Ochrona przed powodzią - Wydział Budownictwa i Inżynierii

Opis przedmiotu (sylabus)
Rok akademicki:
Grupa przedmiotów:
Numer katalogowy:
ECTS
3
Nazwa przedmiotu:
OCHRONA PRZED POWODZIĄ
Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski:
FLOOD CONTROL
Kierunek studiów:
Budownictwo
Koordynator przedmiotu:
dr hab. inż. Zbigniew Popek, prof. SGGW
Prowadzący zajęcia:
dr hab. inż. Zbigniew Popek, prof. SGGW
Jednostka realizująca:
Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Katedra Inżynierii Wodnej
Wydział, dla którego przedmiot jest
realizowany:
Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska
Status przedmiotu:
a) przedmiot fakultatywny
b) stopień drugi
Cykl dydaktyczny:
Semestr letni
Jęz. wykładowy: w jęz. polskim
Założenia i cele przedmiotu:
Celem przedmiotu jest przekazanie wiadomości na temat genezy wezbrań i powodzi w Polsce, obszarów
najczęstszego ich występowania oraz wielkości i struktury strat powodziowych. Na tym tle omawiane są
różnorodne działania stosowane w ochronie przeciwpowodziowej o charakterze stałym i doraźnym, zaliczane
do środków technicznych, ekonomicznych i administracyjno-organizacyjnych. Ponadto, w przekazywanej
treści wykładów zwraca się uwagę na wpływ środków technicznych na środowisko oraz metody
minimalizowania wpływu negatywnego. Przedmiot jest powiązany z Hydrologią, Mechaniką Płynów i
Inżynierią Rzeczną, które stanowią jego podstawę.
Formy dydaktyczne, liczba godzin:
rok 1
c) niestacjonarne
a)
wykład ......................................................................................................; liczba godzin 8;
b)
ćwiczenia projektowe …………………………………………………………; liczba godzin 8;
Metody dydaktyczne:
Wykład, rozwiązywanie problemu, indywidualne projekty studenckie, konsultacje
Pełny opis przedmiotu:
Tematyka wykładów: Podstawowe pojęcia: stany wody, przepływy – ich charakterystyki. Wezbrania a
powodzie. Rodzaje, klasyfikacja i charakterystyka powodzi, obszary ich występowania w Polsce. Fale
wezbraniowe - parametry charakterystyczne fal, transformacja fal przez zbiorniki i doliny rzeczne. Określanie
fal miarodajnych dla celów projektowania, przepływy miarodajne i kontrolne. Straty powodziowe – podział,
struktura i rozkład przestrzenny w Polsce, charakterystyka powodzi z 1997 i 2001 r. Środki ochrony przed
powodzią: administracyjno-organizacyjne, ekonomiczne, techniczne, środki ochrony czynnej i biernej.
Obwałowania: podział wałów, konstrukcja, zalety i wady wałów. Zasady projektowania wałów: trasa wałów,
obliczenia hydrauliczne koryta wód wielkich, umocnienia wałów, budowle wałowe, zagospodarowanie terenów
zalewowych, zabezpieczenia budynków. Utrzymanie wałów w okresie w zagrożenia powodziowego i poza
tym okresem. Środki czynnej ochrony przeciwpowodziowej: retencyjne przystosowanie zlewni, poldery, suche
zbiorniki, wielozadaniowe zbiorniki retencyjne. Środki biernej ochrony przeciwpowodziowej (inne niż
obwałowania): regulacja rzek, kanały ulgi, osłona hydrometeorologiczna i prognozowanie, przeciwdziałanie
tworzeniu się zatorów lodowych. Wpływ różnych technicznych środków ochrony przeciwpowodziowej na
środowisko. Struktura organizacyjna i działania służb przeciwpowodziowych.
Tematyka ćwiczeń: Opracowanie koncepcji ochrony przed powodzią fragmentu wybranej doliny rzecznej.
Zakres opracowania obejmuje: określenie aktualnej i wymaganej przepustowości wód wielkich w korycie
głównym, wyznaczenie przepływów miarodajnych, opracowanie koncepcji: a) przebudowy koryta głównego,
b) obwałowania doliny.
Wymagania formalne (przedmioty
wprowadzające):
Hydrologia Inżynierska, Hydraulika, Inżynieria Rzeczna
Założenia wstępne:
Efekty kształcenia:
Sposób weryfikacji efektów kształcenia:
Student ma wiedzę w zakresie podstaw hydrauliki, hydrologii i inżynierii rzecznej, posiada umiejętność
korzystania z danych hydrologicznych i materiałów geodezyjnych oraz programów komputerowych
04 – Potrafi ocenić wpływ środków ochrony przed
01 – Zna zasady wyznaczania stref zagrożenia
powodzią na środowisko oraz zastosować
powodziowego i oceny ryzyka powodzi;
rozwiązania uwzględniające wymagania ochrony i
02 – Zna doraźne i trwałe środki ochrony przed
kształtowania środowiska;
powodzią, zasady ich stosowania, wady i zalety
05 – Potrafi korzystać z wybranych programów
środków technicznych;
komputerowych, umie przygotować w języku
03 – Zna zasady projektowania najczęściej
polskim dobrze udokumentowane opracowanie
stosowanych technicznych środków ochrony przed
inżynierskie;
powodzią;
06 – Potrafi pracować samodzielnie i w zespole.
Efekt 01, 03, 04, 05 – egzamin pisemny weryfikujący wiedzę w zakresie tematyki wykładów
Efekt 02, 03, 04, 06, – zaliczenie opracowanej w ramach ćwiczeń koncepcji ochrony przed powodzią
wybranego fragmentu doliny rzecznej.
1
Forma dokumentacji osiągniętych efektów
Przechowywanie arkuszy egzaminacyjnych oraz złożonych opracowań projektowych
kształcenia:
Elementy i wagi mające wpływ na ocenę
Egzamin pisemny – 50 %
końcową:
Opracowanie projektowe – 50 %
Miejsce realizacji zajęć:
Sala dydaktyczna
Literatura podstawowa i uzupełniająca:
1. Mosiej K., Ciepielowski A. (red.), 1992: Ochrona przed powodzią. Wyd. IMUZ, Falenty.
2. Kiciński T., 1986: Ochrona przed powodzią. Wyd. SGGW, Warszawa.
3. Banasik K. 2009: Wyznaczanie wezbrań powodziowych w małych zlewniach zurbanizowanych. Wyd. SGGW, Warszawa.
4. Depczyński W., Szamowski A., 1997: Budowle i zbiorniki wodne. Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej.
5. Prawo Wodne z 18.VII.2001r. (Dz. U. Nr 115, poz. 1229).
UWAGI: Każdy z elementów oceny (tj. egzamin i opracowanie projektowe) jest oceniany w skali od 0 do 1,00 punktu. Warunkiem zaliczenia całego
przedmiotu jest uzyskanie oceny cząstkowej większej od 0,51 pkt. Ocena końcowa z przedmiotu jest określana na podstawie sumy ocen cząstkowych
z uwzględnieniem współczynników wagowych według następującej skali: 0,51-0,60 - ocena dostateczna (3), 0,61-0,70 - ocena dostateczna plus (3,5),
0,71-0,80 - ocena dobra (4), 0,81-0,90 - ocena dobra plus (4,5), 0,91-1,00 - ocena bardzo dobra (5).
Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot:
Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów
kształcenia:
75 h
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1 ECTS
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne,
projektowe, itp.:
1,5 ECTS
Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu
Nr /symbol
efektu
01
02
03
04
05
06
Wymienione w wierszu efekty kształcenia:
Zna zasady wyznaczania stref zagrożenia powodziowego i oceny ryzyka powodzi;
Zna doraźne i trwałe środki ochrony przed powodzią, zasady ich stosowania, wady i zalety
środków technicznych;
Zna zasady projektowania najczęściej stosowanych technicznych środków ochrony przed
powodzią;
Potrafi ocenić wpływ środków ochrony przed powodzią na środowisko oraz zastosować
rozwiązania uwzględniające wymagania ochrony i kształtowania środowiska;
Potrafi korzystać z wybranych programów komputerowych, umie przygotować w języku
polskim dobrze udokumentowane opracowanie inżynierskie;
Potrafi pracować samodzielnie i w zespole.
Odniesienie do efektów dla programu
kształcenia na kierunku
K_W04
K_W09
K_W09, K_U07
K_W14, K_K02
K_W14, K_U06
K_K03
2