Pobierz artykuł PDF

POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 16, 2008
5
RYSZARD BUDZIēSKI,
MONIKA STOLARSKA
Politechnika SzczeciĔska
ASPEKTY METODYCZNE OCENY WITRYN INTERNETOWYCH
Streszczenie
Celem niniejszego artykułu jest ocena jakoĞci uĪytkowej serwisów internetowych
na przykładzie branĪy komputerowej. Metodyczny wkład autorski stanowi próba
opracowania konwertera z metody punktowej do hierarchicznej analizy problemu
(AHP). Na początku przedstawiono podstawowe załoĪenia przyjĊtej metodyki, nastĊpnie zaproponowano własne rozwiązanie problemu. CałoĞü koĔczą wnioski dotyczące proponowanej metodologii i przeprowadzonych badaĔ.
Słowa kluczowe: metoda punktowa, metoda AHP, ocena jakoĞci oprogramowania, ocena witryn
internetowych
1. Wprowadzenie
Internetowe sklepy stanowią obecnie dla wielu firm szansĊ na dotarcie do duĪej grupy klientów
oraz doskonałe uzupełnienie tradycyjnej sprzedaĪy. Transakcje dokonywane za poĞrednictwem
Internetu cieszą siĊ ogromnym zainteresowaniem klientów z uwagi na niĪszy koszt produktów,
zróĪnicowaną ofertĊ oraz czĊsto bezpłatną dostawĊ towaru. Problem, który podjĊto w artykule stanowi próbĊ oceny jakoĞci uĪytkowej serwisów internetowych z uwzglĊdnieniem indywidualnych
preferencji docelowej grupy odbiorców. Jest on takĪe przedmiotem dociekaĔ w szeregu opracowaĔ
naukowych. MoĪna tu przytoczyü prace K. Króla i P. Goli [1,2], E. Dobrogowskiej – Schlebusch
[3], J. BaĔskiego [4] czy publikacjĊ W. Chmielarza. [5] W rozwaĪaniach autora podjĊto próbĊ adaptacji metody punktowej do zadanej w pracy klasy problematyki. Konkluzje badawcze wskazują
na moĪliwoĞci ewolucji proponowanego rozwiązania – adaptacji aparatu metody AHP do budowy
konwertera uzyskanych metodą punktową wyników. Tak zadany problem metodyczny stanowi
przedmiot niniejszego opracowania.
2. Metody oceny jakoĞci uĪytkowej oprogramowania
W literaturze wystĊpuje wiele modeli jakoĞci systemu informatycznego. Według A. KobyliĔskiego ich budowa oparta jest o zbiór atrybutów jakoĞci. KaĪdemu z atrybutów przyporządkowuje
siĊ atrybuty szczegółowe, a tym kolejno miary. Model taki moĪe byü wykorzystywany w zaleĪnoĞci od potrzeb do identyfikacji wymagaĔ oprogramowania lub kryteriów zapewniania jakoĞci.
Z uwagi na fakt wykształcenia siĊ róĪnych modeli jakoĞci produktów programowych zaistniała
koniecznoĞü ich ustandaryzowania i opracowania norm. International Organisation for Standarisation (ISO) i International Electrotechnical Commission (IEC) okreĞliły charakterystyki i podcharakterystyki jakoĞci. [6]
Ocena pakietów programowych, a w tym witryn internetowych, wymaga doboru zestawu kryteriów w pełni charakteryzujących najwaĪniejsze ich aspekty. Ustalenie ostatecznego zbioru kryte-
6
Ryszard BudziĔski, Monika Stolarska
Aspekty metodyczne oceny witryn internetowych
riów odbywa siĊ w oparciu o wiedzĊ i doĞwiadczenie decydentów, co ma zapewniü trafnoĞü oraz
wiarygodnoĞü analiz i decyzji. Pomiar wartoĞci kryteriów stanowi waĪny element budowy modelu
oceny. Kryteria poddawane są analizie zgodnoĞci, mierzone pod wzglĊdem waĪnoĞci według okreĞlonej skali, nastĊpnie normowane i porównywane. OkreĞlenie rodzaju stosowanej skali umoĪliwia
jednoznaczną klasyfikacjĊ kryteriów. [7]
Modele oceny jakoĞci oprogramowania charakteryzują siĊ okreĞlonymi cechami: hierarchiczną
strukturą i oceną na róĪnych poziomach abstrakcji, mieszaniną róĪnych typów miar i preferencji
(wymagających odpowiednich procedur agregacji). Mogą dotyczyü czĊĞci oprogramowania albo
całoĞci, róĪnych wymiarów i mogą byü wykonywane dla róĪnych celów. Z oceną jakoĞci związane
są równieĪ zagadnienia róĪnicy miĊdzy miarą i oceną oraz braki agregacji. Definicja miar, kryteria
i procedura agregacji nie mogą zostaü okreĞlone dowolnie - muszą byü zgodne z ogólnymi regułami, które zwykle okreĞlone są za pomocą miĊdzynarodowych norm (ISO 9126 i IEEE 1061).
Wg norm ISO jakoĞü to komplet cech przedstawionych graficznie za pomocą struktury drzewiastej, w którym kaĪda cecha ma wagĊ. W rzeczywistoĞci zastosowanie norm jest trudne, a skutki
nie są zadowalające. Normy zwykle zaniedbują problem zaadaptowania odpowiedniej procedury
agregacji. UĪycie metodologii wielokryterialnego wspomagania decyzji pozwala rozwiązaü ten
problem.
Analizując dostĊpne metody oceny pakietów programowych za A. Gospodarowiczem (1997)
moĪna wyróĪniü:
- metody jednowymiarowe (rachunek porównawczy kosztów, kalkulacja rentownoĞci, rachunek amortyzacji),
- metody wielowymiarowe.
Metody wielowymiarowe naleĪą do klasy metod wskaĨnikowych o charakterze syntetyzującym.
Wyniki otrzymywane są w drodze stopniowej agregacji zbiorów pojedynczych wskaĨników aĪ do
momentu uzyskania wartoĞci zbiorczej stanowiącej syntetyczną ocenĊ badanego obiektu. Agregacja dokonywana jest z uĪyciem danych empirycznych i metod matematycznych (w tym statystycznych i ekonometrycznych), zaĞ wartoĞü koĔcowa (zbiorcza ocena syntetyczna) wyznaczana jest
jako liniowa kombinacja pojedynczych wartoĞci:
Y = ω1 X 1 + ω2 X 2 + ... + ω2 X 2 + ... + ωn X n
gdzie: Y - ocena syntetyczna, Xi - wartoĞü poszczególnego wskaĨnika, wi - wagi przypisane poszczególnym wskaĨnikom.
A. Gospodarowicz (1997) podkreĞla, Īe w zaleĪnoĞci od sposobu wyboru poszczególnych
wskaĨników i przypisanych im wag wyróĪnia siĊ dwa rodzaje syntetycznych systemów wskaĨnikowych:
- niezwiązane z metodą (wybór najbardziej odpowiednich dla danej sytuacji wskaĨników oraz
ich wag odbywa siĊ według subiektywnej wiedzy i preferencji badacza lub analityka),
- związane z metodą (systemy projektuje siĊ przy uĪyciu metod statystyczno-matematycznych
i ekonometrycznych).
Problem oceny i doboru składników infrastruktury informatycznej przedsiĊbiorstwa
w metodach macierzowych przedstawiany jest w formie macierzy, której wiersze i kolumny stanowią kolejno zbiór obiektów podlegających ocenie oraz ich wartoĞci ze wzglĊdu na wszystkie
rozpatrywane kryteria. (Tabela 1).
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 16, 2008
7
Tabela 1. Przedstawienie problemu w metodach macierzowych
Ki
O1
O2
...
On
K1
O11
O21
...
On1
K2
O21
O22
...
On2
...
...
...
...
...
Km
Om1
Om2
...
Omn
ħródło: opracowanie własne.
gdzie: Ki - kryteria oceny (i=1,2,...,n), Oj - systemy informatyczne (j=1,2,...,m), Pij
ocena przyporządkowana j-temu produktowi ze wzglĊdu na i-te kryterium.
Ocena łączna wyznaczana jest przez maksymalizacjĊ sumy wartoĞci kryteriów obiektu:
¦p
ij
-
= max
i
bądĨ przez wyznaczenie minimalnego odchylenia od wartoĞci poĪądanej:
¦p
rj −
pij = min
i
gdzie: prj - wartoĞü stanu poĪądanego.
Wprowadzenie pojĊcia wzglĊdnej waĪnoĞci kryteriów powoduje, Īe:
pij = wj nij
gdzie: pij - pojedyncza ocena produktu biorąc pod uwagĊ j-te kryterium, wj - waga okreĞlająca znaczenie j-tego kryterium, nij - liczba punktów przydzielonych dla i-tego produktu biorąc pod uwagĊ j-te kryterium.
3. Metoda hierarchicznej analizy problemu (AHP)
Metodologia wielokryterialnego wspomagania decyzji ma wiele zalet, takich jak: moĪliwoĞü
obsługi niejednorodnych informacji w procesie agregacji czy uprawomocnienie jakoĞciowego
modelu na drodze porządkowej agregacji. [8]
AHP to narzĊdzie, które słuĪy wspomaganiu decyzji, umoĪliwia połączenie jakoĞciowych oraz
iloĞciowych kryteriów w procesie decyzyjnym. Pozwala na hierarchiczne przedstawienie modelu,
a dziĊki temu moĪliwe jest wyraĨne zaznaczenie w procesie decydowania relacji pomiĊdzy celem,
kryteriami wyboru i alternatywami. Hierarchia słuĪy tworzeniu struktury pierwszeĔstwa
związanego z okreĞlonym problemem decyzji.
Hierarchiczna analiza problemu bazuje na trzech komponentach: problemie strukturalizacji
(a w szczególnoĞci spójnej rodziny kryteriów zawierającej właĞciwą hierarchiĊ zawierania),
ustaleniu relatywnej waĪnoĞci kryteriów oraz syntezie. [9]
8
Ryszard BudziĔski, Monika Stolarska
Aspekty metodyczne oceny witryn internetowych
rozłoĪenie problemu
decyzyjnego na elementy
i okreĞlenie hierarchii
kryteriów, które ułatwią
ich rozwiązanie
KROK 1
Budowa modelu
porównania parami
kryteriów oraz wariantów
decyzyjnych, a nastĊpnie
wystawienie oceny przy
wykorzystaniu skali
dominacji
KROK 2
Porównania
OkreĞlenie preferencji, priorytetów w
odniesieniu do kryteriów i wariantów
decyzyjnych. W tym celu wykonuje siĊ
przez obliczenia za pomocą
oprogramowania AHP (Expert Choice)
lub arkusza kalkulacyjnego (Excel)
KROK 3
OkreĞlenie preferencji,
priorytetów
klasyfikacja wariantów
decyzyjnych ze
wzglĊdu na udział w
realizacji celu
KROK 4
Klasyfikacja
Rys.1. Realizacja metody AHP – kroki
ħródło: opracowanie własne na podstawie: Downarowicz O., Krause J., Sikorski M., Stachowski
W. “Zastosowanie metody AHP do oceny i sterowania poziomem bezpieczeĔstwa złoĪonego
obiektu technicznego”
Podstawowa procedura AHP składa siĊ z porównania par czynników w komplecie wzajemnych
macierzy kontrolowanych współczynnikiem niespójnoĞci. WartoĞci w macierzy ułoĪone są w taki
sposób, aby jednoznacznie wskazywaü, który element dominuje ze wzglĊdu na dane kryterium nad
innym. [10]
Saaty uĪywa 9-stopniowej skali waĪnoĞci kryteriów. Nadanie kryteriom stopni waĪnoĞci umoĪliwia ich porównanie. Decydent subiektywnie ocenia dane kryteria za pomocą skali. Ocena kryteriów ma przede wszystkim charakter jakoĞciowy.
Dane stanowiące oceny cząstkowe poddaje siĊ nastĊpnie agregacji zgodnie z hierarchiczną reprezentacją problemu. WskaĨniki syntetyczne stanowią wartoĞci funkcji uĪytecznoĞci kolejnych
wariantów decyzyjnych i wyznaczane są przy uĪyciu formy addytywnej:
n
U ( A i ) = ¦ wij * eij
j =1
gdzie: U(Ai) oznacza wartoĞci funkcji uĪytecznoĞci i-tego wariantu decyzyjnego, ei - wartoĞü i-tej
alternatywy ze wzglĊdu na j-ty atrybut (kryterium), wj - waga j-tego kryterium.
A. Gospodarowicz wskazuje, Īe wyniki liczbowe metody Saaty’ego zaleĪą w głównej mierze
od niesprzecznoĞci macierzy porównaĔ waĪnoĞci kryteriów oraz ocen realizacji poszczególnych
kryteriów przez porównywane produkty. Wynika to z faktu, iĪ decydent poddaje kryteria subiektywnej ocenie. OkreĞla on liczbowo stopieĔ istotnoĞci danego kryterium wzglĊdem innego jedną
z 9-ciu dostĊpnych ocen. Oceny te mogą byü rozbieĪne i moĪe to prowadziü do koniecznoĞci ponownego zdefiniowania problemu oraz zmiany kryteriów oceny. W sytuacji gdy wskaĨnik CR
przekroczy wartoĞü uznaną za potwierdzenie zgodnoĞci, wiarygodnoĞü decydenta poddana jest
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 16, 2008
9
w wątpliwoĞü. [11]
4. Rozwiązanie własne - autokonwersja z metody punktowej do AHP
W niniejszym opracowaniu podjĊto próbĊ opracowania metodycznych mechanizmów konwersji
not uzyskanych metodą punktową do postaci zgodnej z metodą AHP. Realizacja tego zadania wymaga w kolejnoĞci przeprowadzenia nastĊpujących etapów (rys. 2)
Strukturalizacja problemu
Pozyskanie ocen witryn internetowych – metoda punktowa
Autokonwersja ocen do postaci znormalizowanych wektorów preferencji lokalnych
Pozyskanie preferencji lokalnych i konstrukcja bazowej postaci wektora wag
Agregacja i budowa rankingu uĪytecznoĞci
Badania modelowe odpornoĞci rankingu na zmiany w wektorze priorytetów
Rys.2. Etapy autokonwersji z metody punktowej do AHP
ħródło: opracowanie własne
W pierwszym etapie naleĪy okreĞliü postaü spójnej rodziny kryteriów oceny witryn
internetowych jak równieĪ zbiór ocenianych witryn. NastĊpstwem strukturalizacji problemu jest
tabela (patrz przykład - Tabela 2), która w intuicyjny i prosty sposób moĪe zostaü uzupełniona
notami ekspertów (uĪytkowników serwisów). Tak zdefiniowany zbiór ocen cząstkowych stanowi
podstawĊ do dalszej agregacji ocen. ZałoĪono, Īe w tym celu, w sposób zautomatyzowany,
przebiegaü bĊdzie konwersja wyników do metody AHP. W pierwszym etapie odbywa siĊ
pozyskanie wartoĞci wzglĊdnych waĪnoĞci kryteriów oceny od decydenta. Na jej podstawie zaĞ
odbywa siĊ dalsza agregacja ocen i wyznaczenie koĔcowych wartoĞci funkcji uĪytecznoĞci witryn
internetowych. W ostatnim etapie proponowanej procedury odbywa siĊ analiza odpornoĞci tak
wyznaczonego rankingu rozwiązaĔ na zmiany w wektorze preferencji globalnych.
10
Ryszard BudziĔski, Monika Stolarska
Aspekty metodyczne oceny witryn internetowych
PoniĪej przedstawiono weryfikacjĊ empiryczną proponowanej procedury badawczej. Tabela 2
stanowi punkt wyjĞcia do budowy mechanizmu przejĞcia do zastosowania metodyki AHP
w zakresie oceny jakoĞci uĪytkowej witryn sklepów komputerowych. Do oceny witryn przyjĊto 6
kryteriów: wizualizacja strony głównej, oferta asortymentowa, obsługa procesu usługowego,
asortyment, ceny produktów, poprawnoĞü technologiczna.
Tabela 2. Punktowe zasady oceny kryteriów do oceny serwisów internetowych
PrzejrzystoĞü
listy
Obsługa procesu
usługowego
Asortyment –
iloĞü produktów
Ceny produktów
(Ğrednia)
Poprawny
html
Poprawny
css
0,75
1
1
1
1
0,25
0,75
0,5
0,75
1
0,75
1
0,75
1
0,75
0,5
0,5
0,75
1
0,75
0,5
0,5
0,25
0,75
0,5
1
1
1
1
0,75
1
0,5
1
0,25
0,5
0,5
0,25
1
1
0,25
0,5
0,75
0,5
0,25
1
0
0,25
1
0,75
0,2
5
0
0,5
1
0,7
5
Pozycja w
wynikach
google
JakoĞü zdjĊü
produktów
1
IloĞü informacji o produkcie
NarzĊdzia
marketingu
2It.pl
1Klik.pl
Sklepkomputerowy24.pl
Market.pl
PoprawnoĞü technologiczna strony
PrzejrzystoĞü
menu
Komputronik.pl
Oferta asortymentowa
JakoĞü grafiki
Wizualizacja strony
0,75
0,5
1
0,75
0,75
ħródło: opracowanie własne na podst. A. Szewczyk, E. Krok (red). „Fenomen Internetu” tom II,
hogben, Szczecin 2008, s.341-343
gdzie: 0 – brak cechy, 0,25 – niski poziom cechy, 0,5 – Ğredni poziom cechy, 0,75 – wysoki poziom cechy, 1 – bardzo wysoki poziom cechy.
Zgodnie z załoĪeniami metody AHP porównanie parami witryn komputerowych wymaga okreĞlenia w jakim stopniu dana witryna dominuje nad inną.
Tabela 3. Macierz waĪnoĞci kryteriów
K1
K2
K3
K4
K5
K6
K1
1,00
5,00
3,00
1,00
3,00
0,33
K2
0,20
1,00
1,00
1,00
1,00
0,33
K3
0,33
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
K4
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
0,20
K5
0,33
1,00
1,00
1,00
1,00
0,33
K6
3,00
3,00
1,00
5,00
3,00
1,00
SUMA
13,33
4,53
5,33
5,20
4,67
16,00
ħródło: opracowanie własne
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 16, 2008
11
Tabela 4. Wagi kryteriów
K1
K2
K3
K4
K5
K6
K1
0,08
0,38
0,23
0,08
0,23
0,03
K2
0,04
0,22
0,22
0,22
0,22
0,07
K3
0,06
0,19
0,19
0,19
0,19
0,19
K4
0,19
0,19
0,19
0,19
0,19
0,04
K5
0,07
0,21
0,21
0,21
0,21
0,07
K6
0,19
0,19
0,06
0,31
0,19
0,06
WAGA
0,1055
0,2295
0,1837
0,2004
0,2045
0,0764
ħródło: opracowanie własne
WskaĨnik zgodnoĞci dla powyĪej zamieszczonej macierzy wynosi 0,0982317 i jest mniejszy od
wartoĞci granicznej (0,1). Oznacza to, Īe zachowana została spójnoĞü ocen.
Tabela 5. WartoĞci wektorów preferencji lokalnych i globalnych oraz funkcji uĪytecznoĞci dla rankingu witryn internetowych
WAGA
komputronik.pl
2It.pl
1Klik.pl
sklepkomputerowy24.pl
eMarket.pl
K1
0,1055
0,2682
0,2651
0,2089
0,1569
0,1009
K2
0,2295
0,3259
0,1376
0,1758
0,1654
0,1953
K3
0,1837
0,4651
0,1069
0,0761
0,2809
0,0709
K4
0,2004
0,1617
0,3597
0,3597
0,0400
0,0788
K5
0,2045
0,1053
0,2454
0,1053
0,0469
0,4971
K6
0,0764
0,1495
0,0435
0,2382
0,3779
0,1908
F.u.
0,2539
0,2048
0,1882
0,1526
0,2005
ħródło: opracowanie własne
1
0,50
0,40
0,30
6
2
0,20
0,10
0,00
5
3
4
komputronik.pl
2It.pl
1Klik.pl
sklepkomputerowy24.pl
Wykres 1. Rozkład uĪytecznoĞci cząstkowej
ħródło: opracowanie własne.
NajwyĪszą wartoĞü funkcji uĪytecznoĞci uzyskała witryna komputronik.pl, najniĪszą
sklepkomputerowy24.pl.
12
Ryszard BudziĔski, Monika Stolarska
Aspekty metodyczne oceny witryn internetowych
5. Badania eksperymentalne – zmiany uĪytecznoĞci cząstkowej kryteriów globalnych
Zgodnie z przyjĊtą procedurą badawczą w kolejnym etapie badaĔ zanalizowano wpływ zmiany
wartoĞci wektorów priorytetów dla podkryteriów II-go poziomu na postaü koĔcową wynikowego
rankingu witryn internetowych.
Pierwszy etap modelowania obejmowaü bĊdzie zmiany wartoĞci uĪytecznoĞci cząstkowej
kryteriów lokalnych i ich wpływ na pierwotnie otrzymany ranking systemów. Dla kaĪdego
z kryteriów globalnych (K1, K2, K6) obserwowane bĊdą zmiany w przypadku, gdy jedno
z podkryteriów drugiego poziomu bĊdzie silnie dominowaü pozostałe. Wyniki przedstawione
zostaną w formie wykresów zawartych w tabeli 6.
Tabela 6. Etapy modelowania systemów ekonomicznych – zmiany wartoĞci uĪytecznoĞci cząstkowej w zaleĪnoĞci od zmian wektora priorytetów dla podkryteriów drugiego poziomu
Podkryterium 1
K1
Podkryterium 2
Podkryterium 3
1
1
1
0,50
0,60
0,50
0,40
0,40
0,30
0,40
6
6
0,30
2
6
2
0,20
2
0,20
0,20
0,10
0,10
0,00
0,00
0,00
5
5
3
5
3
3
4
4
4
K2
1
1
1
0,50
6
0,50
0,50
0,40
0,40
0,40
0,30
0,30
6
0,30
2
6
0,20
2
0,20
2
0,20
0,10
0,10
0,10
0,00
0,00
0,00
5
5
3
5
3
3
4
4
K6
4
1
1
1
0,50
0,50
0,50
0,40
0,40
0,40
0,30
0,30
6
2
6
2
0,20
0,20
0,30
6
0,10
0,10
0,00
0,00
5
3
4
2
0,20
0,10
0,00
5
3
4
5
3
4
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 16, 2008
13
Jak moĪna zauwaĪyü w powyĪszej tabeli zmiany wartoĞci uĪytecznoĞci cząstkowej w drugim etapie modelowania nie spowodowały rewizji postaci koĔcowych rankingów witryn internetowych.
Wskazuje to, Īe są odporne na zmiany waĪnoĞci kryteriów wskazanych przez decydenta.
Tabela 7. Rankingi funkcji uĪytecznoĞci witryn internetowych przy zmianie wag
Komputronik.pl
2It.pl
1Klik.pl
Sklepkomputerowy24.pl
Market.pl
F.u.(1)
F.u.(2)
F.u.(3)
F.u.(4)
F.u.(5)
F.u.(6)
F.u.(7)
F.u.(8)
F.u.(9)
0,2538
0,2488
0,2591
0,2801
0,2346
0,2470
0,254
7
0,2497
0,2547
0,2004
0,2187
0,1953
0,1998
0,2143
0,2002
0,205
8
0,2043
0,2058
0,1798
0,1872
0,1976
0,1685
0,1919
0,2042
0,198
6
0,1867
0,1986
0,1604
0,1467
0,1507
0,1648
0,1579
0,1351
0,141
8
0,1587
0,1418
0,2056
0,1986
0,1974
0,1868
0,2013
0,2136
0,199
2
0,2006
0,1992
ħródło: opracowanie własne
6. Uwagi koĔcowe
Ocena witryn internetowych branĪy komputerowej przy wykorzystaniu metody AHP daje
czytelną dla informacjĊ dla decydenta w jakim stopniu spełniają okreĞlone przez niego kryteria.
Przedstawione w niniejszym artykule metodyczne podstawy konwersji z metody punktowej do
AHP umoĪliwiły porównanie wyników uzyskanych w obu metodach. Zmiany uĪytecznoĞci
cząstkowej nie wpłynĊły w znaczący sposób na wyniki, jakie osiągnĊły podczas porównywania
parami strony WWW. Zastosowanie metody AHP do oceny witryn dało zbliĪone wyniki do
metody punktowej. W obu wypadkach najlepsze wyniki uzyskała witryna komputronik.pl.
W metodzie punktowej najmniej punktów uzyskał 2It.pl, w metodzie AHP najniĪszą wartoĞü
funkcji uĪytecznoĞci uzyskał sklepkomputerowy24.pl, co pozwala wysnuü wniosek o jedynie
czĊĞciowej porównywalnoĞci obu metod.
W konkluzjach badawczych warto zaznaczyü, Īe proponowana procedura posiada wysokie
walory utylitarne. Prosty mechanizm pozyskiwania ocen eksperckich w połączeniu z moĪliwoĞcią
modelowania preferencji i analizy wraĪliwoĞci rozwiązaĔ stanowią o tym, Īe wynikowe rankingi są
dobrze umocowane, w przeciwieĔstwie do prostych Ğrednich waĪonych
Bibliografia
1.
2.
3.
Król K., Gola P.: JakoĞü witryn internetowych małopolskich gospodarstw
agroturystycznych [dostĊp: 2008].
Król K.: Techniczno merytoryczny stan internetowych witryn gospodarstw
agroturystycznych [dostĊp: 2008].
Dobrogowska – Schlebusch E.: Ocena jakoĞci informacji medycznej dostĊpnej
w Internecie – jako zadanie dla bibliotek w: Biuletyn EBIB [Dokument elektroniczny] nr
3/2007 (84) kwiecieĔ. - Czasopismo elektroniczne. - [Warszawa]: Stowarzyszenie
Bibliotekarzy Polskich KWE, 2007.
14
Ryszard BudziĔski, Monika Stolarska
Aspekty metodyczne oceny witryn internetowych
4.
BaĔski J.: Witryny internetowe jednostek samorządowych z siedzibą w małych miastach –
analiza i ocena [dostĊp: 2008].
5. Szewczyk A., Krok E. (red).: Fenomen Internetu tom II, Wydawnictwo hogben, Szczecin
2008, s.341-345.
6. KobyliĔski A.: ISO/IEC 9126 – Analiza modelu jakoĞci produktów programowych w:
Systemy Wspomagania Organizacji 2003, red. T. PorĊbska-Miąc, H. Sroka, Prace
Naukowe AE w Katowicach, Katowice 2003.
7. Gospodarowicz A. (red.): Metody analizy i oceny pakietów programowych,
Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław
1997, s.49-55.
8. Blin M.-J., Tsoukias A.: Multicriteria Methodology Contribution to Software Quality
Evaluations, Springer Netherlands, Software Quality Journal, volume 9, number 2, June
2001.
9. Mamaghani F.: Methodology to select security software, Information Management &
Computer Security, volume: 10, issue: 1, 2002.
10. [4].
11. [2] s.96.
METHODICALASPECTS OF THE WEBSITES EVALUATION
Summary
The aim of this study is functional quality evaluation for selected websites. Methodical aspect of study is propose a new procedure of quality evaluation using utility function. MCDA (AHP) model as a theoretical fundament of the own procedure
was presented.
Keywords: AHP, evaluation for selected websites
Ryszard BudziĔski
Monika Stolarska
Instytut Systemów Informatycznych
Politechnika SzczeciĔska
Szczecin, ul. ĩołnierska 49
e-mail: [email protected]
http://www.wi.ps.pl
e-mail: [email protected]