6 7 539,6 889,0 2009 9 174,0 442,4 1 016,7 7 277,6 437,3 2010 9 937,9 461,2 1 095,4 7 720,2 661,1 2011 8 981,5 407,2 1 025,4 7 102,1 446,8 2012 10 847,2 488,9 1 159,2 8 870,6 328,5 Źródło: Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A., Pomorski Oddział Handlowy w Gdańsku Wykres 16. Zużycie gazu ziemnego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński 3 w latach 2007-2012 w tys. m Źródło: Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A., Pomorski Oddział Handlowy w Gdańsku Zużycie gazu na przestrzeni lat 2007-2012 ulegało wahaniom. W porównaniu z rokiem 2007 w 2012 roku zużycie gazu wzrosło ok. 5,2%. Wśród gospodarstw domowych bez centralnego ogrzewania zużycie gazu wzrosło o 1,5%, natomiast wśród gospodarstw domowych z centralnym ogrzewaniem zaobserwowano wzrost o 32,1%. Pośród podmiotów gospodarczych związanych z przemysłem odnotowano wzrost zużycia gazu o 10,7%. W ESTMOR CONSULTING 102 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Odbiorcy gazu związani z przemysłem w 2012 roku zużyli prawie 81,8% ogólnego zużycia gazu. 6.2. Plany rozwojowe dla systemu gazowniczego na terenie Gminy W najbliższych latach zmiany w zakresie zapotrzebowania na gaz ziemny, mogą być podyktowane głównie inwestycjami prowadzonymi na terenie Gminy w zakresie budownictwa mieszkaniowego oraz produkcyjnego. Istniejąca na terenie Miasta Lidzbark Warmiński sieć gazowa średniego i niskiego ciśnienia umożliwia podłączenie podmiotów w przypadku osiągnięcia odpowiednich wskaźników opłacalności ekonomicznej inwestycji na warunkach technicznych ustalonych przez operatora sieci gazowej. Pomorska Spółka Gazownictwa sp. z o. o. Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie obecnie nie planuje większych inwestycji na terenie Miasta Lidzbark Warmiński. „Plan Rozwoju Pomorskiej Spółki gazownictwa sp. z o. o. na lata 2009-2013” o numerze decyzji Prezesa URE: DTA-423-31(12)/2008/2009/RT, nie zakłada sprecyzowanych zadań imiennych dla Miasta Lidzbark Warmiński. 6.3. Kierunki rozwoju Gminy w zakresie zaopatrzenia w gaz Władze Miasta Lidzbark Warmiński są świadome konieczności podejmowania przedsięwzięć służących do zwiększenia wykorzystania gazu ziemnego na cele bytowe i grzewcze wśród mieszkańców Miasta. W związku z tym, w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zostały uwzględnione kierunki działań związane z rozbudową sieci gazowej na terenie Miasta i jego poszczególnych jednostek. W Jednostce „A” zaopatrzenie w gaz przewidziano z istniejących sieci gazowych średniego i niskiego ciśnienia oraz projektowanych w nawiązaniu do stacji redukcyjnych 1 i 2 stopnia. W Jednostce „B” zaopatrzenie w gaz przewidziano z istniejących sieci gazowych średniego i niskiego ciśnienia przebiegających w ul. Olsztyńskiej i Dąbrowskiego od stacji redukcyjnej 1 stopnia przy ul. Dąbrowskiego. Wielkość zapotrzebowania zależna będzie od potrzeb przyszłych inwestorów; W Jednostce „C” zaopatrzenie w gaz przewodowy przewiduje się z istniejących sieci gazowych średniego i niskiego ciśnienia przebiegających w ul. Polnej i Astronomów. Wielkość zapotrzebowania zależna będzie od potrzeb przyszłych inwestorów; W ESTMOR CONSULTING 103 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 W Jednostce „D” zaopatrzenie w gaz przewodowy przewiduje się z projektowanych sieci gazowych niskiego ciśnienia w nawiązaniu do stacji redukcyjnych 2 stopnia. Sieć gazową należy prowadzić w granicy linii rozgraniczających istniejących i projektowanych ulic z wyłączeniem pasa drogi krajowej nr 51. W Jednostce „E” zaopatrzenie w gaz przewodowy przewiduje się z projektowanych sieci gazowych niskiego ciśnienia w nawiązaniu do stacji redukcyjnych 2 stopnia. Sieć gazową należy prowadzić w granicy linii rozgraniczających istniejących i projektowanych ulic z wyłączeniem pasa drogi krajowej nr 51. W Jednostce „F” zaopatrzenie w gaz przewodowy przewiduje się z istniejących sieci gazowych średniego i niskiego ciśnienia oraz projektowanych w nawiązaniu do stacji redukcyjnych 1 i 2 stopnia. W ESTMOR CONSULTING 104 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 7. Stan zaopatrzenia gminy w energię elektryczną 7.1. Stan obecny Operatorem systemu dystrybucyjnego dla Miasta Lidzbark Warmiński jest: ENERGA – OPERATOR S.A. Oddział w Olsztynie ul. Tuwima 6 10-950 Olsztyn Zgodnie z ustawą Prawo energetyczne operatorem systemu dystrybucyjnego jest przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym elektroenergetycznym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej, w tym połączeń z innymi systemami elektroenergetycznymi. W obszarze Miasta Lidzbark Warmiński nie ma zlokalizowanej stacji 110/15 kV. Linie SN 15 kV zasilające obszar Miasta zasilane są z GPZ Lidzbark Warmiński. W GPZ Lidzbark Warmiński zainstalowane są dwa transformatory 110/15 kV o mocy 16 MVA każdy. Podstawowym zadaniem stacji GPZ (Główny Punkt Zasilania) jest przetworzenie energii elektrycznej i „wprowadzenie” jej w lokalną sieć rozdzielczą średniego napięcia 15 kV zasilającą odbiorców przemysłowych i komunalnych. Stąd lokalizacja stacji, a także moc znamieniowa transformatorów, jest ściśle związana z zapotrzebowaniem na energię elektryczną na danym obszarze. W tabeli 38 przedstawiono wartość mocy czynnej w MV przypadające w szczycie obciążenia godz. 17:00. W ESTMOR CONSULTING 105 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 38. Obciążenie GZP w okresie zimowym przypadające w szczycie obciążenia w latach 2008-2012 (w MW) Nazwa GPZ 2008 2009 2010 2011 2012 Lidzbark Warmiński 10 10,2 13,6 11 12,1 Źródło: Energa Operator S.A. Oddział w Olsztynie Główną przyczyną spadku obciążenia może być wykorzystywanie przez mieszkańców coraz bardziej energooszczędnych urządzeń. Natomiast przyczyną wzrostu obciążenia może być wzrost odbiorców, tj. mieszkańców Miasta oraz zwiększenie ilości urządzeń elektrycznych i elektronicznych w gospodarstwach domowych obciążających lokalną sieć energetyczną. W kolejnych tabelach przedstawiono informacje dotyczące liczby odbiorców oraz zużycia energii elektrycznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński z podziałem na poszczególne taryfy, zarówno na niskim, jak i średnim napięciu. Tabela 39. Odbiorcy na niskim napięciu - taryfy C i zużycie energii elektrycznej - odbiorcy posiadający umowy kompleksowe Ogółem oświetlenie ulic PKP Energetyka Gospodarstwa rolne Lata Liczba odbiorców MWh MWh MWh Liczba odbiorców MWh 2007 661 14 762,05 1 043,84 30,35 4 30,06 2008 674 13 512,30 939,58 - 3 38,3 2009 609 12 591,13 578,12 6,29 3 36,91 2010 661 12 737,36 566,22 28,90 3 34,3 2011 555 12 211,46 544,04 10,09 3 35,92 2012 462 9 576,42 604,43 23,61 3 44,24 Źródło: Opracowanie własne na podstawie arkuszy G.10.8. Energa – Operator S.A., Oddział w Olsztynie W ESTMOR CONSULTING 106 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wykres 17. Odbiorcy na niskim napięciu - taryfy C i zużycie energii elektrycznej - odbiorcy posiadający umowy kompleksowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie arkuszy G.10.8. Energa – Operator S.A., Oddział w Olsztynie Z zaprezentowanych danych wynika, że liczba odbiorców na niskim napięciu taryfy C w analizowanym okresie ulegała wahaniom z przewagą tendencji spadkowej. W analizowanym okresie liczba odbiorców taryfy C posiadających umowy kompleksowe zmniejszyła się o 199 odbiorców, tj. spadek ok. 30%. W związku ze spadkiem liczby odbiorców systematycznie zmniejszało się również zużycie energii elektrycznej. W latach 2007-2012 zużycie energii elektrycznej przez tę grupę odbiorców zmniejszyło się o 5 185,63 MWh, co oznacza spadek około 35%. Tabela 40. Odbiorcy na niskim napięciu – taryfy G i zużycie energii elektrycznej - odbiorcy posiadający umowy kompleksowe Ogółem Gospodarstwa domowe Lata Liczba odbiorców MWh Liczba odbiorców MWh 2007 6 634 11 976,12 5 924 11 355,11 2008 6 696 12 081,58 5 971 11 427,77 2009 6 749 11 464,72 5 990 11 464,72 2010 6 809 12 345,68 6 034 11 542,03 2011 6 666 11 714,23 5 904 10 964,84 2012 6 633 11 631,53 5 879 10 974,26 Źródło: Opracowanie własne na podstawie arkuszy G.10.8. Energa – Operator S.A., Oddział w Olsztynie W ESTMOR CONSULTING 107 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wykres 18. Odbiorcy na niskim napięciu – taryfy G i zużycie energii elektrycznej - odbiorcy posiadający umowy kompleksowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie arkuszy G.10.8. Energa – Operator S.A., Oddział w Olsztynie Z zaprezentowanych danych wynika, że liczba odbiorców na niskim napięciu taryfy G w analizowanym okresie również uległa niewielkim wahaniom. W latach 2007-2010 odnotowano wzrost liczby odbiorców o 2,6%, natomiast od 2010 roku obserwowany jest spadek liczby odbiorców taryfy G posiadających umowy kompleksowe. W całym okresie analizy liczba odbiorców zmniejszyła się zaledwie o jednego odbiorcę. Zużycie energii elektrycznej w analizowanym okresie utrzymywało się na zbliżonym poziomie. Średnia zużycia energii elektrycznej z lat 2007-2012 wyniosła 11 868,98 MWh/rok. Wśród odbiorców na niskim napięciu taryfy G posiadających umowy kompleksowe największą grupę stanowią gospodarstwa domowe. W latach 2007-2012 liczba gospodarstw domowych utrzymywała się na zbliżonym poziomie. W 2012 r. gospodarstwa domowe stanowiły ponad 88,6% ogólnej liczby odbiorców. W ostatnim roku analizy gospodarstwa domowe zużyły 10 974,26 MWh energii elektrycznej, co stanowi ponad 94,3% ogólnego zużycia energii. Tabela 41. Odbiorcy na niskim napięciu – taryfy R i zużycie energii elektrycznej - odbiorcy posiadający umowy kompleksowe Lata Liczba odbiorców Zużycie energii elektrycznej (MWh) 2007 2 11,07 2008 1 28,08 W ESTMOR CONSULTING 108 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Lata Liczba odbiorców Zużycie energii elektrycznej (MWh) 2009 1 7,83 2010 1 16,96 2011 2 15,07 2012 3 0,23 Źródło: Opracowanie własne na podstawie arkuszy G.10.8. Energa – Operator S.A., Oddział w Olsztynie Wykres 19. Odbiorcy na niskim napięciu – taryfy R i zużycie energii elektrycznej - odbiorcy posiadający umowy kompleksowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie arkuszy G.10.8. Energa – Operator S.A., Oddział w Olsztynie Liczba odbiorców na niskim napięciu taryfy R posiadających umowy kompleksowe była niewielka i w analizowanym okresie kształtowała się od 1 do 3 odbiorców. Zużycie energii elektrycznej przez tę grupę odbiorców wynosiło od 7,83 do 28,08 MWh rocznie. Kryteria kwalifikowania do grup taryfowych dla odbiorców 1. Taryfa C Zasilanych z sieci elektroenergetycznych niskiego napięcia o mocy większej od 40 kW lub prądzie znamieniowym zabezpieczenia przedlicznikowego w torze prądowym większym od 63 A. z rozliczeniem za pobraną energię elektryczną odpowiednio: C21 – jednostrefowym, W ESTMOR CONSULTING 109 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 C22a – dwustrefowym (strefy: szczyt, pozaszczyt), C22b – dwustrefowym (strefy: dzień, noc). Zasilanych z sieci elektroenergetycznych nn o mocy umownej nie większej niż 40 kW i pądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego nie większym niż 63 A, z rozliczeniem za pobraną energię elektryczną odpowiednio: C11 – jednostrefowym, C12a, C12r – dwustrefowym (strefy: szczyt, pozaszczyt), C12b – dwustrefowym (strefy: dzień, noc), C12w – dwustrefowym (strefy: dzień, noc), w których do strefy nocnej zalicza się dodatkowo wszystkie godziny sobót i niedziel oraz innych dni ustawowo wolnych od pracy. 2. Taryfa G Niezależnie od napięcia zasilania i wielkości mocy umownej z rozliczeniem za pobraną energię elektryczną odpowiednio: G11 – jednostrefowym, G12 – dwustrefowym (strefy: dzień, noc), G12r – dwustrefowym (strefy: szczyt, pozaszczyt), G12w – dwustrefowym (strefy: dzień, noc), w którym do strefy nocnej zaliczane są dodatkowo wszystkie godziny sobót i niedziel oraz innych dni ustawowo wolnych od pracy, zużywaną na potrzeby: gospodarstw domowych, pomieszczeń gospodarczych, związanych z prowadzeniem gospodarstw domowych i pomieszczeń piwnicznych, garaży, strychów, o ile jest w nich prowadzona działalność gospodarcza, lokali o charakterze zbiorowego mieszkania, to jest: domów akademickich, internatów, hoteli robotniczych, klasztorów, plebanii, kanonii, wikariatek, rezydencji biskupich, domów opieki, społecznej, hospicjów, domów dziecka, jednostek penitencjarnych i wojskowych w części bytowej, jak też znajdujących się w tych lokalach pomieszczeń pomocniczych, to jest: czytelni, pralni, kuchni, pływalni, warsztatów, itp., służących potrzebom bytowo-komunalnym mieszkańców, o ile nie jest w nich prowadzona działalność gospodarcza, W ESTMOR CONSULTING 110 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 mieszkań rotacyjnych, mieszkań pracowników placówek dyplomatycznych i zagranicznych przedstawicielstw, domów letniskowych, domów kempingowych i altan w ogródkach działkowych, w których nie jest prowadzona działalność gospodarcza oraz w przypadkach wspólnego pomiaru – administracji ogródków działkowych, oświetlenia w budynkach mieszkalnych: klatek schodowych, numerów domów, piwnic, strychów, suszarni, itp., zasilania dźwigów w budynkach mieszkalnych, węzłów cieplnych i hydroforni, będących w gestii administracji domów mieszkalnych, garaży indywidualnych odbiorców, w których nie jest prowadzona działalność gospodarcza. 3. Taryfa R Dla odbiorców przyłączanych do sieci niezależnie od napięcia znamionowego sieci, których instalacje za zgodą Operatora nie są wyposażone w układy pomiarowo-rozliczeniowe, celem zasilania w szczególności: silników syren alarmowych, stacji ochrony katodowej gazociągów, oświetlenia reklam, krótkotrwałego poboru energii elektrycznej trwającej nie dłużej niż rok. Tabela 42. Odbiorcy na średnim napięciu oraz zużycie energii elektrycznej - odbiorcy posiadający umowy kompleksowe Lata Liczba odbiorców Zużycie energii elektrycznej (MWh) 2007 8 24 489,07 2008 8 25 784,78 2009 8 23 979,69 2010 8 21 169,10 2011 5 8 035,66 2012 6 9 280,65 Źródło: Opracowanie własne na podstawie arkuszy G.10.8. Energa – Operator S.A., Oddział w Olsztynie W ESTMOR CONSULTING 111 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Liczba odbiorców na średnim napięciu posiadających umowy kompleksowe zmniejszyła się z 8 do 6. W związku ze spadkiem liczby odbiorców zmniejszyło się zapotrzebowanie na energię elektryczną. W latach 2007-2012 odnotowano spadek zużycia energii elektrycznej w tej grupie odbiorców o 15 208,42 MWh, co oznacza spadek ok. 62,2%. Tabela 43. Zużycie energii elektrycznej w przedsiębiorstwie Lata Zużycie energii elektrycznej (MWh) 2007 343,33 2008 386,03 2009 388,28 2010 437,05 2011 0,00 2012 140,25 Źródło: Opracowanie własne na podstawie arkuszy G.10.8. Energa – Operator S.A., Oddział w Olsztynie W latach 2007, 2009-2010 na terenie Miasta Lidzbark Warmiński odnotowano nielegalny pobór energii elektrycznej. Nielegalny pobór energii w niniejszych latach kształtował się w przedziale od 6,56 do 37,59 MWh. Tabela 44. Nielegalny pobór energii na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2012 Lata Liczba odbiorców Zużycie energii elektrycznej (MWh) 2007 1 7,86 2008 - - 2009 2 37,59 2010 3 6,56 2011 0 0 2012 0 0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie arkuszy G.10.8. Energa – Operator S.A., Oddział w Olsztynie W ESTMOR CONSULTING 112 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 W latach 2009-2012 na terenie Miasta Lidzbark Warmiński funkcjonowali odbiorcy końcowi posiadający umowy o świadczenie usług dystrybucji. Liczba odbiorców na średnim napięciu nie uległa zmianie i wynosiła w każdym roku po 3 odbiorców, natomiast znacznie zwiększyło się zużycie energii elektrycznej przez tych odbiorców. W latach 2009-2012 odnotowano wzrost z 4 572,6 MWh w 2009 r. do 23 534,66 MWh w 2012 r. W przypadku odbiorców na niski napięciu liczba odbiorców wzrosła z 45 do 278. W latach 2009-2012 zużycie energii przez odbiorców na niskim napięciu wzrosło z 78,01 MWh do 4 032,55 MWh. Tabela 45. Odbiorcy końcowi posiadający umowy o świadczenie usług dystrybucji odbiorcy na średnim napięciu odbiorcy na niskim napięciu ogółem Lata razem sprzedaż ogółem MWh liczba odbiorców MWh liczba odbiorców MWh 2009 - - 45 78,01 78,01 2010 3 4 572,6 61 538,64 5 111,24 2011 3 19 707,684 139 1 657,745 21 365,429 2012 3 23 534,66 278 4 032,55 27 567,21 Źródło: Opracowanie własne na podstawie arkuszy G.10.8. Energa – Operator S.A., Oddział w Olsztynie Tabela 46. Łączne zużycie energii elektrycznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2012 Lata Zużycie w przedsiębiorstwie (MWh) Zużycie energii elektrycznej przez odpowiednie grupy odbiorców* (MWh) Nielegalny pobór energii elektrycznej (MWh) Odbiorcy końcowi posiadający umowy o świadczenie usług dystrybucji (MWh) Zużycie energii elektrycznej (MWh) 2007 343,33 51 238,31 7,86 - 51 589,50 2008 386,03 51 406,74 - - 51 792,77 2009 388,28 48 762,56 37,59 78,01 49 266,44 2010 437,05 46 269,10 6,56 5 111,24 51 823,95 2011 0,00 31 976,43 0 21 365,43 53 341,86 2012 140,25 30 488,83 0 27 567,21 58 196,29 Źródło: Opracowanie własne na podstawie arkuszy G.10.8. Energa – Operator S.A., Oddział w Olsztynie *Odbiorcy posiadający umowy kompleksowe na średnim napięciu, na niskim napięciu – taryfy C, na niskim napięciu – taryfy G, odbiorcy taryfy R W ESTMOR CONSULTING 113 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wykres 20. Łączne zużycie energii elektrycznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: Opracowanie własne na podstawie arkuszy G.10.8. Energa – Operator S.A., Oddział w Olsztynie Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez Energa – Operator S.A. Oddział w Olsztynie łączne zużycie energii elektrycznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w latach 2007-2012 wzrosło o 12,8%. W 2012 roku zużycie energii elektrycznej wyniosło ok. 58 196 MWh. W ESTMOR CONSULTING 114 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 23. Sieć elektroenergetyczna 15 i 0,4 kV w południowym obszarze Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: ENERGA – OPERATOR S.A. Oddział w Olsztynie W ESTMOR CONSULTING 115 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 24. Sieć elektroenergetyczna 15 i 0,4 kV w północnym obszarze Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: ENERGA – OPERATOR S.A. Oddział w Olsztynie W ESTMOR CONSULTING 116 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Zestawienie długości linii elektroenergetycznych napowietrznych i kablowych na terenie Miasta zawiera tabela 47. Tabela 47. Wykaz długości linii 15 i 0,4kV zasilających teren Miasta Lidzbark Warmiński Linie 15 kV [m] Linie 0,4 kV [m] Rok napowietrzne kablowe napowietrzne kablowe 17 800 28 500 62 500 81 000 2012 Źródło: ENERGA – OPERATOR S.A., Oddział w Olsztynie Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński funkcjonuje obecnie 17 800 m napowietrznych linii energetycznych o napięciu 15 kV oraz 28 500 m linii kablowych o tym samym napięciu. Ponadto na opisywanym areale funkcjonuje 62 500 m linii energetycznych napowietrznych o napięciu 0,4 kV, oraz 81 000 m linii energetycznych kablowych. Na terenie działania ENERGA – OPERATOR S.A. Oddział w Olsztynie obowiązuje taryfa dla energii elektrycznej, przesyłu i dystrybucji, opłata za obsługę handlową, opłata abonamentowa. Taryfa uwzględnia postanowienia: ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2010 r. poz. 1059); rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz. U. z 2011 r. Nr 189, poz. 1126), zwanego dalej „rozporządzeniem taryfowym”; rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz. U. z 2007 r. Nr 93, poz. 623 z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem systemowym”; ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 130, poz. 905 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o rozwiązaniu KDT”; Informacji Prezesa URE Nr 27/2012, z dnia 23 października 2012 r., w sprawie stawek opłaty przejściowej na rok 2013. W ESTMOR CONSULTING 117 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Taryfa określa: grupy taryfowe i szczegółowe kryteria kwalifikowania odbiorców do tych grup; sposób ustalania opłat za przyłączenie do sieci Operatora, zaś w przypadku przyłączenia do sieci o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV także ryczałtowe stawki opłat; stawki opłat za świadczenie usługi dystrybucji i warunki ich stosowania, z uwzględnieniem podziału na stawki wynikające z : dystrybucji energii elektrycznej (składniki zmienne i stałe stawki sieciowej), korzystania z krajowego systemu elektroenergetycznego (stawki jakościowe), odczytywania wskazań układów pomiarowo-rozliczeniowych i ich bieżącej kontroli (stawki abonamentowe), przedterminowego rozwiązania kontraktów długoterminowych (stawki opłaty przejściowej). sposób ustalania bonifikat za niedotrzymanie parametrów jakościowych energii elektrycznej i standardów jakościowych obsługi odbiorców; sposób ustalania opłat za: ponadumowny pobór energii biernej, przekroczenia mocy umownej, nielegalny pobór energii elektrycznej, opłaty za usługi wykonywane na dodatkowe zlecenie odbiorcy; opłaty za wznowienie dostarczania energii elektrycznej po wstrzymaniu jej dostaw z przyczyn, o których mowa w art. 6 ust. 3 i 3a ustawy. W ESTMOR CONSULTING 118 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 48. Tabela stawek opłat sieciowych – Oddział w Olsztynie Źródło: Taryfa, Energa Operator, Gdańsk z dnia 17 grudnia 2012 r. Stan sieci elektroenergetycznej oceniany jest jako dobry. Energa Operator S.A. Oddział w Olsztynie zgodnie z zapisami właściwych przepisów prawa oraz Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej planuje i realizuje modernizacje / remonty oraz bieżące zabiegi eksploatacyjne w sieci wysokiego napięcia, średniego napięcia oraz niskiego napięcia, których celem jest zapewnienie dobrego stanu technicznego infrastruktury sieciowej, a przez to poprawa jakości usług (m .in. ograniczenia czasu ograniczeń awaryjnych oraz ilości wyłączanych odbiorców) oraz spełnienie wymagań wynikających ze wzrostu zapotrzebowania na moc. Infrastruktura oświetleniowa na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark warmiński stanowi własność dwóch podmiotów: Miasta oraz Energa Oświetlenie Sp. z o. o. Łączna długość obwodów oświetleniowych wynosi ok. 45 km, w tym długość linii kablowych wynosi ok. 12,6 km, a długość linii napowietrznych ok. 33 km. Obwody napowietrzne w większości podwieszone są na konstrukcjach wsporczych linii elektromagnetycznych niskiego napięcia. W ESTMOR CONSULTING 119 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Oświetlenie sterowane jest przez zegary astronomiczne. Na terenie Miasta zinwentaryzowanych zostało ponad 1560 opraw oświetleniowych. Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Energa Oświetlenie Sp. z o. o. obwody oświetleniowe w zdecydowanej większości stanowią własność Spółki, natomiast oprawy są własnością Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński. Z informacji przekazanych przez Miasto Lidzbark Warmiński na terenie Miasta funkcjonuje oświetlenie uliczne, którego stan techniczny oceniany jest jako dobry. 7.2. Plany rozwojowe przedsiębiorstwa energetycznego W najbliższych dziesięciu latach zmiany w zakresie zapotrzebowania na energię elektryczną mogą być podyktowane głównie inwestycjami prowadzonymi na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w zakresie budownictwa jednorodzinnego, wielorodzinnego oraz produkcyjnego. Wpływ na zmniejszenie zapotrzebowania na energię elektryczną będzie miało coraz powszechniejsze stosowanie energooszczędnych świetlówek kompaktowych w miejsce dotychczas stosowanych żarówek do oświetlenia mieszkań i obiektów użyteczności publicznej. Niemniej jednak, z uwagi na ciągły rozwój cywilizacyjny nastąpi wzrost konsumpcji energii elektrycznej spowodowany: wzrostem ilości odbiorców, wzrostem ilości odbiorników zainstalowanych u poszczególnych odbiorców, rozwojem przemysłu i usług, ewentualnie szerszym wykorzystaniem energii elektrycznej do celów grzewczych. Wzrost ten będzie nieco wyhamowywany poprzez wymianę części stosowanych już urządzeń na nowe, energooszczędne, ale zwiększenie ogólnej liczby odbiorców i odbiorników, zgodnie z globalnymi tendencjami, spowoduje zwiększenie zużycia energii elektrycznej. Infrastruktura energetyczna na terenie Miasta pokrywa obecnie zgłaszane zapotrzebowanie na energię elektryczną. Na terenie Miasta realizowana jest bieżąca rozbudowa sieci elektroenergetycznej 15 i 0,4 kW w związku z działalności przyłączeniową Operatora, tj. realizacją określonych warunków przyłączenia i zawieranych umów o przyłączenie. Pomimo iż w planie rozwoju na przyłączenie odbiorców przewidziano jedynie nakłady rzędu 70 tys. PLN, to należy mieć W ESTMOR CONSULTING 120 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 na uwadze, że plan rozwoju opracowywany jest na okres 4-5 lat i obejmuje okres większy niż ten, który wynika z warunków przyłączenia (ważność 2 lata) oraz terminów wynikających z zawieranych umów przyłączeniowych (ok. 1 rok). W związku z powyższym rzeczywisty poziom realizowanych zadań wynika przede wszystkim z bieżących umów przyłączeniowych. Poza planem rozwoju na obszarze Miasta Lidzbark Warmiński przewidywane są zadania modernizacyjne wymienione w tabeli 49. Tabela 49. Inwestycje planowane do realizacji na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w zakresie rozbudowy systemu energetycznego Planowany okres realizacji Zakres planowanej Inwestycji wymiana kabli olejowych 15 kV ze zwiększeniem przekroju 2014 Lidzbark Warmiński: st. Gdańska L-0006 – Poniatowskiego L-0097 – Piłsudskiego L-0008 (ul. Poniatowskiego, Ornecka) Źródło: ENERGA – OPERATOR S.A. Oddział w Olsztynie Ponadto operator systemu dystrybucyjnego jest zobowiązany (zgodnie z art. 7. ust 1 ustawy Prawo energetyczne) do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci energetycznej z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie, na zasadzie równoprawnego traktowania, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania energii, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru. 7.3. Kierunki rozwoju Gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną W związku z rozwojem Miasta Lidzbark Warmiński oraz planowanym rozwojem budownictwa, a także w trosce o zasilanie Miasta w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego wskazano konieczność budowy głównego punktu zasilania (GPZ). Władze Miasta Lidzbark Warmiński w celu zapewnienia stałego dostępu do tego nośnika energii mieszkańcom Miasta, uwzględniły w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego kierunki działań związane z rozbudową sieci energetycznej na terenie Miasta. W Jednostce „A” dla usprawnienia gospodarki energetycznej przewiduje się budowę głównego punktu zasilania (GPZ). Zasilania terenów przewidzianych pod zainwestowanie nastąpi z istniejącej sieci średniego napięcia (SN) poprzez rozbudowę sieci niskiego napięcia (nn) i stacji transformatorowych na warunkach określonych przez zarządcę sieci. Sieć elektroenergetyczną należy lokalizować w ciągach komunikacyjnych lub wydzielonych pasach technicznych. W przypadku konieczności technicznych dopuszcza się lokalizowanie W ESTMOR CONSULTING 121 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 projektowanych sieci w granicach działek budowlanych lub drogach wewnętrznych. Przyłączenie odbiorców sieci będzie następowało na warunkach i zasadach określonych przez zarządcę sieci. W Jednostce „B” dla usprawnienia gospodarki energetycznej przewiduje się budowę głównego punktu zasilania (GPZ). Zasilania terenów przewidzianych pod zainwestowanie nastąpi z istniejącej sieci średniego napięcia (SN) poprzez rozbudowę sieci niskiego napięcia (nn) i stacji transformatorowych na warunkach określonych przez zarządcę sieci. Sieć elektroenergetyczną należy lokalizować w ciągach komunikacyjnych lub wydzielonych pasach technicznych. W przypadku konieczności technicznych dopuszcza się lokalizowanie projektowanych sieci w granicach działek budowlanych lub drogach wewnętrznych. Przyłączenie odbiorców sieci będzie następowało na warunkach i zasadach określonych przez zarządcę sieci. W Jednostce „C” dla usprawnienia gospodarki energetycznej przewiduje się budowę głównego punktu zasilania (GPZ). Zasilania terenów przewidzianych pod zainwestowanie nastąpi z istniejącej sieci średniego napięcia (SN) poprzez rozbudowę sieci niskiego napięcia (nn) i stacji transformatorowych na warunkach określonych przez zarządcę sieci. Sieć elektroenergetyczną należy lokalizować w ciągach komunikacyjnych lub wydzielonych pasach technicznych. W przypadku konieczności technicznych dopuszcza się lokalizowanie projektowanych sieci w granicach działek budowlanych lub drogach wewnętrznych. Przyłączenie odbiorców sieci będzie następowało na warunkach i zasadach określonych przez zarządcę sieci. W Jednostce „D” zasilanie terenów przewidzianych do zainwestowania nastąpi z istniejącej sieci SN poprzez ich rozbudowę na warunkach określonych przez zarządcę sieci. Sieć elektroenergetyczną należy lokalizować w ciągach komunikacyjnych lub wydzielonych pasach technicznych. W przypadku konieczności technicznych dopuszcza się lokalizowanie projektowanych sieci w granicach działek budowlanych lub drogach wewnętrznych. Przyłączenie odbiorców sieci będzie następowało na warunkach i zasadach określonych przez zarządcę sieci. W Jednostce „E” zasilanie terenów przewidzianych do zainwestowania nastąpi z istniejącej sieci SN poprzez ich rozbudowę na warunkach określonych przez zarządcę sieci. Sieć elektroenergetyczną należy lokalizować w ciągach komunikacyjnych lub wydzielonych pasach technicznych. W przypadku konieczności technicznych dopuszcza się lokalizowanie projektowanych sieci w granicach działek budowlanych lub drogach wewnętrznych. W ESTMOR CONSULTING 122 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Przyłączenie odbiorców sieci będzie następowało na warunkach i zasadach określonych przez zarządcę sieci. W Jednostce „F” zapotrzebowanie w energię elektryczną nastąpi z linii nn z wykorzystaniem istniejących i projektowanych stacji transformatorowych na warunkach określonych przez zarządcę sieci. Sieć elektroenergetyczną należy lokalizować w ciągach komunikacyjnych lub wydzielonych pasach technicznych. W przypadku konieczności technicznych dopuszcza się lokalizowanie projektowanych sieci w granicach działek budowlanych lub drogach wewnętrznych. Przyłączenie odbiorców sieci będzie następowało na warunkach i zasadach określonych przez zarządcę sieci. W ESTMOR CONSULTING 123 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 8. Przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw gazowych Jednym z warunków rozwoju współczesnego świata jest dążenie do zmniejszenia zużycia energii w różnych procesach. Dotyczy to również procesów, które służą do utrzymania komfortu klimatycznego i komfortu użytkowania w budynkach: ogrzewania, wentylacji, klimatyzacji, podgrzewania wody wodociągowej. Niżej wymienione fakty, mówiące, że: zasoby paliw są ograniczone, dostępność do paliw jest coraz trudniejsza, z uwagi na powyższe, ceny paliw będą miały tendencję wzrostową, należy ograniczać zanieczyszczenie środowiska produktami procesów spalania, świadczą o znacznej roli działań zmierzających do oszczędzania energii i jej efektywnego wykorzystania. W Polsce w wyniku przyjętej polityki społeczno-gospodarczej energia nie była szanowana, a w społeczeństwie zanikał nawyk oszczędnego jej użytkowania. Po roku 1990 wraz z wprowadzeniem gospodarki rynkowej nastąpiło urealnienie cen nośników energii, co zmusiło jej odbiorców do szukania rozwiązań dających oszczędności w tym zakresie. Niekorzystna struktura zasobów paliw naturalnych w Polsce (monokultura węgla) jest przyczyną nieprawidłowej proporcji pokrycia zapotrzebowania na energię pierwotną za pomocą różnych nośników. Udział paliw stałych w gospodarce energetycznej Polski wynosi ok. 77%, a paliw węglowodorowych (oleje opałowe, gaz) ok. 21%, co w porównaniu z wysokorozwiniętymi krajami Europy Zachodniej jak również Węgrami, Czechami czy Słowacją, jest niekorzystne z uwagi na duży udział paliw stałych i związane z tym zanieczyszczenie środowiska. Występuje również zbyt mały udział odnawialnych źródeł energii, szczególnie w porównaniu z krajami „starej” Unii Europejskiej. W Polsce udział sektora bytowo-komunalnego w ogólnym zużyciu energii wynosi ok. 40%, z czego 36% przypada na budynki, przy czym ok. 30% przypada na budynki mieszkalne, a reszta na budynki użyteczności publicznej. Ponieważ tam, gdzie zużywa się znaczne ilości energii, można też jej dużo zaoszczędzić, stąd duże możliwości samorządów terytorialnych administrujących częścią budynków mieszkalnych i będących właścicielami dużej ilości budynków użyteczności publicznej do działań w tym zakresie, począwszy od szczebla podstawowego, czyli od gminy. Również bardzo duże możliwości oszczędzania mają odbiorcy indywidualni (gospodarstwa domowe) oraz inni drobni odbiorcy. W ESTMOR CONSULTING 124 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 W chwili obecnej sektor bytowo-komunalny na terenie Polski, jak i Miasta Lidzbark Warmiński zużywa nadmierne ilości energii. Sami użytkownicy mieszkań nie mają jednak pełnych możliwości ograniczenia kosztów ogrzewania ze względu na stan techniczny i dalekie od nowoczesnych rozwiązania techniczne instalacji dostarczających energię do poszczególnych lokali. Szczególny wpływ na taki stan ma brak liczników energii cieplnej, urządzeń regulacyjnych, niska sprawność źródeł ciepła, duże straty ciepła w instalacjach, ale także duże straty ciepła istniejących budynków, nierzadko wielokrotnie przekraczające obecnie obowiązujące normatywy. Rezerwy powstałe po usunięciu powyższych przyczyn są znaczne i sięgają 30-40% energii zużywanej do ogrzewania i podgrzewania wody wodociągowej. Wykorzystanie tych rezerw jest możliwe przez poprawę stanu technicznego istniejących układów zaopatrzenia w ciepło i samych budynków na terenie analizowanej jednostki samorządu terytorialnego poprzez: modernizację źródeł ciepła, termomodernizację budynków, modernizację instalacji odbiorczych (centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej). Zastosowanie powyższych rozwiązań spowoduje generalne podniesienie sprawności użytkowej eksploatowanych układów poprzez bardziej efektywną konwersję energii chemicznej paliwa na energię cieplną oraz bardziej optymalne wykorzystanie wytworzonej energii. Wiąże to się z dopasowaniem wydajności instalacji i urządzeń odbiorczych do aktualnych potrzeb cieplnych ogrzewanych pomieszczeń czy też produkcji ciepłej wody użytkowej. Jednocześnie w obiektach nowo wznoszonych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński należy stosować nowoczesne rozwiązania techniczne o wysokiej sprawności użytkowej tj.: nowoczesne rozwiązania źródeł ciepła opartych o kotły grzewcze o wysokiej sprawności opalanych paliwem ciekłym lub gazowym, instalacje grzewcze wyposażone w urządzenia regulacyjne pozwalające na oszczędną ich eksploatację, instalacje grzewcze i ciepłej wody użytkowej wyposażone w urządzenia pomiarowe, umożliwiające indywidualne rozliczanie, co skłania użytkowników do działań zmierzających do oszczędzania energii, właściwą izolację termiczną instalacji, co zminimalizuje niepożądane straty ciepła, budynki o przegrodach charakteryzujących się małym współczynnikiem przenikania ciepła, co najmniej nie przekraczającym obowiązujących normatywów. W ESTMOR CONSULTING 125 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Stosowanie nowoczesnych rozwiązań technicznych, poza podstawowym, ekonomicznym aspektem, zapewnia każdemu użytkownikowi wygodną, bezpieczną i łatwą eksploatację urządzeń. Niebagatelną zaletą stosowania nowoczesnych rozwiązań technicznych jest ograniczenie zanieczyszczenia środowiska poprzez zmniejszenie ilości spalanego paliwa oraz zmianie paliwa stałego (węgiel) na bardziej ekologiczne paliwa ciekłe, gazowe lub biopaliwa. Kwestia ochrony środowiska ma duże znaczenie ze względu na fakt, iż Miasto Lidzbark Warmiński stanowi ważny historycznie i przyrodniczo ośrodek. Zapewnienie odpowiedniej temperatury w pomieszczeniach przeznaczonych dla ludzi, zwierząt lub technologii przemysłowych wymaga wytworzenia i dostarczenia odpowiedniej ilości ciepła. Ciepło to na terenie Miasta Lidzbark Warmiński, można uzyskać z konwersji energii chemicznej paliwa stałego, ciekłego lub gazowego lub też z dostępnych na terenie Miasta odnawialnych źródeł energii. Ogólnie źródła ciepła można podzielić na: źródła indywidualne (miejscowe), kotłownie wbudowane, ciepłownie (kotłownie wolno stojące), elektrociepłownie. Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński występują trzy pierwsze z wyżej wymienionych rodzajów źródeł ciepła. Obecnie największą sprawnością i największą ilością energii wyprodukowanej z jednostki paliwa umownego charakteryzują się nowoczesne kotły opalane gazem, lekkim olejem opałowym oraz biopaliwami takimi jak słoma i pellet. Ze źródeł ciepła z kotłami opalanymi węglem największą sprawność mają duże jednostki instalowane w elektrociepłowniach. Najmniejszą sprawnością charakteryzuje się produkcja energii elektrycznej w elektrowni kondensacyjnej. Wynika to z niskiej sprawności teoretycznej obiegu termodynamicznego, który jest podstawą działania elektrowni kondensacyjnej. Do niedawna kotły gazowe (podobnie olejowe) produkowane w Polsce charakteryzowały się prostą konstrukcją i były urządzeniami dość przestarzałymi technologicznie (atmosferyczne palniki inżektorowe, zapalanie za pomocą dyżurnego płomyka, prymitywna automatyka), a ich sprawności mieściły się w granicach 65-70 %. Nie stanowiły one zatem zbyt wielkiej konkurencji dla kotłów opalanych paliwami stałymi. Zastosowanie nowoczesnych kotłów gazowych, olejowych lub opalanych biopaliwem w miejsce przestarzałych lub w miejsce kotłów węglowych daje wyraźne oszczędności energii pierwotnej (39-43%). W ESTMOR CONSULTING 126 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Poza tym należy stwierdzić, że: najbardziej niekorzystny ze względu na ilość zużytej energii pierwotnej jest układ ogrzewania elektrycznego oporowego (361% energii pierwotnej w paliwie stałym zużytym w elektrowni), w razie stosowania paliw stałych najbardziej efektywne energetycznie jest skojarzone wytwarzanie energii cieplnej i elektrycznej w elektrociepłowniach, źródła ciepła opalane węglem o małych mocach (kotłownie lokalne i indywidualne w małych domach) są nieopłacalne energetycznie i uciążliwe dla środowiska naturalnego, bardzo korzystne energetycznie i z punktu widzenia ochrony środowiska są układy grzewcze na paliwo gazowe lub ciekłe, wyposażone w nowoczesne jednostki kotłowe oraz kotłownie wykorzystujące w procesie spalania biopaliwa tj. pellet, słoma, drewno, owies, rozwiązaniem, mającym w przyszłości szanse na powszechne stosowanie, są pompy ciepła z napędem silnikiem spalinowym lub turbiną gazową, obecnie rzadko stosowane ze względu na wysokie koszty inwestycyjne. Z technicznego punktu widzenia modernizacja źródeł ciepła polega na: wymianie istniejących kotłów na nowocześniejsze, o wyższej sprawności i mniejszej emisji zanieczyszczeń do atmosfery, zastosowaniu nowoczesnych, wysokosprawnych i powodujących małe straty ciepła układów i urządzeń do przygotowania ciepłej wody użytkowej – w przypadku kotłowni dwufunkcyjnych, zastosowaniu elektronicznych regulatorów automatyzujących proces spalania paliwa i dostosowujących produkcję ciepła do aktualnych warunków pogodowych oraz do chwilowego rozbioru ciepłej wody użytkowej, zastosowaniu pomp obiegowych w instalacjach centralnego ogrzewania, tam gdzie przed modernizacją instalacja pracowała jako grawitacyjna, dostosowaniu istniejących kominów do specyficznych wymogów, jakie stawia zastosowanie kotłów opalanych gazem lub olejem opałowym, przez stosowanie wkładek z blachy stalowej chromoniklowej, bądź budowie nowych kominów zewnętrznych dwuściennych ze stali chromoniklowej, stosowaniu stacji uzdatniania wody, przedłużającej żywotność urządzeń grzewczych i instalacji i gwarantujących zachowanie wysokiej sprawności, dzięki znacznej redukcji odkładania się kamienia kotłowego na powierzchniach ogrzewalnych kotłów i w rurociągach instalacji. W ESTMOR CONSULTING 127 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Zastosowanie powyższych elementów wpłynie bezpośredniego na zwiększenie sprawności źródeł zaopatrzenia poszczególnych obiektów w ciepło, a tym samym do zmniejszenia ilości spalanego paliwa opałowego oraz racjonalizacji użytkowania wygospodarowanego ciepła. Dla Miasta Lidzbark Warmiński przy modernizacji źródeł ciepła proponuje się następujące rodzaje kotłów lub innych układów grzewczych: KOTŁY NA PALIWA STAŁE (WĘGIEL) Nowoczesne kotły na paliwa stałe wyposażone są w automatyczny regulator procesu spalania, sterujący ilością powietrza dolotowego do komory spalania w funkcji temperatury wody wylotowej lub temperatury w ogrzewanym pomieszczeniu, zabezpieczający również przed wrzeniem wody i wygaśnięciem ognia. Kotły te są często wyposażane w przykotłowy zasobnik paliwa o dużej pojemności, z którego węgiel do paleniska podawany jest automatycznie. Sprawność kotłów wynosi 70-80%. Pomimo wysokiej sprawności w porównaniu ze stosowanymi wcześniej kotłami węglowymi, niedorównującej jednak nowoczesnym kotłom na paliwa gazowe i ciekłe, oraz ograniczeniem uciążliwości obsługi, nie zaleca się stosowania tych kotłów przy modernizacji źródeł ciepła z uwagi na: mniejszą sprawność, niż nowoczesnych kotłów gazowych i olejowych, dużą emisję zanieczyszczeń do atmosfery, jakość regulacji temperatury nie dorównującą układom stosowanym w kotłowniach gazowych, olejowych i na biopaliwa, wzrost cen węgla spowodowana spadkiem zasobów węgla w Polsce, oraz wzrostem importu węgla z zagranicy. Zastosowanie takiego kotła można rozważać jedynie w następujących przypadkach: braku możliwości podłączenia do sieci gazowej, braku możliwości lokalizacji zbiorników oleju opałowego i gazu płynnego, ze względu na niskie koszty inwestycyjne, przy braku środków finansowych i konieczności wymiany istniejącego kotła węglowego w przypadku awarii. KOTŁY OPALANE GAZEM ZIEMNYM Zaletami tych kotłów są: wysoka sprawność 91-93%, w przypadku kotłów kondensacyjnych powyżej 100%, niska emisja zanieczyszczeń do atmosfery, W ESTMOR CONSULTING 128 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 brak konieczności zatrudnienia obsługi stałej, możliwość stosowania wysokiej klasy automatyki, zwiększającej ekonomiczność systemu grzewczego, oszczędność miejsca – brak magazynu paliwa, stała gotowość do pracy i szybki rozruch, opłata za paliwo następuje po jego zużyciu. Wady: konieczność budowy przyłącza gazu, zależność od jedynego dostawcy gazu przewodowego w Polsce jakim jest Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo. Kotły opalane gazem ziemnym należy stosować przy modernizacji kotłowni wszędzie tam, gdzie istnieje możliwość przyłączenia do sieci gazowej, a koszty wykonania przyłącza nie są zbyt wysokie. KOTŁY OPALANE LEKKIM OLEJEM OPAŁOWYM LUB GAZEM PŁYNNYM Zaletami tych kotłów są: wysoka sprawność – ok. 90%, niska emisja zanieczyszczeń do atmosfery, brak konieczności zatrudnienia obsługi stałej, możliwość stosowania wysokiej klasy automatyki, zwiększającej ekonomiczność systemu grzewczego, stała gotowość do pracy i szybki rozruch, dowolny wybór dostawcy paliwa. Wady: konieczność budowy magazynu oleju lub zbiornika na gaz płynny, wysoki koszt paliwa, opłata za paliwo następuje przed jego zużyciem. Kotły opalane lekkim olejem opałowym lub gazem płynnym należy stosować przy modernizacji kotłowni wszędzie tam, gdzie nie ma możliwości przyłączenia do sieci gazowej lub koszty przyłączenia są zbyt wysokie ze względu na znaczną odległość, bądź konieczność przebudowy istniejącej sieci rozdzielczej. Wyboru między olejem opałowym, a gazem płynnym należy dokonać po szczegółowej analizie kosztów inwestycji W ESTMOR CONSULTING 129 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 oraz późniejszych kosztów eksploatacji kotłowni, biorąc pod uwagę aktualne ceny paliw i ewentualnie przewidując ich przyszłe zmiany. KOTŁY OPALANE BIOPALIWAMI (PELLET, ZRĘBKI, SŁOMA) Zaletami tych kotłów są: wysoka sprawność – 80-90%, niska emisja zanieczyszczeń do atmosfery, brak konieczności zatrudnienia obsługi stałej (wyjątek – słoma), możliwość stosowania wysokiej klasy automatyki, zwiększającej ekonomiczność systemu grzewczego, stała gotowość do pracy i szybki rozruch, dowolny wybór dostawcy paliwa. Wady: dość wysoki koszt urządzeń, duże gabaryty w przypadku kotłów opalanych słomą, konieczność budowy magazynu paliwa, w przypadku słomy – o dużej kubaturze, opłata za paliwo następuje przed jego zużyciem, Kotły opalane biopaliwami należy stosować przy modernizacji kotłowni wszędzie tam, gdzie nie ma możliwości przyłączenia do sieci gazowej, lub koszty przyłączenia są zbyt wysokie ze względu na znaczną odległość, bądź konieczność przebudowy istniejącej sieci rozdzielczej. Wyboru rodzaju biopaliwa dokonać po szczegółowej analizie kosztów inwestycji oraz późniejszych kosztów eksploatacji kotłowni, biorąc pod uwagę aktualne ceny paliw i ewentualnie przewidując ich przyszłe zmiany, a także możliwości dostawy od lokalnych producentów. KOTŁY ZASILANE ENERGIĄ ELEKTRYCZNĄ Zalety: bardzo wysoka sprawność kotłowni – 99%, bardzo niskie koszty inwestycyjne, brak instalacji odprowadzenia spalin, brak emisji zanieczyszczeń do atmosfery w miejscu lokalizacji kotłowni, możliwość stosowania wysokiej klasy automatyki, zwiększającej ekonomiczność systemu grzewczego, Wady: W ESTMOR CONSULTING 130 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 duże koszty eksploatacji ze względu na wysoką cenę energii elektrycznej, nawet w systemie dwutaryfowym, zależność od dostawcy energii elektrycznej. POMPY CIEPŁA Pompy ciepła umożliwiają wykorzystanie energii cieplnej zgromadzonej w środowisku naturalnym, a w szczególności w: ciekach wodnych powierzchniowych i podziemnych, powietrzu, gruncie. Zaletami układu ogrzewania z pompą ciepła są: 75% energii zużywanej przez układ czerpane jest z odnawialnego (bezpłatnego) źródła, jakim jest środowisko naturalne, brak emisji zanieczyszczeń do atmosfery w miejscu lokalizacji układu, możliwość stosowania wysokiej klasy automatyki, zwiększającej ekonomiczność systemu grzewczego. Wady: do zbudowania układu potrzebne jest sąsiedztwo zbiornika wodnego lub duża powierzchnia terenu, 25% energii dostarczane jest w postaci energii elektrycznej, wady jak w przypadku kotłowni elektrycznej, wysokie koszty inwestycyjne. W przypadku wykorzystania do napędu pompy silnika spalinowego lub turbiny gazowej maleją wprawdzie koszty eksploatacji, ale znacznie rosną koszty inwestycyjne. KOLEKTORY SŁONECZNE Kolektory słoneczne wykorzystują promieniowanie słońca do podgrzewania czynnika grzewczego, który stosowany jest do przygotowania ciepłej wody użytkowej w podgrzewaczach pojemnościowych z dwoma wężownicami. Druga wężownica zasilana jest czynnikiem grzewczym z kotłowni i podgrzewa wodę w przypadku zachmurzenia. Zalety: znikome koszty eksploatacji, W ESTMOR CONSULTING 131 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wady: duże koszty inwestycyjne, konieczność współpracy z innym źródłem ciepła np. kotłownią gazową, olejową lub na biopaliwo, konieczność dostosowania konstrukcji dachu do zamontowania kolektorów, zależność wydajności układu od warunków pogodowych i pory roku. Należy stwierdzić, że modernizację źródeł ciepła na terenie Gminy należy prowadzić w oparciu o kotły opalane przede wszystkim biopaliwem. Przy modernizacji kotłowni należy brać pod uwagę warunki techniczne, jakie zostały przytoczone na początku niniejszego rozdziału. Modernizacja kotłowni na terenie Miasta Lidzbark Warmiński musi być poprzedzona opracowaniem szczegółowego projektu budowlanego i wykonawczego, który m.in. powinien rozwiązać następujące zagadnienia: optymalny dobór kotła lub kotłów, wybór kotła o odpowiedniej konstrukcji, wybór optymalnego układu regulacji, dostosowanego do ilości i rodzaju zastosowanych kotłów oraz charakteru odbiorcy ciepła, wybór układu technologicznego kotłowni dostosowanego do charakteru odbiorcy, określenie i dobór urządzeń i osprzętu niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania kotłowni, określenie obliczeniowego zużycia paliwa w sezonie grzewczym, bądź w roku w przypadku kotłowni dwufunkcyjnych. W celu racjonalizacji wykorzystania energii na terenie Miasta Lidzbark Warmiński możliwa jest także realizacja inwestycji związanych z modernizacją oświetlenia ulicznego. Nie można bowiem zapomnieć, że władze samorządowe zobowiązane są do utrzymania takiego oświetlenia i zapewnienia mieszkańcom Miasta bezpiecznych warunków do podróżowania po zmroku. W tym też celu niezbędne jest zapewnienie funkcjonowania sprawnego i efektywnego oświetlenia. Jedną z możliwości poprawy wykorzystania energii w tym celu jest modernizacja obecnie ustawionych lamp i wykorzystanie nowoczesnych, a przez to bardziej oszczędnych lamp oświetleniowych. Inną możliwością jest wykorzystanie do oświetlenia systemów hybrydowych związanych z pozyskiwaniem energii wiatru oraz słońca. Hybrydowe światła uliczne działają w oparciu o elektryczność powstałą poprzez przechwytywanie energii słonecznej za pomocą paneli słonecznych oraz energii wiatru W ESTMOR CONSULTING 132 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 przy użyciu silników wiatrowych. Kombinacja ta sprawia, że systemy te są bardziej praktyczne w stosunku do systemów oświetleniowych opierających się jedynie na energii słonecznej. Hybrydowe zasilanie jest wyposażone w akumulatory pozwalające na działanie od trzech do pięciu dni, niezależnie od warunków atmosferycznych. Wiatrowo-słoneczna metoda oświetlenia jest samowystarczalna, niezależna oraz eliminuje potrzebę budowania ziemnych łączy elektrycznych, które są typowe dla konwencjonalnych systemów oświetleń ulicznych. Wykorzystanie systemów hybrydowych przyczynia się również do zmniejszenia ilości środków ponoszonych przez władze gminne na zapewnienie odpowiednich standardów związanych z oświetleniem ulicznym. Trzeba bowiem wskazać, że oświetlenie zasilane energią słoneczną i wiatrową jest darmowe, a zatem w przypadku zastosowania wskazanych rozwiązań możliwe jest uzyskanie oszczędności w budżecie Miasta Lidzbark Warmiński i przeznaczenie dodatkowych środków na inwestycje rozwojowe, przyczyniające się do wzrostu atrakcyjności danej jednostki samorządowej. Odnośnie przedsięwzięć przyczyniających się do racjonalizacji wykorzystania źródeł energii oraz poprawy efektywności energetycznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński zostały sporządzone audyty energetyczne dla wszystkich budynków użyteczności publicznej należących do Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński. W tabeli 50 przedstawiono potrzeby inwestycyjne w zakresie termomodernizacji budynków użyteczności publicznej wraz z szacunkowymi kosztami poszczególnych inwestycji. Tabela 50. Potrzeby inwestycyjne w zakresie termomodernizacji budynków użyteczności publicznej L. p. 1 Nazwa budynku użyteczności publicznej Miejski Zespół EkonomicznoAdministracyjny Szkół i Przedszkoli Szacunkowy koszt inwestycji Szacunkowy koszt dokumentacji (w tys. zł) (w tys. zł) 261,53 14,31 wymiana wewnętrznej instalacji c.o. wraz z grzejnikami, docieplenie stopu, ścian zewnętrznych oraz ścian w gruncie, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej 16,91 wymiana wewnętrznej instalacji c.o. wraz z grzejnikami, docieplenie stopu, ścian zewnętrznych oraz ścian w gruncie, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej ul. Poniatowskiego 22 2 Przedszkole Nr 5 ul. Wodna 9 295,83 Zakres robót W ESTMOR CONSULTING 133 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 L. p. 3 4 5 6 Nazwa budynku użyteczności publicznej Zespół Szkolno-Przedszkolny ul. Polna 36 Gimnazjum Nr 2 ul. Polna 36 Szkoła Podstawowa Nr 1 ul. Szkolna 2 Gimnazjum Nr 1 ul. Szkolna 2 a RAZEM Szacunkowy koszt inwestycji Szacunkowy koszt dokumentacji (w tys. zł) (w tys. zł) Zakres robót 77,50 wymiana wewnętrznej instalacji c.o. wraz z grzejnikami, docieplenie stopu, ścian zewnętrznych oraz ścian w gruncie, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej 45,14 wymiana wewnętrznej instalacji c.o. wraz z grzejnikami, docieplenie stopu, ścian zewnętrznych oraz ścian w gruncie, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej 69,32 wymiana wewnętrznej instalacji c.o. wraz z grzejnikami, docieplenie stopu, ścian zewnętrznych oraz ścian w gruncie, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej 733,94 40,16 wymiana wewnętrznej instalacji c.o. wraz z grzejnikami, docieplenie stopu, ścian zewnętrznych oraz ścian w gruncie, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej 4 798,87 263,34 - 1416,04 824,88 1266,65 Źródło: Urząd Miejskie w Lidzbarku Warmińskim Należy podkreślić, że w perspektywie do 2028 roku trudno jest sporządzić dokładny spis projektów przewidywanych do wykonania przez mieszkańców Miasta. Należy się jednak spodziewać, że podążając za przykładem władz Miasta Lidzbark Warmiński, osoby zamieszkujące Miasto przystąpią do wykonywania inwestycji mających na celu zmniejszenie zapotrzebowania budynków na energię, a to wpłynie z kolei na poprawę stanu środowiska naturalnego w tej części województwa warmińsko-mazurskiego. W ESTMOR CONSULTING 134 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Zgodnie z zapisami ustawy o efektywności energetycznej (Rozdział 3, Art. 10, ust. 1-2 Ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej): 1. Jednostka sektora publicznego, realizując swoje zadania, stosuje co najmniej dwa ze środków poprawy efektywności energetycznej, o których mowa w ust. 2. 2. Środkiem poprawy efektywności energetycznej jest: 1) umowa, której przedmiotem jest realizacja i finansowanie przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej; 2) nabycie nowego urządzenia, instalacji lub pojazdu, charakteryzujących się niskim zużyciem energii oraz niskimi kosztami eksploatacji; 3) wymiana eksploatowanego urządzenia, instalacji lub pojazdu na urządzenie, instalację lub pojazd, o których mowa w pkt. 2, albo ich modernizacja; 4) nabycie lub wynajęcie efektywnych energetycznie budynków lub ich części albo przebudowa lub remont użytkowanych budynków, w tym realizacja przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz. U. Nr 223, poz. 1459, z 2009 r. Nr 157, poz. 1241 oraz z 2010 r. Nr 76, poz. 493); 5) sporządzenie audytu energetycznego w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów eksploatowanych budynków w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. — Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 oraz z 2011 r. Nr 32, poz. 159 i Nr 45, poz. 235), o powierzchni użytkowej powyżej 500 m2, których jednostka sektora publicznego jest właścicielem lub zarządcą. 3. Jednostka sektora publicznego informuje o stosowanych środkach poprawy efektywności energetycznej na swojej stronie internetowej lub w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. W ESTMOR CONSULTING 135 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 9. Analiza możliwości wykorzystania lokalnych i odnawialnych źródeł energii 9.1. Energia wiatru Polska położona jest w strefie o przeciętnych warunkach wietrzności, z prędkościami wiatru na poziomie 3,5-4,5 m/s. Dla obszaru Polski maksymalne sezonowe zasoby energii wiatru dość dobrze pokrywają się z maksymalnym zapotrzebowaniem na energię cieplną, czyli okresem występowania najniższych temperatur, trzeba zatem stwierdzić, że korzystanie z tego źródła energii jest jak najbardziej uzasadnione. Zaletami siłowni wiatrowych są: bezpłatność energii wiatru; brak zanieczyszczenia środowiska naturalnego; możliwość budowy na nieużytkach. Z kolei jako wady wymienić należy: wysokie koszty inwestycyjne i eksploatacyjne; zniekształcenie krajobrazu. Korzyścią ekologiczną wyprodukowania 1 kWh energii elektrycznej z elektrowni wiatrowej, w stosunku do tradycyjnie wyprodukowanej w elektrowni węglowej, jest uniknięcie emisji do atmosfery następujących zanieczyszczeń: 5,5 g SO2, 4,2 g NOx, 700 g CO2, 49 g pyłów i żużlu. 2 Rysunek 25. Energia wiatru w kWh/m na wysokości 30 m nad poziomem gruntu Źródło: Halina Lorenc, Instytut Meteorologii i Gospodarki wodnej, Opracowanie 2001, Warszawa W ESTMOR CONSULTING 136 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 26 przedstawia mezoskalową mapę wiatrów, na której naniesiono izolinie rocznej podaży surowej energii wiatru, niesionej przez strugę wiatru o powierzchni przekroju 1 m 2 na wysokości 30 m nad poziomem gruntu (30 m n.p.g). Niniejszą mapę sporządzono na podstawie wyników 30-letnich pomiarów prędkości wiatru wykonanych przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w latach 1971 – 2000. Lokalizacja obszarów korzystnych dla energetyki wiatrowej wykazuje duże podobieństwo do wyżej pokazanych map wiatru. Podobnie jest z lokalizacją obszarów niekorzystnych. Rysunek 26. Potencjalne możliwości rozwoju energetyki wiatrowej na terenie województwa warmińsko-mazurskiego Źródło: Program ekoenergetyczny województwa warmińsko-mazurskiego na lata 2005-2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014 Zgodnie z rys. 25 i 26 na terenie Miasta Lidzbark Warmiński występują niewielkie warunki wiatrowe, w związku z czym potencjał energetyczny określony został jako mały. Wykres 21 prezentuje możliwości produkcji energii elektrycznej przez turbinę wiatrową o mocy 3 kW. W ESTMOR CONSULTING 137 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wykres 21. Produkcja energii elektrycznej przez MTW o mocy 3 kW Z powyższego wykresu wynika, że najwyższy potencjał produkcji energii elektrycznej w Polsce pochodzącej z wiatru przypada na okres jesienno-zimowy, kiedy to prędkości wiatru są najwyższe. Zaistniała sytuacja jest bardzo korzystna, ze względu na fakt, że maksymalne sezonowe zasoby energii wiatru pokrywają się z największym zapotrzebowaniem na energię w okresie grzewczym. 9.1.1. Elektrownie wiatrowe Elektrownia wiatrowa składa się z zespołu urządzeń produkujących energię elektryczną, wykorzystujących do tego turbiny wiatrowe. Energia elektryczna uzyskana z wiatru jest uznawana za ekologicznie czystą, gdyż, pomijając nakłady energetyczne związane z wybudowaniem takiej elektrowni, wytworzenie energii nie pociąga za sobą spalania żadnego paliwa. Natomiast instalacja złożona z kilku- kilkunastu pojedynczych elektrowni wiatrowych w celu produkcji energii elektrycznej stanowi farmę wiatrową. Skupienie turbin pozwala na ograniczenie kosztów budowy i utrzymania oraz uproszczenie sieci elektrycznej. Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński nie funkcjonują elektrownie wiatrowe. Powodem ograniczającym budowę elektrowni wiatrowej są uwarunkowania prawne, przyrodnicze, krajobrazowe i sozologiczne związane z lokalizacją na terenie Lidzbarka Warmińskiego obszarów i obiektów prawnie chronionych, które znacznie ograniczają budowę elektrowni wiatrowych. Z uwagi na uwarunkowania prawne, przyrodnicze, krajobrazowe i sozologiczne, należy uznać za wyłączone dla lokalizacji elektrowni wiatrowych następujące obszary: wszystkie tereny objęte formami ochrony przyrody, W ESTMOR CONSULTING 138 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 projektowane obszary ochronne, w tym zwłaszcza obszary wytypowane w ramach tworzenia Europejskiej Sieci Obszarów Chronionych NATURA 2000, projektowane i postulowane zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, tereny tworzące osnowę ekologiczną województwa, której zasięg określony został w planie zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko-mazurskiego, tereny położone w strefach ekspozycji obiektów dziedzictwa kulturowego: pomników historii, cennych założeń urbanistycznych i ruralistycznych oraz założeń zamkowych, parkowo- pałacowych i parkowo-dworskich, tereny w otoczeniu lotnisk wraz z polami wznoszenia i podejścia do lądowania. 9.1.2. Małe turbiny wiatrowe (MTW) Mała elektrownia wiatrowa to elektrownia wiatrowa o niewielkiej mocy mająca zastosowanie w zasilaniu dedykowanych odbiorników małej mocy. Często małe elektrownie wiatrowe (MEW) zwane są Przydomowymi Elektrowniami Wiatrowymi. Określenie czy dana elektrownia zalicza się do grupy małych zależy od wielkości jej łopat. Jeżeli średnica wirnika nie przekracza 2 m to przyjmuje się, że są to małe elektrownie wiatrowe. Małe elektrownie wiatrowe wykorzystywane są najczęściej do zasilania budynków mieszkalnych, rolnych oraz letniskowych. W zależności od zużycia energii oraz dostępnych lokalnie zasobów wiatru. Do zasilenia budynku jednorodzinnego może być potrzebna elektrownia wiatrowa o mocy od 800 W do 5000 W. Precyzyjną definicję małej elektrowni wiatrowej określa norma IEC 61400-02. Według niej małą elektrownią wiatrową możemy nazwać elektrownię, która spełnia następujące warunki: Powierzchnia zakreślana przez łopaty turbiny <200 m2, ale większa niż 2m2, Moc znamionowa <65 kW, Napięcie generowane mniejsze niż 1000 V a. c. lub 1500 V d. c. W praktyce dla gospodarstw rolnych oraz mniejszych zakładów przemysłowych potrzebne mogą być elektrownie wiatrowe o mocy między 10 kW i 60 kW. Elektrownia wiatrowa jest podłączona do budynku za pośrednictwem falownika, który synchronizuje ją z siecią elektroenergetyczną. Mała turbina wiatrowa może dostarczać prąd na potrzeby odbiornika autonomicznego (wydzielonego), czyli działającego niezależnie od sieci elektroenergetycznej. W ESTMOR CONSULTING 139 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Może nim być: wydzielony obwód w domu, zwykle niskonapięciowy (np. obwód oświetleniowy czy obwód ogrzewania podłogowego wspomagającego ogrzewanie domu), działający niezależnie od pozostałej instalacji elektrycznej w domu - zasilanej z konwencjonalnej sieci elektroenergetycznej albo cała instalacja domowa, odłączana od sieci energetycznej na czas korzystania z energii wytworzonej przez przydomową elektrownię, albo w ogóle niepodłączona do sieci elektroenergetycznej. Większe elektrownie wiatrowe (zwane też siłowniami) przeznaczone są przede wszystkim do wytwarzania energii, która następnie przekazywana jest do sieci elektroenergetycznej. Są one jednak znacznie droższe od małych - przydomowych. Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński należy wziąć pod uwagę rozwój małych turbin wiatrowych (MTW), wykorzystywanych na potrzeby własne właściciela, m.in. do oświetlenia domów, pomieszczeń gospodarczych, ogrzewania. MTW mają liczne zalety, do których zaliczyć można: odporność na silne wiatry, cyklony, nawałnice; łatwiejszą instalację w porównaniu z dużymi turbinami; brak linii przesyłowych, co powoduje, że nie występują straty przesyłu i koszty eksploatacyjne, inwestycyjne oraz konserwacyjne z tym związane; potencjalnie małe oddziaływanie na środowisko; brak wywierania istotnego wpływu na krajobraz, gdyż można je wkomponować w otocznie, a nawet traktować jako elementy dekoracyjne. 9.2. Energia słoneczna Polska nie jest krajem uprzywilejowanym pod względem możliwości wykorzystania energii słonecznej ze względu na położenie na stosunkowo dużej szerokości geograficznej, w której promieniowanie słoneczne jest mniej intensywne, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, kiedy to przypada sezon grzewczy. Z tego względu w polskich warunkach uzasadnione jest wspomaganie energią słoneczną jedynie produkcji ciepłej wody użytkowej, bowiem energię słoneczną warto pozyskiwać tylko w sezonie ciepłym, a więc od kwietnia do października. Zaletą wykorzystania energii słonecznej jest brak jej negatywnego oddziaływania na środowisko. Trudność wykorzystania tego źródła energii wynika zaś z dobowej i sezonowej zmienności promieniowania słonecznego. Do wad należy także mała gęstość dobowa strumienia energii promieniowania słonecznego. W ESTMOR CONSULTING 140 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Energię słoneczną wykorzystuje się przetwarzając ją w inne użyteczne formy, a więc w energię: cieplną – za pomocą kolektorów; elektryczną – za pomocą ogniw fotowoltaicznych. W Polsce wykorzystanie paneli fotowoltaicznych w układach zasilających jest ograniczone jedynie do specyficznych zastosowań, na ogół tam, gdzie ze względu na małą moc odbiornika doprowadzenie sieci elektroenergetycznej jest mało opłacalne. Najczęściej są stosowane do zasilania znaków ostrzegawczych i reklam. Miasto Lidzbark Warmiński położona jest na obszarze, gdzie usłonecznienie względne w ciągu roku (czyli liczba godzin z bezpośrednio widoczną tarczą słoneczną) waha się w granicach 36-38%. Natomiast średnioroczne sumy napromieniowania słonecznego całkowitego padającego na jednostkę powierzchni poziomej na obszarze Miasta Lidzbark Warmiński wynoszą 3600-3700 MJ/m2, zaś roczna liczba godzin czasu promieniowania słonecznego wynosi 1650. Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński energia słoneczna może stanowić jedno z alternatywnych źródeł energii. Szczególnie latem może być wykorzystywana między innymi do podgrzewania wody użytkowej. Preferowanym kierunkiem rozwoju energetyki słonecznej jest instalowanie indywidualnych kolektorów na budynkach mieszkalnych i budynkach użyteczności publicznej w Lidzbarku Warmińskim. W ESTMOR CONSULTING 141 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 27. Warunki nasłonecznienia w Polsce Usłonecznienie względnie na terenie Polski Średnioroczne sumy napromieniowania słonecznego całkowitego padającego 2 na jednostkę powierzchni poziomej w MJ/m Roczna liczba godzin czasu promieniowania słonecznego (usłonecznienie) Źródło: www.imgw.pl Rysunek 28 prezentuje szacunkowy stopień pokrycia zapotrzebowania na podgrzewanie c.w.u. energią słoneczną przy wykorzystaniu prawidłowo dobranej i wykonanej instalacji. W ESTMOR CONSULTING 142 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Rysunek 28. Stopień wykorzystania energii słonecznej na przestrzeni roku Źródło: http://www.zsgastro.internetdsl.pl/kolektor.htm Jak wynika z rysunku 28 największa efektywność kolektorów słonecznych przypada na okres od kwietnia do września i to właśnie w tym okresie ich wykorzystanie jest najbardziej opłacalne, choć można ich używać przez cały rok. Nawet, jeśli ogrzeją one wodę tylko o kilka stopni, to generowane są oszczędności. Energia słoneczna na terenie Miasta Lidzbark Warmiński może być również wykorzystywana jako energia elektryczna przetworzona poprzez ogniwa fotowoltaiczne. Ogniwa fotowoltaiczne podobnie jak termiczne kolektory słoneczne, są obecnie najczystszymi urządzeniami do produkcji energii. W przypadku kolektorów jest to energia cieplna, natomiast w przypadku ogniw energia elektryczna. Na pracę, a tym samym wydajność ogniw fotowoltaicznych, pory roku nie mają dużego znaczenia, bowiem przy ogniwach fotowoltaicznych niemal każda pora roku przynosi podobne efekty: wiosną uzyskuje się około 30% energii rocznej, latem 40%, jesienią 20%, a zimną 10%. Ogniwa fotowoltaiczne wykorzystuje się zarówno do wspomagania dużych instalacji przemysłowych, jak i indywidualnych - w domach jedno i wielorodzinnych. Generowana energia elektryczna jest wykorzystywana niezależnie od przyłączonej sieci oraz może być magazynowana. Dla uzyskania instalacji o mocy 1 kW wymagana jest instalacja o powierzchni od 7 m² do 20 m² w zależności od zastosowanego modułu. Zwykle instalacja zapewniająca 2 kW jest wystarczająca dla pokrycia niemal całego zapotrzebowania domu jednorodzinnego. Możliwe jest także wykorzystywanie ogniw fotowoltaicznych do zasilania znaków ostrzegawczych ustawionych na drogach przebiegających przez Miasto Lidzbark Warmiński, co dodatkowo wpłynie na bezpieczeństwo osób poruszających się tymi szlakami komunikacyjnymi. W ESTMOR CONSULTING 143 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wykres 22 prezentuje możliwości produkcji energii elektrycznej przy użyciu baterii słonecznych. Również w tym przypadku okres największej efektywności przypada na okres największego nasłonecznienia, które w Polsce występuje w okresie od kwietnia do września. Wykres 22. Produkcja energii elektrycznej przez panele fotowoltaiczne W chwili obecnej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w systemy solarne wyposażone jest część budynków mieszkalnych, Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy oraz Specjalny Ośrodek Wychowawczy w Lidzbarku Warmińskim. Oprócz niniejszych obiektów, żaden budynek użyteczności publicznej należący do Miasta Lidzbark Warmiński nie posiada instalacji solarnej wspomagającej c.o. i c.w.u. Zakres montażu instalacji solarnych w niniejszych budynkach uzależniony jest w znaczącym stopniu od dostępnych źródeł dofinansowania niniejszego przedsięwzięcia. W związku z powyższym należy zaznaczyć, że Miasto Lidzbark Warmiński wykorzystując sprzyjające warunki nasłonecznienia, szczególnie w okresie wiosenno-letnim, powinno w kolejnych latach podejmować działania w celu rozpowszechniania wykorzystania energii słonecznej na potrzeby c.o. i c.w.u. budynków użyteczności publicznej, jaki i pozostałych obiektów. Ponadto na terenie analizowanej jednostki samorządu terytorialnego powinno się zacząć propagować wśród mieszkańców oraz lokalnych przedsiębiorców korzyści wynikające z zastosowania kolektorów słonecznych na potrzeby c.o. i c.w.u., zachęcając ich do wykorzystywaniu w szerokim zakresie niniejszego odnawialnego źródła energii. Jednym z nich są znikome koszty energii w zł za 1 kWh, uzyskanej z kolektorów słonecznych w porównaniu z pozostałymi paliwami konwencjonalnymi, co prezentuje wykres 23. W ESTMOR CONSULTING 144 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wykres 23. Koszty energii w zł za 1 kWh Z danych przedstawionych na powyższym wykresie wynika, że najniższy koszt wytworzenia 1 kWh energii gwarantują kolektory słoneczne, dzięki którym można zaoszczędzić nawet do 70% kosztów energii przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz do 20% na potrzeby c.o. 9.3. Energia geotermalna Ze względu na odmienną technologię i inne kierunki zastosowań w wykorzystaniu energii geotermalnej, stosuje się podział na geotermię płytką (niskiej entalpii) – pompy ciepła oraz geotermię głęboką (wysokiej entalpii) – źródła geotermalne. Główną zaletą wykorzystania energii zawartej w wodach geotermalnych (geotermii głębokiej) jest jej „czystość”, gdyż zastępując tradycyjne nośniki energii (np. węgiel, koks), energią gorącej wody eliminuje się emisję gazów i pyłów, co ma istotny wpływ na środowisko naturalne. Poza tym instalacje oparte na wykorzystaniu energii geotermalnej odznaczają się stosunkowo niskimi kosztami eksploatacyjnymi. Wadami pozyskiwania tego rodzaju energii są: duże nakłady inwestycyjne na budowę instalacji; ryzyko przemieszczenia się złóż geotermalnych, które na całe dziesięciolecia mogą „uciec” z miejsca eksploatacji; ich eksploatację ograniczają często niesprzyjające wydobyciu warunki; efektem ubocznym ich wykorzystania jest niebezpieczeństwo zanieczyszczenia atmosfery, a także wód powierzchniowych i podziemnych przez szkodliwe gazy (np. siarkowodór) i minerały. W ESTMOR CONSULTING 145 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Lidzbark Warmiński położony jest w granicach okręgu grudziądzko-warszawskiego, charakteryzującego się potencjałem 168 000 Mgpu/km2 (ton paliwa umownego na km2). Przy założeniu, że 1 Mgpu=29,33 GJ, potencjał energii geotermalnej niniejszego okręgu wynosi jedynie 4 927 440 GJ. Rysunek 29. Potencjał energii geotermalnej z uwzględnieniem okręgów i subbasenów Źródło: Roman Ney i Julian Sokołowski, 1992. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polska Akademia Nauk, Kraków Zgodnie z poniższym rysunkiem wody geotermalne występujące na terenie Miasta Lidzbark Warmiński osiągają temperaturę ok. 20ºC. Rysunek 30. Występowanie wód geotermalnych w Polsce Wykorzystanie geotermii płytkiej może następować poprzez wykorzystanie pomp ciepła. Ciepło produkowane przez pompy może być w dużej części pobierane z ogólnie dostępnego W ESTMOR CONSULTING 146 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 środowiska cechującego się niewyczerpalnymi zasobami energii (np. grunt, cieki wodne, powietrze atmosferyczne), nie powodując przy tym jego degradacji. Ponadto pompy zapewniają wysoki komfort użytkowania, nie wymagają codziennej obsługi, cechują się cichą pracą i nie zanieczyszczają środowiska w miejscu użytkowania. Wadę pomp stanowią duże koszty inwestycyjne, zwykle znacząco wyższe od innych równoważnych systemów pozyskania energii. Ich wadą jest także niebezpieczeństwo skażenia środowiska naturalnego freonami - w przypadku pomp sprężarkowych – lub czynnikami stosowanymi w pompach absorpcyjnych (NH3, H2SO4, CH3OH itp.). Z tego względu przed podjęciem decyzji o zainstalowaniu pompy ciepła należy przeprowadzić staranną analizę ekonomiczną uwzględniającą konkretne warunki użytkowania układu, w którym znajduje ona zastosowanie. Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w chwili obecnej pompy ciepła są wykorzystywane jedynie na potrzeby prywatnych domów mieszkalnych. Ze względu na stosunkowo wysoki koszt urządzeń należy się spodziewać, że nadal będą one pełniły marginalną rolę w produkcji energii. 9.4. Energia wodna Polska jest krajem ubogim w wodę, dlatego też rozwój dużych elektrowni wodnych na jej terenie jest ograniczony. Możliwy jest jednak wzrost ilości małych elektrowni wodnych, które dzielą się jeszcze na: mikroelektrownie o mocy do 50 kW, ewentualnie 300 kW; minielektrownie o mocy 50 kW-1 MW, ewentualnie 300 kW-1 MW; małe elektrownie o mocy 1-5 MW. Budowa elektrowni wodnych uzależniona jest od spełnienia szeregu wymogów wprowadzonych przepisami prawa, do których należą m.in. umożliwienie migracji ryb, jeżeli jest to uzasadnione warunkami lokalnymi, zapobieganie stratom ryb przy przejściu przez turbiny elektrowni, ograniczenia w zakresie przekształcenia istniejącej rzeźby terenu i naturalnego układu koryta rzeki. Z tego względu nie jest to źródło energii masowo wykorzystywane na terenie Polski i należy stwierdzić, że także na terenie Miasta Lidzbark Warmiński nie należy się spodziewać w najbliższym czasie masowego powstania elektrowni wodnych. Energia wody jest nieszkodliwa dla środowiska, nie przyczynia się do emisji gazów cieplarnianych, nie powoduje zanieczyszczeń, a jej produkcja nie pociąga za sobą wytwarzania odpadów. Poza tym koszty użytkowania elektrowni wodnych są niskie. W ESTMOR CONSULTING 147 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Jej zaletą jest także stworzenie możliwości wykorzystania zbiorników wodnych do rybołówstwa, celów rekreacyjnych czy ochrony przeciwpożarowej. Wśród wad hydroenergetyki należy wymienić niekorzystny wpływ na populację ryb, którym uniemożliwia się wędrówkę w górę i w dół rzeki, niszczące oddziaływanie na środowisko nabrzeża, a także fakt, że uzależnione od dostaw wody hydroelektrownie mogą być niezdolne do pracy np. w czasie suszy. Wadą jest również fakt, że niewiele jest miejsc odpowiednich do lokalizacji takich elektrowni. Obecnie na terenie Miasta Lidzbark Warmiński funkcjonuje elektrownia wodna na Łynie, której eksploatacją zajmuje się Energa Hydro Sp. z o. o., ul. Hoffmanna 5, 83-010 Straszyn. Parametry techniczne elektrowni wodnej na Łynie w Lidzbarku Warmińskim: rok budowy 1908/1993 (w 1993 r. odbył się ostatni duży remont części budowlanej), powierzchnia zlewni w przekroju elektrowni: 2471 km2, SSQ: 16 m3/sek, moc zainstalowana: 600 kW, przełyk instalowany: 23,5 m3/sek, ilość turbozespołów: 2, typ turbin: Kaplan i Francis, średnia produkcja energii elektrycznej 1400 MWh. W latach 2014-2015 Energa Hydro Sp. z o. o. planuje przebudowę jazu przy elektrowni wodnej Lidzbark II wraz z instalacją turbiny Archimedesa o mocy 30 kW, przełyk instalowany 1,5 m3/sek. Turbina zostanie zamontowana w nieczynnej komorze turbinowej EW Lidzbark II. 9.5. Energia z biomasy Zgodnie z zapisami Dyrektywy 2001/77/WE biomasa oznacza podatne na rozkład biologiczny produkty oraz ich frakcje, odpady i pozostałości przemysłu rolnego (łącznie z substancjami roślinnymi i zwierzęcymi), leśnictwa, związanych z nim gałęzi gospodarki, jak również podatne na rozkład biologiczny frakcje odpadów przemysłowych i miejskich. Z kolei zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U. Nr 169, poz. 1199 z późn. zm.) biomasa to stałe lub ciekłe W ESTMOR CONSULTING 148 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, które ulegają biodegradacji, pochodzące z produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej, leśnej oraz przemysłu przetwarzającego ich produkty, a także części pozostałych odpadów, które ulegają biodegradacji, a w szczególności surowce rolnicze. Pochodzenie biomasy może być różnorodne, poczynając od polowej produkcji roślinnej, poprzez odpady występujące w rolnictwie, w przemyśle rolno-spożywczym, w gospodarstwach domowych, jak i w gospodarce komunalnej. Biomasa może również pochodzić z odpadów drzewnych w leśnictwie, przemyśle drzewnym i celulozowopapierniczym. Zwiększa się również zainteresowanie produkcją biomasy do celów energetycznych na specjalnych plantacjach: drzew szybko rosnących (np. wierzba), rzepaku, słonecznika, wybranych gatunków traw. Ważnym źródłem biomasy są też odpady z produkcji zwierzęcej oraz odpady z gospodarki komunalnej. Jedną z barier w wykorzystaniu biomasy do celów energetycznych jest dostępność węgla kamiennego i wytworzonego z niego koksu. Jedynie wahania cen węgla, który poza tym trzeba przeważnie transportować na znaczne odległości oraz łatwość dostępu do paliwa w warunkach lokalnych, takiego jak słoma, zrębki leśne, drewno wierzbowe, mogą przyczynić się do zwiększenia zapotrzebowania na surowce lokalne. Biomasa charakteryzuje się niską gęstością energii na jednostkę (transportowanej) objętości i z natury rzeczy powinna być wykorzystywana możliwie blisko miejsca jej pozyskiwania. Jest zasobem ograniczonym. Nie można też zapomnieć, że produkcja biomasy dla celów energetycznych jest konkurencją dla produkcji dla celów żywnościowych – powoduje zmniejszenie jej zasobów bezpośrednio poprzez przeznaczanie plonów lub pośrednio – przez zmniejszenie powierzchni upraw. Poza tym przeznaczenie powierzchni pod plantacje energetyczne niesie zagrożenie dla bioróżnorodności i często dla naturalnych walorów rekreacyjnych. 9.5.1. Biomasa z lasów Z jednego drzewa w wieku rębnym można uzyskać 54 kg drobnicy gałęziowej, 59 kg chrustu oraz 166 kg drewna pniakowego z korzeniami. Przyjmując średnio liczbę 400 drzew na 1 hektarze można uzyskać 111 Mg/ha drewna. W ramach analizy przyjęto tę zależność dla 1% powierzchni lasów na danym terenie. W związku z brakiem na terenie Miasta Lidzbark Warmiński obszarów Natura 2000 analizę teoretycznego potencjału biomasy z lasów sporządzono bez uwzględniania obecność obszarów chronionych. W ESTMOR CONSULTING 149 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 51. Zasoby biomasy z lasów na terenie Miasta Lidzbark Warmiński Lata powierzchnia terenów leśnych (ha) zasoby drewna (m /rok) potencjał energetyczny (GJ/rok) 2013 101,00 56,36 360,69 2014 101,00 56,36 360,69 2015 101,00 56,36 360,69 2016 101,00 56,36 360,69 2017 101,00 56,36 360,69 2018 101,00 56,36 360,69 2019 101,00 56,36 360,69 2020 101,00 56,36 360,69 2021 101,00 56,36 360,69 2022 101,00 56,36 360,69 2023 101,00 56,36 360,69 2024 101,00 56,36 360,69 2025 101,00 56,36 360,69 2026 101,00 56,36 360,69 2027 101,00 56,36 360,69 2028 101,00 56,36 360,69 3 Źródło: Opracowanie własne 9.5.2. Biomasa z drewna odpadowego z dróg Ilość zasobów drewna oszacowano metodą wskaźnikową, przyjmując ilość drewna możliwego do wykorzystania energetycznego jako 1,5 m3/km. W przypadku długości dróg brano pod uwagę wyłącznie drogi miejskie, bowiem tylko te odcinki dróg znajdują się w gestii władz samorządu i to one decydują o możliwości przeprowadzenia wycinki tych drzew. Tabela 52. Zasoby biomasy z drewna odpadowego z dróg na terenie Miasta Lidzbark Warmiński Lata długość (km) zasoby drewna (m /rok) potencjał energetyczny (GJ/rok) 2013 13,50 19,77 126,51 2014 13,50 19,53 124,99 2015 13,50 19,30 123,49 2016 13,50 20,25 129,60 2017 13,50 20,01 128,04 2018 13,50 19,77 126,51 3 W ESTMOR CONSULTING 150 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 2019 13,50 19,53 124,99 2020 13,50 19,30 123,49 2021 13,50 19,06 122,01 2022 13,50 20,25 129,60 2023 13,50 20,01 128,04 2024 13,50 19,77 126,51 2025 13,50 19,53 124,99 2026 13,50 19,30 123,49 2027 13,50 19,06 122,01 2028 13,50 18,84 120,54 Źródło: Opracowanie własne 9.5.4. Biomasa ze słomy i siana Słoma Według „Małej Encyklopedii Rolniczej” słoma to dojrzałe lub wysuszone źdźbła roślin zbożowych; określenia tego używa się również w stosunku do wysuszonych łodyg roślin strączkowych, lnu i rzepaku. Słoma jest najczęściej używanym materiałem ściołowym. Stosuje się ją w chowie wszystkich rodzajów zwierząt gospodarskich, zwłaszcza w gospodarstwach posiadających tradycyjne budynki inwentarskie. Ilość stosowanej ściółki jest różna i zależy m.in. od rodzaju zwierząt, jakości paszy, konstrukcji budynków czy też liczby dni przebywania zwierząt w pomieszczeniach. Pogłowie zwierząt na analizowanym obszarze zaprezentowano w tabeli 53. Tabela 53. Pogłowie zwierząt na terenie Miasta Lidzbark Warmiński Zwierzęta gospodarskie Jednostka miary Liczba bydło razem, w tym: szt. 174 krowy szt. 87 Źródło: GUS Spis Rolny 2010 Słoma stanowi materiał niejednorodny, o stosunkowo niskiej wartości energetycznej odniesionej do jednostki objętości, szczególnie w porównaniu z konwencjonalnymi nośnikami energii. Poza tym jest to paliwo zdecydowanie lokalne – ze względu na niski ciężar (po sprasowaniu ok. 100-140 kg/m3) ekonomicznie uzasadniona odległość transportu nie przekracza 50-60 km. Pomimo tych niedogodności jest to surowiec, który przy zachowaniu pewnej staranności pozwala uzyskać znaczne ilości czystej, odnawialnej energii co roku. W ESTMOR CONSULTING 151 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Potencjał słomy do wykorzystania energetycznego obliczono poprzez obniżenie zbiorów słomy o jej zużycie w rolnictwie. Na podstawie dotychczasowych badań i obserwacji przyjęto założenie, że słoma w pierwszej kolejności ma pokryć zapotrzebowanie produkcji zwierzęcej (ściółka i pasza) oraz cele nawozowe (przyoranie). Dopiero nadwyżki słomy zaproponowano do wykorzystania energetycznego, co zaprezentowano w tabeli 54. Tabela 54. Teoretyczny potencjał wykorzystania słomy na terenie Miasta Lidzbark Warmiński produkcja słomy (w Mg) zużycie słomy (w Mg) do wykorzystania energetycznego przyoranie (w Mg) potencjał (w GJ/rok) zboża podstawowe z mieszankami rzepak i rzepik razem pasza ściółka 2013 169,27 1,84 171,11 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2014 166,65 1,71 168,36 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2015 163,88 1,59 165,47 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2016 160,97 1,46 162,42 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2017 157,90 1,33 159,23 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2018 154,69 1,20 155,88 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2019 151,32 1,07 152,39 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2020 147,81 0,94 148,75 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2021 144,44 0,81 145,24 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2022 140,93 0,68 141,60 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2023 137,28 0,55 137,82 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2024 133,49 0,42 133,91 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2025 129,57 0,29 129,86 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2026 125,51 0,29 125,79 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2027 121,31 0,29 121,60 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 2028 118,93 0,29 119,22 174,00 130,50 0,00 0,00 0,00 lata Źródło: Opracowanie własne na podstawie Zarządzanie w energetyce. Koncepcje, zasoby, strategie, struktury, procesy i technologie energetyki odnawialnej, red. nauk. Chochowski A. i Krawiec F., Difin, 2008. Ze względu na miejski charakter Lidzbarka Warmińskiego, na jego terenie nie istnieją rezerwy słomy, które mogłyby być wykorzystane na potrzeby energetyczne. Siano Sianem nazywa się zielone rośliny skoszone przed ukończeniem wzrostu i rozwoju oraz wysuszone w naturalnych warunkach do takiego stanu (15-17% wody), aby można je było bezpiecznie przechowywać. W bilansie zasobów siana na cele energetyczne uwzględniono areał z trwałych użytków zielonych nieużytkowanych. Założono ponadto, W ESTMOR CONSULTING 152 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 że średni plon suchej masy wynosi 4,5 Mg/ha. Nie brano tu pod uwagę powierzchni nieużytkowanych łąk, gdyż plon suchej masy jest trudny do pozyskania z tych terenów. W tabeli 55 podano szacunkową ilość siana, które można wykorzystać na cele energetyczne. Trzeba jednak wskazać, że wykorzystanie siana jako surowca energetycznego może się okazać kłopotliwe. Szczególnie niekorzystna jest wysoka zawartość chloru w sianie, co powoduje korozję instalacji grzewczych. Z tego względu zaleca się, przy próbach wykorzystania siana do celów energetycznych, szczególną ostrożność oraz dobór odpowiednich kotłów odpornych na korozję spowodowaną spalaniem tego paliwa. Tabela 55. Zasoby siana lata do wykorzystania energetycznego (w Mg) potencjał energetyczny (GJ/rok) 2013 9,00 57,60 2014 9,00 57,60 2015 9,00 57,60 2016 9,00 57,60 2017 9,00 57,60 2018 9,00 57,60 2019 9,00 57,60 2020 9,00 57,60 2021 9,00 57,60 2022 9,00 57,60 2023 9,00 57,60 2024 9,00 57,60 2025 9,00 57,60 2026 9,00 57,60 2027 9,00 57,60 2028 9,00 57,60 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Zarządzanie w energetyce. Koncepcje, zasoby, strategie, struktury, procesy i technologie energetyki odnawialnej, red. nauk. Chochowski A. i Krawiec F., Difin, 2008. Ze względu na miejski charakter Lidzbarka Warmińskiego, na jego terenie istnieją niewielkie rezerwy słomy, które mogłyby być wykorzystane na potrzeby energetyczne. W ESTMOR CONSULTING 153 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 9.5.5. Biomasa pozyskiwana z upraw roślin energetycznych Na terenie Polski, ze względu na uwarunkowania klimatyczne i glebowe, pod uprawy energetyczne mogą być wykorzystywane następujące rośliny: wierzba wiciowa; ślazowiec pensylwański; słonecznik bulwiasty; trawy wieloletnie. Wierzba energetyczna Obecnie coraz większego znaczenia nabiera uprawa wierzby na cele energetyczne. Jest to poza tym nowy, dochodowy kierunek produkcji rolniczej. Wierzbowy surowiec energetyczny charakteryzuje się tym, że jest w zasadzie niewyczerpalnym i samoodtwarzającym się źródłem. Poza tym spalane drewno jest znacznie mniej szkodliwe dla środowiska niż m.in. produkty spalania węgla. Produkcja prawidłowo założonej plantacji powinna trwać co najmniej 15-20 lat z możliwością 5-8krotnego pozyskiwania drewna w ilości 10-15 Mg suchej masy w przeliczeniu na 1 ha rocznie. Wartość energetyczna 1 tony suchej masy drzewnej wynosi 4,5 MWh. Szybko rosnące gatunki wierzby dają ekologiczny i odnawialny surowiec do produkcji energii. Podczas spalania drewna wierzbowego wydzielają się zaledwie śladowe ilości związków siarki i azotu. Powstający wówczas dwutlenek węgla jest asymilowany w trakcie kolejnego okresu wegetacyjnego, a więc jego ilość nie zwiększa się. Za uprawą wierzby na cele energetyczne przemawiają następujące argumenty: może być ona nasadzona na gruntach zdegradowanych i zdewastowanych chemicznie i biologicznie, gdzie uprawa roślin na cele żywnościowe i paszowe jest niemożliwa; nasadzenia wierzby pozwalają zagospodarować grunty odłogowane i ugorowane, w tym słabe gleby, położone w niekorzystnych warunkach fizjograficznych, które często są narażone na erozję; plantacje zlokalizowane wzdłuż szlaków komunikacyjnych, wokół zakładów przemysłowych i wysypisk odpadów stanowią rolę naturalnego filtra przechwytującego toksyczne substancje znajdujące się w powietrzu, glebie i wodach; pasy ochronne wierzb eliminują hałas powstający na drogach, w fabrykach. W ESTMOR CONSULTING 154 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nie można jednak zapomnieć, że z uprawą wierzby na cele energetyczne wiążą się też liczne problemy: założenie plantacji wiąże się z poniesieniem znacznych nakładów finansowych, w szczególności na zakup kwalifikowanych sadzonek (pierwszy pełny zbiór biomasy wierzby zalecany jest po 4 latach, zaś następne co 3 lata); konieczność chemicznej ochrony plantacji; konieczność wykorzystywania specjalistycznych maszyn i urządzeń lub dużych nakładów robocizny przy zbiorze, co wiąże się z poniesieniem wysokich nakładów finansowych; konieczność suszenia biomasy, której wilgotność po zbiorze kształtuje się na poziomie ok. 50%; znaczne koszty transportu, na co wpływa znaczna wilgotność oraz stosunkowo niewielka gęstość usypowa; zakładanie plantacji wierzby wiąże się ze zmianą stosunków wodno – powietrznych gleby; istnieje zagrożenie nadmiernego przesuszania gruntów przez rośliny. Ślazowiec pensylwański Ślazowiec pensylwański może być uprawiany na terenach zdegradowanych, zboczach terenów erodowanych i generalnie na gruntach wyłączonych z rolniczego użytkowania. Barierę dla szybkiego wzrostu powierzchni uprawy tego gatunku stanowić może ograniczoność materiału siewnego, wynikająca m.in. z niskiej siły kiełkowania. Słonecznik bulwiasty Występuje dziko w Ameryce Północnej, a uprawiany jest w głównie w Azji i Afryce. W Polsce rozmnaża się wyłącznie wegetatywnie, gdyż nasiona nie dojrzewają przed nastaniem jesiennych przymrozków. Rośliny wytwarzają podziemne rozłogi, na końcach których tworzą się bulwy o nieregularnych kształtach. Wysokość roślin waha się od 2 do 4 m. Gatunek ten sprowadzony do Polski w XIX wieku jako roślina dekoracyjna, nie doczekał się dotychczas dostatecznego wykorzystania w produkcji rolniczej. Jest wiele przyczyn tego zjawiska, a przede wszystkim niedostatki w technice i technologii zbioru, przechowywania i przetwarzania tak wielkiej masy organicznej. Słonecznik bulwiasty wykazuje wiele cech szczególnie istotnych z punktu widzenia wykorzystania energetycznego. Podstawową cechą jest wysoki potencjał plonowania, kolejną - niska wilgotność uzyskiwana w sposób naturalny, bez konieczności energochłonnego suszenia. Kolejna zaleta tej rośliny to możliwość pozyskania zarówno części nadziemnych, jak i podziemnych organów spichrzowych. Części nadziemne słonecznika po zaschnięciu mogą być spalane w specjalnych piecach przystosowanych do spalania biomasy lub współspalane z węglem. Mogą też służyć W ESTMOR CONSULTING 155 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 do produkcji brykietów i peletów (są to sprasowane z dużą gęstością granule, sporządzane np. z trocin, odpadów drzewnych, biomasy wierzby, ślazowca czy właśnie topinamburu). Trawy wieloletnie W celach energetycznych można wykorzystywać zarówno rodzime, jak i obce gatunki traw wieloletnich. Do tych pierwszych należy np. pozyskiwana w warunkach naturalnych trzcina pospolita, którą ewentualnie można by uprawiać, stosując jako nawóz ścieki miejskie. Inne krajowe trawy wieloletnie to obficie plonujące kostrzewy i życice. Jednak większe znaczenie dla energetyki mają rośliny obcego pochodzenia. Trawy te, najczęściej pochodzące z Azji i Ameryki Północnej, charakteryzują się większą w porównaniu z polskimi trawami wieloletnimi wydajnością, większą zdolnością wiązania CO2 i niższą zawartością popiołu, powstającego podczas spalania. Jako źródło energii odnawialnej mogą być wykorzystywane następujące egzotyczne gatunki traw: miskant olbrzymi (zwany trawą chińską lub trawą słoniową), miskant cukrowy, spartina preriowa i palczatka Gerarda. Są to rośliny wieloletnie. Plantacje traw wieloletnich mogą być użytkowane przez 15-20 lat. Trawy te nie wymagają gleb wysokiej jakości, wystarczy V i VI klasa, a także nieużytki. Mają głęboki system korzeniowy, sięgający 2,5 m w głąb ziemi, dzięki temu łatwo pobierają składniki pokarmowe i wodę. Rośliny te osiągają znaczne rozmiary, przekraczające 2 m (miskant olbrzymi wyrasta do 3 m wysokości). Miskant olbrzymi w warunkach europejskich nie rozmnaża się z nasion, lecz z sadzonek korzeniowych. Młode pędy wyrastają późno, zwykle nie wcześniej niż w trzeciej dekadzie kwietnia lub w pierwszej dekadzie maja, ale później dość szybko rosną. W ciągu miesiąca osiągają pół metra wysokości, a pod koniec czerwca – wysokość człowieka. W pierwszym roku po zasadzeniu miskant jest podatny na wymarzanie, dlatego plantację warto przykryć słomą. Trawy te plonują już od pierwszego roku uprawy. Wówczas ich średni plon z hektara wynosi około 6 ton, w drugim roku – ok. 15 ton, a od trzeciego roku 25-30 ton (miskant olbrzymi nawet 40 ton z 1 ha). Najkorzystniejszym okresem zbioru jest luty-marzec, kiedy zawartość suchej masy w roślinach wynosi 70 proc. Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński nie występują uprawy roślin energetycznych. Podstawowym czynnikiem zniechęcającym lokalnych gospodarzy do tworzenia plantacji roślin energetycznych jest opłacalność takich upraw. Zwrot poniesionych nakładów na plantację jest możliwy dopiero po pięciu latach od jej założenia. Dodatkowo występujące okresy suszy znacznie ograniczają przyrosty biomasy. Ze względu na miejskich charakter Gminy nie występuje zainteresowanie zakładaniem plantacji roślin energetycznych. W ESTMOR CONSULTING 156 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Podczas analizy przyjęto jako powierzchnię upraw roślin energetycznych powierzchnię pozostałych gruntów i nieużytków na terenie Miasta Lidzbark Warmiński, które można byłoby wykorzystać na cele upraw roślin energetycznych. Tabela 56. Zasoby drewna z roślin energetycznych lata powierzchnia upraw (ha) zasoby drewna (m /rok) potencjał energetyczny (GJ/rok) 2013 6,10 6,81 43,57 2014 6,10 6,81 43,57 2015 6,10 6,81 43,57 2016 6,10 6,81 43,57 2017 6,10 6,81 43,57 2018 6,10 6,81 43,57 2019 6,10 6,81 43,57 2020 6,10 6,81 43,57 2021 6,10 6,81 43,57 2022 6,10 6,81 43,57 2023 6,10 6,81 43,57 2024 6,10 6,81 43,57 2025 6,10 6,81 43,57 2026 6,10 6,81 43,57 2027 6,10 6,81 43,57 2028 6,10 6,81 43,57 3 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Zarządzanie w energetyce. Koncepcje, zasoby, strategie, struktury, procesy i technologie energetyki odnawialnej, red. nauk. Chochowski A. i Krawiec F., Difin, 2008. Tabela 57. Potencjał biomasy na terenie Miasta Lidzbark Warmiński zasoby zasoby drewna biomasa z drewna z roślin sadów odpadowego energetycznych z dróg lata słoma siano biomasa z lasów 2013 0,00 57,60 399,97 0,00 126,51 43,57 627,65 2014 0,00 57,60 399,97 0,00 124,99 43,57 626,13 2015 0,00 57,60 399,97 0,00 123,49 43,57 624,63 2016 0,00 57,60 399,97 0,00 129,60 43,57 630,74 2017 0,00 57,60 399,97 0,00 128,04 43,57 629,19 2018 0,00 57,60 399,97 0,00 126,51 43,57 627,65 2019 0,00 57,60 399,97 0,00 124,99 43,57 626,13 2020 0,00 57,60 399,97 0,00 123,49 43,57 624,63 razem W ESTMOR CONSULTING 157 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 2021 0,00 57,60 399,97 0,00 122,01 43,57 623,15 2022 0,00 57,60 399,97 0,00 129,60 43,57 630,74 2023 0,00 57,60 399,97 0,00 128,04 43,57 629,19 2024 0,00 57,60 399,97 0,00 126,51 43,57 627,65 2025 0,00 57,60 399,97 0,00 124,99 43,57 626,13 2026 0,00 57,60 399,97 0,00 123,49 43,57 624,63 2027 0,00 57,60 399,97 0,00 122,01 43,57 623,15 2028 0,00 57,60 399,97 0,00 120,54 43,57 621,69 Źródło: Opracowanie własne Dane zbiorcze zawarte w tabeli 57 obrazują teoretyczny potencjał energetyczny dla Miasta Lidzbark pochodzący z biomasy. Z powyższego zestawienia wynika, że teoretyczny potencjał energetyczny z biomasy jest znikomy. 9.6. Energia z biogazu 9.6.1. Biogaz rolniczy Biogazownie stanowią instalacje, które wytwarzają energię cieplną i elektryczną z biogazu powstającego w procesie fermentacji beztlenowej. Mogą być jej poddane wszystkie substraty ulegające biodegradacji. Budowane w Polsce biogazownie rolnicze zazwyczaj dysponują mocą elektryczną i cieplną w przedziale od 0,5 MW do 2,0 MW. Niniejszy rodzaj elektrociepłowni cechuje się szerokim spektrum pozytywnych oddziaływań na otoczenie zarówno przyrodnicze, jak i społeczno-gospodarcze. Jednak w pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że biogazownia jest źródłem ekologicznej energii. Jako paliwo wykorzystywane są surowce odnawialne, do których należą głównie rośliny energetyczne, odpady rolnicze pochodzenia roślinnego oraz zwierzęcego. Produkcja energii z ich wykorzystaniem cechuje się niemalże zerowym oddziaływaniem na środowisko w porównaniu do tradycyjnych metod, opartych na takich surowcach jak węgiel czy ropa naftowa. Biogazownia jest stabilnym i pewnym źródłem energii cieplnej i elektrycznej, gdyż jest ona wytwarzana w trybie ciągłym przez 90% czasu w ciągu roku. Zarówno ilość jak i parametry wytworzonej energii są utrzymywane na stałym poziomie, dzięki czemu zwiększa się bezpieczeństwo energetyczne regionu. Wyprodukowana energia elektryczna w biogazowi jest zazwyczaj sprzedawana operatorowi energetycznemu, lub ewentualnie dostarczania jest bezpośrednio do pobliskich odbiorców. Ponadto biogazownia może współpracować z lokalnymi sieciami cieplnymi i dostarczać tanią energię do celów grzewczych dla budynków użyteczności publicznej, domów lub bloków mieszkalnych. W ESTMOR CONSULTING 158 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Na podstawie dostępnych publikacji, szacuje się, że ciepło wyprodukowane przez biogazownię o mocy 1 MW jest w stanie zaspokoić w 100% zapotrzebowanie na c.o. i c.w.u. około 200 domów jednorodzinnych. Ponadto odbiorcami ciepła z biogazowni mogą być zakłady przemysłowe, hodowle zwierząt, suszarnie oraz wszelkie obiekty, które cechują się zapotrzebowaniem na ciepło. Najbardziej efektywne wykorzystanie energii cieplnej ma miejsce w sytuacji, gdy jej odbiorcy znajdują się w niedalekim sąsiedztwie biogazowni (max 1,5 km). W związku z powyższym biogazownia może więc pełnić rolę lokalnego, ekologicznego źródła prądu i ciepła, które w znacznym stopniu może uniezależnić odbiorców od stale rosnących cen nośników energii. Ze względu na miejski charakter Lidzbarka Warmińskiego na jego terenie nie funkcjonuje żadna biogazownia. Miasto dysponuje teoretycznym potencjałem produkcji biogazu o wartości zaledwie 76 212 m3/rok, co w przeliczeniu na energię cieplną daje 1 752,876 GJ/rok. Również w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego nie wyznaczono terenów pod lokalizację biogazowni. Potencjał produkcji biogazu na terenie Miasta Lidzbark Warmiński, o łącznej wartości 1 752,876 GJ/rok oszacowano bazując na następujących założeniach: ilość sztuk bydła na terenie Miasta zgodnie z danymi GUS – 174 sztuk, co pozwala oszacować potencjał produkcji biogazu na poziomie 76 212 m3/rok. 9.6.2. Biogaz z oczyszczalni ścieków oraz z odpadów komunalnych Na terenie Miasta Lidzbark Warmiński zlokalizowana jest oczyszczalnia ścieków z podwyższonym usuwaniem biogenów. Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest rzeka Łyna. Przepustowość oczyszczalni ścieków wynosi: Qśr.d = 3 333 m3/d, Qmax.d = 4 000 m3/d. Potencjał teoretyczny biogazu z oczyszczalni ścieków oszacowano przy założeniu, że do jego wytworzenia wykorzystane zostaną wszystkie ścieki wpływające do oczyszczalni ścieków. W ESTMOR CONSULTING 159 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Potencjał został przeliczony na jednostki energetyczne i możliwą do uzyskania z tego źródła moc, przyjmując następujące założenia: średnią ilość ścieków odprowadzonych do czyszczalni ścieków; sprawność przetwarzania oczyszczalni ścieków na poziomie 100%; z 1 dam3 wpływających do oczyszczalni ścieków wyłącznie z sektora komunalnego można uzyskać 200 m3 biogazu; wytwarzany w komorach fermentacyjnych oczyszczalni ścieków biogaz charakteryzuje się zawartością metanu wahającą się w przedziale 55-65%, w związku z tym do dalszych obliczeń przyjęto wartość uśrednioną (60%); wartość opałową biogazu przy 60% zawartości metanu przyjęto na poziomie 23 MJ/m3, co odpowiada 5,5-6,5 kWh/m3. 1 m3 biogazu pozwala na wyprodukowanie: 2,1 kWh energii elektrycznej (przy założonej sprawności układu 33%), 5,4 kWh energii cieplnej (przy założonej sprawności układu 85%), w skojarzonym wytwarzaniu energii elektrycznej i ciepła: 2,1 kWh energii elektrycznej i 2,9 kWh ciepła. Tabela 58. Teoretyczny potencjał biogazu z oczyszczalni ścieków na terenie Miasta Lidzbark Warmiński Źródło: Opracowanie własne Łączny potencjał biogazu dla oczyszczalni funkcjonujących na terenie Miasta wynosi 5 596,11 GJ/rok. Do bezpośredniej produkcji biogazu najlepiej dostosowane są oczyszczalnie biologiczne, które mają zastosowanie w oczyszczalniach ścieków komunalnych. Ponieważ oczyszczalnie ścieków mają stosunkowo wysokie zapotrzebowanie własne, zarówno na energię cieplną, jak i energię elektryczną, energetyczne wykorzystanie biogazu z fermentacji osadów ściekowych jest uzasadnione dla poprawienia rentowności tych usług komunalnych. Pozyskanie biogazu w celu sprzedaży energii jest uzasadnione tylko w większych oczyszczalniach ścieków przyjmujących średnio ponad 3 8000-10000 m /dobę. Biorąc pod uwagę przepustowość ścieków oczyszczalni w Lidzbarku Warmińskim oraz niewielki potencjał energetyczny biogazu z oczyszczalni ścieków, budowa biogazowni byłaby ekonomicznie nie uzasadniona. W ESTMOR CONSULTING 160 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Nie istnieje możliwość pozyskania biogazu z odpadów komunalnych ze względu na brak składowiska odpadów komunalnych na terenie Miasta Lidzbark Warmiński. W ESTMOR CONSULTING 161 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 10. Prognoza zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i gaz Dynamika wzrostu zapotrzebowania na moc i energię cieplną ma ścisły związek z dynamiką rozwoju ludności i jej dążenia do poprawy warunków funkcjonowania, co pociąga za sobą rozwój budownictwa mieszkaniowego, usługowego i przemysłu na terenie Miasta Lidzbark Warmiński. Na terenie Miasta znajdują się obszary, które mogą zostać przeznaczone pod działalność gospodarczą, lokalizację infrastruktury mieszkaniowej oraz usługowej. Prognoza liczby mieszkańców Gminy, sporządzona w oparciu o prognozę GUS dla obszarów miejskich powiatu lidzbarskiego, wskazuje iż przyrost liczby ludności na terenie Miasta (łącznie z migracją) będzie ujemny. Jednak przewiduje się, że w kolejnych latach, będą powstawały mieszkania dla poprawy warunków mieszkaniowych aktualnych oraz przyszłych mieszkańców Miasta Lidzbark Warmiński. Zgodnie z danymi GUS na terenie Lidzbarka Warmińskiego było: 5865 mieszkań w 2002 r., 6164 mieszkań w 2010 r. Z analizy wielkości zasobu mieszkaniowego Miasta wynika, że w latach 2002-2010 liczba mieszkań wzrosła o 299, co oznacza średnioroczny wzrost wielkości zasobu mieszkaniowego o ok. 39 mieszkań. Prognozę liczby i powierzchni mieszkań na terenie Gminy prezentują tabele 59 i 60. W prognozie uwzględniono planowane inwestycje dotyczące budowy budynków wielorodzinnych oraz jednorodzinnych na terenie Miasta. Tabela 59. Prognoza liczby mieszkań w gminie wg okresu budowy lata przed 1918 19181944 19451970 19711978 19791988 19892002 po 2002 razem 2013 735 880 992 1 073 1 221 803 474 6 178 2014 735 880 992 1 073 1 221 803 531 6 235 2015 735 880 992 1 073 1 221 803 571 6 275 2016 735 880 992 1 073 1 221 803 619 6 323 2017 735 880 992 1 073 1 221 803 658 6 362 2018 735 880 992 1 073 1 221 803 665 6 369 2019 735 880 992 1 073 1 221 803 671 6 375 2020 735 880 992 1 073 1 221 803 678 6 382 2021 735 880 992 1 073 1 221 803 685 6 389 2022 735 880 992 1 073 1 221 803 691 6 395 2023 735 880 992 1 073 1 221 803 698 6 402 W ESTMOR CONSULTING 162 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 2024 735 880 992 1 073 1 221 803 705 6 409 2025 735 880 992 1 073 1 221 803 712 6 416 2026 735 880 992 1 073 1 221 803 720 6 424 2027 735 880 992 1 073 1 221 803 727 6 431 2028 735 880 992 1 073 1 221 803 734 6 438 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS 2 Tabela 60. Prognoza powierzchni użytkowej mieszkań [m ] lata przed 1918 19181944 19451970 19711978 19791988 19892002 po 2002 razem 2013 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 27 635 353 806 2014 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 31 114 357 285 2015 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 33 625 359 796 2016 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 36 634 362 805 2017 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 37 186 363 357 2018 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 37 745 363 916 2019 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 38 313 364 484 2020 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 38 890 365 061 2021 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 39 475 365 646 2022 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 40 070 366 241 2023 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 40 673 366 844 2024 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 41 285 367 456 2025 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 41 906 368 077 2026 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 42 537 368 708 2027 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 43 177 369 348 2028 37 456 56 371 46 610 55 149 77 706 52 879 43 827 369 998 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Z punktu widzenia odbiorców ciepła pożądane są działania zmierzające do obniżenia zużycia ciepła, które w Polsce jest wyższe niż w krajach rozwiniętych. W warunkach klimatu Polski można przyjąć, że budynek jest ciepły, jeżeli zużywa na ogrzewanie ok. 30-40 kWh/m3 energii w ciągu sezonu grzewczego. Na terenie Miasta działania termomodernizacyjne przeprowadzane są w zakresie dostosowanym do możliwości finansowych mieszkańców. Przyjęcie Ustawy termomodernizacyjnej obejmującej program kredytowania takich przedsięwzięć pozwoliło na ożywienie tempa prac. Opłacalność i zakres termomodernizacji zwłaszcza w przypadku budownictwa wielorodzinnego, powinny być określone w audycie energetycznym, który jest podstawą do udzielenia kredytu. W ESTMOR CONSULTING 163 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Zgodnie z ustawą audyt energetyczny to opracowanie określające zakres oraz parametry techniczne i ekonomiczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, ze wskazaniem rozwiązania optymalnego, w szczególności z punktu widzenia kosztów realizacji tego przedsięwzięcia oraz oszczędności energii, stanowiące jednocześnie założenia do projektu budowlanego. Praktyka wskazuje, że najlepsze efekty oszczędzania energii w budynkach uzyskuje się poprzez ocieplenie: stropodachów, ścian zewnętrznych, stropów piwnic wraz z regulacją i automatyką systemu grzewczego budynku. Wymianę okien i drzwi na nowe o zwiększonej izolacyjności cieplnej i szczelności dokonywane jest, gdy stare są w złym stanie technicznym. Opłacalny zakres termorenowacji musi określić audyt energetyczny w oparciu o ocenę kosztów i oszczędności poszczególnych elementów działań termomodernizacyjnych. Według wstępnych oszacowań stopień termomodernizacji zasobów mieszkaniowych Miasta nie przekracza kilku procent. W horyzoncie roku 2028 przewiduje się dalsze prace termomodernizacyjne, mające na celu również poprawienie standardu życia mieszkańców. W związku z wzrastającymi kosztami ogrzewania budynków mieszkalnych, obserwowane jest coraz większe zainteresowanie wykonaniem prac termomodernizacyjnych. W związku z tym założono stopniowe wykonywanie prac termomodernizacyjnych w poszczególnych budynkach mieszkalnych na terenie Miasta. Po wykonaniu usprawnień termomodernizacyjnych zakłada się, że przegrody termomodernizowanych budynków będą spełniały wymogi w zakresie współczynnika przenikania ciepła U, co zapewni zmniejszenie zapotrzebowania na ciepło średnio o 30%. Prognozowane zmiany zapotrzebowania energii cieplnej wskutek opisanych wyżej czynników do roku 2028 w odniesieniu do budynków mieszkalnych oraz użyteczności publicznej przedstawiono w kolejnych tabelach. W ESTMOR CONSULTING 164 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 61. Planowane efekty działań termomodernizacyjnych - budynki mieszkalne W ESTMOR CONSULTING 165 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Źródło: Opracowanie własne Większość budynków mieszkalnych usytuowanych na terenie Lidzbarka Warmińskiego powstało przed 1966 rokiem i charakteryzuje się wysokim zapotrzebowaniem na ciepło. Miasto powinno dążyć do zmniejszenia energochłonności budynków poprzez ich ocieplanie i modernizację systemów grzewczych. Dotyczy to zarówno budynków stanowiących w 100% własność Miasta, wspólnot mieszkaniowych, spółdzielni mieszkaniowych, budynków mieszkalnych stanowiących własność osób prywatnych, jak i budynków wykorzystywanych na cele działalności gospodarczej. Wynika to z zapisów art. 5 Ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2011 r. Nr 94, poz. 551), zgodnie z którym „osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zużywające energię podejmują działania w celu poprawy efektywności energetycznej”. Mając na uwadze powyższy zapis oraz założenia Polityki Energetycznej Polski do 2030 r., konieczne jest podjęcia działań termomodernizacyjnych w szerokim zakresie.Wykonanie usprawnień termomodernizacyjnych w budynkach mieszkalnych W ESTMOR CONSULTING 166 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 na terenie Miasta w zakresie wskazanym w powyższych tabelach pozwoli na ograniczenie zapotrzebowania na ciepło o 15,47% w stosunku do stanu obecnego. Tabela 62. Zapotrzebowanie na ciepło - gospodarstwa domowe Lata Zużycie energii cieplnej do ogrzewania pomieszczeń [GJ] Zużycie energii cieplnej do wytwarzania ciepłej wody użytkowej [GJ] Zużycie energii cieplnej podczas przygotowania posiłków [GJ] Łączne zużycie energii cieplnej [GJ] 2013 306 361,76 65 880,00 24 197,12 396 438,88 2014 304 250,20 65 592,00 24 091,34 393 933,54 2015 301 773,07 65 328,00 23 994,37 391 095,44 2016 299 484,13 65 100,00 23 910,63 388 494,75 2017 296 266,11 64 836,00 23 813,66 384 915,78 2018 293 051,24 64 596,00 23 725,51 381 372,75 2019 289 839,54 64 368,00 23 641,77 377 849,32 2020 286 631,08 64 160,00 23 565,38 374 356,46 2021 282 974,55 63 944,00 23 486,04 370 404,59 2022 279 436,61 63 708,00 23 399,36 366 543,97 2023 276 018,37 63 456,00 23 306,80 362 781,17 2024 272 602,01 63 184,00 23 206,90 358 992,91 2025 269 187,57 62 880,00 23 095,24 355 162,81 2026 265 775,06 62 568,00 22 980,65 351 323,71 2027 262 364,51 62 240,00 22 860,18 347 464,69 2028 258 955,95 61 880,00 22 727,95 343 563,91 Źródło: Opracowanie własne Na zapotrzebowanie na ciepło gospodarstw domowych oprócz ogrzewania pomieszczeń wchodzi również zużycie energii cieplnej do wytwarzania ciepłej wody użytkowej oraz zużycie energii cieplnej podczas przygotowania posiłków. Przy założeniu, że w okresie prognozy na terenie Miasta liczba mieszkań będzie wzrastać zgodnie z prognozą wskazaną w tabelach 58-59 oraz będzie następował systematyczny spadek liczby ludności prognozuje się systematyczny spadek zużycia energii cieplnej do wytwarzania ciepłej wody użytkowej oraz podczas przygotowania posiłków. Planowane prace termomodernizacyjne niniejszych gospodarstw domowych znacząco wpłyną na ograniczenie w poszczególnych latach zużycia ciepła na ogrzewanie pomieszczeń (o 15,47% w stosunku do stanu z 2013 r.), co znajdzie również odzwierciedlenie w łącznym zużyciu energii cieplnej w GJ – zmniejszenie o 13,3%. W ESTMOR CONSULTING 167 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Budynki użyteczności publicznej Większość budynków użyteczności publicznej podłączonych jest do miejskiej sieci ciepłowniczej. Zgodnie z informacjami uzyskanymi z Ciepłowni Dalkia w Lidzbarku Warmińskim budynki użyteczności publicznej (w tym szkoły) zużyły w 2012 r. około 18% ogólnego zużycia ciepła z sieci ciepłowniczej, tj. ok. 31 500 GJ. Do miejskiej sieci ciepłowniczej podłączone są następujące budynki użyteczności publicznej: Urząd Miejski w Lidzbarku Warmińskim, Gimnazjum Nr 1, ul. Szkolna 2a, Szkoła Podstawowa Nr 1, ul. Szkolna 2, Gimnazjum Nr 2, ul. Polna 36, Zespół Szkolno-Przedszkolny, ul. Polna 36, Miejski Zespół Ekonomiczno-Administracyjny Szkół i Przedszkoli, ul. Poniatowskiego 22, Zespół Szkół Zawodowych w Lidzbarku Warmińskim, Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy, Zespół Szkół Ogólnokształcących, Zespół Szkół i Placówek Oświatowych, Budynek Starostwa Powiatowego (częściowo). Pozostałe budynki użyteczności publicznej, takie jak: Przedszkole Nr 5, Młodzieżowy Dom Kultury, częściowo budynek Starostwa Powiatowego oraz Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy nie są podłączone do sieci ciepłowniczej. W w/w budynkach do ogrzewania używa się miału węglowego, gazu, węgla oraz zrębków drewna. Tabela 63. Zużycie ciepła przez budynki użyteczności publicznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński w 2012 r. L.p. Rodzaj paliwa używany do ogrzewania Ilość zużytego paliwa do ogrzewania budynku Kaloryczność paliwa GJ/rok 1 miejska sieć ciepłownicza 31 669 GJ - 31 669 3 2 gaz 7426 m3 0,036 GJ/m 3 węgiel 535 GJ - 535 4 miał węglowy 16 Mg 22 GJ/Mg 352 5 pozostałe 4063 GJ - 4063 RAZEM 267 36 886 Źródło: Opracowanie własne W ESTMOR CONSULTING 168 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Z przeprowadzonych badań ankietowych wynika, że na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński budynki użyteczności publicznej do ogrzewania zużyły w 2012 r. ok. 36 886 GJ. Zużycie ciepła przez te budynki będzie zależało od przeprowadzonych prac termomodernizacyjnych. Obecnie dla części budynków zostały sporządzone audyty energetyczne. Tabela 64. Prognoza zużycia ciepła przez budynki użyteczności publicznej na terenie Miasta Lidzbark Warmiński do 2028 r. Lata Budynki użyteczności publicznej (GJ/rok) 2012 36 886,00 2013 36 886,00 2014 36 780,40 2015 36 780,40 2016 36 411,10 2017 36 411,10 2018 36 411,10 2019 35 668,30 2020 35 668,30 2021 35 668,30 2022 35 507,80 2023 35 507,80 2024 34 288,90 2025 34 288,90 2026 30 740,40 2027 30 740,40 2028 30 740,40 Źródło: Opracowanie własne na podstawie badań ankietowych W prognozie dotyczącej zużycia ciepła przez budynki użyteczności publicznej założono przeprowadzenie prac termomodernizacyjnych w budynkach wymagających termomodernizacji. Przeprowadzenie niniejszych prac pozwoli na ograniczenie zużycia ciepła do 2028 roku o 16,7% w stosunku do roku 2012. Prognoza zużycia energii elektrycznej przez odbiorców indywidualnych oraz gospodarstwa domowe Na podstawie prognozy liczby ludności sporządzono kalkulacje w zakresie zapotrzebowania na energię elektryczną w latach 2013-2028 na potrzeby odbiorców indywidualnych oraz W ESTMOR CONSULTING 169 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 gospodarstw domowych. Prognozę zużycia energii elektrycznej sporządzono w oparciu o dane GUS z 2011 roku dla mieszkańców miast na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Prognozę opracowano w dwóch wariantach: Zużycie energii elektrycznej przez mieszkańców Miasta Lidzbark Warmiński. Zużycie energii elektrycznej przez gospodarstwa domowe na terenie Miasta Lidzbark Warmiński. Założenia: zużycie energii elektrycznej na 1 mieszkańca (per capita) miasta w województwie warmińsko-mazurskim na poziomie 654,4 kWh rocznie; zużycie energii elektrycznej na 1 odbiorcę (per consumer) miasta w województwie warmińsko-mazurskim na poziomie 1885,1 kWh rocznie. Tabela 65. Prognoza zapotrzebowania na energię elektryczną – odbiorcy indywidualni Lata Liczba mieszkańców miasta Zużycie energii elektrycznej w kWh Zużycie energii elektrycznej w MWh 2013 16 470 10 777 968 10 777,97 2014 16 398 10 730 851 10 730,85 2015 16 332 10 687 661 10 687,66 2016 16 275 10 650 360 10 650,36 2017 16 209 10 607 170 10 607,17 2018 16 149 10 567 906 10 567,91 2019 16 092 10 530 605 10 530,60 2020 16 040 10 496 576 10 496,58 2021 15 986 10 461 238 10 461,24 2022 15 927 10 422 629 10 422,63 2023 15 864 10 381 402 10 381,40 2024 15 796 10 336 902 10 336,90 2025 15 720 10 287 168 10 287,17 2026 15 642 10 236 125 10 236,12 2027 15 560 10 182 464 10 182,46 2028 15 470 10 123 568 10 123,57 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS W ESTMOR CONSULTING 170 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 66. Prognoza zapotrzebowania na energię elektryczną – gospodarstwa domowe Lata Liczba gospodarstw domowych na terenie miasta Zużycie energii elektrycznej w kWh Zużycie energii elektrycznej w MWh 2013 6077 11 456 652 11 456,65 2014 6051 11 406 798 11 406,80 2015 6027 11 360 628 11 360,63 2016 6005 11 320 928 11 320,93 2017 5981 11 274 778 11 274,78 2018 5959 11 233 706 11 233,71 2019 5938 11 193 567 11 193,57 2020 5919 11 157 567 11 157,57 2021 5899 11 119 720 11 119,72 2022 5877 11 078 642 11 078,64 2023 5854 11 035 274 11 035,27 2024 5829 10 987 746 10 987,75 2025 5801 10 935 131 10 935,13 2026 5772 10 880 674 10 880,67 2027 5742 10 823 416 10 823,42 2028 5709 10 761 126 10 761,13 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Przewiduje się, że w kolejnych latach liczba odbiorców będzie zbliżone do lat poprzednich. Założono, że wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną spowodowany większym wykorzystaniem sprzętów elektrycznych w gospodarstwach domowych będzie zrównoważony poprzez coraz powszechniejsze stosowanie energooszczędnego sprzętu RTV i AGD oraz spadek liczby ludności na analizowanym obszarze. Ponadto wzrastające koszty energii elektrycznej mobilizują do oszczędnego zużycia energii i stosowanie energooszczędnych rozwiązań w gospodarstwach domowych. Prognoza zużycia gazu przez gospodarstwa domowe i przemysł Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. Pomorski Oddział Handlowy w Gdańsku w 2012 r. łączne zużycie gazu na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński wyniosło 10 847,2 tys. m3. Najwięcej gazu zużywane jest na procesy technologiczne przez przedsiębiorstwa (głównie POLMLEK). Zużycie gazu przez tę grupę odbiorców uzależnione jest przede wszystkim od wielkości i rodzaju prowadzonej działalności. Przewiduje się, że zużycie gazu przez grupę odbiorców związanych z przemysłem będzie kształtowało się na poziomie zbliżonym do lat W ESTMOR CONSULTING 171 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 poprzednich. Średnie roczne zużycie gazu na potrzeby przemysłu w latach 2007-2012 wyniosło 7 754 tys. m3. Liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci gazowej w latach 2007-2012 ulegała wahaniom. Przewiduje się, że liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci będzie wzrastać. W analizowanym okresie liczba gospodarstw domowych bez centralnego ogrzewania wahała się pomiędzy 1548 a 2462, natomiast z centralnym ogrzewaniem wynosiła 857 – 1268. Obecnie średnie roczne zużycie gazu na gospodarstwo domowe bez c.o. wynosi 268 m3, natomiast dla gospodarstw domowych z c.o. 914 m3. Należy podkreślić, że na zużycie gazu ziemnego w gospodarstwach domowych wpływa szereg czynników. Do najistotniejszych z nich zaliczyć można długość sezonu grzewczego. Zużycie gazu ziemnego wzrasta wraz ze spadkiem temperatury powietrza zewnętrznego oraz maleje z jej wzrostem. Istotnym czynnikiem jest również wiatr, bowiem budynki tracą więcej ciepła w dni wietrzne. Zużycie gazu zależne jest również od podgrzewania wody oraz przyrządzania posiłków. Prognozuje się, że w przypadku gospodarstw domowych bez c.o. zużycie gazu będzie kształtowało się na poziomie 165 – 311 m3/rok na gospodarstwo domowe. Dla gospodarstw domowych z c.o. średnie zużycie gazu będzie kształtowało się pomiędzy 914 – 1189 m3/rok na gospodarstwo domowe. W ESTMOR CONSULTING 172 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 11. Stan zanieczyszczenia środowiska gminnego Lidzbark Warmiński jest miastem narażonym na silne oddziaływania w zakresie zanieczyszczenia powietrza. Głównymi źródłami zanieczyszczeń powietrza na terenie Miasta Lidzbark Warmiński są: źródła komunalno-bytowe: kotłownie lokalne, indywidualne paleniska domowe, emitory z obiektów użyteczności publicznej. Mają one znaczący wpływ na lokalny stan zanieczyszczenia powietrza, gdyż są głównym powodem tzw. niskiej emisji. Emitują najczęściej zanieczyszczenia pyłowe i gazowe; emitory obiektów przemysłowych; indywidualne źródła ciepła obiektów usługowych; źródła transportowe: w których emisja zanieczyszczeń następuje na niskiej wysokości, tworząc niską emisję. Główne zanieczyszczenia to: węglowodory, tlenki azotu, tlenek węgla, pyły, związki ołowiu, tlenki siarki; pylenie wtórne z odsłoniętej powierzchni terenu; zanieczyszczenia allochtoniczne napływające spoza terenu miasta, zgodnie z dominującym kierunkiem wiatru. Jednym z największych źródeł zanieczyszczenia powietrza na terenie Lidzbarka Warmińskiego jest tzw. „niska emisja”, czyli emisja pochodząca ze źródeł o wysokości nieprzekraczającej kilkunastu metrów wysokości. Zjawisko to jest obserwowalne na terenach zwartej zabudowy, charakteryzującej się brakiem możliwości przewietrzania. Elementem składowym „niskiej emisji” są zanieczyszczenia emitowane podczas ogrzewania budynków mieszkalnych. Głównymi rodzajami paliwa wykorzystywanymi na potrzeby energetyki cieplnej są: węgiel, gaz, drewno, miał węglowy. W mniejszej skali do ogrzewania budynków wykorzystywana jest energia elektryczna. Niemal zupełnie nie występują odnawialne źródła energii takie jak na przykład energia słoneczna. W lokalnych piecach i kotłowniach w starych budynkach mieszkalnych, głównie wielorodzinnych do ogrzewania wykorzystywane są tradycyjne nośniki energii – węgiel i miał węglowy. W związku z tym do atmosfery przedostają się duże ilości sadzy, węglowodorów aromatycznych, merkaptanów i innych szkodliwych dla zdrowia ludzi związków chemicznych. To niekorzystne zjawisko nasila się szczególnie w okresie grzewczym, co może powodować wyraźne okresowe pogorszenie stanu sanitarnego powietrza na terenach zasiedlonych i w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Ta sytuacja jest szczególnie uciążliwa także dla mieszkańców terenów o słabych warunkach przewietrzania. Często kotły, w których są one spalane, charakteryzuje niska efektywność W ESTMOR CONSULTING 173 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 oraz przestarzała technologia. Należy jednak podkreślić, że w przeciągu ostatnich lat wiele lokalnych kotłowni na terenie Miasta zostało zlikwidowanych lub poddanych modernizacji, co przyczyniło się do poprawy stanu powietrza atmosferycznego. Kolejnym źródłem zanieczyszczeń powietrza komunikacyjne. Największe zanieczyszczenie na opisywanym terenie są środki powietrza substancjami pochodzącymi ze spalania paliw w silnikach pojazdów zdiagnozowano przy trasach komunikacyjnych o dużym natężeniu ruchu, biegnących przez obszary o zwartej zabudowie. Główną przyczyną nadmiernej emisji zanieczyszczeń ze środków transportu jest przede wszystkim ich zły stan techniczny, nieodpowiednia eksploatacja, przestoje w ruchu spowodowane złą organizacją ruchu, a także zbyt mała przepustowość dróg lokalnych. Zurbanizowane obszary Miasta narażone są na stałą presję ze strony ruchu kołowego, jaki odbywa się na jego terenie. Oś transportową Miasta tworzą droga krajowa nr 51 relacji Bezledy – Bartoszyce – Lidzbark Warmiński – Dobre Miasto – Olsztyn – Olsztynek oraz drogi wojewódzkie nr 513 relacji Pasłęk – Orneta – Lidzbark Warmiński – Wozławki i nr 511 relacji Lidzbark Warmiński – Górowo Iławskie – Bagrationowsk. Na tych obszarach Miasta, gdzie występuje ruch samochodowy na poziomie lokalnym, problem związany z zanieczyszczeniami komunikacyjnymi ma znaczenie marginalne. Istotnym czynnikiem, który wpływa na pogarszanie parametrów stanu powietrza atmosferycznego są także zakłady przemysłowe funkcjonujące na terenie Lidzbarka Warmińskiego oraz obiekty związane z zaopatrzeniem terenu Miasta w energię cieplną. Najistotniejszymi emitorami zanieczyszczeń są: Warmińska Spółka z o. o., Wenglorz, Szkło Spółka z o. o., Polmlek, Fabryka Opakowań Foliowych „Rossoplast” D. i R. Rossochaccy Sp. J., Drewland; Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe Deptuła, Dalkia Północ Sp. z o. o. Ciepłownia Lidzbark Warmiński. W tabeli 67 przedstawiono podstawowe informacje na temat emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych powietrza z zakładów szczególnie uciążliwych znajdujących się na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego oraz powiatu lidzbarskiego. W ESTMOR CONSULTING 174 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 67. Emisja zanieczyszczeń pyłowych i gazowych do powietrza z zakładów szczególnie uciążliwych na terenie województwa warmińsko-mazurskiego oraz powiatu lidzbarskiego w latach 2007-2011 Jednostka terytorialna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 t/r t/r t/r t/r t/r t/r zanieczyszczenia gazowe Woj. warmińskomazurskie 1 405 574 1 381 026 1 440 932 1 532 659 1 391 183 1 514 191 Powiat lidzbarski 40 938 53 840 58 533 63 554 58 004 60 993 % udział zanieczyszczeń 2,9 3,9 4,1 4,1 4,2 4,0 zanieczyszczenia pyłowe Woj. warmińskomazurskie 1 352 1 395 1 454 1 164 1 176 1184 Powiat lidzbarski 57 68 32 33 40 30 % udział zanieczyszczeń 4,2 4,9 2,2 2,8 3,4 2,5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS Problem związany z wysokim zanieczyszczeniem powietrza w związku z niską emisją znalazł swoje odzwierciedlenie w zapisach raportu opracowanego przez WIOŚ w Olsztynie pn „Ocena roczna jakości powietrza w województwie warmińsko-mazurskim za rok 2012”. Zgodnie ze wskazanym dokumentem obszar województwa został podzielony na 3 strefy: miasto Olsztyn, miasto Elbląg, strefa warmińsko-mazurska. W każdej ze stref została przeprowadzona ocena jakości powietrza, która uwzględnia wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2012, poz. 1031). Ocenę przeprowadzono oddzielnie dla każdego zanieczyszczenia uwzględniając dwie grupy kryteriów: ze względu na ochronę zdrowia ludzi, dla substancji: benzen, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, ozon, tlenek węgla, pył PM10, pył PM2.5, kadm, nikiel, ołów, arsen oraz benzo(a)piren w pyle zawieszonym PM10; ze względu na ochronę roślin dla substancji: dwutlenek siarki, tlenki azotu, ozon. Miasto Lidzbark Warmiński zakwalifikowany został do strefy warmińsko-mazurskiej. Tabela 68 prezentuje podstawowe wskaźniki jakości powietrza w w/w strefie. W ESTMOR CONSULTING 175 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Tabela 68. Klasyfikacja strefy warmińsko-mazurskiej Nazwa strefy Strefa warmińskomazurska Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszczeń dla obszaru całej strefy Kod strefy PL2803 SO2 NO2 PM10 Pb Ni BaP benzen CO O3 PM2,5 A A C A A C A A A A Źródło: Ocena roczna jakości powietrza w województwie warmińsko-mazurskim za rok 2012 Objaśnienia: A - jeżeli stężenia zanieczyszczenia na terenie strefy nie przekraczają odpowiednio poziomów dopuszczalnych, poziomów docelowych; B – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne lecz nie przekraczają poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji (tylko w przypadku oceny jakości powietrza pod kątem pyłu zawieszonego PM2,5); C – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne powiększone o margines tolerancji, w przypadku gdy margines tolerancji nie jest określony – poziomy dopuszczalne, poziomy docelowe; Z danych zestawionych w tabeli 68 wynika, iż poziomy stężeń pyłu PM10 oraz benzo(α)pirenu kształtowały się powyżej poziomu dopuszczalnego, co zadecydowało o klasyfikacji wynikowej C dla tych zanieczyszczeń. Przekroczenia poziomu docelowego benzo(α)pirenu związane są jeszcze ze słabej jakości materiałem grzewczym spalanym w zbyt niskiej temperaturze. Stężenia pozostałych zanieczyszczeń tj. SO2, NO2, benzenu, CO, O3, PM2,5 oraz metali: Pb, Ni nie przekraczały wartości dopuszczalnych, dlatego też klasą wynikową dla wymienionych zanieczyszczeń jest klasa A. W ESTMOR CONSULTING 176 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 12. Współpraca z innymi gminami w zakresie gospodarki energetycznej Miasto Lidzbark Warmiński usytuowany jest w sąsiedztwie gminy wiejskiej Lidzbark Warmiński. W celu określenia możliwości współpracy Miasta Lidzbark Warmiński z gminą wiejską Lidzbark Warmiński zwrócono się do gminy z ankietą. W tabeli 69 przedstawiono odpowiedzi przesłane przez gminę wiejską Lidzbark Warmiński. Tabela 69. Możliwość współpracy Gminy Lidzbark Warmiński z Miastem Lidzbark Warmiński Wyszczególnienie Charakterystyka gminy sąsiedniej GMINA WIEJSKA LIDZBARK WARMIŃSKI funkcjonuje; Sieć gazowa gmina nie posiada koncepcji gazyfikacji terenu; w kolejnych latach nie planuje się rozbudowy sieci gazowej ENERGIA SŁONECZNA obiekty użyteczności publicznej nie są wyposażone w instalacje solarne; w kolejnych latach nie jest planowany montaż instalacji solarnych; budynki mieszkalne są wyposażone w instalacje solarne; w kolejnych latach zaplanowano wymianę systemów ogrzewania budynków użyteczności publicznej; występuje zainteresowanie wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii, w tym systemami solarnymi wśród mieszkańców; w kolejnych latach nie planuje się wymiany systemów ogrzewania budynków użyteczności publicznej Odnawialne źródła energii ENERGIA WIATROWA nie funkcjonują elektrownie wiatrowe; gmina nie posiada koncepcji lokalizacji elektrowni wiatrowych; w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy nie zostały uwzględnione tereny pod budowę elektrowni wiatrowych; do UG zgłosiły się podmioty zainteresowane stworzeniem farm wiatrowych ENERGIA WODNA funkcjonują elektrownie wodne: W ESTMOR CONSULTING 177 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wyszczególnienie Charakterystyka gminy sąsiedniej - Medyny 2 szt. – rzeka Symsarna, - Koniewo – rzeka Elma, - Kotowo – rzeka Łyna (moc 600 kW, spiętrzenie 4 m), - Wojtydy – rzeka Łyna (moc 600 kW, spiętrzenie 4 m) ENERGIA CIEPLNA pompy ciepła wykorzystywane są w kilku budynkach jednorodzinnych o powierzchniach (130, 140, 160, 180, 280 i 340 2 m ) – dane z 2012 r. Sieć ciepłownicza Surowce energetyczne Biogazownia Rośliny energetyczne nie funkcjonuje nie występują nie funkcjonuje nie występują Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe gmina posiada uchwalone Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Lidzbark Warmiński na lata 2012-2028 Współpraca z Miastem Lidzbark Warmiński w zakresie zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe gmina nie jest zainteresowana współpracą przy rozbudowie i modernizacji systemów elektroenergetycznych, stanowiących wspólną infrastrukturę dla gmin powiatu lidzbarskiego; Uchwała Nr XXIII/197/2012 z dnia 26 września 2012 r. gmina nie jest zainteresowana współpracą z Miastem Lidzbark Warmiński w zakresie zaopatrzenia gmin w zakresie gospodarki energetycznej W najbliższych latach gmina wiejska Lidzbark Warmiński nie planuje współpracy z Miastem Lidzbark Warmiński. Zaleca się jednak większe zainteresowanie współpracą oraz podejmowanie odpowiednich działań w celu zwiększenia atrakcyjności pod względem turystycznym, możliwości rozwoju przedsiębiorczości, jak również wzrostu jakości życia mieszkańców, zarówno Miasta, jak i Gminy Lidzbark Warmiński. Warto nadmienić, iż na realizację inwestycji w partnerstwie z zakresu gospodarki energetycznej jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymać dofinansowanie z dostępnych źródeł zewnętrznych, w tym z środków Unii Europejskiej. Niniejsza możliwość finansowania przedsięwzięć z zakresu gospodarki energetycznej może zachęcić Miasto W ESTMOR CONSULTING 178 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Lidzbark Warmiński oraz gminę wiejską Lidzbark Warmiński do realizacji wspólnych inwestycji w niniejszym zakresie. Realizacja założeń Polityki energetycznej Polski do 2030 roku na terenie Miasta Lidzbark Warmiński odbywa się poprzez stałe dążenie do wykorzystania niskoemisyjnych źródeł energii, poprawę efektywności energetycznej istniejących źródeł ciepła, termomodernizacje budynków przyczyniającą się do zmniejszenia zużycia paliw oraz dążenie do wykorzystania OZE. W ESTMOR CONSULTING 179 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 13. Podsumowanie i wnioski 1. Zgodnie z art. 19 ust. 3 Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t. j. Dz. U. z 2012, poz. 1059), Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe powinien zawierać: ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe; przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw gazowych; możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii, z uwzględnieniem energii elektrycznej i ciepła wytwarzanych w odnawialnych źródłach w energii, kogeneracji energii oraz elektrycznej i ciepła użytkowego zagospodarowania ciepła odpadowego wytwarzanych z instalacji przemysłowych; możliwości stosowania środków poprawy efektywności energetycznej w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej; zakres współpracy z innymi gminami. Zawartość opracowania „Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński na lata 20132028” odpowiada pod względem redakcyjnym i merytorycznym wymogom ustawy Prawo energetyczne. 2. Miasto Lidzbark Warmiński stanowi ważny historycznie i przyrodniczo ośrodek, dlatego należy dążyć do systematycznej eliminacji wysokoemisyjnych systemów grzewczych. Wskazane jest przechodzenie na niskoemisyjne systemy grzewcze oraz wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii (kolektory słoneczne, pompy ciepła, itp.). 3. Na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński funkcjonuje sieć ciepłownicza, której zarządcą jest DALKIA Lidzbark Warmiński Sp. z o. o. Przedsiębiorstwo ciepłownicze posiada trzy kotłownie opalane węglem i miałem. Sprawność kotłów wynosi 75-84%. W 2012 r. łączne zużycie ciepła podmiotów podłączonych do sieci ciepłowniczej wniosło 174 996 GJ, w tym 149 884 GJ na potrzeby centralnego ogrzewania. W 2013 r. Przedsiębiorstwo planuje podłączyć budynek Szkoły Muzycznej, ul. Orła Białego. W ESTMOR CONSULTING 180 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 4. Na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński funkcjonuje sieć gazowa. Dystrybutorem gazu sieciowego na terenie Miasta Lidzbark Warmiński jest Pomorska Spółka Gazownictwa sp. z o. o., Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie. Przez obszar Miasta przebiegają trzy gazociągi wysokiego ciśnienia, które zostały wybudowane w latach 1986-1991. Na terenie Miasta znajdują się dwie stacje gazowe wysokiego ciśnienia: Lidzbark Warmiński I o przepustowości 1500 m3/h, rok budowy 1986 oraz Lidzbark Warmiński II o przepustowości 1800 m3/h, rok budowy 1999. Mieszkańcy Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński mają dostęp do gazu ziemnego dostarczanego siecią gazową, której długość zwiększa się z każdym rokiem Rozbudowa sieci gazowej na terenie Miasta wynika z coraz większego zainteresowania mieszkańców gazem, jako źródłem energii cieplnej. Dlatego też corocznie zwiększa się długość sieci gazowej niskiego i średniego ciśnienia oraz wzrasta liczba przyłączy prowadzących do budynków mieszkalnych. W 2012 r. do sieci gazowej podłączonych było 3 215 użytkowników, w tym 19 podmiotów związanych z przemysłem. Łączne zużycie gazu ziemnego wyniosło 10 847,2 tys. m3, z czego zużycie gazu przez odbiorców związanych z przemysłem wyniosło 8 870,6 tys. m3. PSG sp. z o. o. Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie obecnie nie planuje większych inwestycji na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński. W Plan Rozwoju PSG sp. z o. o. na lata 2009-2013 nie sprecyzowano zadań imiennych dla niniejszej jednostki samorządu terytorialnego. 5. Na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński zlokalizowany jest GPZ Lidzbark Warmiński, w którym zainstalowane są dwa transformatory 110/15 kV o mocy 16 MVA każdy. Obecny stan techniczny sieci elektroenergetycznych oraz zamierzenia inwestycyjne w zakresie rozbudowy istniejącej sieci energetycznej Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński zapewniają bezpieczeństwo w zakresie aktualnego i przyszłościowego zapotrzebowania odbiorców na energię elektryczną. Na podstawie informacji uzyskanych od ENERGA – OPERATOR, Oddział w Olsztynie rozbudowa sieci niezbędnej do zaspokojenia obecnego i przyszłościowego zapotrzebowania na energię elektryczną na terenie Gminy planowana jest w oparciu o zamierzenia inwestycyjne i modernizacyjne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania sieci elektroenergetycznej wynikające z potrzeb przedsiębiorstwa, określonych warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej oraz zawartych umów o przyłączenie. Przedsiębiorstwo energetyczne posiada opracowany Plan Rozwoju na lata 2011-2015. W 2014 roku zaplanowano wymianę kabli olejowych 15 kV ze zwiększeniem przekroju. W ESTMOR CONSULTING 181 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 6. Infrastruktura oświetleniowa na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński stanowi własność dwóch podmiotów: Miasta oraz ENERGA Oświetlenie Sp. z o. o. Łączna długość obwodów oświetleniowych wynosi ok. 45 km, z czego ok. 25% stanowią obwody kablowe, a pozostałą część napowietrzne. Na terenie Miasta zinwentaryzowanych zostało ponad 1560 opraw oświetleniowych. 7. Zgodnie z art. 16 pkt 2a ustawy Prawo energetyczne Operator systemu elektroenergetycznego sporządza plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną, na okresy nie krótsze niż 5 lat, oraz prognozy dotyczące stanu bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej na okresy nie krótsze niż 15 lat. Opracowując plany rozwoju przedsiębiorstwa energetyczne powinny uwzględniać miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego lub kierunki rozwoju gminy określone w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. 8. Analiza potencjału przyrodniczego, krajobrazowego, osiedleńczego i gospodarczego potwierdza dużą atrakcyjność Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński. W kolejnych latach przewiduje się niewielki wzrost liczby budynków mieszkalnych na terenie Miasta, co spowoduje także wzrost zapotrzebowania na ciepło, gaz i energię elektryczną. 9. Realizacja zabezpieczenia potrzeb energetycznych Gminy w zakresie ciepła, gazu sieciowego i energii elektrycznej, obejmująca modernizację i rozwój poszczególnych systemów energetycznych leży w gestii poszczególnych przedsiębiorstw energetycznych. Jednak analizując potencjał energetyczny Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński należy stwierdzić, że planowane zapotrzebowanie na energię w analizowanym okresie zostanie zaspokojone, nie wywierając jednocześnie nadmiernego negatywnego wpływu na środowisko przyrodnicze. Można bowiem stwierdzić, że potencjalne możliwości i zamierzenia rozwojowe poszczególnych przedsiębiorstw energetycznych pozwalają zabezpieczyć potrzeby energetyczne Gminy, oraz zapewnić jej bezpieczeństwo energetyczne w okresie docelowym. Dotyczy to zabezpieczenia potrzeb energetycznych przez DALKIA Lidzbark Warmiński Sp. z o. o., ENERGA – OPERATOR, Oddział w Olsztynie oraz Pomorską Spółkę Gazownictwa sp. z o.o., Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie. Realizacja i finansowanie systemów sieciowych i podłączeń odbiorców będzie prowadzona wg zasad określonych w art. 7 pkt. 1 Ustawy Prawo Energetyczne, zgodnie z którym zaopatrzenie w ciepło sieciowe, gazyfikacja oraz elektryfikacja Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński może być realizowana na warunkach określonych w odrębnych umowach zawartych pomiędzy przedsiębiorstwem energetycznym a konkretnym odbiorcą. W ESTMOR CONSULTING 182 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wówczas realizacja wszystkich inwestycji związanych z rozbudową poszczególnych sieci na terenie Miasta będzie mogła odbywać się w miarę zgłaszania się nowych odbiorców, po uzyskaniu przez nich technicznych warunków przyłączenia do niniejszych sieci pod warunkiem spełnienia kryteriów ekonomicznej opłacalności dostaw ciepła, gazu oraz energii elektrycznej dla przedsiębiorstwa energetycznego oraz zawarcia porozumienia pomiędzy nim a odbiorcą indywidualnym. 10. Odbiorcy z terenu Miasta, którzy swoje potrzeby cieplne pokrywają z własnych źródeł opalanych węglem, miałem węglowym, drewnem, olejem opalowym, gazem płynnym itp. zapewniają obecnie oraz zapewniać będą w kolejnych latach zaopatrzenie w paliwa opałowe we własnym zakresie. 11. Część budynków użyteczności publicznej oraz budynków mieszkalnych znajdujące się na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński wymaga termomodernizacji. Duża energochłonność budynków wynika z niskiej izolacyjności cieplnej przegród zewnętrznych, a więc ścian, dachów i podłóg. Poza tym przyczyną dużych strat ciepła są okna, które nierzadko charakteryzują się nieszczelnością i złą jakością techniczną. W źle zaizolowanych budynkach, w których zainstalowane są stare, zużyte i niskosprawne instalacje grzewcze pomimo bardzo dużego zużycia ciepła pomieszczenia mogą być niedogrzane. Taka sytuacja nie tylko generuje duże zużycie energii oraz emisję zanieczyszczeń do powietrza, ale również generuje wysokie koszty związane z użytkowaniem nośników energii. Opierając się zaś na wynikach prognoz oraz obserwując obecne trendy należy stwierdzić, że nośniki energii praktycznie w każdej postaci będą drożeć. W związku z czym należy podejmować systematyczne termomodernizacje budynków użyteczności publicznej na terenie Gminy wraz z zachęcaniem do podobnych działań indywidualnych właścicieli budynków mieszkalnych, jak i gospodarczych. 12. Znikome wykorzystywanie na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński, zarówno w przypadku budynków użyteczności publicznej, jaki i obiektów mieszkalnych oraz podmiotów gospodarczych, odnawialnych źródeł energii na potrzeby c.o. i c.w.u. Do korzyści wynikających z stosowania odnawialnych źródeł energii można zaliczyć zmniejszenie negatywnego wpływu energetyki na środowisko naturalne. Dotyczy to przede wszystkim likwidacji tzw. niskiej emisji, która jest niezwykle uciążliwa dla środowiska naturalnego. Poza tym nie można zapomnieć, że mniejsza emisja przyczynia się do znaczącej poprawy jakości życia mieszkańców danego regionu. W ESTMOR CONSULTING 183 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wśród odnawialnych źródeł energii na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński, tj. energia słoneczna, wiatrowa oraz energia geotermalna powinny stanowić jedno z głównych alternatywnych źródeł energii. Szczególnie latem energia słoneczna może być wykorzystywana do podgrzewania wody użytkowej. Preferowanym kierunkiem rozwoju energetyki słonecznej jest instalowanie indywidualnych kolektorów na domach mieszkalnych i budynkach użyteczności publicznej bądź w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Możliwe jest także wykorzystywanie ogniw fotowoltaicznych do zasilania znaków ostrzegawczych ustawionych na drogach przebiegających przez Miasto, co dodatkowo poprawi bezpieczeństwo osób poruszających się tymi szlakami komunikacyjnymi. Na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński należy również wziąć pod uwagę rozwój małych turbin wiatrowych (MTW), wykorzystywanych na potrzeby własne właściciela, m. in. do oświetlenia domów, pomieszczeń gospodarczych, ogrzewania. Małe elektrownie wiatrowe wykorzystywane są najczęściej do zasilania budynków mieszkalnych, rolnych oraz letniskowych. W zależności od zużycia energii oraz dostępnych lokalnie zasobów wiatru. Do zasilenia budynku jednorodzinnego może być potrzebna elektrownia wiatrowa o mocy od 800 W do 5000 W. Obecnie na terenie Miasta Lidzbark Warmiński funkcjonuje elektrownia wodna na Łynie, której eksploatacją zajmuje się Energa Hydro Sp. z o. o. W latach 2014-2015 Energa Hydro Sp. z o. o. planuje przebudowę jazu przy elektrowni wodnej Lidzbark II wraz z instalacją turbiny Archimedesa o mocy 30 kW, przełyk instalowany 1,5 m3/sek. Turbina zostanie zamontowana w nieczynnej komorze turbinowej EW Lidzbark II. 13. Do ważniejszych zadań Miasta Lidzbark Warmiński należy w ramach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego koordynowanie rozwoju poszczególnych rejonów z rozwojem systemów energetycznych dla racjonalnego zasilania ich w ciepło, energię elektryczną i gaz sieciowy. Zakłada się, że zaopatrzenie w energię elektryczną będzie zapewnione dla wszystkich odbiorców. Gaz sieciowy będzie natomiast doprowadzony do skupisk odbiorców zapewniających ekonomiczną celowość ich zasilania. Zaopatrzenie w ciepło przewiduje się przede wszystkim z miejskiej sieci ciepłowniczej oraz z indywidualnych źródeł ciepła z zastosowaniem nowoczesnych, wysokosprawnych urządzeń grzewczych. Do pozostałych zadań władz Lidzbarka Warmińskiego należy inicjowanie i wspomaganie opracowania i realizacji programów likwidacji tzw. niskiej emisji, tj. pieców i przestarzałych, niskosprawnych kotłowni węglowych na rzecz gazu ziemnego i płynnego i innych źródeł ekologicznych, w tym odnawialnych źródeł energii (np. energia słoneczna, energia W ESTMOR CONSULTING 184 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 geotermalna, energia wiatrowa - MEW), drogą ulg podatkowych, dotacji, pożyczek, organizowania środków pomocowych itp. skierowanych do mieszkańców, właścicieli i zarządców wielorodzinnych domów mieszkalnych oraz podmiotów gospodarczych. Istotne jest również wspieranie stosowania nowoczesnych źródeł energii odnawialnych wykorzystujących paliwa lokalne jak: energię słoneczną, energię geotermalną. Odnawialne źródła energii mogą zostać wykorzystane przez Miasto do stworzenia „proekologicznego” wizerunku regionu. Nowatorski i innowacyjny wizerunek Miasta jest cennym kapitałem, który może zostać wykorzystany do zainteresowania danym regionem inwestorów z tych sektorów gospodarki, dla których jakość środowiska stanowi istotny czynnik. W związku z tym przychylna postawa władz może stać się poważnym argumentem przemawiającym za lokalizowaniem przedsięwzięć inwestycyjnych na danym terenie. Poza tym Miasto Lidzbark Warmiński (poprzez wdrożenie OZE do użytkowania) mogłaby stanowić przykład dla innych jednostek samorządu terytorialnego w zakresie wykorzystania dostępnych, lokalnych zasobów. 14. Nie przeprowadzono badań ankietowych wśród mieszkańców budynków jednorodzinnych. Zakłada się jednak, że większość budownictwa jednorodzinnego ogrzewana jest za pomocą węgla, co w okresie grzewczym, ze względu na zwartą zabudowę jest odczuwalne wśród mieszkańców miasta. Część budynków jednorodzinnych podłączonych jest do sieci gazowej oraz do systemu ciepłowniczego, co wpływa na zmniejszenie niskiej emisji. Wskazane jest sukcesywne podłączanie kolejnych budynków, które opalane są za pomocą kotłowni węglowych do miejskiej sieci ciepłowniczej bądź do systemu gazowniczego. 15. Aktualnie współpraca Miasta Lidzbark Warmiński z gminą wiejską Lidzbark Warmiński nie jest możliwa, ze względu na brak zainteresowana gminy sąsiedniej współpracą przy rozbudowie i modernizacji systemów elektroenergetycznych, stanowiących wspólną infrastrukturę dla gmin powiatu lidzbarskiego oraz w zakresie gospodarki energetycznej. Warto jednak podkreślić, że współpraca Lidzbarka Warmińskiego z gminą sąsiednią może polegać na utworzeniu klastra opartego na idei solarów produkujących ciepłą wodę użytkową na terenie sąsiednich gmin. Przez klaster należy rozumieć przestrzennie skoncentrowaną grupę instytucji, organizacji i przedsiębiorstw, których wspólne działania (np. w zakresie projektowania, budowy, finansowania instalacji bazujących na odnawialnych źródłach energii) przynoszą poszczególnym uczestnikom klastra większe korzyści niż projekty realizowane przez nich samodzielnie (o przewadze decyduje łączenie zasobów poszczególnych uczestników klastra). W odniesieniu do solarów, klaster może wspierać proces projektowania i realizacji instalacji solarnych na budynkach użyteczności publicznej W ESTMOR CONSULTING 185 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 i budynkach mieszkalnych na terenie kilku gmin tworzący klaster – takie rozwiązanie umożliwi zdecydowane obniżenie kosztów projektowania i realizacji inwestycji, głównie z uwagi na skalę projektu. Jednocześnie gminy tworzące klaster (np. we współpracy z firmami i instytucjami wspierającymi wdrażanie odnawialnych źródeł energii) dzielą się doświadczeniem i wiedzą, dzięki czemu upowszechnianie rozwiązań energooszczędnych przebiega sprawniej. Warto nadmienić, iż na realizację inwestycji w partnerstwie z zakresu gospodarki energetycznej jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymać dofinansowanie z dostępnych źródeł zewnętrznych, w tym z środków Unii Europejskiej. Niniejsza możliwość finansowania przedsięwzięć z zakresu gospodarki energetycznej może zachęcić Miasto Lidzbark Warmiński oraz gminę wiejską Lidzbark Warmiński do realizacji wspólnych inwestycji w niniejszym zakresie. 16. Spodziewany efekt zabiegów termomodernizacyjnych, to zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną w obiektach objętych termomodernizacją (budynki mieszkalne) rzędu 15,5% oraz 16,7% w budynkach użyteczności publicznej w roku 2028 w porównaniu z rokiem 2012 r. Niniejsza zaprognozowana oszczędność zapotrzebowania na energię cieplną na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński przyczyni się do realizacji krajowego celu w zakresie oszczędnego gospodarowania energią wyznaczającego do 2016 roku oszczędności energii finalnej w ilości nie mniejszej niż 9% średniego krajowego zużycia energii w ciągu roku, przy czym uśrednienie obejmuje lata 2001-2005 (Rozdział 2, Art. 4, ust. 1 Ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej). 17. W perspektywie długookresowej, głównym źródłem zaopatrzenia w ciepło Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński będzie sieć ciepłownicza oraz system gazowy z mniejszym udziałem węgla oraz innych paliw. Kotłownie i piece na opał stały, tj. węgiel, drewno powinny być sukcesywnie wymieniane ze względów ekologicznych i ekonomicznych na gaz ziemny lub odnawialne źródła energii. 18. Zmniejszenie zużycia węgla na terenie Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński jest możliwe przez likwidację lub modernizację pieców węglowych oraz zwiększenie udziału gazu sieciowego i lokalnych źródeł energii odnawialnej, takich jak drewno – zrębki. Ponadto w miarę rozwoju techniki oraz wzrostu dostępności źródeł dofinansowania inwestycji z zakresu zastosowań odnawialnych źródeł energii należy przewidywać wykorzystanie energii słonecznej dla pokrywania potrzeb ciepłej wody oraz pomp ciepła na potrzeby ogrzewania budynków. W ESTMOR CONSULTING 186 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 Wszystkie te działania mają proekologiczny charakter i można uzyskiwać dotacje lub preferencyjne kredyty z Funduszu Ochrony Środowiska oraz pozostałych środków pomocowych, w tym krajowych jak i UE. 19. Ze strony zaopatrzenia Miasta Lidzbark Warmiński w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe obecnie i w przyszłości nie ma zagrożenia środowiska, natomiast przewiduje się że stopniowo będzie następować sukcesywna poprawa jakości środowiska w miarę likwidacji źródeł węglowych. Zapewnione jest również bezpieczeństwo energetyczne Miasta Lidzbark Warmiński przy zachowaniu jego zrównoważonego rozwoju. 20. W związku z realizacją polityki ekologicznej Polski oraz polityki ekologicznej i energetycznej Unii Europejskiej Miasto Lidzbark Warmiński może realizować projekty związane z energetyką zarówno ze środków europejskich, jak i krajowych. Wsparcie finansowe na inwestycje energetyczne z zagranicznych środków można uzyskać przede wszystkim z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ), Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) oraz z Norweskiego Mechanizmu Finansowego. W przypadku inwestycji związanych z energetyką można pozyskać wsparcie również z krajowych środków, między innymi z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, powiatowych i gminnych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, Banku Ochrony Środowiska (BOŚ) oraz Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK). W ESTMOR CONSULTING 187 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 14. Spis tabel TABELA 1. STRUKTURA ZAGOSPODAROWANIA GRUNTÓW GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI.....................................................................................................................24 TABELA 2. PODMIOTY GOSPODARCZE WEDŁUG SEKTORÓW WŁASNOŚCIOWYCH DZIAŁAJĄCE NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2007-2012...........................................26 TABELA 3. W YKAZ PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI WG SEKCJI PKD 2004 W LATACH 2007-2009..........................................................................28 TABELA 4. LICZBA LUDNOŚCI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2007-2012 ..31 TABELA 5. GRUPY WIEKOWE LUDNOŚCI W LATACH 2007-2012 ..................................................32 TABELA 6. MIGRACJE LUDNOŚCI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2007-2011 .....................................................................................................................34 TABELA 7. LICZBA LUDNOŚCI NA TERENIE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO ORAZ KRAJU W LATACH 2005-2010 .....................................................................................................35 TABELA 8. URODZENIA NA TERENIE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO ORAZ KRAJU W LATACH 2005-2010 .........................................................................................................36 TABELA 9. PROGNOZA LICZBY LUDNOŚCI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI DO 2028 R. 36 TABELA 10. W IELOLETNIE TEMPERATURY ŚREDNIOMIESIĘCZNE [TE(M)], LICZBA DNI OGRZEWANIA [LD(M)] ORAZ LICZBA STOPNIODNI Q(M) DLA TEMPERATURY WEWNĘTRZNEJ 200C ................44 TABELA 11. PODZIAŁ BUDYNKÓW ZE WZGLĘDU NA ZUŻYCIE ENERGII DO OGRZEWANIA ................45 TABELA 12. STAN INFRASTRUKTURY MIESZKANIOWEJ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2002-2010 .....................................................................................................47 TABELA 13. BUDYNKI WIELORODZINNE NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ADMINISTROWANE PRZEZ ABK ........................................................................................47 TABELA 14. W YKAZ BUDYNKÓW WIELORODZINNYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ZARZĄDZANYCH PRZEZ WARMIŃSKIE TOWARZYSTWO BUDOWNICTWA SPOŁECZNEGO SP. Z O. O. ......................................................................................................................60 TABELA 15. W YKAZ BUDYNKÓW WIELORODZINNYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ZARZĄDZANYCH PRZEZ SPÓŁDZIELNIĘ MIESZKANIOWĄ „PRZYSZŁOŚĆ” ................................61 TABELA 16. W YKAZ BUDYNKÓW WIELORODZINNYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ZARZĄDZANYCH PRZEZ SPÓŁDZIELNIĘ MIESZKANIOWĄ „W ARMIA” .......................................61 TABELA 17. W YKAZ BUDYNKÓW WIELORODZINNYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ZARZĄDZANYCH PRZEZ ZARZĄDCÓW NIERUCHOMOŚCI WAM SP. Z O. O. ODDZIAŁ OLSZTYN 67 TABELA 18. W YKAZ BUDYNKÓW WIELORODZINNYCH ZARZĄDZANYCH PRZEZ POZOSTAŁE PODMIOTY ......................................................................................................................68 TABELA 19. PROGNOZOWANE NOWE OBSZARY DLA BUDOWNICTWA MIESZKALNEGO WIELORODZINNEGO W LIDZBARKU W ARMIŃSKIM ...............................................................81 TABELA 20. PROGNOZOWANE NOWE OBSZARY DLA BUDOWNICTWA MIESZKALNEGO JEDNORODZINNEGO W LIDZBARKU W ARMIŃSKIM ..............................................................82 TABELA 21. CHARAKTERYSTYKA KOTŁOWNI .............................................................................84 TABELA 22. ODBIORCY I ZUŻYCIE CIEPŁA NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2006-2012 .....................................................................................................................84 TABELA 23. PROCENTOWY UDZIAŁ WYKORZYSTANIA CIEPŁA PRZEZ POSZCZEGÓLNE OBIEKTY Z SIECI CIEPŁOWNICZEJ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI W LATACH 2005-2012 .....88 TABELA 24. GRUPY TARYFOWE ODBIORCÓW ZAOPATRYWANYCH W CIEPŁO ZE ŹRÓDEŁ CIEPŁA ZASILAJĄCYCH SIECI CIEPŁOWNICZE .................................................................................89 TABELA 25. CENNIK DALKIA LIDZBARK W ARMIŃSKI .................................................................90 W ESTMOR CONSULTING 188 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 TABELA 26. W YPOSAŻENIE ZASOBÓW MIESZKANIOWYCH W INSTALACJE TECHNICZNO-SANITARNE W LATACH 2007-2010 .....................................................................................................90 TABELA 27. W YKAZ OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ NALEŻĄCYCH DO MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI.....................................................................................................................91 TABELA 28. W YKAZ OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ NALEŻĄCYCH DO POWIATU LIDZBARSKIEGO USYTUOWANYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI .....................92 TABELA 29. SYSTEM GRZEWCZY STOSOWANY W ZAKŁADACH PRZEMYSŁOWYCH USYTUOWANYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI .......................................................................93 TABELA 30. INWESTYCJE PLANOWANE DO REALIZACJI PRZEZ DALKIA PÓŁNOC – LIDZBARK WARMIŃSKI.....................................................................................................................94 TABELA 31. DŁUGOŚĆ GAZOCIĄGÓW NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 20082012 (W METRACH) ........................................................................................................97 TABELA 32. DŁUGOŚĆ CZYNNYCH PRZYŁĄCZY GAZOWYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI W LATACH 2008-2012 (W METRACH) .............................................................97 TABELA 33. ILOŚĆ CZYNNYCH PRZYŁĄCZY GAZOWYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2008-2012 (W SZTUKACH) ...............................................................................98 TABELA 34. ŚREDNIA WAŻONA WARTOŚĆ CIEPŁA SPALANIA I WARTOŚCI OPAŁOWEJ DLA GAZU ZIEMNEGO TYPU E DYSTRYBUOWANEGO SIECIĄ DYSTRYBUCYJNĄ PSG SP. Z O. O. - MAJ 2013 .....................................................................................................................99 TABELA 35. POZOSTAŁE PARAMETRY JAKOŚCIOWE GAZU ZIEMNEGO DYSTRYBUOWANEGO PRZEZ PSG SP. Z O. O. - MAJ 2013 .............................................................................................99 TABELA 36. ILOŚĆ UŻYTKOWNIKÓW GAZU ZIEMNEGO NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2007-2012 .......................................................................................................100 TABELA 37. ZUŻYCIE GAZU ZIEMNEGO NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2007-2012 W TYS. M3....................................................................................................102 TABELA 38. OBCIĄŻENIE GZP W OKRESIE ZIMOWYM PRZYPADAJĄCE W SZCZYCIE OBCIĄŻENIA W LATACH 2008-2012 (W MW) ..........................................................................................106 TABELA 39. ODBIORCY NA NISKIM NAPIĘCIU - TARYFY C I ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCY POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................106 TABELA 40. ODBIORCY NA NISKIM NAPIĘCIU – TARYFY G I ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCY POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................107 TABELA 41. ODBIORCY NA NISKIM NAPIĘCIU – TARYFY R I ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCY POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................108 TABELA 42. ODBIORCY NA ŚREDNIM NAPIĘCIU ORAZ ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ - ODBIORCY POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................................111 TABELA 43. ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ W PRZEDSIĘBIORSTWIE .....................................112 TABELA 44. NIELEGALNY POBÓR ENERGII NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2007-2012 ...................................................................................................................112 TABELA 45. ODBIORCY KOŃCOWI POSIADAJĄCY UMOWY O ŚWIADCZENIE USŁUG DYSTRYBUCJI .113 TABELA 46. ŁĄCZNE ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2007-2012 ...................................................................................................113 TABELA 47. W YKAZ DŁUGOŚCI LINII 15 I 0,4KV ZASILAJĄCYCH TEREN MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI...................................................................................................................117 TABELA 48. TABELA STAWEK OPŁAT SIECIOWYCH – ODDZIAŁ W OLSZTYNIE .............................119 TABELA 49. INWESTYCJE PLANOWANE DO REALIZACJI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W ZAKRESIE ROZBUDOWY SYSTEMU ENERGETYCZNEGO ......................................................121 TABELA 50. POTRZEBY INWESTYCYJNE W ZAKRESIE TERMOMODERNIZACJI BUDYNKÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ ...........................................................................................133 W ESTMOR CONSULTING 189 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 TABELA 51. ZASOBY BIOMASY Z LASÓW NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI..................150 TABELA 52. ZASOBY BIOMASY Z DREWNA ODPADOWEGO Z DRÓG NA TERENIE MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI...................................................................................................................150 TABELA 53. POGŁOWIE ZWIERZĄT NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ..........................151 TABELA 54. TEORETYCZNY POTENCJAŁ WYKORZYSTANIA SŁOMY NA TERENIE MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI...................................................................................................................152 TABELA 55. ZASOBY SIANA ...................................................................................................153 TABELA 56. ZASOBY DREWNA Z ROŚLIN ENERGETYCZNYCH ....................................................157 TABELA 57. POTENCJAŁ BIOMASY NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ..........................157 TABELA 58. TEORETYCZNY POTENCJAŁ BIOGAZU Z OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ...................................................................................................160 TABELA 59. PROGNOZA LICZBY MIESZKAŃ W GMINIE WG OKRESU BUDOWY ..............................162 TABELA 60. PROGNOZA POWIERZCHNI UŻYTKOWEJ MIESZKAŃ [M2] ..........................................163 TABELA 61. PLANOWANE EFEKTY DZIAŁAŃ TERMOMODERNIZACYJNYCH - BUDYNKI MIESZKALNE 165 TABELA 62. ZAPOTRZEBOWANIE NA CIEPŁO - GOSPODARSTWA DOMOWE .................................167 TABELA 63. ZUŻYCIE CIEPŁA PRZEZ BUDYNKI UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W 2012 R. ...................................................................................168 TABELA 64. PROGNOZA ZUŻYCIA CIEPŁA PRZEZ BUDYNKI UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI DO 2028 R.......................................................................169 TABELA 65. PROGNOZA ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ – ODBIORCY INDYWIDUALNI ...............................................................................................................170 TABELA 66. PROGNOZA ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ – GOSPODARSTWA DOMOWE ......................................................................................................................171 TABELA 67. EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ PYŁOWYCH I GAZOWYCH DO POWIETRZA Z ZAKŁADÓW SZCZEGÓLNIE UCIĄŻLIWYCH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO ORAZ POWIATU LIDZBARSKIEGO W LATACH 2007-2011 .............................................................175 TABELA 68. KLASYFIKACJA STREFY WARMIŃSKO-MAZURSKIEJ .................................................176 TABELA 69. MOŻLIWOŚĆ WSPÓŁPRACY GMINY LIDZBARK W ARMIŃSKI Z MIASTEM LIDZBARK WARMIŃSKI...................................................................................................................177 W ESTMOR CONSULTING 190 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 15. Spis rysunków RYSUNEK 1. PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE - LEGISLACJA .......................................................................................... 6 RYSUNEK 2. POŁOŻENIE LIDZBARKA W ARMIŃSKIEGO NA TLE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKOMAZURSKIEGO ORAZ POWIATU LIDZBARSKIEGO .................................................................24 RYSUNEK 3. LOKALIZACJA PODSTREFY LIDZBARK W ARMIŃSKI NA TERENIE GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK W ARMIŃSKI .....................................................................................................25 RYSUNEK 4. OBSZAR NATURA 2000 W POBLIŻU MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ..........................40 RYSUNEK 5. DZIELNICE ROLNICZO-KLIMATYCZNE POLSKI WG R. GUMIŃSKIEGO..........................41 RYSUNEK 6. CHARAKTERYSTYKA CZYNNIKÓW KLIMATYCZNYCH POLSKI .....................................42 RYSUNEK 7. PODZIAŁ POLSKI NA STREFY KLIMATYCZNE ...........................................................43 RYSUNEK 8. JEDNOSTKA A NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI .............................................71 RYSUNEK 9. JEDNOSTKA B NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI .............................................72 RYSUNEK 10. JEDNOSTKA B NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ...........................................73 RYSUNEK 11. ZMIANA FRAGMENTÓW JEDNOSTKI C ..................................................................73 RYSUNEK 12. JEDNOSTKA D NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ...........................................74 RYSUNEK 13. JEDNOSTKA E1 NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI .........................................75 RYSUNEK 14. JEDNOSTKA E3 NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI .........................................76 RYSUNEK 15. JEDNOSTKA E2 NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI .........................................77 RYSUNEK 16. ZMIANA FRAGMENTÓW JEDNOSTKI E3 ................................................................77 RYSUNEK 17. JEDNOSTKA F NA TLE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ...........................................78 RYSUNEK 18. ZMIANA FRAGMENTU JEDNOSTKI F .....................................................................79 RYSUNEK 19. TEREN ISTNIEJĄCEJ KOTŁOWNI OSIEDLOWEJ W JEDNOSTCE „A” ...........................95 RYSUNEK 20. TEREN ISTNIEJĄCEJ KOTŁOWNI OSIEDLOWEJ W JEDNOSTCE „C” ...........................95 RYSUNEK 21. MAPA SYSTEMU DYSTRYBUCYJNEGO POMORSKIEJ SPÓŁKI GAZOWNICTWA ..........96 RYSUNEK 22. SIEĆ GAZOWA NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ....................................98 RYSUNEK 23. SIEĆ ELEKTROENERGETYCZNA 15 I 0,4 KV W POŁUDNIOWYM OBSZARZE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ...................................................................................................115 RYSUNEK 24. SIEĆ ELEKTROENERGETYCZNA 15 I 0,4 KV W PÓŁNOCNYM OBSZARZE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI ...................................................................................................116 RYSUNEK 25. ENERGIA WIATRU W KW H/M2 NA WYSOKOŚCI 30 M NAD POZIOMEM GRUNTU ........136 RYSUNEK 26. POTENCJALNE MOŻLIWOŚCI ROZWOJU ENERGETYKI WIATROWEJ NA TERENIE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO ...................................................................137 RYSUNEK 27. W ARUNKI NASŁONECZNIENIA W POLSCE ...........................................................142 RYSUNEK 28. STOPIEŃ WYKORZYSTANIA ENERGII SŁONECZNEJ NA PRZESTRZENI ROKU ............143 RYSUNEK 29. POTENCJAŁ ENERGII GEOTERMALNEJ Z UWZGLĘDNIENIEM OKRĘGÓW I SUBBASENÓW..............................................................................................................146 RYSUNEK 30. W YSTĘPOWANIE WÓD GEOTERMALNYCH W POLSCE ..........................................146 W ESTMOR CONSULTING 191 PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU GMINY MIEJSKIEJ LIDZBARK WARMIŃSKI NA LATA 2013-2028 16. Spis wykresów W YKRES 1. PODMIOTY GOSPODARCZE WG SEKTORA WŁASNOŚCI W LATACH 2007-2012 ............27 W YKRES 2. STRUKTURA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI W 2011 I 2012 R. WG SEKCJI PKD 2007 .......................................................30 W YKRES 3. MIGRACJE LUDNOŚCI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 20072011 ..............................................................................................................................35 W YKRES 4. PROGNOZA LICZBY LUDNOŚCI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI DO 2028 R. .....................................................................................................................38 W YKRES 5. ROZKŁAD ŚREDNICH TEMPERATUR NA TERENIE MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI .........44 W YKRES 6. ROCZNE ZAPOTRZEBOWANIE ENERGII NA OGRZEWANIE W BUDOWNICTWIE 2 MIESZKANIOWYM W KW H/M POWIERZCHNI UŻYTKOWEJ ....................................................45 W YKRES 7. STRUKTURA OGRZEWANIA BUDYNKÓW WIELORODZINNYCH BĘDĄCYCH W ADMINISTRACJI ABK WRAZ Z LICZBĄ OSÓB KORZYSTAJĄCYCH Z POSZCZEGÓLNYCH ŹRÓDEŁ CIEPŁA............................................................................................................................58 W YKRES 8. PROCENTOWY UDZIAŁ BUDYNKÓW WIELORODZINNYCH WYMAGAJĄCYCH TERMOMODERNIZACJI BĘDĄCYCH W ADMINISTRACJI ABK ...................................................58 W YKRES 9. PROCENTOWY UDZIAŁ BUDYNKÓW WIELORODZINNYCH WYMAGAJĄCYCH TERMOMODERNIZACJI ZARZĄDZANYCH PRZEZ SM „WARMIA” W LIDZBARKU W ARMIŃSKIM ....66 W YKRES 10. ODBIORCY INDYWIDUALNI I INSTYTUCJONALNI NA TERENIE MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI.....................................................................................................................85 W YKRES 11. OGÓLNE ZUŻYCIE CIEPŁA NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2006-2012 .....................................................................................................................86 W YKRES 12. ZUŻYCIE CIEPŁA PRZEZ ODBIORCÓW INDYWIDUALNYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2006-2012 Z PODZIAŁEM NA CO I C.W .U ...........................87 W YKRES 13. ZUŻYCIE CIEPŁA PRZEZ ODBIORCÓW INSTYTUCJONALNYCH NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2006-2012 Z PODZIAŁEM NA CO I C.W .U ...........................87 W YKRES 14. ZAPOTRZEBOWANIE NA MOC CIEPLNĄ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2006-2012 .........................................................................................................88 W YKRES 15. ILOŚĆ UŻYTKOWNIKÓW GAZU ZIEMNEGO NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2007-2012 ...................................................................................................101 W YKRES 16. ZUŻYCIE GAZU ZIEMNEGO NA TERENIE MIASTA LIDZBARK W ARMIŃSKI W LATACH 2007-2012 W TYS. M3....................................................................................................102 W YKRES 17. ODBIORCY NA NISKIM NAPIĘCIU - TARYFY C I ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCY POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................107 W YKRES 18. ODBIORCY NA NISKIM NAPIĘCIU – TARYFY G I ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCY POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................108 W YKRES 19. ODBIORCY NA NISKIM NAPIĘCIU – TARYFY R I ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCY POSIADAJĄCY UMOWY KOMPLEKSOWE ............................................................109 W YKRES 20. ŁĄCZNE ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ NA TERENIE MIASTA LIDZBARK WARMIŃSKI...................................................................................................................114 W YKRES 21. PRODUKCJA ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRZEZ MTW O MOCY 3 KW ........................138 W YKRES 22. PRODUKCJA ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRZEZ PANELE FOTOWOLTAICZNE ...............144 W YKRES 23. KOSZTY ENERGII W ZŁ ZA 1 KW H........................................................................145 W ESTMOR CONSULTING 192