Katalog Innowacyjnych RozwIązań dla

Transkrypt

Katalog Innowacyjnych Rozwiązań
dla bezpieczeństwa i obronności
nr 2/2014
1
REWITA Domy Wczasowe WAM,
kontynuując
tradycje
Wojskowych
Domów Wypoczynkowych zapraszają
Państwa do skorzystania z bogatej
i ciekawej oferty turystycznej. Inspirację
do spędzania z nami wyjątkowych chwil
znajdą Państwo na stronie internetowej
www.rewita.pl.
Dzięki dużemu zróżnicowaniu geograficznemu każdy z Gości REWITA znajdzie
lokalizację odpowiadającą jego prefe-rencjom. Długi i spokojny weekend,
pełen atrakcji urlop, rodzinny wypoczynek,
wczasy lecznicze, szalone wakacje...
nic prostszego! Wystarczy skorzystać
z systemu rezerwacji on-line.
Spis rozwiązań zawartych w katalogu
Airbus Defence and Space, ITWL: Orlik MPT �� Str. 8
AMZ-KUTNO, PIM: Lekki opancerzony wóz rozpoznawczy „Bóbr”�� Str. 9
ARMPOL, Cenrex, StarSanDuo, MONREX, ME-PRO-TECH: Terenowy kontenerowy zestaw transportowy KTZ.15.01��str. 10
ARMPOL: Zestaw kontenerowych warsztatów lotniczych�� str. 12
ATOS: Mobilny System Ochrony Fizycznej i Technicznej Specjalistycznych Uzbrojonych Formacji Ochronnych MZOFIT�� str. 14
Centrum Techniki Morskiej OBR: Radiostacja Lotnicza RKL-8200�� str. 16
Bumar Elektronika, Politechnika Warszawska: Radar śledzący RSKu �� str. 17
Huta Stalowa Wola: Platforma Minowania Narzutowego „Baobab”�� str. 18
IE, Oddział CEREL, Politechnika Rzeszowska, AGH, Areo Kros: Napędy małej mocy do zasilania BSL z wykorzystaniem ogniw paliwowych�� str. 19
IL, ITWL, WZŁ nr 1: Bezzałogowy śmigłowiec do zadań specjalnych ILX-27�� str. 20
ITWL, KenBIT: System wykrywania i śledzenia obiektów �� str. 21
ITWL: Zestaw imitatorów celów powietrznych ICP �� str. 22
LUBAWA : Przenośna osłona przeciwodłamkowa �� Str. 23
PCO, WAT: Strzelecki celownik termowizyjny STS „Rubin”��str. 24
PCO: Zespół celowników dziennych CKD-1 „Szafir”�� str. 25
PCO: Zminiaturyzowane gogle lotnicze PNL-3M �� str. 26
PIAP: Robot do rozpoznania i działań pirotechnicznych IBIS®�� str. 27
Szczęśniak Pojazdy Specjalne: Pojazd do prac saperskich ATENA II �� str. 28
WAT, WB Electronics: System „Palba” dla wyrzutni rakietowych WR-40 Langusta ��str. 29
WAT, PSO MASKPOL: Układ oczyszczania powietrza z substancji toksycznych �� str. 30
WAT, ZM Tarnów oraz PHO, sp. z o.o: Elektroniczne serce systemu „PILICA” ��str. 32
WAT, AMZ Kutno: System obrony aktywnej do ochrony obiektów mobilnych przed pociskami z głowicami kumulacyjnymi�� Str. 33
WB Electronics: Przyrząd rozpoznania skażeń PRS 1W�� str. 34
WIChiR, WB Electronics, Galwes: Przenośny sygnalizator skażeń PSS-1 �� str. 35
WITU, Bumar Amunicja: Amuni cja bojowa podkalibrowa 120 mm �� str. 36
WITU, ACM: Symulator „TRYTON” �� str. 37
WZŁ nr 1, Teldat, Siltec: Zintegrowany portal do analizy danych z pola walki (ZSI WTS)��str.38
WZM Siemianowice, ACM, Trinity Interactive: System TASZNIK �� str. 39
WIŁ: Terminal ISDN RUMIANEK BRI ��str. 40
WIŁ: Zestaw serwisowy do radiostacji rodziny PR4G��str. 41
WZŁ nr 2, WB Electronics, Kenbit: Mobilny Węzeł Teleinformatyczny ��str. 42
ZM Tarnów: Zdalnie sterowany moduł uzbrojenia dla wozów rozpoznania technicznego „Rosomak”��str. 43
ZM Tarnów, WAT: Ręczny granatnik rewolwerowy RGP-40 ��str. 44
Katalog Innowacyjnych Rozwiązań dla bezpieczeństwa i obronności
1
TR SP
EŚ IS
C
I
Ryszard Choroszy
Redaktor Naczelny
Szanowny Czytelniku,
Przekazujemy drugie wydanie Katalogu innowacyjnych rozwiązań dla
bezpieczeństwa i obronności na 2014 r. w wersji elektronicznej i drukowanej. Znajduje się w nim ponad trzydzieści nowych pomysłów polskiej
myśli konstruktorskiej i technologicznej, od demonstratora po etap certyfikacji i wdrożenia do produkcji, w tym również nagradzanych i wyróżnianych w 2013 r.
Nowy katalog zawiera także projekty, które powstały w cywilnych instytutach
i ośrodkach oraz firmach nie znajdujących się w wykazie „przedsiębiorstw
o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym”. Z tego powodu rozszerzyliśmy formułę katalogu, wychodząc z założenia, że coraz częściej będą
opisywane technologie podwójnego zastosowania. Takim przykładem jest
grafen czy silniki małej mocy. Pozytywnym zjawiskiem jest, że za konkretnym projektem stoją konsorcja, w skład których wchodzą przedstawiciele
nauki i przemysłu. To dobrze wróży na przyszłość. Niektóre z opisanych
rozwiązań są w trakcie wdrożenia do produkcji, inne z kolei czekają na zamówienie resortów mundurowych lub mogą być hitem eksportowym, ale są
i takie, którym grozi odłożenie na półkę. O skali problemu świadczy fakt, że
dopiero pod koniec obecnej dekady co drugi projekt z zakresu bezpieczeństwa i obronności, dofinansowany przez NCBR, może być wdrożony. Na
razie, efekty działań jednostek badawczo-rozwojowych są mizerne. Sukcesu
rynkowego czy zamówień ze strony resortów mundurowych nie gwarantują
nawet projekty wyróżnione prestiżowymi nagrodami.
Z drugiej strony naukowcy i inżynierowie nie bardzo wiedzieli czego oczekują resorty mundurowe. Na początku 2013 r. zielone światło zapalił MON,
publikując decyzję nr 4 z 22.02.2013 r. w sprawie priorytetowych kierun-
ków badań w resorcie ON na lata 2013-2022. Z kolei Narodowe Centrum
Badań i Rozwoju (NCBiR) nie po raz pierwszy deklaruje możliwość przerwania realizacji projektu, jeżeli wyniki etapu nie są satysfakcjonujące. Czy
tak będzie? To się okaże m.in. po rozstrzygniętych przez NCBiR konkursach
(nr 3/2013 i 4/2013 ), które wytyczają kierunki działań inwestycyjnych z zakresu obronności i bezpieczeństwa do końca 2023 r., bo taki horyzont czasowy mają niektóre projekty. Na przykład, opracowanie przez konsorcjum,
na czele którego stoi gliwickie OBRUM bezzałogowego pojazdu lądowego,
zdolnego do realizacji wielu zadań, w tym rozpoznawczych, transportowych
i inżynieryjnych.
Nawet tak odległy horyzont czasowy jest za krótki dla nowo powstałego szefostwa Implementacji Technologii Obronnej (3ITO), które praktyczną działalność operacyjną rozpocznie dopiero od 2015 r. To nowa komórka, która
ma uprościć w resorcie obrony narodowej system planowania, prowadzenia
i nadzoru nad badaniami w obszarze rozwoju technologii i techniki obronnej,
a także stworzyć nowoczesną platformę pozyskiwania nowatorskich rozwiązań w oparciu ośrodowisko cywilne, nie koniecznie związane z budżetowymi
instytutami i ośrodkami badawczymi.
Trzymamy kciuki za powodzenie nowej instytucji. Warto zaufać polskiej nauce, inwestować w badania i cierpliwie czekać na efekty. To nie są poglądy
popularne w resorcie obrony narodowej. Oprócz inspiracji i determinacji,
potrzebne są jeszcze pieniądze na badania i rozwój, a obecny rok zapowiada
się na niewiele lepszy od poprzedniego.
Zapraszam do lektury.
Wydawca: Fundacja „Promilitaria XXI” • Tel. 508535525 • e-mail: [email protected]
Koncepcja publikacji i opracowanie: Ryszard Choroszy • Redaktor techniczny: Aneta Choroszy • Korekta: Sławomir Sikora
Skład i grafika: GW Gabi • Zdjęcie na okładce: Adam Roik • ISSN: 2300-052X • Wersja elektroniczna dostępna na www.portal-mundurowy.pl
2
IS CI
SP EŚ
TR
3
TR SP
EŚ IS
C
I
Rozmowa z gen. dyw. pil. dr. Leszkiem Cwojdzińskim,
byłym szefem Inspektoratu Implementacji
Innowacyjnych Technologii Obronnych (I3TO)
Czy w 2014 r. zostanie zorganizowany konkurs na poszukiwanie
innowacyjnych rozwiązań w zakresie technologii obronnych?
Poszukiwanie
przełomowych
rozwiązań w obrębie technologii obronnych jest działaniem
bardzo złożonym. Siłą rzeczy
wymaga
perspektywicznego
spojrzenia na zdolności obronne
oraz potrzeby sił zbrojnych. Stąd
w Ministerstwie Obrony Narodowej nie tylko I3TO jest zaangażowane w ten proces. Rok 2014, to
rok poważnych wyzwań dla I3TO,
ale także dla całych sił zbrojnych.
Należy pamiętać, że tworzenie
tej ważnej dla SZ RP i przemysłu
obronnego instytucji przebiega
w czasie trwającej jeszcze reformy systemu kierowania i dowodzenia SZ RP, co oczywiście musi rzutować na tempo osiągania pełnej gotowości
do realizacji zadań przez I3TO. Moją ambicją jako szefa Inspektoratu jest zakończenie procesu formowania struktur i zgrywania systemu do końca roku, tak aby
w 2015 roku możliwe było rozpoczęcie procedowania pierwszych projektów, nie
wykluczone że tych wyłonionych w trybie konkursowym.
Inspiracją do zorganizowania Inspektoratu była Agencja Zaawansowanych
Obronnych Projektów Badawczych Departamentu Obrony USA Stanów Zjednoczonych (DARPA), ale o takim budżecie, który zleca, projektuje, tworzy
i finansuje badania nad najbardziej innowacyjnymi rozwiązaniami technologicznymi można tylko pomarzyć.
Tak to prawda. Wzorujemy się między innymi na rozwiązaniach amerykańskiej armii, które przyczyniły się do powstania Internetu czy systemu nawigacji satelitarnej
GPS, ale nie zapominajmy o tym jakim budżetem dysponuje MON, a także o możliwościach naszego przemysłu w sferze badań i rozwoju. Polska w porównaniu
do krajów UE wypada niepokojąco blado. Według danych na 2010 rok wydatki
związane z badaniami i rozwojem są szacowane na około 0,75 proc. naszego PKB,
co plasuje nas bardzo nisko, a wyznaczony przez KE cel na rok 2020 to 1,7 proc.
Liderem w tej kategorii jest Finlandia, która na cele badawcze wydaje prawie 4 proc.
swojego PKB. Zaraz za nią znajdują się inne kraje skandynawskie, spośród których
4
Dania jako jedyny kraj w UE już przekroczyła 3-proc. poziom wyznaczony dla niej
przez KE na 2020 rok. Polska musi więc według Komisji Europejskiej zwiększyć
wydatki na badania aż o 131 proc. – w tym względzie znajdujemy się z kolei blisko
europejskiego podium, na którym niepodzielnie rządzi ostatnia na liście wysokości
wydatków na B+R Rumunia.
Mottem które przyświeca pracy Inspektoratu są słowa naszego wielkiego rodaka,
Jana Nowaka-Jeziorańskiego „Powszechnie przyjętym kryterium bezpieczeństwa jest
własny potencjał obronny połączony z układami sojuszniczymi, zapewniający skuteczne odstraszanie potencjalnego przeciwnika”. Chcemy przełamywać rutynę, wymyślać
i proponować zupełnie nowe rozwiązania dla bezpieczeństwa naszego kraju, jego
granic i obywateli. Niestety potencjał wojskowych i cywilnych ośrodków badawczo-naukowych jest rozproszony. Należy jednak pamiętać że przy ograniczonych środkach
finansowych należy skupić wysiłki tylko na wybranych dziedzinach, co w konsekwencji
pozwoli uzyskać przez Polskę przewagę technologiczną nad potencjalnymi konkurentami. Zamierzmy jako Inspektorat uprościć w resorcie obrony narodowej system planowania, prowadzenia i nadzoru nad badaniami w obszarze rozwoju technologii i techniki
obronnej, a także stworzyć nowoczesną platformę pozyskiwania nowatorskich rozwiązań woparciu ośrodowisko cywilne nie koniecznie związane z budżetowymi instytutami
i ośrodkami badawczymi.
Dzisiaj mamy Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR), które wspiera wybrane projekty związane z obronnością Polski. Czy zakres działań Inspektoratu
nie zdubluje prac NCBiR?
Nie ma takiej obawy. W Departamencie Nauki i Szkolnictwa Wojskowego MON
istnieje komórka, zajmująca się współpracą z Centrum. Zresztą mamy nieco
inne priorytety. NCBiR jest nastawione na efekty w krótszym horyzoncie czasowym. Szuka bardziej konkretnych i niej rewolucyjnych rozwiązań. Oczekuje
możliwie szybkich wdrożeń. My wybiegamy w odleglejszą przyszłość. Chcemy
zająć się zdolnościami, które mogą być przydatne za 30-50 lat, bo tylko wówczas można zaplanować program badań i środki na ich realizację. Zajmiemy się
problemami, które niekoniecznie muszą się zakończyć wdrożeniem, ponieważ
być może obecny poziom wiedzy i technologii okaże się niewystarczający. Korzyścią będzie już opatentowanie pomysłu, który znajdzie możliwość realizacji
w dalszej przyszłości. Działania, które podejmie Inspektorat, przyniosą efekty
najprędzej za 5–10 lat. Skoncentrujemy się na technologiach, których dzisiaj poszukuje świat oraz wolny rynek, które będzie można wykorzystywać przez kolejne
2 – 3 dekady, lub przez cały okres eksploatacji sprzętu. Istnieje wiele możliwości
i technologii, które mogą zapewnić Polsce osiągnięcie zdolności obronnych przy
znacznie większym udziale naszej myśli technicznej i efektywniejszym wykorzystaniu przemysłu obronnego.
Inspektorat nie jest strukturą, która będzie zajmować się konkretnym produktem. Bardziej istotne są technologie, które w przyszłości mogą zostać wyko-
IS CI
SP EŚ
TR
rzystane w wielu różnorodnych systemach nie tylko w uzbrojeniu. Nie powiemy
co ma być zrobione, ale powiemy jak powinno być zrobione, by było najlepsze
i niepowtarzalne.
Wkraczamy w sferę planowania długookresowego, które nie jest mocną stroną
polityków, a także dowódców, którzy często wolą kupować sprzęt za granicą niż
czekać wiele lat na zakończenie obarczonych ryzykiem prac badawczo wdrożeniowych. Jak to z sobą pogodzić?
To może okazać się bardzo trudne, ale jest możliwe. Jak już wspominałem należy
wydłużyć horyzont planowania na kilka dekad. Przykładowo w amerykańskiej armii
okres planowania obejmuje czwartą dekadę naszego stulecia i nikogo to nie dziwi.
Tego rodzaju projekty realizuje się z powodzeniem od wielu lat w innych krajach,
podnosząc ich poziom bezpieczeństwa zarówno w sferze militarnej jak i ekonomicznej. Przykładem może być amerykański plan wdrażania systemu statków
bezzałogowych pn. „U.S. ARMY UNMANNED AIRCRAFT SYSTEMS ROADMAP
2013 – 2038. Realizacja przedsięwzięć związanych z rozwojem technologii musi
przybrać formę planu wieloletniego, z szeroką perspektywą. Wiodącą rolę w jej realizacji muszą odgrywać rodzime instytuty badawcze i krajowy przemysł zbrojeniowy. Inicjatorem i koordynatorem tego przedsięwzięcia powinno być Ministerstwo
Obrony Narodowej. Niezwykle istotnymi korzyściami płynącymi z proponowanego
rozwiązania będzie stworzenie bazy technologicznej oraz wyszkolenie wykwalifikowanych kadr, zdolnych do opracowania i wytworzenia technicznie wyrafinowanych
wyrobów, utworzenie nowych miejsc pracy i rozwój gospodarczy kraju.
Ponadto, o czym mało się mówi, prowadzenie własnych prac badawczych
jest gwarancją niezależności i bezpieczeństwa naszego państwa. Polska powinna
rozwijać własne zdolności intelektualne i technologiczno-produkcyjne oraz inwestować w prace badawczo-rozwojowe i naukowe nie tylko w dziedzinie obronności. Perspektywiczne myślenie oprzyszłości interesów narodowych musi w konsekwencji przynieść sukces nie tylko w obszarach związanych z obronnością
naszego państwa, ale również w wymiarze gospodarczym.
Jakie obszary badań uważa Pan Generał za priorytetowe?
Inspektorat przeprowadził już kilka analiz, w pierwszej kolejności zajęliśmy się monitorowaniem rozwoju nowych technologii w kraju i na świecie, atakże wskazaniem
priorytetowych kierunków prac badawczych i nadzorem nad rozwojem wybranych
technologii, aż do ich implementacji. Wtej sprawie zamierzamy ściśle współpracować z instytucjami wojskowymi i cywilnymi ośrodkami naukowo-badawczymi,
przedsiębiorstwami oraz uczestniczyć w pracach grup roboczych NATO, EDA,
ESA, itp. W kręgu naszego zainteresowania jest m.in. inicjowanie rozwoju: systemów bezzałogowych - powietrznych, morskich i lądowych, energii kierowanej,
nanotechnologii, nowoczesnego autonomicznego systemu pozycjonowania, przemysłowej produkcji grafenu i jego wykorzystania w elektronice, łączności satelitarnej i cyfrowej, alternatywnych źródeł energii i innych technologii znajdujących
zastosowanie również na rynku cywilnym. Wszystkie one w połączeniu z rezultatami prac np. Narodowego Centrum Kryptologii tworzą możliwości pozyskania nowych obronnych zdolności odstraszania, które polski przemysł zbrojeniowy może
dostarczyć naszym siłom zbrojnym.
Ile osób znajdzie zatrudnienie w Inspektoracie?
Z uwagi na fakt, że rozpoczynamy proces budowania relacji miedzy istniejącymi
instytucjami, a nowo tworzonym Inspektoratem oraz nowo powstałymi strukturami
kierowania i dowodzenia Sił Zbrojnych - obecne struktury mogą podlegać zmianom, w zależności od nowych zadań. Inspektorat zatrudni około 70 osób. Będą to
dobrze przygotowani, wykształceni, wybrani z najlepszych, często młodzi ludzie
- do prowadzenia tak odpowiedzialnej, a zarazem prestiżowej pracy – jaką zakłada
Inspektorat. Pierwszych efektów naszej pracy spodziewamy się za kilka lat. Chcemy zbudować solidne podstawy naszej działalności, a tego nie da się zrobić od
zaraz. Pamiętajmy, że zanim zaczniemy biegać, musimy nauczyć się chodzić w tej
nowej dla nas rzeczywistości.
Zamierzamy zaprosić do współpracy specjalistów, w tym również młodych
ludzi – pasjonatów, hobbystów, którzy mogą wnieść ciekawe pomysły do dalszego
wykorzystania zarówno do celów wojskowych jak i cywilnych. Niestety w bliskiej
perspektywie resort obrony nie wydaje się być konkurencyjnym środowiskiem pracy i rozwoju dla młodych, zdolnych i ambitnych, a bez nich nie da się osiągnąć
zakładanego postępu. Zatem zadaniem Inspektoratu będzie również zmiana naszego środowiska na bardziej atrakcyjne pod względem zawodowym i finansowym.
Rozmowa odbyła się w dniu 10.02.2014 r.
Rozmawiał: Ryszard Choroszy
Inspektorat Implmentacji Innowacyjnych Technologii Obronnych - I3TO,
ul. Nowowiejska 26, 02-010 Warszawa, tel. 22 68 46600, fax 22 68 40123,
e-mail: [email protected]
5
TR SP
EŚ IS
C
I
Krzysztof Łaba,
kierownik Działu Realizacji Projektów na Rzecz Bezpieczeństwa i Obronności Państwa Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Kto zamawia, ten odpowiada za wdrożenie
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) na badania naukowe i prace rozwojowe związane z bezpieczeństwem i obronnością państwa będzie w 2014 r.
dysponować kwotą ok. 336 mln zł tj. o ok. 36 mln zł więcej niż w poprzednim roku.
Większość środków pójdzie dla beneficjentów konkursów nr 3/2013 i nr 4/2013,
z którymi podpisano już umowy. Łącznie w grudniowym rozstrzygnięciu konkursu 4/2013 przyznano niemal 502 mln zł na realizację 34 wieloletnich projektów,
w tym 14 dotyczących wojska. Pozostanie ok. 30-32 mln zł na nowe projekty,
ale po uwzględnieniu że są to projekty wieloletnie, łączna alokacja wyniesie ok.
100-150 mln zł. Należy się liczyć z możliwością, iż - mimo ograniczonych środków
- NCBR ogłosi w okresie przedwakacyjnym dwa konkursy. Pierwszy obejmowałby
tematy projektów, których założenia zostały już uzgodnione z MON i MSW, i drugi
tematy, dla których aktualnie trwają uzgodnienia treści założeń.
Chcemy w tym roku doprecyzować kryteria oceny kosztów projektu i nadać im
większą wagę w ogólnej ocenie merytorycznej składanych wniosków, gdyż z naszego doświadczenia wynika, że bywają one przeszacowane, a także uregulować
sporne kwestie związane z prawami autorskimi. Obecnie Ministerstwo Obrony
Narodowej jest ustawowo wskazane jako reprezentant Skarbu Państwa w sprawie własności intelektualnej projektów realizowanych ze środków budżetowych
Centrum w zakresie bezpieczeństwa i obronności i to do niego należą wszelkie
prawa własności intelektualnej.Taki stan jest niezadowalający dla większości
przedsiębiorców, którzy chcieliby mieć już w momencie podpisywania umowy
na realizację projektu uregulowaną kwestię przyznania ewentualnych licencji
umożliwiających im komercjalizację uzyskanych wyników. Chcemy doprecyzować i uzgodnić tą kwestie z MON i wprowadzić stosowne zapisy w umowach
podpisywanych z wykonawcami projektów – dla przedsiębiorców jest to bardzo
ważny aspekt przy tworzeniu biznesplanów i planów rozwojowych.
Celem strategicznym NCBiR jest, doprowadzenie do takiej sytuacji, by większość
zakończonych projektów znalazła praktyczne zastosowanie w gospodarce lub
systemie bezpieczeństwa państwa. Przyjęliśmy zasadę, moim zdaniem praktyczną i logiczną, że o tym powinny decydować w głównej mierze te instytucje, które
zgłosiły zapotrzebowanie na realizację konkretnych projektów. Jeśli odbiorcą
6
końcowym projektu jest resort obrony narodowej, to w jego interesie powinno
leżeć jego szybkie wdrożenie.
W regulacjach prawnych zagwarantowaliśmy przy ocenie merytorycznej poszczególnych etapów projektu i w całym procesie prac badawczo-rozwojowych
i wdrożeniowych udział przedstawicieli użytkownika końcowego, i innych ekspertów. W projektach realizowanych na podstawie umów zawartych w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju przyjęliśmy zasadę, że nadzór sprawowany
nad realizacją projektu jest faktyczny, a nie iluzoryczny. Projekty rozliczane są
etap po etapie. Odbiór kluczowych etapów będzie realizowany bezpośrednio u
wykonawcy projektu po zapoznaniu się z wynikami badań, dokumentacją i wytworzonym produktem. Przewidujemy możliwość przerwania realizacji projektu,
jeżeli wyniki etapu nie są satysfakcjonujące i produkt nie spełnia zakładanych
parametrów i nie rokuje osiągnięcia założonego celu projektu. Oczekujemy też
istotnego i aktywnego zaangażowania w monitorowanie i nadzór nad realizacją
projektu ze strony instytucji MON, MSW i innych użytkowników końcowych,
poprzez uczestnictwo ich przedstawicieli w zespołach nadzorujących. Z drugiej
strony spodziewamy się, iż już w trakcie realizacji projektu stosowne instytucje,
które zainteresowane są wynikami projektu zaplanują i przygotują szybką ścieżkę
jego wdrożenia.
Mamy nadzieję, iż wprowadzona od 2011 roku istotna zmiana zasad finansowania, nadzorowania i rozliczania projektów, zaowocuje zdecydowaną
poprawą wskaźnika wdrożeń wyników projektów. O pierwszych mierzalnych
trendach i efektach wdrożeń będziemy mogli powiedzieć tak naprawdę dopiero w latach 2015-2016. Kluczową rolę w zwiększeniu ilości wdrożeń wyników
projektów oprócz samych wykonawców będą odgrywały bez wątpienia ww. instytucje (użytkownicy końcowi), które zgłaszają tematy projektów do realizacji
w Centrum i wyznaczają ekspertów do ich nadzoru.
Planujemy, że w 2020 roku wskaźnik wdrożeń projektów z obszaru bezpieczeństwa i obronności, finansowanych przez NCBR powinien osiągnąć wartość
50-70 proc. Obecnie dla projektów realizowanych na ,,starych” zasadach (umowy podpisane przed 2011 rokiem) przywołany wskaźnik jest na niskim, nieakceptowalnym poziomie.
Akademia Marynarki Wojennej:Opracowanie metod
i technologii wspomagania ochrony perymetrycznej terenów granicznych i portów lotniczych w oparciu o zaawansowaną analizę sygnałów akustycznych i obrazów
wizyjnych (termin zakończenia projektu 27.06.2014 r.,
dotacja NCBiR w wysokości 4 mln 996 tys. zł);
Uniwersytet w Białymstoku: Opracowanie systemu
wykrywania zagrożeń bezpieczeństwa osób niewidomych i słabo widzących ze szczególnym uwzględnieniem ruchu drogowego. Aspekty prawno-kryminologiczne i technologiczne (termin zakończenia
projektu 27.06.2014 r., dotacja NCBiR w wysokości
3 mln 400 tys. zł);
Wojskowa Akademia Techniczna: Opracowanie
programu komputerowego do symulacyjnej oceny
możliwości rakiet przeciwlotniczych na podstawie ich
konstrukcji lub deklarowanych parametrów w różnych
warunkach i scenariuszach ich użycia (termin zakończenia projektu 18.06.2014 r., dotacja NCBiR w wysokości 1 mln 200 tys. zł);
Politechnika Poznańska:Zintegrowany system informacyjny wspomagający działania antyterrorystyczne
CAT (termin zakończenia projektu 27.06.2014 r., dotacja NCBiR w wysokości 3 mln 790 tys. zł);
Akademia Górniczo-Hutnicza: Zaawansowane technologie informatyczne wspierające procesy przetwarzania danych w obszarze analizy kryminalnej (termin
zakończenia projektu 27.08.2014 r., dotacja NCBiR
w wysokości 4 mln 807 tys. zł);
Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii: Mobilne laboratorium do poboru próbek środowiskowych
iidentyfikacji zagrożeń biologicznych (termin zakończenia projektu 27.12.2014 r., dotacja NCBiR w wysokości 16 mln 709 tys. zł);
Wojskowa Akademia Techniczna: Opracowanie
programu komputerowego do symulacyjnej oceny
możliwości bojowych dywizjonów rakietowych OP
wyposażonych w przeciwlotnicze zestawy rakietowe OP (ZROP) różnych typów na podstawie symulacji ich działań w różnych warunkach i scenariuszach ataku powietrznego (termin zakończenia
projektu 18.06.2014r., dotacja NCBiR w wysokości
Instytut Technologii Bezpieczeństwa MORATEX:
Optymalizacja procedur, dyslokacji baz i doskonalenie
rozwiązań technicznych sprzętu stosowanego przez
polskie służby ratownicze w zakresie przeciwdziałania
zagrożeniom naturalnym ze szczególnym uwzględnieniem powodzi, w tym rękawy przeciwpowodziowe
(termin zakończenia projektu 26.12.2014 r., dotacja
NCBiR w wysokości 4 mln 807 ty. zł);
Instytut Technologii Bezpieczeństwa „MORATEX”:
Nowoczesna, trudnopalna i ergonomiczna kamizelka
balistyczna skrytego noszenia (termin zakończenia
Szkoła Główna Służby Pożarniczej: Poprawa bezpieczeństwa pożarowego budynków i obiektów budowlanych na etapie ich projektowania i wykonania (termin
zakończenia projektu – 27.12.2014 r., dotacja NCBiR
w wysokości 3 mln 747 tys. zł );
Szkoła Główna Służby Pożarniczej: Nowoczesne
ochrony osobiste służb ratowniczych KSRG w oparciu o potrzeby użytkowników końcowych (termin
w wysokości 10 mln zł);
Politechnika Warszawska: Zaprojektowanie mobilnej platformy do wsparcia badań kryminalistycznych
miejsc zdarzeń, w których może występować zagrożenie CBRN (termin zakończenia projektu 27.12.2014 r.,
Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji: Opracowanie na potrzeby wymiaru sprawiedliwości ilościowych i jakościowych metod identyfikacji nowych substancji objętych kontrolą na mocy Ustawy o przeciwdziałaniu
narkomanii (termin zakończenia projektu 27.06.2014 r.,
Uniwersytet w Białymstoku: Nowoczesne technologie w procesie karnym i ich wykorzystanie – aspekty techniczne, kryminalistyczne, kryminologiczne
i prawne (termin zakończenia projektu 27.06.2014 r.,
Wyższa Szkoła Menadżerska : Projektowanie badań
empirycznych i analizy materiałów dotyczących specyfiki metod kryminalistyki w pracy służb specjalnych
służb porządku publicznego (termin zakończenia
Instytut Technologii Bezpieczeństwa „MORATEX”: Wypracowanie nowoczesnej, trudnopalnej
kamizelki z kompozytów włóknistych i polietylenowych z zastosowaniem pełnych 3D płyt twardych
z uwzględnieniem ochrony przed nowoczesnymi
pociskami pola walki (termin zakończenia projektu 20.10.2014 r., dotacja NCBiR w wysokości
4mln 823 tys. zł);
Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji - Instytut Badawczy : Badanie prędkości pocisków o niskiej energii (termin zakończenia projektu 17.12.2014 r., dotacja NCBiR w wysokości
Przedsiębiorstwo Sprzętu Ochronnego MASKPOL: Zintegrowany modułowy hełm balistyczny dla Indywidualnych Systemów Walki TYTAN
(termin zakończenia projektu 18.12.2014 r., dotacja NCBiR w wysokości 2 mln 284 tys. zł);
IS CI
SP EŚ
TR
Projekty współfinansowane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju z zakresu
bezpieczeństwa i obronności, których realizacja zakończy się w 2014 r.
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych: System bezpieczeństwa lądowego na Centralnym Poligonie Sił
Powietrznych w Ustce obejmujący wybrane - najważniejsze obiekty/miejsca na poligonie (termin zakończenia projektu 18.06.2014 r., dotacja NCBiR w wysokości 14 mln 700 tys. zł);
Wojskowy Instytut Chemii i Radiometrii: Przenośny
sygnalizator skażeń chemicznych (termin zakończenia projektu 18.12.2014 r., dotacja NCBiR w wysokości 5 mln 901 tys. zł);
Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa: Opracowanie systemu informatycznego umożliwiającego
digitalizację, wieczystą archiwizację, zarządzanie
i bezpieczne udostępnianie w formie elektronicznej dokumentów i materiałów archiwalnych (termin
w wysokości 9 mln 998 tys. zł);
Akademia Obrony Narodowej : System Bezpieczeństwa
Narodowego RP (termin zakończenia projektu 17.12.2014 r.,
Akademia Obrony Narodowej: Zastosowanie mierników, jako narzędzi służących do oceny efektywności realizacji celów na rzecz bezpieczeństwa
wewnętrznego oraz metodologia alokacji wydatków
z zakresu bezpieczeństwa wewnętrznego w układzie budżetu zadaniowego (termin zakończenia
projektu 23.04.2014r., dotacja NCBiR w wysokości
2 mln 705 tys. zł).
7
TR SP
EŚ IS
C
I
Airbus Defence and Space, ITWL:
Orlik MPT
Przedstawiony na stołecznym Okęciu pierwszy egzemplarz zmodernizowanego Orlika, to demonstrator, który przejdzie pierwsze próby w locie jeszcze I
półroczu 2014 r. Jest to nowa, wyposażona w szklany kokpit wersja dwumiejscowej maszyny, która –
jak twierdzi producent – optymalnie spełnia wymagania współczesnych programów szkolenia pilotów,
od szkolenia podstawowego do zaawansowanego.
Nowy Orlik w przeciwieństwie do poprzednich modernizowanych na Okęciu Orlików do wariantu TC-II
ma umożliwiać w większym stopniu zapoznanie się
z cyfrową awioniką już na wstępnym etapie szkolenia. Zmniejszy to
liczbę godzin szkolenia na droższych
maszynach.
Program Orlik MPT
został zapoczątkowany w 2011, po
podpisaniu umowy
pomiędzy ówczesnymi
zakładami
EADS PZL Warszawa-Okęcie ( projekt
i integracja) a Instytutem Technicznym
Wojsk Lotniczych
(integracja awioniki) o wartości prawie 40 mln zł.
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych zaprojektował
i opracował dla najnowszej wersji Orlika zintegrowany system awioniczny. - Prace przeprowadzone
w Zakładzie Awioniki ITWL uwzględniały opracowanie oprogramowania, jak i elementów infrastruktury
systemu a także jego integrację i walidację na pokładzie statku powietrznego - poinformował Michał
Wąsiewicz, rzecznik ITWL. Owocem tych prac było
8
wyposażenie nowoczesnego statku powietrznego
w spójny system pokładowy korzystający z tych
samych źródeł danych i zarządzany poprzez pokładowy komputer misji. Prace przeprowadzone
w ITWL, objęły także zaprojektowanie, opracowanie
i certyfikację zmodernizowanego rejestratora katastroficzno-eksploatacyjnego, modernizację systemu deszyfracji i obiektywnej analizy zapisów OAZ
oraz zaprojektowanie i wykonanie zmodernizowanego rejestratora katastroficzno-eksploatacyjnego
z modułem rejestracji głosu.
Z kolei efektem prac Zakładu Zdatności Do Lotu
Statków Powietrznych ITWL było m.in. opracowanie i przygotowywanie do wdrożenia programu
systemu eksploatacji według stanu technicznego
– SEWST. System eksploatacji zapewni użytkownikowi znaczące obniżenie kosztów eksploatacji tych
maszyn Jak zapewnia producent, koszt jednej go-
Foto: Robert Czaplicki (ITWL)
Po prawie trzech latach od rozpoczęcia pracy nad
modernizacją samolotu turbośmigłowego PZL130 Orlik TC-I, w warszawskich zakładach Airbus
Defence and Space (dawnych EADS PZL Warszawa-Okęcie) odbył się publiczny pokaz Orlika MPT
(Multi Purpose Trainer).
Podstawowe wymiary ORLIKA MPT:
•Rozpiętość skrzydeł - 10,00 m,
•Długość - 9,30 m,
•Wysokość - 3,53 m,
•Rozstaw kół - 3,10 m,
•Szerokość kadłuba - 0,90 m,
•Średnica śmigła - 2,438 m.
dziny lotu Orlika MPT jest znacznie niższy od kosztu
godziny lotu innych samolotów podobnej kategorii.
Uzyskano to dzięki niższym kosztom części zamiennych i napraw oraz mniejszemu zużyciu paliwa.
Najnowsza wersja Orlika, oznaczona także jako Orlik
TC-II GC (glass cockpit) została wyposażona w dwa
wielofunkcyjne wskaźniki w kabinach ucznia-pilota
i instruktora. Orlik MPT wyposażono także w wojskowe radiostacje NAV/COM . Oświetlenie kabiny
załogi zostało przystosowane do lotów nocnych.
Samolot otrzymał także automatyczny trymer steru
kierunku, instalację odladzania śmigła i układ ABS.
Opcjonalnie możliwe jest zabudowanie w kabinach
trzeciego wskaźnika, instalacji przeciwoblodzeniowej skrzydeł i usterzenia, systemu stabilizacji lotu
i układu identyfikacji swój-obcy (IFF).
Niedawno Inspektorat Uzbrojenia (IU) rozpoczął
analizę rynku dotyczącą możliwości modernizacji
samolotu turbośmigłowego PZL-130 Orlik TC-I do
wersji TC-II glass cockpit, który będzie miał podobne wyposażenie kabiny jak samoloty M-346 Master
w wersji polskiej i myśliwce F-16C. Przedsięwzięcie
ma objąć 12 samolotów używanych obecnie przez
Siły Powietrzne.
Osiągi:
•Prędkość maksymalna - 480 km/h,
•Prędkość przeciągnięcia - 121 km/h,
•Pułap - 8120 m,
•Zasięg - 1290 km,
•Komputerowa awionika,
•4 wyświetlacze MFD, duży wyświetlacz przezierny, otwarta architektura i możliwość modernizacji oprogramowania,
•Dobra widoczność w kokpicie,
•Katapultowane fotele Martin-Baker MkPL11B,
•Silnik Pratt & Whitney PT6A-25C559
KW/750 SHP.
IS CI
SP EŚ
TR
AMZ-Kutno, Przemysłowy Instytut Motoryzacji:
Lekki opancerzony wóz rozpoznawczy „Bóbr”
poziomu zabezpieczenia załogi. Układ pojazdu
jest klasyczny, z miejscem kierowcy z przodu,
przedziałem bojowym z tyłu i sinikiem w części
centralnej, po prawej stronie kadłuba. Główny
właz znajduje się w tylnej części. Dodatkowo
przedział załogi i bojowy posiadają trzy odchylane klapy w stropie.
Prototyp przeszedł próby fabryczne w sierpniu
i po raz pierwszy został zaprezentowany na
XXI Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego (MSPO) w Kielcach. Lekki opancerzony
transporter rozpoznania „Bóbr” to relatywnie
Dopuszczalna masa całkowita pojazdu wynosi
12 ton, przy ładowności 2 ton. Napęd stanowi
silnik dieslowski Cummins 6ISBe285 o mocy
maksymalnej 210 kW (285 KM) przekazywanej
na wszystkie 4 koła, a w wodzie na otunelowane
pędniki. Skrzynia biegów
– automatyczna. Zapewnia to zasięg na drogach
utwardzonych do 650 km
oraz 300 km w terenie.
«Bóbr» może osiągać maksymalną prędkość – do
100 km/godz.. Długość
całkowita to 6,89 metra,
szerokość 2,5m a wysokość 2,25 m przy prześwicie podwozia 40 cm.
Foto: Ryszard Choroszy
Lekki opancerzony wóz rozpoznawczy „Bóbr”
powstał w zakładach AMZ Kutno w ramach programu „Innotech”, współfinansowanego przez
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Pojazd
jest jednym z kandydatów na następcę nadal
wykorzystywanych w siłach zbrojnych przestarzałych wozów rozpoznawczych BRDM-2.
niewielki, pływający samochód opancerzony
dedykowany do zadań rozpoznawczych, ale
również jako nośnik różnego rodzaju wyposażenia i uzbrojenia.
Kadłub „Bobra” ma konstrukcję samonośną,
spawaną z blach stalowych. Opancerzenie
w wersji podstawowej zapewnia ochronę balistyczną i przeciwminową na poziomie 2 według STANAG 4569, możliwe jest zwiększenie
Prototyp nie posiada
jeszcze uzbrojenia i wyposażenia, może być
jednak
wyekwipowany
- w zależności od specyfikacji klienta - w zdalnie
sterowany moduł uzbrojenia i wybrane systemy rozpoznawcze.
Jak już wcześniej wspomniano, „Bóbr” jest
jednym z kandydatów na następcę przestarzałych pojazdów BRDM-2. Wojsko jest zainteresowane pozyskaniem lekkiego opancerzonego
transportera rozpoznawczego (LOTR), który
spełniałby wysokie wymagania m.in. w zakresie poziomów ochrony zgodnych z STANAG
4569. Chodzi o zapewnienie ochrony balistycznej na poziomie minimum 3, przeciwminowa min. 2a, przeciwodłamkowa/IED - min. 4.
Pojazd powstał w ramach programu „Innotech”,
realizowanego od maja 2012 r. przez AMZ Kutno
wspólnie z Przemysłowym Instytutem Motoryzacji i dofinansowanego w wysokości 3,4 mln zł
przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Do
końca I kw. 2014 r. powinny zakończyć się badania testowe „Bobra” w Wojskowym Instytucie
Techniki Pancernej i Samochodowej.
Wykonany od podstaw pojazd w ramach konsorcjum AMZ Kutno (lidera), Wojskowy Instytut
Chemii i Radiometrii, Wojskowy Instytut Łączności i Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia, które w grudniu 2013 r. uzyskało ok.
26 mln zł dofinansowania z NCBiR na doprowadzenie pojazdu do etapu prototypu i badań
kwalifikacyjnych niezbędnych do rozpoczęcia
produkcji w II połowie czerwca 2016 r. LOTR
ma być wyposażony w taktyczny radar pola
walki, głowicę optoelektroniczną i ma przesyłać
uzyskane informacje w czasie rzeczywistym
do współpracujących systemów dowodzenia.
Uzbrojenie ma stanowić zdalne sterowane stanowisko z karabinem maszynowym, a załogę
tworzyć będzie min. 4 żołnierzy.
Parametry konstrukcyjne BOBRA:
•układ napędowy: stały 4x4,
•zawieszenie: niezależne wszystkich kół,
•maksymalna masa całkowita: 10 ton
(docelowa 12 ton),
•prędkość maksymalna: 100 km/h,
•długość: 6,5 m,
•szerokość: 2,5 m,
•wysokość: 2,1 m.
9
TR SP
EŚ IS
C
I
ARMPOL, Cenrex, StarSanDuo,
MONREX, ME-PRO-TECH:
Terenowy kontenerowy zestaw transportowy
W 2013 r. konsorcjum firm: ARMPOL (lider), Cenrex, StarSanDuo, MONREX oraz ME-PRO-TECH
zaprezentowało podczas XXI MSPO w Kielcach Terenowy kontenerowy zestaw transportowy KZT.1501, przeznaczony do transportu sprzętu kontenerowego samodzielnych jednostek wojskowych
w pionach dowodzenia i logistyki.
Podstawą zestawu transportowego KZT.15-01 jest
zmodyfikowany samochód terenowy STAR 266 MS
z zabudowaną ramą podkontenerową RPK.15-01,
dzięki czemu możliwy jest transport kontenerów
specjalnych 15-stopowych, zbudowanych zgodnie
z normami ISO.
W skład zestawu wchodzą:
•rama podkontenerowa RPK.15-01 zabudowana na
samochodzie terenowym STAR 266 MS. Stanowi
solidną konstrukcję nośną, wykonaną z profili, rur
oraz elementów stalowych o podwyższonej wytrzymałości. Zapewnia prostą wymienialność przewidywanych do transportu kontenerów i nadwozi
kontenerowych 15-stopowych,
•kontenerowa skrzynia transportowa KST.15-01.
Wykonana z profili i blach stalowych o podwyższonej wytrzymałości. Podłoga skrzyni jest
pokryta sklejką konstrukcyjną wodoodporną
o podwyższonej wytrzymałości. Ładunek zabezpieczony jest uchwytami mocującymi zamontowanymi w konstrukcji podłużnic podłogi.
Skrzynia transportowa osłonięta jest plandeką
z zamknięciami celnymi, zamocowaną na metalowym stelażu,
•przyczepa transportowa jednoosiowa PTJ.04-01.
Jest przeznaczona do uzupełnienia możliwości
transportowych kontenerowego zestawu KZT.1501. Nadwozie przyczepy jest wykonane z laminatu
z włókna szklanego, wzmacnianego elementami
stalowymi. Podłoga pokryta jest sklejką konstrukcyjną wodoodporną o podwyższonej wytrzyma-
łości, zabezpieczającą zabudowę wyposażenia
specjalistycznego,
•kontenerowe nadwozie warsztatowe KNW.15-01.
Ściany nadwozia są zabudowane laminowanymi
płytami warsztatowymi o dużej izolacyjności termicznej i akustycznej. Na ścianie tylnej znajdują
się 4 moduły: klimatyzacji, filtrowentylacji, ogrzewania spalinowego oraz zbiornik paliwa. Z kolei
wewnątrz nadwozia
są zamocowane moduły: hydrauliki oraz
zasilania elektrycznego. Na ścianie tylnej
są
zamontowane
schodki,
podpory
śrubowe oraz żuraw
z wyciągarką elektryczną lub ręczną
(o udźwigu do 1000
kg). Nadwozie może
być
wykorzystane do obsługi m.in. pojazdów gąsienicowych,
transporterów opancerzonych, samochodów,
śmigłowców, sprzętu saperskiego, uzbrojenia artyleryjskiego i strzeleckiego oraz sprzętu
elektrycznego, optycznego i noktowizyjnego,
•kontenerowe stanowisko dowodzenia pododdziałów/oddziałów MSD.PO-E1. Jest przeznaczone do zabezpieczenia pracy sztabowej
w warunkach polowych lub po odpowiedniej
adaptacji jako pomieszczenie socjalne, medyczne,
itp. Obudowa nadwozia jest wewnątrz podzielona konstrukcyjne na dwa przedziały: techniczny
i użytkowy, który jest rozsuwany i przystosowany
do zabudowy specjalistycznego sprzętu dowodzenia i łączności. W wyposażeniu podstawowym
przedział techniczny obejmuje: układ klimatyzacji,
filtrowentylacji, zasilania elektrycznego, hydrauliki
oraz wyposażenia informatyczne.
Zestawy można dobierać w zależności od potrzeb
pododdziałów (plutonów, kompanii i batalionów).
Zaprezentowany po raz pierwszy w Kielcach zestaw
powstał jako wynik kilkumiesięcznej współpracy konsorcjum firm: ARMPOL (lider), Cenrex, StarSanDuo,
MONREX oraz ME-PRO-TECH.
Parametry użytkowe
zestawu transportowego KZT.15-01:
•masa własna wersji podstawowej zestawu: 9 400 kg (7 700 kg samochód
+ 1 700 kg przyczepa),
•dopuszczalna masa całkowita zestawu:
15 500 kg (11 500 kg samochód
+ 4 000 kg przyczepa),
•dopuszczalna masa ładunku: 6 100 kg
(3 800 kg samochód + 2 300kg przyczepa),
•wymiary zewnętrzne zestawu: (dł. x szer. x wys.)
11,400 x 2,500 x 3,450 m,
•dopuszczalna prędkość jazdy zestawu:
do 100 km/godz.,
•zakres temperatur użytkowania zestawu:
od -30 st. C do + 55 st. C.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
10
www.armpol.com
IS CI
SP EŚ
TR
REKLAMA
Elementy terenowego
kontenerowego zestawu
transportowego:
Kontenerowe nadwozie warsztatowe KNW.15-01,
Kontenerowa skrzynia transportowa KST.15-01,
Przyczepa transportowa jednoosiowa PTJ.04-01,
Przedsiębiorstwo
Innowacyjno-Wdrożeniowe
ARMPOL Sp. z o.o.
ul. Okuniewska 1 lok. 2
05-070 Sulejówek
tel.: +48 22 783 37 41
fax: +48 22 783 02 37
e-mail: [email protected]
www.armpol.com
Rama podkontenerowa RPK.15-01 zabudowana na samochodzie terenowym STAR 266 MS,
Kontenerowe stanowisko dowodzenia pododdziałów/oddziałów MSD.PO-E1.
11
TR SP
EŚ IS
C
I
ARMPOL:
Zestaw kontenerowych
warsztatów lotniczych
Zestaw kontenerowych warsztatów lotniczych
do obsługi samolotów i śmigłowców typu KWL.
SX-02 powstał w Przedsiębiorstwie Innowacyjno-Wdrożeniowym ARMPOL, Sp. z o.o. Za innowacyjne rozwiązania, firma z Sulejówka została
wyróżniona na XXI Międzynarodowym Salonie
Przemysłu Obronnego w Kielcach nagrodą DEFENDER.
Firma z Sulejówka od wielu lat dostarcza
umieszczone w kontenerach warsztaty obsługowo-remontowe na potrzeby Wojsk Lądowych. Tym razem
zaprezentowana w Kielcach oferta
przeznaczona była dla Sił Powietrznych.
Był to zestaw kontenerowych warsztatów lotniczych, służący do szybkiego
i sprawnego przygotowania stanowiska
remontowego samolotów i śmigłowców
w warunkach polowych. Zaletami nowego rozwiązania są: wysoka podatność
przemieszczenia środkami transportu
drogowego, kolejowego, morskiego
i lotniczego, możliwość samo rozładunku i załadunku z wykorzystaniem
zestawu automatycznie poziomowanych podpór hydraulicznych, krótki
czas przygotowania do pracy, a także
wysoka izolacja termiczna ścian i komfort pracy
w różnych warunkach klimatycznych oraz w sytuacjach skażenia.
Podstawę zestawu stanowi kontener 20-stopowy 1C wg ISO. Jego nośna konstrukcja ramowa została wykonana z profilowanych i płaskich
elementów ze stali gatunkowej. Podłogę, ściany
i sufit wyłożono płytami warstwowymi. Obudowa kontenera jest przedzielona konstrukcyjnie
wewnątrz na dwa
przedziały: techniczny
i użytkowy. Przedział
użytkowy jest zasadniczym pomieszczeniem
kontenera
warsztatowego o wymiarach
4,78 x 2,24 x 2,07 m
i powierzchni 10,7
m kw. wyposażonym
w niezbędne instalacje
elektryczne, wentylacyjne i klimatyzacyjne
oraz narzędzia warsztatowe.
Zestaw typu KWL.SX02 składa się z następujących kontenerów:
S1 - klucza remontu
płatowca samolotów i śmigłowców, typ KRP-01,w.02,
S2 - klucza remontu silników samolotów i śmigłowców, typ KRS-01,w.02,
Parametry użytkowe:
•masa własna kontenera 7 500 kg,
•dopuszczalna masa całkowita kontenera
(z wyposażeniem) 12 000 kg,
•wymiary zewnętrzne kontenera
(dł. x szer. x wys.) 6,058 x 2,438 x 2,438 m,
•całkowita powierzchnia użytkowa 10,7 m²,
•czas przygotowania kontenera
do pracy 15 min.,
•zakres temperatur użytkowania kontenera
od -30 do + 50° C.
S3 - klucza remontu uzbrojenia samolotów
i śmigłowców, typ KRU-01,w.02,
S4 - klucza remontu osprzętu (urządzeń elektrycznych) samolotów i śmigłowców,
typ KROE-01,w.02,
S5 - klucza remontu osprzętu (przyrządów
pokładowych) samolotów i śmigłowców, typ
KROP-01,w.02,
S6 - klucza remontu urządzeń radioelektronicznych samolotów i śmigłowców,
typ KRUR-01,w.02.
Aktualnie firma ARMPOL realizuje zamówienie
dla Sił Powietrznych na dostawę kilku zestawów kontenerowych warsztatów lotniczych
typu KWL.SX-02.
www.armpol.com
12
TR SP
EŚ IS
C
I
ATOS:
Mobilny Zespół Ochrony Fizycznej i Technicznej
Specjalistycznych Uzbrojonych Formacji
Ochronnych ( MZOFiT SUFO)
ATOS Sp. z o.o. prowadzi od kilku lat własne
prace badawczo-rozwojowe służące wzmocnieniu bezpieczeństwa obiektów podlegających
szczególnej ochronie. W 2010 r. firma z Łodzi
zainicjowała kilka projektów, w tym MZOFiT
SUFO, co w pełnym brzmieniu oznacza Mobilny
Zespół Ochrony Fizycznej i Technicznej Specjalistycznych Uzbrojonych Formacji Ochronnych.
Są to przede wszystkim systemy obrazowania
i komunikacji z zastosowaniem zaawansowanych rozwiązań IT.
Zgodnie z założeniami, celem projektu MZOFiT
SUFO było:
•szybkie zastąpienie pojedynczego składnika
osobowego lub technicznego ochrony;
•doraźne uzupełnienie systemu ochrony fizycznej,
w tym wsparcie go rozwiązaniem technicznym;
•stworzenie kompletnego systemu bezpieczeństwa obiektu w zakresie ochrony fizycznej
14
i technicznej w dowolnej lokalizacji w kraju bez
względu na istniejącą infrastrukturę czy zurbanizowanie terenu.
Powyższe cele udało się zrealizować. - Zarówno pojedynczy element, począwszy od kamery,
radiotelefonu czy sensora, jak i cały zespół wyróżnia się mobilnością – wyjaśnia Mieczysław
Dziadkiewicz, jeden z konstruktorów systemu.
Każdy ze składników MZOFiT SUFO spełnia
wszelkie wymogi, tak jak jego odpowiedniki występujące na stałe na obiektach. „Sercem” systemu jest Mobilna Stacja Monitorowania. Działania
systemu oparte są o pracę dowolnej liczby jednostek (MJOFiT tj. Mobilna Jednostka Ochrony
Fizycznej i Technicznej SUFO), które w razie
potrzeby łączone są
dodatkowo w zespoły
wspierane przez operatorów zewnętrznych
stanowisk kierowania.
Obecnie
wdrażany
jest wariant II systemu
MZOFiT, który sprawdził
się między innymi przy
zabezpieczeniu:
• ekspozycji Grupy Polskiego Holdingu Obronnego na XXI MSPO
w Kielcach,
• przeprowadzki jednego z zakładów produkcji
specjalnej,
• konferencji w Pułtusku - z zastosowaniem
w ochronie po raz pierwszy w Europie rzeczywistości rozszerzonej.
Należy podkreślić, że sprzęt wykorzystywany
w systemie MZOFiT został przetestowany w róż-
nych warunkach terenowych i atmosferycznych
w temperaturach od + 31 do -26 °C.
W ciągu ostatnich trzech lat firma zrealizowała
prace badawczo-rozwojowe wycenione przez
niezależnego biegłego na kwotę 3 mln złotych,
sfinansowane ze środków własnych – poinformowała Agnieszka Gogól – Urbanek, Wiceprezes
Zarządu ATOS, Sp. z o.o. Najbardziej spektakularny projekt to „OCHRONIARZ XXI w.” z użyciem
rzeczywistości rozszerzonej, polegającej m.in. na
możliwości jednoczesnego podglądu otoczenia
oraz danych przesyłanych z różnych źródeł, wyświetlanych na szkłach specjalnych okularów.
Efektem wykonanych prac było zgłoszenie kilku
wynalazków w zakresie urządzeń wspomagających ochronę fizyczną i techniczną.
www.atos.pl
IS CI
SP EŚ
TR
REKLAMA
Mobilny Zespół Ochrony Fizycznej
i Technicznej Specjalistycznych Uzbrojonych Formacji Ochronnych (MZOFiT
SUFO) to przede wszystkim systemy
obrazowania i komunikacji z zastosowaniem zaawansowanych rozwiązań IT.
Serwery wideo stanowią integrator sygnałów i mimo, iż sam MZOFiT
wyposażony jest w kamery cyfrowe,
Dane kontaktowe:
ATOS Sp. z o.o.
ul. Widzewska 14
92-229 Łódź
tel. 42 677 57 01
fax 42 677 57 77
[email protected]
www.atos.pl
możliwy jest jednoczesny podgląd i rejestracja z kamer analogowych i wykorzystanie różnych systemów TV.
W przypadku braku, awarii lub
konieczności zdublowania stacji monitoringu obiektu zapis dokonywany jest
na serwerze podstawowym i serwerze
rezerwowym MJOFiT. Wówczas podgląd obrazu odbywa się na monitorze
lub urządzeniu projekcyjnym operatora
MJOFiT tj. okularach projekcyjnych lub
okularach do rzeczywistości rozszerzonej.
Kolejnym zadaniem serwerów jest
integracja i kodowanie połączeń. MJOFiT może wykorzystywać jednocześnie
wiele rodzajów połączeń, począwszy od
telefonii naziemnej, telefonii i transmisji
danych GSM, telefonii satelitarnej, satelitarnego przesyłu danych, po integracje
z tymi systemami łączności radiowej
cyfrowej i analogowej, także pracujących
w wielu częstotliwościach bez konieczności posiadania wielu
urządzeń. Taki system
pozwala nie tylko współpracować z urządzeniami
napotkanymi na obiekcie
(należącymi również do
innych instytucji i podmiotów), ale również daje
możliwość przekazania
rozmowy, operowania
urządzeniami i nadzoru
w dowolnie odległym
miejscu.
Rozwiązanie umożliwia łączenie
MJOFiT-ów w zespoły
i wspieranie ich przez
centra monitoringu. Pracownik ochrony z obiektu może połączyć się
używając ręcznego radiotelefonu z operatorem
centrum znajdującego się
w odległości kilkaset lub
kilku tysięcy kilometrów,
by na przykład wezwać
pomoc. Dodatkowo operator cały czas posiada podgląd z kamer
w lokalizacji pracownika ochrony.
Serwery w zależności od potrzeb mogą
zostać ulokowane bezpośrednio w obiekcie lub pozostawać w mobilnej stacji monitorowania. Do stworzenia takiej stacji
można wykorzystać zarówno niewielkich
rozmiarów pojazd, a także przyczepę
w zależności od potrzeb operatorów.
Do dyspozycji jednostek oddano
szereg kamer nasobnych, przenośnych,
obrotowych pracujących również w nok-
towizji i termowizji, pozwalających łączyć
je z istniejącym systemami monitoringu
oraz z mobilnym monitoringiem MJOFiT.
Czas pracy na własnych akumulatorach
przy jednoczesnym zasilaniu systemów
transmisji bezprzewodowej wynosi 7 dni.
Zastosowano rozwiązania pozwalające na przesył obrazu w sieci własnej na odległość do 20 km w różnym
środowisku i nieograniczone w sieci
komercyjnej. Zastosowano rozbudowane mobilne systemy sygnalizacji włamania lub napadu, bariery na
podczerwień, wykrywacze metalu,
systemy oświetlenia z olśniewaniem
włącznie.
Załogę zespołu stanowią pracownicy posiadający wpis na listę kwalifikowanych pracowników
ochrony. Przypisano im funkcje typowe dla pracowników ochrony na
obiektach podlegających obowiązkowej ochronie. Umundurowanie,
wyposażenie i uzbrojenie jest zgodne
z przepisami regulującymi te zagadnienia. MZOFiT funkcjonuje w oparciu o zadeklarowanych ochotników,
na co dzień stanowiących obsadę
pracowników ochrony obiektów, a
w dniach wolnych pełniących dyżury pod telefonem. Przechodzą oni
dodatkowe szkolenia obejmujące zagadnienia funkcjonowania w zespole
mobilnym, obsługę sprzętu, strzeleckie oraz topografie i specyfikę
potencjalnych miejsc przewidzianych
do zabezpieczenia. MZOFiT SUFO
wspiera Komórka Rozpoznania i Analizy Zagrożeń.
www.atos.pl
15
TR SP
EŚ IS
C
I
Centrum Techniki Morskiej Ośrodek Badawczo-Rozwojowy:
Radiostacja Lotnicza RKL-8200
Ośrodek Badawczo Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej S.A. w Gdyni skonstruował nowe,
całkowicie autorskie rozwiązanie w zakresie
łączności lotniczej – RKL-8200, czyli pierwszą
polską radiostację lotniczą z hoppingiem.
Badania nad urządzeniem zakończono w OBR CTM
S.A w połowie lutego 2013 roku, a jego premiera
miała miejsce w trakcie odbywających się 19 marca 2013 roku w Warszawie Dniach Przemysłu.
Urządzenie należy do grupy radiostacji opartych
na koncepcji jednolitej platformy łączności radiowej, do których należą radiostacja krótkofalowa
RKS-8000 i nowoczesna radiostacja plecakowa
RKP-8100, zapewniające łączność na szczeblu
taktycznym.
dodawania nowych funkcji
programowych.
Moduł transmisyjny RKL8200 opracowany został na
bazie radiostacji plecakowej
RKP-8100, która umożliwia
łączność w zakresach częstotliwości od 1,5 do 512MHz.
Zgodnie z konkretnymi wymaganiami zamawiającego, w radiostacji RKL-8200 zawężono pasmo do
zakresu częstotliwości 30-88MHz i jednocześnie zaimplementowano zupełnie nowe rozwiązania, takie jak interfejs transmisji danych ARINC
429 czy hopping.
Konstrukcja RKL-8200 jest otwarta i daje możliwość dalszej rozbudowy oraz modyfikacji o nowe
funkcjonalności i to zarówno programowe, jak
i sprzętowe. W ramach potrzeb istnieje na przykład
możliwość wgrania nowego software, celem uzyskania dodatkowej modulacji.
Nowością w stosunku do radiostacji RKP-8100,
są właściwości RKL-8200, które stanowią między innymi odpowiedź na potrzeby zamawiającego. W prezentowanym wykonaniu urządzenie
zostało w całości opracowane i dostosowane do
specyficznych wymagań zamawiającego w ciągu
zaledwie 8 miesięcy.
RKL-8200, podobnie jak RKS-8000 i RKP-8100
został w całości (hardware i software) opracowany przez inżynierów OBR CTM S.A., co gwarantuje
niezwykłą elastyczność produktu oraz podatność
na wprowadzanie zmian zoptymalizowanych pod
konkretne wymagania zamawiającego. RKL-8200
posiada najlepsze cechy platformy RKP-8100,
między innymi nowoczesną konstrukcję i łatwość
16
Aktualnie RKL-8200 charakteryzuje:
•realizacja funkcji skakania po częstotliwościach z podziałem czasowym,
•praca modułów w samoorganizującej się
sieci radiowej, synchronizacja sieci nie wymaga zewnętrznych źródeł czasu,
•transmisja danych cyfrowych w paśmie
30-88 MHz z mocą 20W,
•wbudowany preselektor,
•interfejs danych i sterowania ARINC 429,
LAN, współpraca z komputerem misji,
•definiowalność programowa z możliwością łatwej implementacji nowych funkcji
i waveformów; konfiguracja poprzez stronę
WWW.
RKL-8200 spełnia lotnicze wymagania konstrukcyjne, niezawodnościowe i środowiskowe Norm Obronnych dla grupy urządzeń S.2.1
oraz wymagania kompatybilności elektromagnetycznej Polskich Norm i Norm Obronnych
dla pokładowych urządzeń lotniczych. Spełnienie wszystkich wymagań stawianych urządzeniu sprawdzono w certyfikowanych laboratoriach OBR CTM S.A.
IS CI
SP EŚ
TR
Bumar Elektronika i Politechnika Warszawska:
Radar śledzący RSKu
W asortymencie radarów oferowanych przez
BUMAR Elektronika SA nie było, jak dotąd, radaru śledzącego własnej konstrukcji. Skonstruowania urządzenia w nowoczesnym wykonaniu, które
może znaleźć zapotrzebowanie w wielu armiach,
podjęli się inżynierowie z Bumar Elektroniki oraz
naukowcy z Politechniki Warszawskiej, którzy
w ubiegłym roku zaprezentowali demonstrator
radaru śledzącego nowej generacji. Nadano mu
roboczy symbol RSKu.
Radary śledzące są stosowane w systemach
kierowania ogniem baterii artylerii lufowej, stanowiąc część ostatniego ogniwa systemu obrony
przed środkami napadu powietrznego. Informacja
o możliwym ataku powietrznym jest podawana
do środków bojowych wielostopniowo poprzez
istniejącą sieć radiolokacyjnego powiadamiania
i tworzenia obrazu sytuacji powietrznej lub poprzez
radary taktyczne powiązane z pododdziałami artyleryjsko-rakietowymi.
Praca radaru śledzącego obejmuje kilka faz. Pierwsza faza polega na zgrubnym skierowaniu wąskiej
wiązki radarowej we wskazany sektor przestrzenny, z którego oczekiwane jest zagrożenie. W tej
fazie radar przeszukuje niewielką część przestrzeni
w określony z góry sposób aż do momentu znalezienia celu. Po znalezieniu obiektu radar wchodzi
w fazę przechwytu, a następnie śledzenia celu, kiedy wiązka podąża za ruchami celu. Te trzy kolejne
fazy są typowe dla sekwencji wykrywania i pomiaru położenia celu w większości tradycyjnych radarów śledzących wykorzystywanych do kierowania
ogniem.
Jak już wspomniano, wśród radarów oferowanych przez BUMAR Elektronika SA nie było dotąd
radaru śledzącego. Radary śledzące napotykają
obecnie silną konkurencję ze strony radarów wielofunkcyjnych wykorzystywanych w nowych prze-
ciwlotniczych systemach rakietowych, jednakże
wiele armii na świecie nadal dysponuje bardzo
dużymi zapasami przeciwlotniczej artylerii lufowej,
kierowanej tradycyjnymi metodami optycznymi
o niewielkiej skuteczności. Skuteczność tego rodzaju uzbrojenia można znakomicie zwiększyć
przez automatyczne kierowanie ogniem z użyciem radaru śledzącego. W 2010 r. pozyskano
środki z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju
na opracowanie tradycyjnego, niedrogiego radaru
śledzącego w nowoczesnym wykonaniu, który
może znaleźć zapotrzebowanie w wielu armiach.
Wynikiem
pierwszego
etapu prac zakończonego
w roku 2013 jest demonstrator technologii radaru
śledzącego, któremu nadano roboczy symbol RSKu.
Radar zrealizowano w paśmie Ku (17,0 do 17,5 GHz),
z anteną fazowaną o 64
wierszach i 48 kolumnach
w technice łatowej na laminacie. Zastosowano w nim
nowoczesny wysoko stabilny i niezawodny moduł nadajnika o mocy 100 W
produkowany przez firmę Thales z przeznaczeniem
głównie do radarów samolotowych. Jest to kompletny nadajnik z miniaturową lampą o fali bieżącej (LFB)
na wyjściu i półprzewodnikowymi stopniami poprzedzającymi.
Do pomiaru kątów wykorzystano metodę monoimpulsową zmodyfikowaną o dodatkowe nowatorskie rozwiązania zmniejszające efekt wielodrogowości przy śledzeniu celów na bardzo małych
kątach elewacji. Aby to uzyskać, antena dzieli się
na osiem segmentów – dwa w kierunku poziomym
i cztery w kierunku pionowym – a każdy segment
dostarcza sygnał echa do oddzielnego kanału
odbiorczego i cyfrowego przetwarzania sygnału.
Zaawansowane algorytmy przetwarzania tych oddzielnych sygnałów pozwalają jednoznacznie określić kąt elewacji celu śledzonego na bardzo małych
kątach elewacji – w znacznym stopniu niezależnie
od obecności odbić od powierzchni ziemi lub morza. To
innowacyjne rozwiązanie wyróżnia RSKu od jego bardziej
tradycyjnych poprzedników.
Zasięg wykrywania celu wynosi
20 km i 30 km, odpowiednio
w trybie przeszukiwania i śledzenia. Dokładność określenia
położenia celu wynosi 0,02°
w azymucie, 0,015° w elewacji oraz 2 m w odległości.
Parametry te pozwalają na
radykalną poprawę dokładności kierowania ogniem artylerii lufowej po zastosowaniu
znanych rozwiązań zdalnego
sterowania i automatyzacji napędów armat.
Praca została sfinansowana przez NCBiR w ramach projektu rozwojowego nr O R00 0151 12
Wykonawcą było konsorcjum Bumaru Elektronika SA i Politechniki Warszawskiej (Instytut Systemów Elektronicznych i Instytut Radioelektroniki). Demonstrator radaru RSKu przeszedł cykl
badań wstępnych potwierdzających poprawność
przyjętych założeń.
Na zdjęciu: kompletny radar na stanowisku testowym z napędem w dwóch osiach.
17
TR SP
EŚ IS
C
I
Huta Stalowa Wola:
Platforma Minowania Narzutowego BAOBAB
Platforma Minowania Narzutowego BAOBAB jest
unowocześnioną, kołową wersją wprowadzonego
w 2004 roku do sił zbrojnych Transportera Minowania Narzutowego „KROTON” (na podwoziu gąsienicowym). - W stosunku to TMN KROTON wprowadzono wiele ulepszeń - informuje Grzegorz Szydło,
konstruktor wiodący w HSW S.A. Chodzi m.in.
o możliwość załadunku/rozładunku całych miotaczy przy pomocy dźwigu HIAB, możliwość pracy
automatycznej, w trakcie której komputer pokładowy utrzymuje parametry pola minowego nawet
w trakcie zmian prędkości poruszania się pojazdu,
wizualizacja pola minowego na mapie cyfrowej,
Wyposażenie standardowe:
•podwozie samochodu ciężarowego z dwuosobową kabiną pancerną wyposażoną
w ogrzewanie, klimatyzację i filtrowentylację, system centralnego pompowania kół,
•platforma nośna z czterema lub sześcioma (opcja) miotaczami, każdy miotacz
umożliwia załadowanie 20 kaset z minami,
(w sumie 400 lub 600 min),
•urządzenie dźwigowe służące do zdejmowania i załadunku miotaczy,
•komputer pokładowy służący do programowania parametrów pola minowego
i wizualizacji danych na mapie cyfrowej,
•81 mm wyrzutnie granatów dymnych,
•system łączności wewnętrznej FONET,
•zestawy słuchawkowe (z aktywną redukcją
szumów) dla kierowcy i dowódcy,
•radiostacja UKF typ RRC9311AP,
•GPS oraz hodometr,
•trenażer (opcja).
18
automatyczne generowanie raportu z możliwością jego bezpośredniego przesłania do szczebla
dowodzenia.
Platforma Minowania Narzutowego ma budowę
modułową. Moduły z miotaczami montowane są
na ramie kontenerowej. Istnieje możliwość zainstalowania 2 modułów (4 miotacze) lub 3 modułów (6 miotaczy). Każdy moduł składa się z 2
miotaczy (miotacz składa się z 20 luf, każda lufa
mieści kasetę z 5 minami). Moduły miotacza można w bardzo szybki sposób zdemontować z podwozia bazowego i zamontować na innym podwoziu o średniej ładowności, wyposażonym w ramę
kontenerową 20’.
Załadowanie miotaczy może odbywać się za pomocą umieszczonego na pojeździe dźwigu HIAB
lub metodą tradycyjną. Załoga, przy pomocy
dźwigu, jest w stanie załadować miotacze w czasie nie dłuższym niż 20 min.
Podstawowym urządzeniem sterującym procesem minowania jest komputer pokładowy, który
może funkcjonować w dwóch trybach pracy: automatycznej i manualnej. Tryb pracy automatycznej wymaga od dowódcy podania tylko kilku parametrów (obszar minowania na lewą i prawą
stronę pojazdu, wymagana gęstość, przewidywana - średnia prędkość pojazdu),
na podstawie których komputer wyznacza
konieczne ustawienie miotaczy na platformie
oraz podaje przewidywaną długość pola minowego (również biorąc pod uwagę ilość załadowanych w danym momencie min).
W trakcie układania pola minowego, komputer
automatycznie dostosowuje częstotliwość miotania tak, aby bez względu na zmianę prędkości
poruszania się pojazdu, utrzymane zostały parametry pola minowego. Tryb pracy ręcznej umożliwia dowódcy ustawienie wszystkich parametrów miotania min samodzielnie (tak jak w TMN
KROTON). Komputer pokładowy współpracuje
z GPS oraz hodometrem – w trakcie minowania,
Platforma Minowania Narzutowego BAOBAB jest
unowocześnioną, kołową wersją wprowadzonego w 2004 roku do sił zbrojnych Transportera
Minowania Narzutowego „KROTON”. Za wprowadzenie wielu innowacyjnym rozwiązań, platformę wyróżniono prestiżową nagrodą DEFENDER podczas XXI MSPO w Kielcach.
wszystkie nastawy są na bieżąco wyświetlane na
terminalu wizualizacyjnym.
Po zakończeniu układania pola minowego, komputer automatycznie generuje raport z podaniem
wszystkich parametrów położonego pola minowego, w tym również koordynatów naroży tego
pola. Ułożone pole minowe jest wyświetlane na
mapie cyfrowej. Gotowy raport można w prosty sposób przenieść na pamięć przenośną typu
„pendrive” lub przesłać drogą radiową do szczebla
dowodzenia (standard ADatP-3). Na wyposażeniu
pojazdu znajduje się system pokładowej łączności
wewnętrznej FONET, wraz z radiostacją cyfrową UKF typ RRC9311AP.
Platforma Minowania Narzutowego
(PMN) BAOBAB na podwoziu kołowym
JELCZ została poddana badaniom zakładowym oraz poligonowym, w trakcie których
zostały sprawdzone wszystkie podstawowe parametry pojazdu ze szczególnym
uwzględnieniem możliwości układania pól
minowych w trybie pracy automatycznej
i ręcznej.
W 2011 roku, podczas MSPO w Kielcach, Pojazd Minowania Narzutowego
„Baobab” wyróżniony został specjalną
nagrodą Ministra Obrony Narodowej
a w roku 2013 – PMN otrzymał nagrodę DEFENDER.
IS CI
SP EŚ
TR
Instytut Energetyki, Oddział CEREL, Politechnika
Rzeszowska, Akademia Górniczo-Hutnicza, Aero-Kros:
Napędy małej mocy do zasilania BSL
z wykorzystaniem ogniw paliwowych
Prototyp cichego i niewidzialnego dla detektorów
podczerwieni samolotu bezzałogowego napędzanego wodorem, to efekt pracy pt. „Napędy
małej mocy do zasilania bezzałogowych środków
latających z wykorzystaniem ogniw paliwowych”
zespołu naukowców i praktyków z Instytut Energetyki Oddział CEREL (lider), Politechniki Rzeszowskiej, Akademii Górniczo Hutniczej i firmy
Aero-Kros.
den rząd wielkości). A ponadto akumulatory są
stosunkowo ciężkie.
ne z zewnątrz do ogniwa, zaś produkty reakcji
wyprowadzane na zewnątrz ogniwa.
Dlatego konstruktorzy zainteresowali się ogniwami paliwowymi i wodorem jako paliwem. W
ostatnich latach obserwuje się szybki rozwój
technologii ogniw paliwowych. Efektem wieloletnich prac badawczych i rozwojowych jest pojawienie się na rynku komercyjnym generatorów
Możliwość zastosowania wodoru do zasilania
ogniw paliwowych, które z kolei zasilają silnik
elektryczny pozwala w dużym stopniu zwiększyć
gęstość energetyczną systemu do poziomu konkurencyjnego z systemami spalinowymi. W przypadku samolotów, również bezzałogowych,
wykorzystanie wodoru do zasilania
ogniw paliwowych ma istotne znaczenie, gdyż wpływa dodatkowo na
ich udźwig i czas (zasięg) przelotu.
Dzięki takiemu napędowi samolot
bezzałogowy jest o wiele cichszy,
choć ciągle słychać pracę śmigła,
nie wydziela tyle ciepła co silnik spalinowy oraz może być niemal niezauważalny dla kamer na podczerwień
Silniki elektryczne do dzisiaj znajdują jedynie ograniczone zastosowania jako jednostki napędowe samochodów, okrętów i łodzi a także
samolotów wszystkich typów pomimo ich niewątpliwych zalet, takich jak sprawna i cicha praca, korzystna charakterystyka mocy i momentu
obrotowego w funkcji szybkości obrotów, nie zanieczyszczanie środowiska gazami spalinowymi,
relatywnie niski koszt inwestycyjny i mała awaryjność. Wiążę się to głównie ze znacznie wyższymi
gęstościami mocy i energii uzyskiwanymi przez
jednostki z silnikami spalinowymi w stosunku do
elektrycznych układów napędowych (o około je-
Foto: Instytutu Energetyki
Na razie bezzałogowe środki latające napędzane są najczęściej silnikami spalinowymi, które mimo że
są lekkie, mają dużą moc i zasięg,
nie są pozbawione wad. Są głośne,
wydzielają dużo ciepła przez co
maszynę można namierzyć detektorem podczerwieni stosowanym
np. w rakietach samonaprowadzających, a ponadto wydzielają szkodliwe spaliny. Nowym rozwiązaniem
jest zastąpienie w dronach silnika
spalinowego silnikiem elektrycznym
zasilanym akumulatorem.
energii elektrycznej, których działanie oparte jest
na technologii ogniw paliwowych. – Cechuje je
wysoka efektywność konwersji, znikoma szkodliwość dla środowiska, bezgłośna praca i pozornie
nieskomplikowana budowa – wyjaśnia Ryszard
Nowak, dyrektor oddziału CEREL Instytutu Energetyki. Ogniwo paliwowe jest ogniwem galwanicznym, a jego cechą wyróżniającą jest to, że
substancje aktywne elektrochemicznie, tj. biorące
udział w procesach elektrodowych, są dostarcza-
W ramach 2,5-letniego projektu
0085/R/T00/2010/11 pt. „Napędy
małej mocy do zasilania bezzałogowych środków latających z wykorzystaniem ogniw paliwowych”,
dofinansowanego przez Narodowe
Centrum Badań i Rozwoju powstały
założenia technologiczne do konstrukcji stosów ogniw paliwowych
o mocy powyżej 300 W. Ponadto zespół specjalistów z Instytut Energetyki oddział CEREL
(lider), Politechniki Rzeszowskiej, Akademii
Górniczo Hutniczej i firmy Aero-Kros) opracował hybrydowy system zasilający w skład którego wchodzi stos ogniw paliwowych PEMFC
wraz z pakietem baterii litowo-polimerowych.
Wstępne badania potwierdziły, że nowe rozwiązanie pozwala na zwiększenie mocy układu do
minimum 1000 W
19
TR SP
EŚ IS
C
I
Instytut Lotnictwa, Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych,
Wojskowe Zakłady Łączności nr 1:
Bezzałogowy śmigłowiec do zadań specjalnych ILX-27
Robot do zadań specjalnych – ILX 27 jest efektem wspólnych prac badawczo-rozwojowych
Instytutu Lotnictwa, Instytutu Technicznego
Wojsk Lotniczych oraz Wojskowych Zakładów
Lotniczych nr 1 w Łodzi. Zaprezentowany na
XXI MSPO w Kielcach prototyp bezzałogowego
śmigłowca został wyróżniony nagrodą Ministra
Obrony Narodowej.
Pierwsza oficjalna prezentacja śmigłowca odbyła
się na wrześniowych targach ILA Berlin Air Show
2012. Jest to nowa, całkowicie polska konstrukcja o maksymalnej masie startowej do 1100 kg
oraz udźwigu do 300 kg. Wzbudziła duże zainteresowanie ekspertów, bowiem wypełnia lukę na
rynku pomiędzy małymi bezzałogowymi obiektami latającymi (o masie startowej do 300 kg),
a dużymi ciężkimi helikopterami, które są przerabiane na systemy bezzałogowe.
W naszej konstrukcji zastosowaliśmy: modułową
konstrukcje kadłuba, struktury kompozytowe, łopaty wirnika nośnego i śmigła ogonowego wykonane
z włókien węglowych, 5 łopatowe otunelowane
śmigło ogonowe, 3 łopatowy wirnik nośny o małej
prędkości końca łopaty, podwozie płozowe spełniające podwyższone wymagania absorpcji energii
- wyjaśnia mgr inż. Paweł Guła, kierownik merytoryczny projektu z Instytutu Lotnictwa . Modułowa
konstrukcja latającego robota pozwala na zastosowanie go do wykonywania szerokiego zakresu misji
od militarnych do transportowych i ratowniczych.
DANE TECHNICZNE ILX-27:
•maksymalna masa startowa - 1100 kg,
•masa użyteczna - 300 kg,
•prędkość maksymalna - 215 km/h,
•maksymalna prędkość wznoszenia - 10 m/s,
•pułap praktyczny - 4 km,
•zasięg lotu - 441km,
•silnik - Lycoming IO-540 260 HP.
20
Bezzałogowy Śmigłowiec Robot (BŚR) może
być wykorzystany w celach militarnych:
•do wsparcia działań wojsk lądowych w operacjach specjalnych prowadzonych w trudnym terenie (góry, obszary zabudowane) lub zagrożonym
oddziaływaniem ogniowym przeciwnika,
•jako środek rozpoznania powietrznego oraz
transportu zaopatrzenia,
•jako nosiciel precyzyjnego uzbrojenia,
•do ewakuacji żołnierzy z zagrożonych obszarów.
Ponadto BŚR będzie mógł być przeznaczony do:
•operowania w rejonie klęsk żywiołowych i katastrof ekologicznych,
•monitoringu obiektów inżynieryjnej rozbudowy
terenu, mostów, węzłów kolejowych i komunikacyjnych oraz upraw gospodarczych i obszarów leśnych.
były prowadzone pod kierownictwem prof. dr
hab. inż. Kazimierza Szumańskiego ze środków
Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Jest to
wspólne przedsięwzięcie konsorcjum: Instytutu
Lotnictwa (lidera), Instytutu Technicznego Wojsk
Lotniczych oraz Wojskowych Zakładów Lotniczych nr 1 w Łodzi. Śmigłowiec – robot przechodzi obecnie próby naziemne oraz badania w locie.
Istnieje również możliwość dalszego rozwoju
konstrukcji śmigłowca. Ze względu na zastosowaną konstrukcję
modułową możliwa
będzie jego modyfikacja w celu spełnienia
wymagań i oczekiwań
odbiorców.
Prace badawczo – rozwojowe nad bezzałogowym
śmigłowcem - robotem do zadań specjalnych
www.itwl.pl
IS CI
SP EŚ
TR
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych, KenBIT:
System wykrywania i śledzenia obiektów
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczy wspólnie z firmą KenBit, sp. j. opracowały system do wykrywania i śledzenia obiektów na niskich orbitach
okołoziemskich.
Projekt został sfinansowany ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa
Wyższego. - Chcemy rozbudować system o elementy umożliwiające wykonywanie zdjęć i śledzenie obrotów satelity – podkreśla Jerzy Łukasiewicz.
System umożliwia naziemną identyfikację obiektów poruszających się na
niskich orbitach okołoziemskich - na wysokości od 200 km do 2000 km.
Skutecznie wykrywa obiekty na podstawie rejestru śladów satelity znaj-
W ramach projektu powstało oprogramowanie składające się z następujących aplikacji:
• aplikacji sterującej wybraną stacją obserwacyjną - KTStationPilot,
• aplikacji analizy i rozpoznania obrazu - KTRecon,
• aplikacji przeglądarki obrazów FITS-KTView,
• aplikacji aktualizatora bazy danych TLE KTLEDownload.
Układ 9 kamer CCD FLI
z systemem sterowania
i zasilania kamer.
dujące się na północnej półkuli (hemisferze) oraz identyfikuje je dzięki
porównaniu elementów orbity z danymi tabelarycznymi udostępnionymi
przez bazę NORAD TLE. Wynikiem działania systemu jest stworzenie
bazy danych obiektów znajdujących się na niskiej orbicie okołoziemskiej
LEO (Low Earth Orbit).
Na tej podstawie można stwierdzić, czy satelita zmienia orbitę i jakie mogą
pojawić się zagrożenia. Należy przypomnieć, że w 2008 r. pojawiło się zagrożeniu upadku satelity w okolicach Olsztyna. - Nie było pewności w którym to nastąpi miejscu, bowiem bazowaliśmy na informacjach przekazywanych przez inne państwa, a te nie zawsze są wiarygodne – informuje Jerzy
Łukasiewicz z ITWL. Skuteczność systemu została potwierdzona zarówno
w dobrych warunkach atmosferycznych (gwiazdy do 6 mag) jak i pełnym
pokryciu nieba wysokimi chmurami (gwiazdy+ 1 mag).
DANE TECHNICZNE:
Naziemny system wykrywania i śledzenia obiektów na niskich orbitach okołoziemskich składa się z:
•9 kamer CCD - z obiektywami 50 mm
f/1.2,
•9 komputerów z oprogramowaniem
sterującym kamerami,
•serwera z oprogramowaniem KTStationPilot i KTView,
•mechanicznego układu pozycjonowania kamer.
www.itwl.pl
21
TR SP
EŚ IS
C
I
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych:
Zestaw imitatorów celów powietrznych ICP
Zwiększone przez wojsko środki na szkolenie
pododdziałów wojsk przeciwlotniczych spowodowały wzrost zapotrzebowania na imitatory celów powietrznych. Pierwsze zestawy
typu ICP skonstruowane przez Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych trafiły na polskie poligony w 2013 r.
Zestaw imitatorów celów powietrznych ICP
przeznaczony jest do szkolenia poligonowego
pododdziałów obrony przeciwlotniczej w zakresie zwalczania środków napadu powietrznego rakietami klasy powietrze-powietrze, ziemia
powietrze, woda powietrze oraz bronią lufową.
Najczęściej był wykorzystywany przez pododdziały dysponujące przenośnymi przeciwlotniczymi zestawami rakietowymi GROM oraz
Strzała - 2 M.
Zestaw ZICP składa się z następujących elementów:
•wyrzutni wraz z instalacją sterowania odpalaniem (WICP),
22
Podstawowe dane taktyczno-techniczne
Imitator celu powietrznego ICP-1
•średnica: 57 mm,
•długość: 1100 mm,
•prędkość max: ok. 425 m/s,
•masa całkowita: 5,3 kg,
•czas palenia się smugacza: ok. 45 s.
Imitator celu powietrznego ICP-R
•średnica: 57 mm,
•prędkość max: ok. 420 m/s,
•czas lotu aktywnego: 0,8 s,
•masa całkowita: 5,1 kg,
•czas palenia się flary: ok. 65 s,
•prędkość odpalania flary na spadochronie:
ok. 5 m/s,
•Wyrzutnia imitatorów celów powietrznych WICP,
•długość wyrzutni: 1,8 m,
•długość luf wyrzutni: 1,5 m,
•średnica lufy: 57 mm,
•liczba luf w wyrzutni: 5 szt.,
•kąt podniesienia wyrzutni: 20-80 st.
•imitatora celów powietrznych ICP-1
(smugowy),
•imitatora celów powietrznych ICP-R (flara).
W ostatnich zestawach dostarczanych przez
ITWL do wojska wprowadzono kilka zmian
technologicznych i konstrukcyjnych uwzględniające uwagi użytkowników. – Szczególną
uwagę zwrócono na kwestię bezpiecznego
użytkowania zestawów imitatorów – informuje
Roman Kamiński z ITWL.
www.itwl.pl
IS CI
SP EŚ
TR
LUBAWA:
Przenośna osłona przeciwodłamkowa
wych i wysokiej temperatury na
ludzi znajdujących się w strefie
rażenia. Składana konstrukcja
ułatwia transport i przenoszenie
urządzenia.
W ostatniej fazie certyfikacji i badań jest
przenośna osłona przeciwodłamkowa produkcji LUBAWA SA., która
przeznaczona jest do
minimalizowana skutków
wybuchu.
Przenośna osłona przeciwodłamkowa zmniejsza lub likwiduje
w całości skutki wybuchu materiałów
o wadze do 1 kg. Przeciwdziała rozrzutowi
odłamków, ogranicza falę uderzeniową, redukując nadciśnienie. Konstrukcja osłony przewiduje szybkie jej użycie na lotniskach, budynkach
użyteczności publicznej czy innych miejscach
zagrożonych atakiem terrorystycznym z użyciem
materiałów wybuchowych.
Rozłożenie osłony z torby przez dwie osoby zajmuje ok. dwóch minut. – zapewnia Leszek Kosmala z LUBAWA S.A. Obsługa nie musi odbyć
specjalistycznego przeszkolenia pirotechnicznego. Zalecana jest jednak współpraca dwóch
osób z uwagi na ciężar własny około 80 kg i ob-
szerne gabaryty. Założenie osłony na ładunek
stanowiący realne zagrożenie wybuchem daje
czas na przeprowadzenie ewakuacji ludzi z zagrożonego rejonu i podjęcie czynności neutralizujących przez zespół minersko-pirotechniczny.
W osłonie zastosowano specjalną linkę, która
może być przez robot wyjęta. Wtedy zwalniają
się blokady pokrywy i można unieszkodliwić niebezpieczny ładunek poprzez strzelanie lub prześwietlenie. Specyficzny kształt osłony zapewnia
ochronę przed odłamkami o prędkości 1000
m/s oraz oddziaływaniem gazów powybucho-
Osłona przewidziana jest do
użytkowania w każdych warunkach atmosferycznych, zapewniając stałość parametrów ochronnych
i użytkowych. Osłona (poszycie i wkłady
balistyczne) jest odporna na niekorzystne
działanie czynników atmosferycznych takich jak deszcz, nasłonecznienie, duża wilgotność, zapylenie, itp.
PARAMETRY TECHNICZNE:
•waga: ok. 80 kg,
•rozrzut odłamków: 1000 m
typu V50,
•materiał: polietylen.
23
TR SP
EŚ IS
C
I
PCO, Wojskowa Akademia Techniczna:
Strzelecki celownik termowizyjny SCT „Rubin”
Duże nadzieje spółka PCO S.A wiąże z najnowszym strzeleckim celownikiem termowizyjnym
SCT „Rubin”, który został opracowany wspólnie
z Instytutem Optoelektroniki WAT. Urządzenie
stanowi ważny element systemu broni MSBS5,56 mm, który ma stanowić podstawowe
uzbrojenie systemu żołnierza przyszłości.
Celownik SCT „Rubin” jest przeznaczony do
obserwacji oraz prowadzenia ognia z broni ręcznej. Celownik umożliwia wykrycie i identyfikację
celów bez względu na warunki oświetlenia oraz
niekorzystne warunki atmosferyczne. Konstruktorzy celownika zwrócili szczególną uwagę na
uniwersalność tego urządzenia oraz na połączenie wysokiej funkcjonalności z możliwie niewielką
masą i rozmiarami. „Rubin” został dodatkowo
wyposażony w zewnętrzny wyświetlacz nahełmowy. Obraz może być też przekazywany do innego zewnętrznego monitora. Daje on strzelcowi
dużą swobodę operowania celownikiem w pewniej odległości od oka, co umożliwia prowadzenie obserwacji i strzelań „zza węgła”. Co więcej,
może nawet prowadzić w takim położeniu celny,
korygowany ogień.
Najważniejszym i najbardziej zaawansowanym
elementem celownika jest niechłodzona matryca
detektorów mikrobolometrycznych o wymiarach
384x288 detektorów. Przy zastosowaniu obiektywów o odpowiedniej ogniskowej i uniwersalnej
szyny montażowej Picatinny, celownik można zainstalować na wszystkich nowoczesnych typach
broni strzeleckiej wyposażonych w taką szynę
m.in. na karabinku MSBS-5,56 mm, a także na
karabinie wz.96 Beryl, 12,7 mm karabinie wyborowym Tor oraz karabinie maszynowym UKM
2000 kalibru 7,62mm.
Celownik zapewnia możliwość wykrycia i identyfikacji standardowego celu NATO na odległość
nie mniejszą niż 1000 m. Obraz termowizyjny
24
jest wyświetlany we
wbudowanym
okularze, który stanowi
miniaturowy wyświetlacz o rozdzielczości
800x600 pix i wyłącza
się automatycznie po
odsunięciu oka przez
strzelca. Mechanizm
ten eliminuje efekt
oświetlania twarzy.
Dzięki temu unika
się, niepożądanego
na polu walki, efektu
podświetlenia twarzy
strzelca przez celownik w ciemności.
Ponadto celownik SCT „Rubin” posiada zdolność
do transmisji obrazu na zewnątrz oraz sterowania
funkcjami celownika przy pomocy szeregowego
łącza transmisji. Możliwe jest także użycie celownika jako zdalnie sterowanego urządzenia obserwacyjnego lub potencjalnie, jako elementu zautomatyzowanych systemów bojowych. Celownik
termowizyjny ma możliwość zapisu obrazu, który
można pobrać z urządzenia za pomocą łącza szeregowego. Posiada funkcje oszczędzania energii.
Należy podkreślić, że obsługa wszelkich funkcji
SCT Rubin jest prosta i intuicyjna. Umieszczenie dużych, funkcyjnych przycisków na górnej
powierzchni obudowy umożliwia szybką zmianę
ustawień.
Nowoczesny celownik termowizyjny SCT „Rubin”
został opracowany przez PCO SA we współpracy z Instytutem Optoelektroniki WAT. Pod koniec
2013r. dziesięcioosobowy zespół pod kierownictwem ppłk dr. inż. Tomasza Sosnowskiego
otrzymał nagrodę dyrektora IOE za opracowanie
stanowisk diagnostycznych i wdrożenie celownika do seryjnej produkcji.
Parametry urządzenia:
•Zakres spektralny:
7 μm - 14 μm
•Rozdzielczość detektora: 288 x 384 pixeli
• Pole widzenia (FOV):
5.6° x 7.5°
•Elektroniczny zoom:
x2
•Zakres ogniskowania:
3 m ÷∞
•Zakres regulacji dioptryjnej: -4 ÷ +2 dpt
•Czas gotowości do pracy:
< 30 s
•Czas pracy ciągłej z zalecanym źródłem
zasilania:
>8h
•Wyjście wideo:
CCIR/PAL B
•Interfejs danych:
RS422
•Temperatura pracy:
-30°C ÷ +49°C
•Temperatura przechowywania: -30°C ÷ +49°C
•Wymiary (mm):
309 x 87 x 111
•Waga (z bateriami):
< l,25 kg
www.pcosa.com.pl
IS CI
SP EŚ
TR
Foto: PCO SA
PCO: Zespół celowników dziennych CKD-1 „Szafir”
Jedną z nowości PCO SA, która po raz pierwszy
została zaprezentowana na XXI MSPO w Kielcach
był zespół celowników dziennych CKD-1 „Szafir”.
Zespół celowników dziennych CKD-1 jest przeznaczony dla nowej polskiej broni strzeleckiej
MSBS opracowanej na potrzeby systemu żołnierza pryszłości, ale może być wykorzystany także
na różnych typach broni. Do mocowania celownika nie potrzeba żadnych dodatkowych narzędzi,
odbywa się to za pomocą umieszczonych na
podstawie zacisków.
Składa się z celownika LDK-4 o stałym, czterokrotnym powiększeniu z regulowanym podświetleniem krzyża celowniczego, na którego korpusie
osadzono mini kolimator MK-1. W informacjach
podawanych przez producenta, mini kolimator
MK-1 ma punkt celowniczy o wielkości 3 MOA
i jest regulowany w pionie i poziomie skokiem
0,5 mm. Całość zasilana jest baterią CR2032.
W MK-1 jest możliwość regulowania intensywności znaku celowniczego.
PARAMETRY TECHNICZNE:
•wysokość: 85 mm,
•szerokość: 68,5 mm,
•masa: 400 g
•źródło zasilania: 1 bateria 1,5 V
typu AA do podświetlenia
siatki celowniczej.
CKD-1 Szafir cechuje się dobrą ergonomią
i małą wagą.
www.pcosa.com.pl
25
TR SP
EŚ IS
C
I
PCO: Zminiaturyzowane gogle lotnicze PNL-3M
Najnowszym urządzeniem noktowizyjnym,
przeznaczonym do prowadzenia obserwacji terenu i wykrywania celów podczas lotów
nocnych przez pilotów i załogi śmigłowców są
zminiaturyzowane lotnicze gogle noktowizyjne
PNL-3M ORLIK. Nowy produkt PCO S.A. wyróżniono w tym roku Medalem Europejskim Business Centre Club.
Najnowszym urządzeniem noktowizyjnym są
zminiaturyzowane lotnicze gogle noktowizyjne PNL-3M ORLIK. Nowa konstrukcja opar ta
jest na najnowszej generacji wzmacniaczach
obrazu XR5 16mm z systemem autogating.
Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom gogle
posiadają niewielką masę i mogą być doskonale dopasowane do głowy i indywidualnych
cech wzroku pilota.
Gogle PNL-3M mogą być mocowane na hełmie pilota typu THL-5 NV, HGU-56 lub ALFA.
Zapewniają komfortową stereoskopową obserwację z zachowaniem odczucia naturalnych
kształtów i wielkości obserwowanych przedmiotów i scenerii. Posiadają m.in. specjalne
rozwiązania bezpiecznika przeciążeniowego
zapewniającego automatyczne wypinanie ich
w warunkach awaryjnego lądowania.
Zminiaturyzowane gogle lotnicze wyróżnia niska masa. Urządzenie gotowe do pracy waży
zaledwie 840 g, co jest ewenementem wobec
innych produktów konkurencyjnych na świecie. Ponadto PNL-3M są jedynymi goglami
lotniczymi, które mogą być zasilane z sieci
pokładowej. To nowatorski pomysł konstruktorów PCO SA.
www.pcosa.com.pl
26
IS CI
SP EŚ
TR
Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP:
Robot do rozpoznania i działań pirotechnicznych IBIS®
Nagrodę DEFENDER na XXI Międzynarodowym
Salonie Przemysłu Obronnego w Kielcach uzyskał robot do rozpoznania i działań pirotechnicznych IBIS® Przemysłowego Instytutu Automatyki i Pomiarów PIAP.
Robot IBIS® przystosowany jest do operacji
w trudnym i zróżnicowanym terenie (piach, podłoże skalne, tereny podmokłe i grząskie, rumowiska, śnieg). Duża prędkość robota umożliwia
dynamiczne przeprowadzanie akcji. Manipulator
robota zapewnia duży zasięg działania, a zastosowane rozwiązania napędów zapewniają płynność ruchu każdego członu w pełnym zakresie
prędkości.
Sterowanie robotem może być realizowane drogą radiową lub przez światłowód z walizkowego
stanowiska operatora lub bardzo lekkiego pilota.
Na stanowisku operatora możliwe jest, oprócz
tradycyjnego widoku, obrazu z jednej z kamer
(tryb Standard), oglądanie obrazu z wielu kamer
jednocześnie.
Zastosowanie robota
może być zwielokrotnione
poprzez
montowanie na jego
bazie mobilnej i manipulatorze dodatkowych urządzeń np.
wyrzutnika pirotechnicznego, urządzenia
RTG, magistrali do
zdalnego odpalania
ładunków wybuchowych, nawijarki ze
światłowodem i wielu innych.
Cechy robota IBIS®:
•duża prędkość robota,
•platforma mobilna o napędzie sześciokołowym,
•każde z kół posiada niezależny napęd i automatyczny
hamulec,
•wahacze boczne pozwalają na jazdę w zróżnicowanym terenie,
•duży udźwig manipulatora (30-50 kg),
•zasięg manipulatora wraz z chwytakiem wynosi ponad 3 m,
•możliwość sterowania robotem poprzez światłowód,
•przystosowanie do współpracy z różnorodnym wyposażeniem dodatkowym.
www.antyterroryzm.com
27
TR SP
EŚ IS
C
I
Szczęśniak Pojazdy Specjalne:
Pojazd do prac saperskich ATENA II
Pojazd Atena II został zaprojektowany oraz wykonany przez Szczęśniak Pojazdy Specjalne Sp. z
o.o. Jest przeznaczony do wykorzystania przez
Siły Zbrojne RP, jak również przez patrole rozminowania i patrole saperskie na całym świecie.
Atena II to następca pojazdu Atena I. Pozwala na
bezpieczną oraz komfortową pracę patroli rozminowania. Pojazd jest zbudowany na podwoziu wysokiej mobilności, który zapewnia bezpieczeństwo
podczas poruszania się zarówno na drogach utwardzonych jak również w bardzo trudnych i wymagających warunkach terenowych.
W pojeździe Atena II wykorzystano podwozie IVECO
Eurocargo ML150E28WS, które firma Szczęśniak
bardzo często stosuje przy budowie wszelkiego rodzaju pojazdów specjalnych i ratowniczych. Bardzo
duże kąty natarcia i zejścia oraz niespotykanie duży
w tej klasie pojazdów prześwit przy niewielkim rozstawie osi powoduje, że jednostka napędowa, której
moc sięga prawie 280 KM, z łatwością pokonuje
bardzo wymagający teren. Pojazd wyposażony jest
w stały napęd na cztery koła o rozmiarze 14.00R20.
Dodatkową zaletą pojazdu jest mały promień skrętu,
który umożliwia zawracanie na bardzo ciasnych ulicach, a podczas jazdy w terenie pozwala wybierać
optymalną ścieżkę do jazdy.
Na ramie pojazdu zamocowano bezpieczną, komfortową i w pełni klimatyzowaną kabinę dla sześcioosobowego patrolu rozminowania. W kabinie
znajduje się stanowisko komputerowe wspomagające pracę żołnierzy przy rozminowaniu i podjęciu
ładunku oraz sprzęt teleinformatyczny i system
łączności pokładowej dostarczany przez bydgoską
firmę TELDAT. W pojeździe nie zabrakło również
podstawowego sprzętu socjalnego.
Załoga pojazdu ma do swojej dyspozycji specjalistyczne, zawierająca liczne półki i skrytki mieszczące pełne wyposażanie patrolu saperskiego. W zabudowie pojazdu przewożony jest również robot
pirotechniczny. Skrytki sprzętowe zamykane są pyło
i wodoszczelnymi żaluzjami. System oświetleniowy
28
pojazdu, w tym również podnoszony pneumatyczne maszt, umożliwia pracę patrolu rozminowania
w porze nocnej. Z prawej strony pojazdu rozkłada
się namiot, którego zadaniem jest zabezpieczenie
Podstawowe dane techniczne:
•Podwozie: Iveco Eurocargo ML 150E28WS
•Układ napędowy: 4x4
•Ogumienie: 14.00R20
•DMC: 15 000 kg
•MMR: 10 765 kg
•Długość: 7660 mm
•Szerokość: 2545 mm
•Wysokość: 3175 mm
żołnierzy sprawiających sprzęt przed niekorzystnymi czynnikami atmosferycznymi. Z przodu pojazdu
zainstalowano wyciągarkę o napędzie elektrycznym,
która daje możliwość zabezpieczenia oraz wspomagania pracy patrolu rozminowania.
i niewypałów o równoważniku 10 kg TNT. Dostęp
do pojemnika zapewnia winda umożliwiająca podnoszenie żołnierza w stroju pirotechnicznym lub
robota pirotechnicznego. Pojazd Atena II zapewnia swobodę
i bezpieczeństwo działania podczas interwencji, które stawiają
przed żołnierzami i sprzętem
najwyższe wymagania. Firma
SZCZĘŚNIAK Pojazdy Specjalne
Sp. z o.o. podczas targów XXI
Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego MSPO 2013 za
pojazd Atena II otrzymała nagrodę DEFENDER przyznawaną za
produkty wyróżniające się oryginalnością, nowatorstwem myśli
technicznej i technologicznej.
Sercem zabudowy jest przeciwodłamkowy, wentylowany pojemnik firmy JAKUSZ, w którym możliwe jest przewożenie ładunków, niewybuchów
IS CI
SP EŚ
TR
Wojskowa Akademia Techniczna, WB Electronics:
System „Palba” dla wyrzutni rakietowych WR-40 Langusta
Potrzeba usprawnienia
obsługi wyrzutni rakietowych WR-40 Langusta
wynikała z okoliczności, że artylerzyści przed
każdym strzelaniem muszą ręcznie odpalać liczbę
pocisków do danego celu. Podobnie jak w latach
40., gdy na wyposażeniu polskiej armii pojawiły
się wyrzutnie radzieckie rodziny BM, zwane popularnie katiuszami. System obsługi wystrzelenia
określonej liczby pocisków odbywał się ręcznie
w urządzeniu w kabinie bądź w systemie wynośnym poza wyrzutnią. Zajmowało to dużo czasu,
nie mówiąc o narażeniu żołnierzy na ostrzał przeciwnika. Pomimo że od 2007 r. na wyposażeniu
polskiej armii pojawiły się gruntownie zmodernizowane przez HSW S.A. na bazie BM-21 Grad
wyrzutnie rakietowe WR-40 Langusta, a od
2012 r. Langusta-2, to system odpalania pocisków pozostał taki sam.
Zautomatyzowania urządzeń do prowadzenia
ognia podjęli się w 2007 roku inżynierowie z Wojskowej Akademii Technicznej oraz firmy WB Electronics. Nowe rozwiązanie oparto na współpracy
ze zautomatyzowanym systemem dowodzenia
Foto: ppłk dr inż. Jacek Kijewski ( WAT)
Z wyglądu jest to niepozorne urządzenie, ale
za to po zainstalowaniu
w wyrzutniach rakietowych WR-40 Langusta, bardzo usprawnia
obsługę
prowadzenia
ognia. Za innowacyjność
specjaliści z Wojskowej
Akademii
Technicznej
i firmy WB Electronics
SA. otrzymali Defendera
na XXI Międzynarodowym Salonie Przemysłu
Obronnego w Kielcach.
i kierowania ogniem Topaz, który - po wprowadzeniu do dywizjonów Langust - umożliwi pełną
komputeryzację strzelań tak jak to ma miejsce
w dywizjonach artylerii polowej (Dana, Goździk).
W 2009 r. zaprezentowano demonstrator technologii. Rok później, wspólny projekt badawczo-rozwojowy WAT i WB Electronics pt. „Badania
konstrukcyjno-technologiczno-wdrożeniowe
wynośnej programowanej elektronicznie odpalarki do polowych wyrzutni rakietowych”, uzyskał
trzyletnie dofinansowanie Narodowego Centrum
Badań i Rozwoju.
metrów od Langusty i z ukrycia kierować
ogniem.
- System „Palba” jest w pełni kompatybilny z ZZKO Topaz – zapewnia płk rez.
dr nauk technicznych Jan Przanowski,
konsultant naukowy w WB Electronics.
A to oznacza, że dane z każdej wyrzutni,
np. o liczbie wystrzelonych pocisków,
natychmiast trafiają do sztabu. Dzięki
temu dowódca danego szczebla wie, bez
konieczności nawiązywania dodatkowej
łączności z ukrytymi na przedpolu pododdziałami bojowymi, ile amunicji mają
jeszcze jego podwładni i czy nie potrzebują dodatkowego zaopatrzenia.
System „Palba” może być także wykorzystany przy modernizacji wyrzutni radzieckich rodziny BM, a dodatkowo może
współpracować ze zautomatyzowanym systemem
dowodzenia i kierowania ogniem Topaz.
Opis zdjęcia: Proponowany
system nowoopracowanej
wynośnej, programowanej
elektronicznie odpalarki do
PWR: 1 – KOMUT-10TA,
2 – zespół programowania
impulsów ZPI,
3 – pulpit ZOK (Zespół odpalania z kabiny), 4 – pulpit ZOU
(Zespół odpalania z ukrycia).
W rezultacie w 2013 r. przygotowano partię próbną urządzeń, które zostały sprawdzone w warunkach poligonowych. System „Palba”, bo taką
przyjął nazwę handlową, umożliwia zaprogramowanie odpalenia każdego pocisku rakietowego
przy użyciu panelu wewnątrz kabiny wyrzutni
albo za pomocą specjalnego, przenośnego pulpitu. Żołnierz może się z nim oddalić aż do trzystu
29
TR SP
EŚ IS
C
I
Wojskowa Akademia Techniczna, PSO MASKPOL:
Układ oczyszczania powietrza z substancji toksycznych
Główną nagrodę ministra obrony narodowej
w 2013 r. za najlepszą pracę naukową i badawczą uzyskało konsorcjum Wojskowej Akademii Technicznej i Przedsiębiorstwa Sprzętu
Ochronnego MASKPOL za opracowanie układu
oczyszczania powietrza z substancji toksycznych z wykorzystaniem taśm ze stopów Ni3Al.
Nagrodę wręczono podczas VI Konferencji Naukowo-Przemysłowej.
- Przeprowadzone w ostatnich latach badania
potwierdziły wysoką skuteczność reaktora szczelinowego z profilowanych taśm ze stopów Ni3Al –
zapewnia ppłk Paweł Jóźwik z Wydziału Nowych
Technologii i Chemii WAT, kierownik projektu.
Nowością tego rozwiązania jest opatenFtowana
technologia wytwarzania taśm ze stopów na osnowie fazy międzymetalicznej Ni3Al o wysokiej aktywności termokatalitycznej. Zaletami tej technologii, w porównaniu z powszechnie stosowanymi
stopami żarowytrzymałymi, są także:
•wysoka wytrzymałość w przedziale temperatury
650 ÷ 1100 st.C,
•wysoka odporność na utlenianie i nawęglanie do
temperatury 1100 st.C,
•dobra odporność zmęczeniowa, w tym na zmęczenie cieplne,
•wysoki i słabo zmienny, ze wzrostem temperatury, moduł sprężystości - w porównaniu do
klasycznych stopów.
Wykazano, że opracowana technologia pozwala
na wytwarzanie z potencjalnie kruchego stopu
cienkich taśm o bardzo małej grubości od 30
mikrometrów (dla porównania grubość ludzkiego
włosa wynosi ok. 70 mikrometrów). Tak uzyskany materiał może być przydatny w strukturach
typu „plaster miodu” m.in. do dezaktywacji czynników niebezpiecznych. Innymi słowy, mogą one
być bardzo cennym materiałem do termo katalitycznych układów oczyszczania powietrza z niebezpiecznych związków chemicznych.
30
Zasada działania takiego urządzenia polega na
termokatalitycznym rozkładzie związków chemicznych na powierzchni taśm i termicznym „spalaniu”
czynników biologicznych. Przeprowadzone testy
potwierdziły skuteczność opracowanego reaktora
zapewniającego między innymi:
•zupełny, bezodpadowy rozkład bojowych środków trujących – iperytu siarkowego i sarinu
a także heksanu, acetonu, benzenu, ksylenu,
metanu, izooktanu i metanolu w temperaturze do
600 stopni C,
•dużą odporność na „zatruwanie” (stabilność
aktywności katalitycznej) w czasie co najmniej
10 godzin, znacznie wyższą niż dla badanych
porównawczo klasycznie stosowanych katalizatorów,
•zupełny rozkład szkodliwych czynników biologicznych (np. surogaty
laseczki wąglika (w temperaturze do 400 st. C).
Nowy układ oczyszczania
powietrza z substancji
szkodliwych w stosunku do dotychczasowych
rozwiązań pozwala także
wyeliminować
problem
magazynowania i utylizacji
zużytych elementów filtrujących, „przechowujących”, a nie niszczących substancje szkodliwe,
a także zmniejszyć zakres czynności obsługowych.
Ponadto pozbawiony jest typowych dla filtrów klasycznych wad w postaci: małej odporności na
zawilgocenie (co istotnie obniża ich właściwości
adsorpcyjne i katalityczne), tzw. efektu granulacji,
związanego z obniżoną wytrzymałością ziaren
adsorbentu na ścieranie (niekorzystne samoistne
rozdrobnienie adsorbentu, zwłaszcza w zastosowaniach mobilnych) oraz efektu osiowego,
związanego z lokalnie występującą niejednorodną
gęstością proszkowego adsorbentu obniżającą
skuteczność filtracji.
Taśmy o budowie mikro-, ultra- lub nanokrystalicznej mogą być również wykorzystane do: „produkcji” wodoru (termo katalityczny rozkład metanolu,
metanu, biogazu), budowie układów o szczególnie
wysokiej sztywności i wytrzymałości właściwej
oraz elementów złożonych osłon balistycznych dla
ochrony ludzi i sprzętu. W rezultacie nowa technologia może być zastosowana w schronach, centrach dowodzenia, szpitalach, polowych, wozach
bojowych, a także w obiektach cywilnych: szpitalach czy archiwach.
Twórcy nowej technologii otrzymali szereg nagród
m.in. złoty medal na 111 Targach CONCOURS LEPINE 2012 w Paryżu oraz złoty medal na 58 Świa-
towych Targach Wynalazczości, Badań Naukowych i Nowych Technik „Brussels INNOVA 2009”.
Prace nad przygotowaniem demonstratora technologii zostały w latach 2008 - 2010 sfinansowanie
ze środków MON oraz konsorcjum WAT i PSO
MASKPOL. W skład zespołu weszli: ppłk dr. inż.
Paweł Jóźwik (kierownik zespołu), prof. dr. hab.
inż. Zbigniew Bojar, mgr inż. Krzysztof Dędek
i dr inż. Stanisław Popiel.
IS CI
SP EŚ
TR
31
TR SP
EŚ IS
C
I
„PILICA” to uniwersalny system obrony bazy
lotniczej, pozwalającym na ochronę ok. 350 kilometrów kwadratowych terenu. Tworzy go sześć
efektorów - stanowisk przeciwlotniczego zestawu rakietowo-artyleryjskiego. Sercem każdego
z sześciu zestawów jest sterownik bezpieczeństwa – autonomiczne urządzenie elektroniczne,
odpowiadające za kontrolę uzbrojenia. Został
on opracowany jako projekt rozwojowy przez
konsorcjum składające się z: Wojskowej Akademii Technicznej, Zakładów Mechanicznych
Tarnów S.A. i Bumar Sp. z o. o.
Przeciwlotniczy system rakietowo-artyleryjski
„PILICA” pozwala na ochronę ok. 350 kilometrów
kwadratowych bazy lotniczej. Tworzy go sześć
efektorów - stanowisk przeciwlotniczego zestawu rakietowo-artyleryjskiego. Kolejne elementy
to stanowisko z aparaturą wspomagania procesu
kierowania ogniem oraz mobilna małogabarytowa stacja radiolokacyjna, a także posterunek obserwacji wzrokowej. Całość poprzez środki łączności radiowej i przewodowej umożliwia szybką
i odporną na zakłócenia wymianę informacji,
w celu skutecznego prowadzenia ognia. Gwarancję pracy w trudnych warunkach terenowych
zapewnia system autonomicznego zasilania.
Podstawowym elementem tworzącym system
PILICA jest strzelający efektor wykonawczy Przeciwlotniczy Zestaw Rakietowo-Artyleryjski.
Został on opracowany jako projekt rozwojowy
przez konsorcjum składające się z: Wojskowej
Akademii Technicznej (lidera projektu), Zakładów
Mechanicznych Tarnów S.A. i Bumar Sp. z o. o.
Sercem każdego z sześciu zestawów jest sterownik bezpieczeństwa – autonomiczne urządzenie elektroniczne, odpowiadające za kontrolę
uzbrojenia. Do jego podstawowych zadań należy
komunikacja z modułem startowym, odpowiedzialnym za rakiety GROM/PIORUN. Sterownik
32
wydaje zgodę na rozpoczęcie procedur startowych, nadzoruje także
pracę układu chłodzenia, umiejscowionego
na stoliku startowym
rakiet. Ponadto sprzęt
ten zawiaduje zarówno układami aretowania i ryglowania czyli
blokowania w pozycji
bezpiecznej
rakiet.
Końcówki mocy sterownika kontrolują elektrospusty, są też odpowiedzialne za zadania
ogniowe artylerii wraz
z programowaniem długości serii oraz zliczaniem
wystrzelonej amunicji.
Każdy z sześciu efektorów wyposażony jest
w komputer pokładowy „Dyga” oraz drugi identyczny, odpowiedzialny za system kierowania
ogniem. Sterownik bezpieczeństwa komunikuje
się z komputerem pokładowym, przesyłając mu
informacje o stanie uzbrojenia. W trybie zdalnym
urządzenie steruje uzbrojeniem w komunikacji
z komputerem systemu kierowania ogniem, który - dla poprawy bezpieczeństwa obsługi - może
być oddalony od samego zestawu. Natomiast
tryb awaryjny jest uruchamiany, gdy uszkodzony
został komputer, wolant bądź układ napędowy.
Wtedy sterownik bezpieczeństwa odbiera dane
z klawiatury celownika CP-1 oraz generuje komendy, sterujące obwodami rakietowymi i artyleryjskimi.
Sterownik został zabezpieczony przeciw nieautoryzowanemu użyciu poprzez immobilizer - wewnętrzne urządzenie aktywujące uzbrojenie. W
sytuacji, kiedy zestawu chciałaby użyć osoba
nie posiadająca uprawnień do obsługi system
Foto: ZM Tarnów
Wojskowa Akademia Techniczna,
ZM Tarnów, Polski Holding Obronny:
Elektroniczne serce systemu „PILICA”
blokuje aktywację uzbrojenia, automatycznie informuje także systemy dowodzenia o zaistniałym
zagrożeniu. W sterowniku zastosowano wiele
rozwiązań, które zabezpieczają zestaw przed
przypadkowym użyciem bądź awarią. Są za to
odpowiedzialne obwody zabezpieczające przed
przypadkowym oddaniem strzału. By zestaw
aktywował uzbrojenie musi być spełniony szereg
warunków logicznych oraz fizycznych. Ponadto
wyposażono go w czujniki, których zadaniem jest
kontrola obwodów rakietowych i artyleryjskich,
a także przeciążeń prądowych.
Związaną z tym informację, dotyczącą np. zacięcia rygla sterownik przekazuje do systemu
nadrzędnego. By urządzenie spełniło normy
wojskowe w sterowniku zastosowano szereg nowatorskich rozwiązań. Opracowanie ich stało się
możliwe dzięki Centrum Badawczo-Rozwojowemu Zakładów Mechanicznych Tarnów, w którym
powstają innowacyjne rozwiązania konstrukcyjne, wykorzystujące zaawansowane technologie
informatyczne.
IS CI
SP EŚ
TR
Wojskowa Akademia Techniczna, AMZ Kutno:
System obrony aktywnej do ochrony obiektów mobilnych
przed pociskami z głowicami kumulacyjnymi
Stosując pancerze pasywne zarówno siatkowe
jak i prętowe jesteśmy wstanie podnieść poziom
ochrony przed tego typu zagrożeniem, ale tylko
do pewnego stopnia. - O wiele większą ochronę
dają systemy aktywne, które wykrywają i neutralizują zagrożenie w pewnej odległości od ochranianego obiektu – informuje ppłk dr inż. Robert
Panowicz z Katedry Mechaniki i Informatyki Stosowanej Wydziału Mechanicznego Wojskowej
Akademii Technicznej.
Spowodowało to ich gwałtowny rozwój na całym
świecie. Składają się one z trzech podstawowych
elementów/modułów:
•detekcji,
•decyzyjnego z obróbką sygnałów,
•destruktorów.
Zadaniem pierwszego elementu jest wykrycie
zagrożenia, drugiego – określenie, czy pocisk
porusza się w stronę ochranianego obiektu oraz
określenie odpowiedniego momentu zadziałania
destruktora.
Foto: ppłk dr inż. Robert Panowicz
Doświadczenia wyniesione z konfliktów asymetrycznych (Irak, Afganistan), w których brały
udział nasze wojska wykazały, że nie istnieje
ochrona przed pociskami z głowicami kumulacyjnymi, choćby najpopularniejszymi pociskami typu RPG potrafiącymi przebić 300 mm
pancerz ze stali RHA. Nowoczesne pociski tandemowe potrafią przebić do 900 mm pancerza
wykonanego ze stali RHA i chronionego pancerzem reaktywnym.
W ramach realizowanego projektu pt. „System
obrony aktywnej do ochrony obiektów mobilnych
przed pociskami z głowicami kumulacyjnymi”
opracowano optoelektroniczno-radarową głowicę
detekcyjną, moduł decyzyjny oraz dwa rodzaje destruktorów. W celu minimalizacji wykrycia
część optoelektroniczna głowicy pracuje w trybie pasywnym, a część radarowa – w układ do
detekcji obiektów o małym przekroju czynnym.
Moduł destruktorów wyposażony jest w destruktor lufowy, z którego wystrzeliwane są odłamki
do niszczenia zagrożenia w dalszej odległości od
bronionego obiektu oraz z destruktora odłamkowego pozwalający zniszczyć rakiety w bliskiej
odległości od pancerza, praktycznie na nim.
Powyższe rozwiązanie wykonane w ramach
pracy badawczo-rozwojowej znacznie zwiększa
prawdopodobieństwo prawidłowego działania
systemu zarówno ze względu na fałszywe alarmy
jak również skuteczność działania.
Praca została zrealizowana w latach 2010-2013
ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. W skład konsorcjum realizującego projekt
wchodziła Wojskowa Akademia Techniczna (lider
projektu) oraz producent pojazdów specjalnych
AMZ Kutno. System osiągnął VI poziom gotowości technologicznej i był z wynikiem pozytywnym
testowany w symulowanych warunkach operacyjnych.
33
TR SP
EŚ IS
C
I
WB Electronics:
Przyrząd rozpoznania skażeń PRS 1W
Przyrząd PRS-1W umożliwia wykrywanie
chemicznych skażeń powietrza, promieniowania jonizującego (gamma) oraz
bliskich wybuchów jądrowych. Detekcja
skażeń za pomocą urządzenia odbywa się
w oparciu o nowatorską w skali światowej
i opatentowaną technologię różnicowej
spektrometrii jonów (DMS) połączonej
z klasyczną spektrometrią IMS. W rezultacie nie ma świecie tak czułych na skażenie
detektorów i o tak dużej rozdzielczości, co
pozwala m.in. na ograniczenie fałszywych
alarmów i wykrywanie związków niebezpiecznych nawet przy bardzo niskich stężeniach (dla
substancji typu FOST nawet do kilku mikrogramów/m3).
WB Electronics S.A., podejmując się produkcji
zmodernizowanego przyrządu PRS-1W, zwrócił
szczególną uwagę na wykorzystanie najnowszych technik dotyczących wizualizacji, obróbki
i archiwizacji danych z rozpoznania. Możliwa
jest pełna integracja urządzenia z różnorodnymi
systemami pojazdowymi, w tym również z systemem PZUŁW „FONET” funkcjonującym w kołowych pojazdach opancerzonych Rosomak. Spółka z Ożarowa Mazowieckiego zakończyła prace
nad komercjalizacją technologii w KTO Rosomak.
34
Z pozytywnym wynikiem zakończyły się testy
mechaniczne, klimatyczne, kompatybilności elektromagnetycznej i funkcjonalne wykonane przez
certyfikowane polskie laboratoria badawcze.
Proces badań
Droga od pomysłu do przemysłu okazała się
wyjątkowo krótka dla przyrządu rozpoznania
skażeń PRS-1, za który Wojskowy Instytut Chemii i Radiometrii (WIChiR) uzyskał w 2012
r. nagrodę prezydenta RP na targach
w Kielcach. Komercjalizacji unikalnej
w skali światowej technologii FAIMS
(Field Assymetric Ion Mobility Spectrometry) podjął się WB Electronics S.A.,
podpisując z WIChiR umowę licencyjną.
funkcjonalnych na KTO ROSOMAK został
wykonany za zgodą szefa MON i przy współpracy
z Wojskowymi Zakładami Mechanicznymi S.A.
w Siemianowicach Śląskich. Potwierdziły one, że
spełnione zostały ostre normy wojskowe i przyrząd PRS -1W może być skierowany do produkcji
seryjnej.
Zastosowanie przyrządu PRS-1W daje użytkownikom duże poczucie bezpieczeństwa, bowiem
członkowie załogi mają bezpośredni dostęp do
danych zebranych przez instrument i są informowani o wykrytych przez niego zagrożeniach.
Przyjęty sposób integracji pozwala na natychmiastową transmisję danych o zagrożeniu do innych
pojazdów, przełożonego i podwładnych poprzez
dostępne środki łączności. Komunikacja z systemem FONET jest w pełni dwustronna. Intefejs
użytkownika w postaci graficznego menu jest prezentowany na pulpicie dostępnym na stanowisku
członka załogi, szczególnie dowódcy, a obsługiwanie i korzystanie z funkcji możliwe są za pomocą odpowiednich dedykowanych przycisków
tego pulpitu. Np. alarm o wybuchu jądrowym sygnalizowany jest poprzez migającą na czerwono
ikonę zobrazowaną na pulpicie. W takiej sytuacji,
system FONET – zgodnie ze specyfikacją – gwarantuje jednoczesne wyłączenie silnika i szczelne
zamknięcie pojazdu, uniemożliwiające załodze
kontakt ze środowiskiem zewnętrznym. System
informuje na żądanie o dawce skażenia promieniotwórczego – dane pobierane są z dwóch sond
radiometrycznych: zewnętrznej i wewnętrznej.
Dane o dawce całkowitej oraz o jej mocy wyświetlane są na pulpicie systemu FONET.
Przyrząd może znaleźć szerokie zastosowanie
w Wojsku Polskim, Obronie Cywilnej, jednostkach administracji rządowej i jednostkach samorządowych. Tym bardziej że systemy ochrony
przed bronią masowego rażenia nabierają szczególnego znaczenia po wydarzeniach w Syrii.
Przyrząd PRS-1W powstał w ramach projektu badawczego pt. „Zastosowanie układu FAIMS-IMS
do detekcji skażeń chemicznych”, który został
sfinansowany przez Narodowe Centrum Badań
i Rozwoju (NCBiR).
www.wb.com.pl
IS CI
SP EŚ
TR
WIChiR, WB Electronics, Galwes:
Przenośny sygnalizator skażeń PSS-1
Przenośny sygnalizator do wykrywania skażeń
chemicznych PSS-1 po raz pierwszy został zaprezentowany na XXI MSOP w Kielcach na stoisku Wojskowego Instytutu Chemii i Radiometrii.
oraz wykonanie urządzenia o niewielkiej masie
i wymiarach. Ergonomiczne parametry umożliwiają wygodne i intuicyjne użytkowanie i obsługę
sygnalizatora przez żołnierza.
Zminiaturyzowane urządzenie do wykrywania
skażeń chemicznych PSS-1 wykorzystuje nowatorską w skali światowej i opatentowaną
technologię detekcji skażeń chemicznych opartą
o różnicowej spektrometrii jonów (ang. Differential Mobility Spectrometry - DMS) połączonej
z klasyczną spektrometrią jonów (ang. Ion Mobility Spectrometry - IMS). Pozwala ona na istotne
podwyższenie wiarygodności pomiaru, a także
na zmniejszenie ilości fałszywych alarmów oraz
obniżenie minimalnego progu wykrywania (dla
substancji FOST nawet do mikrogramów/m).
Urządzenie może być wykorzystywane do:
•wykrywania i identyfikacji bojowych środków
trujących i toksycznych środków przemysłowych,
•prowadzenia analiz w laboratoriach badawczych,
•rozpoznania skażeń chemicznych przez posterunki obserwacyjne oraz patrole rozpoznania
skażeń.
W zależności od wymagań użytkownika nowa
technologia pozwala - poprzez rozbudowę biblioteki widm – na zwiększenie ilości wykrywanych
substancji (BST, VX, GA, GB, HD, L, HN, TSP)
PARAMETRY:
•zasilanie: wewnętrzne,
•masa: maks. 2 kg,
•wymiary:
300 mm długość, 135 mm szerokość
i 130 mm wysokość.
Jest to dwuletni projekt badawczo-rozwojowy
realizowany w latach 2012-2014 r., który uzyskał dofinansowanie z Narodowego Centrum
Badań i Rozwoju. Wykonuje go konsorcjum
składające się z Wojskowego Instytutu Chemii
i Radiometrii (lidera) oraz WB Electronics S.A.
i Galwes, sp. z o.o.
www.wb.com.pl
35
TR SP
EŚ IS
C
I
Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia,
Bumar Amunicja:
Amunicja bojowa podkalibrowa 120 mm
niszczenia celów silnie opancerzonych
jak czołgi czy bojowe wozy piechoty na
odległościach do 2500 m. Jak wyjaśnia
ppłk dr inż. Mariusz Magier z WITU,
nabój scalony składa się z dwóch zespołów: ładunku miotającego w spalającej się łusce z okuciem metalowym
i przeciwpancernego pocisku podkalibrowego. Penetrator pocisku składa się
z segmentów wykonanym ze spieku na
osnowie wolframowej i stalowego łącznika. Pocisk posiada stabilizator wykonany ze stali oraz smugacz. Sabot typu
siodłowego, składa się z trzech oddzielających się po strzale segmentów ze
stopu aluminium. Pierścień uszczelniający wykonany jest z tworzywa sztucznego. W skład naboju poza pociskiem
wchodzą: spalająca się łuska, prochy,
okucie metalowe i elektryczny zapłonnik GUW-7-120.
Prototyp amunicji bojowej podkalibrowej 120 mm powstał w wyniku
prac rozwojowych realizowanych
przez Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia (lidera projektu),
wspólnie przez Bumar, sp. z o.o.
(obecnie Polski Holding Obronny )
oraz Bumar Amunicja S.A. Obecnie
prototyp amunicji o zwiększonej
przebijalności jest w ostatniej fazie
prac certyfikacyjnych przed wdrożeniem do produkcji.
Jest to nowa generacja bojowych
pocisków podkalibrowych z opatentowanym penetratorem segmentowym odpornym na naprężenia
zginające występujące podczas penetracji pochylonego opancerzenia.
Testy przeprowadzone 6 sierpnia
2013 r. na poligonie w Świętoszowie wykazały, że amunicja podkalibrowa typu PZ-531 do czołgu
Leopard 2 jest w stanie z odległości
2 km przebić płytę pancerną o grubości ponad 500 mm RHA. Do zakończenia badań pozostały jeszcze
testy na skupienie.
Nowo opracowany nabój z przeciwpancernym
pociskiem podkalibrowym typu PZ-531 do
120 mm armaty czołgowej jest przeznaczony do
36
PZ-531:
•prędkość początkowa: 1650 m/s,
•masa pocisku: 6,6 kg,
•masa ładunku miotającego: 8,2 kg,
•długość naboju: 920 mm,
•ciśnienie maksymalne: 490 MPa.
Zależy nam na szybkim zakończeniu
badań i zamówieniach z wojska – nie
ukrywa Józef Nawolski, dyrektor oddziału w Pionkach Bumar Amunicja,
jednego z uczestników konsorcjum
pracującego nad nową generacją bojowych pocisków podkalibrowych.
Podstawowa charakterystyka amunicji z przeciwpancernym pociskiem podkalibrowym typu
www.witu.mil.pl
IS CI
SP EŚ
TR
Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia,
Autocomp Management:
Symulator „TRYTON”
Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia
i Przedsiębiorstwo Badawczo-Rozwojowe Autocomp Management zaprezentowały na XIX
MSPO w Kielcach nowy symulator funkcjonujący w oparciu o system informatyczny urządzenia szkolno-treningowego „ŚNIEŻNIK”.
Szkolenie realizowane jest na bazie trójwymiarowego komputerowego modelu terenu rzutowanego na ekran w postaci płaskiego (lub
półokrągłego) obrazu. Ćwiczący dysponują wirtualną przestrzenią o powierzchni od kilku do
kilkudziesięciu kilometrów kwadratowych.
Charakteryzuje się ona
wysokim realizmem
zobrazowania otoczenia i specyfiki zdarzeń
pola walki. Ćwiczenia
mogą być realizowane w dzień i w nocy,
w różnych warunkach
terenowych i atmosferycznych. Wystrzeliwane z granatnika
wirtualne pociski przemieszczają się zgodnie
z rzeczywistą balistyką
stosowanej amunicji.
W przypadku symulacji
ruchu pojazdu, balistyka uwzględnia prędkość przemieszczania się stanowiska, różnice wysokości w stosunku do celu.
Strzelec realizuje samodzielne zadania ogniowe
lub wspiera działania pododdziałów wojsk lądowych. Urządzenie umożliwia stopniowanie
trudności wykonywanych zadań odpowiednio do
postawionych celów szkoleniowych.
niem standardu „ŚNIEŻNIK”, wramach zintegrowanego symulatora pola walki „SPARTAN”.
40 mm granatnik MK-19 Mod. 3, jako symulator
broni, może być również wykorzystywany w ramach urządzeń szkolno-treningowych do broni
strzeleckiej „ŚNIEŻNIK”. W takiej postaci jest on
eksploatowany w kilku ośrodkach wojskowych
wyposażonych w "ŚNIEŻNIKI".
Foto: WITU (2)
Symulator stanowiska ogniowego granatnika automatycznego kal. 40 mm „TRYTON” wykonano
w technologii kino-strzelnicy. Umożliwia prowa-
ści (założenie taśmy nabojowej, wykonanie czynności przeładowania, naciśnięcie języka spustowego, wykorzystanie celownika mechanicznego
i celowników kolimatorowych).
dzenie symulowanych strzelań przez obsługę
granatnika z zaaranżowanego stanowiska ogniowego granatnika automatycznego kalibru 40 mm
umieszczonego na trójnożnej podstawie lub
podstawie pokładowej. Opcjonalnie stanowisko
może być umieszczone na ruchomej platformie
o sześciu stopniach swobody w celu symulacji
ruchu pojazdu.
Symulator broni opracowano na bazie rzeczywistego granatnika automatycznego MK-19 Mod. 3
z zachowaniem jego podstawowej funkcjonalno-
„TRYTON” jest niezależnym urządzeniem przeznaczonym do szkolenia obsługi granatnika automatycznego, które poprzez protokoły DIS/HLA
może zostać zintegrowane z dowolnym urządze-
www.witu.mil.pl
37
TR SP
EŚ IS
C
I
Wojskowy Zakład Łączności nr 1, Teldat, Siltec:
Zintegrowany portal do analizy
danych z pola walki (ZSI WTS)
W ubiegłym roku, trzy polskie firmy połączyły
swoje wysiłki, by ze środków własnych stworzyć
Zintegrowany System Informacyjny (ZSI WTS) do
zobrazowania sytuacji operacyjnej na wszystkich
szczeblach dowodzenia. Za innowacyjne i w wielu dziedzinach unikalne rozwiązanie, konsorcjum
składające się z Wojskowych Zakładów Łączności
nr 1 (lider), TELDAT i Siltec zdobyło na XXI MSPO
nagrodę DEFENDER.
Zaprezentowany po raz pierwszy w Kielcach system
mieści się w jednym kontenerze, który – jak zapew-
formę Teleinformatyczną „JAŚMIN”, sprawdzoną
w wojsku oraz m.in. podczas misji, sojuszniczych
ćwiczeń „Combined Endeavor” oraz NATO CWIX.
W rezultacie, powstał nowoczesny produkt, który
w znacznym stopniu poprawia świadomość sytuacyjną dowódców.
Jak informuje inż. Adam Dynasiński z TELDAT,
sercem Zintegrowanego Systemu Informacyjnego ZSI WTS jest Web Portal JAŚMIN, wspierający proces dowodzenia. Dzięki zastosowaniu
scentralizowanego portalu oraz wykorzystaniu
TELDAT wykorzystał w ZSI WTS swój flagowy
produkt, czyli System Wspomagania Dowodzenia
- C3IS JAŚMIN, który umożliwia bieżące śledzenie i zobrazowanie na mapie położenia oraz ruchu
wojsk, w tym także pojedynczego żołnierza. Dzięki
temu możliwe jest podejmowanie skuteczniejszych
decyzji, co zwiększa się także bezpieczeństwo ludzi,
bo stałe monitorowanie ich położenia skraca czas
udzielenia wsparcia lub ewakuacji.
Na umieszczonych w środku kontenera monitorach dowódca danego szczebla i jego sztab mogą
obserwować w czasie rzeczywistym sytuację
operacyjno-taktyczną z określonego rejonu działań. Informacje spływają automatycznie do systemu także z pozostałych stanowisk dowodzenia,
na przykład z pobliskiej brygady czy pułku, automatycznie, bez ingerencji sztabowców, gdzie są
analizowane.
Po przetworzeniu danych na ekranach wyświetlany
jest każdy ruch własnych oddziałów. Ale to nie wszystko. System zapewnia wymianę informacji z wykorzystaniem narodowej kryptografii IP. Na taktycznych
mapach pokazywane są również informacje zebrane
przez wywiad, a dotyczące przeciwnika. Komputery m.in. obliczają siły
wroga i przewidują kierunki, w których
może się przemieszczać.
niają Wojskowe Zakłady Łączności nr 1, lider konsorcjum - jest zabezpieczony elektromagnetycznie.
Zakłady z Zegrza dostarczyły także sprzęt do łączności satelitarnej.
Z kolei firma Siltec opracowała urządzenia kryptograficzne oraz urządzenia do ochrony elektromagnetycznej klasy Tempest. Natomiast bydgoska
firma TELDAT, dostarczyła Sieciocentryczną Plat-
38
innych modułów, dowódcy wszystkich szczebli
otrzymali nowoczesne narzędzia do analizy danych pola walki. Problemem podstawowym dla
sztabów, zwłaszcza na szczeblu operacyjnym
i taktycznym, jest nadmiar informacji pochodzących z różnych systemów rozpoznawczych
(radarów, samolotów czy dronów), które trzeba
obrobić i przedstawić dowódcy w formie wytycznych.
System ZSI WTS eliminuje m.in. dotychczasowe duże opóźnienia w pozyskiwaniu, obiegu i obrazowaniu
informacji, przy zachowaniu natowskich standardów technicznych i jakościowych. Zbudowany jest z komponentów i modułów programowych,
które można dowolnie rozbudowywać
w zależności od potrzeb. Może być
przeznaczony zarówno dla sił zbrojnych, jak i służb publicznych oraz cywilnych np. w systemach zarządzania
kryzysowego.
Nagrodę Prezydenta RP na XXI MSOP w Kielcach
dla produktu najlepiej służącego podniesieniu
poziomu bezpieczeństwa żołnierzy Sił Zbrojnych
RP otrzymało konsorcjum Wojskowych Zakładów
Mechanicznych z Siemianowic Śląskich, Przedsiębiorstwo Badawczo-Rozwojowe Autocomp
Management oraz Trinity Interactive za symulator
szkolenia dowódców i działonowych KTO Rosomak
– Tasznik.
W założeniach projektowych konstruktorzy postawili
na jak najwierniejsze odtworzenie wnętrza przedziału
kierowcy oraz systemu wieżowego HITFIST 30 z zachowaniem pełnej funkcjonalności wszystkich jego
elementów oraz poprzez zastosowanie platformy
o 6 stopniach swobody urealnienie zachowania się
wnętrza pojazdu i wieży do rzeczywistych warunków
eksploatacji. Takie założenia pozwoliły opracować
symulatory, które obecnie są najnowocześniejszymi
urządzeniami dydaktycznymi przeznaczonymi do
szkolenia załóg (kierowca, dowódca, działonowy)
kołowych transporterów opancerzonych ROSOMAK.
Swoją premierę symulator JASKIER miał na ubiegłorocznym Międzynarodowym Salonie Przemysłu
Obronnego w Kielcach, gdzie otrzymał nagrodę
„Defender” jako szczególne wyróżnienie w kategorii
urządzeń szkolno-treningowych.
Nagroda ta sprawiła, iż zakład postanowił nie mówić
jeszcze ostatniego słowa w temacie urządzeń dydaktycznych dla KTO Rosomak w wyniku czego powstał kompleksowy symulator szkolenia dowódców
i działonowych typu TASZNIK. Tak jak w przypadku
symulatora szkolenia kierowców konstruktorzy
przyjęli założenie jak najwierniejszego odtworzenia
funkcjonalnego wnętrza umożliwiającą realizację
ćwiczeń z zakresu prowadzenia ognia.
Symulator typu TASZNIK przeznaczony jest do realizacji procesu szkolenia załóg systemu wieżowego
HITFIST 30 mm. Składa się z funkcjonalnej wieży
IS CI
SP EŚ
TR
WZM Siemianowice, Autocomp Management,
Trinity Interactive: System TASZNIK
umieszczonej na platformie o 6 stopniach swobody odzwierciedlającej
pełną dynamikę ruchu pojazdu bojowego.
Urządzenie poprzez swoje rozwiązania ma umożliwiać realizacje ćwiczeń
w zakresie:
•budowy i działania mechanizmów
wieży,
•uruchamiane poszczególnych jej
elementów,
•eksploatacji systemu SKO,
•ćwiczenia z zakresu prowadzenia
ognia,
•wyrobienia u dowódcy i działonowego nawyków związanych z eksploatacją wieży,
•zachowania w sytuacjach awaryjnych których nie
można przedstawić na rzeczywistej wieży.
Zastosowane rozwiązania i technologie pozwalają na
konfiguracje obydwu symulatorów
•w dwóch wariantach:
•podstawowy z kabiną na kołach,
•rozbudowany w której kabina danego symulatora
zamontowana jest na platformie ruchomej, symulującej dynamikę ruchu pojazdu podczas jazdy
w różnych warunkach terenowych.
Symulatory JASKIER oraz TASZNIK, mogą być
połączone ze sobą, tworząc Kompleksowy Symulator Szkolenia Załóg KTO Rosomak, który w przypadku zwiększenia ilości sztuk tworzy strukturę
plutonu lub kompanii. Ponadto symulatory mogą
być połączone z systemem szkolno-treningowym
do broni strzeleckiej.
W skład urządzeń oprócz kabiny kierowcy lub wieży
wchodzi także stanowisko instruktora zawierające repetycję wskaźników i lampek kontrolnych, kamerę widoku
wnętrza, podgląd mapy terenu oraz repetycję obrazu
widzianego przez szkolonego żołnierza. Urządzenia
wyposażono także w system łączności umożliwiający
bezpośredni kontakt audio podczas całego procesu
szkolenia na symulatorach. Najważniejszą zaletą opracowanych urządzeń jest możliwość symulowania sytuacji alarmowych dotyczących eksploatacji sprzętu, których nie możemy stworzyć na rzeczywistym obiekcie
w trakcie procesu szkolenia. Przykładem takiej sytuacji
alarmowej dla szkolonego kierowcy może być zasymulowanie wysokiej temperatury oleju w silniku pojazdu, co wymusza na szkolonym podjęcie czynności
zapobiegawczych celem wyeliminowania uszkodzenia
podzespołów pojazdu.
Zastosowana we wnętrzu symulatorów kamera
pozwala instruktorowi cały czas obserwować szkolonego, celem określenia poprawności czynności,
które wykonuje w sytuacji alarmowej jaka została
zasymulowana przez instruktora.
Obraz widziany przez członka załogi wyświetlany jest
na ekranach co daje możliwość zachowania pełnego
kąta widzenia zarówno przez przyrządy obserwacyjne typu peryskopy jak i szybę przednią w przypadku
symulacji jazdy w warunkach normalnej eksploatacji, kiedy nie jest wymagana bojowa konfiguracja
sprzętu.
39
TR SP
EŚ IS
C
I
Wojskowy Instytut Łączności:
Terminal ISDN RUMIANEK BRI
Jednym z nowszych rozwiązań opracowanych
w Wojskowym Instytucie Łączności jest terminal
RUMIANEK BRI, przeznaczony do prowadzenia
utajnionych rozmów telefonicznych oraz utajnionej transmisji danych o klauzuli do tajne włącznie, w publicznych i resortowych sieciach ISDN.
Jest to oryginalne opracowanie Zakładu Kryptologii Wojskowego Instytutu Łączności. Bezpieczeństwo przekazywania mowy i danych oparte jest
na kryptografii klucza symetrycznego, przy czym
wrażliwe dane przechowywane w urządzeniach
są także chronione metodami
kryptograficznymi. Urządzenia znajdują zastosowanie na
stanowiskach pracy sztabowej, biurowej itp. do kryptograficznej ochrony informacji
przesyłanych
w sieciach ISDN.
Kryptograficzna ochrona informacji w terminalach RUMIANEK-BRI obejmuje utajnianie informacji o klauzuli do
tajne włącznie, od źródła do
ujścia z zapewnieniem:
•wysokiej jakości rozmowy
telefonicznej (mowa jest przekształcana do postaci cyfrowej przez wbudowany
przetwornik PCM),
•asynchronicznej transmisji danych z przepływnością 57.6 kbit/s (np. pomiędzy komputerami
dołączonymi przez styk RS-232C),
•synchronicznej transmisji danych z przepływnością 16 lub 64 kbit/s (np. pomiędzy urządzeniami telefaksowymi dołączonymi przez styk
RS-232C).
W skład systemu kryptograficznego RUMIANEK
wchodzą:
•terminal ISDN z funkcją utajniania: RUMIANEK-BRI,
•interfejs kryptograficzny PRI ISDN umożliwiający utajnienie do 16 kanałów abonenckich:
RUMIANEK-PRI,
40
•zestaw stacji planowania, generacji, ładowania
i dystrybucji danych kryptograficznych,
•nośniki (banki) danych kryptograficznych.
Dane w czasie dystrybucji od stacji do każdego
urządzenia są zaszyfrowane i opatrzone odpowiednimi atrybutami integralności. Deszyfrowanie
i sprawdzenie integralności tych danych następuje w urządzeniu, w trakcie procedury uzbrajania.
Po uzbrojeniu bank pełni dalej rolę kryptograficznego identyfikatora użytkownika. Każda operacja
w dalszej pracy urządzenia może być wykonana
wyłącznie we współpracy z identyfikatorem - jego
deinstalacja powoduje kryptograficzne wyłączenie urządzenia.
Urządzenia umożliwiają przechowywanie dwóch
kolejnych, następujących po sobie czasowo zestawów danych kryptograficznych, aby zapewnić
ciągłość pracy operacyjnej. W uzbrojonych urządzeniach, na podstawie danych kryptograficznych, w czasie realizacji protokołu kryptograficznego generowane są unikalne klucze szyfrujące
wykorzystywane w danej sesji łączności do szyfrowania mowy lub danych przesyłanych w sieci
ISDN.
w zakresie bezpieczeństwa kryptograficznego i elektromagnetycznego, dopuszczający do
ochrony informacji o klauzuli do TAJNE włącznie.
W 2013 r. urządzenia partii próbnej uzyskały certyfikaty zgodności i pomyślnie przeszły badania
funkcjonalne. System RUMIANEK jest przygotowywany do produkcji seryjnej.
Podstawowe właściwości i parametry:
•kryptograficzna ochrona informacji od źródła
do ujścia: utajniona rozmowa telefoniczna wysokiej jakości, utajniona asynchroniczna transmisja danych
•z przepływnością 57.6 kbit/s pomiędzy komputerami dołączonymi do terminali na styki
RS-232C, utajniona synchroniczna transmisja danych z przepływnością 16 lub 64 kbit/s
wykorzystywana np. do bezpiecznej wymiany
faksów,
•współpraca z siecią ISDN poprzez standardowy
styk S0, zasilanie z linii abonenckiej,
•warunkowy dostęp do terminala przez identyfikator osobisty użytkownika,
•możliwość realizacji połączeń z terminalami innego typu (bez utajniania)
•z wykorzystaniem Interfejsu Kryptograficznego
PRI ISDN: RUMIANEK – PRI,
•dedykowany zestaw stacji planowania, generacji i dystrybucji danych kryptograficznych,
•dedykowane nośniki danych kryptograficznych,
•certyfikat ochrony kryptograficznej nr
177/2012, wydany przez Służbę Kontrwywiadu
Wojskowego zgodnie z ustawą o ochronie informacji niejawnych, uprawniający do ochrony
informacji o klauzuli do TAJNE.
W 2012 r. Służba Kontrwywiadu Wojskowego
przyznała systemowi RUMIANEK certyfikat typu
WIŁ
IS CI
SP EŚ
TR
Wojskowy Instytut Łączności:
Zestaw serwisowy
do radiostacji rodziny PR4G
Wojskowy Instytut Łączności opracował zestaw serwisowy do radiostacji rodziny PR4G,
który umożliwia diagnostykę oraz konfigurację
danych radiowych niezbędnych do pracy radiostacji.
Radiostacja rodziny PP4G jest jednym z podstawowych narzędzi dowódcy do skutecznego
dowodzenia wojskami, a także najczęściej występującym środkiem łączności, poczynając od
najniższych szczebli, a kończąc na zaawansowanych systemach wsparcia dowodzenia i kie-
komórki organizacyjne zajmujące się diagnostyką
i naprawą urządzeń. To właśnie na potrzeby tych
struktur Wojskowy Instytut Łączności opracował
zestaw serwisowy do radiostacji rodziny PR4G,
który umożliwia diagnostykę oraz konfigurację
danych radiowych niezbędnych do pracy radiostacji.
W skład zestawu serwisowego wchodzi oprogramowanie serwisowe oraz przewód umożliwiający połączenie komputera z radiostacją rodziny
PR4G.
manie zasilania pamięci wewnętrznej, karta IP,
wzmacniacz),
•wyświetlanie przyczyny uszkodzenia (np. uszkodzenie anteny lub przewodu antenowego, awaria toru odbiorczego, przegrzanie radiostacji,
wysoki poziom sygnału zakłócającego i inne),
• zdalna konfiguracja parametrów radiostacji,
takich jak: numer kanału roboczego, numer
radiostacji, ranga radiostacji (nadrzędna/podległa), wysłanie lub żądanie synchronizacji,
• przygotowanie, weryfikacja i automatyczna
implementacja danych radiowych (prędkość
transmisji, tryby pracy radiostacji, klucze COMSEC i TRANSEC
oraz częstotliwości pracy) umożliwiających pracę radiostacji
w trybie cyfrowym.
System posiada kilka zalet.
Przede wszystkim umożliwia
przeprowadzanie wstępnej diagnostyki pracy radiostacji oraz
pozwala na zdalną konfigurację
podstawowych parametrów radiowych, w tym również na automatyczną konfigurację radiostacji do pracy w trybie cyfrowym.
Ponadto posiada interfejs do
generacji danych radiowych dla
zdefiniowanej liczby radiostacji.
rowania ogniem wykorzystywanych w Siłach
Zbrojnych RP.
Każda radiostacja podlega okresowemu przeglądowi technicznemu. Ze względu na intensywną
eksploatację, zwłaszcza podczas szkoleń poligonowych, jest ona narażona na uszkodzenia.
Dlatego w strukturach Sił Zbrojnych RP istnieją
Dzięki temu możliwe jest:
•określenie stanu pracy radiostacji,
•przechwytywanie i interpretacja zdarzeń
o uszkodzeniach,
•informacje o uszkodzeniach poszczególnych
modułów radiostacji (np. panel czołowy, głowica RF, zasilacz, sterowanie filtrami, podtrzy-
WIŁ
41
TR SP
EŚ IS
C
I
Wojskowe Zakłady Łączności nr 2,
WB Electronics SA, Kenbit:
Mobilny Węzeł Teleinformatyczny
Na XXI Międzynarodowym Salonie Przemysłu Obronnego w Kielcach premierę miał Mobilny Węzeł Teleinformatyczny (MWT). Jest to efekt pracy
konsorcjum składającego się z Wojskowych Zakładów Łączności nr 2 (lider projektu), WB Electronics S.A. oraz KenBit.
Jest to nowe rozwiązanie na polskim rynku. Prezentowana na targach wersja
oparta jest o podwozie Jelcz P662 – informuje Krzysztof Światły, konstruktor
z WZŁ nr 2 w Czernicy k. Wrocławia. Całość aparatowni mieści
się w kontenerze 15 stopowym, który jest samowystarczalny,
wyposażony w klimatyzację oraz agregat prądotwórczy.
•łączności wewnętrznej (pokładowej) realizujący funkcje wymiany informacji fonicznej i dokumentalnej w obrębie załogi, zapewniający wyjście
do systemów zewnętrznych oraz wynos przewodowy i bezprzewodowy
z obiektu,
•alarmowania i powiadamiania sprzęgający sensory opromieniowania
i skażeń,
•lokalizacji obiektu oparty na systemie GPS,
MWT zapewnia współpracę z systemami telekomunikacyjnymi
eksploatowanymi przez wojsko. Ponadto pozwala na budowę
sieci teleinformatycznej lokalnej i radiowej przy stanowisku
dowodzenia, jak również podczas przemieszczania się pojazdu. Stanowi platformę teleinformatyczną o budowie komponentowej, przeznaczoną do pracy sieciocentrycznej, zgodnie
z koncepcją NNEC (ang. NATO Network Enabled Capability).
Zadaniem MWT jest dostarczanie nowoczesnych usług teleinformatycznych, w tym umożliwienie budowy wojskowych
sieci w technologii IP. Nowoczesna aparatownia pozwala na
osiąganie zdolności operacyjnej w zakresie zintegrowanych
systemów wsparcia dowodzenia oraz zobrazowania pola walki
C4ISR do klauzuli tajne. W prezentowanej na XXI MSPO w Kielcach aparatowni dołożono integratory systemowe firmy KenBit, które umożliwiają połączenie wszystkich urządzeń sieci lokalnej, radiowej KF i UKF oraz
zapewniają wymianę informacji pomiędzy tymi sieciami. Dodatkowo można
jeszcze wykorzystać moduły szyfrujące, chroniące informacje wrażliwe
w sieci radiowej.
Aparatownia składa się z następujących podsystemów:
•łączności przewodowej, umożliwiający budowanie pakietów przewodowych
•w systemie STORCZYK i ISDN,
•łączności radiowej UKF i KF zapewniającej integrację usług telefonii fonicznej pomiędzy systemami łączności radiowej UKF i KF pola walki, asystemami telefonii przewodowej STORCZYK, ISDN, VolP,
42
•dozoru i obserwacji obiektu zapewniający możliwość wzrokowej kontroli
sytuacji na zewnątrz obiektu. Podsystem uwierzytelnienia, kontroli dostępu i szyfrowania wymiany danych fonicznych i transmisji danych,
•filtrowentylacji i zasilania elektrycznego.
Ponadto w skład aparatowni wchodzi platforma sprzętowa, umożliwiająca
zainstalowanie systemu kierowania walką klasy BMS. Należy podkreślić, że
przedstawiony w Kielcach MWT jest wersją demonstracyjną, a ostateczna
konfiguracja aparatowni zależeć będzie od wymagań MON.
IS CI
SP EŚ
TR
ZM Tarnów:
Zdalnie sterowany moduł uzbrojenia dla wozów
rozpoznania technicznego WRT „Rosomak”
W ubiegłym roku Zakłady Mechaniczne Tarnów
zaprezentowały na XXI Międzynarodowym Salonie Przemysłu Obronnego w Kielcach zdalnie
sterowany moduł uzbrojenia (ZSMU) przeznaczony dla wozów rozpoznania technicznego
Rosomak.
Prace nad zdalnie sterowanym modułem uzbrojenia trwają od niemal 10 lat. Jest przeznaczony
do obserwacji i zwalczania celów naziemnych,
powietrznych i nawodnych. Stanowić może
uzbrojenie pojazdów specjalistycznych i lekkich
pojazów zarówno kołowych jak gąsienicowych
oraz małych łodzi lub okrętów a nawet obiektów
stacjonarnych.
Zastosowanie modułu poprawia bezpieczeństwo żołnierzy. Pozostający we wnętrzu pojazdu
strzelec, podczas wykonywania zadań bojowych ma zagwarantowaną taką samą ochronę,
jak pozostała część załogi. – To przykład produktu przyszłości, ponieważ moduł jest łatwy
do adaptacji różnego rodzaju uzbrojenia, jak
i poszerzenia zdolności np. w zakresie stabilizacji – mówi dyrektor handlowy ZM Tarnów Tomasz Berezowski. W skład ZSMU w zależności
od potrzeb i możliwości zabudowy na danej platformie może wchodzić wyrzutnia pocisków rakietowych, karabin maszynowy kalibru 7,62 mm
lub 12.7 mm oraz zespół wyrzutników granatów
dymnych. Moduł zapewnia odpowiedni zasięg
obserwacji i zakres celowania w dowolnych
warunkach klimatycznych i atmosferycznych,
o każdej porze dnia i nocy.
ZM Tarnów przygotowały kilka wersji ZSMU dla
wozów rozpoznania technicznego Rosomak. Najbardziej rozbudowanym produktem w tej dziedzinie jest ZSMU-70, który wyposażono m.in. w wyrzutnię pocisków rakietowych NLPR-70 kalibru
70 mm WW-4, karabin maszynowy UKM-2000C
kalibru 7,62 mm i zespół wyrzutników granatów
dymnych kalibru 81 mm.
Wersja ZSMU-1276 jest natomiast wyposażona
w wielkokalibrowy karabin maszynowy 12,7 mm
WKM-B (lub opcjonalnie w WKM 12,7 mm NSW)
zasilany skrzynką amunicyjną o pojemności 150
sztuk naboi. W module tym dzięki specjalnemu
adapterowi mocującemu można w ciągu kilku minut zamontować karabin maszynowy kalibru 7,62
mm typu UKM-2000 C (lub typu PKT) wraz ze
skrzynką amunicyjną na 250 sztuk naboi.
Moduły zostały zintegrowane z głowicą optoelektroniczną ZMO-1 lub ZMO-2 „Horus”, które posiadają kamery: telewizyjną i termowizyjną oraz
dalmierz laserowy.
DANE TAKTYCZNO-TECHNICZNE ZSMU
ZSMU jest obsługiwany przez jednego operatora. W zestawie dla karabinu 12,7 mm
moduł wraz z amunicją waży 190 kg, dla km
7,62 mm moduł jest lżejszy o 28 kg.
Ponadto moduły są proponowane w dwóch wersjach jeżeli chodzi o system zasilania amunicją:
np. moduł A3 (ZSMU-1276 A3) posiada zasilanie
wewnętrzne – za pomocą skrzynki amunicyjnej,
a moduł C1 (ZSMU-1276 C1) jest zasilany za
pomocą elastycznego rękawa, np. ze skrzynki
amunicyjnej znajdującej się wewnątrz pojazdu.
43
TR SP
EŚ IS
C
I
ZM Tarnów, WAT:
Ręczny granatnik rewolwerowy RGP-40
Ręczny granatnik powtarzalny RGP-40 to broń
półautomatyczna, zasilana z obrotowego bębna
o pojemności 6 naboi, za którą Zakłady Mechaniczne Tarnów otrzymały Defendera na XXI
MSPO w Kielcach. Jest to uzbrojenie wzmacniające siłę ognia drużyny, które również winno
wejść w system uzbrojenia żołnierza przyszłości TYTAN, granatnik opracowano wspólnie
z Wojskową Akademią Techniczną.
Koncepcja opracowania granatnika rodzimej
konstrukcji wynikała z potrzeb żołnierzy. Zwracali oni uwagę, że siły zbrojne potrzebują lekkiej,
szybkostrzelnej broni wsparcia. Skuteczność
wielostrzałowych konstrukcji tego typu polskie
wojsko doceniło w Iraku. Tam Amerykanie korzystali z modelu MGM-140, górującego natężeniem
ognia nad jednostrzałowymi wariantami podwieszanymi. W sytuacji, kiedy korzystając z tego
ostatniego strzelec oddawał jeden, dwa strzały
w tym samym czasie wystrzelanie sześcionabojowego bębna pozwalało pokryć ogniem przeszło
400 metrów kwadratowych terenu.
RGP-40 ma być wykorzystywany głównie do prowadzenie ognia na dystansie do 400 metrów. Taki
jest zasięg większości typów amunicji dostępnej
na rynku. Jednak konstrukcja broni umożliwia
wykorzystanie nabojów o dwukrotnie większym
zasięgu. Dlatego granatnik staje szczególnie
przydatny w terenie zabudowanym, gdzie istotna jest precyzja ognia. Jedną z czterech szyn
Picatinny granatnika przeznaczono do montażu
przyrządów celowniczych. Dolna szyna służy
do montażu chwytu pionowego, zawierającego
wysuwany dwójnog. Poprawia on celność, podobnie jak kolba umieszczona w osi lufy. Jedną
z najmocniejszych stron granatnika jest możliwość stosowania różnej amunicji kalibru 40mm.
Obecnie jest ona dostępna w 28 rodzajach.
44
Można strzelać pociskami z gazem łzawiącym
czy np. z siatką umożliwiającą obezwładnienie
uczestników zamieszek. Jest też amunicja hukowa i uderzeniowa, umożliwiająca np. otwieranie
drzwi na odległość. Granatniki mogą być zatem
wykorzystywane np. przez siły policyjne do akcji
kontroli rozruchów lub przy operacjach antyterrorystycznych.
w całości do produkcji seryjnej w ZM Tarnów.
Dzięki dofinansowaniu z MSP zakupiono niezbędne maszyny i opracowano dokumentację
do produkcji seryjnej oraz wyprodukowano
partię próbną granatników. Obecnie dopracowywana jest dokumentacja szkoleniowa do
wymogów jakie przedstawił IU MON podczas
dialogu technicznego.
Konstrukcję dopracowano pod względem ergonomii i bezpieczeństwa. Przed przypadkowym
wystrzałem chronią trzy niezależne mechanizmy. Ręczny granatnik RGP-40 jest gotowy
IS CI
SP EŚ
TR
Fundacja „Promilitaria XXI”
dziękuje za pomoc przy realizacji katalogu:
ATOS, Sp. z o.o.
ul. Widzewska 14
92-229 Łódź
Przedsiębiorstwo Innowacyjno-Wdrożeniowe
ARMPOL Sp. z o.o.
ul. Okuniewska 1 lok. 2
05-070 Sulejówek
Bumar- Elektronika S.A
ul. Poligonowa 30
04-051 Warszawa
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
ul. Księcia Bolesława 6
01-494 Warszawa
Szczęśniak
Pojazdy Specjalne Sp. z o.o.
ul. Bestwińska 105A
43-346 Bielsko-Biała
Przedsiębiorstwo
Sprzętu Ochronnego
„Maskpol” S.A.
Konieczki
42-140 Pionki
Przemysłowy Instytut
Automatyki i Pomiarów - PIAP
Al. Jerozolimskie 201
02-486 Warszawa
Wojskowy Instytut
Chemii i Radiometrii
Al. gen. Antoniego Chruściela
"Montera" 105
00-910 Warszawa
PCO S.A.
ul. Jana Nowaka-Jeziorańskiego 28
03-982 Warszawa
WIŁ
Wojskowy Instytut Łączności
ul. Warszawska 22 A
05-130 Zegrze Południowe
Ośrodek Badawczo – Rozwojowy
Centrum Techniki Morskiej S.A.
ul. A. Dickmana 62
81-109 Gdynia
Przedsiębiorstwo Badawczo-Rozwojowe
AUTOCOMP MAGEMENT Sp. z o.o.
ul. Władysława IV 1
70-651 Szczecin
Domy Wczasowe WAM Sp. z o.o.
ul. Wł. Syrokomli 6
03-335 Warszawa
WB Electronics S.A.
ul. Poznańska 129/133
05-850 Ożarów Mazowiecki
Wojskowy Instytut Techniczny
Uzbrojenia
ul. Wyszyńskiego 7
05-220 Zielonka
ZM Tarnów
ul. Kochanowskiego 30
33-100 Tarnów
45
Przekazujemy aktualne informacje z resortów mundurowych i przemysłu obronnego Wspieramy profesjonalizację
sił zbrojnych i Narodowe Siły Rezerwowe Promujemy organizacje pozarządowe współpracujące z MON i MSW.
Redaktor naczelny Ryszard Choroszy, e-mail: [email protected], kom: 508-535-525

Katalog Innowacyjnych RozwIązań dla

Transkrypt

Podobne dokumenty

część 5

nr 3/2015 - Promilitaria XXI

Katalog 2016 - Promilitaria XXI