Regionalna Izba Obrachunkowa - Regionalnej Izby Obrachunkowej

Regionalna Izba Obrachunkowa - Regionalnej Izby Obrachunkowej

Regionalna Izba Obrachunkowa
w Zielonej Górze
65-261 Zielona Góra, ul. Chmielna 13; tel. 68 329 19 00; fax: 68 329 19 03
www.zielonagora.rio.gov.pl e-mail: [email protected]
Zielona Góra, 2014 - 05 - 30
RIO.I.092.57.2014
Pan
Marek Babul
Wójt Gminy Bobrowice
WYSTĄPIENIE POKONTROLNE
Regionalna Izba Obrachunkowa w Zielonej Górze, działając na podstawie art. 1 ust. 2
ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jedn.
Dz. U. z 2012 r. poz. 1113 z późn. zm.), przeprowadziła w okresie od 10.12.2013 r. do
04.04.2014 r. kontrolę kompleksową gospodarki finansowej i zamówień publicznych Gminy
Bobrowice o statusie wiejskim za 2013 rok. Wyniki kontroli omówiono i podpisano protokół
w dniu 04.04.2014 r.
Zakresem kontroli objęto regulacje wewnętrzne dotyczące ustroju gminy oraz jej
jednostek organizacyjnych, funkcjonowanie kontroli zarządczej, prowadzenie rachunkowości,
realizację wybranych rodzajów dochodów i wydatków, w tym wydatków na wynagrodzenia
nauczycieli z tytułu wypłaty dodatku uzupełniającego, udzielanie zamówień publicznych,
rozliczanie otrzymanych i udzielonych dotacji, zagadnienia dotyczące długu publicznego,
gospodarowanie
mieniem
komunalnym
oraz
rozliczenia
budżetu
z
jednostkami
organizacyjnymi.
W związku z przeprowadzoną kontrolą, zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o regionalnych
izbach obrachunkowych przekazuję Panu Wójtowi niniejsze wystąpienie pokontrolne.
Kontrola wewnętrznych regulacji organizacyjno-prawnych wykazała rozbieżności
pomiędzy Statutem Gminy Bobrowice, a rejestrem jednostek pomocniczych Gminy. Z treści
§ 4 ust. 3 Statutu Gminy Bobrowice przyjętego Uchwałą Nr XV/126/2001 Rady Gminy
Bobrowice z dnia 28 września 2001 r. wynika, że w Gminie utworzono 15 sołectw. Natomiast
z prowadzonego przez Wójta Gminy rejestru jednostek pomocniczych, wynika, że utworzono
16 sołectw. Przyczyny rozbieżności pomiędzy Statutem Gminy Bobrowice, a rejestrem
jednostek pomocniczych Gminy Wójt wyjaśnił niedopatrzeniem w zakresie aktualizacji
Statutu Gminy Bobrowice z chwilą utworzenia nowego sołectwa - Brzezinka, co zostało
naprawione w trakcie trwania kontroli. Kontrolującej przedstawiono Uchwałę Rady Gminy
Bobrowice Nr XXII/218/14 z dnia 27 stycznia 2014 r. zmieniającą Statut Gminy Bobrowice
w zakresie zwiększenia liczby sołectw do 16, uwzględniając tym samym sołectwo Brzezinka.
Rada Gminy nie określiła zasad wnoszenia, cofania i zbywania udziałów i akcji przez
Wójta Gminy, zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. g ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie
gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.) z powodu nieprzedstawienia jej
projektu stosownej uchwały. Do zadań wójta należy w szczególności przygotowywanie
projektów uchwał rady gminy, zgodnie z art. 30 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy. Przyczyny
zaniechania przedstawienia Radzie Gminy projektu uchwały w powyższym zakresie Wójt
wyjaśnił niedopatrzeniem, co zostało naprawione w trakcie trwania kontroli.
Dokumentacja
opisująca
przyjęte
przez
Urząd
Gminy
zasady
(politykę)
rachunkowości, wprowadzona Zarządzeniem Wójta Gminy Bobrowice Nr KU/7/12 z dnia
25 lipca 2010 r. nie zawierała informacji o wersji oprogramowania wykorzystywanego do
prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz aktualnego wykazu stosowanych programów, a także
zawierała nieaktualną wersję 1 programu co stanowi naruszenie art. 10 ust. 1 pkt 1 lit. c
ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 330
z późn. zm.). Dokumentację opisującą przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, zgodnie
z art. 10 ust. 2 ustawy o rachunkowości, ustala w formie pisemnej i aktualizuje kierownik
jednostki. Przyczynę powstałej nieprawidłowości Wójt wyjaśnił niedopatrzeniem.
Kontrola stanu i kompletności urządzeń księgowych wykazała, że w 2013 r. do obsługi
Urzędu Gminy stosowano konta: 014 „Zbiory biblioteczne”, 310 „Materiały”, 700 „Sprzedaż
produktów i koszty ich wytworzenia”, 730 „Sprzedaż towarów i wartość ich zakupu”
nieuwzględnione w Planie Kont dla Urzędu Gminy Bobrowice oraz w zasadach ich
funkcjonowania, stanowiących załącznik nr 3 do Zarządzenia Nr KU/7/12 Wójta Gminy
2
Bobrowice z dnia 25 lipca 2012 r. w sprawie zasad (polityki) rachunkowości. Ponadto
w przypadku budżetu Gminy stosowano konta: 137 „Rachunki Środków Funduszy
Pomocowych” oraz 981 „Plan Finansowy niewygasających wydatków” nieujęte w Planie
kont dla budżetu Gminy oraz w zasadach ich funkcjonowania, stanowiących załącznik nr 3 do
Zarządzenia Wójta Gminy Bobrowice Nr KU/7/12. Powyższe konta nie występują również
w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów
jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów
budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych
mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r.
poz. 289). Skarbnik Gminy wyjaśniła, że powstała nieprawidłowość była wynikiem
przeoczenia.
Kontrolowana jednostka w 2013 r. sporządziła 11 miesięcznych zestawień obrotów
i sald jedynie w „wersji roboczej”, tj. zestawienia obrotów i sald budżetu Gminy za miesiące:
styczeń, luty, marzec, czerwiec i grudzień oraz Urzędu Gminy za kwiecień, czerwiec, lipiec,
sierpień, wrzesień i grudzień, co nie jest równoznaczne ze sporządzeniem tego zestawienia,
przez co wydruki „wersji roboczych” nie spełniają wymogu sporządzenia zestawienia
obrotów i sald kont księgi, o którym mowa w art. 18 ust. 1 w zw. z art. 15 ust. 1 ustawy
o rachunkowości. Również do dnia kontroli, tj. 31.03.2014 r., w którym przypadał 90 dzień po
dniu bilansowym, nie zostało sporządzone roczne zestawienie obrotów i sald za 2013 r.
W związku z powyższymi nieprawidłowościami księgi rachunkowe nie są prowadzone
bieżąco, co stanowi naruszenie art. 24 ust. 1 w związku z art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy
o rachunkowości. Przyczynę powstałych nieprawidłowości Skarbnik Gminy wyjaśniła
przeoczeniem.
Powyższa nieprawidłowość została stwierdzona w toku poprzedniej kontroli
kompleksowej przeprowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Zielonej Górze
w 2009 r. W wystąpieniu pokontrolnym skierowanym do Wójta Gminy Bobrowice w dniu
23.12.2009 r. Prezes RIO wniósł o bieżące prowadzenie ksiąg rachunkowych, stosownie do
art. 24 ust. 1 w zw. z art. 24 ust. 5 ustawy o rachunkowości, w szczególności poprzez
sporządzanie zestawień obrotów i sald kont księgi głównej za rok obrotowy nie później niż do
85 dnia po dniu bilansowym. Przyczynę niewykonania wniosku pokontrolnego Wójt wyjaśnił
niedopatrzeniem.
Księgi rachunkowe Urzędu Gminy do dnia kontroli tj. 31.03.2014 r. nie zostały
3
zamknięte, co narusza art. 12 ust. 2 ustawy o rachunkowości, który stanowi, że księgi
rachunkowe zamyka się, z zastrzeżeniem ust. 3 i 3a, na dzień kończący rok obrotowy, nie
później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia zaistnienia tego zdarzenia (od dnia 31.12.2013 r.). Za
prowadzenie rachunkowości odpowiada Skarbnik Gminy. Z udzielonych wyjaśnień osoby
odpowiedzialnej wynika, że zamknięcia ksiąg dokonuje pracownik firmy ZETO, z którego
oprogramowania księgowego korzysta Gmina. Nieprawidłowość powstała ponieważ
pracownik ZETO nie mógł dojechać do dnia 31 marca oraz w związku z wykryciem błędów
w naliczaniu amortyzacji i umorzenia w trakcie sporządzania bilansu i informacji o stanie
mienia.
Powyższa nieprawidłowość została stwierdzona w toku poprzedniej kontroli
kompleksowej przeprowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Zielonej Górze
w 2009 r. W wystąpieniu pokontrolnym skierowanym do Wójta Gminy Bobrowice w dniu
23.12.2009 r. Prezes RIO wniósł o zamykanie ksiąg rachunkowych nie później niż w ciągu
3 miesięcy od dnia kończącego rok obrotowy, zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy
o rachunkowości. Przyczynę niewykonania wniosku pokontrolnego w tym zakresie Wójt
Gminy wyjaśnił wykryciem błędów w naliczaniu amortyzacji i umorzenia w trakcie
sporządzania bilansu i informacji o stanie mienia oraz tym, że zamknięcia ksiąg dokonuje
pracownik firmy ZETO, z którego oprogramowania księgowego korzysta Gmina, który nie
mógł dojechać do dnia 31 marca br.
Na dzień prowadzonych czynności kontrolnych kontrolująca stwierdziła brak
uregulowań wewnętrznych w zakresie gospodarki drukami ścisłego zarachowania Urzędu
Gminy. Zarządzeniem Nr KU/16/11 z dnia 30 grudnia 2011 r. Wójt Gminy wprowadził
instrukcję
sporządzania,
obiegu
i kontroli
dokumentów
księgowych
występujących
w Urzędzie Gminy, jednakże powyższe zarządzenie nie reguluje zasad obiegu, kontroli
i archiwizowania druków ścisłego zarachowania, a także nie określa druków ścisłego
zarachowania stosowanych w Urzędzie Gminy. Instrukcja ewidencji i kontroli druków
ścisłego zarachowania zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, powinna zostać
wprowadzona w celu zagwarantowania właściwej kontroli zarządczej oraz zapewnienia
realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem. Ponadto arkusze spisu z natury oraz
druki polecenia wyjazdu służbowego nie zostały objęte ewidencją druków ścisłego
zarachowania. Mając powyższe na uwadze Wójt Gminy nie zorganizował funkcjonowania
adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej, zapewniającej osiągnięcie celu
określonego w art. 68 ust. 2 pkt 2 ustawy o finansach publicznych, stosownie do art. 69 ust. 1
4
pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r.
poz. 885 z późn. zm.), w związku ze standardem kontroli zarządczej nr 13, zawartym
w załączniku do Komunikatu Nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie
standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych (Dz. Urz. MF Nr 15,
poz. 84). Wójt Gminy przyczyny powstałych nieprawidłowości wyjaśnił niedopatrzeniem
oraz brakiem wiedzy w powyższym zakresie.
Kontrola w zakresie inwentaryzacji majątku gminy wykazała, że w Zarządzeniu
Nr KU/17/13 z dnia 19 grudnia 2013 r. Wójta Gminy w sprawie przeprowadzenia okresowej
inwentaryzacji majątku Gminy, ustalono nieprawidłowy termin zakończenia inwentaryzacji
składników aktywów, tj. na 30.01.2014 r. zamiast do 15.01.2014 r. co stanowi naruszenie art.
26 ust. 3 pkt 1 ustawy o rachunkowości. Osobą odpowiedzialną za przygotowanie projektu
zarządzenia Nr KU/17/13 z dnia 19 grudnia 2013 r. jest Skarbnik Gminy. Przyczyny
sporządzenia projektu zarządzenia w sposób sprzeczny z postanowieniami art. 26 ust. 3 pkt 1
ustawy o rachunkowości, w zakresie wyznaczenia terminu zakończenia inwentaryzacji,
Skarbnik wyjaśniła niedopatrzeniem.
Zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych kierownik
jednostki sektora finansów publicznych, jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej
tej jednostki. Przyczyny wyznaczenia w Zarządzeniu Nr KU/17/13 z dnia 19 rudnia 2013 r.
terminu zakończenia inwentaryzacji w sposób sprzeczny z postanowieniami art. 26 ust. 3
pkt 1 ustawy o rachunkowości Wójt wyjaśnił przeoczeniem.
Inwentaryzacja środków pieniężnych w kasie została przeprowadzona w dniu
31.12.2013 r. i udokumentowana protokołem inwentaryzacji kasy. W § 6 Zarządzenia
Nr KU/17/13 Wójt powołując Komisję Inwentaryzacyjną do przeprowadzenia inwentaryzacji
aktywów pieniężnych wyznaczył K. K. - Inspektor ds. wymiaru podatków, księgowości
podatkowej i opłat na przewodniczącą Komisji Inwentaryzacyjnej. Wyznaczenie Inspektor
K. K. było niezgodne z § 2 pkt 2 instrukcji w sprawie gospodarki majątkiem trwałym gminy,
inwentaryzacji majątku i zasad odpowiedzialności za powierzone mienie, stanowiącej
załącznik nr 3 do Zarządzenia Wójta Gminy Bobrowice Nr 7/02 z dnia 31 grudnia 2002 r.,
zgodnie z którym przewodniczącym komisji inwentaryzacyjnej nie może być pracownik
działu finansowo-księgowego. Inspektor K. K. jest zatrudniony w Dziale FinansowoKsięgowym. Z wyjaśnień Wójta wynika, że przyczyną powstałej nieprawidłowości było
niedopatrzenie.
Mając powyższe na uwadze Wójt Gminy nie zorganizował funkcjonowania
5
adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej, zapewniającej osiągnięcie celu
określonego w art. 68 ust. 2 pkt 1ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych,
poprzez nieprzestrzeganie postanowień instrukcji w sprawie gospodarki majątkiem trwałym
gminy, inwentaryzacji majątku i zasad odpowiedzialności za powierzone mienie.
Ponadto kontrolująca ustaliła, iż Wójt pomimo wydania ww. zarządzenia
nie zinwentaryzował według stanu na dzień 31.12.2013 r należności i zobowiązań, gruntów
a także środków trwałych w budowie oraz wartości niematerialnych, czym naruszył
art. 26 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U.
z 2013 r. poz. 330 z późn. zm.). Stosownie do § 3 ust. 1 zarządzenia Nr KU/17/13
inwentaryzację należności i zobowiązań należało przeprowadzić poprzez potwierdzenie sald
uzyskanych od banków oraz od kontrahentów i porównać z księgami rachunkowymi na dzień
31.12.2013 r. Zgodnie z § 3 ust. 2 i ust. 3 ww. zarządzenia inwentaryzację środków trwałych
w budowie, grunty należało przeprowadzić w drodze weryfikacji dokumentów z zapisami
księgowymi natomiast wartości niematerialnych i prawnych w drodze porównania stanu
faktycznego z danymi wynikającymi z ksiąg.
Z art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości wynika, iż jednostki przeprowadzają na
ostatni dzień każdego roku obrotowego inwentaryzację należności oraz powierzonych
kontrahentom własnych składników aktywów - drogą otrzymania od banków i uzyskania od
kontrahentów potwierdzeń prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych jednostki
stanu tych aktywów oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic. Stosownie do art. 26
ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości inwentaryzację gruntów a także środków trwałych
w budowie oraz wartości niematerialnych, jeżeli przeprowadzenie ich spisu z natury lub
uzgodnienie z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe – przeprowadza się drogą
porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości
tych składników.
W § 9 ww. zarządzenia Wójt powierzył wykonanie zarządzenia Skarbnikowi Gminy.
Przyczyny niewykonania ww. Zarządzenia oraz nieprzeprowadzenie inwentaryzacji w ww.
zakresie Skarbnik Gminy wyjaśniła trudnościami związanymi z zamknięciem roku.
Zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
kierownik jednostki sektora finansów publicznych jest odpowiedzialny za całość gospodarki
finansowej tej jednostki. Z udzielonych przez Wójta wyjaśnień wynika, że przyczyną
nieprzeprowadzenia inwentaryzacji były trudności z zamknięciem roku z uwagi na brak
bilansowania spowodowany błędnymi księgowaniami, które dokonali nowi pracownicy,
6
a także usterka programu do ewidencji środków trwałych.
W zakresie inwentaryzacji w drodze spisu z natury, zainicjowanej Zarządzeniem
Nr KU/8/12 z dnia 20 września 2012 r. Wójta Gminy Bobrowice, kontrola wykazała, że w § 6
ww. zarządzenia Wójt wyznaczył H. R. - Inspektor ds. rolnictwa i gospodarki mieniem
komunalnym na przewodniczącą Komisji Inwentaryzacyjnej. Powyższe działanie było
niezgodne z § 2 pkt 2 instrukcji w sprawie gospodarki majątkiem trwałym gminy,
inwentaryzacji majątku i zasad odpowiedzialności za powierzone mienie, stanowiącej
załącznik nr 3 do Zarządzenia Nr 7/02 z dnia 31 grudnia 2002 r., ponieważ Inspektor H. R. nie
jest zatrudniona na stanowisku kierowniczym. Przyczyny powstałej nieprawidłowości Wójt
wyjaśnił niedopatrzeniem.
Mając powyższe na uwadze Wójt Gminy nie zorganizował funkcjonowania
adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej, zapewniającej osiągnięcie celu
określonego w art. 68 ust. 2 pkt 1ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych,
poprzez nieprzestrzeganie postanowień instrukcji w sprawie gospodarki majątkiem trwałym
gminy, inwentaryzacji majątku i zasad odpowiedzialności za powierzone mienie.
Z ustaleń kontroli wynika, że w 2012 r. nie dopełniono obowiązków nałożonych przez
ustawę o rachunkowości w zakresie odpowiedniego udokumentowania przeprowadzenia oraz
powiazania wyników inwentaryzacji metodą spisu z natury z księgami rachunkowymi,
miedzy innymi nie wskazano osoby materialnie odpowiedzialnej na 61 arkuszach spisowych,
czym naruszono art. 27 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Osobą odpowiedzialną za wyjaśnienie
i rozliczenie wyników inwentaryzacji przeprowadzonej drogą spisu z natury w 2012 r. jest
W. Ś - księgowa ds. księgowości budżetowej i gospodarki materiałowej, która w trakcie
trwania kontroli przebywała na urlopie rodzicielskim. Za bezpośredni nadzór nad pracą
samodzielnego stanowiska ds. księgowości budżetowej i gospodarki materiałowej
odpowiedzialna
jest
Skarbnik
Gminy,
która
wyjaśniła,
że
przyczyną
powstałej
nieprawidłowości był nawał obowiązków związany z zamknięciem roku oraz niedopatrzenie.
Wyjaśnienia w powyższej sprawie złożył również Wójt Gminy, który stwierdził, że przyczyną
niedopełnienia obowiązków nałożonych przez art. 27 ust. 1 ustawy o rachunkowości
w zakresie odpowiedniego udokumentowania przeprowadzenia oraz wyników inwentaryzacji
metodą spisu z natury było niedopatrzenie.
Kontrola sprawozdań budżetowych za 2013 r. wykazała, że dane dotyczące skutków
finansowych wynikających z decyzji o rozłożeniu na raty spłaty zaległości podatkowej nie
zostały wykazane w sprawozdaniu z wykonania planu dochodów budżetowych jednostki
7
samorządu terytorialnego Rb-27S za okres od początku roku do dnia 31 grudnia 2013 r.,
a w konsekwencji, będących podstawą naliczenia subwencji w sprawozdaniu z wykonania
dochodów podatkowych Rb-PDP na koniec 2013 roku. Nieprawidłowość powstała wskutek
zaniechania wykazania w ww. sprawozdaniach kwot skutków finansowych wynikających
z decyzji o rozłożeniu na raty spłaty zaległości podatkowej w podatku od nieruchomości od
osób fizycznych w kwocie 3.776,00 zł. W związku z powyższym w kolumnie
15. sprawozdania Rb-27S oraz w kolumnie 6. sprawozdania Rb-PDP winna zostać wykazana
kwota 3.776,00 zł, natomiast wielkość tych skutków wykazana została przez Gminę w ww.
sprawozdaniach w kwocie 0,00 zł. Przy sporządzaniu powyższych sprawozdań naruszony
został przepis § 9 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r.
w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. z 2010 r. Nr 20, poz. 103) oraz § 3 ust. 1
pkt 11b i § 7 ust. 3 instrukcji sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów
jednostek samorządu terytorialnego, stanowiącej załącznik nr 39 do ww. rozporządzenia,
które miały zastosowanie w przypadku sprawozdań budżetowych sporządzanych za 2013 r.
Wójt Gminy wyjaśnił, że wykazanie nieprawidłowych kwot w sprawozdaniach spowodowane
było niedopatrzeniem pracownika zajmującego się podatkami i opłatami lokalnymi. Powstała
nieprawidłowość została naprawiona w trakcie trwania kontroli poprzez sporządzenie korekt
sprawozdań w powyższym zakresie.
Do sprawozdań sporządzanych za okresy sprawozdawcze 2014 r. mają zastosowanie przepisy
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości
budżetowej (Dz. U. poz. 119).
W ramach kontroli dochodów z tytułu podatków: od nieruchomości, rolnego, leśnego
i od środków transportowych od osób fizycznych i prawnych, sprawdzono terminowość
składania deklaracji podatkowych, wpłaty podatków oraz podejmowanie czynności
egzekucyjnych.
Kontrola wykazała, że Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Bobrowicach (OPS), złożył w dniu 31.01.2013 r. deklarację na podatek od nieruchomości,
pomimo iż (OPS) nie został wyposażony w nieruchomość zgodnie z przepisami ustawy
o gospodarce nieruchomościami. Na podstawie umowy Wójt Gminy oddał w bezpłatne
użytkowanie Gminnemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Bobrowicach trzy pomieszczenia
biurowe położone w siedzibie Urzędu Gminy, w związku z czym obowiązek podatkowy
w podatku od nieruchomości ciąży na Gminie będącej właścicielem danej nieruchomości,
stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach
8
lokalnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.). Kontrola wykazała
również, że Gminna Biblioteka Publiczna w Bobrowicach (Filia: Dychów), posiadająca status
gminnej instytucji kultury nie złożyła deklaracji na podatek od nieruchomości zajmowanych
w związku z realizacją statutowej działalności. Biblioteka w świetle przepisów ustawy z dnia
25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn.
Dz. U. z 2012 r. poz. 406) posiada osobowość prawną i na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a
ustawy o podatkach i opłatach lokalnych winna złożyć ww. deklarację.
W przypadku Gminnej Biblioteki Publicznej w Bobrowicach Organ podatkowy nie
skorzystał z możliwości wynikającej z art. 274a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) i nie wezwał
podatnika do złożenia deklaracji. Inspektor ds. wymiaru podatków, księgowości podatkowej
i opłat – K. K. wyjaśniła, że przyczyną nieprawidłowości był brak informacji o zawartej
umowie pomiędzy szkołą, a Biblioteką. W trakcie trwania kontroli Gmina złożyła korektę
deklaracji na podatek od nieruchomości na rok 2013 w zakresie pomieszczeń zajmowanych
przez OPS, a Gminna Biblioteka Publiczna w Bobrowicach złożyła deklarację na podatek od
nieruchomości na rok 2013. Jednocześnie ww. jednostki złożyły korektę deklaracji na podatek
od nieruchomości w powyższym zakresie.
Kontrola terminowości składania deklaracji wykazała także, że 2 podatników podatku
rolnego od osób prawnych złożyło deklaracje 15 i 16 dni po terminie wskazanym w art. 6a
ust. 8 pkt 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r.
poz. 1381 z późn. zm.). Urząd Gminy jako jednostka organizacyjna Gminy, reprezentowana
przez Wójta Gminy, złożyła deklarację na podatek leśny 15 dni po terminie wskazanym
w art. 6 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (tekst jedn.
Dz. U. z 2013 r. poz. 465), a także 1 podatnik podatku od środków transportowych od osób
prawnych złożył deklarację 28 dni po terminie wskazanym w art. 9 ust. 6 pkt 1 ustawy
o podatkach i opłatach lokalnych. Organ podatkowy nie skorzystał z możliwości wynikającej
z art. 274a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa i nie wezwał ww. podatnika do złożenia
deklaracji. Przyczyny powstałej nieprawidłowości Inspektor K. K. wyjaśniła przeoczeniem.
Powyższa nieprawidłowość została stwierdzona w toku poprzedniej kontroli
kompleksowej przeprowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Zielonej Górze
w 2009 r. W wystąpieniu pokontrolnym skierowanym do Wójta Gminy w dniu 23.12.2009 r.
Prezes RIO wniósł o korzystanie z możliwości, wynikającej z art. 274a § 1 ustawy Ordynacja
podatkowa, żądania złożenia wyjaśnień w sprawie przyczyn niezłożenia deklaracji lub
9
wezwania do jej złożenia, jeżeli deklaracja nie została złożona mimo takiego obowiązku.
Przyczynę niewykonania wniosku pokontrolnego w tym zakresie Wójt Gminy wyjaśnił
błędną interpretacją przepisów prawa.
Podatnik podatku od nieruchomości - Gmina Bobrowice, posiadająca przypis na 2013
r. w wysokości 208.235,00 zł dokonała wpłaty II raty 12 dni po terminie wskazanym w art. 6
ust. 9 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Przyczyny dokonania zapłaty II raty
podatku od nieruchomości po terminie Wójt wyjaśnił niedopatrzeniem pracownika
księgowości.
Mając powyższe na uwadze Wójt Gminy nie zorganizował funkcjonowania adekwatnej,
skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej, zapewniającej osiągnięcie celu określonego
w art. 68 ust. 2 pkt 1ustawy o finansach publicznych, stosownie do art. 69 ust. 1 pkt 2 ustawy,
której celem jest zapewnienie w szczególności zgodności działalności z przepisami prawa.
Kontrola wpływów z tytułu podatku od nieruchomości, rolnego i leśnego od osób
fizycznych, w badanej próbie wykazała, że w przypadku 2 podatników podatku , którzy nie
dokonali wpłaty w wyznaczonym terminie, organ podatkowy do dnia kontroli nie wystawił
tytułów wykonawczych, co stanowi naruszenie § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów
z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy
o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2001 r. Nr 137, poz. 1541 z późn.
zm.), a także niezgodne było z postanowieniami § 2 Zarządzenia Nr KU/3/10 Wójta Gminy
Bobrowice z dnia 2 marca 2010 r., który stanowi, że tytuły wykonawcze na podatek od
nieruchomości, rolny, leśny od osób fizycznych wystawia się w terminie do 30 dni od
otrzymania potwierdzenia odbioru upomnienia. Z udzielonych przez Inspektor K. K.
wyjaśnień wynika, że powstała nieprawidłowość była wynikiem błędnej interpretacji
przepisów rozporządzenia i zapisów Zarządzenia Nr KU/3/10 w powyższym zakresie oraz
była spowodowana przeoczeniem.
Powyższa nieprawidłowość została stwierdzona w toku poprzedniej kontroli
kompleksowej przeprowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Zielonej Górze
w 2009 r. W wystąpieniu pokontrolnym skierowanym do Wójta Gminy Bobrowice w dniu
23.12.2009 r. Prezes RIO wniósł o wystawianie, po bezskutecznym upływie terminu
określonego w upomnieniach, tytułów wykonawczych, zgodnie z § 5 ust. 1 rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów
o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Z udzielonych przez Wójta wyjaśnień
wynika, że powstała nieprawidłowość była wynikiem błędnej interpretacji przepisów
10
rozporządzenia i zapisów Zarządzenia Nr KU/3/10 w powyższym zakresie oraz była
spowodowana przeoczeniem.
Kontrola w zakresie prawidłowości prowadzonej egzekucji zaległości podatkowych
wykazała, że w przypadku podatnika posiadającego zaległość od 2008 r. w łącznej wysokości
361.790,00 zł, Organ Podatkowy zabezpieczył swoje należności za okres od sierpnia 2008 r.
do czerwca 2011 r. tytułami wykonawczymi, jednakże we wskazanym okresie wierzyciel nie
korzystał z uprawnienia do uzyskania w organie egzekucyjnym informacji o sposobie
załatwienia wniosku egzekucyjnego, wynikającego z § 8 rozporządzenia w sprawie
wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Z wyjaśnień Inspektor K. K. wynika, że powstała nieprawidłowość była wynikiem
niedopatrzenia.
Powyższa nieprawidłowość została stwierdzona w toku poprzedniej kontroli
kompleksowej przeprowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Zielonej Górze
w 2009 r. W wystąpieniu pokontrolnym skierowanym do Wójta Gminy Bobrowice w dniu
23.12.2009 r. Prezes RIO wniósł o występowanie do organu egzekucyjnego w celu uzyskania
informacji o sposobie załatwienia wniosku egzekucyjnego na podstawie § 8 rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów
ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2001 r. Nr 137, poz. 1541
z późn. zm.). Przyczynę niewykonania wniosku pokontrolnego w tym zakresie Wójt Gminy
wyjaśnił niedopatrzeniem.
Na zaległości podatnika wyżej wskazanego za okres od lipca 2011 r. do listopada 2013
r. oraz za grudzień 2013 r. organ podatkowy kierował upomnienia, stosownie do § 3 ust. 1
rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji, lecz po bezskutecznym upływie termin określonego
w upomnieniu wierzyciel nie wystawił tytułów wykonawczych na kwotę 132.243,00 zł, co
stanowi naruszenie § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia. Z udzielonych przez Inspektor K. K.
wyjaśnień wynika, że powstała nieprawidłowość była wynikiem błędnej interpretacji
przepisów w powyższym zakresie.
Obecnie obowiązuje w powyższym zakresie Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia
20 maja 2014 r. w sprawie trybu postępowania wierzycieli należności pieniężnych przy
podejmowaniu czynności zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych ( Dz. U.
poz. 656 ).
11
W księgach rachunkowych w zakresie podatków i opłat lokalnych, prowadzonych
w programie PUMA, nie są prowadzone karty kontowe dla inkasentów, co jest niezgodnie
z § 11 ust. 4 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 października 2010 r.
w sprawie zasad rachunkowości oraz planów kont dla organów podatkowych jednostek
samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 208, poz. 1375). Skarbnik Gminy powyższą
nieprawidłowość wyjaśniła niedopatrzeniem oraz nawałem obowiązków.
W 2013 roku Wójt Gminy wydał 4 decyzje dotyczące ulg w spłacie zobowiązań
podatkowych. Szczegółowej kontroli w zakresie materiału dowodowego zebranego przed
wydaniem decyzji wraz z uzasadnieniem faktycznym i prawnym tych decyzji oraz
terminowości załatwienia wniosków poddano 1 decyzję umorzeniową oraz 1 decyzję
w sprawie rozłożenia na raty. W aktach ww. spraw nie zostały założone metryki spawy,
o której mowa w art. 171a § 1 ustawy Ordynacja Podatkowa. Metrykę sprawy należy
prowadzić w sposób określony w art. 171a ustawy Ordynacja podatkowa oraz sporządzić na
wzorze określonym w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 5 marca 2012 r. w sprawie
wzoru i sposobu prowadzenia metryki sprawy (Dz. U. z 2012 poz. 246), które obowiązuje od
07.03.2012 r. Przyczyny powstałej nieprawidłowości Inspektor K. K. wyjaśniła przeoczeniem
oraz niedopatrzeniem.
Na przestrzeni 2013 roku Wójt Gminy wydał łącznie 11 zezwoleń na sprzedaż
napojów alkoholowych. W 2013 r. Ponadto Wójt Gminy wydał 7 zezwoleń jednorazowych.
Kontrola wszystkich zezwoleń wydanych w 2013 r. wykazała, że 2 zezwolenia na sprzedaż
napojów alkoholowych wydane zostały przedsiębiorcy rozpoczynającemu działalność
gospodarczą w tym zakresie, pomimo braku wniesienia opłaty za korzystanie z zezwoleń
w prawidłowej wysokości, co stanowi naruszenie art. 111 ust. 2 pkt 1 i 2 w związku z art. 111
ust. 3 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 1356 z późn. zm.). Przedsiębiorca
korzystający z 2 zezwoleń (na sprzedaż napojów zawierających do 4,5% alkoholu oraz piwa,
a także na sprzedaż napojów zawierających powyżej 4,5% do 18% alkoholu, z wyjątkiem
piwa) obowiązujących od dnia 05.07.2013 r. wpłacił 165,04 zł przed wydaniem ww.
zezwoleń, a pozostałą należną kwotę w wysokości 350,00 zł uiścił w dniu 30.09.2013 r. Za
wydanie ww. zezwoleń przedsiębiorca był zobowiązany do dokonania wpłaty na łączną kwotę
1.050,00 zł przed ich wydaniem. Ze złożonych wyjaśnień Wójta Gminy wynika, że
nieprawidłowość była spowodowana błędną interpretacją przepisów przez pracownika
merytorycznego.
12
W przypadku niedokonania opłaty za zezwolenie w prawidłowej wysokości
zezwolenie takie wygasa, o czym stanowi art. 18 ust. 12 ustawy o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Przyczynę nie wygaszenia ww. zezwoleń z uwagi na
wniesienie opłaty w nieprawidłowych wysokościach wyjaśnił Wójt Gmin. Z udzielonych
wyjaśnień wynika, że nieprawidłowość była wynikiem błędnej interpretacji przepisów przez
pracownika merytorycznego w powyższym zakresie.
Kontrola sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na
poszczególnych stopniach awansu zawodowego w szkołach prowadzonych przez jednostkę
samorządu terytorialnego za 2013 r. wykazała, że kwotę różnicy, o której mowa w art. 30a
ust. 2 Karty Nauczyciela ustalono odrębnie dla poszczególnych stopni awansu zawodowego
nauczycieli w zaniżonej wysokości, tj. w kwocie 1.287,83 zł zamiast 1.444,36 zł dla
nauczycieli mianowanych. Jednakże w dniu 17.01.2014 r. Gmina zawiadomiła dyrektorów
jednostek oświatowych o wysokości jednorazowego dodatku uzupełniającego, wskazując
kwoty przysługujące każdemu nauczycielowi mianowanemu, w łącznej wysokości
1.287,83 zł, tj. niższej o 156,53 zł od prawidłowego wyliczenia. Inspektor ds. obsługi petenta,
oświaty i archiwum - A. H. wyjaśniła, że przyczyną powyższych rozbieżności było
zastosowanie błędnego formularza sprawozdania. W trakcie kontroli nieprawidłowość
usunięto wypłacając zaniżoną kwotę jednorazowego dodatku uzupełniającego. Sprawozdanie
z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu
zawodowego w szkołach prowadzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego za 2013 r.
sporządzone w dniu w dniu 07.02.2014 r. zawiera kwotę różnicy pomiędzy wydatkami
faktycznie poniesionymi a iloczynem średniorocznej liczby nauczycieli i średniego
wynagrodzenia w rozumieniu art. 30 ust. 3 ustawy Karta Nauczyciel w prawidłowej
wysokości, tj. 1.444,36 zł.
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na usługę „zaciągnięcia
kredytu bankowego w kwocie 2.878.924,00 zł na pokrycie deficytu budżetowego Gminy
w 2010 r.” został wyłoniony wykonawca – Bank Gospodarstwa Krajowego Oddział
w Zielonej Górze, z którym Zamawiający zawarł umowę w dniu 29.09.2010 r. W dniu
29.12.2010 r. zawarto aneks nr 2 do ww. umowy , na podstawie którego zmniejszona została
kwota zaciąganego kredytu z 2.878.924,00 zł
na kwotę 1.950.407,10 zł. Jednakże
Zamawiający nie zastrzegł w specyfikacji istotnych warunków zamówienia ani w ogłoszeniu
o zamówieniu możliwości dokonania takiej zmiany. W związku z powyższym został
naruszony art. 144 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
13
(tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późn. zm.), który zakazuje dokonywania istotnych
zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której
dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zamawiający przewidział możliwość dokonania
takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany. Zmiana umowy dokonana z naruszeniem
ust. 1 podlega unieważnieniu. Aneks do umowy został podpisany przez Wójta i Skarbnika
Gminy. Z udzielonych wyjaśnień Wójta Gminy wynika, że przyczyną powstałej
nieprawidłowości była błędna interpretacja przepisu prawa.
Przeprowadzona kontrola w zakresie wykorzystania dotacji celowej na zwrot podatku
akcyzowego wykazała, że producentowi rolnemu Z.A. ustalono w 2013 r. zwrot podatku
akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej
w zaniżonej wysokości o kwotę 104,50 zł, tj. niezgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 10 marca
2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego
wykorzystywanego do produkcji rolnej (Dz. U. Nr 52 , poz. 379 z późn. zm.). Osoba
odpowiedzialna M. K. - zatrudniona na stanowisku ds. rozwiązywania problemów
alkoholowych i OSP wyjaśniła, że przyczyną nieprawidłowości była pomyłka.
W zakresie realizacji porozumień kontroli poddano procedurę przekazania
i rozliczenia środków na szczepienia przeciw wirusowi HPV.
Na podstawie umowy
o współdziałaniu zawartej w dniu 06.08.2013 r., aneksowanej w dniu 16.09.2013 r., Gmina
udzieliła pomocy finansowej Powiatowi Krośnieńskiemu w kwocie 1.863,00 zł, w związku
z działaniem na rzecz realizacji projektu powszechnego szczepienia przeciw wirusowi HPV.
Z zawartej umowy oraz aneksu z dnia 16.09.2013 r. wynika, że wykonanie zadania miało
nastąpić w terminie do dnia 31 grudnia 2013 r. Do dnia kontroli, tj. do dnia 10.03.2014 r. do
Urzędu Gminy nie wpłynęło sprawozdanie z realizacji projektu powszechnego szczepienia
przeciw wirusowi HPV, którego termin przekazania przez Powiat Krośnieński upłynął
15.01.2014 r. Sprawozdanie z realizacji zadania zostało przekazane 61 dni po terminie
wskazanym w umowie. Powyższe było niezgodne z § 3 pkt 3 zawartej umowy. Przyczyny
niewyegzekwowania rozliczenia dotacji udzielonej w 2013 r. Powiatowi Krośnieńskiemu
Wójt Gminy wyjaśnił niedopatrzeniem pracownika zajmującego się ww. zadaniami.
W zakresie dotacji dla podmiotów niezaliczonych do sektora finansów publicznych
kontroli poddano dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane
obiektów zabytkowych. W postępowaniu o udzielenie dotacji dla Kościoła w Bobrowicach
w kwocie 38.000,00 zł stwierdzono, że wnioskodawca złożył w terminie wniosek o udzielenie
14
dotacji, do którego nie dołączył dokumentów wymaganych § 4 ust. 1 Uchwały
Nr XXI/184/2009 z dnia 28 kwietnia 2009 r. Rady Gminy Bobrowice w sprawie zasad i trybu
udzielania dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy
zabytku wpisanym do rejestru zabytków. Wnioskodawca nie dołączył do wniosku:
- harmonogramu przewidywanych prac,
- informacji o środkach publicznych przyznanych z innych źródeł na te same prace lub roboty
budowlane przy zabytku oraz informacji o wystąpieniu o takie środki do innych podmiotów,
- wykazu prac lub robót budowlanych wykonanych przy danym zabytku w okresie 3 lat
poprzedzających dzień złożenia wniosku z podaniem łącznej wysokości nakładów, w tym
wysokości i źródeł dofinansowania otrzymanego ze środków publicznych, co było niezgodne
z § 4 ust. 1 pkt 4, 5, i 6 Uchwały Nr XXI/184/2009. Wójt Gminy wyjaśnił, że przyczyną
przyjęcia bez uwag i uwzględnienia wniosku niezawierającego wymaganych dokumentów
była błędna interpretacja treści uchwały. Na podstawie § 5 pkt 5 umowy w sprawie
przekazania dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy
zabytku wpisanym do rejestru zabytków Parafia zobowiązana była do przedłożenia
sprawozdania z wykonania zadania w terminie 30 dni od daty zakończenia realizacji zadania,
jednak nie później niż do 24 grudnia roku, w którym otrzymała dotację, które realizowane
było w okresie od 15.04.2013 do 04.09.2013 r. W związku z czym ww. sprawozdanie winno
zostać złożone do dnia 04.10.2013 r. Proboszcz ww. Parafii złożył sprawozdanie z wykonania
zadania w Urzędzie Gminy w dniu 30.12.2013 r., tj. 87 dni po terminie wskazanym w § 5 pkt
5 Umowy Nr 1/2013/D z dnia 22 maja 2013 r. Zgodnie z § 5 pkt 6 ww. umowy nieterminowe
złożenie sprawozdania może skutkować zwrotem dotacji. Przyczyny nieskorzystania
z możliwości żądania zwrotu udzielonej dotacji z uwagi na nieterminowe złożenie
sprawozdania Wójt wyjaśnił niedopatrzeniem, nadmieniając, że dotacja została wykorzystana
w całości i zgodnie z przeznaczeniem.
W zakresie kontroli gospodarki nieruchomościami stwierdzono, że w wykazach
nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, położonych we wsi Dęby nr 2/2012 i 3/2012 nie
zawarto terminu zagospodarowania nieruchomości, wymaganego art. 35 ust. 2 pkt 5 ustawy
z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r.
poz. 518). Osobą odpowiedzialną za powyższą nieprawidłowość jest H. R. Inspektor ds.
rolnictwa i gospodarki mieniem komunalnym. Z udzielonych wyjaśnień wynika, że powstała
nieprawidłowość była wynikiem błędnej interpretacji przepisów.
Powyższa nieprawidłowość została stwierdzona w toku poprzedniej kontroli
15
kompleksowej przeprowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Zielonej Górze
w 2009 r. W wystąpieniu pokontrolnym skierowanym do Wójta Gminy w dniu 23.12.2009 r.
Prezes RIO wniósł o zawieranie w wykazie nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży
wszystkich informacji wymaganych przez art. 35 ust. 2 ustawy o gospodarce
nieruchomościami. Przyczynę niewykonania wniosku pokontrolnego w tym zakresie Wójt
Gminy wyjaśnił niedopatrzeniem merytorycznego pracownika.
Kontrolującej nie przedstawiono dokumentacji potwierdzającej datę wywieszenia oraz
zdjęcia wykazów nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży (działki nr 2/2012 i 3/2012)
w siedzibie urzędu, co uniemożliwia stwierdzenie czy zachowany został obowiązek
wywieszenia ww. wykazów na okres 21 dni w siedzibie właściwego urzędu, o którym mowa
w art. 35 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Informacja o wywieszeniu ww. wykazów nieruchomości przeznaczonych do
sprzedaży nie została podana do publicznej wiadomości na stronie internetowej urzędu, co
stanowi naruszenie art. 35 ust. 1 ww. ustawy. Przyczyny powstałej nieprawidłowości
Inspektor H. R. wyjaśniła przeoczeniem.
Powyższa nieprawidłowość została stwierdzona w toku poprzedniej kontroli
kompleksowej przeprowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Zielonej Górze
w 2009 r. W wystąpieniu pokontrolnym skierowanym do Wójta Gminy Bobrowice w dniu
23.12.2009 r. Prezes RIO wniósł o podawanie do publicznej wiadomości informacji
o wywieszeniu wykazu nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, zgodnie z art. 35 ust. 1
ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przyczynę niewykonania wniosku pokontrolnego
w tym zakresie Wójt Gminy wyjaśnił niedopatrzeniem merytorycznego pracownika.
W ogłoszeniach nr 1/2013 i 2/2013 z dnia 9 lutego 2013 r. o przetargach na zbycie
nieruchomości nie zawarto informacji o obciążeniach nieruchomości oraz o zobowiązaniach,
których przedmiotem są nieruchomości, co wymagane jest § 13 pkt 2 i 3 rozporządzenia
z dnia 14 września 2004 r. w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz
rokowań na zbycie nieruchomości (Dz. U. z 2004 r. Nr 207, poz. 2108 z późn. zm.).
Z udzielonych wyjaśnień osoby odpowiedzialnej - Inspektora H. R. wynika, że powstała
nieprawidłowość była spowodowana błędną interpretacją przepisów.
W sporządzonych protokołach z przeprowadzonych przetargów nie zawarto informacji
o
obciążeniach
nieruchomości
oraz
o
zobowiązaniach,
których
przedmiotem
są
nieruchomości, co wymagane jest § 10 ust. 1 pkt 3 i 4 rozporządzenia w sprawie sposobu
i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości. Przyczyny
16
powstałej nieprawidłowości Inspektor H. R. wyjaśniła błędną interpretacją przepisów.
Kontrolującej nie przedstawiono, w żadnym ze skontrolowanych przypadków,
potwierdzeń wypełnienia obowiązku określonego w art. 41 ust. 1 ustawy o gospodarce
nieruchomościami, zgodnie z którym organizator przetargu jest obowiązany zawiadomić
osobę ustaloną jako nabywca nieruchomości o miejscu i terminie zawarcia umowy sprzedaży
lub oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości, najpóźniej w ciągu 21 dni od dnia
rozstrzygnięcia przetargu. Z udzielonych przez Inspektor H. R. wyjaśnień wynika, że
powstała nieprawidłowość była wynikiem błędnej interpretacji przepisów.
Na przestrzeni 2013 r. Gmina sprzedała 2 nieruchomości w trybie bezprzetargowym,
na rzecz dotychczasowych najemców, tj.: lokal mieszkalny nr 3 położony w miejscowości
Wełmice za cenę 12.500,00 zł oraz nieruchomość zabudowana położona we wsi Kukadło nr 6,
za cenę 18.380,00 zł, w przypadku których nie został sporządzony wykaz nieruchomości
przeznaczonych do sprzedaży, czym naruszono art. 35 ust. 1 ustawy o gospodarce
nieruchomościami. Osobą odpowiedzialną za powstałą nieprawidłowość jest Inspektor ds.
rolnictwa i gospodarki mieniem komunalnym - H. R., z której wyjaśnień wynika, że
przyczyną nieprawidłowości była błędna interpretacja przepisu.
Powyższa nieprawidłowość została stwierdzona w toku poprzedniej kontroli
kompleksowej przeprowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Zielonej Górze
w 2009 r.
Przy
zbywaniu
w
drodze
bezprzetargowej
lokali
mieszkalnych
na
rzecz
dotychczasowych najemców nie realizowano obowiązku określonego w art. 34 ust. 4 ustawy
o gospodarce nieruchomościami, zgodnie z którym osoby, o których mowa w art. 34 ust. 1
pkt 3, zawiadamia się na piśmie o przeznaczeniu nieruchomości do zbycia oraz
o przysługującym im pierwszeństwie w nabyciu tej nieruchomości, pod warunkiem złożenia
wniosków o nabycie w terminie określonym w zawiadomieniu. Przyczynę powstania
powyższej nieprawidłowości Inspektor H. R. wyjaśniła błędną interpretacją przepisów.
W 2013 r. wpływy z tytułu odpłatnego nabycia prawa własności oraz prawa
użytkowania wieczystego nieruchomości w kwocie 19.001,48 zł zostały błędnie ujęte
w rocznym sprawozdaniu z wykonania planu dochodów budżetowych jednostki samorządu
terytorialnego Rb-27Sw dziale 010 „Rolnictwo i łowiectwo”, rozdziale 01095 „Pozostała
działalność” paragrafie 0770, zamiast w dziale 700 „Gospodarka mieszkaniowa”, rozdziale
70005 „Gospodarka gruntami nieruchomościami” paragrafie 0770 „Wpłaty z tytułu
odpłatnego nabycia prawa własności oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości”.
17
Również wpływy z tytułu odpłatnego przekształcenia prawa użytkowania wieczystego
w prawo własności uzyskane w 2013 r. w łącznej wysokości 4.550,00 zł zostały błędnie ujęte
w rocznym sprawozdaniu Rb-27S w dziale 700 rozdziale 70005 paragrafie 0470 „Wpływy
z opłat za trwały zarząd, użytkowanie, służebnościi użytkowanie wieczyste nieruchomości”,
zamiast w paragrafie 0760 „Wpływy z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego
przysługującego osobom fizycznym w prawo własności”. Powyższe działania były niezgodne
z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie
szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków
pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 38, poz. 207 z późn. zm.).
Przyczyny powstałych nieprawidłowości Skarbnik Gminy wyjaśniła błędną interpretacją
klasyfikacji. Nieprawidłowości naprawiono w trakcie trwania kontroli, poprzez sporządzenie
korekty sprawozdania w powyższym zakresie.
Powyższe nieprawidłowości zostały stwierdzone w toku poprzedniej kontroli
kompleksowej przeprowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Zielonej Górze
w 2009 r. W wystąpieniu pokontrolnym skierowanym do Wójta Gminy Bobrowice w dniu
23.12.2009 r. Prezes RIO wniósł o klasyfikowanie dochodów budżetowych na zasadach
określonych w rozporządzeniu w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków,
przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. Wójt Gminy
przyczynę powstałej nieprawidłowości wyjaśnił błędną interpretacją przepisów przez
Skarbnika.
Kontrola wykazała, że Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Bobrowicach nie
został wyposażony w nieruchomość zgodnie z art. 51 ust. 1 i 2 w związku z art. 43 ust. 1 oraz
art. 56
ustawy o gospodarce nieruchomościami. Wójt w dniu 15.10.2008 r. bezpodstawnie
zawarł umowę z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Bobrowicach na oddanie
w bezpłatne użytkowanie trzech pomieszczeń biurowych, położonych w budynku siedziby
Urzędu Gminy. Powyższym naruszono art. 43 ust. 1 w związku z art. 51 ust. 1 i 2 oraz art. 56
ustawy
o
gospodarce
nieruchomościami.
Również
Gminna
Biblioteka
Publiczna
w Bobrowicach (Filia: Dychów) będąca samorządową osobą prawną nie została wyposażona
w nieruchomość zgodnie z art. 51 ust. 1 i 2
ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Natomiast na podstawie umowy najmu z dnia 02.01.2006 r. Gminna Biblioteka Publiczna
z siedzibą w Bobrowicach wynajęła od Zespołu Szkół Samorządowych w Bobrowicach lokal
mieszczący się w budynku szkoły oraz na podstawie umowy użyczenia zawartej w dniu
02.01.2006 r. Dyrektor Zespołu Szkół Samorządowych w Dychowie oddał w bezpłatne
18
użyczenie Gminnej Bibliotece Publicznej w Bobrowicach (Filia: Dychów) pomieszczenia
biblioteczne znajdujące się w budynku Zespołu Szkół Samorządowych w Dychowie
z przeznaczeniem na prowadzenie Filii Gminnej Biblioteki Publicznej. Z udzielonych przez
Wójta wyjaśnień wynika, że przyczyną niewyposażenia Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Bobrowicach oraz Gminnej Biblioteki Publicznej w Bobrowicach (Filia:
Dychów) w nieruchomości niezbędne do ich działalności, na zasadach określonych w art. 43
i art. 51 ust. 1 i 2 w związku z art. 56 ustawy o gospodarce nieruchomościami był brak
możliwości wyodrębnienia samodzielności lokali zajmowanych przez ww. instytucje.
Złożone wyjaśnienie nie zwalnia Wójta Gminy z obowiązku wyposażenia jednostek
organizacyjnych Gminy w mienie niezbędne do ich działalności, na zasadach określonych
w art. 51 ust. 1 i 2 oraz art. 43 ust. 1 w związku z art. 56 ustawy o gospodarce
nieruchomościami.
Kontrola w zakresie ewidencji środków trwałych wykazała, że w Urzędzie Gminy
Bobrowice zespół „0” majątek trwały obejmuje m. in. konto 011 – środki trwałe, 013 –
pozostałe środki trwałe oraz 020 – wartości niematerialne i prawne. Na podstawie ewidencji
ww. majątku prowadzonej przy użyciu komputera, w dniu kontroli, kontrolująca stwierdziła,
że prowadzona w Urzędzie ewidencja środków trwałych, pozostałych środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych nie spełnia wymogów określonych w załączniku nr 3 do
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad
rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu
terytorialnego,
jednostek
budżetowych,
samorządowych
zakładów
budżetowych,
państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających
siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 289),
ponieważ nie umożliwia sporządzenia rodzajowego zestawienia środków trwałych,
wyposażenia, wartości niematerialnych i prawnych oraz wszystkich ww. wartości
zgromadzonych w następujących po sobie latach. Nie ma możliwości ustalenia tych wartości
rodzajowo na koniec roku 2013 r. oraz w sposób narastający z lat ubiegłych. Przyczyny
powstałej nieprawidłowości E. K. zatrudniona na stanowisku ds. księgowości budżetowej
i gospodarki materiałowej wyjaśniła usterką programu wykorzystywanego do ewidencji
środków trwałych.
Jednocześnie informuję, że w przypadku nieprawidłowości o incydentalnym
charakterze lub wyeliminowanych w trakcie kontroli, po udzieleniu stosownego instruktażu,
19
nie formułowano wniosków pokontrolnych.
Przedstawiając powyższe uwagi, na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy o regionalnych
izbach obrachunkowych wnoszę o:
1. Dokonanie
aktualizacji
dokumentacji
opisującej
przyjęte
zasady
(politykę)
rachunkowości, zgodnie z art. 10 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r.
o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 330 z późn. zm.).
2. Ewidencjonowanie
operacji
gospodarczych
na
kontach
przewidzianych
w Zakładowym planie kont oraz w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra
Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz
planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych
funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę
poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 289).
3. Bieżące prowadzenie ksiąg rachunkowych, stosownie do art. 24 ust. 1 w związku
z art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 330
z późn. zm.) .
4. Zamykanie ksiąg rachunkowych nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia
kończącego rok obrotowy, zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy o rachunkowości.
5. Zapewnienie funkcjonowania adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej
zgodnie z art. 69 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 68 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy z dnia
27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 885
z późn. zm.).
6. Wyznaczanie terminu zakończenia inwentaryzacji w sposób zgodny z art. 26 ust. 3
pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r.
poz. 330 z późn. zm.).
7. Przeprowadzanie inwentaryzacji w wymaganych terminach i zgodnie z zasadami
określonymi w art. 26 ustawy o rachunkowości oraz przepisami wewnętrznymi.
8. Dokumentowanie przeprowadzenia i wyników inwentaryzacji w sposób określony
w art. 27 ust. 1 ustawy o rachunkowości oraz przepisami wewnętrznymi.
9. Sporządzanie sprawozdań budżetowych za okresy sprawozdawcze 2014 r. zgodnie
z § 9 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2014 r.
w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. poz. 119).
20
10. Korzystanie z możliwości wzywania podatników do złożenia wyjaśnień dotyczących
przyczyn niezłożenia deklaracji lub wzywania do jej złożenia jeżeli deklaracja nie
została złożona mimo takiego obowiązku stosownie do art. 274a § 1 ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 749
z późn. zm.).
11. Składanie deklaracji na podatek od nieruchomości nieprzekazanych we władanie
innym jednostkom zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r.
o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn.
zm.).
12. Wystawianie tytułów wykonawczych w przypadkach określonych w § 5 i § 6
Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 maja 2014 r. w sprawie trybu
postępowania wierzycieli należności pieniężnych przy podejmowaniu czynności
zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych ( Dz. U. poz. 656 ).
13. Prowadzenie kart kontowych dla każdego inkasenta odrębne w każdym podatku,
stosownie do obowiązku wynikającego z § 11 ust. 4 pkt 1 rozporządzenia Ministra
Finansów z dnia25 października 2010 r. w sprawie zasad rachunkowości oraz planów
kont dla organów podatkowych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 208,
poz. 1375).
14. Zakładanie metryki spraw, o której mowa
w art. 171a § 1 ustawy Ordynacja
podatkowa oraz prowadzenie jej wg wzoru określonego w rozporządzeniu Ministra
Finansów z dnia 5 marca 2012 r. w sprawie wzoru i sposobu prowadzenia metryki
sprawy (Dz. U. z 2012 poz. 246).
15. Wydawanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych po wniesieniu za nie
stosownej opłaty, zgodnie z art. 111 ust. 1 i 2 w związku z art. 111 ust. 3 ustawy z dnia
26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 1356 z późn. zm.).
16. Wydawanie decyzji stwierdzających wygaśnięcie zezwoleń na sprzedaż napojów
alkoholowych, w przypadku niedokonania opłaty za ww. zezwolenie w prawidłowej
wysokości lub w wymaganym terminie, zgodnie do art. 18 ust. 12 ustawy
o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
17. Ustalanie i wypłacanie nauczycielom kwoty różnicy między wydatkami poniesionymi
na wynagrodzenia nauczycieli w danym roku w składnikach, o których mowa
w art. 30 ust. 1, a iloczynem średniorocznej liczby etatów nauczycieli na
21
poszczególnych stopniach awansu zawodowego oraz średnich wynagrodzeń
nauczycieli, o których mowa w art. 30 ust. 3w sposób określony w art. 30a ust. 2
ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r.
poz. 191).
18. Dokonywanie zmian postanowień zawartych umów o udzielenie zamówienia
publicznego zgodnie z art. 144 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późn. zm.).
19. Dokonywanie zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego
wykorzystywanego do produkcji rolnej w sposób określony w art. 4 ust. 1 ustawy
z dnia 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju
napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (Dz. U. Nr 52, poz. 379 z późn.
zm.).
20. Egzekwowanie
terminowego
rozliczenia
udzielonych
dotacji
zgodnie
z postanowieniami zawartych umów.
21. Przekazywanie wnioskodawcy dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie
roboty budowlane przy obiektach zabytkowych nie stanowiących własności Gminy
zgodnie z zapisami zawartej umowy.
22. Egzekwowanie składania sprawozdania z wykonania zadania realizowanego z dotacji
udzielonej dla podmiotów niezaliczanych do sektora finansów publicznych
w terminie określonym w zawartej umowie.
23. Zawieranie w wykazach nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży wszystkich
wymaganych informacji zgodnie z art. 35 ust. 2 ustawy z dnia21 sierpnia 1997 r.
o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 518 ).
24. Podawanie
do
publicznej
wiadomości
informacji
o
wywieszeniu
wykazu
nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży , do oddania w użytkowanie wieczyste,
użytkowanie, najem lub dzierżawę zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy o gospodarce
nieruchomościami.
25. Zawieranie w ogłoszeniu o przetargu ustnym nieograniczonym na sprzedaż
nieruchomości wszystkich informacji, o których mowa w § 13 rozporządzenia z dnia
14 września 2004 r. w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz
rokowań na zbycie nieruchomości (Dz. U. z 2004 r. Nr 207, poz. 2108 z późn. zm.).
26. Zawieranie wszystkich informacji w protokołach z przeprowadzonych przetargów na
zbycie nieruchomości wymaganych § 10 ust. 1 rozporządzenia w sprawie sposobu
22
i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości.
27. Zawiadamianie osoby ustalonej jako nabywca nieruchomości o miejscu i terminie
zawarcia umowy, stosownie do obowiązku wynikającego z w art. 41 ust. 1 ustawy
o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 518).
28. Zawiadamianie najemców nieruchomości o przeznaczeniu nieruchomości do
sprzedaży oraz o przysługującym im pierwszeństwie w nabyciu tej nieruchomości,
pod
warunkiem
złożenia
wniosku
o
nabycie
w
terminie
określonym
w zawiadomieniu, zgodnie z art. 34 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
29. Klasyfikowanie dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów dotyczących
gospodarki nieruchomościami zgodnie rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia
2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków,
przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych
(Dz. U. Nr 38, poz. 207 z późn. zm.).
30. Uregulowanie prawnej formy władania nieruchomościami znajdującymi się we
władaniu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bobrowicach oraz wyposażenie
Gminnej Biblioteki Publicznej w Bobrowicach w nieruchomości niezbędne do jej
działalności zgodnie z art. 51 ust. 1 i 2 w zw. z art. 43 ust. 1 i art. 56 ustawy
o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 518).
31. Prowadzenie ewidencji środków trwałych, pozostałych środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z wymogami określonymi w załączniku
nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów
jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych
zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych
jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej
(tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 289).
Zgodnie z art. 9 ust. 3 i 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, do
wniosków zawartych w wystąpieniu pokontrolnym przysługuje prawo zgłoszenia zastrzeżenia
do Kolegium Izby.
Informację o wykonaniu wniosków pokontrolnych lub przyczynach ich niewykonania,
proszę przekazać Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Zielonej Górze, w terminie 30 dni od
23
dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego.
Prezes Izby
/-/
Ryszard Zajączkowski
Do wiadomości:
1. Rada Gminy Bobrowice,
2. a/a.
24