RDSG 2014_01-spis

SPIS TREŚCI
(CONTENTS)
MATERIAŁY Z KONFERENCJI NAUKOWEJ „RATUSZ W MIASTACH
POLSKI I RZECZYPOSPOLITEJ OBOJGA NARODÓW: XIII–XVIII WIEK”,
KRAKÓW, 19–20 KWIETNIA 2013
MATERIAL FROM A CONFERENCE „TOWN HALLS IN POLAND AND THE POLISH-LITHUANIAN COMMONWEALTH: FROM THE 13TH TO THE 18TH CENTURY”,
CRACOW, APRIL 19–20, 2013
ARTYKUŁY (ARTICLES)
Wstęp (Halina Manikowska) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11
(Introduction) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11
Halina Manikowska, Od domus civium do pałacu komunalnego. Średniowieczne
początki siedziby władz miejskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
15
(From domus civium to a communal palace. The medieval beginnings of the seat of
municipal authorities) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
34
Ferdinand Opll, Ratusz jako przestrzenne i prawne centrum rozwoju miasta. Rozważania i odniesienia do badań w Niemczech i Austrii od 1990 roku. . . . . . . . .
37
(The Town Hall as the focus of the spatial and political system in the city’s development: considerations and references to relevant German and Austrian research since
1990) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
51
Rafał Eysymontt, Symbolika ratuszy w przestrzeni miasta średniowiecznego.
Wybrane przykłady. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
53
(The symbolism of town halls in medieval cities. Selected examples) . . . . . . . . . . . . . .
76
Bogusław Krasnowolski, Budowa i przebudowa ratusza w miastach Królestwa Polskiego do końca XVIII wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
77
(The construction and reconstruction of town halls in the cities of the Kingdom of
Poland until the end of the 18th century) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
107
Kateřina Jíšová, Praskie ratusze – symboliczne czy rzeczywiste centra władzy? . .
109
(Town halls in Prague – a symbolic or real centre of power?) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
118
6
Spis treści
Edmund Kizik, Ratusze wielkich miast Prus Królewskich w publicznych świętach
władzy w XVI–XVIII wieku. Uwagi na marginesie projektu badawczego . . . . . 119
(Town halls in large towns in Royal Prussia on public holidays in the 16th–18th century. Marginal notes on the research project) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
136
Mateusz Wyżga, Ceremonie na ratuszu krakowskim w XV–XVIII wieku . . . . . . . .
139
(Ceremonies at the town hall in Kraków from the 15th to 18th century) . . . . . . . . . . .
159
Agnieszka Bartoszewicz, Ratusz w małych miastach polskich w XV–XVI wieku . .
161
(The town hall in small Polish towns from the 15th to the 16th century) . . . . . . . . . .
172
Zdzisław Noga, Ratusz – archiwum pamięci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
173
(Town hall – an archive of memories) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
184
Bogdana Petryszak, Ratusz i jego rola w kształtowaniu archiwum i kancelarii miasta Lwowa w późnym średniowieczu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
(The town hall and its role in shaping the archives and chancellery of the town of Lwów
in late medieval times) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
196
Mateusz Goliński, Finanse ratusza w średniowieczu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
197
(Town hall finances in the Middle Ages) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
216
Karolina Szlęzak, Wydatki na utrzymanie ratusza w Krakowie XVI–XVIII
wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217
(Expenditure to maintain the town hall in Kraków from the 16th to 18th century). . .
Agata Gradzińska, Finanse złotoryjskiego ratusza w drugiej połowie XVII wieku
(The finances of the Złotoryja town hall in the second half of the 17th century) . . . . .
226
227
245
RECENZJE (REVIEWS)
Metamorfozy społeczne, t. 3: Janusz Żarnowski, Historia społeczna. Metodologia –
ewolucja – perspektywy, Warszawa 2011 (Cezary Kuklo) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247
Jeremy Adelman, Wordly Philosopher. The Odyssey of Albert O. Hirschman, Princeton 2013 (Jacek Kochanowicz). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251
Cecylia Leszczyńska, Polska polityka pieniężna i walutowa w latach 1924–
–1936, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2013 (Jacek
Kochanowicz) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254
Anna Sieradzka, Moda w przedwojennej Polsce. Codzienna, sportowa, wieczorowa,
ślubna, dziecięca, bielizna, Warszawa 2013 ( Dorota Zamojska ) . . . . . . . . . . . . 256
Raimo Pullat, Risto Pullat, Morze wódki. Przemyt spirytusu na Bałtyku w okresie
międzywojennym, tłum. Elżbieta Juga, Anna Juga-Szymańska, Kraków 2013
(Mateusz Rodak) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258
Tomasz Łaszkiewicz, Ziemiaństwo na Pomorzu w okresie dwudziestolecia międzywojennego – w perspektywie codzienności, Inowrocław–Toruń 2013 (Włodzimierz
Mędrzecki) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262
Spis treści
7
Katherine Lebow, Unfinished Utopia. Nowa Huta, Stalinism, and Polish Society,
1949–56, Ithaca–London 2013 (Jacek Kochanowicz) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263
SPRAWOZDANIA I KOMUNIKATY (REPORTS AND COMMUNIQUES)
Wrocławskie Spotkania z Historią Gospodarczą (Elżbieta Kościk) . . . . . . . . . . . . . .
267
Współczesne źródła informacji – Bank Światowy (Lucyna Błażejczyk-Majka) . . . .
271
NOTKI O AUTORACH (ABOUT THE AUTORS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
279
LISTA RECENZENTÓW WSPÓŁPRACUJĄCYCH Z RDSG . . . . . . . . . . . . . . . . . .
283
WYKAZ SKRÓTÓW (LIST OF ABBREVIATIONS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
285
MATERIAŁY Z KONFERENCJI NAUKOWEJ
„RATUSZ W MIASTACH POLSKI I RZECZYPOSPOLITEJ
OBOJGA NARODÓW: XIII–XVIII WIEK”, KRAKÓW,
19–20 KWIETNIA 2013
ZESPÓŁ HISTORII MIAST PRZY KOMITECIE NAUK
HISTORYCZNYCH PAN I INSTYTUT HISTORII
UNIWERSYTETU PEDAGOGICZNEGO W KRAKOWIE
MATERIAL FROM A CONFERENCE „TOWN HALLS IN POLAND
AND THE POLISH-LITHUANIAN COMMONWEALTH:
FROM THE 13TH TO THE 18TH CENTURY”, CRACOW,
APRIL 19–20, 2013
COMMISSION FOR URBAN HISTORY OF POLISH NATIONAL
HISTORICAL COMMITTEE & THE INSTITUTE OF HISTORY
OF PEDAGOGICAL UNIVERSITY OF CRACOW
REDAKCJA NAUKOWA/EDITED BY
HALINA MANIKOWSKA, ZDZISŁAW NOGA