D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

Sygn. akt VIII GC 541/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 17 października 2016 roku
Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy
w składzie:
Przewodniczący SSO Patrycja Baranowska
Protokolant Monika Ziębakowska
po rozpoznaniu w dniu 3 października 2016 roku w Szczecinie
na rozprawie
sprawy z powództwa A. F. (1)
przeciwko (...) Towarzystwo (...) w W.
o zapłatę
I. zasądza od pozwanej (...) Towarzystwo (...) w W. na rzecz powoda A. F. (1) kwotę 225.000,00 zł (dwustu dwudziestu
pięciu tysięcy złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 16 stycznia 2015 roku,
II. zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 12.217,00 zł (dwunastu tysięcy dwustu siedemnastu złotych) tytułem
kosztów procesu,
III. ściągnąć od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Szczecinie kwotę 7.250,00 zł (siedmiu tysięcy
dwustu pięćdziesięciu złotych) tytułem kosztów sądowych.
Sygn. akt VIII GC 541/15
UZASADNIENIE
Powód A. F. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) spółka akcyjna V. (...) w W. kwoty 80.000 zł wraz z odsetkami
ustawowymi liczonymi od dnia 16 stycznia 2015 r. oraz kasztami procesu.
W uzasadnieniu powód wskazał, że strony wiązała zawarta za pośrednictwem agenta umowa ubezpieczenia mienia,
w tym w ramach ubezpieczenia ryzyka „gotówki” wyrobów ze złota i kamieni szlachetnych, znajdujących się w
prowadzonym przez powoda salonie jubilerskim (...). Zdaniem powoda wolą stron zawierających umowę było objęcie
ubezpieczeniem mienia również w postaci wyrobów jubilerskich.
W sierpniu 2014 r. w salonie jubilerskim (...) doszło do włamania i kradzieży mienia między innymi w postaci
wyrobów jubilerskich. W wyniku włamania doszło również do licznych uszkodzeń lokalu i jego wyposażenia. Łączną
wysokość szkody wynikającej ze zdarzenia powód oszacował na kwotę 306.465,89 zł., na którą składała się kwota:
5.300 zł z tytułu kosztów naprawy uszkodzeń (w tym naprawy szyb i przedmiotów szklanych), 11.238,35 zł z tytułu
kradzieży zegarków i kwota 301.165,89 zł z tytułu kradzieży wyrobów jubilerskich (w tym wzorników obrączek). W
toku prowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwana wypłaciła powodowi jedynie kwotę 11.238,35 zł uznając
swoją odpowiedzialność w zakresie skradzionego powodowi mienia osób trzecich (przy jednoczesnym uwzględnieniu
górnej granicy sumy ubezpieczenia przedmiotowego mienia do kwoty 10.000 zł) oraz w zakresie kosztów naprawy
uszkodzonych zabezpieczeń w kwocie 1.238,25 zł. Pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania za kradzież wyrobów
jubilerskich, wskazując, iż zawarta przez powoda umowa ubezpieczenia nie obejmowała wartości pieniężnych, do
których zalicza się złoto, kamienie szlachetne i wyroby z tych surowców. Zdaniem powoda, pozwana w ogóle nie
pokryła zatem szkody wywołanej kradzieżą wyrobów jubilerskich o wartości 301.165,89 zł, ubezpieczonych zgodnie
z zapewnieniem agenta ubezpieczeniowego jako ryzyko „gotówki”. Niniejszym pozwem, z uwagi na brak środków
niezbędnych do uiszczenia opłaty sądowej, powód objął jedynie część roszczenia z tytułu odszkodowania za kradzież
wyrobów jubilerskich.
Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 12 listopada 2015 r. w sprawie VIII GNc 484/15 Referendarz
Sądowy w Sądzie Okręgowym w Szczecinie nakazał pozwanej zapłacić dochodzoną pozwem kwotę wraz kosztami
procesu w wysokości 4.617 zł.
Pozwana zaskarżyła nakaz w całości domagając się oddalenia powództwa oraz zasądzenia na jej rzecz kosztów procesu.
Pozwana nie kwestionowała faktu zawarcia przywołanej w pozwie umowy ubezpieczania i dokonania w oparciu o jej
postanowienia wypłaty określonych kwot tytułem odszkodowania. Uznając roszczenie powoda za bezzasadne pozwana
podniosła, że podstawą odmowy jego wypłaty było uznanie, iż przedmiotem umowy ubezpieczenia nie były objęte
wyroby jubilerskie a zatem pozwana nie ponosi odpowiedzialności za ich utratę w następstwie kradzieży.
Zdaniem pozwanej analiza treści łączącej strony umowy oraz ogólnych warunków umów pozwala na jednoznaczne
stwierdzenie, iż ochroną ubezpieczeniową nie było objęte wyroby jubilerskie tzn. mienie w postaci złota, srebra
wyrobów z tych metali, kamieni szlachetnych, pereł, platyny oraz pozostałych metali z grupy platynowców i wyrobów
z tych metali. Z ostrożności procesowej pozwana zarzuciła całkowitą dowolność sposobu określenia wysokość
roszczenia.
W piśmie procesowym z dnia 10 sierpnia 2016 r. powód rozszerzył powództwo domagając się zasądzenia kwoty
225.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 16 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz
dalszymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
A. F. (1) prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) między innymi w zakresie sprzedaży wyrobów w
wyspecjalizowanych sklepach. W ramach przedmiotowej działalności A. F. (1) prowadzi Salon (...) znajdujacy się w S.
przy ul. (...). W salonie jubilerskim znajdują się przedmioty takie jak wyroby z metali i kamieni szlachetnych, zegarki,
urządzenia służące do wyrobu biżuterii itp.
W związku z prowadzoną działalnością A. F. (1) na przestrzeni lat zawierał umowy ubezpieczenia mienia z różnymi
ubezpieczycielami.
bezsporne
W dniu 19 maja 2014 r. A. F. (1) zwarł z (...) spółką akcyjną V. (...) w W. umowę ubezpieczenia. Postanowienia umowy
zostały ujęte w dokumencie oznaczonym jako (...) (...).
W myśl postanowień umownych ubezpieczeniem objęto okres od 26 maja 2014 r. do 25 maja 2015 r.
Przedmiotem umowy było mienie położone w S. przy ul. (...) tj. w zakresie od ognia i innych zdarzeń losowych: budynki
i budowle, gotówka, mienie osób trzecich - umowa ubezpieczenia obejmowała w tym zakresie dodatkowo klauzulę
reprezentantów, klauzulę przepięć, klauzulę automatycznego pokrycia.
W zakresie ubezpieczenia mienia od kradzieży z włamaniem i rabunku umowa również obejmowała dodatkowo
klauzulę automatycznego pokrycia. W przypadku „mienia osób trzecich” wartość przedmiotu określono jako
rzeczywistą, zaś sumę ubezpieczenia na kwotę 10.000 zł. W przypadku mienia określonego jako „gotówka w lokalu”
wartość przedmiotu oznaczona została jako nominalna, a sumę ubezpieczania ustalono na kwotę 225.000 zł.
W postanowieniach końcowych umowy zawarte zostało oświadczenie ubezpieczającego, zgodnie z którym oświadczył
on, że treść niniejszej umowy ubezpieczenia jest mu znana i zrozumiała oraz, że umowa ta została zawarta na podstawie
ogólnych warunków ubezpieczenia (...), które otrzymał przed jej zawarciem.
W § 2 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (...) (dalej (...)) zatytułowanym definicje zapisano z klei, że wartości
pieniężne to między innymi: złoto, srebro i wyroby z tych metali, kamienie szlachetne i perły, a także platyna i pozostałe
metale z grupy platynowców i wyroby z tych metali (§ 2 pkt 52 pkt e).
Zgodnie z § 30 ust. 1 pkt 2 (...) (...), z zastrzeżeniem włączeń określonych w § 4 i 19 zapisano, że ochrona ubezpieczenia
nie obejmuje wartości pieniężnych chyba, że zakres ochrony ubezpieczeniowej został rozszerzony na mocy klauzuli
ubezpieczenia wartości pieniężnych ( (...) 19) wymienionej w załączniku nr 3.
dowód: polisa nr (...) - karta 9,
(...)U - karta 62-105
Wszelkie warunki ubezpieczenia związane z zawartą umową A. F. (1) omawiał z A. S. (1) działającą jako agent
ubezpieczeniowy. Wolą powoda było objęcie ubezpieczeniem od kradzieży z włamaniem i rabunku także wyrobów
jubilerskich, w tym wyrobów ze złota czy kamieni szlachetnych, znajdujących w salonie przy ul. (...) w S. jako
przedstawiających największą wartość i najbardziej narażonych na kradzież czy rabunek. W salonie jubilerskim A. F.
(1) nie przechowuje gotówki, w kasie znajduje się kwota około 5.000 do 7.000 zł.
W związku z powyższym przed zawarciem umowy ubezpieczenia z A. F. (1), A. S. (2) przeprowadziła stosowne
konsultacje z oddziałem spółki (...) w S.. Zwróciła się do ubezpieczyciela z zapytaniem, w zakresie jakiego ryzyka mają
być ubezpieczone wyroby jubilerskie. Powyższe ustalenia były konieczne między innymi dla poprawnego wyliczenia
składki. Zgodnie z przekazaną przez ubezpieczyciela A. S. (2) informacją wyroby jubilerskie miały zostać ubezpieczone
z ryzyka „gotówki”.
Analogiczne procedury i warunki umowy A. S. (2) zastosowała przy ubezpieczeniu wyrobów jubilerskich znajdujących
się w salonie prowadzonym przez M. N. położonym w S. przy ul. (...) przez dwa kolejne, roczne okresy ubezpieczeń .
dowód: korespondencja elektroniczna - karta 11-12,
polisy E-I/P nr (...) i nr (...) nr karta 137-140
zeznania świadka A. S. (1) - karta 130-130 verte,
zeznania świadka M. F. - karta 131,
zeznania świadka M. N. – karta 131-132,
przesłuchanie powoda A. F. (1) – karta 148-148 verte
A. S. (2) złożyła pisemne oświadczenie, w którym wskazała, że na wniosek A. F. (1) prowadzącego działalność
gospodarczą w postaci salonu jubilerskiego (...) w S. przy ul. (...) wystawiła polisę numer (...) dotyczącą ubezpieczenia
m.in. od kradzieży z włamaniem, rzeczy i wyposażenia sklepu jubilerskiego. Była to kontynuacja ubezpieczenia i
przy zawarciu tej umowy jak i poprzedniej umowy ubezpieczenia, nie było żadnych wątpliwości, że ubezpieczenie od
kradzieży obejmuje wszystkie rzeczy, złoto, wartości pieniężne i cały towar znajdujący się w ubezpieczonym miejscu,
w tym m.in. wyroby gotowe ze złota, wyroby w trakcie produkcji (surowce, półprodukty) jak i mienie powierzone do
sprzedaży komisowej, a także wyposażenie sklepu oraz maszyny, urządzenia i wzorniki. Po konsultacji z oddziałem
wyroby jubilerskie miały być ubezpieczone z ryzyka gotówki.
dowód : oświadczenie - karta 10,
W nocy z dnia 9 na 10 sierpnia 2014 r., w salonie jubilerskim powoda przy ul. (...)(...) w S. doszło do włamania i
kradzieży mienia. Po uprzednim wybiciu otworu w stropie piwnicy, nieznani sprawcy dokonali rozbicia witryn ze
szkła i kradzieży z nich biżuterii w postaci pierścionków, obrączek, bransoletek, naszyjników, kolczyków i innych. Na
miejsce zdarzenia przybył patrol interwencyjny z Agencji Ochrony (...), a także patrol Policji.
W sprawie kradzieży z włamaniem do salonu jubilerskiego (...), dokonanej na szkodę A. F. (1) pod nadzorem
Prokuratury Rejonowej S. - Ś. prowadzone było śledztwo. Postępowanie prowadzone było pod sygnaturą 2 Ds. 250/14
(L.dz. KR-III- (...), (...)). Postanowieniem z dnia 22 grudnia 2014 r. wobec niewykrycia sprawców przestępstwa
śledztwo zostało umorzone.
dowód: notatka służbowa - karta 13,
raport zdarzeń i alarmów z dnia 09-10.08.2014 r. – karta 14-15,
zaświadczenie z Komendy Miejskiej Policji z dnia 30.10.2014 r. – karta 16 ,
postanowienie o umorzeniu śledztwa z dnia 22.12.2014 r. karta 17 ,
dokumentacja zgromadzona w aktach szkody nr (...) (...),
dokumentacja zgromadzona w akt postępowania KR-III- (...), (...)
zeznania świadka M. F. - karta 131,
przesłuchanie powoda A. F. (1) – karta 148-148 verte
W wyniku włamania nieznani sprawcy dokonali kradzież znajdujących się w lokalu wyrobów jubilerskich, wzorników
obrączek, a także oddanych do sprzedaży komisowej zegarków. A. F. (2) sporządził wykazy skradzionego mienia w
tym jeden ze wskazaniem wagi, ceny netto za 1 gram i listy faktur potwierdzających zakup skradzionego towaru, drugi
ze wskazaniem pojedynczych skradzionych przedmiotów wraz z listą faktur potwierdzających zakup poszczególnego
towaru od kontrahenta. Zgodnie z wykazami z salonu jubilerskiego A. F. (1) ukradziony został towar w złocie o wadze
2.789,18 gram, wzorniki obrączek, a także dwa złote zegarki oddane do sprzedaży komisowej (przez W. M.).
Łączną wartość skradzionego towaru objętego wykazami wyniosła 365.807,35 zł
dowód: wykaz skradzionego towaru - karta 19-24,
umowy komisu - karta 25,
opinia biegłego sadowego D. J. - karta 159-167
dokumentacja zgromadzona w aktach szkody nr (...) (...),
dokumentacja zgromadzona w akt postępowania KR-III- (...), (...),
zeznania świadka M. F. - karta 131,
przesłuchanie powoda A. F. (1) - karta 148-148 verte
Na skutek włamania uszkodzeniu uległ również lokalu – salon jubilerski i jego wyposażenie. W związku z powyższym
A. F. (1) zlecił naprawę stropu piwnicy i jego stemplowania, wybetonowania posadzki, zlecił też wykonanie izolacji
termicznej, wylewek pod kafelki i ich ułożenia, spoinowania, naprawy witryn sklepowych, wymiany drzwi szklanych,
półek, prowadnic oraz zamków. P.we prace na zlecenie A. F. (1) wykonał I. J. prowadzący działalność gospodarczą pod
firmą PHU (...). Z tytułu wynagrodzenia I. J. wystawił na rzecz A. F. (1) fakturę VAT na kwotę 5.300 zł.
bezsporne, nadto dowód: faktura VAT - karta 18,
A. F. (1) zgłosił wynikłą z włamania do salonu jubilerskiego szkodę ubezpieczycielowi - (...) spółce akcyjnej V. (...) w
W.. Zgłoszoną szkodę A. F. (1) określił na kwotę 306.465,89 zł, na którą składała się: kwota 5.300 zł tytułem kosztów
naprawy uszkodzeń (w tym naprawy szyb i przedmiotów szklanych), kwota 11.238,35 zł z tytułu kradzieży zegarków,
kwota 301.165,89 zł z tytułu kradzieży wyrobów jubilerskich (w tym wzorników obrączek).
W toku prowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwana spółka (...) przyznała i wypłaciła A. F. (1) kwotę
11.238,35 zł. Ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialność w zakresie skradzionego powodowi mienia osób
trzecich, które stanowiły dwa złote oraz w zakresie kosztów naprawy uszkodzonych zabezpieczeń. Na wypłacone
świadczenie składała się kwota 10.000 zł tytułem wartości złotych zegarków (przy uwzględnieniu górnej granicy sumy
ubezpieczenia przedmiotowego mienia) oraz kwota 1.238,25 zł z tytułu kosztów naprawy uszkodzeń.
Pozwane Towarzystwo (...)pieczeń odmówiło wypłaty odszkodowania za kradzież biżuterii, wskazując, iż zawarta
przez powoda umowa ubezpieczenia nie obejmowała wartości pieniężnych, do których zalicza się złoto, kamienie
szlachetne i wyroby z tych surowców.
dowód: pismo z dnia 12.11.2014 r. - karta 26-28,
pismo z 15.01.2015 r. - karta 29-30,
W dniu 15 kwietnia 2015 r. A. F. (1) złożył do Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie wniosek o zawezwanie
(...) spółki akcyjnej V. (...) w W. do próby ugodowej w sprawie o zapłatę odszkodowania w kwocie 295.227,54 zł.
Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt I Co 65/15. Do zawarcia ugody nie doszło.
dowód: wniosek o zawezwania do próby ugodowej wraz z odpowiedzią - karta 31-33
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo okazało się w całości uzasadnione.
Powód swoje roszczenie wywodził z umowy ubezpieczenia. Zgodnie z art. 805 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia
ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie
zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę, przy czym świadczenie
ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za
szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (§ 2 pkt 1).
Wobec tego, że przepisy kodeksu cywilnego (art. 805 k.c. i następne) nie regulują szczegółowo całokształtu kwestii
związanych z ubezpieczeniem - w każdym z jego rodzajów - szczegółowe postanowienia dotyczące konkretnego
ubezpieczenia ustalane są w zawieranej umowie. Mając nadto na względzie charakter działalności ubezpieczeniowej
oraz masowość zawierania przez ubezpieczycieli umów, każdorazowym elementem ubezpieczeniowego stosunku
zobowiązania są wzorce umowne nazywane ogólnymi warunkami ubezpieczenia. Sam fakt zawarcia umowy
ubezpieczenia nie był pomiędzy stronami sporny. Nie była również sporna okoliczność wystąpienia zdarzenia, które
spowodowało szkodę w majątku powoda oraz co do zasady, że zdarzenie to było objęte przez pozwaną ochroną
ubezpieczeniową, umowa dotyczyła bowiem ubezpieczenia mienia od kradzieży z włamaniem i rabunku. Spór dotyczył
w istocie zasadności odpowiedzialności pozwanej za szkodę w zakresie jednego z przedmiotu (przedmiotów w postaci
biżuterii) kradzieży, określonego jako wyroby jubilerskie.
W toku postępowania likwidacyjnego, podtrzymując swoje stanowisko również w trakcie procesu, pozwana uchylała
się od odpowiedzialności względem powoda powołując się na wprowadzone przez siebie do (...) definicje. W myśl
tychże definicji wartości pieniężne to między innymi: złoto, srebro i wyroby z tych metali, kamienie szlachetne i perły, a
także platyna i pozostałe metale z grupy platynowców i wyroby z tych metali, w myśl zaś dalszych zapisów (...) ochrona
ubezpieczenia nie obejmuje wartości pieniężnych chyba, że zakres ochrony ubezpieczeniowej został rozszerzony na
mocy klauzuli ubezpieczenia wartości pieniężnych. Co istotne, ubezpieczyciel sam nadał znaczenie terminów użytych
dla ukształtowania łączącego strony stosunku prawnego. Pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania za kradzież
wyrobów jubilerskich (biżuterii), wskazując, iż zawarta przez powoda umowa ubezpieczenia nie została rozszerzona na
mocy stosownej klauzuli, a zatem w myśl wprowadzonych definicji nie obejmowała wartości pieniężnych, do których
zalicza się biżuterię - złoto, kamienie szlachetne i wyroby z tych surowców.
Jak to zostało powyżej wskazane, nieodłącznym elementem umów ubezpieczenia są (będące wzorcami umownymi)
ogólne warunki ubezpieczenia. Mając na uwadze fundamentalną zasadę swobody w kształtowaniu przez strony
stosunku prawnego, nikt nie odmawia im prawa samodzielnego wprowadzania na potrzeby tego stosunku własnych
definicji. Należy jednak podkreślić charakter dokumentów nazywanych ogólnymi warunkami ubezpieczenia.
Kontrahent ubezpieczyciela nie ma co do zasady wpływu na kształtowanie ich treści, nawet będąc podmiotem
profesjonalnie prowadzącym działalność gospodarczą. Stwarza to w skrajnych sytuacjach możliwość w rzeczywistości
samodzielnego ukształtowania przez jedną ze stron stosunku cywilnoprawnego, podczas gdy jego kluczową zasadą
interpretacyjną jest zasada, że w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli
opierać się na jej dosłownym brzmieniu (art. 65 § 2 k.c.). W orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, na co powoływał się
również powód, że dyrektywy interpretacyjne ustanowione w art. 65 § 2 k.c. przyznają prymat zgodnemu zamiarowi
stron i celowi umowy. Odczytanie zgodnego zamiaru stron powinno przy tym uwzględniać wszystkie fakty dotyczące
nie tylko etapu zawierania umowy, ale także jej realizacji, jeżeli umożliwiają one stwierdzenie, jak strony pojmowały
znaczenie poszczególnych postanowień umownych. Cel umowy, jako kryterium wykładni umowy ubezpieczenia,
nakazuje położenie nacisku na charakter ochronny tego stosunku prawnego (por. wyrok SN z 10.01.2014 r., I CSK
155/13, lex nr 1523347, z dnia 04.07.1975 r., III CRN 160/75, OSP 1977, z. 1, poz. 6).
Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszego postępowania, Sąd uznał, odnosząc się do samej zasady
odpowiedzialności pozwanej, że na mocy wiążącej strony umowy ubezpieczeniem objęte zostało znajdujące się w
salonie jubilerskim powoda mienie - wyroby jubilerskie w postaci złota, kamieni szlachetnych czy wyrobów z tych
surowców.
Na podstawie zeznań osób, które zawierały umowę ubezpieczenia, a więc powoda A. F. (1) i świadka A. S. (1)
przedstawiciela ubezpieczyciela Sąd doszedł do przekonania, że zgodnym zamiarem stron umowy było ubezpieczenie
mienia (wyrobów jubilerskich), które znajdowało się w zakładzie, a nie jedynie gotówki, która mogłaby znaleźć się
w kasie przedsiębiorstwa powoda. O takim zgodnym zamiarze stron świadczą jak zaznaczono powyżej nie tylko
zeznania powoda, który wystąpił z konkretnym roszczeniem na drogę sądową, ale także i drugiej strony stosunku
- agenta ubezpieczeniowego w osobie A. S. (1), która doprowadziła do jej zawarcia. Pozwana nie kwestionowała, że
A. S. (3) przy zawierana umowy potwierdzonej wskazaną w pozwie polisą E-I/P nr (...) podejmowała czynności
agenta ubezpieczeniowego i wykonywała je w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń pozwanej. Czynności
agenta ubezpieczeniowego polegają zaś między innymi na pozyskiwaniu klientów, zawieraniu w imieniu i na
rzecz ubezpieczyciela umów ubezpieczeń gospodarczych, uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów
ubezpieczenia.
Zarówno z pisemnego oświadczenia A. S. (1) jak i z jej zeznań złożonych na rozprawie wynika jednoznacznie, że na
wniosek A. F. (1) prowadzącego działalność gospodarczą w postaci salonu jubilerskiego (...) w S. przy ul. (...) wystawiła
ona polisę nr (...) dotycząca ubezpieczenia m.in. od kradzieży z włamaniem, rzeczy i wyposażenia sklepu jubilerskiego.
Nie było przy tym żadnych wątpliwości, że ubezpieczenie od kradzieży miało obejmować wszystkie rzeczy, złoto,
wartości pieniężne i cały towar znajdujący się w ubezpieczonym miejscu, w tym wyroby gotowe ze złota, wyroby
w trakcie produkcji (surowce, półprodukty) jak i mienie powierzone do sprzedaży komisowej, a także urządzenia i
wzorniki.. W tym względzie Sąd wziął także po uwagę, że strona powodowa działała w zaufaniu do A. S. (1) występującej
w charakterze agenta ubezpieczeniowego i zgodnie z poczynionymi z agentem ustaleniami powód w pełni uprawniony
był do przypuszczenia, że ubezpieczeniem objęte jest całe mienie, które znajduje się w salonie jubilerskim a nie
wyłącznie gotówka. Przypuszczenie to było tym bardzie uzasadnione, że zawarcie umowy przy określonych założeniach
i na konkretnych warunkach nastąpiło kolejny raz. Ponadto potwierdzenie ustalonych warunków umowy na polisie
nastąpiło po konsultacjach jakie przeprowadziła A. S. (1) z przedstawicielami oddziału ubezpieczyciela w S.. Zgodnie
z uzyskanymi przez nią zapewnieniami wyroby jubilerskie miały być ubezpieczone z ryzyka gotówki. Potwierdzeniem
takiego stanu rzeczy, w szczególności co do prawidłowości założeń, iż wyroby jubilerskie są ubezpieczone w ramach
ryzyka gotówki i tak rozumianego stanowiska ubezpieczyciela są również zeznania świadka M. N. - innego właściciela
zakładu jubilerskiego. W swoich zeznaniach świadek ten wyjaśnił, że przy umowach ubezpieczenia jakie również
on zawarł z pozwaną za pośrednictwami A. S. (1) wolą stron było objęcie ubezpieczeniem całego mienie znajdujące
się w zakładzie jubilerskim, nie zaś samej gotówki. Zdaniem Sądu w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego
nieuzasadnione byłoby przyjęcie, że podmiot który prowadzi zakład złotniczy (salon jubilerski) chcąc zabezpieczyć
się przed wystąpieniem pewnego ryzyka związanego z prowadzeniem takiego zakładu, ubezpiecza gotówkę, a nie
znajdujący się w zakładzie towar w postaci wyrobów jubilerskich, zwłaszcza, że przy tego rodzaju działalności towar
z zasady znacznie przekracza wartość zasobów kasy. Jak zeznał zresztą powód, co też potwierdziła świadek M. F.
żona powoda, w salonie nie była przechowywana gotówka. Zachowanie się stron po zawarciu umowy oraz w trakcie
jej wykonywania ma zaś znaczenie jeżeli zachodzi potrzeba ustalenia rzeczywistej treści umowy przy uwzględnieniu
oświadczeń woli stron składanych przed i w trakcie zawierania umowy (wyrok SN z dnia 23.01.2008 r., V CSK 474/07,
OSNC-ZD 2008, nr 4, poz. 109). Z założenia zresztą gotówkę przechowuje się w banku lub na bieżąco do niego
przekazuje o ile jakaś nadwyżka powstanie, nie gromadzi się jej zaś dodatkowo w zakładzie, w którym znajdują się i
tak wartościowe towary. Ponadto skoro w kasie salonu jubilerskiego powoda znajdowało się zazwyczaj około 5.000 do
7.000 zł to zupełnie niecelowe byłoby ubezpieczanie gotówki przy sumie ubezpieczenia określonej do kwoty 225.000
zł.
Reasumując Sąd uznał biorąc pod uwagę wykładnię oświadczeń woli stron, że powodowi należne jest odszkodowanie
w wysokości określonej po rozszerzeniu powództwa. Pierwotnie strona powodowa domagała się zapłaty kwoty 80.000
zł następnie rozszerzyła żądanie do kwoty 225.000 zł, a w więc do kwoty granicznej sumy ubezpieczenia wskazanej w
umowie w zakresie ryzyka „gotówki”. Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku,
że powodowi należne jest odszkodowanie z tytułu utraconego w wyniku kradzieży mienia w postaci ujętej w wykazach
wyrobów jubilerskich. Kwestia określenia skradzionych przedmiotów i prawidłowość ujęcia ich w wykazie strat nie
była w sprawie sporna. Pozwana z ostrożności wskazała wprawdzie na dowolność sposobu określenia wysokość
roszczenia, nie mniej nie wyartykułowała żadnych zarzutów w tym zakresie. Wartość skradzionego mienia została zaś
potwierdzona dokumentami złożonymi przez stronę powodową, zeznaniami świadków w szczególności zeznaniami
żony podwoda M. F., która przyrządzała wykaz, a przede wszystkim potwierdzona została opinią biegłego sadowego z
zakresu wyceny biżuterii i kamieni szlachetnych. Rzetelność opinii nie budziła wątpliwości Sądu. Również strony nie
wnosiły do niej żadnych zastrzeżeń. Na rozprawie w dniu 3 października 2016 r. pełnomocnik pozwanej oświadczył
nadto, że powód udowodnił wysokość ewentualnego roszczenia, a nie samo roszczenie co do zasady.
Z przyczyn opisanych powyżej powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.
O odsetkach Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu. Powód domagał się zasądzenia odsetek począwszy od dnia
16 stycznia 2015 r., tj. od dnia następującego po wydaniu przez pozwaną decyzji o wypłacie odszkodowania.
Należy zgodzić się z powodem, że w tej dacie świadczenie niewątpliwie stało się już wymagalne z uwagi na upływ
nie tylko trzydziestodniowego termin przewidzianego w art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych,
Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, ale i z uwagi na
fakt, że ubezpieczyciel uzyskał (czy też miał możliwość uzyskać) wszelkie informacje konieczne do przyjęcia swojej
odpowiedzialności i wypłaty na rzecz powoda odszkodowania (art. 481 w zw. z art. 817 k.c.).
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 i 98 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. Zgodnie z art. 108 § 1 k.p.c.,
Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności
za wynik procesu wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi
na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Pozwana uległa
stronie powodowej w całości, a zatem zobowiązana była do zwrotu wszystkich poniesionych przez nią kosztów, na
które złożyła się opłata od pozwu w wysokości 4.000 zł, wynagrodzenie radcy prawnego ustalone na podstawie
§ 6 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności
radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu (t. jedn. Dz. U. 2013, poz.490 ze zm.), na kwotę 7.200 zł, opłata od pełnomocnictwa w
wysokości 17 zł oraz koszty sądowe w postaci uiszczonych zaliczek na poczet wynagrodzenia biegłego w wysokości
1.000 zł
W myśl zaś art. 1303 § 2 k.p.c. jeżeli obowiązek uiszczenia lub uzupełnienia opłaty powstał na skutek rozszerzenia, w
razie bezskutecznego upływu terminu, sąd prowadzi sprawę bez wstrzymywania biegu postępowania, a o obowiązku
uiszczenia opłaty orzeka w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji, stosując odpowiednio zasady obowiązujące
przy zwrocie kosztów procesu. Przy zasądzaniu na rzecz Skarbu Państwa nieuiszczonych kosztów sądowych mają
zastosowanie zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu, a więc też zasady ukształtowane wykładnią art. 98
§ 1 k.p.c. Wobec tego zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005
roku (Dz. U nr 167 poz. 1398 ze zm.) koszty sądowe, których strona nie miała obowiązku uiścić nakazano pobrać od
pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Szczecinie. Na koszty te składa się opłata uzupełniająca od
rozszerzonego pozwu w kwocie 7.250 zł.
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...)
3. (...)