Wycena towaru po cenie ewidencyjnej

Wycena towaru po cenie ewidencyjnej
Wpisany przez Dagmara Leszczyńska-Trochonowicz
Wprowadzając - w opisanym przypadku - towar do magazynu po takiej cenie można dokonać
jego sprzedaży i rozliczenia kosztu własnego niezależnie od otrzymanych w późniejszym
terminie faktur zakupu.
Pytanie
Otrzymujemy towar (cena określona w euro) przed otrzymaniem faktury i wprowadzamy go do
systemu po przeliczeniu na zł po kursie z dnia otrzymania. Nie możemy czekać na fakturę,
ponieważ mamy już zamówienia na ten towar i musimy go sprzedawać. Fakturę otrzymujemy z
opóźnieniem i euro jest przeliczone na fakturze po kursie z dnia poprzedzającego datę
wystawienia faktury.
W naszym systemie w momencie sprzedaży generowany jest koszt własny sprzedanego towaru
i powstają różnice. Na pojedynczych sztukach są to różnice groszowe, ale kupujemy i
sprzedajemy dziesiątki tysięcy sztuk tego towaru. Zaksięgowanie tych różnic jednorazowo na
koszt własny też nie rozwiązuje problemu, ponieważ mamy zwroty sprzedanego towaru.
Jak mam księgować te różnice?
Odpowiedź
Moim zdaniem w takim przypadku najkorzystniej byłoby przyjąć zasadę wyceny towaru po cenie
ewidencyjnej ustalonej na poziomie np. średniego kursu dla danej waluty lub po cenie
sprzedaży danego towaru. Wówczas wprowadzając towar do magazynu po cenie ewidencyjnej
można dokonać jego sprzedaży i rozliczenia kosztu własnego niezależnie od otrzymanych w
późniejszym terminie faktur zakupu. Po zakończeniu przyjętego do rozliczeń okresu - np.
miesiąca, należałoby rozliczyć odchylenia od cen ewidencyjnych towarów, które de facto byłyby
1/4
Wycena towaru po cenie ewidencyjnej
Wpisany przez Dagmara Leszczyńska-Trochonowicz
różnicami pomiędzy cenę ewidencyjną a wartością wynikającą z przeliczenia faktury wyrażonej
w walucie obcej na złote polskie. Rozliczenie odchyleń powoduje doprowadzenie magazynu do
wartości odpowiadającej cenie zakupu według wartości walut przeliczonych z otrzymanych
faktur.
W przypadku, gdy jednostka nie zmieni polityki rachunkowości - ujmując nabywane towary po
cenie zakupu, przeliczonej dodatkowo z dnia otrzymania towaru - to niestety moim zdaniem
konieczne jest każdorazowe korygowanie ceny zakupu (wartości magazynu lub kosztu
własnego). Jeżeli dotyczy to całego sprzedanego zapasu towarów, to sprawa jest prosta, gdyż
różnice z wyliczenia po różnych kursach powstaną na koncie 303 Rozliczenie zakupu towarów i wówczas na koniec miesiąca można dokonać jednego przeksięgowania na koszt własny
sprzedanych towarów (odpowiednio zwiększając lub zmniejszając koszt własny sprzedanych
towarów). Sprawa się komplikuje, jeżeli różnice te dotyczą częściowo sprzedanych towarów, a
częściowo pozostających w magazynie.
W związku z powyższym skłaniałabym się do wprowadzenia zasady opisanej na wstępie wyceny towarów po cenach ewidencyjnych.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.:
Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.) - dalej u.o.r. - jednostki mogą wyceniać rzeczowe
składniki aktywów obrotowych według cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych od
cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy.
2/4
Wycena towaru po cenie ewidencyjnej
Wpisany przez Dagmara Leszczyńska-Trochonowicz
Natomiast według art. 34 u.o.r. jednostki mogą wyceniać materiały i towary w cenach zakupu,
zaś produkty w toku produkcji - w wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia lub tylko
materiałów bezpośrednich bądź nie wyceniać ich w ogóle - jeżeli nie zniekształca to stanu
aktywów oraz wyniku finansowego jednostki. Jednocześnie składniki rzeczowych aktywów
obrotowych mogą być na dzień nabycia lub wytworzenia ujmowane w księgach rachunkowych
w cenach przyjętych do ewidencji, z uwzględnieniem różnic między tymi cenami a
rzeczywistymi cenami ich nabycia albo zakupu, albo kosztami wytworzenia. Jednakże na dzień
bilansowy wartość składników rzeczowych aktywów obrotowych, wyrażoną w cenach
ewidencyjnych, doprowadza się do poziomu ceny zakupu lub wartości godziwej. Nie dotyczy to
produktów gotowych, produktów w toku i półproduktów, jeżeli do ich ewidencji stosuje się koszty
planowane, w tym normatywne, różnice zaś między planowanymi a rzeczywistymi kosztami
wytworzenia są nieznaczne. Stosowane do wyceny na dzień bilansowy ceny nabycia albo
zakupu, albo planowane koszty wytworzenia nie mogą być wyższe od cen sprzedaży netto tych
składników.
Warto zwrócić uwagę na to, że aby rozliczyć odchylenia od cen ewidencyjnych w sposób
prawidłowy, najkorzystniej jest posłużyć się wzorem określającym procentowy udział odchyleń
przypadających na zapas towarów.
Wskaźnik ten wylicza się według wzoru:
Wsk = ((Oz Op) x 100) / (Tz Tp)
gdzie:
Wsk - wskaźnik odchyleń wyrażony w procencie od wartości towarów
Oz - odchylenia przypadające na zapas towarów na początek okresu rozliczeniowego
3/4
Wycena towaru po cenie ewidencyjnej
Wpisany przez Dagmara Leszczyńska-Trochonowicz
Op - odchylenia powstałe w okresie rozliczeniowym
Tz - wartość zapasu towarów na początek okresu rozliczeniowego
Mp - wartość przychodu towarów w okresie rozliczeniowym.
Obliczonym w ten sposób wskaźnikiem procentowym wylicza się wartość odchyleń
przypadających na zapas towarów na koniec danego okresu rozrachunkowego. Pozostałą
wartość odchyleń należy przeksięgować na wartość sprzedanych towarów.
4/4