Biuletyn dla małych i średnich firm www.euroinfo.org.pl
Transkrypt
Biuletyn dla małych i średnich firm www.euroinfo.org.pl
������ ������������� ŚWIADCZENIE USŁUG NA RYNKU NIEMIECKIM – SZANSE DLA RZEMIOSŁA EUROPEJSKIE SŁUŻBY ZATRUDNIENIA – PRACA W EUROPIE HANDEL ZAGRANICZNY SEKTORA MSP OPROGRAMOWANIE OPEN SOURCE Biuletyn dla małych i średnich firm www.euroinfo.org.pl ����� ����� ���������������������������� ����� ����� � ���������� ���������������������� ������������������ ���������������� ������� �������������������� �������������������� �������������������� ���������������� ������������������������ ������������������������� ������������������ ���������������������� ���������������������� ����������������������� ����� ����� ����� ����� ����� ����� ����� ����� ����� ����� � ���������� ������������������������ ���������������������������� ������� ������������������������� ���������������������� ������������������ ����� ����� ����� ����� ����� ����� ���������� ��������������������������� Biuletyn euro info dla małych i średnich firm Od redakcji Spis treści Szanowni Czytelnicy. ŚWIADCZENIE USŁUG NA RYNKU NIEMIECKIM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 W kwietniowym numerze Biuletynu znajdą Państwo obszerny materiał poświęcony mobilności zawodowej w ramach UE. Wojciech Kamiński przedstawia system EURES, który ułatwia mieszkańcom Europy podejmowanie pracy poza krajem zamieszkania. W bezpośrednim związku z mobilnością zawodową pozostaje kolejny artykuł opracowany przez Wydział Ekonomiczno-Handlowy Ambasady RP w Berlinie, dotyczący regulacji pracy Polaków na rynku niemieckim. W artykule znajdą Państwo informacje o tym, jak mimo wprowadzenia okresów przejściowych w tzw. branżach wyłączonych wykonywać te usługi u naszych zachodnich sąsiadów. W numerze znajdą Państwo również artykuł Krzysztofa Wąsowskiego prezentujący zalety działalności importowej i eksportowej prowadzonej przez przedsiębiorstwa sektora MSP. Jest w nim także omówiona istota kontraktu stanowiącego integralny element handlu zagranicznego. W kolejnych numerach Biuletynu będziemy Państwu prezentować programy, w których środki dla małych i średnich przedsiębiorstw nie zostały jeszcze w pełni wykorzystane. Jednocześnie zachęcamy do ubiegania się o te środki zarówno tych przedsiębiorców, którzy już z nich skorzystali, jak i tych, którzy się o nie jeszcze nie starali. Zapraszamy do lektury. Redakcja ZMIANY W DOSTĘPIE DO NIEMIECKIEGO RYNKU USŁUG DLA POLSKICH PRZEDSIĘBIORCÓW W ZWIĄZKU Z PRZYSTĄPIENIEM POLSKI DO UE EUROPEJSKIE SŁUŻBY ZATRUDNIENIA – PRACA W EUROPIE ............ 8 EURES TO SIEĆ WSPIERAJĄCA MOBILNOŚĆ PRACOWNIKÓW NA POZIOMIE MIĘDZYNARODOWYM I TRANSGRANICZNYM W KRAJACH EUROPEJSKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO, KTÓREJ CELEM JEST UŁATWIENIE MIESZKAŃCOM EUROPEJSKIEGO OBSZARU EKONOMICZNEGO PODEJMOWANIA PRACY POZA KRAJEM ZAMIESZKANIA ORAZ WSPOMAGANIE PRACODAWCÓW W POSZUKIWANIU PRACOWNIKÓW NA CAŁYM OBSZARZE WSPÓLNOTY HANDEL ZAGRANICZNY SEKTORA MSP KONTRAKT HANDLOWY I JEGO KLAUZULE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 KORZYŚCI PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI IMPORTOWEJ I EKSPORTOWEJ PRZEZ FIRMĘ PYTANIE DO PRAWNIKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 OPROGRAMOWANIE OPEN SOURCE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 – PERSPEKTYWA DLA PRZEDSIĘBIORCY eCONTENTPLUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 ZWIĘKSZENIE DOSTĘPNOŚCI, UŻYTECZNOŚCI I WYKORZYSTANIA ZASOBÓW CYFROWYCH W EUROPIE, CZYLI KONTYNUACJA PROGRAMU ECONTENT PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ W DANII . . . . . . . . . . . . . 20 AKTUALNOŚCI I WYDARZENIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 OFERTY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Redaktor naczelna: Anna Radziejowska Zespół: Aneta Kowalska Michał Polański Jakub Radziejowski Mariusz Bibik Adres redakcji: Euro Info Centre przy PARP ul. Pańska 81/83, 00-834 Warszawa tel.: 0 22 432 71 46 faks: 0 22 432 86 71 www.euroinfo.org.pl kwiecień 2006, nr 1 (83) produkcja MARLEX Sp. z o.o. nakład: 3200 egz. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do ich zmiany i redagowania. Uwagi i komentarze prosimy kierować na adres: [email protected] Wszystkie teksty zawarte w Biuletynie Euro Info mogą być przedrukowywane wyłącznie po uzyskaniu zgody redakcji. Zainteresowanych subskrypcją prosimy o kontakt z najbliższym Euro Info Centre. Okładka: Artur Hojny 3 Współpraca w UE ŚWIADCZENIE USŁUG NA RYNKU NIEMIECKIM Bohdan JANOWSKI, Roman SZRAMKA Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej zasadniczo zmieniło zasady dostępu polskich przedsiębiorców do niemieckiego rynku usług. Obok dostępnej jeszcze przed akcesją możliwości świadczenia usług w oparciu o polsko-niemiecką umowę z 31.01.1990 r. o oddelegowaniu pracowników polskich przedsiębiorstw do realizacji umów o dzieło w RFN oraz rejestracji działalności gospodarczej w RFN, pojawiła się wynikająca z faktu członkostwa nowa możliwość, jaką jest świadczenie usług w ramach obowiązującej w Unii Europejskiej traktatowo zagwarantowanej zasady swobody świadczenia usług. Niewątpliwe ułatwienia w kontekście dostępu do niemieckiego rynku usług to: zniesienie z dniem 1 maja 2004 roku obowiązku wizowego dla obywateli polskich oraz obowiązujące od 1 stycznia 2005 roku zmiany w niemieckich przepisach o prawie pobytu i podejmowaniu pracy przez obywateli innych państw członkowskich Unii Europejskiej (Gesetz zur Steuerung und Begrenzung der Zuwanderung und zur Regelung des Aufenthalts und der Integration von Unionsbürgern und Ausländern – Zuwanderungsgesetz – BGBl. 2004, I, nr 41). Umowa z 31.01.1990 r. o oddelegowaniu pracowników polskich przedsiębiorstw do realizacji umów o dzieło w RFN Obowiązująca w Unii Europejskiej zasada swobody świadczenia usług została w sto- 4 sunku do Polski ograniczona poprzez ustalenie okresów przejściowych na wyłączone sektory usług. Podobnie jak w przypadku dostępu do rynku pracy, RFN wynegocjowała wobec Polski, w wybranych dziedzinach, 2-letni okres przejściowy z możliwością przedłużenia go do 5 lub 7 lat. W tym czasie z zasady wolności świadczenia usług wyłączone będą budownictwo i usługi pokrewne, sprzątanie budynków, inwentarza i środków transportu oraz wyposażanie i dekoratorstwo wnętrz. Usługi, dla których wprowadzono okres przejściowy, mogą być w zasadzie wykonywane tylko na podstawie polsko-niemieckiej umowy z 31.01.1990 r. o oddelegowaniu pracowników polskich przedsiębiorstw do realizacji umów o dzieło w RFN, a więc w ramach ustalanego każdego roku kontyngentu osobowego. W takich przypadkach niezbędne jest uzyskanie niemieckich pozwoleń na pracę. Uwaga: ograniczenia te nie dotyczą usługodawców samodzielnie wykonujących zlecenie (samozatrudnienie). Firmy jednoosobowe mogą świadczyć usługi transgraniczne również w ww. sektorach. Świadczenie usług przez pozostałe polskie przedsiębiorstwa w branżach wyłączonych jest możliwe jedynie w charakterze podwykonawcy generalnego wykonawcy mającego siedzibę w RFN. Podstawą realizacji usługi przez delegowanych pracowników jest kontrakt lub umowa o dzieło z przedsiębiorcą niemieckim. Na podstawie kontraktu polski przedsiębiorca określa liczbę osób niezbędnych do realizacji umowy wraz z uzasadnieniem, a następnie w polskim Ministerstwie Gospodarki (Departament Administrowania Obrotem) składa wniosek na otrzymanie limitu zatrudnienia w ramach tzw. kontyngentu rocznego. Okres obliczeniowy dla podziału wyznaczonego limitu (kontyngentu) trwa od 1 października do 30 września kolejnego roku. W 2005 roku kontyngent, dzielony pomiędzy blisko 500 polskich firm budowlanych, składał się z limitu podstawowego i uzupełniającego, którego wysokość była uzależniona od sytuacji na niemieckim rynku pracy (ok. 13 000 osób łącznie na rok 2005). Rozdział kontyngentu dokonywany jest pomiędzy ubiegające się firmy w oparciu o Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16 maja 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad i kryteriów rozdziału limitu zatrudnienia pracowników polskich w celu realizacji umów o dzieło przez polskich przedsiębiorców w Republice Federalnej Niemiec (DzU z 2002 r., nr 60, poz. 547). Przewiduje ono m.in., że o przydział zezwoleń mogą się ubiegać firmy istniejące co najmniej 2 lata, dysponujące odpowiednim potencjałem wykonawczym i doświadczeniem na rynku niemieckim. Następnie polski przedsiębiorca celem uzyskania odpowiednich zezwoleń na pracę składa do Urzędu Pracy w Duisburgu (Agentur für Arbeit) umowę z niemiecką firmą, zgodę kwiecień 2006, nr 1 (83) Biuletyn euro info dla małych i średnich firm Współpraca w UE Ministerstwa Gospodarki i Pracy na przyznany limit, zakres prac oraz imienną listę pracowników. Zezwolenia na pracę dla pracowników są ważne tylko dla realizacji określonego kontraktu. Zabronione jest odnajmowanie pracowników lub praca na innej budowie. Delegowani pracownicy powinni być specjalistami. Pracownicy niewykwalifikowani mogą stanowić 10% składu delegacji. Opłata za zezwolenia na pracę pobierana jest z góry i wynosi 75 euro za osobę na miesiąc oraz 200 euro za rejestrację kontraktu. Zezwolenie na pracę jest ściśle związane z miejscem wykonywania kontraktu. Zmiana miejsca pracy, nawet w tym samym miesiącu, pociąga za sobą konieczność uiszczenia kolejnej opłaty w wysokości 75 euro. Strona niemiecka stosuje kwotowanie w odniesieniu do swoich przedsiębiorstw, polegające na tym, że liczba cudzoziemców zatrudnionych przez daną firmę uzależniona jest od jej wielkości. Uwaga: nowe kraje związkowe (teren dawnej NRD) zasadniczo wyłączone są z możliwości świadczenia usług przez polskich usługodawców. O ile jednak przedsiębiorca jest zainteresowany świadczeniem usług w nowych krajach związkowych, powinien wystąpić o zezwolenie na ich wykonywanie. Z informacji niemieckich urzędów wynika, że ok. 80% składanych wniosków rozpatrywanych jest pozytywnie. Niezależnie od powyższych stawek pracodawca zobowiązany jest, w związku ze świadczeniem pracy w oddaleniu od miejsca zamieszkania, do wypłacania świadczeń rozłąkowych. Mogą być one wypłacane w formie świadczeń rzeczowych (zapewnienie zakwaterowania i wyżywienia) lub pieniężnych. Wymagane jest także zapewnienie takich samych jak w RFN świadczeń urlopowych. Oznacza to żądanie przynależności do specjalnych kas urlopowych (ULAK). Wyżej wymienio- na pracę lub rozpoczęcia pracy przed uzyskaniem zezwolenia. Poza ww. sektorami obowiązuje zasada swobody świadczenia usług produkcyjnych, handlowych, rzemieślniczych, a także usług świadczonych w ramach wykonywania wolnego zawodu. Świadczenie usług na rynku niemieckim przez podmioty niemieckiego prawa gospodarczego Rozważając wejście na niemiecki rynek usług, należy postawić sobie pytanie o zamierzony charakter obecności na tym rynku. Jeżeli w grę wchodzi długotrwałe świadczenie usług, wówczas godna zastanowienia jest rejestracja działalności w RFN w oparciu o prawo niemieckie. Polski obywatel może bez zezwolenia na pracę prowadzić działalność usługową, o ile zarejestruje w RFN przedsiębiorstwo w oparciu o przepisy prawa niemieckiego. Obywatel polski traktowany jest w tym zakresie zgodnie z obowiązującą w Unii Europejskiej zasadą swobody rejestracji działalności gospodarczej na równi z obywatelami niemieckimi. Odnosi się to zarówno do przysługujących mu praw, jak i nakładanych na niego obowiązków. Na uwagę zasługuje fakt, że rejestracja działalności gospodarczej w RFN przez obywateli polskich Foto: Artur Hojny Powyższe przepisy częściowo nie donadal nie upoważnia ich do zatyczą konserwatorów zabytków. Mogą Ograniczenia w świadczeniu usług nie dotyczą samozatrudnienia trudniania, z pewnymi wyjątkami, oni być generalnymi wykonawcami, pracowników zależnych z Polski. nie obowiązuje ich też kwotowanie ani rene przedsiębiorstwa działające w ramach Ograniczenie to wynika bowiem z obowiągionalizacja. Polscy pracownicy delegowani umowy o dzieło podlegają w RFN obowiązzujących Polskę okresów przejściowych. do wykonywania usług budowlanych muszą kowi płacenia podatków od wynagrodzeń być opłacani w ten sposób, aby zapewnić (przedsiębiorstwa płacą ponadto podatki: Szczególny rodzaj działalności stanowią im wynagrodzenie porównywalne z wyobrotowy, przemysłowy, majątkowy i od sausługi rzemieślnicze regulowane przepisami nagrodzeniem pracowników miejscowych mochodów). W razie stwierdzenia podczas Ustawy o rzemiośle (Handwerksordnung). – według układów zbiorowych pracy. częstych kontroli naruszenia któregokolwiek Dla prowadzenia działalności w tym zakreKontrolerzy nie uznają zwykle w stawkach przepisu niemieckiego firmie grożą określosie konieczne jest uzyskanie, w zależności brutto ubezpieczenia płaconego w Polsce ne sankcje. Mogą to być kary pieniężne od wykonywanego zawodu, wpisu do rejei podatku od płac uiszczanego w Polsce. Przy (nawet do wysokości 500 000 euro), które stru rzemiosła właściwego (Handwerksrolle), tym urzędy niemieckie, porównując wysokość mogą być połączone z wykluczeniem firmy względnie wpis na listę zakładów z działalpłacy pracownika zagranicznego z minimalz działalności na niemieckim rynku od pół nością zbliżoną do rzemieślniczej. W tym ną stawką według taryfikatorów niemieckich, roku nawet do 3 lat. W szczególnie ciężkich celu należy przedłożyć dokumenty świadwymagają od zagranicznych pracodawców przypadkach grozi także kara więzienia czące o posiadanych kwalifikacjach zawłączenia wszelkich elementów składowych do 3 lat. Ukarani mogą być także pracowwodowych w formie świadectw, dyplomów wynagrodzenia, wypłacanych pracownikowi nicy np. w razie nieposiadania zezwolenia i zaświadczeń o praktyce zawodowej (przeniemieckiemu w RFN. tłumaczone na język niemiecki). Kwalifikacje kwiecień 2006, nr 1 (83) 5 Współpraca w UE mogą być uznane poprzez udokumentowanie sześcioletniej samodzielnej praktyki w danym zawodzie lub sześcioletniej pracy, również w tym zawodzie, na stanowisku kierownika zakładu. Stosowne zaświadczenie wydawane jest w oparciu o przepisy dyrektywy 99/42 WE przez Ministerstwo Gospodarki w Warszawie. Przynależność do izb rzemieślniczych jest w RFN obowiązkowa, podobnie jak opłacanie w nich składki członkowskiej. Ubezpieczenie społeczne jest opłacane w państwie, na którego terytorium osoba prowadzi działalność, nawet jeżeli zamieszkuje na terytorium innego państwa członkowskiego. wego, izbę rzemieślniczą, izbę przemysłowo-handlową, sąd rejestrowy. Zaleca się jednak samodzielne nawiązanie kontaktu z powyższymi instytucjami, aby wyjaśnić ewentualne wątpliwości i przyspieszyć w ten sposób załatwianie formalności. Należy podkreślić, że prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością odprowadzania regularnie podatków, opłat i składek na zasadach równych z obywatelami niemieckimi. Należności te należy uiszczać również w okresie, kiedy ta działalność nie jest prowadzona. W związku z powyższym należy każdorazowo rozważyć przy dłuższych przerwach w prowadzeniu działalności jej wyrejestrowanie. Również w razie zakończenia działalności gospodarczej UWAGA: Istotne jest bezwzględne przestrzeganie minimalnych wymogów formalnych, jakie stawiane są przed usługodawcą świadczącym usługi transgraniczne. Granica pomiędzy świadczeniem usług transgranicznych a zatrudnianiem pracownika zależnego (objętym okresem przejściowym) jest bowiem często trudna do określenia. Właściwe przygotowanie strony prawnej i konsekwentne przestrzeganie wymogów formalnych mogą tylko ułatwić osiągnięcie korzyści ekonomicznych ze świadczenia usług transgranicznych. Podstawy prawne Podstawowym źródłem jest traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską. W art. 50 oprócz określenia, co należy rozumieć przez usługę, wskazano również, że można wykonywać przejściowo działalność w państwie świadczenia na tych samych warunkach, co jego obywatele. W zależności od rodzaju działalności gospodarczej jej wykonywanie może być uzależnione od: – posiadania koncesji, np. w: gastronomii, transporcie, handlu obwoźnym, ubezpieczeniach, Pewne ograniczenia ochronie, handlu dla obywateli polbronią, produkcji skich w RFN i Austrii lekarstw; wprowadza załącz– uznania, w przynik XII do traktatu akpadku niektórych cesyjnego. Wskazuje rodzajów rzemioon zakres usług sła, kwalifikacji wyłączonych, porzemieślniczych wszechnie znanych na poziomie niejako kontyngentowe, mieckiego świao których była modectwa mistrzowwa w poprzednim skiego; punkcie niniejszego Foto: Artur Hojny – uznania kwalifikaartykułu. cji zawodowych Obecnie z zasady wolności świadczenia usług wyłączone jest m.in. sprzątanie budynków osób wykonuIstotnym aktem jących niektóre wolne zawody i/lub i powrotu do kraju bezwzględnie należy prawnym jest dyrektywa 96/71/WE, spełnienia określonych warunków finanwyrejestrować działalność. która określa podstawowe zasady i defisowych. nicje związane z delegowaniem w celu Zasada swobody świadczenia usług; świadczenia usługi. Nie bez znaczenia Niedozwolone jest wykorzystanie na siedziświadczenie usług transgranicznych jest również rozporządzenie Rady (EWG) bę firmy lokalu, który jest już użytkowany W przypadku świadczenia usług transgranr 1408/71 w sprawie stosowania systeprzez inną firmę. Firma jednoosobowa, ponicznych nie jest potrzebne posiadanie pomów zabezpieczenia społecznego do praza siedzibą, powinna także dysponować zwolenia na pracę, konieczne jest natomiast cowników najemnych, osób prowadzących własnymi narzędziami pracy, korzystanie zameldowanie pracowników w odpowieddziałalność na własny rachunek, do członz narzędzi zleceniodawcy bywa traktowanim miejscowo urzędzie meldunkowym. Cel ków ich rodzin przemieszczających się ne przez niemieckie organy kontrolne jako pobytu musi być jednoznacznie określony, we wspólnocie. W myśl rozporządzenia, próba ominięcia przepisów o zatrudnieniu a pracownicy urzędu meldunkowego pracownicy delegowani do świadczenia pod pozorem prowadzenia działalności mogą żądać dokumentów poświadczająusługi podlegają systemowi ubezpieczenia gospodarczej. Urząd ds. gospodarczych cych istnienie i działalność firmy w Polsce. w państwie rejestracji przedsiębiorstwa dez reguły we własnym zakresie informuje Świadczona usługa, z założenia jednorazolegującego. Warunkiem jest delegowanie o utworzeniu przedsiębiorstwa kolejne inwa, musi być ograniczona pod względem pracownika na okres nieprzekraczający stytucje: urząd skarbowy, branżową kasę zakresu rzeczowego i czasu. dwunastu miesięcy oraz niezastępowanie chorych, urząd statystyczny kraju związko- 6 kwiecień 2006, nr 1 (83) Biuletyn euro info dla małych i średnich firm Współpraca w UE nim osoby, której okres skierowania właśnie upłynął. umowy nie jest ukrytą formą zatrudnienia lub wynajęcia pracowników. Istotne wskazówki można także znaleźć w orzeczeniach Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS), wydawanych w sprawach, w których zachodziła wątpliwość, czy usługa miała charakter usługi transgranicznej. To orzeczenia często wskazują warunki, jakie muszą być spełnione, aby można było mówić o świadczeniu takich właśnie usług. Umowa powinna określać wysokość zapłaty dla wykonawcy usługi. W żadnym wypadku nie powinno w niej być uzgodnienia dotyczącego wynagrodzenia pracowników delegowanych. Powinno ono być wypłacane w kraju zgodnie z umową o pracę. Aby uniknąć wszelkich wątpliwości, zlecenie wykonania usługi powinno mieć formę pisemną. Definicja Usługa transgraniczna powinna być wykonywana przejściowo i czasowo ograniczona. Ocena, jak długo można świadczyć usługę, zależy jednak od warunków funkcjonowania usługodawcy i nie można zdefiniować ogólnego czasu jej trwania. Z tym problemem nierozerwalnie wiąże się kwestia tzw. punktu ciężkości. Usługa świadczona w innym państwie nie może bowiem przeważać nad działalnością prowadzoną w państwie rejestracji. Jak już wspomniano, usługi transgraniczne można świadczyć w tzw. sektorach nieobjętych okresem przejściowym. Częstokroć jednak pojawiają się wątpliwości, czy usługa przedmiotowo zbliżona do usług Aby można było mówić o świadczeniu usługi transgranicznej, powinny wystąpić łącznie następujące elementy: zarejestrowana dzia- Prowadzenie działalności rzemieślniczej wymaga wpisu do rejestru łalność gospodarcza w Polsce (istotna działalność), posiadanie kontyngentowych objęta jest kontyngentem, numeru identyfikacji podatkowej NIP PL, czy też należy do usług wolnych. uzyskanie zlecenia, podpisanie umowy, ubezpieczenie delegowanych, wykonanie W razie tego typu wątpliwości, dla bezusługi w innym państwie, wystawienie rapieczeństwa usługodawcy, należy zwróchunku, powrót do kraju i dalsza działalność cić się na piśmie do Agencji ds. Pracy w kraju. W konkretnym przypadku znaczew Duisburgu, opisując szczegółowo zakres nie mogą odgrywać i inne elementy. usługi i prosząc o kwalifikację usługi. Udzielenie odpowiedzi jest bezpłatne. Umowa Kontakt: Arbeitsamt Duisburg, Duissernplatz Umowa określa zakres usługi i sposób jej 15, 47051 Duisburg tel. +49 (0203) wykonania. Powinna być skonstruowana 302 389, faks +49 (0203) 302 443 w oparciu o wzory umowy o dzieło lub i +49 (0203) 302 773. Pewną pomoc umowy-zlecenia w polskim prawie. Należy w ustaleniu charakteru usługi mogą ją szczególnie starannie przygotować, stanowić również informacje dostępne ponieważ ona właśnie może decydować na stronie internetowej agencji ds. pracy: na wstępie o ocenie, czy mamy do czywww.arbeitsamt.de. nienia z usługą transgraniczną. Często bowiem pojawia się problem, czy przedmiot kwiecień 2006, nr 1 (83) Ubezpieczenie Zgodnie z brzmieniem art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia Rady (EWG) 1408/ 71, delegowany do RFN pracownik podlega systemowi ubezpieczeń w Polsce. Dokumentem poświadczającym ten fakt jest druk E-101. Delegowani pracownicy powinni go otrzymać przed momentem faktycznego delegowania, a nie w trakcie świadczenia usługi. Druk E-101 wydaje właściwy dla siedziby pracodawcy oddział ZUS. Przed wydaniem druku ZUS prowadzi postępowanie sprawdzające, w tym również ocenia, czy działalność prowadzona w kraju ma „istotne znaczenie” i czy przedsiębiorstwo nie zostało zarejestrowane wyłącznie w celu delegowania pracowników. Wynagrodzenie Z dużą ostrożnością należy określać w y s o k o ś ć w y n agrodzenia, aby nie narazić się na zarzut stosowania tzw. stawek lichwiarskich. Co prawda poza budownictwem i gałęziami pokrewnymi nie ma określonych stawek minimalnych (obecnie trwa dyskusja o rozszerzeniu stawek na pozostałe sektory), ale zgodnie z orzecznictwem sądów niemieckich Foto: Artur Hojny należy przestrzegać stawek zwyczajowo stosowanych w danym regionie. Zgodnie ze stanowiskiem Federalnego Ministerstwa Gospodarki i Pracy odwołującego się do orzecznictwa, za lichwiarską uznaje się stawkę, która stanowi mniej niż 70 proc. obowiązującej w regionie. Stosowanie stawek lichwiarskich jest zabronione. Transgraniczne usługi rzemieślnicze Istotne jest stwierdzenie, czy wykonywany zawód rzemieślniczy wymaga uprawnień rzemieślniczych w RFN (zawody określone w załączniku „A” do niemieckiej ustawy o rzemiośle wymagające wpisu do rejestru rzemiosła na podstawie uprawnień mistrzowskich), czy też został uznany za wolny, a jego wykonywanie nie wymaga podokończenie na stronie 9 7 Współpraca gospodarcza EUROPEJSKIE SŁUŻBY ZATRUDNIENIA – PRACA W EUROPIE Wojciech KAMIŃSKI Jedną z podstawowych zasad jednolitego rynku wewnętrznego Unii Europejskiej jest swoboda przepływu osób. W celu jej realizacji Komisja Europejska m.in. powołała w 1993 roku sieć współpracy służb zatrudnienia EURES – Europejskie Służby Zatrudnienia (ang. European Employment Services). Ich celem jest ułatwianie mieszkańcom europejskiego obszaru ekonomicznego podejmowania pracy poza krajem zamieszkania oraz wspomaganie pracodawców, w poszukiwaniu pracowników na całym obszarze wspólnoty. pracy w krajach EOG. Oprócz oficjalnej strony EURES każde państwo należące do sieci ma własną stronę internetową. Adres polskiej strony EURES: www.eures.praca.gov.pl. Kluczową rolę w zakresie świadczenia usług odgrywają doradcy EURES. Są oni odpowiedzialni m.in. za rekrutacje między- Stanowi ona, że usługa EURES jest jedną z podstawowych usług rynku pracy. Usługi EURES w Polsce świadczone są przez krajową kadrę EURES, w której skład wchodzą: krajowy koordynator (menedżer) EURES oraz jego dwóch asystentów umiejscowionych w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, 16 kierowników liniowych EURES, doradcy i asystenci EURES – umiejscowieni w wojewódzkich urzędach pracy oraz powiatowi asystenci EURES znajdujący się w każdym powiatowym urzędzie pracy. Czym jest EURES? Jest siecią współpracy puOferta i możliwości, jakie blicznych służb zatrudnienia daje EURES oraz innych organizacji regionalnych, krajowych USŁUGI EURES DLA i międzynarodowych, dziaPOSZUKUJĄCYCH PRACY łających w obszarze zatrudPolskie urzędy pracy świadczą nienia (takich jak np. związki usługi EURES zarówno obywazawodowe, organizacje telom Polski, jak i obywatelom pracodawców) wspierającą krajów EOG. Polscy bezrobotmobilność pracowników ni i poszukujący pracy mogą na poziomie międzynarodoliczyć m.in. na: wym i transgranicznym w kraa) i n f o r m a c j e jach Europejskiego Obszaru o portalu EURES prowadzoGospodarczego (EOG) – kranym przez Komisję Europejską je UE oraz Norwegia, Islandia w w w. e u r o p a . e u . i n t / i Szwajcaria. eures i krajowej stroEURES umożliwia poszukunie internetowej EURES grafika: Jakub Radziejowski jącym zatrudnienia i praco- Eures ułatwia podejmowanie pracy na terenie EOG www.eures.praca.gov.pl, dawcom dostęp do informacji, b) informacje o możliwodoradztwa ułatwiającego przepływ siły narodowe (sprawdzanie ofert pracy, konściach, jakie daje portal internetowy roboczej oraz zapewnia przejrzystość ryntakty z pracodawcami, osobami poszukuEURES, takich jak: ku pracy na terenie EOG i wymianę pojącymi pracy i doradcami z innych krajów), – baza ofert pracy w krajach EOG – comiędzy partnerami sieci EURES wszystkich a także dostarczanie informacji na temat dziennie można tam znaleźć kilkadzieinformacji na temat wolnych miejsc pracy, warunków życia i pracy w innych krajach siąt tysięcy ofert; profilu rynków regionalnych pracy oraz EURES. Obecnie we wszystkich krajach – baza CV-Search, gdzie można on-line warunków życia i pracy. EOG działa ich około 700. Liczną grupę zamieścić swoje CV; EURES działa w oparciu o sieć informawspomagającą doradców w świadczeniu – baza informacyjna o warunkach życia tyczną i sieć ludzką. Najważniejszym usług stanowią asystenci EURES zatrudnieni i pracy w krajach EOG, w której możelementem całego systemu jest strona w urzędach pracy. na znaleźć szczegółowe informacje internetowa www.europa.eu.int/eures dotyczące wielu użytecznych dziedzin zarządzana przez Komisję Europejską. Jest EURES w Polsce życia i pracy – sposobów poszukiwato najważniejszy portal UE dotyczący moFunkcjonowanie EURES w Polsce reguluje nia pracy w każdym z krajów EOG, bilności na rynku pracy, oferujący dostęp Ustawa o promocji zatrudnienia i instytupraw i obowiązków pracownika zado ofert pracy zgłaszanych w urzędach cjach rynku pracy (DzU nr 99, poz. 1001). trudnionego w każdym z krajów EOG, 8 kwiecień 2006, nr 1 (83) Biuletyn euro info dla małych i średnich firm Współpraca gospodarcza obowiązujących podatków i świadczeń w ramach systemów zabezpieczenia społecznego tych krajów, minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w każdym z krajów EOG. Można również dowiedzieć się, jak szukać mieszkania, znaleźć przedszkole i szkołę dla dziecka, korzystać z opieki zdrowotnej, brać udział w życiu kulturalnym i społecznym. Powyższe informacje na portalu występują w języku narodowym danego kraju oraz w języku angielskim, niemieckim i francuskim; – baza informacyjna o sytuacji na rynkach pracy krajów EOG z podziałem na regiony, zawody nadwyżkowe a) portalu EURES prowadzonym przez Komisję Europejską www.europa.eu.int/ eures i krajowej stronie internetowej EURES www.eures.praca.gov.pl, b) możliwościach, jakie daje im portal internetowy EURES, w szczególności możliwości zarejestrowania się w bazie CV-Search i dostęp do CV wielu cudzoziemców poszukujących pracy na terenie EOG, c) możliwości zamieszczenia ich ofert pracy w bazie ofert pracy EURES za pośrednictwem powiatowych urzędów pracy, d) możliwości przeprowadzenia dla nich rekrutacji i selekcji kandydatów z kra- dokończenie ze strony 7 siadania dokumentów poświadczających kwalifikacje. Postępowanie prowadzone wobec rzemieślników zamierzających świadczyć usługi określone w załączniku „A” na zasadach transgranicznych jest uproszczone w porównaniu z rejestracją działalności gospodarczej w RFN. Nie trzeba się ubiegać o wpis do rejestru rzemiosła, wystarczy zaświadczenie o uprawnieniu do wykonywania zawodu rzemieślniczego wydane na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy o rzemiośle w związku z art. 4 rozporządzenia o rzemiośle EWG (Bescheinigung über Berechtigung zur Ausübung des Gewerbes). Właściwe do wydania zaświadczenia są wyższe organy administracji (np. w Berlinie – Senat ds. Gospodarki, Pracy i Kobiet, w Brandenburgii – Krajowe Ministerstwo Gospodarki). Przesłanką wydania dokumentu jest przedłożenie zaświadczenia wydanego przez koordynatora ds. dyrektywy 99/42/WE w Ministerstwie Gospodarki w Warszawie i wniesienie opłaty. Wniosek powinien być złożony przy pierwszym świadczeniu usług w RFN, a zaświadczenie jest ważne na terytorium całej RFN również przy świadczeniu kolejnych usług. Foto: Artur Hojny Eures pomaga rekrutować pracowników pracodawcom z zagranicy – – – – c) i deficytowe tam występujące oraz informacja o swobodzie przepływu pracowników i pozwoleniach na pracę w tych krajach; informacje o możliwościach kształcenia; wyszukiwarka doradców EURES z krajów EOG według krajów, regionów, znajomości języka obcego itp., w celu bezpośredniego z nimi kontaktu; linki do stron internetowych wszystkich publicznych służb zatrudnienia krajów EOG; linki do krajowych stron internetowych EURES krajów EOG, informacje o prowadzonych w ramach EURES rekrutacjach. USŁUGI EURES DLA PRACODAWCÓW Krajowi oraz zagraniczni pracodawcy mogą się spodziewać różnego charakteru usług. Pracodawcy z Polski informowani są o: kwiecień 2006, nr 1 (83) jów EOG, we współpracy z zagranicznymi doradcami EURES. Pracodawcom z krajów EOG oferowana jest przede wszystkim kompleksowa pomoc przy rekrutacji kandydatów z Polski do pracy za granicą. Procesowi temu zawsze towarzyszy udział zagranicznego doradcy EURES, co stanowi pewien rodzaj zabezpieczenia zarówno dla bezrobotnych i poszukujących pracy, jak i urzędów pracy. Od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej nie słabnie zainteresowanie zagranicznych pracodawców pozyskiwaniem polskich pracowników. Zyskali oni sobie dobrą opinię, co powoduje, że coraz więcej firm, głównie brytyjskich i irlandzkich, poszukuje kandydatów w naszym kraju między innymi za pośrednictwem EURES. Otrzymujemy też oferty z takich państw jak: Norwegia, Słowenia, Islandia, Litwa, Cypr, Malta, Szwecja, Czechy. Dominują propozycje dla pracowników w następu- Niewątpliwie przystąpienie Polski do Unii, a tym samym umożliwienie korzystania przez polskich przedsiębiorców z obowiązujących w UE swobód, spowoduje niejednokrotnie spór prawny z miejscowymi władzami, czy rzeczywiście stan faktyczny odpowiada unijnemu modelowi usług transgranicznych. Istotne więc jest rozsądne i rozważne podejmowanie propozycji nawiązania współpracy z niemieckimi kooperantami. Właściwie i fachowo przygotowana strona formalna, a następnie rygorystyczne przestrzeganie ram prawnych pozwoli uniknąć komplikacji i postępowania przed ETS. Bogdan Janowski, WEH Berlin Roman Szramka WEH Kolonia Artykuł stanowi fragment publikacji „Rynek niemiecki” opracowanej przez Wydział Ekonomiczny Ambasady RP w Berlinie. Publikacja dostępna w całości na stronie: www.wirtschaft-polen.de. 9 Współpraca gospodarcza jących branżach: budowlanej (murarz, tynkarz, cieśla, stolarz), opieki zdrowotnej (opiekunki nad osobami starszymi), gastronomicznej, elektromaszynowej, medycznej, maszynowej, usług elektrycznych, przetwórstwa mięsnego. Znacząco mniej jest, niestety, ofert dla osób z wyższym wykształceniem znających języki – choć takie też się zdarzają. – największej restauracji indyjskiej na świecie Aakash w Bradford, Wielka Brytania. Spośród przybyłych na rozmowy blisko 30 osób – pracodawca wybrał 11. Ponadto w latach 2004 i 2005 zorganizowano Międzynarodowe Targi Pracy oraz Irish Day w Warszawie. Ich efekty to m.in.: – udział 25 pracodawców zagranicz- – około 450 osób zainteresowanych zatrudnieniem za granicą wzięło udział w 3-dniowych rozmowach kwalifikacyjnych z pracodawcami; – w ramach imprez towarzyszących zagraniczni doradcy EURES prezentowali warunki życia i pracy w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Norwegii i Szwecji. W sumie wzięło w nich udział ok. 500 osób. W ubiegłym roku WUP Trzeba podkreślić, że oferty w Warszawie zorganizował pracy w ramach sieci EURES rekrutacje m.in. dla: dotyczą generalnie zatrud– firmy Kerry Foods nienia długoterminowego z Wielkiej Brytanii. (z reguły praca na okres Uruchomiła ona m.in. roku z możliwością przenową linię produkcyjną dłużenia). Wymagają też w jednym ze swoich znajomości języka angielskiezakładów na terenie go przynajmniej w stopniu Irlandii Północnej. Firma komunikatywnym. Co ważoferowała pełne przene, pracodawcy polecani szkolenie, a spełniającym są przez zagraniczne urzędy wymagania kandydatom pracy. Zapewnia to w dużym możliwości dalszego rozstopniu gwarancje rzetelności woju. Z grupy ponad 100 i uczciwości co do przedstaosób, które były na rozwianych propozycji pracy. mowach kwalifikacyjnych, Ponadto warto wspomnieć, większość podjęła pracę; że dzięki zasadom działa– firmy irlandzkiej Group 4 nia sieci EURES kandydaci Securicor. Pracodawca otrzymują informację nie zakwalifikował 25 osób, tylko o warunkach pracy, ale które pracują w charakteteż kwestiach dotyczących Foto: Artur Hojny rze pracowników ochrozamieszkania, wyżywienia, ny mienia i osób oraz Wśród propozycji dla pracowników są m.in. oferty dla stolarzy dojazdu do pracy itp. pracowników konwojów przedmiotów wartościowych. Firma nych (11 z Anglii, 13 z Irlandii, jedWojciech Kamiński również zapewniała wcześniejsze szkonego z Islandii oraz doradców EURES kierownik liniowy EURES lenie; z Wielkiej Brytanii, Irlandii, Norwegii Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie – firmy Retronix Education Services. Blisko i Szwecji); 80 kandydatów było zainteresowanych pracą nauczyciela w Anglii. Poszukiwani byli nauczyciele ze szkół podstawowych Przydatne adresy: i średnich następujących przedmiotów: www.europa.eu.int/eures – międzynarodowa strona EURES; sztuka, aktorstwo, geografia, matemawww.eures.praca.gov.pl – krajowa strona EURES; tyka, muzyka, wychowanie fizyczne, www.praca.gov.pl – serwis polskich służb zatrudnienia; religia, socjologia, nauki biznesowe, www.wup.mazowsze.pl – strona internetowa WUP w Warszawie; technika i projektowanie, jęz. obce www.up.warszawa.pl – strona internetowa Urzędu Pracy m.st. Warszawy; (włoski, niemiecki, francuski, angielski, www.ukie.gov.pl – strona internetowa Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej; hiszpański), informatyka. Kandydaci www.buwiwm.edu.pl – Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany musieli mieć wykształcenie wyższe maMiędzynarodowej gisterskie z uprawnieniami pedagogicznymi oraz odbyte 420-godzinne ogólne Adresy e-mail kadry EURES WUP w Warszawie: praktyki zawodowe lub doświadczenie [email protected] – doradca EURES zawodowe. Oczywiście obowiązywała [email protected] – doradca EURES biegła znajomość języka angielskiego. [email protected] – asystent EURES Proponowane wynagrodzenie wynosiło [email protected] – kierownik liniowy EURES 19 161-31 749 funtów rocznie (brutto). Część z zakwalifikowanych osób podjęAdresy e-mail kadry EURES Urzędu Pracy m.st. Warszawy: ła już pracę; [email protected] – asystent EURES [email protected] – asystent EURES 10 kwiecień 2006, nr 1 (83) Biuletyn euro info dla małych i średnich firm Gdy chodzi o pieniądze HANDEL ZAGRANICZNY SEKTORA MSP KONTRAKT HANDLOWY I JEGO KLAUZULE Krzysztof WĄSOWSKI Na pewnym etapie rozwoju działalności prawie każde przedsiębiorstwo z sektora MSP staje przed decyzją włączenia się w międzynarodową wymianę handlową poprzez pozyskanie partnerów importowych i eksportowych. W pierwszej części artykułu nt. handlu zagranicznego sektora MSP zostanie krótko scharakteryzowana wymiana handlowa polskich przedsiębiorstw oraz będą opisane korzyści zainicjowania działalności importowej i eksportowej przez przedsiębiorstwo. Zostanie również przedstawiona istota kontraktu stanowiącego integralny element transakcji importowej/eksportowej, a w szczególności klauzule dotyczące warunków dostawy i sposobu płatności. W drugiej części artykułu, która ukaże się w kolejnym numerze Biuletynu, przedstawimy formy rozliczeń wykorzystywane przez sektor MSP w handlu zagranicznym, zaprezentujemy produkty bankowe służące rozliczeniom pomiędzy partnerami oraz damy kilka wskazówek co do wyboru banku, któremu warto powierzyć obsługę transakcji zagranicznych. 50% wartości polskiego eksportu i 60% importu. piero drugie miejsce zajmuje przetwórstwo przemysłowe (około 34%)1. Do najbardziej popularnych rynków eksportowych polskich MSP należą kraje UE (około 70% wartości eksportu), a w szczególności rynek niemiecki. Podobnie jest z importem (ponad 60% przypada na kraje Korzyści z podjęcia działalności importowej i eksportowej przez przedsiębiorstwo z sektora MSP Działalność importowa jest zdecydowanie bardziej pasywna od eksportowej. Korzystniejsza dla rozwoju firmy i gospodarki narodowej jest jej odmiana związana z zakupami dóbr inwestycyjnych, które zwiększają konkurencyjność i innowacyjność przedsiębiorstwa. Zakup towarów w celu ich wprowadzenia do obrotu krajowego w przypadku firm handlowych jest faktycznie pozyskaniem nowych nabywców (czyli nowego segmentu rynku) i rozszerzeniem asortymentu oferowanych produktów na rynku krajowym. Osobną kategorię stanowi import polegający na zakupie materiałów i półproduktów, który może się przyczynić do podniesienia konkurencyjności i jakości produkcji przedsiębiorstwa. Zdecydowanie większe korzyści Wymiana handlowa sektora MSP z punktu widzenia rozwoju firmy w Polsce i jej prestiżu przynosi rozpoczęWymiana handlowa polskiego cie działalności eksportowej. sektora MSP systematycznie rośnie. Przede wszystkim pozyskanie Grafika: Jakub Radziejowski Wejście Polski do UE dodatkowo rynku zbytu za granicą pozwala ożywia koniunkturę w handlu za- Państwo udziela wsparcia na działalność eksportową zwiększyć wielkość produkcji granicznym. Wartość eksportu poli tym samym często, korzystając skiego sektora MSP w 2005 r. szacowana UE z dominującą pozycją Niemiec). W imze zwiększenia skali produkcji, obniżyć jej jest na ponad dwadzieścia miliardów porcie duże znaczenie ma też udział krajów jednostkowe koszty. Przekłada się to istotnie dolarów amerykańskich. Import stanowiący b. ZSRR (kilkanaście procent). W strukturze na rentowność działania firmy. Pozyskanie cały czas zdecydowanie bardziej reneksportu polskich MSP zdecydowanie najzagranicznych partnerów powiększa bazę towną działalność, między innymi dzięki większy udział mają branże przetwórstwa handlową przedsiębiorstwa, a w konserelatywnie mocnej pozycji polskiej waluty przemysłowego (około 70%) oraz handel kwencji przy dużych zamówieniach może (wysoki kurs wymiany złotego w stosunku i naprawy (około 27%). Dominujące grupy nawet uniezależnić firmę od wahań kodo euro i dolara amerykańskiego), osiągnął towarów eksportowych to maszyny i urząniunktury na rynku krajowym. Z eksportem w 2005 r. wartość przekraczającą trzydzenia, sprzęt elektryczny, środki transporwiąże się też istotna kwestia podnoszenia dzieści miliardów dolarów. Uwzględniając tu, metale nieszlachetne i wyroby z nich, prestiżu i wiarygodności przedsiębiorstwa. całkowitą wartość polskich obrotów hanwyroby różne oraz materiały włókiennicze. W zasadzie tylko bardzo konkurencyjdlowych z zagranicą, sektor MSP utrzymuW imporcie proporcje są odwrotne, domine podmioty są w stanie produkować je silną pozycję, stanowiąc odpowiednio nuje handel i naprawy (około 60%), a dona eksport. Postrzeganie takiej firmy za- kwiecień 2006, nr 1 (83) 11 Gdy chodzi o pieniądze równo przez partnerów krajowych, jak i instytucje finansowe dostarczające kapitału jest zdecydowanie bardziej przychylne. W konsekwencji zwiększa to możliwości nawiązania nowych stosunków handlowych z partnerami krajowymi, obniża koszty finansowania działalności oraz często otwiera realne możliwości finansowania firmy na rynkach zagranicznych. Udział w wymianie międzynarodowej pozwala również śledzić najnowsze trendy wzornicze, marketingowe i rozwiązania technologiczne u konkurentów zagranicznych. Umożliwia to szybsze dostosowanie się firmy do nowych warunków i okoliczności prowadzenia działalności m.in. poprzez ulepszenie asortymentowe i jakościowe produkcji. Ma to bezpośrednie przełożenie na podniesienie konkurencyjności podmiotu także na rynku krajowym. Obecność eksportowa na rynkach zagranicznych firmy ułatwia jej również nawiązanie nowych relacji kooperacyjnych w zakresie importu (zarówno dóbr inwestycyjnych, towarów do wprowadzenia do obrotu krajowego, jak i materiałów i półproduktów służących do produkcji). w ramach Poddziałania 2.2.2 Wsparcie w zakresie internacjonalizacji przedsiębiorstw wdrażanego poprzez II priorytet Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw. Celem udzielania pomocy w ramach programu jest ułatwienie przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą na terenie Polski nawiązania kontaktów z potencjalnymi kontrahentami zagranicznymi oraz umożliwienie prezentacji swojej oferty eksportowej na targach i wystawach na właściwy wybór formy rozliczenia oraz wykorzystania w rozliczeniu konkretnych produktów bankowych, zostanie on syntetycznie omówiony. Każdy kontrakt handlowy w obrocie zagranicznym ma określone klauzule. Zawierają one standardowo następujące elementy: tytuł, miejsce i datę zawarcia kontraktu, strony transakcji, przedmiot kontraktu i jego wymaganą jakość oraz ilość, opakowanie, cenę (ewentualne upusty), warunki dostawy, termin dostawy oraz warunki płatności. Zdarza się również, że bardziej złożony kontrakt zawiera również definicję pojęć umownych oraz dodatkowe klauzule np. reklamacyjne, kar umownych, arbitrażowe etc. Najistotniejsze dwie kwestie z punktu widzenia obsługi bankowej transakcji to określone w kontrakcie warunki płatności i ściśle z tym związane warunki dostawy. W przypadku każdego kontraktu importowego/eksportowego (poza kontraktem związanym ze świadczeniem usług, którego specyfika jest nieco odmienna) należy pamiętać, że importera i eksportera dzieli szereg barier o charakterze administracyjnym (np. uzyskanie pozwoleń, opłacenie cła etc.) i przestrzennym (konieczność fizycznej dostawy towaru w określonym stanie Coraz większym i atrakcyjnieji terminie, najczęściej przy szym bodźcem do podjęcia użyciu kilku środków transdziałalności eksportowej jest portu). Istotne znaczenie ma również rosnący poziom zatem podział ryzyka pomiędzy systemowego wsparcia ofepartnerami, w szczególności rowanego przedsiębiorcy moment, kiedy za przesyłkę ze strony państwa. Przybiera przestaje być odpowiedzialny ono rozmaite formy i służy eksporter i ryzyko transferowane do inicjowania lub zwiękjest na importera. Określenie szania wolumenu i wartości obowiązków stron w ramach Foto: Krzysztof Kossobudzki kontraktu, takich jak forma doeksportu. Tego typu pomoc finansowana jest zarówno Użycie formuły FOB w kontrakcie oznacza przeniesienie odpowiedzialności za towar stawy, przejście ryzyka, podział z krajowych środków pu- w momencie jego załadunku kosztów, pakowanie i znakoblicznych (na temat wsparcia wanie, dowód dostawy, koneksporterów ze środków skarbu państwa oraz związanych z nimi gospodarczych trola towarów, licencje i upoważnienia można dowiedzieć się więcej, odwiemisjach zagranicznych. Szczegółowe etc., można szczegółowo każdorazowo dzając strony internetowe: Korporacji informacje na temat pomocy w ramach określać w kontrakcie handlowym. Na świeUbezpieczeń Kredytów Eksportowych S.A. Działania 2.2.2 można uzyskać na stronie cie wykształciła się jednak standardowa www.kuke.com.pl, oficjalną stronę rządową internetowej www.konkurencyjnosc.gov.pl. i zunifikowana forma określania tych kwestii www.ekporter.gov.pl oraz stronę programu przez wykorzystanie tzw. międzynarodowpierania eksportu Banku Gospodarstwa Kontrakt w handlu zagranicznym i jego wych formuł handlowych Incoterms 2000 Krajowego www.bgk.com.pl/fundusze/ klauzule (ang. International Commercial Standards). doke/), jak i funduszy pomocowych UE. W związku z tym, że kontrakt (ang. conFormuły zostały opracowane przez W ramach funduszy pomocowych UE tract2) jest integralną części transakcji wymiaMiędzynarodową Izbę Handlową (ang. pomoc jest obecnie udzielana głównie ny handlowej i jego wybrane aspekty rzutują International Chamber of Commerce, ICC). 12 kwiecień 2006, nr 1 (83) Biuletyn euro info dla małych i średnich firm Gdy chodzi o pieniądze „2000” w nazwie oznacza zaktualizowaną w 2000 r. wersję formuł, używaną obecnie. Szczegółowy opis wszystkich formuł w języku angielskim można znaleźć na stronie ICC (www.iccwbo.org/incoterms/). W języku polskim oficjalne tłumaczenie reguł można zamówić na stronie internetowej Krajowej Izby Gospodarczej (www.kig.pl). Skrótowa wersja opisów formuł dostępna jest m.in. na stronie www.eksporter.pl. być stosowana praktycznie przy wykorzystaniu wszystkich gałęzi transportu. Istotą formuły CPT (ang. Carriage Paid To … named place of destination, pol. przewóz opłacony do ... wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia) jest zawarcie umowy przez sprzedającego z przewoźnikiem o transport do określonego punktu przeznaczenia towaru (można użyć kilku przewoźników). Po dostarczeniu towaru do pierwszego przewoźnika ryzyko uszkodzenia lub Formuły określają precyzyjnie obowiązki stron utraty przechodzi na kupującego. Formuła kontraktu, tj. sprzedawcy (eksportera) i nabyww praktyce stosowana przy wykorzystaniu cy (importera). Nie wszystkich do odnoszą się natostępnych środków miast do pośrednitransportu. ków i przewoźników. Nawet pobieżna Formuły przybierają analiza przedstaformę trzyliterowych wionych powyżej skrótów pochodząsyntetycznych cych od pierwszych opisów formuł liter pełnych angielpozwala dojść skich nazw. Istnieje do wniosku, trzynaście formuł poże mają one chadzielonych na cztery rakter cenotwórczy. grupy (E, F, D, C), Na przykład zastoprzyznawanych sowanie pozornie głównie w zależnopodobnych formuł ści od momentu transFOB i CIF oznaferu ryzyka i kosztów cza, że w przyponoszonych przez padku CIF sprzekażdą ze stron dający nie będzie transakcji. Do najpoFoto: Krzysztof Kossobudzki w stanie zaoferopularniejszych i naj- Wykorzystanie formuły CIF w kontrakcie nakłada na sprzedawcę obowiązek dostarczenia towaru do portu wskazanego wać analogicznej częściej stosowanych przez nabywcę ceny towaru, jak należą formuły: EXW, przy użyciu FOB, FOB, CIF, DDU, CPT. Poniżej zostaną przedWykorzystanie formuły CIF (ang. Cost, ponieważ jest dodatkowo zmuszony postawione krótkie charakterystyki najczęściej Insurance and Freight ... named port of dekryć m.in. koszty frachtu i ubezpieczenia. wykorzystywanych formuł. Należy podkreślić stination, pol. koszt, ubezpieczenie i fracht/ Ponadto, bardzo często użycie w kontrjednak, że mają one charakter wyłącznie przewoźne i ubezpieczenie opłacone do … akcie określonej formuły Incoterms 2000 orientacyjny i nie określają w pełni złożoności wymieniony z nazwy port przeznaczenia) sugeruje wykorzystanie konkretnej formy obowiązków ciążących na każdej z uczestnioznacza, że sprzedawca jest zobowiązazapłaty za wykonanie kontraktu. czących w kontrakcie handlowym stron. ny do dostarczenia towaru do określonego w kontrakcie portu, wskazanego przez Krzysztof Wąsowski Zastosowanie formuły EXW (ang. Ex Works nabywcę. Do tego miejsca musi on poDepartament Integracji Europejskiej … named place, pol. z zakładu … wymienieść koszty transportu i ubezpieczyć towar. i Finansowania Handlu nione z nazwy miejsce) oznacza, że sprzeJego odpowiedzialność kończy się jednak PKO BP S.A. dający (eksporter) pozostawia kupującemu w momencie minięcia nadburcia przez towar towar do dyspozycji w określonym, nazwaw porcie załadunku. Podobnie jak FOB, fornym w kontrakcie miejscu (najczęściej jest muła stosowana jest wyłącznie w transporcie 1 Wszystkie cytowane liczby są szacunkami to miejsce produkcji/pozyskania towaru). morskim i wodnym śródlądowym. własnymi dokonanymi na podstawie daKupujący (importer) w całości jest odpowienych: J. Chmiel (red.), Stan sektora MSP dzialny za formalności celne, odbiór towaru, Zastosowanie formuły DDU (ang. Delivered w 2002 roku. Tendencje rozwojowe załadunek etc. i tym samym ponosi całkowiDuty Unpaid ... named place of destinaw latach 1994-2002, PARP, Warszawa 2004, s. 125-137. te ryzyko na trasie przewozu. Zastosowanie tion, pol. dostarczone, cło nieopłacone 2 Uwzględniając fakt, że większość dokuEXW minimalizuje obowiązki i ryzyko sprze… wymienione z nazwy miejsce) oznacza, mentów związanych z obrotem zagraniczdającego. Tylko od kupującego zależy rówże sprzedający dostarcza towar we wskanym sporządzana jest obecnie w języku nież użycie konkretnego środka transportu. zane w kontrakcie miejsce. Nie ma jednak angielskim, przy ważniejszych terminach pojawiających się w artykule będą podaUżycie formuły FOB (ang. Free On Board obowiązku zapłacić cła importowego i dowane angielskie odpowiedniki. … named port of shipment, pol. dostarkonać rozładunku towaru. Formuła może kwiecień 2006, nr 1 (83) czone na statek... w oznaczonym porcie załadunku) oznacza, że sprzedający jest zobowiązany do załadunku towaru na statek w określonym przez kontrakt porcie. Jest on też zobligowany do załatwienia formalności celnych. Punkt przeniesienia odpowiedzialności za towar to moment jego załadunku (konkretnie minięcie nadburcia statku). Od tego momentu ryzyko, koszty transportu, ubezpieczenia są ponoszone przez kupującego. Ze względu na specyfikę formuła jest stosowana wyłącznie w transporcie morskim i wodnym śródlądowym. 13 Pytanie do prawnika PYTANIE DO PRAWNIKA Jak założyć jednoosobową firmę budowlaną w Niemczech? Katarzyna KORNOSZ Działalność gospodarcza w szeroko pojętym sektorze budowlanym objęta jest w Niemczech regulacjami dotyczącymi rzemiosła (ustawa o rzemiośle – Handwerksordnung). Zgodnie z tą ustawą rozróżnia się rzemiosło właściwe, podlegające obowiązkowi posiadania tytułu mistrzowskiego, wymienione w załączniku „A” ustawy (np. murarz i betoniarz, malarz i lakiernik, cieśla, dekarz), oraz zawody rzemieślnicze i pokrewne rzemiosłu właściwemu, zawarte w załączniku „B” (np. suszenie budynków, kładzenie podłóg), do których wykonania nie jest potrzebne posiadanie uprawnień mistrzowskich. Przed rozpoczęciem działalności należy uzyskać wpis, w zależności od rodzaju W tym celu należy przedłożyć dokumenty świadczące o posiadanych kwalifikacjach zawodowych w formie świadectw, dyplomów i zaświadczeń o doświadczeniu zawodowym niezbędne dla uznania w Niemczech przygotowania zawodowego zdobytego w Polsce. Poświadczenia charakteru i okresu wykonywania działalności dla obywateli zamierzających podjąć działalność za granicą na podstawie świadectw pracy, wypisów z ewidencji działalności gospodarczej, zaświadczeń o prowadzeniu działalności gospodarczej, odpisów z KRS wydaje Ministerstwo Gospodarki (Departament Rozwoju Przedsiębiorczości). Natomiast Niektóre zawody budowlane wymagają posiadania uprawnień mistrzowskich tej działalności, do rejestru rzemiosła właściwego lub na listę zakładów z działalnością zbliżoną do rzemieślniczej. Osoba zamierzająca wykonywać działalność objętą zakresem załącznika „A” powinna ponadto uzyskać we właściwej miejscowo izbie rzemieślniczej kartę rzemieślniczą (Handwerkskarte). 14 poświadczanie/legalizacja uprawnień mistrzowskich i czeladniczych wydanych przez izby rzemieślnicze odbywa się w trzech etapach. W pierwszej kolejności oryginalny dokument lub duplikat potwierdza właściwa izba rzemieślnicza, następnie Związek Rzemiosła Polskiego, a końcowym etapem legalizacji jest po- twierdzenie dokonywane przez Wydział Legalizacji Dokumentów Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Osoba zamierzająca podjąć jednoosobową działalność gospodarczą w Niemczech powinna pamiętać o tym, że obywatel innego państwa przybywający do Niemiec i przebywający tam powyżej 7 dni podlega obowiązkowi meldunkowemu i powinien zgłosić ten fakt we właściwym dla miejsca zamieszkania urzędzie meldunkowym. Następnym krokiem jest uzyskanie w urzędzie ds. cudzoziemców zaświadczenia stwierdzającego uprawnienie do pobytu w RFN. Zaświadczenie wydawane jest na okres do 5 lat na podstawie oświadczenia, w którym wnioskodawca zapewnia, że ma środki na utrzymanie i ubezpieczenie zdrowotne na okres wnioskowanego pobytu. Osoba prowadząca w Niemczech samodzielną działalność gospodarczą (selbstständige Erwerbstätigkeit) stanowi jednoosobowe przedsiębiorstwo podlegające przepisom kodeksu cywilnego. Przedsiębiorstwo jednoosobowe nie musi być wpisane do rejestru handlowego i nie prowadzi pełnej księgowości (ksiąg handlowych) ani nie sporządza bilansu, podlega jednak obowiązkowi rejestracji w urzędzie ds. Foto: Artur Hojny gospodarki (Gewerbeamt) właściwym ze względu na miejsce siedziby przedsiębiorstwa. Zwracamy uwagę, że w przypadku rejestracji rzemieślniczej działalności gospodarczej należy przedstawić uzyskaną wcześniej kartę rzemieślniczą. Do formularza trzeba także dołączyć kopię dokumentu tożsamości (paszport), poświadczenie zameldowania oraz kwiecień 2006, nr 1 (83) Biuletyn euro info dla małych i średnich firm Pytanie do prawnika uiścić opłatę urzędową. Rejestracja działalności gospodarczej niewymagającej koncesji wiąże się z opłatą 26 euro (późniejsze zmiany – 20 euro). Przed dokonaniem rejestracji przedsiębiorca powinien również wytypować lokal na siedzibę przedsiębiorstwa. Urząd ds. gospodarczych z reguły we własnym zakresie informuje kolejne instytucje (urząd skarbowy, urząd statystyczny kraju związkowego, izbę rzemieślniczą) o utworzeniu przedsiębiorstwa. Z urzędu skarbowego przedsiębiorca otrzymuje numer identyfikacji podatkowej. Na podstawie określonej przez niego wartości przewidywanego obrotu i planowanego zysku urząd w początkowym okresie nalicza podatek dochodowy i tzw. podatek przemysłowy (Gewerbesteuer). Najprostszą formą prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej w mniejszym zakresie wspólnie przez kilka osób jest spółka cywilna (GbR). Spółka może powstać nawet bez pisemnej umowy między wspólnikami i wówczas zastosowanie znajdują odpowiednie przepisy ustawowe. Charakter i wartość udziałów wnoszonych przez poszczególnych wspólników zależy od ich wzajemnych ustaleń. Do prowadzenia spraw spółki jest upoważniony każdy z nich i wszyscy odpowiadają całym swoim majątkiem za zobowiązania zaciągnięte w związku ze wspólną działalnością. Każdy ze wspólników musi zarejestrować prowadzoną działalność gospodarczą w urzędzie ds. gospodarczych. Jeżeli wspólnicy w obrocie gospodarczym zamierzają się posługiwać własną nazwą, powinna ona zawierać imiona i nazwiska wszystkich wspólników. Można także rozważyć utworzenie spółki osobowej prawa handlowego (spółki jawnej lub spółki komandytowej). W przypadku tych spółek nie jest wymagane zgromadzenie kapitału minimalnego, procedura ich utworzenia jest jednak bardziej skomplikowana i kosztowna, ponieważ wymaga dokonania wpisu w rejestrze handlowym i rejestracji w tzw. sądzie rejestrowym (Amtsgericht). Katarzyna Kornosz EIC Warszawa [email protected] kwiecień 2006, nr 1 (83) Otrzymałem list od firmy niemieckiej z zapytaniem o to, czy nasza firma może świadczyć usługi budowlane w Niemczech – ocieplanie, wykończenie wnętrz, a także z pytaniem czy otrzymamy limit na 40 pracowników (murarzy, tynkarzy, izolerów) na okres 6 miesięcy od 1 maja do 30 października 2006 r. Jesteśmy w posiadaniu rozporządzenia Ministerstwa Gospodarki z dnia 15.06.2000 r. Czy jest ono aktualne? Podczas rozmowy z posłem do Parlamentu Europejskiego dowiedzieliśmy się, że w całej UE jest wolny przepływ usług i nie potrzeba zezwoleń na świadczenie takich usług. Katarzyna KORNOSZ Wskazane rozporządzenie już nie obowiązuje. Obecnie regulacje dotyczące delegowania pracowników zawiera Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 czerwca 2004 r. w sprawie wymaganych dokumentów, trybu i kryteriów rozdziału limitu zatrudnienia pracowników polskich w celu realizacji umów o dzieło przez polskich pracodawców w Republice Federalnej Niemiec (DzU nr 132, poz. 1416). Rozporządzenie to zostało wydane na podstawie Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU nr 99, poz. 1001), która zastąpiła obowiązującą wcześniej ustawę o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Wbrew posiadanym przez Pana informacjom, Niemcy wraz z Austrią są krajami, które wprowadziły okresy przejściowe również w zakresie swobodnego przepływu usług. W niektórych sektorach Niemcy zastosowały wobec Polski dwuletni okres przejściowy z możliwością przedłużenia go do 5 albo nawet 7 lat. W tym czasie z zasady wolności świadczenia usług wyłączone są budownictwo i usługi pokrewne, sprzątanie budynków, inwentarza i środków transportu oraz wyposażanie i dekoratorstwo wnętrz. Okresy te nie dotyczą jedynie tych usługodawców, którzy wykonują zlecenie samodzielnie (bez pomocy własnych pracowników). Świadczenie usług budowlanych w Niemczech podlega postanowieniom umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Federalnej Niemiec o oddelegowaniu pracowników polskich przedsiębiorstw do realizacji umów o dzieło, z dnia 31 stycznia 1990 r., zgodnie z którą polska firma budowlana może być jedynie podwykonawcą generalnego wykonawcy z siedzibą w Niemczech. Podstawą realizacji usługi przez delegowanych pracowników jest kontrakt lub umowa o dzieło zawarta przez ich pracodawcę z przedsiębiorcą niemieckim. Na podstawie kontraktu polski przedsiębiorca powinien określić liczbę osób niezbędnych do realizacji umowy wraz z uzasadnieniem, a następnie złożyć wniosek o otrzymanie limitu zatrudnienia w ramach tzw. kontyngentu rocznego do Ministerstwa Gospodarki (Departament Administrowania Obrotem). Okres obliczeniowy dla podziału wyznaczonego limitu (kontyngentu) trwa od 1 października do 30 września kolejnego roku. Następnie polski przedsiębiorca powinien zwrócić się do Urzędu Pracy w Duisburgu (Agentur für Arbeit) o dopuszczenie danego kontraktu usługowego, przedstawiając umowę z niemiecką firmą, zgodę Ministerstwa Gospodarki na przyznany limit, zakres prac oraz imienną listę pracowników. Delegowani pracownicy powinni być specjalistami. 10% składu delegacji mogą stanowić osoby niewykwalifikowane, ale w uzasadnionych sytuacjach procent ten może być większy. Personel kluczowy nie jest wliczany do kontyngentu, musi jednak działać na podstawie zezwolenia o pracę i mieć kartę pobytu. Opłata za zezwolenia na pracę jest pobierana z góry. Zezwolenie na pracę jest ściśle związane z miejscem wykonywania kontraktu. Należy zwrócić uwagę, że strona niemiecka stosuje kwotowanie także w odniesieniu do swoich przedsiębiorców, polegające na tym, że liczba cudzoziemców zatrudnionych przez danego zleceniodawcę jest uzależniona od wielkości jego przedsiębiorstwa. Ponadto tzw. nowe landy (z terenu dawnej NRD) są wyłączone z możliwości świadczenia usług przez polskich usługodawców. Katarzyna Kornosz, EIC Warszawa [email protected] 15 Nowe technologie OPROGRAMOWANIE OPEN SOURCE – PERSPEKTYWA DLA PRZEDSIĘBIORCY Krzysztof GIENAS Tworzenie oprogramowania na zasadach open source ma bogaty dorobek. Niemal każdy słyszał zapewne o systemie operacyjnym Linux, a coraz większą popularnością cieszy się edytor tekstu dostępny w ramach pakietu Open Office. W wielu zakątkach sieci udostępniane są też różnorodne aplikacje użyteczne przy codziennym prowadzeniu działalności gospodarczej. Wystarczy tylko umiejętne użycie internetowej wyszukiwarki. Warto więc pokusić się o zwrócenie uwagi na zjawisko wolnego oprogramowania przy wskazaniu zalet, jakie wiążą się zarówno z użytkowaniem tego typu aplikacji, jak i wykorzystywaniem zdobyczy open source w ramach własnej działalności. Zalety open source Udostępnianie efektów swojej pracy w ramach open source stanowi bez wątpienia sposób na darmową reklamę. Dzięki temu przedsiębiorcy mogą dzielić się także doświadczeniami, ponieważ zwolennicy „otwartości” oprogramowania to między innymi wielu informatyków, często zasiadających w katedrach renomowanych uczelni. Umiejętne opieranie się o licencjonowanie charakterystyczne dla ruchu open source pozwala więc na łatwiejsze zaistnienie na rynku oprogramowania, które od dłuższego czasu stanowi intratne zajęcie. Omawiane zjawisko opiera się na wykorzystywaniu norm prawa autorskiego, tak by sprzyjały one możliwości wykorzystywania i modyfikowania programów tworzonych przez inne firmy. Znakomita część osób zajmujących się tworzeniem oprogramowania komputerowego postrzega open source jako ułatwienie w rozwijaniu własnych produktów. Tradycyjnie rzecz ujmując, przepisy prawa autorskiego ograniczają znacznie używanie elementów cudzych prac, tak żeby można było z nich korzystać bez narażenia się na zarzut plagiatu. Z kolei za część rozwiązań ich twórcy żądają słonych opłat licencyj- 16 nych. Tak więc opieranie się o elementy tworzone przez zwolenników ruchu open source to z jednej strony szansa na zmniejszenie kosztów ponoszonych przez przedsiębiorcę, z drugiej zaś znaczne przyspieszenie pozyskiwania użytecznych efektów cudzej pracy. W wielu wypadkach wystarczy samo pobranie odpowiedniej aplikacji z Internetu. Warto dodać, że idea open source stale poszerza swój zasięg, a więc pojawia się coraz więcej programów użytecznych w codziennej pracy – systemy operacyjne, edytory tekstu, odtwarzacze plików multimedialnych. Meandry prawne Z zasady dystrybucja oprogramowania oparta o idee open source jest nieodpłatna (najpopularniejszą licencją tego typu jest tzw. GNU GPL). Kierując się tym, wielu nie tylko wykorzystuje owe aplikacje w codziennej pracy, ale także stara się rozwijać pomysły programistów, np. tworząc na nich dalsze programy i zarabiając na nich. Warto więc odróżnić cechy, którymi charakteryzują się licencje odnoszące się do wolnego oprogramowania, od cech tradycyjnych umów o korzystanie z tego rodzaju utworów. Pozwoli to ocenić, czy warto we własnej działalności sięgnąć po omawiane metody licencjonowania. Generalnie rzecz ujmując, można wskazać na dwie szczególne cechy umów o korzystanie z aplikacji spod znaku open source: dostępność kodu źródłowego programu oraz tzw. klauzulę copyleft. Samo pojęcie „kod źródłowy” jest zrozumiałe dla wszystkich, którzy posiadają choćby szczątkową wiedzę z zakresu informatyki. Jest to zapis komend składających się na funkcje programu w postaci zrozumiałej dla programisty, a często zbliżonej do fraz w języku angielskim. Z kolei poprawne działanie aplikacji wymaga przekształcenia (skompilowania) kodu źródłowego w formę możliwą do analizy przez komputer (w tzw. kod maszynowy). Otwartość kodu źródłowego (source code) to innymi słowy możliwość analizowania go przez innych przedsiębiorców. Korzystając z licencji open source, przyjmujemy, że innym osobom zostanie zapewniony dostęp do zapisów funkcji programu. Wiąże się to ściśle z dopuszczalnością wprowadzania modyfikacji i poprawek aplikacji, tak aby zwiększyć efektywność ich pracy. W praktyce oznacza to, że stworzony przez firmę A program może być rozwijany przez firmę B, która nie musi ubiegać się o żadne specjalne zezwolenie. Rozpatrując to zagadnienie z perspektywy rozwoju informatycznego, należy podkreślić pozytywne aspekty wspomnianego rozwiązania. Pozwala to przede wszystkim na eliminację wad oprogramowania i dostosowanie go do indywidualnych oczekiwań użytkowników. Swobodny wybór korzystania z rozwiązań składających się na ideę open source ułatwia rozwój konkurencji – w rozwijaniu pierwotnego zamysłu bierze udział wiele firm. Dodatkowo każda kolejna modyfikacja jest powszechnie dostępna, a więc pierwotny twórca może czerpać korzyści z pomysłów innych przedsiębiorców. Jest to realizowane dzięki istnieniu tzw. klauzuli copyleft. Oględnie mówiąc, nakazuje ona udostępnianie zmodyfikowanych wersji oprogramowania na zasadach analogicznych z pierwotną wersją programu – a więc i upowszechnieniem jego kodu źródłowego. Innymi słowy – firma X pracująca na cudzym programie i modyfikująca go w jakikolwiek sposób musi podzielić się z innymi efektami swojej pracy. Z kolei przepisy prawa autorskiego w bardzo ograniczonym zakresie zezwalają na ingerencję w treść programu – zawężając ją do wyjątkowych aktów usunięcia błędów w aplikacji. Z perspektywy wyboru licencji open so urce jako sposobu dystrybucji programu cenne pozostaje to, że przedsiębiorca decydujący się na udostępnianie programów na omawianych zasadach kwiecień 2006, nr 1 (83) Biuletyn euro info dla małych i średnich firm Nowe technologie nie musi samodzielnie konstruować postanowień licencyjnych – są one bowiem dostępne w Internecie (tak jak GNU GPL). Nadmienić trzeba, że licencje wolnego oprogramowania nie oznaczają utraty osobistych praw autorskich, przykładowo respektowania oznaczeń indywidualizujących twórcę. Z uwagi na to podszywanie się pod twórcę programu komputerowego udostępnianego na zasadach open source stanowić będzie przestępstwo plagiatu. Błędem byłoby postrzeganie omawianego sposobu dystrybucji programów komputerowych jako nieużytecznego dla prowadzenia działalności gospodarczej. Open source nie musi bowiem oznaczać w każdym wypadku bezpłatnej dystrybucji dzieł użytkownikom, lecz pobudza konkurencję na rynku. Dodajmy, że z perspektywy konsumentów tego typu aplikacje są z reguły o wiele tańsze niż ich „tradycyjne” odpowiedniki. Program tworzony przez pracownika a wybór licencji Z perspektywy przedsiębiorcy istotne pozostaje ustalenie, kiedy to on sam, a nie programista twórca aplikacji będzie decydować o warunkach jej dystrybucji. Nie chodzi tu tylko o licencje związane z open source, ale także bardziej restryktywne – tradycyjne zasady ich eksploatacji. Odpowiedź na to pytanie odnajdujemy bezpośrednio w przepisach Ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W myśl art. 74 ustęp 2 wspomnianej ustawy, prawa majątkowe do programu komputerowego stworzonego przez pracownika w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy przysługują pracodawcy, o ile umowa nie stanowi inaczej. Dla potrzeb praktyki kwiecień 2006, nr 1 (83) dnia codziennego ważne jest, co powinniśmy rozumieć przez wykonywanie wspomnianych obowiązków. Z reguły pod uwagę bierze się szczegółową treść zapisów umowy o pracę, w których sprecyzowane są powinności podwładnego. W grę wchodzić mogą także polecenia kierowane pod adresem pracownika. Pojawiają się jednak bardziej skomplikowane sytuacje. mówić o tym, że majątkowe prawa autorskie przysługują firmie reklamowej? Wspomniany przypadek nie wiąże się z wykonywaniem obowiązków pracowniczych. Nie ma tutaj znaczenia fakt przygotowywania programu w trakcie godzin roboczych, a nawet używanie do tego sprzętu pracodawcy. Tak więc decydowanie o sposobie udostępnienia programu w tym wypadku będzie leżeć jedynie po stronie pracownika. Kwestie podatkowe Szczególnie istotnym zagadnieniem pozostaje kwestia opodatkowania korzystania z wolnego oprogramowania stworzonego przez inne podmioty. Problem jawi się szczególnie wyraźnie na tle oceny, czy mamy do czynienia z przychodem przedsiębiorcy. Wspomniane zagadnienie bez wątpienia ma istotny walor praktyczny, bowiem jego rozstrzygnięcie będzie przesądzać o popularności używania aplikacji udostępnianych w oparciu o nieodpłatne licencje w ramach prowadzenia działalności gospodarczej. Nie wdając się w szczegółowe rozważania, należy wskazać na to, że korzystanie z tego rodzaju programów co do zasady nie będzie się wiązało z potrzebą uiszczania Grafika: Jakub Radziejowski podatku. Stanowisko takie wyrażane jest Przykład: X został zatrudniony w firmie zarówno w interpretacjach Ministerstwa przygotowującej kampanie marketinFinansów, jak i poglądach specjalistów gowe. Do jego obowiązków należało (przykładowo: J. Barta, R. Markiewicz, przygotowywanie reklam internetowych. Oprogramowanie open source w świetle W trakcie godzin roboczych, a nadto prawa. Między własnością a wolnością, podczas weekendów X przygotowyZakamycze 2005). wał na firmowym komputerze program komputerowy pozwalający na obsługę Krzysztof Gienas klientów korzystających ze sklepu-strony prawnik WWW. Czy w tym wypadku można 17 Współpraca – projekty europejskie eContentplus Andrzej SZOSZKIEWICZ, Jerzy GONTARZ Jest to wieloletni program wspólnotowy (2005-2008), który ma na celu zwiększenie dostępności, użyteczności i wykorzystania zasobów cyfrowych w Europie. Jest on kontynuacją programu eContent, realizowanego w latach 2001-2004 (Polska przystąpiła do programu w 2002 r.). Program realizuje założenia zawarte w komunikacie Komisji Europejskiej „i2010 – europejskie społeczeństwo informacyjne na rzecz wzrostu i zatrudnienia”, który definiuje ramy strategiczne rozwoju społeczeństwa informacyjnego w UE w perspektywie roku 2010. Kluczowe obszary dla programu eContentplus to: – dane geograficzne – treści o charakterze edukacyjnym – treści naukowo-badawcze i kulturalne O dofinansowanie mogą się starać wszystkie podmioty mające osobowość prawną. Warunki Określona liczba krajów czy partnerów w projekcie nie jest formalnym kryterium udziału. Jednak stworzenie konsorcjum, które będzie realizować projekt angażujący jak największą liczbę państw, jest niezwykle istotne dla sukcesu projektu. Inne kryteria to: – innowacyjny pomysł GUIDE to pierwsza paneuropejska baza dotacji wraz z portalem informacyjnym – zgodność projektu z celami i działaniami programu – wykorzystanie istniejących technologii – przydatność rynkowa i widoczne perspektywy wdrożenia – europejski wymiar projektu – szczególny nacisk położony na powtórne wykorzystanie treści sektora publicznego z ww. wymienionych obszarów na poziomie wspólnotowym, program realizuje zapisy dyrektywy 2003/98/ EC o powtórnym wykorzystaniu informacji sektora publicznego – silne podkreślenie znaczenia wielojęzyczności i wielokulturowości, podobnie jak w programie eContent. Na co dofinansowanie A. Ułatwienie na poziomie wspólnoty dostępu do zasobów cyfrowych, ich używania i wykorzystania. Działania podejmowane w ramach tego kierunku obejmują stworzenie sieci i nawiązanie współpracy pomiędzy zainteresowanymi podmiotami, w celu wspierania tworzenia nowych usług. B. Ułatwienie poprawy jakości i rozpowszechnianie dobrych praktyk związanych z zasobami cyfrowymi wśród ich dostawców i użytkowników oraz pomiędzy poszczególnymi sektorami. Działania powinny obejmować doświadczenia określające zdolność wyszukiwania, użyteczność, możliwość powtórnego wykorzystania i interopera- 18 kwiecień 2006, nr 1 (83) Biuletyn euro info dla małych i średnich firm Współpraca – projekty europejskie tywność zasobów cyfrowych w istniejących ramach prawnych, przy spełnianiu wymogów różnych grup i rynków docelowych w wielojęzycznym i wielokulturowym społeczeństwie. C. Zacieśnienie współpracy pomiędzy podmiotami zainteresowanymi zasobami cyfrowymi oraz podniesienie ich świadomości. Działania powinny obejmować środki towarzyszące odpowiednim przepisom dotyczącym zasobów cyfrowych oraz promowanie wzmożonej współpracy pomiędzy podmiotami, jak również rozwijanie ich świadomości. Powinny także wspierać rozwój kryteriów porównawczych, monitoringu i narzędzi analizy, ocenę oddziaływania programu oraz rozpowszechnianie wyników. Termin składania wniosków Tegoroczny termin składania wniosków zostanie ogłoszony w czerwcu. Komisja Europejska umożliwia zgłaszanie projektów do wstępnej oceny. Wypełniony formularz należy przesłać na adres poczty elektronicznej: [email protected] w terminie do 4 tygodni przed zamknięciem konkursu. Komisja zastrzega, że wstępna ewaluacja nie determinuje rezultatu oceny pełnego wniosku (Preproposal form). Gdzie złożyć wniosek Wnioski, wypełnione w jednym z oficjalnych języków Unii Europejskiej według zasad zawartych w podręczniku (Guide Zasięg geograficzny W programie mogą uczestniczyć osoby prawne z siedzibą w państwach członkowskich UE oraz państwach EFTA (Norwegia, Islandia, Liechten-stein) i państwach kandydują cych (Bułgaria, Chorwacja, Turcja, Rumunia), jeżeli zawarły one odpowiednie porozumienia. Budżet Budżet programu wynosi 149 mln euro. Na realizację projektów do 31 grudnia 2006 r. została kwota 55,6 mln euro. Program eContentplus ma na celu zwiększenie dostępności, użyteczności i cyfrowych w Europie Poziom i forma dofinansowania Finansowanie wspólnoty nie może przekroczyć 50% kosztów projektu. Na rzecz jednostek sektora publicznego można dokonać zwrotu w wysokości 100% kosztów dodatkowych. Podstawa prawna Decyzja nr 456/2005/WE z 9 marca 2005 r. ustanawiająca program eContentplus. kwiecień 2006, nr 1 (83) for Proposers) należy wysyłać bezpośrednio do eContentplus Programme w Luksemburgu (adres poniżej). Punkty kontaktowe European Commission Directorate-General for Information Society and Media eContentplus Programme Jean Monet Building, Office EUFO 1181 Rue Alcide de Gasperi L-2920 Luksemburg Luksemburg faks: (+352) 4301 302 69 e-mail: [email protected] http://europa.eu.int/econtentplus Krajowy Punkt Kontaktowy Programu eContentplus ul. Wspólna 1/3 00-529 Warszawa tel.: (+48 22) 529 25 91 faks: (+48 22) 529 25 85 e-mail: [email protected] Przykład projektu Przewodnik po europejskich grantach GUIDE jest pierwszą paneuropejską bazą dotacji wraz z portalem informacyjnym. Pod jednym adresem: www.grantguide.com można uzyskać pełną i aktualną wiedzę o różnych formach wsparcia finansowego w różnych krajach Europy. W latach 2002-2004 projekt był realizowany w ramach programu wspólnotowego eContent. Jego celem było zbudowanie łatwej w obsłudze internetowej bazy europejskich dotacji we wszystkich oficjalnych językach Unii Europejskiej. Autorami projektu byli twórcy czołoFoto: Artur Hojny wych krajowych baz finansowania wykorzystania zasobów projektów: j4b (Wielka Brytania), Econet (Hiszpania) i PNO Consultants (Holandia). Brytyjczycy są koordynatorem projektu oraz dostarczają i rozwijają platformę technologiczną, na której opiera się portal GUIDE. Od początku 2005 r. projekt stał się przedsięwzięciem komercyjnym, utrzymującym się z opłat od abonentów. W tej chwili w bazie znajdują się informacje o programach wsparcia w Austrii, Belgii, Hiszpanii, Irlandii, Holandii, Niemczech, Czechach, Słowacji, Wielkiej Brytanii i Polsce. Docelowo baza ma zawierać dokończenie na stronie 21 19 Współpraca gospodarcza PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ W DANII Grażyna GAŁĄZKA Dania traktuje zarówno podmioty krajowe, jak i zagraniczne w ten sam sposób, wprowadzając w życie zasadę wolnego rynku i swobodnej konkurencji. Najczęściej wybieranymi formami prawnymi działalności gospodarczej przez zagranicznych przedsiębiorców są: spółka akcyjna (A/S), spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (ApS) oraz oddział zagraniczny przedsiębiorstwa (filia). Działalność produkcyjna lub handlowa prowadzona w Danii przez osoby fizyczne lub prawne podlega obowiązkowej rejestracji w Agencji Przedsiębiorstw i Handlu (DCCA – www.eogs.dk). W agencji firmom jest nadawany numer Centralnego Rejestru Firm (CVR – www.cvr.dk). W celach podatkowych podmiot musi zostać zarejestrowany w Duńskim Urzędzie Ceł i Podatków (www.toldskat.dk). Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Anpartsselskab – ApS) To najczęściej stosowana forma prawna prowadzenia działalności gospodarczej w Danii. Przy zakładaniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ApS wymaga się sporządzenia i podpisania umowy za- jestrować w Agencji Przedsiębiorstw i Handlu. Spółka jawna (Interesselskab – I/S) Może zostać założona przez co najmniej dwie osoby fizyczne lub prawne podejmujące wspólne zobowiązania oraz sporządzające umowę założycielską. W celu rejestracji spółki należy przedstawić umowę założycielską. Spółka komandytowa (Kommanditselskab – K/S) Spółkę zakłada jedna lub więcej osób fizycznych lub prawnych podejmujących wspólne zobowiązania. Spółka K/S jest utworzona na podstawie umowy założycielskiej wymaganej przy jej rejestracji. Stowarzyszenie spółdzielcze (Andelsforening/ Brugsforening) Jest ono osobą prawną ustanowioną na podstawie umowy stowarzyszeniowej osób fizycznych, w celu przetwarzania i sprzedaży produktów stanowiących własność tych osób lub w celu zakupu produktów i ich sprzedaży tym osobom. Prawne formy prowadzenia działalności Spółka akcyjna (Aktieselskab – A/S) W celu założenia spółki akcyjnej A/S należy sporządzić umowę założycielską i statut spółki, dokonać emisji kapitału akcyjnego, zorganiPrzedstawicielstwo firmy zazować spotkanie statutowe granicznej (Salgskontor) udziałowców, na nim zostaPowstaje w celu promocji nie zatwierdzony wniosek produktów i usług firmy. o założeniu spółki akcyjnej Foto: Krzysztof Kossobudzki Przedstawicielstwo nie ma A/S oraz wybrany zarząd osobowości prawnej. Dania stworzyła przyjazne zasady zakładania działalności gospodarczej i rada nadzorcza. Trzeba następnie wystąpić o rejestrację spółki łożycielskiej przez udziałowców, sporząOddział firmy zagranicznej A/S w Agencji Przedsiębiorstw i Handlu dzenia statutu spółki, dokonania wpłaty Oddział firmy zagranicznej (Filial af udenw ciągu 6 miesięcy od daty podpisania kapitału założycielskiego oraz rejestracji landsk selskab) stanowi interesującą dla umowy założycielskiej. Istnieje również spółki w Agencji Przedsiębiorstw i Handlu polskich przedsiębiorstw formę prawną wymóg, że jednym z założycieli musi w ciągu 2 miesięcy od daty podpisania funkcjonowania na rynku duńskim, gdyż być osoba fizyczna lub prawna na stałe umowy założycielskiej. Spółka ApS może nie wymaga ona wpłaty założycielskiezamieszkała w Danii lub innym państwie być również założona przez jednego go kapitału akcyjnego. Przedsiębiorstwo Unii Europejskiej. udziałowca, następnie należy ją zarepolskie może założyć oddział w Danii, 20 kwiecień 2006, nr 1 (83) Biuletyn euro info dla małych i średnich firm Współpraca gospodarcza jeżeli jego forma prawna w Polsce jest zbliżona do form prawnych duńskich spółek A/S i ApS. Oddział firmy zagranicznej jest rejestrowany w Agencji Przedsiębiorstw i Handlu. Wniosek o rejestrację zawiera nazwę firmy zagranicznej oraz jej formę prawną, adres siedziby, numer rejestracyjny, przedmiot działalności, wartość kapitału akcyjnego i roczne sprawozdanie finansowe. Ponadto należy podać nazwę, adres siedziby i przedmiot działalności oddziału, pełną informację o danych personalnych, działalności oraz miejscu zamieszkania osób upoważnionych do podejmowania zobowiązań w imieniu oddziału wraz z następującymi dokumentami: oficjalnym od dochodów od kapitału pobierany od osób prawnych i fizycznych. Podatki pośrednie to m.in. podatek od towarów i usług (VAT), podatek akcyzowy, opłaty rejestracyjne samochodów. Stawka podatku od dochodów osób prawnych w Danii wynosi 30%, a podstawę naliczania podatku stanowi całkowity dochód firmy, łącznie z dochodem od kapitału. Dochody zagranicznych oddziałów firm duńskich podlegają opodatkowaniu łącznie z dochodami firmy macierzystej w Danii. Dodatkowe informacje nt. zakładania i prowadzenia działalności go- dokończenie ze strony 19 informacje ze wszystkich krajów członkowskich Unii Europejskiej. Wyłącznym partnerem GUIDE’a w Polsce jest Smartlink, operator portalu i serwisu internetowego www.funduszeonline.pl. Sprytne wyszukiwanie Baza zawiera dotacje i inne formy pomocy finansowej dla sektora biznesowego i publicznego, oferowane na poziomie Unii Europejskiej, poszczególnych krajów członkowskich i regionów, a tam, gdzie to możliwe – także na poziomie lokalnym. Informacje uaktualniane są w każdym dniu roboczym przez zespoły monitorujące w każdym kraju. Każdy program opisany jest w szczegółach łącznie z celami, organizacjami, które mogą z niego korzystać, budżetem i kosztami kwalifikowanymi. Dołączone są także dane kontaktowe oraz linki do dokumentów, broszur i formularzy aplikacyjnych. Opisy programów sporządzone są w językach kraju, którego dotyczy program, lecz zawsze dołączone jest streszczenia w języku angielskim. Serwis obejmuje także ostatnie wiadomości dotyczące terminów składania wniosków i ogłoszenia o nowych konkursach. Foto: Krzysztof Kossobudzki Gospodarka duńska to m.in. przyjazny system podatkowy zaświadczeniem potwierdzającym prawne funkcjonowanie firmy zagranicznej, statutem firmy zagranicznej, notarialnie potwierdzonym pełnomocnictwem udzielonym osobie pełniącej funkcję dyrektora oddziału. Wymagane jest także, aby jedna lub kilka osób zarządzających oddziałem mieszkało w Danii, kraju nordyckim lub państwie UE. spodarczej w Danii można uzyskać w Wydziale Ekonomiczno-Handlowym Ambasady RP w Kopenhadze, Ryvangs Alle 46, Copenhagen - 2900 Hellerup, Denmark, tel.: (0-045) 39 62 26 33, faks: (0-045) 39 62 25 54 e-mail: [email protected], [email protected] www.polcom.dk Podatki System podatkowy w Danii jest bardzo rozbudowany i obejmuje podatki bezpośrednie i pośrednie. Podstawowe podatki bezpośrednie to podatki od dochodów osób prawnych oraz fizycznych. Pozostałe podatki bezpośrednie to podatek pobierany od firm uczestniczących w wydobyciu gazu ziemnego i ropy na podstawie ustawy oraz podatek Opracowała: Grażyna Gałązka Centrum Euro Info Lubelska Fundacja Rozwoju W oparciu o publikację Wydziału Ekonomiczno-Handlowego Ambasady RP w Kopenhadze „DANIA. Podręcznik dla polskiego przedsiębiorcy”, listopad 2005. Celem projektu nie było stworzenie od podstaw europejskiej bazy form finansowania, lecz skonstruowanie takiego narzędzia, w którym pod jednym adresem internetowym będzie można korzystać z zasobów wszystkich partnerów GUIDE’a. Ułatwia to wyszukiwarka, która pozwala na segregowanie programów według lokalizacji (na kilku poziomach NUTS). Konstrukcja bazy przypomina katalog, który można dowolnie przebudowywać nie tylko według miejsca, w którym funkcjonują dane granty, ale również według rodzaju wsparcia (pożyczki preferencyjne, nagrody, dotacje, państwowe fundusze venture capital, ulgi podatkowe), branży projektodawcy czy celu wsparcia. Dodatkowo użytkownicy mogą zapisywać informacje w osobistej zakładce w serwisie, gromadząc w ten sposób wszystkie dokumenty i wiedzę niezbędną do realizacji planowanego projektu. Po to, by zapewnić wysoką jakość informacji, wszyscy partnerzy musieli przyjąć te same standardy jakościowe: dane oraz wiadomości aktualizowane dokończenie na stronie 23 kwiecień 2006, nr 1 (83) 21 Aktualności i wydarzenia Lubelska Fundacja Rozwoju – Centrum Euro Info zaprasza przedsiębiorców do wzięcia udziału w VI Europejskim Forum Gospodarczym Easternpartenariat Lublin 2006, które odbędzie się w dniach 8-9 czerwca w Lublinie. Współorganizatorami Easternpartenariatu są Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego i Urząd Miasta Lublina. Celem Easternpartenariatu jest ułatwienie przedsiębiorcom nawiązania pierwszego, bezpośredniego kontaktu z partnerami z Unii Europejskiej, promocja ich produktów i usług oraz stworzenie możliwości podjęcia współpracy m.in. w zakresie eksportu, importu towarów, pozyskania nowych technologii i zdobycia wiedzy na temat zasad prowadzenia działalności gospodarczej w poszczególnych krajach członkowskich Unii Europejskiej. Easternpartenariat, który odbędzie się w dniach 8 i 9 czerwca, będzie się składał z 2 części. Podczas pierwszej zostaną zaprezentowane przez radców handlowych warunki prowadzenia działalności w wybranych krajach członkowskich Unii Europejskiej. W czasie drugiej części odbędą się rozmowy indywidualne polskich i zagranicznych przedsiębiorców, których celem będzie nawiązanie pierwszego kontaktu z potencjalnymi partnerami gospodarczymi. Harmonogramy spotkań indywidualnych zostaną ustalone na podstawie zgłoszeń przedsiębiorców zagranicz- nych, którzy wybiorą rozmówców spośród ofert zamieszczonych w „Katalogu gospodarzy”. Katalog został wydany w nakładzie 1000 sztuk w angielskiej wersji językowej i rozesłany do zagranicznych współorganizatorów przedsięwzięcia. Przedsiębiorców zainteresowanych udziałem w VI Europejskim Forum Gospodarczym Easternpartenariat Lublin 2006 prosimy o kontakt z Lubelską Fundacją Rozwoju – Centrum Euro Info, Rynek 7, 20-111 Lublin, tel./faks: 081 53 45 002, e-mail: [email protected]. Informacje o forum znajdują się na stronie internetowej www.lfr.lublin.pl (logo Easternpartenariat Lublin 2006). MISJA HANDLOWA DO CZECH – BRANŻA BUDOWLANA, MEBLARSKA I WYPOSAŻENIA WNĘTRZ 22 Podlaskie Centrum Euro Info afiliowane przy Podlaskiej Fundacji Rozwoju Regionalnego organizuje misję gospodarczą przedsiębiorców polskich do Republiki Czeskiej (Praga) organizowaną w dniach 23-26 maja 2006 r. han dlowe firm polskich z firmami czeskimi, które będą dobierane na podstawie opisów zawartych w kartach zgłoszenia. Organizator gwarantuje dobór przynajm niej 5 firm czeskich do bezpośrednich rozmów. W ramach misji planowane jest uczestnictwo w międzynarodowej wystawie „FOR HABITAT 2006” odbywającej się w dniach 25-28 maja 2006 r. w Pradze. W 2006 roku będzie to 13. edycja tej imprezy. Wystawa skierowana jest do firm z następujących branż: meble, wyposażenie wnętrz, domy, nieruchomości, remonty. Firmy polskie uczestniczące w misji będą miały okazję w trzecim dniu misji, tj. 25 maja, do zwiedzania wystawy oraz bezpośrednich rozmów i kontaktów z firmami uczestniczącymi w niej. Więcej informacji o targach znajdą Państwo na stronie www.forhabitat.cz. W ramach misji planowane są również bezpośrednie rozmowy i spotkania Misja przyczyni się do zapoczątkowania współpracy gospodarczej pomiędzy firmami polskimi i czeskimi. Uczestnictwo w wystawie umożliwi Państwu zapoznanie się z ofertą firm z Czech oraz z innych krajów, umożliwi nawiązanie kontaktów handlowych oraz pozwoli zaprezentować własną ofertę. Dzięki kontaktom handlowym nawiązanym w trakcie uczestnictwa w wystawie oraz podczas rozmów handlowych firmy polskie zapoczątkują współpracę i wymianę gospodarczą z partnerami czeskimi. liniami lotniczymi LOT na trasie Warszawa – Praga – Warszawa) – przedsiębiorca przyjeżdża do hotelu w Pradze we własnym zakresie; • 2200 zł netto + 22% VAT za osobę (wraz z rezerwacją przelotu na trasie Warszawa – Praga – Warszawa) – dojazd do Warszawy na lotnisko we własnym zakresie. Aby zgłosić uczestnictwo, należy wypełnić KARTĘ ZGŁOSZENIA i przesłać ją pod numer faksu: 085 740 86 85. Zgłoszenia są przyjmowane do 21 kwietnia 2006 r. Karty zgłoszenia są dostępne w biurze Podlaskiego Centrum Euro Info, tel.: 085 740 86 83, e-mail: [email protected] (p. Dorota Isajuk) lub [email protected] (p. Adam Kamiński). Koszt uczestnictwa w misji wynosi: • 1700 zł netto + 22% VAT za osobę (bez rezerwacji i kosztów przelotu kwiecień 2006, nr 1 (83) Aktualności i wydarzenia MOBILIZACJA SEKTORA MSP DO UDZIAŁU W EUROPEJSKICH PROJEKTACH BADAWCZYCH na potrzeby projektów badawczych w ramach 7. Programu Ramowego z przedsiębiorcami z branży ICT na terenie Europy. Uczestnicząc w projekcie Easier, polskie małe i średnie przedsiębiorstwa z branży technologii informacyjnych i komunikacyjnych uzyskają dostęp do międzynarodowej bazy danych przedsiębiorstw biorących udział w projekcie. Co to jest ETI? Projekt Easier jest realizowany w ramach programu ETI (Economic and Technological Intelligence) i finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach 6. Programu Ramowego. Celem programu ETI jest zapewnienie pomocy europejskim firmom z sektora małej i średniej przedsiębiorczości w prowadzeniu badań poprzez poprawę dostępu do informacji naukowej i technologicznej, jak również stymulowanie rozwoju przedsięwzięć o podłożu innowacyjnym. Działania programu ETI obejmują: 1) stymulowanie międzynarodowej współpracy pomiędzy MSP; 2) poprawa potencjału ekonomicznego i technologicznego MSP; 3) nawiązywanie kontaktów międzynarodowych pomiędzy firmami działającymi w dziedzinie badań i rozwoju; 4) analiza i ocena europejskich innowacyjnych projektów badawczych. Co to jest EASIER? Projekt Easier jest wpisany w założenia programu ETI. Celem projektu Easier jest mobilizacja MSP do udziału w programach badawczo-rozwojowych z dziedziny technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT), a w konsekwencji wzmocnienie konkurencyjności polskich małych i średnich firm na rynku europejskim. Poprzez udział w projekcie Easier polskie małe i średnie firmy działające w sektorze technologii informacyjnych i komunikacyjnych mają możliwość nawiązania kontaktów, stworzenia międzynarodowych konsorcjów W ramach projektu planowane są dwa międzynarodowe spotkania brokerskie, które będą doskonałą okazją do przeprowadzenia bezpośrednich rozmów z przedstawicielami europejskich przedsiębiorstw z branży technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz europejskich ośrodków naukowo-badawczych dotyczących wspólnej realizacji projektów innowacyjnych. Pierwsze spotkanie brokerskie planowane jest w połowie stycznia 2007 r. w Stambule. Celem takich spotkań jest nawiązanie współpracy oraz stworzenie międzynarodowych konsorcjów, które będą się ubiegać o dofinansowanie projektów ogłaszanych w ramach 7. Programu Ramowego. Projekt rozpoczął się 1 października 2005 r. i będzie trwał do końca marca 2008 r. Bierze w nim udział 16 regionów z następujących krajów Europy: Chorwacji, Cypru, Czech, Danii, Grecji (3 regiony), Hiszpanii, Norwegii, Polski, Portugalii, Słowenii, Turcji (3 regiony) i Wielkiej Brytanii. Strona internetowa projektu: www.eti-easier.org Kogo pytać o Easier? Euro Info Centre PL405 przy Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości w Warszawie www.parp.gov.pl, www.euroinfo.org.pl tel.: 0-22 432 87 03 lub 0-22 432 71 02 koordynator: Monika Łuczak e-mail: [email protected] dokończenie ze strony 21 są w każdy dzień roboczy, nad monitoringiem czuwają odpowiednio przeszkolone zespoły researcherów w każdej firmie partnerskiej GUIDE’a. Wiadomości oraz opisy programów są redagowane w podobnym stylu, przy zachowaniu lokalnego zabarwienia. Dla kogo stworzono GUIDE’a? GUIDE jest przeznaczony dla firm, administracji publicznej oraz doradców, by pomóc im znaleźć dostępne wsparcie finansowe dla projektów realizowanych w każdym kraju Europy. Paneuropejska baza jest szczególnie przydatna inwestorom i ich doradcom oraz specjalistom w zakresie pozyskiwania inwestycji zagranicznych w administracji samorządowej i centralnej. Baza zawiera linki do narodowych i regionalnych agencji pozyskiwania inwestycji i innych organizacji, które udzielają informacji i porad potencjalnym inwestorom. GUIDE jest unikalnym narzędziem umożliwiającym wyszukiwanie i porównanie pomocy finansowej dla inwestorów w różnych miejscach Unii Europejskiej. Drugą grupą użytkowników są wydziały urzędów szczebla regionalnego i centralnego odpowiedzialne za badanie i kreowanie polityki wspierania inwestycji. Można uzyskać dostęp do całych europejskich zasobów portalu GUIDE lub do informacji dotyczących poszczególnych krajów. Abonament indywidualny można zakupić i aktywować on-line o dowolnej porze. Abonament na większą liczbę stanowisk polecany jest większym firmom i instytucjom. Może być wykupiony telefonicznie i szybko aktywowany. Podróż po europejskich grantach może zaowocować wyborem najdogodniejszej lokalizacji pod planowaną inwestycję ze względu na ofertę w postaci ulg czy dotacji. Pomaga w tym serwis informacyjny i newsletter. Można się też zorientować, czym inni zachęcają do siebie inwestorów. Projekty wspierane z programu eContent muszą być nie tyle zaawansowane technologicznie, ile innowacyjne, praktycznie wykorzystywane i rokujące sukces finansowy. Andrzej Szoszkiewicz Jerzy Gontarz Smartlink kwiecień 2006, nr 1 (83) 23 Aktualności i wydarzenia MIĘDZYNARODOWE FORUM PRZEDSIĘBIORCÓW FUTURALLIA 31 MAJA - 2 CZERWCA 2006 Euro Info Centre przy Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości wraz z Convention Bureau-Wrocław ma zaszczyt zaprosić Państwa do udziału w Międzynarodowym Forum Przedsiębiorców Futurallia organizowanym we Wrocławiu w dniach 31 maja-2 czerwca 2006 r. Doroczne forum biznesowe ma charakter wielobranżowy i jest przeznaczone dla małych i średnich przedsiębiorstw zajmujących się: – technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi, – turystyką i profesjonalną organizacją konferencji, – przemysłem chemicznym i tworzyw sztucznych, – elektroniką, optyką, – przemysłem drzewnym, meblowy, – drukarstwem, edytorstwem, – zdrowiem człowieka, weterynarią, kosmetologią, – przemysłem tekstylnym i odzieżowym, – transportem, – przetwórstwem spożywczym, przemysłem rolno-spożywczym, – budownictwem, robotami publicznymi, przemysłem mechanicznym i metalurgicznym. Profesjonalny program Futurallia match-making kojarzy partnerów i tworzy indywidualną listę spotkań dla każdego uczestnika forum. Każdy przedsiębiorca wybiera około 20 partnerów do rozmów biznesowych spośród kilkuset firm z całego świata. Specjalnie opracowane oferty wszystkich uczestników forum będą dostępne w elektronicznym katalogu wydanym na 4 tygodnie przed spotkaniami. Wszystkie te działania prowadzą do rozwoju polskich firm na rynkach zagranicznych, oszczędności czasu i minimalizacji kosztów, jak również do nawiązania strategicznych kontaktów handlowych i finansowych oraz współpracy technologicznej. Ponadto w trakcie trwania forum każdy uczestnik będzie miał możliwość: – uzyskania darmowej pomocy ekspertów finansowych i prawnych, jak również usługi tłumaczy; – uczestnictwa w wizytach przemysłowych w lokalnych przedsiębiorstwach; – udziału w imprezach towarzyszących, ułatwiających nawiązywanie kontaktów (koktajl, dwie uroczyste kolacje, dwa lunche biznesowe); – wpisu do stałej bazy danych i międzynarodowej sieci małych i średnich przedsiębiorstw. Opłata rejestracyjna wynosi około 660 euro od jednej osoby. W ramach pełnego pakietu organizatorzy forum Futurallia zapewniają każdemu zarejestrowanemu uczestnikowi: zakwaterowanie w hotelu o podwyższonym standardzie; trzy śniadania; dwa obiady; koktajl otwierający forum; kolację galową, wieczór międzynarodowy; warsztaty tematyczne, jeden harmonogram spotkań Futurallia na uczestnika, obsługę tłumaczy, umieszczenie informacji o przedsiębiorcy w serwisie www.Futurallia-online.com. Wszystkich zainteresowanych uczestnictwem w forum Futurallia 2006 uprzejmie prosimy o pobranie formularza zgłoszeniowego i przesłanie go e-mailem na adres: [email protected]. Po otrzymaniu Państwa zgłoszenia skontaktujemy się w celu ustalenia szczegółów dotyczących udziału firmy w forum. Termin przyjmowania zgłoszeń upływa 28 kwietnia 2006 r. Dodatkowych informacji udziela Agnieszka Promianowska, EIC Warszawa, tel. 22 432 86 43; e-mail: [email protected]. UDZIAŁ W PROJEKCIE „FIT FOR EUROPE” SZANSĄ NA NAWIĄZANIE KONTAKTU Z PARTNEREM ZAGRANICZNYM Lubelska Fundacja Rozwoju, która jest partnerem w projekcie „Fit for Europe”, zaprasza przedsiębiorców z województwa lubelskiego do udziału w spotkaniach biznesowych z partnerami zagranicznymi z branży obróbki metalu i drewna, branży meblowej, inżynierii środowiskowej oraz syntetyków, które odbędą się 28 czerwca 2006 r. w Wiedniu. Projekt „Fit for Europe”, którego celem jest zwiększenie powiązań kooperacyjnych pomiędzy przedsiębiorcami z krajów członkowskich i kandydujących UE, jest 24 realizowany przez Lubelską Fundację Rozwoju – Centrum Euro Info we współpracy z ponad trzydziestoma instytucjami gospodarczymi z Austrii, Belgii, Republiki Czeskiej, Niemiec, Hiszpanii, Cypru, Estonii, Francji, Finlandii, Węgier, Włoch, Polski, Rumunii, Słowacji i Słowenii. Projekt adresowany jest do przedsiębiorców działających głównie w następujących branżach: motoryzacyjnej, maszynowej, metalowej, drzewnej, chemicznej i ceramicznej. Dzięki realizacji projektu polscy przedsiębiorcy mają możliwość udziału w zorganizowanych przez partnerów projektu spotkaniach indywidualnych z firmami zagranicznymi, które towarzyszą dużym imprezom targowym organizowanym m.in. w: Niemczech, Belgii, Finlandii, Hiszpanii, we Francji i we Włoszech. Organizacja spotkań jest dofinansowana ze środków Unii Europejskiej, co znacznie obniża koszty ponoszone przez przedsiębiorców związane z udziałem w tym przedsięwzięciu. Osoby zainteresowane udziałem w projekcie „Fit for Europe” oraz w spotkaniach kooperacyjnych w Wiedniu proszone są o kontakt z Centrum Euro Info działającym w ramach Lubelskiej Fundacji Rozwoju, tel. 081 53 45 002, Rynek 7, 20-111 Lublin, e-mail: [email protected] Projekt jest dofinansowany ze środków Unii Europejskiej. kwiecień 2006, nr 1 (83) Biuletyn euro info dla małych i średnich firm Oferty współpracy OFERTY WSPÓŁPRACY – KWIECIEŃ 2006 RYNEK CHIŃSKI EIC/WAW/185 Chiński producent z branży chemicznej (agrochemikalia, środki owadobójcze) poszukuje klientów oraz partnerów do uruchomienia fabryki w Polsce. Firma jest również zainteresowana pozyskaniem zaawansowanej technologii produkcji pestycydów. Kontakt: Mr. Huyuzhong, firma: Qingdao Hailir Pesticides and Chemicals Co., Ltd., P.C. 266071, tel.: +86-0532-85975666 e-mail: [email protected], www.hailir.com EIC/WAW/186 Chiński producent maszyn: giętarek, nożyc mechanicznych, prostownic do blach, poszukuje partnerów do współpracy. Możliwe formy współpracy obejmują joint venture, przyjęcie produkcji maszyn (również pod znakiem towarowym partnera). Kontakt: Mrs. Zhao Kun, firma: Haian Jinwei Machine Tool Co., Ltd., tel.: +86-532-82661923, faks: +86-523-82661522, e-mail: [email protected] EIC/WAW/187 Chińska firma, produkująca szkło do oszkleń, szkło gięte, wielowarstwowe, izolacyjne, mozaiki kryształowe, poszukuje zainteresowanych kupnem jej produktów. Firma jest czołowym chińskim producentem w swojej branży. Kontakt: Foreign Trade Department Manager, Qingdao Hengda Glass Group, tel.: +86-532-85640011, faks: +86-532-85647990, e-mail: [email protected], www.hd-glass.com RYNEK FRANCUSKI EIC/SZC/194 Francuska firma zajmująca się drewnianymi konstrukcjami domów podejmie współpracę handlową (agenci handlowi, dystrybutorzy), finansową (joint venture) i techniczno-produkcyjną (transfer know-how i technologiczny, podwykonawstwo). Kontakt: Samuel Gardavaud, GARDAVAUD Habitations, BP19, 25800 VALDAHON, France, tel.: +33381562110, faks: +3338156 44 89, e-mail: [email protected], www.gardavaud.com, (jęz. francuski, angielski) RYNEK NIEMIECKI EIC/SZC/195 Firma zajmująca się sprzedażą i marketingiem mebli (także metalowych, z tworzyw sztucznych i szkła) pragnie nawiązać współpracę handlową (zostanie przedstawicielem handlowym) oraz oferuje swoje usługi doradcze. kwiecień 2006, nr 1 (83) Opracowanie: Euro Info Centre, Grupa Ekspercka Rynki Zagraniczne Kontakt: Friedhelm Cremer, BENJAMIN F. CREMER E. K., Hochstrasse 175, 52525 Heinsberg, Niemcy, tel.: +49 2452-106556, faks: +49 2452-1067-879, e-mail: [email protected], www.Cremer-und-Partner.de EIC/SZC/196 Niemiecka firma zajmująca się sprzętem biurowym typu kserokopiarki, plotery, drukarki itp. (nowe i używane) pragnie nawiązać współpracę handlową. Firma świadczy również usługi serwisowe oraz wypożyczanie sprzętu biurowego. Kontakt: Daniel Morgenstern, MORGENSTERN AG, F.-W.-Raiffeisenstr. 5, 2770 Reutlingen, Niemcy, tel.: +49 7121-910245, faks: +49 7121-910246, e-mail: [email protected], www.morgenstern.de EIC/SZC/197 Firma zajmująca się sprzedażą używanych pieców i instalacji przemysłowych pragnie nawiązać współpracę handlową w celu sprzedaży swoich produktów. Kontakt: Hans-Jürgen Wüller, V. E. I. CONSULTING GMBH, Hermannstr. 186, 44263 Dortmund, Niemcy, tel.: +49 0231-417734, faks: +49 0231-433412, e-mail: [email protected], www.vei-c.de RYNEK BRYTYJSKI EIC/TOR/079 Brytyjski dystrybutor akcesoriów ogrodowych nawiąże kontakt z producentami. Kontakt: Ms Julie Kenyon, Go Direct International Ltd., Kingswood Foundation Estate, The Fudge Tree Company Ltd., Britannia Road, Bristol, BS15 8DB, Wielka Brytania, tel.: +44 0 1179476090, faks: +44 0 117 967 6170, e-mail: [email protected], www.rainbowtrugs.co.uk (jęz. angielski) EIC/TOR/080 Brytyjska firma nawiąże kontakt z hurtownikami i dystrybutorami oświetlenia ogrodowego. Firma nawiąże również kontakt z producentami przewodów elektrycznych. Kontakt: Mr Peter Jenkin, Deta Electrical Ltd., Kingsway House, Laporte Way, Luton, LU4 8RJ, Wielka Brytania, tel.: +44 1582 544540, faks: +44 1582 544541, e-mail: [email protected], www.detaelectrical.co.uk (jęz. angielski) EIC/TOR/081 Brytyjski producent urządzenia umożliwiającego zapamiętywanie numerów PIN oraz kodów liczbowych nawiąże kontakt z dystrybutorami. 25 Oferty współpracy Kontakt: Mr Mick Carter, The Fudge Tree Company Ltd., Mullacot Industrial Estate, Ilfracombe, EX34 8PL, Wielka Brytania, tel.: +44 1271 879069, faks: +44 1271 879236, e-mail: [email protected], www.spin-n-pin.com (jęz. angielski) RYNEK GRECKI EIC/OPO/017 Grecka firma zajmująca się produkcją oliwy z oliwek poszukuje dystrybutorów. Kontakt: Katerina Touvra, EIC GR164, Chamber of the Dodecanese, 8, Gr. Lambraki Street, GR-85100 Rhodes, Grecja, tel.: +30 22410 44216, e-mail: [email protected] (jęz. angielski) RYNEK TURECKI EIC/OPO/018 Turecki producent opakowań plastikowych oraz maszyn do produkcji opakowań poszukuje dystrybutorów. Kontakt: Mehmet Ramazan Yekebaş, Yekebaş Ambalaj Mak. Gıda İnş. San. Tic. Ltd. Şti., Toptancılar Çarşısı Tortum Sk. No:59 Konya, Turcja, tel.: +90 332 233 73 84, e-mail: [email protected] (jęz. angielski) EIC/OPO/019 Turecka firma zajmująca się produkcją części zamiennych dla przemysłu motoryzacyjnego poszukuje partnerów do wspólnej dystrybucji, produkcji i podwykonawstwa. Kontakt: Mehmed Colak, Anka Kalip ve Uretim San. A.S., 2. Organize Sanayi Bolgesi Lalehan Caddesi No:2, 42300 Selcuklu, Konya, Turcja, tel.: +90 332 239 1000, e-mail: [email protected] (jęz. angielski) RYNEK JORDAŃSKI EIC/OPO/020 Jordańska firma specjalizująca się w produkcji wyrobów farmaceutycznych poszukuje dystrybutorów. Kontakt: Lina Kaddourah, EIC JO782, Industrial Modernization Programme – EJADA, Abdul Hamid Sharaf Street Shmeisani PO Box 840762, 11184 Amman, Jordania, tel.: +96 26 565 79 40, e-mail: [email protected] (jęz. angielski) RYNEK CYPRYJSKI EIC/OPO/021 Cypryjska firma zajmująca się produkcją mebli kuchennych poszukuje dostawców palet drewnianych. Kontakt: Lia Iris, EIC CY691, 38, Grivas Dhigenis Avenue, 1066 Nicosia, Cypr, tel.: +357 22889752, e-mail: [email protected] (jęz. angielski) 26 RYNEK CZESKI EIC/ WAŁ/409 Czeska firma poszukuje producentów/dostawców prętów zbrojeniowych. Oferta ważna do maja 2006 r. Kontakt: ABK Pardubice a.s., tel.: +420 466 335429, faks: +420 466 303082, e-mail: [email protected] (jęz. czeski, angielski) RYNEK BUŁGARSKI EIC/WAŁ/409 Bułgarska firma poszukuje rur metalowych, spawanych (ze szwem), o różnych wymiarach. Miejsce dostawy: Sofia. Kontakt: Ivan Dimitrow, BDZ-Koncar,1517 Sofia, ul. Majczina sława Nr 2, os. Pobujane, tel.: +359 2 9322854 w. 117, faks: +359 2 9461561, tel. kom.: +359 888 953049, e-mail: [email protected] (jęz. bułgarski, rosyjski, chorwacki) EIC/WAŁ/409 Bułgarska firma poszukuje producentów/dostawców narzędzi do obróbki metali i drewna, a także materiałów elektrycznych wszelkiego typu. Miejsce dostawy: Sofia. Kontakt: Kirił Miłanov, Universal Commerse S.A., 1202 Sofia, ul. prof. Ivan Georgov 1°, tel.: +359 2 9318142, faks: +359 2 8326006, e-mail: [email protected] (jęz. bułgarski, angielski) EIC/WAŁ/409 Bułgarska firma poszukuje producentów/dostawców samochodowych instalacji gazowych. Miejsce dostawy towaru: Sofia. Kontakt: LOVATO AUTOGAZ BULGARIA, Sofia, os. Moderno predgradie, ul. 3019 Nr 3, tel.: +359 2 9250039, faks: +359 2 9250039 (jęz. bułgarski, angielski) EIC/WAŁ/409 Bułgarska firma poszukuje producentów/dostawców metali kolorowych oraz substancji chemicznych. Miejsce dostawy towaru: Sofia. Kontakt: Desisława Stojanowa, Polymet Ltd., Sofia 1680, bul. Bułgaria 60-B, tel.: +359 2 9586495, faks: +359 2 9586784, e-mail: [email protected] (jęz. bułgarski, angielski) EIC/WAŁ/409 Bułgarska firma poszukuje producentów/dostawców artykułów chemicznych stosowanych w budownictwie. Miejsce dostawy: Sofia. Kontakt: Trajczo Stoiczkow, Kodiks, 1510 Sofia, ul. Vidin Kuli 4, Bułgaria, tel.: +359 2 8459098, faks: +359 2 8459099, e-mail: [email protected] (jęz. bułgarski, angielski) EIC/WAŁ/409 Bułgarska firma poszukuje producentów/dostawców płyt termoizolacyjnych. Miejsce dostawy: Sofia. Kontakt: Evelina Stoiczkowa, ERATO-M, Sofia, bul. Al. Stambolijski 205, Bułgaria, tel.: +359 2 9201994, faks: +359 2 9201994 (jęz. bułgarski, angielski) kwiecień 2006, nr 1 (83) Biuletyn euro info dla małych i średnich firm Oferty współpracy RYNEK WĘGIERSKI EIC/KRA/81 Węgierska firma handlowa jest zainteresowana nawiązaniem kontaktu z dostawcami mebli, domków drewnianych oraz agregatów do młynów. Poszukuje też odbiorców maku oraz oleju słonecznikowego. Kontakt: Szczerska Pente Jadwiga, Penex 94 BT (S.C.), 4071 Hortobagy, Arany J.u.17, Węgry, tel.: +3652589303, faks: +3652589 304, e-mail: [email protected], [email protected] EIC/KRA/82 Węgierska firma usługowa poszukuje kontaktów handlowych z dostawcami części samochodowych marki Fiat. Kontakt: Szekely Istvan, Elaforg 2000 Kft (Sp. z o.o.), 1084 Budapest Regos u.2, Węgry, tel.: +3612462773, faks: +3612465490, e-mail: [email protected] EIC/KRA/83 Węgierska firma jest zainteresowana nawiązaniem kontaktów handlowych z dostawcami słodyczy, mydła, proszku do prania, past do zębów. Kontakt: Rab Melinda, Pannonferr Hv Kft. (Sp.z o.o.), 6087 Dunavecse, Somogyi Bela u. 7, Węgry, tel.: +36302649550, e-mail: [email protected] RYNEK ROSYJSKI EIC/BIA/256 Przedstawiciel firmy rosyjskiej poszukuje firm budowlanych jako podwykonawców oraz producentów materiałów budowlanych (dachówki, materiały wykończeniowe). Kontakt: Danikow Andrei Wiktorowicz, firma: OAO Zapenergostroj, Pr-d. M. Koneva 28-E, 214019 Smolensk, Federacja Rosyjska, tel.: +7 910 119 3333, faks:+7 0812 450 404, e-mail: [email protected] (jęz. rosyjski) EIC/BIA/260 Litewski producent artykułów spożywczych (keczup, koncentraty pomidorowe, sosy, sałatki itp.) poszukuje firm zainteresowanych nawiązaniem współpracy handlowej. Kontakt z firmą poprzez irlandzkie Centrum Euro Info. Kontakt: Ms Carol Brady, EIC Galway Chamber of Commerce, tel.: +353 91 562624, faks: +353 91 561963, e-mail: [email protected], www.galwaychamber.com (jęz. angielski) EIC/BIA/261 Litewski producent paneli podłogowych poszukuje dystrybutorów swoich produktów. Kontakt z firmą poprzez irlandzkie Centrum Euro Info. Kontakt: Ms Carol Brady, firma: EIC Galway Chamber of Commerce, tel.: +353 91 562624, faks: +353 91 561963, e-mail: [email protected], www.galwaychamber.com (jęz. angielski) RYNEK ESTOŃSKI EIC/BIA/262 Estoński producent konstrukcji metalowych jest zainteresowany nawiązaniem współpracy technicznej i handlowej. Kontakt: Mr Meelis Ruustalu, firma: KAIMET MACHINERY Ltd., Tallinn 10621, Laki 9a, Estonia, tel.: +372 654 1981, faks: +372 654 1980, e-mail: [email protected], www.kaimet-machinery.com (jęz. angielski, rosyjski, estoński) RYNEK WŁOSKI EIC/BIA/263 Włoski producent śrub i nakrętek jest zainteresowany sprzedażą swoich produktów na terenie Polski. Kontakt: Atoviti s.r.l, Via Milano 33, I-20029 Turbigo, tel.: +39 0331 871449, faks: +39 0331871463, e-mail: [email protected], www.gestionaleprisma.co (jęz. angielski, włoski) EIC/BIA/257 Rosyjska firma specjalizująca się w branży drzewnej poszukuje firm zainteresowanych współpracą. Kontakt: Mr Alexander Moskovko, firma: TAURON LLC, 7 Cheryomukhovaya Street, office 307, Vladivostok 690021, Federacja Rosyjska, tel.: +7 4232 499 325, faks: +7 4232 499 326, e-mail: [email protected] (jęz. angielski, rosyjski) EIC/BIA/264 Włoska firma z branży IT tworząca aplikacje do zintegrowanego systemu zarządzania strukturą informatyczną w przedsiębiorstwie (integracja danych z systemów CAD, GIS, PDM, DBMS itp.) jest zainteresowana nawiązaniem współpracy. Kontakt: Daniel Borona, Centrum Euro Info, ul. Starobojarska 15, 15-073 Białystok, Polska, tel.: +48 85 7408680, faks: +48 85 7408685, e-mail: [email protected], www.eic.pfrr.bialystok.pl (jęz. polski) RYNEK LITEWSKI EIC/BIA/265 Włoska firma zajmująca się budową i utrzymaniem sprzętu i sieci dystrybucji energii elektrycznej poszukuje partnera do współpracy (założenie spółki, transfer know-how). Kontakt z firmą poprzez włoskie Centrum Euro Info. Kontakt: Stefano Fricano, Euro Info Centre, Via F. Savini, 50, I-64100 Teramo, Włochy, tel.: +39 0871 354354, faks: +39 0871 331218, e-mail: [email protected] (jęz. angielski, włoski) EIC/BIA/258 Litewska firma transportowa (przewóz towarów statkami, koleją i ciężarówkami, odprawy celne) jest zainteresowana nawiązaniem współpracy. Kontakt: Mr Andrius Armonaitis, firma: UAB Jungtine ekspedicija, I. Kanto 12-3, Klaipeda 92235, Litwa, tel.: +370 46310163, faks: +370 46312529, e-mail: [email protected], www.je.lt (jęz. angielski, niemiecki, litewski) kwiecień 2006, nr 1 (83) 27 ������������������ ��������������������� ���������� ������������������������ ��������������� ����������������� ������������������ ������������������